wēi liè wáng（？ héng qián 402 nián）， xìng míng jī wǔ， wéi zhōu kǎo wáng zhī zǐ。 zhōu wēi liè wáng 'èr shí sān nián（ qián 403 nián） fēng jìn guó dà fū hán qián、 zhào jí、 wèi sī wéi hán hóu、 zhào hóu、 wèi hóu， zhè shì lì shǐ shàng zhù míng de “ sān jiā fēn jìn ”。 sān jiā fēn jìn biāo bǎng zhù chūn qiū shí dài de jié shù， jǐn jiē zhe shì zhàn guó shí dài de lái lín， běn nián yě shì sī mǎ guāng《 zī zhì tōng jiàn》 jìzǎi de qǐ diǎn。

qín líng gōng， yòu chēng qín sù líng gōng， qín huái gōng zhī sūn。 líng gōng shì shì shí， líng gōng de shū fù yíng dào zǐ， biàn yǐ dí zǐ yíng shī xí niánshào 'ér duó qí wáng wèi。

qí xuān gōng yuán míng jiāng jī， qí píng gōng zhī zǐ。 qí xuān gōng shí qī， yǐ tián zhuāng zǐ（ tián bái） wéixiàng， zhè shí chūn qiū shí qī yǐ jiē jìn wěi shēng， qí xuān gōng sān nián， fā shēng sān jiā fēn jìn。 qí xuān gōng shí wǔ nián， tián zhuāng zǐ zú， zǐ tài gōng tián hé lì。 ...

jìn yōu gōng（？ ─ qián 416 nián）， jī liǔ， jìn 'āi gōng zhī zǐ。 qián 434 nián， jìn 'āi gōng sǐ， yōu gōng jí wèi。 zhào liè hóu、 hán jǐng hóu、 wèi wén hóu guā fēn jìn guó de yī xiē lǐng dì， dàn dāng shí hái bù shì zhū hóu guó。 jìn yōu gōng kǒng jù sān jiā quán lì， fǎn 'ér yào jiàn zhào、 hán、 wèi zhī jūn。 qián 416 nián， wèi wén hóu shā jìn yōu gōng。

chǔ jiǎn wáng（ － qián 408 nián）， yuán míng xióng zhōng， yòu chēng jiǎn dà wáng， chǔ huì wáng zhī zǐ。 zài wèi 'èr shí sì nián， jí wèi chū běi fá miè jǔ guó（ jīn shān dōng jǔ xiàn）， yǐ jǔ wéi yì； jiǎn wáng shí jiǔ nián（ qián 413 nián） fá wèi、 gōng zhì shàng luò（ jīn shǎn xī luò nán）； bìng sān dù wéi gōng sòng guó dū chéng。

yuè wáng wēng（？─ qián 411 nián）， bié míng yuè wáng zhōu gòu， huò yuè wáng zhū gòu， shì zhàn guó shí qī yuè guó de jūn zhù， yuè wáng bù shòu zhī tài zǐ， shā sǐ fù qīn yuè wáng bù shòu zì lì wéi jūn。 zhū gòu shì yuè wáng gòu jiàn zhī hòu guó shì zuì qiáng、 wǔ gōng zuì wéi xiǎn hè de jūn wáng， mò zǐ yuē：“ jīn tiān xià hàozhàn zhī guó， qí、 jìn、 chǔ、 yuè。 ...

lǔ yuán gōng， jí jī jiā， wéi zhàn guó zhū hóu guó lǔ guó jūn zhù zhī yī， shì lǔ guó dì 'èr shí bā rèn jūn zhù。 tā wéi lǔ dào gōng 'ér zǐ， chéng xí lǔ dào gōng dān rèn gāi guó jūn zhù， zài wèi 21 nián。 zhèng quán réng shòu sān huán jì sūn shì、 mèng sūn shì、 shū sūn shì zhǎng kòng。

zhèng gòng gōng， xìng míng jī chǒu， zhèng guó dì 'èr shí 'èr rèn jūn zhù， zài wèi 32 nián。 zhèng gòng gōng shì zhèng shēng gōng zhī dì， qián 455 nián zhèng rén shā zhèng 'āi gōng hòu， bèi lì wéi guó jūn， bìng zài dāng nián gǎi yuán。 yáng kuān xiān shēng kǎo zhèng rèn wéi zài zhèng 'āi gōng bèi shā dāng nián gǎi yuán， zài wèi wéi 32 nián。 ...

sòng hòu zhāo gōng， běn míng zǐ dé， yòu míng zǐ tè， sòng jǐng gōng zhī yǎng zǐ。 sòng jǐng gōng wú zǐ， yǐ gōng sūn zhōu（ sòng yuán gōng zhī sūn） zhī zǐ jì zhī。 zhāo gōng qǐng mò zǐ dào sòng guó cān zhèng， bài wéi sòng dà fū， chēng“ shàng wú jūn shàng zhī shì， xià wú gēng nóng zhī shì”。 ...

wèi huái gōng（？－ qián 415 nián）， jí jī dàn， wéi chūn qiū zhū hóu guó wèi guó jūn zhù zhī yī， qián 426 nián shā wèi zhāo gōng， zì lì gāi guó jūn zhù， qián 415 nián， gōng zǐ tuí shā sǐ huái gōng 'ér zì lì， zài wèi 10 nián。

yàn hóu kè， jī kè， shì hào bù xiáng。 yòu guān tā de shēn shì， chén píng zài《 yàn shǐ jì shì biān nián huì 'àn》 huì jí zhòng shuō， tiáo fēn lǚ xī， rèn wéi tā shì zhào gōng de 'ér zǐ。 yīn zhào gōng zài zhōu fǔ zhèng， qí zǐ jī kè bèi fēng yú yàn（ jīn hé běi běi bù）， dū chéng zài jì（ jīn běi jīng）， shì hòu lái yàn guó de shǐ zǔ。

jī jiē， hào xī zhōu huán gōng， shì zhōng guó zhàn guó shí qī xiǎo guó xī zhōu de shǒu rèn guó jūn。 jī jiē shì dōng zhōu kǎo wáng zhī dì， zhōu kǎo wáng fēng jī jiē yú hé nán（ wáng chéng）， yǐ xù zhōu gōng zhī guān zhí。

téng kǎo gōng jī jūn qián 483 nián─？ téng yǐn gōng zhī zǐ， dù yù yǐn《 shì běn》 wèi yǐn gōng hòu yòu kǎo gōng

hán wǔ zǐ（？─ qián 409 nián）， hán qǐ zhāng， shì zhōng guó zhàn guó shí dài hán guó de jūn zhù， hán kāng zǐ zhī zǐ。 kāng zǐ sǐ， wǔ zǐ jí wèi。 wǔ zǐ 'èr nián， fá zhèng， shā sǐ liǎo zhèng yōu gōng， shí liù nián， wǔ zǐ sǐ， zǐ hán jǐng hóu jí wèi。

chéng ...

xuē guó， xià shāng zhōu sān dài dōng fāng de yī gè zhū hóu guó。 lì jīng shàng qiān duō nián。 lì shǐ xīng wáng nián dài xià yǔ shí qī zhì qián 279 nián qǐ yuán xià yǔ zài wèi shí， xī zhòng bèi dān rèn chē zhèng（ xiāng dāng yú hòu shì de jiāo tōng bù cháng）。 ...

gēn jù kǎo gǔ yán jiū jí yí chuán xué fēn xī， zhì shǎo zài 24,500 nián qián yù kōng běi bù jí yòu rén lèi huó dòng， ér nán 'ān dà lüè de rén lèi huó dòng kě yǐ zhuī sù dào gōng yuán qián 7,500 nián。 jiù kè luó píng dì hé lán yú dòng xué yí jì shì jiā ná dà jìng nèi zuì gǔ lǎo de rén lèi jū zhù dì。 ...

zài 'ōu zhōu rén lái dào zhè lǐ zhī qián， yìn dì 'ān rén děng běi měi zhōu de yuán zhù mín shēng huó zài zhè piàn guǎng kuò de tǔ dì shàng。 xiāng chuán tā men de zǔ xiān zài dà yuē yī wàn duō nián qián jīng yóu xī bó lì yà kuà guò bái lìng hǎi xiá lái dào běi měi zhōu， bìng qiě zài zhè lǐ shēng cún fán yǎn， tā men méi yòu zì jǐ de wén zì， què yòu zhe fēng fù de kǒu tóu wén xué。 ...

gēn jù dì zhì xué jiā de kàn fǎ， dāng rén lèi yǐ jīng chū xiàn shí， bù liè diān dǎo hái yǔ 'ōu zhōu dà lù pí lián， bìng wèi gū xuán hǎi wài， ér jù tǐ de fēn lí shí jiān hái nán yǐ huí dá。 yòu xué zhě rèn wéi zài cóng yuǎn gǔ yī zhí yán xù dào jù jīn yī wàn nián qián de hòu bīng chuān jì， tā yǔ 'ōu zhōu dà lù zuì hòu lián jiē chū céng jīng shí héng kuà xiàn jīn běi hǎi nán bù qiǎn chù de yī piàn zhǎo zé dì dài， huò zhě shì yī piàn shàng wèi chén rù shuǐ zhōng de dà lù jià dì qū。 ...

yī、 kǎi 'ěr tè rén de xīng qǐ yǔ tiě qì shí dài wén huà [ kǎi 'ěr tè rén de qǐ yuán、 fēn bù hé qiān xǐ ] gōng yuán qián 1 qiān nián dài chū， ōu zhōu chū xiàn tiě qì gōng jù。 yuē gōng yuán qián 8 shì jì， fǎ guó jìn rù tiě qì shí dài。 kǎi 'ěr tè rén shì 'ōu zhōu zuì zǎo dǒng dé yě liàn tiě、 zhì zào tiě qì gōng jù de jū mín， shì zài yǔ yán、 wù zhì wén huà hé zōng jiào děng fāng miàn jù yòu gòng tóng tè diǎn de yī xiē bù luò qún tuán de zǒng chēng。 ...

luó mǎ gòng hé guó shì gǔ luó mǎ zài qián 509 nián dào qián 27 nián zhī jiān de zhèng tǐ， qí zhèng shì míng chēng shì yuán lǎo yuàn yǔ luó mǎ rén mín。 yě yòu guān diǎn zhù zhāng yóu lì wū sī · kǎi sǎ dān rèn zhōng shēn dú cái guān de qián 44 nián zuò wéi gòng hé guó de jié shù shí jiān。 ...

gōng yuán qián 550 nián xī yà de zhēng fú zhě jū lǔ shì jiàn lì liǎo bō sī dì guó， tūn bìng liǎo xiǎo yà xì yà yán 'àn de xī là zhí mín chéng bāng。 gōng yuán qián 499 nián， zhè xiē bèi zhēng fú de chéng bāng qǐ yì fǎn duì bō sī， bìng dé dào xī là běn tǔ chéng bāng de zhī chí， xī bō zhàn zhēng kāi shǐ， rén men tōng cháng bǎ zhè yī nián kàn zuò“ xī là gǔ diǎn shí qī” de kāi duān。 ...

sī jī tài rén (Scythians)， yòu yì xī gǔ tí rén、 xī xú yà rén huò sài xī yà rén； gǔ dài bō sī rén chēng zhī wéi Saka sài kè rén， fēn wéi dài jiān mào sài kè rén、 yǐn háo má zhī sài kè rén、 hǎi nà biān de sài kè rén； zhōng guó《 shǐ jì》、《 hàn shū》 chēng zhī wéi sài zhǒng、 jiān mào sài rén huò sà jiā rén， ...

ào 'ěr méi kè wén míng（ Olmec） shì yǐ zhī de zuì gǔ lǎo de měi zhōu wén míng。 tā yuē cún zài hé yú gōng yuán qián 1200 nián dào gōng yuán qián 400 nián， wèi zài yú xiàn zài de mò xī gē zhōng nán bù de rè dài yǔ lín zhōng， yǐ dà xíng de tóu bù diāo xiàng wén míng。 ...

xī là rén hé luó mǎ rén de yǐng xiǎng shí fēn míng xiǎn dì biǎo xiàn zài dāng dài 'ōu zhōu de yǔ yán、 sī xiǎng、 fǎ lǜ hé sī wéi fāng shì zhōng。 gǔ xī là shì yī qún chéng bāng de jí hé， cóng zhōng fā zhǎn chū liǎo zǎo qī de mín zhù zhì dù。 yǎ diǎn shì zuì qiáng dà de hé zuì fā dá de chéng shì， cóng bó lǐ kè lì shí dài kāi shǐ jiù shì zhī shí de yáo lán。 ...

xī là wén míng shì yī qún chéng shì guó jiā héng héng chéng bāng（ zuì zhòng yào de yòu yǎ diǎn、 sī bā dá、 dǐ bǐ sī、 kē lín sī hé xù lā gǔ） de jí hé， yōng yòu qiān chā wàn bié de zhèng tǐ hé wén huà， bāo kuò méi yòu xiān lì de gè zhǒng gè yàng de zhèng fǔ xíng tài、 zhé xué、 kē xué、 shù xué、 zhèng zhì、 tǐ yù、 xì jù hé yīnyuè。 ...

xiào zhāo tiān huáng ( xiào zhāo tiān huáng Kosho-tenno) wéi rì běn wǔ dài tiān huáng， qí zài《 rì běn shū jì》 zhōng bèi chēng zuò guān sōng yàn xiāng zhí dào zūn， zài《 gǔ shì jì》 lǐ zé míng wéi yù zhēn jīn rì zǐ cí huì zhì ní。 shēn wéi qiàn shǐ bā dài zhōng dì sì wèi tiān huáng， qí shēng píng jǐ wú fǎ kǎo zhèng。 ...

āi jí zì dì 'èr shí liù wáng cháo jìn rù gǔ 'āi jí hòu qī， zuì zhōng zài qián 525 nián bèi bō sī 'ā qì měi ní dé dì guó suǒ miè， gǔ 'āi jí shí dài jié shù liǎo。 bō sī rén zài 'āi jí jiàn lì liǎo dì 'èr shí qī wáng cháo hé dì sān shí yī wáng cháo， āi jí 'èr shí liù wáng cháo hòu yì fǎn kàng bō sī rén chéng gōng hé nèi zhàn， jiàn lì liǎo duǎn zàn de dì 'èr shí bā、 èr shí jiǔ hé sān shí wáng cháo。 ...

Sogdianus, half-brother and rival of xuē xī sī 'èr shì , qián 424 nián – qián 423 nián zài wèi

gōng yuán， yòu chēng xī yuán， shì“ gōng lì jì yuán” huò“ xī lì jì yuán” de jiǎn chēng， yǐ dāng shí rèn dìng de yé sū shēng nián（ zhōng guó hàn yuán shǐ yuán nián） wéi jì yuán yuán nián。 xī yuán jì nián zǎo xiān zài 'ōu zhōu děng jī dū jiào guó jiā cǎi yòng， xiàn zài chéng wéi guó jì tōng xíng de jì nián biāo zhǔn。 ...

qián gǔ diǎn qī jí mǎ yǎ wén huà xíng chéng qī， nián dài yuē dāng gōng yuán qián 2500 ～ gōng yuán 250 nián。 zài yóu kǎ tǎn bàn dǎo zhōng yāng pèi téng pén dì jí qí zhōu wéi shān gǔ yǐ chū xiàn dìng jū de nóng yè shēng huó， yù mǐ hé dòu lèi shì zhù yào de zuò wù； yóu tǔ tái、 jì tán děng zǔ chéng de zǎo qī jì sì zhōng xīn yě yǐ jiàn lì， cǐ hòu chū xiàn guó jiā méng yá， bìng chū xiàn xiàng xíng wén zì。

zài 'ōu zhōu rén lái dào zhè lǐ zhī qián， yìn dì 'ān rén děng běi měi zhōu de yuán zhù mín shēng huó zài zhè piàn guǎng kuò de tǔ dì shàng。 xiāng chuán tā men de zǔ xiān zài dà yuē yī wàn duō nián qián jīng yóu xī bó lì yà kuà guò bái lìng hǎi xiá lái dào běi měi zhōu， bìng qiě zài zhè lǐ shēng cún fán yǎn， tā men méi yòu zì jǐ de wén zì， què yòu zhe fēng fù de kǒu tóu wén xué。 ...

qián 1600 nián zuǒ yòu， shāng cháo zài zhōng guó de huáng hé liú yù jiàn lì， wén zì hé qīng tóng qì kāi shǐ chū xiàn。 qián 1046 nián wǔ wáng fá zhòu， jiàn lì zhōu cháo。 qián 770 nián， zhōu píng wáng dōng qiān， zhōng guó jìn rù chūn qiū zhàn guó shí qī， zhōng guó kāi shǐ shǐ yòng tiě qì。 qián 5 shì jì zuǒ yòu rú xué chū xiàn。