【báihuàwén】 shēn qiū shí jié， mù fǔ jǐng biān wú tóng shū hán； dú sù jiāng chéng， gēngshēn rén jìng cán zhú 'àn dàn。
cháng yè lǐ， hào jiǎo shēng yòu rú rén de bēi yǔ； zhōng tiān yuè sè suī hǎo， shuí yòu xīn qíng yǎng kàn？
luàn zhōng sì chù piào bó， qīn péng yīn shū jiē duàn， guān sài líng luò xiāo tiáo， xíng lù shí fēn jiān nán。
rěn shòu kùn kǔ， wǒ diān pèi liú lí liǎo shí nián； miǎnqiǎng qī xī yī zhī， zàn jiè mù fǔ tōu 'ān。

【zhùshì】 １、 yǒng yè jù： yì wèi cháng yè zhōng wéi wén hào jiǎo shēng xiàng zài zì zuò bēi yǔ。 yǒng yè： cháng yè。
２、 fēng chén rěn rǎn： yù zhàn luàn bù jué。 rěn rǎn： yóu niǎn zhuǎn。
３、 yǐ rěn jù： zhǐ zì tiān bǎo shí sì zài（ qī wǔ wǔ） ān lù shān fǎn zhì xiě cǐ shī， yǐ rěn shòu liǎo shí nián de líng pīng shēng huó。 líng pīng： piāo líng zhī yì。
４、 qiáng yí jù： yòng《 zhuāng zǐ · xiāo yáo yóu》 " jiāo liáo cháo yú shēn lín， bù guò yī zhī " yì， yù zì jǐ zhī rù yán mù， yuán shì miǎnqiǎng yǐ qiú zàn shí de 'ān jū。

【shǎng xī】 　　zhè shǒu shī shì yǐ rén zuò kè， shū xiě lǚ chóu， yòu yī zhǒng bǎi wú liáo lài zhī qíng。 qián sì jù xiě jǐng， hòu sì míng shū qíng。 shǒu lián xiě dú sù jiāng chéng， huán jìng qīng hán； hàn lián xiě " dú sù " de suǒ wén suǒ jiàn； jǐng lián xiě zhàn luàn wèi xī， chǔshì jiān nán； mò lián xiě piào bó shí nián， rú jīn zàn qiě qī 'ān。 quán shī biǎo dá liǎo zuò zhě bēi liáng shēn chén de qíng gǎn， liú lù liǎo huái cái bù yù de xīn xù。
　　
　　[ jiàn shǎng ]
　　 dài zōng guǎng dé 'èr nián（ 764） liù yuè， xīn rèn chéng dū yǐn jiān jiàn nán jié dù shǐ yán wǔ bǎo jiàn dù fǔ wéi jié dù shǐ mù fǔ de cān móu。 zuò zhè me gè cān móu， měi tiān tiān gāng liàng jiù dé shàng bān， zhí dào yè wǎn cái néng xià bān。 dù fǔ jiā zhù chéng dū chéng wài de huàn huā xī， xià bān hòu lái bù jí huí jiā， zhǐ hǎo cháng qī zhù zài fǔ nèi。 zhè shǒu shī， jiù xiě yú zhè yī nián de qiū tiān。 suǒ wèi “ sù fǔ ”， jiù shì liú sù mù fǔ de yì sī。 yīn wéi bié réndōu huí jiā liǎo， suǒ yǐ tā cháng cháng shì“ dú sù”。
　　
　　　　 shǒu lián dàozhuāng。 àn shùn xù shuō， dì 'èr jù yìng zài qián。 qí zhōng de“ dú sù” èr zì， shì yī shī zhī yǎn。“ dú sù” mù fǔ， yǎn zhēng zhēng dì kàn zhe“ là jù cán”， qí yè bù néng mèi de kǔ zhōng， yǐ jiàn yú yán wài。 ér dì yī jù“ qīng qiū mù fǔ jǐng wú hán”， zé tōng guò huán jìng de“ qīng”、“ hán”， hōng tuō xīn jìng de bēi liáng。 wèi xiě“ dú sù” ér xiān xiě“ dú sù” de fēn wéi、 gǎn shòu hé xīn qíng， yì zài bǐ xiān， qǐ shì jùn sǒng。
　　
　　　　 hàn lián xiě“ dú sù” de suǒ wén suǒ jiàn， chéng rú fāng dōng shù suǒ zhǐ chū：“ jǐng zhōng yòu qíng， wàn gǔ qí jǐng”。 ér zào jù zhī xīn yíng， yě lìng rén tàn fú。 qī yán lǜ jù， yī bān shì shàng sì xià sān， ér zhè yī lián què shì sì、 yī、 èr de jù shì， měi jùdòu qǐ lái yòu sān gè tíng dùn。 fān yì yī xià， jiù shì：“ cháng yè de jiǎo shēng 'ā， duō bēi liáng！ dàn zhǐ shì zì yán zì yǔ dì qīng sù luàn shì de bēi liáng， méi yòu rén tīng； zhōng tiān de míng yuè 'ā， duō měi hǎo！ dàn jìn guǎn měi hǎo， zài màn màn cháng yè lǐ， yòu yòu shuí kàn tā ní？！” shī rén jiù zhè yàng huà bǎi liàn gāng wéi rào zhǐ róu， yǐ dùn cuò de jù fǎ， tūn tù de yǔ qì， huó tuō chū yī gè kàn yuè tīng jiǎo、 dú sù bù mèi de rén wù xíng xiàng， qià qiē dì biǎo xiàn liǎo wú rén gòng yǔ、 chén yù bēi yì de fù zá xīn qíng。
　　
　　　　 qián liǎng lián xiě“ dú sù” zhī jǐng， ér qíng hán jǐng zhōng。 hòu liǎng lián zé jiù“ dú sù” zhī jǐng， zhí shū“ dú sù” zhī qíng。
　　
　　　　“ fēng chén ” jù jǐn chéng“ yǒng yè” jù。“ yǒng yè jiǎo shēng”， yì wèi zhe zhàn luàn wèi xī。 nà bēi liáng de、 zì yán zì yǔ de“ yǒng yè jiǎo shēng”， yǐn qǐ shī rén xǔ duō gǎn kǎi。“ fēng chén rěn rǎn yīn shū jué”， jiù shì nà xǔ duō gǎn kǎi de zhōng xīn nèi róng。“ fēng chén rěn rǎn” zhě， zhàn luàn qīn xún yě。 shī rén shí cháng xiǎng huí dào gù xiāng luò yáng， què yóu yú“ fēng chén rěn rǎn”， lián gù xiāng de yīn xìn dū dé bù dào 'ā！
　　
　　　　“ guān sài” jù jǐn chéng“ zhōng tiān” jù。 shī rén zǎo zài《 hèn bié》 yī shī lǐ xiě dào：“ luò chéng yī bié sì qiān lǐ， hú qí cháng qū wǔ liù nián。 cǎo mù biàn shuāi xíng jiàn wài， bīng gē zǔ jué lǎo jiāng biān。 sī jiā bù yuè qīng xiāo lì， yì dì kàn yún bái rì mián。 ……” hǎo jǐ nián yòu guò qù liǎo， què réng rán liú luò jiàn wài。 yī gè rén zài zhè qī qīng de mù fǔ lǐ cháng yè bù mián， yǎng wàng zhōng tiān míng yuè， zěn néng bù xīn shì chóngchóng！“ guān sài xiāo tiáo xíng lù nán”， jiù shì nà chóngchóng xīn shì zhī yī。 sī jiā、 yì dì zhī qíng yòu zēng wú yǐ， hái shì méi fǎ zǐ huí dào luò yáng 'ā！
　　
　　　　 zhè yī lián zhí shū“ sù fǔ” zhī qíng。 dàn“ sù fǔ” shí de xīn qíng hěn fù zá， zěn néng yòng liǎng jù shī xiě wán！ yú shì yòng“ líng pīng shí nián shì” jiā yǐ gài kuò， gěi dú zhě liú xià liǎo jié hé shī rén de jīng lì qù chí chěng xiǎng xiàng de kōng jiān。
　　
　　　　 wěi lián zhào yìng shǒu lián。 zuò wéi mù fǔ de cān móu 'ér gǎn dào“ mù fǔ jǐng wú hán”， zhè jiù huì lián xiǎng dào《 zhuāng zǐ · xiāo yáo yóu》 zhōng suǒ shuō de nà gè jiāo liáo niǎo lái。“ jiāo liáo cháo yú shēn lín， bù guò yī zhī。” zì jǐ cóng 'ān shǐ zhī luàn yǐ lái，“ zhī lí dōng běi fēng chén jì， piāo bó xī nán tiān dì jiān”， nà bǎo hán xīn suān de“ líng pīng shí nián shì” dōuyǐ jīng rěn shòu guò lái liǎo， rú jīn wèishénme yòu yào dào zhè mù fǔ lǐ lái rěn shòu“ jǐng wú hán” ní？ yòng“ qiáng yí” èr zì， biǎo míng zì jǐ bìng bù yuàn yì lái zhàn zhè mù fǔ zhōng de“ yī zhī”， ér shì yán wǔ lā lái de。 yòng yī gè“ ān” zì， bù guò shì zì wǒ jiě cháo。 kàn kàn zhè yī yè pái huái páng huáng、 niǎn zhuǎn fǎn cè de jǐng kuàng， néng suàn shì“ ān” má？
　　
　　　　 dù fǔ de lǐ xiǎng shì“ zhì jūn yáo shùn shàng， zài shǐ fēng sú chún”。 rán 'ér wú shù shì shí zhèng míng zhè lǐ xiǎng nán dé shí xiàn， suǒ yǐ zǎo zài qián yuán 'èr nián（ 759）， tā jiù qì guān bù zuò， bǎi tuō liǎo“ kǔ bèi wēi guān fù， dī tóu kuì yě rén” de láo lóng shēng huó。 zhè cì zuò cān móu， suī rán bìng fēi chū yú zì yuàn， dàn wèile“ chóu zhī jǐ”， hái shì xiě liǎo《 dōng xī liǎng chuān shuō》， wéi yán wǔ chū móu huá cè。 dàn dào mù fǔ bù jiǔ， jiù shòu dào mù liáo men de jí dù、 fěi bàng hé pái jǐ， gǎn dào rì zǐ hěn bù hǎo guò。 yīn cǐ， zài《 qiǎn mèn fèng chéng yán gōng 'èr shí yùn》 lǐ sù shuō liǎo zì jǐ de kǔ kuàng zhī hòu， jiù qǐng qiú yán wǔ bǎ tā cóng“ guī chù wǎng”、“ niǎo kuī lóng” de kùn jìng zhōng jiě fàng chū lái。 dú dào nà shǒu de jié jù“ shí fàng yǐ wú tóng”， zài huí tóu lái dú zhè shǒu de“ qīng qiū mù fǔ jǐng wú hán”， jiù huì yòu gèng duō de tǐ huì。 shī rén nìngyuàn huí dào cǎo táng qù“ yǐ wú tóng”， ér bù yuàn“ qī” nà“ mù fǔ jǐng wú” de“ yī zhī”； yīn wéi“ yǐ” cǎo táng de“ wú tóng”， bǐ jiào“ ān”， yě bù nà me“ hán”。
　　
　　　　（ huò sōng lín）