【shǎng xī】 　　táng sù zōng qián yuán 'èr nián（ 759） qiū tiān， dù fǔ pāo qì huá zhōu sī gōng cān jūn de zhí wù， kāi shǐ liǎo “ yīn rén zuò yuǎn yóu ” de jiān kǔ lì chéng。 tā cóng cháng 'ān chū fā， shǒu xiān dào liǎo qín zhōu（ jīn gān sù tiān shuǐ）。 zài qín zhōu qī jiān， tā xiān hòu yòng wǔ lǜ xíng shì xiě liǎo 'èr shí shǒu gē yǒng dāng dì shān chuān fēng wù， shū xiě shāng shí gǎn luàn zhī qíng hé gè rén shēn shì zāo yù zhī bēi de shī piān， tǒng tí wéi《 qín zhōu zá shī》。 běn piān shì dì qī shǒu。
　　
　　　　“ mǎng mǎng wàn chóngshān， gū chéng shān gǔ jiān。” shǒu lián dà chù luò mò， gài xiě qín zhōu xiǎn yào de dì lǐ xíng shì。 qín zhōu chéng zuò luò zài lǒng dōng shān dì de wèi hé shàng yóu hé gǔ zhōng， běi miàn hé dōng miàn， shì gāo jùn mián yán de liù pán shān hé tā de zhī mài lǒng shān， nán miàn hé xī miàn， yòu bō zhǒng shān hé niǎo shǔ shān， sì zhōu shān lǐng zhòng dié， qún fēng huán rào， shì dāng shí biān fáng shàng de zhòng zhèn。“ mǎng mǎng” èr zì， xiě chū liǎo shān lǐng de mián yán zhǎngdà hé xióng qí mǎng cāng de qì shì，“ wàn zhòng” zé miáo huì chū tā de fù tà hé shēn guǎng。 zài“ mǎng mǎng wàn chóngshān” de xiá zhǎi shān gǔ jiān chù lì zhe de yī zuò“ gū chéng”， yóu yú sì zhōu huán jìng de chèn tuō， yuè fā xiǎn chū liǎo tā nà dú 'ě yān hóu yào dào de xiǎn yào dì wèi。 tóng shì xiě gāo shān gū chéng， wáng zhī huàn de《 liáng zhōu cí》“ huáng hé yuǎn shàng bái yún jiān， yī piàn gū chéng wàn rèn shān”， xióng hún kuò dà zhōng dài yòu xián yuǎn de yì tài， ér“ mǎng mǎng wàn chóngshān， gū chéng shān gǔ jiān” zé yǐn yuē tòu lù chū yī zhǒng yán jùn jǐn zhāng de qì fēn。 shěn dé qián shuō：“ qǐ shǒu bì lì wàn rèn”（《 táng shī bié cái》）， zhè gè píng yǔ bù jǐn dào chū liǎo zhè shǒu shī fā duān xióng jùn de tè diǎn， yě biǎo dá liǎo zhè liǎng jù shī suǒ jǐyǔ rén de gǎn shòu。
　　
　　　　“ wú fēng yún chū sài， bù yè yuè lín guān。” shǒu lián tuō chū xióng hún mǎng cāng de quán jǐng， cì lián suō xiǎo fàn wéi， zhuān cóng“ gū chéng” zhuóbǐ。 yún dòng bì yīn fēng， zhè shì cháng shí； dàn yòu shí dì miàn wú fēng， gāo kōng zé fēng dòng yún yí， cóng dì miàn shàng de rén kàn lái， jiù yòu yún wú fēng 'ér dòng de gǎn jué。 bù yè， jiù shì wèi rù yè。 shàng xián yuè shēng qǐ dé hěn zǎo， tiān hái méi yòu hēi jiù gāo xuán tiān shàng， suǒ yǐ yòu bù yè 'ér yuè yǐ zhào lín de zhí jiē gǎn shòu。 yún wú fēng 'ér dòng， yuè bù yè 'ér lín， yī shǔ yú cuò jué， yī shǔ yú tè dìng shí jiān de jǐng xiàng， gū lì dì xiě tā men， jīhū méi yòu rèn hé yì yì。 dàn yī dàn jiāng tā men hé“ guān”、“ sài” lián jié zài yī qǐ， biàn lì jí gòu chéng qí jǐng de yì shù jìng jiè， biǎo dá chū tè yòu de shí dài gǎn hèshī rén de dú tè gǎn shòu。 zài táng dài quán shèng shí qī， qín zhōu suī chù jiāo tōng yào dào， què bù shǔ biān fáng qián xiàn。 ān shǐ luàn qǐ， tǔbō chéng jī duó qǔ lǒng yòu、 hé xī zhī dì， dì chù lǒng dōng de qín zhōu cái chéng wéi biān fáng jūn shì zhòng zhèn。 shēng huó zài zhè yàng yī gè chōng mǎn zhàn zhēng fēng huǒ qì xī de biān chéng zhōng， jí shǐ shì běn lái píng cháng de jǐng wù， yě wǎng wǎng mǐn gǎn dào qí zhōng fǎng fó yùn hán zhe bù píng cháng de qì xī。 zài xì xīn biān fáng xíng shì de shī rén gǎn jué zhōng， gū chéng de yún， sì hū lí biān sài tè bié jìn， jí shǐ wú fēng， yě zhuǎn shùn jiān jiù piāo chū liǎo biān jìng； gū chéng de yuè， yě hǎo xiàng tè bié guān zhù fáng guān shù shǒu， hái wèi rù yè jiù zǎo zǎo zhào lín zhe xiǎn yào de xióng guān。 liǎng jù fù zhōng yòu xīng， jǐng zhōng hán qíng， bù dàn jǐng qiē dì biǎo xiàn liǎo biān chéng tè yòu de jǐn zhāng jǐng jiè qì fēn， ér qiě biǎo dá liǎo shī rén duì biān fáng xíng shì de shēnqiè guān zhù， zhèng rú pǔ qǐ lóng《 dú dù xīn jiě》 suǒ píng de nà yàng：“ sān、 sì jǐng jué。 yī piàn yōu biān xīn shì， suí fēng piāo qù， suí yuè zhào zhe yǐ。”
　　
　　　　 sān、 sì liǎng jù zài jǐng wù miáo xiě zhōng yǐ jīng yù hán biān chóu， yīn 'ér wǔ liù liǎng jù biàn zì rán yǐn chū duì biān shì de zhí jiē miáo xiě：“ shǔ guó guī hé wǎn？ lóu lán zhǎn shuǐ hái。” sū wǔ chū shǐ xiōng nú， bèi kòu liú shí jiǔ nián， guī guó hòu， rèn diǎn shǔ guó。 dì wǔ jù de“ shǔ guó” jí“ diǎn shǔ guó” zhī shěng， zhǐ táng cháo shǐ jié。 dà yuē zhè shí táng cháo yòu chū shǐ tǔbō de shǐ chén chí liú wèi guī， gù shuō“ shǔ guó guī hé wǎn”。 dì liù jù fǎn yòng fù jiè zǐ zhǎn lóu lán wáng shǒu hái jué shì， shuō tǔbō qīn rǎo de wēi xié wèi néng jiě chú。 liǎng jù yòng diǎn， yòng fù yī shì， ér yòng yǔ cuò zōng， gù bù jué fù tà， fǎn zēng gǎn chuàng。 sū wǔ guī guó、 fù jiè zǐ zhǎn lóu lán， dū fā shēng zài hàn wáng cháo qiáng shèng de shí dài， tā men hòu miàn yòu qiáng dà de guó jiā shí lì zuò hòu dùn， gù néng qǔ dé wài jiāo yǔ jūn shì shàng de shèng lì。 ér xiàn zài de táng wáng cháo， yǐ jīng cóng fán róng chāng shèng de dǐng fēng shàng diē luò xià lái， jí jù qū yú shuāi luò， xiàng sū wǔ、 fù jiè zǐ nà yàng de gù shì yǐ jīng bù kě néng chóngyǎn liǎo。 tóng yàng shì yòng zhè liǎng gè diǎn gù， zài shèng táng shí dài， shì“ dān chē yù wèn biān， shǔ guó guò jū yán”（ wáng wéi《 shǐ zhì sài shàng》） de gāo chàng， shì“ huáng shā bǎi zhàn chuān jīn jiá， bù pò lóu lán zhōng bù hái”（ wáng chāng líng《 cóng jūn xíng》） de háo yǔ， ér xiàn zài， què zhǐ néng shì“ shǔ guó guī hé wǎn？ lóu lán zhǎn wèi hái” de shēn chén kǎi tàn liǎo。 duì bǐ zhī xià， bù nán tǐ wèi chū zhè yī lián zhōng suǒ yù hán de jīn xī shèng shuāi zhī gǎn hèshī rén duì yú guó jiā shuāi ruò jú shì de shēnqiè yōu lǜ。
　　
　　　　“ yān chén yī cháng wàng， shuāi sà zhèng cuī yán。” yáo wàng guān sài yǐ wài， fǎng fó dào chù zhàn chén mí màn， fēng yān gǔn gǔn， zhěng gè xī běi biān dì de jú shì， zhèng shí fēn lìng rén yōu lǜ。 mù jiē shuāi sà de biān dì jǐng xiàng， lián xiǎng qǐ táng wáng cháo de shuāi sà qū shì， bù jìn shǐ zì jǐ jí shǒu cù 'é， chàng hèn bù yǐ。“ yān chén”、“ shuāi sà” jūn cóng wǔ、 liù shēng chū。“ yī”、“ zhèng” liǎng zì， kāi hé xiāng yìng， xiǎn shì chū zhè zhǒng shuāi sà de jú shì zhèng zài jì xù fā zhǎn， ér zì jǐ wèiguó shì yōu shāng de xīn qíng yě zhèng wèi yòu jìn qī。 quán shī dì xióng qí kuò dà de jìng jiè zhōng yù hán zhe shí dài de bēi liáng， biǎo xiàn wéi yī zhǒng bēi zhuàng de yì shù měi。
　　
　　　　（ liú xué kǎi）