【zhùshì】 jiàoduì :
kè xíng xīn 'ān dào， xuān hū wén diǎn bīng。 jiè wèn xīn 'ān lì， xiàn xiǎo gèng wú dīng。
fǔtiě zuó yè xià， cì xuǎn zhōng nán xíng。 zhōng nán jué duǎn xiǎo， hé yǐ shǒu wáng chéng。
féi nán yòu mǔ sòng， shòu nán dú líng pīng。 bái shuǐ mù dōng liú， qīng shān yóu kū shēng。
mò zì shǐ yǎn kū， shōu rǔ lèi zòng héng。 yǎn kū jí jiàn gǔ， tiān dì zhōng wú qíng。
wǒ jūn qǔ xiāng zhōu， rì xī wàng qí píng。 qǐ yì zéi nán liào， guī jūn xīng sàn yíng。
jiù liáng jìn gù lěi， liàn zú yǐ jiù jīng。 jué háo bù dào shuǐ， mù mǎ yì yì qīng。
kuàng nǎi wáng shī shùn， fǔ yǎng shèn fēn míng。 sòng xíng wù qì xuè， pú shè rú fù xiōng。

【shǎng xī】 　　táng sù zōng qián yuán yuán nián（ 758） dōng， guō zǐ yí shōu fù cháng 'ān hé luò yáng， xuán jí， guō hé lǐ guāng bì、 wáng sī lǐ děng jiǔ jié dù shǐ chéng shèng shuài jūn jìn jī， yǐ 'èr shí wàn bīng lì zài yè jùn（ jí xiāng zhōu， zhì suǒ zài jīn hé nán 'ān yáng） bāo wéi liǎo 'ān qìng xù pàn jūn， jú shì shèn kě xǐ。 rán 'ér hūn yōng de sù zōng duì guō zǐ yí、 lǐ guāng bì děng lǐng bīng bìng bù xìn rèn， zhū jūn bù shè tǒng shuài， zhǐ pài huàn guān yú cháo 'ēn wéi guān jūn róng xuān wèi chǔzhì shǐ， shǐ zhū jūn bù xiāng tǒng shǔ， yòu jiān liáng shí bù zú， shì qì dī luò， liǎng jūn xiāng chí dào cì nián chūn tiān， shǐ sī míng yuán jūn zhì， táng jūn suì zài yè chéng dà bài。 guō zǐ yí tuì bǎo dōng dū luò yáng， qí yú gè jié dù shǐ táo guī běn zhèn 。 táng wáng cháo wèile bǔ chōng bīng lì， dà sì chōu dīng lā fū。 dù fǔ zhè shí zhèng yóu luò yáng huí huá zhōu rèn suǒ， ěr wén mù dǔ liǎo zhè cì cǎn bài hòu rén mín lí nán de tòng kǔ qíng zhuàng， jīng guò yì shù tí liàn， xiě chéng zǔ shī“ sān lì”、“ sān bié”。《 xīn 'ān lì》 shì zǔ shī de dì yī shǒu。 xīn 'ān， zài luò yáng xī。
　　
　　　　“ kè xíng xīn 'ān dào， xuān hū wén diǎn bīng。” zhè liǎng jù shì quán piān de zǒng qǐ。“ kè”， dù fǔ zì zhǐ。 yǐ xià yī qiē miáo xiě， dōushì cóng shī rén“ xuān hū wén diǎn bīng” wǔ zì zhōng shēng chū。
　　
　　　　“ jiè wèn xīn 'ān lì： ‘ xiàn xiǎo gèng wú dīng？ ’” zhè shì dù fǔ de wèn huà。 táng gāo zǔ wǔ dé qī nián（ 624） dìng zhì： nán nǚ shí liù wéi zhōng， èr shí yī wéi dīng。 zhì tiān bǎo sānzǎi（ 744）， yòu gǎi yǐ shí bā wéi zhōng nán， èr shí 'èr wéi dīng。 àn zhào zhèng cháng de zhēng bīng zhì dù， zhōng nán bù gāi fú yì。 dù fǔ de wèn huà shì hěn jiān ruì de， yǎn qián míng míng yòu xǔ duō rén bèi dāng zuò zhuàng dīng zhuā zǒu， què piē zài yī biān， tiào guò yī céng wèn：“ xīn 'ān xiàn xiǎo， zài yě méi yòu dīng nán liǎo bā？” dà gài tā yǐ wéi zhè yàng yī wèn， jiù kě yǐ bǎ xīn 'ān lì wèn zhù liǎo。“ fǔtiě zuó yè xià， cì xuǎn zhōng nán xíng。” lì hěn jiǎo xiá， yě tiào guò yī céng huí dá shuō， zhōu fǔ zuó yè xià de jūn tiē， yào 'āi cì wǎng xià chōu zhōng nán chū zhēng。 kàn lái， lì mǐn gǎn dé hěn， tā zhī dào dù fǔ yòng zhōng nán bù fú bīng yì de wáng fǎ nán tā， suǒ yǐ lì jí ná chū fǔtiě lái yā rén。 kàn lái jiǎng wáng fǎ yǐ jīng bù néng fā shēng zuò yòng liǎo， yú shì dù fǔ jìn yī bù jiù shí jì wèn tí hé qíng lǐ fā wèn：“ zhōng nán yòu 'ǎi yòu xiǎo， zěn me néng shǒu wèi dōng dū luò yáng ní？” wáng chéng， zhǐ luò yáng， zhōu dài céng bǎ luò yì chēng zuò wáng chéng。 zhè zài dù fǔ shì yòu bī jǐn liǎo yī bù， dàn jiē xià qù què méi yòu dá huà。 yě xǔ lì bèi wèn dé zhāng kǒu jié shé， dàn gèng dà de kě néng shì lì bù yuàn gēn dù fǔ lū sū xià qù liǎo。 zhè jiù bǎ lì duì dù fǔ de yàn fán， dù fǔ duì rén mín de tóng qíng， yǐ jí shī rén nà zhǒng yū zhí de xìng gé dū biǎo xiàn chū lái liǎo。
　　
　　　　“ féi nán yòu mǔ sòng， shòu nán dú líng pīng。 bái shuǐ mù dōng liú， qīng shān yóu kū shēng。” gēn lì yǐ jīng wú huà kě shuō liǎo， yú shì dù fǔ bǎ mù guāng zhuànxiàng bèi yā sòng de rén qún。 tā huái zhe chén tòng de xīn qíng， bǎ zhè xiē zhōng nán zǎi xì dì dǎliang zài dǎliang。 tā fā xiàn nà xiē sì hū cháng dé zhuàng shí yī diǎn de nán hái zǐ shì yīn wéi yòu mǔ qīn zhào liào， ér qiě yòu mǔ qīn zài sòng xíng。 zhōng nán nián yòu， dāng rán bù kě néng yòu qī zǐ。 dàn wèishénme fù qīn bù lái ní？ shàng miàn shuō guò“ xiàn xiǎo gèng wú dīng”， yòu fù qīn zài hái yòng zhuā hái zǐ má？ suǒ yǐ“ yòu mǔ” zhī yán wài， zhèng kě jiàn lìng yī fān cǎn jǐng。“ shòu nán” zhī“ shòu” yǐ jiào rén mù bù rěn dǔ， jiā shàng“ dú líng pīng” sān zì， gèng jiàn wú qīn wú kào。 wú xiàn tòng kǔ， máng máng wú kān gào yǔ， zhè jiù shì“ dú líng pīng” sān zì gěi rén de gǎn shòu。 dù fǔ duì zhe zhè yī qún 'āiháo de rén liú， jiū jìng zhàn liǎo duō jiǔ ní？ zhǐ jué tiān yǐ huáng hūn liǎo， bái shuǐ zài mù sè zhōng wú yǔ dōng liú， qīng shān hǎo xiàng dài zhe kū shēng。 zhè lǐ yòng yī gè“ yóu” zì biàn jiàn huǎng hū。 rén zǒu yǐ hòu， kū shēng réng rán zài 'ěr， fǎng fó lián qīng shān bái shuǐ yě wūyè bù zhǐ。 sì huàn jué yòu sì zhēn shí， dú qǐ lái jiào rén jīng xīn dòng bó。 yǐ shàng sì jù shì shī rén de zhù guān gǎn shòu。 tā zài qián miàn yǔ lì de duì huà hé hòu miàn duì zhēng rén de quàn wèi yǔ zhī jiān， zài xíng wén yǔ gǎn qíng de fā zhǎn shàng qǐ zhe guò dù zuò yòng。
　　
　　　　“ mò zì shǐ yǎn kū， shōu rǔ lèi zòng héng。 yǎn kū jí jiàn gǔ， tiān dì zhōng wú qíng！” zhè shì dù fǔ quàn wèi zhēng rén de kāi tóu jǐ jù huà。 zhào shuō zhōng nán yǐ jīng zǒu liǎo， huà jiǎng gěi shuí tīng ní？ hǎo xiàng shì bǎ xiān qián céng gēn zhōng nán jiǎng de huà bǔ xù zài zhè lǐ， yòu xiàng shì zhōng nán zǒu guò yǐ hòu， dù fǔ jué dé tài cǎn liǎo， yī gè rén duì zhe zhōng nán zǒu de fāng xiàng zì yán zì yǔ， nà zhǒng fā chī fā dāi de shén qíng， gèng xiǎn chū qí máng máng rán de xīn lǐ。 zhào shuō shū fā bēi fèn yī bān zǒng shì yào bǎ gǎn qíng wǎng wài fàng， kě shì cǐ chù què sì hū zài shōu。“ shǐ yǎn kū”、“ lèi zòng héng” běn lái sì hū kě yǐ zài zuò lín lí jìn zhì de kè huà， dàn dù fǔ què jiā shàng liǎo“ mò” hé“ shōu”。“ bù yào kū dé shǐ yǎn jīng fā kū， shōu qǐ bēn yǒng de rè lèi bā。” rán hòu zài yòng“ tiān dì zhōng wú qíng” lái jiā yǐ dǔsè。“ mò”、“ shōu” zài qián，“ zhōng wú qíng” zài hòu yī bǐ shā zhù， hǎo xiàng yào rén bǎ yǎn lèi quán bù tūn jìn dù lǐ。 zhè jiù shōu dào liǎo“ chōu dāo duàn shuǐ shuǐ gèng liú” de yì shù xiào guǒ。 zhè zhǒng bēi fèn yě jiù xiǎn dé gēngshēn、 gèng nán kòng zhì，“ tiān dì” yě jiù xiǎn dé gèng jiā“ wú qíng”。
　　
　　　　 zhào shuō dù fǔ xiě dào“ tiān dì zhōng wú qíng”， yǐ jīng jí qí shēn kè dì jiē lù liǎo bīng yì zhì dù de bù hé lǐ， rán 'ér zhè yīcháng zhàn zhēng de xìng zhì bù tóng yú xiě《 bīng chē xíng》 de shí hòu。 dāng cǐ guó jiā cún wáng pò zài méi jié zhī shí， shī rén cóng wéi hù zǔ guó de tǒng yī jiǎo dù kǎo lǜ， zài kòng sù“ tiān dì zhōng wú qíng” zhī hòu， yòu shuō liǎo yī xiē kuān wèi de huà。 xiāng zhōu zhī bài， běn lái zuì zài cháo tíng hé táng sù zōng， dù fǔ què shuō dí qíng nán yǐ yù liào， yòng zhè yàng hán hùn de huà yǎn gài shī bài de gēn yuán， mùdì shì yào gěi cháo tíng liú diǎn miàn zǐ。 běn lái shì bài bīng， què shuō shì“ guī jūn”， yě shì wèile bù zhì guòfèn jiào rén sàng qì。“ kuàng nǎi wáng shī shùn， fǔ yǎng shèn fēn míng”。 táng jūn tǎo fá 'ān shǐ pàn jūn， dāng rán kě yǐ shuō míng zhèng yán shùn， dàn nǎ lǐ yòu néng tán dé shàng 'ài hù shì zú、 fǔ yǎng fēn míng ní？ lìng wài， suǒ wèi zhàn háo wā dé qiǎn， mù mǎ láo yì hěn qīng， guō zǐ yí duì dài shì zú qīn rú fù xiōng děng děng， yědōu shì xiē 'ān wèi zhī cí。 dù fǔ jiǎng zhè xiē huà， dōushì duì qiǎngzhēng rù wǔ de zhōng nán jìn xíng 'ān wèi。 shī zài jiē lù de tóng shí， yòu duì cháo tíng yòu suǒ huí hù， dù fǔ zhè yàng shuō， yòng xīn shì hěn kǔ de。 shí jì shàng， rén mín méng shòu de cǎn tòng， guó jiā miàn lín de zāinàn， dū shēn shēn dì cì jī zhe tā chén zhòng 'ér tòng kǔ de xīn líng。
　　
　　　　 dù fǔ zài shī zhōng suǒ biǎo xiàn de máo dùn， chú liǎo yòu tā zì jǐ sī xiǎng shàng de gēn yuán wài， tóng shí yòu shì shè huì xiàn shí běn shēn máo dùn de fǎn yìng。 yī fāng miàn， dāng shí 'ān shǐ pàn jūn shāo shā lǔ lüè， duì zhōng yuán dì qū shēng chǎn lì hé rén mín shēng huó de pò huài shì kōng qián de。 lìng yī fāng miàn， táng cháo tǒng zhì zhě zài píng shí bō xuē、 yā pò rén mín， zài guó nán dāng tóu de shí hòu， què yòu hūn yōng wú néng， bǎ zhàn zhēng zào chéng de zāinàn quán bù tuī xiàng rén mín， yào juān yào rén， gēn běn bù gù rén mín sǐ huó。 zhè liǎng zhǒng máo dùn， zài dāng shí shè huì xiàn shí zhōng jiān ruì dì cún zài zhe， rán 'ér qián zhě bì jìng jū yú zhù yào dì wèi。 kě yǐ shuō， zài píng pàn zhè yī diǎn shàng， rén mín hé táng wáng cháo duō shǎo yòu yī zhì de dì fāng。 yīn cǐ， dù fǔ de“ sān l씓 sān bié” jì jiē lù tǒng zhì jí tuán bù gù rén mín sǐ huó， yòu qí zhì xiān míng dì kěn dìng píng pàn zhàn zhēng， shèn zhì duì yìng zhēng zhě jiā yǐ quàn wèi hé gǔ lì， yě jiù bù nán lǐ jiě liǎo。 yīn wéi dāng shí de rén mín suī rán yuàn hèn táng wáng cháo， dàn zhōng jiū yǎo jǐn yá guān， hán zhuóyǎn lèi， zǒu shàng qián xiàn zhī chí liǎo píng pàn zhàn zhēng。
　　
　　　　（ yú shù chéng）

【zīliàoláiyuán】 juàn 217_31