【shǎng xī】 　　zhì dé 'èr zài（ 757） dù fǔ wéi zuǒ shí yí shí， fáng guǎn bà xiāng， tā shàng shū yuán jiù， chù nù sù zōng， bèi fàng hái fū zhōu qiāng cūn（ zài jīn shǎn xī fù xiàn nán） tàn jiā。《 qiāng cūn sān shǒu》 jiù shì zhè cì hái jiā suǒ zuò。 sān shǒu shī chán lián 'ér xià， gòu chéng yī zǔ hái jiā “ sān bù qū”。
　　
　　　　 dì yī shǒu xiě gāng dào jiā shí hé jiā bēi xǐ jiāo jí de qíng jǐng。
　　
　　　　 qián sì jù xù xiě zài xī yáng xī xià shí fēn dǐ dá qiāng cūn de qíng kuàng。 yíng jiē luò rì de shì mǎn tiān zhēng róng wàn zhuàng、 zhòng yá dié zhàng shìde chì yún， zhè làn de jǐng sè， zì huì huàn qǐ“ guī kè” qīnqiè de jì yì 'ér wéi zhī jī dòng。“ rì jiǎo” shì zhǐ tòu guò yún féng zhào shè xià lái de guāng zhù， xiàng shì tài yáng de jiǎo。“ rì jiǎo xià píng dì” yī jù， jì róng rù kǒu yǔ yòu pō yòu nǐ rén huà sè cǎi， sì hū tài yáng jīng guò yī tiān bēn láo， yě jí yú kuà rù dì dǐ xiū xī。 ér cǐ shí shī rén qià qiǎo yě jié shù màn cháng xíng chéng， dào jiā liǎo。“ bái tóu shí yí tú bù guī”， cháng tú bēn láo， zǎo bā wàng zhe dào jiā xiū xī。 kāi piān de xiě jǐng zhōng róng jìn liǎo dào jiā de xīng fèn gǎn jué。“ chái mén niǎo què zào” shì jù yòu tè zhēng xìng de xiāng cūn huáng hūn jǐng sè， tóng shí， zhè niǎo 'ér xuān bīn duó zhù de shēng làng， yòu fǎn chèn chū nà nián yuè cūn luò de xiāo suǒ huāng wú。 xiě jǐng zhōng yǐn yǐn liú lù chū yī zhǒng bēi liáng zhī gǎn。“ guī kè qiān lǐ zhì” yī jù， cuò yǔ píng shí， què jí bù xún cháng。 qí zhōng yù yòu jǐ fēn rú shì zhòng fù zhī gǎn， yòu 'àn 'àn càn zá zhe“ jìn xiāng qíng gèng qiè” de tǎn tè bù 'ān。
　　
　　　　 hòu bā jù xiě chū jiàn jiā rén、 lín lǐ shí bēi xǐ jiāo jí zhī zhuàng。 zhè lǐ méi yòu rèn hé fán rù chén mèn de xù shù， ér jiǎn jié dì yòng liǎo sān gè huà miàn lái zài xiàn。 shǒu xiān shì yǔ qī nú jiàn miàn。 zhà jiàn shí sì gāi xǐ yuè 'ér bù dāng jīng guài。 rán 'ér， zài nà bīng huāng mǎ luàn de nián yuè， rén mìng wēi qiǎn， zhāobù bǎo xī， qīn rén hū rán chū xiàn， zhēn jiào qī nú bù gǎn xìn， bù gǎn rèn， nǎi zhì fā léng（“ guài wǒ zài”）， zhí dào“ jīng dìng”， cái“ xǐ xīn fān dǎo jí， wūyè lèi zhān jīn”（《 xǐ dá xíng zài suǒ》）。 zhè fǎn cháng de qíng tài， qū zhé fǎn yìng chū nà gè fēi cháng shí dài de yǐng zǐ。 xiě jiàn miàn bì， shī rén cóng 'ér gǎn kǎi dào：“ shì luàn zāo piāo dàng， shēng hái 'ǒu rán suì。” zhè lǐ，“ ǒu rán” èr zì hán yòu jí fēng fù de nèi róng hé wú xiàn de gǎn kǎi。 dù fǔ cóng xiàn pàn jūn zhī shǒu dào tuō lí pàn jūn wáng guī， cóng chù nù sù zōng dào cǐ cì fǎn jiā， fēng bō xiǎn 'è， xiàn zài jìng dé shēng hái， bù shì tài 'ǒu rán liǎo má？ qī zǐ zhī guài， yòu hé zú guài ní？ yán xià dà yòu“ guī lái shǐ zì lián” yì， kè huà huànnàn yú shēng zhī rén de xīn lǐ jí qiē。
　　
　　　　 qí cì shì lín lǐ de wéi guān。 xiāo xī bù jìng 'ér zǒu， yǐn lái ruò duō lín rén。 gǔ shí nóng cūn qiáng 'ǎi， suǒ yǐ lín rén néng píng qiáng xiāng wàng。 zhè xiē lín rén， yī fāng miàn shì bàng guān zhě， gù zhǐ shí qù dì yuǎn kàn， bù rěn jiǎo rǎo zhè yī jiā rén jì xìng fú 'ér yòu pō xīn suān de shí kè； lìng yī fāng miàn tā men yòu bìng fēi wú dòng yú zhōng dì bàng guān， ér shì rén réndōu jìn rù juésè，“ gǎn tàn yì xū xī”， shì duì zhī xiàn mù？ wéi zhī xīn suān？ hái shì gòu qǐ zì jiā de shāng tòng？ duǎn duǎn shù yǔ， duō me fù yú rén qíng wèi， yòu duō me hán xù yùn jiè。
　　
　　　　 qí sān shì yī jiā zǐ yè lán bǐng zhú duì zuò qíng jǐng。 shēn yè liǎo， zuì chū de jī dòng yě gāi guò qù liǎo， kě dù fǔ yī jiā hái chén jìn zài xīng fèn de yú qíng zhī zhōng。“ yí shuì 'ér fù bǐng zhú， yǐ jiàn jiǔ kè xǐ guī zhī yì。”（ lù yóu《 lǎo xué 'ān bǐ jì》 juàn liù） zhè gè huà miàn jí chéng wéi shǒu zhāng yáo shēng zī de jié wěi。
　　
　　　　 dì 'èr shǒu xiě hái jiā hòu máo dùn kǔ mèn de xīn qíng。
　　
　　　　 qián bā jù xiě wú liáo guǎ huān de qíng zhuàng。 dù fǔ zhè cì fèng zhǐ huí jiā， shí jì shàng wú yì yú fàng zhú。 duì yú cháng rén lái shuō，“ shēng hái 'ǒu rán suì” zì shì bù xìng zhōng zhī dà xìng； ér duì yú yōu lè guān hū tiān xià de shī rén， shì chéng wéi xìng yùn zhōng zhī dà bù xìng。 jū dìng zhī hòu， tā jí shí jiù gǎn dào yī zhǒng zé rèn xīn de jiān 'áo， jué dé zhí cǐ wàn fāng duō nán zhī jì shǒu zhe gè xiǎo jiā tíng， wú yì yú gǒu qiě tōu shēng。 kě zhè yī qiē yòu shì pò bù dé yǐ de。 zhè yàng yī zhǒng quē fá huān qù de qíng tài， lián hái zǐ yě yòu suǒ chá jué：“ jiāo 'ér bù lí xī， wèi wǒ fù què qù”，“ zǎo jiàn cǐ guī bù shì běn yì， yú shì rào xī wèi liú， wèi yé fù qù。”（ jīn shèng tàn） duì yú“ shēng hái duì tóng zhì， sì yù wàng jī kě” de shī rén， méi yòu bǐ zhè gè xì jié gèng néng biǎo xiàn tā de yì yù guǎ huān de liǎo。
　　
　　　　 yú shì tā huí yì qù nián liù qī yuè jiān nà liáng“ chí biān shù” de wǎng shì。 nà shí tā duì zài líng wǔ jí wèi de sù zōng hé zì jǐ lì cháo bào guó jì yú hěn dà xī wàng， gù 'ér duō shǎo yòu xiē“ huān qù”。 shuí zhī shì gé yī nián， què zāo dào rú xǔ shī wàng， bù jìn yōu cóng zhōng lái， bǎi gǎn jiāo jí， bèi shòu jiān 'áo。 xù shì shū qíng zhōng hū chā rù“ xiāo xiāo běi fēngjìng” de xiě jǐng， yòu dà dà tiān jiā liǎo yī zhǒng bēi liáng qī kǔ de qì fēn。
　　
　　　　 mò sì jù xiě dào qiū shōu yǐ bì， suī rán xīn jiǔ wèi céng niàng chū， què jì rì kě dài， sì hū kě gǎn dào tā cóng zāo chuáng gǔ gǔ liú chū。“ lài zhī”、“ yǐ jué” jūn shǔ liào xiǎng zhī cí。 shuō jiǔ shì yīn chóu， shēnqiè biǎo xiàn chū shī rén máo dùn kǔ mèn de xīn lǐ ── tā qí shí shì“ zuì wēng zhī yì bù zài jiǔ” hē。
　　
　　　　 dì sān shǒu xiě lín rén lái fǎng qíng shì。
　　
　　　　 qián sì jù xiān 'ān pái liǎo yī gè yòu qù de xù qū：“ kè zhì” de dāng 'ér， tíng yuàn lǐ fā shēng zhe yīcháng jī dǒu， qún jī luàn jiào。 dài dào zhù rén bǎ jī gǎn dào tā men qī xī de tíng shù shàng（ gǔ dài huáng hé liú yù yī dài yǎng jī zhī fǎ rú cǐ）， yuàn nèi 'ān jìng xià lái shí， zhè cái tīng jiàn kè rén kòu chái mén de shēng yīn。 zhè kāi piān bù dàn pō jù cūn yě shēng huó qíng qù， tóng shí yě biǎo xiàn chū yì wài zhí kè de xīn xǐ。
　　
　　　　 lái de sì wǔ rén quán shì fù lǎo， méi yòu shāo wéi nián qīng de rén， zhè wéi hòu wén fù lǎo gǎn shāng de huà zhāng běn。 zhè xiē lǎo réndōu xié jiǔ 'ér lái， jiǔ sè qīng zhuó bù yī， gè gè biǎo shì zhe yī jiā xīn yì。 zài rú cǐ jiān nán suì yuè hái zhè yàng kàn zhòng qíng lǐ， shì nán néng kě guì de， biǎo xiàn liǎo chún hòu de mín fēng bìng wèi bèi zhàn zhēng wán quán mǐn miè。 jǐn jiē sì jù yǐ fù lǎo bù jīng yì de kǒu wěn dào chū shí shì： yóu zhēn jiǔ qiān chēng“ jiǔ wèi bó”， cóng jiǔ wèi bó shuō dào shēng chǎn de pò huài， zài yǐn chū“ bīng gé jì wèi xī， ér tóng jìn dōng zhēng”。 shí shì zhī jiān nán， diǎn míng 'ér bù shuō jìn， nài rén xún sī。
　　
　　　　 mò liǎo xiě zhù rén zhì dá cí。 fù lǎo men de shèng yì shǐ tā gǎn fèn， yīn 'ér qíng bù zì jìn dì wéi zhī gāo gē yǐ biǎo xiè chén。 cǐ wài yán“ kuì”， àn zhōng zhào yìng“ wǎn suì pò tōu shēng” yì。 rú guǒ shuō quán zǔ shī de qíng xù zài dì 'èr shǒu zhōng yòu xiē dī luò， cǐ chù zé yóu fù lǎo zhì cí 'ér chóngxīn gāo zhǎng。 suǒ yǐ tā dá xiè zuò gē， qiáng wéi huān yán，“ gē bà” zhōng bù miǎn yǎng tiān cháng tàn。 suǒ gē nèi róng suī wú jù tǐ xù xiě， dàn cóng“ jiān nán kuì shēn qíng” jù hègē suǒ chǎn shēng de“ sì zuò lèi zòng héng” de xiào guǒ kě zhī， qí zhōng dāng hán yòu duì fù lǎo de gǎn jī、 duì shí shì de yōu lǜ、 yǐ jí shēn shì de gǎn kuì děng děng qíng gǎn nèi róng。 bù míng xiě， ràng dú zhě cóng shī zhōng qì fēn、 yì jìng wán wèi， yǐ lián xiǎng zuò bǔ chōng， gèng néng fēng fù shī de nèi hán。 xiě dào gē kū jié shù， yǔ zhì chén tòng， lìng dú zhě sān fù sī yán， yǎn juàn 'ér qíng bù zì yǐ。
　　
　　　　 ān shǐ zhī luàn gěi táng dài rén mín dài lái shēn zhòng kǔ nán。“ ér tóng jìn dōng zhēng”、“ shǔ dì wú rén gēng” de xiàn xiàng， biàn jí zhěng gè běi guó nóng cūn， hé zhǐ qiāng cūn 'ér rán。《 qiāng cūn sān shǒu》 jiù tōng guò běi guó nóng cūn zhī yī jiǎo， fǎn yìng chū dāng shí shè huì xiàn shí yǔ shī rén xì xīn guó shì de qíng huái， jù yòu hěn gāo de diǎn xíng yì yì。
　　
　　　　 zhè zǔ shī， měi zhāng jì néng dú lì chéng piān， què yòu xiāng hù lián jié， gòu chéng yī gè wán zhěng de tǒng yī tǐ。 dì yī shǒu xiě chū jiàn jiā rén， shì zǔ shī de zǒng qǐ， sān shǒu zhōng wéi cǐ zhāng yǐ xīng fǎ kāi piān。 dì 'èr shǒu xù hái jiā hòu shì， shàng chéng“ qī nú” jù； ér shuō dào“ tōu shēng”， yòu xià qǐ“ jiān nán kuì shēn qíng” yì。 dì sān shǒu xiě lín rén de jiāo wǎng， shàng chéng“ lín rén” jù； xiě zhēn jiǔ， zé chéng“ rú jīn zú zhēn zhuó” yì； zuì zhōng guī jié dào yōu guó yōu mín、 shāng shí niàn luàn， yòu chéng wéi zǔ shī de jié xué。 zhè yàng de zǔ shī， tōng cháng yòu wèi zhī“ lián zhāng tǐ”。 shī rén cóng hái jiā qíng shì zhōng chōu xuǎn sān gè yòu dài biǎo xìng de shēng huó piàn duàn yú yǐ miáo huì。 bù dàn měi zhāng bǐ mò jí zhōng， yǐ diǎn gài miàn， ér qiě lì yòng zhāng yǔ zhāng de zì rán tíng dùn， zào chéng mù bì mù qǐ de xiào guǒ， gěi dú zhě yǐ fā huī xiǎng xiàng yǔ lián xiǎng de kōng jiān， suǒ yǐ zǔ shī piān fú bù dà 'ér néng hán xù shēn chén。
　　
　　　　《 qiāng cūn sān shǒu》 yǐ bái miáo jiàn cháng。 suī rán qǔ cái yú yī shí jiàn wén， ér jǐng shí qíng zhēn， lüè wú kuā shì。 yóu yú néng zhuā zhù diǎn xíng de shēng huó qíng jǐng yǔ rén wù xīn lǐ huó dòng， shī jù biǎo xiàn lì qiáng， dà dū nài rén hán jǔ。 xiě jǐng rú“ chái mén niǎo què zào”、“ lín rén mǎn qiáng tóu” jí“ qún jī zhèng luàn jiào” sì jù děng，“ mó xiě cūn luò tián jiā， qíng shì rú jiàn”（ shēn hán guāng）。 xiě rén rú“ qī nú guài wǒ zài， jīng dìng hái shì lèi”，“ yè lán gèng bǐng zhú， xiāng duì rú mèng mèi”， jūn qióng jí rén wù qíng tài， hòu yī lián jìng bèi hòu shì shī rén cí kè lǚ lǚ huà yòng。 rú sī kōng shǔ“ zhà jiàn fān yí mèng， xiāng bēi gè wèn nián”； yàn jǐ dào“ jīn xiāo shèng bǎ yín gāng zhào， yóu kǒng xiāng féng shì mèng zhōng”； chén shī dào“ liǎo zhī bù shì mèng， hū hū xīn wèi wěn” děng。 yòu rú“ jiāo 'ér bù lí xī， wèi wǒ fù què qù”， xiě yòu zǐ yǐ rén qíng zhuàng， xǔ xǔ rú shēng。 qià rú qián rén píng zàn：“ yī zì yī jù， lòu chū fèi cháng， cái rén mò zhī cuò shǒu； ér wǎn zhuǎn zhōu zhì， yuè rán mù qián， yòu ruò xún cháng rén suǒ yù dào zhě”（ jiàn《 dù shī jìng quán》 yǐn wáng shèn zhōng yǔ）。 zhè zhǒng“ ruò xún cháng rén suǒ yù dào” ér zhōng shǐ“ cái rén mò zhī cuò shǒu” de miáo xiě， chōng fēn tǐ xiàn zuò zhě bái miáo zhī gōng lì。 zǒng zhī， yóu yú zhè zǔ shī yǔ yán píng yì， shī yì níng liàn， yīn yùn xié diào， shū qíng qì fēn nóng yù， zài dù shī zhōng zhàn yòu zhòng yào dì wèi。
　　
　　　　（ zhōu xiào tiān）

【zīliàoláiyuán】 juàn 217_18