【zhùshì】 【 xiù】 kāi huā
【 shēn pò】 chéng bào shì qíng zhēn xiāng
【 qiú kǎo kè】 lì qiú wán chéng shuì zhēng zuò kǎo jì
【 hé bì】 bù yī dìng
【 bì】 láo cuì
【 bái má zhǐ】 gōng wén fēn huáng bái， rèn mìng、 shè miǎn děng yào lìng shū bái má zhǐ， huáng zhě pǔ tōng zhào lìng。
【 juān】 miǎn chú

【shǎng xī】 　　táng xiàn zōng yuán hé sān nián（ 808） dōng tiān dào dì 'èr nián chūn tiān， jiāng nán guǎng dà dì qū hé cháng 'ān zhōu wéi， zāo shòu yán zhòng hàn zāi。 zhè shí bái jū yì xīn rèn zuǒ shí yí， shàng shū chén shù mín jiān jí kǔ， qǐng qiú “ jiǎn miǎn zū shuì ”，“ yǐ shí huì jí rén”。 táng xiàn zōng zǒng suàn pī zhǔn liǎo bái jū yì de zòu qǐng， hái xià liǎo zuì jǐ zhào； dàn shí jì shàng bù guò shì gǎo liǎo gè lǒngluò rén xīn de piàn jú。 wèicǐ， bái jū yì xiě liǎo《 qīng féi》 hé zhè shǒu《 dù líng sǒu》。
　　
　　　　 zhè shǒu shī zài hé suì qīng qián， mài miáo huáng sǐ， chì dì qiān lǐ de bèi jǐng shàng zhǎn xiàn chū liǎng gè pō yòu xì jù xìng de chǎng miàn： yī gè shì， tān guān wū lì rú láng sì hǔ， bī pò zāi mín men“ diǎn sāng mài dì nà guān zū”； jiē zhe de yī gè shì， zài“ shí jiā zū shuì jiǔ jiā bì” zhī hòu， lǐ xū cái màn téng téng dì lái dào xiāng cūn， xuān bù“ miǎn shuì” de“ dé yīn”， ràng zāi mín men gǎn xiè huáng dì de 'ēn dé。
　　
　　　　 shī rén shuō tā de zhè shǒu shī shì“ shāng nóng fū zhī kùn” de。“ dù líng sǒu” zhè gè diǎn xíng suǒ gài kuò de， dāng rán bù jǐn shì dù líng yī dì de“ nóng fū zhī kùn”， ér shì suǒ yòu nóng mín de gòng tóng zāo yù。 yóu yú shī rén duì“ nóng fū zhī kùn” gǎn tóng shēn shòu， suǒ yǐ dāng xiě dào“ diǎn sāng mài dì nà guān zū， míng nián yī shí jiāng hé rú” de shí hòu， wú fǎ kòng zhì zì jǐ de jī qíng， gǎi dì sān rén chēng wéi dì yī rén chēng， yòng“ dù líng sǒu” de kǒu qì， tòng chì liǎo nà xiē wèile zì jǐ shēng guān fā cái 'ér bù gù nóng mín sǐ huó de“ zhǎnglì”：“ bō wǒ shēn shàng bó， duó wǒ kǒu zhōng sù。 nüè rén hài wù jí chái láng， hé bì gōu zhǎo jù yá shí rén ròu？” zuò wéi táng wáng cháo de guān yuán， gǎn yú rú cǐ jī liè dì wèirénmín míng bù píng， bù néng bù shǐ wǒ men pèi fú tā de yǒng qì。 ér tā sù zào de zhè gè“ wǒ” de xíng xiàng， yǐ gāo dù gài kuò dì fǎn yìng liǎo qiān bǎi wàn nóng mín de bēi cǎn chǔjìng hé fǎn kàng jīng shén 'ér shǎn yào zhe yǒng bù xī miè de yì shù huǒ huā， zhì jīn réng yòu bù kě dī gū de rèn shí yì yì hé shěn měi jià zhí。
　　
　　　　 zhèng miàn xiě“ zhǎnglì” zhǐ yòng liǎo liǎng jù shī， dàn yóu yú xiān yòng zāi qíng de yán zhòng zuò pū diàn， hòu yòng“ wǒ” de kòng sù zuò bǔ chōng， zhōng jiān yòu jiē lù liǎo fēng jiàn shè huì zuì běn zhì de dōng xī， suǒ yǐ zhuómò bù duō 'ér xíng xiàng tū xiàn， qiě yòu gāo dù de diǎn xíng xìng。“ míng zhī” nóng mín zāo zāi， què yìng shì“ bù shēn pò”， shèn zhì měi huà xiàn shí yǐ bó qǔ huáng dì de huān xīn， zhè gè zhǎnglì bù shì hěn yòu diǎn xíng xìng má？“ míng zhī” xià qiū liǎng shú， kē lì wèi shōu， nóng mín yǐ zài sǐ wáng xiàn shàng zhēngzhá， què yìng shì“ jí liǎn bào zhēng qiú kǎo kè”， zhè bù shì rù mù sān fēn dì jiē lù liǎo zuì běn zhì de dōng xī má？
　　
　　　　 cóng biǎo miàn shàng kàn， shī rén biān tà liǎo zhǎnglì hé lǐ xū， què gē sòng liǎo huáng dì。 rán 'ér xì yì quán shī， jiù huì yòu bù tóng de kàn fǎ。 duì yú zhǎnglì de jiē lù， jí zhōng dào“ qiú kǎo kè”； duì yú lǐ xū de kè huà， zhuózhòng yú“ fāng dào mén”： xiǎn rán shì yòu yán wài zhī yì de。 kǎo kè zhě， kǎo hé guān lì de zhèng jì yě。 jì rán zhǎnglì men“ jí liǎn bào zhēng” shì wéi liǎo zhuī qiú zài kǎo kè zhōng míng liè qián máo， dé yǐ shēng guān， nà me， kǎo kè de mùdì shì shénme， yě jiù bù yán 'ér yù liǎo。“ lǐ xū” yòu duō dà de quán lì， jìng gǎn děng dào“ shí jiā zū shuì jiǔ jiā bì” zhī hòu“ fāng dào mén” lái xuān bù“ miǎn shuì” de“ dé yīn”， nán dào huì méi yòu rén zhī chí má？ shì qíng hěn qīng chǔ：“ dì xīn cè yǐn” shì jiǎ， yòng kǎo kè de bàn fǎ gǔ lì gè jí guān lì sōu guā gèng duō de mín zhī mín gāo shì zhēn， zhè jiù shì wèn tí de shí zhì suǒ zài。 shī rén néng huái zhe“ shāng nóng fū zhī kùn” de shēn hòu gǎn qíng， tōng guò bǐ xià de yì shù xíng xiàng yú yǐ jiē lù， shì nán néng kě guì de。
　　
　　　　 shì shí shàng， dāng zāi huāng yán zhòng de shí hòu， yóu huáng dì xià zhào miǎn chú zū shuì， yóu dì fāng guān jiā jǐn lè suǒ， wán chéng、 shèn zhì chāo é wán chéng“ rèn wù”， nǎi shì lì dài tǒng zhì zhě guàn yǎn de shuāng huáng xì。 sū shì zài《 yìng zhào yán sì shì zhuàng》 lǐ zhǐ chū“ sì fāng jiē yòu ‘ huáng zhǐ fàng 'ér bái zhǐ cuī ’ zhī yǔ”（ zài táng dài， huáng dì de zhào shū fēn liǎng lèi： zhòng yào de yòng bái má zhǐ xiě， jiào“ bái má”； yī bān de yòng huáng má zhǐ xiě， jiào“ huáng má”。 zài sòng dài， huáng dì de zhào shū yòng huáng zhǐ xiě， dì fāng guān de gōng wén yòng bái zhǐ xiě）， jiù zú yǐ zhèng míng zhè yī diǎn。 cǐ hòu， fàn chéng dà zài《 hòu cuī zū xíng》 lǐ suǒ xiě de“ huáng zhǐ fàng jìn bái zhǐ cuī， mài yī dé qián dū nà què”， zhū jì fāng zài《 nóng sāng》 lǐ suǒ xiě de“ dàn huáng zhú zhǐ shuō juān bū， bái zhǐ réng kē bù jià zū”， jiù dōushì zhè zhǒng shuāng huáng xì。 ér bái jū yì， zé shì zuì zǎo、 zuì yòu lì dì jiē chuān liǎo zhè zhǒng shuāng huáng xì de xiàn shí zhù yì shī rén。
　　
　　　　（ huò sōng lín）