|
英国 United Kingdom 爱尔兰 Ireland 比利时 Belgium 荷兰 Netherlands 法国 France 西班牙 Spain 葡萄牙 Portugal 意大利 Italy 希腊 Greece 奥地利 Austria 匈牙利 Hungary 德国 Germany 瑞士 Switzerland 罗马尼亚 Romania 俄罗斯 Russia 波兰 Poland 克罗地亚 Croatia (Hrvatska) 捷克 Czech 芬兰 Finland 瑞典 Sweden 挪威 Norway 冰岛 Iceland 土耳其 Turkey 丹麦 Denmark 阿尔巴尼亚 Albania 爱沙尼亚 Republic of Estonia 安道尔 Andorra 白俄罗斯 Belarus 保加利亚 The Republic of Bulgaria 波斯尼亚和黑塞哥维那 Bosnia and Herzegovina 梵蒂冈 Vatican City State (Holy See) 黑山 The Republic of Montenegro 拉脱维亚 Latvia 立陶宛 Republic of Lithuania 列支敦士登 Liechtenstein 卢森堡 Luxembourg 马耳他 Republic of Malta 马其顿 The Republic of Macedonia 摩尔多瓦 The Republic of Moldova 摩纳哥 Monaco 塞尔维亚 the Republic of Serbia 斯洛伐克 The Slovak Republic 斯洛文尼亚 the Republic of Slovenia 圣马力诺 San Marino 乌克兰 Ukraine |
| mó 'ěr duō wǎ The Republic of Moldova shǒudōu:jī xī nè wū guógūdàimǎ: md |
|
mó 'ěr duō wǎ gòng hé guó wèi yú 'ōu zhōu bā 'ěr gān bàn dǎo dōng běi bù duō nǎo hé xià yóu， dōng 'ōu píng yuán nán bù biān yuán dì qū， jué dà bù fēn guó tǔ jiè yú pǔ lǔ tè hé hé dé niè sī tè hé zhī jiān。 dōng、 běi bù yǔ wū kè lán jiē rǎng， xī gé pǔ lǔ tè hé yǔ luó mǎ ní yà pí lín， nán bù bīn lín hēi hǎi。
mó 'ěr duō wǎ céng shì sū lián zuì xī bù de yī gè jiā méng gòng hé guó， quán guó miàn jī wéi 33800 píng fāng gōng lǐ， nán běi cháng 350 gōng lǐ， dōng xī kuān 150 gōng lǐ， xíng rú dàoguà de pú táo chuàn， shì 'ōu zhōu xiǎo guó。 shǒu dū mó 'ěr duō wǎ gòng hé guó de shǒu dū shì jī xī nè wū。 jī xī nè wū wèi yú dé niè sī tè hé zhī liú bèi kè hé pàn， miàn jī wéi 200 duō píng fāng gōng lǐ， shì quán guó de zhèng zhì、 jīng jì、 kē xué hé wén huà zhōng xīn， xiàn yòu chéng shì rén kǒu 75 wàn。 cóng gāo kōng niǎo kàn， jī xī nè wū shì hǎo sì yī duǒ shèng kāi de shí tóu huā， chéng shì jiàn zhù gòu chéng liǎo shí tóu huā de 5 gè huā bàn。 jī xī nè wū shì qū nèi de dà duō shù jiàn zhù shì yòng chún bái sè de huā gāng yán shí liào jiàn chéng。 jī xī nè wū yīn cǐ huò dé “ bái sè de chéng shì， shí diāo de huā ” de měi yù。 jī xī nè wū yǐ yòu 500 duō nián de lì shǐ， qí dì míng de hán yì shì“ qǐ yuán dì”， biǎo shì zhè lǐ shì mó 'ěr duō wǎ mín zú de fā yuán dì。 【 guó míng guó qí guó huī guó huā guó niǎo】 guó míng mó 'ěr duō wǎ gòng hé guó zài sū lián shí qī céng xiān hòu chēng wéi“ mó 'ěr dá wéi yà zì zhì gòng hé guó” hé“ mó 'ěr dá wéi yà jiā méng gòng hé guó”。 1990 nián 5 yuè 23 rì， mó 'ěr dá wéi yà zuì gāo sū wéi 'āi jué dìng bǎ guó míng 'àn zhào mó 'ěr duō wǎ yǔ de fā yīn huī fù wéi mó 'ěr duō wǎ gòng hé guó。（ é yǔ： Молдова/ yīng yǔ： Moldova) guó qí yóu sān gè chuí zhí cháng fāng xíng zǔ chéng， cóng zuǒ zhì yòu yán sè pái liè wéi lán、 huáng、 hóng sān sè。 zhōng jiān huì yòu guó huī。 guó huī wéi yī zhǐ yīng。 yīng zuǐ diāo zhe jīn sè shí zì jià， liǎng zhǎo wò zhe gǎn lǎn zhī hé quán zhàng。 yīng xiōng qián de dùn miàn shàng hóng、 xià lán， huì yòu yī gè huáng sè de gōng niú tóu。 guó qí yán sè yóu lán、 huáng、 hóng sān sè zǔ chéng。 gōng niú tóu shàng duān wéi yī kē bā jiǎo xīng， gōng niú tóu zuǒ yòu cè fēn bié wéi yī duǒ wǔ bàn xiān huā hé yī wān xīn yuè。 mó 'ěr duō wǎ de guó huī guó huā táo huā héng héng（ qiáng wēi kē） guó niǎo shì zuǐ lǐ xián zhe yī chuàn pú táo de bái quán。 chuán shuō， hěn jiǔ yǐ qián， mó 'ěr duō wǎ de yī gè chéng bǎo bèi tǔ 'ěr qí rén bāo wéi， shǒu chéng de zhàn shì yīng yǒng kàng jī qīn lüè zhě， zhí dào dàn jìn liáng jué， qīn lüè zhě jiù yào gōng kè chéng bǎo liǎo。 zài zhè qiān jūn yī fā zhī jì， pū tiān gài dì de bái quán cóng tiān 'ér jiàng， guā qǐ yī gǔ kuáng fēng， pò shǐ dí rén pā zài dì shàng， bù gǎn tái tóu。 shù yǐ bǎi jì de bái quán xiàng chéng bǎo fēi lái， tā men zuǐ lǐ xián zhe pú táo sòng gěi chéng bǎo de bǎo wèi zhě。 zhàn shì men chī dào shén niǎo sòng lái de pú táo yǐ hòu， qíng xù gāo zhǎng， shì qì dà zēng， jī tuì liǎo lái fàn de dí rén。 cóng zhè yǐ hòu， bái quán jiù chéng wéi mó 'ěr duō wǎ rén xīn zhōng de jí xiáng niǎo， xiàng zhēng zhe xìng fú hé jiàn kāng。 xíng zhèng qū huá mó 'ěr duō wǎ gòng hé guó dú lì shí， quán guó huàfēn wéi 40 gè qū， 1 gè zì zhì qū（ jiā gào cí tè bié fǎ lǜ dì wèi xíng zhèng zì zhì qū）， 21 gè shì， bāo kuò 4 gè zhí xiá shì（ jī xī nè wū、 dì lā sī bō、 bó lì cí、 dì jí nè） hé 854 gè cūn。 1995 nián 1 yuè 18 rì， mó 'ěr duō wǎ bān bù《 xíng zhèng qū huá fǎ》。 zhè xiàng fǎ lǜ guī dìng mó 'ěr duō wǎ de xíng zhèng qū yù dān wèi shì xiàn、 shì、 cūn。 yī xiē shì kě yǐ yǐ fǎ chéng wéi zì zhì shì。 gēn jù zhè xiàng fǎ lǜ guī dìng， mó 'ěr duō wǎ quán guó jìn xíng liǎo xíng zhèng qū huá gǎi gé。 quán guó zhòng zǔ wéi 9 gè xiàn： suǒ luó jī xiàn、 jì jīn xiàn、 ào 'ěr hè xī xiàn、 wēn gēn xiàn、 kǎ miǎn xiàn、 bó lǐ chāng xiàn、 tǎ lā kè lì xiàn、 léi shí kǎn xiàn、 yè jì niè cí xiàn； yī gè zì zhì shì： jī xī nè wū zì zhì shì hé 2 gè xiàn jí zì zhì qū。 měi gè xiàn de miàn jī yuē wéi 3100 ～ 4000 píng fāng gōng lǐ， jū mín rén shù zài 24 － 40 wàn zhī jiān。 mó 'ěr duō wǎ《 xíng zhèng qū yù fǎ》 zhōng guī dìng de zǔ jiàn xíng zhèng qū yù dān wèi de yuán zé rú xià： cūn yī jí de xíng zhèng qū huá dān wèi yóu jù yòu jīng jì hé shè huì wén huà lián xì bìng yǐ chuán tǒng fēng gé wéi jī chǔ xíng chéng de zì rán cūn luò de jū mín zǔ jiàn。 cūn shè cūn wěi huì。 liǎng gè yǐ shàng de cūn luò kě yǐ zǔ jiàn wéi gōng shè。 shì yī jí dān wèi shì bǐ cūn yī jí dān wèi zài jīng jì hé wén huà fāng miàn gèng fā dá de xíng zhèng qū huá dān wèi。 shì jù yòu xíng shǐ xíng zhèng、 gōng yè、 mào yì、 zhèng zhì wén huà zhí néng de jī chǔ shè shī， ér qiě dà duō shù jū mín jiù yè yú gōng yè、 fú wù yè、 kē jì hé wén huà hángyè。 zì zhì shì shì zài guó jiā de jīng jì、 shè huì wén huà hé kē xué jì shù fāng miàn qǐ zhe zhòng yào zuò yòng de chéng shì。 jī xī nè wū、 bó lì cí、 bīn jié lǐ、 dì lā sī bō wéi zì zhì shì。 zài cūn hé shì de jī chǔ shàng zǔ chéng xiàn。 yuán lái de qū yì huì suǒ zài chéng shì wéi xiàn shǒu fǔ。 mó 'ěr duō wǎ yì huì jiāng gēn jù zhèng fǔ hé dì fāng guǎn lǐ jī gòu de jiàn yì zǔ jiàn、 qǔ xiāo hé biàngēng xíng zhèng qū yù dān wèi de dì wèi。 dú lì de xíng zhèng qū yù dān wèi zǔ jiàn de tiáo jiàn shì： jū mín bù dé shǎo yú 1000 rén， ér qiě shè huì guǎn lǐ jī gòu hé xíng zhèng jī guān yōng yòu yī dìng de cái zhèng néng lì。 dì xíng mó 'ěr duō wǎ gòng hé guó jìng nèi tū chū de dì mào tè diǎn shì qiū líng hé gǔ dì zòng héng jiāo cuò。 jìng nèi yòu fēng jǐng rú huà de qiū líng、 duō gǎng píng yuán、 guǎng róu cǎo yuán hé mào mì sēn lín。 quán guó kě yǐ fēn wéi sān gè zì rán dì lǐ qū yù： sēn lín qū、 sēn lín cǎo yuán qū hé cǎo yuán qū。 gāo yuán、 qiū líng qǐ fú de bó lì cí píng yuán、 yī wàng wú jì de mó 'ěr duō wǎ nán bù cǎo yuán hé dé niè sī tè hé xià yóu dī dì xiàng jiē tī yī yàng yóu běi xiàng nán cháo duō nǎo hé hé hēi hǎi yán shēn。 mó 'ěr duō wǎ píng jūn hǎi bá gāo dù wéi 147 mǐ。 jìng nèi zhōng bù de kē dé léi dì qū dì shì zuì gāo， quán guó de zuì gāo diǎn shì wèi yú kē dé léi ní sī bō lín de bā lā niè shí tè shān， tā de hǎi bá gāo dù shì 429 mǐ。 cóng kōng zhōng niǎo kàn kē dé léi， yòu wú shù tiáo xiá cháng hé liú zài gāo dì shàng guǐ fǔ shén gōng dì zǔ chéng shū zhuàng tú 'àn。 zhè lǐ， yòu 4/5 de dì fāng shì qiào bì dǒu pō。 zài kē dé léi， gāo dù luò chā míng xiǎn。 liú jīng cǐ dì de bèi kè hé shàng yóu de gǔ dì jǐn bǐ hǎi píng miàn gāo chū 50－ 60 mǐ， ér yǔ zhī jǐn xiāng gé 5－ 8 gōng lǐ chù de hé 'àn què gāo chū hǎi píng miàn jìn 400 mǐ。 zhè zhǒng zhuàng kuàng zào jiù liǎo kē dé léi de“ shān guó” dì mào， fēng jǐng shí fēn mí rén。 kē dé léi dì qū de zhōng bù shì sēn lín qū， zhōu biān shì liáo kuò de cǎo yuán。 zài gāo shān jǐ shàng， chéng piàn cuì lǜ yù dī de xiàng shù lín hé jǔ shù lín péng pài， rú jīng tāo jī 'àn。 zì rán lín qū zhǐ zhàn zǒng miàn jī de 10－ 20 ％， zhù yào shì xiàng shù－ jǔ shù lín hé xiàng shù－ yú shù lín。 gāo dì shàng de tiān rán tī dì shí fēn xǐng mù。 zhàn zài kē dé léi nán pō， guǎng mào de cǎo yuán jìn shōu yǎn dǐ。 cǎo yuán shàng de hé jiē dì fù gài zhe nóng lǜ rú dài de lín mù， sēn lín cǎo yuán de jǐng guān yī lǎn wú yú。 gāi dì qū yòu“ bǐ sà lā bǐ yà de ruì shì” zhī chēng， shì mó 'ěr duō wǎ mín gē、 shī cí、 xiǎo shuō zhōng guǎng fàn zàn yù de zhù tí zhī yī。 kē dé léi dì mào de lìng yī tè diǎn shì bèi kè hé hé gǔ lěi hé liǎng 'àn zì rán xíng chéng de zhòng duō tiān rán jǐng guān， rú bàn yuán xíng lù tiān jù chǎng děng， jí jù guān shǎng jià zhí hé shǐ yòng jià zhí。 mó 'ěr duō wǎ yòu 3 gè qiū líng dì qū。 yī gè shì dé niè sī tè hé yòu 'àn qiū líng dì qū， zuì gāo diǎn hǎi bá gāo dù wéi 335 mǐ， píng jūn hǎi bá gāo dù wéi 250－ 300 mǐ。 dé niè sī tè hé yòu 'àn qiū líng dì qū cóng suǒ luó jī shēn zhǎn zhì liè wū tè hé kǒu。 qiū líng xī bù dì qū shì yī liù màn pō， dōng bù de jìn tóu shì dé niè sī tè hé yán 'àn qiào bì。 jīng zhì de jì gé qiū líng， shì mó 'ěr duō wǎ de dì 'èr gè qiū líng dì qū。 tā de zuì gāo diǎn wéi 301 mǐ， cóng yǎ 'ěr kē léi cūn yǔ pǔ lǔ tè hé píng xíng mián yán zhì kǎ gǔ 'ěr shì。 mó 'ěr duō wǎ de dì 3 gè qiū líng qū shì bō duō 'ěr qiū líng qū， tā wǎn rú yī tiáo lǜ huán tū xiàn zài dé niè sī tè hé zuǒ 'àn。 mó 'ěr duō wǎ běi bù shì liáo kuò de bó lì cí duō gǎng píng yuán， yì chēng mó 'ěr duō wǎ běi bù píng yuán， píng jūn hǎi bá gāo dù bù chāo guò 100－ 200 mǐ。 píng yuán sì zhōu shì lián xù bù jué de shān gāng， qí hǎi bá gāo dù yī bān zài 200 mǐ。 mó 'ěr duō wǎ guó tǔ de 35％ shì hé liú zòng héng de píng yuán jí xié pō bù chāo guò 2 dù de hé biān jiē dì。 zhè xiē tǔ dì shì féi wò de liáng tián。 pō dì（ pō dù zài 2－ 6 dù zhī jiān） zhàn guó tǔ miàn jī de 37％， 20％ de guó tǔ miàn jī shì dǒu pō hé qiào bì（ pō dù chāo guò 6 dù）。 hé tān dì zhàn guó tǔ miàn jī de 8％。 dì zhì jié gòu mó 'ěr duō wǎ gòng hé guó 3/4 de guó tǔ wèi yú luó sī lù tái， bìng yǐ cǐ wéi jī chǔ xíng chéng jīng tǐ yán céng。 zài dé niè sī tè hé yán 'àn， cóng suǒ luó jī xiàng běi dì qū dōukě yǐ kāi cǎi dào xǔ duō gǔ lǎo de yán shí： huā gǎng yán、 huī cháng yán、 sū cháng yán， yě kě yǐ kāi cǎi dào hán shā nián tǔ。 zài xī nán dì qū， zhè xiē kuàng shí shēn cáng zài hǎi yáng shēng wù chén jī céng xià miàn 2000 mǐ chù。 zài jī xī nè wū fù jìn， zhè xiē kuàng cáng de hòu dù dá dào 1000－ 1500 mǐ。 zài nán bù chéng shì kē tuō fū sī kè， yán céng hòu dá 2000 mǐ。 mó 'ěr duō wǎ nán fāng shǔ yú lìng yī lèi dì zhì jié gòu。 tā de zhù yào wù zhì shì gǔ shēng dài hé zhōng shēng dài xíng chéng de xí zhòu yán céng。 yán céng bǎn kuài de duì jiē chù shì zhū luó jì pén dì。 zài zhè xiē yán céng de shàng miàn fù gài zhe xīn shēng de chén jī yán－ shí huī yán、 nián tǔ、 nián tǔ zhì de yè yán、 shā tǔ、 shā shí、 guī zǎo tǔ。 zài mó 'ěr duō wǎ zuì nán bù dì qū hái cún zài zhe lìng yī zhòngdì zhì jié gòu ── kuài zhuàng jié jīng yùn cáng dài。 zhè lǐ hòu céng chén jī yán de yùn cáng liàng bù dà。 mó 'ěr duō wǎ dì zhì gòu zào fù zá， dà miàn jī de dì zhì jié gòu bèi fēn gē chéng xǔ duō dān yuán。 yī xiē qū yù de dì xíng lóng qǐ， lìng yī xiē qū yù de dì xíng xià xiàn。 lǚ cì fā shēng de dì zhèn jūn shì yóu wèi yú luó mǎ ní yà jìng nèi de kā 'ěr bā qiān shān nán bù fā shēng qiáng liè dìqiào yùn dòng suǒ zhì。 mó 'ěr duō wǎ shǒu dū jī xī nè wū hé qí tā chéng shì de jiàn zhù jūn cǎi yòng kě dǐ yù zhèn zhōng xīn wéi 6－ 7 jí yǐ shàng dì zhèn de kàng zhèn cái liào jiàn shè。 qì hòu mó 'ěr duō wǎ gòng hé guó dì chù 'é luó sī píng yuán yǔ kā 'ěr bā qiān shān jiāo jiē dì dài， shǔ yú wēn dài dà lù xìng qì hòu。 dà xī yáng qì xuán xiàng mó 'ěr duō wǎ chuī lái dà liàng shī rùn、 wēn nuǎn de kōng qì， dàn yòu shí yě huì sòng lái chōng mǎn shuǐ qì de dì zhōng hǎi rè làng， yǐ zhì shēng chéng mó 'ěr duō wǎ de xià jì bào yǔ。 cóng dōng nán fāng xiàng chuī lái de dà liàng gān zào qì liú yòu cháng cháng huì yǐn qǐ gān hàn， ér néng gòu zào chéng zǎo qiū huò wǎn qiū hán liú de běi jí lěng kōng qì hěn shǎo rù qīn mó 'ěr duō wǎ。 zhè zhǒng qì hòu gěi rén de gǎn jué shì， yán rè màn cháng de xià jì、 wēn nuǎn chí jiǔ de qiū jì hé bù tài lěng de shǎo xuě dōng jì。 é luó sī wěi dà de shī rén pǔ xī jīn céng fù shī yī shǒu duì mó 'ěr duō wǎ de qì hòu zuò liǎo rú xià miáo shù： dà zì rán de cǎo dì、 qiū fù shān gāng tǒng tǒng bèi kāng kǎi de jīn guāng zhào liàng yán wēi wēi， gǒng dǐng xiōng xiǎn …… mó 'ěr duō wǎ rì zhào chōng zú， yòu“ yáng guāng zhī guó” de měi yù。 chí xù rì zhào shí jiān běi fāng wéi 2060 xiǎo shí， nán fāng wéi 2330 xiǎo shí， zhí wù shēngzhǎng qī chāo guò 210 tiān。 mó 'ěr duō wǎ dōng jì shǎo xuě， cháng cháng chū xiàn yīn yǔ tiān qì。 zhǐ shì zài 1 yuè fèn kāi shǐ guā dōng běi fēng shí， tiān qì cái kāi shǐ zhuǎn lěng、 jiàng xuě。 xuě tiān yī bān chí xù 2－ 3 tiān， zuì cháng wéi 2－ 3 gè xīng qī。 2 yuè fèn， qì hòu kāi shǐ zhuǎn nuǎn， yòu shí shèn zhì huì xiàng 5 yuè tiān yī yàng wēn nuǎn gān zào， yòu shí yòu huì hán liú sì nüè。 mó 'ěr duō wǎ de chūn tiān qì hòu biàn huà wú cháng， yòu shí shì jiāo yáng sì huǒ， yòu shí shì lěng yǔ lì lì。 3 yuè fèn， mó 'ěr duō wǎ cháng cháng huì jiàng luò dōng jì shǎo yòu de dà xuě。 4 yuè fèn， shù mù guà lǜ； 5 yuè fèn， xiān huā kāi fàng， kōng qì zhōng mí màn zhe zuì rén de fāng xiāng。 mó 'ěr duō wǎ de xià jì qì hòu gān zào， liè rì dāng kōng， wàn lǐ cháng kōng méi yòu yī sī yún cǎi。 zhè shí yě shì mó 'ěr duō wǎ de yǔ jì。 mó 'ěr duō wǎ de qiū jì wēn nuǎn yí rén。 zhè zhǒng qì hòu kě chí xù dào 11 yuè chū。 mó 'ěr duō wǎ běi fāng dì qū hé nán fāng dì qū de nián píng jūn qì wēn míng xiǎn bù tóng： běi fāng nián píng jūn qì wēn wéi 8 ℃， nán fāng wéi 10℃。 1 yuè fèn píng jūn qì wēn běi fāng wéi -5℃， nán fāng wéi -3℃； 7 yuè fèn běi fāng wéi 20℃， nán fāng wéi 25℃。 nián píng jūn zuì dī qì wēn tōng cháng shì zài 12 yuè zhì 2 yuè zhī jiān。 mó 'ěr duō wǎ dà bù fēn guó tǔ chǔyú yǔ liàng bù chōng pèi dì qū， nián jūn jiàng shuǐ liàng wéi 400－ 550 háo mǐ。 qiū líng dì qū nián jiàng shuǐ liàng 500－ 560 háo mǐ， píng yuán dì qū 450－ 400 háo mǐ。 yǔ liàng cóng xī běi xiàng dōng nán zhú jiàn jiǎn shǎo。 mó 'ěr duō wǎ de dì xíng tiáo jiàn shì zào chéng zhè zhǒng yǔ liàng fēn bù de zhù yào yuán yīn。 xī bù dì qū bǐ dōng bù dì qū de nián jūn jiàng shuǐ liàng dà yuē duō 50－ 100 háo mǐ。 kē dé léi dì qū nián jūn jiàng shuǐ liàng shì 500－ 550 háo mǐ。 zài xià jì， quán guó gè dì dōuyòu kě néng fā shēng bào yǔ（ yī zhòu yè de jiàng shuǐ liàng chāo guò 100 háo mǐ）， xíng chéng shuǐ zāi。 shuǐ zāi zài mó 'ěr duō wǎ shì cháng jiàn de zì rán zāi hài。 bào yǔ yòu shí cháng qīn shí tǔ rǎng， chōng shuà chū xǔ duō gōu gǔ， zào chéng shuǐ tǔ liú shī。 1948 nián 6 yuè 10 rì hé 7 yuè 8 rì liǎng chǎng bào yǔ jiàng shuǐ liàng fēn bié dá dào 182 háo mǐ hé 219 háo mǐ。 zhè liǎng chǎng bào yǔ guò hòu， zài kē dé léi dì qū chū xiàn liǎo 7 tiáo xiǎo hé， zhè xiē hé liú zài gān hàn nián fèn yě bù huì duàn liú。 mó 'ěr duō wǎ gè gè nián fèn de jiàng shuǐ liàng hěn bù jūn yún， yòu de nián fèn kě yǐ dá dào nián píng jūn jiàng shuǐ liàng， yòu de nián fèn jiàng shuǐ liàng zhǐ yòu píng jūn nián jiàng shuǐ liàng de yī bàn。 jìn jǐ nián， gān hàn qū cóng běi bù xiàng nán bù hé dōng nán bù kuò zhǎn。 jù dàng 'àn cái liào jìzǎi， mó 'ěr duō wǎ cóng 1890 nián zhì 1996 nián jiān， jī běn shàng shì měi 6－ 7 nián fā shēng yī cì gān hàn。 lì shǐ shàng， 1923 nián zhì 1925 nián céng fā shēng chí xù 3 nián gān hàn。 mó 'ěr duō wǎ běi bù dì qū de gōng shuǐ jǐn zhāng。 kuàng wù zī yuán cóng zǒng tǐ shuǐ píng shàng jiǎng， mó 'ěr duō wǎ gòng hé guó zì rán zī yuán pín fá， quē shǎo yìng méi、 tiě kuàng、 shí yóu hé tiān rán qì。 dàn shì， quán guó jìng nèi yùn cáng zhe fēng fù de fēi jīn shǔ fù kuàng， bìng yǐ tàn míng 330 gè fēi jīn shǔ fù kuàng。 tā men shì： 2 gè shí gāo kuàng、 3 gè zhì bō lí yòng de shā tǔ kuàng、 51 gè shí huī yán kuàng、 6 gè shā tǔ kuàng、 6 gè guī zǎo tǔ kuàng、 15 gè táo tǔ kuàng、 69 gè máo shí cǎi shí chǎng、 84 gè shā hé lì shí hùn hé kuàng、 108 gè zhuān wǎ yuán liào kuàng、 8 gè táo tǔ kuàng děng。 xiàn zài， mó 'ěr duō wǎ zhǐ kāi cǎi liǎo 94 gè kuàng qū。 mó 'ěr duō wǎ de lìng yī zhǒng bǎo guì kuàng wù zī yuán shì guī zǎo tǔ。 mó 'ěr duō wǎ hái shèng chǎn gāo pǐn zhì de nián tǔ， yòu lǜ sè、 huáng sè hé hóng hè sè。 tā shì zhì zhuān、 zhì táo、 cí qì bù kě quē shǎo de yuán liào。 chuán tǒng guān niàn yī zhí rèn wéi mó 'ěr duō wǎ jìng nèi méi yòu shí yóu hé tiān rán qì， mó 'ěr duō wǎ dì zhì xué jiā yī zhí zài xún zhǎo shí yóu。 1957 nián， zài wǔ lè kǎ niè shí tè kāi fā chū yī zuò pēn yóu yóu jǐng， suī rán kāi cǎi liàng hái bù zú yǐ xíng chéng gōng yè guī mó， dàn qí pǐn zhì jí hǎo， hán yòu zhēn guì de qīng yóu。 tóng shí， zài wǔ lè kǎ niè shí tè fù jìn hái zhǎo dào liǎo tiān rán qì hé hè méi kuàng， lìng wài zài fǎ liè shí hé wēn gé nèi yě fā xiàn liǎo tiān rán qì。 zài wēn gé nèi qū yǐ duō nián kāi cǎi tiān rán qì yòng yú gōng yè hé rén mín de shēng huó。 xiàn yǐ tàn míng， mó 'ěr duō wǎ jìng nèi yòu shí yóu（ yuē 100 wàn dūn chǔ liàng） hé tiān rán qì（ yuē 80 yì lì fāng mǐ）。 mó 'ěr duō wǎ de dì xià zī yuán hái méi yòu zhēn zhèng tàn míng， dì zhì xué jiā yǐ zài běi bù fā xiàn liǎo tiě kuàng、 yíng shí、 jīng shí、 shí mò kuàng kuàng chuáng de zhēng zhào， yóu qí shì zài nán fāng bù tóng shí qī de dì zhì gòu zào céng zhōng fā xiàn liǎo jīn kuàng、 yín kuàng tè zhēng， zài 500 mǐ shēn de dì xià zé fā xiàn liǎo tóng kuàng、 xīn kuàng、 lǚ kuàng hé yùn cáng shí yóu de tè zhēng。 mó 'ěr duō wǎ de lìng yī xiē dì zhì gòu zào wán quán fú hé shēng chéng zuàn shí de tiáo jiàn。 mó 'ěr duō wǎ shì sū lián shí qī jìn xíng dì zhì yán jiū zuì bù chōng fēn de yī gè jiā méng gòng hé guó。 shuǐ zī yuán mó 'ěr duō wǎ gòng hé guó yòu 10 yì lì fāng mǐ de dì xià shuǐ zī yuán， 60％ yǐ bèi kāi cǎi yòng yú rì cháng yòng shuǐ xiāo fèi。 zài dú lián tǐ guó jiā zhōng mó 'ěr duō wǎ shì pín shuǐ guó jiā。 quán guó nián xū shuǐ liàng wéi 250 wàn lì fāng qiān mǐ， ér yǐ tàn míng de kě lì yòng shuǐ liàng měi nián zhǐ yòu 150 wàn lì fāng qiān mǐ。 mó 'ěr duō wǎ píng jūn měi rén měi tiān yòng shuǐ wéi 100 shēng， ér lián hé guó guī dìng de biāo zhǔn wéi měi rén měi tiān 1000 shēng。 xiàn zài， mó 'ěr duō wǎ yǐ tàn míng de dì xià shuǐ yuán yòu 221 chù， lìng wài hái yòu 26 gè kuàng quán shuǐ shuǐ yuán。 jiù tàn míng de shuǐ yuán shuǐ zhì lái jiǎng， qí zhōng 1/3 kě yǐ zhí jiē yǐn yòng， 1/5 bì xū jīng guò jìng huà chǔlǐ hòu fāng kě mín yòng。 zài wēng qīn hé kǎ hú 'ěr fù jìn， shuǐ wēn zài 30－ 46 dù de wēn quán shàng wèi kāi fā lì yòng。 1998 nián， quán guó yòng shuǐ 4.52 yì lì fāng mǐ， mín yòng yǐn shuǐ wéi 2.79 yì lì fāng mǐ， shēng chǎn yòng shuǐ wéi 4600 wàn lì fāng mǐ， dàn shuǐ kù bǔ shuǐ liàng jǐn wéi 9200 wàn lì fāng mǐ。 zhí wù zī yuán mó 'ěr duō wǎ gòng hé guó de sēn lín fù gài miàn jī zhàn quán guó lù dì miàn jī de 40％。 sēn lín zhōng jìn 2/3 de shù zhǒng shì xiàng shù， lìng wài hái yòu bái là shù、 lì shù、 jǔ shù、 duàn shù děng。 jìng nèi yòu 1700 zhònghuā huì hé jué lèi zhí wù zǔ chéng yě shēng zhí wù qún。 mó 'ěr duō wǎ suǒ yōng yòu de zhí wù shǔ yú gǔ běi qū zhǒng lèi， jué dà duō shù shì xǐ wēn nuǎn de 'ōu zhōu zhí wù qún。 shì jiè jí zhēn xī zhí wù zhàn quán guó zhí wù zǒng shù de 17％， yòu róng máo xiàng shù、 é 'ěr lì shù、 huáng lú shù、 hú tuí zǐ lèi zhí wù、 shǐ chē jú děng， guó jiā jí bǎo hù zhí wù yòu 26 zhǒng。 mó 'ěr duō wǎ jìng nèi bàn shù yǐ shàng de yě shēng zhí wù yòu jīng jì lì yòng jià zhí， yuē 130 zhǒng kě yǐ yào yòng， lìng wài hái yòu xǔ duō mì yuán zhí wù， jù yòu guān shǎng hé zhuāng shì jià zhí de zhí wù yě wéi shǔbù shǎo。 miàn jī zuì dà de sēn lín qū wèi yú guó jiā zhōng bù， zhè lǐ yòu 3 gè hùn hé lín dài： xiàng shù hé yú shù lín、 duàn shù hé bái là shù lín、 xiàng shù hé jǔ shù lín。 zài běi bù qiū líng de cǎo yuán lín qū shēngzhǎng zhe zhē tiān bì rì de kuò yè xiàng shù lín， zài běi bù shēngzhǎng zhe zhà yè xiàng shù lín。 zài huī sè sēn lín tǔ dì dài bǎo liú zhe dú tè de xiàng shù hé xiàng shù－ é 'ěr lì shù lín de zì rán jǐng guān， zhè xiē sēn lín yī bān shēngzhǎng zài jiào gāo de dì shì shàng。 tā men yòu xiào dì fáng zhǐ shuǐ tǔ liú shī， bìng qǐ dào bǎo hù shuǐ yuán、 qīng jié kōng qì de zuò yòng。 mó 'ěr duō wǎ cǎo yuán yǐ bèi quán bù kāi fā lì yòng。 sēn lín cǎo yuán miàn jī bù zú quán guó cǎo yuán zǒng miàn jī de 1/10， qí zhōng de 1/3 wéi yuán shǐ sēn lín cǎo yuán。 qí zhù yào shù zhǒng yòu xiàng shù、 é 'ěr lì shù， hè tǔ dì dài shēngzhǎng zhe shān máo jǔ shù， ǒu 'ěr hái jiàn dào yín duàn shù、 qì shù、 yú shù、 shù、 yě yīng táo shù hé lí shù。 sēn lín lǐ， cháng qīng téng xiàng dì tǎn yī yàng pū mǎn dì biǎo， yě shēng pú táo téng mì mì dì chán rào zài xiàng shù hé yáng shùgàn shàng。 sēn lín duì bǎo hù mó 'ěr duō wǎ de tǔ rǎng hé shuǐ xì jù yòu shí fēn zhòng yào de yì yì。 cǎo yuán zhí wù yòu zhēn máo、 yuǎn dōng yáng máo cǎo， xū máng cǎo jǐn zài shǎo shù dì qū shēngzhǎng。 dòng wù zī yuán mó 'ěr duō wǎ gòng hé guó de yě shēng dòng wù xiāng duì bǐ jiào shǎo， zǒng jì yòu 400 zhǒng jǐ chuí dòng wù， wú jǐ chuí dòng wù chāo guò 4500 zhǒng。 bǔ rǔ dòng wù zhōng de dà xíng dòng wù yòu yě zhū、 páo（ zǒng jì 1 wàn tóu）、 lù， zhù yào fēn bù zài kē dé léi、 dé niè sī tè hé pǔ lǔ tè hé gǔ。 lìng wài hái kě yǐ kàn dào huān、 sōng shǔ、 lín diāo、 láng、 hú lí、 yín shǔ děng。 mó 'ěr duō wǎ de hòu niǎo hé dìng jū niǎo zǒng jì yòu 260 zhǒng。 sēn lín zhōng shēng huó zhe yún què、 wū dōng、 míng qín、 māo tóu yīng děng niè chǐ dòng wù。 cǎo yuán dì qū shēng huó zhe 'ān chún、 huī shān chún、 cǎo yuán yīng、 dà bǎo。 zài pǔ lǔ tè hé hé dé niè sī tè hé dì dài qī xī zhe 80 duō zhǒng hòu niǎo： huī 'é、 yě yā、 gǔ dǐng jī、 qián yā děng。 mó 'ěr duō wǎ de shuǐ zhōng yòu 80 duō zhǒng yú， yǔn xǔ yú liè de yòu 20 duō zhǒng， tā men shì： biān yú、 suō yú、 jì yú děng。 lìng wài， mó 'ěr duō wǎ jìng nèi yòu 3000 duō zhǒng kūn chóng， qí zhōng 500 zhǒng shì yì chóng， 200 zhǒng yòu hài yú nóng zuò wù。 xiǎo chǔn 'é、 zōng wěi dú 'é děng jūn duì tíng yuàn zuò wù gòu chéng jí dà de wēi xié。 mó 'ěr duō wǎ dú lì yǐ hòu， zhèng fǔ chū tái liǎo huán jìng zī yuán bǎo hù fǎ。 shí jì shàng， zǎo zài 1971 nián， zhèng fǔ jiù jiàn lì liǎo miàn jī wéi 0.27 wàn gōng qǐng de kē dé léi zì rán bǎo hù qū。 mù qián， bèi liè rù guó jiā jí de zhēn xī dòng zhí wù yòu 29 zhǒng， zhòng diǎn bǎo hù duì xiàng yòu 500 duō gè， qí zhōng bāo kuò 6 chù zì rán fēng jǐng qū、 17 chù dì zhì gòu zào huà shí、 shàng bǎi nián de gǔ shù、 quán shuǐ、 huà shí、 jù yòu kē yán yì yì de dòng kū děng。 rén kǒu mó 'ěr duō wǎ gòng hé guó zài 1940 nián yǐ qián de rén kǒu zǒng shù wéi 240 wàn rén。 jié zhǐ dào 1999 nián 1 yuè 1 rì rén kǒu zēng cháng dào 430 duō wàn。 1913 nián zhì 1939 nián jiān， quán guó rén kǒu shù liàng zēng jiā liǎo 0.395 wàn rén， ér 1950 nián zhì 1979 nián jiān zé zēng jiā liǎo 160 wàn rén。 zhè yī shí qī de nián jūn rén kǒu zēngzhǎng shù wéi 6.14 wàn rén。 1950－ 1960 nián jiān shì mó 'ěr duō wǎ rén kǒu zēngzhǎng gāo fēng qī。 zài zhè 10 nián zhōng， nián píng jūn rén kǒu zēngchánglǜ wéi 23.2 ‰， zhè yǐ hòu chū shēng shuài zhú nián xià jiàng。 suī rán sǐ wáng rén shù zài zhú nián jiǎn shǎo， dàn réng dà yú chū shēng rén shù， zhì shǐ mó 'ěr duō wǎ quán guó rén kǒu chéng xià jiàng qū shì。 tóng shí， mó 'ěr duō wǎ jū mín de nián líng jié gòu yě zài zhú nián fā shēng biàn huà。 60 suì yǐ shàng de lǎo nián rén bǐ lì zài zēngzhǎng。 dì 'èr cì shì jiè dà zhàn yǐ qián， jū mín de píng jūn shòu mìng zài 40－ 45 suì zhī jiān， dào 20 shì jì 70 nián dài， mó 'ěr duō wǎ jū mín de píng jūn shòu mìng yǐ dá dào 70 suì。 mó 'ěr duō wǎ dú lì yǐ hòu， shè huì jīng jì dòng dàng bù 'ān， jū mín píng jūn shòu mìng jiàng zhì 60 suì。 yǔ yán wén zì lì shǐ shàng mó 'ěr duō wǎ gòng hé guó céng fēn shǔ yú luó mǎ ní yà hé sū lián。 sū lián shí qī， shè huì hé xué xiào lǐ tōng yòng 'é wén， guó nèi zhǐ yòu shǎo shù shǐ yòng luó wén de xué xiào。 mó 'ěr duō wǎ rén shǐ yòng de luó wén zài shū xiě shí bù yòng lā dīng zì mǔ， ér shì yòng sī lā fū zì mǔ pīn xiě， chēng wéi mó wén。 mó 'ěr duō wǎ yǔ shǔ yìn 'ōu yǔ xì luó màn yǔ zú dōng bù yǔ zhī， wén zì cǎi yòng sī lā fū zì mǔ。 mó 'ěr duō wǎ rén de qián bèi wǎ luò hè rén zài jiē shòu sī lā fū rén de dōng zhèng jiào de tóng shí， xué huì liǎo sī lā fū wén zì， sī lā fū wén zì shì cóng bǎo jiā lì yà wáng cháo tǒng zhì xià de duō nǎo hé nán bù sī lā fū rén jù jū dì chuán rù mó 'ěr duō wǎ， hòu jīng jiā lì qí－ wò lún gōng guó zài biān qū cù jìn dōng zhèng jiào tǒng yī de huó dòng zhōng shǐ sī lā fū wén zì fā yáng guāng dà。 sī lā fū wén zì bèi mó 'ěr duō wǎ rén guǎng fàn yìng yòng yú wén xué chuàng zuò、 qí dǎo yí shì hé gōng wén zhōng。 1989 nián 5 yuè， sū lián mó 'ěr dá wéi yà jiā méng gòng hé guó zuì gāo sū wéi 'āi tōng guò yǔ yán fǎ， rèn dìng mó wén wèiguó yǔ， zài guān fāng chǎng hé xiàn zhì shǐ yòng 'é yǔ hé qí tā shǎo shù mín zú yǔ yán。 mó 'ěr duō wǎ zhèng fǔ de jué dìng yǐn qǐ liǎo guó nèi shǎo shù mín zú， yóu qí shì 'é yǔ mín zú de bù mǎn hé dǐ zhì， bìng yòu fā liúxiě shì jiàn。 xǔ duō 'é yǔ jū mín yīn yǔ yán wèn tí zài qiú zhí、 shēng xué wèn tí shàng shòu dào qí shì， ér yí jū guó wài。 zài mó 'ěr duō wǎ de shí jì shēng huó zhōng， é wén réng rán shì shè huì jī céng zhōng guǎng fàn shǐ yòng de yǔ yán。 quán guó jīhū méi yòu rén bù huì 'é yǔ。 rì cháng shēng huó zhōng， xǔ duō rén xí guàn shuō 'é yǔ， zhī shí fènzǐ jiǎng qǐ zhuān yè lái， yě zhǐ huì yòng 'é wén biǎo dá。 quán guó yòu 32％ de rén rèn wéi 'é yǔ shì mǔ yǔ， quán guó gè dì de tú shū guǎn cáng shū yǐ 'é wén shū jí wéi zhù， guó jiā tú shū guǎn zhōng mó wén tú shū zhǐ zhàn zǒng cáng shū liàng de 17％。 é yǔ suǒ jù yòu de guǎng fàn de shè huì jī chǔ， shǐ shè huì gè jiē céng fēn fēn yào qiú shǐ 'é yǔ chéng wéi yǔ mó wén píng děng de fǎ dìng de“ tōng yòng yǔ”。 xiàn zài， mó 'ěr duō wǎ zhèng fǔ shí xíng líng huó de zhèng cè， shǐ yòng shuāng yǔ zhì， jí mó 'ěr duō wǎ rén tóng shí shǐ yòng mó 'ěr duō wǎ wén hé 'é wén。 mó 'ěr duō wǎ de guān fāng wén jiàn、 xīn wén méi tǐ jūn yǐ mó wén wéi zhù， tóng shí shǐ yòng 'é wén。 xǔ duō bào zhǐ shì 'é wén hé mó wén liǎng gè bǎn běn。 jiē tóu、 xǔ duō shāng diàn zhāo pái yě shì yòng mó wén hé 'é wén liǎng zhǒng wén zì shū xiě。 diàn tái cǎi fǎng lǐng dǎo rén， yě shì xiān shuō yī biàn mó wén， rán hòu zài shuō yī biàn 'é wén。 xué xiào fēn wéi mó wén xué xiào hé 'é wén xué xiào。 ér tóng jī běn shàng shì shuāng yǔ hùn yòng。 guān kàn wén yì yǎn chū yě shì yòng shuāng yǔ bào mù。 tóng shí， zhèng fǔ yě fàng kuān liǎo duì zhǐ huì 'é wén de gōng zhí rén yuán de yào qiú， yī zài tuī chí gōng zhí rén yuán bì xū tōng guò luó wén kǎo shì de qī xiàn。 mín zú 【 rén kǒu】 357.27 wàn（ 2008 nián 1 yuè 1 rì， bù hán“ dé zuǒ” hé běn dé 'ěr shì rén kǒu）， chéng shì rén kǒu 147.61 wàn， nóng cūn rén kǒu 290.66 wàn。 qí zhōng mó 'ěr duō wǎ zú zhàn 75.8％， wū kè lán zú 8.4％， é luó sī zú 5.9％， jiā gào cí zú 4.4％， luó mǎ ní yà zú 2.2%， bǎo jiā lì yà zú 1.9％， cí gāng zú 0.4%， yóu tài zú 0.1％， qí tā mín zú 0.5％。 guān fāng yǔ yán wéi mó 'ěr duō wǎ yǔ， é yǔ wéi tōng yòng yǔ。 duō shù rén xìn fèng dōng zhèng jiào。 zōng jiào sū lián shí qī， guó jiā bù chàng dǎo jū mín xìn jiào， xǔ duō jiào táng bèi guān bì。 mó 'ěr duō wǎ dú lì yǐ hòu， zōng jiào huó dòng zài dù huó yuè， xǔ duō cūn bàn jiào táng chóngxīn qǐ yòng。 dàn shì， guó jiā cháng jiǔ chǔyú jīng jì wēi jī zhī zhōng， guǎng dà qún zhòng shēng huó pín kùn， xǔ duō jiào tú lián jìn jiào táng mǎi xiāng huǒ de qián dōuméi yòu， qù zuò lǐ bài de rén yòu suǒ jiǎn shǎo， cóng 'ér zhì yuē liǎo jiào huì de fā zhǎn。 dōng zhèng jiào mó 'ěr duō wǎ de jué dà duō shù jū mín xìn fèng dōng zhèng jiào。 zǎo zài mó 'ěr duō wǎ gōng guó shí qī， dōng zhèng jiào de yǐng xiǎng jiù yǐ shēn rù rén xīn。 dāng shí， mó 'ěr duō wǎ de dōng zhèng jiào jiào huì lì shǔ yú kāng sī tǎn dīng bǎo（ bài zhàn tíng） dà mù shǒu guǎn xiá de jiào qū。 zuì chū， mó 'ěr duō wǎ dōng zhèng jiào jiè de shén zhí rén yuán jūn yóu xiāng lín de sī lā fū guó jiā pài chū。 hòu lái， mó 'ěr duō wǎ gōng guó de tǒng zhì jiē céng wéi gǒng gù zì jǐ duì zōng jiào shì wù de tǒng zhì quán， bù gù dōng zhèng jiào dà mù shǒu de fǎn duì， 1387 nián yóu bǐ dé mù shā tè dà gōng zì lì mó 'ěr duō wǎ gōng guó dōng zhèng jiào zhù jiào， zhè dǎo zhì liǎo mó 'ěr duō wǎ jiào huì yǔ bài zhàn tíng jiào huì zhī jiān de jiān ruì chōng tū。 xiàn zài， mó 'ěr duō wǎ dōng zhèng jiào de lǐng xiù shì fú lā dí kǎ fú lā jí mǐ 'ěr。 dōng zhèng jiào zǔ zhì zhù yào yòu： é luó sī dōng zhèng jiào jiào táng mó 'ěr duō wǎ xiá qū、 jī xī nè wū 'é luó sī dōng zhèng jiào jiào táng、 mò luó kān jiào pài、 yà měi ní yà－ gé lǐ shāng lǐ jiào táng。 qí tā zōng jiào zǔ zhì yòu： yóu tài jiào xié huì、 hēi jiān（ zhǐ yìn dù jiào zhōng de dì 8 gè shǒu hù shén） yì shí guó jì xié huì děng。 jié rì xīn nián shì mó 'ěr duō wǎ rén mín zuì lóng zhòng de shèng dà jié rì。 guò xīn nián de mín sú réng jiù bǎo liú zhì jīn。 xīn nián qián de yè wǎn， jiā jiā hù hù de fáng mén dōuyào liú yī tiáo féng， rén men qǐ pàn jiù de suì yuè cóng mén féng lǐ qiāoqiāo liù zǒu， xīn de xī wàng suí zhī 'ér lái。 xīn nián zhī yè， jué dà bù fēn rén chè yè bù mián， zǒu shàng jiē tóu jǔ xíng xīn nián dà lián huān。 xiǎo huǒ zǐ men zé yào káng zhe zǔ chuán de lí 'āi mén 'āi hù zhù hè jié rì， zhù yuàn rén rén xìng fú rú yì， wǔ gǔ fēng dēng。 zhè xiàng huó dòng yī zhí yào chí xù dào dì 'èr tiān zǎo shàng cái jié shù。 xīn nián qī jiān de lìng yī xiàng zhòng dà huó dòng shì biǎo yǎn xíng shì duō yàng de mín jiān xīn nián jù。 nián qīng rén tóu dài miàn jù， chuān shàng jù zhuāng bàn yǎn jù zhōng de mǎ、 xióng、 yáng děng dòng wù。 jīng cháng shàng yǎn de chuán tǒng jù mù yòu：《 mǎ lǎng kǎ》、《 bù nuò lā》、《 rì yà nà》、《 ā 'ěr nà wū tè rén》 hé《 lǎo rén men》。 xīn nián shī gē yǎn chàng huì zài 40－ 50 nián dài céng yī dù zhōng duàn， 70 nián dài zhè yī wén huà chuán tǒng kāi shǐ fù xīng， bǎo liú zhì jīn。 xǐ lǐ jié shì mó 'ěr duō wǎ dōng zhèng jiào de zhòng yào jié rì， zài gōng lì 1 yuè 19 rì。 zhè yī tiān wǎng wǎng jǔ xíng rù jiào yí shì hé xīn shēng 'ér de mìng míng rì shòu xǐ。 zhù chí rén kǒu sòng jīng wén， gěi shòu xǐ rén 'é shàng huò tóu shàng diǎn shuǐ， yòu shí yě jiāng shòu xǐ rén quán shēn jìn rù shuǐ zhōng， rán hòu gěi shòu xǐ rén dài shàng shí zì jià xiàng liàn。 xīn shēng 'ér jiē shòu xǐ lǐ shí， fù mǔ bù néng zài chǎng， wéi shòu xǐ rén xuǎn dìng de jiān hù rén chēng“ jiào fù”、“ jiào mǔ”。 zài xǐ lǐ jié nà tiān， rén men chú qù dào jiào táng jiē shòu xǐ lǐ wài， hái yào dào jiāng hé lǐ qǔ“ shèng shuǐ”。 jiàn kāng rén yào tiào dào bīng kū lóng lǐ xǐ yī xǐ。 xǐ lǐ jié qián yī tiān（ 1 yuè 18 rì）， rén men xí guàn zhàn bǔ。 tè bié shì nǚ hái zǐ wǎng wǎng zài zhè yī tiān wǎn shàng zhàn bǔ zì jǐ de zhōng shēn dà shì。 lìng wài， fù huó jié hé kuáng huān jié yě shì mó 'ěr duō wǎ mín jiān shí fēn zhòng shì de zōng jiào jié rì。 fù huó jié měi nián cóng 4 yuè dǐ zhì 5 yuè chū de dì yī gè xīng qī rì kāi shǐ， lì shí 7 tiān。 fù huó jié qián de dì 8 zhōu shì kuáng huān jié， lì shí 7 tiān。 3 yuè 1 rì shì mó 'ěr duō wǎ rén yíng jiē chūn tiān lái lín de jié rì， chēng sān yī jié。 zhè yī tiān， rén réndōu zài xiōng qián dài shàng hóng、 bái chóu xiàn biān zhì de xiǎo huā。 bái sè xiàng zhēng xīn líng měi hǎo、 chún jié， néng gěi rén dài lái 'ài yǔ hé píng， hóng sè dài biǎo tài yáng hé dà zì rán de fù huó， dài gěi rén lèi jiàn kāng hé lì liàng。 jìn jì mó 'ěr duō wǎ rén fēi cháng hàokè， cháng yòng pú táo jiǔ dāng yǐn liào zhāo dài kè rén。 zài zhè zhǒng qíng kuàng xià， kè rén bù yìng jù jué zhù rén de shèng qíng， ér yìng yǔ zhù rén gān bēi， yī yǐn 'ér jìn， yǐ shì duì zhù rén de yǒu hǎo hé zūn zhòng。 tóng zhuō jìn cān shí， zhù rén jì huì bié rén wán nòng dāo chā huò kē pèng cān jù， duān qǐ pán zǐ chī cài hē tānɡ yě shì hěn bù yǎ guān de。 zài bié rén jiā lǐ zuò kè， bù jīng zhù rén yǔn xǔ， bù yào shàn zì chuǎng rù zhù rén de wò shì huò zuò zài chuáng shàng， zhè shì jí bù lǐ mào de xíng wéi。 mó 'ěr duō wǎ rén jì huì 13 zhè gè shù zì， rèn wéi zhè shì xiōng xiǎn hé sǐ wáng de xiàng zhēng， xiāng fǎn què xǐ huān 7 zhè gè shù zì， rèn wéi 7 néng dài lái chéng gōng hé xìng fú。 nóng mù yè mó 'ěr duō wǎ guó tǔ miàn jī de 80％ shì hēi tǔ gāo chǎn tián， shì yí nóng zuò wù shēngzhǎng， shèng chǎn pú táo、 shí táng、 shí yóu hé yān cǎo děng， céng shì sū lián shuǐ guǒ hé jiāng guǒ、 yù mǐ、 xiàng rì kuí hé shū cài děng nóng zuò wù de shēng chǎn jī dì zhī yī。 quán guó bōzhòng miàn jī yuē 185 wàn gōng qǐng， gǔ lèi zhàn bōzhòng miàn jī de 50％， jīng jì zuò wù zhàn 22％。 zhù yào nóng zuò wù yòu yù mǐ、 dōng xiǎo mài、 dà mài、 luǒ mài； zhù yào jīng jì zuò wù yòu yān cǎo、 tián cài、 dà dòu、 xiàng rì kuí、 yà má hé dà má。 xiàng rì kuí shì zuì zhòng yào de jīng jì zuò wù zhī yī， quán jìng jūn yòu zhòngzhí， yóu yǐ dōng nán bù wéi duō。 zhòngzhí yè zhàn nóng yè zǒng chǎn zhí de 70％。 pú táo zhòngzhí yè hé yuán yì yè zài nóng yè zhōng zhàn yòu zhòng yào dì wèi。 pú táo zhòngzhí miàn jī wéi 25.3 wàn gōng qǐng， zhàn sū lián pú táo zhòngzhí miàn jī de 30％ yǐ shàng， shuǐ guǒ zhòngzhí miàn jī wéi 17.2 wàn gōng qǐng。 pú táo yuán zhù yào fēn bù zài nán bù hé zhōng bù， guǒ yuán zhù yào zài běi bù hé dōng nán bù。 pú táo hé yān cǎo chǎn liàng zài sū lián gè jiā méng gòng hé guó zhōng jū shǒu wèi， shuǐ guǒ hé tián cài chǎn liàng jū dì 3 wèi。 lìng wài， mó 'ěr duō wǎ de cǎo yào、 xiāng jīng、 méi guī yóu、 mǔ jú yóu、 xūn yī cǎo yóu、 shǔ wěi cǎo yóu děng xiǎng yù guó jì shì chǎng。 nóng zuò wù de chǎn zhí zài nóng yè chǎn zhí zhōng zhàn 65.7％， xùmù yè zài nóng yè chǎn zhí zhōng yuē zhàn 34.3％， wéi ròu yòu jiān yòng xùmù yè。 nóng yè yǐ jí yǔ nóng yè xiāng guān de bù mén shì mó 'ěr duō wǎ guó mín jīng jì lài yǐ fā zhǎn de jī chǔ。 nóng yè hé nóng chǎn pǐn jiā gōng zhàn guó nèi shēng chǎn zǒng zhí de 60％， quán guó yòu 46％ yǐ shàng de láo dòng lì cóng shì nóng yè shēng chǎn。 nóng yè shēng chǎn zhí jiē guān xì dào quán guó rén mín de wù zhì shēng huó， duì guó jiā de jīng jì fā zhǎn yòu hěn dà yǐng xiǎng， yī zhí shòu dào zhèng fǔ de zhòng shì。 gōng yè mó 'ěr duō wǎ de gōng yè jī chǔ bó ruò。 sū lián shí qī， mó 'ěr duō wǎ gōng yè de fā zhǎn sù dù shǒu cì chāo guò nóng yè。 dào 80 nián dài， zài guó nèi shēng chǎn zǒng zhí zhōng， gōng yè chǎn zhí yǐ bǐ nóng yè chǎn zhí gāo chū 1.3 bèi。 zài gōng yè chǎn zhí zhōng， shí pǐn jiā gōng gōng yè de chǎn zhí jū dì yī wèi， zhòng gōng yè jū dì 'èr wèi， qīng gōng yè jū dì sān wèi。 gè gōng yè bù mén zài gōng yè jīng jì zhōng suǒ zhàn de bǐ zhòng： diàn lì－ 23.5％、 jī qì zhì zào yè hé yě jīn jiā gōng gōng yè－ 13.7％、 mù cái hé mù cái jiā gōng gōng yè－ 3％、 jiàn cái yè－ 8.5％、 qīng gōng yè－ 9.6％、 shí pǐn gōng yè－ 36.7％。 mó 'ěr duō wǎ gōng yè de zhì mìng ruò diǎn shì wán quán yǐ lài yú wài bù tí gōng yuán liào、 néng yuán hé jì shù lián xì。 mó 'ěr duō wǎ de yě jīn gōng chǎng xiàn zài réng bèi rèn wéi shì 'ōu zhōu zuì hǎo de qǐ yè。 tā shēng chǎn de gāo zhì liàng chǎn pǐn bèi tiǎo tī de gù kè gòu mǎi。 dàn shì běn tǔ yuán liào zhǐ néng mǎn zú gāi qǐ yè suǒ xū de 15－ 20％。 guó jiā zhèng tǐ de zhǐ dǎo yuán zé 1994 nián 7 yuè 29 rì， mó 'ěr duō wǎ zhèng shì bān bù dú lì yǐ hòu de dì yī bù xiàn fǎ。 mó 'ěr duō wǎ yǐ jiàn lì fǎ zhì guó jiā、 gōng mín shè huì、 mín zhù hé yǐ rén wéi běn wéi zuì gāo jià zhí guān。 xiàn fǎ duì xīn guó jiā zhèng tǐ de zhǐ dǎo yuán zé zuò chū rú xià guī dìng。 （ yī） sān quán fēn lì yuán zé。 jí lì fǎ、 sī fǎ hé zhí fǎ fēn lì， sān dà jī gòu zhī jiān zé quán huàfēn míng què， tóng shí xiāng hù zhì yuē， xiāng hù pèi hé。 gēn jù 2000 nián 7 yuè 5 rì tōng guò de guó jiā xiàn fǎ xiū zhèng 'àn， yì huì hé zhèng fǔ yōng yòu lì fǎ dòng yì quán， zǒng tǒng bù zài xiǎng yòu zhè yī quán lì。 （ èr） mín zhù zhì yuán zé。 mó 'ěr duō wǎ shí xíng mín zhù hé zhèng zhì duō yuán huà yuán zé， rèn hé yì shí xíng tài jūn bù dé bèi guī dìng wèiguó jiā guān fāng yì shí xíng tài。 yì huì mín zhù shì zhè yī yuán zé de jù tǐ tǐ xiàn， mó 'ěr duō wǎ yì huì shì quán guó rén mín de zuì gāo dài biǎo jī gòu， shì guó jiā wéi yī de lì fǎ quán lì jī gòu。 （ sān） xiàn fǎ zhì shàng yuán zé。 mó 'ěr duō wǎ xiàn fǎ wéi běn guó zuì gāo fǎ lǜ， fán shì yǔ xiàn fǎ tiáo kuǎn xiāng dǐ chù de rèn hé yī xiàng fǎ lǜ huò qí tā fǎ guī jūn bù jù yòu fǎ lǜ xiào lì。 （ sì） zhōng lì yuán zé。 mó 'ěr duō wǎ dú lì yǐ hòu， yī fāng miàn bù duàn chóngshēn mó 'ěr duō wǎ shì xiǎng yòu zhù quán de tǒng yī hé bù kě fēn gē de dú lì guó jiā， qí lǐng tǔ bù kě gē ràng， tóng shí xuān bù， mó 'ěr duō wǎ gòng hé guó yǒng jiǔ xìng zhōng lì， bù yǔn xǔ qí tā guó jiā de wǔ zhuāng lì liàng zài běn tǔ zhù zhā。 （ wǔ） gōng mín zhì shàng yuán zé。 mó 'ěr duō wǎ shì gōng mín hé mù、 mín zhù、 rén de zūn yán、 quán lì hé zì yóu、 rén de gè xìng zì yóu fā zhǎn， gōng zhèng de zhèng zhì duō yuán huà shì mó 'ěr duō wǎ guó jiā de zuì gāo jià zhí。 guó jiā zhù quán shǔ yú mó 'ěr duō wǎ gōng mín， guó jiā de shǒu yào rèn wù shì zūn zhòng hé bǎo hù rén de gè xìng。 rén mín de yì zhì shì guó jiā quán lì de jī chǔ， zhè zhǒng yì zhì zài zì yóu xuǎn jǔ zhōng dé dào tǐ xiàn， zì yóu xuǎn jǔ dìng qī jǔ xíng。 mó 'ěr duō wǎ gōng mín zài fǎ lǜ hé quán lì miàn qián rén rén píng děng， xiǎng yòu yán lùn zì yóu、 xìn yǎng zì yóu、 jié shè zì yóu、 qiān yí zì yóu、 chuàng zuò zì yóu、 jí huì zì yóu děng。 lì shǐ dà shì nián biǎo gōng yuán 6 shì jì yǐ qián wéi yuán shǐ shè huì。 9 shì jì yǐ qián， zōng fǎ zhì dù kāi shǐ jiě tǐ， fēng jiàn guān xì méng yá。 12－ 14 shì jì mó 'ěr duō wǎ jìng nèi chū xiàn bù luò lián méng， xiǎn xiàn guó jiā chú xíng。 1359 nián mó 'ěr duō wǎ gōng guó chéng lì， dìng dū yǎ xī。 14 shì jì 'ào sī màn dì guó rù qīn mó 'ěr duō wǎ。 1487 nián mó 'ěr duō wǎ lún wéi tǔ 'ěr qí fù yōng。 16－ 18 shì jì mó 'ěr duō wǎ bào fā fǎn duì yì zú qīn lüè de jiě fàng dǒu zhēng。 18 shì jì zī běn zhù yì kāi shǐ méng yá。 1918 nián 1 yuè mó 'ěr duō wǎ jiàn lì sū wéi 'āi zhèng quán。 1918－ 1920 nián mó 'ěr duō wǎ bào fā guó nèi zhàn zhēng。 1924 nián 10 yuè 12 rì mó 'ěr dá wéi yà sū wéi 'āi shè huì zhù yì zì zhì gòng hé guó chéng lì。 1940 nián 8 yuè 2 rì mó 'ěr dá wéi yà sū wéi 'āi shè huì zhù yì gòng hé guó chéng lì。 1990 nián 5 yuè 23 rì mó 'ěr dá wéi yà shè huì zhù yì gòng hé guó gǎi míng wéi mó 'ěr duō wǎ gòng hé guó。 1991 nián 8 yuè 27 rì mó 'ěr duō wǎ gòng hé guó xuān bù dú lì。 1991 nián 12 yuè 21 rì mó 'ěr duō wǎ qiān shǔ liǎo guān yú chéng lì“ dú lì guó jiā lián hé tǐ” de《 ā lā mù tú xuān yán》。 【 wài jiāo】 fèng xíng dōng xī fāng bìng zhòng de wài jiāo zhèng cè， zhòng shì fā zhǎn tóng dú lián tǐ guó jiā de guān xì， tè bié shì yǔ 'é luó sī de zhàn lüè huǒ bàn guān xì， fā zhǎn tóng luó mǎ ní yà hé wū kè lán de mù lín guān xì， tóng shí jiāng yǔ 'ōu zhōu yī tǐ huà liè wéi mó zhòng yào de yuǎn jǐng mù biāo。 jiān chí zhōng lì lì chǎng， dàn cān jiā běi yuē hé píng huǒ bàn guān xì kuàng jià nèi de huó dòng。 yǔ zhōng guó guān xì： 1991 nián 12 yuè 27 rì， zhōng guó zhèng shì xuān bù chéng rèn mó 'ěr duō wǎ gòng hé guó dú lì。 1992 nián 1 yuè 30 rì， mó zhōng jiàn lì dà shǐ jí wài jiāo guān xì。 2000 nián 6 yuè， mó zǒng tǒng lǔ qīn sī jī duì zhōng guó jìn xíng liǎo guó shì fǎng wèn， shuāng fāng qiān shǔ liǎo zhōng mó guān yú zài 'èr shí yī shì jì jì xù jiā qiáng quán miàn hé zuò de lián hé shēng míng。 2001 nián 7 yuè， zhōng guó guó jiā zhù xí jiāng zé mín duì mó 'ěr duō wǎ jìn xíng guó shì fǎng wèn。 2003 nián 2 yuè， mó 'ěr duō wǎ zǒng tǒng wò luó níng duì zhōng guó jìn xíng guó shì fǎng wèn， shuāng fāng qiān shǔ liǎo《 zhōng huá rén mín gòng hé guó hé mó 'ěr duō wǎ gòng hé guó lián hé gōng bào》。 zhèng zhì 1994 nián 7 yuè tōng guò de xiàn fǎ guī dìng， mó 'ěr duō wǎ shì yī gè zhù quán、 dú lì、 tǒng yī hé bù kě fēn gē de guó jiā， jiān chí zhèng zhì duō yuán huà tiáo jiàn xià de mín zhù， shí xíng zǒng tǒng zhì、 sān quán fēn lì， gōng yòu hé sī yòu zhì bìng cún； mó yǒng yuǎn wéi zhōng lì guó jiā， bù yǔn xǔ zài qí lǐng tǔ zhù zhā wài guó jūn duì。 yì huì shí xíng yī yuàn zhì， gòng yòu yì xí 101 gè。 2000 nián 7 yuè tōng guò de xiàn fǎ xiū zhèng 'àn guī dìng， mó 'ěr duō wǎ yóu yuán lái de bàn yì huì zhì gòng hé guó gǎi wéi yì huì zhì gòng hé guó， jiāng zǒng tǒng de chǎn shēng fāng shì yóu quán mín pǔ xuǎn gǎi wéi yì huì tóu piào xuǎn jǔ， zǒng tǒng zài guó jiā shì wù zhōng de quán lì bèi xuē ruò。 mó yì huì shí xíng yī yuàn zhì， rèn qī sì nián。 2001 nián， mó 'ěr duō wǎ gòng chǎn dǎng rén dǎng zài yì huì xuǎn jǔ zhōng huò shèng， chéng wéi dāng jīn shì jiè shàng jǐn yòu de liǎng gè tōng guò yì huì mín zhù fāng shì qǔ dé zhèng quán de gòng chǎn dǎng zhī yī。 mó 'ěr duō wǎ gòng chǎn dǎng rén dǎng zhù xí fú lā dí mǐ 'ěr · wò luó níng dāng xuǎn wéi zǒng tǒng。 2005 nián 3 yuè， mó gòng zài cì zài yì huì xuǎn jǔ zhōng huò shèng。 wò luó níng zài cì dāng xuǎn wéi mó zǒng tǒng。 In antiquity, the territory of the present day country was part of Dacia, then fell under the influence of the Roman Empire. In the Middle Ages, most of the present territory of Moldova was part of the Principality of Moldavia. In 1812, the eastern part of this principality was annexed by the Russian Empire and became known as Bessarabia. Between 1856 and 1878, two southern counties were returned to Moldavia, which in 1859 united with Wallachia to form modern Romania. Upon the dissolution of the Russian Empire in 1917, an autonomous, then independent Moldavian Democratic Republic was formed, which joined Greater Romania in 1918. In 1940, Bessarabia was occupied by the Soviet Union, and was split between the Ukrainian SSR and the newly created Moldavian SSR. After changing hands in 1941 and 1944 during World War II, the territory of the modern country was subsumed by the Soviet Union until its independence on August 27, 1991. Moldova was admitted to the United Nations in March 1992. In September 1990, a breakaway government was formed in Transnistria, the strip of Moldova on the east bank of the river Dniester. After a brief war in 1992, it became de facto independent, although no UN member has recognized its independence. The country is a parliamentary democracy with a president as head of state and a prime minister as head of government. Moldova is a member state of the United Nations, Council of Europe, WTO, OSCE, GUAM, CIS, BSEC and other international organizations. Moldova currently aspires to join the European Union, and has implemented the first three-year Action Plan within the framework of the European Neighbourhood Policy (ENP). About a quarter of the population live off less than US$ 2 a day. |
|