jiā jìng（ gōng yuán 1522 nián -1566 nián） shì míng shì zōng de nián hào， míng cháo shǐ yòng jiā jìng zhè gè nián hào yī gòng 45 nián， shì míng cháo shǐ yòng dì 'èr cháng de nián hào。
jiā jìng nián jiān céng duō cì bào fā nóng mín de bào luàn。
suī rán zài jiā jìng nián jiān míng cháo zhèng fǔ shí xíng hǎi jìn， dàn zài zhōng guó nán bù réng rán yòu xǔ duō hǎi mín rù hǎi。 tā men de chuán zhǐ dōushì sī zào de dà chuán， ér qiě bèi yòu wǔ qì hù háng。
jiā jìng nián hòu qī cháo tíng nèi bù fā shēng dǎng zhēng。

níng huì wáng zhū pán shì zhū quán、 dí yī zǐ zhuī fēng yǒng lè 'èr nián fēng shì zǐ。 zhèng tǒng 'èr nián hōng。 yǐ zǐ diàn péi xí fēng， zhuī fēng wáng， shì yuē huì。

wǎ lá（ Wǎlà/Wǎlā）， yòu chēng wò yì lá tì（ Oirat）、 wèi lā tè， shì xī bù měnggǔ mín zú。 míng dài chēng wǎ lá， dào 17 shì jì hòu qī chēng wèi lā tè， yòu chēng 'è lā tè、 è lǔ tè。 lì shǐ shàng měnggǔ mín zú shì yóu liǎng gè jī běn bù fēn zǔ chéng de。 ...

dá dá（ Ta-ta Mongols） shì míng cháo shí 'ā lǔ tái chuàng lì， dá yán hàn tǒng yī de dōng bù měnggǔ， yǔ wǎ lá duì lì， fēn wéi chá hā 'ěr、 tǔ mò tè、 kē 'ěr qìn（ hán YunshebuTümen）、 è 'ěr duō sī、 ā sù děng bù。 wū gé qí（ guǐ lì chì） hā shí hā（ Ugech(Gulichi)Khashikha） hàn cuàn běi yuán hòu， zì chēng dá dá kèhán， céng zhù míng chéng zǔ duó quán。 ...

hóng wǔ 'èr shí sì nián（ 1391 nián） fēng， èr shí bā nián（ 1395 nián） jiù fān yún nán， jiàn wén yuán nián（ 1399 nián） xiāojí， yǒng lè yuán nián（ 1403 nián） fù fēng， hóng xī yuán nián（ 1425 nián） qiān wǔ gāng zhōu

kē 'ěr kè zī zú（ kē 'ěr kè zī yǔ： Кыргыз / قىرعىز）， yǔ jí 'ěr jí sī zú shì zhǐ tóng yī gè mín zú， shǔ yú hàn yǔ de tóng míng yì yì。 gāi mín zú zhù yào fēn bù yú zhōng yà， wéi jí 'ěr jí sī sī tǎn de zhù tǐ mín zú， duō xìn yǎng yī sī lán jiào。 ...

gōng yuán 1000 nián zuǒ yòu， ōu zhōu rén shǒu cì tà zú yú jiā ná dà。 hóng hú zǐ 'āi lǐ kè céng zài niǔ fēn lán dǎo de lán sài 'ào cí mù cǎo dì jiàn lì duǎn zàn de jū zhù diǎn。 zì běi 'ōu zhí mín zhě zhī hòu jiā ná dà yòu yī duàn shí jiān méi yòu yǔ 'ōu zhōu jiē chù， zhí dào 1497 nián yì dà lì rén qiáo wǎ ní · kǎ bó tuō（ JohnCabot） wéi yīng gé lán tàn suǒ jiā ná dà dà xī yáng yán 'àn。 ...

zài cóng qián wú rén lái dào de dì fāng， wǒ men xī wàng yí zhí yī gè mín zú。” shí qī shì jì chū， yīng guó kāi shǐ xiàng běi měi zhí mín。 zuì chū de běi měi yí mín zhù yào shì yī xiē shī qù tǔ dì de nóng mín， shēng huó jiān kǔ de gōng rén yǐ jí shòu zōng jiào pò hài de qīng jiào tú。 ...

yī lì suō bái yī shì（ ElizabethI， 1533 nián 9 yuè 7 rì－ 1603 nián 3 yuè 24 rì）， yú 1558 nián 11 yuè 17 rì zhì 1603 nián 3 yuè 24 rì rèn yīng gé lán hé 'ài 'ěr lán nǚ wáng， shì dū duó wáng cháo de dì wǔ wèi yě shì zuì hòu yī wèi jūn zhù。 tā yě shì míng yì shàng de fǎ guó nǚ wáng。 ...

fú lǎng suǒ wǎ 'èr shì FrançoisII（ 1544 nián 1 yuè 19 rì héng 1560 nián 12 yuè 5 rì） fǎ guó guó wáng（ 1559 nián héng 1560 nián zài wèi）。 tā shì hēng lì 'èr shì yǔ kǎi sè lín · dé · měi dì qí zhī zǐ， shēng yú fēng dān bái lù。 sū gé lán nǚ wáng de zhàng fū 1548 nián fú lǎng suǒ wǎ 4 suì shí， tā de fù qīn hēng lì 'èr shì 'ān pái liǎo tā yǔ sū gé lán nǚ wáng mǎ lì · sī tú yà tè de hūn yīn。 ...

wǎ lú wǎ wáng cháo jì chéng kǎ pèi wáng cháo， yú 1328 nián -1589 nián jiān chéng wéi tǒng zhì fǎ guó de wáng cháo。 tā men shì féi lì sān shì de dì sān zǐ wǎ lú wǎ bó jué chá lǐ de hòu yì， bìng lìng dào 'ài dé huá sān shì yǔ nà wǎ lā de zǔ 'ān gēn jù sà lì kè jì chéng fǎ zài tí chū jì chéng fǎ guó wáng wèi。 ...

yì dà lì bàn dǎo zài zhōng gǔ shí dài hòu qī fēn liè chéng xǔ duō yì dà lì chéng bāng： nà bù lè sī wáng guó zhàn jù bàn dǎo nán bù， fó luó lún sà gòng hé guó jí jiào zōng guó wèi zài bàn dǎo zhōng bù， rè nèi yà jí mǐ lán fēn bié wèi zài běi bù jí xī bù， ér dōng bù zé shì wēi ní sī de shì lì fàn wéi。 ...

dāng 'ào sī màn rén dào lái de shí hòu， xī là rén xīng qǐ liǎo liǎng gǔ yí mín yùn dòng。 shǒu xiān shì xī là zhī shí fènzǐ jiē céng xiàng xī 'ōu de yí mín， yóu cǐ jī fā liǎo wén yì fù xīng de dào lái。 qí cì， yī xiē xī là rén lí kāi liǎo píng yuán， duǒ jìn céng luán de qún shān zhōng。 ...

zài dì sì cì shí zì jūn dōng zhēng zhī hòu xíng chéng de líng suì hé bù wěn dìng de xiǎo guó， dà duō bèi hòu jì de xī là zhū guó suǒ shōu huí， bìng zài 14 dào 16 shì jì shí bèi 'ào sī màn dì guó chóngxīn zhēng fú。

yī fán sì shì · wǎ xī lǐ yé wéi qí（ ИванIVВасильевич， 1530 nián 8 yuè 25 rì－ 1584 nián 3 yuè 18 rì）， yòu bèi chēng wéi yī fán léi dì（ ИванГрозный）， é guó lì shǐ shàng de dì yī wèi shā huáng。 ...

1521 nián， xī bān yá rén hè 'ěr nán · kē 'ěr tè sī（ HernanCortes） shuài jūn zhú bù zhēng fú liǎo mò xī gē， bìng bǎ zhè lǐ gēngmíng wéi xīn xī bān yá。 xī bān yá wáng shì jiāng tǔ dì lián tóng dāng dì yìn dì 'ān rén cì gěi zhēng fú zhě， shí xíng wěi tuō jiān hù zhì， qiǎngpò yìn dì 'ān rén fú láo yì。 ...

15 shì jì mò yǐ lái， yǐ dì lǐ dà fā xiàn、 zōng jiào gǎi gé、 mín zú guó jiā de jué qǐ wéi biāo zhì， ōu zhōu jìn rù jìn dài shí qī。。 jìn dài bāo kuò cóng zhōng shì jì dào gōng yè gé mìng wéi zhǐ de sān gè shì jì， dà yuē cóng 1500 zhì 1800 nián， huò zhě cóng 1492 nián fā xiàn xīn shì jiè dào 1789 nián fǎ guó dà gé mìng wéi zhǐ。 ...

wén yì fù xīng shì yīcháng zài jìn dài duì 'ōu zhōu xué shù shēng huó yìn xiàng shēn yuǎn de wén huà yùn dòng。 tā qǐ yuán yú yì dà lì， zài liǎng gè bàn shì jì de wén huà jiàngé zhōng kuò dà dào běi 'ōu hé xī 'ōu， yǐng xiǎng biàn jí wén xué、 zhé xué、 yì shù、 zhèng zhì、 kē xué、 lì shǐ、 zōng jiào hé xué shù de qí tā fāng miàn。 ...

zài zhè yī shí qī tiān zhù jiào huì de fǔ bài zāo dào xīn jiào gǎi gé de qiáng lì fǎn dàn。 hòu zhě huò dé zhū duō zhī chí， tè bié shì zài xún qiú qiáng guó zhī lù， bǎi tuō tiān zhù jiào huì yǐng xiǎng de zhū hóu zhī jiān。 mǎ dīng · lù dé zhī hòu rén wù céng chū bù qióng， ...

pín fán de zhàn zhēng bìng méi yòu zǔ zhǐ xīn xīng guó jiā duì shì jiè de guǎng dà dì qū jìn xíng tàn suǒ hé zhēng fú， tè bié shì duì yà zhōu（ xī bó lì yà） hé xīn fā xiàn de měi zhōu。 zài 15 shì jì， pú táo yá zài dì lǐ dà fā xiàn zhōng dú zhàn 'áo tóu， jǐn suí qí hòu de shì 16 shì jì de xī bān yá。 ...

13 shì jì jiàn lì 'ā bǐ xī ní yà wáng guó。

ào sī màn dì guó、 è tú màn dì guó huò 'ào tuō màn dì guó（ ào sī màn tǔ 'ěr qí wén： دولتعالیهعثمانیه; tǔ 'ěr qí wén： Osmanlıİmparatorluğu） yòu chēng 'ào sī màn tǔ 'ěr qí dì guó、 tǔ 'ěr qí dì guó děng， wéi tū jué rén suǒ jiàn lì de yī gè dì guó。 ...

yǒng lù shì rì běn de nián hào zhī yī。 zài hóng zhì zhī hòu， yuán guī zhī qián。 zhǐ 1558 nián dào 1569 nián de qī jiān。 zhè gè shí dài de tiān huáng shì zhèng qīn dīng tiān huáng。 shì dīng mù fǔ de jiāng jūn shì zú lì yì huī、 zú lì yì róng、 zú lì yì zhāo。
hóng zhì 4 nián 2 yuè 28 rì（ yáng lì 1558 nián 3 yuè 18 rì） zhèng qīn dīng tiān huáng jí wèi yīn 'ér gǎi yuán
yǒng lù 13 nián 4 yuè 23 rì（ yáng lì 1570 nián 5 yuè 27 rì） gǎi yuán wéi yuán guī
yuán nián
9 yuè： mù xià téng jí láng chéng wéi zhì tián xìn cháng de jiā chén。
3 nián
5 yuè 19 rì（ 6 yuè 12 rì） - jīn chuān yì yuán jìn gōng wěi zhāng shí xíng tā de shàng luò jìhuà， yǔ zhì tián jiān zài tǒng xiá jiān duì zhì， zhì tián xìn cháng chéng jīn chuān yì yuán xiū xī shí tū xí yì yuán dà běn yíng， yì yuán zài hùn zhàn zhōng zhàn sǐ， shì wéi tǒng xiá jiān zhī zhàn。
8 nián
5 yuè 19 rì（ 6 yuè 27 rì） sān hǎo sān rén zhòng yǔ sōng yǒng jiǔ xiù zhù shǐ tū xí 'èr tiáo yù suǒ， jiāng jūn zú lì yì huī bèi shā sǐ。
10 nián
10 yuè 11 rì（ 11 yuè 21 rì） sān hǎo jūn yǔ sōng yǒng jūn zài dōng dà sì jiāo zhàn， zuì zhōng shǐ dōng dà sì bèi shāo huǐ。
11 nián
2 yuè： zú lì yì róng bèi sān hǎo sān rén zhòng yōng lì wéi shì dīng mù fǔ jiāng jūn。 tóng nián yīn zhòng bìng shì shì。

ào sī màn tǔ 'ěr qí dì guó tǒng zhì shí qī de 'āi jí xíng shěng zài mǎ mù liú kè zhàn zhēng shí qī， āi jí shì 'ào sī màn dì guó de shěng fèn。 hòu lái， ā 'ěr bā ní yà yì de mù hǎn mò dé · ā lǐ chéng wéi 'āi jí tǒng zhì zhě。 wèile què bǎo qí 'āi jí tǒng zhì zhě de shì xí dì wèi， tā yǔ 'ào sī màn dì guó fā dòng zhàn zhēng， zhēng fú liǎo xù lì yà jí bā lè sī tǎn。 ...

sà fēi wáng cháo（ 1501 – 1722/1736 nián）， yòu chēng sà fǎ wéi wáng cháo。 sà fēi wáng cháo shì cóng 1501 nián zhì 1736 nián tǒng zhì yī lǎng de wáng cháo。 zhè gè wáng cháo jiāng yī sī lán jiào shí yè pài zhèng shì dìng wéi yī lǎng guó jiào， tǒng yī liǎo yī lǎng de gè gè shěng fèn， yóu cǐ chóngxīn jī qǐ liǎo gǔ dài bō sī dì guó de yí chǎn， shì yī lǎng cóng zhōng shì jì xiàng xiàn dài shí qī guò dù de zhōng jiān shí qī。 ...

yé sū（ yīng yì： Jesus； xī là yǔ： Ιησούς　 Χριστός[ hàn yǔ yīn yì wéi： lēng sōu sī kě lǐ sī táo sī ] gōng yuán 1 nián ~ yuē 30 nián） zhào jī dū jiào de dào lǐ， yé sū shì zào wù zhù tiān zhù shèng fù de 'ér zǐ， yǔ zhòu hé réndōu shì shèng fù suǒ chuàng zào de。 ...

xī wǎ hàn guó wèi yú 'ā mǔ hé xià yóu， xián hǎi nán 'àn de huā lá zǐ mó lǜ zhōu， shǒu dū chū zài wū 'ěr gēn qí， hòu yīn 'ā mǔ hé gǎi dào， yú 16 shì jì mò qiān zhì xī wǎ。 jū mín yǐ wū cí bié kè rén wéi zhù， cǐ wài hái yòu tǔ kù màn rén、 kǎ lā kǎ 'ěr bā kè rén、 hā sà kè rén、 bō sī rén hé 'é guó rén。 ...

mǎ yǎ wén míng shì gǔ dài wèi yú mò xī gē dōng nán bù、 wēi dì mǎ lā hé yóu jiā dūn bàn dǎo děng zhōng nán měi zhōu qū yù de wén míng。 hé chuán shuō xiāng fǎn de shì， mǎ yǎ rén cóng wèi xiāo shī； xiàn zài réng yòu sān bǎi wàn mǎ yǎ rén jū zhù zài yóu jiā dūn bàn dǎo dì qū， hěn duō rén jīn rì réng rán néng shuō mǎ yǎ yǔ xì de yǔ yán。 ...

13 shì jì chū， měnggǔ zài měnggǔ gāo yuán jué qǐ。 1227 nián měnggǔ miè xī xià， 1234 nián miè jīn cháo。 1231 nián kāi shǐ qīn lüè gāolí， 1259 nián gāolí chén fú。 1253 nián miè dà lǐ guó。 1257 nián rù qīn yuè nán chén cháo， dàn shī bài。 1271 nián yuán shì zǔ zài zhōng yuán chéng lì liǎo yuán cháo， yǔ sì dà hàn guó bìng liè。 ...

xiōng nú mín zú zài gǔ dài jiàn liǎo xiōng nú wáng guó。 xiōng nú wáng guó zhī hòu fēn liè chéng běi xiōng nú hé nán xiōng nú。 cǐ wài， róu rán wáng guó yě bèi rèn wéi shì yóu xiōng nú mín zú suǒ jiàn lì。 zhè sì gè guó jiā xiān hòu zài měnggǔ lì yà ( jiǎn chēng měnggǔ ) chēng wáng chēng bà。 ...