|
zhōu cháo cún zài yuē 800 nián ． cóng gōng yuán qián 11 shì jì zhōng qī dào gōng yuán qián 256 nián， gòng chuán 30 dài 37 wáng． kě fēn wéi xī zhōu hé dōng zhōu liǎng gè shí qī， wéi zhōng guó lì dài zuì cháng de wáng cháo。 xī zhōu jiàn dū gǎo jīng（ jīn shǎn xī xī 'ān fù jìn）， dào gōng yú qián 771 nián jié shù。 dì 'èr nián， zhōu píng wáng qiān dū luò yì（ jīn hé nán luò yáng）， kāi shǐ liǎo dōng zhōu de lì shǐ。 dōng zhōu yòu fēn wéi chūn qiū yǔ zhàn guó liǎng gè shí qī， zhōu cháo gè zhū hóu guó de tǒng zhì fàn wéi bāo kuò jīn huáng hé、 cháng jiāng liú yù hé dōng běi、 huá běi de dà bù。
2、 xī zhōu
xiān zhōu bù luò yuán lái huó dòng zài wèi hé liú yù。 zhōu de shǐ zǔ jī qì zài xià dài shí zuò guò nóng guān， bèi hòu rén chēng wéi “ hòu jì ”， zūn wéi nóng shén， xiāng chuán wéi huáng dì zhí xì hòu yì。 zhōu wén wáng jī chāng zuò liǎo bù luò shǒu lǐng zhī hòu， guǎng qiú rén cái， zhēng fú zhōu wéi yī xiē bù luò， kuò zhāng shì lì， wéi miè shāng zuò liǎo zhǔn bèi。 zhōu wén wáng sǐ hòu， tā de 'ér zǐ zhōu wǔ wáng jī fā jì wèi。 zhōu wǔ wáng zài mèng jīn（ jīn hé nán mèng jīn xiàn dōng běi） yǔ 800 zhū hóu huì méng hòu yuē 'èr nián， xīng bīng miè shāng。 wǔ wáng sǐ hòu， chéng wáng jì wèi， yīn nián jì xiǎo， yóu wǔ wáng de dì dì zhōu gōng dàn shè zhèng。 zhōu gōng fǔ zhù chéng wáng cǎi qǔ yī xì liè cuò shī lái gǒng gù qí tǒng zhì， bāo kuò fēn fēng zhì、 zōng fǎ zhì， lǐyuè zhì、 jǐng tián zhì děng。
zhōu cháo wèile yòu xiào dì kòng zhì guǎng dà bèi zhēng fú de dì qū hé bù zú， fēn fēng jī xìng guì zú、 gōng chén hé lián méng de yì xìng bù luò shǒu lǐng wéi zhū hóu， dào gè bèi zhēng fú dì qū qù jiàn lì zhèng quán。 xī zhōu chū nián yī gòng fēn fēng liǎo 71 gè zhū hóu guó， qí zhōng jī xìng de dá 53 gè zhī duō。 zhōu tiān zǐ zhí jiē kòng zhì de dì qū chēng wéi wáng jī， bāo kuò dū chéng gǎo jīng zhōu wéi de guān zhōng píng yuán hé luò yì zhōu wéi de hé luò dì qū。
zài fēn fēng zhì de jī chǔ shàng， jiàn lì qǐ yǐ zhōu tiān zǐ wéi shǒu de fēng jiàn lǐng zhù zhì guì zú tǒng zhì。 zhōu cháo de zōng fǎ zhì guī dìng， zhōu tiān zǐ shì quán tǐ jī xìng zōng zú de dà zōng， shì zuì dà de zú cháng。 gè jī xìng zhū hóu shì xiǎo zōng， yào fú cóng dà zōng。 zhōu tiān zǐ de wáng wèi hé zhū hóu de fēng jué yóu dí cháng zǐ（ zōng zǐ） jì chéng。 zhè zhǒng zōng fǎ zhì hé pèi hé zōng fǎ zhì zhì dìng de lǐ lè hé xíng fá， chéng liǎo wéi hù zhōu wáng cháo tǒng zhì de zhī zhù。
xī zhōu qián qī tǒng zhì zhì xù wěn dìng， shè huì jīng jì jiàn jiàn dé dào fā zhǎn。 nóng yè shì xī zhōu de zhù yào jīng jì bù mén， shí xíng jǐng tián zhì， yǐ jīng kāi shǐ shǐ yòng tiě zhì nóng jù。 qīng tóng zhù zào shì shǒu gōng yè shēng chǎn de zhòng yào bù mén， zhì zuò jì shù bǐ shāng dài yòu suǒ fā zhǎn， chǎn liàng yě bǐ jiào duō。
xī zhōu yī gòng chuán liǎo 12 gè wáng。 dì shí gè wáng zhōu lì wáng tǒng zhì shí， shí xíng zhuān lì zhèng cè， lǒng duàn shān lín chuān zé zhī lì， bù ràng guó rén（ dū chéng zhōng de píng mín） qián wǎng cǎi qiáo yú liè， bìng pài rén jiān shì guó rén de huó dòng。 gōng yuán qián 841 nián， guó rén jǔ xíng bào dòng， bǎ zhōu lì wáng gǎn páo liǎo， yóu zhōu gōng hé zhào gōng lín shí zhù chí zhèng shì， chēng wéi“ gòng hé xíng zhèng”。 gòng hé yuán nián jí gōng yuán qián 841 nián， shì zhōng guó lì shǐ yòu què qiē jì nián de kāi duān。
xī zhōu zuì hòu yī gè wáng shì zhōu yōu wáng， tā chǒng 'ài fēi zǐ bāo sì， fèi diào shēn hòu， yǐn qǐ shēn hòu fù qīn shēn hóu de bù mǎn。 gōng yuán qián 771 nián， shēn hóu lián hé quǎn róng děng bù luò gōng rén gǎo jīng， shā liǎo zhōu yōu wáng， xī zhōu miè wáng。
3、 dōng zhōu
gōng yuán qián 771 nián， quǎn róng shā yōu wáng， miè xī zhōu。 dì 'èr nián（ qián 770 nián）， zhōu yōu wáng tài zǐ xuān jiù yóu gǎo jīng qiān dū yú luò yì（ jīn hé nán luò yáng）， shǐ chēng dōng qiān hòu zhī zhōu wáng cháo wéi dōng zhōu。 zhōu nǎn wáng 59 nián（ qián 256 nián）， dōng zhōu wéi qín suǒ miè， gòng chuán 25 wáng， lì shí 515 nián。 dōng zhōu zì gōng yuán qián 770 nián（ zhōu píng wáng yuán nián） zhì gōng yuán qián 476 nián（ zhōu jìng wáng sì shí sì nián） zhè duàn lì shǐ shí qī， shǐ chēng zhī wéi“ chūn qiū shí qī”， zì gōng yuán qián 475 nián（ zhōu yuán wáng yuán nián） zhì gōng yuán qián 221 nián（ qín wáng zhèng 'èr shí liù nián） qín shǐ huáng tǒng yī quán guó， zé bèi chēng wéi“ zhàn guó shí qī”。
1 dōng zhōu chūn qiū shí qī
gōng yuán qián 770 nián zhì gōng yuán qián 476 nián de chūn qiū shí qī， nà shí yī xiē jiào dà de zhū hóu guó， wèile zhēng duó tǔ dì、 rén kǒu yǐ jí duì qí tā zhū hóu guó de zhī pèi quán， bù duàn jìn xíng jiān bìng zhàn zhēng。 shuí zhàn shèng liǎo， shuí jiù zhào kāi zhū hóu guó huì yì， qiǎngpò dà jiā gōng rèn tā de“ bà zhù” dì wèi。 xiān hòu qǐ lái zhēng dāng bà zhù de yòu： qí huán gōng、 sòng xiāng gōng、 jìn wén gōng、 qín mù gōng、 chǔ zhuāng wáng。 lì shǐ shàng bǎ tā men chēng wéi“ chūn qiū wǔ bà”。
zài zhū hóu zhēng bà de guò chéng zhōng， dà guó jiān bìng xiǎo guó， zhū hóu guó shù mù zhú jiàn jiǎn shǎo， huá xià zú hé qí tā gè zú jiē chù pín fán， cù jìn liǎo mín zú róng hé。 chūn qiū mò nián， cháng jiāng xià yóu hé qián táng jiāng liú yù de wú guó hé yuè guó， yě cān jiā liǎo zhēng bà zhàn zhēng。 qǐ chū， wú guó dǎ bài liǎo yuè guó， qiǎngpò yuè guó chén fú。 yuè wáng gòu jiàn tiān tiān tiǎn cháng kǔ dǎn， lì zhì bào chóu。 tā zhù yì zēng jiā shēng chǎn， xùn liàn shì bīng， jī jù lì liàng。 jīng guò cháng qī nǔ lì， yuè guó zhōng yú chóngxīn qiáng shèng qǐ lái， zuì hòu miè diào liǎo wú guó。 chūn qiū shí qī， tiě qì yǐ jīng zài nóng yè、 shǒu gōng yè shēng chǎn zhōng shǐ yòng。 nóng yè shēng chǎn zhōng shǐ yòng tiě chú、 tiě fǔ děng。 tiě qì jiān yìng、 fēng lì， shèng guò mù shí hé qīng tóng gōng jù。 tiě de shǐ yòng， biāo zhì zhe shè huì shēng chǎn lì de xiǎn zhù tí gāo。 nà shí， yě kāi shǐ yòng niú gēng dì。 gēng zuò jì shù tí gāo liǎo， nóng yè shēng chǎn jìn yī bù fā zhǎn qǐ lái。 yī xiē guì zú bǎ gōng tián huà wéi sī tián， zhú jiàn cǎi qǔ liǎo xīn de bō xuē fāng shì， ràng zhòngtián de láo dòng zhě jiāo chū dà bù fēn chǎn pǐn， bǎo liú yī bù fēn chǎn pǐn。
2 dōng zhōu zhàn guó shí qī
gōng yuán qián 475 nián zhì gōng yuán qián 221 nián， shì zhōng guó de zhàn guó shí qī， jīng guò chūn qiū cháng qī jī liè de zhēng bà zhàn zhēng， dào zhàn guó kāi shǐ， zhù yào de zhū hóu guó yòu qí、 chǔ、 yàn、 hán、 zhào、 wèi、 qín děng qī guó， lì shǐ shàng chēng zhī wéi“ zhàn guó qī xióng”。
dōng zhōu shí qī， yǐ nóng tián guàn gài wéi zhòng diǎn de shuǐ lì jiàn shè gāo cháo zhú jiàn xīng qǐ。 shuǐ lì gōng chéng yòu duō zhǒng lèi xíng， rú bēi táng xù shuǐ、 guàn gài fēn hóng、 qú xì guàn gài yǐ jí duō shǒu zhì yǐn shuǐ děng。 dōng zhōu de jiàn zhù jì shù yǐ yòu hěn gāo de shuǐ píng。 zhù míng de lǔ bān， jí lǔ guó rén gōng shū bān， shì tǔ mù gōng jiàng zhōng de jié chū dài biǎo， hòu rén zūn chēng wéi zǔ shī。 kǎo gǔ fā jué suǒ jiàn dōng zhōu de jiàn zhù yí jì， duō wéi gōng diàn yí zhǐ， chū tǔ de jiàn zhù gòu jiàn yǐ wǎ dāng zuì wéi cháng jiàn， hái yòu qīng tóng dǒu gǒng、 qīng tóng shì jiàn hé qīng tóng wū mó xíng děng。 yóu cǐ kě yǐ xiǎng jiàn dōng zhōu gōng diàn jiàn zhù de hóng wěi zhuàng guān。 dōng zhōu shí qī， dà guó zhēng bà， zhàn luàn pín fán。 gè zhū hóu guó wéi qí zhèng zhì、 jūn shì hé jīng jì de xū yào， zài shāng、 xī zhōu jiāo tōng gànxiàn de jī chǔ shàng， bù yí yú lì dì jiāng dào lù kuò zhǎn dào gèng wéi yáo yuǎn xiǎn jué de dì fāng， yīn 'ér zài kè guān shàng cù jìn liǎo jiāo tōng de fā zhǎn。 dōng zhōu de sī chóu xī chuán lù xiàn shèn zhì héng guàn 'ōu yà dà lù。 dāng shí mǎ chē de shǐ yòng yǐ hěn pǔ biàn。 zhè shí， tiān zǐ zhí xiá de“ wáng jī”， zài róng dí bù duàn xí rǎo hé zhū hóu bù duàn cán shí xià， dà dà suō xiǎo liǎo， zuì hòu， jǐn shèng xià chéng zhōu fāng yuán yī 'èr bǎi lǐ， jí jīn hé nán xī bù yī yú de dì pán； tóng shí， tiān zǐ kòng zhì zhū hóu de quán lì hé zhí jiē yōng yòu de jūn shì lì liàng， yě rì yì sàng shī。 tiān zǐ bù jǐn jīng jì shàng yòu qiú yú zhū hóu， zhèng zhì shàng yě wǎng wǎng shòu zhū hóu de bǎi bù。 dàn tiān zǐ yǐ“ gòng zhù” de míng yì， réng rán jù yòu hào zhào lì。 yīn cǐ， yī xiē suí zhe dì fāng jīng jì fā zhǎn zhú bù qiáng dà de zhū hóu guó， jiù lì yòng wáng shì zhè gè qí hào，“ xié tiān zǐ yǐ lìng zhū hóu”， jī jí fā zhǎn zì jǐ shì lì。
zhōu dài wéi zhōng guó lì shǐ fā zhǎn de yī gè zhuǎn zhé shí qī， wéi zhōng huá wén huà de zǒng chéng xíng chǎn shēng zhòng yào de yǐng xiǎng， wéi zhōng huá wén huà de fā zhǎn qǐ dào chéng qián qǐ hòu de zuò yòng， qí fēn fēng zhì、 zōng fǎ zhì， lǐyuè zhì dōuduì hòu lái lì dài chǎn shēng yǐng xiǎng。 tè bié shì yǐ zhōu dài xíng chéng de《 zhōu yì》 zuò wéi“ qún jīng zhī shǒu” wén huà yuán tóu， wéi hòu lái chūn qiū zhàn guó shí qī zhū zǐ bǎi jiā de xīng qǐ chǎn shēng shēn shēn de yìn jì， yǐ zhì yú duì zhōng guó rén de mín zú xìng gé yǔ mín zú jīng shén dū chǎn shēng shēn yuǎn de yǐng xiǎng。
4、 zhōu dài zhū hóu guó
zhōu cháo wèile yòu xiào dì kòng zhì guǎng dà bèi zhēng fú de dì qū hé bù zú， fēn fēng jī xìng guì zú、 gōng chén hé lián méng de yì xìng bù luò shǒu lǐng wéi zhū hóu， dào gè bèi zhēng fú dì qū qù jiàn lì zhèng quán。 xī zhōu chū nián yī gòng fēn fēng liǎo 71 gè zhū hóu guó， qí zhōng jī xìng de dá 53 gè zhī duō。 zhōu tiān zǐ zhí jiē kòng zhì de dì qū chēng wéi wáng jī， bāo kuò dū chéng gǎo jīng zhōu wéi de guān zhōng píng yuán hé luò yì zhōu wéi de hé luò dì qū， wáng jī wài de tǔ dì zé yòu fēn fēng chū qù de gè zhū hóu jìn xíng zhí jiē guǎn lǐ kòng zhì。
（ 1） zhōu wáng jī nèi zhū hóu guó huò zhě zhōu cháo shì qīng cǎi yì
guó míng xìng shì jué wèi jīn dì qǐ qì nián miè guó zhě
wēn guó jī jì - qián 650 nián dí guó
liú guó jī gōng hé nán shěng yǎn shī xiàn gōu shì zhèn xī nán zhōu cháo
róng guó jī gōng hé nán shěng gǒng xiàn yī dài
gān guó jī gōng
fán guó jī zhòng
yǐn guó jī gōng
zhōu guó jī gōng
wáng shū guó jī gōng
chéng guó jī gōng
yuán guó jī gōng
zhào guó jī gōng
sū guó jī gōng
dān guó jī bó hé nán shěng jǐyuán shì dōng nán zhōu cháo
zhān guó jī bó
gǒng guó jī shū hé nán shěng gǒng yì shì xiào yì zhèn xī kāng diàn cūn - qián 516 nián jìn guó
máo guó jī shū shǎn xī shěng qí xiàn、 fú fēng xiàn yī dài - qián 516 nián jìn guó
（ 2） zhōu wáng jī wài zhòng yào zhū hóu guó
guó míng xìng shì jué wèi jīn dì qǐ qì nián miè guó zhě
qí guó jiāng hóu ( yě yòu shuō xìng lǚ ) shān dōng shěng dōng bù、 hé běi shěng nán bù yī dài - qián 379 nián tián shì qí guó
lǔ guó jī hóu shān dōng shěng qū fù shì - qián 256 nián chǔ guó
jìn guó jī hóu shān xī shěng、 hé nán shěng běi bù、 shǎn xī shěng dōng bù hé běi shěng dōng bù yī dài - qián 349 nián hán guó、 zhào guó、 wèi guó sān jiā fēn jìn
wú guó jī zǐ、 wáng jiāng sū shěng、 ān huī shěng dōng bù yī dài - qián 473 nián yuè guó
chǔ guó mǐ zǐ、 wáng hú běi shěng、 hú nán shěng běi bù、 ān huī shěng xī bù、 jiāng xī shěng xī bù、 hé nán shěng nán bù yī dài - qián 223 nián qín guó
qín guó yíng bó shǎn xī shěng zhōng bù、 gān sù shěng dōng bù yī dài - qián 206 nián xī chǔ、 hàn cháo
yuè guó sì zǐ、 wáng zhè jiāng shěng yī dài - qián 306 nián chǔ guó
zhèng guó jī bó hé nán shěng xīn zhèng xiàn qián 806 nián - qián 375 nián hán guó
sòng guó zǐ gōng hé nán shěng shāng qiū xiàn、 tōng xǔ xiàn yī dài - qián 286 nián qí guó
wèi guó jī hóu hé nán shěng qí xiàn、 pú yáng shì yī dài - qián 209 nián qín guó
xǔ guó jiāng nán、 gōng hé nán shěng xǔ chāng shì、 ān huī shěng bó xiàn fù jìn - qián 375 nián chǔ guó
chén guó guī hóu ( yīn : guī ) hé nán shěng huái yáng shì - qián 478 nián chǔ guó
cài guó jī hóu hé nán shěng xīn cài xiàn - qián 447 nián chǔ guó
yàn guó jī hóu liáo níng shěng nán bù、 běi jīng shì、 tiān jīn shì、 hé běi shěng běi bù yī dài - qián 222 nián qín guó
cáo guó jī bó shān dōng shěng dìng táo xiàn xī nán - qián 478 nián sòng guó
5、 zhōu dài wáng xì biǎo
1 xī zhōu cháo：（ gōng yuán qián 1106 nián héng gōng yuán qián 770 nián）
zhōu wén wáng： zài wèi 51 nián， wén wáng jī chāng， fù míng jì。 jī chāng jí wèi hòu céng yī dù bèi shāng wáng suǒ qiú， hòu bèi shì fàng。 tā lǐ xián xià shì， yòu jiāng zǐ yá děng míng chén fǔ zuǒ， wéi yǐ hòu miè shāng dǎ xià jī chǔ。 jù chuán wén wáng sǐ shí 97 suì。
zhōu wǔ wáng： zài wèi 5 nián， wǔ wáng jī fā， fù jī chāng。 jí wèi hòu dà jǔ fá shāng， bìng yú mù yě， dà bài shāng jūn， zhòu wáng zì fén， shāng wáng。 wǔ wáng jiàn dū yú gǎo jīng。 shǐ chēng xī zhōu。 wǔ wáng sǐ shí 54 suì。
zhōu chéng wáng： zài wèi 30 nián， chéng wáng jī sòng， wǔ wáng zǐ， jí wèi shí 12 suì。 yóu zhōu gōng dàn shè zhèng。 zhī zhōng， píng dìng wǔ gèng（ zhòu wáng zǐ） pàn luàn， bìng dà fēng zhū hóu。 chéng wáng zào dōng dū luò yì。 chéng wáng sǐ shí 42 suì。
zhōu kāng wáng： zài wèi 25 nián， kāng wáng jī zhāo， chéng wáng zǐ。 kāng wáng shì yī wèi yòu zuò wéi de zhōu wáng， shǐ chēng“ chéng kāng shèng shì”。 kāng wáng shí， zhōu cháo jiào qiáng shèng。
zhōu zhāo wáng： zài wèi 19 nián， zhāo wáng jī xiá， kāng wáng zǐ。“ zhāo wáng zhī shí， wáng dào wēi quē”， zhōu guó lì kāi shǐ xià jiàng， zhāo wáng nán xún sǐ yú chǔ。
zhōu mù wáng： zài wèi 55 nián， mù wáng jī mǎn， zhāo wáng zǐ。 mù wáng shí zuò《 lǚ xíng》， shì liú chuán xià lái de wǒ guó zuì zǎo de fǎ diǎn。 mù wáng shì xī zhōu zài wèi shí jiān zuì cháng de zhōu wáng。
zhōu gòng wáng： zài wèi 23 nián， gòng wáng jī yī hù， mù wáng zǐ。
zhōu yì wáng： zài wèi 8 nián， yì wáng jī jiān， gòng wáng zǐ。 yì wáng shí， zhōu shì shuāi ruò， wài zú rù qīn yǐ wú lì dǐ kàng。
zhōu xiào wáng： zài wèi 6 nián， xiào wáng jī bì fāng， mù wáng de 'ér zǐ， gòng wáng de dì dì。
zhōu yí wáng： zài wèi 8 nián， yí wáng jī xiè， zhōu yì wáng de 'ér zǐ。 yí wáng shí， zhōu tiān zǐ yǔ zhū hóu de máo dùn jiān ruì huà， yí wáng céng pēng shā qí 'āi gōng。
zhōu lì wáng： zài wèi 37 nián， lì wáng jī hú， yí wáng de 'ér zǐ。 lì wáng shì yī wèi bào jūn， duì wài zhàn zhēng lǚ bài， guó shì rì wēi， hòu bèi guó rén fàng zhú。
zhōu zhào gòng hé： zhí zhèng 14 nián， zhōu， zhào gòng hé shì zhǐ zhōu dìng gōng yǔ zhào mù gōng gòng tóng zhí zhèng。 cǐ 'èr rén jūn wéi zōng zhōu de dà guì zú。
zhōu xuān wáng： zài wèi 46 nián xuān wáng jī jìng， lì wáng de 'ér zǐ。 jí wèi hòu zhēn duì zhōu wáng shì de nèi yōu wài huàn， jìn xíng gǎi gé。 qǔ dé chéng gōng， shǐ chēng“ xuān wáng zhōng xīng”。
zhōu yōu wáng： zài wèi 11 nián，（ qián 781- qián 771）。
2 dōng zhōu cháo：（ gōng yuán qián 771 nián héng gōng yuán qián 256 nián）
zhōu píng wáng：（ jī jiù）， zài wèi 51 nián，（ gōng yuán qián 770 héng gōng yuán qián 719 nián）。
zhōu huán wáng：（ jī lín）， zài wèi 23 nián，（ gōng yuán qián 719 héng gōng yuán qián 696 nián）。
zhōu zhuāng wáng：（ jī tuó）， zài wèi 15 nián，（ gōng yuán qián 696 héng gōng yuán qián 681 nián）。
zhōu lí wáng：（ jī hú qí）， zài wèi 5 nián，（ gōng yuán qián 681 héng gōng yuán qián 676 nián）。
zhōu huì wáng：（ jī làng）， zài wèi 25 nián，（ gōng yuán qián 676 héng gōng yuán qián 651 nián）。
zhōu xiāng wáng：（ jī zhèng）， zài wèi 33 nián，（ gōng yuán qián 651 héng gōng yuán qián 618 nián）。
zhōu qǐng wáng：（ jī rén chén）， zài wèi 6 nián，（ gōng yuán qián 618 héng gōng yuán qián 612 nián）。
zhōu kuāng wáng：（ jī bān）， zài wèi 6 nián，（ gōng yuán qián 612 héng gōng yuán qián 606 nián）。
zhōu dìng wáng：（ jī yú）， zài wèi 21 nián，（ gōng yuán qián 606 héng gōng yuán qián 585 nián）。
zhōu jiǎn wáng：（ jī yí）， zài wèi 14 nián，（ gōng yuán qián 585 héng gōng yuán qián 571 nián）。
zhōu líng wáng：（ jī xiè xīn）， zài wèi 27 nián，（ gōng yuán qián 571 héng gōng yuán qián 544 nián）。
zhōu jǐng wáng：（ jī guì）， zài wèi 25 nián，（ gōng yuán qián 544 héng gōng yuán qián 520 nián）。
zhōu dào wáng：（ jī měng）， zài wèi 1 nián，（ gōng yuán qián 520 héng gōng yuán qián 519 nián）。
zhōu jìng wáng：（ jī gài）， zài wèi 44 nián，（ gōng yuán qián 519 héng gōng yuán qián 475 nián）。
zhōu yuán wáng：（ jī rén）， zài wèi 7 nián，（ gōng yuán qián 475 héng gōng yuán qián 468 nián）。
zhōu zhēn dìng wáng：（ jī jiè）， zài wèi 28 nián，（ gōng yuán qián 468 héng gōng yuán qián 441 nián）。
zhōu 'āi wáng：（ jī qù jí）， zài wèi 1 nián，（ gōng yuán qián 441 héng gōng yuán qián 441 nián）。
zhōu sī wáng：（ jī shū）， zài wèi 1 nián，（ gōng yuán qián 441 héng gōng yuán qián 440 nián）。
zhōu kǎo wáng：（ jī wéi）， zài wèi 15 nián，（ gōng yuán qián 440 héng gōng yuán qián 425 nián）。
zhōu wēi liè wáng：（ jī wǔ）， zài wèi 24 nián，（ gōng yuán qián 425 héng gōng yuán qián 401 nián）。
zhōu 'ān wáng：（ jī jiāo）， zài wèi 26 nián，（ gōng yuán qián 401 héng gōng yuán qián 375 nián）。
zhōu liè wáng：（ jī xǐ）， zài wèi 7 nián，（ gōng yuán qián 375 héng gōng yuán qián 368 nián）。
zhōu xiǎn wáng：（ jī biǎn）， zài wèi 48 nián，（ gōng yuán qián 368 héng gōng yuán qián 320 nián）。
zhōu shèn jìng wáng：（ jī dìng）， zài wèi 6 nián，（ gōng yuán qián 320 héng gōng yuán qián 314 nián）。
zhōu nǎn wáng：（ jī yán）， zài wèi 59 nián，（ gōng yuán qián 314 héng gōng yuán qián 256 nián）。
6、 zhōu dài zhèng zhì jīng jì
zhōu miè shāng hòu， zhōu tiān zǐ fēn fēng tiān xià， bǎ zì jǐ de tóng xìng yǔ gōng chén fēn fēng dào gè gè dì fāng， jiàn lì qǐ tóng xìng yǔ gōng chén de gè gè zhū hóu guó， shù liàng dá shù bǎi gè， tōng guò zōng fǎ fēng jiàn zhì dù， jiàn lì qǐ yī gè yǐ zhōu tiān zǐ wéi zhōng xīn， gè gè zhū hóu guó wéi rào de fēng jiàn zhì cháo dài， tóng shí jiàn lì qǐ yī tào wán shàn de lǐyuè zhì dù， tōng guò lǐyuè zhì dù jiàn lì qǐ yī gè yòu zhì xù de guó jiā。 xī zhōu de guān zhì， gèng wéi fán zá。 zhōu wáng zuǒ yòu de fǔ zuǒ wéi tài shī、 tài fù、 tài bǎo， hé chēng sān gōng。 sān gōng zhī xià yòu sān shì guān（ zhèng wù guān、 shì wù guān hé dì fāng guān）、 sì fāng（ zhū hóu hé fāng guó、 bù zú） hé qīng shì liáo。 wáng cháo guān yuán wéi： zǒng lǎn cháo zhèng de tài zǎi、 zhǎng jì cí lǐ yí de tài zōng、 zhǎng lì fǎ jì shì de tài shǐ、 zhǎng qí dǎo de tài zhù、 zhǎng shén shì de rén gōng、 zhǎng zhàn bǔ de rén bǔ， hé chēng liù qīng， liù qīng de liáo shǔ， zǒng chēng wéi qīng shì liáo。 wáng cháo hái yòu zhǎng tǔ dì hé nóng rén de sī tú、 zhǎng bǎi gōng zhí shì de sī kōng、 zhǎng jūn fù jūn zhèng de sī mǎ、 zhǎng bǎn jí jué lù de sī shì、 zhǎng xíng fá de sī kòu， hé chēng wǔ guān。 wéi wáng shì fú wù de nèi tíng shì wù guān， yòu sān gōng zhī zuǒ de sān shǎo（ shàoshī、 shàofù、 shàobǎo）， yòu dào、 fǔ、 bì、 chéng sì fǔ， yòu shàn fū、 zhuì yī、 xiǎo chén、 sì rén、 nèi shù、 hūn zhě、 mén yǐn、 sī wáng yòu、 huǒ shī、 shuǐ shī、 dà qiú、 tài pú、 yù、 yòu、 cuì chē、 qù mǎ、 shī shì、 hǔ zī、 yú rén、 yī、 yì rén、 lì rén、 tài zǐ gōng yǐn děng。 zài wáng jī wài fú de fēng guó， chēng wéi sì fāng， bāo kuò hóu、 diàn、 nán děng zhū hóu。 wáng cháo yòu shí pài shǐ chén dào zhū hóu guó rèn jiān guó。 zhū hóu zài zì jǐ de fēng guó nèi fǎng zhào wáng shì shè zhì bǎi guān yòu sī， chéng wéi xiāng duì dú lì de zhèng quán， zhù yào yòu sān shì guān， jí sī tú、 sī mǎ、 sī kōng， fēn zhǎng zhèng wù、 sī fǎ hé mín shì。 zhōu de gè jí zhù yào guān lì， dōushì zài zōng fǎ zhì dù jī chǔ shàng shì xí， ér qiě wén wǔ bù fēn， píng shí zhì mín， zhàn shí jiù shì gè jí jiànglǐng。 zhōu cháo de dì fāng zhì dù， yòu guó、 dū、 yì、 yě、 bǐ。 zhōu wáng hé zhū hóu dedōu chéng wèiguó， zhū hóu guó zhōng de dà chéng wéi dū， xiǎo chéng wéi yì， cǐ wài de dì fāng chēng wéi yě huò bǐ。
xī zhōu shí， fēng lì de qīng tóng nóng jù dé dào jiào pǔ biàn de shǐ yòng， jìn xíng liǎo guī mó jiào dà de kěn zhí hé gēng yún； yuán lái de pāo huāng zhì bèi xiū gēng zhì dài tì， tǔ dì lì yòng shuài tí gāo； òu zhì hé shī yòng lǜ féi， yǐ huǒ shāo fǎ fáng zhì bìng chóng hài， biāo zhì liǎo tián jiān guǎn lǐ de xīn shuǐ píng。 wáng cháo zhōng dān rèn sī jià de guān yuán bì xū shú xī zuò wù de bù tóng pǐn zhǒng jí qí shì yìng dì qū， cóng 'ér gèng hǎo dì zhǐ dǎo nóng yè shēng chǎn。 nóng zuò wù pǐn zhǒng zēng jiā， gǔ lèi yòu shǔ、 jì、 sù、 hé、 gǔ、 liáng、 mài、 dào děng， dòu lèi yòu shū， rèn shū、 huò děng， má lèi yòu má、 jū、 zhù děng。 wáng cháo tè shè chángrén， zhuān guǎn yuán pǔ， cóng shì shū cài、 guā guǒ de shēng chǎn。
xī zhōu bǐ jiào zhòng yào de shǒu gōng yè dū yóu wáng shì hé zhū hóu kòng zhì， zhòng duō de bǎi gōng zài sī kōng de lǐng dǎo xià fù zé guǎn lǐ gè xiàng shǒu gōng yè， qí zhōng zuì zhòng yào de réng rán shì qīng tóng zhù zào yè。 qí fēn bù dì qū hěn guǎng， shēng chǎn néng lì kuò dà， xiàolǜ hé shuǐ píng tí gāo， zhù zào gōng yì gǎi jìn。 fā míng liǎo yī mó fān zhì shù fàn hé hàn jiē de jì shù。 táo qì yè yǐ zhú jiàn cǎi yòng kuài lún fǎ， chǎn pǐn zǒu xiàng guī gé huà。 yuán shǐ cí piàn de shāo chéng wēn dù yǐ dá yī qiān 'èr bǎi dù yǐ shàng， tāi zhì gèng wéi xì nì， shī yǐ qīng、 huáng lǜ 'èr sè yòu， kuàng wù zǔ chéng yǐ jiē jìn cí qì。 néng gòu shēng chǎn shí huī shí ── guī shí liú lí。 qī qì zhì zuò zhú jiàn pǔ biàn， qì biǎo jiā zhù， shī yǐ hóng、 hēi liǎng zhǒng cǎi huì， yán sè xiān yàn， huā wén jīng měi。 jiā cán de sì yǎng shí fēn pǔ biàn， fǎng zhì chéng wéi nóng jiā de yī xiàng zhòng yào fù yè。 sī zhì wù yòu xié wén tí huā zhì pǐn hé cì xiù pǐn。 yǐ jīng zhǎng wò chí shuǐ 'òu má de wēi shēng wù tuō jiāo fǎ， yǐ biàn jiāng xiān wéi fēn lí chū lái。
xī zhōu shí， shāng yè yǐ chéng wéi shè huì jīng jì bù kě quē shǎo de bù mén， yóu guān fǔ lǒng duàn， shè yòu zhì rén zhī guān zuò wéi shì chǎng de guǎn lǐ zhě。 shāng mào de pǐn zhǒng yòu nú lì、 niú mǎ、 bīng qì、 zhēn yì děng。 xī zhōu de huò bì chú bèi yǐ wài， yǐ kāi shǐ shǐ yòng qīng tóng。
7、 zhōu dài kē xué wén huà
zhōng huá kē xué、 sī xiǎng wén huà de yuán quán shì《 yì》。 zuò wéi rú jiā liù jīng zhī yī de《 yì jīng》， zuì zǎo tí chū 「 tiān wén 」 de dìng yì。《 zhōu yì》 suī rán chéng shū yú zhàn guó shí qī， dàn tā biǎo dá díquè shí shì zhōu dài xíng chéng de tiān mìng sī xiǎng。《 yì》 shuō：「 guān hū tiān wén， yǐ chá shí biàn，」《 yì． xì cí》 shuō：「 tiān chuí xiàng， jiàn jí xiōng， shèng rén xiàng zhī。》 děng děng， xī zhōu méng shēng de yīn yáng sī xiǎng， duì zhōng guó tiān wén xué de fā zhǎn yòu zhe zhòng yào de yǐng xiǎng。《 zhōu yì》 yòu hěn cháng de xíng chéng hé fā zhǎn guò chéng。 bèi hòu rén chēng wéi hé tú、 luò shū de dōng xī， shì shāo zhuó bǔ gǔ de biǎo xiàn， shì yuǎn gǔ xiān mín zài cháng qī shēng huó hé zhàn bǔ de shí jiàn zhōng gǎn wù chū de lǐ xìng sī wéi hé xíng xiàng sī wéi hù xiāng chuàn lián、 hù xiāng shèn tòu de fǎn yìng。 xiāng chuán fú yì shì jiāng qí guī nà zǒng jié， duì shī cǎo fǎn fù pái liè， ér huà wéi bā guà， jiāng tiān dì jiān wàn wù de xiàn xiàng dū bāo kuò yú qí zhōng， zhè shì yuán shǐ de yì。 hòu lái， jù shuō jīng guò zhōu wén wáng de xī xīn zuānyán， jiāng qí guī fàn huà、 tiáo lǐ huà， yǎn yì chéng liù shí sì guà hé sān bǎi bā shí sì yáo， yòu liǎo guà cí、 yáo cí， rén chēng《 zhōu yì》。 tā yǐ jiǎn dān de tú xiàng hé shù zì， yǐ yīn hé yáng de duì lì biàn huà， lái chǎn shù fēn yún fán fù de shè huì xiàn xiàng， xiǎn shì chéng qiān shàng wàn zhí zhì wú qióng de shù zì， jù yòu yǐ shǎo shì duō， yǐ jiǎn shì fán， chōng mǎn biàn huà de tè diǎn。 qí suǒ yǐ chēng wéi「 yì」， zhèng xuán jiě shì yòu sān yì： yī shì jiǎn， èr shì biàn yì， sān shì bù yì。 jiù shì jiǎng wàn wù zhī lǐ yòu biàn yòu bù biàn， xiàn xiàng zài bù duàn biàn huà， ér yī xiē zuì jī běn de yuán zé yòu jù bù huì biàn de， zhè jiù cóng kè guān shì jiè de biàn zhèng fā zhǎn zhōng chōu xiàng chū liǎo lǐ lùn shàng shí fēn fēng fù de pǔ sù de biàn zhèng fǎ。 jiù shuō dào chūn qiū hòu qī， kǒng zǐ duì《 zhōu yì》 jìn xíng jiě shì hé lùn shuō， wán chéng shí yì， jí《 yì chuán》，《 zhōu yì》 fā zhǎn chéng wéi yī bù nèi róng bó dà jīng shēn de chǎn shù yǔ zhòu biàn huà de zhé xué zhù zuò， duì zhōng huá wén huà de fā zhǎn chǎn shēng jù dà 'ér shēn yuǎn de yǐng xiǎng。
| 
