gǔ dài dīng líng zú， shì zhōng guó běi fāng de yóu mù mín zú zhī yī， zuì zǎo sàn jū yú xiōng nú de běi biān、 bèi jiā 'ěr hú yǐ xī yī dài。 dīng líng yǔ xiōng nú tóng sú , tā men yòu zì jǐ de yǔ yán， dàn méi yòu wén zì， suǒ yǐ méi liú xià běn mín zú de lì shǐ jìzǎi。 zài lì shǐ shàng sǎnjiàn yú hàn zú shǐ shū zhōng de jìzǎi， yī bān dū chēng tā men wéi běi dí、 chì dí、 dí lì děng。 “ dí ” yòu kě xiě zuò“ dí”， dú yīn tóng dí， cóng yǔ、 cóng jiā， běn yì shì yě zhì de wěi yǔ， yòng zài mín zú fāng miàn， qí hán yì jiù wéi： tóu shàng chā zhe hěn cháng de měi lì yǔ máo de rén。 jiā yù guān hēi shān yán huà zhōng yòu yī fú rén wù tú xiàng， gòng yòu 20 duō gè rén， tā men shēn chuān cháng tǒng pí 'ǎo（ huò zhān yī）， jǐn yāo shù dài， zú shàng chuān xuē， duō shù rén tóu shàng dū chā zhe ruò gān gēn cháng yǔ máo， shāo xiàng hòu wān（ rú《 mù lán chéng hé hēi shān yán huà màn tán》 fù tú yī）， zhè zhǒng zhuāng shì de rén bù jiù shì shū zhōng suǒ shuō de běi dí má？ suí zhe shí dài de tuī yí， bù luò de biàn qiān， tā men de míng chēng yě yòu suǒ biàn huà， běi dí yòu chēng“ chì dí”，“ dí lì” yǎn biàn wéi“ dīng líng” huò“ dīng líng”、“ dīng lìng” děng， nán běi cháo shí， zhù hé tào、 yīn shān yī dài de yòu chēng wéi chì lè， suí táng shí， zhù zài xīn jiāng běi bù de yòu chēng wéi“ tiě lè”。 chū xiàn zài hēi shān yán huà zhōng de zhè fú rén wù tú xiàng， dà yuē shì jiào zǎo qī běi dí de zuò pǐn， yuē zài hàn dài jiù shì dīng líng。 tā men pái chéng zì yóu hángliè， bàng biān hái yòu yī zhǐ xiǎo gǒu， shàng biān yòu yī gè shēn cái gāo dà de rén， sì yìng wéi zhè gè rén qún de shǒu lǐng， rén qún quán bù miàn xiàng shān de qián fāng（ yíng zhe tài yáng）， shǒu chā yāo， zuò jí tǐ wǔ dǎo zhuàng， zhè dà yuē shì bù luò de yī cì shèng dà jí huì， tiào wǔ chàng gē， yòu huān qìng shèng lì de yì sī。
《 qián hàn shū》 zài： hàn wǔ dì shí， běi fāng xiōng nú qiáng shèng， dīng líng rén shòu xiōng nú kòng zhì， chányú zhàng xià hái shè yòu guǎn zhì dīng líng de“ dīng líng wáng”。 xiōng nú rén cháng qīn fàn hàn cháo de biān jìng， wǔ dì duō cì pài bīng dǎ jī xiōng nú， kāipì liǎo hé xī sì jùn。 hàn xuān dì běn shǐ 'èr nián（ jí gōng yuán qián 74 nián）， xiōng nú dà jǔ xī jī wū sūn， wū sūn wáng yǔ hàn gōng zhù jiē lián fā shū， qǐng qiú yǔ hàn hé bīng jī xiōng nú。 hàn qiǎn wǔ jiāng jūn hé jì 16 wàn rén， fēn wǔ lù chū sài， dà guī mó jìn gōng xiōng nú。 wū sūn chū dòng wǔ wàn jūn mǎ， cóng xī biān jiā jī xiōng nú。 xiōng nú dà bài， táo huí mò běi。 zì cǐ xiōng nú shì shuāi。 dīng líng zhī zhòng， chèn xiōng nú shuāi ruò， yì gōng qí běi miàn， wū huán gōng qí dōng， wū sūn jī qí xī， xiōng nú sǐ zhě yuē shí fēn zhī sān， niú yáng dòng 'è 'ér sǐ zhě guò bàn。 zì cǐ yǐ hòu， xiōng nú hěn shǎo kuī tàn mò nán。 dàn yīn shān yī dài de dīng líng zhī zhòng qiān rù shān xī jí hé běi běi bù。 xiōng nú xī bù de dīng líng zhī zhòng， què qiāoqiāo dì xiàng hé xī zǒu láng xī bù de jiǔ quán、 dūn huáng 'èr jùn qiān tú。 jí zhì dōng jìn shí liù guó shí qī， lú shuǐ hú jué qǐ yú zhāng yè。 hàn zú rén zhàn jù zhe sī chóu zhī lù yán xiàn zhù yào chéng zhèn hé piàn piàn lǜ zhōu。 qí lián shān lù wéi qiāng zú rén de huó dòng dì dài， sī lù gǔ dào yǐ běi， yán hàn biān zhī shān zé hú zhǎo， quán wéi gāo chē dīng líng zhù mù zhī qū。 jí suǒ wèi“ nán qiāng běi dí”。 tā men de fēn bù： dōng qǐ jiǔ quán cháng chéng yǐ běi， xī lián hēi shān shí guān xiá（ yù shí zhàng）， yǐ jí shí guān xiá yǐ wài de dà cǎo tān、 èr cǎo tān、 shuāng jǐng zǐ、 hēi shān hú、 shàn mǎ chéng、 pài dài hú（ jīn sú chēng gān hǎi zǐ）、 huā hǎi zǐ、 nán běi shí hé、 lù hún hǎi（ chūn qiū shí lù hún róng zhù mù dì， jí jīn yù mén zhèn běi yǐn mǎ、 huáng huā nóng chǎng yī dài， gǔ shí wéi hǎi） yǐ jí shū lè hé yán 'àn xī zhì hēi hǎi zǐ， shuǐ cǎo mào shèng， dōng xī cháng yuē qiān lǐ， dōushì dīng líng rén yí xǐ fàng mù zhī dì。 zhè yī shí qī， tā men de shè huì shēng chǎn yǔ shēng huó， bǐ hàn dài yòu liǎo hěn dà de fā zhǎn yǔ tí gāo， tā men tīng cóng hàn zú guān yuán de tǒng xiá yǔ jié zhì。 yě yòu de wéi hàn zú fù hù chuí niú、 shā yáng、 tú zhū、 dǎ gōng。 suǒ yǐ， shí liù guó shí qī， xī liáng wǔ zhāo wáng lǐ gǎo yú gōng yuán 407 nián qiǎn shǐ zhě gěi dōng jìn wáng zhāoshàng shū， zì shù jiàn guó wéi jiān， jīng guò sān nián de nǔ lì， fā zhǎn nóng sāng、 chóu jí wǔ bèi，“ zī chǔ yǐ zú， qì xiè yǐ kè， xī zhāo chéng guō zhī bīng， běi yǐn dīng líng zhī zhòng， jì píng guó wēi， xíjuǎn hé lǒng， yáng jīng qín chuān”。 kěn dìng liǎo xī liáng guó shì de xùn sù fā zhǎn hé dīng líng zài jiǔ quán de dì wèi。
wǔ liáng shí qī de gāo chē dīng líng， xù yǎng zhe dà liàng de niú、 yáng、 luó、 mǎ、 luò tuó hé zhū。 gǒu sī shǒu mén、 bào jǐng zhī zhí， shì tā men de qīn mì huǒ bàn。 yóu yú xùchǎn zēng duō， tā men shí yǐ chù ròu nǎi lào（ qīng quán xiāng mù zàng zhōng huǒ shāo chù gǔ jí wéi míng zhèng）， yī yǐ máo pí zhān hé， yú yǐ gē chàng wǔ dǎo。 tā men zhōng de néng gōng qiǎo jiàng jù yòu hěn gāo de gōng yì shuǐ píng， tā men shàn cháng yú zhì zào shì hé yú běn mín zú shēng huó de gāo chē， jiāng jū jiā zhù fáng hé qiān xǐ de jiāo tōng gōng jù 'èr zhě jié hé wéi yī tǐ， chuàng zào liǎo gāo chē。 gāo chē lún gāo fú duō， chē shàng 'ān zhuāng rú měnggǔ bāo shì de yuán xíng fáng wū， wài miàn yòng bó zhān bāo guǒ， zuǒ yòu shè chuāng， qián miàn yòu mén， dǐng shàng yòu tiān chuāng， kě yǐ pái yān、 tōng fēng、 bǎo wēn liáng， rén zài chē nèi kě zhàn lì、 kě zuò wò， dōng tiān yě kě zài chē nèi shēng huǒ lú zuò shí pǐn。 chē jiù shì zhù fáng hé jiā。 cóng zhè yī diǎn lái kàn， dīng líng rén de jì shù shuǐ píng yǐ chāo guò liǎo xiōng nú rén。
cóng hēi shān yán huà de záo kè jì shù lái kàn， hēi shān shí zhì jiān yìng， ér dǎ kè chéng de diǎn、 xiàn、 huà miàn、 rén wù hé dòng wù xíng xiàng shēng dòng， zhè shuō míng jiǔ quán de dīng líng bù luò yǐ jīng yòu liǎo jiān yìng de jīn shǔ gōng jù héng héng yī zhǒng jiān zhuàng qì； tā men zào gāo chē yǐ jīng yòu liǎo jiào gāo de jì shù shuǐ píng， zhè yòu shuō míng， dīng líng rén yǐ jù yòu liǎo fǔ、 jīn、 bào、 záo、 jù děng jīn shǔ gōng jù， bìng qiě néng zhì zào chū gōng jiàn、 nǔ jī děng wǔ qì。 dīng líng rén zài jiǔ quán běi jìng shòu liè、 zhù mù， bìng wéi hàn zú guān yuán chuí niú、 shā zhū、 gān zá huó děng， jiǔ quán dīng jiā zhá 5 hào bì huà mù de láo dòng chǎng miàn jiù yòu dīng líng rén hé qiāng zú rén。 qí suǒ yǐ néng zài jiǔ quán fán yǎn shēng xī dá sān gè bàn shì jì， zhù yào yuán yīn shì zhè lǐ dì guǎng rén xī， jiǔ quán běi bù yán biān yī dài húpō、 hé liú， xiāng lián chéng chuàn， shā tān、 zhǎo zé， lǜ cǎo chéng yīn， yí yú yóu mù， fā zhǎn xùmù yè。 zhè lǐ yì shì yě shēng dòng wù jiào wéi chóu mì zhī qū。 cóng hēi shān yán huà de nèi róng kàn， bāo kuò yě niú、 yě lù、 yě luò tuó、 hóng yáng、 huáng yáng、 dà tóu yáng、 hǔ láng huān hú、 fēi yīng、 cháng shé、 yě zhì、 yě tù、 hàn guī děng fēi qín zǒu shòu， xíng xiàng shēng dòng， dōushì xiàn shí shēng huó de jì lù。 fēng fù de yě shēng dòng wù， shì dīng líng rén zhòng yào de jīng jì zī yuán。
èr shí duō nián qián， bǐ zhě céng sān cì jìn rù hēi shān yán huà qū， duì huà zhōng rén wù、 dòng wù、 shí dài zuò liǎo fǎn fù yán jiū， zuì hòu rèn dìng shì hòu hàn zhì wèi jìn shí qī， gāo chē dīng líng cháng qī zài zhè lǐ shēng huó de xiě zhào。
èr shí shì jì bā shí nián dài zhōng qī， wǒ men de kǎo gǔ gōng zuò zhě， zài yù mén de qīng quán xiāng yǐ běi、 huā hǎi xiǎo jīn wān yǐ nán de huāng shā tān shàng， fā xiàn liǎo yī chù“ shā guō liáng gǔ wén huà yí zhǐ”。 zhè lǐ chū tǔ de táo qì xíng zhì yǔ hàn wén huà xiāng bǐ， sì hū yòu jiào dà de chā yì， zhì dì jiào cū hòu， huǒ hòu lüè dī， yóu yǐ táo guàn gài zǐ shàng de shǒu bǐng niē chéng shù qǐ de xīn yuè zhuàng， yòu xué zhě rèn wéi shì qiāng zú wén huà。 dàn jiǔ quán dì qū de mín zú dì yù fēn jiè， jī běn shàng shì nán qiāng běi dí， qiāng rén zài qí lián shān lù， hàn zú zài zhōng bù píng yuán lǜ zhōu， yán sī lù dà dào yǐ běi， xiǎn rán shì běi dí dīng líng de wén huà fàn chóu。 zhè zhǒng táo qì xíng zhì， bù yán 'ér yù shì dīng líng rén de shǒu yì。 jiù lián qīng quán chū tǔ de“ shàn mǎ chéng wén huà” zhōng de huǒ shāo shòu gǔ hé tǔ xūn（ niú tóu xiāo） děng， yě wèi bì jiù shǔ qiāng rén wén huà。 yīn wéi qīng quán yī dài shì dīng líng rén huó dòng zuì pín fán de dì fāng。
gōng yuán 1987 nián hòu， gān sù shěng、 jiǔ quán dì qū kǎo gǔ rén yuán zài shàn mǎ chéng nán qīng lǐ liǎo yī zuò hàn dài gǔ mù， fā xiàn xiǔ huài de guān bǎn shàng， huì yòu yòng mò xiàn gòu lè de liǎng liàng gāo chē， yuán zhōng tào niú， liǎng chē qián hòu xiāng suí 'ér xíng（ rú tú 2）， qián chē de qián bàn duàn yīn guān bǎn duàn huǐ 'ér huà miàn shòu sǔn， hòu miàn yī chē bǐ jiào wán zhěng。 liǎng chē zhī jiān yòu nán nǚ 2 rén xié shǒu bù xíng， fàbiàn zhì yú nǎo hòu， shēn chuān cháng yī， yāo jiān shù dài， 2 rén bìng xíng， zuò tán huà zhuàng， miáo tiáo de shēn cái， qīng yíng de bù lǚ， chōng fēn biǎo xiàn chū gāo chē dīng líng rén de shēng huó fāng shì hé néng gē shàn wǔ de rén wù tè zhēng。 zài guān bǎn zuǒ duān huà yòu 1 fú shòu liè tú： yòu qián fāng 1 zhǐ bēn páo de xióng lù， miàn qián chén tǔ fēi yáng， tā shēn zhōng 3 jiàn， hái zài pīn mìng táo shēng； lù hòu yī rén qí niú zuò zhuī shè bēn páo zhuàng， kě xī guān bǎn cóng cǐ chù duàn huǐ， jǐn shèng niú tóu， kàn bù dào shòu liè zhě de xíng xiàng。 liǎng fú huà（ gāo chē dīng líng qiān xǐ tú hé shòu liè tú） chōng fēn jì lù liǎo dīng líng rén zài jiǔ quán de huó dòng。 liǎng fú tú chú shuō míng dīng líng rén huì huà jì fǎ yǐ yòu xiāng dāng shuǐ píng， yě fǎn yìng chū dīng líng rén réng chǔyú yǐ yóu mù wéi zhù， jiān shì bǔ yú shòu liè de shí dài。 dīng líng rén zhàn jù zhe jiǔ quán běi bù yōu yuè de shuǐ yuán cǎo dì， qí shēng chù de fán zhí chāo guò liǎo nán shān qiāng rén de mù yè fā zhǎn。
gōng yuán sì shì jì mò， běi wèi dào wǔ dì tuò bá guī wéi kāi tuò xī běi jiāng tǔ jìn jūn hé xī， tā shuài dà jūn xī dù ruò shuǐ（ jí zhāng yè hé）， xī xíng shù bǎi lǐ， zhí dǐ lù hún hǎi（ zài jīn yù mén zhèn běi yuē 12 gōng lǐ chù） zhè lǐ shì dīng líng bù zhòng zuì jí zhōng de dà cūn luò， tuò bá guī wéi duó qǔ cǎo yuán， duì dīng líng jìn xíng xùn léi bān tū jī， dà bài dīng líng zhī zhòng。 dīng líng cāng huāng xiàng xī táo bēn bǎi yú lǐ（ yuē zhì jīn 'ān xī dà wān yǐ xī zhī dì）， tuò bá guī chèn shèng qióng zhuī bùshě， yòu zài dà wān dì fāng zài bài dīng líng， dīng líng xiàng dōng běi táo dùn qiān lǐ， yuē tíng liú zài 'é jì nà kūn dū lún hé yī dài。 shí gé bù jiǔ， tuò bá guī píng dìng zǒu láng xī bù， wén dīng líng zài běi bù zhù mù， yòu yǐn jūn běi jī， chè dǐ jī kuì liǎo dīng líng， huò mǎ niú yáng tuó 20 yú wàn tóu， gāo chē shù qiān liàng。 zì cǐ yǐ hòu， jiǔ quán zhī dì jìn guī běi wèi， shǐ jiè zài wèi tí dào dīng líng。 èr shí shì jì liù shí nián dài hòu， bǐ zhě yī cì zài hé píng diàn yǐng yuàn kàn dào yī bù fǎn yìng nèimēng gǔ rén mín shēng huó de cǎi sè jì lù piàn， qí zhōng chū xiàn liǎo jǐ liàng gāo chē， xíng xiàng yǔ běn wén zhōng dīng líng de gāo chē yī mó yī yàng， suì yì shí dào dīng líng zhī zhòng bèi běi wèi jī kuì hòu， yú zhòng nǎi yǐ fù yú xiōng nú、 xiān bēi， róng hé zá jū。 jí yuán tài zǔ tǒng yī dà mò nán běi， zhū bù tōng guī rù měnggǔ， gǔ dài de dīng líng zǎo yǐ róng rù měnggǔ shì háo wú yí yì de liǎo。
zhù： běn wén yǐ jù 1980 nián“ wén wù pǔ chá fā xiàn de bù fēn wén wù zī liào hé hēi shān yán huà、 shàn mǎ chéng chū tǔ wén wù yǐ jí gǔ dài zì rán dì lǐ bìng jié hé shǐ shū jìzǎi， jìn xíng zōng hé fēn xī yán jiū xiě chéng。 cān kǎo shū mù：《 jìn shū · liáng wǔ zhāo wáng chuán》、《 qián hàn shū》、 dù yòu《 tōng diǎn》 děng。
běn wén zuò zhě： jiǔ quán wén bó fù yán jiū guǎn yuán（ tuì xiū 16 nián）， zhōng gòng dǎng yuán， yuán jiǔ quán wén shǐ wěi fù zhù biān、 gān sù lì shǐ xué huì huì yuán， xiàn nián 80 suì。
|