gǔ guó míng， sì xìng。 xiāng chuán shǐ zǔ shì xià dài shǎo kāng shù zǐ wú yú， jiàn dū kuàijī ( jīn zhè jiāng shào xīng )。 chūn qiū mò nián， yuè zhú jiàn qiáng dà， qí wáng gòu jiàn jīng cháng yǔ wú guó duì kàng， gōng yuán qián 494 nián， bài yú fūchāi， xiàng wú chén fú。 dàn jīng guò 'èr shí nián de tāo guāng yǎng huì， chóngxīn jué qǐ， yú gōng yuán qián 473 nián， miè diào wú guó。 gòu jiàn miè wú hòu běi shàng zhēng xióng， héng xíng jiāng huái， hào chēng bà wáng。 zhàn guó shí， shì lì shuāi ruò， gōng yuán qián 306 nián， wéi chǔ suǒ miè。
guān yú yuè guó de lì shǐ，《 wú yuè chūn qiū》 jìzǎi shuō， dāng nián dà yǔ xún xíng tiān xià， huí dào dà yuè， dēng shàng máo shān cháo jiàn sì fāng zhū hóu， fēng yòu gōng， jué yòu dé， sǐ hòu jiù zàng zài zhè lǐ。 zhì shǎo kāng shí， dān xīn dà yǔ hòu dài xiāng huǒ duàn jué， biàn fēng qí shù zǐ yú yuè， hào yuē： “ wú yú ”。 hè xún《 kuàijī jì》 shuō：“ shǎo kāng， qí shàozǐ hào yuē yú yuè， yuè guó zhī chēng shǐ cǐ。” yuè guó jiàn lì hòu， yī zhí bǎo chí zhe bǐ jiào luò hòu de shēng huó xí sú， hěn shǎo yǔ zhōng yuán dì qū fā shēng lián xì。 zhí zhì chuán dào yǔn cháng shí， cái yǔ wú guó fā shēng liǎo máo dùn， bìng xiāng hù gōng fá。 cǐ shí， yǐ shì chūn qiū mò nián liǎo。 yǔn cháng sǐ hòu， wú wáng hé lǘ xīng bīng fá yuè， yuè wáng gòu jiàn yòng gǎn sǐ zhī shì zài zhèn qián zì shā de zhàn shù， bài wú yú zuì（ zuì， zuì） lǐ， hé lǘ bèi shè shāng。 hé lǘ sǐ hòu， wú wáng fūchāi bài yuè wáng gòu jiàn yú fū jiāo， bìng bǎ tā wéi kùn zài kuàijī shān shàng， jù jiàn shǐ yòu kuàijī zhī chǐ。
yuè wáng gòu jiàn zài kuàijī zhī kùn zhōng bèi wú wáng shè miǎn huí guó hòu， biàn wò xīn cháng dǎn、 qīn zì gēng zuò， wěi qū qiú quán、 lǐ xián xià shì， zhèn liú qióng rén， dào wèi sǐ zhě， yǔ bǎi xìng tóng gān gòng kǔ。 zuò wéi méi yòu rèn hé zhì héng、 yuē shù de jù yòu zuì gāo quán lì de yī guó guó jūn， suī shuō shì zài shòu rǔ hòu zuò chū de zhè xiē jǔ dòng yě shì shí fēn nán dé de。 jiā zhī， gòu jiàn zài jiān kǔ fèn dǒu、 fā fèn tú qiáng shí néng xū xīn zhēng qiú、 tīng qǔ móu chén men de yì jiàn， zhōng yú zhàn shèng liǎo wú guó、 kuò dà liǎo dì pán、 chēng bà yú zhū hóu。 ér wò xīn cháng dǎn de jīng shén jiù chéng wéi chuán tǒng wén huà de jīng huá liú chuán xià lái。 xì jù jiā cáo yú xiān shēng zài wǒ guó zāo shòu tiān zāi rén huò de yī jiǔ liù 'èr nián， bǎ wò xīn cháng dǎn de jù jiàn bān shàng xì jù wǔ tái， què shí qǐ dào gǔ wǔ rén xīn、 tuán jié quán mín gòng dù nán guān de zuò yòng。
fànlǐ shì yuè wáng gòu jiàn de zhòng yào móu chén， fǔ zuǒ gòu jiàn chéng jiù bà yè， gù tài shǐ gōng yǐ fànlǐ chuán fù zhī。 zài yuè guó zuì kùn nán de shí kè， tā shì fèng yuè wáng qín fèn bù xiè、 wéi yuè wáng yùn chóu móu huá 'èr shí yú nián， zhōng yú fǔ zuǒ yuè wáng bào chóu xuě hèn、 róng dēng bà zhù quán wèi。 yuè wáng biǎo shì yào yǔ fànlǐ píng fēn yuè guó。 dàn fànlǐ mù guāng mǐn ruì、 shēn zhī“ fēi niǎo jìn、 liáng gōng cáng； jiǎo tù sǐ、 zǒu gǒu pēng”， yuè wáng zhǐ yí yǔ zhī gòng huànnàn， bù yí yǔ zhī tóng xiǎng lè， zhōng yú lí kāi yuè guó、 yǐn xìng mái míng、 chī kǔ nài láo、 xīn qín shēng chǎn、 sān cì bān qiān、 sān cì chéng wéi háo mén fù hù。 xiāng bǐ zhī xià， dà fū wén zhǒng de zāo yù jiù bēi cǎn duō liǎo， jìng bèi yuè wáng 'ān shàng“ zuò luàn” zuì míng， cì jiàn 'ér wáng。 fànlǐ kě wèi xián néng zhī rén。 zuò guān， néng shēn móu yuǎn lǜ、 yùn chóu wéi wò， zhōng shǐ guó fù mín qiáng； lǐ jiā， néng xīn kǔ láo zuò、 cǎn dàn jīng yíng zhōng shǐ jiā chǎn lěi jī shù shí wàn， bèi rén men chēng sòng。 xiàng fànlǐ zhè yàng néng shàng néng xià， xiān guān hòu mín、 zài zhōng guó lì shǐ shàng yě kě wèi qū zhǐ kě shù。
wú yuè zhēng zhàn
yuè wáng gòu jiàn de zǔ xiān shì xià yǔ de hòu yì， shì xià cháo shǎo kāng dì de shù chū zhī zǐ。 shǎo kāng dì de 'ér zǐ bèi fēng zài kuàijī， gōng jìng dì gòngfèng jì chéng zhe xià yǔ de jì sì。 tā men shēn shàng cì yòu huā wén， jiǎn duǎn tóu fā， chú qù zá cǎo， xiū zhù liǎo chéng yì。 èr shí duō dài hòu， chuán dào liǎo yǔn cháng。 yǔn cháng zài wèi de shí hòu， yǔ wú wáng hé lú chǎn shēng yuàn hèn， hù xiāng gōng fá。 yǔn cháng shì shì hòu， ér zǐ gòu jiàn jí wèi， zhè jiù shì yuè wáng。
yuè wáng gòu jiàn yuán nián（ qián 496）， wú wáng hé lú tīng shuō yǔn cháng shì shì， jiù jǔ bīng tǎo fá yuè guó。 yuè wáng gòu jiàn pài qiǎn gǎn sǐ de yǒng shì xiàng wú jūn tiǎo zhàn， yǒng shì men pái chéng sān xíng， chōng rù wú jūn zhèn dì， dà hū zhe zì wěn shēn wáng。 wú bīng kàn dé mù dèng kǒu dāi， yuè jūn chèn jī xí jī liǎo wú jūn， zài zuì lǐ dà bài wú jūn， shè shāng wú wáng hé lǘ。 hé lǘ zài mí liú zhī jì gào jiè 'ér zǐ fūchāi shuō：“ qiān wàn bù néng wàng jì yuè guó。”
sān nián（ qián 496）， gòu jiàn tīng shuō wú wáng fūchāi rì yè cāo liàn shì bīng， jiāng bào fù yuè guó yī jiàn zhī chóu， biàn dǎ suàn xiān fā zhì rén， zài wú wèi fā bīng qián qù gōng dǎ wú。 fànlǐ jìn jiàn shuō：“ bù xíng， wǒ tīng shuō bīng qì shì xiōng qì， gōng zhàn shì bèi dé， zhēng xiān dǎ shì shì qíng zhōng zuì xià děng de。 yīn móu qù zuò bèi dé de shì， xǐ 'ài shǐ yòng xiōng qì， qīn shēn cānyù xià děng shì， dìng huì zāo dào tiān dì de fǎn duì， zhè yàng zuò jué duì bù lì。” yuè wáng shuō：“ wǒ yǐ jīng zuò chū liǎo jué dìng。” yú shì jǔ bīng jìn jūn wú guó。 wú wáng tīng dào xiāo xī hòu， dòng yòng quán guó jīng ruì bù duì yíng jī yuè jūn， zài fū jiāo dà bài yuè jūn。 yuè wáng zhǐ jù lǒng qǐ wǔ qiān míng cán bīng bài jiāng tuì shǒu kuàijī。 wú wáng chéng shèng zhuī jī bāo wéi liǎo kuàijī。
yuè wáng duì fànlǐ shuō：“ yīn wéi méi tīng nín de quàn gào cái luò dào zhè gè dì bù， nà gāi zěn me bàn ní？” fànlǐ huí dá shuō：“ néng gòu wán quán bǎo zhù gōng yè de rén， bì dìng xiào fǎ tiān dào de yíng 'ér bù yì； néng gòu píng dìng qīng fù de rén， yī dìng dǒng dé rén dào shì chóng shàng qiān bēi de； néng gòu jié zhì shì lǐ de rén， jiù huì zūn xún dì dào 'ér yīn dì zhì yí。 xiàn zài， nín duì wú wáng yào qiān bēi yòu lǐ pài rén gěi wú wáng sòng qù yōu hòu de lǐ wù， rú guǒ tā bù dāyìng， nín jiù qīn zì qián wǎng shì fèng tā， bǎ zì shēn yě dǐ yā gěi wú guó。” gòu jiàn shuō：“ hǎo bā！” yú shì pài dà fū zhǒng qù xiàng wú qiú hé， zhǒng guì zài dì shàng biān xiàng qián xíng biān kòu tóu shuō：“ jūn wáng de wáng guó chén mín gòu jiàn ràng wǒ dà dǎn de gào sù nín de bàn shì rén yuán： gòu jiàn qǐng nín yǔn xǔ tā zuò nín de nú pú， yǔn xǔ tā de qī zǐ zuò nín de shì qiè。” wú wáng jiāng yào dāyìng zhǒng。 zǐ xū duì wú wáng shuō：“ tiān dì bǎ yuè guó shǎng cì gěi wú guó， bù yào dāyìng tā。” zhǒng huí yuè hòu， jiāng qíng kuàng gào sù liǎo gòu jiàn。 gòu jiàn xiǎng shā sǐ qī zǐ 'ér nǚ， fén shāo bǎo qì， qīn fù jiāng chǎng pīn yī sǐ zhàn。 zhǒng zǔ zhǐ gòu jiàn shuō：“ wú guó de tài zǎi pǐ（ pī， pī） shí fēn tān lán， wǒ men kě yǐ yòng zhòng cái yòu huò tā， qǐng nín yǔn xǔ wǒ 'àn zhōng qù wú tōng róng tā。” yú shì gòu jiàn biàn ràng zhǒng gěi tài zǎi pǐ xiàn shàng měi nǚ zhū bǎo yù qì。 pǐ xīn rán jiē shòu， yú shì jiù bǎ dà fū zhǒng yǐn jiàn gěi wú wáng。 zhǒng kòu tóu shuō：“ xī wàng dà wáng néng shè miǎn gòu jiàn de zuì guò， wǒ men yuè guó jiāng bǎ shì chuán de bǎo qì quán bù sòng gěi nín。 wàn yī bù néng jiǎo xìng dé dào shè miǎn， gòu jiàn jiāng bǎ qī zǐ 'ér nǚ quán bù shā sǐ， shāo huǐ bǎo qì， shuài lǐng tā de wǔ qiān míng shì bīng yǔ nín jué yī sǐ zhàn， nín yě jiāng fù chū xiāng dāng de dài jià。” tài zǎi pǐ jiè jī quàn shuō wú wáng：“ yuè wáng yǐ jīng fú fú tiē tiē dì dāng liǎo chén zǐ， rú guǒ shè miǎn liǎo tā， jiāng duì wǒ guó yòu lì。” wú wáng yòu yào dāyìng zhǒng。 zǐ xū yòu jìn jiàn shuō：“ jīn tiān bù miè wáng yuè guó， bì dìng hòu huǐ mò jí。 jù jiàn shì xián míng de jūn zhù， dà fū zhǒng、 fànlǐ dōushì xián néng de dà chén， rú guǒ jù jiàn néng gòu fǎn huí yuè guó， bì jiāng zuò luàn。” wú wáng bù tīng zǐ xū de jiàn yán， zhōng yú shè miǎn liǎo yuè wáng， chè jūn huí guó。
wò xīn cháng dǎn
gòu jiàn bèi kùn zài kuàijī shí， céng kuì（ kuì， kuì） rán tàn xī shuō：“ wǒ jiāng zài cǐ liǎo jié yī shēng má？” zhǒng shuō：“ shāng tānɡ bèi qiú
jìn zài xià tái， zhōu wén wáng bèi wéi kùn zài yǒu（ yǒu， yòu） lǐ， jìn guó zhòng 'ěr táo dào dí， qí guó xiǎo bái táo dào jǔ， tā mendōu zhōng yú chēng wáng chēng bà tiān xià。 yóu cǐ guān zhī， wǒ men jīn rì de chǔjìng hé cháng bù kě néng chéng wéi fú fēn ní？”
wú wáng shè miǎn liǎo yuè wáng， gòu jiàn huí guó hòu， shēn sī shú lǜ， kǔ xīn jīng yíng， bǎ kǔ dǎn guà dào zuò wèi shàng， zuò wò jí néng yǎng tóu cháng cháng kǔ dǎn， yǐn shí yě cháng cháng kǔ dǎn。 hái shuō：“ nǐ wàng jì kuàijī de chǐ rǔ liǎo má？” tā qīn shēn gēng zuò， fū rén qīn shǒu zhì bù， chī fàn cóng wèi yòu hūn cài。 cóng bù chuān yòu liǎng céng huá lì de yī fú， duì xián rén bīn bīn yòu lǐ， néng wěi qū qiú quán， zhāo dài bīn kè rè qíng chéng kěn， néng jiù jì qióng rén， dào wèi sǐ zhě， yǔ bǎi xìng gòng tóng láo zuò。 yuè wáng xiǎng ràng fànlǐ guǎn lǐ guó jiā zhèng wù， fànlǐ huí dá shuō：“ yòng bīng dǎ zhàng zhī shì， zhǒng bù rú wǒ； zhèn dìng 'ān fǔ guó jiā， ràng bǎi xìng qīn jìn guī fù， wǒ bù rú zhǒng。” yú shì bǎ guó jiā zhèng wù wěi tuō gěi dà fū zhǒng， ràng fànlǐ hé dà fū zhè jī qiú hé， dào wú guó zuò rén zhì。 liǎng nián hòu wú guó cái ràng fànlǐ huí guó。
gòu jiàn cóng kuàijī huí guó hòu qī nián， shǐ zhōng fǔ wèi zì jǐ díshì bīng bǎi xìng， xiǎng yǐ cǐ bào chóu wú guó。 dà fū féng（ páng， bàng） tóng jìn jiàn shuō：“ guó jiā gāng gāng liú wáng， jīn tiān cái yòu yīn shí fù yù， rú guǒ wǒ men zhěng dùn jūn bèi， wú guó yī dìng jù pà， tā jù pà， zāinàn bì rán jiàng lín。 zài shuō， xiōng měng de dà niǎo xí jī mù biāo shí， yī dìng xiān yǐn cáng qǐ lái。 xiàn zài， wú jūn yā zài qí、 jìn guó jìng shàng， duì chǔ、 yuè yòu shēn chóu dà hèn， zài tiān xià suī míng shēng xiǎn hè， shí jì wēi hài zhōu wáng shì。 wú quē fá dào dé 'ér gōng láo bù shǎo， yī dìng jiāo héng kuáng wàng。 zhēn wéi yuè guó zhuóxiǎng de huà， nà yuè guó bù rú jié jiāo qí guó， qīn jìn chǔ guó， guī fù jìn guó， hòu dài wú guó。 wú guó zhì xiàng gāo yuǎn， duì dài zhàn zhēng yī dìng hěn qīng shì， zhè yàng wǒ guó kě yǐ lián luò sān guó de shì lì， ràng sān guó gōng dǎ wú guó， yuè guó biàn chèn tā de pí bèi kě yǐ gōng kè tā liǎo。” gòu jiàn shuō：“ hǎo。”
guò liǎo liǎng nián， wú wáng jiāng yào tǎo fá qí guó。 zǐ xū jìn jiàn shuō：“ bù xíng。 wǒ tīng shuō gòu jiàn chī cóng bù chǎo liǎng yàng hǎo cài， yǔ bǎi xìng tóng gān gòng kǔ。 cǐ rén bù sǐ， yī dìng chéng wéi wǒ guó de yōu huàn。 wú guó yòu liǎo yuè guó， nà shì xīn fù zhī huàn， ér qí duì wú lái shuō， zhǐ xiàng yī kuài jiè xuǎn。 xī wàng jūn wáng fàng qì gōng qí， xiān fá yuè guó。” wú wáng bù tīng， jiù chū bīng gōng dǎ qí guó， zài 'ài líng dà bài qí jūn， fú lǔ liǎo qí guó de gāo、 guó shì huí wú。 wú wáng zé bèi zǐ xū， zǐ xū shuō：“ nín bù yào tài gāo xīng！” wú wáng hěn shēng qì， zǐ xū xiǎng zì shā， wú wáng tīng dào zhì zhǐ liǎo tā。 yuè guó dà fū zhǒng shuō：“ wǒ guān chá wú wáng dāng zhèng tài jiāo héng liǎo， qǐng nín yǔn xǔ wǒ shì tàn yī xià， xiàng tā jiè liáng， lái chuàiduó yī xià wú wáng duì yuè guó de tài dù。” zhǒng xiàng wú wáng qǐng qiú jiè liáng。 wú wáng xiǎng jiè yú， zǐ xū jiàn yì bù jiè， wú wáng hái shì jiè gěi yuè liǎo， yuè wáng 'àn zhōng shí fēn xǐ yuè。 zǐ xū shuō：“ jūn wáng bù tīng wǒ de quàn jiàn， zài guò sān nián wú guó jiāng chéng wéi yī piàn fèi xū！” tài zǎi pǐ tīng dào zhè huà hòu， jiù duō cì yǔ zǐ xū zhēng lùn duì fù yuè guó de jì cè， jiè jī fěi bàng zǐ xū shuō：“ wǔyún biǎo miàn zhōng hòu， shí jì hěn cán rěn， tā lián zì jǐ de fù xiōng dōubù gù xī， zěn me néng gù xī jūn wáng ní？ jūn wáng shàng cì xiǎng gōng dǎ qí guó， wǔyún qiángjìng dì jìn jiàn， hòu lái nín zuò zhàn yòu gōng， tā fǎn 'ér yīn cǐ yuàn hèn nín。 nín bù fáng bèi tā， tā yī dìng zuò luàn。” pǐ hái hé féng gòng tóng móu huá， zài jūn wáng miàn qián zài sān zài sì fěi bàng zǐ xū。 jūn wáng kāi shǐ yě bù tīng xìn chán yán， yú shì jiù pài zǐ xū chū shǐ qí guó， tīng shuō zǐ xū bà'ér zǐ wěi tuō gěi bào shì， jūn wáng cái dà nù， shuō：“ wǔyún guǒ zhēn qī piàn wǒ！” zǐ xū chū shǐ qí huí guó hòu， wú wáng jiù pài rén cì gěi zǐ xū yī bǎ“ shǔ lòu” jiàn ràng tā zì shā。 zǐ xū dà xiào dào：“ wǒ fǔ zuǒ nǐ de fù qīn chēng bà， yòu yōng lì nǐ wéi wáng， nǐ dāng chū xiǎng yǔ wǒ píng fēn wú guó， wǒ méi jiē shòu， shì gé bù jiǔ， jīn tiān nǐ fǎn 'ér yīn chán yán shā hài wǒ。 āi， āi， nǐ yī gè rén jué duì bù néng dú zì lì guó！” zǐ xū gào sù shǐ zhě shuō：“ yī dìng qǔ chū wǒ de yǎn jīng guà zài wú guó dū chéng dōng mén shàng， yǐ biàn wǒ néng qīn yǎn kàn dào yuè jūn jìn rù dū chéng” yú shì wú wáng zhòng yòng pǐ zhí zhǎng guó zhèng。
guò liǎo sān nián， gòu jiàn zhào jiàn fànlǐ shuō：“ wú wáng yǐ shā sǐ liǎo xū， ēyú fèng chéng de rén hěn duō， kě yǐ gōng dǎ wú liǎo má？” fànlǐ huí dá shuō：“ bù xíng。”
dào dì 'èr nián chūn tiān， wú wáng dào běi bù de huáng chí qù huì hé zhū hóu， wú guó de jīng ruì bù duì quán bù gēn suí wú wáng fù huì liǎo， wéi dú lǎo ruò cán bīng hé tài zǐ liú shǒu wú dū。 gòu jiàn yòu wèn fànlǐ shì fǒu kě yǐ jìn gōng wú guó。 fànlǐ shuō：“ kě yǐ liǎo”。 yú shì pài chū shú xī shuǐ zhàn díshì bīng liǎng qiān rén， xùn liàn yòu sù díshì bīng sì wàn rén， shòu guò liáng hǎo jiào yù de dì wèi jiào gāo de jìn wèi jūn liù qiān rén， gè lèi guǎn lǐ jì shù jūn guān yī qiān rén， gōng dǎ wú guó。 wú jūn dà bài， yuè jūn hái shā sǐ wú guó de tài zǐ。 wú guó shǐ zhě gǎn kuài xiàng wú wáng gào jí， wú wáng zhèng zài huáng chí huì hé zhū hóu， pà tiān xià rén tīng dào zhè zhǒng cǎn bài xiāo xī， jiù jiān shǒu mì mì。 wú wáng yǐ jīng zài huáng chí yǔ zhū hóu dìng lì méng yuē， jiù pài rén dài shàng hòu lǐ qǐng qiú yǔ yuè guó qiú hé。 yuè wáng gū jì zì jǐ yě bù néng miè wáng wú guó， jiù yǔ wú guó jiǎng hé liǎo。
zhè yǐ hòu sì nián， yuè guó yòu gōng dǎ wú guó。 wú guó jūn mín pí bèi bù kān， jīng ruì shì bīng dōuzài yǔ qí、 jìn zhī zhàn zhōng sǐ wáng。 suǒ yǐ yuè guó dà bài liǎo wú jūn， yīn 'ér bāo wéi wú dū sān nián， wú jūn shī bài， yuè guó jiù yòu bǎ wú wáng wéi kùn zài gū sū shān shàng。 wú wáng pài gōng sūn xióng tuō qù shàng yī lù chū gēbo guì zhe xiàng qián xíng， qǐng qiú yǔ yuè wáng jiǎng hé shuō：“ gū lì wú zhù de chén zǐ fūchāi mào mèi dì biǎo lù zì jǐ de xīn yuàn， cóng qián wǒ céng zài kuàijī dé zuì nín， wǒ bù gǎn wéi bèi nín de mìng lìng， rú néng gòu yǔ nín jiǎng hé， jiù chè jūn huí guó liǎo。 jīn tiān nín tóu yù zú qián lái chéng fá gū chén， wǒ duì nín jiāng wéi mìng shì tīng， dàn wǒ sī xià de xīn yì shì xī wàng xiàng kuàijī shān duì nín nà yàng shè miǎn wǒ fūchāi de zuì guò bā！” gòu jiàn bù rěn xīn， xiǎng dāyìng wú wáng。 fànlǐ shuō：“ kuàijī de shì， shì shàng tiān bǎ yuè guó cì gěi wú guó， wú guó bù yào。 jīn tiān shì shàng tiān bǎ wú guó cì gěi yuè guó liǎo， yuè guó nán dào kě yǐ wéi bèi tiān mìng má？ zài shuō jūn wáng zǎo shàng cháo wǎn bà cháo， bù shì yīn wéi wú guó má？ móu huá fá wú yǐ 'èr shí 'èr nián liǎo， yī dàn fàng qì， xíng má？ qiě shàng tiān cì yú nín què bù yào， nà fǎn 'ér yào shòu dào chǔfá。 ‘ yòng fǔ tóu kǎn fá mù cái zuò fǔ bǐng， fǔ bǐng de yàng zǐ jiù zài shēn biān。 ’ wàng jì kuàijī de kǔ nán liǎo má？” gòu jiàn shuō：“ wǒ xiǎng tīng cóng nín de jiàn yì， dàn wǒ bù rěn xīn tā de shǐ zhě。” fànlǐ jiù míng gǔ jìn jūn， shuō：“ jūn wáng yǐ jīng bǎ zhèng wù wěi tuō gěi wǒ liǎo， wú guó shǐ zhě gǎn kuài lí qù， fǒu zé jiāng yào duì bù qǐ nǐ liǎo。” wú guó shǐ zhě shāng xīn dì kū zhe zǒu liǎo。 gòu jiàn lián mǐn tā， jiù pài rén duì wú wáng shuō：“ wǒ 'ān zhì nín dào yǒng dōng！ tǒng zhì yī bǎi jiā。” wú wáng tuī cí shuō：“ wǒ yǐ jīng lǎo liǎo， bù néng shì fèng nín liǎo！” shuō wán biàn zì shā shēn wáng， zì jìn shí zhē zhù zì jǐ de miàn kǒng shuō：“ wǒ méi liǎn miàn jiàn dào zǐ xū！” yuè wáng 'ān zàng liǎo wú wáng， shā sǐ liǎo tài zǎi pǐ。
chēng bà
gòu jiàn píng dìng liǎo wú guó hòu， jiù chū bīng xiàng běi dù guò huáng hé， zài xú zhōu yǔ qí、 jìn zhū hóu huì hé， xiàng zhōu wáng shì jìn xiàn gòng pǐn。 zhōu yuán wáng pài rén shǎng cì jì sì ròu gěi gòu jiàn， chēng tā wéi“ bó”。 gòu jiàn lí kāi xú zhōu， dù guò huái hé nán xià， bǎ huái hé liú yù sòng gěi chǔ guó， bǎ wú guó qīn zhàn sòng guó de tǔ dì guī hái gěi sòng guó。 bǎ sì shuǐ yǐ dōng fāng yuán bǎi lǐ de tǔ dì gěi liǎo lǔ guó。 dāng shí， yuè jūn zài cháng jiāng、 huái hé yǐ dōng chàng xíng wú zǔ， zhū hóu mendōu lái qìng hè， yuè wáng hào chēng bà wáng。
fànlǐ yú shì lí kāi liǎo yuè wáng， cóng qí guó gěi dà fū zhǒng fā lái yī fēng xìn。 xìn zhōng shuō：“ fēi niǎo jìn， liáng gōng cáng； jiǎo tù sǐ， zǒu gǒu pēng。 yuè wáng shì cháng jǐng niǎo zuǐ， zhǐ kě yǐ yǔ zhī gòng huànnàn， bù kě yǐ yǔ zhī gòng xiǎng lè， nǐ wéi hé bù lí qù？” zhǒng kàn guò xìn hòu， shēng chēng yòu bìng bù zài shàng cháo。 yòu rén zhòngshāng zhǒng jiāng yào zuò luàn， yuè wáng jiù shǎng cì gěi zhǒng yī bǎ jiàn shuō：“ nǐ jiāogěi wǒ gōng fá wú guó de qī tiáo jì cè， wǒ zhǐ cǎi yòng sān tiáo jiù dǎ bài liǎo wú guó， nà sì tiáo hái zài nǐ nà lǐ， nǐ tì wǒ qù dào xiān wáng miàn qián cháng shì yī xià nà sì tiáo bā！” zhǒng yú shì zì shā shēn wáng。
shuāi luò
gòu jiàn shì shì， ér zǐ wáng shí（ shí， shí） yǔ jí wèi。 wáng shí yǔ shì shì， ér zǐ wáng bù shòu jí wèi。 wáng bù shòu shì shì， ér zǐ wáng wēng jí wèi。 wáng wēng shì shì， ér zǐ wáng yì jí wèi。 wáng yì shì shì， ér zǐ wáng zhī hóu jí wèi， wáng zhī hóu shì shì， ér zǐ wáng wú qiáng jí wèi。
wú qiáng shí， yuè guó fā bīng xiàng běi gōng dǎ qí guó， xiàng xī gōng dǎ chǔ guó， yǔ zhōng yuán gè guó zhēng shèng。 zài chǔ wēi wáng de shí hòu， yuè guó gōng dǎ qí guó， qí wēi wáng pài rén quàn shuō yuè wáng shuō：“ yuè guó bù gōng dǎ chǔ guó， cóng dà chù shuō bù néng chēng wáng， cóng xiǎo chù shuō bù néng chēng bà。 gū jì yuè guó bù gōng chǔ guó de yuán yīn， shì yīn wéi dé bù dào hán、 wèi liǎng guó de zhī chí。 hán、 wèi běn lái jiù bù gōng dǎ chǔ guó。 hán guó rú gōng dǎ chǔ guó， tā de jūn duì jiù huì fù miè， jiànglǐng jiù huì bèi shā， nà me yè、 yáng dí（ hán guó guó dū， jīn hé nán shěng yǔ zhōu shì） jiù wēi xiǎn； wèi guó rú gōng dǎ chǔ guó yě rú cǐ， jūn duì fù miè、 jiànglǐng bèi shā， chén、 shàng cài dōubù 'ān dìng。 suǒ yǐ hán、 wèi shì fèng yuè guó， jiù bù zhì yú jūn duì fù miè、 jiànglǐng bèi shā， hàn mǎ zhī láo yě jiù bù huì xiǎn xiàn， nín wèishénme zhòng shì dé dào hán、 wèi de zhī chí ní？” yuè wáng shuō：“ wǒ suǒ yào qiú hán wèi de， bìng fēi shì yǔ chǔ jūn duǎn bīng xiāng jiē、 nǐ sǐ wǒ huó dì dǒu， hé kuàng gōng chéng wéi yì ní？ wǒ xī wàng wèi jūn jù jí zài dà liáng chéng xià， qí jūn zài nán yáng、 jǔ liàn bīng， jù jié zài cháng、 tán biān jiè， nà me fāng chéng yǐ wài de chǔ jūn bù zài nán xià， huái、 sì zhī jiān de chǔ jūn bù zài xiàng dōng， shāng、 yú、 xī、 lì、 zōng hú děng dì jí zhōng yuán tōng lù xī bù dì qū de chǔ jūn bù zú yǐ fáng bèi qín guó， jiāng nán、 sì shàng de chǔ jūn bù zú yǐ dǐ yù yuè guó liǎo。 nà me， qí、 qín、 hán、 wèi sì guó jiù kě yǐ zài chǔ guó shí xiàn zì jǐ de yuàn wàng， zhè yàng， hán、 wèi wú xū zuò zhàn jiù néng kuò dà jiāng tǔ， wú xū gēngzhòng jiù néng shōu huò。 xiàn zài， hán wèi bù zhè yàng zuò， què zài huáng hé、 huá shān zhī jiān hù xiāng gōng fá， ér wéi qí guó hé qín guó suǒ lì yòng。 suǒ qī dài de hán wèi rú cǐ shī cè， zěn me néng yǐ kào tā men chēng wáng ní！” qí guó shǐ zhě shuō：“ yuè guó méi yòu miè wáng tài jiǎo xìng liǎo！ wǒ bù kàn zhòng tā men shǐ yòng zhì móu， yīn wéi nà zhì móu jiù hǎo xiàng yǎn jīng yī yàng， suī rán néng jiàn dào háo máo què jiàn bù dào zì jǐ de jié máo。 jīn tiān jūn wáng zhī dào hán wèi shī cè liǎo， què bù zhī dào zì jǐ de guò cuò， zhè jiù shì gāng cái bǐ fāng de‘ néng jiàn dào háo máo què kàn bù dào zì jǐ jié máo de yǎn jīng’ zhī lùn liǎo。 jūn wáng suǒ qī wàng yú hán wèi de， bìng fēi shì yào tā men de hàn mǎ gōng láo， yě bìng fēi shì yǔ hán、 wèi lián jūn lián hé， ér shì fēn sàn chǔ jūn de bīng lì。 xiàn zài， chǔ jūn bīng lì yǐ fēn sàn liǎo， hé bì yòu qiú yú hán wèi ní？” yuè wáng shuō：“ zěn me bàn？” shǐ zhě shuō：“ chǔ guó sān gè dà fū yǐ fēn shuài suǒ yòu jūn duì， xiàng běi bāo wéi liǎo qū wò、 yú zhōng， zhí dào wú jiǎ guān， zhàn xiàn zǒng cháng wéi sān qiān qī bǎi lǐ， jǐng cuì de jūn duì jù jié dào běi bù de lǔ guó、 qí guó、 nán yáng， bīng lì hái yòu chāo guò zhè zhǒng fēn sàn de má？ kuàng qiě jūn wáng suǒ yào qiú de shì shǐ jìn、 chǔ zhēng dǒu； jìn、 chǔ bù dǒu， yuè guó bù chū bīng， zhè jiù zhǐ zhī liǎng gè wǔ què bù zhī shí liǎo。 zhè shí bù gōng dǎ chǔ guó， wǒ yīn cǐ pàn duàn yuè wáng cóng dà chù shuō bù xiǎng chēng wáng， cóng xiǎo chù shuō bù xiǎng chēng bà。 zài shuō， chóu（ chóu， chóu）、 páng、 cháng shā shì chǔ guó shèng chǎn liáng shí de dì qū， jìng zé líng shì chǔ guó shèng chǎn mù cái de dì qū。 yuè guó chū bīng dǎ tōng wú jiǎ guān， zhè sì gè dì fāng jiāng bù néng zài xiàng yǐng dū jìn xiàn liáng、 cái liǎo。 wǒ tīng shuō guò， tú móu chēng wáng què bù néng chēng wáng， jìn guǎn rú cǐ， hái kě yǐ chēng bà。 rán 'ér bù néng chēng bà de， wáng dào yě jiù chè dǐ sàng shī liǎo。 suǒ yǐ kěn wàng nín zhuǎn 'ér gōng dǎ chǔ guó。”
yú shì yuè guó jiù fàng qì qí guó gōng dǎ chǔ guó。 chǔ wēi wáng fā bīng yíng jī yuè jūn， dà bài yuè jūn， shā sǐ wú qiáng， bǎ yuán lái wú guó yī zhí dào zhè jiāng de tǔ dì quán bù gōng xià， běi biān zài xú zhōu dà bài qí jūn。 yuè guó yīn cǐ fēn bēng lí xī， gè zú zǐ dì men jìng zhēng quán wèi， yòu de chēng wáng， yòu de chēng jūn， jū zhù zài cháng jiāng nán bù de yán hǎi， fú fú tiē tiē dì xiàng chǔ guó cháo gòng。
qī dài hòu， jūn wèi chuán dào mǐn jūn yáo， tā fǔ zuǒ zhū hóu tuī fān liǎo qín cháo。 hàn gāo dì yòu huī fù yáo zuò liǎo yuè wáng， jì xù yuè guó de fèng sì。 dōng yuè、 mǐn jūn dū shì yuè guó de hòu dài。
miè wáng
yuè guó wáng yú chǔ guó。
qián 312 nián， zài qín guó、 hán guó、 wèi guó yǔ chǔ guó、 qí guó duì zhì de shí hòu， chǔ guó pài qiǎn dà pī jūn duì bāo wéi qín bīng yú qū wò hé shāng yú。 yuè wáng zài zhè gè shí hòu pài shǐ zhě yǐ“ chéng zhōu”（ jūn wáng chéng zuò yòng yǐ zhǐ huī zuò zhàn de dà chuán）、 zhàn chuán sān bǎi sōu、 jiàn wǔ wàn zhī， sòng gěi wèi guó yǐ zhī chí wèi guó。 zhè xiē shuǐ zhàn suǒ xū de jūn yòng wù zī yùn shū dào wèi dū dà liáng， yī dìng yào cóng cháng jiāng jīng hán gōu， zài jīng huái shuǐ hé hóng gōu， kě tuī duàn chū dāng shí hán gōu hé huái shuǐ réng rán zài yuè guó de shì lì fàn wéi zhī nèi。 cǐ shí yuè wáng yuán yào fá qí guó， jīng qí wáng shǐ rén yóushuì yuè wáng， yuè bù gōng qí 'ér gōng chǔ， bèi chǔ dǎ bài。
yīn cǐ chǔ guó tú miè wáng yuè guó， xiāo chú hòu gù zhī yōu。 zhè yàng zuò， yě néng kuò zhǎn lǐng tǔ dào jiāng dōng yī dài。 gōng yuán qián 307 nián， qín wǔ wáng jǔ dǐng jué bìn 'ér sǐ， qín guó yòu zhēng lì jūn wèi de nèi luàn， zài zhè shí， yī shí wú xiá duì wài jiān bìng， chǔ jiù chèn zhè gè shí jī gōng miè yuè guó。 chǔ guó céng pài dà chén zhāo huá dào yuè guó qù diào chá liǎo 5 nián， dào gōng yuán qián 306 nián（ chǔ huái wáng 'èr shí sān nián）， chǔ guó chéng yuè nèi luàn de shí hòu， bǎ yuè guó miè wáng liǎo， shè jiāng dōng wéi jùn。
zhī hòu， yuè guó wáng zú hòu yì fēn sàn yú xiàn zài zhōng guó nán bù yī dài， fēn 'ér zhì zhī。
jiāng yù
yuè guó wèi yú wú guó zhī nán， dìng dū kuàijī ( jīn zhè jiāng shào xīng shì )， yōng yòu jīn zhè jiāng dà bù hé jiāng xī yī bù fēn， qián 473 nián miè wú hòu jìn yòu wú guó gù dì， qí dì pán kuò zhǎn dào liǎo jīn shān dōng dōng nán bù， chéng wéi yī gè dōng fāng dà guó。
yuè guó jūn zhù liè biǎo jí zài wèi nián fèn
yuè guó（ qián 1888 héng héng qián 110）
xù liè chēng hào míng zì zài wèi shí jiān ( bèi zhù ) dū chéng
（ yī） xià cháo shí qī：
01 yuè hóu wú yú qián 1888 héng qián ( jiàn guó ) qián 1888 nián dìng dū： qín yú wàng nán ( shào xīng huā jiē )
02 yuè hóu pī chéng
03 yuè hóu zōng yuán
04 yuè hóu shào shèng
05 yuè hóu yì zhèng
06 yuè hóu zǐ chéng
07 yuè hóu lóu
（ èr） shāng cháo shí qī：
08 yuè hóu chù ( shuāi luò ) qián 1598 nián qiān dū： pí zhōng ( zhū jì diàn kǒu )
09 yuè hóu fāng
10 yuè hóu dàng
11 yuè hóu qián
12 yuè hóu jiōng
13 yuè hóu lì
14 yuè hóu hào
15 yuè hóu tóng
16 yuè hóu hún chún
17 yuè hóu zhòng gēng
18 yuè hóu tài xīn
19 yuè hóu xián xiǎng
20 yuè hóu cǎi
21 yuè hóu hóng
22 yuè hóu tiān biǎo
（ sān） xī zhōu shí qī：
23 yuè zǐ hē qián 1046 nián qiān dū： dà bù ( zhū jì fēng qiáo )
24 yuè zǐ jiā yòu
25 yuè zǐ zǐ shēng
26 yuè zǐ gāng
27 yuè zǐ rǔ jì
28 yuè zǐ qià
29 yuè zǐ qǐ
30 yuè zǐ shǎo lián
（ sì） chūn qiū shí qī：
31 yuè zǐ liú qián 770 nián qiān dū： shān nán ( dōng yáng liù shí )
32 yuè zǐ yì
33 yuè zǐ lǐ
34 yuè zǐ bì gāo
35 yuè hóu wú rén qián 621 héng qián 591( zhōng xīng ) qián 621 nián qiān dū： jiāo xiàn ( yì wū chóu chéng )
36 yuè hóu wú yì qián 591 héng qián 565
37 yuè hóu fū tán qián 565 héng qián 538
38 yuè wáng yǔn cháng qián 538 héng qián 497( chēng wáng ) qián 538 nián qiān dū： gòu shèng ( zhū jì pái tóu )
39 yuè wáng gòu jiàn qián 497 héng qián 494.2( zhàn bài )
qián 491.3 héng qián 465.11( fù guó ) qián 490 nián qiān dū： píng yáng ( shào xīng píng shuǐ )
qián 489 nián qiān dū： kuàijī ( shào xīng yuè chéng )
（ wǔ） zhàn guó shí qī：
( chēng bà ) qián 468 nián qiān dū： láng xié ( shān dōng zhū chéng )
40 yuè wáng lù yǐng qián 465.11 héng qián 459
41 yuè wáng bù shòu qián 459 héng qián 449
42 yuè wáng zhū gòu qián 449 héng qián 412
43 yuè wáng yì qián 412 héng qián 376.7( bèi shā ) qián 379 nián qiān dū： gū sū ( jiāng sū sū zhōu )
44 yuè wáng zhū jiù qián 376.7 héng 10(( bèi shā )
45 yuè wáng cuò zhī qián 376.10 héng qián 375( bèi shā )
46 yuè wáng zhī hóu qián 375 héng qián 363( píng dìng )
47 yuè wáng wú zhuān qián 363 héng qián 355
48 yuè wáng wú qiáng qián 355 héng qián 333( zhàn bài )
49 mǐn yuè wáng yù qián 333 héng qián ( nán tuì mǐn jiāng )
50 ōu yuè wáng zǎi xūn qián 333 héng qián ( nán tuì 'ōu jiāng )
51 mǐn yuè wáng zūn
52 ōu yuè wáng wěi
53 mǐn yuè wáng qīn
54 ōu yuè wáng hóng yè
55 mǐn yuè wáng héng
56 ōu yuè wáng hǎi yǔ
57 mǐn yuè wáng cháo
58 ōu yuè wáng bó lì
59 mǐn yuè wáng mù
60 ōu yuè wáng 'ān zhū
61 mǐn yuè wáng wú zhū qián 232 héng qián 214( bèi fèi ) qián 232 nián qiān dū： dōng yě ( fú jiàn fú zhōu )
62 ōu yuè wáng yáo qián 232 héng qián 214( bèi fèi ) qián 232 nián qiān dū： dà xī ( zhè jiāng wēn lǐng )
（ liù） xī hàn shí qī：
61 mǐn yuè wáng wú zhū qián 202.2 héng qián 192.2( fù guó ) qián 202 nián dìng dū： dōng yě ( fú jiàn fú zhōu )
63 nán hǎi wáng zhì qián 195.3 héng qián 178.5( fēn fēng ) qián 195 nián dìng dū： nán wǔ ( fú jiàn wǔ píng )
62 ōu yuè wáng yáo qián 192.5 héng qián 185.9( fù guó ) qián 192 nián dìng dū： dōng 'ōu ( zhè jiāng wēn zhōu )
64 mǐn yuè wáng mò qián 192.2 héng qián 176 qián 192 nián qiān dū： chóng 'ān ( jīn fú jiàn wǔ yí shān )
65 ōu yuè wáng zhāo xiāng qián 185.9 héng qián 176
66 mǐn yuè wáng qián 176 héng qián 163( bèi shā )
67 ōu yuè wáng jiàn qián 176 héng qián 163
68 mǐn yuè wáng jiá qián 163 héng qián 155( bèi shā )
69 ōu yuè wáng zhēn fù qián 163 héng qián 138.7( zhèn wáng )
70 mǐn yuè wáng yǐng qián 155 héng qián 135.9( bèi shā ) qián 155 nián qiān dū： dōng yě ( fú jiàn fú zhōu )
71 ōu yuè wáng wàng qián 138.7 héng 9( jiàng hàn )
72 yuè yáo wáng chǒu qián 135.9 héng qián 120( fēn fēng） qián 135 nián dìng dū： yáo ( jīn fú jiàn jiāng lè )
73 dōng yuè wǔ dì yú shàn qián 135.9 héng qián 110. chū ( chēng dì / bèi shā ) qián 135 nián dìng liǎng dū： chóng 'ān ( wǔ yí shān )/ dōng yě ( fú zhōu )
74 yuè yáo wáng jū gǔ qián 120 héng qián 110. chū ( jiàng hàn )
|