【shǎng xī】 　　《 chūn jiāng huā yuè yè》 wéi lè fǔ jiù tí， shǔ《 qīng shāng qū wú shēng gē》
　　
　　 xiāng chuán wéi chén hòu zhù suǒ zhì， hòu lái yòu jīng guò suí yáng dì chóngxīn pǔ qū。
　　
　　《 táng shū · lè zhì》 yuē： “《 chūn jiāng huā yuè yè》《 yù shù hòu tíng huā》《 táng táng》 bìng chén hòu zhù suǒ zuò。 hòu zhù táng yǔ gōng zhōng nǚ xué shì jí cháo chén xiāng hé wéi shī， tài cháng lìng hé xū yòu shàn yú wén yǒng， cǎi qí yóu yàn lì zhě， yǐ wéi cǐ qū。 ”
　　
　　 táng dài zhāng ruò xū gēn jù zhè gè yuèfǔ jiù tí xiě liǎo zhù míng de《 chūn jiāng huā yuè yè》， shì zhōng guó shī gē shǐ shàng huàshídài de zuò pǐn。 qí nèi róng chū yú lú zhào lín de《 míng yuè yǐn》， dàn shì lú cǎi yòng de shì sāo tǐ， ér zhāng ruò xū cǎi yòng de shì gē xíng tǐ， zhāng ruò xū zài yì jìng hé zhé xué de sī suǒ shàng dū chāo guò liǎo《 míng yuè yǐn》
　　
　　【 chūn jiāng huā yuè yè 'èr shǒu】 suí · yáng dì
　　 mù jiāng píng bù dòng， chūn huà mǎn zhèng kāi。 liú bō jiāng yuè qù， cháo shuǐ dài xīng lái。
　　 yè lù hán huā qì， chūn tán yàng yuè huī。 hàn shuǐ féng yóu nǚ， xiāng chuān zhí liǎng fēi。
　　
　　【 tóng qián】 zhāng ruò xū
　　 chūn jiāng cháo shuǐ lián hǎi píng， hǎi shàng míng yuè gòng cháo shēng。 yàn yàn suí bō qiān wàn lǐ， hé chù chūn jiāng wú yuè míng。 jiāng liú wǎn zhuǎn rào fāng diàn， yuè zhào huā lín jiē sì xiàn。 kōng lǐ liú shuāng bù jué fēi， tīng shàng bái shā kàn bù jiàn。 jiāng tiān yī sè wú xiān chén， jiǎo jiǎo kōng zhōng gū yuè lún。 jiāng pàn hé rén chū jiàn yuè， jiāng yuè hé nián chū zhào rén。 rén shēng dài dài wú qióng yǐ， jiāng yuè nián nián wàng xiāng sì。 bù zhī jiāng yuè dài hé rén， dàn jiàn cháng jiāng sòng liú shuǐ。 bái yún yī piàn qù yōu yōu， qīng fēng pǔ shàng bù shèng chóu。 shuí jiā jīn yè piānzhōu zǐ， hé chù xiāng sī míng yuè lóu。 kě lián lóu shàng yuè pái huái， yìng zhào lí rén zhuāng jìng tái。 yù hù lián zhōng juàn bù qù， dǎo yī zhēn shàng fú hái lái。 cǐ shí xiāng wàng bù xiāng wén， yuàn zhú yuè huá liú zhào jūn。 hóng yàn cháng fēi guāng bù dù， yú lóng qián yuè shuǐ chéng wén。 zuó yè xián tán mèng luò huā， kě lián chūn bàn bù hái jiā。 jiāng shuǐ liú chūn qù yù jìn， jiāng tán luò yuè fù xī xié。 xié yuè shěn shěn cáng hǎi wù， jié shí xiāo xiāng wú xiàn lù。 bù zhī chéng yuè jǐ rén guī， luò yuè yáo qíng mǎn jiāng shù。
　　
　　 yuán zuòqǔ yǐ jīng shī chuán， xiàn zài wǒ men cháng tīng de《 chūn jiāng huā yuè yè》 shì gēn jù pí pá dàqǔ《 xī yáng xiāo gǔ》 gǎi biān， qí xià bāo hán shù gè xiǎo biāo tí ：“ jiāng lóu zhōng gǔ、 yuè shàng dōng shān、 fēng jiǒng qū shuǐ、 huā yǐng céng tái、 shuǐ shēn yún jì、 yú gē chàng wǎn、 huí lán pāi 'àn、 ráo míng yuǎn lái、 ǎi nǎi guī zhōu、 wěi shēng”
　　
　　《 chūn jiāng huā yuè yè》 zuì cháng jiàn de shì mín lè hé zòu、 pí pá gǔ zhēng chóngzòu、 pí pá huò gǔ zhēng dú zòu。 gē qū de《 chūn jiāng huā yuè yè》 shì gēn jù yǎn zòu qū chūn jiāng huā yuè yè de zhù tí tián cí 'ér chéng， biǎo xiàn nèi róng yǔ yuèqǔ xiāng sì。
　　
　　《 chūn jiāng huā yuè yè》 yě shì wǒ guó de jīng diǎn míng qū zhī yī。
　　
　　==================================================================
　　
　　《 chūn jiāng huā yuè yè》 shì zhōng guó gǔ diǎn yīnyuè míng qū zhōng de míng qū， shì zhōng guó gǔ diǎn yīnyuè jīng diǎn zhōng de jīng diǎn。
　　
　　 tā de qián shēn， shì yī shǒu zhù míng de pí pá dú zòu qū， yuán míng jiào《 xī yáng xiāo gǔ》。《 xī yáng xiāo gǔ》 de qū míng， zǎo jiàn zhī yú qīng · yáo xiè（ 1805-1864 nián）《 jīn lè kǎo zhèng》。 ér zhè shǒu pí pá qū de qǔpǔ， zuì zǎo zé jiàn yú jū shì lín（ yuē 1736-1820） suǒ chuán《 xián xù yōu yīn》 pí pá pǔ（ lǒng fěi 'àn： xiàn jīn suǒ jiàn zhě， shì qí dì zǐ xián fēng gēng shēn nián jí 1860 nián de chuán chāo běn）， yǐ jí qīng dài jiā qìng jǐ mǎo nián jí 1819 nián《 nán běi 'èr pài mì běn pí pá pǔ zhēn chuán》， hái yòu dào guāng rén yín nián jí 1842 nián jiāng sū sōng jiāng zhāng jiān shān de shǒu chāo běn《 tán cáo jí》 pí pá pǔ、 guāng xù yǐ hài nián jí 1875 nián wú wǎn qīng de shǒu chāo běn、 guāng xù wù xū nián jí 1898 nián《 chén zǐ jìng pí pá pǔ chāo běn》、 1929 nián《 yǎng zhèng xuān pí pá pǔ》 děng。《 chén zǐ jìng pí pá pǔ chāo běn》 zhōng zhī《 xī yáng xiāo gǔ》 yī qū， yǐ liè yòu“ huí fēng、 què yuè、 lín shuǐ、 dēng shān、 xiào rǎng、 wǎn tiào、 guī zhōu” qī gè xiǎo biāo tí 。（ lǒng fěi 'àn： duì yú cǐ qū zhī yuán liú de kǎo zhèng， zuì jìn de yī piān lùn wén shì 1993 nián dì 1 qī《 zhōng yāng yīnyuè xué yuàn xué bào》 fā biǎo zhī wáng lín《《 chūn jiāng huā yuè yè》 qū yuán jí zuò zhě tàn suǒ》。 gēn jù cǐ wén， zài jiāng sū chóng míng《 xiàn zhì》 zhōng， yòu qīng xián fēng nián jiān sòng háng“ zì chū xīn yì wéi《 xī yáng xiāo gǔ》 qū” de jìzǎi。）
　　
　　=============================================================================
　　
　　 shì shū qíng xiě yì dídí yuèqǔ， 1925 nián qián hòu， shàng hǎi dà tóng lè shè gēn jù jīng qū gǎi biān chéng sī zhú yuèqǔ《 chūn jiāng huā yuè yè》。　　 tán qǐ《 chūn jiāng huā yuè yè》， xiāng xìn xǔ duō réndōu zhī dào zhè shǒu zhù míng de mín lè hé zòu qū。 tā nà fù yòu jiāng nán sī zhú yīnyuè tè diǎn de xuán lǜ， wěi wǎn yōu měi； jié zòu liú chàng duō biàn， jí jù dōng fāng de shī qíng huà yì。《 chūn jiāng huā yuè yè》 lì lái shēn shòu guǎng dà qún zhòng de xǐ 'ài， céng jīng gǎi biān wéi gè zhǒng zhōng xī yuèqì de dú zòu、 hé zòu qū， yì yòu jiāng qí tián cí yòng yú xì jù zhī zhōng， kě wèi shì zuì guǎng wéi rén zhī de zhōng guó chuán tǒng yīnyuè。 dàn dà jiā yòu shì fǒu zhī dào，《 chūn jiāng huā yuè yè》 yuán lái shì gǎi biān zì yī shǒu zhù míng de chuán tǒng pí pá wén qū《 xī yáng xiāo gǔ》。　　《 xī yáng xiāo gǔ》 yòu míng《 hǎixún yáng pí pá》、《 hǎixún yáng yè yuè》。 wéi pí pá qū wén qū zhōng dài biǎo zuò pǐn zhī yī。 cǐ qū zuì chí zài shí bā shì jì jiù liú chuán zài jiāng nán yī dài。《 xī yáng xiāo gǔ》 shì yī shǒu shū qíng xiě yì de wén qū， yuèqǔ yuán fēn yòu 10 duàn， fēn bié wéi：　　 yī、 xī yáng xiāo gǔ　　 èr、 huā ruǐ sàn huí fēng　　 sān、 guān shān lín què yuè　　 sì、 lín shuǐ xié yáng　　 wǔ、 fēng dí qiū shēng　　 liù、 wū xiá qiān xún　　 qī、 xiāo shēng hóng shù lǐ　　 bā、 lín jiāng wǎn tiào　　 jiǔ、 yú zhōu chàng wǎn　　 shí、 xī yáng yǐng lǐ yī guī zhōu yuèqǔ yǐ róu wǎn de xuán lǜ， ān níng de qíng diào， miáo huì chū rén jiān de liáng chén měi jǐng： mù gǔ sòng zǒu xī yáng， xiāo shēng yíng lái yuán yuè de bàng wǎn； rén men fàn zhe qīng zhōu， dàng yàng chūn jiāng zhī shàng； liǎng 'àn qīng shān dié cuì， huā zhī nòng yǐng； shuǐ miàn bō xīn dàng yuè， jiǎng lǔ tiān shēng ……
　　
　　==============================================================================
　　
　　 jiāng pàn hé rén chū jiàn yuè， jiāng yuè hé nián chū zhào rén。
　　 rén shēng dài dài wú qióng yǐ， jiāng yuè nián nián zhǐ xiāng sì。
　　 bù zhī jiāng yuè dài hé rén， dàn jiàn cháng jiāng sòng liú shuǐ。
　　 bái yún yī piàn yōu yōu qù， qīng fēng pǔ shàng bù shèng chóu。
　　……
　　 zhāng ruò xū《 chūn jiāng huā yuè yè》
　　
　　《 chūn jiāng huā yuè yè》 shì zhōng guó gǔ diǎn yīnyuè míng qū zhōng de míng qū， shì zhōng guó gǔ diǎn yīnyuè jīng diǎn zhōng de jīng diǎn。
　　
　　 tā de qián shēn， shì yī shǒu zhù míng de pí pá dú zòu qū， yuán míng jiào《 xī yáng xiāo gǔ》。《 xī yáng xiāo gǔ》 de qū míng， zǎo jiàn zhī yú qīng · yáo xiè（ 1805-1864 nián）《 jīn lè kǎo zhèng》。 ér zhè shǒu pí pá qū de qǔpǔ， zuì zǎo zé jiàn yú jū shì lín（ yuē 1736-1820） suǒ chuán《 xián xù yōu yīn》 pí pá pǔ（ lǒng fěi 'àn： xiàn jīn suǒ jiàn zhě， shì qí dì zǐ xián fēng gēng shēn nián jí 1860 nián de chuán chāo běn）， yǐ jí qīng dài jiā qìng jǐ mǎo nián jí 1819 nián《 nán běi 'èr pài mì běn pí pá pǔ zhēn chuán》， hái yòu dào guāng rén yín nián jí 1842 nián jiāng sū sōng jiāng zhāng jiān shān de shǒu chāo běn《 tán cáo jí》 pí pá pǔ、 guāng xù yǐ hài nián jí 1875 nián wú wǎn qīng de shǒu chāo běn、 guāng xù wù xū nián jí 1898 nián《 chén zǐ jìng pí pá pǔ chāo běn》、 1929 nián《 yǎng zhèng xuān pí pá pǔ》 děng。《 chén zǐ jìng pí pá pǔ chāo běn》 zhōng zhī《 xī yáng xiāo gǔ》 yī qū， yǐ liè yòu“ huí fēng、 què yuè、 lín shuǐ、 dēng shān、 xiào rǎng、 wǎn tiào、 guī zhōu” qī gè xiǎo biāo tí 。（ lǒng fěi 'àn： duì yú cǐ qū zhī yuán liú de kǎo zhèng， zuì jìn de yī piān lùn wén shì 1993 nián dì 1 qī《 zhōng yāng yīnyuè xué yuàn xué bào》 fā biǎo zhī wáng lín《 qū yuán jí zuò zhě tàn suǒ》。 gēn jù cǐ wén， zài jiāng sū chóng míng《 xiàn zhì》 zhōng， yòu qīng xián fēng nián jiān sòng háng“ zì chū xīn yì wéi《 xī yáng xiāo gǔ》 qū” de jìzǎi。）
　　
　　1895 nián， píng hú pài pí pá yǎn zòu jiā lǐ fāng yuán， jiāng zhè shǒu yuèqǔ shōu rù suǒ biān《 nán běi pài shí sān tào dàqǔ pí pá xīn pǔ》（ gōng chǐ pǔ běn）， bìng yì qí míng wéi《 hǎixún yáng pí pá》。 cǐ hòu， yòu yòu rén jiāng zhè shǒu yuèqǔ míng zhī wéi《 hǎixún yáng yuè yè》、《 hǎixún yáng qū》。 lǐ fāng yuán zhī《 hǎixún yáng pí pá》 yǐ yòu“ xī yáng xiāo gǔ、 huā ruǐ sàn jiǒng fēng、 guān shān lín què yuè、 lín shān xié yáng、 fēng dí qiū shēng、 wū xiá qiān xún、 xiāo shēng hóng shù lǐ、 lín jiāng wǎn tiào、 yú zhōu chàng wǎn、 xī yáng yǐng lǐ yī guī zhōu” děng shí gè xiǎo biāo tí 。
　　
　　1923 nián， shàng hǎi“ dà tóng lè huì”（ 1920 nián yóu zhèng jìn wén chuàng lì） liǔ yáo zhāng、 zhèng jìn wén gēn jù wāng tíng yù de pí pá dú zòu pǔ《 hǎixún yáng yuè yè》， bǎ tā gǎi biān chéng wéi duō zhǒng mín zú yuèqì de hé zòu qū， qū míng yě gèng yì wéi《 chūn jiāng huā yuè yè》。 cǐ qū zhī xiǎo biāo tí yǔ lǐ fāng yuán suǒ nǐ yòu suǒ bù tóng， shì wéi：“ jiāng lóu zhōng gǔ、 yuè shàng dōng shān、 fēng jiǒng qū shuǐ、 huā yǐng céng tái、 shuǐ shēn yún jì、 yú gē chàng wǎn、 huí lán pāi 'àn、 ráo míng yuǎn lái、 ǎi nǎi guī zhōu、 wěi shēng”。
　　
　　 duì yú zhè shǒu yuèqǔ zhī mǒu zhǒng“ yì xiàng nèi hán”， rén men lì lái yòu bù tóng de shì diǎn hé quán shì。
　　
　　 dāng rán， suǒ wèi“ yīnyuè” de“ yì xiàng nèi hán”， bìng bù shì yǐn fā zuòqǔ jiā chuàng zào xīn tài de“ duì xiàng shì jiàn”， yě bù zhí jiē děng tóng yú zuòqǔ jiā de“ chuàng zuò xīn tài”； ér shì cún zài yú yǐn fā zuòqǔ jiā chuàng zuò xīn tài zhī“ duì xiàng shì jiàn”、 yóu cǐ“ duì xiàng shì jiàn” zhuǎn huàn 'ér lái de zuòqǔ jiā“ chuàng zuò xīn tài”、 yǐ jí yóu cǐ“ chuàng zuò xīn tài” zhuǎn huàn 'ér lái de“ bǐ yīn zhī lè” zhī jiān de mǒu zhǒng“ fǎ shì” xìng zhì zhī、“ lè shì” xìng zhì zhī chōu xiàng de“ yì zhì yì gòu tóng tài tóng xíng” de“ xíng yùn tài shì”。（ cān bǐ zhě《 xīn de yīnyuè yì shù mó xíng ──“ zì tóng tài zhuǎn huàn qún jí” gài shuō》， zài guǎng zhōu 1992 nián dì 2 qī《 xīng hǎi yīnyuè xué yuàn xué bào》， yòu zài běi jīng zhōng guó rén mín dà xué fù yìn bào kān zī liào《 J6 yīnyuè wǔ dǎo yán jiū》 1992 nián dì 8 qī；《 yīnyuè zhé xué zhá jì sān zé》， zài běi jīng 1994 nián dì 1 qī《 zhōng yāng yīnyuè xué yuàn xué bào》；《 yīnyuè zhé xué zhī shì jiǎo yǔ lùn yù》（ 1996 nián 5 yuè 3 rì xī 'ān yīnyuè xué yuàn zhuān tí jiǎng zuò tí gāng）， zài xī 'ān《 jiāo xiǎng》 1997 nián dì 3 qī dì 9 － 13 yè， yòu zài běi jīng， zhōng guó rén mín dà xué shū bào fù yìn zī liào《 J6 yīnyuè wǔ dǎo yán jiū》 1998 nián dì 2 qī dì 16－ 20 yè。） duì yú《 chūn jiāng huā yuè yè》 ér yán， qí suǒ wèi“ yì xiàng nèi hán” zhě， yě bìng fēi kě yǐ zhí jiē sù zhū“ yǔ yán”、“ wén zì” zhī“ duì xiàng shì jiàn qíng jié”、“ chuàng zuò xīn tài guān niàn” děng děng。（ cān bǐ zhě《 qì yǔ dào héng héng jiān píng“ yīnyuè pī píng”》， zài 1994 nián dì 2 qī《 huáng zhōng》。） dàn shì， suǒ wèi“ yīnyuè” zhě， bìng fēi kě yǐ wán quán tuō lí qí tā wén míng shì xiàng zhī zhēn zhèng de“ chún cuì yì shù”。 zuòqǔ jiā、 yǎn zòu jiā、 xīn shǎng zhě zhī wén huà mó shì、 zhé xué guān niàn、 shēng huó tǐ yàn、 yì shù xiū yǎng、 tiān zī wù xìng děng děng， dōuzài bù tóng chéng dù shàng zhì yuē zhe tā men de yīnyuè yì shù shí jiàn xíng wéi， bìng duì suǒ wèi“ yīnyuè yì shù” zhī cún zài yú“ xìn yuán” yù jiè zhī nèi de“ nèi hán”、 cún zài yú“ xìn dào” yù jiè zhī nèi de“ xìn xī”、 cún zài yú“ xìn sù” yù jiè zhī nèi de“ yì yì”， chǎn shēng chéng dù bù tóng de fǎn kuì zuò yòng。（ cān bǐ zhě《 yīnyuè zhé xué zhá jì sān zé》， zài 1994 nián dì 1 qī《 zhōng yāng yīnyuè xué yuàn xué bào》。）、 yīn cǐ， duì yú yuèqǔ“ biāo tí ” de lǐ jiě hé chǎn shì， jiù zài mǒu zhǒng chéng dù shàng， yǐng xiǎng、 zhì yuē zhe“ yīn xiǎng dòng tài mó xíng” de“ yǎn zòu chéng xíng”； bìng huò duō huò shǎo dì gǎi biàn lè qū de“ xíng tài”、“ qíng diào”、“ yùn wèi”。
　　
　　 běn wén zōng zhǐ， nǎi shì yán jiū《 chūn jiāng huā yuè yè》 zhī“ biāo tí ” de“ wén běn”； jiē shì cǐ“ biāo tí wén běn” zhī mǒu zhǒng“ yīngyǒu”、“ kě yòu” de“ nèi hán”； bìng jìn yī bù gēn jù zhōng guó gǔ diǎn yì shù zhī měi xué chuán tǒng， bǐ jiào shēn rù dì tàn suǒ zhōng guó gǔ dài wén rén、 zhōng guó gǔ dài yuèshī duì zì rán、 lì shǐ、 rén shēng zhī gǎn shòu de tè diǎn suǒ zài， yǐ biàn tí gōng yī zhǒng yǔ dāng qián zhàn zhù liú dì wèi zhī quán shì yòu suǒ bù tóng zhī duì zhōng guó gǔ diǎn míng qū《 chūn jiāng huā yuè yè》 de lìng wài yī zhǒng kě néng de quán shì。
　　
　　 běn lái，《 xī yáng xiāo gǔ》 zhè gè biāo tí ， bù jìn shǐ rén xiǎng qǐ liǎo mǎ zhì yuǎn xiǎoqǔ《 tiān jìng shā》 zhōng de míng jù“ xī yáng xī xià， duàn cháng rén zài tiān yá”； yě bù jìn shǐ rén xiǎng qǐ liǎo hàn wǔ dì《 qiū fēng cí》 zhōng de míng jù“ xiāo gǔ míng xī fā zhào gē， huān lè jí xī 'āi qíng duō。 shàozhuàng jǐ shí xī nài lǎo hé”； bìng yǐn fā wǒ men shēn chén de rén shēng gǎn kǎi。
　　
　　 jí shǐ shì《 hǎixún yáng pí pá》、《 chūn jiāng huā yuè yè》 zhè liǎng gè biāo tí ， yě 'àn shì zhe lǐ fāng yuán děng rén duì zhè shǒu yuèqǔ de lǐ jiě hé bái jū yì《 pí pá xíng》、 zhāng ruò xū《 chūn jiāng huā yuè yè》 de shī jù réng bù wú lián xì， yǐ rán yòu mǒu zhǒng“ chù jǐng shāng qíng” de yì wèi。。 zhèng suǒ wèi“ chūn jiāng huā cháo qiū yuè yè， wǎng wǎng qǔ jiǔ hái dú qīng”；“ hǎixún yáng jiāng tóu yè sòng kè， hū wén shuǐ shàng pí pá shēng，…… mǎn zuò zhòng wén jiē yǎn qì，…… jiāng zhōu sī mǎ qīng shān shī”； zhèng suǒ wèi“ jiāng pàn hé rén chū jiàn yuè， jiāng yuè hé nián chū zhào rén？ rén shēng dài dài wú qióng yǐ， jiāng yuè nián nián zhǐ xiāng sì， bù zhī jiāng yuè dài hé rén， dàn jiàn cháng jiāng sòng liú shuǐ。”（ lǒng fěi 'àn： lǐ fāng yuán《 hǎixún yáng pí pá》 zhī“ xī yáng xiāo gǔ、 huā ruǐ sàn jiǒng fēng、 guān shān lín què yuè、 lín shān xié yáng、 fēng dí qiū shēng、 wū xiá qiān xún、 xiāo shēng hóng shù lǐ、 lín jiāng wǎn tiào、 yú zhōu chàng wǎn、 xī yáng yǐng lǐ yī guī zhōu” děng shí gè xiǎo biāo tí ， yǐ jí liǔ yáo zhāng、 zhèng jìn wén gǎi biān de《 chūn jiāng huā yuè yè》 zhī“ jiāng lóu zhōng gǔ、 yuè shàng dōng shān、 fēng jiǒng qū shuǐ、 huā yǐng céng tái、 shuǐ shēn yún jì、 yú gē chàng wǎn、 huí lán pāi 'àn、 ráo míng yuǎn lái、 ǎi nǎi guī zhōu、 wěi shēng” děng shí gè xiǎo biāo tí ， jūn wéi“ kè guān qíng jǐng” de miáo shù， ér jiào shǎo tè shū de“ qíng xù”、“ xīn tài”、“ jià zhí”、“ guān niàn” yì wèi。）
　　
　　 rú guǒ wǒ men bǎ《 xī yáng xiāo gǔ》（《 chūn jiāng huā yuè yè》）， yǔ lìng yī shǒu gèng jù chāo rán wù wài、 míng lǎng qīng xīn zhī yì jìng de zhōng guó gǔ diǎn míng qū《 yú zhōu chàng wǎn》 duì zhào bǐ jiào； nà me《 xī yáng xiāo gǔ》 zhī mǒu zhǒng shēn chén liáo kuò、 bō huí jiǔ zhé de qíng diào， yīngdāng néng shǐ wǒ men jiē shòu rú shàng suǒ shù zhī duì yú cǐ qū biāo tí de lǐ jiě。
　　
　　 dàn shì， dào liǎo hòu lái， yóu yú zhǒng zhǒng yuán yīn， rén men duì zhè shǒu yuèqǔ zhī“ biāo tí ” de lǐ jiě yǐ zhì duì yú zhè shǒu lè qū de quán shì， què yòu liǎo yī gè zhì de biàn huà。 zhū rú：“ cǐ qū hěn kě néng shì miáo xiě bàng wǎn zài chuán shàng yǎn zòu xiāo gǔ de qíng xíng， shì yī shǒu yōu měi shū qíng de yuèqǔ（ jūn chí、 lǐ xī 'ān《 mín zú qū shì yǔ zuò pǐn fēn xī》， yīnyuè chū bǎn shè 1964 nián 6 yuè bǎn）。
　　
　　“ chūn guāng míng mèi， niǎo yǔ huā xiāng， jiāng shuǐ zhōng yuè yǐng、 rén yǐng、 huā yǐng chóngdié， yè jìng zhōng， niǎo 'ér pū chì fēi qù”（ jiàn yóu huì hǎi《 xǐ kàn jǐ gè mín zú wǔ dǎo》， zài《 rén mín huà bào》 1978 nián dì 8 qī）；
　　
　　“ mù jiāng píng bù dòng， chūn huā mǎn zhèng kāi； liú bō jiāng yuè qù， hú shuǐ dài xīng lái。 yè lù hán huā qì， chūn tán yàng yuè huī……。 zhè shì suí rén xiě xià de shī piān《 chūn jiāng huā yuè yè》。 tā jìn qíng yǒng tàn zhe ‘ mù jiāng ’、‘ chūn huā’、 liú bō’、‘ xīng yuè’ děng jù yòu shī qíng huà yì de jiāng nán yī dài de měi hǎo jǐng sè。 jìn rén liǔ yáo zhāng yòu gēn jù pí pá gǔ qū《 xī yáng xiāo gǔ》 gǎi biān chéng sī zhú guǎn xián yuèqǔ， yě yì míng wéi《 chūn jiāng huā yuè yè》， zhè yàng jiù shǐ wǒ men cóng shī zhāng lián xiǎng dào yuèzhāng， yòu cóng yuèzhāng huí wèi dào shī zhāng”；“ zhè shǒu yuèqǔ bù jǐn xiàng suǒ miáo xiě de nà yàng， yòu zhe‘ ǎi nǎi yī shēng shān shuǐ lǜ， fēng huí shuǐ qū xī zhào hóng’ de yì jìng， gèng zhòng yào de shì tōng guò yīnyuè， shū fā duì yú zì rán jǐng sè de yǒng tàn、 duì yú zǔ guó dà hǎo hé shān de zàn měi”（ gāo hòu yǒng《 měi bù shèng shōu jiǎn tán mín zú guǎn xián yuèqǔ》， zài 1978 nián 11 yuè 28 rì《 xīn huá rì bào》）；
　　
　　“ yōu měi shū qíng de wén qū， yòu zhe nóng yù de jiāng nán mín jiān yīnyuè fēng wèi。 tā wán měi dì biǎo xiàn liǎo‘ xī yáng xī xià， yú zhōu wǎn guī， jiāng shān duō jiāo， fēng jǐng rú huà’ de yì jìng， shū fā liǎo rén men duì zǔ guó jǐn xiù hé shān de juàn liàn zhī qíng”（ jiàn shā hàn kūn《 de jié gòu tè diǎn yǔ xuán fǎ》， zài《 yīnyuè yì shù》 1980 nián dì 3 qī）；
　　
　　“ gè pài biāo tí yòu de bǐ jiào pǔ shí， yòu de zé gèng zhuī qiú yōu yǎ bì sú。…… suī rán liǎng zhě dū huò duō huò shǎo dì biǎo xiàn liǎo wén rén yì qù， dàn hòu zhě zé gèng liú lù chū zì dé de bì chén qíng diào”（ gāo hòu yǒng《 mín zú qì lè gài lùn》， jiāng sū rén mín chū bǎn shè 1981 nián 6 yuè dì 1 bǎn）；“ cóng zhōng， kě yǐ xiān míng dì kàn chū gǎi biān zhě（ lǒng fěi 'àn： zhǐ liǔ yáo zhāng、 zhèng jìn wén） de yù yì hé duì yuèqǔ de jiě shì。 suī rán biāo tí yǔ《 pí pá xíng》 zhōng shī jù：‘ chūn jiāng huā cháo qiū yuè yè， wǎng wǎng qǔ jiǔ hái dú qīng’ xiāng sì， dàn yuèqǔ qíng qù yǐ chāo tuō‘ fēng yè dí huā qiū sè sè’ de qiū yì wǎn jiāng bié， ér qiáng diào liǎo‘ chūn jiāng huā yuè yè’ de chūn yì jiāng yè měi”；“ xíng xiàng dì miáo huì jiāng nán dì qū chūn jiāng yuè yè de xiù lì jǐng sè， shū fā liǎo duì zǔ guó dà hǎo shān hé de zàn shǎng hé xǐ 'ài”（ jiàn zhōu zōng hàn《 mín zú qì lè qū》 yī wén， zài《 mín zú qì lè guǎng bō jiǎng zuò》， rén mín yīnyuè chū bǎn shè 1981 nián 8 yuè bǎn， dì 37 yè）；“ miáo huì liǎo zhōng guó xiù lì de shān chuān jǐng sè， yīnyuè piāo yì xiāo sǎ， fēng gé xīn yíng bié zhì， shì yī shǒu fù yú dōng fāng qíng diào de yè qū”；“ tā yǐ tián yuán shī bān de yì jìng hé mòmò shēn qíng， biǎo xiàn liǎo rén yǔ dà zì rán de hé xié yī zhì”（ lǐ xī 'ān《 gāng qín qū yīnyuè fēn xī》， 1982 nián dì 1 qī《 zhōng guó yīnyuè》）。“ zàn měi zǔ guó jǐn xiù hé shān， miáo huì chūn fēng hé xù， jiǎo yuè dāng kōng， shān shuǐ xiāng lián， huā yuè jiāo huī， yú zhōu wǎn guī de qíng jǐng jiāo róng， sì shī sì huà de dà zì rán jǐng sè”（ jiàn xǔ guāng yì《 tán tán yōu xiù gǔ diǎn yuèqǔ》， zài《 rén mín yīnyuè》 1983 nián dì 2 qī）；“ tōng guò xī yáng xī xià yú zhōu wǎn guī de miáo huì， zàn měi liǎo zǔ guó de jǐn xiù hé shān”（ yè dòng《 mín zú qì lè de tǐ cái yǔ xíng shì》， shàng hǎi wén yì chū bǎn shè 1983 nián 2 yuè bǎn）。“ běn qū yǐ xiě yì shǒu fǎ， miáo shù rén men jiāo yóu yú shān shuǐ zhī jiān。 shēng yòu xiāo gǔ xiào gē， yì zài jiāng shān rú cǐ duō jiāo。”（ lín shí chéng《 yǎng zhèng xuān pí pá pǔ》 zhī《 qū qíng zhuì yǔ》， rén mín yīnyuè chū bǎn shè 1983 nián 9 yuè bǎn。）“ yuèqǔ tōng guò xī yáng xī xià， jiāng shàng guī zhōu de miáo huì， biǎo xiàn liǎo zuò zhě duì dà zì rán jǐng sè de gǎn shòu hé rè 'ài”；“ zhǎn xiàn chū bàng wǎn shí kè shuǐ bīn de yī pài yōu měi jǐng sè”（ yuán jìng fāng biān zhù《 mín zú qì lè》， rén mín yīnyuè chū bǎn shè 1987 nián 3 yuè bǎn）。 cǐ， zhèng rú zhōng yāng yīnyuè xué yuàn zhōng guó yīnyuè yán jiū suǒ biān zhù zhī《 mín zú yīnyuè gài lùn》 yī shū suǒ shuō：“ yuán lái de pí pá qū《 xī yáng xiāo gǔ》 zài gǎi biān chéng sī zhú hé zòuyuè qū zhī hòu， bèi huàn shàng liǎo《 chūn jiāng huā yuè yè》 de biāo tí ， kě néng gǎi míng zhě shì 'àn zhào‘ chūn jiāng huā yuè yè’ de xiǎng xiàng lái jiě shì zhè shǒu lè qū de（ zhì shǎo jīn tiān de yǎn zòu zhě shì zhè yàng jiě shì de）。”（ yīnyuè chū bǎn shè 1964 nián 3 yuè bǎn）《 mín zú yīnyuè gài lùn》 yī shū hái shuō：“ cóng qǔdiào shàng shuō， liǎng zhě jī běn shàng shì yī yàng； cóng sè cǎi shàng shuō， zì rán huì yīn yuèqì de bù tóng 'ér yòu xiē biàn huà。 zhè zhǒng biāo tí de gēnghuàn， kàn lái bìng bù shì yīnyuè yòu duō shǎo biàn huà， ér shì jiě shì yòu suǒ bù tóng。 tā bìng bù zào chéng duì yú yuán zuò pǐn de wāi qū， suǒ yǐ yě jiù néng gòu wéi dà jiā suǒ jiē shòu。”
　　
　　 rán 'ér zài bǐ zhě kàn lái， shòu zhè zhǒng shěn měi jià zhí qǔ xiàng de zhī pèi， cǐ qū yǎn zòu de sù dù jiào qián jiā kuài， fēng gé rì qū fú mí， wán quán shī qù liǎo yuán lái nà zhǒng“ rén shēng jú xiàn” de gǎn wù， hé“ āi 'ér bù shāng” de yùn wèi。（ àn： cǐ zhèng suǒ wèi“ xiāo fèi gǔ diǎn”， jí“ yǎ lè sú huà”。）
　　
　　《 wén xīn diāo lóng · wù sè》 yòu yán：“ chūn qiū dài xù， yīn yáng cǎn shū， wù sè zhī dòng， xīn yì yáo yān”。 yī bān 'ér yán， rén men de xīn lǐ yǔ zì rán de wù sè shì tóng bù tóng tài de。 rú《 wén xīn diāo lóng · wù sè》 suǒ yán：“ shì yǐ xiàn suì fā chūn， yuè yù zhī qíng chàng； tāo tāo mèng xià， yù táo zhī xīn níng； tiān gāo qì qīng， yīn chén zhī zhì yuǎn； xiàn xuě wú yín， jīn sù zhī lǜ shēn。 suì yòu qí wù， wù yòu qí róng； qíng yǐ wù qiān， cí yǐ qíng fā。 yī yè qiě huò yíng yì， chóng shēng yòu zú yǐn xīn； kuàng qīng fēng yǔ míng yuè tóng yè， bái rì yǔ chūn lín gòng cháo zāi。”
　　
　　 rán 'ér， rén men de xīn líng yòu shì chāo yuè wù xiàng， chāo yuè shí kōng de。“ wù yòu héng zī”，“ xīn wú dìng jiǎn”（《 wén xīn diāo lóng · wù sè》）。 rén men de xīn lǐ， bìng fēi yī chéng bù biàn de“ duì yìng” yú zì rán de wù sè。 yīn qí zāo yù、 jīng lì、 jià zhí qǔ xiàng、 wén míng mó shì děng děng de bù tóng， duì yú tóng yàng de wù sè， bù tóng shí kōng zhōng de bù tóng zhù tǐ， yòu qí xiāng yì、 xiāng bié、 shèn zhì jié rán xiāng fǎn、 xiāng duì de fǎn yìng。
　　
　　 duì yú“ měi hǎo” de“ chūn tiān”， rén men bìng fēi zhǐ yòu“ chūn shān duō shèng shì， shǎng wán yè wàng guī。 jū shuǐ yuè zài shǒu， nòng huā xiāng mǎn yī”（ táng · yú liáng shǐ《 chūn shān yè yuè》） zhī lèi de fū qiǎn zhī gǎn。 duì yú qíng shēn gǎn ruì de wén rén、 yuèshī， měi hǎo de chūn tiān， gèng róng yì chù dòng tā men xīn zhōng nà gēn gāo zhāng zài sì qīng wēi zhù shàng de 'āi qiē jí xián！ cǐ zhèng rú sū shì《 shuǐ lóng yín》 suǒ shuō：“ chūn sè sān fēn， èr fēn chén tǔ， yī fēn liú shuǐ。 xì kàn lái， bù shì yáng huā， diǎn diǎn shì lí rén lèi！”
　　
　　 yè jiā yíng xiān shēng céng shuō：“ suǒ wèi‘ wù sè zhī dòng， xīn yì yáo yān’， ér yóu yǐ chūn rì zhī xiān měi wēn róu suǒ xiǎn shì zhe de shēng mìng zhī fù sū de zhǒng zhǒng jì xiàng， zuì zú yǐ huàn qǐ shī rén nèi xīn zhōng mǒu zhǒng fù sū zhe de ruò yòu suǒ shī de máng máng zhuī xún de qíng yì”（《 jiā líng lùn shī cóng gǎo · jiù shī chóngyǎn》， zhōng huá shū jú 1984 nián 4 yuè bǎn， dì 162 yè）。
　　
　　 zǎo zài《 shī jīng · qī yuè》 zhī zhōng， biàn yòu“ chūn rì chí chí，…… nǚ xīn shāng bēi” de jiā jù。《 chuán》 yuē：“ chūn， nǚ bēi； qiū， shì bēi； gǎn qí wù huà yě。”（《 huái nán hóng liè · miù chēng xùn》 zhōng yě yòu“ chūn nǚ sī， qiū shì bēi， ér zhī wù huà yě” de shuō fǎ。）“ shāng chūn”、“ bēi qiū”， kě shuō shì zhōng guó gǔ diǎn yì shù zhōng yī gè gèn gǔ de zhù tí。 cǐ， zhèng rú míng · chén jì rú《 xiǎo chuāng yōu jì · juàn wǔ jí sù》 suǒ shuō：“ sòng chūn 'ér xuè lèi mǎn sāi， bēi qiū 'ér hóng yán cǎn mù。” zhè gè gèn gǔ de zhù tí， zài qū yuán de《 zhāo hún》 zhī zhōng， yǐ qí shāng jí 'ér yuàn， āi shēn zhuǎn hèn de jī qíng， gèng jiā qiáng liè dì zhèn hàn zhe rén men de xīn líng。 zhèng suǒ wèi“ mù jí qiān lǐ xī shāng chūn xīn， hún xī guī lái 'āi jiāng nán”。 qí suǒ 'āi tòng de， zhèng shì“ zhòng fāng zhī wú huì”， zhèng shì“ biàn dì zhī luò hóng”！ zì gǔ yǐ lái，“ shāng chūn”、“ tàn huā” zhī shī yǒng， yè yǐ xíng chéng liǎo yī tiáo lián mián bù duàn de“ wén mài”。 bǐ zhě guò lǎn bìng suí shǒu zài lù de， chú shàng suǒ yǐn zhī wài， hái yòu rú xià zhī lì：
　　
　　 yóu kè fāng chūn lín， chūn qí shāng kè xīn。　　　　（ jìn · lù shì héng《 bēi zāi xíng》）
　　 chūn niǎo yī zhuàn yòu qiān shēng， chūn huā yī cóng qiān zhǒng míng。
　　 lǚ rén wú yǔ zuò yán yíng， sī xiāng huái tǔ zhì nán píng。……（ suí · liǔ　《 yáng chūn gē》）
　　 chóu xīn bàn yáng liǔ， chūn jìn luàn rú sī。　　　　（ táng · liú xī yí《 chūn nǚ xíng》）
　　 jīn nián huā luò yán sè gǎi， míng nián huā kāi fù shuí zài？（ táng · liú xī yí《 dài bái tóu wēng》）
　　 xī gōng yè jìng bǎi huā xiāng， yù juàn zhū lián chūn hèn cháng。（ táng · wáng chāng líng《 xī gōng chūn yuàn》）
　　 yàn yǔ rú shāng jiù rì chūn， gōng huā yù luò xuán fēi qù。（ táng · lǐ　 yì《 suí gōng yuàn》）
　　 jiè wèn chūn guāng wéi shuí lì？ wàn tiáo sī liǔ cuì yān shēn。（ táng · xuē　 tāo《 hé lǐ shū jì xí shàng jiàn zèng》）
　　 yù xiàng xiāng sī chù， huā kāi huā luò shí。　　　（ táng · xuē　 tāo《 chūn wàng cí》 sì shǒu zhī yī）
　　 chūn chóu zhèng duàn jué， chūn niǎo fù 'āi míng。　　　（ táng · xuē　 tāo《 chūn wàng cí》 sì shǒu zhī 'èr）
　　 dōng fēng yòu rǎn yī nián lǜ， chǔ kè gèng shāng qiān lǐ chūn。（ táng · lǐ　 yě《 liǔ》
　　 wú kě nài hé huā luò qù， sì céng xiāng shí yàn guī lái。（ sòng · yàn　 shū《 huàn xī shā》）
　　 luò huā rén dú lì， wēi yǔ yàn shuāng fēi。　　　　（ sòng · yàn jǐ dào《 lín jiāng xiān》）
　　 měi dào chūn lái， chóu chàng hái yǐ jiù。　（ sòng · féng yán sì《 què tà zhī》 èr shǒu zhī yī）
　　 jiē yuàn， zì gǔ fēng liú wù shàonián， nà kān mù chūn tiān。
　　 liào yìng shì chūn fù wǒ， wǒ fēi shì gū fù liǎo chūn，
　　 wéi zhe wǒ xīn shàng rén， duì jǐng yuè tiān chóu mèn。　　（ míng ·《 jīn píng méi cí huà》）
　　 chūn hèn qiū chóu jiē zì rě， huā róng yuè mào wéi shuí yán？（ qīng ·《 hóng lóu mèng》）
　　“ jiāng nán chūn jìn chóu cháng duàn”（ kòu zhǔn《 jiāng nán chūn》），“ liú shuǐ luò huā chūn qù yě”（ lǐ yù《 làng táo shā》）。
　　
　　“ huā luò suí liú qù， hé jiàn zhù liú hái”（ gǔ《 qián xī qū》）。 chūn rú liú shuǐ， shì 'ér yuǎn qù。“ chūn jiāng” zhī chuān liú， gèng shǐ rén jiē tàn bù yǐ。 lǐ yù《 yú měi rén》 cí suǒ wèi“ wèn jūn néng yòu jǐ duō chóu， qià sì yī jiāng chūn shuǐ xiàng dōng liú” de míng jù， zhèng shì yǐ qí chāo yuè gǔ jīn de kǒu wěn， tāo tāo wú jìn de qì xiàng， zhèn hàn zhe wú shù sāo rén mò kè de xīn líng！
　　
　　 yè jiā yíng xiān shēng shuō dé hǎo：“ zhè shǒu cí kāi duān‘ chūn huā qiū yuè hé shí liǎo， wǎng shì zhī duō shǎo’ èr jù， rú guǒ bù yǐ héng yán shì zhī， jiù huì fā xiàn zhè zhēn shì bǎ tiān xià rén quándōu‘ yī wǎng dǎ jìn’ de liǎng jù hǎo cí。‘ chūn huā qiū yuè’ jǐn jǐn sì gè zì jiù tóng shí xiě chū liǎo yǔ zhòu de yǒng héng yǔ wú cháng de liǎng zhǒng jī běn de xíng tài。 tào yī jù sū dōng pō de huà，‘ zì qí biàn zhě 'ér guān zhī’， zé huā zhī kāi luò， yuè zhī yuán quē， yǔ fū chūn qiū zhī lái wǎng， zhēn shì‘ bù néng yǐ yī shùn’ de biàn huà wú cháng； kě shì‘ zì qí bù biàn zhě 'ér guān zhī’， zé nián nián chūn zhì， suì suì qiū lái， nián nián yòu huā kāi， suì suì yòu yuè yuán， què yòu shì rú cǐ zhī cháng cún wú jìn。” kě yǐ shuō“ shàng yī jù zhī‘ chūn huā qiū yuè hé shí liǎo’， nǎi shì xiě yǔ zhòu zhī yùn zhuǎn wú jìn，” ér xià yī jù zhī“‘ wǎng shì zhī duō shǎo’， nǎi shì xiě rén shēng zhī duǎn zàn wú cháng， shì qù zhě zhī bù kě fù fǎn。”（《 wáng guó wéi jí qí wén xué pī píng · fù lù》， guǎng dōng rén mín chū bǎn shè 1982 nián 9 yuè bǎn， dì 436、 438 yè。）
　　
　　“ gǎn shí huā jiàn lèi， hèn bié niǎo jīng xīn”（ dù fǔ《 chūn wàng》）；
　　“ rì rì huā qián cháng bìng jiǔ”（ féng yán sì《 què tà zhī》）；
　　“ lèi yǎn wèn huā huā bù yǔ”（ ōu yáng xiū《 dié liàn huā》）。
　　
　　 mǎn mù chūn jiāng， zài shī rén yǎn zhōng， shì lí rén qì xuè zhī lèi huì chéng de wú jìn 'āi chóu； biàn dì luò hóng， zài shī rén yǎn zhōng， shì yǔ héng fēng kuáng zhī yè cuī shā de láng jí shī hái。 lǐ hòu zhù《 xiāng jiàn huān》 xiě dào：“ lín huā xiè liǎo chūn hóng， tài cōng cōng， wú nài cháo lái hán yǔ wǎn lái fēng。 yān zhī lèi， xiāng sī zuì， jǐ shí zhòng？ zì shì rén shēngzhǎng hèn shuǐ cháng dōng。” zài zhōng guó wén rén、 yuèshī kàn lái， huā zhī xùn sù diāo luò， nǎi shì“ rén zhī shēng sǐ、 shì zhī chéng bài、 wù zhī shèng shuāi” de“ suō xiě”。“ tā de měi yī guò chéng， měi yī zāo yù， dū jí yì huàn qǐ rén lèi gòng míng de gǎn yìng。”“ zhī tóu shàng qiáo cuì 'àn dàn de huā duǒ， jiào zhī bèi kuáng fēng chuī luò de mǎn dì fán hóng gèng jiā shǐ rén jué dé nán kān。 hòu zhě suī shǐ rén duì qí yāo wáng shēn huái wǎn xī， ér qián zhě zé shǐ rén qīng qīng chǔ chǔ dì rèn shí dào shēng mìng yóu shèng 'ér shuāi， yóu shuāi 'ér miè de cán kù de shì shí。 hòu zhě shǔ kě bì miǎn zhī 'ǒu rán de yì wài， qián zhě zé shì bù kě táo bì de yī qiē shēng wù zhī zhōng jié de dìng mìng”（ yè jiā yíng《 jǐ shǒu yǒng huā de shī hé yī xiē yòu guān shī gē de huà》， zài《 jiā líng lùn shī cóng gǎo》， zhōng huá shū jú 1984 nián 4 yuè bǎn）。　）。
　　
　　《 hóng lóu mèng》 dì 'èr shí qī huí zhī dài yù《 zàng huā cí》， zhèng shì yòu gǎn yú cǐ shāng jí 'ér yán：“ huā xiè huā fēi fēi mǎn tiān， hóng xiāo xiāng duàn yòu shuí lián？…… táo lǐ míng nián néng zài fā， míng nián guī zhōng zhī yòu shuí？…… yī nián sān bǎi liù shí rì， fēng dāo shuāng jiàn yán xiāng bī； míng mèi xiān yán néng jǐ shí， yīzhāo piào bó nán xún mì。…… yīzhāo chūn jìn hóng yán lǎo， huā luò rén wáng liǎng bù zhī！”
　　
　　“ kě lián jīn xī yuè， huǎng hū shǐ rén chóu”（ xīn qì jí《 mù lán huā màn》）、“ yōu lái rú qí hé， qī chuàng cuī xīn gān”（ lǐ bái《 gǔ lǎng yuè xíng》）；“ měi dào chūn lái， chóu chàng hái yǐ jiù” zhī“ chóu chàng”， bù jǐn yīn“ huā kāi huā luò” ér dǒu qǐ， yóu qí yīn“ yuè yuán yuè quē” ér bèi zēng。
　　
　　“ yuè yè” shì měi hǎo de。 rán 'ér zhèng yīn“ yuè yè” de“ měi hǎo”， fǎn 'ér shǐ dé gǔ jīn zhōng wài wú shù shī rén yǒng yuè tàn yè、 chù jǐng shāng qíng。 zài“ yōu huàn yì shí” jí qí shēn zhòng de zhōng guó gǔ diǎn shī rén yǎn zhōng，“ jiāng shàng liǔ rú yān， yàn fēi cán yuè tiān”（ wēn tíng yún《 pú sà mán》 shí sì shǒu zhī 'èr） de“ yuè sè”、“ yè jǐng”， què chōng mǎn liǎo yōu yuàn qī liáng de yì wèi。 zhèng suǒ wèi“ chén chén lùjiāng wǎn， chóu chàng bì yún zī”（ zhāng zǐ róng《 chūn jiāng huā yuè yè》）； zhèng suǒ wèi“ kě lián gē chuī míng yuè zhōng， cǐ yè bù kān cháng duàn jué”（ quán dé yú《 qiū guī yuè》）； zhèng suǒ wèi“ shí wù gōng chóu， yè jǐng shāng qíng”（ céng ruì《 shuāng diào · zhé guì lìng · guī yuàn》）。 zì gǔ yǐ lái，“ tàn yuè shāng qíng” zhī shī yǒng， yě yǐ xíng chéng liǎo yī tiáo lián mián bù duàn de“ wén mài”。 bǐ zhě guò lǎn bìng suí shǒu zài lù de， chú shàng suǒ yǐn zhī wài， hái yòu rú xià zhī lì：
　　
　　 měi rén mài xī yīn chén jué， gé qiān lǐ xī gòng míng yuè， lín fēng tàn xī jiāng yān xiē， chuān lù cháng xī bù kě yuè。（ sòng · xiè zhuāng《 yuè fù · gē》）
　　 jīn yè yuè guāng lái， zhèng shàng xiāng sī tái， kě lián wú yuǎn jìn， guāng zhào xī pái huái。（ liáng · jiǎn wén dì《 wàng yuè shī》）
　　 lóu shàng pái huái yuè， chuāng zhōng chóu sī rén。（ liáng · yǔ jiān wú《 hé xú zhù bù》）
　　 rú hé dāng cǐ shí， huái qíng mǎn xiōng yì。（ liáng · liú xiào chuò《 wàng yuè yòu suǒ sī》）
　　 kè cóng jiāng nán lái， lái shí yuè shàng xián。 yōu yōu xíng lǚ zhōng， sān jiàn qīng guāng yuán。
　　 xiǎo suí cán yuè xíng， xī yǔ xīn yuè sù。 shuí wèi yuè wú qíng， qiān lǐ yuǎn xiāng zhú。
　　 zhāofā wèi shuǐ liú， mù rù cháng 'ān mò。 bù zhī jīn yè yuè， yòu zuò shuí jiā kè。（ yì míng《 kè zhōng yuè》）
　　 hǎi shàng shēng míng yuè， tiān yá gòng cǐ shí。 rén qíng yuàn yáo yè， jìng xī qǐ xiāng sī。
　　 miè zhú lián guāng pú， pī yī jué lù zī。 bù kān yíng shǒu zèng， hái qǐn mèng jiā qī（ táng · zhāng jiǔ líng《 wàng yuè yuǎn huái》）
　　 chuáng qián míng yuè guāng， yí shì dì shàng shuāng， jǔ tóu wàng míng yuè， dī tóu sī gù xiāng。（ táng · lǐ bái《 jìng yè sī》）
　　 xīn qū qiān wàn duān， bēi lái què nán shuō， bié hòu wéi suǒ sī， tiān yá gòng míng yuè。（ táng · mèng jiāo《 gǔ yuàn bié》）
　　 xíng gōng jiàn yuè shāng xīn sè， yè yuè wén líng cháng duàn shēng。（ táng · bái jū yì《 cháng hèn gē》）
　　 sān xiāng shuāi bìn féng qiū sè， wàn lǐ guī xīn duì yuè míng。 jiù yè yǐ suí zhēng zhàn jìn， gèng kān jiāng shàng gǔ pí shēng。（ táng · lú guān《 wǎn cì 'è zhōu》）
　　 bài xīn yuè， xīn yuè bù shèng qíng； tíng qián fēng lù qīng， yuè lín rén zì lǎo， rén wàng yuè cháng shēng。
　　 dōng jiā 'ā mǔ yì bài yuè， yī bài yī bēi shēng duàn jué。 xī nián bài yuè chěng róng huá， rú jīn bài yuè shuāng lèi chuí。 huí kàn zhòng nǚ bài xīn yuè， yì què hóng guī niánshào shí。（ táng · jí zhōng fú qī zhāng fū rén《 bài xīn yuè》）
　　 lí rén wú yǔ yuè wú shēng， míng yuè yòu guāng rén yòu qíng， bié hòu xiāng sī rén sì yuè， yún jiān shuǐ shàng dào céng chéng。（ táng · lǐ yě《 míng yuè yè liú bié》）
　　 shuǐ guó jiān jiā yè yòu shuāng， yuè hán shān sè gòng cāng cāng， shuí yán qiān lǐ zì jīn xī， lí mèng yǎo rú guān lù cháng。（ táng · xuē tāo《 sòng yǒu rén》）
　　 xì yǐng jiāng yuán zhì， rén jiān jǐ chù kàn？（ táng · xuē tāo《 yuè》）
　　 nián nián jīn yè， yuè huá rú liàn， cháng shì rén qiān lǐ。（ sòng · fàn zhòng yān《 yù jiē xíng》）
　　 yuè jiě tuán yuán xīng jiě jù， rú hé bù jiàn rén guī？（ sòng · zhū dūn rú《 lín jiāng xiān》）
　　 tiān， xiū shǐ yuán chán zhào kè mián。 rén hé zài？ guì yǐng zì chán juān。（ sòng · cài　 zhòng《 cāng wú yáo》）
　　 hèn jūn bù sì jiāng lóu yuè， nán běi dōng xī， nán běi dōng xī， zhǐ yòu xiāng suí wú bié lí；
　　 hèn jūn què sì jiāng lóu yuè， zàn mǎn hái kuī， zàn mǎn hái kuī， dài dào tuán yuán shì jǐ shí？（ sòng · lǚ běn zhōng《 cǎi sāng zǐ》）
　　 míng yuè hé shí yòu？ bǎ jiǔ wèn qīng tiān。 bù zhī tiān shàng gōng jué， jīn xī shì hé nián。 wǒ yù chéng fēng guī qù， yòu kǒng qióng lóu yù yǔ， gāo chù bù shèng hán。 qǐ wǔ nòng qīng yǐng， hé sì zài rén jiān。 zhuǎn zhū gé， dī qǐ hù， zhào wú mián。 bù yìng yòu hèn， hé shì cháng xiàng bié shí yuán？ rén yòu bēi huān lí hé， yuè yòu yīn qíng yuán quē， cǐ shì gǔ nán quán。 dàn yuàn rén cháng jiǔ， qiān lǐ gòng chán juān。（ sòng · sū shì《 shuǐ diào gē tóu》）
　　 zài cǐ chūn jiāng zhī pàn， huā hóng shí jié， yuè yuán zhī yè， duō shǎo rén“ yòu míng yuè， pà dēng lóu”（ wú wén yīng《 táng duō lìng》）； yòu yòu duō shǎo rén“ dú shàng gāo lóu， wàng jìn tiān yá lù”（ yàn　 shū《 dié liàn huā》）。
　　
　　 zhōng guó gǔ dài zhé rén、 shī rén， zhèng shì zài cǐ“ tiān cháng dì jiǔ yòu shí jìn， cǐ hèn mián mián wú jué qī”（ bái jū yì《 cháng hèn gē》） zhī kè gǔ míng xīn de rén shēng tǐ yàn zhōng， jiàn jiàn cóng“ yōu huàn yì shí” zhōng chāo tuō chū lái， kāi shǐ zì jué rén lèi de“ jú xiàn”， kāi shǐ zì jué rén lèi jú xiàn zhī jué duì de zhì yuē， bìng shēng huá dào“ dá guān sǎ tuō” de chóng gāo jìng jiè。 rú guǒ shuō， yòu xiē shī rén de“ qīng yuàn” zhī zhōng， bù wú“ xīn suān jiān kè” de huà； nà me， yòu xiē shī rén， zé yǐ yòu chāo tuō zhī xīn， ér wú chāo tuō zhī lì； ér zhǐ yòu nà xiē xīn líng bó dà dào zú yǐ róng nà“ cāng máng wú jìn zhī tiān shàng rén jiān de kōng jiān” hé“ yōu yuǎn màn cháng zhī gǔ wǎng jīn lái de shí jiān” de shī rén， zhǐ yòu nà xiē duì cǐ shí jiān hé kōng jiān dū gè xiāng mián yán lián jiē zhī dà shēng mìng yòu gēngshēn céng tǐ yàn de shī rén， cái néng yǐ zhé rén zhī xīn， wù chū“ rén shēng yòu qíng lèi zhān yì， jiāng shuǐ jiāng huā qǐ zhōng jí”（ dù fǔ《 āi jiāng tóu》） de zhì lǐ。 rú guǒ shuō， bái jū yì zhī《 shàng yáng rén》 suǒ wèi“ yīng guī yàn qù cháng qiǎo rán， chūn wǎng qiū lái bù jì nián。 wéi xiàng shēn gōng wàng míng yuè， dōng xī sì wǔ bǎi huí yuán，” hái zhǐ shì cóng yī gè gù dìng de shì diǎn， zài yī gè yòu xiàn de shí kōng gòu jià zhōng， zì wǒ má bì zhe“ yōu huàn yì shí”， qǐ tú wàng què de huà； nà me， lǐ bái zhī《 bǎ jiǔ wèn yuè》 suǒ wèi“ jīn rén bù jiàn gǔ shí yuè， jīn yuè céng jīng zhào gǔ rén。 gǔ rén jīn rén ruò liú shuǐ， gòng kàn míng yuè jiē rú cǐ，” zé yǐ“ tōng gǔ jīn 'ér guān zhī”（ wáng guó wéi《 rén jiān cí huà · shān gǎo》）， zài yī gè gǔ wǎng jīn lái wèi zhī“ zhòu”， shàng xià sì fāng wèi zhī“ yǔ” de shí kōng gòu jià zhī zhōng， qǐ tú chāo yuè“ yōu huàn yì shí”。 zhǐ shì zhè zhǒng“ chāo yuè” de qǐ tú， běn bù kě néng shí xiàn。 lǐ bái shī zhōng zuì hòu“ wéi yuàn dāng gē duì jiǔ shí， yuè guāng cháng zhào jīn zūn lǐ” liǎng jù， biàn shì“ chāo yuè” zhī“ qǐ tú” wèi néng shí xiàn， ér yòu duò rù zì wǒ má zuì zhī zhōng de míng zhèng。 zhōng guó zhé xué、 zhōng guó yì shù de zuì gāo jìng jiè shì， bù jǐn zhī qí jú xiàn， zhī qí bù kě； ér qiě shēn zhī qí jú xiàn zhī bù kě chāo yuè， zhī qí chāo yuè zhī qǐ tú de dìng rán bù néng shí xiàn。 cǐ shēn dù de“ jú xiàn yì shí”， biàn shēng huá chéng wéi“ dá guān sǎ tuō” zhī chóng gāo de yì shù jìng jiè hé rén shēng zhé lǐ jìng jiè。 zhāng ruò xū zhī“ yǐ gū piān yā dǎo quán táng zhī zuò”（ wén yī duō yǔ）（ 1） de《 chūn jiāng huā yuè yè》， biàn shì rú cǐ。
　　
　　 zhèng rú wén yī duō xiān shēng suǒ shuō： shī zhōng“ yòu de shì qiáng liè de yǔ zhòu yì shí， bèi yǔ zhòu yì shí shēng huá guò de chún jié de 'ài qíng， yòu yóu 'ài qíng fú shè chū lái de tóng qíng xīn， zhè shì shī zhōng de shī， dǐng fēng shàng de dǐng fēng” (《 wén yī duō quán jí · táng shī zá lùn · gōng tǐ shī de zì shú》， shēng huó · dú shū · xīn zhī sān lián shū diàn 1982 nián 8 yuè běi jīng dì 1 bǎn dì 21 yè )。