yuèdòugāo shìzài诗海dezuòpǐn!!! |
[ gāo shì cénshēn ]
táng sòng yǐ lái, gāo shì hé cénshēn shì jīng cháng bèi rén men bìng chēng de liǎng wèi shī rén。 lì rú dù fǔ shuō:“ gāo cén shū huǎn bù,
shěn bào dé tóng xíng。 yì qiè guān fēi dòng, piān zhōng jiē hùn máng。”(《 jì péng zhōu gāo sān shí wǔ shǐ jūn shì guó zhōu cén 'èr shí qī cháng
shǐ cān sān shí yùn》) yán yǔ shuō:“ gāo cén zhī shī bēi zhuàng, dú zhī shǐ rén gǎn kǎi。”(《 cāng làng shī huà》) xīn wén fáng
shuō:“ cān …… shī diào yóu gāo,…… yǔ gāo shì fēng gǔ pō tóng, dú zhī lìng rén kāng kǎi huái gǎn。”(《 táng cái zǐ chuán》)
hú yìng lín shuō:“ gāo cén bēi zhuàng wéi zōng, wáng mèng xián dàn zì dé。”(《 shī sǒu》) zhè zhù yào shì yīn wéi tā men de shī fēng
xiāng jìn, dū yǐ“ fēng gǔ” zhù chēng, tā men dū céng cè shēn róng mù, shàn cháng yǐ gǔ shī yóu qí shì qī gǔ de xíng shì lái xiě biān sài
tí cái, ér qiě shī zhōng chōng yì zhe gǎn jī bù píng zhī qì。 bù guò, zhè liǎng wèi shī rén tóng zhōng yòu yòu yì, zài shī tán shàng gè zì zuò
chū liǎo bù tóng de gòng xiàn。
gāo shì( 704 héng 765) zì dá fū, bó hǎi tiáo xiàn( jīn hé běi jǐng xiàn) rén。
gāo shì yī shēng de jīng lì bǐ jiào fēng fù。 tā zǎo nián shēng huó kùn dùn, èr shí suì shí xī yóu cháng 'ān, kāi yuán shí jiǔ zhì 'èr shí
nián jiān céng běi shàng jì mén。 yǐ hòu yuē yòu shí nián zhì liú sòng zhōu, guò liǎo duō nián“ hùn jì yú qiáo” de luò tuò làng yóu shēng huó。 sì
shí liù suì shí yìng shì jǔ yòu dào kē zhōng dì, rán jǐn dé biàn zhōu fēng qiū wèi zhī zhí。 sān nián hòu qì guān, fù hé xī jié dù shǐ gē shū
hàn mù fǔ, chōng zhǎng shū jì。 ān shǐ zhī luàn fā shēng hòu, gāo shì zì luò gǔ xī chí jiàn xuán zōng, chén tóng guān bài wáng zhī shì, yòu cóng
xuán zōng zhì shǔ jùn, bài jiàn yì dà fū。 zhì dé yuán nián( 756), shòu sù zōng mìng zhēng tǎo yǒng wáng lín, jiān yù shǐ dà fū、 yáng
zhōu dà dū dū fǔ zhǎngshǐ、 huái nán jié dù shǐ, cǐ hòu shù rèn dì fāng dà yuán。
dài zōng jí wèi hòu, xiān hòu rù cháo wéi lì bù shì láng、 xíng bù shì láng, jìn fēng bó hǎi xiàn hóu。《 jiù táng shū》 shuō tā
“ yòu táng yǐ lái, shī rén zhī dá zhě, wéi shì 'ér yǐ。” tā zuì kǎn lǐn bù yù de shì zài dì yī cì chū sài qián hòu de shí qī,
nà shí tā màn yóu jì běi yī dài, xiǎng tóu bǐ cóng jūn, dàn wèi néng rú yuàn, bù dé bù zài liáng sòng yī dài qī yóu, dàn zhè què shì tā
chuàng zuò lì zuì wàng shèng de gāo cháo shí qī。 wǎn nián zuò liǎo dà guān hòu, suī yě jiān yòu jiā zuò, jiào zhī yǐ qián què bù miǎn yòu suǒ xùn sè
liǎo。 yòu《 gāo cháng shì jí》。
gāo shì de xìng gé kuáng fàng bù jī, nián qīng shí jié jiāo yóu xiá, guò zhe“ dàn qí jī zhù bái rì wǎn, zòng jiǔ gāo gē yáng liǔ chūn”
(《 bié wéi cān jūn》) de fàng làng shēng huó; làng yóu liáng sòng shí, yě shì“ jiǔ sì huò yān liú, yú tán lǚ qī bó”(《 qí
shàng chóu xuē sān jù jiān jì guō shàofǔ wēi》), xíng zhǐ bù dìng。 dù fǔ chēng tā“ gāo shēng kuà 'ān mǎ, yòu sì yōu bìng 'ér”
(《 sòng gāo sān shí wǔ shū jì shí wǔ yùn》), yīn fán chēng tā“ xìng tuò luò, bù jū xiǎo jié”(《 hé yuè yīng líng jí》)。
tā yòu shì jù yòu zòng héng zhuàng zhì hé shí jì zhèng zhì cáigàn de rén wù, shēng píng dì yī cì rèn guān( fēng qiū xiàn wèi) jí yīn yǔ hóng kuò
zhì xiàng bù hé qì yìn 'ér qù。 ān shǐ luàn zhōng tā zhù dòng yì jué xiàn jì, yòu xiān hòu dé dào xuán zōng hé sù zōng de shǎng shí, shòu mìng yú
wēinàn zhī jì。 kě jiàn tā zhì dà cái xióng, bìng fēi hǎo zuò kōng yán zhī bèi。
shī rén de xìng gé hé jīng lì fǎn yìng zài chuàng zuò shàng, shǐ tā de shī gē jù yòu chén xióng shēn hòu de tè sè。 tā duì zì jǐ de bào
fù hé cái jù chōng mǎn zì xìn:“ gōng hóu jiē wǒ bèi, dòng yòng zài móu lüè。 shèng xīn sī xián cái, qiè lái yì kuí huò。”(《 hé
cuī 'èr shàofǔ dēng chǔ qiū chéng zuò》), duì lì shǐ shàng de yīng xióng xūn jì yě bù shèng xiàng wǎng:“ běi shàng dēng jì mén, máng máng jiàn shā
mò。 yǐ jiàn duì fēng chén, kǎi rán sī wèi huò。”(《 qí shàng chóu xuē sān jù jiān jì guō shàofǔ wēi》)“ huà tú qí lín gé,
rù cháo míng guāng gōng。 dà xiào xiàng wén shì, yī jīng hé zú qióng。”(《 sài xià qū》) yīn qí rú cǐ, xiàn shí zhōng de bù yù shǐ
shī rén gé wài fèn jī bù píng。 zài《 xiào gǔ zèng cuī 'èr》 shī zhōng, tā jī cì nà xiē“ miǎo rán zài yún xiāo” de guì huàn wéi zhī yóu
yàn xiǎng lè, ér yòu cái zhī shì zhǐ néng chén lún cǎo zé, jiē shì liǎo bù yī yǔ quán guì de duì lì。 tā kě wàng dé dào míng zhù de jiàn shǎng
hé zhòng yòng, cháng jiè gǔ dài rén shì shū fā zì jǐ de qíng huái。 rú《 sòng zhōng shí shǒu》 qí yī yún:
liáng wáng xī quán shèng, bīn kè fù duō cái。 yōu yōu yī qiān nián, chén jì wéi gāo tái。 jì mò xiàng qiū cǎo, bēi fēng qiān lǐ lái。
shī zhōng jiè xī hàn liáng xiào wáng yán lǎn rén cái de shǐ jì, jì tuō liǎo zhī yīn nán mì de bēi 'āi, qíng diào hé chén zǐ 'áng de《 jì
qiū huái gǔ》 zhū zuò pō xiāng fǎng fó。 dàn shì, tǎn dàng bù jī de xìng gé shǐ shī rén jí shǐ zài shī yì shí yě bù shī yīng xióng qì dù,
rú《 liú bié zhèng sān wéi jiǔ jiān luò xià zhū gōng》:
jiǎn bù cuō tuó jìng bù chéng, nián guò sì shí shàng gōng gēng。 cháng gē dá zhě bēi zhōng wù, dà xiào qián rén shēn hòu míng。
shī rén zhuàng huái jī liè de xìng gé, zhèng shì xíng chéng tā xióng jiàn shī fēng de zhòng yào yīn sù。
gāo shì bào fù yuǎn dà, yǐ“ móu lüè” zì xǔ, yòu cháng qī chén lún yú shè huì zhōng xià céng, shǐ dé tā rè xīn guān qiē xǔ duō
xiàn shí wèn tí, bìng biǎo xiàn zài shī zhōng。 pì rú, tā bǐ xià de nóng cūn, yǐ bù fù shì mèng hào rán、 wáng wéi shī lǐ chōng mǎn mù gē
qíng diào de táo huā yuán, ér shì fù zài zhe bù xìng hé tòng kǔ de shì jiè。 xiàng《 dōng píng lù zhōng yù dà shuǐ》, xiě chū liǎo“ chóng shé
yōng dú shù, mí lù bēn xíng zhōu。 jià sè suí bō lán, xī chéng bù kě qiú” de bēi cǎn qíng zhuàng。 shī rén hái jìn yī bù zhǐ chū: rén
huò héng héng yóu qí shì chén zhòng de fù shuì, gèng jiā shēn liǎo mín zhòng de bù xìng:“ chóu chàng mǐn tián nóng, pái huái shāng lǐ lǘ。 céng shì lì
jǐng shuì, hé wéi wú dǒu chǔ?”(《 kǔ yǔ jì fáng sì kūn jì》) zhè zhǒng dài yòu wèimín qǐng mìng yì wèi de shī piān, zài tóng shí
dài shī rén zhōng bìng bù duō jiàn。 zài biān sài shī zhōng, gāo shì yě mǐn ruì dì tí chū bù shǎo wèn tí hé zhù zhāng。 rú《 sài shàng》 zhǐ chū:
“ zhuǎn dǒu qǐ cháng cè, hé qīn fēi yuǎn tú。” fǎn duì yìng fù yī shí de quán yí zhī jì, zhù zhāng zuò hǎo chōng fēn de zhǔn bèi cóng gēn běn
shàng jiě jué biān huàn wèn tí;《 jì mén wǔ shǒu》 qí wǔ jiù shù zú dài yù zhī dī, duì tǒng zhì jí tuán de guǎ 'ēn tí chū liǎo kàng yì。
ér《 jì zhōng zuò》 zé cóng sài wài bù zú jiàng 'ér fù pàn de xiàn xiàng, jìn 'ér duì biān jiāng zhǐ gù yōng bīng zì zhòng, wú yì 'ān biān de shì
shí biǎo shì liǎo shēnqiè de yōu lǜ。 zhè lèi shī yòu jiào duō de yì lùn, zuò wéi shī 'ér yán wèi bì jiā, dàn cóng zhōng kě yǐ kàn dào shī rén
de xiōng jīn。
gāo shì de shī yǐ gǔ tǐ jiàn cháng, yóu yǐ qī gǔ wéi shèng。 tā de gǔ shī xiǎn rán shòu dào zhāng shuō de yǐng xiǎng。 rú zhāng shuō yòu wǔ
gǔ《 wǔ jūn yǒng》 yín yǒng dāng dài gōng yè rén wù, gāo shì zé yòu wǔ gǔ《 sān jūn yǒng》, liǎng shī de xíng shì hé zhù zhǐ wán quán xiāng
tóng。 zhāng shuō de《 yè dū yǐn》 shì qī gǔ míng piān, gāo shì yě yǐ qī gǔ xiě liǎo《 gǔ dà liáng xíng》, xiǎn xì bù wǔ qián zhě zhī
zuò。 dàn gāo shì de qī yán gē xíng gèng jù chuàng zào xìng, lì lái bèi rèn wéi shì shī zhōng diǎn fàn, rú hú yìng lín chēng wéi“ yīn jié xiān míng,
qíng zhì wěi zhé, nóng xiān xiū duǎn, dé zhōng hé dù”(《 shī sǒu》), sòng yù rén yù wéi“ qī yán bù tiāo zhī zǔ”(《 sān
táng shī pǐn》)。 tā de qī yán gē xíng bù jǐn shàng chéng sì jié yǐ lái gē xíng de tǐ zhì, ér qiě hái xī qǔ liǎo hàn wèi gǔ shī jiǎn lǎo
qiú zhuàng de tè sè, qì shì hún xióng 'ér fēi yuè zì rú, zài chí chěng zòng héng zhōng yǐ“ jīn gǔ” qǔ shèng, lì rú《 yàn gē xíng》:
hàn jiā yān chén zài dōng běi, hàn jiāng cí jiā pò cán zéi。 nán 'ér běn zì zhòng héng xíng, tiān zǐ fēi cháng cì yán sè。 chuāng jīn fá gǔ
xià yú guān, jīng pèi wēi yí jié shí jiān。 xiào wèi yǔ shū fēi hàn hǎi, chányú liè huǒ zhào láng shān。 shān chuān xiāo tiáo jí biān tǔ, hú qí
píng líng zá fēng yǔ。 zhàn shì jūn qián bàn sǐ shēng, měi rén zhàng xià yóu gē wǔ。 dà mò qióng qiū sài cǎo féi, gū chéng luò rì dǒu bīng xī。
shēn dāng 'ēn yù cháng qīng dí, lì jìn guān shān wèi jiě wéi。 tiě yī yuǎn shù xīn qín jiǔ, yù zhù yìng tí bié lí hòu。 shàofù chéng nán yù duàn
cháng, zhēng rén jì běi kōng huí shǒu。 biān fēng piāo yáo nà kě dù, jué yù cāng máng gèng hé yòu? shā qì sān shí zuò zhèn yún, hán shēng yī yè
chuán diāo dǒu。 xiāng kàn bái rèn xuè fēn fēn, sǐ jié cóng lái qǐ gù xūn。 jūn bù jiàn shā chǎng zhēng zhàn kǔ, zhì jīn yóu yì lǐ jiāng jūn。
zhè shǒu shī tū pò liǎo yǐ qián tóng tí shī zuò pū chén、 xuàn rǎn zhēng rén sī fù chán mián xiāng sī zhī qíng de gé jú, ér dà dà kāi tuò
liǎo gē cí de nèi róng。 jǔ fán chū zhēng de jūn róng、 jūn qíng de jǐn jí、 sài mò de huāng hán、 zhàn zhēng de kù liè、 jūn zhōng de kǔ lè
bù jūn、 zhàn shì de yǒng wǔ、 bié lí de bēi chuàng、 hé píng de qí yuàn děng děng, jù róng wéi yī lú。 shī zhōng pián sàn xiāngjiàn de jù shì
hé píng zè hù huàn de yòng yùn, yǐ jí yuán shēng lǜ rù gǔ tǐ de xiě fǎ, hé lú、 luò yǐ lái de gē xíng bìng wú 'èr zhì, dàn jú shì
de dòng dàng pái hé què fēi qián rén kě bǐ。 shī rén de bǐ chù bìng bù gù dìng zài mǒu zhǒng dān chún de qíng sī shàng, ér shì zài fù zá de nèi
xīn bō lán jiān diē dàng huí xuán, zài jī yuè de shū qíng zhōng yòu bù shí biàn huàn zhe chǎng jǐng, xíng chéng guī gé zhěng liàn 'ér yòu yī qì wò xuán,
táo xǐ zǎo shì 'ér yòu yì xiàng xiān míng de tè sè。 yòu rú《 fēng qiū xiàn》:
wǒ běn yú qiáo mèng zhū yě, yī shēng zì shì yōu yōu zhě。 zhà kě kuáng gē cǎo zé zhōng, níng kān zuò lì fēng chén xià。 zhǐ yán xiǎo yì
wú suǒ wéi, gōng mén bǎi shì jiē yòu qī。 bài yíng zhǎngguān xīn yù suì, biān tà lí shù lìng rén bēi。 bēi lái xiàng jiā wèn qī zǐ, jǔ jiā
jìn xiào jīn rú cǐ。 shēng shì yìng xū nán mǔ tián, shì qíng jìn fù dōng liú shuǐ。 mèng xiǎng jiù shān 'ān zài zāi, wéi xián jūn mìng rì chí huí。
nǎi zhī méi fú tú wéi 'ěr, zhuǎn yì táo qián guī qù lái。
quán shī zhí shū xiōng yì, tāo tāo shuō lái, jié zòu xiān míng 'ér háo bù jú cù。 xíng shì shàng sì jù yī zhuǎn yùn, měi jié qián liǎng jù
sǎnxíng, hòu liǎng jù yǐ 'ǒu jù chū zhī, ér duì 'ǒu chù zǒng shì zuì zhǎn jié zuì jī 'áng de nèi xīn dú bái。 yóu qí“ bài yíng”、
“ biān tà” liǎng jù, jì biǎo xiàn liǎo tā bù yuàn wéi wǔ dǒu mǐ zhé yāo de 'ào 'àn xìng gé, yě biǎo xiàn liǎo tā bù rěn zhū qiú bǎi xìng de
nèi xīn chōng tū, xiǎn dé zhēn qiē gǎn rén。 gē xíng zhì cǐ yǐ chéng wéi yī zhǒng lín lí
shī tǐ liǎo。
gāo shì de shī gē shàn yú qǔ shì, jí shǐ shì yī xiē xún cháng de tí cái, yī jīng shī rén chǔlǐ yě jù yòu liǎo bǎo mǎn de zhāng lì,
xiǎn dé jìngqì bī rén。 rú qī lǜ《 jiǔ yuè jiǔ rì chóu yán shàofǔ》:
yán qián bái rì yìng kě xī, lí xià huáng huā wéi shuí yòu? hángzǐ yíng shuāng wèi shòu yī, zhù rén dé qián shǐ gū jiǔ。 sū qín qiáo cuì
rén duō yàn, cài zé qī chí shì kàn chǒu。 zòng shǐ dēng gāo zhǐ duàn cháng, bù rú dú zuò kōng sāo shǒu。
shī fā chàng jīng tǐng, chū rén yì biǎo。 bái rì tú xuán, jú huā wǎng kāi, shī rén yòng fǎn tiǎo de kǒu wěn xiān tù fèn jī bù píng zhī
qì yǐ lǒngzhào quán piān, zuì hòu yòu yòng“ zòng shǐ”“ bù rú” de dùn cuò bǐ fǎ fān diē chū shì zì qì wǒ de láo sāo。 zhè zhǒng shī
xīn yǐ yùn sī, shǐ qì yǐ qiǎn cí de yì shù biǎo xiàn, shǐ gāo shì de shī jìn sǎo tān huǎn, chéng xiàn“ qì gǔ qiú shàng”、“ lěi luò
qí jùn”(《 yì yuàn zhī yán》) de miàn mù。
gāo shì de yī xiē jué jù yě xiěde jìng jiè kuò dà、 fēng gǔ lǐn rán。 rú《 sài shàng tīng chuī dí》:“ xuě jìng hú tiān mù mǎ
hái, yuè míng qiāng dí shù lóu jiān。 jiè wèn méi huā hé chù luò? fēng chuī yī yè mǎn guān shān。” bǎ kōng kuò cāng máng de sài wài xuě yè huà
wéi wú bǐ xuàn lì de huà miàn。《 bié dǒng dà 'èr shǒu》 qí 'èr:“ qiān lǐ huáng yún bái rì xūn, běi fēng chuī yàn xuě fēn fēn。 mò chóu
qián lù wú zhī jǐ, tiān xià shuí rén bù shí jūn。” huāng liáng de sài mò zhèng yīn yòu liǎo yīng xióng de jīn huái cái biàn dé zhuàng měi dòng rén。 hòu
liǎng jù bǐ qǐ wáng bó de“ hǎi nèi cún zhī jǐ, tiān yá ruò bǐ lín” lái, gèng jù yòu yī zhǒng háo jié qì gài。
( zhōng guó wén xué shǐ, zhāng péi héng luò yù míng)