yuèdòulǐ bái Li Baizài诗海dezuòpǐn!!! |
lǐ bái de shī yǐ shū qíng wéi zhù。 qū yuán 'ér hòu, tā dì yī gè zhēn zhèng néng gòu guǎng fàn dì cóng dāng shí de mín jiān wén yì hé qín、 hàn、 wèi yǐ lái de yuèfǔ mín gē xī qǔ qí fēng fù yíng yǎng, jí zhōng tí gāo 'ér xíng chéng
[ shèng táng shī gē yǔ lǐ bái ]
táng xuán zōng kāi yuán、 tiān bǎo nián jiān, zhí zhì “ ān shǐ zhī luàn ” bào fā yǐ qián, shì táng dài shè huì gāo dù fán shèng 'ér qiě jí
fù yú yì shù qì fēn de shí dài。 táng shī jīng guò yī bǎi duō nián de zhǔn bèi hé yùn niàng, zhì cǐ zhōng yú dá dào liǎo quán shèng de gāo fēng。
suī rán, zài táng shī de chū、 shèng、 zhōng、 wǎn sì gè jiē duàn zhōng, shèng táng wéi shí zuì duǎn, qí chéng jiù què zuì wéi huī huáng。 zhè yī
shí qī, bù dàn chū xiàn liǎo wěi dà de shī rén lǐ bái, hái yǒng xiàn chū yī dà pī cái huá héng yì de yōu xiù shī rén。 xǔ duō qiān bǎi nián
lái kuài zhì rén kǒu、 guǎng wéi chuán sòng de shī piān, biàn shì zài zhè yī shí qī chǎn shēng de。 rè qíng yáng yì、 háo mài bēn fàng、 jù yòu yù
bó nóng liè de làng màn qì zhì, shì shèng táng shī de zhù yào tè zhēng; ér jí shǐ shì tián jìng yōu měi zhī zuò, yě tóng yàng shì shēng qì mí mǎn、
guāng cǎi yì yì de。 zhè jiù shì wéi hòu rén suǒ yàn xiàn de“ shèng táng zhī yīn”。
shèng táng shī cháo bō lán zhuàng kuò, qì xiàng wàn qiān。 ér qí zhōng zuì yǐn rén zhǔ mù、 dòng rén xīn xián de, shì lǐ bái de chuàng zuò。
lǐ bái de shī gē, zuì chōng fēn yě zuì jí zhōng dì tǐ xiàn liǎo nà gè shí dài de jīng shén fēng mào。 bǎo mǎn de qīng chūn rè qíng, zhēng qǔ jiě
fàng de péng bó jīng shén, jī jí lè guān de lǐ xiǎng zhǎn wàng, qiáng liè de gè xìng sè cǎi, zhè yī qiē huì chéng liǎo zhōng guó gǔ dài shī shǐ shàng
gé wài fù yòu zhāoqì de gē chàng。
yī、 lǐ bái de shēng píng hé xìng gé
lǐ bái( 701 héng 762) zì tài bái, yuán jí lǒng xī chéng jì( jīn gān sù qín 'ān), chū shēng yú zhōng yà xī yù de suì yè
chéng( zài jīn jí 'ěr jí sī sī tǎn jìng nèi), yuē wǔ suì shí, qí jiā qiān jū mián zhōu chāng lóng( jīn sì chuān jiāng yóu)。 qí fù lǐ
kè( huò wèi zhēn míng bù xiáng,“ kè” shì duì wài lái zhě de fàn chēng), bù qiú lù shì 'ér jiā jìng fù yù, suǒ yǐ rén men cāi xiǎng
tā kě néng shì yī wèi jù shāng。 lǐ bái de qīng shàonián shí qī shì zài shǔ zhōng dù guò de, tā zì yòu dú shū jiù guǎng wéi shè liè, suǒ wèi
“ wǔ suì sòng liù jiá, shí suì guān bǎi jiā”(《 shàng 'ān zhōu péi zhǎngshǐ shū》),“ shí wǔ guān qí shū, zuò fù líng xiāng rú
(《 zèng zhāng xiāng gǎo》)。 nián qīng shí zhàng jiàn rèn xiá,《 yǔ hán jīng zhōu shū》 yún:
“ shí wǔ hǎo jiàn shù, biàn gān zhū hóu。” wèi hào shuō tā“ móu zǐ jiǒng rán, duō rú 'è hǔ …… shǎo rèn xiá, shǒu rèn shù
rén”(《 lǐ hàn lín jí xù》)。 cuī zōng zhī zài《 zèng lǐ shí 'èr bái》 shī zhōng yě yǐ“ xiù yòu bǐ shǒu jiàn”、“ shuāng móu
guāng zhào rén” zhè yàng de jù zǐ miáo shù qí fēng dù。 hěn jiǔ yǐ hòu, tā hé péng yǒu xù jiù, hái xīng zhì bó bó dì huí yì dāng nián shā
chū wǔ líng 'èshào chóngwéi de wǎng shì( jiàn《 xù jiù zèng jiāng yáng zǎi lù diào》)。
tā hái hěn zǎo jiù xiàng wǎng yóu xiān wèn dào de shēng huó:“ shí wǔ yóu shén xiān, xiān yóu wèi céng xiē。”(《 gǎn xīng bā shǒu》
zhī wǔ) shí bā、 jiǔ suì shí, lǐ bái céng yǐn jū yú dài tiān dà kuāng shān, bìng cóng zhào ruí xué。 zhào ruí shì gè yǐ“ wáng bà zhī dào
jiàn xíng yú shì”( sūn guāng xiàn《 běi mèng suǒ yán》) de xué zhě, suǒ zhù《 cháng duǎn jīng》 shí juàn jí zhù jīng bāng jì shì de shì gōng
zhī xué。 lǐ bái 'èr shí suì yù dào sū tǐng, yòu shēn dé zhè wèi“ cháo tíng dà shǒu bǐ”、 wén zhāng jù gōng de zàn shǎng。 kāi yuán shí 'èr
nián( 724) qiū, lǐ bái“ zhàng jiàn qù guó, cí qīn yuǎn yóu”(《 shàng 'ān zhōu péi zhǎngshǐ shū》)。 tā cóng 'é méi shān yán
píng qiāng jiāng nán xià, dào jīng mén、 yóu dòng tíng, jiē zhe yòu dào liǎo jīn líng、 guǎng líng hé huì jī děng dì, bù jiǔ huí zhōu xī shàng, yù
jū yún chéng( jīn hú běi 'ān lù)。 dāng shí zhù míng de dào shì sī mǎ chéng zhēn zài jiāng líng yù dào tā, kuā xǔ tā“ yòu xiān fēng dào gǔ,
kě yǔ shén yóu bā jí zhī biǎo”( lǐ bái《 dà péng fù · xù》)。 kāi yuán shí wǔ nián, tā qǔ gù xiāng xǔ yǔ shī sūn nǚ wéi qī。
sān nián hòu, jí kāi yuán shí bā nián( 730), lǐ bái yóu nán yáng qǐ chéng rù cháng 'ān, zhè shí tā zhèng hǎo sān shí suì。
lǐ bái chū rù cháng 'ān wéi qī yuē sān nián。 tā yǐn jū zài zhōng nán shān, guǎng wéi jiāo yóu, xī wàng dé dào wáng gōng dà rén de jiàn yǐn。
nà shí táng xuán zōng zhī mèi yù zhēn gōng zhù bié guǎn jiù shè zài zhōng nán shān, cháng yòu wén rén yǎ shì( qí zhōng bāo kuò wáng wéi、 chǔ guāng xī děng
míng shī rén) qù zuò kè。 lǐ bái jié shí liǎo zhè wèi gōng zhù, què wèi néng rú yuàn yǐ cháng, zhōng yú yàng yàng lí qù。 kāi yuán 'èr shí nián
( 732) xià, lǐ bái yán huáng hé dōng xià, xiān hòu màn yóu liǎo jiāng xià、 luò yáng、 tài yuán děng dì。 èr shí sì nián, yòu jǔ jiā
dōng qiān,“ xué jiàn lái shān dōng”(《 wǔ yuè dōng lǔ xíng dá mén shàng wēng》)。 tā zài yù jū rèn chéng shí, céng yǔ kǒng cháo fù děng
rén huì yú cú lái shān hān yǐn zòng jiǔ, rén chēng“ zhú xī liù yì”。 hòu yòu màn yóu hé nán、 huái nán jí xiāng、 è yī dài, běi dēng
tài shān, nán zhì háng zhōu、 kuàijī děng dì, suǒ dào zhī chù, xíng zhū yín yǒng, shī míng yuǎn bō, zhèn dòng cháo yě, zuì hòu lián tiān zǐ
yě bèi jīng dòng liǎo。
tiān bǎo yuán nián qiū, yóu yú yù zhēn gōng zhù de jiàn yǐn, táng xuán zōng xià zhào zhēng lǐ bái rù jīng, bìng dài yǐ lóng zhòng de lǐ yù:
“ jiàng niǎn bù yíng, rú jiàn qǐ hào; yǐ qī bǎo chuáng cì shí, yù shǒu tiáogēng yǐ fàn zhī。”( lǐ yáng bīng《 cǎo táng jí xù》)
mìng lǐ bái gòngfèng hàn lín。 lǐ bái yìng zhào rù jīng shí, pō wéi chóu chú mǎn zhì,《 nán líng bié 'ér tóng rù jīng》 shī yún:“ yǎng tiān
dà xiào chū mén qù, wǒ bèi qǐ shì péng hāo rén!” tā yòu xīn zuò yī fān shì yè lái bào dá xuán zōng de zhī yù zhī 'ēn, dàn zhè wèi 'ào
àn de shī rén hěn kuài jiù zāo dào liǎo gōng tíng quán guì men de jì hèn。 yī nián hòu tā jiù kāi shǐ zāo dào chán huǐ,“ bái bì jìng hé gū?
qīng yíng suì chéng yuān”(《 shū qíng zèng cài shè rén xióng》),“ jūn wáng suī 'ài 'é méi hǎo, wú nài gōng zhōng dù shā rén”(《 yù
hú yín》), zhè xiē shī jù dōushì tā dāng shí xiǎn 'è chǔjìng de xiě zhào。 tiān bǎo sānzǎi chūn, lǐ bái bèi fàng hái xiāng。 zhè yī cì
tā zài cháo zhōng rèn zhí de shí jiān zhǐ yòu yī nián duō, dàn què shǐ shī rén duì shè huì de rèn shí fā shēng liǎo shēn kè biàn huà。
lǐ bái lí cháng 'ān hòu, yán shāng zhōu dà dào dōng xíng, zhì luò yáng yǔ dù fǔ xiāng shí, hòu yòu yǔ dù fǔ、 gāo shì yī qǐ chàng yóu
liáng、 sòng yī dài, guò zhe yǐn jiǔ lùn wén、 zhuī yīng zhú tù de fàng yì shēng huó。 yì nián, zài shān dōng yǎn zhōu, lǐ bái yòu yǔ dù fǔ
xiāng yù, tóng yóu sì shuǐ、 dōng méng děng dì。 suí zhe tiān bǎo nián jiān zhèng zhì xíng shì měi kuàng yù xià, lǐ bái duì guó shì de qīng wēi shēn gǎn
yōu lǜ hé bù 'ān。 tā zài《 dá wáng shí 'èr hán yè dú zhuó yòuhuái》、《 yuǎn bié lí》 děng shī zhōng, duì lǐ lín fǔ、 yáng guó zhōng
děng rén de shàn quán hé zhū shā yì jǐ gōng kāi biǎo shì kàng yì, duì xiǎn 'è de zhèng jú fā chū bēi chuàng de nà hǎn。 tā sì chù làng yóu, piāo
bó zài liáng yuán、 lǔ jùn hé jīn líng yī dài, hái dào guò yōu jì děng dì。 yī lù shàng xiě xià liǎo xǔ duō yōu xiù de shī piān。
tiān bǎo shí sì zài( 755) ān shǐ zhī luàn bào fā, lǐ bái bì dì dōng nán, lái wǎng yú xuān chéng、 dāng tú、 jīn líng、 lì
yáng yī dài。 hòu yǐn jū yú lú shān。 dāng shí xuán zōng zhī zǐ yǒng wáng lín shuài shī yóu jiāng líng dōng xià,“ bì shū sān zhì”(《 yǔ jiǎ
shàogōng shū》), yǐ fù xīng dà yè de míng yì gōng qǐng lǐ báishēn yǔ qí róng mù, lǐ bái suì mǎn huái rè chén yì rán cóng róng。 bù liào
sù zōng lǐ hēng hé yǒng wáng lín zhī jiān yòu huò qǐ xiāo qiáng, lǐ lín jūn bài bèi shā。 lǐ bái yě yīn cǐ huò zuì xià yù, bù jiǔ bèi cháng liú
yè láng( jīn guì zhōu tóng zǐ yī dài)。 dāng shí shī rén zhèng xiàn yú“ shì rén jiē yù shā”( dù fǔ《 bù jiàn》) de wēi xiǎn chù
jìng zhī zhōng, yǐ zhì dù fǔ hái wù xìn liǎo liú yán xiě shī jì tuō chén tòng de 'āi sī。 lǐ bái sù jiāng xī shàng, zhì wū shān shí yù shè fàng
hái。 zhè shí tā yǐ nián jìn liù shí, dàn réng zhuàng xīn wèi yǐ, shàng yuán 'èr nián( 761), yòu yī cì tà shàng zhēng tú, zhǔn bèi cān
jiā lǐ guāng bì de píng pàn jūn duì, tú zhōng yīn bìng zhé huí。 bǎo yìng yuán nián( 762), lǐ bái bìng sǐ yú dāng tú zú shū lǐ yáng bīng
jiā, jié shù liǎo tā fù yòu chuán qí sè cǎi de yī shēng。 yòu《 lǐ tài bái jí》。
lǐ bái shēng píng làng jì tiān xià, ér dà qǐ dà luò de shēn shì zāo yù yòu shǐ tā guǎng fàn jiē chù liǎo shēng huó de gè gè céng miàn。 tā
de xiān míng de gè xìng jiù shì zài chōng fēn shǔn xī shí dài qì xī de jī chǔ shàng xíng chéng de。 lǐ bái zì nián qīng shí jiù kāng kǎi zì fù, bù
jū cháng diào,“ cháng yù yī míng jīng rén, yī fēi chōng tiān, bǐ jiàn lù qiān qiáo, jiē bù néng yě”( fàn chuán zhèng《 táng yòu shí yí hàn
lín xué shì lǐ gōng xīn mù bēi xù》)。 tā jù yòu hěn qiáng liè de rèn xiá zuò fēng: shàng wǔ qīng rú, tuō lüè xiǎo jié, qīng cái hǎo shī,
háo dàng shǐ qì。 nián qīng shí“ dōng yóu wéi yáng, bù yú yī nián, sàn jīn sān shí yú wàn, yòu luò bó gōng zǐ, xī jiē jì zhī”
( lǐ bái《 shàng 'ān zhōu péi zhǎngshǐ shū》)。 xǐ háo yǐn zòng bó, yòu jīng yú qí shè。 tā bù xiè yú zǒu yī bān shì zǐ yóu kē jǔ
rù shì de cháng guǐ dào lù, ér xī wàng yī jǔ chéng jiù dà yè。 tā yòu bù wú qián chéng dì qiú xiān xué dào, cǎi yào liàn dān, dú gū jí
shuō tā chū mén de xíng zhuāng shì“ xiān yào mǎn náng, dào shū yíng qiè”(《 sòng lǐ bái zhī cáo nán xù》)。 shèn zhì, tā hái cóng shān
dōng zūn shī gāo rú guì shòu dào zhuàn, lǚ xíng liǎo zhèng shì chéng wéi dào jiào tú de yí shì。 tā duì páinàn jiě fēn de cè shì pō wéi qīng xīn,
yòu zòng héng jiā de qì pài, cuī zōng zhī shuō tā“ qīng lùn jì dǐ zhǎng, xuán tán yòu jué dǎo。 fēn míng chǔ hàn shì, lì lì wáng bà dào”
(《 zèng lǐ shí 'èr bái》)。《 xīn táng shū · wén yì lièzhuàn》 yě shuō tā“ xǐ zòng héng shù”。 zǒng zhī,“ zhì shàng dào shù,
wèi shén xiān kě zhì; bù qiú xiǎo guān, yǐ dāng shì zhī wù zì fù”( liú quán bái《 táng gù hàn lín xué shì lǐ jūn jié jì》), tā
de rén shēng lǐ xiǎng jì shì chāo tuō yòu shì jī jí rù shì de。 ér shàng shù gè gè fāng miàn, yòu zhèng shì shèng táng shí dài shè huì xí shàng hé wén
huà jīng shén de xiǎn zhù tè zhēng suǒ zài。 yīn cǐ, lǐ bái yě jiù hěn zì rán dì chéng wéi dāng dài rén men suǒ xīn yí de rén lún fēng fàn。 lì
rú wéi liǎo yī zhān lǐ bái de fēng cǎi, rèn huá、 wèi wàn bù yuǎn qiān lǐ zhuī zōng xiāng cóng;“ sì míng kuáng kè” hè zhī zhāng yī jiàn lǐ bái,
jīng hū wéi“ zhé xiān rén”, jiě xià suí shēn suǒ pèi de jīn guī xiāng zèng; mén rén wǔ qī zé gān yuàn fù tānɡ dǎo huǒ, yuè guò 'ān lù shān
pàn jūn de zhàn lǐng qū zhì dōng lǔ jiē huí shī rén de zǐ nǚ, děng děng。 lǐ bái de shī gē zhèng shì tōng guò
chū shí dài de fēng róng shén cǎi, cóng 'ér chéng wéi shèng táng de zuì qiáng yīn de。
èr、 shí dài lǐ xiǎng de yì shù shēng huá
lǐ bái de shī gē shì shèng táng qì xiàng de diǎn xíng dài biǎo。 shī rén zhōng qí yī shēng, dōuzài yǐ tiān zhēn de chì zǐ zhī xīn 'ōu gē lǐ
xiǎng de rén shēng, wú lùn hé shí hé dì, zǒng yǐ mǎn qiāng rè qíng qù yōng bào zhěng gè shì jiè, zhuī qiú chōng fēn dì xíng shì、 lì gōng hé xiǎng
shòu, duì yī qiē měi de shì wù dōuyòu mǐn ruì de gǎn shòu, bǎ wò xiàn shí 'ér yòu bù mǎn zú yú xiàn shí, tóu rù shēng huó de jí liú 'ér
yòu chāo yuè kǔ nán de yōu huàn, zài gāo yáng kàng fèn de jīng shén zhuàng tài zhōng qù shí xiàn zì shēn de jià zhí。 rú guǒ shuō, lǐ xiǎng sè cǎi shì
shèng táng yī dài shī fēng de zhù yào tè zhēng, nà me, lǐ bái shì yǐ gèng fù yú zhǎn wàng de lǐ xiǎng gē chàng zǒu zài liǎo shí dài de qián yán。
lǐ bái de shī gē fēng fù hé fā zhǎn liǎo shèng táng shī gē zhōng yīng xióng zhù yì de yì shù zhù tí。 tā hé tóng shí dài de qí tā wén shì
yī yàng, jù yòu huī hóng de gōng yè bào fù, suǒ wèi“ shēn guǎn yàn zhī tán, móu dì wáng zhī shù, fèn qí zhì néng, yuàn wéi fǔ bì。
shǐ huán qū dà dìng, hǎi xiàn qīng yī”(《 dài shòu shān dá mèng shàofǔ yí wén shū》), jiù shì tā zuì zhí zhe de rén shēng xìn niàn。
lǐ bái shì fǒu jù yòu zài fù zá de quán lì jié gòu zhōng cóng shì zhèng zhì huó dòng de shí jì néng lì, yě xǔ shì hěn kě yí de, dàn zuò wéi
shī rén, zhè zhǒng xìn niàn gèng duō dì chéng wéi tā zhuī qiú hègē sòng zhuàng lì rén shēng de chū fā diǎn。 tā cóng wú shù gǔ dài yīng xióng de fēng dù、
qì pài zhōng xī qǔ lì liàng, bǎ xiàn shí de lǐ xiǎng tóu yǐng dào lì shǐ zhōng qù, cóng 'ér zài shī gē zhōng jiàn lì qǐ yīng xióng xìng gé de rén wù
huà láng。 tā gē sòng jué qǐ cǎo zé、 jì huì fēng yún de yīng xióng, rú《 liáng fǔ yín》 xiě tài gōng wàng:“ jūn bù jiàn zhāogē tú sǒu
cí jí jīn, bā shí xī lái diào wèi bīn; níng xiū bái fā zhào qīng shuǐ, féng shí zhuàng qì sī jīng guān。 guǎng zhāng sān qiān bā bǎi diào, fēng qī
àn yǔ wén wáng qīn。 dà xián hǔ biàn yú bù cè, dāng nián pō sì xún cháng rén。” gē sòng shì gōng míng fù guì rú cǎo jiè de yì shì, rú
《 gǔ fēng》 qí shí xiě lǔ zhòng lián:“ qí yòu tì tǎng shēng, lǔ lián tè gāo miào。 míng yuè chū hǎi dǐ, yīzhāo kāi guāng yào。 què qín
zhèn yīng shēng, hòu shì yǎng mò zhào。 yì qīng qiān jīn zèng, gù xiàng píng yuán xiào。 wú yì dàn dàng rén, fú yī kě tóng diào。” gē sòng 'ài
cái ruò kě、 lǐ xián xià shì de yīng zhù, rú《 xíng lù nán》 qí 'èr zhōng de:“ jūn bù jiàn xī shí yàn jiā zhòng guō kuí, yōng huì zhé
jié wú xián cāi。 jù xīn、 yuèyì gǎn 'ēn fēn, shū gān pōu dǎn xiào yīng cái。 zhāo wáng bái gǔ yíng màn cǎo, shuí rén gèng sǎo huáng jīn tái!”
zàn měi 'ào 'àn bù xùn、 jiān chí bù yī zūn yán de míng chén, rú《 liáng fǔ yín》 zhōng de lìyìjī:“ jūn bù jiàn gāo yáng jiǔ tú qǐ
cǎo zhōng, cháng yī shān dōng lóng zhǔn gōng; rù mén bù bài chěng xióng biàn, liǎng nǚ chuò xǐ lái qū fēng。 dōng xià qí chéng qī shí 'èr, zhǐ huī chǔ
hàn rú xuán péng。 kuáng kè luò bó shàng rú cǐ, hé kuàng zhuàng shì dāng qún xióng!” tā bǐ xià de yīng xióng dà duō shì zài dòng dàng biàn luàn de fēi
cháng shí qī zài lì shǐ wǔ tái shàng chì chà fēng yún de rén wù, ér qiě hé shū qíng zhù rén gōng dǎ chéng yī piàn, hún rán 'ér bù kě fēn。 lì
rú tā zài zèng chóu yǒu péng de shī zhōng shuō:“ fēng shuǐ rú jiàn zī, tóu gān zuǒ huáng jí。”(《 chóu fāng zhōu wáng sī mǎ yǔ yán zhèng zì
duì xuě jiàn zèng》)“ zì yán guǎn、 gé jìng shuí xǔ, cháng xū mò cuò hái bì guān。”(《 jià qù wēn quán gōng hòu zèng yáng shān rén》)
zài zuì xǐng hòu zì shū qí zhì yún:“ fù shuō bǎn zhù chén, lǐ sī yīng quǎn rén。 chuā qǐ kuāng shè jì, níng fù cháng jiān xīn。”
(《 dōng yè zuì sù lóng mén jué qǐ yán zhì》) ān shǐ zhī luàn qǐ, lǐ bái shì xíng shì rú chǔ hàn xiāng zhēng, bìng yǐ zhāng liáng、 hán xìn
zì kuàng:“ pō sì chǔ hàn shí, fān fù wú dìng zhǐ。 cháo guò bó làng shā, mù rù huái yīn shì。 zhāng liáng wèi yù hán xìn pín, liú xiàng
cún wáng zài liǎng chén。 zàn dào xià pī shòu bīng lüè, lái tóu piào mǔ zuò zhù rén。”(《 měng hǔ xíng》) tā rù yǒng wáng lín mù fǔ hòu,
yòu yǐ xiè 'ān zì bǐ:“ dàn yòng dōng shān xiè 'ān shí, wéi jūn tán xiào jìng hú shā。”(《 yǒng wáng dōng xún gē》 qí 'èr) zhí zhì
tā liù shí suì tóu jūn shí, hái yǐ xī hàn dà xiá jù mèng zì xǔ:
“ bàn dào xiè bìng hái, wú yīn dōng nán zhēng。 yà fū wèi jiàn gù, jù mèng zǔ xiān xíng。”
(《 wén lǐ tài wèi dà jǔ qín bīng bǎi wàn chū zhēng dōng nán……》) shēng zài shèng shì de lǐ bái 'ér duì luàn shì yīng xióng zhì yǐ lǐ
zàn, dāng rán bù jǐn jǐn shì fā sī gǔ zhī yōu qíng。 yīn wéi tōng guò zhè lèi rén wù, shī rén gèng néng gòu shū fā zì jǐ“ xīn xióng wàn fū”
de qì gài hé rè qíng, biǎo xiàn zài lì shǐ zhōng jiàn lì huī huáng gōng yè、 jī jí chuàng zào zì wǒ jià zhí de rén shēng yuàn wàng。 tóng shí, zhè
yě chéng wéi shí dài lǐ xiǎng de rén gé huà xiě zhào。
lǐ bái bǎ páinàn jiě fēn de jì shì lǐ xiǎng hé zòng fàng bù jī de gè xìng zì yóu tǒng yī qǐ lái, yǐ qiú dé yuán mǎn de rén shēng。
tā duì rén shēng dào lù de shè jì shì fēn liǎng bù jìn xíng de: shǒu xiān shì jiàn lì qí gōng wěi yè, rú yún:“ gǒu wú jì dài xīn, dú
shàn yì hé yì?”(《 zèng wéi mì shū zǐ chūn》)“ liǎng lóng zhēng dǒu shí, tiān dì dòng fēng yún。 jiǔ hān wǔ cháng jiàn, cāng zú jiě
hàn fēn。”(《 sòng zhāng xiù cái yè gāo zhōng chéng》) ér gōng chéng zhī hòu, què yòu bù tān liàn fù guì míng wèi, ér yǐ“ wǔ hú”、
“ cāng zhōu” wèijiā, xiàng wǎng zì yóu de shēng huó。 tā zǎo nián zài gān yè qiú shì qī jiān bù huì yán zhè yī diǎn:“ gōng chéng fú yī qù,
yáo yè cāng zhōu bàng。”(《 yù zhēn gōng zhù guǎn kǔ yǔ》) zài shì tú zuì dé yì shí bù fàng qì zhè yī diǎn:“ gōng chéng xiè rén jiān,
cóng cǐ yī tóu diào。”(《 hàn lín dú shū yán huái》)“ dài wú jìn jié bào míng zhù, rán hòu xiāng xié wò bái yún。”(《 jià
qù wēn quán gōng hòu zèng yáng shān rén》) zhí dào wǎn nián, tā réng shǐ zhì bù yí:“ zhōng yǔ 'ān shè jì, gōng chéng qù wǔ hú。”
(《 zèng wéi mì shū zǐ chūn》) zhè zhǒng rén shēng lǐ xiǎng jí zhōng biǎo xiàn liǎo shī rén“ xiū fá qí dé” hé rè 'ài zì yóu de yì shí:
“ wǒ yǐ yī jiàn shū, néng qǔ liáo chéng gōng。 zhōng rán bù shòu shǎng, xiū yǔ shí rén tóng。”(《 wǔ yuè dōng lǔ xíng dá mén shàng wēng》)
“ zhà xiàng cǎo zhōng gěng jiè sǐ, bù qiú huáng jīn lóng xià shēng。”(《 shè bì xié jì gǔ chuī zhì zǐ bān qū cí》) zhè xiē shī
jù dōushì shī rén xīn jì de zì wǒ biǎo bái。 yóu yú
liàng de zǔ gěng shí,
zài zhōng guó gǔ dài shī rén zhōng, lǐ bái de gè xìng zhī huó yuè hé jiě fàng shì shǎo yòu de。
tā yī shēng bù yǐ gōng míng xiǎn, què gāo zì qī xǔ, yǐ bù yī zhī shēn 'ér miǎo shì quán guì, sì wú jì dá dì cháo xiào yǐ zhèng zhì
quán lì wéi zhōng xīn de děng jí zhì xù, pī pàn fǔ bài de zhèng zhì xiàn xiàng, yǐ dà dǎn fǎn kàng de zī tài, tuī jìn liǎo shèng táng wén huà zhōng
de yīng xióng zhù yì jīng shén。
lǐ bái fǎn quán guì de sī xiǎng yì shí, shì suí zhe
zǎo qī, zhù yào biǎo xiàn wéi“ bù qū jǐ、 bù gān rén”、“ píng jiāo wáng hóu” de píng děng yào qiú, zhèng rú tā zài shī zhōng suǒ shuō:
“ xī zài cháng 'ān zuì huā liǔ, wǔ hóu qī guì tóng bēi jiǔ。 qì 'àn yáo líng háo shì qián, fēng liú kěn luò tā rén hòu!”(《 liú yè
láng zèng xīn pàn guān》)“ yú yáng jiǔchóng wàn chéng zhù, xuè làng chì chí qīng suǒ xián。”(《 yù hú yín》) tā yòu shí yě fā chū
qīng miè quán guì de háo yǔ, rú“ huáng jīn bái bì mǎi gē xiào, yī zuì lěi yuè qīng wáng hóu”(《 yì jiù yóu jì qiáo jùn yuán cān jūn》)
děng, dàn zhù yào hái shì biǎo xiàn nèi xīn de gāo 'ào。 ér suí zhe duì gāo céng quán lì jí tuán shí jì qíng kuàng de liǎo jiě, tā jìn yī bù jiē
shì liǎo bù yī hé quán guì de duì lì:“ zhū yù mǎi gē xiào, zāo kāng yǎng xián cái。”(《 gǔ fēng》 dì shí wǔ)“ wú tóng cháo
yàn què, zhǐ jí qī yuān luán。”(《 gǔ fēng》 dì sān shí jiǔ)“ jī jù zú yǐ zhēng shí, fèng gū fēi 'ér wú lín。 yǎn tíng cháo
lóng, yú mù hùn zhēn; mó mǔ yī jǐn, xī shī fù xīn。”
(《 míng gāo gē sòng cén zhēng jūn》) bìng duì yīn chǎn shì dì wáng 'ér qiè jù quán wèi zhě de chǒu tài jí jìn cháo fěng zhī néng shì, rú
《 gǔ fēng》 zhī 'èr shí sì:
dà chē yáng fēi chén, tíng wǔ 'àn qiān mò。 zhōng guì duō huáng jīn, lián yún kāi jiá zhái。 lù féng dǒu jī zhě, guān gài hé huī hè。
bí xī gān hóng ní, xíng rén jiē chù tì。 shì wú xǐ 'ěr wēng, shuí zhī yáo yǔ zhí!
ér zài《 mèng yóu tiān lǎo yín liú bié》 zhōng, tā fā chū liǎo zuì xiǎng liàng de hū shēng:
ān néng cuī méi zhé yāo shì quán guì, shǐ wǒ bù dé kāi xīn yán!
zhè gè yì shù gài kuò zài lǐ bái shī gē zhōng de yì yì, zhèng rú tóng dù fǔ de míng jù“ zhū mén jiǔ ròu chòu, lù yòu dòng sǐ gǔ”
(《 zì jīng fù fèng xiān yǒng huái wǔ bǎi zì》) zài dù shī zhōng yī yàng zhòng yào。 zài tiān bǎo mò rì yì 'è huà de zhèng zhì xíng shì xià,
lǐ bái yòu bǎ fǎn quán guì hé guǎng fàn de shè huì pī pàn lián xì qǐ lái。 rú《 dá wáng shí 'èr hán yè dú zhuó yòuhuái》, jì wéi qū sǐ
de xián shì zhàng yì kàng zhēng, yě biǎo dá liǎo duì cháo tíng de shī wàng hé qīng miè:
jūn bù jiàn lǐ běi hǎi, yīng fēng háo qì jīn hé zài? jūn bù jiàn péi shàng shū, tǔ fén sān chǐ hāo jí jū。 shàonián zǎo yù wǔ hú
qù, jiàn cǐ mí jiāng zhōng dǐng shū。
zài《 shū qíng zèng cài shè rén xióng》、《 gǔ fēng》 dì wǔ shí yī、《 dēng gāo qiū wàng yuǎn hǎi》 děng shī zhōng, lǐ bái shèn zhì
jiè gǔ fěng jīn, duì xuán zōng běn rén tí chū liǎo jiān ruì de chì zé。
zǒng zhī, kě yǐ shuō tā bǎ táng shī zhōng fǎn quán guì de zhù tí fā huī dào liǎo lín lí hān chàng de dì bù。 rèn huá shuō lǐ bái“ shù
shí nián wéi kè, wèi cháng yī rì dī yán sè”(《 zá yán jì lǐ bái》), zhè zhǒng zài quán guì miàn qián háo bù qū fú、 wéi wéi hù
zì wǒ zūn yán 'ér yǒng yú fǎn kàng de yì shí, shì wèi jìn yǐ lái zhòng shì gè rén jià zhí hé zhòng qì gǔ chuán tǒng de zhòng yào nèi róng, lǐ bái
zhèng shì zài xīn de lì shǐ tiáo jiàn xià jì chéng hé fā yáng liǎo zhè yī yōu xiù chuán tǒng 'ér chéng wéi shī tán jù xīng de。
lǐ bái de shī gē chōng mǎn rè liè de rén shēng zhī liàn。
“ liǎng rén duì zhuó shān huā kāi, yī bēi yī bēi fù yī bēi。 wǒ zuì yù mián qīng qiě qù, míngzhāoyòu yì bào qín lái。”(《 shān zhōng
yǔ yōu rén duì zhuó》)“ xiù cháng guǎn cuī yù qīng jǔ, hàn zhōng tài shǒu zuì qǐ wǔ。 shǒu chí jǐn páo fù wǒ shēn, wǒ zuì héng mián zhěn qí
gǔ。”(《 yì jiù yóu jì qiáo jùn yuán cān jūn》)“ luò rì yù méi xiàn shān xī, dǎo zhe jiē lí huā xià mí。 xiāng yáng xiǎo 'ér qí
pāi shǒu, lán jiē zhēng chàng《 bái tóng dī》。 bàng rén jiè wèn xiào hé shì, xiào shā shān gōng zuì sì ní。”(《 xiāng yáng gē》) shēng
huó rú tóng fù yù de nóng jiǔ shǐ shī rén xīn zuì, zhè dāng rán bù shì shuō shēng huó zhōng méi yòu bēi 'āi hé tòng kǔ, dàn shī rén de lè guān jīng
shén zú yǐ shǐ tā chāo yuè hé zhàn shèng yōu huàn yì shí, suǒ wèi“ rén shēng dá mìng qǐ xiá chóu? qiě yǐn měi jiǔ dēng gāo lóu”(《 liáng yuán
yín》),“ qiě zuì xí jiā chí, mò kàn duò lèi bēi”(《 xiāng yáng qū》 zhī sì), jiù shì tā kuàng dá xīn tài de xiě zhào。
jīn zūn qīng jiǔ dǒu shí qiān, yù pán zhēn xiū zhí wàn qián。 tíng bēi tóu zhù bù néng shí, bá jiàn sì gù xīn máng rán。 yù dù huáng hé
bīng sài chuān, jiāng dēng tài xíng xuě mǎn shān。 xián lái chuí diào bì xī shàng, hū fù chéng zhōu mèng rì biān。 xíng lù nán, xíng lù nán, duō qí
lù, jīn 'ān zài! cháng fēng pò làng huì yòu shí, zhí guà yún fān jì cāng hǎi。
jí shǐ xiě shī lù de yōu chóu, yě méi yòu sī háo hán cù jiǎn sè de wēi kǔ zhī cí, shī zhōng chū xiàn de huáng hé、 tài xíng、 hǎi
shàng、 rì biān děng yì xiàng, yǐ jí bá jiàn sì gù de xióng zī, yáng fān dù hǎi de xiá xiǎng, dū jù yòu zhe zhuàng měi de qíng cǎi。 tā yǒng
bù 'ān yú jì mò hé gū dú, rú《 yuè xià dú zhuó》 qí yī:
huā jiān yī hú jiǔ, dú zhuó wú xiāng qīn。 jǔ bēi yāo míng yuè, duì yǐng chéng sān rén。 yuè jì bù jiě yǐn, yǐng tú suí wǒ shēn。
zàn bàn yuè jiāng yǐng, xíng lè xū jí chūn。 wǒ gē yuè pái huái, wǒ wǔ yǐng líng luàn。 xǐng shí tóng jiāo huān, zuì hòu gè fēn sàn。 yǒng jié
wú qíng yóu, xiāng qī miǎo yún hàn。
zhǐ yòu chōng yì zhe shēng mìng huó lì de shī rén cái néng fā chū rú cǐ de qí sī miào xiǎng。 tā yòu yī shǒu《 duǎn gē xíng》, shī zhōng
gòu xiǎng dào:“ wú yù lǎn liù lóng, huí chē guà fú sāng。 běi dǒu zhuó měi jiǔ, quàn lóng gè yī shāng。 fù guì fēi suǒ yuàn, wéi rén zhù
tuí guāng。” zhè lǐ méi yòu jiē lǎo tàn bēi de 'āi wǎn, què yòng“ quàn jiǔ” de tiān zhēn xiǎng xiàng biǎo dá liǎo duì rén shēng de wú xiàn yǐ liàn
zhī qíng。 zhè xiē shī piān yǐ qí chún zhēn de qíng qù, gǎn zhào zhe bèi yōng sú de shēng huó suǒ yānmò liǎo de měi hǎo de rén xìng, bìng yīn cǐ
ér huò dé yǒng jiǔ de mèi lì。
lǐ bái duì dà zì rán yòu zhe qiáng liè de gǎn shòu lì, tā shàn yú bǎ zì jǐ de gè xìng róng huà dào zì rán jǐng wù zhōng qù, shǐ tā
bǐ xià de shān shuǐ qiū hè yě wú bù jù yòu lǐ xiǎng huà de sè cǎi。 tā zài《 rì chū rù xíng》 shī zhōng shuō:“ wú jiāng náng kuò dà kuài,
hào rán yǔ míng xìng tóng kē。” yòu shuō:“ yáng chūn zhào wǒ yǐ yān jǐng, dà kuài jiǎ wǒ yǐ wén zhāng。”
(《 chūn yè yàn cóng dì táo huā yuán xù》) lǐ bái jù yòu yīng fēng háo qì, yòu zhuī qiú dān chún gāo jié de xīn jìng, zhè xiē bù
tóng de xìng gé cè miàn yě jiù xíng chéng liǎo
chū lì de měi、 yùn dòng de měi, zài zhuàng měi de yì jìng zhōng shū fā háo qíng zhuàng sī; lìng yī lèi zé zhuóyì zhuī qiú guāng míng chéng chè zhī měi,
zài xiù lì de yì jìng zhōng biǎo xiàn xiān chén bù rǎn de tiān zhēn qíng huái。 lì rú tā bǐ xià de huáng hé、 cháng jiāng, bēn téng páo xiào, yī xiè
qiān lǐ:“ huáng hé zhī shuǐ tiān shàng lái, bēn liú dào hǎi bù fù huí”(《 jiāng jìn jiǔ》);“ huáng hé wàn lǐ chù shān dòng, pán
wō gǔ zhuǎn qín dì léi…… jù líng páo xiào bò liǎng shān, hóng bō pēn liú shè dōng hǎi”(《 xī yuè yún tái gē sòng dān qiū zǐ》);
“ dēng gāo zhuàng guān tiān dì jiān, dà jiāng máng máng qù bù hái。
huáng yún wàn lǐ dòng fēng sè, bái bō jiǔ dào liú xuě shān”(《 lú shān yáo jì lú shì yù xū zhōu》);“ hǎi shén lái guò 'è
fēng huí, làng dǎ tiān mén shí bì kāi。 zhè jiāng bā yuè hé rú cǐ, tāo sì lián shān pēn xuě lái”(《 héng jiāng cí》)。 tā bǐ xià
de shān fēng gāo sǒng jùn bá, zhēng róng qí qiào:“ lián fēng qù tiān bù yíng chǐ, kū sōng dàoguà yǐ jué bì”(《 shǔ dào nán》);
“ tiān lǎo lián tiān xiàng tiān héng, shì bá wǔ yuè yǎn chì chéng; tiān tái sì wàn bā qiān zhàng, duì cǐ yù dǎo dōng nán qīng”(《 mèng
yóu tiān lǎo yín liú bié》)。 tā yòng xiōng zhōng zhī háo qì fù yú shān shuǐ yǐ chóng gāo de měi gǎn, tā duì zì rán wěi lì de 'ōu gē, yě
shì duì gāo zhān yuǎn zhǔ、 fèn dǒu bù xī de rén shēng lǐ xiǎng de lǐ zàn, chāo fán de zì rán yì xiàng shì hé 'ào 'àn de yīng xióng xìng gé hún rán
yī tǐ de。 tóng shí, lǐ bái yòu xiě liǎo xǔ duō jù yòu jīng yíng tòu tī de yōu měi yì jìng de shān shuǐ shī。 lì rú“ rén yóu yuè biān qù,
zhōu zài kōng zhōng xíng”(《 sòng wáng wū shān rén wèi wàn hái wáng wū》);“ rén chéng hǎi shàng yuè, fān luò hú zhōng tiān”(《 xún yáng
sòng dì chāng jù pó yáng sī mǎ zuò》);“ yuè suí bì shān zhuǎn, shuǐ hé qīng shān liú。 yǎo rú xīng hé shàng, dàn jué yún lín yōu”
(《 yuè yè jiāng xíng jì cuī yuán wài zōng zhī》);“ jīn líng yè jì liáng fēng fā, dú shàng xī lóu wàng wú yuè。 bái yún yìng shuǐ yáo kōng
chéng, bái lù chuí zhū dī qiū yuè”(《 jīn líng chéng xī lóu yuè xià yín》) děng。 zhè xiē shī yǐ míng lǎng chún jìng qǔ shèng。
lǐ bái de shān shuǐ shī yǔ qí shuō shì duì zì rán xíng mào de bī zhēn miáo huì, bù rú shuō shì 'àn shī rén gè xìng bèi gǎi zào hé lǐ xiǎng
huà liǎo de tú jǐng。 tā zhǐ qiú bǎ wò zhěng tǐ de qì shì huò fēn wéi, píng shū lái biāo qǐ de gǎn xīng pō mò xiě yì, ér lüè qù jù tǐ
de xì jié, shèn zhì lián guān zhào jǐng wù de shì jué zhuǎn yí de shùn xù yě wǎng wǎng háo bù zài yì。 lǐ bái de shān shuǐ shī yòu shì wú wǎng 'ér
bù shū qíng de, tā shàn yú bǎ shān shuǐ wù sè hé tè dìng de qíng xù shèn tòu、 jiāo róng zài yī qǐ, zài“ jǐng” de xíng shì hé“ qíng”
de tè zhēng zhī jiān yòu zhe“ tóng gòu hù gǎn” de wēi miào de hū yìng guān xì。 lì rú tā chū chū shǔ shí xiě de《 dù jīng mén sòng bié》:
dù yuǎn jīng mén wài, lái cóng chǔ guó yóu。 shān suí píng yě jìn, jiāng rù dà huāng liú。 yuè xià fēi tiān jìng, yún shēng jié hǎi lóu。
réng lián gù xiāng shuǐ, wàn lǐ sòng xíng zhōu。
shī rén cóng huò rán kāi lǎng de kāi kuò chù zhuóbǐ, xiě chū liǎo yī gè chū shàng zhēng tú de qīng nián fù yú zhǎn wàng de qíng huái。 ér wǎn
nián yù shè huò shì hòu suǒ xiě de《 zǎo fā bái dì chéng》:
cháo cí bái dì cǎi yún jiān, qiān lǐ jiāng líng yī rì hái。 liǎng 'àn yuán shēng tí bù zhù, qīng zhōu yǐ guò wàn chóngshān。
zé shì cóng jiāng liú xùn jí de sù dù zhuóshǒu, shū fā liǎo qīng kuài huó tuō de xīn qíng。 lǐ bái bǎ hàn wèi yǐ lái shī gē zhōng de diǎn
xíng yì xiàng hé shēng huó shí gǎn jié hé qǐ lái, xián shú dì zhǎng wò liǎo chuán tǒng wén huà jī diàn de yì yùn, zài miào shǒu 'ǒu dé zhī jiān liú xià
liǎo lìng rén jǔjué de juàn yǒng yùn wèi。 lì rú《 sòng yǒu rén》:
qīng shān héng běi guō, bái shuǐ rào dōng chéng。 cǐ dì yī wéi bié, gū péng wàn lǐ zhēng。 fú yún yóu zǐ yì, luò rì gù rén qíng。
huī shǒu zì cí qù, xiāo xiāo bān mǎ míng。
shī zhōng de“ fú yún”、“ luò rì”, jì shì yǎn qián jǐng, yòu shì gǔ shī zhōng yòu zhe tè dìng qíng gǎn nèi róng de bǐ xīng yì
xiàng, yì wèi yóu zǐ yī qù rú fú yún piāo bó wú zhǐ, gù rén xī bié yòu sì luò rì yǐ yǐ, yuán qíng bù jǐng 'ér bù liú záo hén。 yòu
rú“ yún guī bì hǎi xī, yàn méi qīng tiān shí。 xiāng shī gè wàn lǐ, máng rán kōng 'ěr sī”(《 qiū rì lǔ jùn yáo cí tíng shàng yàn bié
dù bǔ jué fàn shì yù》), shǒu liǎng jù jì diǎn míng liǎo jì jié hé shí chén, yòu yòng“ yún” hé“ yàn” de yì xiàng yù zhǐ lí bié
hé yuǎn xíng。 cǐ wài rú“ yòu shí bái yún qǐ, tiān jì zì shū juàn。 xīn zhōng yǔ zhī rán, tuō xīng měi bù qiǎn”(《 wàng zhōng nán shān
jì zǐ gé yǐn zhě》),“ qǐng jūn shì wèn dōng liú shuǐ, bié yì yǔ zhī shuí duǎn cháng”(《 jīn líng jiǔ sì liú bié》),“ xī
huī zhú liú shuǐ, dàng yàng yóu zǐ qíng”(《 yóu nán yáng qīng líng quán》) děng děng, yě wú bù zài chuán tǒng yì xiàng hé shēng huó shí gǎn de
tǒng yī shàng dá dào liǎo lú huǒ chún qīng de dì bù。
lǐ bái zì yóu jiě fàng de sī xiǎng qíng cāo hé jù yòu píng mín qīng xiàng de gè xìng, hái shǐ tā néng gēngshēn rù dì kāi jué shè huì shēng huó
zhōng de gè zhǒng rén qíng měi。 zhè lǐ yòu duì hé píng shēng huó de xiàng wǎng zhī qíng, rú《 zǐ yè wú gē》 qí sān:
cháng 'ān yī piàn yuè, wàn hù dǎo yī shēng。 qiū fēng chuī bù jìn, zǒng shì yù guān qíng。 hé rì píng hú lǔ, liáng rén bà yuǎn zhēng。
yòu duì láo dòng shēng huó de zàn měi zhī qíng, rú《 qiū pǔ gē》 shí sì:
lú huǒ zhào tiān dì, hóng xīng luàn zǐ yān。 nǎn láng míng yuè yè, gēqǔ dòng hán chuān。
yòu xīn xīn xiāng yìn, qíng tóu yì hé de 'ài qíng yào qiú, rú《 yè zuò yín》:
dōng yè yè hán jué yè cháng, chén yín jiǔ zuò zuò běi táng。 bīng hé jǐng quán yuè rù guī, jīn gāng qīng níng zhào bēi tí。 jīn gāng miè,
tí zhuǎn duō, yǎn qiè lèi, tīng jūn gē。 gē yòu shēng, qiè yòu qíng, qíng shēng hé, liǎng wú wéi。 yī yǔ bù rù yì, cóng jūn wàn qū
liáng chén fēi。
yě yòu rén wù jiāo wǎng zhōng de tiān zhēn qíng tài, rú《 yuè nǚ cí》 qí sān:
yé xī cǎi lián nǚ, jiàn kè zhào gē huí。 xiào rù hé huā qù, yáng xiū bù chū lái。
děng shī, suǒ xiě dedōu shì pǔ tōng bǎi xìng。 lǐ bái wǎn nián suǒ zuò de《 sù wǔ sōng shān xià xún 'ǎo jiā》 gèng jí zhōng biǎo xiàn liǎo zhè yī
diǎn:
wǒ sù wǔ sōng xià, jì liáo wú suǒ huān。 tián jiā qiū zuò kǔ, lín nǚ yè chōng hán。 guì jìn diāo hú fàn, yuè guāng míng sù pán。
lìng rén cán piào mǔ, sān xiè bù néng cān。
zhè wèi zài quán guì miàn qián 'ào 'àn bù jī de shī rén, zài yī gè pǔ tōng de nóng fù miàn qián què gǎn dòng dé nán yǐ jìn shí。 suǒ yòu
zhè xiē shī piān, dōuwú bù shì yǐ lǐ xiǎng de guāng lún shǐ rì cháng shēng huó tí cái huàn fā chū shī yì de fēng cǎi。
zǒng zhī, lǐ bái shì shí dài de jiāo zǐ、 shèng shì de gē shǒu。
jī, chéng wéi shèng táng zhī yīn de jié chū dài biǎo, cóng 'ér chū sè dì wán chéng liǎo chū táng yǐ lái shī gē gé xīn de lì shǐ shǐ mìng。 zhèng rú
lǐ yáng bīng suǒ shuō:“ chén shí yí héng zhì tuí bō, tiān xià zhì wén xī rán yī biàn。 zhì jīnzhāo shī tǐ, shàng yòu liáng、 chén gōng yè zhī
fēng, zhì gōng dà biàn, sǎo dì bìng jìn。”(《 cǎo táng jí xù》) lǐ bái zài wén xué shǐ shàng de yì yì zhù yào jí zài yú cǐ。
sān、 lǐ bái shī gē de yì shù chéng jiù
zài wén xué shǐ shàng, cóng liù cháo dào suí táng shì shěn měi guān niàn fā shēng zhòng yào biàn huà de shí qī。 suī zài cáo pī jiù yǐ tí chū
“ wén yǐ qì wéi zhù”(《 diǎn lùn · lùn wén》), zhōng róng yě tí chàng“ zì rán yīng zhǐ”(《 shī pǐn》), dàn yóu yú
tè dìng de lì shǐ tiáo jiàn, liù cháo de yì shù qù wèi réng shì gèng duō dì piān xiàng yú diǎn yǎ wén shì; zhì shèng táng shī gē zhuǎn yǐ zhù tǐ yì
xīng de tiān cái shū fā hé zì rán biǎo xiàn wéi hú de, qián rén de zhè xiē shěn měi lǐ xiǎng cái zhēn zhèng dé dào chōng fēn de tǐ xiàn。 ér lǐ bái
zài zhè fāng miàn yòu zhèng shì yī gè jí zhōng de dài biǎo。 míng dài de wáng shì zhēn zài《 yì yuàn zhī yán》 zhōng yǐ“ yǐ qì wéi zhù, yǐ zì
rán wéi zōng” liǎng jù huà gài kuò lǐ bái shī gē de zǒng mào, zhè yī tè diǎn tǐ xiàn yú lǐ shī de yì shù xíng xiàng、 shū qíng fāng shì hèshī
gē yǔ yán děng gè gè fāng miàn, cóng 'ér xíng chéng tā yǔ zhòng bù tóng de xiān míng de yì shù gè xìng。
lǐ bái duì xíng xiàng de bǔ zhuō néng lì shì hěn qiáng de, dàn shì dāng shī rén de péng pài shī qíng wú fǎ wéi xún cháng de xíng xiàng suǒ róng nà
shí, shī rén jiù zhǎn kāi tiān mǎ xíng kōng shì de xiǎng xiàng hé huàn xiǎng, yǐ qì chěng cí, lái shí xiàn yì shù de biàn xíng。 zhè zhǒng biàn xíng de
yǐ jù shì shī rén gǎn qíng de qiáng dù, tā shǐ xíng xiàng tū pò cháng guī 'ér rǎn shàng liǎo qí huàn de sè cǎi。
lì rú, shī rén wǎng wǎng gǎi biàn xiàn shí shēng huó zhōng shì wù dà xiǎo、 duō shǎo、 qīng zhòng de bǐ lì guān xì, tōng guò xíng tǐ guī mó
de biàn xíng lái qǔ dé qiáng liè de yì shù xiào guǒ。 tā hū 'ér huà zhòng wéi qīng, rú“ gǎn jūn 'ēn zhòng xǔ jūn mìng, tài shān yī zhì qīng hóng
máo”(《 jié wà zǐ》),“ yín shī zuò fù běi chuāng lǐ, wàn yán bù zhí yī bēi shuǐ”(《 dá wáng shí 'èr hán yè dú zhuó yòu
huái》), hū 'ér yòu huà qīng wéi zhòng, rú“ xīng hān luò bǐ yáo wǔ yuè, shī chéng xiào 'ào líng cāng zhōu”(《 jiāng shàng yín》)。
zài zhè zhǒng duì bǐ guān xì zhōng, shī rén xiě chū liǎo
jū xiàn, bǎ tiān shàng dì xià、 sì miàn bā fāng rèn yì 'ān pái, tōng guò kōng jiān de biàn xíng zhǎn shì chū shī rén kuān kuò de jīn huái。 lì rú
shì jiǎo què méi yòu xiàn yú zhè gè jú bù de dì duàn, tā hū 'ér tiào dào yuǎn zài jiāng níng chéng wài de wǎ guān gé, shèn zhì dào liǎo dì chù jiāng
níng xiàn běi、 bǐ wǎ guān gé gèng yuǎn de sān shān, hū 'ér yòu tiào dào dāng tú xī nán sān shí lǐ de tiān mén, hū 'ér yòu xiě liǎo qián táng jiāng
de cháo shuǐ。 yòu rú《 péi shì láng shū yóu dòng tíng zuì hòu》 qí sān:
chàn què jūn shān hǎo, píng pū xiāng shuǐ liú。 bā líng wú xiàn jiǔ, zuì shā dòng tíng qiū。
shī rén zuì hòu jìng xiǎng bǎ jūn shān xiāoqù, hǎo ràng xiāng shuǐ yī wú zhē lán dì liú xiè, jiè yǐ fā huī tā bēn fàng de háo qíng。 cǐ
wài rú xiě lú shān pù bù de“ chū jīng hé hàn luò, bàn sǎ yún tiān lǐ…… hǎi fēng chuī bù duàn, míng yuè zhào hái kōng”(《 wàng lú
shān pù bù》 zhī yī),“ fēi liú zhí xià sān qiān chǐ, yí shì yín hé luò jiǔ tiān”( tóng tí zhī 'èr), yě wú bù shì zài xiǎng
xiàng zhōng biàn huàn kōng jiān, yǐ zhuàng dà qì shì。 lǐ bái shī zhōng hái kě yǐ yǐ jù qíng gǎn de yào qiú, gǎi biàn shí jiān de sù dù, chū xiàn
liǎo suǒ wèi de“ zhù guān shí jiān”。 lì rú《 jiāng jìn jiǔ》 lǐ de“ jūn bù jiàn gāo táng míng jìng bēi báifà, cháo rú qīng sī mù chéng
xuě”, bǎ rén de yī shēng shuō chéng rú zhāoxī zhī jiān de duǎn zàn;《 jì wéi nán líng bīng》“ yuè sè zuì yuǎn kè, shān huā kāi yù rán。
chūn fēng kuáng shā rén, yī rì jù sān nián”, yòu bǎ yī tiān fàng dà wéi sān nián de shí jiān。《 cháng xiāng sī》 zé gèng qí miào dì bǎ mǒu
yī shùn jiān níng gù qǐ lái, shī zhōng yún:
yì jūn tiáo tiáo gé qīng tiān。 xī shí héng bō mù, jīn zuò liú lèi quán; bù xìn qiè cháng duàn, guī lái kàn qǔ míng jìng qián。
shī zhōng de nǚ zhù rén gōng yào bǎ duì jìng liú lèi de shí kè fēng cún qǐ lái, hǎo zuò wéi rì hòu de míng zhèng。 zhè hé liù cháo mín gē
《 mò chóu lè》 de“ wén huān xià yáng zhōu, xiāng sòng chǔ shān tóu。 shēn shǒu bào yāo kàn, jiāng shuǐ duàn bù liú”, yòu yìqǔ tóng gōng zhī
miào, dōushì jiè shí jiān de biàn xíng hōng tuō chū nǚ zǐ de chī qíng。 lǐ bái zài gèng duō de shī lǐ, hǎo yǐ yóu xiān、 mèng jìng huò huàn jìng
lái bǔ chōng huò zǔ zhì huà miàn, zài xū nǐ de miáo xiě zhōng gèng jiā zì sì wāng yáng dì shū fā zì jǐ de lǐ xiǎng hé gǎn qíng。 lì rú《 mèng
yóu tiān lǎo yín liú bié》, shī rén kāi shǐ shí suǒ zuò de miáo shù jiù dài yòu hěn dà de xū nǐ chéngfèn, lì rú“ bàn bì jiàn hǎi rì,
kōng zhōng wén tiān jī”,“ xióng páo lóng yín yǐnyánquán, lì shēn lín xī jīng céng diān”, zhè xiē shì shī rén zài xiě xiōng zhōng qiū hè, bù
néng dāng zuò zhēn shān zhēn shuǐ kàn dài de。
cóng“ yún qīng qīng xī yù yǔ, shuǐ dàn dàn xī shēng yān” yǐ xià, shī jìn rù liǎo shén huà bān de shì jiè, zì zài 'áo yóu de shén
xiān jī fā liǎo shī rén zhuī qiú zì yóu de rè qíng, zhōng yú bèng fā chū“ ān néng cuī méi zhé yāo shì quán guì” de fǎn kàng hū shēng。 shī rén
shì tōng guò huàn xiǎng de jìng jiè lái biǎo xiàn zì jǐ duì quán guì de jué jué tài dù de。 yòu rú《 liáng fǔ yín》 zhōng de:
wǒ yù pān lóng jiàn míng zhù, léi gōng pēng hōng zhèn tiān gǔ, dì bàng tóu hú duō yù nǚ。 sān shí dà xiào kāi diàn guāng, shū shuò huì míng
qǐ fēng yǔ。 chāng hé jiǔ mén bù kě tōng, yǐ 'é kòu guān hūn zhě nù。……
《 gǔ fēng》 dì shí jiǔ shǒu:
xī shàng lián huá shān, tiáo tiáo jiàn míng xīng。 sù shǒu bǎ fú róng, xū bù niè tài qīng。 ní cháng yè guǎng dài, piāo fú shēng tiān xíng。
yāo wǒ dēng yún tái, gāo yī wèi shū qīng。 huǎng huǎng yǔ zhī qù, jià hóng líng zǐ míng。 fǔ shì luò yáng chuān, máng máng zǒu hú bīng。 liúxiě
tú yě cǎo, chái láng jìn guān yīng。
yědōu shì zài huàn jìng zhōng chōng fēn biǎo xiàn xiàn shí yǔ lǐ xiǎng de duì lì, huò shì bù néng wàng huái kǔ nán xiàn shí de quán quán zhī xīn。
bǎ fēng fù de xiàn shí shēng huó gǎn shòu jì tuō zài huàn jìng zhī zhōng, zài chǎng huǎng mí lí de huàn jué xíng xiàng zhōng biǎo xiàn chū qīng xǐng de kàng zhēng yì
shí hé rè qíng, zhè shì duì qū yuán shī gē jīng shén de jì chéng hé fā zhǎn。
lǐ bái de“ yǐ qì wéi zhù”, hái biǎo xiàn wéi qí zhuàng làng zòng zì de shū qíng xíng shì。
zài chuàng zuò de guò chéng zhōng, shī rén de gǎn qíng wǎng wǎng rú pēn yǒng 'ér chū de hóng liú, bù kě 'è zhǐ dì tāo tāo bēn xiè, qí jiān
guǒ xié zhe qiáng dà de lì liàng。 yīn cǐ, zài shī tǐ de xuǎn zé shàng, tā jiào shǎo yùn yòng duō yòu xiàn zhì de lǜ shī, ér piān 'ài biàn yú
zòng héng chí chěng、 suí yì shū xiě de yǐ yuèfǔ tǐ wéi zhù de gǔ shī, yóu qí shì qī yán gē xíng。 ér qiě, zhè yī lèi shī tǐ zài lǐ
bái nà lǐ, bǐ qián rén gèng wéi fàng zòng zì yóu。 lì rú《 shǔ dào nán》 dà liàng yùn yòng cháng duǎn bù qí de zá yán, pī tóu jiù yòng liǎo
dú tè de jù shì:“ ài xū xī, wēi hū gāo zāi, shǔ dào zhī nán nán yú shàng qīng tiān!” jiē xià qù hū 'ér wǔ yán, hū 'ér qī
yán, shí 'ér duǎn zhì sān、 sì zì, shí 'ér yòu cháng zhì shí jǐ zì, rú:“ qí xiǎn yě rú cǐ, jiē 'ěr yuǎn dào zhī rén hú wéi hū
lái zāi! jiàn gé zhēng róng 'ér cuī wéi, yī fū dāng guān, wàn fū mò kāi。 suǒ shǒu huò fěi qīn, huà wéi láng yǔ chái。” zài jù shì de
qū shēn biàn huà zhōng bǎ shī rén de jī qíng yī bù bù tuī xiàng gāo cháo。 lǐ bái shī gē de tiào yuè xìng yě shì jí qiáng de, wǎng wǎng zài yī bō
wèi píng、 yī bō yòu qǐ de kāi hé dòng dàng zhōng tǎn lù biàn huàn wú cháng de gǎn qíng huó dòng。 guàn chuān zài zhè xiē fēi yuè zhī zhōng de, bù shì
shēng huó de luó ji, ér shì qíng gǎn de zōng jì。 lì rú《 xuān zhōu xiè tiǎo lóu jiàn bié jiàoshū shū yún》 yún:
qì wǒ qù zhě, zuó rì zhī rì bù kě liú; luàn wǒ xīn zhě, jīn rì zhī rì duō fán yōu。 cháng fēng wàn lǐ sòng qiū yàn, duì cǐ
kě yǐ hān gāo lóu。 péng lāi wén zhāng jiàn 'ān gǔ, zhōng jiān xiǎo xiè yòu qīng fā, jù huái yì xīng zhuàng sī fēi, yù shàng qīng tiān lǎn míng yuè。
chōu dāo duàn shuǐ shuǐ gèng liú, jǔ bēi xiāo chóu chóu gèng chóu, rén shēng zài shì bù chēng yì, míngzhāosàn fā nòng piānzhōu。
quán shī jǐn shí 'èr jù, kě shì shī rén de qíng gǎn huó dòng què chū xiàn liǎo jǐ dù diē dàng qǐ luò。
shǒu liǎng jù cóng yōu chóu luò bǐ, dàn cóng sān jù kāi shǐ jìng jiè hū rán yī biàn, shī rén dǒu sǒu jīng shén, qíng xù biàn dé gāo 'áng qǐ
lái, yǐ zhì yú xiǎng shàng qīng tiān, lǎn míng yuè。“ chōu dāo” liǎng jù yòu cóng tiān shàng diē huí dào rén jiān, chóu xù xiàng huí cháo bān zài dù
xí lái。 dàn shī rén bù yuàn bèi zhè zhǒng xiāo chén de qíng xù tūn shì yānmò, zhōng yú zài cì zhèng tuō chū lái fēi xiàng zì yóu de kōng jiān。 shī
rén jiù zài zhè yàng dà qǐ dà luò de fēi yuè zhī zhōng, pī lù liǎo qí nèi xīn shēn chén de tòng kǔ, yě biǎo xiàn liǎo tā bì nì yōu huàn de dá
guān xìng gé。
lǐ bái shī gē de yǔ yán fēng gé, yòng tā zì jǐ de shī jù lái shuō, shì“ qīng shuǐ chū fú róng, tiān rán qù diāo shì”
(《 jīng luàn lí hòu tiān 'ēn liú yè láng yì jiù yóu shū huái zèng jiāng xià wéi tài shǒu liáng zǎi》)。 tā xiě yòu dà liàng de yuèfǔ shī, jǐ
hū zhàn quán bù shī gē de sì fēn zhī yī, shì táng dài xiě yuèfǔ shī zuì duō de shī rén。 tā zuì shàn cháng de qī yán gē xíng, qí yuān yuán
běn qǐ zì yuèfǔ; ér yòng wéi táng dài yuèfǔ de jué jù yě zhèng shì lǐ bái suǒ yùn yòng zì rú de。 zhè yī qiēdōu shuō míng lǐ bái de shī
jù yòu jiē jìn yú gē yáo de tè diǎn, shí jì shàng yě jiù shì shǐ shī gē yǔ yán gèng duō dì cóng xīn xiān huó pō de shēng huó yǔ yán zhōng dé dào
chōng shí hé fēng fù, bìng jiā yǐ tí liàn、 shēng huá。 yuèfǔ shī zì chū táng yǐ lái méi yòu duō dà fā zhǎn, lǐ bái zé róng gǔ pǔ sēn mào
de hàn wèi yuèfǔ hé qīng xīn míng lì de liù cháo yuèfǔ wéi yī lú, yǐ qí jùn yì de cái qì chuàng zào liǎo xīn xiān de shī gē yǔ yán。
tā yòu hěn duō shī piān de yòng yǔ jiù shì zhí jiē cóng yuèfǔ mín gē zhōng diǎn huà 'ér lái de, rú《 jìng yè sī》 xì cóng《 zǐ yè
qiū gē》“ qiū fēng rù chuāng lǐ” yī piān huà chū; ér
zhī xī jīng》)、“ wǒ jì chóu xīn yǔ míng yuè, suí fēng zhí dào yè láng xī”(《 wén wáng chāng líng zuǒ qiān lóng biāo yáo yòu cǐ
jì》)、“ wǒ yù yīn zhī mèng wú yuè, yī yè fēi dù jìng hú yuè”(《 mèng yóu tiān lǎo yín liú bié》) děng, yòu xiǎn rán shòu
dào nán cháo yuèfǔ《 xī zhōu qū》 lǐ“ nán fēng zhī wǒ yì, chuī mèng dào xī zhōu” de qǐ fā。
yǐ gǔ dài mín gē《 sān xiá yáo》 wéi zhāng běn gǎi zào 'ér chéng。 gē yáo yuán cí wéi:“ zhāofā huáng niú, mù sù huáng niú。 sān cháo sān
mù, huáng niú rú gù。” lǐ bái shī yún:“ sān cháo shàng huáng niú, sān mù xíng tài chí。 sān cháo yòu sān mù, bù jué bìn chéng sī。”
hái yòu xǔ duō shī piān, suī rán bù shì zhí jiē yóu mín gē gǎi zào 'ér lái, què zài yǔ yán fēng gé shàng bǎo chí liǎo shuài zhēn zì rán、 míng lǎng
liú zhuǎn de fēng gé, shēn dé mín gē yùn wèi。 rú:
shǔ guó céng wén zǐ guī niǎo, xuān chéng hái jiàn dù juān huā。 yī jiào yī huí cháng yī duàn, sān chūn sān yuè yì sān bā。(《 xuān chéng
jiàn dù juān huā》) chǔ shān qín shān jiē bái yún, bái yún chù chù cháng suí jūn。 cháng suí jūn, jūn rù chǔ shān lǐ, yún yì suí jūn dù xiāng
shuǐ。 xiāng shuǐ shàng, nǚ luó yī, bái yún kān wò jūn zǎo guī。(《 bái yún gē sòng liú shí liù guī shān》)
dàn shì, bìng bù shì shuō lǐ bái de shī gē yǔ yán jú xiàn zài yuèfǔ mín gē de fàn wéi, shí jì shàng, tā yě guǎng fàn jí qǔ liǎo
qián dài wén rén shī gē de jīng huá, xíng chéng tōng sú 'ér yòu jīng liàn, míng lǎng 'ér yòu hán xù, qīng xīn 'ér yòu míng lì de fēng gé tè sè。
zhī, lǐ bái shàn yú bó cǎi qián rén de chéng jiù 'ér zì chéng gāo gé, kān chēng lú huǒ chún qīng de yǔ yán dà shī。
( zhōng guó wén xué shǐ, zhāng péi héng luò yù míng, youth sǎo xiào)
Called the Poet Immortal, Li Bai is often regarded, along with Du Fu, as one of the two greatest poets in China's literary history. Approximately 1,100 of his poems remain today. The first translations in a Western language were published in 1862 by Marquis D'Hervey de Saint-Denys in his Poésies de l'?poque des Thang. The English-speaking world was introduced to Li Bai's works by a Herbert Allen Giles publication History of Chinese Literature (1901) and through the very liberal translations of Japanese versions of his poems made by Ezra Pound.
Li Bai is best known for the extravagant imagination and striking Taoist imagery in his poetry, as well as for his great love for liquor. Like Du Fu, he spent much of his life travelling, although in his case it was because his wealth allowed him to, rather than because his poverty forced him. He is said to have drowned in the Yangtze River, having fallen from his boat while drunkenly trying to embrace the reflection of the moon.
Li Bai's birthplace is uncertain, but one candidate is Suyab in Central Asia (near modern-day Tokmok, Kyrgyzstan). However his family had originally dwelled in what's now southeastern Gansu, and later moved to Jiangyou, near modern Chengdu in Sichuan province, when he was five years old. He was influenced by Confucian and Taoist thought, but ultimately his family heritage did not provide him with much opportunity in the aristocratic Tang Dynasty. Though he expressed the wish to become an official, he did not sit for the Chinese civil service examination. Instead, beginning at age twenty-five, he travelled around China, enjoying wine and leading a carefree life -very much contrary to the prevailing ideas of a proper Confucian gentleman. His personality fascinated the aristocrats and common people alike and he was introduced to the Emperor Xuanzong around 742.
He was given a post at the Hanlin Academy, which served to provide a source of scholarly expertise and poetry for the Emperor. Li Bai remained less than two years as a poet in the Emperor's service before he was dismissed for an unknown indiscretion. Thereafter he wandered throughout China for the rest of his life. He met Du Fu in the autumn of 744, and again the following year. These were the only occasions on which they met, but the friendship remained particularly important for the starstruck Du Fu (a dozen of his poems to or about Li Bai survive, compared to only one by Li Bai to Du Fu). At the time of the An Lushan Rebellion he became involved in a subsidiary revolt against the Emperor, although the extent to which this was voluntary is unclear. The failure of the rebellion resulted in his being exiled a second time, to Yelang. He was pardoned before the exile journey was complete.
Li Bai died in Dangtu in modern day Anhui. Traditionally he was said to have drowned attempting to embrace the moon's reflection in a river; some scholars believe his death was the result of mercury poisoning due to a long history of imbibing Taoist longevity elixirs.
Simon Elegant novelized Li Bai's life in his 1997 work, A Floating Life.
Over a thousand poems are attributed to him, but the authenticity of many of these is uncertain. He is best known for his yue fu poems, which are intense and often fantastic. He is often associated with Taoism: there is a strong element of this in his works, both in the sentiments they express and in their spontaneous tone. Nevertheless, his gufeng ("ancient airs") often adopt the perspective of the Confucian moralist, and many of his occasional verses are fairly conventional.
Much like the genius of Mozart there exist many legends on how effortlessly Li Bai composed his poetry; he was said to be able to compose at an astounding speed, without correction. His favorite form is the jueju (five- or seven-character quatrain), of which he composed some 160 pieces. Li Bai's use of language is not as erudite as Du Fu's but impresses equally through his extravagance of imagination and a direct correlation of his free-spirited persona with the reader. Li Bai's interactions with nature, friendship, his love of wine and his acute observations of life inform his best poems. Some, like Changgan xing (translated by Ezra Pound as The River Merchant's Wife: A Letter, record the hardships or emotions of common people. He also wrote a number of very oblique, allusive poems on women.
Li Bai is known in the West partly due to Ezra Pound's versions of some of his poems in the collection Cathay, such as The River Merchant's Wife: A Letter, and also due to Gustav Mahler's integration of four of his works in his symphonic work Das Lied von der Erde. These were in a German translation by Hans Bethge, published in an anthology called Die chinesische Fl?te (The Chinese Flute), Bethge based his version on the pioneering translation into French by Saint-Denys. There is another striking musical setting of Li Po's verse by the American composer Harry Partch, whose Seventeen Lyrics by Li Po for intoning voice and Adapted Viola (an instrument of Partch's own invention) are based on the texts in The Works of Li Po, the Chinese Poet translated by Shigeyoshi Obata.
A crater on the planet Mercury has been named after him.
In both versions of Epcot's Circle-Vision 360° film in the China pavilion, Li Bai serves as the narrator and guide of the film.