yuèdòulǐ hèzài诗海dezuòpǐn!!! | |||
李贺lǐ hè yī shēng， yǐ shī wéi yè。《 gāo xuān guò》 zàn hán yù zuò fù“ bǐ bǔ zào huà tiān wú gōng” , yě kě yǐ zuò wéi tā de zì wǒ píng zàn。 tā de shī , bāo kuò sì fāng miàn nèi róng：
① fěng cì hēi 'àn zhèng zhì hé bù liáng shè huì xiàn xiàng。 tā xiě zhè lèi zuò pǐn， yòu yī dìng de xiàn shí jī chǔ。 zǎo nián jiā jū chāng gǔ， qí dì lín jìn luò yáng dào cháng 'ān de dà dào， zhēng diào yùn shū suǒ bì jīng， dá guān guì rén suǒ wǎng lái， shǐ tā duì rén mín suǒ shòu zhòng fù bō xuē， tǒng zhì jiē jí suǒ wéi yín shē 'è xíng， yòu suǒ jiàn wén liǎo jiě , gěi zǎo shú de shī rén tí gōng liǎo chuàng zuò sù cái。 hòu lái lǚ yóu nán běi , chū shì wáng cháo， shàng céng tǒng zhì jí tuán de fǔ xiǔ wú néng， fān zhèn gē jù de huò guó yāng mín， tān guān wū lì de héng xíng bù fǎ， xià céng rén mín de shòu kǔ shòu nán， jìn yī bù jī fā shī rén de fèn kǎi。 lǐ hè suǒ xiě zhè yī lèi shī piān， yòu de shì zhí chén shí shì , yòu de shì jiè gǔ cì jīn。 qí zhōng fěng cì táng cháo gōng tíng hān gē yàn wǔ , yè yǐ jì rì de yì lè shēng huó de， rú《 qín wáng yǐn jiǔ》； yǐn yuē fǎn yìng gōng tíng shì biàn de , rú《 hàn táng jī yǐn jiǔ gē》； pī pàn xiàn zōng qiú xiān de , rú《 xiān rén》、《 kūn lún shǐ zhě》； fǎn duì fān zhèn fēn liè suǒ zào chéng de zāi huò hègē sòng xuē píng fān zhèn pàn luàn de， rú《 měng hǔ xíng》、《 yàn mén tài shǒu xíng》、《 gǔ yè chéng tóng zǐ yáo xiào wáng càn cì cáo cāo》、《 shàng zhī huí》； fǎn yìng quán mén guì zú fēi yáng bá hù、 jiāo shē yín yì、 hǎo jǐng bù cháng de， rú《 róng huá lè》、《 qín gōng shī》、《 mǔ dān shénqǔ》、《 yè yǐn cháo mián qū》、《 guì gōng zǐ yè lán qū》、《 cháo shàonián》、《 liáng tái gǔ yì》； fěng cì huàn guān dāng quán、 xián cái shī zhì de， rú《 lǚ jiāng jūn gē》、《 gǎn fěng liù shǒu》 qí sān、 qí sì、《 lǜ zhāng fēng shì》； fǎn yìng biān sài dí rén qīn rǎo、 kàng dí shì bīng de jiān kǔ shēng huó de， rú《 mó duō lóu zǐ》； jiē lù fēng jiàn tǒng zhì jiē jí duì rén mín de bō xuē pò hài de， rú《 lǎo fū cǎi yù gē》、《 gǎn fěng wǔ shǒu》 qí yī ; tóng qíng gōng tíng shī chǒng fēi pín de bēi kǔ shēng huó de , rú《 gōng wá gē》、《 táng táng》； fǎn yìng shǎo shù mín zú jūn shì fǎn kàng huó dòng de， rú《 huáng jiā dòng》 ; fǎn yìng xiǎn 'è de chī rén shè huì、 zhèng zhí zhī shì zāo yāng de , rú《 gōng wú chū mén》、《 ài rú zhāng》； pēng jī kē jǔ zhì dù bù néng xuǎn bá zhēn cái de， rú《 sòng shěn yà zhī gē》、《 rén hé lǐ zá xù huáng fǔ □》 děng děng。 suǒ fǎn yìng de shè huì shēng huó xiāng dāng guǎng kuò。 zhè xiē shī piān shǎo shù yòng wǔ、 qī yán gǔ shī , ér dà liàng yùn yòng yuèfǔ xíng shì , huò jiè yòng jiù tí , huò zì chuàng xīn tí , dà dū níng liàn 'ér xuàn lì。 yòu de hán yì yǐn huì， rú《 jīn tóng xiān rén cí hàn gē》、《 hái zì kuàijī gē》， dù mù yǐ wéi“ qiú qǔ qíng zhuàng， lí jué yuǎn qù， bǐ mò qí jìng jiān， yì shū bù néng zhī zhī”（《 lǐ cháng jí gē shī xù》）。 zài tóng shí dài de“ yuán、 bái”、“ zhāng、 wáng” liǎng pài yuèfǔ wài， lǐ hè shī bié kāi jìng jiè , dú shù yī zhì。 wáng fū zhī《 táng shī píng xuǎn》 shuō :“ cháng jí yú fěng cì， zhí yǐ shēng qíng dòng jīn gǔ。” máo xiān shū《 shī biàn chí》 shuō：“ dà lì yǐ hòu， jiě yuèfǔ yí fǎ zhě， wéi lǐ hè yī rén。 shè sè□ miào， ér cí zhǐ duō yù piān wài。 kè yú zhuàn yǔ， hún yú yòng yì。” zhè shì lǐ hè shī zuì zhòng yào de bù fēn。
② gè rén fā fèn shū qíng。 lǐ hè yòu jī jí yòng shì de zhèng zhì huái bào， suī rán yīn shì tú kùn 'è， jí bìng chán shēn， cún zài“ wǒ dāng 'èr shí bù dé yì， yī xīn chóu xiè rú kū lán” (《 kāi chóu gē》 ) de xiāo chén qíng xù， dàn rú《 chóng yì lǐ zhì yǔ》、《 zèng chén shāng》、《 hào gē》、《 zhì jiǔ xíng》、《 chūn guī chāng gǔ》、《 nán yuán》 qí wǔ děng piān zhōng， fǎn yìng liǎo zài guān shí de shēng huó gǎn shòu， duì“ chén qiè qì tài jiān， wéi yù chéng jī zhǒu” de bù mǎn， biǎo xiàn liǎo“ tiān huāng dì lǎo wú rén shí” de bù píng ; dàn yòu bù gān chén lún , fā chū“ shì shàng yīng xióng běn wú zhù” ,“ xióng jī yī shēng tiān xià bái , shàonián xīn shì dāng□ yún” de háo yán zhuàng yǔ， mǎn huái zhe“ shōu qǔ guān shān wǔ shí zhōu” de xióng xīn。 zhè yòu shì lǐ hè shī sī xiǎng gǎn qíng jī běn de yī miàn。 ér zài《 rì chū xíng》、《 kǔ zhòu duǎn》、《 tiān shàng yáo》、《 mèng tiān》、《 xiāng quàn jiǔ》、《 guān jiē gǔ》 děng piān zhōng， zé biǎo xiàn liǎo bēi kǎi shí guāng xùn sù、 rén shēng duǎn cù de xiāo jí yī miàn。
③ xiě shén xiān guǐ mèi de tí cái。 lǐ hè shì yī gè qīng nián shī rén， dàn zài tā zuò pǐn zhōng chū xiàn de“ sǐ” zì què dá 20 duō gè，“ lǎo” zì dá 50 duō gè， fǎn yìng liǎo tā duì hǎo jǐng bù cháng、 shí guāng yì shì de gǎn shāng qíng xù。“ qū shuǐ piāo xiāng qù bù guī， lí huā luò jìn chéng qiū yuàn”（《 hé nán fǔ shì shí 'èr yuè lè cí · sān yuè》）、“ kuàng shì qīng chūn rì jiāng mù , táo huā luàn luò rú hóng yǔ”（《 jiāng jìn jiǔ》）， biǎo dá liǎo tā duì xiàn shí rén shēng wú kě nài hé de xīn qíng；“ yǐ xī hé qì pái dōng yán， yǐ jiù cháng rì cí cháng yè”（《 hé nán fǔ shì shí 'èr yuè lè cí · shí 'èr yuè》）， zé tòu lù liǎo tā duì wèi lái guāng míng de chōng jǐng。 tā zài liǎng zhě de máo dùn zhōng， tàn suǒ bǎi tuō sǐ wáng de tú jìng， yú shì chǎn shēng liǎo duì shén xiān jìng jiè de qí miào huàn xiǎng。 wáng mǔ、 cháng 'é děng shén huà rén wù， yín pǔ、 yuè gōng děng tiān guó fēng guāng， chū xiàn zài《 tiān shàng yáo》、《 mèng tiān》 děng míng zuò zhōng , jí qí lì jué huàn zhī guān。 ér zài《 gǔ yōu yōu xíng》、《 fú wǔ gē cí》、《 guān jiē gǔ》、《 shén□》 děng zuò pǐn zhōng， zé xiě dào shén xiān de xū dàn hé cāng sāng de biàn huà。 jì rán sǐ wáng wú fǎ táo bì， yú shì yòu chū xiàn liǎo duì lìng yī zhǒng guǐ mèi shì jiè de kě pà miáo shù：“ guǐ dēng rú qī diǎn sōng huā”（《 nán shān tián zhōng xíng》）、“ guǐ yǔ sǎ kōng cǎo” (《 gǎn fěng wǔ shǒu》 qí sān )、“ qiū fén guǐ chàng bào jiā shī， hèn xuè qiān nián tǔ zhōng bì”（《 qiū lái》）、“ bǎi nián lǎo□ chéng mù mèi， xiào shēng bì huǒ cháo zhōng qǐ”（《 shén□ qū》）。 yōu líng chū méi， yīn sēn kě bù。 sòng rén qián yì、 sòng qí děng yīn cǐ chēng lǐ hè wéi guǐ cái。 dù mù shuō：“ gěng mǎng qiū lǒng , bùzúwèi qí yuàn hèn bēi chóu yě” ,“ niú guǐ shé shén， bùzúwèi qí xū huāng dàn huàn yě”（《 lǐ cháng jí gē shī xù》）， shì duì zhè lèi shī piān de zǒng píng。
④ yǒng wù děng qí tā tí cái。 qí zhōng rú《 lǐ píng kōng hóu yǐn》、《 shēn hú zǐ□ lì gē》、《 tīng yíng shī tánqín gē》 děng , tōng guò“ shí pò tiān jīng” de qí tè xiǎng xiàng hé bǐ yù děng shǒu fǎ， miáo huì yīnyuè jiā de gāo chāo jì yì hé dòng rén de yīn lè měi， bìng shū fā liǎo zuò zhě de huái bào， gěi rén yǐ hěn shēn de gǎn shòu。《 yáng shēng qīng huā zǐ shí yàn gē》， zàn sòng liǎo láo dòng rén mín qiǎo duó tiān gōng de shǒu gōng yì。《 luó fú shān rén yǔ gé piān》， miáo xiě zhì bù lǎo rén zhì yǔ jiǎn xiāng de jué jì。 hái yòu《 chāng gǔ běi yuán xīn sǔn sì shǒu》， jiè yǒng sǔn yǐ zàn měi qīng chūn de huó lì；《 mǎ shī 'èr shí sān shǒu》 , jiè yǒng mǎ yǐ fǎn yìng xiàn shí zhèng zhì , shū fā zuò zhě de fèn jī xīn qíng。 hòu liǎng zǔ shī bìng qiě yùn yòng liǎo lǐ hè bù cháng yòng de jué jù xíng shì。 zhè lèi shī zǒng de biǎo xiàn liǎo lǐ hè shī tí cái de guǎng dù hé sī xiǎng de shēn dù。 ér xiàng《 měi rén shū tóu gē》 yī lèi zuò pǐn， zé bào lù liǎo zuò zhě duì guì zú fù nǚ shēng huó de xīn shǎng tài dù。
lǐ hè shī de yì shù tè sè , shì xiǎng xiàng lì fēi cháng fēng fù qí tè , cǎn dàn jīng yíng , jù duàn zì liàn , sè cǎi guī lì。 rú“ xī hé qiāo rì bō lí shēng”、“ jiǔ hān hē yuè shǐ dàoxíng” (《 qín wáng yǐn jiǔ》 )、“ yín pǔ liú yún xué shuǐ shēng” (《 tiān shàng yáo》 ) děng fěi yí suǒ sī de qí yǔ， bǐ bǐ jiē shì。 tā tè bié shàn cháng duǎn piān， rú《 tiān shàng yáo》、《 mèng tiān》、《 dì zǐ gē》、《 xiāng fēi》 děng， shì hòu rén chēng wéi“ cháng jí tǐ” de dài biǎo zuò。 tā yě yòu shǎo shù míng bái yì dǒng de zuò pǐn， rú《 miǎn 'ài xíng》、《 gǎn fěng wǔ shǒu》 qí yī、《 jīng chéng》、《 cháo shàonián》 děng。 tā jiào duō dì xiě gǔ shī yǔ yuèfǔ， hěn shǎo xiě dāng shí liú xíng de jìn tǐ shī , qī lǜ shī yī shǒu yě bù xiě , biǎo xiàn liǎo tā bù mǎn yú dāng shí shī fēng de tài dù。 lìng yī fāng miàn tā yòu shòu qí liáng gōng tǐ shī de yǐng xiǎng , jiè jiàn liǎo tā men de cí cǎi , yě zhān rǎn liǎo yī xiē bù jiàn kāng de dōng xī。 yīn wéi guò yú zhù yì diāo zhuó， yòu de zuò pǐn yě yòu cí yì huì sè hé duī qì cí zǎo de máo bìng。 dàn cóng jī běn chéng jiù fāng miàn kàn， zé zhèng rú tā suǒ zàn shǎng hán yù de zuò pǐn nà yàng , shì“ èrshíbāxiù luó xīn xiōng , yuán jīng gěng gěng guàn dāng zhōng”（《 gāo xuān guò》） de。 zài táng dài , lǐ shāng yǐn、 wēn tíng yún de gǔ shī , jiù shì zǒu lǐ hè suǒ kāipì de dào lù。 sòng rén liú kè zhuāng、 xiè 'áo， yuán rén sà dū□、 yáng wéi zhēn， qīng rén lí jiǎn、 yáo xiè， dū shòu dào lǐ hè shī de yǐng xiǎng。 sòng dài kè běn《 lǐ cháng jí wén jí》
shī lùn jiā duì lǐ hè shī de píng jià , yòu bāo yòu biǎn。 dù mù zàn zhī wéi“ sāo zhī miáo yì”（《 lǐ cháng jí gē shī xù》）， gāo□ chēng tā wéi“ tiān zòng qí cái”（《 táng shī pǐn huì》）， wáng fū zhī shuō tā“ zhēn yǔ gòngfèng ( lǐ bái ) wéi dí”（《 táng shī píng xuǎn》）， yáo wén xiè yǐ wéi tā“ lì wǎn tuí fēng” (《 chāng gǔ jí zhù fán lì》 )。 biǎn lǐ zhě zé shuō shì“ niú guǐ shé shén tài shèn” ( zhāng biǎo chén《 shān hú gōu shī huà》 )， shèn zhì rèn wéi shì“ shī zhī yāo”（ pān dé yú《 yǎng yī zhāi shī huà》）。
lǐ hè shī jí， zì biān wéi sì biān běn shòu yú shěn zǐ míng， shōu shī 223 shǒu。 běi sòng yǐ lái liú chuán de《 lǐ hè jí》 4 juàn běn， dōushì 219 shǒu， juàn shù yǔ zì biān de xiāng tóng， ér piān shù bù tóng， biān cì yě hěn líng luàn， bìng fēi zhǔn què biān nián。 yòu yòu 5 juàn běn de jí zǐ， shì 4 juàn wài jiā shàng《 wài jí》 1 juàn， shī 23 shǒu， yǔ 4 juàn hé jì， gòng 242 shǒu， piān shù yě hé lǐ hè zì biān de bù tóng。 5 juàn běn jīn yòu jí gǔ gé xiào kè de běi sòng bào qīn zhǐ běn、 dǒng shì sòng fēn shì jí jiǎng shì mì yùn lóu liǎng jiā yǐng kè de běi sòng xuān chéng běn liú chuán， jí míng wéi《 lǐ hè gē shī biān》。 yòu yòu《 xù gǔ yì cóng shū》 yǐng yìn de nán sòng běn， jí míng wéi《 lǐ cháng jí wén jí》， wú wài jí。 yòu yòu tiě qín tóng jiàn lóu、《 sì bù cóng kān》 yǐng yìn de měnggǔ kān běn， jí míng《 lǐ hè gē shī biān》。 hòu liǎng zhǒng yuán shū jīn cáng běi jīng tú shū guǎn。
zhù běn zuì zǎo de shì nán sòng wú zhèng zǐ zhù， yòu rì běn yìn běn hé tōng xíng běn liú chuán。 hòu yòu wáng qí《 lǐ cháng jí gē shī huì jiě》 , xuǎn lù liǎo wú zhèng zǐ、 liú chén wēng、 xú wèi、 dǒng mào cè、 zēngyì、 yú guāng、 yáo□、 yáo wén xiè gè jiā de píng huò zhù。 hái yòu chén běn lǐ《 xié lǜ gōu xuán》、 lí jiǎn píng běn hé wú rǔ guān píng zhù běn。 1977 nián chū bǎn de《 lǐ hè shī gē jí zhù》， shì jiāng wáng qí《 huì jiě》、 yáo wén xiè zhù jí fāng shì jǔ pī zhù sān zhǒng píng zhù běn huì biān、 jiā yǐ jiàodiǎn 'ér chéng。 lìng wài， qián zhòng lián yòu《 dú chāng gǔ shī zhá jì》 hé《 lǐ cháng jí shī yǒng zhēn shī shǐ fā wēi》， kǎo dìng shī de běn shì yòu xīn jiàn。 1984 nián chū bǎn de qián zhòng lián《 lǐ hè nián pǔ huì jiān》， shì jiān nián pǔ yǔ shī zhù xìng zhì de xīn zhù， jiě shī yǔ jiù zhù duō yòu bù tóng。
lǐ hè shēng píng， yòu lǐ shāng yǐn《 lǐ hè xiǎozhuàn》、 xīn、 jiù《 táng shū》 běn chuán、《 xuān shì zhì》、《 yōu xián gǔ chuī》、《 zhí yán》 , hái yòu zhū zì qīng de《 lǐ hè nián pǔ》 hé qián zhòng lián de《 lǐ cháng jí nián pǔ huì jiān》、《 lǐ hè nián pǔ huì jiān》 kě zī cān kǎo。
[ mèng jiāo、 hán yù jí qí zhōu wéi de shī rén ]
zài hán yù zhōu wéi de shī rén zhōng， yì shù chéng jiù zuì gāo de shì lǐ hè。
lǐ hè（ 790 héng 816） zì cháng jí， shēng yú fú chāng（ jīn hé nán yí yáng）， shì gè zǎo shú de tiān cái， yě shì gè bù
xìng de shī rén。《 xīn táng shū》 shuō tā“ xì chū zhèng wáng hòu”， suàn shì huáng jiā zōng shì， dàn pǔ xì yǐ yuǎn， zhān bù shàng huáng 'ēn
liǎo。 tā fù qīn dāng guò xiàn lìng， ér tā què yóu yú fù míng“ jìn sù”， yǔ“ jìn shì” xié yīn， biàn bù néng cān jiā jìn shì kǎo
shì， zhǐ dāng shàng gè cóng jiǔ pǐn de fèng lǐ láng， èr shí qī suì jiù yàng yàng 'ér sǐ。 yòu《 lǐ cháng jí gē shī》。
lǐ hè shì tú bù shùn， dàn hěn zǎo biàn zài shī tán yáng míng。 chuán shuō xiàn zōng yuán hé 'èr nián（ 807）， shí bā suì de lǐ hè
yǐ yī shǒu《 yàn mén tài shǒu xíng》 shǐ dà shī rén hán yù guā mù xiāng kàn（ jiàn zhāng gù《 yōu xián gǔ chuī》）， shī rú xià：
hēi yún yā chéng chéng yù cuī， jiá guāng xiàng rì jīn lín kāi。 jiǎo shēng mǎn tiān qiū sè lǐ， sài shàng yàn zhī níng yè zǐ。 bàn juàn hóng qí
lín yì shuǐ， shuāng zhòng gǔ hán shēng bù qǐ。 bào jūn huáng jīn tái shàng yì， tí xié yù lóng wéi jūn sǐ。
shī zhōng sè cǎi guī lì 'ér bù níng zhì， qì shì bēi zhuàng 'ér bù shuāi liáng， jié zòu chén yù 'ér bù fēn luàn， wú guài hū hán yù yī jiàn
ér jīng qǐ， dà wéi zàn shǎng。
zǎo shú de tiān fù céng shǐ lǐ hè xīn zhōng chōng mǎn làng màn de lǐ xiǎng，《 nán yuán》 shī zhōng shuō：
nán 'ér hé bù dài wú gōu， shōu qǔ guān shān wǔ shí zhōu。 qǐng jūn zàn shàng líng yān gé， ruò gè shū shēng wàn hù hóu？
kě shì， lěng kù de xiàn shí què gěi tā yī cì cì dǎ jī， shǐ lǐ hè de lǐ xiǎng bèi jī dé fěn suì， xīn tóu chōng mǎn bēi liáng。
《 zèng chén shāng》 zhōng shuō：“ cháng 'ān yòu nán 'ér， èr shí xīn yǐ xiǔ。《 léng gā》 duī 'àn qián，《 chǔ cí》 xì zhǒu hòu。 rén
shēng yòu qióng zhuō， rì mù liáo yǐn jiǔ。 zhǐ jīn dào yǐ sài， hé bì xū bái shǒu。” yīn cǐ， làng màn de lǐ xiǎng hé kùn dùn de xiàn shí
zhī jiān de chōng tū， shǐ lǐ hè xīn zhōng chōng mǎn yōu yù， zhè zhǒng yōu yù yòu zhuǎn huà wéi yī zhǒng shēn chén de shēng mìng yì shí。 rén shēng duǎn cù，
guāng yīn yì shì， nǎi shì shī gē de yī dà zhù tí， lǐ hè léi ruò duō bìng， duì zhè yī zhù tí biàn yóu qí mǐn gǎn。 huái cái bù yù，
shì shī gē de yòu yī zhù tí， shuí de lǐ xiǎng yǔ xiàn shí tiáo jiàn zhī jiān de chā jù yuè dà， shuí de tòng kǔ jiù yuè shēn。 ér rén zài xiàn
shí zhōng lǚ zāo cuò zhé zhī hòu， yòu huì gèng qiáng liè dì gǎn shòu dào shēng mìng duǎn cù、 shí guāng yì shì de bēi 'āi。 yīn 'ér zhè shēng mìng yǔ lǐ
xiǎng de liǎngchóng zhù tí jiāo zhì zài yī qǐ， gòu chéng liǎo lǐ hè shī de zhù xuán lǜ， tā cháng bǎ duì shēng mìng yǔ lǐ xiǎng de yōu yù hé tòng kǔ
fàng zài xīn zhōng fǎn fù jǔjué， xiě zài shī zhōng， rú《 qiū lái》：
tóng fēng jīng xīn zhuàng shì kǔ， shuāi dēng luò wěi tí hán sù。 shuí kàn qīng jiǎn yī biān shū， bù qiǎn huā chóng fěn kōng dù。 sī qiān jīn yè
cháng yìng zhí， yǔ lěng xiāng hún diào shū kè。 qiū fén guǐ chàng bào jiā shī， hèn xuè qiān nián tǔ zhōng bì。
zhè zhǒng yōu yù yǔ jī fèn de qíng xù， shèn tòu liǎo lǐ hè de dà bù fēn shī gē。
lǐ hè yòu shí bǎ jiě tuō tòng kǔ de xī wàng jì tuō zài xū wú piāo miǎo de shén guǐ shì jiè， zhù míng de《 tiān shàng yáo》、《 mèng
tiān》 jí《 yáo huá lè》、《 shàng yún lè》 zhōng， dū céng miáo huì liǎo tā xīn zhōng xū gòu de huān lè、 shén qí、 měi lì de shì jiè。
dàn dāng tā miàn duì xiàn shí， zhēng kāi yǎn jīng shí， tā gèng duō dì kàn dào liǎo chǒu 'è、 hēi 'àn。 zhè xiàn shí shì jiè zhōng yòu tān guān wū lì
de héng xíng bào liǎn、 héng xíng bà dào， rú《 gǎn fěng wǔ shǒu》 zhī yī xiě dào xiàn guān bī pò yuè fù nà juàn； yòu tǒng zhì zhě shē chǐ yín
yì 'ér láo dòng zhě jī hán kǔ xīn de bù píng， rú《 lǎo fū cǎi yù gē》 xiě dào wéi tǒng zhì zhě cǎi yù de lǎo rén de xīn jìng yǔ zāo yù，
děng děng。 ér tā gèng duō de shì cóng zì jǐ kǎn kě de mìng yùn zhōng gǎn dào shì jiè de lěng mò、 cán kù， tā xīn zhōng zhè gè shì jiè tiān hūn
dì 'àn：“ tiān mí mí， dì mì mì。 xióng huǐ shí rén hún， xuě shuāng duàn rén gǔ。 sǒu quǎn yín yín xiāng suǒ suǒ， shì zhǎng piān yí pèi lán
kè。 …… dú qiú xiāng shì zhèn jīn huán， suān ní yà zhì tù chán xián。”
（《 gōng wú chū mén》） jiù lián shān shuǐ zì rán yě shì yīn sēn sēn de， tā suǒ kàn dào de， shì kū sǐ de lán huā fú róng，
shì shuāi lǎo de yú mǎ tù yā， shì cán bài de hóng ní lù zhū， shì xiǔ fǔ de tóng guì zhú bǎi。“ lǎo jǐng chén zhòng wú jīng fēi， duò hóng
cán 'ě 'àn cēncī”，“ lí gōng sàn yíng tiān sì shuǐ， zhú huáng chí lěng fú róng sǐ”（《 hé nán fǔ shì shí 'èr yuè lè cí》）。
suǒ yǐ zài tā shī zhōng， wǒ men kàn dào de shì yī gè qīng nián shī rén zài mìng yùn miàn qián de tòng kǔ xīn líng。 cóng gè rén mìng yùn chū
fā， gǎn shòu、 tǐ yàn hé duì kàng zì rán yǔ shè huì duì rén de yā yì， shì lǐ hè shī de zhù yào nèi róng。
yǔ hán yù yī yàng， lǐ hè shì zuì fù yú xiǎng xiàng lì de， dàn liǎng zhě zhī jiān yòu yòu míng xiǎn bù tóng。 hán yù de xiǎng xiàng guāng guài
lù lí， fù lì huá zhān， dàn yǐ rén lì zhuī qiú de hén jì hěn míng xiǎn， ér lǐ hè de xiǎng xiàng， gèng jìn yú yī zhǒng bìng tài de tiān cái
de huàn xiǎng， shì cháng rén de sī wéi hěn nán jìn rù de。 zhèng rú dù mù suǒ shuō，“ jīng xī 'áo zhì， niú guǐ shé shén， bùzúwèi qí
xū huāng dàn huàn yě”（《 lǐ cháng jí gē shī xù》）， zhè zhǒng qí yì nǎi zhì huāng dàn de xiǎng xiàng jiù gòu chéng liǎo lǐ hè shī de dì yī
gè yì shù tè diǎn。 zài tā de shī zhōng， céng xiǎng xiàng shí jiān shì yī zhǒng tài yáng de fēi guāng， ér tài yáng shì xián zhú lóng lā zhe bēn páo de，
bǎ lóng shā sǐ， shí jiān jiù huì níng gù（《 kǔ zhòu duǎn》）； ér tài yáng shì yī gè tòu míng de bō lí tǐ， qiāo qǐ lái huì fā chū
bō lí shēng（《 qín wáng yǐn jiǔ》）； yuè liàng xiàng gè chē lún， zhá guò lù zhū biàn bù de cǎo dì huì fā chū wù méng méng de róu guāng
（《 mèng tiān》）； tā hái néng xiǎng xiàng tóng zhù de rén yǔ tuó huì liú lèi， lèi shuǐ xiàng qiān zhī bān chén zhòng（《 jīn tóng xiān rén cí hàn
gē》 jí《 tóng tuó bēi》）； shòu mǎ de gǔ shì tóng de， qiāo yī qiāo huì fā chū jīn shǔ shēng（《 mǎ shī》）； guǐ hún néng diǎn
dēng， ér zhè dēng zé shì qī bān de guāng liàng（《 nán shān tián zhōng xíng》）； ér cóng kōng hóu shēng tā néng lián xiǎng dào kūn shān yù suì、 fèng
huáng míng jiào、 fú róng qì lù、 shí pò tiān jīng， gǎn jué zhè lè shēng néng shǐ kōng shān níng yún、 jiāng 'é bēi qì、 lǎo yú tiào bō、 shòu jiāo
fēi wǔ（《 lǐ píng kōng hóu yǐn》）。
yě yǔ hán yù yī yàng， lǐ hè jí zhù yì yǔ yán、 yì xiàng de xīn yíng， zhè shì tā de shī gē yì shù de dì 'èr gè tè diǎn。
jù shuō tā zuò shī 'ǒu xīn lì xuè， tā mǔ qīn yīn cǐ 'ér tàn xī shuō：“ shì 'ér yào dāng 'ǒu chū xīn nǎi yǐ 'ěr！”（ lǐ shāng yǐn
《 lǐ cháng jí xiǎozhuàn》） dàn tóng yàng shì cí bì jǐ chū， jué bù dǎo xí qián rén， hán yù duō yòng gǔ zì、 shēng pì zì， lǐ hè zé
yòng bù xún cháng de zǔ hé lái qǔ dé tè shū xiào guǒ； hán yù shī de yì xiàng gěi rén yǐ lì liàng de zhèn hàn， lǐ hè zé gěi rén yǐ xīn lǐ
de cì jī。 yì yù、 tòng kǔ de xīn jìng， shǐ lǐ hè sōu xún xīn yíng yì xiàng shí， duō piān zhòng yú kū jì yōu pì de yī lèi，
“ lǎo”、“ sǐ”、“ shòu”、“ kū”、“ yìng” zhè zhǒng yǔ huì shì tā cháng yòng de。
rán 'ér lǐ hè yòu shì yī gè shēng mìng yù wàng jí qí qiáng liè de shī rén， tā bìng bù xǐ huān chún cuì de kōng jì luò mò， ér shì zài
huāng liáng zhōng zhuī xún bān lán de sè cǎi， zài sǐ jì zhōng biǎo xiàn shēng mìng de huó dòng。 yú shì， nóng 'àn yǔ yàn lì、 shuāi cán yǔ jīng sǒng、
yōu lěng yǔ huá měi， gòng tóng gòu chéng liǎo lǐ hè shī gē yì xiàng de tè shū měi gǎn。 rú“ bǎi nián lǎo xiāo chéng mù mèi， xiào shēng bì huǒ cháo
zhōng qǐ”（《 shén xián qū》），“ bái hú xiàng yuè hào shān fēng， qiū hán sǎo yún liú bì kōng”（《 xī wǎn liáng》）， zhè yàng
de jù zǐ zài lǐ hè shī zhōng bǐ bǐ jiē shì。 zài lù yī shǒu wán zhěng de《 nán shān tián zhōng xíng》 wéi lì：
qiū yě míng， qiū fēng bái， táng shuǐ liáo liáo chóng zé zé。 yún gēn tái xiǎn shān shàng shí， lěng hóng qì lù jiāo tí sè。 huāng qí jiǔ yuè
dào chā yá， zhé yíng dī fēi lǒng jìng xié。 shí mài shuǐ liú quán dī shā， guǐ dēng rú qī diǎn sōng huā。
zhè zhǒng fēng fù qí tè de xiǎng xiàng yǔ yì xiàng gòu chéng liǎo lǐ hè shī de zhù yào sù cái， ér lǐ hè yòu yǐ piāo hū bù dìng， tiào yuè
diē dàng de sī lù bǎ tā men chuàn zài yī qǐ。 gòu sī de tiào yuè xìng jí dà， shì lǐ hè shī gē yì shù de dì sān gè tè diǎn。 cháng rén
de sī lù shì lián xù 'ér yòu mài luò kě xún de， ér lǐ hè shī què chéng xiàn chū qí tè de yì shù sī wéi tè zhēng。 tā de shī zhòngyì xù
biàn huà wú duān， shí 'ér dī chén， shí 'ér kàng fèn， hū 'ér shàng tiān， hū 'ér rù dì， fǎn chā gé wài dà。 rú《 hé nán fǔ shì shí
èr yuè lè cí · èr yuè》， qián qī jù xiě zhòng chūn 'èr yuè， huā kāi cǎozhǎng， yàn yǔ nán ní， jīn tóu wǔ nǚ cháng qún piāo fēi， mò
liǎng jù què zhuǎn wéi qī lì zhī diào：“ jīn tóu sòng bié chàng liú shuǐ， jiǔ kè bèi hán nán shān sǐ”。《 tiān shàng yáo》 qián shí jù xiě tiān
shàng zhī lè， mò liǎng jù tū rán yī shēng cháng tàn， yòu huí dào dì shàng：“ dōng zhǐ xī hé néng zǒu mǎ， hǎi chén xīn shēng shí shān xià。”
xū huàn de lè bèi xiàn shí de bēi yī xià zǐ dǎ dé yān xiāo yún sàn。 zài rú《 hào gē》， dì yī、 èr jù xiě shān gǔ píng、 hǎi shuǐ
yí， dì sān、 sì jù zhuǎn xiě zài wáng mǔ táo huā qiān dù kāi luò jiān， jí shǐ shén xiān yě zú gòu sǐ shàng jǐ huí， wǔ、 liù jù yòu zhuǎn
lái xiě
bù bì jiè jiǔ jiāo chóu， rén shēng běn lái jiù méi yòu dìng shù， dì shí yī、 shí 'èr jù xiě huì yǎn shí yīng xióng de píng yuán jūn lìng rén huái xiǎng
bù yǐ， shí sān、 shí sì jù zài gǎn tàn shí guāng liú shǐ， rén shēng yì lǎo， zuì hòu liǎng jù yòu zhuǎn 'ér gāo 'áng， miǎn lì zì jǐ bù yào
fán nǎo、 bù yào cuō tuó suì yuè， yī shì wú chéng。 liǎng jù liǎng jù zhī jiān sì duàn sì lián， tiào yuè diē dàng， dàn zhěng shǒu shī yòu chéng xiàn
chū yī zhǒng xīn jìng， jí gǎn tàn suì huá biàn qiān、 āi yuàn rén shēng bù dé yì hé xī jì néng shí xiàn lǐ xiǎng zhè shuāngchóng zhù tí zài xīn zhōng máo
dùn dì niǔ jié zhe。 zhè zhǒng tiào yuè pīn hé de fāng shì yǔ guàn chuān liú chàng de fāng shì bǐ qǐ lái， gèng yòu yī fān fēng wèi。
yǐ shàng sān gè tè diǎn yòu kě yǐ guī jié wéi yī gè zǒng de tè diǎn， jí lǐ hè de shī jiào qián rén gèng zhù zhòng biǎo xiàn nèi xīn de qíng
xù、 gǎn jué nǎi zhì huàn jué， ér hū shì kè guān shì wù de gù yòu tè zhēng hé lǐ xìng luó ji， dǎ luàn liǎo rén men suǒ xí guàn de sī wéi
chéng shì。
yóu cǐ， tā gěi zhōng guó shī gē kāipì liǎo yī zhǒng xīn de jìng jiè。 dāng rán， lǐ hè de shī yě yòu qí quē xiàn， yī shì yòu xiē
shī xiěde huì sè líng luàn， lìng rén zhuō mō bù qīng tā de nèi hán； èr shì yóu yú shī rén wǎng wǎng chén miǎn zài gè rén xiá zhǎi、 niǔ qū de
xīn jìng zhōng， shī gē qíng xù yīn cǐ xiǎn dé dī chén yīn 'àn， quē fá 'áng yáng xiàng shàng de jīng shén lì liàng。
cóng zhēn yuán hòu qī mèng jiāo、 hán yù zài shī tán shàng xiān qǐ xīn shī cháo qǐ， dào dà hé nián jiān， hán yù jí qí zhōu wéi de shī rén
cóng shī de yǔ yán、 nèi róng、 fēng gé、 tǐ shì děng gè fāng miàn jìn xíng chuàng xīn， shǐ zhōng táng shī tán chéng xiàn liǎo bǎi huā qí fàng de fán róng
jú miàn。
dàn táng dì guó de fán shèng shí dài yī qù bù fù fǎn liǎo， zhè yī qún shī rén yòu dà duō zāo yù kǎn kě， zài shè huì zhōng gǎn shòu dào
chén zhòng de yā yì， tā men de xīn tài、 qíng gǎn wǎng wǎng xiǎn dé niǔ qū shèn zhì shì biàn tài。 tā men de shī zài biǎo xiàn gè rén nèi xīn shì
jiè fāng miàn shì fēng fù 'ér mǐn gǎn de， què bù kě néng zài jù yòu shèng táng shī gē nà zhǒng zì rán、 kāi lǎng、 hóng fàng、 gāng jiàn de qì xiàng。
zài yǔ yán yǔ xíng shì de chuàng xīn shàng， tā men zǒu de shì jiáo jī de piān fēng， yòu yì lì yì， cóng xiǎn guài、 guī qí、 shēng sè děng fāng
xiàng shàng biàn jiù qiú xīn， zhè jì fēng fù liǎo zhōng guó gǔ diǎn shī gē de yì shù chuán tǒng， yě liú xià liǎo yī xì liè bì bìng， zhè yóu qí biǎo
xiàn zài yǐ wén wéi shī、 yǐ xué wèn wéi shī de qīng xiàng shàng。 dàn bù guǎn zěn yàng shuō， zhè xiē shī rén（ tè bié shì hán yù hé lǐ hè）
suǒ xiǎn shì chū de duì yú yì shù dú chuàng xìng de rè liè zhuī qiú hé tā men de chuàng zào cái néng， shì shǒu xiān zhí dé kěn dìng de。
yuán hé jiǔ nián（ 814）， mèng jiāo qù shì， shí yī nián（ 816）， lǐ hè qù shì， cháng qìng sì nián（ 824）， hán
yù qù shì， dà hé nián jiān， lú tóng、 huáng fǔ shí yě xiāng jì qù shì， zhǐ yòu jiǎ dǎo、 yáo hé yī zhí huó dào liǎo huì chāng、 dà zhōng
nián jiān， ér hán yù suǒ lǐng dǎo de xīn shī cháo， yě jiù zhú jiàn tuì biàn， bèi wǎn táng shī fēng suǒ qǔ dài。
（ zhōng guó wén xué shǐ， zhāng péi héng luò yù míng， youth sǎo xiào）