| wǎngbǐhào： | wén hóu | ||||||
| língmù： | hé nán huī xiàn shì dōng gù wéi cūn | ||||||
| |||||||
wèi wén hóu bèi sī mǎ qiān guī yú《 shǐ jì · rú lín lièzhuàn》， bèi zàn wéi “ hàoxué”。 wèi wén hóu jīng cháng xiàng kǒng zǐ de dì zǐ zǐ xià yǐ jí zài chuán dì zǐ tián zǐ fāng、 duàn gān mù děng qǐng jiào。 yòu rèn yòng fǎ jiā de lǐ kuī wéixiàng， yǐ“ shí yòu láo 'ér lù yòu gōng， shǐ yòu néng 'ér shǎng bì xíng， fá bì dāng” wéi yuán zé shí xíng biàn fǎ。 wèi guó jīng guò biàn fǎ guó shì qiáng shèng， xiān hòu yǐ yuèyáng wéi jiāng gōng miè zhōng shān guó， yǐ wú qǐ wéi jiāng gōng qǔ qín guó xī hé（ jīn huáng hé yǔ luò shuǐ jiān） wǔ chéng。 yǐ xī mén bào wéi yè lìng， yǐ běi mén kě wéi suān zǎo lìng， yǐ dí huáng wéi shàng qīng， gǎi gé zhèng zhì， xīng xiū shuǐ lì， chéng wéi zhàn guó chū qī de qiáng guó。
jìn 'āi gōng liù nián（ qián 446 nián）， wèi huán zǐ sǐ yú zhè yī nián， yóu tā de 'ér zǐ wèi sī jì rèn。 yǐ xià biàn yǐ wén hóu lái chēng hū tā。
zūn xián lǐ shì
wén hóu shēn zhī yào zhì guó 'ān bāng jiù yào rèn yòng xián rén， tā tīng shuō zǐ xià shì kǒng zǐ de xué shēng， xián míng yú shì， jiù qīn zì qián qù bài tā wéi shī。 zǐ xià bèi wèi wén hóu de chéng yì suǒ gǎn dòng， lái dào liǎo wèi guó xī hé。 zǐ xià péi yǎng de xué shēng shì jīng shì jì mín zhī rú， tā lái dào xī hé hòu， hěn duō shì rén fēn fēn dào xī hé xué xí， rén men duì xī hé dōuhěn xiàng wǎng， wèi guó yīn cǐ xué fēng nóng hòu， rén cái jǐjǐ。 wén hóu duō cì gōng jìng de xiàng zǐ xià qǐng jiào jīng shū hé lǐyuè zhī shì， zǐ xià cháng xiàng tā chuán shòu rén zhèng 'ài mín de wéi jūn zhī dào， gěi tā fēn xī liǎo gǔ lè yǔ jīn lè zhī bié， bìng yǐ lè yù dào， quàn qí gōng xíng yáo shùn zhī zhì， qīn xián chén， yuǎn nìng rén， zuò wéi guó jūn yào jǐn shèn zì jǐ de hàowù。
wén hóu yǎng mù tián zǐ fāng de xián míng， qīn zì qǐng dào wèi guó lái。 yòu yī cì wén hóu yǔ tián zǐ fāng yǐn yàn， xí jiān yuèrén zòu zhōng lè， wén hóu tīng liǎo jiù shuō：“ zhōng shēng yòu diǎn bù xié diào， zuǒ biān zhōng yīn jiào gāo。” tián zǐ fāng dà xiào， wén hóu wèn：“ lǎo shī wèishénme zài xiào？” tián zǐ fāng shuō：“ jūn zhù bù yìng gāi bǎ xīn sī cái zhì yòng zài zhè lǐ， yīnggāi zhuān xīn zhì lì yú zhì lǐ guó jiā， xiàn zài jūn zhù rú cǐ shàn yú xīn shǎng yīnyuè， chén jiù dān xīn jūn zhù 'àn yú guǎn lǐ guān lì。” wén hóu xū xīn de jiē shòu liǎo tián zǐ fāng de yì jiàn。 wén hóu zhī zǐ wèi jī cháng shòu jiào yú tián zǐ fāng， céng jiāng tián zǐ fāng suǒ shuō de fù guì zhě bù dé jiāo rén de huà gào sù wén hóu， wén hóu gǎn tàn de shuō：“ rú guǒ bù zài xián shì shēn biān， nǎ lǐ néng tīng dào zhè yàng de jīn yù zhī yán？”
duàn gān mù pǐn dé gāo shàng， xué shí shēn zhàn。 wén hóu xiǎng ràng tā zuò guān tā bù yìng zhào。 wén hóu qīn zì dēng mén bài fǎng， tā jìng fān qiáng 'ér zǒu。 wén hóu gèng jiā jìng zhòng tā， měi jīng guò duàn gān mù jū zhù de cǎo fáng shí， zǒng yào qǐ shēn fú zhù chē qián de héng mù yǐ shì jìng yì。 tā de shì cóng wèn：“ duàn gān mù bù guò yī jiè cǎo mín， nín hé bì rú cǐ ní？” wén hóu huí dá：“ duàn gān mù shì yī wèi xián zhě， tā zài quán shì miàn qián bù gǎi biàn zì jǐ de jié cāo， yòu jūn zǐ zhī dào。 tā suī yǐn jū yú pín qióng de lǐ xiàng， ér xián míng què yuǎn yáng qiān lǐ zhī wài， wǒ jīng guò zhè lǐ zěn gǎn bù duì tā biǎo shì jìng yì ní？ tā yīn yòu dé xíng 'ér róng yào， wǒ shì yīn yòu tǔ dì 'ér róng yào； tā yòu de shì yì， wǒ yòu de shì cái。 dì bù rú dé， cái bù rú yì。 zhè zhèng shì wǒ yīnggāi xué xí、 zūn jìng de rén 'ā！” wén hóu zài sān qiú jiàn， duàn gān mù cái yǔ tā jiàn miàn， wén hóu tīng tā tán zhì guó de dà dào lǐ， zhàn de hěn lěi yě bù gǎn zuò zhe xiū xī yī xià。
wèi guó rén tīng shuō hòu dōuhěn gāo xīng， hù xiāng gē sòng shuō：“ wǒ men de guó jūn 'àihào zhèng zhí de rén， duì xián zhě hěn zūn jìng； wǒ men de guó jūn 'àihào zhōng xìn de rén， duì xián zhě de lǐ jié hěn lóng zhòng。”
méi guò duō jiǔ， qín guó xiǎng xīng bīng gōng dǎ wèi guó， sī mǎ gēng xiàng qín guó guó jūn jìn jiàn shuō：“ duàn gān mù shì wèi xián rén， ér qiě wèi jūn lǐ xián xià shì， zūn chóng dào dé， tiān xià méi yòu bù zhī dào de。 xiàng zhè yàng de guó jiā kǒng pà bù shì jūn duì suǒ néng zhēng fú de bā？” qín guó guó jūn jué de yòu dào lǐ， yú shì lì jí chè bīng， bù qù gōng dǎ wèi guó。
lǐ kuī wéixiàng
wén hóu rèn yòng lǐ kuī wéixiàng， zhù chí biàn fǎ。 jìn xíng“ jìn dì lì zhī jiào”， shí xíng“ píng dí fǎ”， zhèng zhì shí xíng“ shí yòu láo 'ér lù yòu gōng”、“ shǐ yòu néng 'ér shǎng bì xíng”、“ wáng zhě zhī zhèng mò jí yú dào zéi” děng fāng shì zhì lǐ wèi guó， shǐ wèi guó chéng wéi zhàn guó chū qī de qiáng guó。 bìng cān kǎo liǎo gè guó lǜ fǎ biān chéng dào fǎ、 zéi fǎ、 qiú fǎ、 bǔ fǎ、 zá fǎ hé jù fǎ liù piān， míng wéi《 fǎ jīng》。
wèi shǐ bà
hán、 zhào liǎng guó fā shēng zhàn zhēng， hán guó pài tè shǐ xiàng wèi guó qiú bīng， shuō：“ xī wàng guì guó néng jiè wǒ guó yuán jūn gōng dǎ zhào guó。” wén hóu shuō：“ guǎ rén yǔ zhào hóu qíng tóng shǒu zú xiōng dì， suǒ yǐ bù gǎn jiè bīng gěi guì guó。” jiē zhe zhào guó yòu pài tè shǐ dào wèi guó qiú bīng gōng dǎ hán guó， wén hóu shuō：“ guǎ rén yǔ hán hóu qíng tóng shǒu zú xiōng dì， suǒ yǐ bù gǎn jiè bīng gěi guì guó。” yīn cǐ liǎng guó dōuméi jiè dào bīng， tè shǐ hěn shēng qì de huí guó。 bù jiǔ liǎng guó cái fā jué， wén hóu jǐ jīng cóng zhōng wèitā men tiáojiě， yú shì jiù fēn bié dào wèi guó cháo gòng。
sòng cháo sī mǎ guāng jiā jié yǔ shuō：“ wèi guó yú shì kāi shǐ zài sān jìn zhōng qiáng dà qǐ lái， qí tā zhū hóu jiē wú fǎ yǔ tā xiāng zhēng。”
qǔ hé xī
wú qǐ tīng shuō wèi wén hóu xián míng， biàn tóu kào liǎo wèi guó。 wén hóu wèn lǐ kè：“ wú qǐ shì gè zěn me yàng de rén？” lǐ kè huí dá：“ wú qǐ tān qiú gōng míng yòu xǐ huān nǚ sè， dàn rú guǒ shì dài bīng dǎ zhàng， jiù shì sī mǎ ráng jū yě bù néng chāo guò tā。” yú shì wén hóu rèn wú qǐ wéi dàjiàng， ràng tā shuài bīng jìn gōng qín guó， duó qǔ liǎo wǔ zuò chéng shì。
wú qǐ zài sì nián zhī jiān ( qián 409 nián ─ qián 406 nián ) biàn zhàn lǐng liǎo qín guó luò hé yǐ dōng de lǐng tǔ ( jiàn hé xī zhī zhàn )， wéi wèi guó zài xī fāng kuò dà liǎo jiāng tǔ， yú shì wén hóu shè zhì liǎo hé xī jùn， yóu wú qǐ dān rèn jùn shǒu。
zhì yè
wén hóu rèn mìng xī mén bào chū rèn yè xiàn de xiàn lìng， tā xiàng wén hóu qǐng qiú cí qù， wén hóu duì tā shuō：“ xián qīng hái shì qù bā！ yī dìng néng jiàn lì liáng hǎo de zhèng jì， shǐ xián qīng yáng míng tiān xià。” yú shì xī mén bào qián wǎng yè dì zuò xiàn lìng。 xī mén bào yī shàng rèn， jiù zhào jiàn liǎo dāng dì de yī xiē lǎo rén， dé zhī zhāng shuǐ jīng cháng fàn làn chéng zāi， ér dì fāng guān lì gèng gòu jié nǚ wū， jiǎ jiè dāng dì yī gè xí sú， jiù shì měi nián yào wéi“ hé bó qǔ qīn”， měi nián dū jiāng yī míng shàonǚ tóu rù shuǐ zhōng， jiè kǒu píng xī shuǐ huàn， yǐ yú nòng rén mín， sōu guā cái wù。 xī mén bào dào rèn yǐ hòu， jiē chuān liǎo hé bó qǔ fù de guǐ huà， dǒu kuǎ liǎo“ sān lǎo”、“ dà wū”、“ tíng yuàn” děng xié 'è shì lì， bìng dòng yuán rén lì kāi záo zhāng shuǐ， jiàn shí 'èr tiáo de qú dào， yǐ yǐn zhāng shuǐ jìn rù guàn gài nóng tián， shǐ zhāng hé yóu shuǐ hài biàn wéi shuǐ lì。
miè zhōng shān
wén hóu xiǎng yào miè wáng zhōng shān， biàn xī wàng zhào guó jiè lù gěi wèi guó gōng dǎ zhōng shān guó。 zhào huán zǐ zhào jí xiǎng jù jué wén hóu de yào qiú， dà chén zhào kè dé zhī， biàn quàn shuō：“ wèi guó gōng dǎ zhōng shān guó， rú guǒ bù néng huò shèng， bì dìng xiāo hào zhòng dà shǐ guó lì shuāi ruò。 jiǎ rú xiāo miè liǎo zhōng shān， yīn wéi wǒ guó wèi jū zhōng jiān， yě wú fǎ cháng jiǔ bǎo liú zhōng shān de tǔ dì 'ā。” tīng liǎo zhè fān huà hòu， zhào xiàn zǐ zhōng yú dāyìng jiè lù gěi wèi guó。
cǐ shí dí huáng de mén kè zhōng yòu míng jiào yuèyáng， zhù dòng qǐng yīng gōng dǎ zhōng shān。 dí huáng liǎo jiě tā zhī dào shì gè jiāng cái， suī rán tā de 'ér zǐ sǐ yú yuèyáng zài zhōng shān guó wéi jiāng de 'ér zǐ lè shū de shǒu zhōng， dàn shì quán héng zài sān xià， yě xiàng wén hóu jǔ jiàn tā shuō：“ dà wáng xiǎng móu qǔ zhōng shān de huà， chén tuī jiàn yuèyáng。” wèi guó wén wǔ qún chén tīng shuō cǐ shì hòu qiáng liè fǎn duì， rèn wéi ràng lè yáng dài bīng yī dìng huì tóu jiàng， dí huáng yǐ zì jǐ de shēn jiā xìng mìng dān bǎo yuèyáng bù huì bèi pàn。 yú shì wén hóu bài lè yáng wéi zhù jiāng， yǔ wèi jī、 wú qǐ lǐng bīng jìn gōng zhōng shān。
yuèyáng gōng qǔ zhōng shān， bāo wéi zhōng shān guó dōuyòu sān nián zhī jiǔ， zhōng shān wǔ gōng bǎ lè shū shā sǐ， zhǔ chéng ròu jiàng sòng gěi yuèyáng。 yuèyáng zuò zài zhàng mù xià miàn， bǎ zhěng bēi ròu jiàng dū chī wán liǎo。 wén hóu duì dǔ shī zàn shuō：“ yuèyáng yīn wéi wǒ de yuán gù， chī liǎo tā 'ér zǐ de ròu。” dǔ shī zàn shuō：“ lián zì jǐ 'ér zǐ de ròu dōunéng chī liǎo， hái yòu shuí de ròu bù chī ní？” zài wén hóu shí jiǔ nián ( qián 406 nián ) miè wáng liǎo zhōng shān guó。
yuèyáng huí guó zhī hòu， duì zhè cì de gōng jì miǎn bù liǎo yě yòu xiē jiāo héng de qíng xù。 wén hóu zhī dào liǎo， jiù bǎ yuèyáng jiào dào gōng lǐ lái， bǎ nà xiē huǐ bàng tā de xìn jiàn jiāo gěi tā kàn， yuèyáng gǎn jǐn guì bài kē tóu shuō：“ zhè bìng bù shì chén de gōng láo， ér shì zhù jūn de gōng láo 'ā！” wén hóu jiǎng shǎng tā de gōng láo， bǎ líng shòu zuò wéi fēng yì gěi tā， kě shì què bù zài zhòng yòng tā liǎo。
sān jiā lì hóu
jìn yōu gōng shí nián ( qián 424 nián )， wén hóu zì xíng chēng hóu， bìng yǐ gāi nián wéi wén hóu yuán nián。
jìn liè gōng shí yī nián ( qián 405 nián )， qí guó fā shēng nèi luàn。 tián huì zài lǐn qiū ( jīn shān dōng juàn chéng xiàn ) fǎn pàn， bìng xiàng sān jìn qiú yuán。 wén hóu rèn mìng dí jiǎo wéi zhù shuài， dài lǐng zhào、 hán liǎng guó de jūn duì， yī lù gōng dǎ dào qí cháng chéng。 qí guó jūn zhù qí kāng gōng bèi lián jūn suǒ fú lǔ， yǔ sān jìn zhī jūn zhù yī qǐ cháo jiàn zhōu tiān zǐ， qí kāng gōng bìng qǐng qiú zhōu tiān zǐ cè fēng sān jìn wéi zhū hóu。
jìn liè gōng shí sān nián ( qián 403 nián )， jiǔ dǐng shēng xiǎng， zhōu tiān zǐ zhèng shì chéng rèn hán、 zhào、 wèi sān jiā wéi zhū hóu， yǔ jìn hóu bìng liè， jí yóu zhè yī nián zhèng shì jìn rù zhàn guó shí dài。 sòng dài shǐ xué jiā sī mǎ guāng zhuàn xiě《 zī zhì tōng jiàn》， jiù cóng gāi nián kāi shǐ， jìzǎi de dì yī jiàn shì jí shì“ chū mìng jìn dà fū wèi sī、 zhào jí、 hán qián wéi zhū hóu”。
wén hóu 'èr shí jiǔ nián ( qián 396 nián )， wén hóu bìng zhòng， lín sǐ qián， zhào jiàn wú qǐ、 xī mén bào、 běi mén kě děng rén， jiāng tài zǐ wèi jī tuō fù gěi tā men。 wén hóu qù shì， yóu tài zǐ jì rèn wéi jūn zhù， shì wéi wèi wǔ hóu。
jiā tíng
fù qīn
* wèi huán zǐ wèi jū
xiōng dì
* wèi chéng zǐ jì chéng ( wén hóu dì )
ér zǐ
* wèi wǔ hóu wèi jī
* zhōng shān jūn wèi zhì（ wén hóu shàozǐ）
* gōng zǐ qīng ( wén hóu zhī nǚ，《 zhōng shān cè》 zhāng yī )
| << qiányījūnzhù: huán zǐ wèi jū | wèi guówèi sī (qián445nián～qián396nián) | hòuyījūnzhù >>: wǔ hóu wèi jī |