xī zhōu  (?～qián977nián)

xìng：	jī
míng：	xiá
kāiduān zhōngjié zàiwèi qián995nián qián977nián 周昭王 qián995nián qián977nián 

　　zhōng guó zhōu cháo dì sì dài wáng。 jī xìng， míng xiá。 zhōu kāng wáng zhī zǐ。 zhāo wáng yù jì chéng chéng kāng shì yè， jì xù kuò dà zhōu de jiāng yù， cóng zhāo wáng shí liù nián kāi shǐ， qīn shuài dà jūn nán zhēng jīng chǔ， jīng yóu táng（ jīn hú běi suí zhōu xī běi）、 lì（ jīn hú běi suí zhōu běi）、 céng（ jīn hú běi suí zhōu）、 kuí（ jīn hú běi zǐ guī dōng）， zhí zhì jiāng hàn dì qū， dà huò cái bǎo， zhù qì míng gōng。 zhāo wáng shí jiǔ nián， tā qīn zì tǒng shuài liù shī jūn duì nán gōng chǔ guó， quán jūn fùmò， zhāo wáng sǐ yú hàn shuǐ zhī bīn。 nán zhēng de shī bài， bù jǐn shì zhōu wáng cháo yóu shèng dào shuāi de zhuǎn zhé diǎn， yě shì chǔ guó qiáng dà dào zú yǐ yǔ zhōu wáng cháo kàng héng de yī gè biāo zhì， hòu lái chǔ guó chéng wéi chūn qiū wǔ bà zhī yī， xióng jù nán fāng， wèn dǐng zhōu jiāng。
　　
　　 zhōu zhāo wáng sǐ yīn
　　 zhōu zhāo wáng zài wèi 19 nián， kùn rǎo hài bǎi xìng 'ér bèi chuán mín shè jì yān sǐ， zàng yú shǎo shì shān（ jīn hé nán shěng dēng fēng xiàn sōng shān zhōng de shǎo shì shān）。 jī xiá zì yòu yǎng zūn chù yōu， jí wèi hòu yòu méi yòu xián néng de dà chén quàn jiàn、 fǔ zuǒ， suǒ yǐ shēng huó hěn kuài jiù shē chǐ huāng táng qǐ lái。 tā kù 'ài qí huā yì cǎo， fēi qín zǒu shòu， bù shǎo nìng chén jiù tóu qí suǒ hǎo， jīn tiān fèng xiàn zhēn qín， míng tiān gòng shàng yì shòu， yǐ cǐ bó qǔ shǎng cì hé shēng guān。
　　
　　 zhōu zhāo wáng nán zhēng
　　《 zuǒzhuàn》 děng shū jì shù， zhōu zhāo wáng zài shí jiǔ nián de xià bàn nián qīn shuài liù shī gōng dǎ chǔ guó。 zhōu shī hào hào dàng dàng kāi dào hàn shuǐ biān zhǔn bèi dù jiāng， pèng dào liǎo yì cháng de tiān qì。 hàn shuǐ biān de tǔ rén tòng hèn zhōu rén de sāo rǎo 'àn zhōng jìn xíng pò huài， zhēng jí de dù jiāng chuán zhǐ yòu de shì yòng jiāo nián jiē chuán bǎn 'ér chéng de。 yīn chéng zuò de dù chuán zài hàn shuǐ zhōng liú jiāo róng bǎn sàn， zhāo wáng hé suí cóng guì zú jì gōng děng rén zàng shēn yú fù。 chǔ jūn chéng shì fǎn jī， zhōu rén “ sàng liù shī yú hàn shuǐ ” zāo dào liǎo quán jūn fù méi de cǎn bài。 duì zhè chǎng bù guāng cǎi de bài zhàng， zhèng tǒng de shǐ jiā yòng“ nán zhēng 'ér bù fǎn” yī yǔ dài guò， duì zhōu chǔ zhàn zhēng de xì jié shèn shǎo lùn jí huò yǔ yān bù xiáng。
　　70 nián dài zài zhōu yuán chū tǔ liǎo yī pī wēi shì jiā zú de qīng tóng qì， qí zhōng duì xī zhōu shǐ shì jì shù de zuì zhòng yào míng wén shì mù wáng shí dài de《 shǐ qiáng pán》， zuò qì rén qiáng shì dài wéi zhōu wáng shì de shǐ guān（ zhà cè）。 shǐ qiáng duì zhāo wáng nán zhēng zuò liǎo wán quán kěn dìng de píng jià。 míng wén shuō：“ hóng lǔ zhāo wáng， guǎng pī jīng chǔ， wéi shòu nán xíng”， shuō zhāo wáng dà guī mó dì tà fá jīng chǔ， yīn wéi xún shòu 'ér dào liǎo nán fāng， cóng 'ér zàn yáng zhāo wáng shì yè de hóng wěi（ hóng lǔ）， míng wén zhōng quán wú“ nán zhēng bù fǎn” zhī lèi de zhē yǎn zhī cí。
　　 shōu cáng zài běi sòng《 bó gǔ tú lù》 hé xuē shàng gōng《 zhōng dǐng yí qì kuǎn shí》 děng shū zhōng de zhù míng de 'ān zhōu liù qì shì běi sòng zhòng hé yuán nián（ 1118 nián） zài 'ān lù（ jīn hú běi xiào gǎn） chū tǔ de yī zǔ yòu míng wén de xī zhōu zhōng qī de qīng tóng qì， bāo kuò liǎng jiàn zhōng fāng dǐng、 zhōng zhì děng qì， zuò qì rén shì céng gēn suí zhāo wáng fá chǔ de guì zú“ zhōng”。 kǎo gǔ xué jiā zōng hé yán jiū liǎo zhè liù piān míng wén， fā xiàn liǎo yǐ wǎng shǎo wéi rén zhī de zhāo wáng nán zhēng de jì shì。 lì rú zhōng fāng dǐng jì shù liǎo zhāo wáng shí liù nián fá chǔ， céng mìng guì zú“ zhōng” xiān qù nán guó zhǔn bèi xíng gōng。 zhōng fāng yǎn zé jì lù liǎo“ zhōng” suǒ zǒu lù xiàn jīng guò de dì fāng， qí zhōng yòu fāng dèng、 è shī、 hàn zhōng zhōu děng。 zài lìng yī jiàn zhōng fāng dǐng de míng wén zhōng shuō dào zhāo wáng shí liù nián fá chǔ huò shèng kǎi xuán guī lái， shǎng gěi guì zú“ zhōng” cǎi dì（ yì）。 cóng gè tóng qì de míng wén fēn xī， zhāo wáng fá chǔ shì dòng yuán liǎo dà liàng de rén lì， guī mó yě dà， yòu xǔ duō guì zú dū gēn suí zhāo wáng。
　　 gēn jù 'ān zhōu liù qì hé qí tā yòu guān qīng tóng qì míng wén de kǎo chá， zhāo wáng shí jiǔ nián fá chǔ zhè chǎng sàng shī zhī zhàn： kāi shǐ shí xíng shì shì hěn hǎo de。 zhōu wáng jìn jūn de lù xiàn shì cóng táng guó（ jīn hú běi suí zhōu běi miàn） chū fā， jīng guò lì guó、 céng guó xiàng nán shùn lì tuī jìn。 wèile zhuàng dà shēng shì， zhāo wáng hái pài chū shǐ chén dào cháng jiāng zhōng yóu de dà xiǎo bāng guó， zhēng qǔ zhī chí。 zhāo wáng běn rén zé shuài shī yán jiāng 'ér shàng， zhí dǐ kuí guó biān jìng（ jīn hú běi zǐ guī）。 shàng shù qīng tóng qì míng wén de kǎo shì chéng gōng， tí gōng liǎo guān yú zhāo wáng nán zhēng zhè yī duàn zhòng yào lì shǐ de zhēn guì zī liào， shǐ xiān qín gǔ jí dé dào zēng bǔ hé chōng shí。