【shǎng xī】 　　《 cháng mén yuàn》（ liú zào）， gù míng sī yì， shì gōng yuàn shī， chū zì yuèfǔ gǔ tí。
　　
　　 zuò zhě jiǎn jiè：
　　 liú zào： xián yáng ( jīn shǎn xī xián yáng shì ) rén， zhēn yuán jiān (785 héng 805) zài shì， shēn shì wú kě kǎo。《 quán táng shī》 lù cún qí shī wǔ shǒu。
　　
　　 jù shuō hàn dài de chén huáng hòu yīn wéi wǔ dì chǒng xìng wèi zǐ fū 'ér shī yì， bù dé yǐ tuì jū cháng mén gōng， chóu mèn bēi sī， hòu lái tīng shuō shǔ rén sī mǎ xiāng rú shàn xiě cí fù， jiù pài rén sòng liǎo yī bǎi jīn huáng jīn， qǐng sī mǎ xiāng rú wéi zì jǐ xiě yī piān jiě mèn pái chóu de wén zhāng， jiēguǒ sī mǎ xiāng rú jiù wéi chén huáng hòu xiě liǎo yī piān yòu míng de《 cháng mén fù》。 méi xiǎng dào hòu lái hàn wǔ dì yě kàn dào liǎo zhè piān cí fù， shēn shòu gǎn dòng， yīn cǐ yòu yǔ chén huáng hòu zhòng guī yú hǎo。 hòu rén jiù yǐ cǐ wéi tí cái chuàng zuò liǎo yǐ《 cháng mén yuàn》 wéi tí cái de yuèfǔ shī。 lì lái yòu xǔ duō wén rén mò kè xiě guò， yīn wéi hàn wǔ dì jīn wū cáng jiāo hé chén huáng hòu cháng mén lěng gōng de gù shì， zài zhōng guó jīhū shì jiā yù hù xiǎo de。 dàn shì yóu yú gè rén de yǎn guāng hé lì chǎng bù tóng， suǒ yǐ xiě chū de shī wén yě jiù chéng xiàn chū bù tóng de qīng xiàng yǔ gǎn qíng。
　　
　　 jīhū suǒ yòu de gōng yuàn cí， dū huì tí dào yè jiān de tiān xiàng， yīn wéi měi dào yè jiān， zhèng shì bèi dǎ rù lěng gōng de nǚ zǐ zuì wéi shī yì nán 'ái de shí hòu。 dāng chū， zài shòu dào chǒng 'ài shí， tā men zuì pàn wàng de jiù shì yè wǎn， yǔ jūn wáng gòng dù liáng xiāo， mù yù 'ēn zé； ér shī chǒng hòu， tā men zuì nán dǎ fā de， jiù shì nà yī gè gè wú zhǐ wú xiū de màn màn cháng yè。 zài bǎi wú liáo lài、 dú shǒu kōng chuáng zhī jì， tā men zhǐ néng yǎng wàng tiān kōng， nà xiē xīng xīng、 yuè liàng， dū huì yǐn qǐ wú qióng de xiá xiǎng yǔ yōu sī。
　　
　　 shǎng xī：
　　
　　《 cháng mén yuàn》 zhè shǒu yuèfǔ jiù qū， cóng tā de qǐ yīn hé lái lì kàn， jiù shì zhuān mén miáo xiě hé shū fā gōng yuàn de zuò pǐn。 liú zào cǐ zuò yě bù lì wài。 fēng jiàn dì wáng yī gè rén bà zhàn liǎo wú shù fù nǚ， suǒ wèi “ hòu gōng jiā lì sān qiān rén ”。 dà bù fēn réndōu yīn wéi qīng chūn xū zhì、 xìng fú wú wàng 'ér jí duān tòng kǔ。 chū yú duì zhè xiē fù nǚ de tóng qíng， chū yú duì bù hé lǐ de fēi pín zhì dù de bù mǎn， gōng yuàn héng héng huò zhě zhí jiē cǎn zhuàng， huò zhě dài fù nǚ shū yuàn xiè fèn， biàn chéng wéi gǔ dài shī rén zuò jiā cháng cháng biǎo xiàn de zhù tí zhī yī。
　　
　　 dāng rán， tóng shì gōng yuàn， shī rén suǒ jiē shì de wèn tí què yòu duō zhǒng， biǎo xiàn jiǎo dù yě pō duō yàng ， jù tǐ fāng fǎ gèng shì biàn huà wú qióng。 liú zào de《 cháng mén yuàn》 gòng sān shǒu， zhè lǐ xuǎn de shì dì sān shǒu。 zhè sān shǒu de jī běn shǒu fǎ dōushì qián 'èr jù xiě shī chǒng guān rén de xíng zhuàng， hòu 'èr jù xiě shī chǒng gōng rén de xīn qíng， ér zhòng diǎn zé zài hòu 'èr jù。 lì rú， qí yī yún：“ lèi hén bù xué jūn 'ēn duàn， shì què qiān xíng gèng wàn xíng”。 jiāng yǐ duàn de jūn 'ēn yǔ bù duàn de lèi xíng zuò yī xiān míng duì bǐ。 qí 'èr yún：“ shān hú zhěn shàng qiān xíng lèi， bù shì sī jūn shì hèn jūn”， gǎn qíng biǎo dá dé qiáng liè 'ér míng kuài。 zhè yī shǒu zuò zhě shāo shāo nòng liǎo diǎn jiǎo kuài， qián 'èr jù xiě gōng rén yōng lǎn zhī tài： chán bìn yōng shū， é méi bù sǎo， gù yì zhì zào liǎo yī zhǒng qīng sōng suí biàn de qì fēn hé“ guàn chéng 'ēn” de jiǎ xiàng。 hòu liǎng jù nǎi jiē chū gōng rén de nèi xīn tòng kǔ。 tā de xīn shì rén men wèi bì zhī dào， shí jì shàng tā shì měi rì yǐ lèi xǐ miàn， zhè cái shǐ tā chéng liǎo“ yī miàn cán zhuāng” ā！ yóu yú cǎi yòng yù yì xiān yáng de shǒu fǎ， qǔ dé liǎo gèng jiā de yì shù xiào guǒ。
　　
　　 gōng yuàn shī bào lù liǎo fēng jiàn zhì dù de cán rěn bù hé lǐ， zhè shì qí jià zhí suǒ zài。 dàn zhè lèi shī zǒng shì bǎ jī diǎn fàng zài gōng rén shī chǒng， wàng chǒng yǐ jí yǔ dé chǒng zhě de máo dùn shàng， ér wǎng wǎng bìng bù cóng gēn běn shàng chù dòng fēi pín zhì dù。 zhè yòu shì qí míng xiǎn de jú xiàn xìng suǒ zài。
　　( yì shù zhōng guó )