duō shǒu yī yè |
【shǎng xī】 《 yú qiáo wèn dá》 shì yī shǒu gǔ qín qū。 cǐ qū yòu yī dìng de yǐn yì sè cǎi, néng yǐn qǐ rén men duì yú qiáo shēng huó de xiàng wǎng, dàn cǐ qū de nèi zhōng shēn yì, yīngshì‘ gǔ jīn duō shǎo shì, dū fù xiào tán zhōng ’, jí‘ qiānzǎi dé shī shì fēi, jìn fù yú qiáo yī huà 'ér yǐ’。 xīng wáng dé shī zhè yī qiānzǎi hòu zhòng huà tí, bèi yú fù、 qiáo zǐ de yī xí duì huà jiě gòu yú wú xíng, zhè cái shì lè qū de zhù zhǐ suǒ zài。 lì shǐ shàng zuì yòu míng de‘ yú’ de dài biǎo shì dōng hàn de yán zǐ líng, zǎo nián tā shì hàn guāng wǔ dì liú xiù de tóng xué, liú xiù hěn shǎng shí tā。 liú xiù dāng liǎo huáng dì hòu duō cì qǐng tā zuò guān, dōubèi tā jù jué。 yán zǐ líng yī shēng bù shì, yǐn yú zhè jiāng tóng lú, chuí diào zhōng lǎo。 lì shǐ shàng‘ qiáo’ de dài biǎo zé shì hàn wǔ dì shí de dà chén zhū mǎi chén。 zhū mǎi chén zǎo nián chū shēn pín hán, cháng cháng shàng shān dǎ chái, kào mài xīn dù rì, hòu qī zǐ yīn rěn shòu bù liǎo pín kùn 'ér lí kāi liǎo tā。《 yú qiáo wèn dá》 yī qū shì jǐ qiān nián wén huà de chén diàn。‘ qīng shān yǐ jiù zài, jǐ dù xī yáng hóng’, chén shì jiān wàn bān zhì zhòng, zài《 yú qiáo wèn dá》 piāo yì xiāo sǎ de xuán lǜ zhōng yān xiāo yún sàn。 zhè zhǒng jìng jiè lìng rén tàn fú。
《 sān guó yǎn yì》 kāi piān cí zhōng de jǐ jù “ báifà yú qiáo jiāng chǔ shàng, guàn kàn qiū yuè chūn fēng, yī hú zhuó jiǔ xǐ xiāng féng, gǔ jīn duō shǎo shì, dū fù xiào tán zhōng。 ” kě zuò gǔ qū《 yú qiáo wèn dá》 de miào jiě。
《 yú qiáo wèn dá》 shì yī shǒu gǔ qín qū。 cún pǔ zuì zǎo jiàn yú míng dài xiāo luán zhuàn xiě de《 xìng zhuāng tài yīn xù pǔ》( 1560 nián)。 xiāo luán jiě tí wéi:“ gǔ jīn xīng fèi yòu ruò fǎn zhǎng, qīng shān lǜ shuǐ zé gù wú yàng。 qiānzǎi dé shī shì fēi, jìn fù yú qiáo yī huà 'ér yǐ”。 jìn dài《 qín xué chū jīn》 shuō cǐ qū:“ qū yì shēn cháng, shén qíng sǎ tuō, ér shān zhī wēi wēi, shuǐ zhī yáng yáng, fǔ fá zhī dīng dīng, lǔ shēng zhī 'ǎi nǎi, yǐn yǐn xiàn yú zhǐ xià, dài zhì wèn dá zhī duàn, lìng rén yòu shān lín zhī xiǎng。”
“ lìng rén yòu shān lín zhī xiǎng” gù rán bù jiǎ, dàn cǐ huà bìng fēi zhèng jiě。 suī rán cǐ qū yòu yī dìng de yǐn yì sè cǎi, néng yǐn qǐ rén men duì yú qiáo shēng huó de xiàng wǎng, dàn cǐ qū de nèi zhōng shēn yì, yīngshì“ gǔ jīn duō shǎo shì, dū fù xiào tán zhōng”, jí“ qiānzǎi dé shī shì fēi, jìn fù yú qiáo yī huà 'ér yǐ”。 xīng wáng dé shī zhè yī qiānzǎi hòu zhòng huà tí, bèi yú fù、 qiáo zǐ de yī xí duì huà jiě gòu yú wú xíng, zhè cái shì lè qū de zhù zhǐ suǒ zài。 nà me, tā men de duì huà zhōng dào dǐ yùn cáng liǎo shénme xuán lǐ ní?
shuō dào zhè lǐ, bù néng bù tí běi sòng yī bù qí shū《 yú qiáo wèn duì》。 qín qū《 yú qiáo wèn dá》 yǔ《 yú qiáo wèn duì》 yě xǔ yòu yī dìng de nèi zài guān lián。 qián zhě tōng guò yú qiáo duì huà lái xiāo jiě gǔ jīn xīng wáng děng hòu zhòng huà tí, ér hòu zhě zé shì tú tōng guò jiǎn jié de duì huà duì shì jiè zuò chū gēn běn xìng de zhé xué jiě shì。《 yú qiáo wèn duì》 de zuò zhě shì shào yōng, běi sòng rú jiā wǔ zǐ zhī yī。 shào yōng xué guàn yì lǐ, rú dào jiān tōng, tā bì shēng zhì lì yú jiāng tiān yǔ rén tǒng yī yú yī xīn, cóng 'ér shì tú bǎ rú jiā de rén běn yǔ dào jiā de tiān dào guàn tōng qǐ lái。
《 yú qiáo wèn duì》 zhuólì lùn shù tiān dì wàn wù, yīn yáng huà yù hé shēng mìng dào dé de 'ào miào hé zhé lǐ。 zhè běn shū tōng guò qiáo zǐ wèn、 yú fù dá de fāng shì, jiāng tiān dì、 wàn wù、 rén shì、 shè huì guī zhī yú yì lǐ, bìng jiā yǐ quán shì。 mù de shì ràng qiáo zhě míng bái“ tiān dì zhī dào bèi yú rén, wàn wù zhī dào bèi yú shēn, zhòng miào zhī dào bèi yú shén, tiān xià zhī néng shì bì yǐ” de dào lǐ。《 yú qiáo wèn duì》 zhōng de zhùjué shì yú fù, suǒ yòu de xuán lǐ dū chū zì yú fù zhī kǒu。 zài shū zhōng, yú fù yǐ jīng chéng liǎo“ dào” de huà shēn。
yú fù zuò wéi“ shèng zhě” yǔ“ dào” de huà shēn, yóu lái yǐ jiǔ。《 zhuāng zǐ · zá piān · yú fù》 zhōng céng jì shù liǎo kǒng zǐ hé yī gè yú fù de xiáng xì duì huà, duì huà zhōng yú fù duì kǒng zǐ dà duàn chǎn shù liǎo dào jiā de wú wéi zhī jìng, kǒng zǐ tàn fú, zūn chēng yú fù wéi“ shèng zhě”。
qū yuán suǒ zhù《 chǔ cí》 zhōng de《 yú fù》 yī zhāng jiǎng liǎo zhè me yī zé gù shì, qū yuán bèi fàng zhú hòu, yóu yú jiāng biān, kàn qǐ lái“ yán sè qiáo cuì, xíng róng kū gǎo”。 yú fù wèn qū yuán wèihé liú luò yú cǐ。 qū yuán huí dá shuō, jǔ shì jiē zhuó wǒ dú qīng, zhòng rén jiē zuì wǒ dú xǐng, yīn 'ér bèi fàng zhú dào zhè lǐ。 yú fù quàn qū yuán gāi kàn pò shì rén shì shì, bù bì“ shēn sī gāo jǔ“。 qū yuán bù tīng, zhí yì yù“ zàng yú jiāng yú zhī fù zhōng”。 yú fù guǎn 'ěr 'ér xiào, chàng zhe“ cāng làng zhī shuǐ qīng xī, kě yǐ zhuó wú yīng; cāng làng zhī shuǐ zhuó xī, kě yǐ zhuó wú zú。” de gē zǐ yuǎn qù。 yú fù zài zhè lǐ yǐ chéng wéi yī gè yù yǐn qū yuán“ wù dào” de xiān zhī。
lì shǐ shàng zuì yòu míng de“ yú” de dài biǎo shì dōng hàn de yán zǐ líng, zǎo nián tā shì hàn guāng wǔ dì liú xiù de tóng xué, liú xiù hěn shǎng shí tā。 liú xiù dāng liǎo huáng dì hòu duō cì qǐng tā zuò guān, dōubèi tā jù jué。 yán zǐ líng què yī shēng bù shì, yǐn yú zhè jiāng tóng lú, chuí diào zhōng lǎo。 lǐ tài bái céng yòu shī yún“ zhāo zhāo yán zǐ líng, chuí diào cāng bō jiān”。 qīng dài wáng shì zhēn《 tí qiū jiāng dú diào tú》:“ yī suō yī lì yī piānzhōu, yī zhàng sī guān yī cùn gōu; yī qū gāo gē yī zūn jiǔ, yī rén dú diào yī jiāng qiū。” jǔ zhòng ruò qīng, qīng miáo dàn xiě biàn huì jiù yī fú yú rén qiū jiāng dú diào de shèng jǐng。
lì shǐ shàng“ qiáo” de dài biǎo zé shì hàn wǔ dì shí de dà chén zhū mǎi chén。 zhū mǎi chén zǎo nián chū shēn pín hán, cháng cháng shàng shān dǎ chái, kào mài xīn dù rì, hòu qī zǐ yīn rěn shòu bù liǎo pín kùn 'ér lí kāi liǎo tā。 yòu rén shuō“ qiáo” yòu chán yì, zhè zhǒng shuō fǎ dài kǎo。
zhōng guó zì gǔ yǐ lái yòu yú qiáo gēng dú de shuō fǎ。 mín jiān de píng fēng shàng cháng huà yòu yú qiáo gēng dú sì fú tú。 yú tú hé qiáo tú huà de fēn bié shì yán zǐ líng hé zhū mǎi chén de gù shì。 gēng tú hé dú tú huà de fēn bié shì shùn jiào mín zhòng gēngzhòng de chǎng jǐng hé zhàn guó shí sū qín mái tóu kǔ dú de qíng jǐng yú qiáo gēng dú shì nóng gēng shè huì de sì yè, dài biǎo liǎo mín jiān de jī běn shēng huó fāng shì。 zhè sì yè yī dìng chéng dù shàng fǎn yìng liǎo gǔ dài bù tóng jià zhí qǔ xiàng。 qí zhōng yú wéi shǒu, qiáo cì zhī。 rú guǒ shuō gēng dú miàn duì de shì xiàn shí, yùn hán rù shì xiàng sú de dào lǐ。 nà me yú qiáo de shēn céng yì xiàng shì chū shì wèn xuán, chōng mǎn liǎo chāo tuō de yì wèi。
《 yú qiáo wèn dá》 yī qū shì jǐ qiān nián wén huà de chén diàn。“ qīng shān yǐ jiù zài, jǐ dù xī yáng hóng”, chén shì jiān wàn bān zhì zhòng, zài《 yú qiáo wèn dá》 piāo yì xiāo sǎ de xuán lǜ zhōng yān xiāo yún sàn。 zhè zhǒng jìng jiè lìng rén tàn fú, rán gǔ wǎng jīn lái jǐ rén néng gòu? suī xiàng wǎng zhī, shí bù néng yě。
fù:《 yú qiáo wèn dá》 zhī duì huà nèi róng
《 yú qiáo wèn dá》 yě shì yī shǒu qín gē, yóu qín bàn chàng。 zhè lǐ lù gē cí rú xià:
yú wèn qiáo yuē:“ zǐ hé qiú?”
qiáo dá yú yuē:“ shù chuán máo wū, lǜ shù qīng shān, shí chū shí hái; shēng yá bù zài xī fāng; fǔ jīn dīng dīng, yún zhōng zhī luán。”
yú yòu jié zhī:“ cǎo mù féng chūn, shēng yì bù rán bù kě 'è; dài zhī wéi xīn, shēng cháng mò dá!”
qiáo yòu dá zhī yuē:“ mù néng shēng huǒ, huǒ néng shú wù, huǒ yǔ mù, tiān xià gǔ jīn shuí méi? kuàng shān mù zhī wéi xìng yě dāng shēng dāng kū; fá zhī 'ér hòu gèng yāo qiáo, qǔ zhī 'ér hòu zhī yè yù mào。”
yú nǎi xiào yuē:“ yīn mù qiú cái, xīn duō shì yù; yīn cái fā shēn, xīn bì héng rǔ。”
qiáo yuē:“ xī rì zhū mǎi chén wèi yù fù guì shí, xié shū xié juàn xíng dú zhī, yī qiě gāo chē sì mǎ qū chí, chú ráo tuō jì, yú zǐ qǐ yòu bù zhī? wǒ jīn zhí kē yǐ fá kē, yún lóng fēng hǔ, zhōng yòu huì qī; yún lóng fēng hǔ, zhōng yòu huì qī。”
qiáo yuē:“ zǐ yì hé yì?”
yú gù 'ér dá yuē:“ yī gān yī diào yī piānzhōu; wǔ hú sì hǎi, rèn wǒ zì zài 'áo yóu; dé yú guàn liǔ 'ér guī, lè gōng chóu。”
qiáo yuē:“ rén zài shì, xíng lè hǎo tài píng, yú zài shuǐ, yáng qí gǔ kūn shòu bù jǐng; zǐ chuí lù jù, guò yòng xǔ jí xīn, shāng shēng hài mìng hé shēn!?”
yú yòu yuē:“ bù zhuān qǔ lì pāo guān 'ěr, wéi 'ài jiāng shān fēng jǐng qīng。”
qiáo yuē:“ zhì bù zài yú chuí zhí diào? xīn wú tān lì zuò jiā yín; zǐ jīn zhèng shì yán biān tǎ, hé dào wàng sī nòng yuè míng?”
yú nǎi xǐ yuē:“ lǚ wàng dāng nián wèi shuǐ bīn, sī guān bàn juàn hǎi xiá qīng; yòu cháo dé yù wén wáng rì, zài shàng 'ān chē jī jué jīng; jiā yán dǎng lùn wéi shí fǎ, dà zhǎn yīng yáng dūn tài píng。”
qiáo jī dān 'ér duì yuē:“ zǐ zài jiāng xī wǒ zài shān, jì lái liǎng wù yī bān bān; xī jiān bà diào xiāng féng huà, mò bǎ jiāng shān bǐ děng xián; wǒ shì zǐ fēi xiū zài biàn, wǒ fēi zǐ shì mò xū tán; bù rú dé gè hóng lín lǐ, zhuó huǒ xīn zhēng gòng xiào yán”。
yú nǎi xǐ yuē:“ bù wéi cuì lǎo xī shān; hái qī yì rì dé zhì jiàn lóng yán, tóu què yún fēng yān shuǐ yè, dà hàn shī lín yǔ, jù chuān xíng zhōu jí, yī jǐn 'ér hái; tàn rén shēng néng yòu jǐ hé huān。”
====================================================
què shuō cháng 'ān chéng wài jīng hé 'àn biān, yòu liǎng gè xián rén: yī gè shì yú wēng, míng huàn zhāng shāo; yī gè shì qiáo zǐ, míng huàn lǐ dìng。 tā liǎng gè shì bù dēng kē de jìn shì, néng shí zì de shān rén。
yī rì, zài cháng 'ān chéng lǐ, mài liǎo jiān shàng chái, huò liǎo lán zhōng lǐ, tóng rù jiǔ guǎn zhī zhōng, chī liǎo bàn hān, gè xié yī píng, shùn jīng hé 'àn biān, xú bù 'ér huí。 zhāng shāo dào:“ lǐ xiōng, wǒ xiǎng nà zhēng míng de, yīn míng sàng tǐ; duó lì de, wéi lì wáng shēn; shòu jué de, bào hǔ 'ér mián; chéng 'ēn de, xiù shé 'ér qù。 suàn qǐ lái, hái bù rú wǒ men shuǐ xiù shān qīng, xiāo yáo zì zài, gān dàn bó, suí yuán 'ér guò。” lǐ dìng dào:“ zhāng xiōng shuō dé yòu lǐ。 dàn zhǐ shì nǐ nà shuǐ xiù, bù rú wǒ de shān qīng。” zhāng shāo dào: nǐ shān qīng bù rú wǒ de shuǐ xiù。 yòu yī《 dié liàn huā》 cí wéi zhèng, cí yuē:
yān bō wàn lǐ piānzhōu xiǎo, jìng yǐ gū péng, xī shī shēng yīn rào。 dí lǜ xǐ xīn míng lì shǎo, xián pān liǎo suì jiān jiā cǎo。 shǔdiǎn shā 'ōu kān lè dào, liǔ 'àn lú wān, qī zǐ tóng huān xiào。 yī jué 'ān mián fēng làng qiào, wú róng wú rǔ wú fán nǎo。
lǐ dìng dào: nǐ de shuǐ xiù, bù rú wǒ de shān qīng。 yě yòu gè《 dié liàn huā》 cí wéi zhèng, cí yuē:
yún lín yī duàn sōng huā mǎn, mò tīng yīng tí, qiǎo shé rú diào guǎn。 hóng shòu lǜ féi chūn zhèng nuǎn, shū rán xià zhì guāng yīn zhuǎn。 yòu zhí qiū lái róng yì huàn, huáng huā xiāng, kān gōng wán。 xùn sù yán dōng rú zhǐ niān, xiāo yáo sì jì wú rén guǎn。
yú wēng dào: nǐ shān qīng bù rú wǒ shuǐ xiù, shòu yòng xiē hǎo wù, yòu yī《 zhè gū tiān》 wéi zhèng:
xiān xiāng yún shuǐ zú shēng yá, bǎi lǔ héng zhōu biàn shì jiā。 huó pōu xiān lín pēng lǜ biē, xuán zhēng zǐ xiè zhǔ hóng xiā。 qīng lú sǔn, shuǐ xìng yá, líng jiǎo jī tóu gèng kě kuā。 jiāo 'ǒu lǎo lián qín yè nèn, cí gū jiāo bái niǎo yīng huā。
qiáo fū dào: nǐ shuǐ xiù bù rú wǒ shān qīng, shòu yòng xiē hǎo wù, yì yòu yī《 zhè gū tiān》 wéi zhèng:
cuī wēi jùn lǐng jiē tiān yá, cǎo shè máo 'ān shì wǒ jiā。 yān là jī 'é qiáng xiè biē, zhāng bǎ tù lù shèng yú xiā。 xiāng chūn yè, huáng liàn yá,