【zhùshì】 kě xiào :
jūn guó duō suǒ xū， qièzé zài yòu sī。 yòu sī lín jùn xiàn， xíng fǎ jìng yù shī。
gōngjǐ qǐ bù yōu， zhēng liǎn yòu kě bēi。 zhōu xiǎo jīng luàn wáng， yí rén shí kùn pí。
dà xiāng wú shí jiā， dà zú mìng dān léi。 cháo cān shì cǎo gēn， mù shí réng mù pí。
chū yán qì yù jué， yì sù xíng bù chí。 zhuī hū shàng bù rěn， kuàng nǎi biān pū zhī。
guō tíng chuán jí fú， lái wǎng jì xiāng zhuī。 gèng wú kuān dà 'ēn， dàn yòu pò cù qī。
yù lìng yù 'ér nǚ， yán fā kǒng luàn suí。 xī shǐ suǒ qí jiā， ér yòu wú shēng zī。
tīng bǐ dào lù yán， yuàn shāng shuí fù zhī。 qù dōng shān zéi lái， shā duó jǐ wú yí。
suǒ yuàn jiàn wáng guān， fǔ yǎng yǐ huì cí。 nài hé zhòng qū zhú， bù shǐ cún huó wéi。
ān rén tiān zǐ mìng， fú jié wǒ suǒ chí。 zhōu xiàn hū luàn wáng， dé zuì fù shì shuí。
bū huǎn wéi zhào lìng， méng zé gù qí yí。 qián xián zhòng shǒu fēn， è yǐ huò fú yí。
yì yún guì shǒu guān， bù 'ài néng shì shí。 gù wéi càn ruò zhě， zhèng zhí dāng bù kuī。
hé rén cǎi guó fēng， wú yù xiàn cǐ cí。

【shǎng xī】 　　zhè shǒu《 chōng líng xíng》 shì yuán jié de dài biǎo zuò zhī yī， céng bó dé dù fǔ de jī shǎng。 dù fǔ zài《 tóng yuán shǐ jūn chōng líng xíng》 shī zhōng shuō：“ guān hū《 chōng líng》 zuò， chuā jiàn jùn zhé qíng …… dào zhōu yōu lí shù， cí qì hào zòng héng。 liǎng zhāng（ zhǐ《 chōng líng xíng》 jí《 zéi tuì shì guān lì》） duì qiū yuè， yī zì xié huá xīng。”《 chōng líng xíng》 què shí shì càn ruò qiū yuè huá xīng de bù xiǔ shī piān。
　　
　　　　 táng dài zōng guǎng dé yuán nián（ 763）， shī rén rèn dào zhōu cì shǐ； dì 'èr nián wǔ yuè， shī rén lái dào rèn suǒ。 dào zhōu jiù yòu sì wàn duō hù rén jiā， jǐ jīng bīng huāng mǎ luàn， shèng xià de hái bù dào yuán lái de shí fēn zhī yī。 rén mín pí kùn bù kān， ér guān fǔ héng zhēng bào liǎn què yòu zēng wú yǐ。 yuán jié mù dǔ mín bù liáo shēng de cǎn zhuàng， céng shàng shū wèimín qǐng mìng， bìng zài rèn suǒ wèimín yíng shè、 gěi tián、 miǎn yáo yì， hěn yòu zhèng jì。 tā de《 chōng líng xíng》， jiù fǎn yìng liǎo dāng shí kǔ nán de xiàn shí， biǎo xiàn liǎo tā duì rén mín de tóng qíng。
　　
　　　　 quán shī fēn wéi sān bù fēn。 qián sì jù shì dì yī bù fēn， xiě shàng qíng， gài kuò xù shù liǎo fù shuì fán duō， guān lì yán xíng cuī bī de qíng kuàng。“ jūn guó duō suǒ xū” shì běn shī de guān jiàn， shì rén mín tòng kǔ de gēn yuán， shī rén tòng gǎn yú fù shuì de fán zhòng， suǒ yǐ kāi piān tí míng， dān dāo zhí rù。 zhè me duō de xū qiú， nǎ 'ér lái ní？ zì rán shì mìng dì fāng guān qù zhǎo lǎo bǎi xìng yào， yú shì yǐn chū xià wén。“ qièzé zài yòu sī， yòu sī lín jùn xiàn”， dǐng zhēn jù de yùn yòng， cóng xíng shì shàng zào chéng yī zhǒng jǐn pò gǎn， biǎo xiàn shàng jí guān fǔ cuī cù zhī jí。 ér guān lì què yī gè sài sì yī gè dì shī yòng zhòng xíng， cuī bī pín fán 'ér yán lì， bǎi xìng zěn me shòu dé liǎo ní？ duǎn duǎn shù yǔ， xuàn rǎn liǎo yī zhǒng yīn sēn kǒng bù de qì fēn。
　　
　　　　“ gōngjǐ qǐ bù yōu” zhì“ kuàng nǎi biān pū zhī” shì dì 'èr bù fēn， xiě xià qíng， jù tǐ miáo shù bǎi xìng kùn kǔ bù kān de chǔjìng。
　　
　　　　 qián liǎng jù“ yōu” yǔ“ bēi” duì jǔ， tōng guò fǎn jié、 gǎn tàn yǔ qì de biàn huà， kè huà liǎo yī gè fēng jiàn shí dài de liáng lì de máo dùn xīn lǐ： jí yōu lǜ jūn guó de gōngjǐ， yòu bēi mǐn zhēng liǎn xià de bǎi xìng。 shī jù chōng mǎn duì jí zhēng bào liǎn de fǎn gǎn hé duì rén mín de shēnqiè tóng qíng。 zài zhè lǚ jīng luàn wáng de nián dài， bǎi xìng fù dān zhònghè，“ kùn pí” yǐ jí。 shī rén zhǐ xuǎn qǔ liǎo“ dà xiāng”“ dà zú” lái fǎn yìng， tā men shàng qiě yǐ cǎo gēn shù pí wéi shí， xiǎo xiāng xiǎo hù de kùn kǔ qíng kuàng jiù gèng bù kān shè xiǎng liǎo。“ chū yán qì yù jué， yì sù xíng bù chí”， zhǐ yòng liǎng jù shī， jiù huó huà chū bèi tǒng zhì jiē jí kē bō dài jìn de bǎi xìng de càn ruò xíng xiàng。 yóu cǐ 'ér yǐn qǐ de shī rén de tóng qíng hé gǎn kǎi，“ zhuī hū shàng bù rěn， kuàng nǎi biān pū zhī”， yòu wéi dì sān bù fēn de miáo xiě mái xià liǎo fú xiàn。
　　
　　　　 qián liǎng bù fēn cóng dà chù zhuóbǐ， gòu huà chū guǎng kuò de shè huì bèi jǐng， xià miàn yòu cóng xì chù luò mò， chōu chū jù tǐ de cuī zū chǎng jǐng jìn xíng xì zhì de miáo xiě。“ yóu tíng chuán jí fú” yǐ xià shì dì sān bù fēn， xiě shī rén zài cuī zhēng fù shuì shí de sī xiǎng huó dòng。
　　
　　　　 shī rén xiān yòng“ jí fú” èr zì jiāo dài cuī zhēng de jǐn jí。 jiē zhe zài jiā yī jù“ lái wǎng jì xiāng zhuī”， yī gè“ zhuī” zì， jù tǐ xíng xiàng dì zhǎn xiàn chū jí pò de qíng zhuàng。 shī rén shēn shòu qí lěi， zài zhè shǒu shī de zì xù zhōng shuō：“ dào guān wèi wǔ shí rì， chéng zhū shǐ zhēng qiú fú dié 'èr bǎi yú fēng， jiē yuē： ‘ shī qí xiàn zhě， zuì zhì biǎn xuē。 ’” tā duì cǐ yì cháng bù mǎn， míng què zhǐ zé zhè zhǒng“ pò cù” háo wú“ kuān dà” zhī“ ēn”。
　　
　　　　 rán hòu jí zhōng bǐ mò jiē shì shī rén de nèi xīn shì jiè， bǎ shī rén de gǎn qíng biàn huà xiěde fēi cháng wěi wǎn， fēi cháng xì nì。 yī kāi shǐ， shī rén shè xiǎng liǎo gè zhǒng cuī jiǎo zū shuì de bàn fǎ： ràng tā men mài 'ér mài nǚ ── bù xíng， nà yàng huì bī dé tā men dìng 'ér zǒu xiǎn； chāo jiā yǐ cháng zū fù── yě bù xíng， tā men hái kào shénme shēng huó ní？ xiě dào zhè lǐ， shī rén dàng kāi yī bǐ， jiè suǒ tīng dào de“ dào lù yán” biǎo xiàn rén mín de yuàn shēng zài dào。“ zhòng qū zhú” de“ zhòng” zì， jì zhào yìng qián miàn de“ luàn wáng”“ shān zéi” zì yàng， yě xiě chū guān xiōng yú“ zéi” de fǔ bài zhèng zhì xiàn shí， biǎo xiàn chū qiáng liè de yuàn fèn qíng xù。 zhè jiù cù shǐ shī rén de sī xiǎng fā shēng liǎo biàn huà： shī rén yóu shè fǎ cuī cù zhēng liǎn， zhuǎn 'ér jué xīn dǔ xíng shǒu fēn 'ài mín de zhèng zhí zhī dào， shèn zhì bù gù kàng zhào huò zuì， yì rán zuò chū liǎo wéi lìng huǎn zū de jué dìng。 xī wàng zì jǐ de yì jiàn néng shàng dá jūn wáng， qǐng qiú zuì gāo tǒng zhì zhě tǐ chá xià qíng， gǎi gé xiàn zhuàng。
　　
　　　　 zài zhè yī bù fēn， shī rén fā liǎo hěn duō yì lùn。 zhè shì tā jī liè sī xiǎng dǒu zhēng de biǎo xiàn， shì xīn shēng de zì rán liú lù。 shī rén tōng guò zhè xiē yì lùn， jù tǐ shēn kè dì zhǎn shì liǎo zì jǐ sī xiǎng gǎn qíng de biàn huà guò chéng hé gēn jù ， bō lán diē dàng， gǎn rén zhì shēn。
　　
　　　　 zhè shǒu shī yǐ qíng shèng， shī rén“ qíng dòng yú zhōng 'ér xíng yú yán”， yòng pǔ sù gǔ dàn de bǐ mò， qīng sù nèi xīn shēn chù de zhēn qíng shí gǎn， yòu yī zhǒng gǎn rén fèi fǔ de lì liàng。 shī zhōng xīn lǐ miáo xiě qū zhé xì nì， lín lí jìn zhì dì zhǎn xiàn zuò wéi fēng jiàn guān lì de shī rén， cóng yōu gōngjǐ dào bēi zhēng liǎn， cóng cuī bī fù shuì dào gù xù bǎi xìng， zuì hòu xiàn cí shàng shū， jué xīn“ shǒu guān”“ dài zuì”（ jiàn xù）， wěi qū shēn xì，“ wēi wǎn dùn cuò”（ dù fǔ《 tóng yuán shǐ jūn chōng líng xíng xù》）。 zhè shǒu shī bù shàng cí zǎo， bù shì diāo zhuó， yòng bái miáo de shǒu fǎ chén liè shì shí， zhí shū xiōng yì， ér yùn zhì zì zài fāng yuán zhī wài， zhèng rú yuán hǎo wèn suǒ shuō：“ làng wēng shuǐ lè wú gōng zhǐ， zì shì yún shān sháo huò yīn（《 lùn shī jué jù》）， jù yòu yī zhǒng zì rán měi， běn sè měi。
　　
　　　　（ zhāng yàn jǐn）

【zīliàoláiyuán】 juàn 241_3