yuèdòumǎ kè · bù láo gé Mark Blaugzài百家争鸣dezuòpǐn!!! |
bù zhǐ shì jīng jì xué jiā
héng héng yī wèi sī xiǎng shǐ xué zhě de rén shēng huí gù
mǎ kè bù láo gé yì zhě gāo jǐng zhòng shěn xiào lài jiàn chéng
wǒ jué dìng niàn jīng jì xué, shì shòu dào HenryGeorge yǔ KarlMarx zhù zuò de yǐng xiǎng。 1944 nián wǒ 17 suì, niàn niǔ yuē shì de PeterStuyvesant zhōng xué, xiū liǎo yī mén shāng yè de kè。 xué qī de zuì hòu yī zhōu, lǎo shī dài wǒ hé jǐ wèi bǐ jiào yōu xiù de xué shēng, dào lín jìn de HenryGeorgeSchool cānyù yīcháng jiǎng zuò。 zhù tí shì zài jiě shì, rú guǒ dì zū méi yòu xiàn zhì dì chéngzhǎng, jiù huì zào chéng pín qióng、 zhàn zhēng, yǐ jí qí tā xiàn dài wén míng de bì bìng。 HenryGeorge zài hěn jiǔ yǐ qián, jiù zhěn duàn chū zhè gè bìng zào, bìng tí chū jiě jué liáng fāng: dān yī dì zū de 「 mòshōu xìng 」 zhēng shuì! jiǎng zuò jié shù shí, wǒ mendōu dé dào HenryGeorge de miǎn fèi zhù zuò《 jìn bù yǔ pín qióng》( ProgressandPoverty, 1879)。 zhè běn shū wǒ dú dé yī tóu wù shuǐ。 jǐ nián hòu, dāng wǒ dú dào Ricardo de chā 'é dì zū lǐ lùn shí, fā xiàn George de lǐ lùn lái yuán, yīn 'ér gǎn dào yī zhèn xīng fèn。
1 mǎ kè sī zhù yì de yǐng xiǎng
《 jìn bù yǔ pín qióng》 yǐn fā wǒ de xīng qù, dàn bìng wèi ràng wǒ xìn fú。 bù jiǔ hòu zài niǔ yuē dà xué dú dà yī shí, wǒ jié jiāo jǐ gè zuǒ yì tóng xué, tā men xiān jiè shào wǒ kàn Lenin yǔ Stalin de xiǎo cè zǐ, zhī hòu shì Marx yǔ Engels de dà bù tóu。 wǒ shēn shēn bèi zhè xiē wén zhāng zhé fú, jǐ gè yuè nèi chéng wéi mǎ kè sī zhù yì zhě, Marx de qián chéng zhuī suí zhě。
wǒ xiàn zài shì tú huí xiǎng, mǎ kè sī zhù yì de wén zhāng dào dǐ shì zěn me huí shì, kě yǐ nà me kuài jiù gǎi biàn wǒ。 wǒ xiǎng nà shì yī xiē tè zhì de zǔ hé, zhè xiē tè zhì kě yǐ chōng fēn shuō míng wǒ zhè gè rén, yǐ jí mǎ kè sī zhù yì。 shǒu xiān, zhù yào shì mǎ kè sī zhù yì zhě de wén zhāng zhōng, shǎn yào zhe nà zhǒng jué duì yōng yòu zhēn lǐ de fēn wéi。 tè bié shì jí dà chéng de Lenin yǔ Stalin, yǐ zhíniù xīn là de yǔ diào, duì fù dí yíng de zhī shí fènzǐ。 dì 'èr, mǎ kè sī lǐ lùn bǎi kē quán shū shì de chù jiǎo, gǎn jué zhè shì gè shè huì de pǔ shì kē xué, díquè shì yī zhǒng zhé xué shǐ yǐ jí zì rán de zhé xué。 wú lùn shì zuì jìn de xuǎn jǔ jiēguǒ, huò shì fǎ guó dà gé mìng de chéng yīn, huò shì gǔ xī là wáng cháo de qīng fù, huò shì Rembrandt wèihé duì guāng yǐng duì bǐ( chiaroscuro) qíng yòu dú zhōng, huò shì Beethoven zuì hòu de gāng qín xié zòu qū dì 102 hào wèihé zhǐ yòu liǎng gè yuèzhāng, huò shì Gothe zài《 fú shì dé》( Faust) zuì hòu yào biǎo dá de shì shénme, dōuyòu kě néng zài mǎ kè sī zhù yì zhōng jiě shì。 nián qīng de wǒ pō hǎo fā gāo lùn, mǎ kè sī zhù yì jiù xiàng wèiwǒ liàng shēn dìng zuò: tā kě yǐ ràng wǒ dà yán bù cán dì, duì suǒ yòu tí cái fā biǎo zì yǐ wéi shì de yì lùn。
mǎ kè sī zhù yì jiào wǒ jīng jì jué dìng lùn。 gēn jù jīng jì jué dìng lùn, jīng jì lì yì yǔ jīng jì lì liàng, shì suǒ yòu shè huì yǔ zhèng zhì chōng tū de jī chǔ。 jìn yī bù tuī lùn, suǒ yòu shì wù zuì zhōng dōukě jiǎn huà wéi jīng jì xué, jīng jì xué yīn 'ér kě yǐ chēng wéi shè huì kē xué zhī mǔ。 chéng wéi mǎ kè sī zhù yì zhě liù gè yuè nèi, wǒ jué dìng bì xū dú tōng jīng jì xué。 dà 'èr nà nián wǒ xiū liǎo dì yī mén jīng jì xué, wǒ qīng chǔ dì jì dé zhè shì hěn zhòng de xué kē。 wǒ hěn gāo xīng hái néng jì qǔ zì jǐ niàn jīng jì xué de kùn nán, yīn wéi zhè shǐ wǒ chéng wéi gèng hǎo de lǎo shī。
zhè xiē hái bù zú yǐ wán quán shuō míng, mǎ kè sī zhù yì duì wǒ de xī yǐn lì。 duì wǒ lái shuō, mǎ kè sī zhù yì yǐn rén rù shèng zhī chù, zài yú tā de gài niàn gōng jù、 zhuān yòu míng cí yǔ gè lèi de jīng zhì shù yǔ; yǐ jí wú shù de( gǔ yóu tài fǎ tǒng) qū fēn, rú「 dǐ céng」 yǔ「 shàng céng jié gòu」、「 shēng chǎn mó shì」 yǔ「 shēng chǎn guān xì」、 shè huì xíng wéi de「 cè lüè」 yǔ「 fāng fǎ」、 shè huì jīng jì tǐ xì de「 máo dùn chōng tū」 yǔ「 duì lì zhěng hé」 děng děng。 yī dàn zhǎng wò jì shù xìng yǔ yán, fú yīng mǎ kè sī zhù yì, jiù kě yǐ chuàng zào yī gè lùn shù de cì wén huà。 zài zhè gè cì wén huà zhōng, bù kuā zhāng dì shuō, zhǐ yòu mǎ kè sī zhù yì zhě néng liǎo jiě nǐ。 jiǎn yán zhī, mǎ kè sī zhù yì ràng wǒ chū kuī, zhī shí shè qún zì wǒ bǔ yù de xué shù wén huà。
wǒ bìng bù zhǐ shì gè chún zhī xìng de mǎ kè sī zhù yì zhě。 jiā rù měi guó gòng chǎn dǎng、 chū xí zhèng zhì huì yì、 cānyù zhèng dǎng shì wēi, zhè xiē wǒdōu zuòde yì xīng lán shān, yīn wéi wǒ bù tài rè zhōng cānyù zǔ zhì huó dòng, rán 'ér què yě duǎn zàn dì jīng lì yī duàn zhēn shí de zhèng zhì huó dòng。 guò chéng jiǎn duǎn, shì yīn wéi wǒ tiān shēng fǎn gǔ, hěn kuài jiù bèi zhú chū gòng chǎn dǎng。 1945 nián dāng dà zhàn jiē jìn wěi shēng, tóng méng guó zhàn lǐng dé guó de wèn tí fú shàng tái miàn, chéng wéi zhèng zhì yì tí。 wéi liǎo ràng měi jūn yǒng jiǔ zhù zài dé guó, měi guó zǒng tǒng Roosevelt tí chū zhàn hòu jūn shì zhào jí jiàn yì 'àn, dé dào měi guó gòng chǎn dǎng zhù xí EarlBrowder de bèi shū。 Browder yīn 'ér bèi ruò gān dǎng yuán shì wéi yì duān。 Stalin chū miàn fǎn duì luó sī fú de zhèng cè, Browder de mìng yùn yě jiù cǐ dǐ dìng: zhù xí de zhí wèi bèi bá chú bìng zhú chū gòng dǎng, shùn jiān chéng wéi「 bù shòu huān yíng rén wù」。 jǐ gè gòng dǎng dà xué shēng, tì Browder shōu jí chén qíng shū, jīng guò yī fān kǎo lǜ wǒ qiān shǔ liǎo。 zhī hòu wǒ bèi chuán chū xí gòng dǎng shěn pàn tíng, yóu yú yìng xùn shí wèi biǎo huǐ yì, xuán jí bèi kāi chú dǎng jí。 cóng nà shí qǐ, xǔ duō dǎng nèi yǒu rén yǔ jiù shí, bù zhǐ bù gēn wǒ jiǎng huà, shèn zhì zài jiē shàng xiāng yù yě zhuāng zuò bù rèn shí。 cóng wèi jiā rù yīn móu( huò zhǔn yīn móu) zǔ zhì de rén, hěn nán xiāng xìn dǎng nèi tóng zhì xiāng jiān de sù dù jì kuài yòu jí。 1945 nián shí, měi guó gòng chǎn dǎng zài zhèng zhì shàng wú zú qīng zhòng, wǒ de jīng yàn xiǎn dé huāng miù, dàn duì dāng shí de wǒ lái shuō, zhè shì duì zuǒ yì zhèng zhì xiàn shí de tòng kǔ jué xǐng。
suī rán zài 1945 nián shí, wǒ yǐ fēi yáo qí nà hǎn de gòng chǎn dǎng yuán, zhī hòu què yào yòng liǎo zhì shǎo qī、 bā nián de shí jiān, lái bǎi tuō mǎ kè sī zhù yì yú xù de zhì gù。 1945-52 nián jiān, wǒ tóu yě bù huí dì yǔ gòng chǎn zhù yì jiàn xíng jiàn yuǎn。 wǒ qīng chǔ jì dé, TheGodThatFailed:SixStudiesinCommunism( 1950) zhè běn shū duì wǒ de yǐng xiǎng。 ArthurKoestler、 IgnazioSilone、 AndréGide、 RichardWright、 LouiseFischer、 StephenSpender zhè liù wèi zuò zhě, dōushì chū zǒu gòng chǎn zhù yì de「 lǚ bàn」。 shì gé duō nián, wǒ hái jì dé yǔ zhī míng gòng dǎng pàn dǎng fèn zǐ, yī qǐ huàn miè de nà zhǒng zāo gāo gǎn jué。 juān qì xiān qián de xìn yǎng, ér méi yòu tà shàng「 wán quán bù xìn」 zhè yī bù, shì hěn xuán miào de。 duì wǒ lái shuō, zhè yī bù de dòng lì lái zì 1952 nián xià tiān, tāi sǐ fù zhōng de dōng dé「 gé mìng」: dōng bólín rén jīhū tuī fān sū lián fú zhí de dōng dé zhèng fǔ。 1952 nián 5 yuè wǒ qù bólín lǚ yóu, jiàn zhèng liǎo fǎn dōng dé zhèng quán de qiáng liè zēng hèn。 huí dào lún dūn hòu, wǒ cóng gòng dǎng de píng miàn méi tǐ, kàn dào gé mìng bào fā yǔ sū lián tǎn kè zhèn yā de bào dǎo。 wǒ yī zhí zhī dào, gòng dǎng bào zhāng néng zhēng yǎn shuō xiā huà, dàn wǒ zhī qián bì zhe yǎn jīng, ràng huǎng yán chí xù shàng yǎn。 xiàng wǒ zhè zhǒng「 zhēn zhèng xìn yǎng zhě」 suǒ jīng lì de huàn miè, jiù xiàng pào guò rè shuǐ zǎo hòu de dāng tóu lěng shuǐ lín yù。
dāng nián shēn wéi gòng chǎn zhù yì zhě, suǒ xiāng xìn de、 kǎi qiē lì chén de、 quán rán xìn fú de shì, xiàn zài xiǎng lái ràng wǒ xiū hóng 'ěr gēn。 lì rú wǒ jì dé rú héwèi「 mò sī kē dà shěn」 de sī dà lín bǎn biàn hù。 zhè gè bǎn běn zhǐ chū, zhù zài bā lí hé mò xī gē chéng de Trotsky, chóuhuà zài sū lián jìng nèi jìn xíng dà guī mó pò huài, shèn zhì yào wēi jí sū lián jūn shì gāo céng。 jìn guǎn dú liǎo ArthurKoestler de DarknessatNoon, wǒ bǎ tā chì wéi zī chǎn jiē jí de wén xuān。 zhè ràng wǒ cóng cǐ yǐ hòu, duì qiáng liè zhù zhāng de xìn yǎng cún yí, yě ràng wǒ bǐ yuán lái de zì jǐ gèng néng róng rěn。 xiàn zài měi dāng wǒ shēng chēng mǒu jiàn shì jué duì zhēn shí, zǒng huì qiāoqiāo duì zì jǐ shuō:「 shì de, jiù xiàng mò sī kē dà shěn。」
wǒ qì gòng chǎn zhù yì rú bì xǐ, dàn yáng qì mǎ kè sī zhù yì zé hái yào gèng duō shí jiān。 cóng mǒu gè yì yì 'ér yán, yā zhà、 yì huà、 bù píng děng zhè xiē dà zhù tí, yǐ rán huī zhī bù qù。 dāng rán, jīng jì xué niàn dé yuè duō, wǒ jiù yuè bù xiāng xìn mǎ kè sī jīng jì xué。 wǒ hěn kuài jiù kàn chū, mǎ kè sī duì shè huì zhù yì jīng jì nán tí de zhǎng wò, chéng dù shì kě xiào de。 tā zhēn de rèn wéi, shè huì jiù xiàng dà jiē jiǎo de zá huò diàn, chū xiàn de shì qíng dǐng duō shì kuàijì wèn tí。 cǐ wài, mǎ kè sī de jīng jì yù cè, jué dà bù fèn dū cuò dé lí pǔ。 zài tā sǐ qián, duì wú chǎn jiē jí wèi néng tuī fān zī běn zhù yì, xiǎn rán shēn gǎn shī wàng。 dàn wǒ hái shì huā liǎo hěn duō nián, kàn chū mǎ kè sī zhù yì jīng jì xué de hé xīn shēn céng miù wù。 jí shǐ zài jīn tiān, mǎ kè sī zhù yì zhě, shèn huò qián mǎ kè sī zhù yì zhě, hái shì kàn bù chū zhè gè miù wù。 zhè shì gè fēi cháng yòu qù de miù wù, hěn cōng míng dì bèi yǐn cáng zài《 zī běn lùn》 lǐ, qiān fēn zhī yī bù dào de dú zhě céng zhù yì dào。 zhè gè xiǎng fǎ shì: jīng jì tǐ zhōng měi gè chǎn yè, dōuyòu xiāng tóng de shèng yú jià zhí shuài。 jiǎn yán zhī, zī běn jiā měi zhī fù yī yuán gōng zī, jiù kě yǐ dé dào ruò gān yuán de lì rùn, bù guǎn shì zài nóng yè zhōng wā gōu qú, hái shì zài shí yóu yè liàn yóu de suǒ dé。 zhè shì gè fēi cháng bù kě néng de jiǎ shuō, dàn què wú fǎ zhèng míng zhè shì cuò de, yīn wéi zài zī běn zhù yì jīng jì tǐ zhōng, shèng yú jià zhí shuài bù shì yī gè kě guān chá de biàn liàng, yě bù shì yī gè xíng wéi de biàn liàng。 Marx shēn zhī zhè gè wèn tí, dàn jí yú wěi zhuāng zhè gè jiǎ shuō de wǔ duàn xìng, tā jiāng jià zhí yǔ shèng yú jià zhí jù tǐ huà, bìng fǎn fù tí jí, zī běn zhù yì tǐ xì zài quán lì zēng jiā shèng yú jià zhí shuài。 zhè shì gè tǐ zī běn zhù yì zhě zuò bù dào, yě méi yòu yòu yīn qù zuò de shì。 rán 'ér, Marx bì xū jiǎ shè yòu yī gè gù dìng de shèng yú jià zhí shuài, fǒu zé tā suǒ xuān chēng de「 láo dòng běn shēn chuàng zào shèng yú jià zhí」, zhè gè shuō fǎ huì yī bài tú dì。
zhì shǎo zài xī fāng guó jiā, xǔ duō dāng dài mǎ kè sī zhù yì jīng jì xué jiā, bù zài xiāng xìn láo dòng jià zhí lǐ lùn, yǐ jí shèng yú jià zhí láo dòng lǐ lùn。 jìn guǎn rú cǐ, shēn wéi mǎ kè sī zhù yì zhě, tā men jì xù xiāng xìn, zī běn zhù yì diàn jī yú duì láo dòng de bō xuē。 tā men zhǐ de bō xuē, jiù shì gōng rén wèi yōng yòu zì jǐ de shēng chǎn gōng jù, yīn cǐ dé bù dào gù yòng láo dòng suǒ chǎn shēng de lì rùn。 tā men de shuō fǎ shì, zī běn zhù yì yòu gè jī běn de bù zhèng yì, cún zài yú「 gōng rén méi yōng yòu, lǎo bǎn bù gōng zuò」 zhè gè shì shí zhōng。 wǒ jué dé hěn yòu yì sī, qù guān chá zhè xiē zì chēng「 fēn xī pài mǎ kè sī zhù yì zhě」 néng zuò dào shénme chéng dù: fàng qì gè zhǒng jiēguǒ lùn, zàn xǔ zī běn zhù yì, zhuànxiàng gèng duō de dào dé pàn duàn。 zhè xiē dào dé pàn duàn de jī chǔ, shì zī běn zhù yì tǐ xì nèi, shè huì guān xì de lún lǐ yì yì。 huàn yán zhī, tā men wèn de shì: wǒ mendōu yào gōng zuò wéi shēng, ér shǎo shù rén kě yǐ bù zuò 'ér huó, gōng píng má?( dāng rán, duì cǐ wéi yī de dá 'àn, shì fēi cháng bù gōng píng)。 dàn tā men bù wèn: rú guǒ méi yòu bù píng jūn qiě bù gōng píng de sī rén cái fù fēn pèi, zī běn zhù yì hái huì chuàng zào chū qián suǒ wèi yòu de jīng jì chéngzhǎng má? huàn jù huà shuō, wǒ men kě yǐ tóng yì, zī běn zhù yì bìng fēi jiào huà rén xīn de tǐ xì, tā shì cū bào、 cán rěn、 dào dé lún sàng de, dàn tā què kě yǐ chǎn chū huò pǐn, ér wǒ men yào de jiù shì huò pǐn。
2 mài kǎ xī jīng yàn
yào bù shì zài 1952 nián zāo yù mài kǎ xī zhù yì( McCarthyism) de yōu hún, wǒ huái yí nà shí wǒ huì yòng zhè me duō nián, lái bǎi tuō mǎ kè sī zhù yì de yǐng xiǎng lì。 zài lěng zhàn de gāo fēng, měi guó xiàn rù fǎn gòng de kǒng huāng zhōng, cān yì yuán JosephMcCarthy de shēng shì rú rì zhōng tiān。 cóng yǐ xià de gù shì kě yǐ kàn chū, zhè shì yī zhèn kǒng huāng。 1950 nián wǒ yǐ jīng cóng niǔ yuē shì lì dà xué huáng hòu xué yuàn bì yè, zài gē lún bǐ yà dà xué niàn bó shì bān yī nián jí。 dāng shí huáng hòu xué yuàn jīng jì xì zhù rèn ArthurGay yīn chē huò sàng shēng, jìshàng zhǎo rén zài xué qī zhōng jiē tā de kè。 wǒ céng shì tā de yán jiū zhù lǐ, yīn cǐ bèi zhēng xún shì fǒu yào yī shì。 tū rán jiān wǒ fā xiàn zì jǐ kè chéng mǎn dàng, jiào shòu gè tǐ jīng jì xué、 xiāo fèi jīng jì xué, yǐ jí cóng méi niàn guò de yíng xiāo xué。 wǒ hái jì dé měi mén kè dì yī cì shàng kè qián, jǐn zhāng dào qián yī wǎn zhēn de bǎ nèi róng quán bù bèi xià lái。
zhèng dāng wǒ de jiào xué kāi shǐ shàng shǒu shí, yóu McCarthy zhù chí de「 fǎn měi guó huó dòng wěi yuán huì」( theUn-AmericanActivitiesCommittee), dào niǔ yuē diào chá shì lì dà xué xì tǒng nèi de gòng chǎn zhù yì。 tā men yào qiú sān wèi zhī míng jiào shòu chū xí, háo wú yí wèn dì, shì wéi liǎo wèn shú xī de wèn tí:「 nǐ xiàn zài huò céng jīng shì gòng chǎn dǎng yuán má?」 sān wèi jiào shòu dū yuán yǐn xiàn fǎ dì yī yǔ dì wǔ xiū zhèng 'àn( jìn zhǐ zhèng rén zì wǒ rù zuì), jù jué yǔ wěi yuán huì hé zuò。 jìn guǎn sān réndōu shì zhōng shēn zhí jiào shòu, dàn hái shì xùn sù bèi jiě zhí。 qí zhōng yī wèi shì huáng hòu xué yuàn de láo dòng jīng jì xué jiào shòu VeraShlakman。 tā shì wǒ xiān qián de lǎo shī, yě shì dāng shí de tóng shì。「 jiào shī gōng huì」( Teacher ’ sUnion), shì niǔ yuē dì qū dà xué jiào shī de zuǒ yì zhí yè gōng huì, tā zuǒ qīng yě shì huì cháng, jiù wǒ suǒ zhī, tā kě néng yě shì duì gòng chǎn zhù yì huàn miè de chū zǒu zhě。 wǒ shàng guò tā de kè, zhī dào tā xiǎo xīn dì bǎo chí zhōng lì, jí lì bì miǎn guàn shū yì shí xíng tài gěi xué shēng。 jǐ gè xué shēng fā dòng lián shǔ chén qíng shū, yào qiú xiào cháng ràng Shlakman fù zhí。 dàn gēn jù xué yuàn zhāng chéng, qǐng yuàn shū zhì shǎo yào yòu yī wèi yuàn nèi jiào shī qiān shǔ。 xué shēng zhǎo biàn jīng jì xì sì shí míng jiào shòu、 fù jiào shòu、 zhù lǐ jiào shòu, yǐ jí xiàng wǒ zhè yàng de dī jiē zhù jiào, méi yòu rén yuàn yì qiān shǔ chén qíng shū。 zǒu tóu wú lù zhī jì, tā men zhǎo shàng wǒ。 chū yú wǒ duì Shlakman jiào shòu de zūn chóng, yě yīn wéi wú fǎ rěn shòu zì jǐ de qiè nuò, wǒ qiān liǎo chén qíng shū。 èr shí sì xiǎo shí nèi, wǒ shōu dào Thatcher yuàn cháng( qí guài de shì, sì shí nián hòu jìng rán hái jì dé tā de xìng míng) xià de zì tiáo, zhī huì wǒ ruò bù lì jí zhù dòng cí zhí, jiāng huì bèi miǎn zhí, bìng liè rù wèi lái jiù yè de hēi míng dān。
jiē xià lái yī liǎng tiān, wǒ kǎo lǜ fā dòng dà guī mó kàng zhēng, bìng fā biǎo qiáng lì yào qiú gè rén zì yóu de shēng míng。 zhè xiàng shēng míng jiāng chuán zhū hòu shì, huì bèi měi guó gāo zhōng shēng yuè dú、 yǐn shù。 rán hòu, wǒ jìng jìng dì dì chū cí chéng。
wǒ dāng shí yǐ jīng zǒu tóu wú lù。 wèile kāi shǐ xiě bó shì lùn wén, wǒ zhī qián yǐ shēn qǐng yī xiàng jiǎng xué jīn, bìng yǎng lài zài huáng hòu xué yuàn de shòu kè xīn shuǐ, wéi chí zhè duàn qī jiān de shēng huó。 zài wǒ kǒu dài kōng kōng, qiě yīn zhè jiàn shì shēn shòu dǎ jī zhī jì, tū rán jiē huò yī tōng diàn huà, gào zhī wǒ yǐ jīng dé dào「 shè huì kē xué yán jiū huì」( theSocialScienceResearchCouncil) de jiǎng zhù jīn, ràng wǒ dào guó wài zhuàn xiě bó shì lùn wén。 xiǎn rán yòu rén 'àn zhōng duì mài kǎ xī zhù yì de shòu hài zhě shēn chū yuán shǒu。
wǒ shēng mìng zhōng de měi gè zāinàn, zǒng shì yǐ qí miào de fāng shì shì shí zhuǎn huà wéi zhù lì。 wǒ hěn kuài jiù liǎo jiě, shēng mìng zhōng zuì měi hǎo de liǎng nián zì cǐ zhǎn kāi。 wǒ xuǎn dìng「 DavidRicardo xué pài zài shí jiǔ shì jì jīng jì guān diǎn de qǐ fú」 wéi tí mù, zuì hòu de fēng shuò chéng guǒ, chāo hū wǒ xiān qián de xiǎng xiàng。 wǒ yě fā xiàn, xué shù yán jiū shì zì jǐ zhēn zhèng de qiáng xiàng。 wǒ zài dà yīng bó wù guǎn fù jìn zhǎo gè fáng jiān, guò zhe zhōng gǔ shí dài sēng lǚ bān de shēng huó, yī zhōu qī tiān, měi tiān yuè dú、 xiě zuò cháng dá shí bā xiǎo shí。 wǒ jiāng chū qī de yán jiū chéng guǒ, jì gěi bó shì zhǐ dǎo jiào shòu, dāng shí rèn jiào yú gē lún bǐ yà dà xué de GeorgeStigler, tā xīn là dàn zhōng kěn de píng yǔ, zhèng shì wǒ suǒ xū yào de qián jìn dòng lì。 liǎng nián hòu wǒ dài zhe wán chéng de lùn wén huí dào niǔ yuē, zhēn xīn huān xǐ dì zài diàn shì shàng, mù dǔ McCarthy cān yì yuán zuì hòu de qīng fù。
1954 nián xià tiān, wǒ cān jiā yé lǔ dà xué zhù lǐ jiào shòu de miàn shì。 rì hòu chéng wèiwǒ dǎo shī zhī yī de WilliamFellner shì zhù kǎo wěi yuán。 wǒ jué dé yòu bì yào jiě shì, cí qù huáng hòu xué yuàn jiào zhí de yuán yīn。 wǒ yī zhí jì dé Fellner dāng shí dǎ duàn wǒ, shuō:「 zhè shì yī suǒ sī lì dà xué, wǒ men bù zài yì jǐ nián qián zài gōng lì dà xué fā shēng de shì。」 zhè yìn zhèng liǎo MiltonFriedman de lùn diǎn: kě néng de gù zhù jī zēng hòu, yī gè zì yóu de shì chǎng, jiào yī gè yǐ guó jiā jī guān wéi dú mǎi zhě de shè huì zhù yì tǐ xì, gèng néng què bǎo gè rén de zì yóu。
jīn rì hěn nán miáo huì, mài kǎ xī nián dài de guǐ yì fēn wéi。 dāng shí zài bèi hòu tǒng nǐ yī dāo de, kě néng shì zuì hǎo de péng yǒu。 rén men zhēn de huì měi tiān wǎn shàng, sōu suǒ「 chuáng xià de gòng dǎng fèn zǐ」。 nián qīng shí wǒ céng tiān zhēn dì xiāng xìn, zhī shí fènzǐ huì hàn wèi duì kàng dāng quán zhě de xiǎng fǎ, dàn shòu dào mài kǎ xī jīng yàn de yǐng xiǎng, wǒ shī qù duì zhī shí fènzǐ yǔ xué zhě de suǒ yòu zūn jìng。 zhǐ yào yòu zú gòu de yā lì, tā men huì xiàng McCarthy、 Hitler( xī tè lè)、 Stalin、 SadamHussein, huò rèn hé bèi hòu yòu jūn jǐng lì liàng de rén dī tóu。
1954 nián zài yé lǔ zhí jiào qián, wǒ jīhū yǐ bǎi tuō duì gòng chǎn zhù yì de jiù xìn yǎng。 Kruschev zài 1956 nián fā biǎo zhù míng de fǎn Stalin yǎn shuō, wǒ cóng tā qīn kǒu suǒ shuō de huà, què rèn zì jǐ de xīn xìn yǎng, yīn 'ér yòu yī zhǒng jìng jìng de mǎn zú gǎn。 suí hòu jǐ nián, wǒ wěn dìng dì xiàng yòu yí dòng, dàn bù xiàng xǔ duō qián gòng chǎn zhù yì zhě, wǒ cóng wèi fēng kuáng dì fǎn gòng chǎn zhù yì。 wú lùn shì dāng shí, huò xǔ zhí dào xiàn zài, wǒ yǐ rán bǎo chí zhèng zhì shàng zuǒ yòu bǎi dàng。 duì sī yòu huà、 sōng bǎng、 gōng huì lì fǎ děng zhèng cè yì tí, wǒ xiāng dāng yòu pài。 dàn duì shè fú zhī chū、 shī yè jǐfù、 nǚ xìng de píng quán cuò shī、 hēi rén yǔ tóng zhì、 duò tāi quán、 ruǎn xìng dú pǐn de hé fǎ huà děng yì tí, wǒ zé shì qiáng liè de zuǒ pài。 wǒ xiàng yòu de lǚ chéng, bèi Reagan yǔ Thatcher zǔ duàn。 1980 nián dài jū zhù zài yīng gé lán shí, wǒ duì zhèng fǔ míng mù zhāng dǎn dì, yòng dà guī mó shī yè lái duì kàng tōng huò péng zhàng, yù fā gǎn dào bù chǐ; yě duì yīng guó xuǎn mín shí duō nián lái, chí xù róng rěn 'èr wèi shù de shī yè shuài gǎn dào jīng yà。 Thatcher fū rén néng yòng「 tōng péng chéng běn zǒng shì dà yú shī yè chéng běn」 zhè zhǒng shuō cí, lái shuō fú xuǎn mín、 cái jīn jì zhě, shèn zhì xǔ duō jīng jì xué jiā, lìng wǒ dà kāi yǎn jiè。 gè wèi shù tōng péng bàn suí liǎng wèi shù de shī yè shuài, díquè shì 1980 nián dài de dà bù fēn qíng kuàng, dàn wǒ xiāng xìn zhè shì míng xiǎn de cuò wù。 fú kè lán zhàn zhēng( TheFalklandsWar) yǐ jīng gòu zāo liǎo, dàn tā wú néng lì duì kàng shī yè wèn tí, huò shèn zhì chéng rèn zhè shì gè wèn tí, ràng wǒ miàn duì zǒng tǐ jīng jì wèn tí shí, cǎi qǔ cháng jiǔ yǐ lái miàn duì shè huì wèn tí de zuǒ qīng lì chǎng。 zhèng shì yóu yú Thatcher fū rén, wǒ huí dào duì zī běn zhù yì yòu yī zhǒng jìn hū wěn dìng de xìn yǎng。 dàn zhè shì jīng guò「 kǎi yīn sī shì xū qiú guǎn lǐ」 yǔ「 zhǔn shè huì zhù yì shì fú lì zhù yì」 tiáohé guò de zī běn zhù yì。
3 yǔ fó luò yī dé de jiū chán
shēn shòu Marx yǐng xiǎng de tóng shí, wǒ yě wú fǎ jù jué Freud( fó luò yī dé) de zhào huàn。 1944、 1945、 1946 sān nián de xià tiān, wǒ zài niǔ yuē zhōu běi bù, jǐ jiā yǐ jiē dài yóu tài kè rén wéi zhù de fàn diàn zuò fú wù shēng。 wǒ de kè rén zhōng, xǔ duō shì jīng shén kē yī shī yǔ xīn lǐ fēn xī shī。 bù jiǔ hòu wǒ jiù mái shǒu yuè dú, Freud jí qí xìn tú de zuò pǐn。 fó luò yī dé lǐ lùn jiě shì suǒ yòu shì wù de lì liàng, lìng wǒ rè xuè fèi téng, zhè zhǒng lì liàng dāng rán yě ràng wǒ xiǎng qǐ Marx de fēng gé。 wǒ hái qīng chǔ jì dé, mù huàn shén mí yú《 mèng de jiě xī》( InterpretationofDreams), yòu gǎn yú xiàng mèng zhè bān de nèi zài shén mì, yě kě yǐ yòng lǐ xìng de fāng shì lái jiě shì。 wǒ yě zhé fú yú Freud de qiáng dà wén zì xuàn rǎn lì, huò xǔ rén men shì tā wéi kē xué jiā, dàn tā gèng shì wěi dà de wén xué yì shù jiā。 fú luó yī dé zhù yì duì wǒ de shēn céng yǐng xiǎng, jiào mǎ kè sī zhù yì gèng cháng yuǎn。 rán 'ér jiàn jiàn dì, zhè xiē nián lái wǒ yù fā liǎo jiě, xǔ duō xīn lǐ fēn xī lǐ lùn de zhòng yào gài niàn, shì rú hé dì zì wǒ yàn zhèng yǔ zì wǒ hé lǐ huà; yǐ jí( jīng shén) fēn xī shī kàng jù yǐ shí zhèng cè shì, lái jiǎn shì fú luó yī dé sī xiǎng de tè xìng。 wǒ xiàn zài rèn wéi, jīhū zhěng gè fú luó yī dé lǐ lùn, dōushì hú shuō bā dào。 zài shuō, zuò wéi yī zhǒng zhì liáo jì shù, xīn lǐ fēn xī yǔ zhōng guó shì de xǐ nǎo, bìng wú tài dà chā yì。 dàn zhè gè guān diǎn de jiàn lì, shì gè huǎn màn de guò chéng, yǔ wǒ zì jǐ de xīn lǐ fēn xī jīng yàn yòu guān。
W.H.Auden de jué miào hǎo shī 〈 jì niàn SigmundFreud 〉, měi xíng dū zhí dé yǐn shù。 Auden de jié lùn shì:
rú guǒ, tā shí cháng cuò wù, yòu shí huāng miù
duì wǒ men 'ér yán, tā zhǐ shì gè fán rén
xiàn zài, zhǐ shì zhěng gè yì jiàn qì hòu
zài tā huà shēn de qì hòu xià, wǒ men guò zhe gè zì bù tóng de shēng huó
tā jiù xiàng tiān qì, zhǐ kě yǐ zǔ 'ài huò bāng zhù
qí shí bù rán, tā zhǐ néng zǔ 'ài、 yě què shí zài zǔ 'ài。
4 wèishénme yào yán jiū jīng jì sī xiǎng shǐ?
cóng xiǎo dào xiàn zài, wǒ yī zhí shì gè qiú zhī ruò kě de dú zhě。 nián qīng shí yòng yuè dú lái táo bì, hòu lái yǎng chéng měi tiān dú yī běn de xí guàn。 zài jīng jì sī xiǎng shǐ de lǐng yù lǐ, bù duàn dì yuè dú jù yòu bǐ jiào lì yì。 cóng zhè gè jiǎo dù lái kàn, zhì shǎo duì wǒ 'ér yán, sī xiǎng shǐ shì yī zhǒng zì wǒ fàng zòng de xíng shì。 1954 nián shí, wǒ dào yé lǔ dà xué rèn jiào hái bù dào yī nián, jiù bèi yào qiú jiē tì WilliamFellner de jīng jì sī xiǎng shǐ yán jiū suǒ bān, lǐ yóu hěn jiǎn dān: jìshàng lǎo shī zhǐ yòu wǒ yuè yuè yù shì。 yú shì wǒ yì shí dào, èr shí qī suì de wǒ, zhèng zài yī suǒ dǐng jiān de xué fǔ, jiào yī mén yán jiū shēng de sī xiǎng shǐ bì xiū kè。 yé lǔ jīng jì xì nà jǐ nián yuē lù qǔ 'èr、 sān shí wèi jīng xīn tiǎo xuǎn de yán jiū shēng, wǎng hòu jǐ nián jiān zhì shǎo yòu shí 'èr wèi chéng wéi zhī míng de jīng jì xué zhě。 jiào zhè mén kè ràng wǒ jǐn zhāng dào guò dù zhǔn bèi, wǒ zài jǐ nián nèi lěi jī liǎo shù qiān yè bǐ jì, zhè xiē bǐ jì hòu lái chéng wèiwǒ wéi yī zhī míng de shū《 jīng jì lǐ lùn de huí gù》( EconomicTheoryinRetrospect, 1962)。
wǒ zài zhè běn shū de dǎo lùn zhǐ chū, sī xiǎng shǐ xué zhě ruò fēi「 xiāng duì zhù yì zhě」, jiù shì「 jué duì zhù yì zhě」。 xiāng duì zhù yì zhě rèn wéi, suǒ yòu guò qù de xué shuō, dà zhì shàng zhōng shí fǎn yìng xué shuō shēng chéng de lì shǐ qíng jìng。 jué duì zhù yì zhě rèn wéi, sī xiǎng de biàn qiān shì zhè mén xué wèn nèi bù luó ji fā zhǎn de chéng guǒ; yǐ rì hòu de yǎn guāng lái kàn, zǎo xiān de sī xiǎng jīhū dōushì cuò de。 wǒ xuān chēng zì jǐ shì gè tái tóu tǐng xiōng de jué duì zhù yì zhě, bìng zài shū zhōng xiāo qiǎn xiāng duì zhù yì zhě。 rán 'ér, zhè yǐ bù shì wǒ xiàn zài de guān diǎn, yuán yīn shì zhè xiē nián lái, qiáng shì de「 huī gé lì shǐ quán shì」( Whiginterpretationofhistory), yǐ jīng qiǎng jìn fēng tóu。 jìn nián lái wǒ mù dǔ xǔ duō lùn shù zhě, cháng shì yǐ xiàn dài de wài yī bāo zhuāng( tè bié shì mǒu zhǒng shù xué mó xíng), lái chóngxiàn guò qù de wěi dà sī xiǎng。 wǒ yú shì lǐ jiě dào, guò dù de jué duì zhù yì luó ji, jiāng huì chōu qù sī xiǎng shǐ de gēn běn。 jué duì zhù yì wán quán bù dǒng dé zhēn shì guò qù, ér qiě bù hé lǐ dì yào qiú, lì dài de sī xiǎng jiā bì xū huó zài jīn tiān, bìng yǐ wǒ men de fāng shì sī kǎo。 zhè zhǒng zuò fǎ huì cuī huǐ duì lì shǐ de rèn zhī。
wǒ nián qīng shí qī de jué duì zhù yì, shì sān gǔ lì liàng zuò yòng de jiēguǒ。 dì yī, 1950 nián dài mò qī yǔ 1960 nián dài chū qī, jīng jì xué zhè gè lǐng yù de xìn xīn dá dào dǐng fēng。 wǒ men「 dāng shí」 zhī dào: jiù lǐ lùn 'ér yán, yī bān jūn héng lǐ lùn de jiǎn jié yǐ jīng dá dào jí zhì; tóu rù chǎn chū fēn xī yǔ xiàn xìng guī huá, hěn kuài jiù huì ràng yī bān jūn héng lǐ lùn bù zhǐ jiǎn jié, bìng jù yòu kě cāo zuò xìng;「 xīn gǔ diǎn zōng hé」 yǐ jīng chéng gōng dì jiāng kǎi 'ēn sī zǒng tǐ jīng jì xué, jiā jìn huá 'ěr lā sī pài de gè tǐ jīng jì xué。 jiǎn yán zhī, zhēn zhèng de jīng jì xué shì gè jiào huì, suǒ yòu de zhēn lǐ suí shí huì zhǎn xiàn zài wǒ men miàn qián。 jiù jīng jì sī xiǎng shǐ 'ér yán, rú guǒ yòu rén yào cǎi qǔ jué duì zhù yì de guān diǎn, 1960 nián zhèng shì jué jiā de xíng dòng shí jiān diǎn。 dì 'èr, wǒ shēn shòu Schumpeter de《 jīng jì fēn xī shǐ》( HistoryofEconomicAnalysis, 1954) yǐng xiǎng。 Schumpeter dāng rán shì gè qí tè de jué duì zhù yì zhě, rán 'ér tā yě shì gè zhí zhe de jué duì zhù yì zhě。 wǒ zhī suǒ yǐ qiáng diào Schumpeter, shì shòu dào bó shì lùn wén zhǐ dǎo jiào shòu GeorgeStigler de zuò pǐn yǔ rén gé yǐng xiǎng。 dāng shí Stigler dǎ jī xué shēng de 'è míng zài wài, dàn wǒ men de guān xì shǐ zhōng liáng hǎo。 wǒ xǐ huān qiáng shì zì xìn de rén。 dāng tā shuō nǐ xiě de dōng xī shì hú chě, tí chū xǔ duō jiān ruì de pī píng, lái zhī chí tā de pàn duàn, ràng nǐ bù dé bù gǎn jī, tā jìng rán yū zūn jiàng guì dì pī píng nǐ。 tā yě shì wǒ rèn shí de rén dāng zhōng, jí shǎo shù zhēn zhèng yòu qù de rén。 tā de yōu mò gǎn xì xuè shèn zhì 'è dú, dàn wǒ xǐ huān。 wǒ fā xiàn zì jǐ zài mó fǎng tā de shòu kè fēng gé, dāng rán hái yòu tā de xiě zuò fēng gé, dàn shì wǒ zǒng xiě bù chū xiàng tā nà bān xī lì de jiǎo zhù。
wǎng hòu měi dāng wǒ yù dào tā, lì kè biàn chéng qū xī de nián qīng yán jiū shēng。 qí shí wǒ yòu diǎn pà tā, tè bié shì wǒ men de zhèng zhì guān diǎn xiāngchà shí wàn bā qiān lǐ, yòu hǎo jǐ cì wǒ hái bù jīng yì dì, biǎo dá ràng tā shēn 'è tòng jué de yì jiàn。 tā zuì lìng wǒ gǎn dòng de huí yì, shì 1960 nián zài zhī jiā gē shí, bǎ wǒ jiè shào gěi tā zài 1930 nián dài de zhǐ dǎo jiào shòu FrankKnight。 wǒ kàn tā gēn Knight jiǎng huà shí de gōng jǐn, yǔ wǒ miàn duì tā shí de tài dù ruò chū yī zhé。 wǒ hū rán liǎo jiě, jiù xiàng wǒ wú fǎ bǎ Stigler dàngchéng píng bèi yī yàng, Stigler yě wú fǎ yǔ Knight píng qǐ píng zuò。 zhè zhǒng shī shēng zhī jiān「 zhī shí míng dēng」 de chuán dì bù xī, yòu jí qí dòng rén zhī chù。
xiān bù lùn jué duì zhù yì yòu shénme zhī xìng shàng de cháng chù, chú liǎo Schumpeter yǔ Stigler, wǒ zài yé lǔ de xué shēng, yě shì jiāng wǒ tuī xiàng jué duì zhù yì de dòng lì。 jīng jì sī xiǎng shǐ zài 1950 nián dài, shì yán jiū suǒ de bì xiū kè, zhè xiē diǎn xíng de měi guó yán jiū shēng, zhǐ xiǎng xué xiàn dài jīng jì xué de gōng jù yǔ jì fǎ, wán quán bù zài hū jīng jì shǐ hé sī xiǎng shǐ zhè lèi xué shù xìng de kē mù。 wǒ cóng yī kāi shǐ jiù zhī dào, yào shuō fú zhè xiē rè xuè qīng nián jiē shòu sī xiǎng shǐ, jiù bì xū ràng tā men gǎn shòu dào, zài mǒu zhǒng chéng dù shàng sī xiǎng shǐ yǔ tā men xiāng guān。 suǒ yǐ wǒ jiào zhè mén kè shí, bù jǐn qiáng diào chún cuì fēn xī de gài niàn yī mài xiāng chéng, bù duàn qiáng diào guò qù sī xiǎng de xiàn dài xìng, tóng shí yě tǎn chéng guò qù de sī xiǎng yòu shí quē fá xiàn dài xìng。
wǒ fēi cháng yòng lì gǔ chuī, jīng jì xué shǐ shì zhuī qiú zhī shí de hé lǐ xué kē, dàn zhè xiàng nǔ lì yě xiāo mó liǎo wǒ duì jīng jì xué shǐ de xīng qù。 1962 nián wǒ lí kāi měi guó zhī qián, wǒ yǐ dà zhì jué dìng zhuǎn gōng yìng yòng jīng jì xué。 dàn zài lí kāi sī xiǎng shǐ shí nián hòu, wǒ zài 1970 nián dài chóngxīn yōng bào zhè gè zuì chū yě shì zuì hòu de liàn rén。 zǒng 'ér yán zhī, wǒ fā xiàn sī xiǎng shǐ zài zhī xìng shàng suǒ dài lái de mǎn zú gǎn wú kě pǐ dí。 wǒ yī zhí bù néng míng bái, rú guǒ wǒ bù zhī dào mǒu gè sī xiǎng de lái lóng qù mài, wǒ zěn me kě néng zhēn zhèng liǎo jiě zhè gè sī xiǎng? wǒ kāi shǐ xué wēi jī fēn shí, jiù bì xū tàn jiū niú dùn shì zěn me fā míng tā de? Leibniz shì rú hé dú lì fā míng tā de? shuāng fāng rú hé lùn biàn zhèng què de wēi jī fēn fú hào, yǐ jí dǎo shù zhè gè gài niàn de yì hán jiū jìng wèihé? jìn guǎn yī zài nǔ lì, wǒ yī zhí wú fǎ zhēn zhèng liǎo jiě, ài yīn sī tǎn de guǎng yì xiāng duì lùn, yuán yīn shì shí jiǔ shì jì mò de wù lǐ xué duì wǒ tài nán, yīn cǐ wǒ wú fǎ xiàng lǐ jiě Leibniz yī yàng dì liǎo jiě 'ài yīn sī tǎn。 jīng jì xué hé qí tā xué kē de wěi dà lǐ lùn yī yàng, tào yòng jīng jì shǐ zuì jìn liú xíng de shù yǔ lái shuō, dōushì lù jìng yǐ lài( path-dependent) de。 yě jiù shì shuō, yào jiě shì wèishénme huì chǎn shēng zhè xiē wěi dà de sī xiǎng, jiù bì xū xiān lǐ jiě guò qù de wén xiàn, rú hé dǎo chū xīn de lǐ lùn fā zhǎn。 rú guǒ dāng chū de sī xiǎng zhù tǐ bù tóng, jiù huì fā zhǎn chū bù tóng de lǐ lùn。 huàn jù huà shuō, méi yòu jīng jì sī xiǎng shǐ, xīn de jīng jì lǐ lùn zěn me kě néng cóng tiān 'ér jiàng。 chú fēi nǐ yuàn yì wú tiáo jiàn dì jiē shòu xīn jīng jì lǐ lùn, fǒu zé nǐ yī dàn xiǎng píng duàn tā, jiù bì xū wèn tā shì cóng nǎ lái de, ér zhè gè wèn tí zhǐ yòu sī xiǎng shǐ cái néng huí dá。
wǒ hěn liǎo jiě, zài jīng jì xué jiā lùn zī pái bèi de hángliè zhōng, sī xiǎng shǐ xué zhě wèihé liáo ruò chén xīng。 dàn zhè què shí yì wèi, duì dà duō shù jīng jì xué jiā 'ér yán, zhè shì jīhū fēi zhī shí xìng de xué kē。 xǔ duō jīng jì xué jiā miàn duì sī xiǎng shí, jiǎn zhí bù zhī rén wén wèihé wù, jiù xiàng shān dǐng dòng rén tīng bèi duō fēn sìchóng zòu qū shí, hái wèn wèishénme zhè sì gè yǎn zòu zhě, sì hū wú fǎ qí yī lā gōng。
5 jiào yù jīng jì xué
1962 nián wǒ ná dào yán jiū jiǎng xué jīn, cóng měi guó dào bā lí yī nián, jì xù shí jiǔ shì jì de mián yè yán jiū。 nà nián nián dǐ shì yé lǔ shēng děng de nián xiàn。 zài měi guó de dà xué dān rèn zhù lǐ jiào shòu liù nián hòu, xué xiào bì xū zhuó shēng nǐ wéi zhōng shēn zhí fù jiào shòu, huò shì qǐng nǐ lí kāi。 yé lǔ bù ràng wǒ shēng děng de yuán yīn, shì tā men bù xū yào zhuān gōng jīng jì sī xiǎng shǐ de zī shēn jiào shòu, wǒ jué dé yòu bì yào lìng xún chū lù。 xiàn zài xiǎng dào huí měi guó zhè jiàn shì, jiù ràng wǒ gǎn dào huī xīn。 wǒ liǎo jiě dào, jí shǐ zài měi guó shēng huó 'èr shí nián, wǒ shǐ zhōng rèn wéi zì jǐ shì 'ōu zhōu rén。 duì wǒ lái shuō, měi guó rén tài cū xiàn tiáo、 tài shì kuài。 miàn duì nà xiē cū bǐ de měi guó rén, wǒ hái cún yòu xiē xǔ shēn wéi wén huà 'ōu zhōu rén de yōu yuè gǎn。 rú JohnStuartMill suǒ yán, zài měi guó「 nán rén quán xīn qiǎng qián, nǚ rén quán xīn wèi bǎo nán rén。」; huò zhě rú OscarWilde suǒ miáo shù, měi guó「 zhè gè guó jiā, cóng yě mán zhí jiē tiào dào duò luò, quē shǎo zhōng jiān de wén míng jiē duàn。」 wǒ jué dìng bān huí yīng guó, nà gè wǒ zài 'èr cì dà zhàn qī jiān dù guò nán hái suì yuè, yǔ zhī hòu xiě bó shì lùn wén de dì fāng。
wǒ kāi shǐ shēn qǐng jǐ gè yīng guó dà xué de jiào zhí, dàn 1962 nián de xué shù jiù yè shì chǎng méi shí me kuò zhāng。 wǒ hěn kuài jiù liǎo jiě, kě néng guò liǎo yī nián dū zhǎo bù dào gōng zuò。 wǒ xìng yùn dì pèng dào lún dūn dà xué jiào yù xué yuàn( UniversityofLondonInstituteofEducation) yuàn cháng LionelElvin, tā gào sù wǒ jiào yù jīng jì xué zài yīng guó shì gè xīn lǐng yù, tā men yòu gè yuán 'é yī zhí zhǎo bù dào hé shì de rén。 wǒ cóng méi tīng guò「 jiào yù jīng jì xué」, jué dìng xiān zuò xiē gōng kè。 wǒ méi huā tài duō shí jiān, yīn wéi zài 1962 nián shí, zhè gè lǐng yù de yán jiū jí yòu xiàn。 wǒ yǒng gǎn dì xiě xìn gěi LionelElvin, tǎn chéng shì jiào yù jīng jì xué de xīn shǒu, dàn xiǎng zhī dào jiào yù xué yuàn, néng fǒu yǐ yī huò liǎng nián wéi qī yuē pìn wǒ。 yuàn fāng tóng yì, qiě chū hū shuāng fāng de yì liào, zhè liǎng nián jiēguǒ biàn chéng 23 nián! wǒ tí zhè xiē shì, zhǐ shì yào qiáng diào yì wài zài rén shēng bàn yǎn de juésè。 wǒ dú guò jǐ shí zhǒng fù zá de lǐ yóu, lái jiě shì rén men rú hé xuǎn zé gōng zuò huò hūn yīn。 jīng guò zǎi xì de yán jiū, wǒ fā xiàn jīng cháng shì chún cuì de jī yuán chéng wéi huà xué jiā huò lǜ shī, huò xuǎn zé lìng yī gè tā huò tā chéng wéi bàn lǚ。
lún dūn dà xué jiào yù xué yuàn, shì xué shì hòu jiào shī jìn xiū xué yuàn, xué shēng dà dū shì xiǎng yào shēng jí de lǎo shī, wǒ de shòu kè shí shǔbù duō。 jiào yù xué yuàn jīng jì xì zhǐ yòu liǎng sān gè chéng yuán, wǒ de xíng zhèng gōng zuò fù dān yě qīng, shǒu dù kě yǐ quán xīn tóu rù xiě zuò yǔ yán jiū。 suī rán méi yòu jīng jì xué jiā kě yǐ duì huà, dàn lún dūn zhèng jīng xué yuàn( LondonSchoolofEconomics, LSE) jiù zài tóng yī tiáo jiē shàng, yīn cǐ yě bù yǐ wéi kǔ。 bù jiǔ hòu wǒ jiù dào lún dūn zhèng jīng xué yuàn jiān kè, wǒ de shí jiān jiù píng fēn zài liǎng gè xué yuàn。
duì wǒ lái shuō, jiào yù de shì jiè shì gè quán xīn de fàn chóu, bǐ jīng jì xué de shì jiè gèng ruǎn xìng。 jí shǎo jiào yù xué zhě zhòng shì, yǐ shí zhèng jiēguǒ lái zhī chí zì jǐ de zhù zhāng, yòu xǔ duō lùn zhèng lún wéi jià zhí pàn duàn de chōng tū。 miàn duì jiào yù xué zhě duì jīng jì xué jiā de qièchǐ dí yì, wǒ yī kāi shǐ méi yòu zuò hǎo zhǔn bèi。 zài tā men yǎn zhōng, cóng hǎo de fāng miàn lái kàn, jīng jì xué jiā shì chéng běn de zǔn jié zhě, cóng huài de fāng miàn lái kàn shì fǎ xī sī rén zhā。 jiàn fēng zhuǎn duǒ de qíng kuàng, zài jiào yù xué jiè shèn zhì bǐ jīng jì xué jiè gèng yán zhòng。 jìn guǎn zài zhèng zhì de guāng pǔ shàng, jiào yù xué de zhòng xīn wèi zhì, yuǎn jiào jīng jì xué piān zuǒ, dàn dāng jiào yù xué zhě xiàng yòu kào shí, tā men ràng MiltonFriedman kàn qǐ lái xiàng shì zuǒ yì guài kā。
bù jiǔ hòu, wǒ jiù kāi shǐ qiáng lì gǔ chuī rén lì zī běn lǐ lùn( humancapitaltheory)。 wǒ yě shì duì yīng guó de jiào yù tóu zī, jìn xíng bào chóu lǜjì suàn de dì yī rén。 dà yuē zài 1965-75 nián jiān, wǒ wéi rén lì zī běn lùn zhèn yíng guǎng zhāo xìn tú bìng quán xīn tóu rù, zhì shǎo zài wén zhāng fā biǎo de shù liàng shàng dǎ bài duì shǒu。 rán 'ér jiù xiàng xiān qián de fú luó yī dé zhù yì yǔ mǎ kè sī zhù yì, rén lì zī běn lùn de shén huà yě xuān gào huàn miè。 1976 nián wǒ fā biǎo yī cháng piān jiǎn tǎo bào gào, qí biāo tí「 rén lì zī běn lǐ lùn ︰ bù kān huí shǒu de jì lù」, jí kě shuō míng yī qiē。 zhè piān wén zhāng zhǐ chū, rén lì zī běn lǐ lùn méi yòu cuò, dàn lì lùn bó ruò qiě wèi jiàn chéng guǒ, wú fǎ hū yìng zhè gè lǐ lùn zǎo qī tí chū de chéng nuò。 yě wú fǎ yǔ zhù yào de jìng zhēng duì shǒu( shāi xuǎn jiǎ shè lǐ lùn、 wén píng zhù yì、 wén píng rè, suí nǐ zěn me chēng tā) pǐ dí。 zuì hòu wǒ rèn wéi, rén lì zī běn lùn dà fú kuā dà rèn zhī zhī shí, zài jiào yù de jīng jì jià zhí zhōng, suǒ bàn yǎn de juésè。 jiào yù xīn lǐ xué zhě shuō, zhèng guī jiào yù néng fù yú「 qíng xù xíng wéi tè zhēng」。 yě jiù shì shuō, xué xiào zài xíng sù xué shēng jià zhí yǔ tài dù guò chéng zhōng de yǐng xiǎng, kě yǐ jiě shì xiàn dài huà de guò chéng zhōng, jiào yù de jīng jì、 shèn zhì shè huì、 zhèng zhì juésè。 gù zhù kàn zhòng jiào yù de bù fèn, bù shì zài shòu guò jiào yù de zhí gōng zhī dào shénme, ér shì tā men rú hé biǎo xiàn。 zhè gè lǐng wù, shēn yuǎn dì yǐng xiǎng liǎo zhí yè xùn liàn de yì tí yǔ jiào yù jìhuà de miàn xiàng、 shèn zhì jiào yù zī jīn de wèn tí。 wǒ de「 bù wán quán qì yuē」 gài niàn, xū yào jiān dū「 rén lèi nǔ lì」( humaneffort), yǐ jí zhí gōng gù yòng yǔ jìn shēng suǒ shè jí de shāi xuǎn、 chuán dì wèn tí。 zuì hòu, wǒ jiāng zhè gè gài niàn, yǔ wǒ duì jiào yù de jīng jì jià zhí de xīn guān niàn xiāng jié hé。 dàn shì zài 1970 nián dài mò qī qián, wǒ fā xiàn zì jǐ zài bù tóng chǎng hé yī zài chóngfù zhè xiē xùn xī, wú lùn shì duì jiào yù shè qún, huò jīng jì xué jiā chǔlǐ jiào yù yì tí de fāng shì, jiē wèi chǎn shēng sī háo yǐng xiǎng。 jiēguǒ shì wǒ duì zhè zhěng gè yì tí shī qù xīng qù。
díquè, wú lùn shì dāng shí hái shì xiàn zài, wǒdōu jué dé jiào yù bǐ qǐ jué dà duō shù de yì tí, gèng róng yì lún wéi yī zhǒng sì céng xiāng sì、 méi wán méi liǎo de lián huán dǎi xì。 qí zhōng de měi gè wèn tí yǔ lùn diǎn, měi gé shí huò 'èr shí nián, héng cháng yǐ xiāng sì de xíng shì chóngfù chū xiàn。 zhè zhǒng xiàn xiàng de lì zǐ bù shèng méi jǔ, wǒ zhǐ tí yī gè。 1960 nián mò qī, wǒ kāi shǐ chàng yì gāo děng jiào yù de xué shēng dài kuǎn。 zhè zhǒng xué shēng dài kuǎn de cái yuán, zuì hǎo lái zì bì yè shēng jiù yè shēng yá zhōng, suǒ kè zhēng de bì yè shuì。 jìn guǎn zài nà zhī qián, gāo děng jiào yù de xué shēng dài kuǎn zài měi guó yǐ jīng shì lǎo tào, dàn zài yīng guó yī zhí dào 1980 nián dài, zhè hái shì gè sǒng rén tīng wén qiě jí duān bù shòu huān yíng de xiǎng fǎ。 wǒ céng jīng fēi cháng jiē jìn yīng guó jiào yù de quán lì zhōng xīn, shǒu xiān shì 1970 nián dài chū qī de gōng dǎng zhèng fǔ, jiē zhe shì 1980 nián dài chū qī de bǎo shǒu dǎng zhèng fǔ, dàn shì cóng wèi chéng gōng dì ràng yòu néng lì zhí xíng de rén jiē shòu zhè gè xiǎng fǎ。 1982 nián zuǒ yòu wǒ zēng 'è dì fàng qì tā, dàn qí tā yīng guó jīng jì xué jiā lì jí jiē bàng, gèng yòu lì dì gǔ chuī tā, dào zuì hòu hái shì wú lì huí tiān。 Thatcher fū rén de bǎo shǒu dǎng zhèng fǔ, 1988 nián zhōng yú tōng guò yī xiàng yáng chūn xíng de xué shēng dài kuǎn jìhuà, ràng xué shēng zài shí wǔ nián nèi qīng cháng gè rén zhài wù。 dāng shí duì zhè gè yì tí 'èr shí nián lái de xiāng guān lùn shù wán quán méi tí dào, yīng guó jīng jì xué jiè háo wú pī pàn dì jiē shòu zhè gè tí 'àn。 zhí dào jīn rì zhèng zhì rén wù hái pǔ biàn rèn wéi, gāo děng jiào yù de cái wù bìng fēi jīng jì xué jiā de qiáng xiàng。
zài jiào yù xué yuàn rèn jiào zhè xiē nián, wǒ huā liǎo xǔ duō xiūjià shí jiān, zài yà zhōu yǔ fēi zhōu dān rèn lián hé guó gè zhǒng zǔ zhì de jiào yù gù wèn。 zhè xiē zǔ zhì bāo kuò lián hé guó jiào kē wén zǔ zhì、 lián hé guó yà zhōu jì yuǎn dōng jīng jì wěi yuán huì、 guó jì láo gōng zǔ zhì、 shì jiè yínháng。 wǒ cānyù jīng jì dài biǎo tuán, qián wǎng chì dào fēi zhōu、 nán yà、 dōng nán yà děng dì qū de liù gè dī dù kāi fā guó jiā。 wǒ zài yìn dù dài liù gè yuè, xiě yī běn guān yú bì yè shēng shī yè de shū, zài tài guó yǔ yìn dù wéi fú tè jī jīn huì gōng zuò yī nián。 duì fā zhǎn jīng jì xué, yǐ jí tí gōng dì sān shì jiè guó jiā jīng jì zī xún, qǐ chū wǒ xué dào hěn duō dōng xī。 rán 'ér xué xí de bào chóu dì jiǎn xiào yìng hěn kuài jiù chū xiàn, ér qiě fā xiàn wǒ yī zhí zài chóngfù, jīhū měi jiàn zài qián gè guó jiā gōng zuò shí suǒ shuō de huà。 wǒ kāi shǐ shí mǎn qiāng rè xuè, jí yù zhěng jiù dì sān shì jiè de tú tàn shēng líng。 dàn suí zhe shí jiān de xiāo shì, wǒ yù fā tóng yì PeterBauer de kàn fǎ, nà jiù shì duì dì sān shì jiè de yuán zhù, hài zhī shèn yú 'ài zhī。 lián hé guó de yuán zhù shǐ tuán yě hǎo, jiàn yì dì sān shì jiè guó jiā, nǎ xiē jīng jì zhèng cè yào zuò huò bù zuò de zī xún yě bà, zhè yī qiēdōu bù guò shì yī chū chāo jí dà xì。 zhè xiē xiāng guān guó jiā, zhǐ xiǎng dé dào yuán zhù huò shì jiè yínháng de dài kuǎn, dàn dào shǒu qián yào xiān zhèng míng, tā men yǐ jīng jìn lì xún qiú zī xún。 chú liǎo shí yóu zuāntàn huò shuǐ lì gōng chéng děng jì shù lǐng yù, zhè xiē guó jiā bù huā qián xiàng guó jì gù wèn yè gòu mǎi zī xún fú wù。 tā men zhǎo lián hé guó zǔ zhì, zhēng qǔ xiàng wǒ zhè yàng de tè yuē gù wèn tí gōng fú wù。 wǒ hěn kuài jiù shí pò tā men yáng fèng yīn wéi de liǎng miàn shǒu fǎ, dàn zhì shǎo hái zuò liǎo yī zhèn zǐ zhèng shì, zhí dào tā men gāo chàng de gēqǔ biàn diào。
wǒ yuè lái yuè bù xiāng xìn, nà xiē wǒ bì xū gòng shì de dì sān shì jiè bù cháng yǔ zhèng kè。 tā men lì yòng wǒ zhè yàng de jīng jì xué jiā, qù dé dào xiǎng yào de yuán zhù, tóng shí zhōng bǎo jīn yuán de yú kuǎn。 zài měi gè céng gōng zuò de guó jiā, mù dǔ zhè xiē tān wū yǔ zhèng zhì jiǎ miàn, zhōng yú ràng wǒ fǎn duì fā zhǎn zī xún gù wèn zhè jiàn shì。 yào tuō shēn róng yì, zhǐ yào shuō xiē dì sān shì jiè zhèng fǔ bù xiǎng tīng de huà, ér qiě shuō dé gòu qín kuài, jiù bǎo zhèng bù bèi xù pìn。
wǒ niàn cí zài cí de shì hěn jiǎn dān: jiān jué fǎn duì gāo děng jiào yù, qiáng liè zhī chí xiǎo xué jiào yù。 wǒ rèn wéi zhè xiē guó jiā, tè bié shì qí zhōng de fēi zhōu guó jiā, zài miǎn fèi de gāo děng jiào yù shàng lí pǔ dì tòu zhī jīng fèi。 dāng rán, zhè xiē zhèng fǔ de dāng hóng guān yuán, zhī qián dū céng yīn cǐ 'ér shòu yì。 tóng yàng lí pǔ de shì, zhè xiē guó jiā de piān yuǎn xiǎo xué jīng fèi bù zú。 lìng yī jiàn lìng wǒ zài yì de shì, shì zhōng xué jiē duàn zhèng guī zhí yè jiào yù de làng fèi, gèng bù yào tí xiǎo zhōng xué kè chéng biāo zhǔn de zhí yè huà。 rú guǒ rèn wéi xué shēng de zhī shí, zào chéng jiào yù de huā fèi rú cǐ 'áng guì, nà zhēn shì cháng jiǔ yǐ lái de miù wù。 yǐ shàng liǎng gè cuò wù zhèng cè de chéng yīn, shì yī zhǒng chēng wéi「 rén lì xū qiú fǎ」 de jiào yù guī huà jì shù。 rén lì xū qiú fǎ shì bǎ tóu rù chǎn chū fēn xī, bù shì qiē dì yòng lái méi hé shòu jiào yù zhí gōng, yǐ jí gè bié chǎn yè de gōng zuò zhí wèi。 wǒ yòng liǎo shí duō nián de shí jiān, gōng jī rén lì xū qiú fǎ jiào yù guī huá, zuì hòu hái shì wèi jìng quán gōng, zhì shǎo zài dì sān shì jiè shì rú cǐ。 rén lì xū qiú fǎ wán quán zhēn duì wù zhì liàng( physicalquantity), wán quán bù tán jià gé( yòu rén míng zhī wéi wú jià jīng jì)。 zhè gè fāng fǎ qiǎn xiǎn yì dǒng, zài zhèng zhì shàng wú kě zǔ dǎng, yīn cǐ zhí dào jīn tiān, hái shì dì sān shì jiè jiào yù xùn liàn jìhuà de zhù yào gōng jù。
dān rèn dì sān shì jiè gù wèn zhè xiē nián, lǐng shòu dào yī gè zhòng yào jiào xùn。 nà jiù shì shè huì zhù yì de mù biāo, yǔ fā zhǎn xiàn dài huà de mù biāo jié hé shí, suǒ chǎn shēng de yán zhòng qí yì。 wǒ céng xiào lì guò de měi gè zhèng fǔ, duì shè huì zhù yì dū huái bào mǒu zhǒng chéng dù de shǐ mìng gǎn, dàn yě xiǎng yào jìn xíng xiàn dài huà, yǔ fǎng xiào měi、 rì、 yīng děng guó jiā。 zhè xiē guó jiā chǐ yán「 zài dì chuàng yè jiā jīng shén」 zhī bì yào, dàn què yā zhì měi gè zuàn qián de rén, tè bié shì chū shòu hēi xīn huò pǐn gěi zài「 fēi zhèng shì bù mén」 de yī bān rén mín。 jiǎn yán zhī, tā men cóng wèi néng jiē shòu「 chè dǐ gè rén zhù yì」, yǐ jí kuài sù jīng jì chéngzhǎng suǒ dài lái de bù píng děng, dàn yě wú fǎ fàng qì chéngzhǎng yǔ fā zhǎn de mù biāo。 tā men wán quán gǎo bù qīng chǔ「 guó fù de zhào yīn」, bù guǎn zhè xiē「 zhào yīn」 wèihé, jué duì bù shì lì jí dù jué「 fēi láo dòng suǒ dé」, yě bù shì suǒ dé fēi pèi de wán quán jūn děng。
lìng rén tí xiào jiē fēi de shì, zài 1970 nián dài shí, jīhū měi fèn wǒ bāng máng zhuàn xiě de jīng jì shǐ tuán bào gào, dōushì yóu dú cái zhě tǒng zhì de guó jiā wěi tuō。 zhè xiē dú cái zhě zài bào gào gāng fā biǎo, huò bù jiǔ zhī hòu jiù bèi tuī fān, liè jǔ rú xià: 1964、 1976 nián, lián hé guó jiào kē wén zǔ zhì「 shì jiè shí yàn dú xiě néng lì jìhuà dài biǎo tuán」, fù bā lè wéi guó wáng xiá xià de yī lǎng; 1972 nián guó jì láo gōng zǔ zhì「 shì jiè jiù yè jìhuà dài biǎo tuán」, fù HaileSelassie xiá xià de yī suǒ bǐ yà; 1973 nián guó jì láo gōng zǔ zhì「 shì jiè jiù yè jìhuà quán miàn dài biǎo tuán」, fù mǎ kě shì zǒng tǒng xiá xià de fěi lǜ bīn; 1975 nián guó jì láo gōng zǔ zhì「 shì jiè jiù yè jìhuà quán miàn dài biǎo tuán」, fù ElNimeiry zǒng tǒng xiá xià de sū dān; 1976 nián guó jì láo gōng zǔ zhì「 shì jiè jiù yè jìhuà dài biǎo tuán」, fù Moshoeshoe guó wáng xiá xià de lài suǒ tuō; 1981 nián lián hé guó kāi fā jìhuà shǔ dài biǎo tuán, fù Wanghuk guó wáng xiá xià de bù dān; 1983 nián lián hé guó kāi fā jìhuà shǔ dài biǎo tuán, fù sū dān Bolkiah xiá xià de wén lāi; 1983 nián shì jiè yínháng dài biǎo tuán, fù dèng xiǎo píng xiá xià de zhōng guó。 xiě zuò běn wén tóng shí, chú liǎo bù dān、 wén lāi、 zhōng guó, qí tā guó jiā de lǐng dǎo rén jiē yǐ huàn rén。 dāng nián xiě bào gào de duì xiàng, cháng cháng bèi xiàn zài zhǎng quán de rén shì wéi chóu kòu。 jīng jì xué jiā duì wài guó zhèng fǔ de jīng jì zhèng cè jù yòu yǐng xiǎng lì, zhè gè guān niàn yǐ jīng bù zài chéng lì。
6 jīng jì xué fāng fǎ lùn
suí zhe 1970 nián dài de zhǎn kāi, wǒ zhú jiàn zhuànxiàng jīng jì zhé xué fāng fǎ lùn, zhè yě chéng wéi wǒ cháng qī de yán jiū xīng qù。 qí shí zhè shì wǒ yī zhí bù zì zhī de xīng qù, shǐ yú wǒ niánshào shí duì mǎ kè sī zhù yì de zhe mí, gèng què qiē dì shuō, shǐ yú wǒ duì mǎ kè sī zhù yì de huàn miè。 huáng hòu xué yuàn dà sì nà nián, wǒ xiū yī mén DonaldDavidson de shè huì kē xué zhé xué tǎo lùn kè( wǒ hòu lái cái zhī dào, DonaldDavidson shì gè wàng zhòng shì lín de kē xué zhé xué jiā)。 Davidson zhī dào bān shàng yòu jǐ gè qīng nián mǎ kè sī zhù yì zhě( bié wàng liǎo dāng shí shì 1949 nián), tā chù lǐ mǎ kè sī zhù yì de fāng shì jiù shì wēn hé dì xì xuè tā。 dāng wǒ shǐ chū Hegel biàn zhèng sān fǎ zé( liàng biàn dào zhì biàn、 duì lì de tǒng yī、 fǒu dìng de fǒu dìng), zuò wéi dǎ kāi suǒ yòu mén de wàn néng yàoshì, tā tí chū gèng hǎo de HerbertSpencer de yǎn huà「 fǎ zé」︰ yǎn huà shì yóu yī gè xiāng duì dì mó hú、 bù lián guàn de tóng gòu xíng zhuàng tài, gǎi biàn chéng wéi yī gè xiāng duì qīng xī、 lián guàn de yì zhì zhuàng tài。 Davidson shuō:「 zhè gān jìng lì luò dì jīhū jiě shì liǎo měi jiàn shì。」 wǒ jīng yà dì míng liǎo dào, zhè gēn biàn zhèng fǎ zé yī yàng dì zhēn shí: tā men jiě shì liǎo měi yī jiàn shì, nà jiù děng yú shénme dōuméi jiě shì。
Davidson yào wǒ men dú CarlHempel de lùn wén〈 lì shǐ zhōng yī bān fǎ zé de gōng néng〉 ( “ Thefunctionofgenerallawsinhistory, JournalofPhilosophy, 1942, 39(2):35-48)。 Hempel zhǐ chū, yào hé lǐ jiě shì lì shǐ xiàn xiàng( lì rú fǎ guó dà gé mìng), bì rán yào yuán yǐn mǒu zhǒng pǔ biàn de shí zhèng jiǎ shuō, qiě gāi lì shǐ xiàn xiàng bèi rèn wéi shì zhè gè jiǎ shuō de tè dìng lì zǐ。 ruò wú fǎ zuò dào, nà jiù zhǐ shì wěi shuō míng( pseudo-explanation)。 hòu lái zhè bèi chēng wéi「 kē xué shuō míng de hán gài mó xíng」( thecovering-lawmodel): jiě shì yī jiàn shì, jiù shì jiāng tā「 hán gài」 zài mǒu zhǒng pǔ biàn fǎ zé zhī xià。 sì shí duō nián hòu, wǒ hái jì dé zhè piān lùn wén rú léi hōng dǐng。 bāo kuò cǐ wén zài nèi de shí jǐ piān wén zhāng, duì wǒ de sī xiǎng yòu cháng yuǎn yǐng xiǎng。 wǒ hū rán liǎo jiě, duō nián lái wǒ yī zhí yòng zhè zhǒng wěi shuō míng, ér bù liǎo jiě tā men zhàn bù zhù jiǎo, yīn wéi tā men shè jí wǒ huò qí tā rén, dū yī wú suǒ zhī de nà zhǒng hán gài fǎ zé。 yī gè gé mìng xìng de hán gài fǎ zé? shì de, wǒ mendōu dú guò CraneBrinton de《 gé mìng de jiě xī》( AnatomyofRevolution, 1938), zhè běn shū yǐ sān gè gé mìng wéi yàng běn, guī nà chū gé mìng de tōng xìng。 dàn zhè xiē tōng xìng jīhū bù děng tóng pǔ biàn fǎ zé, huò shèn zhì pǔ biàn kě yìng yòng de tè xìng。 jiǎn yán zhī, chú liǎo yǐ suí jī de fāng shì, méi yòu rén zhēn zhèng jiě shì guò fǎ guó dà gé mìng huò 'é guó gé mìng。
wǒ xiě bó shì lùn wén zhī qián méi dú guò Popper, dàn yǐ jīng duō shǎo xī shōu guò tā de fǒu zhèng zhù yì( falsificationism)。 zhè gè gài niàn yòu xiē lái zì MiltonFriedman de jīng diǎn lùn wén〈 shí zhèng jīng jì xué fāng fǎ lùn〉(“ Themethodologyofpositiveeconomics ” ,1953)。 suī rán zhè piān wén zhāng méi tí dào Popper, què shì yī zhǒng cū cāo、 mí nǐ bǎn de Popper zhù yì。 zhè gè gài niàn yě yòu xiē lái zì Stigler lùn jīng jì sī xiǎng shǐ de wén zhāng。 1954 nián wǒ zài yé lǔ rèn jiào hòu, hěn kuài jiù yǔ TjallingKoopmans jiāo hǎo, yī fāng miàn yīn wéi tā shì yè yú zuòqǔ jiā, wǒ yě kāi shǐ lā dà tí qín, wǒ men kě yǐ tán yīnyuè; lìng yī fāng miàn yīn wéi wǒ mendōu lái zì hé lán, xǐ huān yī qǐ jiǎng hé yǔ, dàn wǒ men duì jīng jì xué de xīng qù wán quán bù tóng。 tā kāi shǐ xiě《 sān lùn jīng jì kē xué de zhuàng tài》( ThreeEssaysontheStateofEconomicScience, 1957) de dì 'èr lùn shí, nèi róng quándōu shì guān yú fāng fǎ lùn。 wǒ men tán dào Friedman de lùn wén, wǒ dì yī cì wán quán bèi yù cè zhù yì shuō fú。 yù cè zhù yì zhǐ de shì, lǐ lùn de yòu xiào xìng, bì xū yǐ tā de yù cè zhèng què xìng lái píng duàn。 1956 nián wǒ fā biǎo dì yī piān zhuān yè lùn wén〈 lǐ jiā tú jīng jì xué de shí zhèng nèi róng〉(“ TheempiricalcontentofRicardianeconomics”), nèi róng chōng mǎn yù cè zhù yì, rán 'ér wǒ hái shì méi niàn guò Popper。 wǒ néng huǎng rú zuó rì bān, jì dé zuì hòu jué dìng niàn Popper de nà yī kè。
1962 nián zhù zài bā lí shí, yī gè zhōu wǔ xià wǔ wǒ guàng jìn shū diàn, kàn dào KarlPopper de《 kāi fàng de shè huì jí qí dí rén》( TheOpenSocietyandItsEnemies, 1945)。 zhòng suǒ zhōu zhī, zhè běn shū shì yán jiū Plato、 Hegel、 Marx zhè sān wèi kāi fàng shè huì de dà dí。 wǒ huí jiā chī guò wǎn fàn mǎ shàng kāi shǐ kàn, zhěng gè wǎn shàng jiā shàng zhōu liù zhěng tiān dū kàn, mǎn xīn bù yuàn yì dì shuì zhe, zhōu rì bǎ tā kàn wán。 wǒ gǎn shuō zài nà zhī qián, huò zhī hòu zhí dào xiàn zài, méi yòu yī běn shū ràng wǒ gèng rè xuè。 dú tā jiù xiàng shì chàng yǐn yī píng xiāng bīn。 zhè běn shū yòu dǎ Plato hé Hegel( wǒ yī zhí jiāng liǎng rén shì wéi yòu pài guài wù), zuǒ pī Marx fàn xià「 qǐ shì lù xíng de miù wù」( yù cè zài wèi zhī de jiāng lái mǒu yī tiān, shì jiè mò rì jiāng dào lái de yóu xì)。 tā yě tí gōng kē xué zhé xué、 fǒu zhèng zhù yì yǐ jí fǎn duì zhèng zhì gé mìng de yòu lì lùn shù。 fǎn zhèng zhì gé mìng de yuán yīn shì, zhěng tǐ lái shuō, wǒ men quē fá gǎi biàn shè huì de zhī shí, dàn wǒ men kě yǐ yě yìng gāi, yǐ jiàn jìn de fāng shì lái gǎi gé shè huì。
yú shì wǒ zuò xià lái, yuè dú Popper xiě de suǒ yòu dōng xī。 wǒ chéng wéi chè dǐ de Popper zhù yì zhě, suī rán wǒ xiàn zài jué dé Popper yòu xià liè kuā dà zhī chù: (1) méi yòu guī nà fǎ zhè huí shì; (2) jiǎn zhèng fǎ( verification) yǔ fǒu zhèng fǎ( falsification) zhī jiān, yòu gēn běn de bù duìchèn xìng; (3) fāng fǎ lùn shì guī fàn xìng de, qiě yǔ kē xué shǐ wú shè。 zhí dào jīn tiān, wǒ hái shì gè bù zài shēng( unregenerative) de Popper zhù yì zhě。 wǒ zài Popper shēn shàng xué dào, zěn me yòng qīng xī sù pǔ de zhèng tǒng yīng shì yīng wén, lái lùn shù fù zá de yì tí, yě fā xiàn zì jǐ jīhū shì zhú zì mó fǎng tā de fēng gé。 1952 nián qù lún dūn xiě bó shì lùn wén shí, wǒ xīng fèn dì dé zhī Popper zài lún dūn zhèng jīng xué yuàn, měi zhōu yī cì kāi kē xué shǐ de tǎo lùn kè。 wǒ huò zhǔn liè xí bàng tīng, dàn hěn kuài jiù liǎo jiě Popper shì gè jiù pài pǔ lǔ shì fēng gé de lǎo shī。 tā zài zhù zuò zhōng kǔ kǒu pó xīn fǎn duì 'ào màn de piān zhí, rán 'ér tā zì jǐ jiù shì huó shēng shēng de fǎn zhèng。 lún dūn zhèng jīng xué yuàn liú chuán zhe yī zé xiào huà, xiǎn rán shì Popper xué shēng xiǎng chū lái de。 nà jiù shì Popper yīnggāi jiāng tā de shū dìng míng wéi《 yī gè kāi fàng shè huì de dí rén de kāi fàng shè huì》( TheOpenSocietybyOneofItsEnemies), jiào hǎo de shū míng shì《 yī gè fēng bì xīn líng de kāi fàng shè huì》( TheOpenSocietybyaClosedMind)。 āi! zuì wěi dà de zuòqǔ jiā Beethoven, shì gè zāo gāo de rén, Wagner、 Goethe、 Tolstoy yì rán, wǒ zì jǐ yě hǎo bù dào nǎ lǐ。
7 jīng jì xué zhī qián shì zhé xué
wǒ cóng bù hòu huǐ nián qīng shí lì zhì chéng wéi jīng jì xué jiā, dàn yòu xiē shí hòu wǒ dàn yuàn dāng nián niàn de shì zhé xué。 wǒ kě yǐ shuō shì shǐ yú zhé xué, yě sì hū shì zhōng yú zhé xué。 wǒ de kāi duān bìng fēi yī bān xìng de zhé xué, ér shì yī zhǒng tè dìng de zhé xué: shén xué。「 shén shì fǒu cún zài」 shì wǒ dì yī gè wèn yǔ dá de zhé xué wèn tí, zhì jīn wǒ réng gǎn dào xīng qù。 wǒ bèi yǎng yù wéi zhèng tǒng yóu tài rén, shí 'èr suì qián xìn fàn shén lùn, shí wǔ suì qián xìn bù kě zhī lùn, shí qī suì qián xìn jī jìn wú shén lùn, zì cǐ wèi céng piàn kè dòng yáo。 díquè, nián jì yù cháng, wǒ de wú shén lùn sì hū yù jī jìn。 xiàn zài dāng wǒ shé zhàn chāo jí xìn tú( bù dé bù shuō, wǒ 'ài、 chāo 'ài zhè me zuò) shí, yào tóng shí wéi chí yòu lǐ hé yí de tán tù, jiǎn zhí shì duì wǒ róng rěn lì de yī dà kǎo yàn。
zhè yī qiē de kāi shǐ shì wǒ shí 'èr suì nà nián, shū shū gěi wǒ yī běn《 shèng jīng》, wǒ méi liú yì lǐ miàn yòu xīn yuē yǔ jiù yuē。 wǒ shì gè tíng bù xià lái de dú zhě, yī shū zài shǒu jiù quán xīn tóu rù。 wǒ cóng lái bù zhī dào xīn yuē de cún zài, hěn zì rán dì jiù dú qǐ lái。 wǒ lì kè bèi yé sū de gù shì shēn shēn xī yǐn, zài fǔ yǐ yuè dú ErnestRenan de《 yé sū de yī shēng》( yī běn shí jiǔ shì jì měi huà de yé sū zhuànjì, jiāng tā miáo huì wéi rén xìng huà de yuǎn gǔ xiān zhī)。 wǒ rèn wéi zhè gè shuō fǎ bì dìng wéi zhēn, dàn qīn qī dū gào sù wǒ zhè gè shuō fǎ shì jiǎ。 wǒ yǔ tā men zhēng biàn, rán hòu bèi sòng dào lā bǐ( yóu tài jiào jīng shī) chù jiē shòu jiáo zhèng。 tā hěn kuài dì shuō fú wǒ, zhǐ chū yé sū bù kě néng shì shén de 'ér zǐ, yīn wéi chuàng zào yǔ zhòu de zhì gāo zhì néng, jì bù néng yòu zǐ sì yě bù néng shì mí sài yà, yuán yīn shì dāng mí sài yà jiàng shì shí, gāo yáng jiāng yǔ shī zǐ bìng wò, fàng xià dāo jiàn, mín zú jiān bù zài bīng róng xiāng jiàn。 dāo jiàn fàng xià liǎo má? mín zú jiān de zhàn zhēng tíng zhǐ liǎo má? yú shì wǒ fā xiàn, nà shì gè jù yòu chè dǐ shuō fú lì de lùn zhèng。
yě xǔ zài fú yīn gù shì lǐ, jìzǎi de yé sū měi lì gù shì shì jiǎ, dàn shì fó tuó de gù shì ní? fó tuó shì yé sū zhī hòu de xià yī gè yuè dú, wǒ jué dé liǎng gè gù shì tóng děng měi lì。 rán 'ér qīn qī yǒu rén zài yī cì gào sù wǒ, fó tuó de gù shì bù kě néng wéi zhēn。 suǒ yòu zhè xiē měi lì de gù shì, bāo kuò jiù yuē zhōng mó xī、 yuē sè、 dài wéi de gù shì、 xīn yuē zhōng yé sū de gù shì、 yǐ jí dà chéng fó jiào jīng diǎn zhōng de fó tuó, wǒ xiǎng bì rán dōushì zhēn, yīn wéi tā men zhè me yōu měi。 rán 'ér tóng yàng dì yě bì rán wéi jiǎ, yīn wéi tā men bǐ cǐ de máo dùn。 wǒ máosè dùn kāi, bù zài xiāng xìn rèn hé quán wēi xìng de zōng jiào, ér chéng wéi Spinoza shì de fàn shén lùn zhě( wǒ dāng rán cóng wèi tīng guò Spinoza)。 1940 nián dé guó rù qīn hòu, wǒ men cāng huáng lí kāi hé lán, fù mǔ bǎ gē gē gēn wǒ sòng dào yīng guó jì sù xué xiào。 xiào cháng shì gè jī dū jiào kē xué huì xìn tú, shì tú yào wǒ gǎi xìn jī dū jiào kē xué huì, zhè jiàn shì ràng wǒ jiē chù quán wēi shì yì yì jiào pài。 wǎng hòu jǐ nián, wǒ shì dà rén yǎn lǐ jīng cháng xìng de xiǎo dǎo dàn guǐ, yīn wéi wǒ cóng bù tíng zhǐ wèn tā men zōng jiào xìn yǎng de wèn tí。 wǒ fā wèn de mùdì bù zài xué xí, ér zài shuō fú tā men fàng qì, zhèng míng shén cún zài de shè jì lùn zhèng( argumentofdesign)、 dì yī yīn( firstcause) lùn zhèng、 huò zhōng jí mùdì lùn zhèng děng miù wù。 zhì yú yé sū de lì shǐ xìng, wǒ yòu hěn duō cōng míng de lǐ yóu, lái shuō míng yé sū cún zài de kě xìn dù, bǐ bù shàng 'ā sè wáng huò luó bīn hàn de kě xìn dù。 wǒ bì xū shuō, zhè shì wǒ yǒng yuǎn wú fǎ zhēn zhèng xué huì kè fú de ruò diǎn。 zhí dào jīn tiān, wǒ rěn bù zhù yào gēn jī běn jiào yì pài fèn zǐ biàn lùn, wú lùn qí bèi jǐng shì jī dū jiào、 yóu tài jiào、 yī sī lán jiào、 huò yìn dù jiào, jìn guǎn wǒ zhī dào zhè shì wú wàng de bái fèi lì qì。 wǒ shì gè dì yù de( infernal) lè guān zhù yì zhě, zǒng shì xiāng xìn lǐ xìng de lùn zhèng zuì zhōng huì shèng chū。
wǒ xǐ huān bǎ zì jǐ miáo shù wéi yī gè zōng jiào de rén, yì sī shì shuō, wǒ měi tiān dōuzài sī suǒ yǐ xià de dà zāi wèn: yǔ zhòu jiān yòu zhì xù má? zhè gè zhì xù yì yì hé zài? wǒ men huó zài shì shàng shì wèile yī gè mù de má? zhè xiē dōushì hǎo wèn tí, dàn shì yóu shén huò jiào huì lái huí dá, duì zhè xiē wèn tí de shēn dù 'ér yán shì yī zhǒng wū miè。 wǒ shí jǐ suì shí rèqiè yōng bào mǎ kè sī zhù yì, qí zhōng yī gè yuán yīn shì tā de wú shén lùn zhèng shì wǒ suǒ yào de。 wǒ yuè dú Popper, xiǎng yào qīn jìn Popper zuò pǐn de yuán yīn, bìng fēi Popper zhù yì děng tóng wú shén lùn, ér shì Popper de miù wù fǎ wán quán shì hé wú shén lùn。 qǐng ràng wǒ kàn kàn yòu nǎ xiē shì jiàn, kě yǐ tuī lùn shén bù cún zài? méi yòu, dāng rán, shén de cún zài shì xìn yǎng de wèn tí。 wǒ men xiāng bù xiāng xìn shén de cún zài bìng bù zhòng yào。 bù huì zào chéng qū bié de qū bié, shì wú yì yì de qū bié( Adifferencethatmakesnodifferenceisnodifference)! gù cǐ lǐ dé zhèng。
8 cóng Popper dào Lakato
1960 nián dài hòu qī, dāng wǒ gù dìng zài lún dūn zhèng jīng xué yuàn shòu kè shí, rèn shí liǎo ImreLakatos。 tā jì Popper zhī hòu, zài lún dūn zhèng jīng xué yuàn dān rèn luó ji yǔ kē xué zhé xué jiào shòu。 zài zhè duǎn duǎn jǐ nián jiān, wǒ hěn xǐ huān tā( tā 1974 nián qù shì)。 1968 nián de xué cháo qī jiān, tā chéng wéi wú jù què jù tóng qíng xīn de pī pàn zhě, háo bù lián mǐn dì qǔ xiào xué shēng de jī jìn xū jiáo xíng jìng。 tā yòu zī gé zhè me zuò, yīn wéi zài 1956 nián táo wǎng xī fāng shì jiè zhī qián, tā céng jīng yīn「 yòu pài piān lí fèn zǐ」 de zuì míng, zài xiōng yá lì jiān yù fú xíng shù nián。 tā yòu jí jiā de yōu mò gǎn, wǒ men yī jiàn rú gù shí fēn tóu yuán。 Lakatos bù dǒng jīng jì xué, dàn tā de bó shì shēng SpiroLatsis gěi tā líng gǎn, xiǎng bǎ tā de fāng fǎ lùn jiàn jiě yìng yòng dào jīng jì xué lǐng yù。 Latsis díquè shì shǒu wèi jiāng Lakatos sī xiǎng yìng yòng zài jīng jì xué de rén。 1974 nián Lakatos zài xī là bàn yīcháng xué shù huì yì, ràng wù lǐ xué zhě、 jīng jì xué zhě、 kē xué zhé xué xué zhě, fā zhǎn yī xiē「 kē xué yán jiū fāng fǎ lùn jìhuà」 de gè 'àn yán jiū。 tā zài huì yì zhào kāi qián yī gè yuè cù shì, Latsis rú qī jǔ bàn zhè cì huì yì lái jì niàn Lakatos。 duì wǒ hé qí tā xǔ duō rén lái shuō, zhè cì huì yì shì yī shēng nán dé de jì huì。 jīng jì xué lǐng yù yòu LionelRobbins、 JohnHicks、 TerenceHuchinson、 HerbertSimon yǔ AlexLeijonhfvud děng dà jiā。 zhé xué lǐng yù yòu CarlHempel、 AdolfGrunbaum、 yǔ PaulFeyerabend děng shuò rú。 chōng mǎn zhī xìng de huǒ huā。 huì yì zhào kāi de dì diǎn, shì xī là jìng nèi měi lì de Nafplion。 SpiroLatsis de fù qīn JohnLatsis, háo mài dì tí gōng jīn yuán, ràng wǒ men jiàn shí yī zhǒng xīn xiàng wǎng zhī de fēng gé。
Popper yǔ Lakatos liǎng rén zhī jiān guān xì de zhēng yì, zì 1974 nián qǐ yán shāo zhì jīn。 zài wǒ yǎn zhōng, Lakatos shì 80% de Popper, jiā shàng 20% de Kuhn。 Lakatos qiáng diào bù tóng de dōng xī, dàn chuán dá de fāng fǎ lùn běn zhì shàng yǔ Popper xiāng tóng。 1989 nián NeildeMarchi hé wǒ zài Capri chóu bàn dì 'èr cì Nafplion huì yì, yùhuì de zhòng duō jīng jì xué zhě, duì Lakatos yǔ Popper sī xiǎng de dí yì ràng wǒ shēn shēn yà yì。 dà bù fēn de dí yì, shì zhēn duì Lakatos jiān chí, shuō duì kē xué yán jiū de zuì zhōng píng pàn, yīnggāi yǐ néng fǒu chuàng zào chū zhǎn xīn de yù cè wéi zhǐ biāo。 zhè gè biāo zhǔn zhōng jiū nán yǐ bèi yùhuì zhě suǒ jiē shòu, tā men liǎo jiě zhè gè zhǐ biāo huì ràng jīn rì tōng xíng de xīn gǔ diǎn jīng jì xué, jīhū quán bù dū huì bèi zhì yí。
zhú jiàn dì, jīng jì xué zì 1950 nián dài yǐ lái, jìn nián lái gèng shì yǐ jiā kuài de sù dù, biàn dé yù lái yù shù xué xíng shì huà。 yě jiù shì shuō, jīhū dū zhǐ guān qiē fēn xī de jīng zhǔn, ér bù xī xī shēng zhèng cè de xiāng guān xìng。 jīng jì xué suǒ zhǎn xiàn de, shì yī zhǒng qián suǒ wèi yòu de shè huì shù xué, ér fēi shí zhèng de shè huì kē xué。 jīng jì xué jiā yòu shí bèi zhǐ kòng wéi wù lǐ xiàn dù zhèng( physics-envy), dàn zhè shì wán quán wù dǎo xìng de zhǐ kòng。 rèn hé liǎo jiě dāng dài wù lǐ de rén dū huì zhèng shí, wù lǐ xué zhòng shì shí yàn zhèng jù, lì qiú lǐ lùn yǔ shí yàn zhèng jù yī zhì, bù tài zhòng shì yán jǐn de dìng lǐ yǔ fēn xī de yǐn lǐ( lemmas)。 jīng jì xué jiā de zhēn zhèng wèn tí, shì shù xué xiàn dù zhèng( mathematics-envy)。 yī bān jūn héng lǐ lùn shì jīng jì lǐ lùn zhōng zuì zūn guì de lèi xíng, zhǐ yòu zhè gè lǐng yù de dǐng jiān zhuān jiā zài yùn yòng。 zhè gè lǐ lùn wán quán bù jù shí zhèng nèi róng。 zhèng míng duō zhòng shì chǎng yǔ yī bān jūn héng de cún zài、 dú tè xìng、 yǐ jí jú bù de wěn dìng xìng, néng bāng zhù wǒ men duì jīng jì tǐ zēng jìn duō shǎo liǎo jiě? wán quán méi yòu。 méi yòu wù lǐ xué jiā huì rèn wéi, yī bān jūn héng lǐ lùn tí chū yòu qù de wèn tí, dàn shù xué jiā dāng rán huì fā xiàn zhè shì yī zhǎn shēn shǒu de jī huì。 yī xiē dāng dài de yī bān jūn héng lǐ lùn xué zhě, shèn zhì jiāng zhī hé lǐ huà, shuō tā shí xiàn liǎo AdamSmith de gǔ lǎo chéng nuò, zhèng míng「 kàn bù jiàn de shǒu」 yòu tiáohé sī rén yǔ shè huì lì yì de qīng xiàng。 zhè zhǒng shuō fǎ bù jǐn wāi qū zhī shí shǐ, yě wán quán wù jiě jìng zhēng zuò wéi shè huì guò chéng de zhòng yào xìng。 zhè gè shè huì guò chéng fā shēng zài xiàn zài, zài yī gè yǐ sī rén qǐ yè wéi jī chǔ de jīng jì tǐ xì, zhè gè shè huì guò chéng yě què bǎo kē jì dòng néng hé chéng běn jí xiǎo huà。 Walras shì de yī bān jūn héng lǐ lùn, huò shì zuì zhōng zhuàng tài( end-state) lǐ lùn, yǔ shàng shù de shuō fǎ gēn běn bù xiāng gān。
jìn yín zài jīng jì xué lǐng yù 45 nián hòu, zuì lìng wǒ jīng yà de shì, jìn guǎn yī bān jūn héng lǐ lùn wèi néng shí xiàn qí mù biāo, qiě chí xù jiāng kē jì jìn bù tī chú zài jīng jì yán jiū de tí mù zhī wài, tā yǐ rán xiǎng yòu gāo dù píng jià。 jìn nián lái, jīng jì shǐ xué zhě zhōng yú kāi shǐ dǎ kāi kē jì biàn qiān de hēi hé zǐ, dàn jīng jì lǐ lùn xué zhě chí xù yán jiū jīng jì chéngzhǎng, fǎng fó jīng jì chéngzhǎng quándōu shì zī běn yǔ láo dòng lì zēng jiā de jiēguǒ, ér qiě jǐn shì shēng chǎn yào sù de liàng huà zēng liàng( quantitativeincrements)。 cóng yī wèi 'èr shí shì jì jīng jì xué de zhōng xīn rén wù shēn shàng, kě yǐ chōng fēn kàn dào zhè zhǒng guòfèn qiáng diào Walras shì yī bān jūn héng lǐ lùn, ér qīng hū kē jì jìn bù de diǎn xíng。 zhè gè rén wù jiù shì JosephSchumpeter。 qí guài de shì, Schumpeter yī fāng miàn fēi cháng tuī chóng Walras shì de lǐ lùn, jiāng tā shì wéi jīng jì xué shù chéng jiù de diān fēng。 lìng yī fāng miàn, Schumpeter duì jīng jì xué de yuán chuàng xìng gòng xiàn, jīhū wèi shòu dào Walras shì lǐ lùn de qǐ fā。 díquè, jiǎng shí zài de, Schumpeter yǔ Walras de gòng xiàn shì xiāng hù chōng tū de。 dāng wǒ bǐ jiào nián qīng shí, duì Schumpeter de chuàng yè jiā jīng shén lǐ lùn, yǔ duì chuàng xīn xué shuō de chǔlǐ, bìng wèi jǐyǔ tài gāo píng jià。 dàn cóng nà shí qǐ, Schumpeter zài 28 suì xiě de《 jīng jì fā zhǎn lǐ lùn》( TheTheoryofEconomicDevelopment,1911), jiù bèi wǒ shì wéi 'èr shí shì jì jīng jì xué de jù zhù zhī yī, zú kě yǔ Fisher de《 lìlǜ lùn》( TheoryofInterest)、 Keynes de《 yī bān lǐ lùn》( GeneralTheory) bìng jià qí qū。 Schumpeter yòu liǎng xiàng tiān cái de dòng jiàn: (1) guò chéng chuàng xīn zhǐ shì chuàng xīn de yī gè lèi xíng, zài jīng jì chéngzhǎng de zhòng yào xìng, kě néng hái yuǎn bù jí chǎn pǐn chuàng xīn huò zǔ zhì chuàng xīn。 (2) tā rèn shí dào yínháng xìn yòng, zài qǐ yè jiā jīng shén de tuī zhǎn zhōng, bàn yǎn yī gè zhòng yào de juésè; duì yóu jī qì qū dòng de gōng chǎng shēng chǎn lái shuō, yínháng xìn yòng bù zhǐ shì cái wù de fù shǔ pǐn。 chéng rán, Schumpeter sòng yáng qǐ yè jiā jīng shén, jīhū jiāng tā jiǎn huà wéi jié chū gè rén de yīng xióng zhù yì, dàn shì wú lùn rú hé, tán lùn zī běn zhù yì xià de jīng jì jìn zhǎn, Schumpeter bǐ Marx yǐ jiàng de rèn hé jīng jì xué jiādōu gèng yòu gòng xiàn( jiù guò qù yī bǎi nián de jīng jì lǐ lùn huà, zhè shì duō me bēi 'āi de píng lùn!)。 Parato zuì shì、 wán quán jìng zhēng、 jìng tài xiàolǜ děng děng, shì shòu dào yī bān jūn héng de qǐ fā, yě shì bèi shòu zàn yù de fú lì jīng jì xué dì yī yǔ dì 'èr jī chǔ dìng lǐ。 Schumpeter què rèn wéi zhè xiē dōubù jù shí jì de zhòng yào xìng, yīn wéi wǒ men shì jiè yóu kě xíng de jìng zhēng biāo zhǔn、 dòng tài xiàolǜ、 kē jì dòng néng děng, lái píng gū shì chǎng de jié gòu: nà jiù shì AdamSmith suǒ shuō, jìng zhēng de「 kàn bù jiàn de shǒu」 de yì sī, ér fēi xiāo fèi de biān jì tì dài shuài, děng yú shēng chǎn de biān jì zhuǎn huà shuài。
lìng rén yōu xīn de shì, hòu xiàn dài jié gòu zài fāng fǎ lùn de gài niàn shàng, chéng wéi yī zǔ shòu huān yíng de miáo shù xìng guī fàn。 zhè zhèng míng dāng dài jīng jì xué, chōng chì zhe wú jiēguǒ de shù xué xíng shì zhù yì( sterileformalism)。 DonaldMcColskey yǐ jīng gào sù wǒ men, jīng jì xué zhǐ shì qiǎngbiàn yìng 'ào, hé wén xué pī píng huò měi xué méi shí me bù tóng。 jīng jì xué rèn wéi, mǒu xiē「 shēn miáo」( thick) de fāng fǎ lùn guī zé( qīng shēng shuō huà、 qīng tīng duì shǒu、 tí chū lùn zhèng), hái kě yǐ jiē shòu; dàn shì Popper yǔ Lakatos de「 qiǎn huì」( thin) fāng fǎ lùn, jiù bèi pàn dìng wéi bù hé lǐ。 McColskey huò tā de zhuī suí zhě cóng wèi jué dé, zhè shì gè pò zhàn bǎi chū de jiàn jiě。
wǒ bìng wèi bǎ Popper yǔ Lakatos, zūn wéi zuò pǐn bù néng bèi zhì yí de dà shī。 wǒ què xìn tā men de yòu xiào gòng xiàn, hé xīn shì yǐ xià de gài niàn: jīng jì xué bì xū chǔlǐ xiàn shí shì jiè de wèn tí, ér dá dào zhè gè mù biāo de zuì hǎo fāng fǎ, jiù shì tuī chū jù yòu「 shí zhèng shàng kě yǐ bèi tuī fān de lǐ lùn」。 nà bìng bù biǎo shì, dá bù dào shàng shù yào qiú de fēn xī gài niàn, jiù bì xū lì jí bèi diū qì。 wǒ men bì xū nǔ lì chuàng zào kě yǐ bèi fǒu dìng de yù cè, tóng shí bù néng mǎn zú yú wèi jīng shí zhèng zhì yí de jīng jì lǐ lùn。 kē jì de jiě mí, ruò zhǐ shì yī zhǒng wéi jiě mí 'ér jiě mí de yóu xì, jiù bù néng xiàng xiàn zài zhè yàng, chéng wéi xué shēng de mó fàn。
zài wǒ de zhuān yè jīng jì xué jiā shēng yá zhōng, wǒ yī zhí qīn xiàn MiltonFriedman zuò xué wèn de fēng gé, què bù chǐ yú tā de zhèng zhì guān diǎn; wǒ qīn xiàn PaulSamuelson de zhèng zhì guān diǎn, dàn bù xīn shǎng tā de jīng jì fēn xī shǒu fǎ。 wǒ sì hū zhù dìng yǒng yuǎn yào xiàn yú liǎng nán zhī jiān。
zhù shì:
wǒ de bó shì lùn wén RicardianEconomics chū bǎn shí (1953), wǒ rèn wéi DavidRicardo shì yán jǐn de lǐ lùn jiā、 lìng rén jǐng yǎng de rén wù, hái yǐ David wèiwǒ de dà 'ér zǐ qǔ míng。 zhè xiē nián lái wǒ kāi shǐ fā xiàn, Ricardo yòu「 kě shēn suō」( telescopic) de qīng xiàng: jiāng cháng qī suō wéi duǎn qī, zhī jiān méi yòu zhuǎn huàn qī。 zhè shì zhèng tǒng jīng jì xué de chí xù zhī 'è。
zài gē lún bǐ yà dà xué niàn yán jiū suǒ shí, wǒ kāi shǐ duì tōng huò péng zhàng jīng jì xué gǎn xīng qù。 dāng shí de lǎo shī ArthurBurns jiào zǒng tǐ jīng jì xué, duì Keynes de lǐ lùn duō suǒ zhì yí。 Burns shì wǒ bó shì lùn wén kǒu shì de sì wèi wěi yuán zhī yī( qí tā sān wèi shì AbramBergson、 JohnMauriceClark yǔ KarlPolanyi)。 Burns wèn wǒ tōng péng wèn tí hé zài? zhè shì gè qí guài de wèn tí, yīn wéi dāng shí měi guó de tōng huò péng zhàng shuài 1%。 wú lùn wǒ gěi rèn hé dá 'àn( duì zhài zhù bù gōng píng、 duì xīn zī yuán gōng yǔ nián jīn lǐng qǔ rén zào chéng wèn tí、 yī zhǒng chǔ xù shuì děng děng), tā jiù yǐ yī gè fǎn zhèng lái bó chì。 bù dào shí fēn zhōng, tā ràng wǒ bù zhī suǒ yún, jué dé zì jǐ xiàng shì gè liǎng chǐ zhū rú。 yì shí dào bì dìng guò bù liǎo zhè bù fèn de kǒu shì, wǒ de xīn liáng liǎo bàn jié。 zuì hòu wǒ bèi gào zhī tōng guò zhěng tǐ kǒu shì, wǒ yīn tōng péng wèn tí de chàjìn biǎo xiàn xiàng tā zhì qiàn。 tā qīnqiè dì pāi pāi wǒ jiān bǎng, shuō:「 méi guān xì, nián qīng rén, bǐ nǐ qiáng de réndōu zāi zài zhè gè wèn tí shàng。」 wǒ chōng huí jiā, kuáng dú tōng péng wèn tí, shǐ yán yǒng bù zài bài zài zhè gè wèn tí shàng。
wǒ zài gē dà suǒ yòu de lǎo shī, bāo kuò JamesAngell、 ArthurBurns、 WilliamVickrey、 JohnMauriceClark、 AbramBergson、 RagnarNurkse yǔ KarlPolanyi, qí zhōng wǒ zhǐ qīng chǔ jì dé KarlPolanyi。 yīn wéi tā jiè shào yī bān jīng jì lǐ lùn, yào wǒ niàn cóng wèi tīng guò de shū( lì rú Malinowski de ArgonautsoftheWesternPacific), bìng jiào wǒ rú hé qīng 'ér yì jǔ dì dù zhuàn lì shǐ「 fǎ zé」。 Polanyi zhù zhòng「 hù huì」 yǔ「 zài fēn pèi」, tā yǐ zhè liǎng gè shù yǔ, miáo shù lì shǐ shàng suǒ yòu shì chǎng jīng jì zhī qián de jīng jì tǐ xì。 wǒ bù xiāng xìn TheGreatTransformation( 1944) de zhōng xīn lùn diǎn, dàn tā shì qì wèi xiāng tóu de「 zhōng chǎn jiē jí de mǎ kè sī zhù yì」, qiě fēi cháng yǐn rén rù shèng。
「 zuì xǐ huān de shū」。 zhè shì wǒ xǐ huān wán de wéi duō lì yà shì nèi yóu xì: (1) zuì xǐ huān de xiǎo shuō: Homer de Odyssey。 (2) zuì xǐ huān de shī: StephenSpender de ‘ IThinkContinuallyofThoseWhoWereTrulyGreat’。 (3) zuì xǐ huān de xì jù: ArnoldStrindberg de TheFather。 (4) zuì xǐ huān de jūn shì shǐ: WilliamPrescott de TheConquestofMexico。 (5) zuì xǐ huān de sī xiǎng shǐ: ArthurKoestler de TheSleepwalkers。 (6) zuì xǐ huān de zhé xué zuò pǐn: AlfredAyer de Language,TruthandLogic。 (7) zuì xǐ huān de rén lèi xué yán jiū: xiān qián tí guò de Malinowsky。 (8) zuì xǐ huān de zhèng zhì yán jiū︰ Popper de OpenSociety; děng děng、 děng děng; zhè shì wú zhǐ jìn de yóu xì, kùn nán zhī chù zài yú nǐ bù néng xuǎn dì 'èr míng。
gèng lìng rén gān gà de wén zì fēng gé qǐ fā zhě shì JoanRobinson。 dì yī cì dú tā de jīng jì xué zhù zuò shì zài xué shēng shí dài, duō nián hòu wǒ hái shì shēn shòu xī yǐn。 wǒ dú guò tā xiě de měi gè zì, tā de yǔ yán( chōng mǎn sù pǔ kǒu yǔ de wén zì dài shù), xī yǐn wǒ de chéng dù, gēn tā zhèng zhì guān diǎn dǎo wǒ wèi kǒu de chéng dù yī yàng。 wǒ men pèng miàn shí, tā zǒng shì duì wǒ jí bù kè qì( zài 1960 nián dài「 jiàn qiáo de zī běn lǐ lùn zhēng yì」 hòu, tā jí shì wǒ wéi dí), dàn wǒ bù zài yì。 zài jīng jì xué zhè gè yóu nán xìng zhù dǎo de zhuān yè, yào dāng gè cōng míng de nǚ xìng yǐ jīng gòu nán liǎo; yào zài jiàn qiáo jīng jì xì zhè zhǒng tóng zhì qì fēn zhōng dāng gè cōng míng de nǚ xìng, tiě dìng lìng rén zhuā kuáng。
wǒ zuì xǐ huān de Lakatos gù shì, dài yòu jīng cǎi yóu tài xiào huà de qiáng liè sè cǎi。 Lakatos shuō tā chéngzhǎng zài yī gè xiōng yá lì xiǎo cūn zhuāng。 qī suì shí dài dì yī zhāng chéng jì dān huí jiā shí, suǒ yòu de kē mù dū dé dào A, wéi yòu tǐ yù shì C。 tā mā mā hěn hěn zòu tā yī dùn yǐ shì chéng fá。 lái nián de chéng jì dān, bāo kuò tǐ yù zài nèi, tōng tōng dé A( gù shì jiǎng dào zhè lǐ, yǐ jīng gòu hǎo xiào liǎo, yīn wéi tā tǐ xíng shòu xiǎo, gēn běn bù kě néng zài yùn dòng shàng yòu jié chū biǎo xiàn)。 mǔ qīn zǒng shì gào sù tā, xī wàng yòu yī tiān tā kě yǐ chéng wéi jiàn qiáo dà xué jiào shòu( bù zhī wèihé, tā jiāng jiàn qiáo shì wéi xué shù chéng jiù de diān fēng)。 1956 nián Lakatos cóng xiōng yá lì táo dào yīng gé lán, huò dé jiǎng xué jīn fù jiàn qiáo gōng dú shù xué shǐ。 tā wán chéng bó shì xué wèi( lùn wén yǐ ProofsandRefutations wéi shū míng chū bǎn), bìng huò pìn wéi lín shí jiǎng shī。 tā jiāng xiě xìn gào zhī zhù zài xiōng yá lì de mǔ qīn, tā huí xìn shuō:「 hǎo, dàn tā men wèishénme bù ràng nǐ dāng jiào shòu?」
wǒ liǎo jiě chǎn pǐn chuàng xīn de zhòng yào xìng, shì jī yú gè rén yīn sù。 1930 nián dài wǒ fù qīn zài hé lán zuò yǔ yī, cái liào běn láidōu shì rén zào xiàng jiāo。 1932 nián, yī gè ruì diǎn rén fā míng liǎo fǔ chóu( poplin) yǔ yī, chè dǐ gǎi biàn liǎo zhè mén shēng yì。 lái nián shì hé lán jīng jì dà xiāo tiáo de gǔ dǐ, fù qīn fā xiàn shǒu shàng yòu hǎo jǐ qiān jiàn mài bù chū qù de xiàng jiāo yǔ yī, bīn lín pò chǎn。 yǔ yī chǎn yè de réndōu rèn wéi fēng cháo bù huì cháng jiǔ, dàn fù qīn shì gè bēi guān zhù yì zhě, tā xiāng xìn xiàng jiāo yǔ yī de xū qiú bù fù cún zài。 yú shì jiāng suǒ yòu cún huò, jiàn jià mài gěi 'ā mǔ sī tè dān zuì dà de fú shì diàn C&A。 C&A duì fù qīn de dà dǎn yìn xiàng shēn kè, biǎo shì ruò tā yòu néng lì xué huì shēng chǎn fǔ chóu yǔ yī, yuàn yì xià dìng dān。 fù qīn qián wǎng ruì diǎn, wā jiǎo yī gè cái féng shī hé jiǎn cái shī, wán chéng nà bǐ dìng dān。 jiē xià lái, dìng dān yī bǐ jiē yī bǐ。 1935 nián zhī qián, tā yǐ jīng chéng wéi hé lán de yǔ yī dà wáng、 bái shǒu qǐ jiā de bǎi wàn fù háo。 tā de hǎo yùn bìng bù cháng jiǔ, 1940 nián dài dé guó rén rù qīn hé lán, wǒ men shī qù yī qiē。 zhè gè fā jì zhì fù de gù shì kāi shǐ shí, wǒ liù suì; gù shì jié shù, shí 'èr suì。 jiǎn yán zhī, wǒ yòu chōng fēn de lǐ yóu, xiāng xìn xīn chǎn pǐn de yǐng xiǎng lì。
( yīng wén yuán wén fā biǎo yú TheAmericanEconomist,38(2):12-27)
[ mǎ kè bù láo gé (MarkBlaug) yīng guó zhù míng jīng jì shǐ xué jiā ]
[ lài jiàn chéng tái wān qīng huá dà xué jiào shòu ]
[ gāo jǐng zhòng tái wān guó lì chéng gōng dà xué jiǎng shī ]
běn wén yuán zài: lài jiàn chéng Yilib bó kè
Mark Blaug has made far reaching contributions to a range of topics in economic thought throughout his career. Apart from valuable contributions to the economics of art and the economics of education, he is best known for his work in history of economic thought and the methodology of economics. Concerning methodological issues and the application of economic theory to a wide range of subjects from education to human capital, the "philosophy of science and the sweep of intellectual progress are fitting subjects to accommodate the breadth of Mark Blaug's interest."
Major publication
* Ricardian Economics. A Historical Study, 1958.
* Economic Theory in Retrospect, first edition 1962, 5th revised edition 1997.
* The Methodology of Economics, or How economists Explain, 1980 (revised edition, 2006).
* Economic History and the History of Economics, 1986.
* Great Economists Before Keynes: A Introduction to the Lives and Works of 100 Economists of the Past, 1986.
* Economic Theories. True or False?, 1990.
* Appraising Economic Theories: Studies in the Methodology of Research Programs (ed. with Neil de Marchi), 1991.
* Not Only an Economist. Recent Essays, 1997.
Honour
* In 1984 he was made a Foreign Honorary Member of the Royal Netherlands Academy of Arts and Science (KNAW).
* In 1988 he was made a Distinguished Fellow of the History of Economics Society.
* In 1989 he became an Elected Fellow of the British Academy.
Reference
* "Mark Blaug". Erasmus Center for History in Management and Economics. http://www.chimes.nl/staff/blaug/. Retrieved February 28, 2007.
* "Mark Blaug" (PDF). Universiteit van Amsterdam, CV. http://www1.fee.uva.nl/pp/bin/mblaugcv.pdf. Retrieved February 29, 2008.