dōng hàn  (32nián～102nián)

zì：	zhòng shēng
jíguàn：	fú fēng píng líng


　　bān chāo (32 héng 102 nián )， zì zhòng shēng， fú fēng píng líng ( jīn shǎn xī xián yáng dōng běi ) rén， dōng hàn zhù míng de jūn shì jiā hé wài jiāo jiā。 dōng hàn míng jiāng， zuò jià： juàn máo shòu， bīng qì： lěng xuè jiàn， chéng míng jīng diǎn： “ bù rù hǔ xué yān dé hǔ zǐ ”（ yuán wén： bù rù hǔ xué， bù dé hǔ zǐ）
　　 bān chāo shì zhù míng shǐ xué jiā bān biāo de yòu zǐ， qí cháng xiōng bān gù、 mèi mèi bān zhāo yě shì zhù míng de shǐ xué jiā。 bān chāo wéi rén yòu dà zhì， bù xiū xì jié。 dàn nèi xīn xiào jìng gōng jǐn， jū jiā cháng qīn shì qín kǔ zhī yì， bù chǐ láo rǔ。 tā kǒu chǐ biàn gěi， bó lǎn qún shū， néng gòu quán héng qīng zhòng， shěn chá shì lǐ。
　　
　　 hòu hàn shū · bān chāo lièzhuàn
　　 hàn míng dì yǒng píng wǔ nián (62)， bān chāo de xiōng cháng bān gù bèi zhào rù jīng zhōng rèn jiàoshū láng， bān chāo hé mǔ qīn gēn suí zhe qiān jū luò yáng。 yóu yú jiā jìng pín hán， bān chāo tì guān fǔ chāo xiě wén shū， wéi chí shēng jì。 bān chāo měi rì fú 'àn huī háo， cháng chuò yè tóu bǐ 'ér tàn：“ dà zhàng fū wú tā zhì lüè， yóu dāng xiào fù jiè zǐ、 zhāng qiān lì gōng yì yù， yǐ qǔ fēng hóu， ān néng jiǔ shì bǐ yán xián hū” (《 hòu hàn shū · bān chāo lièzhuàn》 )？ bàng rén jiē xiào zhī。 bān chāo shuō：“ xiǎo zǐ 'ān zhī zhuàng shì zhì zāi” (《 hòu hàn shū · bān chāo lièzhuàn》 )！
　　 yú shì， tā jiù qù zhǎo xiàngzhě kànxiàng， xiàngzhě shuō：“ jì jiǔ， bù yī zhū shēng 'ěr， ér dāng fēng hóu wàn lǐ zhī wài” (《 hòu hàn shū · bān chāo lièzhuàn》 )。 bān chāo wèn qí gù， xiàngzhě shuō：“ shēng yàn hàn hǔ jǐng， fēi 'ér shí ròu， cǐ wàn lǐ hóu xiāng yě” (《 hòu hàn shū · bān chāo lièzhuàn》 )。
　　 guò liǎo yī duàn shí jiān， míng dì wèn bān gù：“ qīng dì 'ān zài” bān gù shuō：“ wéi guān xiě shū， shòu zhí yǐ yǎng lǎo mǔ” (《 hòu hàn shū · bān chāo lièzhuàn》 )。 míng dì yú shì rèn mìng bān chāo wéi lán tái lìng shǐ， zhǎng guǎn zòu zhāng hé wén shū。 rán 'ér， méi guò duō jiǔ， bān chāo yòu yīn wéi xiǎo guò shī bèi miǎn liǎo zhí。
　　 yǒng píng shí liù nián (73 nián )， fèng chē dū wèi dòu gù chū bīng gōng dǎ xiōng nú， bān chāo suí cóng běi zhēng， zài jūn zhōng rèn jiǎ sī mǎ ( dài lǐ sī mǎ ) zhī zhí。 jiǎ sī mǎ guān hěn xiǎo， dàn tā shì bān chāo wén mò shēng yá zhuànxiàng jūn lǚ shēng huó de dì yī bù。 bān chāo yī dào jūn lǚ zhī zhōng， jiù xiǎn shì liǎo yǔ zhòng bù tóng de cái néng。 tā shuài bīng jìn jī yī wú ( jīn xīn jiāng hā mì xī sì bǎo )， zhàn yú pú lèi hǎi ( jīn xīn jiāng bā lǐ kūn hú )， xiǎo shì niú dāo， zhǎn fú hěn duō dí rén。 dòu gù hěn shǎng shí tā de jūn shì cáigàn， pài tā hècóng shì guō xún yī qǐ chū shǐ xī yù。
　　
　　 jīng guò duǎn zàn 'ér rèn zhēn de zhǔn bèi zhī hòu， bān chāo jiù hé guō xún shuài lǐng sān shí liù míng bù xià xiàng xī yù jìn fā。 bān chāo xiān dào shàn shàn ( jīn xīn jiāng luóbùpō xī nán )。 shàn shàn wáng duì bān chāo děng rén xiān shì shī hán wèn nuǎn， lǐ jìng bèi zhì， hòu tū rán gǎi biàn tài dù， biàn dé shū xiè lěng dàn liǎo。 bān chāo píng zhe zì jǐ de mǐn gǎn， gū jì bì yòu yuán yīn。 tā duì bù xià shuō：“ níng jué guǎng lǐ yì bó hū？ cǐ bì yòu běi lǔ shǐ lái， hú yí wèi zhī suǒ cóng gù yě。 míng zhě dǔ wèi méng， kuàng yǐ zhe xié” (《 hòu hàn shū · bān chāo lièzhuàn》 )。
　　 yú shì， bān chāo biàn bǎ jiē dài tā men de shàn shàn shì zhě zhǎo lái， chū qí bù yì dì wèn tā：“ xiōng nú shǐ lái shù rì， jīn 'ān zài hū” (《 hòu hàn shū · bān chāo lièzhuàn》 )？ shì zhě chū hū yì liào， cāng cù jiān nán yǐ zhì cí， zhǐ hǎo bǎ qíng kuàng zhào shí shuō liǎo。 bān chāo bǎ shì zhě guān yā qǐ lái， yǐ fáng xiè lù xiāo xī。 jiē zhe， lì jí zhào jí bù xià sān shí liù rén， yǐn jiǔ gāo huì。 yǐn dào hān chù， bān chāo gù yì shè cí jī nù dà jiā：“ qīng cáo yǔ wǒ jù zài jué yù， yù lì dà gōng， yǐ qiú fù guì。 jīn lǔ shǐ dào cái shù rì， ér wáng guǎng lǐ jìng jí fèi； rú lìng shàn shàn shōu wú shǔ sòng xiōng nú， hái gǔ cháng wéi chái láng shí yǐ。 wéi zhī nài hé？” zhòng réndōu shuō：“ jīn zài wēi wáng zhī dì， sǐ shēng cóng sī mǎ。” bān chāo shuō：“ bù rù hǔ xué， bù dé hǔ zǐ。 dāng jīn zhī jì， dú yòu yīn yè yǐ huǒ gōng lǔ， shǐ bǐ bù zhī wǒ duō shǎo， bì dà zhèn bù， kě tiǎn jìn yě。 miè cǐ lǔ， zé shàn shàn pò dǎn， gōng chéng shì lì yǐ。” yòu bù xià shuō：“ dāng yǔ cóng shì yì zhī” bān chāo dà nù， shuō：“ jí xiōng jué yú jīn rì。 cóng shì wén sú lì， wén cǐ bì kǒng 'ér móu xiè， sǐ wú suǒ míng， fēi zhuàng shì yě” (《 hòu hàn shū · bān chāo lièzhuàn》 )！ bù xià yī zhì chēng shì。
　　 zhè tiān tiān gāng hēi， bān chāo shuài lǐng jiàngshì zhíbèn xiōng nú shǐ zhě zhù dì。 shí tiān guā dà fēng， bān chāo mìng lìng shí gè rén ná zhe gǔ cáng zài dí rén zhù dì zhī hòu， yuē hǎo yī jiàn huǒ qǐ， jiù měng qiāo zhàn gǔ， dà shēng nà hǎn。 bìng mìng lìng qí tā rén ná zhe dāo qiāng gōng nǔ mái fú zài mén liǎng biān。 ān pái yǐ bì， bān chāo shùn fēng zòng huǒ， yī shí， sān shí liù rén qián hòu gǔ zào， shēng shì xuān tiān。 xiōng nú rén luàn zuò yī tuán， táo dùn wú mén。 bān chāo qīn shǒu bó shā liǎo sān gè xiōng nú rén， tā de bù xià yě shā sǐ liǎo sān shí duō rén， qí yú de xiōng nú réndōu zàng shēn huǒ hǎi。
　　 dì 'èr tiān， bān chāo jiāng cǐ shì bào zhī guō xún。 guō xún xiān shì chī jīng， jiē zhe liǎn shàng chū xiàn liǎo bù píng zhī sè。 bān chāo zhī dào tā xīn cún jí dù， biàn tái qǐ shǒu lái duì tā shuō：“ yuàn suī bù xíng， bān chāo hé xīn dú shàn zhī hū” (《 hòu hàn shū · bān chāo lièzhuàn》 )？ guō xún xǐ dòng yán sè。 bān chāo yú shì qǐng lái liǎo shàn shàn wáng， bǎ xiōng nú shǐ zhě de shǒu jí gěi tā kàn， shàn shàn wáng dà jīng shī sè， jǔ guó zhèn kǒng。 bān chāo hǎo yán fǔ wèi， xiǎo zhī yǐ lǐ， shàn shàn wáng biǎo shì yuàn yì guī fù hàn cháo， bìng qiě tóng yì bǎ wáng zǐ sòng dào hàn cháo zuò zhì zǐ。
　　 bān chāo wán chéng shǐ mìng， shuài zhòng huí dū， bǎ qíng kuàng xiàng dòu gù zuò liǎo huì bào。 dòu gù dà xǐ， shàng biǎo zòu míng bān chāo chū shǐ jīng guò hé suǒ qǔ dé de chéng jiù， bìng qǐng huáng dì xuǎn pài shǐ zhě zài dù chū shǐ xī yù。 huáng dì hěn xīn shǎng bān chāo de yǒng gǎn hé tāo lüè， rèn wéi tā shì nán dé de rén cái， duì dòu gù shuō：“ lì rú bān chāo， hé gù bù qiǎn 'ér gèng xuǎn hū？ jīn yǐ chāo wéi jūn sī mǎ， lìng suì qián gōng” (《 hòu hàn shū · bān chāo lièzhuàn》 )。 dòu gù rèn wéi bān chāo shǒu xià de rén tài shǎo， xiǎng gěi tā zài zēng jiā yī xiē。 bān chāo què shuō：“ yuàn jiāng běn suǒ cóng sān shí yú rén zú yǐ。 rú yòu bù yú， duō yì wéi lěi” (《 hòu hàn shū · bān chāo lièzhuàn》 )。
　　 bān chāo děng rén xiàng xī yù jìn fā， bù jiǔ， dào liǎo yú tián ( jīn xīn jiāng hé tián )。 dāng shí， yú tián wáng guǎng dé xīn jìn gōng pò suō chē ( jīn xīn jiāng suō chē )， zài nán dào xióng zhì gāo zhāng， xiōng nú rén pài shǐ zhě zhù zài yú tián， míng wéi jiān hù qí guó， shí jì shàng zhǎng wò zhe gāi guó de dà quán。 bān chāo dào yú tián hòu， yú tián wáng duì tā bù xiū lǐ mào， pō wéi lěng dàn。 yú tián wū fēng chì shèng， wū zhě duì yú tián wáng shuō：“ shén nù hé gù yù xiàng hàn？ hàn shǐ yòu guā mǎ， jí qiú qǔ yǐ cí wǒ” (《 hòu hàn shū · bān chāo lièzhuàn》 )。 yú tián wáng pài rén xiàng bān chāo tǎo yào nà pǐ mǎ， bān chāo zǎo yǐ qīng chǔ shì qíng yuán wěi， tòng kuài dì dāyìng liǎo。 dàn shì tí chū yào shén wū zì jǐ lái qiān。 děng dào shén wū dào lái， bān chāo bù yóu fēn shuō， jiāng tā shā sǐ， bǎ shǒu jí sòng hái yú tián wáng， xiǎo yǐ lì hài， zé yǐ dào yì。 yú tián wáng zǎo jiù tīng shuō guò bān chāo zài shàn shàn guó zhū shā xiōng nú shǐ zhě de zuò wéi， pō wéi huáng kǒng， dāng jí xià lìng shā sǐ xiōng nú shǐ zhě， guī fù hàn wáng cháo。 bān chāo zhòng shǎng liǎo yú tián guó wáng jí qí chén zǐ men。
　　 dāng shí， xiōng nú rén fú lì de qiūcí ( jīn xīn jiāng kù chē xiàn chéng dōng jiāo ) guó wáng yǐ zhàng xiōng nú de shì lì zài běi dào sì xíng wú jì。 tā pài bīng gōng pò shū lè ( jīn xīn jiāng kā shí shì ) guó， shā sǐ guó wáng， lìng lì qiūcí rén dōu tí wéi shū lè wáng， shū lè guó shí jì zhǎng wò zài qiūcí rén shǒu zhōng。 dì 'èr nián chūn， bān chāo dài shǒu xià rén cóng xiǎo dào xiàng shū lè guó jìn fā。 bān chāo xíng zhì dōu tí jū zhù de jià tuó chéng jiǔ shí lǐ de dì fāng， pài shǒu xià lì yuán tián lǜ qù zhāo jiàng dōu tí。 bān chāo zhǐ shì shuō：“ dōu tí běn fēi shū lè zhǒng， guó rén bì bù yòng mìng。 ruò bù jí jiàng， biàn kě zhí zhī” (《 hòu hàn shū · bān chāo lièzhuàn》 )。 tián lǜ zhǐ shēn lái jiàn dōu tí。 dōu tí jiàn tián lǜ shì dān lì gū， gēn běn méi yòu tóu jiàng de yì sī。 tián lǜ chéng qí bù bèi， qiǎng shàng qù jié chí liǎo tā。 biàn qǐ tū rán， dōu tí shǒu xià de rén jīng jù bēn zǒu。 tián lǜ chéng mǎ jí chí， dào bān chāo chù fù mìng。 bān chāo dāng jí lái dào jià tuó chéng。 tā bǎ shū lè wén wǔ guān yuán quán bù jí zhōng qǐ lái， xiàng tā men chén shuō qiūcí zhǒng zhǒng bù hé lǐ de xíng jìng， xuān bù lìng lì yuán lái bèi shā diào de shū lè guó jūn de zhí 'ér jiào“ zhōng” de dāng guó wáng。 shū lè rén dà yuè。 xīn wáng hé yī bān guān yuán yào shā sǐ dōu tí， dàn bān chāo cóng dà jú chū fā， wèile xuān shì hàn wáng cháo de wēi dé xìn yì， shuō fú dà jiā， shì fàng liǎo dōu tí。 shū lè píng dìng。
　　 zhì cǐ， bān chāo liǎng cì chū shǐ， píng jiè zhì yǒng， yǐ xiān hòu shǐ shàn shàn、 yú tián、 shū lè sān gè wáng guó huī fù liǎo yǔ hàn cháo de yǒu hǎo guān xì。
　　 gōng yuán 75 nián， hàn míng dì qù shì， yān qí ( jīn xīn jiāng yān qí huí zú zì zhì xiàn ) guó chéng hàn wáng cháo dà sàng de jī huì， wéi gōng xī yù dū hù， shā sǐ liǎo dū hù chén mù。 bān chāo gū lì wú yuán， ér qiūcí、 gū mò ( jīn xīn jiāng wēn sù、 ā kè sū yī dài ) děng guó yě lǚ lǚ fā bīng， jìn gōng shū lè。 bān chāo gēn shū lè wáng zhōng hù wéi jī jiǎo， shǒu wěi hū yìng， jù shǒu jià tuó chéng。 suī rán shì dān lì gū， dàn réng jù shǒu liǎo yī nián duō。
　　 gōng yuán 76 nián， hàn zhāng dì jí wèi， cháo tíng rèn wéi chén mù yǐ sǐ， dān xīn bān chāo dú chù biān chuí， nán yǐ zhī chí， xià zhào mìng bān chāo huí guó。 bān chāo shòu mìng jiāng guī， shū lè jǔ guó yōu kǒng。 dū wèi lí yǎn shuō：“ hàn shǐ qì wǒ， wǒ bì fù wéi qiūcí suǒ miè 'ěr。 chéng bù rěn jiàn hàn shǐ qù” (《 hòu hàn shū · bān chāo lièzhuàn》 )。 shuō bà， bá dāo zì wěn 'ér sǐ。 bān chāo shuài bù zhì yú tián， yú tián guó wáng hóu bǎi xìng dū fàng shēng dà kū， tā men shuō：“ yǐ hàn shǐ rú fù mǔ， chéng bù kě qù” (《 hòu hàn shū · bān chāo lièzhuàn》 )。 bù shǎo rén hái bào zhù bān chāo de mǎ tuǐ kǔ kǔ wǎn liú。 bān chāo jiàn zhuàng， zì zhī yú tián fù lǎo jué bù huì ràng tā dōng huí， ér tā yě xiǎng liú zài zhè lǐ， wán chéng tā lì gōng yì yù de hóng yuàn， biàn yì rán jué dìng， bù huí hàn cháo， chóngfǎn shū lè。 shū lè yòu liǎng zuò chéng zài bān chāo zǒu hòu， yǐ jīng chóngxīn guī jiàng liǎo qiūcí， bìng qiě yǔ wèi tóu guó ( jīn xīn jiāng 'ā hé qí ) lián hé qǐ lái， tú wéi dà luàn。 bān chāo zhuō bǔ fǎn pàn shǒu lǐng， jī pò wèi tóu guó， shā liù bǎi yú rén， shǐ shū lè fù 'ān。
　　 hàn zhāng dì jiàn chū sān nián (78 nián )， bān chāo shuài shū lè děng guó shì bīng yī wàn duō rén， jìn gōng gū mò， bìng jiāng qí gōng pò， zhǎn shǒu qī bǎi jí， gū lì liǎo qiūcí。
　　 wǔ nián (80 nián )， bān chāo shàng shū gěi zhāng dì， fēn xī xī yù gè guó xíng shì jí zì jǐ de chǔjìng， tí chū liǎo yào chèn jī píng dìng xī yù gè guó de zhù zhāng。
　　 shū yuē：“ chén qiè jiàn xiān dì yù kāi xī yù， gù běi jī xiōng nú， xī shǐ wài guó， shàn shàn、 yú tián shí shí xiàng huà。 jīn jū mí、 suō chē、 shū lè、 yuè shì、 wū sūn、 kāngqú fù yuàn guī fù， yù gòng bìng lì pò miè qiūcí， píng tōng hàn dào。 ruò dé qiūcí， zé xī yù wèi fú zhě bǎi fēn zhī yī 'ěr。 chén fú zì wéi niàn， zú wǔ xiǎo lì， shí yuàn cóng gǔ jí xiào mìng jué yù， shù jǐ zhāng qiān qì shēn kuàng yě。 xī wèi jiàng liè guó dà fū， shàng néng hé ji zhū róng， kuàng chén fèng dà hàn zhī wēi， ér wú qiān dāo yī gē zhī yòng hū？ qián shì yì zhě jiē yuē qǔ sān shí liù guó， hào wéi duàn xiōng nú yòu bì。 jīn xī yù zhū guó， zì rì zhī suǒ rù， mò bù xiàng huà， dà xiǎo xīn xīn， gòng fèng bù jué， wéi yān qí、 qiūcí dú wèi fú cóng。 chén qián yǔ guān shǔ sān shí liù rén fèng shǐ jué yù， bèi zāo jiān 'è。 zì gū shǒu shū lè， yú jīn wǔzǎi， hú yí qíng shù， chén pō shí zhī。 wèn qí chéng guō xiǎo dà， jiē yán ‘ yǐ hàn yǔ yǐ tiān děng ’。 yǐ shì xiào zhī， zé wēi lǐng kě tōng， wēi lǐng tōng zé qiūcí kě fá。 jīn yí bài qiūcí shì zǐ bái bà wéi qí guó wáng， yǐ bù qí shù bǎi sòng zhī， yǔ zhū guó lián bīng， suì yuè zhī xián， qiūcí kě qín。 yǐ yí dí gōng yí dí， jì zhī shàn zhě yě。 chén jiàn suō chē、 shū lè tián dì féi guǎng， cǎo mù ráo yǎn， bù bǐ dūn huáng， shàn shàn xián yě， bīng kě bù fèi zhōng guó 'ér chè shí zì zú。 qiě gū mò、 wēn sù ( jīn xīn jiāng wū shí ) èr wáng， tè wéi qiūcí suǒ zhì， jì fēi qí zhǒng， gēngxiāng yàn kǔ， qí yì bì yòu jiàng fǎn。 ruò 'èr guó lái jiàng， zé qiūcí zì pò。 yuàn xià chén zhāng， cān kǎo xíng shì。 chéng yòu wàn fēn， sǐ fù hé hèn。 chén chāo qū qū， tè méng shén líng， qiè jì wèi biàn jiāng pú， mù jiàn xī yù píng dìng， bì xià jǔ wàn nián zhī shāng， jiàn xūn zǔ miào， bù dà xǐ yú tiān xià” (《 hòu hàn shū · bān chāo lièzhuàn》 )。 bān chāo zài shū zhōng shǒu cì tí chū liǎo“ yǐ yí zhì yí” de cè lüè。
　　 hàn zhāng dì lǎn biǎo， zhī bān chāo gōng yè kě chéng， fēi cháng mǎn yì， zhǔn bèi zēng jiā bān chāo de lì liàng。 píng líng rén xú gān yǔ bān chāo zhì tóng dào hé， qǐng qiú fèn shēn yì yù， fǔ zuǒ bān chāo。 cháo tíng dāng jí rèn mìng tā wéi dài lǐ sī mǎ， pài tā dài lǐng yī qiān rén qù zēng yuán bān chāo。
　　 qǐ chū， suō chē yǐ wéi hàn bīng bù huì lái， yú shì jiàng yú qiūcí， shū lè dū wèi fān chén yě suí zhī fǎn pàn。 zhèng hǎo xú gān dào dá shū lè， bān chāo yǔ xú gān yī qǐ， shā diào liǎo fān chén， zhǎn shǒu qiān yú jí， píng xī liǎo pàn luàn。 bān chāo gōng pò fān chén zhī hòu， xiǎng jìn jūn qiūcí。 dāng shí， wū sūn guó bīng lì qiáng shèng， bān chāo rèn wéi gāi jiè zhù tā de lì liàng， yú shì shàng shū：“ wū sūn dà guó， kòng xián shí wàn， gù wǔ dì qī yǐ gōng zhù， zhì xiào xuān huáng dì， zú dé qí yòng。 jīn kě qiǎn shǐ zhāo wèi， yǔ gòng hé lì” (《 hòu hàn shū · bān chāo lièzhuàn》 )。 zhāng dì cǎi nà liǎo tā de jiàn yì。
　　 jiàn chū bā nián (83 nián )， bài bān chāo wéi jiāng jūn zhǎngshǐ， jiǎ gǔ chuī chuáng huī。 shēng rèn xú gān wéi jūn sī mǎ， lìng wài pài qiǎn wèi hóu lǐ yì hù sòng wū sūn shǐ zhě， cì dà xiǎo kūn mí yǐ xià jǐn bó。
　　 lǐ yì zǒu dào yú tián， zhèng gǎn shàng qiūcí jìn gōng shū lè， xià dé bù gǎn zài xiàng qián xíng。 wèile yǎn shì zì jǐ de qiè nuò， tā shàng shū gěi cháo tíng， shuō xī yù zhī shì láo 'ér wú gōng， yòu shuō bān chāo“ yōng 'ài qī， bào 'ài zǐ， ān lè wài guó， wú nèi gù xīn” (《 hòu hàn shū · bān chāo lièzhuàn》 )。 bān chāo wén zhī， tàn xī bù yǐ：“ shēn fēi zéngshēn 'ér yòu sān zhì zhī chán， kǒng jiàn yí yú dāng shí yǐ” (《 hòu hàn shū ? bān chāo lièzhuàn》 )。 yú shì， yì rán ràng qī zǐ lí kāi liǎo zì jǐ。 hàn zhāng dì shēn zhī bān chāo gōng zhōng tǐ guó， xià zhào shū qièzé lǐ yì， zhào shū zhōng shuō：“ zòng chāo yōng 'ài qī， bào 'ài zǐ， sī guī zhī shì qiān yú rén， hé néng jìn yǔ chāo tóng xīn hū” (《 hòu hàn shū ? bān chāo lièzhuàn》 )？ hái mìng lǐ yì jiē shòu bān chāo de guǎn xiá diào dù， shuō ràng bān chāo gēn jù qíng kuàng jué dìng shì fǒu ràng lǐ yì liú zài xī yù。
　　 bān chāo dāng jí ràng lǐ yì dài zhe wū sūn shì zǐ huí jīng。 xú gān quàn bān chāo：“ yì qián qīn huǐ jūn， yù bài xī yù， jīn hé bù yuán zhào shū liú zhī， gèng qiǎn tā lì sòng shì zǐ hū？” bān chāo shuō：“ shì hé yán zhī lòu yě！ yǐ yì huǐ chāo， gù jīn qiǎn zhī。 nèixǐng bù jiù， hé xù rén yán！ kuài yì liú zhī， fēi zhōng chén yě” (《 hòu hàn shū · bān chāo lièzhuàn》 )。
　　 dì 'èr nián， hàn wáng cháo yòu pài hé gōng wéi dài lǐ sī mǎ， shuài bīng bā bǎi， zēng yuán bān chāo。 bān chāo zhǔn bèi diào jí shū lè、 yú tián de bīng mǎ jìn gōng suō chē。 suō chē pài rén gēn shū lè wáng zhōng sī xià lián xì， yòng zhòng lǐ huì lù tā， zhōng bèi pàn bān chāo， fā dòng pàn luàn， zhàn jù wū jí chéng。 bān chāo gǎi lì fǔ chéng chéng dà wéi shū lè wáng， diào jí bīng lì gōng zhōng， kāngqú ( jīn bā 'ěr kā shí hú hé xián hǎi zhī jiān ) guó pài jīng bīng zhù zhōng。 bān chāo jiǔ gōng bù xià。 dāng shí， yuè shì gāng hé kāngqú tōng hūn， bān chāo pài rén gěi yuè shì wáng sòng liǎo hòu lǐ， ràng tā duì kāngqú wáng xiǎo yǐ lì hài， kāngqú wáng bà bīng， bǎ zhōng yě dài liǎo huí qù， wū jí chéng fù guī。
　　 guò liǎo sān nián， zhōng cóng kāngqú wáng nà lǐ jiè liǎo yī xiē bīng mǎ， zhù zài sǔn zhōng， yǔ qiūcí gòu jié mì móu， pài rén xiàng bān chāo zhà jiàng， bān chāo dòng jiàn qí jiān， jiāng jì jiù jì， dāyìng tā tóu jiàng。 zhōng dà xǐ， biàn qīng zhuāng jiǎn cóng lái jiàn bān chāo。 bān chāo jù shí yǔ lè， jiǔ yàn zhōng， mìng rén zhǎn shā zhōng， bìng jìn jūn jī bài qí bīng zhòng， nán dào suì tōng。
　　 dì 'èr nián (89 nián )， bān chāo diào fā yú tián děng guó shì bīng 'èr wàn duō rén， zài gōng suō chē。 qiūcí wáng fā qiǎn zuǒ jiāng jūn fā wēn sù、 gū mò、 wèi tóu hé bīng wǔ wàn jiù yuán suō chē。 dí qiáng wǒ ruò， bān chāo jué dìng yùn yòng diào hǔ lí shān zhī jì。 tā zhào jí jiàngxiào hé yú tián guó wáng， shāng yì jūn qíng。 tā gù yì zhuāng chū dǎn qiè de yàng zǐ shuō：“ jīn bīng shǎo bù dí， qí jì mò ruò gè sàn qù。 yú tián cóng shì 'ér dōng， zhǎngshǐ yì yú cǐ xī guī， kě xū yè gǔ shēng 'ér fā” (《 hòu hàn shū ? bān chāo lièzhuàn》 )。 bān chāo tōu tōu zhǔ tuō rén gù yì fàng sōng duì qiūcí fú lǔ de kānguǎn， ràng tā men táo huí qù bào xìn。 qiūcí wáng wén zhī dà xǐ， zì jǐ shuài wàn qí zài xī biān jié shā bān chāo， pài wēn sù wáng shuài lǐng bā qiān rén zài dōng biān zǔ jī yú tián。 bān chāo zhēn zhī tā men yǐ jīng chū bīng， xùn sù mìng lìng zhū bù qí fā， jī míng shí fēn， zhí pū suō chē dà běn yíng。 yíng zhōng wú bèi， jūn shì bēn táo， bān chāo zhuī zhǎn wǔ qiān yú jí， dà huò qí mǎ chù cái wù。 suō chē guó zhǐ hǎo tóu jiàng， qiūcí wáng děng yě zhǐ hǎo sàn qù。 bān chāo yóu cǐ wēi zhèn xī yù。
　　 dāng chū， dà yuè shì ( jīn 'ā fù hàn jìng nèi ) guó céng jīng bāng zhù hàn cháo jìn gōng chē shī yòu gōng。 gōng yuán 87 nián， guó wáng pài qiǎn shǐ zhě， lái dào bān chāo zhù dì， xiàng hàn cháo jìn gòng zhēn bǎo、 shī zǐ děng wù， tí chū yào qǔ hàn cháo gōng zhù wéi qī。 bān chāo jù jué liǎo zhè yào qiú， dà yuè shì wáng yóu shì yuàn hèn。
　　 yǒng yuán 'èr nián (90 nián ) xià， dà yuè shì fù wáng xiè shuài bīng qī wàn， dōng yuè cōng lǐng ( jīn pà mǐ 'ěr gāo yuán hé kūn lún shān mài xī duàn、 kā lá kūn lún shān mài dōng nán duàn )， gōng dǎ bān chāo。 bān chāo bīng shǎo， dà jiādōu hěn kǒng huāng。 bān chāo què shuō：“ yuè shì bīng suī duō， rán shù qiān lǐ yú wēi lǐng lái， fēi yòu yùn shū， hé zú yōu xié？ dàn dāng shōu gǔ jiān shǒu， bǐ jī qióng zì jiàng， bù guò shù shí rì jué yǐ” (《 hòu hàn shū ? bān chāo lièzhuàn》 )。 dà yuè shì fù wáng xiè jìn gōng bān chāo， wú fǎ gōng kè， qiǎng lüè liáng cǎo， yòu wú suǒ dé， guǒ rán pí bèi bù kān。 bān chāo gū jì qí liáng cǎo jiāng jìn， bì pài rén dào qiūcí qiú jiù， yù xiān mìng jǐ bǎi shì bīng zài dōng biān mái fú， xiè guǒ rán pài bīng dài jīn yín zhū bǎo qù qiūcí qiú yuán。 bān chāo fú bīng dà chū， shā sǐ liǎo shǐ zhě， bìng pài rén ná gěi xiè kàn。 xiè dà jīng， jìn tuì wú jù， zhǐ hǎo qiǎn shǐ xiàng bān chāo qǐng zuì， xī wàng néng fàng tā men yī tiáo shēng lù， bān chāo fàng tā men huí guó， dà yuè shì yóu shì dà zhèn， yǔ hàn cháo hé hǎo rú chū。
　　 dì 'èr nián， qiūcí、 gū mò、 wēn sù děng guó jiē jiàng。 cháo tíng rèn mìng bān chāo wéi dū hù， xú gān wéi zhǎngshǐ， bài bái bà wéi qiūcí wáng， pài sī mǎ yáo guāng lái sòng tā。 bān chāo hé yáo guāng mìng guī cí fèi diào yuán lái de guó wáng yóu lǐ duō， fú lì bái bà。 yáo guāng bǎ yóu lǐ duō dài huí liǎo jīng shī。
　　 yú shì， bān chāo zhù zhā zài qiūcí tā qián chéng。 cǐ shí， xī yù zhū guó， zhǐ shèng yān qí、 wēi xū ( jīn xīn jiāng yān qí dōng běi )、 yùlí ( jīn xīn jiāng kù 'ěr lè dōng běi ) sān guó， yīn wéi céng shā hài xī yù dū hù chén mù， xīn huái kǒng jù， shàng wèi guī hàn。 qí yú gè guó， jūn yǐ píng dìng。
　　 hàn hé dì yǒng yuán liù nián (94 nián ) qiū， bān chāo diào fā qiūcí、 shàn shàn děng bā guó de bù duì qī wàn rén， jìn gōng yān qí、 wēi xū、 yùlí。 dà jūn xíng dào wèi lí dì fāng， bān chāo pài shǐ zhě tōng gào sān guó guó wáng：“ dū hù lái zhě， yù zhèn fǔ sān guó。 jí yù gǎi guò xiàng shàn， yí qiǎn dà rén lái yíng， dāng shǎng cì wáng hóu yǐ xià， shì bì jí hái。 jīn cì wáng cǎi wǔ bǎi pǐ” (《 hòu hàn shū · bān chāo lièzhuàn》 )。
　　 yān qí wáng guǎng biàn pài zuǒ jiāng běi jiān zhī sòng lái niú jiǔ， yíng jiē bān chāo。 bān chāo zhǐ zé tā shuō：“ rǔ suī xiōng nú shì zǐ， ér jīn bǐng guó zhī quán。 dū hù zì lái， wáng bù yǐ shí yíng， jiē rǔ zuì yě。” bān chāo shǒu xià de rén quàn tā shā liǎo běi jiān zhī， bān chāo bù tóng yì， tā shuō：“ fēi rǔ suǒ jí。 cǐ rén quán zhòng yú wáng， jīn wèi rù qí guó 'ér shā zhī， suì lìng zì yí， shè bèi shǒu xiǎn， qǐ dé dào qí chéng xià zāi” (《 hòu hàn shū · bān chāo lièzhuàn》 )！ yú shì bān chāo sòng gěi běi jiān zhī bù shǎo lǐ wù， fàng tā huí guó。 yān qí wáng guǎng jiàn běi jiān zhī wú shì， jiù qīn shuài gāo guān zài yùlí yíng jiē bān chāo， fèng xiàn lǐ wù。 bù guò， tā bìng fēi zhēn xiǎng ràng bān chāo jìn rù tā de guó jìng。 tā yī cóng bān chāo nà lǐ fǎn huí， lì jí xià lìng chāi diào liǎo guó jìng shān kǒu de wéi qiáo。 bān chāo què cóng bié de dào lù jìn rù qí guó， zài jù wáng chéng 'èr shí lǐ de dì fāng zhù zhā bù duì。 yān qí wáng jiàn bān chāo tū rán dào lái， chū yú yì wài， dà jīng， xiǎng táo rù shān zhōng wán kàng。 yān qí guó zuǒ hóu yuán mèng， guò qù céng rù zhì jīng shī， qiāoqiāo pài shǐ zhě xiàng bān chāo bào xìn。 bān chāo wèile wěn dìng yān qí guó guì zú， zhǎn shā liǎo yuán mèng de shǐ zhě。 bān chāo dìng xià shí jiān yàn qǐng sān guó guó wáng jí dà chén， shēng yán jiè shí jiāng hòu jiā shǎng cì。 yān qí wáng guǎng、 yùlí wáng fàn jí běi jiān zhī děng sān shí duō rén xìn yǐ wéi zhēn， yī qǐ dào huì。 yān qí guóxiàng fù jiǔ děng shí qī rén hài pà bèi shā， táo páo liǎo， wēi xū wáng yě méi yòu lái。
　　 yàn huì kāi shǐ， dà jiā zuò dìng， bān chāo tū rán biàn liǎo liǎn sè， zé wèn yān qí wáng děng“ wēi xū wáng wéi hé bù dào ? fù jiǔ děng wèihé táo wáng” (《 hòu hàn shū · bān chāo lièzhuàn》 )? hèlìng wǔ shì bǎ guǎng、 fàn děng yī jǔ zhuō huò， bìng zài dāng nián chén mù suǒ zhù de gù chéng， bǎ tā men quán bù zhǎn shā， chuán shǒu jīng shī。 yòu zòng bīng qiǎng lüè， zhǎn shǒu wǔ qiān yú jí， huò yī wàn wǔ qiān rén， mǎ chù niú yáng sān shí yú wàn tóu。 jiē zhe bān chāo lìng lì yuán mèng wéi yān qí guó wáng， wéi wěn dìng jú shì， bān chāo zài nà lǐ tíng liú liǎo bàn nián。
　　 zhì cǐ， xī yù wǔ shí duō gè guó jiādōu guī fù liǎo hàn wáng cháo， bān chāo zhōng yú shí xiàn liǎo lì gōng yì yù de lǐ xiǎng。
　　 hé dì yǒng yuán qī nián (95 nián )， cháo tíng xià zhào yuē：“ wǎng zhě xiōng nú dú shàn xī yù， kòu dào hé xī， yǒng píng zhī mò， chéng mén zhòu bì。 xiān dì shēn mǐn biān méng yīng luó kòu hài， nǎi mìng jiāng shuài jī yòu dì， pò bái shān， lín pú lèi， qǔ chē shī， chéng guō zhū guó zhèn shè xiǎng yìng， suì kāi xī yù， zhì dū hù。 ér yān qí wáng shùn、 shùn zǐ zhōng dú móu bèi nì， chí qí xiǎn 'ài， fùmò dū hù， bìng jí lì shì。 xiān dì zhòng yuán yuán zhī mìng， dá bīng yì zhī xīng， gù shǐ jūn sī mǎ bān chāo 'ān jí yú tián yǐ xī。 chāo suì yú wēi lǐng， qì xiàn dù， chū rù 'èr shí 'èr nián， mò bù bīn cóng。 gǎi lì qí wáng， ér suí qí rén。 bù dòng zhōng guó， bù fán róng shì， dé yuǎn yí zhī hé， tóng yì sú zhī xīn， ér zhì tiān zhū， juān sù chǐ， yǐ bào jiàngshì zhī chóu。 sī mǎ fǎ yuē：‘ shǎng bù yú yuè， yù rén sù yīng wéi shàn zhī lì yě。’ qí fēng chāo wéi dìng yuǎn hóu， yì qiān hù” (《 hòu hàn shū · bān chāo lièzhuàn》 )。 hòu rén chēng zhī wéi“ bān dìng yuǎn”。
　　
　　 bān chāo chuán（ jié xuǎn） --- 〔 nán cháo · sòng 〕 fàn yè
　　【 tí jiě】
　　 xī běi fāng xiōng nú de bù duàn rù qīn zhōng tǔ， shì liǎng hàn sì bǎi duō nián lái zài biān jìng shàng yī zhí cún zài de yǐn huàn。 rú hé zhèng què chǔlǐ zhè gè wèn tí， guān xì dào hàn dài zhèng zhì jīng jì de fā zhǎn hé yǔ xī yù gè guó de jīng jì wén huà jiāo liú， yīn cǐ wéi lì cháo tǒng zhì zhě suǒ zhòng shì。 bān chāo（ 32 héng 102） zhèng shì zài zhè zhǒng lì shǐ tiáo jiàn xià chū xiàn de yī wèi jié chū jiànglǐng。 tā yǐ fēi fán de zhèng zhì hé jūn shì cái néng， zài xī yù de sān shí yī nián zhōng， zhèng què dì zhí xíng liǎo hàn wáng cháo“ duàn xiōng nú yòu bì” de zhèng cè， zì shǐ zhì zhōng lì zú yú zhēng qǔ duō shù， fēn huà、 wǎ jiě hé qū zhú xiōng nú shì lì， yīn 'ér zhàn bì shèng， gōng bì qǔ。 bù jǐn wéi hù liǎo zǔ guó de 'ān quán， ér qiě jiā qiáng liǎo yǔ xī yù gè zú de lián xì， wèiwǒ guó duō mín zú guó jiā de xíng chéng、 gǒng gù hé fā zhǎn， zuò chū liǎo zhuó yuè gòng xiàn。
　　【 yuán wén】　
　　 bān chāo， zì zhòng shēng， fú fēng píng líng rén〔 1〕， xú lìng biāo zhī shàozǐ yě〔 2〕。 wéi rén yòu dà zhì， bù xiū xì jié， rán nèi xiào jǐn， jū jiā cháng zhí qín kǔ， bù chǐ láo rǔ。 yòu kǒu biàn， ér shè liè shū chuán。
　　 yǒng píng wǔ nián〔 3〕， xiōng gù bèi zhào yì jiàoshū láng〔 4〕， chāo yǔ mǔ suí zhì luò yáng〔 5〕。 jiā pín， cháng wéi guān yōng shū yǐ gòngyǎng〔 6〕， jiǔ láo kǔ。 cháng chuò yè tóu bǐ tàn yuē：“ dà zhàng fū wú tā zhì lüè， yóu dāng xiào fù jiè zǐ、 zhāng qiān lì gōng yì yù〔 7〕， yǐ qǔ fēng hóu， ān néng jiǔ shì bǐ yán jiān hū〔 8〕？” zuǒ yòu jiē xiào zhī。 chāo yuē：“ xiǎo zǐ 'ān zhī zhuàng shì zhì zāi？” qí hòu xíng yì xiàngzhě， yuē：“ jì jiǔ〔 9〕， bù yī zhū shēng 'ěr， ér dāng fēng hóu wàn lǐ zhī wài。” chāo wèn qí zhuàng。 xiàngzhě zhǐ yuē：“ shēng yàn hàn hǔ jǐng〔 10〕， fēi 'ér shí ròu， cǐ wàn lǐ hóu xiāng yě。” jiǔ zhī， xiǎn zōng wèn gù〔 11〕：“ qīng dì 'ān zài？” gù duì：“ wéi guān xiě shū， shòu zhí yǐ yǎng lǎo mǔ〔 12〕。” dì nǎi chú chāo wéi lán tái lìng shǐ〔 13〕。 hòu zuò shì miǎn guān。
　　 shí liù nián〔 14〕， fèng chē dū wèi dòu gù chū jī xiōng nú〔 15〕， yǐ chāo wéi jiǎ sī mǎ〔 16〕， jiàngbīng bié jī yī wú〔 17〕， zhàn yú pú lèi hǎi〔 18〕， duō zhǎn shǒu lǔ 'ér hái。 gù yǐ wéi néng， qiǎn yǔ cóng shì guō xún jù shǐ xī yù〔 19〕。 chāo dào shàn shàn〔 20〕， shàn shàn wáng guǎng fèng chāo lǐ jìng shèn bèi， hòu hū gèng shū xiè。 chāo wèi qí guān shǔ yuē：“ níng jué guǎng lǐ yì bó hū？ cǐ bì yòu běi lǔ shǐ lái〔 21〕， hú yí wèi zhī suǒ cóng gù yě〔 22〕。 míng zhě dǔ wèi méng， kuàng yǐ zhù yé？” nǎi zhào shì hú zhà zhī yuē〔 23〕：“ xiōng nú shǐ lái shù rì， jīn 'ān zài hū？” shì hú huáng kǒng， jù fú qí zhuàng〔 24〕。 chāo nǎi bì shì hú〔 25〕， xī huì qí lì shì sān shí liù rén， yǔ gòng yǐn， jiǔ hān， yīn jī nù zhī yuē：“ qīng cáo yǔ wǒ jù zài jué yù〔 26〕， yù lì dà gōng yǐ qiú fù guì。 jīn lǔ shǐ dào cái shù rì〔 27〕， ér wáng guǎng lǐ jìng jí fèi， rú jīn shàn shàn shōu wú shǔ sòng xiōng nú， hái gǔ cháng wéi chái láng shí yǐ〔 28〕。 wéi zhī nài hé！” guān shǔ jiē yuē：“ jīn zài wēi wáng zhī dì， sǐ shēng cóng sī mǎ。” chāo yuē：“ bù rù hǔ xué， bù dé hǔ zǐ。 dāng jīn zhī jì， dú yòu yīn yè yǐ huǒ gōng lǔ shǐ〔 29〕， bǐ bù zhī wǒ duō shǎo， bì dà zhèn bù， kě tiǎn jìn yě〔 30〕。 miè cǐ lǔ zé shàn shàn pò dǎn， gōng chéng shì lì yǐ。” zhòng yuē：“ dāng yǔ cóng shì yì zhī。” chāo nù yuē：“ jí xiōng jué yú jīn rì。 cóng shì wén sú lì〔 31〕， wén cǐ bì kǒng 'ér móu xiè， sǐ wú suǒ míng， fēi zhuàng shì yě。” zhòng yuē：“ shàn。”
　　 chū yè， suì jiāng lì shì wǎng bēn lǔ yíng。 huì tiān dà fēng， chāo lìng shí rén chí gǔ， cáng lǔ shè hòu。 yuē yuē：“ jiàn huǒ rán〔 32〕， jiē dāng míng gǔ dà hū。” yú rén xī chí bīng nǔ jiā mén 'ér fú〔 33〕， chāo nǎi shùn fēng zòng huǒ， qián hòu gǔ zào。 lǔ zhòng jīng luàn， chāo shǒu gé shā sān rén， lì bīng zhǎn qí shǐ jí cóng shì sān shí yú jí， yú zhòng bǎi xǔ rén xī shāo sǐ。 míng rì， nǎi hái gào guō xún。 xún dà jīng， jì 'ér sè dòng， chāo zhī qí yì， jǔ shǒu yuē：“ yuàn suī bù xíng〔 34〕， bān chāo hé xīn dú shàn zhī hū〔 35〕？” xún nǎi yuè。 chāo yú shì zhào shàn shàn wáng guǎng， yǐ lǔ shǐ shǒu shì zhī， yī guó zhèn bù。 chāo xiǎo gào fǔ wèi， suì nà zǐ wéi zhì〔 36〕。 hái zòu yú dòu gù， gù dà xǐ。 jù shàng chāo gōng xiào， bìng qiú gèng xuǎn shǐ shǐ xī yù。 dì zhuàng chāo jié〔 37〕， zhào gù yuē：“ lì rú bān chāo， hé gù bù qiǎn， ér gèng xuǎn hū？ jīn yǐ chāo wéi jūn sī mǎ〔 38〕， lìng suì qián gōng〔 39〕。”
　　 chāo fù shòu shǐ， gù yù yì qí bīng〔 40〕， chāo yuē：“ yuàn jiāng běn suǒ cóng sān shí yú rén zú yǐ， rú yòu bù yú〔 41〕， duō yì wéi lěi。” shì shí yú tián wáng guǎng dé xīn gōng pò suō chē〔 42〕， suì xióng zhāng nán dào〔 43〕， ér xiōng nú qiǎn shǐ jiān hù qí guó。 chāo jì xī， xiān zhì yú tián， guǎng dé lǐ yì shèn shū， qiě qí sú xìn wū〔 44〕， wū yán：“ shén nù， hé gù yù xiàng hàn？ hàn shǐ yòu guā mǎ〔 45〕， jí qiú qǔ yǐ cí wǒ。” guǎng dé nǎi qiǎn shǐ jiù chāo qǐng mǎ。 chāo mì zhī qí zhuàng， bào xǔ zhī， ér lìng wū zì lái qǔ mǎ。 yòu qǐng wū zhì， chāo jí zhǎn qí shǒu， yǐ sòng guǎng dé， yīn cí ràng zhī〔 46〕。 guǎng dé sù wén chāo zài shàn shàn zhū miè lǔ shǐ， dà huáng kǒng， jí lìng gōng shā xiōng nú shǐ zhě 'ér jiàng chāo。 chāo zhòng cì qí wáng yǐ xià， yīn zhèn fǔ yān。
　　 shí qiūcí wáng jiàn wéi xiōng nú suǒ lì〔 47〕， yǐ shì lǔ wēi， jù yòu běi dào， gōng pò shū lè〔 48〕， shā qí wáng， ér lì qiūcí rén dōu tí wéi shū lè wáng。 míng nián chūn， chāo cóng jiàndào zhì shū lè， qù dōu tí suǒ jū pán tuó chéng jiǔ shí lǐ〔 49〕， nì qiǎn shǐ tián lǜ xiān wǎng jiàng zhī〔 50〕。 chì lǜ yuē〔 51〕：“ dōu tí běn fēi shū lè zhǒng， guó rén bì bù yòng mìng， ruò bù jí jiàng， biàn kě zhí zhī。” lǜ jì dào， dōu tí jiàn lǜ qīng ruò， shū wú jiàng yì。 lǜ yīn qí wú bèi， suì qián jié fù dōu tí。 zuǒ yòu chū qí bù yì， jiē jīng jù bēn zǒu。 lǜ chí bào chāo， chāo jí fù zhī， xī zhào shū lè jiāng lì， shuō yǐ qiūcí wú dào zhī zhuàng， yīn lì qí gù wáng xiōng zǐ zhōng wéi wáng， guó rén dà yuè。 zhōng jí guān shǔ jiē qǐng shā dōu tí， chāo bù tīng， yù shì yǐ wēi xìn， shì 'ér qiǎn zhī。 shū lè yóu shì yǔ qiūcí jié yuàn。
　　 shí bā nián， dì bēng。 yān qí yǐ zhōng guó dà sàng〔 52〕， suì gōngmò dū hù chén mù〔 53〕。 chāo gū lì wú yuán， ér qiūcí、 gū mò shù fā bīng gōng shū lè〔 54〕。 chāo shǒu pán tuó chéng， yǔ zhōng wéi shǒu wěi， shì lì dān shǎo， jù shǒu suì yú。 sù zōng chū jí wèi〔 55〕， yǐ chén mù xīn méi， kǒng chāo dān wēi， bù néng zì lì， xià zhào zhēng chāo。 chāo fā hái， shū lè jǔ guó yōu kǒng， qí dū wèi lí yǎn yuē〔 56〕：“ hàn shǐ qì wǒ， wǒ bì fù wéi qiūcí suǒ miè 'ěr。 chéng bù rěn jiàn hàn shǐ qù。” yīn yǐ dāo zì jǐng〔 57〕。 chāo hái zhì yú tián， wáng hóu yǐ xià jiē háoqì yuē：“ yǐ hàn shǐ rú fù mǔ， chéng bù kě qù。” hù bào chāo mǎ jiǎo， bù dé xíng。 chāo kǒng yú tián zhōng bù tīng qí dōng， yòu yù suì běn zhì， nǎi gèng hái shū lè。 shū lè liǎng chéng zì chāo qù hòu， fù jiàng qiūcí， ér yǔ wèi tóu lián bīng〔 58〕。 chāo bǔ zhǎn fǎn zhě， jī pò wèi tóu， shā liù bǎi yú rén， shū lè fù 'ān。
　　 jiàn chū sān nián〔 59〕， chāo shuài shū lè、 kāngqú、 yú tián、 jū mí bīng yī wàn rén〔 60〕， gōng zhàn mò shí chéng， pò zhī， zhǎn shǒu qī bǎi jí。 chāo yù yīn cǐ pǒ píng zhū guó〔 61〕， nǎi shàng shū qǐng bīng yuē：“ chén qiè jiàn xiān dì yù kāi xī yù〔 62〕， gù běi jī xiōng nú〔 63〕， xī shǐ wài guó〔 64〕， shàn shàn、 yú tián， jí shí xiàng huà。 jīn jū mí、 suō chē、 shū lè、 yuè shì、 wū sūn、 kāngqú fù yuàn guī fù〔 65〕， yù gòng bìng lì， pò miè qiūcí， píng tōng hàn dào。 ruò dé qiūcí， zé xī yù wèi fú zhě bǎi fēn zhī yī 'ěr。 chén fú zì wéi niàn〔 66〕， zú wǔ xiǎo lì， shí yuàn cóng gǔ jí xiào mìng jué yù〔 67〕， shù jǐ zhāng qiān qì shēn kuàng yě〔 68〕。 xī wèi jiàng liè guó dà fū〔 69〕， shàng néng hé ji zhū róng， kuàng chén fèng dà hàn zhī wēi， ér wú qiān dāo yī gē zhī yòng hū〔 70〕？ qián shì yì zhě jiē yuē qǔ sān shí liù guó， hào wéi duàn xiōng nú yòu bì〔 71〕。 jīn xī yù zhū guó， zì rì zhī suǒ rù〔 72〕， mò bù xiàng huà〔 73〕， dà xiǎo xīn xīn， gòng fèng bù jué， wéi yān qí、 qiūcí dú wèi fú cóng。 chén qián yǔ guān shǔ sān shí liù rén fèng shǐ jué yù， bèi zāo jiān 'è， zì gū shǒu shū lè， yú jīn wǔzǎi， hú yí qíng shù〔 74〕， chén pō shí zhī。 wèn qí chéng kuò xiǎo dà， jiē yán yǐ hàn yǔ yǐ tiān děng。 yǐ shì xiào zhī〔 75〕， zé cōng lǐng kě tōng〔 76〕； cōng lǐng tōng， zé qiūcí kě fá。 jīn yí bài qiūcí shì zǐ bái bà wéi qí guó wáng〔 77〕， yǐ bù qí shù bǎi sòng zhī， yǔ zhū guó lián bīng。 suì yuè zhī jiān， qiūcí kě qín〔 78〕。 yǐ yí dí gōng yí dí〔 79〕， jì zhī shàn zhě yě。 chén jiàn suō chē、 shū lè tián dì féi guǎng， cǎo mù ráo yǎn〔 80〕， bù bǐ dūn huáng、 shàn shàn jiān yě〔 81〕。 bīng kě bù fèi zhōng guó， ér liáng shí zì zú。 qiě gū mò、 wēn sù 'èr wáng tè wéi qiūcí suǒ zhì〔 82〕， jì fēi qí zhǒng， gēngxiāng yàn kǔ， qí shì bì yòu jiàng fǎn， ruò 'èr guó lái jiàng， zé qiūcí zì pò。 yuàn xià chén zhāng， cān kǎo xíng shì， chéng yòu wàn fēn， sǐ fù hé hèn？ chén chāo qū qū， tè méng shén líng〔 83〕， qiè jì wèi biàn jiāng pú〔 84〕， mù jiàn xī yù píng dìng、 bì xià jǔ wàn nián zhī shāng〔 85〕， jiàn xūn zǔ miào〔 86〕， bù dà xǐ yú tiān xià。”
　　 shū zòu， dì zhī qí gōng kě chéng， yì yù gěi bīng。 píng líng rén xú gān sù yǔ chāo tóng zhì〔 87〕， shàng shū yuàn fèn shēn zuǒ chāo。 wǔ nián， suì yǐ gān wéi jiǎ sī mǎ， jiāng chí xíng jí yì cóng qiān rén jiù chāo〔 88〕。 xiān shì suō chē yǐ wéi hàn bīng bù chū， suì jiàng yú qiūcí， ér shū lè dū wèi fān chén yì fù fǎn pàn〔 89〕， huì xú gān shì zhì， chāo suì yǔ gān jī fān chén， dà pò zhī， zhǎn shǒu qiān yú jí。 duō huò shēng kǒu。 chāo jì pò fān chén， yù jìn gōng qiūcí， yǐ wū sūn bīng qiáng， yí yīn qí lì〔 90〕， nǎi shàng yán：“ wū sūn dà guó， kòng xián shí wàn〔 91〕， gù wǔ dì qī yǐ gōng zhù〔 92〕， zhì xiào xuān huáng dì zú dé qí yòng〔 93〕。 jīn kě qiǎn shǐ zhāo wèi， yǔ gòng hé lì。” dì nà zhī。 bā nián， bài chāo wéi jiāng bīng cháng shǐ〔 94〕， jiǎ gǔ chuī chuáng huī〔 95〕， yǐ xú gān wéi jūn sī mǎ， bié qiǎn wèi hóu lǐ yì hù sòng wū sūn shǐ zhě〔 96〕， cì dà xiǎo kūn mí yǐ xià jǐn bó〔 97〕。
　　 lǐ yì shǐ dào yú tián， ér zhí qiūcí gōng shū lè， kǒng jù bù gǎn qián， yīn shàng shū chén xī yù zhī gōng bù kě chéng， yòu shèng huǐ chāo yōng 'ài qī〔 98〕， bào 'ài zǐ， ān lè wài guó， wú nèi gù xīn。 chāo wén zhī tàn yuē：“ shēn fēi zéngshēn， ér yòu sān zhì zhī chán〔 99〕， kǒng jiàn yí yú dāng shí yǐ。” suì qù qí qī。 dì zhī chāo zhōng， nǎi qièzé yì yuē：“ zòng chāo yōng 'ài qī， bào 'ài zǐ， sī guī zhī shì qiān yú rén， hé néng jìn yǔ chāo tóng xīn hū？” lìng yì yì chāo shòu jié dù〔 100〕。 zhào chāo： ruò yì rèn zài wài zhě， biàn liú yǔ cóng shì〔 101〕。 chāo jí qiǎn yì jiāng wū sūn shì zǐ hái jīng shī。 xú gān wèi chāo yuē：“ yì qián qīn huǐ jūn， yù bài xī yù〔 102〕。 jīn hé bù yuán zhào shū liú zhī〔 103〕， gèng qiǎn tā lì sòng shì zǐ hū？” chāo yuē：“ shì hé yán zhī lòu yě， yǐ yì huǐ chāo， gù jīn qiǎn zhī， nèixǐng bù jiù， hé xù rén yán〔 104〕？ kuài yì liú zhī， fēi zhōng chén yě。”
　　 míng nián， fù qiǎn jiǎ sī mǎ hé gōng děng sì rén jiàngbīng bā bǎi yì chāo， chāo yīn fā shū lè、 yú tián bīng jī suō chē。 suō chē yīn tōng shǐ shū lè wáng zhōng， dàn yǐ zhòng lì〔 105〕， zhōng suì fǎn， cóng zhī xī bǎo wū jí chéng。 chāo nǎi gèng lì qí fǔ chéng chéng dà wéi shū lè wáng〔 106〕， xī fā qí bù fǎn zhě yǐ gōng zhōng， jī bàn suì 'ér kāngqú qiǎn jīng bīng jiù zhī， chāo bù néng xià。 shì shí yuè shì xīn yǔ kāngqú hūn， xiāng qīn， chāo nǎi shǐ shǐ duō jī jīn bó yí yuè shì wáng〔 107〕， lìng xiǎo shì kāngqú wáng。 kāngqú wáng nǎi bà bīng， zhí zhōng yǐ guī qí guó， wū jí chéng suì jiàng yú chāo。 hòu sān nián， zhōng shuō kāngqú wáng jiè bīng， hái jū sǔn zhōng〔 108〕， mì yǔ qiūcí móu， qiǎn shǐ zhà jiàng yú chāo， chāo nèi zhī qí jiān， ér wài wěi xǔ zhī。 zhōng dà xǐ， jí cóng qīng qí yì chāo。 chāo mì lè bīng dài zhī〔 109〕， wéi gòngzhāng shèyuè〔 110〕。 jiǔ xíng， nǎi chì lì fù zhōng zhǎn zhī， yīn jī pò qí zhòng， shā qī bǎi yú rén， nán dào yú shì suì tōng。
　　 míng nián， chāo fā yú tián zhū guó bīng 'èr wàn wǔ qiān rén， fù jī suō chē， ér qiūcí wáng qiǎn zuǒ jiāng jūn fā wēn sù、 gū mò、 wèi tóu hé wǔ wàn rén jiù zhī。 chāo zhào jiàngxiào jí yú tián wáng yì yuē：“ jīn bīng shǎo bù dí， qí jì mò ruò gè sàn qù， yú tián cóng shì 'ér dōng， zhǎngshǐ yì yú cǐ xī guī， kě xū yè gǔ shēng 'ér fā〔 111〕。” yīn huǎn suǒ dé shēng kǒu〔 112〕。 qiūcí wáng wén zhī， dà xǐ， zì yǐ wàn qí yú xī jiè zhē chāo〔 113〕， wēn sù wáng jiāng bā qiān qí yú dōng jiè jiào yú tián〔 114〕。 chāo zhī 'èr lǔ yǐ chū， mì zhào zhū bù lè bīng， jī míng， chí fù suō chē yíng， hú dà jīng luàn bēn zǒu， zhuī zhǎn wǔ qiān yú jí， dà huò qí mǎ chù cái wù， suō chē suì jiàng。 qiūcí děng yīn gè tuì sàn。 zì shì wēi zhèn xī yù。　
　　【 zhù shì】
　　〔 1〕 fú fēng： hàn jùn míng， xiá qū xiāng dāng yú jīn xián yáng、 xīng píng、 fú fēng、 qián xiàn yī dài。 píng líng： fú fēng xià shǔ xiàn míng， gù chéng zài jīn shǎn xī xián yáng shì dōng běi。 àn： jù《 hòu hàn shū · bān biāo chuán》， chāo yìng wéi 'ān líng（ gù chéng zài jīn hé nán wǔ yáng xiàn běi） rén。〔 2〕 xú lìng： xú xiàn xiàn lìng。 xú xiàn， dāng shí shǔ lín huái jùn， zài jīn 'ān huī sì xiàn xī běi bù。 biāo： jí bān biāo， bān gù hé bān chāo de fù qīn， shǐ xué jiā。 xìng“ shěn zhòng hàogǔ”， hàn guāng wǔ dì shí jǔ mào cái， bài xú lìng。 hòu yǐ bìng miǎn， suì zhuān xīn shǐ jí。《 hàn shū》 shì cóng tā kāi shǐ biān xiě de。〔 3〕 yǒng píng wǔ nián： 62 nián。 yǒng píng。 dōng hàn míng dì nián hào（ 58 héng 75）。〔 4〕 gù： bān gù， zì mèng jiān， bó guàn zǎijí， céng lì shí 'èr shí yú nián， zhù《 hàn shū》 yī bǎi 'èr shí juàn（ qí zhōng“ bā biǎo” jí《 tiān wén zhì》 wéi bān zhāo xù zuò）。 yǒng yuán sì nián（ 92）， yīn dòu xiàn bèi kòng“ tú móu shì nì” àn， qiān lián rù yù， bìng sǐ yú yù zhōng。 yì（ ｙ ì yì）： dào。 zhè lǐ zhǐ fù rèn。 jiàoshū láng： guǎn lǐ shū jí de guān。〔 5〕 luò yáng： dōng hàn shǒu dū。〔 6〕 wéi guān yōng shū： shòu guān fǔ gù yòng chāo xiě shū jí。〔 7〕 fù jiè zǐ： hàn yì qú rén， nián yòu hàoxué， céng qì bǐ 'ér tàn yuē：“ dà zhàng fū dāng lì gōng jué yù， hé néng zuò shì sàn rú！” suì cóng jūn。 zhāo dì shí fèng mìng chū shǐ xī yù， yīn lóu lán（ jí xià wén zhī“ shàn shàn”） bāng zhù xiōng nú fǎn duì hàn cháo， tā“ yuàn wǎng cì zhī”， shā lóu lán wáng 'ér hái， bèi fēng wéi yì yáng hóu 。 zhāng qiān： xī hàn hàn zhōng rén， céng yìng mù chū shǐ yuè shì， jīng xiōng nú shí bèi liú jū shí yú nián， táo guī hòu bài dà zhōng dà fū， suí dàjiàng jūn wèi qīng jī xiōng nú， fēng bó wàng hóu， shì wǔ dì shí dài shǒu xiān dǎ tōng xī yù de tàn xiǎn jiā。〔 8〕 jiǔ shì bǐ yán： yǐ wǔ wén nòng mò wéi shēng。 yán， tóng“ yàn”。〔 9〕 jì jiǔ： yóu yán xiān bèi。 gǔ dài lèi jiǔ jì shén， měi yóu zuò zhōng zūn cháng shuài xiān jǔ jiǔ yǐ jì， hòu suì chènwèi zūn huò niánzhǎng zhě wéi jì jiǔ。〔 10〕 yàn hàn hǔ jǐng： xià bā kē xiàng yàn zǐ， tóu jǐng xiàng lǎo hǔ yī bān féi shuò cū jiàn。 zhè shì xiàngshì de mí xìn shuō fǎ。〔 11〕 xiǎn zōng： dōng hàn míng dì de miào hào。 hàn dài huáng dì yòu zài shì hào wài bié jù miào hào zhě， rú míng dì quán chēng shì“ xiǎn zōng xiào míng huáng dì”， qí zhōng“ xiǎn zōng” shì miào hào，“ xiào míng huáng dì” shì shì hào。〔 12〕 zhí： tóng“ zhí”， bào chóu。〔 13〕 chú： rèn mìng。 lán tái： huáng shì cáng zhēn mì tú shū de dì fāng。 lìng shǐ： guān míng， zhǎng bào biǎo wén shū shì。 jù《 xù hàn zhì》：“ lán tái lìng shǐ liù rén， zhì bǎi shí， zhǎng shū hé zòu jí yìn zhù wén shū。”〔 14〕 shí liù nián： yǒng píng shí liù nián（ 73）。〔 15〕 fèng chē dū wèi： guān míng， zhǎng guǎn huáng dì yù shèngyú chē， shì huáng dì de gāo jí shì cóng。 dòu gù： zì mèng sūn， dòu róng zhī zhí， hàn guāng wǔ dì zhī xù。 hǎo lǎn shū chuán， yóu xǐ bīng fǎ， zhōng yuán chū fēng xiǎn qīn hóu， míng dì shí bài fèng chē dū wèi。 dòu gù yǔ bān chāo shì tóng xiāng， dòu shì jiā zú yīn bān biāo quàn dǎo 'ér guī fù hàn guāng wǔ dì， gù 'èr rén jiāo hǎo。〔 16〕 jiǎ sī mǎ： cì yú jūn sī mǎ de guān zhí。 hàn zhì， dàjiàng jūn yíng fán wǔ bù， měi bù shè xiào wèi、 jūn sī mǎ gè yī rén， yòu yòu jūn jiǎ sī mǎ yī rén wéi fù。〔 17〕 yī wú： xī yù dì míng， gù zhǐ zài jīn xīn jiāng hā mì shì yī dài， hàn qǔ cǐ yǐ tōng xī yù。〔 18〕 pú lèi hǎi： hú bó míng。 jí jīn xīn jiāng bā lǐ kūn hā sà kè zì zhì xiàn zhī bā lǐ kūn hú。〔 19〕 cóng shì： mù liáo yī lèi de wén zhí guān yuán。〔 20〕 shàn shàn： xī yù guó míng， xī hàn yuē：“ lóu lán”， zhāo dì yuán fèng sì nián（ qián 77） gǎi chēng shàn shàn。 gù dì zài jīn xīn jiāng chuò qiāng xiàn。〔 21〕 běi lǔ： zhǐ xiōng nú。〔 22〕 hú yí： yóu yù bù jué。〔 23〕 shì hú： fú shì hàn shǐ de hú rén。〔 24〕 jù fú qí zhuàng： bǎ shí qíng dū zhāogòng liǎo。 fú， tōng“ fú”， yòu“ fú zuì” zhī yì。〔 25〕 bì：： zhǐ guān yā。〔 26〕 qīng cáo： nǐ men。 cáo， bèi。 jué yù： lí zhōng yuán jí yuǎn de dì fāng。〔 27〕 cái： tóng“ cái”。〔 28〕 cháng： yǒng yuǎn。〔 29〕 yīn： chèn zhe。〔 30〕 tiǎn（ ｔ ｉ ǎ ｎ tiǎn）： miè jué。〔 31〕 wén sú lì： píng yōng de wén guān。〔 32〕 rán： tóng“ rán”。〔 33〕 nǔ： yòng jī guān fàng shè de gōng。 zhè lǐ fàn zhǐ gōng jiàn。〔 34〕 yuàn（ｙ ｕ àｎ yuàn）： gǔ dài guān fǔ shǔ yuán de tōng chēng， zhè lǐ zhǐ cóng shì。〔 35〕 dú shàn： cǐ zhǐ dú zhàn（ gōng láo）。〔 36〕 nà： pài qiǎn。 zhì： rén zhì。 gǔ dài wài guó wéi biǎo shì chén fú， měi qiǎn qí zǐ dì dào zhōng guó lái zuò rén zhì dǐ yā， biǎo shì bù huì bèi pàn hàn cháo。〔 37〕 zhuàng： chēng zàn， jiā xǔ。 jié： cǐ zhǐ wéi rén xíng shì。〔 38〕 jūn sī mǎ： hàn dài dàjiàng jūn xià shǔ bù jiāng， shuài bù zú sān qiān。〔 39〕 suì： wán chéng。 qián gōng： zhǐ tōng xī yù。〔 40〕 yì： zēng jiā。〔 41〕 bù yú： bù cè， yì liào bù dào de qíng kuàng。〔 42〕 yú tián（ｔｉ áｎ tián）： xī yù guó míng， jí jīn xīn jiāng hé tián xiàn。 yú tián guó zài shàn shàn guó yǐ xī、 dāng shí jiào qiáng dà， yòu shí sān gè xiǎo guó fú cóng tā。 qí běi shì dà shā mò， bù yì xíng zǒu。 suō chē： xī yù guó míng， jí jīn xīn jiāng suō chē xiàn。〔 43〕 xióng zhāng： wèi shēng wēi dà zhèn。 nán dào： jù《 hàn shū · xī yù chuán》 zài： xī yù nán běi yòu dà shān， zhōng yāng yòu hé。 chū yù mén guān xiàng xī， yóu shàn shàn bàng nán shān yán hé xī xíng zhì suō chē wéi nán dào， yóu chē shī qián wáng tíng（ zhì jiāo hé chéng， guā jīn xīn jiāng tù lǔ fān xiàn xī） suí běi shān bàng hé xī xíng zhì shū lè zé wéi běi dào。〔 44〕 wū（ ｗ ū wū）： wéi rén qí dǎo qiú shén de rén。〔 45〕 guā（ ｇｕ ā guā） mǎ： zuǐ hēi de huáng mǎ。〔 46〕 ràng： zé bèi。〔 47〕 qiūcí（ ｑｉ ū ｃ í qiū cí）： xī yù guó míng， gù dì zài jīn xīn jiāng kù chē、 shā yǎ liǎng xiàn jiān。〔 48〕 shū lè： xī yù guó míng， gù dì jí jīn xīn jiāng shū lè xiàn。 yǔ suō chē guó xiāng lín， jū“ sī chóu zhī lù” yào chōng。〔 49〕 pán tuó（ｔｕ ó tuó） chéng： jí《 hòu hàn shū · xī yù chuán》 suǒ jì zhī“ pán gǎo chéng”， qí zhǐ wèi xiáng。〔 50〕 nì： yù xiān。〔 51〕 chì（ｃ ｈ ì chì）： mìng lìng。〔 52〕 yān qí（ｑ í qí）： xī yù guó míng， wèi yú qiūcí yǐ dōng， gù dì zài dà yù lè dū sī hé zhōng yāng， jí jīn xīn jiāng yān qí huí zú zì zhì xiàn。〔 53〕 dū hù： hàn cháo zhù xī yù fù zé jiān dū bǎo hù xī yù guó jiā hé dōng xī jiāo tōng de zuì gāo xíng zhèng hé jūn shì zhǎngguān。 shǐ zhì yú xī hàn xuān dì cháo， bìng hù nán běi dào shǐ zhě， gù chēng。 àn： chén mù wéi dū hù shí， guō xún wéi fù xiào wèi， mù zhù dì bèi gōng xiàn， zhàn sǐ； xún yì bèi shā。〔 54〕 gū mò： xī yù guó míng， gù dì jí jīn xīn jiāng bài chéng xiàn。 shù（ ｓｈｕ ò shuò）： lǚ cì。〔 55〕 sù zōng： dōng hàn zhāng dì liú dá de miào hào。〔 56〕 dū wèi： xī yù guān míng， qí zhí cì yú jiāng jūn。〔 57〕 zì jǐng（ ｊ ǐｎｇ jǐng）： gē jǐng zì shā。〔 58〕 wèi tóu： xī yù guó míng， gù dì zài jīn xīn jiāng wū shí xiàn xī。〔 59〕 jiàn chū： hàn zhāng dì liú dá nián hào（ 76 héng 83）。〔 60〕 kāngqú： gǔ guó míng， gù dì xiāng dāng yú jīn xīn jiāng běi bù yī dài jí sū lián zhōng yà dì qū， bù shǔ hàn dū hù suǒ xiá fàn wéi。 jū mí： yī chēng“ qiān mí”， xī yù guó míng， gù dì zài jīn xīn jiāng yú tián xiàn kè lè dǐ yǎ yǐ dōng dì qū。〔 61〕 pǒ（ ｐ ǒ）： suì； jiù。〔 62〕 xiān dì： zhǐ hàn míng dì liú zhuāng， zài wèi shí jiǔ nián（ 57 héng 75）。〔 63〕 běi jī xiōng nú： zhǐ dòu gù jī xiōng nú shì。〔 64〕 xī shǐ wài guó： jí qiǎn chāo yǔ guō xún chū shǐ xī yù。〔 65〕 yuè shì（ ｒ òｕ ｚｈ ì ròu zhī）： gǔ guó míng， shì jū gān sù xī bù， xī hàn shí wéi xiōng nú suǒ jī， xī zǒu 'ā mǔ hé（ zhōng yà xì yà yī dài）， hào dà yuè shì。 yú bù liú zhù jīn gān sù、 qīng hǎi 'èr dì， wéi xiǎo yuè shì。 wū sūn： xī yù guó míng， gù dì xiāng dāng jīn xīn jiāng 'ā kè sū xiàn yǐ běi yī níng shì yǐ nán yī dài。〔 66〕 fú： fǔ fú。 zì qiān zhī cí。 wéi niàn： sīliáng。〔 67〕 gǔ jí： xī hàn gǔ yǒng zhī fù， cháng 'ān rén。 yuán dì shí wéi wèi sī mǎ， céng fèng mìng chū shǐ xī yù， wéi xiōng nú zhì zhī chányú suǒ shā。〔 68〕 shù jǐ： jìn sì； chàbù duō。 biǎo xī wàng。〔 69〕 wèi jiàng： chūn qiū shí jìn guó dà fū。 jù《 zuǒzhuàn》 zài， jìn dào gōng shí， shān róng céng shǐ mèng lè zhì jìn， yīn jiàng nà hǔ bào zhī pí qǐng hé zhū róng， dào gōng suì shǐ jiàng yǔ zhū róng jié méng， cóng 'ér shǐ jìn guó miǎn zāo róng zú guó jiā de qīn fàn sāo rǎo。〔 70〕 qiān dāo yī gē： qiān zhì zhī dāo， lì bù rú bǎo jiàn， yī gē jí shī qí fēng。 zhè lǐ shì bān chāo zì yù cái lì wēi bó de zì qiān zhī cí。〔 71〕 qǔ： lián hé。 sān shí liù guó， zhǐ xī yù zhū guó， jūn wèi yú xiōng nú zhī xī， wū sūn zhī nán， hòu zhú jiàn fēn liè wéi wǔ shí wǔ guó， nǎi zhì bǎi yú guó。 àn： xiōng nú zài zhōng guó běi fāng， zuò běi cháo nán xiàng， xī yù chù qí yòu， tā jīng cháng xié pò、 lì yòng xī yù， shì wéi jǐ zhī yòu bì。〔 72〕 rì zhī suǒ rù： wèi rì luò zhī chù de guó jiā， jí yán qí xī、 qí yuǎn。《 hòu hàn shū · xī yù chuán》：“ zì tiáo zhī guó chéng shuǐ xī xíng， kě bǎi yú rì， jìn rì suǒ rù。”〔 73〕 xiàng huà： qīng xiàng guī huà hàn cháo。〔 74〕 qíng shù：“ yóu qíng kuàng。〔 75〕 xiào： jiǎn yàn。〔 76〕 cōng lǐng： tiān shān、 kūn lún zhī fā yuán chù， zài jīn xīn jiāng xī nán bù。 jù《 xī hé jiù shì》：“ cōng lǐng shān， qí shàng duō cōng， yīn yǐ wéi míng。” lǐng， tóng“ lǐng”。〔 77〕 shì zǐ： wéi biǎo shì chén fú 'ér pài wǎng hàn cháo zuò rén zhì de wài guó wáng zǐ。〔 78〕 qín： tóng“ qín”。〔 79〕 yí： gǔ dài dōng bù shǎo shù mín zú； dí： yì zuò“ dí”， běi fāng shǎo shù mín zú。 yí dí， duì biān dì mín zú de tōng chēng。〔 80〕 cǎo mù ráo yǎn： shuǐ cǎo fēng mào， mù yè xīng wàng。 yǎn， fān yǎn。〔 81〕 dūn huáng： jùn míng， hàn zhì。 jīn shǔ gān sù。〔 82〕 wēn sù： xī yù guó míng， gù dì zài jīn xīn jiāng 'ā kè sū xiàn。 tè： zhǐ shì， bù guò shì。〔 83〕 tè méng shén líng： gōng wéi yǔ， yì wèi zhǐ bù guò tuō tiān zǐ de hóng fú bà liǎo。〔 84〕 wèi biàn： hái bù zhì yú。 jiāng pú： sǐ wáng。〔 85〕 jǔ wàn nián zhī shāng： yì wèi jǔ bēi zhù hè tiān xià cháng zhì jiǔ 'ān。 shāng， jiǔ bēi。〔 86〕 jiàn xūn： jìn xiàn gōng láo。〔 87〕 píng líng： gǔ xiàn míng， zài jīn xián yáng shì xī běi。 xī hàn wǔ líng zhī yī， hàn zhāo dì liú fú líng zhù líng zhì xiàn， sǐ hòu jí zàng yú cǐ dì。 xú gān： zì bó zhāng， shàn shū fǎ， yǔ bān chāo xiāng shàn。〔 88〕 chí（ｓｈ ǐ shǐ） xíng： jiǎn xíng de zuì fàn。 yì cóng： zì yuàn cóng jūn zhě。〔 89〕 fān（ｐ āｎ pān） chén： shū lè dū wèi míng。〔 90〕 yí： lǐ yìng。 yīn： jiè zhù。〔 91〕 kòng xián： yǐn gōng dài fā， zhè lǐ zhǐ qiáng jiàn de bīng zú。〔 92〕 gōng zhù： míng xì jūn， hàn jǐng dì sūn， jiāng dū wáng liú jiàn zhī nǚ。 wǔ dì yǐ wéi gōng zhù， yuǎn jià wū sūn， zèng sòng shèn shèng， wū sūn yǐ wéi yòu fū rén。〔 93〕 xiào xuān huáng dì： jí hàn xuān dì liú xún， wǔ dì zēngsūn， zài wèi 'èr shí liù nián（ qián 74 héng qián 49）。 zú： zhōng yú。 yòng： gōng xiào。 hàn xuān dì běn shǐ sān nián（ qián 71）， hàn cháo céng lián bīng wū sūn dà bài xiōng nú。〔 94〕 jiàngbīng cháng（ｚｈ ǎｎｇ zhǎng） shǐ： hàn dài tè zhì de zhù fáng biān jùn de tǒng bīng zhǎngguān。〔 95〕 gǔ chuī： jūn lè。《 gǔ jīn lè lù》：“ héng chuī， hú lè yě。 zhāng qiān rù xī yù， chuán qí fǎ yú cháng 'ān， wéi dé《 mó hē dōu lè》 yī qū， lǐ yán nián yīn zhī gèng zào xīn shēng 'èr shí bā jiě， shèngyú yǐ wéi wǔ lè， hòu hàn yǐ gěi biān jiāng， wàn rén jiāng jūn dé zhī。” chuáng（ｃｈｕ áｎｇ chuáng） huī： qí zhì yī lèi yí zhàng， qí shàng shì yǐ niǎo yǔ。 àn： zhè dū shì dàjiàng suǒ yòu zhī yí shì， chāo fēi tǒng bīng wàn rén de dàjiàng， gù yán“ jiǎ”， jí tè zhǔn jiè yòng zhī yì。〔 96〕 wèi hóu： guān míng， jìn wèi jūn zhōng jí jūn zhí。〔 97〕 kūn mí： wū sūn chēng wáng yuē kūn mí。 lǎo kūn mí sǐ， qí zǐ sūn zhēng wáng wèi， hàn xuān dì shí suì lìng lì dà xiǎo liǎng kūn mí， gè cì yìn shòu。〔 98〕 shèng huǐ： jié lì dǐ huǐ。〔 99〕 zéngshēn： kǒng zǐ dì zǐ， zì zǐ yú， shì qīn xiào， yòu dé xíng。 sān zhì zhī chán： jù《 zhàn guó cè · qín cè》 zài： yòu yǔ zéngshēn tóng xìng míng zhě zài wài shā rén， rén gào cān mǔ， qí mǔ bù xìn， zhì bù zì ruò。 bù yī huì， yòu yī rén lái gào qí mǔ， cān mǔ réng zhì rú gù。 yī huì， yòu yòu dì sān zhě lái gào zéngshēn shā rén， cān mǔ zhōng yú wù xìn chuán wén， xià dé xià jī fān qiáng táo zǒu liǎo。〔 100〕 shòu jié dù： jiē shòu（ bān chāo） zhǐ huī。〔 101〕“ ruò yì” èr jù： wèi ruò lǐ yì zài wài miàn cháng néng rèn zhí， biàn liú tā zài nà lǐ gòng shì（ fǒu zé jí qiǎn sòng huí guó）。〔 102〕 yù bài xī yù： yào pò huài dǎ tōng xī yù de móu huá。〔 103〕 yuán： yǐ jù。〔 104〕 nèixǐng（ ｘ ǐｎｇ xǐng）： zì wǒ jiǎn chá。 jiù： bìng。 xù： gù lǜ， yōu huàn。 yǔ běn《 lùn yǔ · yán yuān》：“ nèixǐng bù jiù， fū hé yōu hé jù？”〔 105〕 dàn（ ｄ àｎ dàn）： cǐ zhǐ yǐn yòu。〔 106〕 fǔ chéng： xī yù gè guó wáng shì zhī xíng zhèng guān cháng。〔 107〕 jī（ｊ ī jī）： xié dài。 yí（ｗ èｉ wèi）： zèng sòng。〔 108〕 sǔn zhōng： huò zuò“ dùn zhōng”、“ zhēn zhōng”。《 hòu hàn shū · xī yù chuán》 zài： líng dì jiàn níng sān nián（ 170）， liáng zhōu cì shǐ mèng tuó céng fā bīng sān wàn rén，“ gōng zhēn zhōng chéng”。〔 109〕 lè bīng： bù zhì jūn duì。 lè， lā jǐn jiāng shéng lìng mǎ qián xíng。〔 110〕 gòngzhāng： chén shè yíng zhàng。 zhāng， tōng“ zhàng”。〔 111〕 xū： děng dào。 yè gǔ shēng：《 sī mǎ fǎ》：“ jūn zhōng yè jiān jī gǔ fán sān cì。 hūn hēi zhī gǔ sì tōng， yè bàn sān tōng， dàn míng wǔ tōng yě。”〔 112〕 yīn huǎn： àn zhōng fàng sōng。〔 113〕 zhē： zǔ jī， lán jī。〔 114〕 jiào（ｙ ā ｏ yāo）： bàn lù shàng jié jī。
　　【 fān yì】
　　 bān chāo， zì zhòng shēng， fú fēng jùn píng líng xiàn rén， shì xú xiàn xiàn lìng bān biāo de xiǎo 'ér zǐ。 tā wéi rén hěn yòu zhì xiàng， bù jū xiǎo jié， dàn pǐn dé hěn hǎo， zài jiā zhōng měi měi cóng shì xīn qín láo kǔ de cū huó， yī diǎn bù gǎn dào nán wéi qíng。 bān chāo hěn yòu kǒu cái， guǎng fàn yuè lǎn liǎo xǔ duō shū jí。
　　 hàn míng dì yǒng píng wǔ nián， bān chāo de gē gē bān gù shòu cháo tíng zhēng zhào qián wǎng dān rèn jiàoshū láng， tā biàn hé mǔ qīn yī qǐ suí cóng gē gē lái dào luò yáng。 yīn wéi jiā zhōng pín hán， tā cháng cháng shòu guān fǔ suǒ gù yǐ chāo shū lái móu shēng hú kǒu， tiān cháng rì jiǔ， fēi cháng xīn kǔ。 tā céng jīng tíng zhǐ gōng zuò， jiāng bǐ rēng zhì yī bàng tàn xī dào：“ shēn wéi dà zhàng fū， suī méi yòu shénme tū chū de jì móu cái lüè， zǒng yīnggāi xué xué zài guó wài jiàn gōng lì yè de fù jiè zǐ hé zhāng qiān， yǐ fēng hóu jìn jué， zěn me néng gòu lǎo shì gān zhè bǐ mò yíng shēng ní？” zhōu wéi de tóng shì men tīng liǎo zhè huà dū xiào tā。 bān chāo biàn shuō dào：“ fán fū sú zǐ yòu zěn néng lǐ jiě zhì shì rén rén de jīn huái ní？” hòu lái， tā qù jiàn yī gè kànxiàng xiān shēng， zhè rén duì tā shuō：“ zūn jìng de zhǎngzhě， nǐ suī shì yī gè píng cháng de dú shū rén， dàn rì hòu dìng dāng fēng hóu yú wàn lǐ zhī wài。” bān chāo xiǎng wèn gè jiū jìng。 zhè suàn mìng de zhǐ zhe tā shuō：“ nǐ yòu yàn zǐ yī bān de xià bā， lǎo hǔ yī yàng de tóu jǐng， yàn zǐ huì fēi， hǔ yào shí ròu， zhè shì gè wàn lǐ fēng hóu de mìng xiāng。” guò liǎo hǎo jiǔ， míng dì yòu yī cì wèn qǐ bān gù：“ nǐ dì dì xiàn zài zài nǎ lǐ？” bān gù huí dá shuō：“ zài bāng guān fǔ chāo shū， yǐ cǐ suǒ dé lái gòngyǎng lǎo mǔ。” yú shì míng dì rèn mìng bān chāo wéi lán tái lìng shǐ， hòu lái yīn fàn liǎo guò shī 'ér bèi miǎn guān。
　　 yǒng píng shí liù nián， fèng chē dū wèi dòu gù dài bīng qù yǔ xiōng nú zuò zhàn， rèn mìng bān chāo wéi jiǎ sī mǎ， ràng tā shuài lǐng yī zhī jūn duì qù gōng dǎ yī wú， shuāng fāng jiāo zhàn yú pú lèi hǎi， bān chāo shā sǐ liǎo hěn duō dí rén huí lái。 dòu gù rèn wéi tā hěn yòu cáigàn， biàn pài qiǎn tā suí mù liáo guō xún yī qǐ chū shǐ xī yù。 bān chāo dào liǎo shàn shàn guó， guó wáng guǎng jiē dài tā men lǐ jié fēi cháng gōng jìng zhōu dào， dàn bù jiǔ tū rán biàn dé shū hū dài màn qǐ lái。 bān chāo duì tā de suí cóng rén yuán shuō：“ nǐ men nán dào méi jué chá shàn shàn wáng guǎng de tài dù biàn dé dàn mò liǎo me？ zhè yī dìng shì běi xiōng nú yòu shǐ zhě lái dào zhè lǐ， shǐ tā yóu yù bù jué， bù zhī dào gāi fú cóng shuí hǎo de yuán gù。 tóu nǎo qīng xǐng de rén néng gòu yù jiàn dào hái wèi fā shēng de shì qíng， hé kuàng xiàn zài yǐ míng bǎi zhe ní？！” yú shì bān chāo zhǎo lái yī gè fú shì hàn shǐ de shàn shàn rén， kuáng piàn tā shuō：“ wǒ zhī dào běi xiōng nú de shǐ zhě lái liǎo hǎo xiē tiān liǎo， xiàn zài zhù zài nǎ lǐ？” zhè shì zhě yī huāng zhāng hài pà， jiù jiāng shí qíng quándōu zhāo rèn liǎo。 bān chāo biàn guān yā liǎo zhè gè shì cóng， jiāng yī qǐ chū shǐ de sān shí liù gè rén quán bù zhào jí， yǔ dà jiā yī tóng hē jiǔ。 děng hē dào fēi cháng tòng kuài de shí hòu， shùn shì yòng huà shān dòng tā men shuō：“ nǐ men zhū wèi yǔ wǒdōu shēn chù biān dì yì yù， yào xiǎng tōng guò lì gōng lái qiú dé fù guì róng huá。 dàn xiàn zài běi xiōng nú de shǐ zhě lái liǎo cái jǐ tiān， shàn shàn wáng guǎng duì wǒ men biàn bù yǐ lǐ xiāng dài liǎo。 rú guǒ yī dàn shàn shàn wáng bǎ wǒ men fù sòng dào běi xiōng nú qù， wǒ men bù dōuchéng liǎo chái láng kǒu zhōng de shí wù liǎo me？ nǐ men kàn zhè zěn me bàn ní？” dà jiādōu qí shēng shuō dào：“ wǒ men xiàn zài yǐ chǔyú wēi wáng de jìng dì， shì shēng shì sǐ， jiù yóu nǐ sī mǎ jué dìng bā。” bān chāo biàn shuō：“ bù rù hǔ xué， yān dé hǔ zǐ。 xiàn zài de bàn fǎ， zhǐ yòu chéng jīn wǎn yòng huǒ jìn gōng xiōng nú shǐ zhě liǎo， tā men bù zhī wǒ men jiū jìng yòu duō shǎo rén， yī dìng huì gǎn dào hěn hài pà， wǒ men zhèng hǎo kě chèn jī xiāo miè tā men。 zhǐ yào xiāo miè liǎo tā men， shàn shàn wáng guǎng jiù huì xià pò gān dǎn， wǒ men dà gōng jiù gào chéng liǎo。” zhòng rén tí yì dào：“ yīngdāng hé guō cóng shì shāng liàng yī xià。” bān chāo jī dòng dì shuō：“ shì xiōng shì jí， zài yú jīn rì yī jǔ。 guō cóng shì shì gè píng yōng de wén guān， tā tīng dào zhè shì bì dìng huì yīn wéi hài pà 'ér bào lù wǒ men de xíng dòng jìhuà， wǒ men biàn huì bái bái sòng sǐ 'ér làxià bù hǎo de míng shēng， zhè jiù chēng bù shàng shì zhuàng shì liǎo。” dà jiā shuō：“ hǎo”。　
　　 tiān yī hēi， bān chāo jiù dài lǐng bīng shì bēn xí běi xiōng nú shǐ zhě de zhù dì。 dāng wǎn zhèng hǎo guā qǐ dà fēng， bān chāo fēn fù shí gè rén ná liǎo jūn gǔ， yǐn cáng zài wū zǐ hòu miàn。 xiāng yuē：“ yī jiàn dà huǒ shāo qǐ， jiù lì kè léi gǔ nà hǎn。” qí yú réndōu dài shàng dāo jiàn gōng jiàn， mái fú zài mén de liǎng bàng。 yú shì bān chāo qīn zì shùn fēng diǎn huǒ， qián hòu zuǒ yòu de rén biàn yī qǐ léi gǔ hū hǎn。 xiōng nú rén yī piàn jīng huāng。 bān chāo qīn shǒu jī shā liǎo sān rén， bù xià yì zhǎn dé běi xiōng nú shǐ zhě jí suí cóng rén yuán sān shí duō rén， hái yòu yī bǎi duō rén tǒng tǒng bèi shāo sǐ zài lǐ miàn。 dì 'èr tiān yī zǎo， bān chāo cái huí qù gào sù liǎo guō xún。 guō xún yī tīng dà jīng shī sè， dàn yī huì 'ér liǎn sè yòu zhuǎn biàn liǎo， bān chāo kàn tòu liǎo tā de xīn sī， jǔ shǒu duì tā shuō：“ nǐ suī wèi yī qǐ xíng dòng， dàn wǒ bān chāo yòu zěn me rěn xīn dú zhàn zhè fèn gōng láo ní？” guō xún zhè cái gāo xīng qǐ lái。 jiē zhe， bān chāo jiù bǎ shàn shàn wáng guǎng qǐng lái， jiāng běi xiōng nú shǐ zhě de tóu lú gěi tā kàn， shàn shàn jǔ guó zhèn kǒng。 bān chāo chèn shì duì shàn shàn wáng xiǎo zhī yǐ lǐ， yòu 'ān fǔ kuān wèi liǎo tā yī fān， yú shì jiē shòu shàn shàn wáng de 'ér zǐ zuò wéi rén zhì。 bān chāo huí qù xiàng dòu gù huì bào， dòu gù shí fēn gāo xīng， shàng shū cháo tíng xiáng xì bào gào bān chāo de gōng láo， bìng qǐng qiú lìng xíng xuǎn pài shǐ zhě chū shǐ xī yù。 hàn míng dì hěn zàn shǎng bān chāo de dǎn shí， jiù xià dá zhǐ lìng yǔ dòu gù：“ xiàng bān chāo zhè yàng dé lì de shǐ chén， wèishénme bù pài qiǎn tā， ér yào lìng xuǎn bié rén ní？ kě yǐ tí bá bān chāo zuò jūn sī mǎ， ràng tā jì xù wán chéng chū shǐ de rèn wù。”　
　　 bān chāo zài cì jiē shòu liǎo shǐ mìng， dòu gù xiǎng jiào tā duō dài xiē rén mǎ， tā shuō dào：“ wǒ zhǐ yào dài lǐng yuán lái gēn cóng wǒ de sān shí yú rén jiù zú gòu liǎo， rú guǒ fā shēng yì wài， rén duō liǎo fǎn 'ér gèng zēng jiā léizhuì。” dāng shí， yú tián wáng guǎng dé gāng gāng dǎ bài liǎo suō chē guó， yú shì shēng wēi dà zhèn， xióng bà nán dào， ér běi xiōng nú yòu pài liǎo shǐ zhě lái jiān hù tā。 bān chāo xī xíng， shǒu xiān dào dá yú tián guó， guǎng dé wáng tài dù lǐ jié shí fēn lěng dàn， ér qiě zhè gè guó jiā de fēng sú hěn mí xìn shén wū。 shén wū sàn bù kōng qì shuō：“ tiān shén fā nù liǎo， nǐ men wèishénme xiǎng qù guī shùn hàn cháo？ hàn shǐ yòu yī pǐ zuǐ hēi máo huáng de hǎo mǎ， nǐ men gǎn kuài bǎ tā nòng lái gěi wǒ jì sì tiān shén！” yú tián wáng guǎng dé tīng liǎo jiù chāirén xiàng bān chāo suǒ qǔ nà pǐ guā mǎ。 bān chāo 'àn zhōng yǐ dé zhī zhè yī yīn móu， dàn réng mǎn kǒu dāyìng xiàn chū cǐ mǎ， zhǐ bù guò tí chū yào ràng shén wū qīn zì lái suǒ qǔ cái xíng。 bù yī huì shén wū lái dào， bān chāo lì jí kǎn xià tā de nǎo dài， qīn zì qù sòng gěi yú tián wáng guǎng dé， bìng jiù cǐ shì zé bèi tā。 guǎng dé zǎo jiù tīng shuō bān chāo zài shàn shàn guó zhū miè xiōng nú shǐ zhě de shì， yīn 'ér fēi cháng huáng kǒng bù 'ān， biàn xià lìng gōng shā běi xiōng nú de shǐ zhě 'ér guī jiàng bān chāo。 bān chāo chóngchóng cì shǎng liǎo guǎng dé jí qí chén xià， yú tián guó jiù zhè yàng 'ān fǔ zhèn dìng liǎo。
　　 nà shí， qiūcí guó wáng jiàn shì zài běi xiōng nú zhī chí xià shàng tái de， tā yǐ zhàng zhe běi xiōng nú de shì lì， zhàn jù xī yù běi dào， gōng pò shū lè guó， shā sǐ guó wáng， lìng lì liǎo qiūcí rén dōu tí wéi shū lè wáng。 dì 'èr nián chūn tiān， bān chāo dài lǐng bù xià qǔ dào xiǎo lù， lái dào shū lè guó， lí dōu tí suǒ jū zhù de pán tuó chéng zhǐ yòu jiǔ shí lǐ， yù xiān pài bù xià tián lǜ qù quàn gào dōu tí jiàng hàn。 hái gào sù tián lǜ shuō：“ dōu tí běn fēi shū lè rén， shū lè guó mín yī dìng bù huì wèitā jìn zhōng xiào mìng de， tā rú guǒ bù kěn tóu jiàng， jiù jiāng tā kòu yā qǐ lái。” tián lǜ dào dá nà lǐ， dōu tí kàn dào tā gū dān lì wēi， yī diǎn yě méi yòu guī jiàng de yì sī。 tián lǜ chéng tā bù dīfáng， jiù tū rán shàng qù qín huò tā bìng kǔn bǎng qǐ lái。 dōu tí shǒu xià de rén dà chū yì wài， dū xià dé táo zǒu liǎo。 tián lǜ pài rén fēi mǎ chí bào bān chāo， bān chāo mǎ shàng kāi fù chéng zhōng， zhào qí shū lè wén guān wǔ jiāng， lìshǔ qiūcí wáng dōu tí de tiáo tiáo zuì zhuàng， lìng lì yuán lái guó wáng de zhí zǐ zhōng zuò shū lè guó wáng， shū lè réndōu xīng gāo cǎi liè。 xīn guó wáng zhōng hé tā de xià shǔ guān yuán dū qǐng qiú shā diào dōu tí， bān chāo bù tóng yì， wèile xiǎn shì wēi xìn yú xī yù， fǎn bǎ tā shì fàng sòng zǒu liǎo。 shū lè guó yīn cǐ yǔ qiūcí guó jié xià liǎo yuàn chóu。
　　 yǒng píng shí bā nián， hàn míng dì qù shì。 yān qí guó jiè zhōng guó guósāng jī huì， biàn gōng xiàn liǎo xī yù dū hù chén mù de zhù dì。 bān chāo gū lì wú yuán， ér qiūcí、 gū mò liǎng guó yòu lǚ lǚ fā bīng gōng dǎ shū lè guó。 bān chāo gù shǒu pán tuó chéng， yǔ shū lè wáng zhōng hù wéi shǒu wěi， dàn bīng shǎo shì dān， yī zhí jiān shǒu liǎo yī nián duō。 hàn zhāng dì dāng shí gāng gāng dēng jī， kǎo lǜ dào chén mù quán jūn fùmò， kǒng pà bān chāo shì gū lì dān， nán yǐ lì zú xià qù， jiù xià zhào zhào huí bān chāo。 bān chāo chū fā huí guó shí， shū lè quán guó shàng xià dū gǎn dào dān xīn hài pà， yī gè míng jiào lí yǎn de dū wèi shuō dào：“ hàn shǐ ruò lí kāi wǒ men， wǒ men bì dìng huì zài cì bèi qiūcí miè wáng。 wǒ shí zài bù rěn xīn kàn dào hàn shǐ lí qù。” shuō bà jiù bá dāo zì shā liǎo。 bān chāo huí guó tú zhōng lái dào yú tián guó， guó wáng yǐ xià de rén quándōu bēi hào tòng kū shuō：“ wǒ men yǐ kào hàn shǐ， jiù hǎo bǐ xiǎo hái yǐ kào fù mǔ yī yàng， nǐ men qiān wàn bù néng huí qù。” ér qiě hái jǐn jǐn bào zhù bān chāo zuò mǎ de jiǎo， shǐ mǎ wú fǎ qián xíng。 bān chāo kàn dào yú tián guó mín jiān jué bù ràng tā dōng xíng guī hàn， yòu xiǎng shí xiàn zì jǐ zuì chū de zhuàng zhì， yú shì gǎi biàn zhù yì fǎn huí shū lè。 shū lè guó zhōng yòu 'èr zuò chéng chí zì cóng bān chāo lí qù， yòu chóngxīn tóu jiàng liǎo qiūcí guó， ér yǔ wèi tóu guó lián bīng pàn hàn。 bān chāo bǔ shā liǎo pàn jiàng zhě， yòu jī pò wèi tóu guó， gōng shā liù bǎi yú rén， shū lè guó chóngxīn 'ān dìng xià lái。
　　 zhāng dì jiàn chū sān nián， bān chāo shuài lǐng shū lè、 kāngqú、 yú tián hé jū mí děng sì guó jūn duì yī wàn duō rén， gōng zhàn liǎo gū mò de shí chéng， shā dí qī bǎi yú rén。 bān chāo xiǎng yào jiù cǐ píng dìng xī yù zhū guó， yú shì shàng zòu cháo tíng， qǐng qiú pài bīng shuō：“ chén xià céng jīng kàn dào xiān dì xiǎng dǎ tōng xī yù， yīn 'ér xiàng běi jìn jī xiōng nú， xiàng xī yù pài chū shǐ zhě， shàn shàn guó hé yú tián guó dāng jí guī fù hàn cháo。 xiàn zài jū mí、 suō chē、 shū lè、 yuè shì、 wū sūn、 kāngqú děng guó yòu yuàn yì guī shùn hàn cháo， gòng tóng chū lì， gōng miè qiūcí， kāipì tōng wǎng hàn cháo de dào lù。 rú guǒ wǒ men gōng xià liǎo qiūcí， nà mò xī yù shàng wèi guī fú de guó jiā jiù qū zhǐ kě shù liǎo。 chén xià xīn zhōng dú zì sīliáng， wǒ suī rán yuán shì gè jūn zhōng xiǎo lì， què hěn xiǎng xiàng gǔ jí nà yàng zài yuǎn fāng wèiguó xiào mìng， xiàng zhāng qiān nà yàng zài kuàng yě juān qū。 cóng qián wèi jiàng zhǐ shì yī xiǎo guó de dà fū， hái néng yǔ zhū róng dìng lì hé méng， hé kuàng wǒ jīn tiān yǎng chéng dà hàn de shēng wēi， nán dào bù néng jié jìn qiān dāo yī gē de zuò yòng má？ qián hàn yì lùn xī yù xíng shì de réndōu shuō zhǐ yòu lián hé liǎo sān shí liù gè guó jiā， jiù chēng dé shàng zhé duàn liǎo xiōng nú de yòu bì。 xiàn zài， xī yù de gè gè guó jiā， nà pà shì jí biān yuǎn de xiǎo guó， méi yòu bù yuàn yì guī fù hàn cháo de， dà xiǎo guó jiādōu shí fēn gāo xīng， zì yuàn jìn gòng de luò yì bù jué， zhǐ yòu yān qí、 qiūcí 'èr guó bù fú cóng wǒ men。 chén xià xiān qián céng hé sān shí liù gè bù xià fèng mìng chū shǐ xī yù， lì jìn jiān nán wēi kùn， zì cóng gū shǒu shū lè yǐ lái， zhì jīn yì yǐ wǔ nián， duì yú xī yù de qíng kuàng， wǒ jiào wéi shú xī。 céng jīng wèn guò dà xiǎo chéng kuò de rén， dū rèn wéi yǐ hàn yǔ yǐ tiān yī yàng kě kào。 yóu cǐ kàn lái， cōng lǐng de dào lù shì kě yǐ dǎ tōng de； cōng lǐng yī tōng， nà me jiù kě yǐ gōng fá qiūcí liǎo。 xiàn zài wǒ men yīnggāi fēng qiūcí guó de shì zǐ bái bà wéi qiūcí guó wáng， pài jǐ bǎi míng bù qí bīng hù sòng tā huí lái， yǔ qí tā gè guó jūn duì lián hé zuò zhàn。 yào bù liǎo duō jiǔ， jiù kě yǐ qín huò xiàn zài de qiūcí wáng。 yǐ yí dí gōng yí dí， zhè shì zuì hǎo de jì cè 'ā。 chén xià kàn dào suō chē、 shū lè liǎng guó tián dì féi guǎng， cǎo mào chù fán， bù tóng yú dūn huáng、 shàn shàn liǎng dì。 zài nà lǐ zhù jūn liáng shí kě yǐ zìjǐ zì zú， bù xū hào fèi guó jiā de cái lì wù lì。 ér qiě， gū mò、 wēn sù 'èr guó guó wáng yòu quán shì qiūcí guó suǒ cè lì de， jì bù shì nà liǎng guó de rén， jiù huì jìn yī bù xiāng hù duì lì hé yàn qì， zhè zhǒng qíng kuàng bì dìng huì dǎo zhì fǎn pàn hé chū jiàng， rú guǒ zhè liǎng guó guī jiàng wǒ men， nà me qiūcí zì rán kě yǐ gōng pò liǎo。 wǒ xī wàng cháo tíng fā xià chén de zòu zhāng， kàn néng fǒu cān zhào bàn lǐ， rú guǒ wàn yī huò dé chéng gōng， wǒ jiù shì sǐ liǎo yòu hé hèn zhī yòu？ chén xià qū qū zhī shēn， chéng méng shàng tiān bǎo yòu， àn zhōng xī wàng bù zhì yú mǎ shàng jiù sǐ， néng gòu qīn yǎn kàn dào xī yù píng dìng、 bì xià jǔ qǐ yù zhù wàn shòu wú jiāng de jiǔ bēi， xiàng zǔ miào bào gōng， xiàng tiān xià xuān bù tè dà xǐ xùn de rì zǐ。”
　　 zòu zhāng shàng dá yǐ hòu， hàn zhāng dì jué dé zhè shì qíng kě yǐ chéng gōng， jiù shāng yì yào pài bīng zhī yuán bān chāo。 píng líng rén xú gān yī xiàng yǔ bān chāo zhì tóng dào hé， tā shàng shū gěi huáng shàng， zì gào fèn yǒng qián qù bāng zhù bān chāo。 jiàn chū wǔ nián， zhāng dì jiù fēng xú gān wéi jiǎ sī mǎ， ràng tā shuài lǐng jiǎn xíng de zuì fàn hé zì yuàn chū sài de bīng shì yī qiān rén gǎn fù bān chāo zhù dì。 qǐ xiān， suō chē guó yǐ wéi hàn bīng bù huì dào lái， biàn tóu jiàng liǎo qiūcí guó， ér shū lè guó de dū wèi fān chén yì yīn cǐ fǎn pàn， zhèng hǎo zhè shí xú gān shuài jūn gǎn dào， bān chāo jiù yǔ tā yī qǐ xiān dǎ jī fān chén， dà huò quán shèng， shā dí yī qiān yú rén， huó zhuō liǎo hěn duō fú lǔ。 bān chāo gōng pò fān chén zhī hòu， xiǎng chéng shèng jìn gōng qiūcí guó， dàn kǎo lǜ dào wū sūn bīng lì qiáng dà， lǐ yìng jiè zhù tā de lì liàng， yú shì yòu shàng shū cháo tíng dào：“ wū sūn shì xī yù dà guó， yōng yòu shí wàn jūn duì， yīn cǐ wǔ dì shí céng jiāng xì jūn gōng zhù yuǎn jià hé qīn， hòu lái zhōng yú zài xuān dì cháo dé dào guò wū sūn bīng de yuán zhù。 rú jīn hái xū yào cháo tíng pài qiǎn shǐ zhě qù zhāo fǔ wèi wèn， yǐ shǐ wū sūn guó néng yǔ wǒ men tóng xīn xié lì， gōng dǎ qiūcí。” zhāng dì cǎi nà liǎo zhè gè jiàn yì。 jiàn chū bā nián， jìn shēng bān chāo wéi jiāng bīng cháng shǐ， bìng pò gé shǐ yòng gǔ chuī chuáng huī， yòu jìn shēng xú gān wéi jūn sī mǎ， lìng wài pài qiǎn wèi hóu lǐ yì hù sòng wū sūn shǐ zhě huí guó， xié dài qù zèng sòng gěi dà xiǎo wū sūn wáng jí qí bù shǔ de xǔ duō lǐ wù。
　　 lǐ yì gāng xíng zhì yú tián guó， zhèng pèng shàng qiūcí zài gōng dǎ shū lè guó， tā xià dé bù gǎn jì xù qián jìn， jiù shàng shū shuō kāi tōng xī yù de shì yè nán yǐ chéng gōng， yòu jié lì fěi bàng bān chāo， shuō tā yōng 'ài qī、 bào 'ài zǐ， zài xī yù xiǎng lè， gēn běn wú yì wèiguó xiào zhōng。 bān chāo zhī dào zhè shì zhī hòu， kǎi tàn dì shuō：“ wǒ běn fēi dé xíng gāo shàng de zéngshēn， rú jīn yòu yòu jiē 'èr lián sān de bàng yán， kǒng pà nán miǎn bèi cháo tíng shàng xià huái yí liǎo。” yú shì， biàn shěqì liǎo 'ài qī。 zhāng dì zhī dào bān chāo yī xiàng zhōng chéng， suǒ yǐ yán lì dì zé bèi lǐ yì dào：“ zòng rán bān chāo yōng 'ài qī、 bào 'ài zǐ shì zhēn de， dàn yī qiān duō sī xiāng niàn tǔ de bù xià， wèishénme dōunéng yǔ tā tóng xīn tóng dé ní？” bìng mìng lìng lǐ yì dào bān chāo shǔ xià， tīng cóng bān chāo de zhǐ huī diào qiān。 hái lìng yòu wén shū tōng zhī bān chāo： ruò lǐ yì néng zài xī yù rèn zhí， biàn liú tā gòng shì， bù xíng biàn qiǎn sòng huí guó。 bān chāo dé lìng jiù pài lǐ yì dài lǐng wū sūn guó de shì zǐ hái guī jīng chéng。 xú gān jiàn liǎo duì bān chāo shuō：“ lǐ yì zài yú tián shí céng qīn kǒu shuō nǐ de huài huà， xiǎng yào bài huài gōu tōng xī yù de dà yè。 rú jīn nǐ hé bù yǐ zhào huáng shàng mìng lìng bǎ tā liú zài zhè lǐ， ér lìng wài pài rén hù sòng wū sūn guó shì zǐ huí luò yáng qù ní？” bān chāo huí dá shuō：“ nǐ zěn me jiǎng zhè yàng qiǎn lòu de huà ní？ zhèng yīn wéi lǐ yì huǐ bàng guò wǒ bān chāo， suǒ yǐ jīn tiān cái ràng tā huí qù。 zhǐ yào wǒ wèn xīn wú kuì， wèishénme hài pà rén jiā de huài huà ní？ rú guǒ wèile xiè fèn 'ér liú zhù tā， jiù bù shì zhōng chén liǎo。”
　　 dì 'èr nián， cháo tíng yòu pài qiǎn jiǎ sī mǎ hé gōng děng sì rén shuài lǐng bā bǎi bīng shì qián qù xié zhù bān chāo， bān chāo biàn fā dòng shū lè、 yú tián bīng gōng dǎ suō chē wáng。 suō chē wáng 'àn dǐ lǐ pài shǐ zhě chuàn tōng shū lè wáng zhōng， yǐ zhòng lì yòu huò tā， shū lè wáng zhōng biàn jué dìng fǎn pàn， gòu jié suō chē wáng xī táo， gù shǒu wū jí chéng。 bān chāo yú shì lìng lì shū lè wáng shì de fǔ chéng chéng dà wéi shū lè wáng， jiāng bù yuàn móu fǎn de rén quán bù diào dòng qǐ lái gōng dǎ pàn wáng zhōng， shuāng fāng xiāng chí liǎo bàn nián， yīn wéi kāngqú wáng pài jīng bīng yuán jiù， bān chāo nán yǐ gōng qǔ wū jí chéng。 zhè shí， yuè shì wáng yǔ kāngqú wáng lián yīn bù jiǔ， guān xì hěn qīn mì， bān chāo jiù pài rén zèng sòng hěn duō jīn yín jǐn bó gěi yuè shì wáng， ràng tā quàn zhǐ kāngqú wáng。 kāngqú wáng biàn chè liǎo bīng， hái shēng fú liǎo pàn wáng zhōng， bǎ tā yā huí shū lè guó， wū jí chéng biàn zhǐ hǎo xiàng bān chāo tóu jiàng。 yòu guò liǎo sān nián， zhōng qù yóushuì kāngqú wáng， xiàng tā jiè bīng huí guó， zhàn lǐng liǎo sǔn zhōng， bìng 'àn zhōng yǔ qiūcí gòu jié， pài rén xiàng bān chāo jiǎ tóu jiàng， bān chāo xīn lǐ zhī dào tā men de yīn móu， dàn biǎo miàn shàng jiǎ zhuāng dāyìng jiē shòu tóu jiàng。 zhōng yī tīng dà xǐ， mǎ shàng dài lǐng qīng qí lái jiàn bān chāo。 bān chāo 'àn zhōng mái fú xià jūn duì děng hòu zhe， shè xià yíng zhàng， zòuyuè jiē dài， jiǔ guò yī xún zhī hòu， jiù gāo shēng hèlìng bù xià jiāng zhōng kǔn qǐ lái zhǎn shǒu， bìng jiù shì jī kuì zhōng de suí cóng， jiān dí qī bǎi yú rén。 xī yù nán dào jiù cǐ chàng tōng wú zǔ。
　　 dì 'èr nián， bān chāo zhēng fā liǎo yú tián děng guó de jūn duì 'èr wàn wǔ qiān rén， zài cì gōng dǎ suō chē， dàn qiūcí wáng pài zuǒ jiāng jūn jiū hé liǎo wēn sù、 gū mò、 wèi tóu děng guó wǔ wàn jūn duì qù yuán jiù suō chē wáng。 bān chāo jiù zhào jí liǎo jiàngxiào hé yú tián wáng shāng yì dào：“ yǎn xià wǒ men guǎ bù dí zhòng， wéi yī de bàn fǎ bù rú biǎo miàn shàng gè zì sàn qù， yú tián jūn cóng zhè lǐ xiàng dōng 'ér qù， wǒ jūn jiù cóng zhè lǐ xiàng xī yùn dòng， kě yǐ děng dào hūn hēi gǔ xiǎng hòu fēn tóu chū fā。” bìng 'àn zhōng fàng sōng duì fú lǔ de kānguǎn。 qiūcí wáng dǎ tàn dào hàn jūn dòng xiàng shí fēn gāo xīng， qīn zì shuài lǐng yī wàn qí bīng gǎn dào xī biān qù lán jié bān chāo， lìng jiào wēn sù wáng dài lǐng bā qiān qí bīng gǎn dào dōng biān qù jū jī yú tián jūn。 bān chāo dé xī liǎng zhī dí jūn yǐ jīng fēn bīng 'ér chū， biàn mì mì dì bǎ gè bù bīng lì zhào jí lǒng lái， zài jī jiào shí fēn fēi chí bēn xí suō chē jūn yíng， suō chē jūn yī piàn jīng luàn， sì fāng bēn táo， bān chāo zhuī jī jiān dí wǔ qiān duō rén， jiǎo huò liǎo dà liàng de shēng chù cái wù， suō chē wáng yú shì zhǐ yòu tóu jiàng。 qiūcí děng guó zhǐ hǎo gè zì chè tuì。 bān chāo cóng cǐ wēi zhèn xī yù。
　　 tā shì shì jiè zuì zǎo de zhí mín zhě zhī yī tā shì yǐ zhàn yǎng zhàn de hángjiā lǐ shǒu
　　 tā shì yǐ yí zhì yí zhèng cè de bí zǔ . tā kǒng pà shì xīn jiāng fēn lí zhù yì zhě zuì tòng hèn de lì shǐ rén wù
　　 tā jiù shì bān chāo。 tā zài《 hòu hàn shū》 yòu zhōng zì jǐ de yī xí zhī dì。 tā shēn chǔyú chuán qí bān de jiā zú。 tā shǎo yòu tóu bǐ cóng róng zhī zhì。 tā céng yǐ sān shí liù qí píng xī yù。
　　 tā shì yī gè shí dài de jiǎn yǐng。
　　
　　 bān shì sān fù zǐ
　　 bān biāo、 bān gù、 bān chāo shì bān shì sān fù zǐ， tā men jiàn gōng lì yè， qīng shǐ zài shū xūn， yán huáng zǐ sūn míng jì yú xīn。
　　 bān biāo， zì shū pí， dōng hàn shǐ xué jiā。 dōng hàn chū rèn xú lìng， yīn bìng miǎn guān。 tā zhuān lì cóng shì shǐ xué， yǐ《 shǐ jì》 suǒ jì shǐ shí， zhǐ yú hàn wǔ dì tài chū nián jiān， nǎi shōu jí shǐ liào， zuò《 hòuzhuàn》 liù shí yú piān， wéi qí zǐ bān gù xiū《 hàn shū》， diàn dìng liǎo jī chǔ； bān biāo xiě fù、 lùn、 shū、 jì、 zòu， yě pō yòu chéng jiù， gōng míng chuán qiān qiū。
　　 bān gù， zì mèng jiān， dōng hàn shǐ xué jiā hé wén xué jiā。 chū jì xù wán chéng qí fù suǒ zhù《 shǐ jì hòuzhuàn》， hòu sī zhuàn hàn shǐ， hàn míng dì yuè qí gǎo， zàn xǔ yòu jiā， shòu yú diǎn xiào mì shū。 fèng zhào wán chéng qí fù suǒ zhù， lì 20 yú nián， xiū chéng《 hàn shū》， shǐ zhī chéng wéi wǒ guó lì shǐ shàng dì yī bù duàn dài shǐ， zài shǐ xué shàng yòu hěn gāo de wén xué jià zhí。 bān gù shàn zuò fù， qí《 liǎng dū fù》， wén cí yuān yǎ， kuài zhì rén kǒu， gǔ jīn chuán sòng。
　　 bān chāo， zì zhòng shēng， bān gù zhī dì， dōng hàn míng jiāng。 bān chāo cóng xiǎo bù xǐ hǎo wén mò， cháng tóu bǐ tàn yuē：“ dà zhàng fū dāng xiào fù jiè zǐ、 zhāng qiān lì gōng xī yù， yǐ qǔ fēng hóu， ān néng jiǔ shì bǐ yàn hū？” dōng hàn míng zhāng liǎng dì shí， bān chāo chū shǐ xī yù， lǚ lì zhàn gōng， fēng dìng yuǎn hóu， qīng shǐ zài gōng xūn。