| wǎngbǐhào： | zhāo shèng gōng huì xiào huáng dì | |||||||||
| miàohào： | yì zōng | |||||||||
| língmù： | jiǎn líng | |||||||||
| ||||||||||
shēng píng
táng yì zōng shì táng cháo zuì hòu yī gè yǐ zhǎngzǐ jí wèi 'ér qiě shì zuì hòu yī gè zài cháng 'ān píng 'ān dù guò dì wáng shēng yá de huáng dì。 rán 'ér， yì zōng zài wèi 15 nián， jiāo shē yín yì zhū rú yǒng， bù sī jìn qǔ， chǒng xìn huàn guān， yíng fèng fó gǔ， miàn duì nèi yōu bù zhī qí wēi， zāo yù wài huàn bù jué qí nán， bǎ xuān zōng zài wèi qī jiān chóngxīn diǎn rán qǐ lái de yī diǎn xī wàng zhī guāng chè dǐ xī miè liǎo。
dà zhōng shí sì nián（ 860）， jí yì zōng jí wèi de dì 'èr nián， èr yuè 'ān zàng liǎo xuān zōng， shí yī yuè gǎi yuán wéi xián tōng。 shǐ yòng zhè yī nián hào， jù shuō shì yīn wéi xuān zōng suǒ zuò de yī shǒu qǔzǐ zhōng yòu“ hǎi yuè yàn xián tōng” de jù zǐ。 yì zōng gǎi yuán shí jì dé tā de fù huáng， dàn jūn lín tiān xià yǐ lái de yán xíng jǔ zhǐ què jīhū kàn bù dào xuān zōng de yǐng zǐ。 xián tōng zhī zhèng yǔ dà zhōng zhī zhèng xiāng bǐ yě shì xiāng jù yáo yáo， bù kě yǐ dào lǐ jì。《 xīn táng shū》 de zuò zhě shuō yì zōng shì“ yǐ hūn yōng xiāng jì”， zhèng shì duì tā de zōng hé píng jià。
chén miǎn yóu lè héng héng yì zōng zài wèi qī jiān， duì yàn huì、 yuèwǔ hé yóu wán de xīng zhì yuǎn yuǎn gāo chū guó jiā zhèng shì， duì shàng cháo de rè qíng míng xiǎn bù rú yǐn jiǔ zuò lè。 yì zōng zài gōng zhōng， měi rì yī xiǎo yàn， sān rì yī dà yàn， měi gè yuè zài gōng lǐ zǒng yào dà bǎi yàn xí shí jǐ cì， qí zhēn yì bǎo， huā yàng fán duō。 chú liǎo yǐn jiǔ， jiù shì guān kàn yuègōng yōu líng yǎn chū， tā yī tiān yě bù néng bù tīng yīnyuè， jiù shì wài chū dào sì zhōu yóu xìng， yě huì dài shàng zhè xiē rén。 yì zōng gōng zhōng gòngyǎng de yuègōng yòu 500 rén zhī duō， zhǐ yào tā gāo xīng， jiù huì duì zhè xiē rén dà jiā shǎng cì， dòng bù dòng jiù shì shàng qiān guàn qián。 tā zài gōng zhōng nì fán liǎo， jiù suí shí dào cháng 'ān jiāo wài de xíng gōng bié guǎn。 yóu yú tā lái qù bù dìng， xíng gōng fù zé jiē dài de guān yuán suí shí dōuyào bèi hǎo shí sù， yīnyuè zì rán yě bù néng quē shǎo。 nà xiē xū yào péi tóng chū xíng de qīn wáng， yě cháng cháng yào bèi hǎo zuò qí， yǐ bèi yì zōng suí shí kě néng zhāo hū tā men wài chū， gǎo dé dà jiā kǔ bù kān yán。《 zī zhì tōng jiàn》 zhōng shuō， yì zōng měi cì chū xíng， gōng tíng nèi wài de hù cóng duō dá shí yú wàn rén， fèi yòng kāi zhī zhī dà nán yǐ jì suàn， zhè chéng wéi guó jiā cái zhèng de yī xiàng chén zhòng fù dān。 duì yú yì zōng de“ yóu yàn wú jié”， dān rèn jiàn guān de zuǒ shí yí liú tuì tí chū quàn jiàn， xī wàng huáng shàng néng gòu yǐ guó shì wéi zhòng， xiàng tiān xià zhǎn shì chū tǐ xù biān jiāng、 guān huái chén mín de zī tài， jiǎn shǎo yú lè。 duì cǐ， tā gēn běn tīng bù jìn qù。 xián tōng sì nián（ 863） èr yuè， yì zōng jìng jiāng gāo zǔ xiàn líng yǐ xià dào xuān zōng zhēn líng shí liù zuò dì líng tǒng tǒng bài liǎo yī biàn。 sī mǎ guāng shuō：“ bài shí liù líng， fēi yī rì kě liǎo。” táng cháo huáng dì líng mù zuò luò zài guān zhōng wèi běi gāo yuán shàng， 1986 nián chūn tiān， bǐ zhě yīn suí táng kǎo gǔ xué kè yè suí shī mén gāo yì chéng zuò zhuān chē kǎo chá guān zhōng táng dì shí bā líng（ gè bié líng hái méi yòu dào）， hái zú zú yòng liǎo jìn liǎng zhōu， gǔ shí méi yòu xiàn dài huà de jiāo tōng gōng jù， hái yào dài shàng zhòng duō de suí cóng、 jì sì wù pǐn， bì dìng bù shì sān liǎng tiān kě yǐ lái huí de。 yóu lè hègē wǔ， chéng wéi yì zōng rì cháng shēng huó zhōng bù kě huò quē de nèi róng。 zài tā de biǎo shuài zuò yòng xià， zhěng gè guān chǎng yědōu mí màn zhe qióng shē jí yù、 zuì shēng mèng sǐ de fēng qì， wǎn táng zhù míng shī rén wéi zhuāng shī zhōng yòu“ xián tōng shí dài wù qíng shē” de shuō fǎ， tā suǒ yǒng“ yáo chí yàn bà guī lái zuì， xiào shuō jūn wáng zài yuè gōng”， zhèng shì duì zhè yī shì tài zuì hǎo de miáo huì。
rèn xiāng bù míng héng héng yì zōng jí wèi zhī chū bà miǎn liǎo lìng hú táo， gǎi rèn liǎo bái mǐn zhōng。 bái mǐn zhōng shì qián cháo lǎo chén， dàn zài rù cháo shí bù shèn shuāi shāng， yī zhí wò bìng zài chuáng wú fǎ bàn gōng。 tā sān cì shàng biǎo qǐng qiú cí zhí， yì zōng dōubù pī zhǔn。 bái mǐn zhōng yòu bìng， zhèng zhōng xià huái， yì zōng kě yǐ jiè gù bù lǐ cháo zhèng， hé qí tā de zǎixiàng cháo huì tǎo lùn zhèng shì yě shì fū yǎn liǎo shì， tā xīn sī gēn běn bù zài zhè lǐ。 suǒ yǐ yòu wèi dān rèn yòu bǔ jué de jiàn guān wáng pǔ shuō：“ bái mǐn zhōng zì zhèng yuè wò bìng， yǐ yòu sì gè yuè liǎo。 bì xià suī rán yě hé qí tā de zǎixiàng zuò yǔ， dàn wèi cháng yòu dào sān kè（ gǔ dài yī zhòu yè wéi yī bǎi kè） de。 zhè yàng， bì xià nà yòu xián xiá hé zǎixiàng tǎo lùn tiān xià dà shì ní？” zhè fān huà shǐ yì zōng hěn bù shū fú， jìng bǎ wáng pǔ biǎn chū cháo tíng qù rèn liǎo gè xiàn lìng。 fù zé xíng shǐ fēng bó quán lì de jǐshìzhōng rèn wéi wáng pǔ shì jiàn guān， lùn shì bù yìng dāng biǎn chì， jiù 'àn zhào táng cháo de zhì dù tuì huí liǎo zhè yī mìng lìng， méi yòu xià fā。 yì zōng jiù jiāng cǐ shì jiāo gěi zǎixiàng fù yì， nà xiē zǎixiàng bù gù guó jiā tǐ zhì， rèn wéi wáng pǔ bù jǐn shì duì huáng shàng quàn jiàn， yě shè jí dào zǎixiàng bái mǐn zhōng， jìng rán tóng yì bǎ wáng pǔ biǎn zhí。
yì zōng zài wèi qī jiān， yī gòng rèn yòng liǎo 21 wèi zǎixiàng： lìng hú táo、 bái mǐn zhōng、 xiāo yè、 xià hóu zī、 jiǎng shēn、 dù shěn quán、 dù cóng、 bì、 yáng shōu、 cáo què、 gāo qú、 xiāo zhì、 xú shāng、 lù yán、 yú cóng、 wéi bǎo héng、 wáng duó、 liú yè、 zhào yǐn、 xiāo fǎng、 cuī yàn zhāo。 yóu yú yì zōng zì jǐ duì zhèng shì xīng zhì bù gāo， zǎixiàng de shì wù xìng quán lì hái shì hěn dà， běn kě yǐ fā huī hěn dà de zuò yòng， wèn tí shì dà duō shù zǎixiàng bù shì lù lù wú wéi zhě， jiù shì 'ài cái rú mìng、 wéi rén bù kān zhī bèi。 shuāng 'ěr tí liáng yín guō
xiàng xián tōng chū rèn zǎi xiāng de dù cóng， shì dé zōng cháo zǎixiàng dù yòu zhī sūn、 xiàn zōng de fù mǎ， běn rén bìng bù jù bèi shí jì cáigàn， shī wèi sù cān， rén sòng wài hào“ tū jiǎo xī”。 xián tōng wǔ nián rèn xiāng de lù yán lā bāng jié pài， zhāo nà huì lù， shē sì bù fǎ， hái bǎ zhèng shì wěi tuō gěi qīn xìn shǔ xià xiǎo lì biān xián。 yī gè jiào chén pán sǒu de guān yuán xiàng yì zōng bào gào shuō， rú chāo liǎo biān xián jiā， kě zuǒ zhù guó jiā liǎng nián de jūn fèi， bèi yì zōng tòng chì liǎo yī fān， cóng cǐ gèng shì wú rén gǎn yán。 lù yán hé shāo hòu rèn xiāng de fù mǎ dū wèi wéi bǎo héng hàng xiè yī qì， èr rén“ shì dòng tiān xià”， dāng shí rén chēng tā men wéi“ niú tóu 'ā bàng”， yì sī shì xiàng lì guǐ yī yàng“ yīn 'è kě wèi”。 yì zōng cháo de zǎixiàng tān wū fǔ huà xiāng dāng yán zhòng， cháng 'ān chéng zhōng de jū mín bǎ qí zhōng de cáo què、 yáng shōu、 xú shāng、 lù yán děng jǐ gè zǎi xiāng de xìng míng biān liǎo yī shǒu gē yáo shuō： què què wú lùn shì， qián cái zǒng bèi shōu。 shāng réndōu bù guǎn， huò lù（ lù） jǐ shí xiū？
yì zōng cháo de zhè xiē zǎixiàng， háo wú dà chén fēng fàn， gèng jiā zhòng liǎo táng wáng cháo de tǒng zhì wēi jī。
bù xī guān shǎng héng héng yǔ xuān zōng 'ài xī guān shǎng bù qīng yì shòu rén bù tóng， yì zōng duì yú guān shǎng háo bù zài hū。 tā shǎng rén guān zhí、 cì rén qián cái， cháng cháng shì xīng zhī suǒ zhì、 suí xīn suǒ yù。 líng guān lǐ kě jí， shàn yīn lǜ， yóu néng zhuǎn hóu wéi xīn shēng， yīn cí wǎn zhuǎn qū zhé， tīng zhě wàng juàn， jīng shī shì jǐng shāng jiǎ tú fū xiàng zhuī xīng yī bān mó fǎng tā， hū wéi“ pāi dàn”。 yì zōng 'ài nǚ tóng chāng gōng zhù sǐ hòu， tā pǔ xiě liǎo《 tàn bǎi nián wǔ qū》， cí yǔ qī cè， wén zhě tì liú， shǐ huáng dì de sī niàn zhī qíng shēn shòu fǔ wèi。 yì zōng yīn cǐ hěn chǒng 'ài tā， bǎ tā fēng wéi wēi wèi jiāng jūn。 shòu yǐ líng guān cháo tíng guān zhí， zhè shì táng cháo cóng méi yòu de xiān lì。 tài zōng shí duì gōng shāng zá sè zhī liú de rèn zhí zuò liǎo yán gé xiàn zhì， duì zhè xiē rén jǐn xiàn yú shǎng cì cái wù， cóng lái bù zhǔn chāo shòu guān zhì。 wén zōng shí xiǎng shòu yú yī gè yuèguān wáng fǔ shuài de zhí wù， yě yīn wéi zāo dào jiàn guān de qiáng liè fǎn duì 'ér gǎi shòu wéi dì fāng zhōu zhèng fǔ de zhǎngshǐ。 yì zōng shòu yú lǐ kě jí cháo tíng guān zhí， zǎixiàng yě tí chū guò yì jiàn， dàn shì tā gēn běn bù tīng。 lǐ kě jí de 'ér zǐ qǔ qī， yì zōng cì tā 'èr yín zūn jiǔ， qí shí lǐ miàn bù shì jiǔ， ér shì“ jīn cuì”。 lìng wài， kē jǔ qǔ shì shì táng cháo yǐ lái zuì wéi shì zǐ kàn zhòng de rù shì zhī tú， yóu qí shì jìn shì kē zài táng cháo xiǎng yòu chóng gāo de shēng yù， suǒ yǐ táng rén yòu suǒ wèi“ sān shí lǎo míng jīng， wǔ shí shǎo jìn shì” zhī shuō。 běn lái shì měi nián chūn tiān yóu lǐ bù fù zé kǎo shì xuǎn bá， yì zōng de qīn xìn zé bù xū yào cān jiā lǐ bù kǎo shì， zhí jiē yǐ“ tè chì cì jí dì” de fāng shì bèi shòu yú jìn shì chū shēn。 zài diàn shì hái méi yòu xiàng zhào sòng shí qī yǐ jīng zhì dù huà de táng cháo shí qī， zhè yī zuò fǎ xiǎn rán shì chū yú yì zōng gè rén de 'ài zēng。 huáng dì de chì shū dài tì liǎo lǐ bù de jīn bǎng， jūn zhù chéng wéi cì jìn shì jí dì zhě de zuò zhù， yīn wéi huáng dì de 'ēn chóng 'ér“ dēng lóng mén”， suǒ wèi“ jìn mén jiù shì lóng mén， shèng zhù yǒng wéi zuò zhù”， zài yì zōng shí qī chéng wéi rén men cháo fěng de huà tí。
ài mù xū róng héng héng yì zōng shì yī gè jí duān 'ài mù xū róng、 hàodàxǐgōng de huáng dì， zhè cóng tā zūn hào de shù zì zhī duō jiù kě yǐ kàn chū。 zūn hào， jiù shì wèile biǎo gōng míng dé， měi féng huáng dì jiā zūn hào， yī dìng yào jǔ xíng lóng zhòng de yí shì， yào xiàng quán guó bān bù zhào shū， tóng shí jǔ xíng dà shè。 xián tōng sān nián zhēngyuè qún chén gěi yì zōng shàng liǎo“ ruì wén míng shèng xiào dé huáng dì” de zūn hào， dàn shì tā gǎn jué hái bù mǎn zú， dào xián tōng shí 'èr nián zhēngyuè， zài shàng liǎo 12 zì de zūn hào： ruì wén yīng wǔ míng dé zhì rén dà shèng guǎng xiào huáng dì。 táng cháo de huáng dì zhōng， gāo zǔ、 tài zōng dōuméi yòu zài huó zhe de shí hòu jiā zūn hào， cǐ hòu huáng dì shàng zūn hào jī běn shàng dōushì 4 zì huò zhě 6 zì， yòu de dá dào 8 zì huò zhě 10 zì。 xuán zōng céng gěi zì jǐ jiā liǎo“ kāi yuán tiān dì dà bǎo shèng wén shén wǔ xiào dé zhèng dào huáng dì” 14 zì de zūn hào， bìng gěi liè zǔ liè zōng yī lǜ zhuī jiā liǎo zūn hào。 hòu lái wǔ zōng yě yòu 14 zì zūn hào： rén shèng wén wǔ zhāng tiān chéng gōng shén dé míng dào dà xiào huáng dì。 sù zōng shí qún chén jiā zūn hào“ qián yuán dà shèng guāng tiān wén wǔ xiào gǎn huáng dì”， dàn tā zài shàng yuán 'èr nián（ 761） jiǔ yuè 'èr shí yī rì xià zhào qù diào liǎo“ qián yuán dà shèng guāng tiān wén wǔ xiào gǎn” 10 zì de zūn hào， zhǐ chēng“ huáng dì”。 hòu lái xiàn zōng de zūn hào yě shì 10 zì： yuán hé shèng wén shén wǔ fǎ tiān yìng dào huáng dì。 kě yǐ kàn chū， yì zōng de zūn hào zì shù jīhū kě yǐ gǎn shàng xuán zōng hé wǔ zōng， dàn shì jiù zhèng jì huò zhě zhì guó cáigàn 'ér yán， bù yào shuō wú fǎ yǔ xuán zōng tóng rì 'ér yǔ， jiù shì wǔ zōng tā yě bǐ bù shàng。
qīn xìn gōng zhù héng héng yì zōng duì dài zōng shì qīn shǔ de tài dù， cóng duì tóng chāng gōng zhù de nì 'ài jiù kě jiàn chū tā yǔ xuān zōng yán gé yào qiú zōng shì de qíng kuàng míng xiǎn bù tóng。 tóng chāng gōng zhù shì tā chǒng 'ài de guō shū fēi suǒ shēng， xuǎn wéi bǎo héng wéi fù mǎ。 gōng zhù xià jià zhī rì， yì zōng qīng gōng zhōng zhēn wán yǐ wéi zī sòng， tā hái zài jīng shī de guǎng huà lǐ cì gěi gōng zhù yī chù zhái yuàn， mén chuāng jūn yòng zá bǎo zhuāng shì， jǐng lán、 yào jiù、 cáo guì děngdōu shì jīn yín zhì zuò， lián zhào lí jī kuāng dōushì yòng jīn lǚ biān zhì 'ér chéng。 chuáng yòng shuǐ jīng、 dài mào、 liú lí děng zhì zuò， chuáng tuǐ de zhī jià diāo shì yě shì jīn guī yín lù， qí tā rú zhè gū zhěn、 fěi cuì xiá、 shén sī xiù bèi、 yù rú yì、 sè sè mù、 wén bù jīn、 huǒ cán mián、 jiǔ yù chāi děng jūn lái zì yì yù。 lìng wài cì qián 500 wàn guàn， qí tā de jīn yín zhū bǎo bù jì qí shù。 tóng chāng gōng zhù jiā yòu yī zhǒng“ chéng shuǐ bó”，
chóng nìng fó jiào héng héng wǔ zōng miè fó yǐ hòu， fó jiào shì lì shòu dào chén zhòng dǎ jī。 xuān zōng jí wèi hòu， yòu lù xù huī fù liǎo sì yuàn。 dào yì zōng shí qī， fó jiào shì lì yòu xùn sù fā zhǎn qǐ lái。 tā běn rén chén nì qí zhōng， guǎng jiàn fó sì， dà zào fó xiàng， bù shī qián cái wú shù。 zài yì zōng de chàng dǎo xià， dà guī mó de fǎ huì dào chǎng kōng qián xīng shèng， cháng 'ān fó sì zhōng de jīng shēng fó hào yòu kāi shǐ xiǎng chè pěng zhēn shēn pú sà
qǐ lái。 fó jīng de dà liàng xū qiú cì jī liǎo yìn shuà shù de fā dá， xiàn cún shì jiè shàng zuì zǎo de yìn shuà pǐn zhī yī jiù shì xián tōng jiǔ nián（ 868） kè yìn de《 jīn gāng jīng》 juǎnzǐ， jīn cáng yú lún dūn dà yīng bó wù guǎn。 xiàn cún guó nèi zuì zǎo de yìn shuà pǐn， yě shì fó jiā de“ tuó luó ní jīng zhòu”。 cóng fǎ mén sì dì gōng fā xiàn de“ pěng zhēn shēn pú sà” hé“ yín jīn huā shuāng lún shí 'èr huán xī zhàng” děng， yě shì chì zào yú xián tōng nián jiān de jīng měi wén wù。 yì zōng chóng nìng fó jiào de gāo cháo shì jì xiàn zōng zhī hòu yòu yī cì jǔ xíng liǎo dà guī mó de chóng fó huó dòng héng héng fǎ mén sì yíng fèng fó gǔ。
xián tōng shí sì nián（ 873） sān yuè， yì zōng 'ān pái yíng fèng fó gǔ de zhào shū yī xià， lì jí zhāo zhì qún chén de quàn jiàn。 dà chén men yī zhì de lǐ yóu shì cǐ jǔ láo mín shāng cái， ér qiě yòu xiàn zōng yíng fèng fó gǔ zhī hòu bào sǐ de qián chē zhī jiàn， jūn rèn wéi cǐ jǔ bù xiáng。 yì zōng duì cǐ chōng 'ěr bù wén， tā duì dà chén men jiǎng：“ zhèn néng huó zhe jiàn dào fó gǔ， jiù shì sǐ liǎo yě méi yòu shénme kě yǐ yí hàn liǎo！” zhè cì yíng fèng fó gǔ de guī mó， bǐ qǐ xiàn zōng shí qī shì yòu guò zhī 'ér wú bù jí。 cóng jīng shī dào fǎ mén sì yán tú zhī shàng， jìn jūn hé bīng zhàng mián yán shù shí lǐ， chǎng miàn zhī zhuàng guān， yuǎn yuǎn chāo chū huáng dì zhù chí de jì tiān dà diǎn。 sì yuè bā rì， fó gǔ shè lì yíng rù jīng chéng， zài gōng zhōng gòngfèng sān tiān hòu， yì zōng yǔn xǔ sòng dào jīng chéng de sì yuàn ràng bǎi xìng zhān yǎng。 qián chéng de xìn zhòng bù xī diǎn rán zì jǐ de shǒu bì huò zhě zài tóu dǐng shàng rán xiāng fèng lǐ， fù háo zhī jiā zé jǔ xíng fǎ huì， bù xī huā fèi jù zī， tā men shèn zhì yǐ shuǐ yín wéi chí， yǐ jīn yù wéi shù， zhāo jí gāo sēng dà dé， yòu qǐng lái xì bān zǐ zài gē zài wǔ。 zǎixiàng yǐ xià cháo tíng bǎi guān yě jìng xiāng shīshě jīn bó， shù liàng xiāng dāng kě guān。 zhè cì yíng fèng fó gǔ chí xù liǎo xiāng dāng cháng de shí jiān， zhí dào xī zōng jí wèi hòu cái bǎ fó gǔ sòng guī fǎ mén sì。
yì zōng rú cǐ jiān jué dì yíng fèng fó gǔ zhēn shēn shè lì， yòng tā zì jǐ de huà shuō shì“ wéi bǎi xìng qí fú”， shí jì shàng tā shì wéi gěi zì jǐ dài lái fú qì， shì wéi liǎo“ shèng shòu wàn chūn”， yě jiù shì wéi zì jǐ qí qiú píng 'ān。 jù yòu fěng cì yì wèi de shì， fó gǔ zhēn shēn shè lì bìng méi yòu gěi zhè gè dàoxíng nì shī de huáng dì dài lái fú yìn。 fó gǔ yíng rù jīng shī hòu de dāng nián liù yuè， yì zōng yòu yī cì bìng zhòng。 qī yuè shí liù rì， yì zōng jiù yǐ jīng“ jí dà jiàn”， dào liǎo wú lì huí tiān de dì bù。 nán guài jiù shí shǐ jiā yòu rén píng jià shuō：“ fó gǔ cái rù yú yìng mén， lóng yǐ qì yú cāng yě。” yì sī shì shuō yì zōng yíng fèng de fó gǔ gāng gāng jìn mén， zài zhe tā líng jiù de sāngchē jiù yǐ bàn zhe zhòng rén de kū qì dào liǎo mù dì。
xián tōng shí sì nián（ 873） qī yuè shí jiǔ rì， 41 suì de yì zōng zài xián níng diàn jié shù liǎo tā jiāo shē yín yì de yī shēng。 dì 'èr nián 'èr yuè， bèi 'ān zàng zài jiǎn líng（ wèi yú jīn shǎn xī fù píng）。 zhè shí dà táng dì guó mò shì de wǎn gē yǐ shì yǐn yuē kě wén liǎo。
hòu fēi zǐ nǚ
huáng hòu
huì 'ān wáng huáng hòu， shēng táng xī zōng。
gōng xiàn wáng huáng hòu， shēng táng zhāo zōng。
fēi pín
shū fēi guō shì， guō shū fēi shēng tóng chāng gōng zhù。
dé fēi wáng shì， hán guó fū rén wáng shì zhuī zèng dé fēi， wáng dé fēi shēng chāng níng gōng zhù sān rén。
zǐ
táng xī zōng， mǔ huì 'ān huáng hòu wáng shì。
táng zhāo zōng， mǔ gōng xiàn huáng hòu wáng shì。
lǐ yì， xián tōng sān nián fēng wèi wáng。
lǐ tǐng， xián tōng sān nián fēng liáng wáng， qián fú liù nián hōng。
lǐ jí， xián tōng sān nián fēng shǔ wáng。
lǐ kǎn， xián tōng liù nián fēng yǐng wáng， shí nián fēng wēi wáng。
lǐ bǎo， xián tōng shí sān nián fēng jí wáng， yǔ mù wáng tóng fēng。 wáng yú xiōng dì wéi zuì xián。 dāng chū， táng xī zōng shì shì， wáng zuì cháng， jiāng lì zhī， yáng fù gōng dú yì yǐ zhāo zōng sì。 qián níng yuán nián， lǐ mào zhēn děng yǐ bīng rù jīng shī， móu fèi dì lì wáng， huì lǐ kè yòng yǐ bīng zhú xíng yú， nǎi zhǐ。
gōng 'āi tài zǐ lǐ yǐ， chū fēng mù wáng。 lǐ yǐ wéi liú jì shù suǒ shā， tiān fù chū nián zhuī zèng。
nǚ
wèi guó wén yì gōng zhù， guō shū fēi suǒ shēng。 shǐ fēng tóng chāng gōng zhù。 xià jià wéi bǎo héng。 xián tōng shí nián hōng。 dì jì sù suǒ 'ài， zì zhì wǎn gē， qún chén bì hé。 yòu xǔ bǎi guān jì yǐ jīn bèi、 yù chē、 xīn fú， huǒ zhī， mín zhēng qǔ wēi yǐ tài bǎo。 jí zàng， dì yǔ fēi zuò yán xīng mén， kū yǐ guò jiù， zhàng wèi mí shù shí lǐ， yě jīn wéi yǒng， guài bǎo qiān jì shí mù zhōng， yǔ rǔ bǎo tóng zàng。 zhuī fēng jí shì。
ān huà gōng zhù。
pǔ kāng gōng zhù， zǎo yāo。
chāng yuán gōng zhù， hōng xián tōng shí。
chāng níng gōng zhù， mǔ wáng dé fēi。
jīn huá gōng zhù。
rén shòu gōng zhù。
yǒng shòu gōng zhù。
suì níng gōng zhù， dì shí yī nǚ。
zhù： suì níng gōng zhù《 xīn táng shū · gōng zhù chuán》 lòu zài。 lù xīn yuán biān ji《 táng wén shí yí》 juàn sān sì， cuī zhì yuǎn《 hè fēng gōng zhù biǎo》（ cǐ shū fùzǎi yú《 quán táng wén》）：“ chén mǒu yán： chén dé jìn zòu yuàn zhuàng bào， fèng qù nián shí yuè shí sì rì chì zhǐ， huáng dì dì shí yī mèi fēng suì níng gōng zhù。 cháng nǚ fēng táng xīng gōng zhù。 cì nǚ fēng yǒng píng gōng zhù。” jù《 xīn táng shū · gōng zhù chuán》， táng xīng gōng zhù hé yǒng píng gōng zhù jūn wéi xī zōng zhī nǚ， zé suì níng gōng zhù wéi xī zōng zhī mèi， yì zōng zhī nǚ。