| xìng： | zhuāng | ||
| míng： | zhōu | ||
| zì： | zǐ xiū | ||
yuèdòuzhuāng zǐzài百家争鸣dezuòpǐn!!! | |||
tā de sī xiǎng bāo hán zhe pǔ sù biàn zhèng fǎ yīn sù， rèn wéi yī qièshì wù dōuzài biàn huà， tā rèn wéi“ dào” shì“ xiān tiān shēng dì” de， cóng“ dào wèi shǐ yòu fēng”（ jí“ dào” shì wú jiè xiàn chā bié de）。 zhù zhāng“ wú wéi”， fàng qì shēng huó zhōng de yī qiē zhēng dǒu。 yòu rèn wéi yī qièshì wù dōushì xiāng duì de， yīn cǐ tā fǒu dìng zhī shí， fǒu dìng yī qiē shì wù de běn zhì qū bié， jí lì fǒu dìng xiàn shí， huàn xiǎng yī zhǒng“ tiān dì yǔ wǒ bìng shēng， wàn wù yǔ wǒ wéi yī” de zhù guān jīng shén jìng jiè， ān shí chù shùn， xiāo yáo zì dé， dǎo xiàng liǎo xiāng duì zhù yì hé sù mìng lùn。
zhuāng zǐ de wén zhāng， xiǎng xiàng lì hěn qiáng， wén bǐ biàn huà duō duān， jù yòu nóng hòu de làng màn zhù yì sè cǎi， bìng cǎi yòng yù yán gù shì xíng shì， fù yòu yōu mò fěng cì de yì wèi， duì hòu shì wén xué yǔ yán yòu hěn dà yǐng xiǎng。 zhuāng zhōu hé tā de mén rén yǐ jí hòu xué zhě zhù yòu《 zhuāng zǐ》， yì chēng《 nán huá jīng》， dào jiā jīng diǎn zhī yī。《 hàn shū yì wén zhì》 zhù lù《 zhuāng zǐ》 wǔ shí 'èr piān， dàn liú xià lái de zhǐ yòu sān shí sān piān。 qí zhōng nèi piān qī piān， yī bān dìng wéi zhuāng zǐ zhù； wài piān zá piān kě néng càn zá yòu tā de mén rén hé hòu lái dào jiā de zuò pǐn。
《 zhuāng zǐ》 zài zhé xué、 wén xué shàng dōuyòu jiào gāo yán jiū jià zhí。 míng piān yòu《 xiāo yáo yóu》、《 qí wù lùn》、《 yǎng shēng zhù》，《 yǎng shēng zhù》 zhōng de“ páo dīng jiě niú” yóu wéi hòu shì chuán sòng。
《 shǐ jì》 de jiè shào
《 shǐ jì》 yòng liáo liáo jǐ xíng zì jiè shào liǎo zhuāng zǐ， shuō tā zhù shū shí yú wàn yán， dà dǐ dōushì yù yán， rú qí zhōng de《 yú fù》、《 dào zhí》、《 qū qiè》 děng piān， dōushì yòng lái gōng jī kǒng zǐ de xué shuō， cóng 'ér biàn míng lǎo zǐ de zhù zhāng de。
《 zhuāng zǐ》
《 zhuāng zǐ》 gòng sān shí sān piān， fēn“ nèi piān”、“ wài piān”、“ zá piān” sān gè bù fēn， yī bān rèn wéi“ nèi piān” de qī piān wén zì kěn dìng shì zhuāng zǐ suǒ xiě de，“ wài piān” shí wǔ piān yī bān rèn wéi shì zhuāng zǐ de dì zǐ men suǒ xiě， huò zhě shuō shì zhuāng zǐ yǔ tā de dì zǐ yī qǐ hé zuò xiě chéng de， tā fǎn yìng de shì zhuāng zǐ zhēn shí de sī xiǎng；“ zá piān” shí yī piān de qíng xíng jiù yào fù zá xiē， yīngdāng shì zhuāng zǐ xué pài huò zhě hòu lái de xué zhě suǒ xiě， yòu yī xiē piān fú jiù rèn wéi kěn dìng bù shì zhuāng zǐ xué pài suǒ yòu de sī xiǎng， rú《 dào zhí》、《 shuō jiàn》 děng。 nèi piān zuì jí zhōng biǎo xiàn zhuāng zǐ zhé xué de shì《 qí wù lùn》、《 xiāo yáo yóu》、《 dà zōng shī》 děng。
zhuāng zǐ de pǐn zhì
zhuāng zǐ kàn qǐ lái shì yī gè fèn shì jí sú de rén， tā shēng huó zài zhàn guó shí qī， yǔ liáng huì wáng、 qí xuān wáng tóng shí， yuē bǐ mèng kē de nián líng lüè xiǎo， céng zuò guò qī yuán xiǎo lì， shēng huó hěn qióng kùn， què bù jiē shòu chǔ wēi wáng de zhòng jīn pìn qǐng， zài dào dé shàng qí shí shì yī wèi fēi cháng lián jié、 zhèng zhí， yòu xiāng dāng lēng jiǎo hé fēng máng de rén。
suī rán tā yī shēng dàn bó míng lì， zhù zhāng xiū shēn yǎng xìng、 qīng jìng wú wéi， zài tā de nèi xīn shēn chù zé chōng mǎn zhe duì dāng shí shì tài de bēi fèn yǔ jué wàng， cóng tā zhé xué yòu zhe tuì yǐn、 bù zhēng、 shuài xìng de biǎo xiàng shàng， kě yǐ kàn chū zhuāng zǐ shì yī gè duì xiàn shí shì jiè yòu zhe qiáng liè 'ài hèn de rén。
zhèng yīn wéi shì dào wū zhuó， suǒ yǐ tā cái tuì yǐn； zhèng yīn wèiyòu huáng què zài hòu de jīng lì， suǒ yǐ tā cái yǔ shì wú zhēng； zhèng yīn wéi rén shēng yòu tài duō bù zì yóu， suǒ yǐ tā cái qiáng diào shuài xìng。 zhuāng zǐ shì yǐ shuài xìng 'ér tū xiǎn qí tè lì de rén gé mèi lì de。 zhèng yīn wéi 'ài de rè liè， suǒ yǐ tā cái hèn de chè dǐ， tā rèn wéi zuò guān qiāng hài rén de zì rán běn xìng， bù rú zài pín jiàn shēng huó zhōng zì dé qí lè， qí shí jiù shì duì xiàn shí qíng xíng guò yú hēi 'àn wū zhuó de yī zhǒng qiáng liè de jué xǐng yǔ fǎn dàn。
zhuāng zǐ shì zhù zhāng jīng shén shàng de xiāo yáo zì zài de， suǒ yǐ zài xíng tǐ shàng， tā yě shì tú dá dào yī zhǒng bù xū yào yǐ lài wài lì 'ér néng chéng jiù de yī zhǒng xiāo yáo zì zài jìng jiè； zhuāng zǐ shì zhù zhāng yǔ zhòu zhōng de wàn shì wàn wù dū jù yòu píng děng de xìng zhì， rén róng rù yú wàn wù zhī zhōng， cóng 'ér yǔ yǔ zhòu xiāng zhōng shǐ； zhuāng zǐ tí chàng hù yǎng shēng mìng de zhù zǎi yì jí rén de jīng shén shì yào shùn cóng zì rán de fǎ zé， yào 'ān shí 'ér chù shùn； zhuāng zǐ yào qiú zhòng shì nèi zài dé xìng de xiū yǎng， dé xìng chōng zú， shēng mìng zì rán liú zhù chū yī zhǒng zì zú de jīng shén de lì liàng。
zhuāng zǐ suǒ chí de yǔ zhòu hé rén de guān xì
zhuāng zǐ suǒ chí de yǔ zhòu yǔ rén de guān xì shì“ tiān rén hé yī” de， shì wù wǒ liǎng wàng de， suǒ yǐ tā yòu zhe tōng dá de shēng sǐ guān； zhuāng zǐ rèn wéi shì dào gěi liǎo wǒ men xíng mào， tiān jǐyǔ liǎo wǒ men xíng tǐ， wǒ men yào zuò de shì bù yào yīn wéi hàowù 'ér sǔn hài zì jǐ de běn xìng。 tā yǐ rén de wán zhěng shēng mìng wéi qǐ diǎn lái sī kǎo rén yīngdāng dù guò yī gè zěn yàng de shēng huó lǚ chéng。
tā chāo yuè liǎo rèn hé zhī shí tǐ xì hé yì shí xíng tài de xiàn zhì， zhàn zài tiān dào de huán zhōng hé rén shēng biān shàng lái fǎn sī rén shēng， tā de zhé xué shì yī zhǒng shēng mìng de zhé xué， tā de sī kǎo yě jù yòu zhōng jí de yì yì。
ér qiě hái yòu hěn duō sī xiǎng shí fēn chāo qián， bǐ rú“ yī chǐ zhī chuí， rì jié qí bàn， wàn shì bù jié”， jiù shì shù xué lǐ de jí xiàn sī xiǎng。
zhuāng zǐ de zhé xué
“ rén yì” èr zì bèi shì wéi rú jiā sī xiǎng de biāo zhì，“ dào dé” yī cí què shì dào jiā sī xiǎng de jīng huá。 zhuāng zǐ de“ dào” shì tiān dào， shì xiào fǎ zì rán de“ dào”， ér bù shì rén wéi de cán shēng shāng xìng de。
zhuāng zǐ de zhé xué zhù yào jiē shòu bìng fā zhǎn liǎo lǎo zǐ de sī xiǎng。 tā rèn wéi“ dào” shì chāo yuè shí kōng de wú xiàn běn tǐ， tā shēng yú tiān dì wàn wù zhī， ér yòu wú suǒ bù bāo， wú suǒ bù zài， biǎo xiàn zài yī qièshì wù zhī zhōng。 rán 'ér tā yòu shì zì rán wú wéi de， zài běn zhì shàng shì xū wú de。
zài zhuāng zǐ de zhé xué zhōng，“ tiān” shì yǔ“ rén” xiāng duì lì de liǎng gè gài niàn，“ tiān” dài biǎo zhe zì rán， ér“ rén” zhǐ de jiù shì“ rén wéi” de yī qiē， yǔ zì rán xiāng bèi lí de yī qiē。“ rén wéi” liǎng zì hé qǐ lái， jiù shì yī gè“ wěi” zì。
zhuāng zǐ zhù zhāng shùn cóng tiān dào， ér bìng qì“ rén wéi”， bìng qì rén xìng zhōng nà xiē“ wěi” de zá zhì。 shùn cóng“ tiān dào”， cóng 'ér yǔ tiān dì xiāng tōng de， jiù shì zhuāng zǐ suǒ tí chàng de“ dé”。
zài zhuāng zǐ kàn lái， zhēn zhèng de shēng huó shì zì rán 'ér rán de， yīn cǐ bù xū yào qù jiào dǎo shénme， guī dìng shénme， ér shì yào qù diào shénme， wàng diào shénme， wàng diào chéng xīn、 jī xīn、 fēn bié xīn。 jì rán rú cǐ， hái yòng dé zhe zhèng zhì xuān chuán、 lǐyuè jiào huà、 rén yì quàn dǎo？ zhè xiē xuān chuán、 jiào huà、 quàn dǎo， zhuāng zǐ rèn wéi dōushì rén xìng zhōng de“ wěi”， suǒ yǐ yào bìng qì tā。
zuò wéi dào jiā xué pài shǐ zǔ de lǎo zhuāng zhé xué shì zài zhōng guó de zhé xué sī xiǎng zhōng wéi yī néng yǔ rú jiā hé hòu lái de fó jiā xué shuō fēn tíng kàng lǐ de gǔ dài zuì wěi dà de xué shuō。 tā zài zhōng guó sī xiǎng fā zhǎn shǐ shàng zhàn yòu de dì wèi jué bù dī yú rú jiā hé fó jiā。
zhuāng zǐ rèn wéi rén huó zài shì shàng， yóu rú“ yóu yú yì zhī gòu zhōng”， dào chù chōng mǎn wēi xiǎn。 yì zhǐ jūn zhù， gòu zhǐ jūn zhù de xíng fá hé tǒng zhì shǒu duàn。 duì yú jūn zhù de cán bào， zhuāng zǐ shì yī zài qiáng diào de，“ huí wén wèi jūn， qí nián zhuàng， qí xíng dú； qīng yòng qí guó， ér bù jiàn qí guò； qīng yòng mín sǐ， sǐ zhě yǐ guó liàng hū zé ruò jiāo， mín qí wú rú yǐ。”。 suǒ yǐ zhuāng zǐ bù yuàn qù zuò guān， yīn wéi tā rèn wéi bàn jūn rú bàn hǔ， zhǐ néng“ shùn”。“ rǔ bù zhī fū yǎng hǔ zhě hū！ bù gǎn yǐ shēng wù yǔ zhī， wéi qí shā zhī zhī nù yě； bù gǎn yǐ quán wù yǔ zhī， wéi qí jué zhī zhī nù； shí qí jī bǎo， dá qí nù xīn。 hǔ zhī yǔ rén yì lèi 'ér mèi yǎng jǐ zhě， shùn yě； gù qí shā zhě， nì yě。” hái yào fáng zhǐ mǎ pì pāi dào mǎ jiǎo shàng，“ fū 'ài mǎ zhě， yǐ kuāng shèng shǐ， yǐ shèn shèng nì。 shì yòu wén méng pú yuán， ér fǔ zhī bù shí， zé quē xián huǐ shǒu suì xiōng。” bàn jūn zhī nán， kě jiàn yī bān。 zhuāng zǐ rèn wéi rén shēng yīngshì zhuī qiú zì yóu。
yǔ fó jiào xiāng lèi shìde， zhuāng zǐ yě rèn wéi rén shēng yòu bēi de yī miàn。《 qí wù lùn》 zhōng yòu“ yī shòu qí chéng xíng， bù wàng yǐ dài jìn。 yǔ wù xiāng rèn xiāng mí， qí xíng jìn rú chí， ér mò zhī néng zhǐ， bù yì bēi hū！ zhōng shēn yì yì 'ér bù jiàn qí chéng gōng， nié rán pí yì 'ér bù zhī qí suǒ guī， kě bù 'āi xié！ rén wèi zhī bù sǐ， xī yì！ qí xíng huà， qí xīn yǔ zhī rán， kě bù wèi dà 'āi hū？ rén zhī shēng yě， gù ruò shì máng hū？ qí wǒ dú máng， ér rén yì yòu bù máng zhě hū？” zhuāng zǐ rèn wéi rú guǒ néng zuò dào“ qí wù”， nà me tā biàn néng dá dào“ xiāo yáo” de jìng jiè。 zhè shì zhuāng zǐ zhé xué zhōng lìng yī gè zhòng yào gài niàn， zhè shì gè tǐ jīng shén jiě fàng de jìng jiè， jí wú máo dùn dì shēng cún yú shì jiè zhī zhōng。 zhuāng zǐ bìng bù fǒu rèn máo dùn， zhǐ shì qiáng diào zhù guān shàng duì máo dùn de bǎi tuō。 zhuāng zǐ yòng“ wú wéi” lái jiě shì zhè yī shù yǔ， yǔ lǎo zǐ bù tóng， zhè lǐ“ wú wéi” shì zhǐ xīn líng bù bèi wài wù suǒ tuō lěi de zì yóu zì zài， wú jū wú shù de zhuàng tài。 zhè zhǒng zhuàng tài， yě bèi chēng wéi“ wú dài”， yì wéi méi yòu xiāng duì de dōng xī。 zhè shí， rén men pāo qì liǎo gōng míng lì lù，“ chéng tiān dì zhī zhèng， ér yù liù qì zhī biàn， yǐ yóu wú qióng。” zhè jù bèi pǔ biàn rèn wéi《 xiāo yáo yóu》 yī piān zhù zhǐ， tóng shí yě shì《 zhuāng zǐ》 yī shū de zhù zhǐ。 zhè shì yī zhǒng xīn yǔ“ dào” hé yī de jìng jiè。
zhuāng zǐ rèn wéi yī
liú shā hé rèn wéi， zhuāng zǐ de wéi rén zhù yào yòu sì diǎn，“ yī yuē lì chǎng， zhàn zài huán zhōng。 èr yuē fāng fǎ， xìn fèng wú wéi。 sān yuē lǐ xiǎng， zhuī mù zé zhì。 sì yuē xiū yǎng， jǐn shǒu xīn zhāi。”
suǒ wèi huán zhōng， jiù shì bù chí yòu rèn hé lì chǎng。《 nèi piān · qí wù lùn》 zhōng yòu“ dé qí huán zhōng， yǐ yìng wú qióng”，《 zá piān · zé yáng》 zhōng yòu“ dé qí huán zhōng yǐ suí chéng”。 wú wéi zài《 zhuāng zǐ》 zhōng jīng cháng chū xiàn， zhuāng zǐ rèn wéi wú lùn zhì guó hái shì zuò rén， dōuyào wú wéi。 dàn wú wéi pō nán jiě shì， liú shā hé rèn wéi shì“ wěi” huò shì“ rén wéi” de yì sī。“ zé zhì shí bù yī zhuó， bǎi bù yī yǐn， bù qí chù hū fán zhōng”， shì zhuī qiú zì yóu。“ ruò yī zhì， wú tīng zhī yǐ 'ěr 'ér tīng zhī yǐ xīn， wú tīng zhī yǐ xīn 'ér tīng zhī yǐ qì！ tīng zhǐ yú 'ěr， xīn zhǐ yú fú。 qì yě zhě， xū 'ér dài wù zhě yě。 wéi dào jí xū。 xū zhě， xīn zhāi yě。”， suǒ wèi xīn zhāi jiù shì yào pái chú xīn zhōng de zhǒng zhǒng zá niàn。
zhuāng zǐ de dì wèi
zài zhī shí fènzǐ de xīn mù zhōng， lǎo zhuāng， yóu qí shì zhuāng zǐ de zhé xué shì zuì wéi shì yìng chuàng zào lì de xū yào， zuì tiē hé tā men nèi xīn shēn chù yǐn wēi de bù fēn de。 tā zài rú jiā de guīju yán zhěng yǔ fó jiā de jìn yù yán jùn zhī jiān， gěi zhōng guó de zhī shí fènzǐ tí gōng liǎo yī kuài kě yǐ zì yóu hū xī de kōng jiān， tā shì shuài xìng de， shì shùn yìng zì rán de， ér fǎn duì rén wéi de shù fù de， tā zài bǎo quán zì yóu“ shēng mìng” de guò chéng zhōng， jié jìn liǎo zuì dà de xīn lì。
zhuāng zǐ zài zhōng guó zhé xué shǐ shàng jì shì yī wèi yòu zhe xiān míng tè sè de wěi dà zhé xué jiā， yòu fù yú shī rén de qì zhì。 zài tā de zhù zuò zhōng， yòng shēng dòng xíng xiàng 'ér yōu mò guǐ yì de yù yán gù shì lái chǎn shù zì jǐ de sī xiǎng， zhè zhǒng yù yán de fāng shì shǐ zhuāng zǐ de sī xiǎng hé xiǎng xiàng jù yòu zháoshuǐ yī bān de zhěng tǐ xìng。
zhuāng zǐ de wén zhāng jié gòu， hěn qí tè。 kàn qǐ lái bìng bù yán mì， cháng cháng tū wù 'ér lái， xíng suǒ yù xíng， zhǐ suǒ yù zhǐ， wāng yáng zì sì， biàn huà wú duān， yòu shí sì hū bù xiāng guān， rèn yì tiào dàng qǐ luò， dàn sī xiǎng què néng yī xiàn guàn chuān。 jù shì yě fù yú biàn huà， huò shùn huò dǎo， huò cháng huò duǎn， gèng jiā zhī cí huì fēng fù， miáo xiě xì zhì， yòu cháng cháng bù guī zé dì yā yùn， xiǎn dé jí fù biǎo xiàn lì， jí yòu dú chuàng xìng。
zhuāng zǐ yī shēng jié shēn zì 'ài shǐ zhōng guò zhe qīng pín de yǐn jū shēng huó， tā jì chéng bìng fā yáng liǎo lǎo zǐ de dào jiā sī xiǎng， shì jīng shì hài sú de zhé xué dà jiā， yě shì cái huá héng yì de wén xué qí pā。 céng jīng“ zhuāng zhōu mèng dié”， tā fēn bù qíng mèng jìng hé xiàn shí de chā jù。 tā yǔ shí rén huì zǐ yòu“ ān zhī yú lè” de jīng cǎi biàn lùn。 xiāng chuán， zhuāng zǐ qī zǐ guò shì shí， tā gǔ pén 'ér gē。 zhuāng zǐ de yù yán yòu wāng yáng zì sì de xiǎng xiàng， zhěn mì jīng wēi de zhé lǐ， shēng dòng xì nì， huī sǎ zì rú。
zhuāng zǐ wén zì de wāng yáng zì sì， yì xiàng de xióng hún fēi yuè， xiǎng xiàng de qí tè fēng fù， qíng zhì de zī rùn kuàng dá， gěi rén yǐ chāo fán tuō sú yǔ chóng gāo měi miào de gǎn shòu， zài zhōng guó de wén xué shǐ shàng dú shù yī zhì， tā de wén zhāng tǐ zhì yǐ tuō lí yǔ lù tǐ xíng shì， biāo zhì zhe xiān qín sǎnwén yǐ jīng fā zhǎn dào chéng shú de jiē duàn， kě yǐ shuō，《 zhuāng zǐ》 dài biǎo liǎo xiān qín sǎnwén de zuì gāo chéng jiù。
zhuāng zhōu yī shēng zhù shū shí yú wàn yán， shū míng《 zhuāng zǐ》。 zhè bù wén xiàn de chū xiàn， biāo zhì zhe zài zhàn guó shí dài， wǒ guó de zhé xué sī xiǎng hé wén xué yǔ yán， yǐ jīng fā zhǎn dào fēi cháng xuán yuǎn、 gāo shēn de shuǐ píng， shì wǒ guó gǔ dài diǎn jí zhōng de guī bǎo。 yīn cǐ， zhuāng zǐ bù dàn shì wǒ guó zhé xué shǐ shàng yī wèi zhù míng de sī xiǎng jiā， tóng shí yě shì wǒ guó wén xué shǐ shàng yī wèi jié chū de wén xué jiā。 wú lùn zài zhé xué sī xiǎng fāng miàn， hái shì wén xué yǔ yán fāng miàn， tādōu jǐyǔ liǎo wǒ guó lì dài de sī xiǎng jiā hé wén xué jiā yǐ shēn kè de， jù dà de yǐng xiǎng， zài wǒ guó sī xiǎng lì、 wén xué shǐ shàng dōuyòu jí zhòng yào de dì wèi。
zhuāng zǐ duì hòu rén de yǐng xiǎng
hòu rén zài sī xiǎng、 wén xué fēng gé、 wén zhāng tǐ zhì、 xiě zuò jì qiǎo shàng shòu《 zhuāng zǐ》 yǐng xiǎng de， kě yǐ kāi chū hěn cháng de míng dān， jí yǐ dì yī liú zuò jiā 'ér lùn， jiù yòu ruǎn jí、 táo yuān míng、 lǐ bái、 sū shì、 xīn qì jí、 cáo xuě qín děng， yóu cǐ kě jiàn qí yǐng xiǎng zhī dà。
hòu shì dào jiào jì chéng dào jiā xué shuō， jīng wèi jìn nán běi cháo de yǎn biàn， lǎo zhuāng xué shuō chéng wéi dào jiā sī xiǎng de hé xīn nèi róng。 zhuāng zǐ qí rén bìng bèi shén huà， fèng wéi shén líng。 táng xuán zōng tiān bǎo yuán nián（ 724 nián） èr yuè fēng“ nán huá zhēn rén”。 suǒ zhù shū《 zhuāng zǐ》， zhào chēng《 nán huá zhēn jīng》。 sòng huī zōng shí fēng“ wēi miào yuán tōng zhēn jūn”。
guān yú zhuāng zǐ de diǎn gù hé yù yán
shì quán guì rú fǔ shǔ
《 zhuāng zǐ · qiū shuǐ》 zài： huì shī zài liáng guó zuò liǎo zǎixiàng， zhuāng zǐ xiǎng qù jiàn jiàn zhè wèi hǎo péng yǒu。 yòu rén jí máng bào gào huì zǐ， dào：“ zhuāng zǐ lái， shì xiǎng qǔ dài nín de xiàngwèi li。” huì zǐ hěn huāng kǒng， xiǎng zǔ zhǐ zhuāng zǐ， pài rén zài guó zhōng sōu liǎo sān rì sān yè。 nǎ liào zhuāng zǐ cóng róng 'ér lái bài jiàn tā dào：“ nán fāng yòu zhǐ niǎo， qí míng wéi fèng huáng， nín kě tīng shuō guò？ zhè fèng huáng zhǎn chì 'ér qǐ。 cóng nán hǎi fēi xiàng běi hǎi， fēi wú tóng bù qī， fēi liàn shí bù shí； fēi lǐ quán bù yǐn。 zhè shí， yòu zhǐ māo tóu yīng zhèng jīn jīn yòu wèi dì chī zhe yī zhǐ fǔ làn de lǎo shǔ， qià hǎo fèng huáng cóng tóu dǐng fēi guò。 māo tóu yīng jí máng hù zhù fǔ shǔ， yǎng tóu shì zhī dào： ‘ xià！ ’ xiàn zài nín yě xiǎng yòng nín de liáng guó lái xià wǒ má？”
níng zuò zì yóu zhī guī
yī tiān， zhuāng zǐ zhèng zài wō shuǐ chuí diào。 chǔ wáng wěi pài de 'èr wèi dà fū qián lái pìn qǐng tā dào：“ wú wáng jiǔ wén xiān shēng xián míng， yù yǐ guó shì xiāng lěi。 shēn wàng xiān shēng xīn rán chū shān， shàng yǐ wéi jūn wáng fēn yōu， xià yǐ wéi lí mín móu fú。” zhuāng zǐ chí gān bù gù， dàn rán shuō dào；“ wǒ tīng shuō chǔ guó yòu zhǐ shén guī， bèi shā sǐ shí yǐ sān qiān suì liǎo。 chǔ wáng zhēn cáng zhī yǐ zhú xiāng， fù zhī yǐ jǐn duàn， gòngfèng zài miào táng zhī shàng。 qǐng wèn 'èr dà fū， cǐ guī shì nìngyuàn sǐ hòu liú gǔ 'ér guì， hái shì nìngyuàn shēng shí zài ní shuǐ zhōng qián xíng yè wěi ní？” èr dà fū dào：“ zì rán shì yuàn huó zhe zài ní shuǐ zhōng yáo wěi 'ér xíng lā。” zhuāng zǐ shuō：“ èr wèi dà fū qǐng huí qù bā！ wǒ yě yuàn zài ní shuǐ zhōng yè wěi 'ér xíng li。”
shì pín qióng， bù shì liáo dǎo
《 zhuāng zǐ · shān mù》 zài： yī cì， zhuāng zǐ shēn chuān cū bù bǔ dīng yī fú， jiǎo zhe cǎo shéng xì zhù de pò xié， qù bài fǎng wèi wáng。 wèi wáng jiàn liǎo tā， shuō：“ xiān shēng zěn rú cǐ liáo dǎo 'ā？” zhuāng zǐ jiū zhèng dào：“ shì pín qióng， bù shì liáo dǎo。 shì yòu dào dé 'ér bù néng tǐ xiàn， cái shì liáo dǎo； yī pò xié làn， shì pín qióng， bù shì liáo dǎo， cǐ suǒ wèi shēng bù féng shí yě！ dà wáng nín nán dào méi jiàn guò nà téng yuè de yuán hóu má？ rú zài gāo dà de nán mù、 zhāng shù shàng， tā men zé pān yuán qí zhī 'ér wǎng lái qí shàng， xiāo yáo zì zài， jí shǐ shàn shè de hòu yì、 péng méng zài shì， yě wú kě nài hé。 kě yào shì zài jīng jí cóng zhōng， tā men zé zhǐ néng wēi xíng cè shì， chù jù 'ér guò liǎo， zhè bìng fēi qí jīn gǔ biàn dé jiāng yìng bù róu líng liǎo， nǎi shì chù shì bù biàn， wèi zú yǐ chěng qí néng yě，‘ xiàn zài wǒ chù zài hūn jūn luàn xiàngzhī jiān 'ér yù bù liáo dǎo， zěn me kě néng ní？’”
qiǎo lùn sān jiàn， yī yán xīng bāng
zhàn guó shí dài， zhào guó de zhào wén wáng tè bié xǐ huān jiàn shù。 tóu qí suǒ hǎo de jiàn shì men fēn fēn qián lái xiàn jì， yǐ zhì gōng mén zuǒ yòu de jiàn shì dá sān qiān rén zhī duō。 tā men rì yè zài zhào wén wáng miàn qián xiāng hù pàn shā。 měi nián wèicǐ 'ér sǐ shāng de rén shù yǐ bǎi jì， dàn zhào wén wáng réng xīng qù bù jiǎn、 hǎo zhī bù yàn。 yú shì， mín jiān shàng jiàn zhī fēng dà shèng， xiá kè fēng qǐ， yóu shǒu hǎo xián zhī tú rì zhòng， gēng tián zhī rén rì yì jiǎn shǎo， tián yuán huāng wú， guó lì jiàn shuāi。 qí tā zhū hóu guó yì yù chéng cǐ jī huì gōng dǎ zhào guó。
tài zǐ zhào kuī wèicǐ yōu lǜ bù yǐ， zhào jí zuǒ yòu dà chén shāng liàng dào：“ rú cǐ xià qù， bì jiāng guó pò jiā wáng， wéi bié guó suǒ zhì。 zhū wèi dà chén zhōng， rú yòu jì néng yuè dà wáng zhī yì， yòu néng zhǐ jiàn shì xiāng dǒu zhě？ wú jiāng shǎng cì qiān jīn。” zuǒ yòu yì kǒu tóng shēng shuō：” zhuāng zǐ kě dān cǐ rèn。” tài zǐ wèn：“ zhuāng zǐ shì shénme rén？” yī dà chén dá：“ zhuāng zǐ shì gè yǐn shì。 qí cái zú kě jīng bāng， qí néng zú kě wěi guó， qí biàn kě yǐ qǐ sǐ huí shēng， qí shuō kě yǐ jīng tiān dòng dì。 rú néng qǐng tā qián lái， dìng néng shùn dà wáng zhī yì， yòu néng jiù mín yú shuǐ huǒ。” yú shì， tài zǐ biàn pài shǐ zhě dài shàng qiān jīn qù qǐng zhuāng zǐ。
zhuāng zǐ jiàn liǎo shǐ zhě， tīng míng lái yì， shuō dào：“ cǐ shì hé nán， jìng zhí qiān jīn zhī shǎng？” jiān cí bù shōu qiān jīn， ér xié shǐ zhě yī dào qù jiàn tài zǐ， wèn tài zǐ dào：“ tài zǐ cì wǒ zhuāng zhōu qiān jīn dà lǐ， bù zhī yòu hé zhǐ jiào？” tài zǐ dào：“ wén xiān shēng shén míng， tè fèng shàng qiān jīn zuò wéi nín de xué shēng men yī lù shàng lái de kāi xiāo。 xiān shēng bù shōu xià， wǒ zhào kuī hái gǎn shuō shénme ní？” zhuāng zǐ shuō：“ tīng shuō tài zǐ xiǎng yào yòng wǒ zhuāng zǐ de dì fāng， shì yù jué qì dà wáng de pǐ hǎo。 cháng ruò chén shàng quàn dà wáng 'ér nì dà wáng zhī yì。 zé xià yòu fù tài zǐ， wǒ yě huì shòu xíng 'ér sǐ， yào qiān jīn hé yòng？ jiǎ shǐ chén jì néng shàng tǎo dà wáng zhī huān xīn， xià yòu shǐ tài zǐ chènxīn， wǒ zài zhào guó hé qiú 'ér bù dé ní？”
sān tiān hòu， zhuāng zǐ shēn chuān rú fú lái jiàn tài zǐ。 tài zǐ biàn dài tā qù jiàn zhào wén wáng。 wén wáng cháng jiàn chū qiào， bái rèn xiāng dài。 zhuāng zǐ qì yǔ xuān 'áng， shén sè xiāo rán。 rù diàn mén bù qū， jiàn dà wáng bù bài。 dà wáng dào：“ tài zǐ jiè shào nín lái， yù yǐ shénme jiāogěi guǎ rén？” zhuāng zǐ dào：“ chén wén dà wáng hǎo jiàn， gù tè yǐ jiàn shù bài jiàn dà wáng。” wáng shuō：“ nín de jiàn shù yòu hé tè cháng？” zhuāng zǐ shuō：“ chén zhī lì jiàn fēng lì wú bǐ， chén zhī jiàn jì tiān xià wú shuāng， shí bù shā yī rén， qiān lǐ bù liú xíng。” wén wáng tīng liǎo， dà wéi xīn shǎng， zàn dào：“ tiān xià wú dí yǐ！” dào：“ fū shàn wǔ jiàn zhě， shì zhī yǐ xū， kāi zhī yǐ lì， hòu zhī yǐ fā， xiān zhī yǐ zhì。 yuàn dà wáng gěi jī huì， ràng wǒ dé yǐ yī shì。” wén wáng dào：“ xiān shēng qiě xiū xī jǐ tiān， zài guǎn shè dài mìng， děng wǒ 'ān pái hǎo hòu， zài qǐng xiān shēng xiàn jì bǐ jiàn。” yú shì， zhào wén wáng yǐ bǐ jiàn xuǎn zé gāo shǒu， lián sài qī tiān， sǐ shāng zhě liù shí yú rén， dé wǔ、 liù wèi jiǎo jiǎo zhě。 biàn ràng tā men chí jiàn gōng hòu yú diàn xià， qǐng zhuāng zǐ lái yī jué cí xióng。 zhuāng zǐ xīn rán qián lái， zhào wén wáng xià lìng：“ cǐ liù réndōu shì gāo shǒu， wàng nín dà xiǎn shēn shǒu， yī shì fēng máng。” zhuāng zǐ dá dào：“ pàn wàng hǎo jiǔ liǎo！”
zhào wén wáng wèn：“ bù zhī xiān shēng yào chí shénme yàng de jiàn？ cháng duǎn hé rú？” zhuāng zǐ dá：“ chén chí shénme jiàn dōukě yǐ。 bù guò chén yòu sān jiàn， zhuān wéi dà wáng suǒ yòng。 qǐng yǔn xǔ wǒ xiān yán hòu shì。” dà wáng diǎn tóu， dào：“ yuàn wén sān jiàn jiū jìng hé yàng？” zhuāng zǐ dào：“ cǐ sān jiàn fēn bié shì： tiān zǐ jiàn、 zhū hóu jiàn、 shù rén jiàn。” dà wáng hàoqí xiāng wèn：“ tiān zǐ zhī jiàn hé yàng？” zhuāng zǐ dào：“ tiān zǐ zhī jiàn， yǐ yàn xī、 shí chéng wéi fēng， qí guó、 tài shān wéi 'ě， yǐ jìn、 wèi liǎng guó wéi bèi , yǐ zhōu、 sòng liǎng guó wéi shǒu， yǐ hán、 wèi liǎng guó wéi bǎ， bāo yǐ sì yí， guǒ yǐ sì shí、 rào yǐ bó hǎi， xì yǐ héng shān， zhì yǐ wǔháng， lùn yǐ xíng dé， kāi yǐ yīn yáng， chí yǐ chūn xià， xíng yǐ qiū dōng。 cǐ jiàn zhí zhī wú qián， jǔ zhī wú shàng， àn zhī wú xià， huī zhī wú bàng。 shàng jué fú yún， xià jué dì wéi。 cǐ kè yī chū， kuāng zhèng zhū hóu， wēi jiā sì hǎi， dé fú tiān xià。 cǐ jí wǒ suǒ wèi tiān zǐ jiàn yě。”
wén wáng tīng hòu， máng rán ruò shī。 yòu wèn：“ zhū hóu zhī jiàn hé rú？” zhuāng zǐ dào：“ zhū hóu zhī jiàn， yǐ zhì yǒng zhī shì wéi fēng， yǐ qīng lián zhī shì wéi 'ě， yǐ xián liáng zhī shì wéi bèi， yǐ zhōng shèng zhī shì wéi shǒu， yǐ háo jié zhī shì wéi bǎ。 cǐ jiàn zhí zhī yì bù jiàn qián， jǔ zhī yì bù jiàn shàng， àn zhī yì bù jiàn xià， huī zhī yì bù jiàn bàng。 shàng xiào fǎ yuán tiān， yǐ shùn sān guāng； xià xiào fǎ fāng dì， yǐ shùn sì shí； zhōng hé mín yì， yǐ 'ān sì xiāng。 cǐ jiàn yī yòng， rú léi tíng zhī zhèn dòng， sì hǎi zhī nèi， wú bù bīn fú 'ér tīng cóng jūn mìng。 cǐ nǎi zhū hóu jiàn yě。” wén wáng tīng liǎo， pín pín diǎn tóu。
wén wáng jiē zhe wèn：“ shù rén zhī jiàn yòu rú hé？” zhuāng zǐ dào：“ shù rén zhī jiàn， péng tóu tū bìn chuí guān， nóng méi cháng xū zhě suǒ chí yě。 tā men yī fú qián cháng hòu duǎn， shuāng mù nù guāng shǎn shǎn， chū yǔ cū sú bù kān， xiāng jī yú dà wáng zhī qián， shàng zhǎn bógěng， xià cì gān fèi。 cǐ shù rén zhī bǐ jiàn， wú yì yú dǒu jī， ─ dàn bù shèn， mìng sàng huáng quán， yú guó shì wú bǔ。 jīn dà wáng zuò tiān zǐ zhī wèi què hǎo shù rén zhī jiàn， chén qiè wéi dà wáng shēn gǎn yí hàn！” zhào wén wáng tīng liǎo， mǎ shàng qǐ shēn qiān zhuāng zǐ shuāng shǒu shàng diàn。 mìng chú shī shā jī zǎi yáng， hǎo jiǔ hǎo cài kuǎn dài zhuāng zǐ。 zhào wén wáng rào zhuō sān juàn。 zhuāng zǐ jiàn liǎo， dào：“ dà wáng qiě qǐng 'ān zuò dìng qì， chén jiàn shì yǐ zòu wán bì liǎo。” wén wáng zuò xià， chén sī liáng jiǔ。
zhào wén wáng zì tīng zhuāng zǐ chàng lùn sān jiàn hòu， sān yuè wèi chū gōng mén。 zì cǐ jiè jué hǎo jiàn zhī tòng， yī xīn zhì lǐ guó jiā。 nà xiē jiàn tǔ zì jué zài wú chū tóu zhī rì， gè gè xīn huái yōu jù， bù jiǔ dū fēn fēn táo sàn huò zì shā liǎo。
rén shēng běn rú shì mí máng má
yī tiān， zhuāng zǐ kào yǐ 'ér zuò， yǎng tiān 'ér tàn， jù sàng dé rú shī hún luò bó yī yàng。 dì zǐ shì lì zài bàng， shuō：“ xiān shēng wèihé shī tàn？ rén zhī xíng tǐ zhēn kě yǐ shǐ rú gǎo mù， ér xīn gù kě shǐ rú sǐ huī má？ jīn zhī kào yǐ 'ér zuò zhě， bù shì xī zhī kào yǐ 'ér zuò zhě má？” zhuāng zǐ dào：“ wèn dé hǎo。 ér jīn wǒ sàng shī liǎo zì wǒ， nǐ kě míng bái？” dì zǐ dào：“ zì wǒ shì shénme？ dì zǐ yú dùn， shí bù míng bái。” zhuāng zǐ dào：“ tiān xià wàn wù， dōushì bǐ cǐ xiāng duì。 gù méi yòu bǐ jiù méi yòu cǐ， méi yòu nǐ jiù méi yòu wǒ， zhè jiù shì xiāng fǎn xiāng chéng， kě bù zhī shì shuí shǐ chéng zhè yàng de？ shì míng míng zhī zhōng de dào má？ dào yòu shì shénme yàng zǐ？ gǔ gé、 wǔ fǔ liù zàng， biàn cún yú yī shēn， zì wǒ jiū shì shénme？ wǒ yǔ shuí qīn jìn xiē ní？ dū xǐ huān tā men， hái shì yòu suǒ piān 'ài？ rú cǐ， zé bǎi gǔ jiǔ qiào、 wǔ fǔ liù zàng bǐ cǐ yòu chén qiè guān xì má？ rú guǒ jiē shì chén qiè， zhè xiē chén qiè zhī jiān dào dǐ shì xiāng hù zhì yuē ní？ huò shì lún liú wéi jūn chén ní？ nán dào qí zhōng zhēn yòu zhù zǎi zhě má？ āi， rén shēng yī dàn jiē shòu jīng qì， chéng jiù xíng tǐ， bù zhī bù jué zhōng jīng lì jiù hào jìn liǎo。 tiān tiān yǔ wài wù zhēng dǒu mó cā， jīng shén hào jìn xiàng mǎ fēi bēn yī yàng， ér zì jǐ què bù néng zhì zhǐ， bù yì tài kě bēi liǎo？ zhōng shēn máng lù 'ér bù jiàn chéng gōng， tuí rán pí yì 'ér bù zhī guī sù， kě bù 'āi xié！ suī shuō shēn tǐ bù sǐ， yòu hé yì chù？ xīn shén yě suí shēn tǐ xiāo wáng， kě bù wèi dà 'āi hū！ rén zhī shēng shí， běn lái jiù zhè yàng máng rán má？ yì huò zhǐ wǒ dú jué mí máng 'ér bié réndōu bù mí máng má？”
qí yī wàn wù， mò qiáng fēn bié
dì zǐ wèn：“ rén yǔ tiān dì xiāng bǐ， shuí dà shuí xiǎo， shuí guì shuí jiàn？” zhuāng zǐ dào：“ rén chéng xíng yú tiān dì， shòu qì yú yīn yáng， lì yú tiān dì zhī jiān， yóu rú xiǎo shí xiǎo mù zhī zài dà shān yī bān， shí zài tài miǎo xiǎo liǎo， yòu píng shénme zì zūn zì dà？ jì sì hǎi zhī wèi yú tiān dì zhī jiān， bù sì yǐ xué zhī zài dà mò zhōng hū？ jì zhōng guó zhī zài hǎi lǐ， bù sì xiǎo mǐ lì zhī zài dà cāng kù zhōng má？ tiān dì wàn wù wú shù， rén bù guò shì qí zhōng zhī yī； rén yǔ wàn wù xiāng bǐ， bù sì háo máo zhī zài mǎ tǐ hū？”
dì zǐ sì yòu suǒ wù， dào：“ xiān shēng de yì sī shì shān wài yòu shān， tiān wài yòu tiān bā？” zhuāng zǐ shuō：“ yòu zhè fāng miàn de yì sī。” dì zǐ wèn：“ nà me wǒ yǐ tiān dì wéi dà、 yǐ háo mò wéi xiǎo， kě yǐ má？”
zhuāng zǐ dào：“ bù kě！ rèn hé wù tǐ， cóng dù liàng shàng jiǎng wú fǎ qióng jìn， cóng cún zài de shí jiān shàng jiǎng yòu wú xiū wú zhǐ； kě yǐ wú xiàn dì fēn gē xià qù， lái wú shǐ， qù wú zhōng。 yīn cǐ， dà zhì dà huì de rén duì dài yuǎn jìn de kàn fǎ shì： xiǎo 'ér bù yǐ wéi shǎo， dà 'ér bù yǐ wéi duō , zhī liàng shàng gè wú qióng yě。 tā bó tōng gǔ jīn： yuǎn gǔ suī yáo bù kě jí， dàn bù gǎn kùn huò； jìn suī shēn shǒu kě jí， yì bù diǎn jiǎo qù qǔ， zhī shí jiān shàng gè wú qǐ zhǐ yě。 tā zhī tiān dào yòu yíng xū xiāozhǎng、 dé shī cún wáng， gù dé 'ér bù xǐ， shī 'ér bù yōu。 tā míng bái tiān dào tǎn dàng， gù shēng 'ér bù yuè， sǐ 'ér wú hàn， zhī zhōng shǐ zhī biàn huà yě。 jì rén zhī suǒ zhī de dōng xī， yuǎn bù rú qí suǒ bù zhī de dōng xī duō； qí shēng zhī shí， bù rú qí wèi shēng zhī shí cháng jiǔ。 yǐ qí zhì xiǎo， qiú qióng qí zhì dà zhī yù， rú cǐ zé mí luàn 'ér wú suǒ huò shì。 yóu cǐ guān zhī， yòu zěn néng zhī dào háo mò jiù zú yǐ dìng wéi zhì xiǎo zhì xì de jiè xiàn ní？ yòu zěn néng zhī dào tiān dì jiù zú yǐ qióng jìn zhì dà zhī yù ní？”
dì zǐ dào：“ wǒ míng bái liǎo。 xiān shēng nín shì shuō： dà zhōng yòu xiǎo， bù yào yǐ dà wéi dà； xiǎo zhōng yòu dà， bù yào yǐ xiǎo wéi xiǎo。” zhuāng zǐ dào：“ sì bù què qiē。 bù rú shuō： dà shàng yòu dà， xiǎo xià yòu xiǎo。 dà wú qióng， xiǎo yì wú qióng。”
dì zǐ wèn：“ nà wù lǐ wù wài， zěn yàng lái fēn bié guì jiàn， zěn yàng qù qū bié xiǎo dà？” zhuāng zǐ dào：“ zhàn zài dào de lì chǎng qù kàn， wàn wù wú guì wú jiàn； zhàn zài wù de lì chǎng lái kàn， zì guì 'ér xiāng jiàn； yǐ shì sú de guān diǎn lái kàn， guì jiàn bù zài zì jǐ běn shēn， dū yǐ wài zài de róng rǔ huǐ yù zuò biāo zhǔn。 yǐ wài zài de chā bié qù kàn， yīn qí suǒ dà 'ér dà zhī， zé wàn wù mò bù dà； yīn qí suǒ xiǎo 'ér xiǎo zhī， zé wàn wù mò bù xiǎo。 rú guǒ dǒng dé tiān dì rú tóng zhū mǐ， háo mò rú tóng qiū shān， zé wú suǒ wèi dà xiǎo zhī bié yě。 gǔ shí hòu zhěn yáo、 shùn xiāng chán ràng 'ér chēng dì， dàn zǐ zhī yǔ yàn wáng hā xiāng chán ràng 'ér wáng guó； shāng tānɡ wáng、 zhōu wǔ wáng xiāng zhēng 'ér chēng dì， dàn bái gōng zhēng duó wáng wèi què zì qǔ miè wáng。 yóu cǐ guān zhī， zhēng ràng zhī lǐ、 yáo liáng zhī xíng， guì jiàn yòu shí， bù yī dìng cháng guì cháng jiàn。 dà zhù kě yǐ zhuàng pò chéng mén què bù néng sài zhù dòng kǒu， yòng tú bù tóng yě； qí jì yī rì bēn chí qiān lǐ， bǔ shǔ bù rú lí māo， jì néng yòu bié yě； māo tóu yīng yè néng zhuā zǎo， míng chá háo mò， dàn bái tiān jí shǐ shuāng mù yuán zhēng què bù jiàn qiū shān， xìng néng yòu xiàn yě。 dì wáng chán jiē yòu bù tóng de fāng shì， huò tóng xìng xiāng chuán， huò chuán gěi tā xìng； sān dài jiān jì chéng de fāng shì yě bù tóng， huò fù zǐ xiāng jì， huò xīng bīng tǎo fá。 dàn rú bù hé shí yí， yòu bèi shì sú。 zé chēng zhī wéi cuàn fū。 rú hé qí shí， shùn qí sú， zé chēng zhī wéi yì shì。 kě jiàn guì jiàn yòu shí， bù yóu zì zhù yě。 wǒ shuō dì zǐ， nǐ zěn néng liǎo jiě guì jiàn zhī mén、 xiǎo dà zhī jiā？”
zhēn rén xíng shì， rù huǒ bù rè， chén shuǐ bù nì
dì zǐ wèn：“ zěn yàng cái suàn liǎo jiě dà dào de rén ní？” zhuāng zǐ dào：“ liǎo jiě dào de rén bì dìng tōng dá yú lǐ， tōng dá yú lǐ de rén bì dìng míng bái quán biàn，‘ míng bái quán biàn de rén cái bù huì yīn wài wù 'ér hài lěi zì jǐ。 yòu zhì dé de rén， rù huǒ bù jué rè， chén shuǐ bù néng nì， hán shǔ bù néng hài， qín shòu bù néng shāng。 zhè shì yīn wéi tā néng míng chá 'ān wēi， ān yú huò fú， jǐn yú qù jiù， gù méi yòu shénme dōng xī néng sǔn hài tā。”
dì zǐ wèn：“ shì shì zhēn yòu zhì dé zhī rén má？” zhuāng zǐ shuō：“ kǒng zǐ jí shì。” dì zǐ wèn：“ hé yǐ jiàn dé？” zhuāng zǐ dào：“ kǒng zǐ zhōu yóu liè guó， tuī xíng rén yì， suī dào chù pèng bì， réng jiān chí bù xiè。 qí yōu guó yōu mín zhī xīn， kě jìng kě pèi、 kě gē kě qì yě。 yī cì， kǒng zǐ yóu shuō dào kuāng dì， bèi wèi guó rén céng céng bāo wéi shí， réng tánqín gāo gē， mǎn bù zài hū。 lù rén jiàn kǒng zǐ， wèn dào：‘ lǎo shī nín yòu shénme kě lè de ní？ ＇ kǒng zǐ shuō：‘ guò lái！ wǒ gào sù nǐ bā： wǒ zǎo jiù jì huì pín qióng。 réng nán miǎn liáo dǎo， mìng yùn suǒ zhì yě； wǒ yě zǎo jiù xiàng wǎng téng dá， réng wèi dé fù guì， shí yùn suǒ xiàn yě。 dāng yáo shùn zhī shí 'ér tiān xià wú qióng rén， fēi zhì dé yě； dāng jì zhòu zhī shí 'ér tiān xià wú tōng dá zhě， yì fēi zhì shī yě。 shí shì shǐ rán yě。 xíng yú shuǐ zhōng bù bì wén lóng， cǐ shì yú fū zhī yǒng； xíng yú lù shàng bù bì shī hǔ， cǐ nǎi liè rén zhī yǒng； bái rèn jiāo yú qián， shì sǐ ruò shēng， cǐ nǎi liè shì zhī yǒng； zhī qióng zhī yòu mìng， zhī tōng zhī yòu shí， lín dà nán 'ér bù jù zhě， shèng rén zhī yǒng yě！ zhòng yóu， nǐ qiě zuò xià。 wǒ de mìng yùn zì yòu lǎo tiān 'ān pái！＇ bù yī huì 'ér， yòu shēn pī xiāo jiá de rén zǒu guò lái， xiàng kǒng zǐ dào qiàn：‘ hěn duì bù qǐ xiān shēng！ wǒ men yǐ wéi shì yáng hǔ， gù bāo wéi qǐ lái。 xiàn zài cái míng bái wù rèn xiān shēng liǎo， wǒ men mǎ shàng chè tuì！＇ kǒng zǐ kě wèi tōng dá quán biàn de zhì dé zhī rén 'ā！”
lì hài wéi jǐ， shuí guì shuí jiàn
dì zǐ yòu wèn：“ xiān shēng shuō， yǐ dào guān zhī。 wú guì wú jiàn， wú dà wú xiǎo。 nà me yòu méi yòu yī dìng de shì fēi biāo zhǔn ní？ yě jiù shì shuō， xiān shēng nín zhī dào wàn wù yòu yī gè gòng tóng rèn kě de zhēn lǐ má？” zhuāng zǐ shuō：“ wǒ zěn me zhī dào？”“ nà nín zhī dào nín suǒ bù zhī dào de yuán yīn má？” zhuāng zǐ shuō：“ wǒ zěn me zhī dào？”“ nà me wàn wù jiù bù kě zhī liǎo má？” zhuāng zǐ shuō；“ wǒ zěn me zhī dào？ jí shǐ rú cǐ， wǒ bù fáng cháng shì zhe shuō shuō。 zěn me zhī dào wǒ suǒ wèi zhī bù shì bù zhī ní？ yòu zěn me zhī dào wǒ suǒ shuō de bù zhī bù shì zhī ní？ wǒ qiě shì zhe wèn nǐ jǐ gè wèn tí： rén shuì zài shī dì shàng zé huì yāo tòng， ní qiū huì zhè yàng má？ rén zài shù shàng zé xīn jīng dǎn zhàn， yuán hóu huì zhè yàng má？ zhè sān zhě shuí zhī zhēn chù？ rén xǐ huān chī shū cài ròu shí， liào lù chī cǎo， wú gōng 'ài chī shé， māo tóu yīng shì shǔ， rén、 shòu、 chóng、 niǎo zhè sì zhě shuí zhī zhēn wèi？ jū 'ài cí yuán， mí 'ài yǔ lù jiāo， qiū 'ài tóng yú yóu。 máo qiáng、 lì jī， rén rèn wéi měi； kě yú jiàn zhī zé shēn rù yú shuǐ， niǎo jiàn zhī zé gāo fēi yú tiān， mí lù jiàn zhī zé yuǎn táo yú yě， zhè sì zhě shuí zhī zhēn zhèng de měi sè？ zài wǒ kàn lái， rén yì zhī duān， shì fēi zhī tú， huò duì wǒ yòu lì， huò duì bǐ yòu hài， lì hài gè yòu qí biāo zhǔn， wǒ zěn néng gǎo qīng qí zhōng de qū bié？”
dì zǐ wèn：“ nín bù zhī lì hài， nà zhì rén yě bù zhī lì hài má？” zhuāng zǐ shuō：“ zhì rén kě shén liǎo！ dà zé fén 'ér bù néng rè， hé hàn dòng 'ér bù néng hán， jí léi pò shān、 piāo fēng zhèn hǎi 'ér bù néng。 xiàng zhè yàng de rén， chéng yún qì， qí rì yuè， ér yóu hū sì hǎi zhī wài， duì dài shēng sǐ shàng qiě wú dòng yú zhōng， hé kuàng lì hài zhī duān ní？”
chěng néng biàn lùn， zhōng yú tú láo
dì zǐ wèn：“ biàn lùn kě fǒu què dìng shì fēi？” zhuāng zǐ dá dào：“ jiǎ shǐ wǒ yǔ nǐ biàn lùn， nǐ shèng liǎo wǒ， nǐ jiù guǒ zhēn shì， wǒ jiù yī dìng fēi má？ wǒ shèng liǎo nǐ， wǒ jiù yī dìng shì， nǐ jiù yī dìng fēi má？ wǒ liǎ yòu yī gè shì， yòu yī gè fēi má？ yì huò dōushì， yì huò dū fēi má？ wǒ yǔ nǐ wú fǎ pàn duàn， zé rén gè zhí jǐ jiàn， yòu suǒ bù míng yě。 nà wǒ men qǐng shuí lái dìng zhèng ní？ qǐng yì jiàn yǔ nǐ xiāng tóng de rén lái cái pàn， jì yǔ nǐ xiāng tóng liǎo， zěn néng pàn dìng ní？ qǐng yì jiàn yǔ wǒ xiāng tóng de rén lái cái jué， jì yǔ wǒ xiāng tóng liǎo， zěn néng pàn jué ní？ qǐng yì jiàn yǔ wǒ nǐ dū bù tóng de rén lái cái jué， jì yǔ nǐ wǒdōu bù tóng， yòu zěn néng duàn dìng nǐ wǒ jiū jìng shuí shì shuí fēi ní？ qǐng yì jiàn yǔ nǐ wǒdōu xiāng tóng de rén lái cái jué， jì yǔ nǐ wǒdōu xiāng tóng liǎo， yòu zěn néng cái dìng？ nà me wǒ yǔ nǐ yǔ réndōu bù néng què dìng shuí shì shuí fēi， zài yòu kào shuí lái pàn dìng ní？”
dì zǐ shēn gǎn kùn huò kǔ nǎo， wèn：“ nà zěn me duì dài shì fēi wèn tí ní？” zhuāng zǐ dào：“ shì wù jiē yòu liǎng miàn。 cóng bǐ fāng miàn kàn， wú bù shì bǐ， cóng cǐ fāng miàn kàn， wú bù shì cǐ。 zì bǐ fāng kàn wèn tí kàn bù qīng chǔ， zì cǐ fāng kàn wèn tí zé hěn míng bái。 gù bǐ chū yú cǐ， yīn bǐ 'ér yòu cǐ， bǐ cǐ bìng shēng yě。 jì rán zhè yàng， nà me fāng shēng fāng sǐ， fāng sǐ fāng shēng； fāng kě fāng bù kě， fāng bù kě fāng kě； yīn shì yīn fēi， yīn fēi yīn shì。 yīn cǐ shèng rén bù jū ní yú shì fēi zhī tú， ér míng zhào yú tiān dào。 cǐ yì bǐ yě， bǐ yì cǐ yě。 bǐ yì yòu yī shì fēi， cǐ yì yòu yī shì fēi， guǒ zhēn yòu bǐ cǐ má？ guǒ zhēn wú bǐ cǐ má？ rú bǐ cǐ jù kōng， shì fēi liǎng huàn， bǐ cǐ bù duì lì 'ér hù wéi 'ǒu， zé dào cún yú qí zhōng liǎo。 zhè jiù jiào dào shū。 zhí dào shū 'ér lì yú huán zhōng， yǐ yìng wú qióng。 shì yì yī wú qióng， fēi yì yī wú qióng。 yǐ dào yán zhī， shì wú dìng shì， fēi wú dìng fēi。 zhào zhī yǐ zì rán zhī míng， ér bù gù zhí wǒ jiàn， zé wú shì fēi zhī shuō yě。 tiān dì yī zhǐ yě， wàn wù yī mǎ yě。 kě hū kě， bù kě hū bù kě。 dàohéng zhī 'ér chéng lù， wù chēng zhī 'ér yòu míng。 wù gù yòu suǒ rán， wù gù yòu suǒ kě。 wú wù bù rán， wú wù bù kě。 yīn cǐ， cū yǔ xì， chǒu yǔ měi， zhèng yǔ xié， dào tōng wéi yī。 qí fēn yě， chéng yě； qí chéng yě， huǐ yě。 fán wù wú chéng yǔ huǐ， fù tōng wéi yī。 wéi yòu kuàng dá zhě zhī tōng wéi yī！”
fāng jīn zhī shí， jǐn miǎn xíng yān
yī tiān， zhuāng zǐ xié dì zǐ chuān xíng zài chóng shān jùn lǐng zhī zhōng。 shí zhí qiū dōng zhī jì， wàn mù diāo líng， kū cǎo biàn yě， huáng yè mànjuǎn， wū yā 'āiháo。 zhuāng zǐ pò mào zhē tóu， jiù yī guǒ shēn， jiǎo chuān làn má cǎo xié， cǎi zhe qí qū de shān lù， yíng zhe xiāo sè de qiū fēng， wàng zhe cǎn dàn de xī yáng， bù jìn yǎng tiān cháng xiào、 fàng shēng gāo gē dào：
fèng xī fèng xī， hé rú dé zhī shuāi yě！
lái shì bù kě dài， wǎng shì bù kě zhuī yě。
tiān xià yòu dào， shèng rén chéng yān；
tiān xià wú dào； shèng rén shēng yān！
fāng jīn zhī shí， jǐn miǎn xíng yān！
fú qīng gān yǔ， mò zhī zhī zài；
huò zhòng yú dì， mò zhī zhī bì。
yǐ hū， yǐ hū！ lín rén yǐ dé。
dài hū， dài hū！ huà dì 'ér qū。
mí yáng mí yáng， wú shāng wú xíng。
wú xíng què qū、 wú shāng wú zú。
zhì lè wú lè， zhì yù wú yù
dì zǐ bù jiě， wèn dào：“ xiān shēng yī xiàng lè guān dà dù， jīn rì wèihé bēi gē 'āi tàn？” zhuāng zǐ dào：“ tiān xià yòu zhì lè de guó tǔ má？ yòu kě yǐ yǎng shēng quán shēn de jué qiào méi yòu？ shēn chù dāng jīn luàn shì， gànshénme zhèng dāng， bù gànshénme wú xiōng？ zhù zài nǎ 'ér wéi 'ān， táo xiàng nǎ 'ér wú xiǎn？ yǐ jiù shénme kě kào， shěqì shénme wú yōu？ xǐ huān shénme hé lǐ， yàn 'è shénme wú huò？”。 dì zǐ dào：“ tiān xià rén suǒ zūn chóng de， shì fù guì、 cháng shòu、 měi lì； suǒ xǐ hǎo de， shì shēn 'ān、 hòu wèi、 měi sè、 měi fú、 yīnyuè； suǒ bǐ qì de， shì pín jiàn、 bìng yāo、 chǒu lòu； suǒ kǔ nǎo de， shì shēn bù dé 'ān yì、 kǒu bù dé hòu mèi、 shēn bù dé měi fú、 yǎn bù dé hàosè， ěr bù dé hǎo yīnyuè。 yǐ shàng bù jiù shì cháng rén de hàowù bì jiù、 yǎng shēng quán shēn de dào lǐ má？ xiān shēng hái yòu hé gāo jiàn？”
zhuāng zǐ dào：“ cháng ruò bù néng rú yuàn， zé dà yōu 'ér jù， qí duì dài shēng mìng de tài dù， qǐ bù shì hěn yú chǔn？ xiǎng nà tān fù zhě， xīn kǔ láo zuò， jī cái hěn duō 'ér mù néng yòng jìn， qí yǎng shēn zhī fǎ shì zhī wài 'ér bù zhī nèi； xiǎng nà qiú zé zhě， yè yǐ jì rì， sī lǜ hǎo huài， qí yǎng shēn zhī fǎ shì zhī shū 'ér bù zhī mì。 rén zhī shēng yě， yǔ yōu jù shēng， shòu zhě hūn hūn， jiǔ yōu bù sǐ， hé kǔ ní？ qí yǎng shēng zhī fǎ shì zhī yuǎn 'ér bù zhī jìn。” dì zǐ dào：“ xiān shēng zhī yì， shì shuō fù guì、 cháng shòu děngdōu shì wài zài de dōng xī， dōubù zú yǐ zhēn zhèng dì yǎng shēng。 duì bā？”
zhuāng zǐ diǎn diǎn tóu， yòu dào：“ liè shì shì wéi tiān xià suǒ chēng zàn de rén， wèi zú yǐ bǎo quán jǐ shēn。 nǐ shuō liè shì shì gāi chēng shàn hái shì bù gāi chēng shàn？ ruò yǐ wéi shàn， bù néng bǎo quán zì jǐ； ruò bù yǐ wéi shàn， què néng bǎo quán tā rén。 gǔ rén dào： zhōng jiàn bù tīng， zé bì kǒu mò zhēng。 wǔ zǐ xū zhōng jiàn qiáng zhēng， jiēguǒ bèi wú wáng hài liǎo xìng mìng； rú bù zhēng， wǔ zǐ xū yòu nán chéng zhōng chén zhī míng。 nǐ shuō zěn yàng zuò cái suàn shàn xíng？”
dì zǐ sì yòu suǒ wù：“ xiān shēng shì shuō： míng kě hài shēng， zhuī qiú měi míng bìng fēi yǎng shēng zhī dào？”
zhuāng zǐ wèi zhì kě fǒu， jì xù shuō：“ jīn shì sú zhī suǒ zuò yǔ suǒ yuèzhě， wǒ yě bù zhī qí lè guǒ zhēn shì lè， guǒ zhēn bù lè？ wǒ kàn shì sú zhī suǒ lè， bù guò shì jǔ shì qún qǐ zhuī gǎn shí máo， fēng yǒng xiàng qián rú bèi biān zhī yáng， yáng yáng zì dé 'ér bù zhī hé qiú， dū zì yǐ wéi lè， wǒ yě bù zhī shì fǒu zhēn lè。 bù guò， wǒ shì wú wéi tián dàn fāng shì zhēn lè， ér shì sú què bù yǐ wéi rán， yǐ wéi shì dà kǔ。”
dì zǐ dào：“ wǒ míng bái liǎo。 xiān shēng rèn wéi： zhì lè wú lè， zhì yù wú yù。”
zhuāng zǐ dào：“ duì， duì！ wú lè fāng wéi zhì lè， wú wéi fāng kě bǎo mìng。 tiān xià shì fēi guǒ wèi dìng yě， bù guò， wú wéi kě yǐ dìng shì fēi。 zhì lè huó shēn， wéi yòu wú wéi kě yǐ bǎo mìng。 wèihé zhè me shuō ní？ nǐ xiǎng： tiān wú wéi 'ér zì qīng， dì wú wéi 'ér zì yùn。 cǐ liǎng wú wéi xiāng hé， wàn wù jiē huà shēng。 huǎng huǎng pào pào， bù zhī suǒ yóu； huǎng huǎng hū hū， bù zhī suǒ chū； wàn wù fēn yún， jiē cóng wú wéi 'ér shēng。 yīn cǐ， tiān dì wú wéi 'ér wú bùwèi， rén shuí néng tǐ huì dào wú wéi de yì chù ní？”
wú yòng zhī yòng， fāng shì dà yòng
zhuāng zǐ yǔ dì zǐ， zǒu dào yī zuò shān jiǎo xià， jiàn yī zhū dà shù， zhī fán yè mào， sǒng lì zài dà xī bàng， tè bié xiǎn yǎn。 dàn jiàn zhè shù： qí cū bǎi chǐ， qí gāo shù qiān zhàng， zhí zhǐ yún xiāo； qí shù guān kuān rú jù sǎn， néng zhē bì shí jǐ mǔ dì。 zhuāng zǐ rěn bù zhù wèn fá mù zhě：“ qǐng wèn shī fù， rú cǐ hǎo dà mù cái， zěn yī zhí wú rén kǎn fá？ yǐ zhì dú dú cháng liǎo jǐ qiān nián？” fá mù zhě sì duì cǐ shù bù xiè yī gù， dào：“ zhè hé zú wéi qí？ cǐ shù shì yī zhǒng bù zhōng yòng de mù cái。 yòng lái zuò zhōu chuán， zé chén yú shuǐ； yòng lái zuò guān cái， zé hěn kuài fǔ làn； yòng lái zuò qì jù， zé róng yì huǐ huài； yòng lái zuò mén chuāng， zé zhī yè bù gān； yòng lái zuò zhù zǐ， zé yì shòu chóng shí， cǐ nǎi bù chéng cái zhī mù。 bù cái zhī mù yě， wú suǒ kě yòng， gù néng yòu rú cǐ zhī shòu。”
tīng liǎo cǐ huà， zhuāng zǐ duì dì zǐ shuō：“ cǐ shù yīn bù cái 'ér dé yǐ zhōng qí tiān nián， qǐ bù shì wú yòng zhī yòng， wú wéi 'ér yú jǐ yòu wéi？” dì zǐ huǎng rán dà wù， diǎn tóu bù yǐ。 zhuāng zǐ yòu shuō：“ shù wú yòng， bù qiú yòu wéi 'ér miǎn zāo jīn fǔ； bái 'é zhī niú， kàng màn zhī zhū， zhì chuāng zhī rén， wū shī rèn wéi shì bù xiáng zhī wù， gù jì hé shén cái bù huì bǎ tā men tóu jìn hé lǐ； cán fèi zhī rén， zhēng bīng bù huì zhēng dào tā， gù néng zhōng qí tiān nián。 xíng tǐ cán fèi， shàng qiě kě yǐ yǎng shēn bǎo mìng， hé kuàng dé cái cán fèi zhě ní？ shù bù chéng cái， fāng kě miǎn huò； rén bù chéng cái， yì kě bǎo shēn yě。” zhuāng zǐ yù shuō yù xīng fèn， zǒng jié xìng dì shuō，“ shān mù， zì kòu yě； gāo huǒ， zì jiān yě。 guì kě shí， gù fá zhī； qī kě yòng， gù gē zhī。 rén jiē zhī yòu yòng zhī yòng， què bù zhī wú yòng zhī yòng yě。”
yī lóng yī shé， yǔ shí jù huà
shī tú 'èr rén chū liǎo shān， liú sù yú zhuāng zǐ gù yǒu zhī jiā。 zhù rén hěn gāo xīng， mìng 'ér zǐ shā yàn kuǎn dài。 ér zǐ wèn：“ yī yàn néng míng， yī yàn bù néng míng， qǐng wèn shā nǎ zhǐ？” zhù rén dào：“ dāng rán shā bù néng míng de。” dì 'èr tiān， chū liǎo péng yǒu zhī jiā， méi zǒu duō yuǎn， dì zǐ biàn rěn bù zhù wèn dào：“ zuó rì shān zhōng zhī mù， yīn bù cái dé zhōng qí tiān nián； jīn zhù rén zhī yàn， yīn bù cái bèi shā。 dì zǐ hú tú， qǐng wèn： xiān shēng jiāng hé chù？” zhuāng zǐ xiào dào：“ wǒ zhuāng zǐ jiāng chǔyú cái yǔ mù cái zhī jiān。 cái yǔ mù cái zhī jiān， sì shì 'ér fēi， réng nán miǎn yú lěi ……” zhuāng zǐ yù yán yòu zhǐ， dì zǐ jí dài xià wén：“ nà yòu zěn chǔshì ní？ yòu cái bù xíng， wú cái yě bù xíng， cái yǔ mù cái jiān yě bù xíng， jiū jìng rú hé shì hǎo？”
zhuāng zǐ chén sī piàn kè， yǎng tóu dào：“ rú chéng dào dé 'ér fú yóu zé bù rán： wú yù wú huǐ， yī lóng yī shé， yǔ shí jù huà， ér bù kěn zhuān wéi。 yī xià yī shàng， yǐ hé wéi liàng， fú yóu yú wàn wù zhī chū， wù wù 'ér bù wù yú wù， zé hái yòu shénme kě lěi de ní？ cǐ shén nóng、 huáng dì zhī fǎ zé yě。 zhì yú wù zhī xìng、 rén lún zhī qíng zé bù rán： chéng zé huǐ， ruì zé cuò， zūn zé yì， yòu wéi zé kuī， xián zé hòu， bù xiào zé qī。 zěn néng miǎn lěi ní？ dì zǐ jì zhù， wéi dào dé zhī xiāng cái xiāo yáo 'ā！”
dì zǐ dào：“ dào dé zhī xiāng， rén zhǐ néng shén yóu qí zhōng； dāng jīn luàn shì， rén jiū jìng zěn yàng 'ān xī？” zhuāng zǐ dào：“ nǐ zhī dào 'ān chún、 niǎo shì zěn yàng yǐn shí qǐ jū de má？”
dì zǐ dào：“ xiān shēng de yì sī shì shuō： rén yìng xiàng 'ān hè yī yàng qǐ jū、 yǐ sìhǎiwéijiā， jū wú cháng jū， suí yù 'ér 'ān； xiàng niǎo yī yàng yǐn shí： bù zé jīng cū， bù tiǎo féi shòu， suí chī 'ér bǎo； xiàng fēi niǎo yī yàng xíng zǒu： zì zài xiāo yáo， bù liú hén jì？” zhuāng zǐ wēi xiào zhe diǎn diǎn tóu。
sǐ yì kě lè
zhuāng zǐ qí zhe yī pǐ shòu mǎ， màn màn xíng zǒu zài tōng xiàng chǔ guó de gǔ dào shàng。 lǐn liè de xī fēng pū dǎzháo zhuāng zǐ shòuxuē de miàn kǒng， xiān qǐ tā xiāo sè de bìnfà。 zhuāng zǐ gù mù sì yě， dàn jiàn 'āi hóng biàn yě， kū lóu biàn dì， yī piàn bīng huāng mǎ luàn hòu de bēi cǎn jǐng xiàng。 xī yáng xī xià， mù zhèn sì hé。 zhuāng zǐ zǒu dào yī kē kū téng chán rào de lǎo shù xià， jīng qǐ shù shàng jǐ zhǐ hūn yā pán xuán 'ér qǐ， guō zào bù xiū。 zhuāng zǐ bǎ mǎ xì hǎo hòu， xiǎng zhǎo kuài shí tóu zuò xià xiū xī， hū jiàn shù xià bàng biān cǎo cóng zhōng lù chū yī gè kōng tóu gǔ lái。 zhuāng zǐ zǒu jìn qù， yòng mǎ biān qiāo liǎo qiāo， wèn tā dào：“ xiān shēng shì tān shēng huàn bìng 'ér luò dào cǐ dì bù de má？ hái shì guó pò jiā wáng、 dāo fǔ suǒ zhū 'ér luò dào cǐ dì bù de ní？ xiān shēng shì yīn yòu bù shàn zhī xíng、 kuì duì fù mǔ qī zǐ 'ér zì shā cái dào zhè dì bù de má？ hái shì yīn dòng něi zhī huàn 'ér luò dào cǐ dì bù de ní？ yì huò shì shòu zhōng zhèng qǐn suǒ zhì？” shuō wán， ná guò yī kū lóu， zhěn zhī 'ér wò。 bù yī huì 'ér， biàn hū hū rù shuì。
bàn yè shí， kū lóu chū xiàn zài zhuāng zǐ mèng zhōng， shuō dào：“ xiān shēng， gāng cái suǒ wèn， hǎo xiàng biàn shì de kǒu qì。 nǐ suǒ tán de nà xiē qíng kuàng， jiē shì shēng rén zhī lěi， sǐ hòu zé wú cǐ fán lěi liǎo。 nín xiǎng tīng tīng sǐ zhī lè qù má？” zhuāng zǐ dá：“ dāng rán。” kū lóu shuō：“ sǐ， wú jūn yú shàng， wú chén yú xià， yì wú sì shí zhī shì。 cóng róng yóu yì， yǐ tiān dì wéi chūn qiū。 jí shǐ nán miàn chēng wáng zhī lè， yì bù néng xiāng bǐ yě。” zhuāng zǐ bù xìn， wèn：“ rú guǒ ràng yán wáng yé shǐ nǐ fù shēng， hái nǐ gǔ ròu jī fū， hái nǐ fù mǔ、 qī zǐ、 xiāng qīn、 péng yǒu， nín yuàn yì má？” kū lóu xiàn chū chóu kǔ de yàng zǐ， dào：“ wú 'ān néng qì nán miàn wáng lè 'ér fù wéi rén jiān zhī láo hū！”
gǔ pén 'ér gē， sòng qī shēng xiá
huí dào jiā bù dào yī nián， zhuāng zǐ de qī zǐ jiù bìng sǐ liǎo。 hǎo péng yǒu huì zǐ qián lái diào yàn， jiàn zhuāng zǐ zhèng pán tuǐ zuò dì， gǔ pén 'ér gē。 huì yú zé wèn dào：“ rén jiā yǔ nǐ fū qī yīcháng， wéi nǐ shēng zǐ、 yǎng lǎo、 chí jiā。 rú jīn qù shì liǎo， nǐ bù kū yì zú yǐ， hái gǔ pén 'ér gē， qǐ bù tài guòfèn、 tài bù jìn rén qíng liǎo má？” zhuāng zǐ shuō：“ bù shì zhè yì sī。 tā gāng sǐ shí， wǒ zěn huì dú dú bù gǎn bēi shāng ní？ sī qián xiǎng hòu， wǒ cái fā xiàn zì jǐ réng shì fán fū sú zǐ， bù míng shēng sǐ zhī lǐ， bù tōng tiān dì zhī dào。 rú cǐ xiǎng lái， yě jiù bù gǎn bēi shāng liǎo。”
huì zǐ réng fèn fèn bù píng， zhì wèn dào：“ shēng sǐ zhī lǐ yòu rú hé？” zhuāng zǐ shuō dào：“ chá qí shēng mìng zhī shǐ， ér běn wú shēng； bù jǐn wú shēng yě， ér běn wú xíng； bù jǐn wú xíng yě， ér běn wú qì。 yīn yáng jiāo zá zài míng máng zhī jiān， biàn 'ér yòu qì， qì yòu biàn 'ér yòu xíng， xíng yòu biàn 'ér yòu shēng， jīn yòu biàn 'ér wéi sǐ。 gù rén zhī shēng sǐ biàn huà， yóu rú chūn xià qiū dōng sì shí jiāo tì yě。 tā suī sǐ liǎo， rén réng 'ān rán shuì zài tiān dì jù shì zhī zhōng， ér wǒ jìng hái bēi 'āi dì suí 'ér kū zhī， zì yǐ wéi shì bù tōng dá mìng yùn de 'ān pái， gù zhǐ 'āi 'ér gē liǎo。”
huì zǐ shuō：“ lǐ suī rú cǐ， qíng hé yǐ kān？” zhuāng zǐ dào：“ sǐ shēng， mìng yě； qí yòu yè dàn zhī cháng， tiān yě。 rǔ shēn fēi rǔ yòu yě， shì tiān dì zhī wěi（ tuō fù gěi） xíng yě； shēng fēi rǔ yòu， shì tiān dì zhī wěi hé yě； xìng mìng fēi rǔ yòu， shì tiān dì zhī wěi shùn yě； yú sūn fēi rǔ yòu， shì tiān dì zhī wěi tuì yě， gù shēng zhě， jiǎ jiè yě； jiǎ jiè tā 'ér chéng wéi shēng mìng de dōng xī， bù guò shì chén gòu。 sǐ shēng yóu rú zhòu yè jiāo tì， gù shēng bù zú xǐ， sǐ bù zú bēi。 sǐ shēng dōushì yī qì suǒ huà， rén qíng bù liǎo jiě cǐ lǐ， gù yòu bēi lè zhī xīn shēng。 jì míng qí zhōng dào lǐ， yǐ lǐ huà qíng， yòu shénme bù kān rěn shòu de ní？ kuàng qiě dé zhě， shí yě； shī zhě， shùn yě。 ān shí 'ér chù shùn， āi lè bù néng rén yě。”
ān shí chù shùn， qióng tōng zì lè
zhuǎn yǎn yòu qù shù nián， yě dào liǎo zhuāng zǐ dà xiàn zhī rì。 dì zǐ shì lì chuáng qián， qì yǔ dào：“ wěi zāi zào huà！ yòu jiāng bǎ nín biàn chéng shénme ní？ jiāng sòng nín dào hé chù qù ní？ huà nín chéng shǔ gān má？ huà nín chéng chóng bì má？” zhuāng zǐ dào：“ fù mǔ yú zǐ， lìng qù dōng xī nán běi， zǐ wéi mìng shì cóng。 yīn yáng yú rén， bù chì yú fù mǔ。 tā yào wǒ sǐ 'ér wǒ bù tīng， wǒ zé shì wǔ nì bù shùn zhī rén yě， yòu shénme kě zé guài tā de ní？ yāo dà kuài zài wǒ yǐ xíng， láo wǒ yǐ shēng， yì wǒ yǐ lǎo， xī wǒ yǐ sǐ， gù shàn dài wú shēng zhě， yì tóng yàng shàn dài wǒ sǐ yě。 dì zǐ gāi wèiwǒ gāo xīng cái shì 'ā！”
dì zǐ tīng liǎo， jìng wūyè yòu shēng， qíng bù zì jìn。 zhuāng zǐ xiào dào：“ nǐ bù shì bù míng bái： shēng yě sǐ zhī tú， sǐ yě shēng zhī shǐ。 rén zhī shēng， qì zhī jù yě。 jù zé wéi shēng， sàn zé wéi sǐ。 sǐ shēng wéi bàn， tōng tiān yī qì， nǐ yòu hé bì bēi shāng？”
dì zǐ dào：“ shēng sǐ zhī lǐ， wǒ hé shàng bù míng。 zhǐ shì wǒ gēn suí nín zhì jīn， shòu yì fěi qiǎn， dì zǐ què wú yǐ wéi bào。 xiǎng xiān shēng pín kùn yī shì， sǐ hòu jìng méi shí me péi zàng。 dì zǐ suǒ bēi zhě， jí wéi cǐ yě！” zhuāng zǐ tǎn rán wēi xiào， shuō dào：“ wǒ yǐ tiān dì zuò guān guǒ， yǐ rì yuè wéi lián bì， yǐ xīng chén wéi zhū bǎo， yǐ wàn wù zuò péi zàng。 wǒ de zàng jù qǐ bù hěn wán bèi má？ hái yòu bǐ zhè gèng hǎo gèng duō de péi zàng má？” dì zǐ dào：“ méi yòu guān guǒ、 wǒ dān xīn wū yā、 lǎo yīng zhuó shí xiān shēng。” zhuāng zǐ píng jìng xiào dào：“ zài dì shàng bèi wū yā、 lǎo yīng chī diào， zài dì xià bèi lóu yǐ、 lǎo shǔ chī diào 'èr zhě yòu shénme liǎng yàng？ duó wū yā、 lǎo yīng zhī shí 'ér gěi lóu yǐ、 lǎo shǔ， hé bì zhè yàng piān xīn ní？”
zhuāng zǐ de yī shēng， zhèng rú tā zì jǐ suǒ yán： bù kè yì 'ér gāo， wú rén yì 'ér xiū； wú gōng míng 'ér zhì， wú jiāng hǎi 'ér xián； bù dào yǐn 'ér shòu， wú bù wàng yě， wú bù yòu yě； qí shēng yě tiān xíng， qí sǐ yě wù huà； jìng 'ér yǔ yīn tóng dé， dòng 'ér yǔ yáng tóng bō； bùwèi fú xiān， bùwèi huò shǐ； qí shēng ruò fú， qí sǐ ruò xiū， dàn rán dú yǔ shén míng jū。 zhuāng zǐ zhě， gǔ zhī bó dà zhēn rén zāi！
zhuāng zǐ de sī xiǎng hé dì wèi
1、 sī rén gǎn jué kě yǐ jiànjiē pàn duàn
《 zhuāng zǐ · qiū shuǐ》 piān jìzǎi liǎo zhuāng zhōu hé huì shī zhè liǎng wèi lǎo péng yǒu sàn bù zhōng de yī cì biàn lùn：“ zhuāng zǐ yǔ huì zǐ yóu yú háo liáng zhī shàng。 zhuāng zǐ yuē： tiáo yú chū yóu cóng róng， shì yú zhī lè yě。 huì zǐ yuē： zǐ fēi yú， ān zhī yú zhī lè？ zhuāng zǐ yuē： zǐ fēi wǒ， ān zhī wǒ bù zhī yú zhī lè？”
zhuāng zǐ de dì yī jù huà hěn píng cháng， xiǎo xué shēng yě néng xiě chū zhè yàng de jù zǐ：“ xiǎo niǎo zài kuài lè dì gē chàng。” cóng píng cháng chù fā xiàn qí bù píng cháng， huì zǐ tí chū liǎo yī gè jīng cǎi de wèn tí：“ nǐ yòu bù shì yú， nǐ zěn me zhī dào yú 'ér kuài lè ní？” kuài lè shì yī zhǒng nèi zài de gǎn jué， chāo chū wǒ men de guān chá zhī wài。 wǒ men rú hé tǐ huì tā rén de kuài lè ní， wǒ men yòu rú hé zhèng shí ní？ zhè shì yī gè zhī shí lùn de wèn tí。 zhuāng zǐ de huí dá yě hěn jīng cǎi， tā shǐ yòng de shì fǎn zhèng fǎ：“ rú guǒ shuō bù tóng gè tǐ jiān de gǎn jué wán quán wú fǎ gǎn zhī， nà me nǐ yě bù shì wǒ， nǐ yòu rú hé kě néng zhī dào wǒ bù zhī dào yú 'ér de kuài lè？”， yīn cǐ， rú guǒ rèn wéi qí tā gè tǐ de gǎn jué wán quán wú fǎ gǎn zhī， jiù huì shǐ biàn lùn wú fǎ jìn xíng。 zhè shì fǎn miàn de huí dá， zhuāng zǐ qí shí yě yǐ jīng gěi chū liǎo zhèng miàn de huí dá， yě jiù shì dì yī jù， zhuāng zǐ kàn dào yú 'ér“ chū yóu cóng róng”， yīn cǐ tā rèn wéi yú 'ér shì kuài lè de。 rú guǒ zài cài shì chǎng kàn dào zhèng zài bèi shā de yú 'ér， tā men shǐ jìn hún shēn de lì qì zài pū téng gǔn fān， wǒ men yě huì rèn wéi zhè shí de yú 'ér shì tòng kǔ kǒng jù de， yīn wéi qū shēng bì sǐ de běn néng， yú 'ér yǔ rén lèi shì yī yàng de。
2、 sī rén gǎn jué wú fǎ zhí jiē pàn duàn
rán 'ér， zhè zhǒng pàn duàn shì jiànjiē de。 yú 'ér yě yòu kě néng nèi xīn hěn tòng kǔ， wài biǎo què zuò chū yī fù“ chū yóu cóng róng” de yàng zǐ。 zhèng rú xiǎo hái zǐ yòu shí yě huì zhuāng chū téng tòng de yàng zǐ， yǐ bó qǔ dà rén de tóng qíng yǔ 'ài hù。 yǐng shì lǐ de yǎn yuán biǎo yǎn téng tòng， yě shì tóng yàng de qíng xíng。 duì yú sī rén gǎn jué， tā rén wú fǎ jìn xíng què dìng de pàn duàn。
sī rén gǎn jué nán yǐ zhí jiē pàn duàn de nán diǎn zài yú， sī rén gǎn jué de duì xiàng zài nèi xīn zhī zhōng， ér bù zài wài jìng。 rú guǒ wǒ men tǎo lùn de duì xiàng zài wài jìng， bǐ rú“ zhè duǒ huā shì hóng sè de”， bié rén tīng liǎo zhè jù huà， zhǐ yào qù kàn kàn nà duǒ huā， kàn shì bù shì hóng sè de， jiù kě yǐ jìn xíng pàn duàn。 dāng tǎo lùn de duì xiàng zài nèi xīn zhī zhōng， bǐ rú“ wǒ téng”，“ wǒ kuài lè”，“ wǒ zhī dào zhè duǒ huā shì hóng sè de”（ zhù yì yǔ shàng jù bù tóng）， zhè xiē dōushì běn rén duì zì jǐ nèi xīn duì xiàng de yán shuō， tā rén wú fǎ zhí jiē guān chá pàn duàn nǐ de“ téng”、“ kuài lè” hé“ zhī dào”。 yǐ fó xué lái kàn， wǒ men zhī shí yòu liù gè lái yuán：“ yǎn 'ěr bí shé shēn yì” liù shí yǐ“ yǎn 'ěr bí shé shēn yì” liù gēn kě yǐ shí bié“ sè shēng xiāng wèi chù fǎ” liù jìng。 qián miàn de wǔ jìng“ sè shēng xiāng wèi chù” yī bān shì wài jìng， tǎo lùn zhè wǔ jìng duì xiàng shí， tā rén kě yǐ pàn duàn。 zuì hòu yī jìng“ fǎ” jìng zé zài nèi xīn zhōng， běn rén kě yǐ jìn xíng pàn duàn hé yán shuō， wài rén què wú fǎ zhí jiē jìn xíng pàn duàn。
3、“ běn zhì zhí guān” shì yī zhǒng sī rén gǎn jué
shí zài lùn zhě qīng xiàng yú xiāng xìn gè bié zhī hòu yòu yī bān， wéi míng lùn zhě qīng xiàng yú xiāng xìn yǔ cí shì yuē dìng de qí bèi hòu méi yòu yī bān de duì xiàng。 yī gè lǐ lùn wǎng wǎng yòu shí zài lùn de yī miàn， yě yòu wéi míng lùn de yī miàn。 jiǎn dān dì gěi yī gè lǐ lùn dài shàng“ shí zài lùn” huò zhě“ wéi míng lùn” sì hū bù tuǒ。 huò xǔ， wǒ men kě yǐ zài“ shí zài” zhè gè dù shàng lái gěi lǐ lùn pái xù， shuō yī gè lǐ lùn xiāng duì lìng yī gè lǐ lùn gèng“ shí zài” dāng qiě jǐn dāng zhè gè lǐ lùn gèng qīng xiàng“ shí zài lùn”。 xiàn xiàng xué xiāng duì yú dí kǎ 'ěr de“ wǒ sī gù wǒ zài”， kě yǐ shuō shì gèng“ bù shí zài” de； xiàn xiàng xué xiāng duì yú fó jiào wéi shí xué lái shuō， yòu kě yǐ shuō shì gèng“ shí zài” de。 měi gè lǐ lùn“ shí zài” dù de bù tóng， wǎng wǎng zài yú lǐ lùn tí chū zhě sī rén gǎn jué de bù tóng。 yǐ xià yǐ xiàn xiàng xué de“ běn zhì zhí guān” wéi lì。
hú sài 'ěr rèn wéi， cóng jù tǐ de hóng sè zhōng， kě yǐ běn zhì zhí guān dào yī bān de hóng。 tā de“ běn zhì zhí guān” lái yuán yú duì zì jǐ nèi xīn rèn shí fāng fǎ de fǎn sī。 zhè yě zhèng shì sī rén gǎn jué， tǎo lùn duì xiàng chǔyú nèi xīn zhī zhōng， měi gè rén zhǐ néng wèn zì jǐ shì fǒu kě yǐ“ běn zhì zhí guān”。 yòu xiē rén gǎn jué yòu， jiù jiē shòu“ běn zhì zhí guān”。 yòu xiē rén gǎn jué méi yòu， jiù fǒu dìng“ běn zhì zhí guān”。 zhè liǎng lèi rén yuán zé shàng yě méi yòu biàn lùn de bì yào， tā men guān diǎn de fēn qí， zài yú tā men yōng yòu gè zì de sī rén gǎn jué， dōuwú fǎ tōng guò fēn xī shuō lǐ de fāng shì shuō fú duì fāng。 měi gè rén zhǐ néng qiú zhū yú jǐ， tōng guò duì zì jǐ nèi xīn rèn shí huó dòng de fǎn sī， lái chéng qīng zì jǐ shì fǒu jiē shòu“ běn zhì zhí guān”。
4、 yuè cè zhòng sī rén gǎn jué de lǐ lùn yuè bù hǎo jiǎn yàn
kē xué yán jiū de duì xiàng zhù yào shì wài bù shì jiè， hěn shǎo shè jí sī rén gǎn jué， yīn cǐ kē xué lǐ lùn róng yì jiǎn yàn， jiù xiàng“ zhè duǒ huā shì hóng sè de”， měi gè réndōu kě yǐ qù jiǎn yàn pàn duàn bìng jiē shòu zhè jù huà。 yīn cǐ， kē xué jù yòu gōng zhòng xìng。
zōng jiào lǐng yù zé cè zhòng sī rén gǎn jué， zōng jiào gào sù wǒ men rú cǐ rú cǐ xiāo 'è xiàng shàn， kě yǐ huò dé xīn líng de píng jìng。 zhè zhǒng xīn líng de píng jìng， tā rén shì bù hǎo jiǎn yàn de。 rú rén yǐn shuǐ， lěng nuǎn zì zhī。 yīn cǐ， zōng jiào gèng shì sī rén de。
zhuāng zǐ shì jì lǎo zǐ zhī hòu， zhàn guó shí qī dào jiā xué pài de dài biǎo rén wù。
píng jià
zhuāng zhōu yī shēng zhù shū shí yú wàn yán， shū míng《 zhuāng zǐ》。 zhè bù wén xiàn de chū xiàn， biāo zhì zhe zài zhàn guó shí dài， wǒ guó de zhé xué sī xiǎng hé wén xué yǔ yán， yǐ jīng fā zhǎn dào fēi cháng xuán yuǎn、 gāo shēn de shuǐ píng， shì wǒ guó gǔ dài diǎn jí zhōng de guī bǎo。 yīn cǐ， zhuāng zǐ bù dàn shì wǒ guó zhé xué shǐ shàng yī wèi zhù míng de sī xiǎng jiā， tóng shí yě shì wǒ guó wén xué shǐ shàng yī wèi jié chū de wén xué jiā。 wú lùn zài zhé xué sī xiǎng fāng miàn， hái shì wén xué yǔ yán fāng miàn， tādōu jǐyǔ liǎo wǒ guó lì dài de sī xiǎng jiā hé wén xué jiā yǐ shēn kè de， jù dà de yǐng xiǎng， zài wǒ guó sī xiǎng lì、 wén xué shǐ shàng dōuyòu jí zhòng yào de dì wèi。
zhuāng zǐ zài zhé xué shàng jì chéng fā yáng liǎo lǎo zǐ hé dào jiā de sī xiǎng， xíng chéng liǎo zì jǐ dú tè de zhé xué sī xiǎng tǐ xì hé dú tè de xué fēng wén fēng。 tā rèn wéi“ dào” shì kè guān zhēn shí de cún zài， bǎ“ dào” shì wéi yǔ zhòu wàn wù de běn yuán， jiǎng tiān dào zì rán wú wéi。 zài zhèng zhì shàng zhù zhāng wú wéi 'ér zhì， zài rén lèi shēng cún fāng shì shàng zhù zhāng fǎn pǔ guī zhēn。 tā bǎ tí chàng rén yì hé shì fēi kàn zuò shì jiā zài rén shēn shàng de xíng fá， duì dāng shí tǒng zhì zhě de“ rén yì” hé“ fǎ zhì” jìn xíng pēng jī， tā duì shì sú shè huì de lǐ、 fǎ、 quán、 shì jìn xíng liǎo jiān ruì de pī pàn， tí chū liǎo“ shèng rén bù sǐ， dà dào bù zhǐ”，“ qiè gōu zhě zhū， qiè guó zhě wéi zhū hóu” de jīng bì jiàn jiě。 zài rén lèi shēng cún fāng shì shàng， tā chóng shàng zì rán， tí chàng“ tiān dì yǔ wǒ bìng shēng， wàn wù yǔ wǒ wéi yī” de jīng shén jìng jiè， bìng qiě rèn wéi， rén shēng de zuì gāo jìng jiè shì xiāo yáo zì dé， shì jué duì de jīng shén zì yóu， ér bù shì wù zhì xiǎng shòu yǔ xū wěi de míng yù。 zhuāng zǐ zhè xiē sī xiǎng hé zhù zhāng， duì hòu shì yǐng xiǎng shēn yuǎn， shì rén lèi sī xiǎng shǐ shàng yī bǐ bǎo guì de jīng shén cái fù。
《 zhuāng zǐ》 zài gōng yuán 3 shì jì dào 5 shì jì de wèi jìn shí qī chǎn shēng zhòng dà yǐng xiǎng， tā hé《 zhōu yì》、《 lǎo zǐ》 yī qǐ bìng chēng“ sān xuán”， zài zhōng guó wén xué shǐ shàng yě yòu zhòng yào de dì wèi。《 zhuāng zǐ》 zài táng dài（ 618-907 nián） zhèng shì chéng wéi dào jiā de jīng diǎn zhī yī。
zhuāng zǐ duì hòu shì de yǐng xiǎng， bù jǐn biǎo xiàn zài tā dú tè de zhé xué sī xiǎng shàng， ér qiě biǎo xiàn zài wén xué shàng。 tā de zhèng zhì zhù zhāng、 zhé xué sī xiǎng bù shì gān bā bā de shuō jiào， xiāng fǎn， dōushì tōng guò yī gè gè shēng dòng xíng xiàng、 yōu mò jī zhì de yù yán gù shì， tōng guò wāng yáng zì sì、 yí tài wàn fāng de yǔ yán wén zì， qiǎo miào huó pō、 yǐn rén rù shèng dì biǎo dá chū lái， quán shū fǎng fó shì yī bù yù yán gù shì jí， zhè xiē yù yán biǎo xiàn chū chāo cháng de xiǎng xiàng lì， gòu chéng liǎo qí tè de xíng xiàng， jù yòu shí pò tiān jīng、 zhèn lóng fā kuì de yì shù gǎn rǎn lì。
lǔ xùn gāo dù píng jià zhuāng zǐ sǎnwén shuō：“ wāng yáng pìhé， yí tài wàn fāng， wǎn zhōu zhū zǐ zhī zuò， mò néng xiān yě。” (《 hàn wén xué shǐ gāng yào》 )
zhuāng zǐ cí
[ zhuāng zǐ cí ]
dào jiào miào yǔ。 sòng yuán fēng yuán nián（ 1078）， méng chéng xiàn lìng wáng jìng shǐ jiàn zhuāng zǐ cí， sū shì wéi jì：“ zhuāng zǐ méng rén yě， cháng wéi méng qī yuán lì。 méi qiān yú suì 'ér méng wèi yòu cí zhī zhě， xiàn lìng、 mì shū chéng wáng jìng shǐ zuò cí， qiú wén yǐ wéi jì……。” cǐ cí táng jiàn yú guōhé běi 'àn qī yuán gù zhǐ， zhù yào jiàn zhù yòu xiāo yáo táng、 mèng dié lóu、 guān yú tái děng。 měi nián jì sì， cóng wèi jiànduàn， zhì míng cháo tiān shùn nián jiān bèi hóng shuǐ yānmò。《 zhuāng zǐ cí táng jì》 shōu zài《 sū dōng pō quán jí》 zhōng。
míng wàn lì 8 nián（ 1580）， zhī xiàn wú yī luán yú xiàn chéng dōng guān chóngjiàn。 chóngjiàn de zhuāng zǐ cí táng guī mó hóng dà， pō wéi zhuàng guān。 yòu xiāo yáo táng、 mèng dié lóu、 juǎnpéng gè sān jiān， dào shè sān jiān， yú chí qiáo yī zuò。 zuǒ wéi mèng dié lóu， yòu wéi guān yú tái。 xiāo yáo táng jū zhōng， táng zhōng sù zhuāng zhōu xiàng， měi nián chūn qiū jì sì。 míng chóng zhēn 5 nián（ 1632）， zhī xiàn lǐ shí fāng chóngxiū xiāo yáo táng， zēng jiàn wǔ xiào tíng， bì chí wéi zhuāng zǐ háo shàng guān yú yuán， bìng xīn zhuàn《 xīn xiū zhuāng zǐ cí jì》， kè bēi lì yú cí nèi。 mén qián lì zhàng yú gāo de shí bēi， juān kè“ zhuāng zhōu gù lǐ” sì gè dà zì。
xiàn cún zhuāng zǐ cí shì méng chéng xiàn zhèng fǔ zài sòng dài zhuāng zǐ cí jiù zhǐ shàng xīn jiàn de， zǒng zhàn dì miàn jī 52 mǔ， zǒng jiàn zhù miàn jī 1086 píng fāng mǐ， quán cí yóu cí táng jiàn zhù qún yǔ wàn shù yuán liǎng bù fēn zǔ chéng。 zhù yào jiàn zhù yòu dà sān mén、 yǐng bì、 shān mén、 xiāo yáo táng、 gǔ héng mén， pú chí、 wǔ xiào tíng、 guān tái、 guān yú qiáo、 mèng dié lóu、 nán huá jīng gé、 dōng xī bēi láng、 dào shè、 kè shè děng。
【 zhuāng zǐ gù lǐ】
zhuāng zǐ míng zhōu， shì xiān qín dào jiā xué pài zhù yào chuàng lì zhě zhī yī， zhù yòu《 zhuāng zǐ》 yī shū。 dào jiào xīng qǐ hòu， zhuāng zhōu bèi zūn wéi nán huá zhēn rén，《 zhuāng zǐ》 bèi zūn wéi《 nán huá zhēn jīng》。 tā de zhé xué sī xiǎng， yǐ“ qīng jìng wú wéi” wéi zhù， bǐ shì fù guì lì lù， fǒu rèn guǐ shén cún zài， rèn wéi yī qièshì wù chǔyú bù duàn de biàn huà zhī zhōng， yī qiē shì wù dōushì xiāng duì de， sī xiǎng jù yòu yī dìng de biàn zhèng yīn sù。 tā de wén zhāng xiǎng xiàng fēng fù， cí zǎo huá lì， fù yòu làng màn zhù yì sè cǎi hé yōu mò qì fēn， shì xiān qín zhū zǐ zhé lǐ zhèng lùn zhōng wén xué yì shù yīn sù zuì wéi nóng yù de piān zhāng， duì hòu shì yǐng xiǎng jí dà。 rán 'ér， lì shǐ shàng jìzǎi zhuāng zǐ de gù lǐ jí wéi jiǎn lüè，《 shǐ jì · lǎo zǐ hán fēi lièzhuàn》 jǐn shuō：“ méng rén yě。” bìng wèi zhǐ míng hé guó hé chù zhī méng。 méng dì zài zhàn guó shí céng yòu sān chù， zhuāng zǐ gù lǐ jiū jìng zài nǎ yī chù， qí shuō bù yī， zhì jīn zhēng lùn mò xī。
yī shuō 'ān huī méng chéng xiàn。《 shǐ jì · lǎo zǐ hán fēi lièzhuàn》 jìzǎi liǎo zhè yàng yī jiàn shì： chǔ wēi wáng wén zhuāng zhōu xián， pài shǐ zhě chí zhòng jīn qù qǐng tā， bìng xǔ yǐ wéixiàng， zhuāng zhōu bùwèi suǒ dòng， xiào cí chǔ shǐ， zhōng shēn bù shì。 zhāng shǒu jié《 shǐ jì zhèng yì》 yě yuē：“ zhuāng zǐ diào yú pú shuǐ zhī shàng， chǔ wáng shǐ dà fū wǎng， yuē：‘ yuàn yǐ jìng nèi lěi。’ zhuāng zǐ chí gān bù gù。” jù《 shuǐ jīng zhù · huái shuǐ piān》 jìzǎi，“ pú shuǐ jí shā shuǐ zhī jiān chēng”， ér dāng nián shā shuǐ jí liú jīng jīn 'ān huī wō yáng、 méng chéng yī dài。 běi sòng yuán fēng yuán nián (1078)， céng jiàn zhuāng zǐ cí wǔ 'ān huī zhī méng chéng xiàn， sū shì wéi zhī zuò《 zhuāng zǐ cí jì》， dāng shí wáng 'ān shí《 méng chéng qīng yàn táng》 shī， yòu“ mín yòu zhuāng zhōu hòu shì fēng” jù。 lìng wài， ,《 zhuāng zǐ》 yī shū zhōng xǔ duō lìng rén fèi jiě de cí yǔ hé dāng dì fāng yán yòu xǔ duō xiāng sì zhī chù。 jì rán 'ān huī méng chéng xiàn yòu zhuāng zǐ cí， zhuāng zǐ gù lǐ jiù gāi zài cǐ。
yī shuō hé nán shāng qiū。 sī mǎ zhēn《 shǐ jì suǒ yǐn》 yǐn liú xiàng《 bié lù》 yún： zhuāng zhōu，“ sòng zhī méng rén yě”。 sòng guó wéi yīn shāng hòu yì， qí dì wèi yú jīn hé nán dōng bù， yǐ jí jiē jìn hé nán de shān dōng、 ān huī、 jiāng sū de bù fēn dì qū。 shāng qiū céng shì sòng guó dū chéng。《 shǐ jì · sòng wēi zǐ shì jiā》 yán：“ shā huá gōng yú méng zé。”《 jí jiě》 zhù yǐn jiǎ kuí yǔ yuē：“ méng zé， sòng zé míng yě。” yòu yǐn dù yù de huà shuō：“ sòng dì liáng guó yòu méng xiàn。” yuán lái， zhè gè“ liáng guó” bù shì zhǐ wèi guó， ér shì zhǐ sòng guó de mǒu dì， tā nèi yòu yī xiàn， jiào zuò méng xiàn。 lì dào yuán《 shuǐ jīng zhù》 yú jí shuǐ xì méng xiàn xià yuē：“ jí zhuāng zhōu zhī běn yì yě。 ( zhuāng zhōu ) wéi méng qī yuán lì， guō jǐng chún ( guō pú ) suǒ wèi qī yuán yòu 'ào lì zhě yě。 dào huì shī zhī méi， dù mén yú cǐ yì。” fàn shuǐ zì xī xiàng dōng， liú jīng hé nán shāng qiū zhī běi。 kě jiàn， zhuāng zǐ gù lǐ yìng zài hé nán shāng qiū。
jiě dú《 zhuāng zǐ》 de yàoshì
wǒ men yán jiū《 zhuāng zǐ》， yòu zuì yào jǐn de yī jiàn shì， jiù shì xún huò《 zhuāng zǐ》 de yàoshì！ bié de zǐ shū， dà mén dōushì kāi zhe de， zhǐ yào nǐ kěn pò fèi gōng fū qù liú lǎn， bù nán jiàn tā de zōng miào zhī měi， bǎi guān zhī fù；《 zhuāng zǐ》 zé bù rán， tā de dà mén shì guān zhe de， ér qiě hái suǒ shàng liǎo suǒ。 cóng yuǎn chù wàng qù， zhǐ néng jiàn tā de yún yān shù yǐng， hé yǐn yǐn yuē yuē de jǐ zuò lóu tái， zhì yú zhēn shí de jìng dì de zěn yàng， nà jiù bù shì zhàn de mén wài de rén suǒ néng xiǎng wàng 'ér zhī de liǎo。 yīn wéi rú cǐ， suǒ yǐ wǒ jué de gěi gè wèi chū shè《 zhuāng zǐ》 zhě yī bǎ dǎ kāi《 zhuāng zǐ》 dà mén de yàoshì……
nà me《 zhuāng zǐ》 de yàoshì zài nǎ ní？ tā qí shí jiù cáng zài《 zá piān》 de《 yù yán》 hé《 tiān xià》 piān lǐ， bù guò《 tiān xià》 piān zhōng méi yòu shí fēn jiāo dài míng bái， yàoshì de gòu zào hé yòng fǎ， hái dé xiàng《 yù yán》 piān zhōng qù xún shuō míng， yīn wéi《 yù yán》 kě yǐ shuō shì zhuāng zǐ zhù shū de fán lì。 qián rén yīn liǎo“ nèi”、“ wài”、“ zá” fēn piān de wèn tí， bǎ《 nèi piān》 kàn de tài zhòng， bǎ《 wài piān》《 zá piān》， kàn de tài qīng， hū lüè liǎo zhè yīchóng yào gōng 'àn。 yīn 'ér《 zhuāng zǐ》 de yàoshì xún bù dào， yú shì《 zhuāng zǐ》 de suǒ yě jiù xièbùkāi liǎo。 wǒ zhù zhāng bǎ《 yù yán》 liè wéi《 zhuāng zǐ》 de dì yī piān， dú《 zhuāng zǐ》 shí， bì xū xiān dú tā， zhì shǎo yě dé dú zhè yī piān de dì yī duàn！ ér qiě bì xū yào dú dé dǒng！
nà me《 zhuāng zǐ》 yàoshì shì zěn yàng gòu zào de ní？《 zhuāng zǐ》 de yàoshì qí shí shì sān gè chǐ xíng de yàng zǐ。 zhè sān gè chǐ xíng fēn bié shì： yù yán， zhòng yán， zhī yán。 zhè sān zhǒng yǔ yán kě yǐ shuō shì sān wèi yī tǐ。 shǒu xiān dé míng bái wèishénme zhuāng zǐ yào yòng zhè sān yán lái zhù shū？ zhuāng zǐ zài《 tiān xià》 piān zhōng shuō：“ yǐ tiān xià wéi chén zhuó， bù kě yǔ zhuāng yǔ， yǐ zhī yán wéi màn yǎn， yǐ zhòng yán wéi zhēn， yǐ yù yán wéi guǎng。” kě jiàn tā de shuō zhī yán， shuō zhòng yán， shuō yù yán， zì jǐ yǐ chéng rèn bù shì zhuāng zhòng de huà liǎo， zhǐ yīn tiān xià réndōu chén nì yú wū zhuó， bù rèn shí zhèng miàn de dào lǐ， cái bù dé yǐ chū cǐ xià cè， qí shí tā yòu hé cháng bù shì rào zhe wān zǐ shuō yuǎn huà ní？
xiàn zài jiù jiǎn dān shuō shuō zhè“ sān zhǒng yán” de gōng yòng bā：
yī yù yán yán zài bǐ 'ér yì zài cǐ， jiù jiào zuò yù yán。 yīn wéi rén yǔ rén cháng cháng yòu zhēng shèng de xīn lǐ， jiǎ rú wǒ yòu yī zhǒng zhēn lǐ， wú lùn zěn yàng zhēn qiē， tóng bèi de rén zǒng shì bù kěn chéng rèn。 zhè zhǒng qíng xíng， zài zhuāng zǐ kàn lái， shì zhēn lǐ shòu liǎo wěi qū， dàn shì sú rú cǐ， tā yě shì wú kě nài hé de。 zhuāng zǐ de yǔ yán， zhèng shì chù zài zhè zhǒng wú kě nài hé de dāng 'ér shuō de。 tā yòu shí jiè hé bó hé hǎi ruò lái tán dào， yòu shí jiè yún jiāng hé hóng méng lái shuō fǎ， shèn zhì chán tiáo yā lí， shān líng shuǐ guài děng， wú yī bù kě yǎn wéi gù shì， lái biǎo dá zì jǐ de zhé xué。 dàn shì yào zhī dào， wú lùn shì nǎ yī zé yù yán， bì rán yòu gè zhuāng zǐzàng zài lǐ miàn， nǐ zhǐ yào míng liǎo zhè gè gù shì， yě jiù dǒng de zhuāng zǐ de zhé xué liǎo。 dà fán rén yǔ rén shì hàoshèng de， rén yǔ xià děng dòng wù bù yī dìng lái zhēng shèng， rén yǔ xià děng dòng wù jì wú suǒ hàowù， zé xià děng dòng wù de shì shì fēi fēi， jiù kě dé dào kè guān de píng jià liǎo。 jì rán dé dào kè guān de píng jià， zé zhēn lǐ cái bù zhì yú bèi yānmò。 zhuāng zǐ yù yán de gōng yòng， zhèng shì rú cǐ。
èrchóng yán zhòng yán shì jiè zhòng gǔ xiān shèng zhé huò shì dāng shí míng rén de tán huà， lái yā yì shí lùn de。 bù guò zhuāng zǐ de zhēn yì， bìng bù shì chóng bài gǔ xiān shèng zhé hé dāng shí míng rén de， tā shì lì yòng shì rén chóng bài 'ǒu xiàng de guān niàn， lái jiè zhe 'ǒu xiàng shuō huà . zhè gè bù nán lǐ jiě， jiù shì jiè“ quán wēi” shuō huà。 tā yòu shí jiè huáng dì， yòu shí jiè kōng kǒng zǐ…… lì shǐ shàng de rén wù bù gòu yòng， tā hái lìng zào liǎo xǔ duō gǔ dài de“ wū yòu xiān shēng” lái， ràng tā men tán dào shuō fǎ， dàn shì měi yī gè chǎng hé zhōng， bì rán yǐn cáng liǎo yī gè zhuāng zǐ。 nǐ míng bái liǎo mǒu yī gǔ rén de jiàn jiě cuò wù， nǐ zì jǐ jiù dāng fǎnxǐng， kàn kàn yòu wú tóng yàng de cuò wù； nǐ fú yīng liǎo mǒu yī gǔ rén de lǐ lùn zhèng què， qí shí zhe zhèng què de lǐ lùn， zhèng tóng yú zhuāng zǐ de jiàn jiě！
sān zhī yán zhī shì lòu dǒu， zhī yán jiù shì lòu dǒu shì de huà， zhè huà zěn me jiǎng ní？ lòu dǒu zhī wéi wù， shì kōng 'ér wú dǐ de， nǐ ruò xiàng lǐ zhù shuǐ， tā biàn lì kè lòu xià， ruò lián xù zhù， jiù shì jiāng hé zhī shuǐ， zhǐ yào cháng zhù bù xī， tā yě cháng cháng lòu bù xī， gǔ gǔ tāo tāo， méi yòu qióng jìn， jǐ shí bù zhù liǎo， tā yě jǐ shí bù lòu liǎo， ér qiě dī shuǐ bù cún。 zhuāng zǐ zhī yán de qǔ yì， jiù shì shuō， tā shuō de huà， dōushì wú chéng jiàn zhī yán， zhèng yòu sì yú lòu dǒu。 tā shì tì dà zì rán xuān xiè shēng yīn de， yě kě shuō shì dà zì rán de yī jù chuán yīn jī。 nǐ kàn tā zì jǐ dào：“ yán wú yán， zhōng shēn yán， wèi cháng yán， zhōng shēn bù yán， wèi cháng bù yán。” zhè huà de yì sī， shì shuō tā suǒ shuō de， bìng bù shì chū zì gè rén chéng jiàn， shì dà zì rán tā jiào tā shuō， tā bù néng bù shuō， qí shí hái děng yú bù shuō； fǎn zhī， jiù shì tā zhōng shēng bù shuō， ér dà zì rán de sì shí xíng yān， bǎi wù shēng yān， hái bù shì tóng yàng de zhào shì dà zhòng má？ zhuāng zǐ de zhī yán， zhèng shì qī hé yǔ yú zhè zhǒng tiān rán de duān ní， shùn zhe dà huà de liú xíng， ér dài wéi lì lùn， suǒ yǐ hěn xiàng lòu dǒu de zhù shuǐ， háo wú chéng jiàn。
zuì hòu wèishénme shuō zhè“ sān zhǒng yán” shì zhuāng zǐ de yàoshì ní？ nǐ ruò míng bái liǎo zhè“ sān zhǒng yán”， nǐ cái zhī dào zhuāng zǐ de měi yī jù huà， dōushì wú chéng jiàn de huà， yào zhī dào zhuāng zǐ quán shū， wú yī bù shì zhī yán， yù yán zhòng yán dōuzài zhī yán zhōng bāo zhe， suǒ yǐ yě jiù shì qián miàn shuō de“ sān wèi yī tǐ”。 rú cǐ， zhuāng zǐ de huāng táng zhī yán， wú duān yá zhī cí， cái bù shì xiā shuō bā dào、 yě mǎ wú guī； tā shì huī xié zhōng yù yòu shí fēn de yán sù， zì sì chù què yòu jí duān de jǐn shèn； zhè qí zhōng yuán yóu hěn dà de yī fān kǔ xīn hé hěn gāo de yī zhǒng jì shù de。