yuèdòuyáng wàn lǐzài诗海dezuòpǐn!!! | |||||
[ yáng wàn lǐ yǔ fàn chéng dà ]
jiāng xī shī pài de shī fēng zài běi sòng mò zhì nán sòng chū fēngmǐ yī shí， tā gù yòu de bì bìng zài qí mò liú shǒu zhōng xiǎn dé yuè fā
yán zhòng。 zài nán dù zhī chū， suī yòu rén shì tú wéi zhī bǔ jiù， huò lìng bì xī jìng， dàn shōu xiào shèn wēi。 zhí dào xiào zōng nián dài，
yī xiē céng shēn shòu jiāng xī pài yǐng xiǎng de shī rén cóng gēn běn shàng bǎi tuō liǎo tā de jū shù， cái yǐ fēng gé gè yì de chuàng zuò， dǎ kāi liǎo
sòng shī de xīn jú miàn。 qí zhōng yáng wàn lǐ de“ chéng zhāi tǐ” shì bǐ jiào chéng gōng hé yǐng xiǎng jiào dà de yī zhǒng。
yáng wàn lǐ（ 1127 héng 1206） zì tíng xiù， hào chéng zhāi， jí shuǐ（ jīn shǔ jiāng xī） rén， shào xīng 'èr shí sì nián
（ 1154） jìn shì， lì rèn tài cháng bó shì、 bǎo mó gé zhí xué shì děng zhí， hán tuō zhòu dāng zhèng shí， yīn zhèng jiàn bù hé， yǐn jū
shí wǔ nián bù chū， zuì hòu yōu fèn chéng jí 'ér zhōng。 yòu《 chéng zhāi jí》。
yáng wàn lǐ de shī gē chuàng zuò dà tǐ shàng jīng lì liǎo cóng mó fǎng、 guò dù dào zì chéng yī tǐ de guò chéng。 shào xīng sān shí 'èr nián yǐ
qián， tā shì xué jiāng xī pài fēng gé de， zhè shī zuò hòu lái bèi tā shāo diào liǎo。 cǐ hòu dào chún xī sì nián（ 1177）， shì tā shī
fēng zhuǎn biàn shí qī。 zài zhè yī shí qī zhōng， tā yī fāng miàn xiàng zhāng jùn、 zhāng shì xué xí hé qiē cuō lǐ xué de 'ào zhǐ， tóng shí bǎ cóng
rì cháng shēng huó zhōng tǐ yàn yǔ lǐng huì lǐ zhì de jiàn jiě nuó yí dào wén xué chuàng zuò zhōng lái。 tā zài《 tí táng dé míng jiàn yī zhāi》 shī zhōng
shuō：“
miè shì shū běn 'ér zhòng shì rì cháng shēng huó de tài dù chéng wéi tā shī fēng zhuǎn biàn de qì jī。 xiàn cún《 jiāng hú jí》 de qī bǎi duō shǒu shī
zhōng， jì yòu xué chén shī dào wǔ lǜ、 wáng 'ān shí qī jué jí táng rén jué jù de， tóng shí yě chū xiàn liǎo yī xiē fēng qù qīng kuài de xiǎo shī，
rú：
quán yǎn wú shēng xī xì liú， shù yīn zhào shuǐ 'ài qíng róu。 xiǎo hé cái lù jiān jiān jiǎo， zǎo yòu qīng tíng lì shàng tóu。（《 xiǎo
chí》）
méi zǐ liú suān ruǎn chǐ yá， bā jiāo fēn lǜ yǔ chuāng shā。 rì cháng shuì qǐ wú qíng sī， xián kàn 'ér tóng zhuō liǔ huā。（《 xián jū
chū xià wǔ shuì qǐ 'èr jué jù》 zhī yī）
chún xī wǔ nián yǐ hòu， yáng wàn lǐ shī gē de dú tè fēng gé jī běn xíng chéng， tā de shī xué guān diǎn yě jī běn chéng shú。 qí
《 jīng xī jí xù》 zì yán cǐ shí“ hū ruò yòu wù， yú shì cí xiè táng rén jí wáng（ ān shí）、 chén（ shī dào）、 jiāng xī zhū
jūn zǐ， jiē bù gǎn xué， ér hòu xīn rú yě。 …… yú kǒu zhàn shù shǒu， zé liú liú yān wú fù qián rì zhī gágá yǐ。” ér qiě，
zhè shí“ bù hòu yuán， dēng gǔ chéng， cǎi xié qǐ jú， pān fān huā zhú， wàn xiàng bì lái， xiàn yú shī cái”， xiě shī shí fēn shùn lì。
zhè zhǒng zhòng shì guān chá zì rán、 cóng rì cháng shēng huó zhōng qǔ cái de jiàn jiě， duì yú jiāng xī shī pài zhù zhāng cóng qián rén nà lǐ“ duó tāi huàn
gǔ”、“ diǎn tiě chéng jīn” de shī lùn zhèng shì yòu lì de fǎn dòng。
bù guò，“ chéng zhāi tǐ” de xíng chéng， bù jǐn shì zhòng shì cóng dà zì rán hé rì cháng shēng huó zhōng huò qǔ xīn yíng shēng dòng sù cái，
hái yào qiú jù yòu tòu tuō de xiōng huái yǔ zhé lǐ de sī kǎo； shī rén zài rè qíng dì tóu rù zì rán wàn wù yǔ rì cháng shēng huó， yǔ zhī dǎ
chéng yī piàn 'ér bǐ cǐ jiāo róng de tóng shí， yòu bì xū tiào chū lái lěng jìng lǐ zhì dì guān zhào yǔ lǐng wù qí zhōng suǒ hán yùn de rén shēng zhé lǐ，
zhè yàng xiě chéng de shī， cái bù jǐn yòu zì rán yǔ shēng huó de 'àng rán shēng jī， ér qiě fù yú lǐ qù， xiàng xià miàn jǐ shǒu shī：
mò yán xià lǐng biàn wú nán， zuàn dé xíng rén cuò xǐ huān。 zhèng rù luàn shān juàn zǐ lǐ， yī shān fàng chū yī shān lán。（《 guò sōng
yuán chén chuī qī gōng diàn liù shǒu》 zhī wǔ）
chūn jì wú hén kě dé xún， bù jiāng shī yǎn kàn chūn xīn。 yīng biān yáng liǔ 'ōu biān cǎo， yī rì qīng lái yī rì shēn。（《 guò yáng
èr dù》 zhī yī）
bì jiǔ shí qīng yī liǎng bēi， chuán mén cái bì yòu hái kāi。 hǎo shān wàn zhòu wú rén jiàn， dōubèi xié yáng niān chū lái。（《 zhōu guò
xiè tán sān shǒu》 zhī sān）
cǐ wài， rú“ jiē tiān lián yè wú qióng bì， yìng rì hé huā bié yàng hóng”（《 xiǎo chū jìng cí sì sòng lín zǐ fāng》），
“ xī huí lùzhuàn chóu wú lù， hū yòu méi huā yī liǎng zhī”（《 wǎn guī yù yǔ》），“ lǜ píng chí zhǎo chuí yáng lǐ， chū jiàn fú
qú dì yī huā”（《 jiāng zhì jiàn chāng》） děng， dū biǎo xiàn liǎo“ chéng zhāi tǐ” zài chuàng zuò fāng shì shàng de tè diǎn： yī shì shàn yú
mǐn gǎn dì fā xiàn yǔ xùn sù dì bǔ zhuō zài zì rán wàn wù yǔ rì cháng shēng huó zhōng chū xiàn de cháng rén suǒ bù néng fā xiàn huò róng yì hū lüè de
fù yú qíng qù yǔ měi gǎn de jǐng xiàng， zhè zhèng shì tā pāo qì duī duǒ gǔ rén、 bō chě gǔ yǔ、 mó fǎng gǔ shī 'ér rè qíng dì tóu rù shēng
huó de jiēguǒ； èr shì zhù yì zài zhè xiē jǐng xiàng zhōng róng rù zì jǐ de zhù guān lǐng wù yǔ tǐ yàn， shǐ zhī dài yòu yī zhǒng yǔ zhòng bù tóng
de lǐ qù， jí suǒ wèi“ bù shì xiōng zhōng bié， hé yuán jù zǐ xīn”（《 shǔ shì gān yàn hé yù zhāng wèi gōng mén guǎn， yòng yú jiàn zhāng
qīn fū shī yùn zuò 'èr shī jiàn zèng， hé yǐ xiè zhī》）， zhè zé shì tā bǎ lǐ xué jí chán zōng guān wù tǐ yàn fāng shì yǐn rù shī gē de
chǎn wù。
“ chéng zhāi tǐ” zài yǔ yán fāng miàn yǐ zì rán liú chàng、 fēng qù huó pō wéi jī běn tè zhēng。
yóu yú yáng wàn lǐ de shī zhù yào miáo xiě xún cháng de zì rán jǐng wù yǔ rì cháng shēng huó， yǐ biǎo xiàn qí zhōng de bó bó shēng jī hé zì
jǐ nèi xīn zhōng de rén shēng tǐ yàn， nà zhǒng shēng sè huò guò yú diǎn yǎ de yǔ yán fǎn 'ér huì fáng 'ài tā suǒ yào biǎo xiàn de nèi róng， suǒ yǐ
tā zài yǔ yán xíng shì fāng miàn bù tài yòng lì， ér nǔ lì zhuī qiú yǔ yán xíng shì zhī wài de mǒu zhǒng yì wèi， zhè zhèng rú tā zì jǐ suǒ shuō：
“ lǎo fū bù shì xún shī jù， shī jù zì lái xún lǎo fū。”
（《 wǎn hán tí shuǐ xiān huā bìng hú shān》） jù tǐ shuō lái， shǒu xiān， yáng wàn lǐ de shī jù dà duō jù fǎ wán zhěng 'ér yì mài
lián guàn， hěn shǎo yòu duàn xù pīn hé hé tiào yuè lián jiē de， zhè yuè guò jiāng xī shī pài 'ér jiào duō jì chéng liǎo sòng shī zì méi、 ōu、 sū
yǐ lái suǒ xíng chéng de yǔ yán fēng gé； qí cì， shì duō cǎi yòng zì rán de kǒu yǔ、 sú yǔ rù shī， shǐ shī gē xiàng rì cháng duì huà nà
yàng huó pō， bìng qiú dé xīn yíng、 shēng dòng、 qīng kuài yǔ fēng qù de xiào guǒ。
cóng sòng shī zì běi sòng hòu qī zhì nán sòng qián qī de fā zhǎn lái kàn， huáng tíng jiān yǐ tā dú yòu de fēng gé yǔ jì qiǎo kāi chuàng liǎo xīn
de shī fēng。 dàn zhè zhǒng shī fēng běn shēn dài yòu bì bìng， ér jiāng xī pài hòu qī de shī rén bù néng yǐ dú lì de chuàng zào qǔ dài qián rén，
zhǐ shì gēn zài hòu miàn yì bù yì qū， gèng zào chéng shī jiè níng zhì de jiāng jú。 zhè shǐ dé xǔ duō rén gǎn dào bù mǎn， jiù lián lǚ běn zhōng
yě zài tí chàng“ huó fǎ” lái jiū zhèng qí piān shī。 yáng wàn lǐ zhèng shì yùn yòng liǎo zài chán zōng hé lǐ xué nà lǐ jí shòu tuī chóng de“ huó
fǎ”， zì chū jī zhù， yòng huó pō de yǎn guāng guān chá biàn huà wú qióng de shì jiè， yòng huó pō de yǔ yán biǎo xiàn xīn xiān dú tè de rén
shēng gǎn shòu， zhè cái dǎ pò liǎo jiāng xī pài shī fēng de lǒngzhào， chéng wéi sòng shī zhuǎn huà de yòu yī shū niǔ。 tā de《 bá xú gōng zhòng shěng
gàn jìn shī》 zhī sān shuō：
“ chuán pài chuán zōng wǒ tì xiū， zuò jiā gè zì yī fēng liú。 huáng chén lí xià xiū 'ān jiǎo， táo xiè xíng qián gèng chū tóu。” zhè zhǒng
tài dù zhèng shì tā néng zì chéng yī tǐ de gēn běn yuán yīn。
yáng wàn lǐ de shī jiào shǎo fǎn yìng guǎng kuò de shè huì shēng huó， dàn zhè lèi shī suī wéi shù bù duō， qí zhōng yě yòu xiē shì xiěde bǐ
jiào hǎo de。 rú《 mǐn nóng》“ yǐ fēn rěn jī dù cán suì， gèng kān suì lǐ rùn tiān cháng”， xiě chū liǎo nóng mín jiān nán dù rì de kùn
kǔ； ér《 chū rù huái hé sì jué jù》 xiě tā chū shǐ jīn guó shí suǒ jiàn suǒ sī， yě néng yǐn fā dú zhě fēng fù de gǎn xiǎng， rú dì
sān shǒu：
liǎng 'àn zhōu chuán gè bèi chí， bō hén jiāo shè yì nán wéi。 zhǐ yú 'ōu lù wú jū guǎn， běi qù nán lái zì zài fēi。
cóng zǒng tǐ shàng shuō， jī zhì huó pō、 fēng qù zì rán shì yáng wàn lǐ shī de xiǎn zhù cháng chù， dàn tā de shī tóng shí yě hěn shǎo biǎo
xiàn jiān ruì de、 shēn zhòng de rén shēng gǎn shòu（ zài zhè yī diǎn shàng， tā hái bù rú huáng tíng jiān）， yīn cǐ dà duō qǔ cái xì suǒ， quē
fá xióng dà de qì bó。
yòu xiē shī gèng yòu cū shuài huá yì de máo bìng， ràng rén jué dé qiǎn sú wú wèi； ǒu 'ěr yě yòu mài nòng xué wèn de lòu xí， zhòng yòu
zǒu dào jiāng xī pài de lǎo lù shàng qù。 dàn tā bì jìng kāi chuàng liǎo xīn de shī fēng， zhè shì yī wèi mó fǎng gǔ rén de shī rén suǒ bù néng bǐ
nǐ de。 zài yáng wàn lǐ dǎ pò liǎo jiāng xī pài shī fēng de lǒngzhào zhī hòu， yòu xiē shī rén jì xiǎng zài jiāng xī shī pài zhī wài lìng bì xī jìng，
yòu quē fá dú chuàng de cái lì， yú shì jiù lìng wài zhǎo xiē gǔ dài shī rén zuò wéi xiào fǎng de duì xiàng， hǎo xiàng zǒu chū yī jiān láo fáng yòu jìn
liǎo lìng yī jiān láo fáng， zǒng bù rú yáng wàn lǐ nà yàng tiào chū láo chǒng， wú jū wú shù。
[ jiāng hú shī rén ]
cóng nán sòng chū qī yǐ lái， tè bié shì dào liǎo suǒ wèi“ zhōng xīng sì dà jiā” yáng wàn lǐ、 lù yóu、 fàn chéng dà、 yóu mào děng，
shī rén men zài bù tóng chéng dù shàng、 cóng bù tóng de tú jìng， dōuzài shè fǎ zhèng tuō jiāng xī shī fēng de lǒngzhào， gé chú qí liú bì。 yǔ
cǐ tóng shí， zài yáng wàn lǐ、 lù yóu nà lǐ， yǐ jīng chǎn shēng liǎo shì tú yǐ qīng lì jīng qiǎo、 kōng líng qīng kuài de wǎn táng shī fēng yǔ zhī
duì kàng de qū xiàng。 yáng wàn lǐ céng xiě dào：“ wǎn táng yì wèi tóng shuí shǎng？ jìn rì shī rén qīng wǎn táng”（《 dú 〈 lì zé cóng
shū 〉》）， yòu céng shuō：
“ shòu yè chū cān qiě bàn shān， zhōng xū tóu huàn wǎn táng jiān”（《 dá xú zǐ cái tán jué jù》）；
lù yóu yī miàn qiáo bù qǐ wǎn táng shī， yī miàn què shí cháng xiào fǎng wǎn táng shī rén， yuán dài fāng huí de《 yíng kuí lǜ suǐ》 jiù céng
zhǐ chū tā de shī yòu wǎn táng zhī fēng。 bǐ yáng、 lù wǎn yī bèi de yī xiē shī rén， zhè yī qū xiàng gèng jiā míng xiǎn， rú zhāng zī， bù
dàn shī fēng， lián jù shì、 zì miàn dū mó fǎng wǎn táng shī gē； jiāng kuí zé bǎ lù guī méng dāng zuò jiē mó， zì chēng“ chén sī zhǐ xiàn tiān
suí zǐ”（《 sān gāo cí》）、“ sān shēng dìng shì lù tiān suí”（《 chú yè zì shí hú guī sháo xī》）； jiāng kuí de péng yǒu
pān chēng， gēngzhí jié liǎo dāng dì yǐ wǎn táng shī fēng yǔ jiāng xī shī fēng duì kàng， kāi liǎo“ sì líng” de xiān shēng。 tā men de shēn fèn、
dì wèi jí rén shēng qíng qù dū yǔ wǎn táng shī rén xiāng jìn， wǎn táng shī qīng qiǎo kōng líng、 jīng zhì jiān xīn de tè diǎn yě hěn hé tā men de kǒu
wèi， yīn cǐ， cóng běi sòng zhōng yè shuāi luò xià qù de wǎn táng shī fēng yòu yī cì bèi tā men zhāng yáng， yǐ zhì lǒngzhào liǎo zhěng gè nán sòng hòu
qī de shī tán。
qí zhōng jiāng kuí de nián bèi shí jì bǐ yī bān jiāng hú shī rén zǎo， tā de shī jí bèi kè rù《 jiāng hú shī jí》， shì yīn wéi shī
fēng xiāng sì de guān xì。 jiāng kuí shī chū xué huáng tíng jiān tǐ， hòu lái cái gǎi xué wǎn táng shī， tā de cháng chù zài shàn yú chuí liàn zì miàn，
shǐ zì jù jīng qiǎo gōng zhì 'ér bù luò hén jì， yóu qí yī xiē xiǎo shī， qīng miào xiù yuǎn， fù yú yōu yuǎn de yì yùn：
xì cǎo chuān shā xuě bàn xiāo， wú gōng yān lěng shuǐ tiáo tiáo。 méi huā zhú lǐ wú rén jiàn， yī yè chuī xiāng guò shí qiáo。（《 chú yè
zì shí hú guī sháo xī》 zhī yī）
yè 'àn guī yún rào duǒ yá， jiāng hán xīng yǐng lù mián shā。 xíng rén chàng wàng sū tái liǔ， céng yǔ wú wáng sǎo luò huā。（《 gū sū
huái gǔ》）
zhè xiē shī xiěde hěn xì nì。 qíng diào tián dàn 'ér dài xiē chóu chàng， jiǎng jiū yùn wèi， yǔ yán zài zì rán zhōng xiǎn chū xīn qiǎo， què
yòu wǎn táng jué jù de wèi dào。
（ zhōng guó wén xué shǐ， zhāng péi héng luò yù míng， youth sǎo xiào）