| zì： | yán nián | ||
| jíguàn： | láng xié lín yí | ||
yuèdòuyán yán zhīzài诗海dezuòpǐn!!! | |||
dōng jìn mò， guān jiāng zhōu cì shǐ liú liǔ hòu jūn gōng cáo， zhuǎn zhù bù， lì yù zhāng gōng liú yù shì zǐ cān jūn。 liú yù dài jìn jiàn sòng， guān tài zǐ shè rén。 sòng shǎo dì shí， yǐ zhèng yuán láng jiān zhōng shū láng， chū wéi shǐ 'ān tài shǒu。 sòng wén dì shí， zhēng wéi zhōng shū shì láng， zhuǎn tài zǐ zhōng shù zǐ， lǐng bù bīng xiào wèi。 hòu wéi mì shū jiān， guāng lù xūn， tài cháng。 liú shào shì lì， yǐ zhī wéi guāng lù dà fū。 sòng xiào wǔ dì jí wèi， wéi jīn zǐ guāng lù dà fū， lǐng xiāng dōng wáng shī， hòu shì chēng qí“ yán guāng lù”。 zhǎngzǐ yán jùn cóng xiào wǔ dì tǎo miè liú shào， quán qīng yīzhāo。 fán shì yán jùn suǒ zī gōng zhī wù， yán zhī yī wú suǒ shòu， qì fú bù gǎi， zhái yǔ rú jiù。 céng jīng duì yán jùn shuō：“ píng shēng bù xǐ jiàn yào rén， jīn bù xìng jiàn rǔ。” xiào jiàn sān nián， zú， shí nián qī shí sān。 zhuī zèng sàn qí cháng shì、 tè jìn， jīn zǐ guāng lù dà fū rú gù。 shì yuē xiàn zǐ。 yán zhī xìng biǎn jī， jiān yòu jiǔ guò， sì yì zhí yán， céng wú huí yǐn， shì rén hū zhī“ yán biāo”。
yán yán zhī hé táo yuān míng sī jiāo shèn dǔ。 zài yán yán zhī jiāng zhōu rèn hòu jūn gōng cáo shí， èr rén guò cóng shèn mì； qí hòu yán zhī chū rèn shǐ 'ān tài shǒu， lù jīng hǎixún yáng， yòu yǔ táo yuān míng zài yī qǐ yǐn jiǔ， lín xíng bìng yǐ liǎng wàn qián xiāng zèng。 táo yuān míng sǐ hòu， tā hái xiě liǎo《 táo zhǐ shì lěi》。
yán yán zhī zài dāng shí de shī tán shàng shēng wàng hěn gāo， hé xiè líng yùn qí míng， bìng chēng“ yán xiè”。 dàn shí jì shàng， tā de chéng jiù sì hū bù rú xiè líng yùn。 tā de shī níng liàn guī zhěng， xǐ yòng diǎn gù， duī qì cí zǎo， wǎng wǎng quē fá shēng dòng de qíng zhì。 tānɡ huì xiū shuō tā de shī“ rú cuò cǎi lòu jīn”（ jiàn《 shī pǐn》）， zhōng róng yě shuō tā“ xǐ yòng gǔ shì， mí jiàn jū shù”。 qí shī cún shì zhě bù shǎo 'ér kě guān zhě bù duō， jiào wéi rén men suǒ chēng dào de shì《 wǔ jūn yǒng》 wǔ shǒu， shì tā zài bèi chū wéi yǒng jiā tài shǒu shí suǒ zuò。 chēng shù zhú lín qī xián zhōng de“ wǔ jūn”， ér shān tāo、 wáng róng yīn wéi guì xiǎn 'ér bù yǒng， jiè wǔ wèi gǔ rén shū fā zì jǐ de bù píng， tǐ xiàn liǎo tā xìng gé zhōng zhèng zhí fàng dá de yī miàn， bǐ bié de zuò pǐn yào xiǎn dé qīng lǎng。《 běi shǐ luò》、《 hái zhì liáng chéng zuò》， gǎn kǎi zhōng yuán cán pò， xiàng“ yīn fēng zhèn liáng yě， fēi yún mào qióng tiān。 lín tú wèi jí yǐn， zhì jiǔ cǎn wú yán”；“ gù guó duō qiáo mù， kōng chéng níng hán yún； qiū lǒng tián fú guō， míng □ miè wú wén； mù shí jiōng yōu tà， shǔ miáo yán gāo fén” děng jù， gǎn qíng yě bǐ jiào zhēn shí。 tā de《 zhě bái mǎ fù》， suī shǔ fèng zhào 'ér zuò， dàn rú“ dàn shuà yōu yàn， zhòu mò jīng yuè” zhī jù， miáo xiě jùn mǎ
《 suí shū》 chēng yòu wén jí 'èr shí wǔ juàn， liǎng《 táng shū》 zuò sān shí juàn， yì。 míng dài zhāng pǔ ji yòu《 yán guāng lù jí》， shōu zài《 hàn wèi liù cháo bǎi sān jiā jí》 zhōng。
《 sòng shū》 běn chuán
yán yán zhī， zì yán nián， láng xié lín yí rén yě。 zēngzǔ hán， yòu guāng lù dà fū。 zǔ yuē， líng líng tài shǒu。 fù xiǎn， hù jūn sī mǎ。 yán zhī shǎo gū pín， jū fù guō， shì xiàng shèn lòu。 hǎo dú shū， wú suǒ bù lǎn， wén zhāng zhī měi， guànjué dāng shí。 yǐn jiǔ bù hù xì xíng， nián sān shí， yóu wèi hūn。 mèi shì dōng guǎn liú xiàn zhī， mù zhī zǐ yě。 mù zhī jì yǔ yán zhī tōng jiā， yòu wén qí měi， jiāng shì zhī； xiān yù xiāng jiàn， yán zhī bù wǎng yě。 hòu jiāng jūn、 wú guó nèi shǐ liú liǔ yǐ wéi xíng cān jūn， yīn zhuǎn zhù bù， yù zhāng gōng shì zǐ zhōng jūn xíng cān jūn。
yì xī shí 'èr nián， gāo zǔ běi fá， yòu sòng gōng zhī shòu， fǔ qiǎn yī shǐ qìng shū mìng， cān qǐ jū； yán zhī yǔ tóng fǔ wáng cān jūn jù fèng shǐ zhì luò yáng， dào zhōng zuò shī 'èr shǒu， wén cí zǎo lì， wéi xiè huì、 fù liàng suǒ shǎng。 sòng guó jiàn， fèng cháng zhèng xiān zhī jǔ wéi bó shì， réng qiān shì zǐ shè rén。 gāo zǔ shòu mìng， bǔ tài zǐ shè rén。 yàn mén rén zhōu xù zhī yǐn jū lú shān， rú xué zhù chēng， yǒng chū zhōng， zhēng yì jīng shī， kāi guǎn yǐ jū zhī。 gāo zǔ qīn xìng， cháo yàn bì zhì， yán zhī guān liè yóu bēi， yǐn shēng shàng xí。 shàng shǐ wèn xù zhī sān yì， xù zhī yǎ zhàng cí biàn， yán zhī měi zhé yǐ jiǎn yào。 jì lián cuò xù zhī， shàng yòu shǐ hái zì fū shì， yán yuē lǐ chàng， mò bù chēng shàn。 xǐ shàng shū yí cáo láng， tài zǐ zhōng shè rén。
shí shàng shū lìng fù liàng zì yǐ wén yì zhī měi， yī shí mò jí， yán zhī fù qí cái cí， bùwèi zhī xià， liàng shèn jí yān。 lú líng wáng yì zhēn pō hǎo cí yì， dài jiē shèn hòu； xú xiàn zhī děng yí yán zhī wéi tóng yì， yì shèn bù yuè。 shǎo dì jí wèi， yǐ wéi zhèng yuán láng， jiān zhōng shū， xún xǐ yuán wài cháng shì， chū wéi shǐ 'ān tài shǒu。 lǐng jūn jiāng jūn xiè huì wèi yán zhī yuē：“ xī xún xù jì ruǎn xián， chì wéi shǐ píng jùn， jīn qīng yòu wéi shǐ 'ān， kě wèi 'èr shǐ。” huáng mén láng yīn jǐng rén yì wèi zhī yuē：“ suǒ wèi sú 'è jùn yì， shì cī wén yǎ。” yán zhī zhī jùn， dào jīng mì tán， wéi xiāng zhōu cì shǐ zhāng jì jì qū yuán wén yǐ zhì qí yì， yuē：
gōng chéng dì mìng， jiàn xuán jiù chǔ。 fǎng huái shā zhī yuān， dé juān pèi zhī pǔ。 mǐ jié luó tán， yǐ zhōu mì zhǔ， jìng jì chǔ sān lǘ dà fū qū jūn zhī líng： lán xūn 'ér cuī， yù zhēn zé zhé。 wù jì jiān fāng， rén huì míng jié。 yuē ruò xiān shēng， féng chén zhī quē。 wēn fēng dài shí， fēi shuāng jí jié。 yíng、 qiān gòu fēn， zhāo、 huái bù duān。 móu zhé yí、 shàng， zhēn miè jiāo、 lán。 shēn jué yǐng jué， jì biàn xiāng gān。 bǐ wù quán sūn， lián lèi lóng luán。 shēng yì jīn shí， zhì huá rì yuè。 rú bǐ shù fēn， shí yíng shí fā。 wàng mì xīn xī， zhān luó sī yuè。 jiè yòng kě chén， zhāo zhōng nán jué。
yuán jiā sān nián， xiàn zhī děng zhū， zhēng wéi zhōng shū shì láng， xún zhuǎn tài zǐ zhōng shù zǐ。 qǐng zhī， lǐng bù bīng xiào wèi， shǎng yù shèn hòu。 yán zhī hǎo jiǔ shū dàn， bù néng zhēn zhuó dāng shì， jiàn liú zhàn、 yīn jǐng rén zhuān dāng yào rèn， yì yòu bù píng， cháng yún：“ tiān xià zhī wù， dāng yǔ tiān xià gòng zhī， qǐ yī rén zhī zhì suǒ néng dú liǎo！” cí shèn jī yáng， měi fàn quán yào。 wèi zhàn yuē：“ wú míng qì bù shēng， dāng yóu zuò qīng jiā lì。” zhàn shēn hèn yān， yán yú péng chéng wáng yì kāng， chū wéi yǒng jiā tài shǒu。 yán zhī shèn yuàn fèn， nǎi zuò《 wǔ jūn yǒng》 yǐ shù zhú lín qī xián， shān tāo、 wáng róng yǐ guì xiǎn bèi chù， yǒng jī kāng yuē：“ luán hé yòu shí shā， lóng xìng shuí néng xùn。” yǒng ruǎn jí yuē：“ wù gù kě bù lùn， tú qióng néng wú tòng。” yǒng ruǎn xián yuē：“ lǚ jiàn bù rù guān， yī huī nǎi chū shǒu。” yǒng liú líng yuē：“ tāo jīng rì chén yǐn， shuí zhī fēi huāng yàn。” cǐ sì jù， gài zì xù yě。 zhàn jí yì kāng yǐ qí cí zhǐ bù xùn， dà nù。 shí yán zhī yǐ bài， yù chù wéi yuǎn jùn， tài zǔ yǔ yì kāng zhào yuē：“ jiàng yán zhī wéi xiǎo bāng bù zhèng， yòu wèi qí zài dū yì， qǐ dòng wù qíng， zuì guò zhāng zhù， yì shì shù gòng xī， zhí yù xuǎn dài， lìng sī qiān lǐ lǘ。 yóu fù bù quān， dāng qū wǎng dōng tǔ。 nǎi zhì nán shù， zì kě suí shì lù zhì。 yīn、 liú yì xián wú yì yě。” nǎi yǐ guāng lù xūn chē zhòng yuǎn dài zhī。
yán zhī yǔ zhòng yuǎn shì sù bù xié， bǐngjū lǐ xiàng， bù yù rén jiān zhě qī zài。 zhōng shū lìng wáng qiú míng gōng zǐ， yí wù shì wài， yán zhī mù yān； qiú yì 'ài qí cái， qíng hǎo shèn kuǎn。 yán zhī jū cháng qìng kuì， qiú zhé shàn zhī。 jìn gōng sī huáng hòu zàng， yìng xū bǎi guān， zhàn zhī qǔ yì xī yuán nián chú shēn， yǐ yán zhī jiān shì zhōng。 yì lì sòng zhá， yán zhī zuì， tóu zhá yú dì yuē：“ yán yán zhī wèi néng shì shēng， yān néng shì sǐ！” xián jū wú shì， wéi《 tíng gào》 zhī wén。 jīn shān qí fán cí， cún qí zhèng， zhù yú piān。 yuē：
《 tíng gào》 zhě， shī yú guī tíng zhī nèi， wèi bù yuǎn yě。 wú nián jū qiū fāng， lǜ xiān cǎo mù， gù jù yǐ wèi wén， gào 'ěr zài tíng。 ruò lì lǚ zhī fāng， guī jiàn zhī míng， yǐ liè tōng rén zhī guī， bù fù xù lùn。 jīn suǒ zài xián qí sù chù， běn hū xìng líng， ér zhì zhī xīn yòng。 fū xuǎn yán wù yī， bù shàng fán mì， ér zhì yú bèi yì zhě， gài yǐ wǎng zhū qíng fēi。 gǔ yǔ yuē dé niǎo zhě luó zhī yī mù， ér yī mù zhī luó， wú shí dé niǎo yǐ。 cǐ qí jī yì zhī fāng。
dào zhě shí zhī gōng， qíng zhě dé zhī sī。 gōng tōng， kě yǐ shǐ shén míng jiā xiàng； sī sài， bù néng lìng qī zǐ yí xīn。 shì yǐ xī zhī shàn wéi shì zhě， bì juān qíng fǎn dào， hé gōng píng sī。
xún chǐ zhī shēn， ér yǐ tiān dì wéi xīn； shù jì zhī shòu， cháng yǐ jīn shí wéi liàng。 guān fū gǔ xiān chuí jiè， zhǎnglǎo yú lùn， suī yòng xì zhì， měi yǐ bù xiǔ jiàn míng； shàn zhù mò jì， xián yǐ kě jiǔ chéng zhì。 kuàng shù dé lì yì， shōu zú cháng jiā， ér bù sī jīng yuǎn hū。 yuē shēn xíng bù zú yí zhī hòu rén。 yù qiú zǐ xiào bì xiān cí， jiāng zé dì tì wù wéi yǒu。 suī xiào bù dài cí， ér cí gù zhí xiào； tì fēi qī yǒu， ér yǒu yì lì tì。
fū hé zhī bù bèi， huò yìng yǐ bù hé； yóu xìn bù zú yān， bì yòu bù xìn。 tǎng zhī 'ēn yì xiāng shēng， qíng lǐ xiāng chū， kě shǐ jiā yòu cān、 chái， rén jiē yóu、 sǔn。 fū nèi jū dé běn， wài yí mín yù， yán gāo yī shì， chǔzhī yú mò； qì zhòng yī shí， tǐ zhī zī chōng。 bù yǐ suǒ néng gān zhòng， bù yǐ suǒ cháng yì wù， yuān tài rù dào， yǔ tiān wéi rén zhě， shì zhī shàng yě。 ruò bù néng yí shēng， yù rén chū yǐ， zhī bǐng zài xū qiú， bù kě xiào dé， jìng mù qiān tōng， wèi bì jīn jù， sī guǎng jiān zé， cóng qí yuǎn yóu， wén lǐ jīng chū， ér yán chēng wèi dá， lùn wèn xuān mào， ér bù yǐ jū shēn， cǐ qí yà yě。 ruò nǎi wén shí zhī wéi guì， yǐ biàn huà suǒ kè， jiàn shēng zhī qǔ róng， wèi zhēng duó kě huò， yán bù chū yú hù yǒu， zì yǐ wéi dào yì jiǔ lì， cái wèi xìn yú pú qiè， ér yuē wǒ yòu yǐ guò rén， yú shì gǎn gǒu ruì zhī zhì， chí qīng jué zhī wàng， qǐ wù yǐ guà yòu shí zhī cái， rù xiū jiā zhī jiè hū！ jì suǒ yún“ qiān rén suǒ zhǐ， wú bìng zì sǐ” zhě yě。 xíng jìn yú cǐ zhě， wú bù yuàn wén zhī yǐ。
fán yòu zhī néng， yù yòu wén lùn， bù liàn zhī shù shì， xiào zhī qún yán， tōng cái suǒ guī， qián liú suǒ yǔ， yān dé yǐ chéng míng hū。 ruò shēn yín yú qiáng shì zhī nèi， xuān 'áo yú dǎng bèi zhī jiān， qiè yì yǐ mí guǎ wén， dá yǔ yǐ dí yào shuō， shì duǎn suàn suǒ chū， ér fēi cháng jiàn suǒ shàng。 shì zhí zūn péng lín zuò， chóu lǎn bó lùn， ér yán bù rù yú gāo tīng， rén jiàn qì yú zhòng shì， zé huāng ruò mí tú shī 'ǒu， yǎn rú shēn yè chè zhú， xián shēng rú qì， tiǎn mò 'ér guī， qǐ shí xiàng zhī kuā màn， zhī zú yǐ chéng jīn zhī jù sàng xié！ cǐ gù shàozhuàng zhī fèi， ěr qí jiè zhī。
fū yǐ yuàn fěi wéi xīn zhě， wèi yòu dá wú xīn jiù dé sàng， duō jiàn qiào 'ěr。 cǐ gài zāng huò zhī wéi， qǐ shí liàng zhī wéi shì zāi！ shì yǐ dé shēng lìng qì， yù shàng měi gāo， fèn yán duì yì， měi xià yù fā。 yòu shàng yú jūn zǐ zhě， nìngkě bù wù miǎn xié！ suī yuē héng rén， qíng bù néng sù jìn， gù dāng yǐ yuǎn lǐ shèng zhī， me suàn chú zhī， qǐ kě bù wù zì yì， ér qǔ xiàn yōng pǐn hū。
fù hòu pín bó， shì zhī xuán yě。 yǐ fù hòu zhī shēn， qīn pín bó zhī rén， fēi kě yī shí tóng chù。 rán xī yòu shǒu zhī wú yuàn， ān zhī bù mèn zhě， gài yòu lǐ cún yān。 fū jì yòu fù hòu， bì yòu pín bó， qǐ qí zhèng rán， shí nǎi tiān dào。 ruò rén jiē hòu fù， shì lǐ wú pín bó。 rán hū？ bì bù rán yě。 ruò wèi fù hòu zài wǒ， zé yí pín bó zài rén。 kě hū？ yòu bù kě yǐ。 dào zài bù rán， yì zài bù kě， ér héng yì qù jiù， miù shēng xī xìng， yǐ wéi wèi dá zhì fēn。
cán wēn nóng bǎo， mín shēng zhī běn， gōng jià nán jiù， zhǐ yǐ pú yì wéi zī， dāng shī qí qíng yuàn， pǐ qí yī shí， dìng qí dāng zhì， dì qí yōu jù， chū zhī xiū xiǎng， hòu zhī chuí zé， suī yòu quàn xù zhī qín， ér wú zhān pù zhī kǔ。 wù qián gōng shuì， yǐ yuǎn lì ràng， wú jí bàng fèi， yǐ xī liú yì， liàng shí fā liǎn， shì suì ráng jiǎn， shěng shàn yǐ fèng jǐ， sǔn sàn yǐ jí rén， cǐ yòng tiān zhī shàn， yù shēng zhī dé yě。
shuài xià duō fāng， jiàn qíng wéi shàng； lì cháng duō shù， huì míng wéi yì。 suī jí pú qiè， qíng jiàn zé shì tōng； suī zài quǎn mǔ， míng huì zé gōng bó。 ruò duó qí cháng rán， yì qí fán wù， shǐ wēi liè léi tíng， yóu bù jìn qí yù； suī qì qí dà yòng， qióng qí xì xiá， huò míng zhuó rì yuè， jiāng bù shèng qí xié。 gù yuē：“ càn yān zé chā， de yān zé 'àn。” shì yǐ lǐ dào shàng yōu， fǎ yì cóng kè。 yōu zé rén zì wéi hòu， kè zé wù xiāng wéi bó。 gēng shōu chéng bǐ， cǐ yòng bù tè， suǒ wèi yě lòu 'ér bù yǐ jū xīn yě。
hán shēng zhī máng， tóng zǔ yī qì， děng jí xiāng qīng， suì chéng chā pǐn， suì shǐ yè xí yí qí tiān shí， shì fú méi qí xìng líng。 zhì fū yuàn yù qíng shì， yí wú jiān shū， huò yì rén 'ér yǎng gěi， rán shì fēi dà yì， bù kě wǔ yě。 yú 'ào yòu zào， qí hóu miè hán， quǎn mǎ yòu zhì， guǎn、 yàn qīng jī。 ruò néng fú wēn hòu 'ér zhī chuān bì zhī kǔ， míng zhōu zhī dé； yàn zī zhǐ 'ér shí guǎ qiǎn zhī jí， rén shù zhī gōng。 qǐ yǔ fū bǐ jī fū yú cǎo shí， fāng shǒu zú yú fēi zǒu zhě， tóng qí yì yòng zāi！ fá shèn qí làn， huì jiè qí piān。 fá làn zé wú yǐ wéi fá， huì piān zé bù rú wú huì， suī 'ěr miǎo mò， yóu biǎn yōng bǎo zhī shàng， shì sī fǎn jǐ， dòng lèi niàn wù， zé qí qíng dé， ér rén xīn sài yǐ。
biàn bó pú sài， huì zhòng zhī shì， xié diào shěn xuè， shì zuò zhī fāng， rán shī jìng zhì wǔ， jiē cǐ zhī yóu。 fāng qí kè zhān， mí sàng duān yǎn， kuàng zāo fēi bǐ， lǜ jiāng chǒu zhé。 qǐ ruò jù qí róng 'ér jiǎn qí shì， jìng qí qì 'ér yuǎn qí yì， shǐ yán bì zhèng yàn， bīn yǒu qīng 'ěr； xiào bù qīng wǔ， zuǒ yòu yuè mù。 fēi bǐ wú yīn 'ér shēng， qīn wǔ hé cóng 'ér rù， cǐ yì chí dé zhī guǎn yuè， ěr qí jǐn zāi。
xián huò yí xīn， chéng yì nán fēn， qǐ wéi hòu mào bì zhì zhī míng， shēn qíng qiè gāng zhī duàn 'ér yǐ zāi。 bì shǐ cāi yuàn yú xián， zé pín xiào rù lì， qī biàn quǎn mǎ， zé bù gù chéng yāo。 kuàng dòng róng qiè fǔ， shù zhuāng làn jīn， yòu hé zú lùn。 shì yǐ qián wáng zuò diǎn， míng shèn yì yù， ér jiàn làn yì yì； zhū gōng lùn bì， guāng zé xiāng rú， ér bèi bó yì jià。 cǐ yán suī dà， kě yǐ jiè xiǎo。
yóu dào suī guǎng， jiāo yì wéi cháng。 dé zài kě jiǔ， shī zài qīng jué。 jiǔ yóu xiāng jìng， jué yóu xiāng xiá。 ài zhī wù láo， dāng fú qí zhèng xìng； zhōng 'ér wù huì， bì cáng qí wǎng qíng。 fǔ yǐ yì yè， huì yǐ wén cí， shǐ qīn bù kě xiè， shū bù kě jiān， měi cún dà dé， wú xié xiǎo yuàn。 shuài cǐ wǎng yě， zú yǐ xiāng zhōng。
jiǔ zhuó zhī shè， kě lè 'ér bù kě shì， shì 'ér fēi bìng zhě xī， bìng 'ér suì shěng zhě jǐ。 jì shěng jì bìng， jiāng miè qí zhèng。 ruò cún qí zhèng xìng， shū qí wàng fā， qí wéi shàn jiè hū？ shēngyuè zhī huì， kě jiǎn 'ér bù kě wéi， wéi 'ér bù bèi zhě xiān yǐ， bèi 'ér fēi bì zhě fǎn yǐ。 jì bì jì bèi， jiāng shòu qí huǐ。 bì néng tōng qí 'ài 'ér jié qí liú， yì kě wéi hé zhōng yǐ。
shàn shī zhě qǐ wéi fā zì rén xīn， nǎi chū tiān zé。 yǔ bù dài jī， qǔ wú móu shí， bìng sàn qiān jīn， chéng bù kě néng。 shàn rén zhī jí， suī fá bì xiān， shǐ shī rú wáng dān， shòu rú dù lín， yì kě yǔ yán jiāo yǐ。
fú huá guài shì， miè zhì zhī jù； qí fú lì shí， qì sù zhī fāng。 dòng rén quàn mù， qīng rén gù pàn， kě yǐ yuǎn shí duó， nán yòng jìn yù cóng。 ruò dǔ qí yín guài， zhī shēng zhī wú xīn， wéi jiàn qí lì， néng zhì zhū fēi wù， zé bù yì zì guì， bù jìn zì zhǐ。
fū shù xiāng zhě， bì yòu zhī zhēng， jì wén zhī shù rén， yòu yàn zhī wú shēn， lǐ kě dé 'ér lùn yě。 rén zhě zhào qì 'èr dé， bǐng tǐ wǔ cháng。 èr dé yòu qí 'ǒu， wǔ cháng yòu shèng shā， jí qí wéi rén， níng wú yè lì。 yì yóu shēng yòu hǎo chǒu， sǐ yòu yāo shòu， rén jiē zhī qí xuán tiān； zhì yú dīng nián guāi yù， zhōng shēn yū hé zhě， qǐ kě yì dì zāi！ shì yǐ jūn zǐ dào mìng yù nán， shí dào yù jiān。
gǔ rén chǐ yǐ shēn wéi xī hè zhě， píng yù zhī wèi yě。 yù zhě， xìng zhī fán zhuó， qì zhī hāo zhēng， gù qí wéi hài， zé xūn xīn zhì， hào zhēn qíng， shāng rén hé， fàn tiān xìng。 suī shēng bì yòu zhī， ér shēng zhī dé， yóu huǒ hán yān 'ér fáng huǒ， guì huái dù 'ér cán guì， rán zé huǒ shèng zé yān miè， dù zhuàng zé guì zhé。 gù xìng míng zhě yù jiǎn， shì fán zhě qì hūn， qù míng jí hūn， nán yǐ shēng yǐ。 qí yǐ zhōng wài qún shèng， jiàn yán suǒ chù， rú dào zhòng zhì， fā lùn shì chú。 rán yòu zhī zhě bù huàn wù shēn， gù yào zhī zhě héng kǔ shù qiǎn， suǒ yǐ huǐ dào duō 'ér yú yì guǎ。 dùn jìn chéng nán， měi zhǐ kě yì， néng yì měi zhǐ， yì míng zhī mò。
lián shì zhī xìng bù tóng， gù wèi mù zhī qíng huò yì， cóng shì yú rén zhě， wú yī rén wǒ zhī xīn， bù yǐ jǐ zhī suǒ shàn móu rén， wèiyòu míng yǐ。 bù yǐ rén zhī suǒ wù shī wǒ， néng yòu shǒu yǐ。 jǐ suǒ wèi rán， ér bǐ dìng bù rán， yì qí zhī bì； yuè bǐ zhī kě， ér wàng wǒ bù kě， xué pín zhī bì。 jiāng qiú qù bì zhě， niàn tōng zuò jiè 'ér yǐ。
liú yán bàng yì， yòu dào suǒ bù miǎn， kuàng zài jué bó， nán yòng suàn fáng。 jiē yìng zhī fāng， yán bì chū jǐ。 huò xìn bù sù jī， xián jiān suǒ xí， huò xìng bù hé wù， yóu yuàn suǒ jù， yòu yī yú cǐ， hé chù táo huǐ。 gǒu néng fǎn huǐ zài wǒ， ér wú zé yú rén， bì yòu dá jiàn， zhāo qí qíng yuǎn， shí jì qí shì。 rì shěng wú gōng， yuè liào wú zhì， kuān mò yǐ jū， jié jìng yǐ qī， shén dào bì zài， hé xù rén yán。
yàn yuē， fù zé shèng， pín zé bìng yǐ。 pín zhī bìng yě， bù wéi xíng sè cū yǎn， huò yì shén xīn jù fèi； qǐ dàn jiāo yǒu shū qì， bì yòu jiā rén qiào ràng。 fēi lián shēn shí yuǎn zhě， hé néng bù yí qí zhí。 gù yù juān yōu huàn， mò ruò huái gǔ。 huái gǔ zhī zhì， dāng zì tóng gǔ rén， jiàn tōng zé yōu qiǎn， yì yuǎn zé yuàn fú， xī yòu qín gē yú biān péng zhī zhōng zhě， yòng cǐ dào yě。
fū xìn bù nì zhāng， yì bì chū yǐn， jiāo lài xiāng jìn， míng yòu xiāng zhào。 yī miàn jiàn zhǐ， zé qíng gù qiū yuè； yī yán zhōng zhì， zé yì rù yuān quán。 yǐ cǐ shì shàng， shuǐ huǒ kě dǎo， yǐ cǐ tuō yǒu， jīn shí kě bì。 qǐ dài chōng qí róng shí， nǎi jiāng yì bào， hòu zhī fěi kuāng， rán hòu tú zhōng。 rú huò yǔ lì， mào sī wú hū。
lù lì zhě shòu zhī yì， yì zé rén zhī suǒ róng； cán sè zhě jiù zhī jiān， jiān zé wù zhī suǒ bǐ。 jiān yì jì yòu qín juàn zhī qíng， róng bǐ yòu jiān xiàng bèi zhī yì， cǐ 'èr tú suǒ wéi fǎn yě。 yǐ láo dìng guó， yǐ gōng shī rén， zé yì tú shǔ 'ér shàn fēng lì； zì mái yú mín， zì shì qí shēng， zé dū qī zǐ 'ér qū gēng zhì。 bì shǐ líng wǔ bù zuò， xuán qǐ bù méng， suǒ wèi xián bǐ chù yí， huá yě tóng tài。
rén yǐ yòu xī wéi zhì， fēi jiǎ yán xíng； yòu héng wéi dé， bù mù hòu guì。 yòu xī zhě， yǐ lǐ zàng； yòu héng zhě， yǔ wù zhōng。 shì yòu wèi qù zé qíng jìn， sī wú xī yǐ。 yòu yòu wù xiè zé xīn yí， sī bù héng yǐ。 yòu fēi tú ruò cǐ 'ér yǐ， huò jiàn rén xiū shì， zé qín qí jié nà， jí wén fǒu lùn， zé chù zhāng lí 'èr， fù huì yǐ cóng fēng， yǐn qiè yǐ chéng xìn， cháo tù miàn yù， mù xíng bèi huǐ， xī tóng jī kuǎn， jīn yóu pàn lì， sī wèishèn yǐ。 yòu fēi wéi ruò cǐ 'ér yǐ， huò píng rén huì xùn， jiè rén chéng lì， yǔ rén yú lùn， yǐ rén yáng shēng， qū cún bǐng yǎng， gān fù chén guǐ。 shuāi méi wèi yuǎn， jì wén yǐng jì， yòu méng zhī， huǐ zhī wú dù， xīn duǎn bǐ néng， sī shù jǐ zhuō， zì chóng héng bèi， wǎng gù gāo shí， yòu rén zhì cǐ， shí dù dà lún。 měi sī fáng bì， wú tōng lǘ wǔ。
dǔ jīng yì zhī shì， huò wú shè chuán； zāo zú pò zhī biàn， fǎn sī 'ān shùn。 ruò yì cóng jǐ fā， jiāng shī bàng rén， pò 'ér yòu wǔ， yù shǐ shī dù。 néng yí yì rú péi jiē， chù bī rú péi xiá， kě chēng shēn shì hū。
xǐ nù zhě yòu xìng suǒ bù néng wú， cháng qǐ yú biǎn liàng， ér zhǐ yú hóng shí。 rán xǐ guò zé bù zhòng， nù guò zé bù wēi， néng yǐ tián mò wéi tǐ， kuān yú wéi qì zhě， dà xǐ dàng xīn， wēi yì zé dìng， shèn nù fán xìng， xiǎo rěn jí xiē。 gù dòng wú qiān róng， jǔ wú shī dù， zé wù jiāng zì xuán， rén jiāng zì zhǐ。
xí zhī suǒ biàn yì dà yǐ， qǐ wéi zhēng xìng rǎn shēn， nǎi jiāng yí zhì yì lǜ。 gù yuē：“ yǔ shàn rén jū， rú rù zhǐ lán zhī shì， jiǔ 'ér bù wén qí fēn。” yǔ zhī huà yǐ。“ yǔ bù shàn rén jū， rú rù bào yú zhī sì， jiǔ 'ér bù zhī qí chòu”。 yǔ zhī biàn yǐ。 shì yǐ gǔ rén shèn suǒ yǔ chù。 wéi fū jīn zhēn yù cuì zhě， nǎi néng jìn 'ér bù wū 'ěr。 gù yuē：“ dān kě miè 'ér bù néng shǐ wú chì， shí kě huǐ 'ér bù kě shǐ wú jiān。” gǒu wú dān shí zhī xìng， bì shèn jìn rǎn zhī yóu。 néng yǐ huái dào wéi rén， bì cún cóng lǐ zhī xīn。 dào kě huái 'ér lǐ kě cóng， zé bù yì pín， yì suǒ lè 'ěr。 huò yún：“ pín hé yóu lè？” cǐ wèi qiú dào yì。 dào zhě， zhān fù guì tóng pín jiàn， lǐ gù dé 'ér qí。 zì wǒ sàng zhī， wèi wéi tōng yì， gǒu yì bù sàng， fū hé bù lè。
huò yuē， wēn bǎo zhī guì， suǒ yǐ róng shēng， jī hán zài gōng， kōng yuē cóng dào， qǔ zhū qí shēn， jiāng fēi dǔ lùn， cǐ yòu tōng lǐ suǒ yòng。 fán yǎng shēng zhī jù， qǐ jiān dìng shí， huò yǐ gāo yú yāo xìng， yòu yǐ shū huò dēng nián。 zhōng sàn yún， suǒ zú yǔ， bù yóu wài。 shì yǐ chèntǐ 'ér shí， pín suì yù qiǎn； liàng fù 'ér chuī， fēng jiā yú cān。 fēi lì shí xī hào， yì yòu yíng xū 'ěr。 kuàng xīn dé fù liè， shēn huò rén fù， míng bái rù sù， qì zhì rú shén， suī shí xún jiǔ fàn， bù néng lìng jī， yè xí sān shǔ， bù néng wéi hán。 qǐ bù xìn rán！
qiě yǐ jǐ wéi dù zhě， wú yǐ zì tōng bǐ liàng。 hún sì yóu 'ér gān wǔ wěi， tiān dào hóng yě。 zhèn hé hǎi 'ér zài shān chuān， dì dào hòu yě。 yī qíng jì 'ér hé liú guàn， rén líng mào yě。 xī zhī tōng hū cǐ shù zhě， bùwèi pōu pàn zhī xíng， bì guǎng qí fēng dù， wú xié sī shū， bó qí jiāo dào， wú huái qū yì。 gù wàng chén qǐng yǒu， zé yì shì qīng shēn， yī yù bài qīn， zé rén rén tóu fēn。 cǐ lún xù tōng yǔn， lǐ sú píng yī， shàng huò qí yòng， xià dé qí hé。
shì wù suī yí， qián xiū wèi yuǎn， rén zhī shì zhù， wú jiāng fǎn běn。 sān rén zhì shēng， zàn yòu zhī shí， yòu zhuàng zhòu guò， shuāi hào wù jí。 qí jiān yāo yù， jì nán shèng yán， jiǎ huò cún suì， yòu yún wú jǐ。 róu lì zhī shēn， jí wěi tǔ mù， gāng qīng zhī cái， jù wéi qiū rǎng， huí huáng gù mù， suī shù jì zhī zhōng 'ěr。 yǐ cǐ chí róng， céng bù kě liú， yǐ cǐ fú dào， yì hé néng píng。 jìn tuì wǒ shēng， yóu guān suǒ dá， dé guì wéi rén， jiāng zài hán lǐ。 hán lǐ zhī guì， wéi shén yǔ jiāo， xìng yòu xīn líng， yì wú zì 'è， ǒu xìn tiān dé， shì bù shàng cán。 yù shǐ rén shěn lái huà， zhì fú wǎng zhé， wù wèi shì shē， rì záo sī mì。 zhù tōng cǐ yì， wú jiāng wàng lǎo， rú gù bù rán， qí shuí yǔ guī。 zhí huái suǒ zhuàn， lüè bù zhòng xiū； ruò bèi jǔ qíng jiàn， gù wèi shū yī。 shàn shēn zhī jīng， bié zài tián jiā jié zhèng； fèng zhōng zhī jì， zì zhù yàn jū bì yì。
liú zhàn zhū， qǐ yán zhī wéi shǐ xīng wáng jùn hòu jūn zī yì cān jūn， yù shǐ zhōng chéng。 zài rèn zòng róng， wú suǒ jǔ zòu。 qiān guó zǐ jì jiǔ、 sī tú zuǒ cháng shǐ， zuò qǐ mǎi rén tián， bù kěn hái zhí。 shàng shū zuǒ chéng xún chì sōng zòu zhī yuē：“ qiú tián wèn shè， qián xián suǒ bǐ。 yán zhī wéi lì shì shì， qīng mào chén wén， yǐ bàng zhào 'ēn， jù hàn yú zhí， chuí jí zhōu nián， yóu bù bì liǎo， mèi lì gǒu dé， wú suǒ gù jì。 yán zhī xī zuò shì bǐngchì， fù méng chōu jìn， ér céng bù quān gé， yuàn fěi wú yǐ。 jiāo yóu tà róng， shěn mí qū niè， héng xīng jī bàng， dǐ huǐ cháo shì。 yǎng qiè guò róng， zēng fèn bó zhī xìng； sī shì gù pàn， chéng qiáng liáng zhī xīn。 wài shì guǎ qiú， nèi huái bēn jìng， gànlù qí qiān， bù zhī jí yǐ， yù yàn bān shāng， sì mà shàng xí。 shān hǎi hán róng， měi cún zūn yǎng， ài jiān diāo chóng， wèi rěn xiá qì， ér jiāo fàng bù jié， rì yuè mí zhù。 chén wén shēng wèn guò qíng， mèng kē suǒ chǐ， kuàng shēng fēi wài lái， wèn yóu jǐ chū， suī xīn zhì bó liè， ér gāo zì bǐ nǐ， kè qì xū zhāng， céng wú kuì wèi， qǐ kě fù bì liàng wǔ jiào， zēng yào tái jiē。 qǐng yǐ yán zhī sòng tián bù shí， wàng gān tiān tīng， yǐ qiáng líng ruò， miǎn suǒ jū guān。” zhào kě。
fù wéi mì shū jiān， guāng lù xūn， tài cháng。 shí shā mén shì huì lín， yǐ cái xué wéi tài zǔ suǒ shǎng 'ài， měi zhào jiàn， cháng shēng dú tà， yán zhī shèn jí yān。 yīn zuì bái shàng yuē：“ xī tóng zǐ cān chéng， yuán sī zhèng sè。 cǐ sān tái zhī zuò， qǐ kě shǐ xíng yú jū zhī。” shàng biàn sè。 yán zhī xìng jì biǎn jī， jiān yòu jiǔ guò， sì yì zhí yán， céng wú 'è yǐn， gù lùn zhě duō bù zhī yún。 jū shēn qīng yuē， bù yíng cái lì， bù yī shū shí， dú zhuó jiāo yě， dāng qí wéi shì， bàng ruò wú rén。
èr shí jiǔ nián， shàng biǎo zì chén yuē：“ chén wén xíng bǎi lǐ zhě bàn yú jiǔ shí， yán qí mò lù zhī nán yě。 yú xīn cháng wèi wéi xū， fāng jīn nǎi zhī qí xìn。 chén yán zhī rén bó chǒng hòu， sù chén guó yán， ér xuě xiào wú cóng， róng dié zēng guǎng， lì jìn shēn diāo， rì dāo guān cì， suī róng zài yòu tú， ér fáng huì zī jī。 zǎo yù qǐ qǐng yú suàn， píng bì chǒu lǎo。 dàn shí zhì xíng jí， guī mù wú shē， shì yǐ tiǎn mào qiān fēi， jiǎn xī gān dú hào xiē nán zhī， zhì yòng yòu xiàn， zì qù xià qīn shǔ， rù cǐ qiū biàn， tóu chǐ huàn téng， gēn gù jiàn jù， shǒu zú lěng bì， zuǒ jiǎ yóu shèn。 sù bù néng shí， qǐng xiàng jiǎn bàn。 běn yóu lài fú， bǐ juàn jì wǎn， nián jí suǒ cuī， gù jǐng yǐn rì。 chén bān dāo shǒu qīng， wèi shī fēng diǎn， sù zhī cháo xiào， shàng nǜ fěi rèn， ér líng miào zhòng shì， yòu yǐ jí dài， gōng fǔ jìn wèi， zhuǎn jué gōng qīn。 xī { dà } yōng wēi， guò zǎi jìn yì， huí zé yuán jiàng， shí jiā jiāng jiān， qǐ jiě suǒ zhí， suí jiù yào yǎng。 fú yuàn shèng cí， tè chuí jīn xǔ。 bǐng 'ēn míng shì， fù bào míng mù， yǎng qǐ duān wéi， shàng liàn wǎng jí。” bù xǔ。 míng nián zhì shì。 yuán xiōng shì lì， yǐ wéi guāng lù dà fū。
xiān shì， zǐ jùn wéi shì zǔ nán zhōng láng zī yì cān jūn。 jí yì shī rù tǎo， jùn cān dìng mì móu， jiān zào shū xí。 shào zhào yán zhī， shì yǐ xí wén， wèn yuē：“ cǐ bǐ shuí suǒ zào？” yán zhī yuē：“ jùn zhī bǐ yě。” yòu wèn：“ hé yǐ zhī zhī？” yán zhī yuē：“ jùn bǐ tǐ， chén bù róng bù shí。” shào yòu yuē：“ yán cí hé zhì nǎi 'ěr。” yán zhī yuē：“ jùn shàng bù gù lǎo fù， hé néng wéi bì xià。” shào yì nǎi shì， yóu shì dé miǎn。
shì zǔ dēng zuò， yǐ wéi jīn zǐ guāng lù dà fū， lǐng xiāng dōng wáng shī。 zǐ jùn jì guì zhòng， quán qīng yīzhāo， fán suǒ zī gōng， yán zhī yī wú suǒ shòu， qì fú bù gǎi， zhái yǔ rú jiù。 cháng chéng léi niú bèn chē， féng jùn lǔ bù， jí píng wǎng dào cè。 yòu hǎo qí mǎ， áo yóu lǐ xiàng， yù zhī jiù zhé jù 'ān suǒ jiǔ， dé jiǔ bì tuí rán zì dé。 cháng yǔ jùn yuē：“ píng shēng bù xǐ jiàn yào rén， jīn bù xìng jiàn rǔ。” jùn qǐ zhái， wèi yuē：“ shàn wéi zhī， wú lìng hòu rén xiào rǔ zhuō yě。” biǎo jiě shī zhí， jiā gěi qīn xìn sān shí rén。
xiào jiàn sān nián， zú， shí nián qī shí sān。 zhuī zèng sàn qí cháng shì、 tè jìn， jīn zǐ guāng lù dà fū rú gù。 shì yuē xiàn zǐ。 yán zhī yǔ chén jùn xiè líng yùn jù yǐ cí cǎi qí míng， zì pān yuè、 lù jī zhī hòu， wén shì mò jí yě， jiāng zuǒ chēng yán、 xiè yān。 suǒ zhù bìng chuán yú shì。
jùn bié yòu chuán。 jùn dì cè， yì yǐ wén zhāng jiàn zhī， guān zhì jiāng xià wáng fù yì gōng dà sī tú lù shì cān jūn， zǎo zú。 tài zōng jí wèi， zhào yuē：“ yán zhī xī shī xùn zhèn gōng， qíng qì jiān kuǎn。 qián jì shì cān jūn、 jì yáng tài shǒu { dà } fú qín fān cháo， chóumóu 'ēn jiù。 kě zhuó wéi zhōng shū shì láng。” { dà }， yán zhī dì sān zǐ yě。
shǐ chén yuē： chū shēn shì zhù， suī yì zài wàng sī， zhì yú jūn qīn liǎng shì， jì wú tóng jì， wéi zǐ wéi chén， gè suí qí shí kě yě。 ruò fū chí wén dào lù， jūn zhèng héng yí， chéng bài suǒ yīn， fēi xì hū cǐ。 ér jù bǐ shù zuì， líng chóu fàn nì， yú bǐ cí qīn， chuí zhī hǔ wěn， yǐ cǐ wéi zhōng， wú wén qián gào。 fū zì rěn qí qīn， bì jiāng rěn rén zhī qīn； zì wàng qí xiào， qī yǐ shēn rén zhī xiào。 shí zǐ fàng lù， duàn kě shí yǐ。《 jì》 yún：“ bā shí zhě yī zǐ bù cóng zhèng， jiǔ shí zhě jiā bù cóng zhèng。” qǐ bù yǐ nián bó sāng yú， yōu huàn jiāng jí， suī yòu zhí wáng cháo， xǔ yǐ cí shì， kuàng diān pèi zhī dào， lǜ zài wèi cè zhě hū！ zì fēi yán nián zhī cí yǔn 'ér yì qiè， fū qǐ huò miǎn。
guān yú yán yán zhī de shēng píng hé zuò pǐn *
【 zuò zhě】 shěn yù chéng
zài nán cháo sòng shí dài， yán yán zhī hé xiè líng yùn bìng chēng“ yán xiè”。“ yuán jí sòng shì， yán xiè téng shēng” (《 sòng shū。 xiè líng yùn chuán》 )，“ yán xiè zhòng yè yǐ wén zhāng” (《 wén xīn diāo lóng · shí xù》 )，“ yuán jí jiāng zuǒ， chēng bǐ yán xiè” ( péi zǐ yě《 diāo chóng lùn》 )， cóng zhè xiē nán cháo rén de píng lùn dōukě yǐ kàn chū yán yán zhī zài dāng shí wén tán shàng de dì wèi。 shì shí shàng， yán yǔ xiè bù néng dí tǐ， hòu lái de píng lùn jiā jīhū méi yòu yì cí。 bù guò， wú lùn rú hé， yán yán zhī zǒng shì yī wèi yòu yǐng xiǎng de shī rén。 běn wén shì tú tàn tǎo yòu guān tā shēng píng hé zuò pǐn de jǐ gè wèn tí。
yán shì shǔ yú suí jìn shì nán dù de mén fá zhī yī， bù guò zài gāo mén dà xìng zhōng dì wèi jiào dī， bǐ bù shàng wáng、 xiè、 xī、 yǔ zhè yàng de jiá zú。 yán yán zhī de céng zǔ yán hán， shì dù jiāng yán shì de“ shǐ zǔ”，《 jìn shū》 yòu chuán。《 yán shì jiā xùn》 de zuò zhě yán zhī tuī chū zì yán hán zhè yī zhī， wǎn yú yán yán zhī wǔ shì。 yán zhī tuī《 guān wǒ shēng fù》 zhōng tí dào，“ qù láng xié zhī qiān yuè， zhái jīn líng zhī jiù zhāng”， kě jiàn yán jiā yī zhí zhù zài jiàn kāng。 fù zhōng yòu shuō hóu jǐng zhī luàn yǐ hòu，“ jīng cháng gān yǐ yǎn yì， zhǎn bái xià yǐ liú lián”， zì zhù：“ cháng gān， jiù yán jiā xiàng。 jìng hóu ( yán hán shì yuē jìng ) yǐ xià qī shì fén yíng， jiē zài bái xià。”《 sòng shū》 jí《 nán shǐ》 běn chuán bìng jì qí“ shǎo gū pín， jū fù guō， shì xiàng shèn lòu”， cháng gān lín jìn qín huái hé， zài jīn tiān nán jīng shì zhōng huá mén wài， zhèng hǎo shì“ fù guō” de dì duàn。 yán yán zhī de shàonián shí dài kě néng shì zài yán jiā xiàng de lǎo zhái zhōng dù guò de， qí shí yán shì yǐ wú xiǎn huàn， suǒ yǐ jiù chéng liǎo lòu shì lòu xiàng。 yuán jiā shí nián hòu bà guān jiā jū， jù qí《 zhòng shì hé héng yáng dá xìng lùn》“ bó suì cóng shì， gōng liǎn shān tián。 tián jiā jié xì， yě lǎo wéi chóu， yán zhǐ gǔ jià， wù jìn gēng mù” zhè xiē huà lái kàn， dà yuē zài zuò guān yǐ hòu zài jiāo qū zhōng shān yī dài yòu yòu bié yè。《 sòng shū》 běn chuán shuō shì“ bǐngjū lǐ xiàng”， dāng rán bù rú yán yán zhī zì jǐ de huà kě kào。 guān yú yán yán zhī de chū shì，《 sòng shū》 běn chuán zhè yàng jìzǎi：
nián sān shí， yóu wèi hūn。 mèi shì dōng guǎn liú xiàn zhī， mù zhī zǐ yě。 mù zhī jì yǔ yán zhī tōng jiā， yòu wén qí měi， jiāng shì zhī， xiān yù xiāng jiàn， yán zhī bù wǎng yě。 hòu jiāng jūn、 wú guó nèi shǐ liú liǔ yǐ wéi xíng cān jūn， yīn zhuǎn zhù bù， yù zhāng gōng shì zǐ zhōng jūn xíng cān jūn。
《 nán shǐ》 suǒ jì dà lüè xiāng tóng， dàn lüè qù wéi liú liǔ xíng cān jūn、 zhù bó yī jù。 qí shí zhè yī duàn jìzǎi shì yòu wèn tí de。 liú liǔ zài jìn wèi céng wéi shàng shū pú shè，《 jìn shū》 fù qí shì jì yú《 liú qiáo chuán》， pō wéi jiǎn lüè， bù guò tā zuò wú guó nèi shǐ de shí jiān dà tǐ hái shì kě yǐ kǎo dìng de。 jù《 jìn shū。 wáng níng zhī qī chuán》， nà wèi zhù míng de cái nǚ xiè dào yùn， zhàng fū wáng níng zhī wéi sūn 'ēn suǒ shā， guǎ jū kuàijī， tài shǒu liú liǔ céng hé tā“ tán yì”。 àn， sūn 'ēn pò kuàijī， wáng níng zhī bèi shā， shì zài jìn 'ān dì lóng 'ān sān nián (399)， sūn 'ēn bīng bài bèi shā， shì zài 'ān dì yuán xīng yuán nián (402)。 suǒ yǐ liú liǔ zài kuàijī rèn tài shǒu dāng zài yuán xīng nián jiān。 jù《 běn shū。 xiè zhān chuán》， xiè zhān yòu nián fù mǔ shuāng wáng， wéi shū mǔ liú shì suǒ fǔ yǎng。 liú shì shì liú liǔ de jiě jiě，“ liǔ wéi wú jùn， jiāng jiě jù xíng”。 xiè zhān gēn suí shū mǔ dào wú jùn， wéi liú liǔ jiàn wēi zhǎngshǐ， bù jiǔ zhuǎn rù liú yù mù zhōng wéi zhèn jūn cān jūn。 liú yù wéi zhèn jūn cān jūn de shí jiān zài yuán xīng sān nián (404) zhì yì xī 'èr nián (406)， suǒ yǐ liú liǔ wéi wú guó nèi shǐ 'ér jiān tài shǒu de shí jiān yīngdāng zài yuán xīng、 yì xī zhī jiān， ér bù néng wǎn yú yì xī sān nián， yīn wéi《 sòng shū ． shěn yǎn zhī chuán》 shuō shěn shí yī suì wéi“ shàng shū pú shè liú liǔ” suǒ shǎng shí， jù shěn yǎn zhī de nián suì tuī suàn， dāng shí zhèng shì yì xī sān nián。 zōng hé yǐ shàng jǐ tiáo zhèng jù kě yǐ tuī dìng， yán yán zhī rù shì wéi liú liǔ de xíng cān jūn shí zài yì xī chū， shí nián 'èr shí sān suì zuǒ yòu。 cóng《 sòng shū》 běn chuán xíng wén kàn， sì hū yán yán zhī sān shí yǐ hòu cái chū shì， zhè hé liú liǔ de shì lì xiāng máo dùn。
yǔ lú líng wáng liú yì zhēn de jiāo wǎng shì yán yán zhī zhèng zhì shēng huó zhōng de yī jiàn dà shì。 shì qíng chuàn shè dào xiè líng yùn， qí yuán wěi hé jīng guò wǒ yǐ zài《 xiè líng yùn de zhèng zhì tài dù hé sī xiǎng xìng gé》 yī wén zhōng zuò liǎo xiáng xì lùn shù ( wén zài《 shè huì kē xué zhàn xiàn》 1987 nián 2 qī )。 yǒng chū sān nián (422)， liú yù bìng gù， shǎo dì liú yì fú jì wèi， xiè líng yùn yú cǐ nián wài fàng yǒng jiā tài shǒu， chéng wéi xú xiàn zhī、 fù liàng de zhù yào dǎ jī duì xiàng。 yán yán zhī dāng shí bèi cóng kuān fā luò， liú zài jiàn kāng， dàn zhōng yú wèi néng xìng miǎn。 liǎng nián zhī hòu， jí shǎo dì jǐng píng 'èr nián (424)， xú、 fù yòu bǎ yán yán zhī wài fàng wéi shǐ 'ān ( jīn guǎng xī guì lín ) tài shǒu。 miù yuè xiān shēng《 yán yán zhī nián pǔ》 xì cǐ shì yú yǒng chū sān nián， tā rèn wéi：
《 wén xuǎn》 liù shí yán yán nián《 jì qū yuán wén》 yún：“ wéi yòu sòng wǔ nián yuè rì， xiāng zhōu cì shǐ wú jùn zhāng shào gōng chéng dì mìng， jiàn yǔ jiù chǔ。” jù cǐ， zé yán zhī《 jì qū yuán wén》 nǎi yòu sòng wǔ nián suǒ zuò； yòu sòng wǔ nián， yìng wéi shǎo dì jǐng píng 'èr nián， jí wén dì yuán jiā yuán nián， yán zhī biǎn shǐ 'ān tài shǒu yì yìng zài jǐng píng 'èr nián yǐ。 dàn xì 'àn zhī， zé“ yòu sòng wǔ nián” zhī“ wǔ” nǎi“ sān” zì zhī wù， yán zhī biǎn shǐ 'ān tài shǒu， dào jīng xiāng zhōng， wéi zhāng shào zuò《 jì qū yuán wén》， jiē yǒng chū sān nián shì。
qí lǐ yóu shì： yī、 xiè líng yùn bèi biǎn zài yǒng chū sān nián， yán yán zhī bèi biǎn，“ sì bù yìng chí zhì liǎng nián zhī hòu”； èr、“ jiàn yǔ jiù chǔ”， yīngdāng shì zhāng shào gāng dǐ xiāng zhōu de kǒu qì， zhāng shào rèn cì shǐ zài yǒng chū sān nián。 àn， miù xiān shēng de yí wèn shì yòu lǐ yóu de， dàn bù néng yóu cǐ jiù chéng wéi jié lùn。 yán、 xiè bèi biǎn shí jiān bù tóng， shì yīn wéi xiè de mén dì、 shēn shì、 míng wàng jiē guò yú yán， suǒ yǐ zuò wéi“ zhù fàn”， duì yán yán zhī zé shì“ yǐ guān hòu xiào”； ér“ jiàn yǔ” yī cí xiāng dāng yú chū shǒu， bù yī dìng fēi shì biāo zhì lì rèn zhī chū。 ér gèng yòu lì de fǎn zhèng zé shì yán yán zhī zì jǐ de wén zhāng。《 wén xuǎn》 juàn wǔ qī lù yán yán zhī《 yáng gěi shì lěi》， xù yún“ wéi yǒng chū sān nián shí yī yuè shí yī rì， sòng gù níng yuǎn sī mǎ pú yáng tài shǒu péng chéng yáng jūn zú”，“ jǐng píng zhī yuán， cháo tíng wén 'ér shāng zhī， yòu zhào yuē： …… mò chén méng gù， cè wén zhì xùn， gǎn xún zhū qián diǎn， ér wéi zhī lěi”；《 sòng shū。 suǒ lǔ chuán》 zài， yáng zàn zhàn sǐ， shǎo dì xià zhào zhuī zèng wéi jǐshìzhōng，“ wén shì yán yán zhī wéi lěi yān”。 cóng wén qì shàng kàn， yán yán zhī kàn dào liǎo shǎo dì de fǔ xù zhào lìng，“ cè wén”， dāng shì zài cháo de kǒu qì， cóng dào lǐ shàng shuō， jiàn kāng wén shì hěn duō， zhè piān lěi wén bìng méi yòu bì yào ràng yuǎn zài liǎng qiān duō lǐ zhī wài de yán yán zhī qù zhuàn xiě。 suǒ yǐ， jǐng píng yuán nián yán yán zhī shàng zài jiàn kāng， zhè yàng，“ yòu sòng wǔ nián” zhī“ wǔ” yě jiù bù bì huái yí liǎo。
tóng xiè líng yùn yī yàng， yán yán zhī de xìng gé lǐ yòu shí fēn 'ào 'àn de yī miàn。 suǒ bù tóng de shì， yán yán zhī mén dì jiào dī， zhèng zhì shàng bìng bù rè zhōng zào jìn， lì shēn chǔshì zé yǐ yáng kuáng yǎn gài juàn jiè 'ér yòu yòu hé guāng tóng chén de yī miàn。 zài dāng quán zhě xīn mù zhōng， tā bù shì yī gè dài yòu hěn dà wēi xiǎn xìng de rén wù， suǒ yǐ suī rán lǚ jīng cuō diē， què réng rán dé bǎo tiān nián， fù guì yǐ zhōng。
yán yán zhī bèi biǎn shǐ 'ān， yī zé yīn wéi huáng shì nèi bù quán lì zhī zhēng de bō jí， èr zé yě yīn wéi shì cái 'ào wù， yǐn qǐ liǎo fù liàng de jí jì。《 sòng shū》 běn chuán zài：“ shàng shū lìng fù liàng zì yǐ wén yì zhī měi， yī shí mò jí， yán zhī fù qí cái cí， bùwèi zhī xià， liàng shèn jí yān。” fù liàng， qí wéi rén yě xiǎo yòu cái，《 shī pǐn》 liè rù xià pǐn， chēng qí“ píng měi”， ér qiě hái shì yóu yú shěn yuē zài xuǎn běn zhòngxuǎn liǎo tā de shī cái yǐn qǐ zhōng róng de zhù yì。 tā de chuàng zuò chéng jì bù néng hé yán yán zhī xiāng bǐ， dàn guān gāo quán zhòng， tā jiù yòu tiáo jiàn bǎ yán yán zhī jǐ zǒu。 yán yán zhī běn rén zé bìng wèi yīn zhī gǎi róng zhé jié。 sòng wén dì yuán jiā sān nián (426)， xú xiàn zhī、 fù liàng bèi shā， yán、 xiè xiān hòu huí dào jiàn kāng， yán yán zhī hé xiè líng yùn yǐ rán yòu lái wǎng， ér qiě“ hǎo jiǔ shū dàn”， yīn 'ér yòu bùwèi xīn de dāng quán pài péng chéng wáng liú yì kāng hé liú zhàn、 yīn jǐng rén suǒ xǐ huān。 yuán jiā shí yī nián (434) bà guān jiā jū， tā de shēng huó tài dù kāi shǐ yòu suǒ zhuǎn biàn， zhè zài《 tíng gào》 lǐ fǎn yìng dé bǐ jiào qīng chǔ。 qí hòu fù chū wéi yù shǐ zhōng chéng，“ zài rèn zòng róng， wú suǒ jǔ zòu”， zé xiǎn rán shì sī xiǎng shàng de zhuǎn biàn jiàn zhī yú xíng dòng。 dào tā de wǎn nián， liú shào shā sòng wén dì zì lì， liú jùn tǎo fá liú shào， xí wén chū zì yán yán zhī 'ér zǐ yán jùn de shǒu bǐ。 liú shào jiàn dào xí wén， zhì wèn yán yán zhī“ yán cí hé zhì nǎi 'ěr”， tā huí dá“ jùn shàng bù gù lǎo chén， hé néng wéi bì xià” (《 sòng shū》 běn chuán )， hòu lái yòu kàn dào yán jùn jū gōng jiāo yíng 'ér chì qí“ chū fèn tǔ zhī zhōng， ér shēng yún xiá zhī shàng， ào bù kě cháng， qí néng jiǔ hū” ({ nán shǐ》 běn chuán )， zhè yǐ jīng shì zài rén shēng dào lù shàng lǚ zāo diān dùn zhī hòu de“ jiàn dào zhī yán” liǎo。 bù guò jí shǐ rú cǐ， yán yán zhī gěng jiè bù hé liú sú de yī miàn shǐ zhōng méi yòu mǐn miè， hái shì“ sì yì zhí yán， céng wú 'è yǐn”，“ jū shēn qīng yuē， bù yíng cái lì， bù yī shū shí， dú zhuó jiāo yě”。 rú guǒ yòng qián rén zuò bǐ， xiè líng yùn de xìng gé jìn yú jī kāng， ér yán yán zhī zé jìn yú ruǎn jí。 zhāng pǔ zài《 hàn wèi liù cháo bǎi sān jiā jí． yán guāng lù jí》 de tí cí zhōng shuō：“ yán yán zhī yǐn jiǔ tǎn gē， zì yún kuáng bù kě jí…… wán shì rú ruǎn jí， shàn duì rú lè guǎng。”《 nán shǐ》 běn chuán jì：“ wén dì cháng zhào yán zhī， chuán zhào pín bù jiàn， cháng rì dàn jiǔ diàn luǒ tǎn wǎn gē， liǎo bù yìng duì， tā rì zuì xǐng nǎi jiàn。 dì cháng wèn yǐ zhū zǐ cái néng， yán zhī yuē： ‘ jùn dé chén bǐ， cè dé chén wén，□ dé chén yì， yuè dé jù jiǔ。 ’ hé shàng zhī cháo zhī yuē：‘ shuí dé qīng kuáng ?’ dá yuē：‘ qí kuáng bù kě jí。”’ zhè zhǒng shēng huó tài dù què hū shí fēn jìn sì yú《 shì shuō xīn yǔ》 zhōng jìzǎi de ruǎn jí yǐn jiǔ yáng kuáng。
yán yán zhī zhù yào jiē shòu de shì rú jiā chuán tǒng。 zài shí dài fēng qì de yǐng xiǎng xià， tā yě xìn fèng fó jiào， hé yī xiē zhù míng de sēng rén lái wǎng。 yuán jiā shí 'èr nián， yán yán zhī hé hé chéng tiān zhī jiān zhǎn kāi liǎo yīcháng guān yú《 dá xìng lùn》 de zhēng biàn。 hé chéng tiān jīng yú tiān wén、 lì suàn děng zì rán kē xué， qīng xiàng yú wéi wù zhù yì guān diǎn， yǐ wéi tiān dì rén“ sān cái tóng tǐ， xiāng xū 'ér chéng”，“ rén” bù néng děng tóng yú“ zhòng shēng”， zài xíng shén shēng sǐ de wèn tí shàng， zé“ yòu shēng bì yòu sǐ， xíng bì shén sàn， yóu chūn róng qiū luò”。 yán yán zhī bù tóng yì hé chéng tiān de lùn diǎn， liǎng cì zhì hán hé chéng tiān， fǎn fù biàn lùn。 dāng shí yǔ yán yán zhī jié chéng tóng méng de yòu zhù míng de yì shù jiā zōng bǐng。 zhè jiàn shì céng jīng dòng liǎo sòng wén dì， céng xiàng hé shàng zhī、 yáng xuán bǎo biǎo shì tā zì jǐ duì fó jīng dú dé bù duō，“ sān shì yīn guǒ， wèi biàn cuò huái， ér fù bù gǎn lì yì zhě， zhèng yǐ qīng bèi shí xiù， shuài suǒ jìng xìn gù yě”。 jiē zhe tā yòu tí dào fàn tài、 xiè líng yùn、 yán yán zhī、 zōng bǐng dōunéng chū rù rú fó， yán yán zhī bó chì《 dá xìng lùn》， zōng bǐng fēinàn《 bái hēi lùn》， yóu zú gěi rén yǐ qǐ fā。“ ruò shǐ shuài tǔ zhī bīn， jiē dūn huà cǐ， zé zhèn zuò zhì tài píng， fū fù hé shì ?” ( jiàn《 gāo sēng chuán》 juàn qī《 huì yán chuán》、《 hóng míng jí》 juàn shí yī hé shàng zhī《 dá sòng wén dì zàn yáng fó jiào shì》 ) zhè duàn huà， zú yǐ shuō míng dāng shí jūn zhù hé mǒu xiē shàng céng rén shì tí chàng zōng jiào de mùdì bìng bù shì zhēn zhèng de xìn yǎng。 shǐ rén yì wài de shì， dāng nián céng hé xiè líng yùn、 yán yán zhī yī qǐ chū rù yú lú líng wáng mén xià de sēng rén huì lín， què fǎn gē yī jī， chéng wéi fó mén de yì duān。 tā de《 jūn shàn lùn》 ( jí《 bái hēi lùn》， jiàn《 sòng shū。 yí mán。 tiān zhú jiā pí lì guó chuán》 )， zhǐ zé fó jiào tú“ dà qí yán yǐ”，“ suǒ wù zhī guāi”， què tóng yàng dé dào sòng wén dì de xìn rèn。 kàn lái huì lín shì yī gè“ zhèng zhì hé shàng”， sòng wén dì xīn shǎng tā de cái xué， tīng qǔ tā duì cháo zhèng de yì jiàn。 fó lǐ shàng yì jiàn de fēn qí jiā shàng zhèng zhì shàng de bù mǎn， yán yán zhī yǔ huì lín biàn yǒu wéi dí， ér qiě jiè jiǔ pī píng liǎo sòng wén dì， mà huì lín wéi“ xíng yú” zhī rén， zhì shǐ sòng wén dì wéi zhī biàn sè。
qián miàn shuō guò， yán、 xiè bìng chēng 'ér shí jì shàng bù néng bǐ jiān qí zú， zhè bìng bù wán quán xū yào děng dài lì shǐ de jiǎn yàn， zài tóng shí dài yòu jiàn shí de pī píng zhōng yǐ jīng tòu lù liǎo xiāo xī。《 nán shǐ》 běn chuán：
yán zhī cháng wèn bào zhào yǐ yǔ xiè líng yùn yōu liè。 zhào yuē：“ xiè gōng rú chū fā fú róng， zì rán kě 'ài， jūn shī rú pū jǐn liè xiù， yì diāo huì mǎn yǎn。” yán zhī zhōng shēn bìng zhī。
《 shī pǐn》“ yán yán zhī” tiáo yǐn cǐ zuò tānɡ huì xiū de píng lùn， wén zì xiǎo yòu chū rù。 còu qiǎo de shì de zhào hé tānɡ huì xiū yě bèi rén hé chēng“ xiū bào” (《 nán qí shū， wén xué chuán lùn》 )， suǒ yǐ duì yán、 xiè shī fēng suǒ shǐ yòng de tóng yī xíng xiàng de bǐ yù， jiū jìng shì 'èr rén suǒ jiàn lüè tóng， hái shì yī rén yǐn yòng liǎo lìng yī rén de chuàng jiàn， yǐ nán yú què dìng。 fù dài shuō yī xià， liú sòng shí dài jǐ wèi dà shī rén táo、 xiè、 bào、 yán， yán yán zhī shì wéi yī de hé qí tā sān wèi dōuyòu jiāo wǎng de rén， ér qí tā sān wèi xiāng hù zhī jiān bìng méi yòu rèn hé zhí jiē lián xì。 yán yán zhī hé xiū、 bào de zuò pǐn fēng gé yòu hěn dà chā bié， zài“ shī yùn zhuǎn guān” zhī jì， yán piān yú bǎo shǒu， xiū、 bào yì zài chuàng xīn。《 shī pǐn》“ qí huì xiū shàng rén” tiáo hái jìzǎi yán yán zhī“ jì zhào zhī wén， gù lì xiū bào zhī lùn”， yì sī shì yán yán zhī yǐ yá hái yá， bǐ bó tānɡ huì xiū de“ wěi xiàng zhōng gē yáo”， yě bǐ bó liǎo bào zhào。
xiè líng yùn hé yán yán zhī dū zhòng shì diāo zhuó kè lòu， dàn xiè líng yùn zhì lì yú zì rán xíng xiàng de bǔ zhuō， jǐng zhōng róng qíng， qíng zhōng yù lǐ， tū pò liǎo xuán yán shī de shù fù， shǐ rén yǎn mù yī xīn； yán yán zhī zé zhù yào zhuóyì yú yòng shì hé móu piān zhuó jù， cháng chù zài yú jǐn yán hòu zhòng， duǎn chù zé shì quē fá shēng dòng zì rán de yùn zhì， shèn zhì liú yú jiān sè。《 shī pǐn》“ yán yán zhī” tiáo：
qí yuán chū yú lù jī。 shàng qiǎo yì， tǐ cái qǐ mì， qíng yù yuān shēn， dòng wú xū sàn yī jù yī zì， jiē zhì yì yān。 yòu xǐ yòng gǔ shì， mí jiàn jū shù。 suī guāi xiù yì， shì jīng guān wén yǎ cái。 yǎ cái jiǎn ruò rén， zé dǎo yú kùn zhì yǐ。
《 shī pǐn》 zhōng lùn shī rén de yuán liú， yòu de bù yì lǐ jiě， dàn shì shuō yán yán zhī yuán chū yú lù jī， què shì shēn zhōng qiào xì de yì lùn。 zhōng róng rèn wéi lù jī“ cái gāo cí shàn， jǔ tǐ huá měi”，“ shàng guīju”， wǔ yán shī zhōng de pái 'ǒu diāo zhuó， dào lù jī 'ér yòu jìn yī bù de fā zhǎn dōng jìn chóng shàng qīng jùn， bù qiú huá rù， zài zhè yī yì yì shàng， kě yǐ shuō yán yán zhī zhí jiē jì chéng liǎo tài kāng shī fēng。 yán yán zhī hé lù jī tóng yàng jù yòu guīju、 diǎn yǎ、 huá 'ér bù mí de tè sè， hé yǒng míng yǐ hòu de qīng yàn zhī fēng xiāng bǐ jiào， yán yán zhī de shī“ suī guāi xiù yì” ér néng gǔ zhuō jìn jiàn， zhè jiù shì zhōng róng suǒ yǐ zàn shǎng de yuán yīn。
yán yán zhī shī de lìng yī gè tè diǎn shì hǎo yòng gǔ shì， suǒ wèi“ pū jǐn liè xiù” huò“ cuò jīn lòu cǎi” dōushì zhǐ zhè yī diǎn 'ér yán de。 zuò wéi hàn yǔ wén xué zhōng xiū cí jì qiǎo de tè zhēng zhī yī， zhǔcí bǐ shì， běn lái shì bǐxìng de yī gè bàng zhī， yì zài wéi zuò pǐn zēng tiān sè zé， dàn liú bì suǒ jí， wǎng wǎng bèi yòng lái yǎn gài nèi róng de kōng xū hé qíng qù de pín fá。 zhāng jiè《 luó hán táng shī huà》 shuō：“ shī yǐ yòng shì wéi bó， shǐ yú yán guāng lù 'ér jí yú dù zǐ měi。” yóu yú liú sòng chū qī shī wén zhōng zhǔcí bǐ shì de jì qiǎo hái bù xiàng hòu lái nà me chéng shú， yán yán zhī běn rén yě bìng bù wán quán xiàng zhōng róng shuō de jù yòu nà me duō de“ fēng liú wén yǎ cái”， xiāng fǎn， què shì cái bù shèng xué， suǒ yǐ yán shī zhōng yòng diǎn wǎng wǎng xiǎn dé jū shù， zhì sài。 bǐ rú《 zèng wáng tài cháng ( sēng dá )》：
yù shuǐ jì fāng liú， xuán yuán zài yuán zhé。 xù shì měi xī shēng， suī mì yóu zhāng chè。 líng lóng cǎi jiǔ quán， wén fēng kuī dān xué。 lì tīng qǐ duō gōng， wéi rán gòu shì zhé。 shū wén guǎng guó huá， fū yán yuǎn cháo liè。 dé huī zhuó bāng mào， fāng fēng bèi xiāng dié。 cè tóng yōu rén jū， jiāo fēi cháng zhòu bì。 lín jiān shí yàn kāi， jí huí zhǎngzhě zhé。 tíng hūn jiàn yě yīn。 shān míng wàng sōng xuě。 jìng wéi jiā qún huà， cú shēng rù qióng jié。 yù wǎng chéng huān xiē， bēi lái fēi lè què。 shǔ měi xiè fán hàn， yáo huái jù duǎn zhá。
quán piān jīhū“ wú yī zì wú lái lì”， dàn chú liǎo“ yōu rén” yǐ xià liù jù hái yòu yī xiē shī wèi 'ér wài， zhèng shì hé chāo《 yì mén dú shū jì》 suǒ jī píng de“ lā zá 'ér zhì， yì fù hé qù”。 yán shī duō miào táng yìng zhì zhī zuò， zhè xiē shī gèng xū yào diǎn zhòng de cí yǔ zhuāng diǎn。 xiàng《 sān yuè sān rì shì yóu qū 'ā hòu hú zuò》， cí zǎo huá lì， pō néng fǎn yìng“ yuán jiā zhī zhì” de qì xiàng， yǐ“ yú fēng zài dì shòu， xià yàn sòng wáng yóu” lǐng qǐ quán shī， yòng diǎn shàng néng tiē qiē， suǒ yǐ lǐ bái zài《 chūn rì péi wáng jiāng níng jí zhū guān yàn běi hú gǎn gǔ zuò》 zhōng jiù xiě dào liǎo“ yán nián xiàn jiā zuò， miǎo yǔ jiā rén jù”； ér《 shì yóu suàn shān》 kāi tóu suǒ xiě de“ xuán tiān gāo běi liè， rì guān lín dōng míng。 rén hé qǐ yáng xiá， jiàn huá yīn xuē chéng。” zé hé dī 'ǎi de suàn shān dīng bù xiāng shè， chún shǔ fū yǎn chéng wén liǎo。
yán shī zhōng lì lái wéi rén suǒ chēng de shì《 běi shǐ luò》、《 hái zhì liáng chéng zuò》、《 wǔ jūn yǒng》 hé《 qiū hú shī》。 yì xī shí 'èr nián， liú yù běi fá qǔ dé shèng lì， shí yuè， kè fù luò yáng， zhè shì dōng jìn yī dài zhōng duì běi fāng yòng bīng zuì chéng gōng de yī cì。 yán yán zhī fèng mìng dào qián xiàn zhù hè，《 běi shǐ luò》、《 hái zhì liáng chéng zuò》 liǎng shī jí zuò yú cǐ nián dōng tiān。
yīn fèng zhèn liáng yě， fēi yún mào qióng tiān。 lín tú wèi jí yǐn， zhì jiǔ cǎn wú yán。 yǐn mǐn tú yù bēi， wēi chí liáng mǎ fán。 yóu yì qù fāng shí， guī lái lǚ cú qiān。 péng xīn jì yǐ yǐ， fēi bó shū yǐ rán。 (《 běi shǐ luò》 )
luò yáng zài dōng jìn shí qī lǚ cì shī xiàn， cháo tíng yǐ bǎ tā zhì zhī dù wài。 xiàn zài yī zhàn 'ér jié， dé yǐ shōu fù， rán 'ér yán yán zhī zài fèng shǐ fù luò tú zhōng què méi yòu xīn xǐ zhī qíng， jí mù suǒ jiàn， zhōng yuán cán pò， gù guó zhī sī jié hé xíng yì de jiān xīn， xíng chéng liǎo bēi liáng chén zhòng de qì fēn。 quán shī yī qì hē chéng， yòu yì yú qí tā yī xiē shī piān de jiān sè， zài shǒu fǎ hé qíng diào shàng dū jìn yú lù jī de《 fù luò dào zhōng zuò》， shèn zhì kě yǐ rèn wéi shì yòu yì de mó fǎng。《 hái zhì liáng chéng zuò》 shì cǐ shī de jiě mèi piān， zài yǐ“ gù guó duō qiáo mù” děng liù jù shū fā liǎo shǔ lí zhī gǎn yǐ hòu， shī rén yòu yǐ huái gǔ shāng shí zuò jié：
wéi bǐ yōng mén shì， xū jiē mèng cháng jūn。 yú jiàn tóng yīn miè， zūn guì shuí dú wén。 hé wéi jiǔ yóu kè， yōu niàn zuò zì yīn !
yōu shāng 'ér zhōng guī yú pì jiě， běn lái shì shī wén zhōng de cháng tào， dàn yóu yú gǎn qíng zhēn zhì qiáng liè。 suǒ yǐ dú lái bìng méi yòu xū jiáo zì shì、 wéi wén zào qíng de gǎn jué。《 sòng shū》 běn chuán chēng zhè liǎng shǒu shī“ wén cí zǎo lì， wéi xiè huì、 fù liàng suǒ shǎng”。 zhè liǎng shǒu shī qíng diào bēi liáng 'ér bèi shí rén yù wéi“ zǎo lì”， kě jiàn zhè yī gài niàn hé“ jǐn xiù”、“ jīn yù” de bǐ yù yī yàng， hán yòu gōng zhì、 fán fù de yì sī， bù tóng yú qí、 liáng yǐ hòu de huá mí。
《 wǔ jūn yǒng》 tū chū fǎn yìng liǎo yán yán zhī rén gé zhōng de gěng jiè hé xìng gé zhōng de 'ào 'àn yī miàn。 yuán jiā shí yī nián， liú zhàn、 yīn jǐng rén bù néng róng rěn yán yán zhī de gěng zhí fàng dàn， tōng guò péng chéng wáng liú yì kāng zài cì wài fàng tā wéi yǒng jiā tài shǒu。 zhè lǐ zhèng shì shí 'èr nián qián xiè líng yùn dì yī cì bèi biǎn de dì fāng， xiè líng yùn zài qián yī nián gāng gāng bèi shā yú guǎng zhōu， fēn míng shì yǐ xiè líng yùn de xià chǎng lái 'àn shì yán yán zhī。 yán yán zhī jí wéi fèn kǎi， xiě zuò liǎo《 wǔ jūn yǒng》， wǔ shǒu fēn yǒng ruǎn bù bīng ( jí )、 jī zhōng sàn ( kāng )、 liú cān jūn ( líng )、 ruǎn shǐ píng ( xián )、 xiàng cháng shì ( xiù )， zài“ zhú lín qī xián” zhōng qǔ wǔ rén 'ér yí luò guì xiǎn de shān tāo、 wáng chéng， zhè běn shēn jiù shì yī zhǒng tài dù。《 sòng shū》 běn chuán shuō qí zhōng yǒng ruǎn xián hé yǒng liú líng de“ lǚ jiàn bù rù guān， yī huī nǎi chū shǒu”、“ tāo jīng rì chén yǐn， shuí zhī fēi huāng yàn” shì zuò zhě zì xù， qí shí tōng guān wǔ piān， mò bù shì yán yán zhī sī xiǎng jìng jiè de zì wǒ xiě zhào， ér yóu yǐ yǒng ruǎn jí、 jī kāng de liǎng shǒu xiěde gèng jiā xiān míng：
ruǎn gōng suī lún jì， shí mì jiàn yì dòng。 chén zuì sì mái zhào， yù cí lèi tuō fěng。 cháng xiào ruò huái rén， yuè lǐ zì jīng zhòng。 wù gù bù kě lùn， tú qióng néng wú tòng ! zhōng sàn bù 'ǒu shì， běn zì cān xiá rén。 xíng jiě yàn mò xiān， tù lùn zhī níng shén。 lì sú wǔ liú yì， xún shān qià yǐn lún。 luán hé yòu shí shā， lóng xìng shuí néng xùn !
qǐ jù jiáo jiàn， jié jù bēi liáng。 chén zuò míng《 cǎi shū táng gǔ shī xuǎn》 juàn shí liù píng cǐ shī shuō“ wǔ piān bié wéi xīn cái， qí shēng jiān cāng， qí zhǐ chāo yuè， měi yú jié jù qī wǎn zhuàng jī， yú yīn qū rán， qiān qiū nǎi yòu cǐ tǐ。” yǔ suī kuā dà， shàng néng jìn shí。 hái yòu yī diǎn zhí dé zhù yì， wǔ shǒu shī dōushì wǔ yán bā jù， zhōng jiān sì jù， pái 'ǒu xiāng duì。 zhè yī xiàn xiàng yě xǔ chū yú 'ǒu rán， bù guò tā chū xiàn zài yǒng míng xīn tǐ shī zhī qián wǔ liù shí nián， shuō míng liǎo yǐ jīng yòu rén zài zuò zhè zhǒng gé lǜ guī zhěng de tàn suǒ。 zhè wǔ shǒu shī zài hòu shì bèi shì wéi yán yán zhī de dài biǎo zuò， yòu xiāng dāng de yǐng xiǎng。 lǐ bái《 chóu wáng bǔ jué》“ luán hé wǒ xiān shā， lóng xìng jūn mò xùn”， xiǎn rán shì tào yòng yán shī zhōng de liǎng jù jǐng jù。
《 qiū hú shī》 shì yī shǒu xù shì shī， xù lǔ guó rén qiū hú qǔ qī hòu jǐ tiān jiù dào chén guó zuò guān， wǔ nián hòu guī jiā， jiàn lù bàng yòu měi fù rén cǎi sāng， zèng zhī yǐ jīn， bù shòu。 huí jiā， cái fā xiàn měi fù rén jiù shì zì jǐ de qī zǐ。 qī zǐ zé yǐ dà yì， rán hòu tóu hé zì jìn。 zhè gè gù shì yǔ《 mò shàng sāng》 yòu yī zhì zhī chù， cóng qí、 liáng kāi shǐ， jiù yòu rén bǎ tā men hé 'èr 'ér yī， lì rú wáng yún《 mò shàng sāng》：“ qiū hú shǐ tíng mǎ， luó fū wèi mǎn kuāng。” lǐ bái《 mò shàng sāng》：“ shǐ jūn qiě bù gù， kuàng fù lùn qiū hú !” shāo hòu yú yán yán zhī de qiū jù yuán yě zuò yòu《 qiū hú shī》， jī cì qí míng dì xiāo luán wéi wú xīng tài shǒu shí shì， jiàn《 nán qí shū。 wén xué chuán》。 qiū shī yǐ yì， dàn jì rán yǔ hán jī cì， yīngdāng hé diào xì huò bà zhàn fù nǚ yòu guān。
shī fēn jiǔ zhāng。 dì yī zhāng xiě qiū hú qǔ qī de huān yú； dì 'èr zhāng xiě fū fù bié lí； dì sān、 sì zhāng xiě qī zǐ duì qiū hú de sī niàn， jì chéng《 shī． zhōu nán． juàn 'ěr》 de shǒu fǎ， zuò shèshēnchǔdì zhī yǔ； dì wǔ zhāng xiě qiū hú fǎn jiā tú zhōng yù fù yú sāng xià； dì liù zhāng xiě zèng jīn bù shòu； dì qī zhāng xiě fǎn jiā jiàn mǔ jiàn qī； dì bā zhāng xiě qī zǐ shēn yán lí jū zhī kǔ； dì jiǔ zhāng xiě qī zǐ zé yǐ dà yì。 quán shī zhāng fǎ jǐn yán， bù zhì wěn tiē， fēng gé zài yán sù zhōng xiǎn chū wǎn zhuǎn， zú yǐ tǐ xiàn《 sòng shū · xiè líng yùn chuán lùn》 suǒ shuō“ yán nián zhī tǐ cái míng mì” zhè yī tè sè。 zuò wéi dà xíng de xù shì shī，《 qiū hú shī》 dāng rán gǎn bù shàng《 gǔ shī wéi jiāo zhòng qīng qī zuò》， dàn zài táng yǐ qián wéi shù bù duō de xù shì shī zhōng， tā yě bù shī wéi yī piān jiào hǎo de zuò pǐn。
yán shī zhōng yě yòu yī xiē shī jù qīng kuài liú lì， rú“ chūn jiāng zhuàng fēng tāo， lán yě mào tí yīng” (《 shì yóu suàn shān zuò》 )，“ liú yún 'ǎi qīng jué， hào yuè jiàn dān gōng” (《 zhí dōng gōng dá zhèng shàng shū dào zǐ》 )，“ cè tīng fēng bó mù， yáo dì yuè kāi yún” (《 xià yè chéng cóng xiōng sàn qí chē cháng shā》 )； yě yòu yī xiē shī jù bēi liáng zhuàng kuò， rú“ gù guó duō qiáo mù， kōng chéng níng hán yún” (《 hái zhì liáng chéng zuò》 )，“ qī yǐ zì yuǎn fēng， shāng zāi qiān lǐ mù。 wàn gǔ chén wǎng hái， bǎi dài láo qǐ fú” (《 shǐ 'ān jùn hái dū yǔ zhāng xiāng zhōu dēng bā líng chéng lóu zuò》 )， yí hàn de shì zhè xiē jiā jù shù liàng bìng bù duō， ér quán piān de qí tā bù fēn yě wǎng wǎng bù néng xiāngchèn。
yán shī diǎn yǎ zhuāng zhòng de fēng gé， duì tóng shí dài hé shāo hòu de shī rén yòu yī dìng de yǐng xiǎng。《 shī pǐn》 xià lùn xiè chāo zōng、 qiū líng jū、 liú xiáng、 tán chāo děng qī rén， shuō tā men“ zǔ xí yán yán， xīn xīn bù juàn， dé shì dà fū zhī yǎ zhì hū”， zhè xiē shī rén zhōng yòu rén yǐ wú zuò pǐn cún shì， cóng xiàn cún de zuò pǐn lái kàn， què yòu xué xí yán yán zhī de hén jì。
yán yán zhī zài sǎnwén hé pián wén shàng yě yòu xiāng dàngchéng jiù， shì liú sòng qián qī de dà shǒu bǐ。 jù xiàn cún shǐ liào， tā shì zuì zǎo tí chū“ wén…‘ bǐ” duì jǔ de zuò jiā。 zuò pǐn lù rù《 wén xuǎn》 de yòu《 sān yuè sān rì qū shuǐ shī xù》《 yáng gěi shì lěi》、《 táo zhēng shì lěi》、《 sòng wén huáng dì yuán huáng hòu 'āi cè wén》、《 jì qū yuán wén》。 yán hé táo qián hòu yòu liǎng cì wù miàn， jiāo yì shèn dǔ。 zhè piān lěi wén shì shǐ liào zhōng dì yī piān yòu guān táo yuān míng de wén zì， lěi zhōng“ fù shī guī lái， gāo dǎo dú shàn。 yì jì chāo kuàng， wú shì fēi xīn。 jí liú jiù yǎn， qì yǔ jiā lín。 chén yān mù 'ǎi， chūn xī qiū yīn” děng yǔ， dōukě yǐ hé táo shī yìn zhèng。 bù guò yǐng xiǎng gèng dà 'ér xiě fǎ． shàng yòu yòu tè sè de què shì méi yòu rén《 wén xuǎn》 de《 tíng gào》 hé《 zhě bái mǎ fù》。
《 tíng gào》 yì jí jiā jiè、 jiā xùn。 cóng liú bāng《 shǒu chì tài zǐ wén》、 mǎ yuán《 jiè xiōng zǐ shū》、 zhèng xuán《 jiè zǐ yì 'ēn shū》、 zhū gé liàng《 jiè zǐ》 yī zhí dào míng、 qīng zhī jì zhū yòng chún ( bǎi lú )《 zhì jiā gé yán》， liǎng qiān nián lái， xíng chéng liǎo yī zhǒng wén tǐ。 zhè yī lèi wén zhāng de mùdì dōuzài yú bǎ zì jǐ de rén shēng jīng yàn gào sù zǐ dì， tōng cháng dū píng yì tǎn shuài， yú pǔ sù zhōng jiàn chū zuò zhě de zhēn xìng qíng。 yán yán zhī zài《 tíng gào》 zhōng zhūn zhūn gào jiè zǐ dì， bì xū shōu liǎn fēng máng shèn zhì jǐn xiǎo shèn wēi。 tā shuō，“ yán gāo yī shì， chǔzhī yú mò”、“ bù yǐ suǒ néng gān zhòng， bù yǐ suǒ cháng yì wù” de， shì“ shì zhī shàng yě”；“ jìng mù qiān tōng， wèi bì jīn jù”、“ wén lǐ jīng chū， ér yán wèi chēng dá” de，“ cǐ qí yà yě”； rú guǒ“ yán bù chū yú hù yǒu， zì yǐ wéi dào yì jiǔ lì； cái wèi xìn yú pú qiè 'ér yuē wǒ yòu yǐ guò rén”， zhè jiù shì“ qiān rén suǒ zhǐ， wú bìng 'ér sǐ” zhī liú， zuì bù zú qǔ。 tā shèn zhì lián shēng huó zhōng de xiǎo jié dū shè xiǎng dào liǎo。 zhè xiē dōuhěn róng yì shǐ rén xiǎng qǐ jī kāng de《 jiā jiè》。 liǎng wèi shī rén tóng yàng fàng dàn rèn dá， lóng xìng nán xùn， bù gān yǔ zhuó shì hé wū， rán 'ér yòu shēn zhī zài shì dào shàng suí chù qián fú shā jī， yīn cǐ bù xī wàng zǐ dì xué yàng mó fǎng， chéng wéi kuáng juàn。 zhè zhèng shì tā men nèi xīn shì jiè de máo dùn hé tòng kǔ． cǐ wài，《 tíng gào》 zhōng hái tí chū liǎo duì shī gē de mǒu xiē kàn fǎ， rèn wéi gǔ shī zhōng bù jiàn jiǔ yán， shì“ shēng dù chǎn dàn， bù xié jīn shí”， jí bù fú hé yǔ yán yīn jié de zì rán guī lǜ； chuán wéi lǐ líng de wǔ yán shī chū yú wěi zuò， jīn tiān yǐ chéng dìng lùn， zuì zǎo tí chū huái yí de jiù shì《 tíng gào》：“ lǐ líng zhòng zuò， shēng zá bù lèi， yuán shì jiǎ tuō， fēi jìn líng zhì。 zhì qí shàn xiě， yòu zú bēi zhě。” kě jiàn zhè xiē shī zài jìn、 sòng zhī jì yǐ jīng liú chuán， jìn guǎn chū yú hòu rén jiǎ tuō， dàn bìng fēi chū yú“ qí、 liáng jiān xiǎo 'ér” zhī shǒu。
《 zhě bái mǎ fù》 zuò yú yuán jiā shí bā nián。 fù zhōng duì mǎ de xíng tǐ、 shén tài、 sù dù yòu xíng xiàng de miáo xiě：
fù jīn shù gǔ， chuí shāo zhí fā， shuāng tóng jiā jìng， liǎng quán xié yuè， yì tǐ fēng shēng， shū xiāng yì fā。 chāo shū jué fū chén zhé， qū wù jí yú miè méi。 jiǎn wěi sài mén， xiàn zhuàng jiàng jué。 dàn shuà yōu yàn， zhòu mò jīng yuè。…… nì yǐng gāo míng， jiāng chāo zhōng zhé， fēn chí huí chǎng， jiǎo zhuàng yǒng liè。 bié bèi yuè qún， xuàn liàn xiòng jué。“ dàn shuà” liǎng jù， tōng guò zǎo wǎn zài bù tóng dì diǎn shuà mǎ、 wèi mǎ， yǐ xiǎn shì zhè pǐ jùn mǎ yī rì zhī jiān de xíng chéng。 qián zhōng shū xiān shēng zài《 guǎn zhuī piān》 zhōng duì cǐ yòu jīng bì de lùn shù：
àn qián rén xiě mǎ zhī xùn jí， zhé chuài chēng qí chí zhòu zhī zhuàng， zhuī fēng jué chén。 (《 quán sòng wén》 ) juàn sān sì xiè zhuāng《 wǔ mǎ fù》：“ cháo sòng yuē yú xī bǎn， xī guī fēng yú běi dū”， yì réng jiù guàn， zēng“ cháo”、“ xī” wéi chèn tuō。 yán shì zhī“ dàn”、“ zhòu”， yóu“ cháo”、“ xī” yě， ér yī pò kē jiù， bù xiě mǎ zhī xíng lù， zhǐ xiě mǎ zhī zài jiù， gù qí lì kuài guò dū， wàn lǐ yī xī， bù yán kě yù。 wén sī xīn qiǎo， yí lǐ bái、 dù fǔ jiàn 'ér xīn xǐ。 lǐ《 tiān mǎ gē》：“ jī míng shuà yàn bū mò yuè”， zhí qǔ yán yǔ； dù《 cōng mǎ xíng》“ zhòu xǐ xū téng jīng wèi shēn， xī qū kě shuà yōu bìng yè”， shāo jiā diǎn zhuì， ér dào chū“ qū” zì， biàn luò jì zhe xiāng。 ( dì sì cè 1035 yè )
sòng cháo rén wáng dé chén zài《 chén shǐ》 zhōng suī yǐ zhù yì dào liǎo《 tiān mǎ gē》、《 cōng mǎ xíng》 yòng《 zhě bái mǎ fù》 de shǒu fǎ， dàn yuǎn bù rú qián shuō jīng bó。 chú liǎo《 cōng mǎ xíng》 yǐ wài， dù fǔ zài《 gāo dū hù cōng mǎ xíng》、《 wèi jiāng jūn gē》、《 shòu mǎ xíng》 děng shī piān zhōng yě lǚ lǚ huà yòng zhè piān fù zhōng de cí yǔ， kě jiàn qí yǐng xiǎng zhī shēn。
ruò gān nián lái， hěn shǎo kàn dào guān yú yán yán zhī de yán jiū wén zhāng， ér zhè wèi zuò jiā què yòu qí zhí dé yán jiū zhī chù， yīn 'ér xiě liǎo rú shàng bù chéng shú de yì jiàn， yǐ qī zuò wéi yǐn yù zhī zhuān。