yuèdòulǐ shāng yǐn Li Shangyinzài诗海dezuòpǐn!!! | |||
zì yì shān， huái zhōu hé nèi rén。 lìng hú chǔ shuài hé yáng， qí qí wén， shǐ yǔ zhū zǐ yóu。 chǔ xǐ tiān píng、 xuān wǔ， jiē biǎo shǔ xún guān。 kāi chéng 'èr nián， gāo kǎi zhī gòng jǔ， lìng hú táo yǎ shàn kǎi， jiǎng yù shèn lì， gù zhuó jìn shì dì， diào hóng nóng wèi， yǐ wǔ guān chá shǐ， bà qù。 xún fù guān， yòu shì bá cuì zhòngxuǎn。 wáng mào yuán zhèn hé yáng， ài qí cái， biǎo zhǎng shū jì， yǐ zǐ qī zhī， dé shì yù shǐ。 mào yuán sǐ， lái yóu jīng shī， jiǔ bù diào， gèng yǐ guì guǎn guān chá shǐ zhèng yà fǔ wéi pàn guān。 yà zhé xún zhōu， shāng yǐn cóng zhī， fán sān nián nǎi guī。 mào yuán yǔ yà jiē lǐ dé yù suǒ shàn， táo yǐ shāng yǐn wéi wàng jiā 'ēn， xiè bù tōng。 jīng zhào yǐn lú hóng zhèng biǎo wéi fǔ cān jūn， diǎn jiān zòu。 táo dāng guó， shāng yǐn guī， qióng zì jiě， táo hàn bù zhì。 hóng zhèng zhèn xú zhōu， biǎo wéi zhǎng shū jì。 jiǔ zhī， hái cháo， fù gān táo， nǎi bǔ tài xué bó shì。 liǔ zhòng yǐng jié dù jiàn nán dōng chuān， bì pàn guān、 jiǎn xiào gōng bù yuán wài láng。 fǔ bà， kè xíng yáng zú。 shāng yǐn chū wéi wén， guī mài qí gǔ。 jí zài lìng hú chǔ fǔ， chǔ běn gōng zhāng zòu， yīn shòu qí xué， shāng yǐn lì 'ǒu cháng duǎn 'ér fán rù guò zhī。 shí wēn tíng yún、 duàn chéng shì jù yòng shì xiāng kuā， hào sān shí liù tǐ。《 fán nán jiá jí》 èr shí juàn、《 yǐ jí》 èr shí juàn，《 yù xī shēng shī》 sān juàn。 jīn hé biān shī sān juàn。
shēng píng
lǐ shāng yǐn táng wén zōng kāi chéng 'èr nián（ gōng yuán 847 nián） jìn shì jí dì。 céng rèn hóng nóng wèi、 zuǒ mù fǔ、 dōng chuān jié dù shǐ pàn guān děng zhí。 zǎo qī， lǐ shāng yǐn yīn wén cái 'ér shēn dé niú dǎng yào yuán lìng hú chǔ de shǎng shí， hòu lǐ dǎng de wáng mèng yuán 'ài qí cái jiāng nǚ 'ér jià gěi tā， tā yīn cǐ 'ér zāo dào niú dǎng de pái chì。 cóng cǐ， lǐ shāng yǐn biàn zài niú lǐ dǎng zhēng de jiāfèng zhōng qiú shēng cún， niǎn zhuǎn yú gè fān zhèn mù liáo dāng mù liáo， yù yù bù dé zhì， liáo dǎo zhōng shēn。 wǎn táng táng shī zài qián bèi de guāng máng zhào yào xià dà yòu shān qióng shuǐ jìn de xià huá qū shì， ér lǐ shāng yǐn yòu jiāng táng shī tuī xiàng liǎo yòu yī cì gāo fēng， shì wǎn táng zuì zhù míng de shī rén， dù mù yǔ tā qí míng。
jiā shì
lǐ shāng yǐn céng zì chēng yǔ táng cháo de huáng zú tóng zōng。 jīng zhāng cǎi tián kǎo zhèng， què rèn tā shì táng dài huáng zú de yuǎn fáng zōng shì。 dàn shì méi yòu guān fāng de shǔ jí wén jiàn zhèng míng cǐ shì， yīn 'ér kě yǐ rèn wéi lǐ shāng yǐn hé táng cháo huáng shì de zhè zhǒng xuè yuán guān xì yǐ jīng xiāng dāng yáo yuǎn liǎo。 lǐ shāng yǐn shù cì zài shī gē hé wén zhāng zhōng shēn míng zì jǐ de huáng zú zōng shì shēn fèn。 bù guò， zhè bìng méi yòu gěi tā dài lái rèn hé de xiàn shí de lì yì。
lǐ shāng yǐn de jiā shì， yòu jìzǎi de kě yǐ zhuī sù dào tā de gāo zǔ lǐ shè。 lǐ shè céng dān rèn guò zuì gāo jí de xíng zhèng zhí wèi shì měi yuán xiàn lìng； zēngzǔ lǐ shū héng（ yī zuò shū hóng）， céng rèn 'ān yáng xiàn wèi； zǔ fù lǐ fǔ， céng rèn xíng zhōu lù shì cān jūn； fù qīn lǐ sì， céng rèn diàn zhōng shì yù shǐ， zài lǐ shāng yǐn chū shēng de shí hòu， lǐ sì rèn huò jiā xiàn（ jīn hé nán huò jiā xiàn） lìng。
zǎo nián
zài lǐ shāng yǐn 10 suì qián hòu， tā de fù qīn zài zhè jiāng mù fǔ qù shì， tā hé mǔ qīn、 dì mèi men huí dào liǎo hé nán gù xiāng， shēng huó pín kùn， yào kào qīn qī jiē jì。 zài jiā zhōng lǐ shāng yǐn shì zhǎngzǐ， yīn cǐ yě jiù tóng shí bēifù shàng liǎo chēng chí mén hù de zé rèn。 hòu lái， tā zài wén zhāng zhōng tí dào zì jǐ zài shàonián shí qī céng “ yōng shū fàn chōng ”， jí wéi bié rén chāo shū zhèng qián， tiē bǔ jiā yòng。
lǐ shāng yǐn zǎo nián de pín kǔ shēng huó duì tā xìng gé hé guān niàn de xíng chéng yǐng xiǎng hěn dà。 yī fāng miàn， tā kě wàng zǎo rì zuò guān， yǐ guāng zōng yào zǔ。 shì shí shàng， tā yě què shí nǔ lì chéng dān qǐ jiā zú de zé rèn。 chéng nián hòu， lǐ shāng yǐn céng lì yòng wéi mǔ qīn shǒu xiào de shí jiān， jiāng jì zàng zài gè dì de qīn shǔ líng jiù qiān zàng dào xíng yáng。 chén yí xìn rèn wéi zhè shì chú liǎo shòu zōng fǎ sī xiǎng zhī pèi wài， hái yóu yú cóng xiǎo gū pín， jiā dào shuāi wēi， yīn cǐ gèng jiā kàn zhòng gǔ ròu zhī qíng。 lìng yī fāng miàn， zǎo nián de jīng lì shǐ tā yǎng chéng yóu yù、 mǐn gǎn、 qīng gāo de xìng gé， zhè xiē tè zhēng jì dà liàng dì cóng tā de shī wén zhōng liú lù chū lái， yě biǎo xiàn zài tā qū zhé kǎn kě de shì tú shēng yá。
lǐ shāng yǐn de qǐ méng jiào yù kě néng lái zì tā de fù qīn， duì tā yǐng xiǎng zuì dà de lǎo shī， zé shì tā huí dào gù xiāng hòu yù dào de yī wèi tóng zú shū fù。 zhè wèi táng shū fù céng shàng guò tài xué， dàn méi yòu zuò guò guān， zhōng shēn yǐn jū。 jù lǐ shāng yǐn huí yì， zhè wèi shū fù zài jīng xué、 xiǎo xué、 gǔ wén、 shū fǎ fāng miàn jūn yòu zào yì， ér qiě duì lǐ shāng yǐn fēi cháng qì zhòng。 shòu tā de yǐng xiǎng， lǐ shāng yǐn“ néng wéi gǔ wén， bù xǐ 'ǒu duì”。 dà yuē zài tā 16 suì shí， xiě chū liǎo liǎng piān yōu xiù de wén zhāng（《 cái lùn》、《 shèng lùn》， jīn bù cún）， huò dé yī xiē shì dà fū de zàn shǎng。 zhè xiē shì dà fū zhōng， jiù bāo kuò shí rèn tiān píng jūn jié dù shǐ de lìng hú chǔ。
lìng hú chǔ shì lǐ shāng yǐn qiú xué shēng yá zhōng yòu yī wèi zhòng yào de rén wù， tā běn rén shì pián tǐ wén de zhuān jiā， duì lǐ shāng yǐn de cái huá fēi cháng xīn shǎng， bù jǐn jiào shòu tā pián tǐ wén de xiě zuò jì qiǎo， ér qiě hái zī zhù tā de jiā tíng shēng huó， gǔ lì tā yǔ zì jǐ de zǐ dì jiāo yóu。 zài lìng hú chǔ de bāng zhù xià， lǐ shāng yǐn de pián tǐ wén xiě zuò jìn bù fēi cháng xùn sù， yóu cǐ tā huò dé jí dà de xìn xīn， xī wàng kě yǐ píng jiè zhè zhǒng néng lì zhǎn kāi tā de shì tú。 zài zhè yī shí qī（ tài hé sì nián， 830） de《 xiè shū》 zhōng， lǐ shāng yǐn biǎo dá liǎo duì lìng hú chǔ de gǎn jī zhī qíng yǐ jí běn rén de chóu chú mǎn zhì：“ wēi yì hé céng yòu yī háo， kōng xié bǐ yàn fèng lóng tāo。 zì méng yè bàn chuán shū hòu， bù xiàn wáng xiáng yòu pèi dāo。”
shì tú
zài táng dài， quē fá mén dì bèi jǐng de zhī shí fènzǐ xī wàng zài shì tú yòu suǒ fā zhǎn， zhù yào de rù kǒu yòu liǎng gè： kē jǔ hé mù fǔ。 qián zhě bèi rèn wéi shì jìn rù guān chǎng de zī gé， shì guān fāng duì qí xíng zhèng néng lì de rèn kě； hòu zhě shì yī xiē yòu shì lì de guān liáo zì jǐ péi yǎng de zhèng zhì tuán duì， rú guǒ biǎo xiàn chū sè， yě wǎng wǎng kě yǐ tōng guò zhè xiē guān liáo de jǔ jiàn chéng wéi cháo tíng zhèng shì de guān yuán。 zhōng wǎn táng shí qī， hěn duō guān yuán dū jì kǎo qǔ kē jǔ de zī gé， yě yòu zuò wéi mù liáo de jīng lì。
lǐ shāng yǐn qīng nián shí qī dé dào lìng hú chǔ de shǎng shí， bìng yòu jī huì gēn suí tā xué xí“ sì liù wén”（ pián tǐ wén）， cóng 'ér zì rán 'ér rán dì chéng wéi lìng hú chǔ de mù liáo。 dàn yě zhèng shì yóu yú zhè yī duàn jīng lì， shǐ dé tā yī shēng dōubèi qiān lěi zài niú lǐ dǎng zhēng de zhèng zhì xuán wō zhōng。
niú lǐ dǎng zhēng yuán yú táng xiàn zōng yuán hé sān nián（ 808） yī cì kē jǔ kǎo shì。 shí rèn zǎi xiāng de lǐ jí fǔ duì yìng shì jǔ zǐ niú sēng rú、 lǐ zōng mǐn jìn xíng dǎ jī， yīn wéi tā men zài shì juàn zhōng yán lì dì pī píng liǎo tā。 yóu cǐ， lǐ jí fǔ yǔ niú sēng rú、 lǐ zōng mǐn děng rén jié yuàn， zhè bǐ 'ēn yuàn hòu lái bèi lǐ jí fǔ de 'ér zǐ lǐ dé yù jì chéng liǎo xià lái。 yǐ niú sēng rú、 lǐ zōng mǐn wéi lǐng xiù de“ niú dǎng” hé yǐ lǐ dé yù wéi lǐng xiù de“ lǐ dǎng” zài shù shí nián zhōng hù xiāng gōng jié， zhēng dǒu bù xiū， chéng wéi wǎn táng zhèng zhì de yī dà máo dùn。
lǐ shāng yǐn zuì chū de fǔ zhù lìng hú chǔ shǔ yú“ niú dǎng”， zài tā de bāng zhù xià， lǐ shāng yǐn bù rù zhèng tán。 táng wén zōng kāi chéng 'èr nián（ 837 nián）， lìng hú chǔ zhī zǐ lìng hú táo xié zhù lǐ shāng yǐn zhōng liǎo jìn shì。 zài lìng hú chǔ qù shì hòu， lǐ shāng yǐn chéng wéi jīng yuán jié dù shǐ wáng mào yuán de mù liáo bìng shòu dào qí shǎng shí， qǔ liǎo tā de nǚ 'ér wéi qī。 wáng mào yuán yǔ lǐ dé yù jiāo hǎo， bèi shì wéi“ lǐ dǎng” chéng yuán。 zhè zhuāng hūn yīn shǐ tā bèi niú dǎng shì wéi lǐ dǎng zhōng rén。 dàn lǐ shāng yǐn běn rén kě néng yuán xiǎng zhì shēn yú niú lǐ dǎng zhēng zhī wài， tā de jiāo wǎng yòu niú yòu lǐ， shī wén zhōng duì liǎng fāng dū yòu suǒ kěn dìng， yědōu yòu suǒ pī píng。 rán 'ér， zài zhèng zhì dǒu zhēng zhōng xiǎng yào bǎo chí zhōng lì， xiǎn rán zhǐ néng shì yī xiāng qíng yuàn。 jiēguǒ shì lǐ shāng yǐn liǎng biān bù tǎo hǎo， lìng hú táo yóu qí yàn 'è tā， rèn wéi tā wàng 'ēn fù yì。 zài lìng hú táo guān jū gāo wèi hòu， lǐ shāng yǐn céng duō cì cháng shì bǔ jiù， bāo kuò xiě liǎo yī xiē shī gěi lìng hú táo（ rú《 jì lìng hú láng zhōng》）， xī wàng tā gù niàn jiù qíng， dàn lìng hú táo shǐ zhōng bù lǐ cǎi tā。
zài zhè zhǒng qíng kuàng xià， lǐ shāng yǐn de shì tú xiǎn rán wú fǎ shùn lì， tā céng yú táng wén zōng kāi chéng sì nián（ 839）、 táng wǔ zōng huì chāng wǔ nián（ 845） liǎng rù mì shū shěng， dàn zhǐ shì duǎn qī dì dān rèn guò dī jí guān zhí。 lǐ shāng yǐn yě zài jī céng zhèng fǔ zuò guò xiǎo guān（ kāi chéng sì nián - wǔ nián： hóng nóng xiàn wèi； dà zhōng 'èr nián - sān nián： zhōu zhì wèi）， tóng yàng duǎn zàn hé kǎn kě。 tā yī shēng de dà bù fēn shí jiān dōuzài yī xiē wài pài guān yuán de mù xià gòngzhí。 shì shí shàng， wú lùn shì“ niú dǎng” hái shì“ lǐ dǎng” dé shì， lǐ shāng yǐn cóng lái méi yòu jī huì jìn shēng。 tā de zhèng zhì shēng yá jié shù yú táng xuān zōng dà zhōng shí 'èr nián（ 856）， qí shí tā zhuī suí yán tiě zhuǎn yùn shǐ liǔ zhòng yǐng， dān rèn yán tiě tuī guān， dāng liǔ bèi diào rèn bīng bù shàng shū shí， tā yě suí jí shī qù gōng zuò。 zài huí dào jiā xiāng hòu bù jiǔ jí bìng gù。
qí wǎn nián de sàng 'ǒu hé guān chǎng shī yì shí tā dǔ xìn qǐ fó jiào。
shè jiāo
yòu rén gēn jù lǐ shāng yǐn bù fēn shī zuò de fēng gé， tuī xiǎng tā xìng gé nèi xiàng（ yuán xíng pèi zhù biān：《 zhōng guó wén xué shǐ》 · dì sì biān · dì shí yī zhāng）。 zhè zhǒng cāi cè duō shǎo yòu xiē wǔ duàn。 rú guǒ cóng lǐ shāng yǐn de lìng wài yī xiē huó pō yōu mò de zuò pǐn lái kàn， kě yǐ dé chū wán quán xiāng fǎn de jié lùn。 xiàn cún de zī liào（ zhù yào shì tā běn rén de shī gē hé wén zhāng） biǎo míng lǐ shāng yǐn de shè jiāo fàn wéi guǎng fàn， tā shì yī gè lè yú jiāo wǎng 'ér qiě pō shòu huān yíng de rén。
lǐ shāng yǐn jiāo wǎng juàn lǐ de rén wù fēn wéi sì lèi：
yǔ shì tú shēng jì yòu guān de rén wù。 bāo kuò lìng hú chǔ、 lìng hú táo、 cuī róng、 wáng mào yuán、 lǐ zhí fāng、 lú hóng zhǐ、 zhèng yà、 liǔ zhòng yǐng、 lǐ huí、 dù cóng、 xiāo huàn、 yáng yú qīng、 yáng sì fù、 zhōu chí、 yáo hé、 sūn jiǎn děng rén。 hù xiāng chóuhè shī yǒu。 bāo kuò dù mù、 wēn tíng yún、 bái jū yì děng rén。
zhèng jiàn huò xìn yǎng zhì tóng dào hé de péng yǒu。 bāo kuò liú fén、 yǒng dào shì、 cuī jué、 lǐ yǐng děng rén。
lǐ jié xìng de jiāo yóu huò qīn qī zhī jiān de lái wǎng。 bāo kuò lìng hú xù、 hán zhān yǐ jí tā zài gè gè jiē duàn de tóng shì。
yǔ lìng hú chǔ de jiāo wǎng
zài fù qīn qù shì hòu， yòu nián de lǐ shāng yǐn péi tóng mǔ qīn huí dào hé nán gù xiāng， zhè lǐ duì yú tā lái shuō shì yī gè wán quán mò shēng 'ér qiě xiāng dāng jiān kǔ de huán jìng， méi yòu jiā tíng huò jiā zú de yǐng xiǎng lì bāng zhù tā zài chéngzhǎng guò chéng zhōng zì rán jìn rù yī gè shè jiāo juàn。 lǐ shāng yǐn píng jiè cái huá、 rén pǐn hé xìng gé jiàn lì qǐ liǎo zì jǐ de shè huì guān xì wǎng luò。 zǎo zài shí liù suì， tā jiù kāi shǐ yǔ dāng dì de yī xiē zhī shí fènzǐ jiāo wǎng， jiāng zì jǐ de zuò pǐn sàn fā gěi tā men yuè dú， huò dé liǎo yī dìng de míng qì héng héng yě xǔ jiù shì yīn cǐ yǐn qǐ liǎo lìng hú chǔ de zhù yì。
rèn shí lìng hú chǔ shì lǐ shāng yǐn yī shēng zhōng zuì zhòng yào de shì jiàn zhī yī， tā hòu lái de shēng huó zhuàng tài zài hěn dà chéng dù shàng yǔ cǐ yòu guān。 lìng hú chǔ bāng zhù lǐ shāng yǐn jìn rù shì dà fū de shè huì jiē céng， tóng shí yě shǐ tā juǎnrù liǎo dǎng zhēng de xuán wō。 cóng 829 nián（ wén zōng tài hé sān nián） lìng hú chǔ pìn yòng tā zuò mù liáo， dào 837（ wén zōng kāi chéng 'èr nián） lìng hú chǔ qù shì， tā men yī zhí bǎo chí zhe fēi cháng qīn mì de guān xì。 lǐ shāng yǐn yǐ qiān bēi chéng kěn de tài dù yíng dé liǎo lìng hú chǔ de xìn rèn， yòu yī jiàn shì kě yǐ biǎo xiàn zhè zhǒng xìn rèn de chéng dù： lìng hú chǔ zài bìng wēi zhī jì zhào huàn lǐ shāng yǐn lái dào shēn biān， yào qiú tā dài wéi zhuàn xiě yí biǎo héng héng zhè bìng fēi pǔ tōng de yí shū， ér shì yào shàng chéng gěi huáng dì de zhèng zhì yí yán。 lìng hú chǔ běn rén jiù shì zhè zhǒng wén tǐ de gāo shǒu， ér tā nìngyuàn ràng lǐ shāng yǐn bāng zhù wán chéng zì jǐ yī shēng de zǒng jié。 lìng yī fāng miàn， tā men liǎng rén zhī jiān yòu yòu fēi cháng wēi miào de jù lí gǎn。 lǐ shāng yǐn zài yī xiē chǎng hé chēng hū lìng hú chǔ wéi“ sì zhàng”， xiǎn dé xiāng dāng qīn jìn， dàn tā cóng bù huì fàng sōng dào wàng jì shí shí biǎo dá gǎn jī zhī qíng de dì bù。 dāng rán， yǔ qí shuō lǐ shāng yǐn jǐn xiǎo shèn wēi dì bǎo chí liǎo jù lí， dǎo bù rú shuō lìng hú chǔ de tài dù gěi dìng liǎo shuāng fāng jiāo wǎng de jiè xiàn。
zài yǔ lìng hú chǔ jiāo wǎng de guò chéng zhōng， lǐ shāng yǐn xué huì liǎo rú hé yǔ jì yòu shēn fèn yòu xīn shǎng zì jǐ cái huá de rén róng qià xiāng chù。 zhè yàng de rén duì tā 'ér yán jù yòu duō chóngshēn fèn： bó lè、 lǎo shī、 zhǎngbèi、 shàng sī、 zàn zhù zhě …… jiǎn yán zhī， tā men huì duì qí gè rén shì tú hé shēng huó chǎn shēng hěn dà de yǐng xiǎng lì。
ài qíng
lǐ shāng yǐn huà xiàng lǐ shāng yǐn de 'ài qíng shēng huó， bèi xǔ duō yán jiū zhě guān zhù， bù fēn yuán yīn zài yú lǐ shāng yǐn yǐ《 wú tí》 wéi dài biǎo de shī gē zhōng， biǎo xiàn chū yī zhǒng pū shuò mí lí 'ér yòu jīng zhì wǎn zhuǎn de gǎn qíng， róng yì bèi rén shì wéi fēng fù de 'ài qíng tǐ yàn de biǎo dá。
guān yú lǐ shāng yǐn de 'ài qíng， cāi cè de bù fēn yuǎn yuǎn duō yú yòu shí jì zhèng jù de， dàn zhè bìng bù fáng 'ài rén men duì cǐ jīn jīn lè dào， shèn zhì xiàng yuè dú zhēn tàn xiǎo shuō yī yàng chuài mó fēn xī tā de shī wén， xī jì fā xiàn qièshí de píng jù。 xià miàn zhè xiē nǚ zǐ bèi rèn wéi shì yǔ lǐ shāng yǐn yòu guò gǎn qíng jiū gé de：
liǔ zhī。 liǔ zhī de míng zì chū xiàn zài lǐ shāng yǐn xiě yú kāi chéng yuán nián（ 836） nián de yī zǔ shī（《 liǔ zhī wǔ shǒu》） zhōng。 tā hái wéi zài zhè zǔ shī xiě liǎo yī gè cháng cháng de xù yán， jiǎng shù liǎo liǔ zhī de gù shì： tā shì yī gè luò yáng fù shāng de nǚ 'ér， huó pō kě 'ài， kāi lǎng dà fāng， zài yī gè 'ǒu rán de jī huì tīng dào lǐ shāng yǐn de shī（《 yàn tái shī》）， xīn shēng 'ài mù， yú shì zhù dòng yǔ tā yuē huì。 dàn lǐ shāng yǐn shī yuē liǎo。 tā hòu lái dé zhī， liǔ zhī bèi yī gè yòu quán shì de rén shōu wéi qiè。 liǎng rén zài yě méi yòu jiàn guò miàn。 rú guǒ bù shì lǐ shāng yǐn dù zhuàn， zhè yī duàn méi yòu jiēguǒ de gǎn qíng hěn kě néng jiù shì tā de chū liàn。
sòng huá yáng。 lǐ shāng yǐn zài qīng nián shí qī céng jīng zài yù yáng shān xiū xí dào shù， yīn cǐ yòu rén cāi xiǎng tā zài zhè qī jiān yǔ nǚ dào shì fā shēng guò liàn qíng。 zài《 yuè yè zhòng jì sòng huá yáng zǐ mèi》、《 zèng huá yáng sòng zhēn rén jiān jì qīng dū liú xiān shēng》 děng shī zhōng， lǐ shāng yǐn tí dào liǎo“ sòng huá yáng” de míng zì， yú shì sòng huá yáng jiù bèi rèn wéi shì lǐ shāng yǐn de liàn rén。 hái yòu yī zhǒng kuā zhāng de shuō fǎ shì： lǐ shāng yǐn céng jīng hé sòng huá yáng jiě mèi 'èr rén tóng shí liàn 'ài。 sū xuě lín zài《 yù xī shī mí》 zhōng [5] duì yú zhè gè gù shì jìn xíng liǎo zuì dà xiàn dù de xiǎng xiàng fā huī。
jǐn sè。 lǐ shāng yǐn yòu yī shǒu zhù míng de《 jǐn sè》 shī， liú bān zài《 zhōng shān shī huà》 zhōng tí dào， yòu rén cāi cè“ jǐn sè” shì lìng hú chǔ jiā de yī wèi shì 'ér， lǐ shāng yǐn zài lìng hú jiā shòu xué qī jiān， céng yǔ tā liàn 'ài， dàn zhōng yú méi yòu jiēguǒ。
hé huā。 mín jiān chuán shuō tā zài yǔ wáng shì jié hūn qián， céng yòu yī xiǎo míng“ hé huā” de liàn rén， liǎng rén shí fēn 'ēn 'ài。 zài tā jìn jīng gǎn kǎo qián yī yuè， hé huā tū rán shēn rǎn zhòng bìng， lǐ shāng yǐn péi bàn hé huā dù guò zuì hòu de shí guāng。 zhè duàn bēi jù gěi tā zào chéng hěn dà de dǎ jī， yǐ hòu de shī zhōng tā cháng yǐ hé huā wéi tí yě shì duì jiù qíng de juàn liàn。
wáng shì。 wáng shì shì lǐ shāng yǐn de qī zǐ。 dàn yòu rén cóng lǐ shāng yǐn《 jì xiǎo zhí nǚ jì jì wén》 zhōng（“ kuàng wú bié qǔ yǐ lái， yìn xù wèi lì”） tuī duàn wáng shì wéi lǐ shāng yǐn zài hūn de qī zǐ。 rú guǒ zhè zhǒng kàn fǎ chéng lì， lǐ shāng yǐn yīnggāi hái yòu yī wèi chū hūn qī zǐ， dàn guān yú zhè fāng miàn de xìn xī jīhū kòngbái。 lǐ shāng yǐn yǔ wáng shì de gǎn qíng fēi cháng hǎo， zài wáng shì qù shì hòu， tā xiě xià《 fáng zhōng qū》 děng dào wáng shī piān， qíng gǎn zhēn zhì， yǔ yì chén tòng。 qí zhōng zuì zhù míng de， shì zài tā lí jiā fù shǔ dì huàn yóu tú zhōng suǒ zuò《 dào shāng hòu fù dōng shǔ bì zhì sàn guān yù xuě》：“ jiàn wài cóng jūn yuǎn， wú jiā yǔ jì yī。 sàn guān sān chǐ xuě， huí mèng jiù yuān jī。”
duì yú lǐ shāng yǐn 'ài qíng shēng huó de yán jiū， yǐ sū xuě lín de《 lǐ yì shān liàn 'ài shì jì kǎo》（ 1927） zuì wéi zhù míng。 cǐ shū zài 1947 nián céng zài bǎn， gēngmíng wéi《 yù xī shī mí》。 sū xuě lín de yán jiū， jì chéng liǎo chéng mèng xīng、 féng hào děng rén de chéng guǒ， tuò kuān hé fēng fù liǎo zhè yī lǐng yù de nèi róng。 lì rú， tōng guò tā de kǎo zhèng， duō shù rén jiē shòu liǎo lǐ shāng yǐn yǔ nǚ dào shì de liàn 'ài jīng lì。 bù guò， sū xuě lín de cāi cè hé tuī lǐ jīhū bù jiā jié zhì， cóng 'ér gòu huà chū jǐ duàn lí qí de liàn qíng， bāo kuò tā céng yǔ gōng nǚ tōu qíng。
shī gē
lǐ shāng yǐn tōng cháng bèi shì zuò táng dài hòu qī zuì jié chū de shī rén， qí shī fēng shòu lǐ hè yǐng xiǎng pō shēn， zài jù fǎ、 zhāng fǎ hé jié gòu fāng miàn zé shòu dào dù fǔ hé hán yù de yǐng xiǎng。 [6] xǔ duō píng lùn jiā rèn wéi， zài táng cháo de yōu xiù shī rén zhōng， tā de zhòng yào xìng jǐn cì yú dù fǔ、 lǐ bái、 wáng wéi děng rén。 jiù shī gē fēng gé de dú tè xìng 'ér yán， tā yǔ qí tā rèn hé shī rén xiāng bǐ dōubù xùn sè。 zàn shǎng lǐ shāng yǐn shī gē hé pī píng tā de rén， suǒ zhēn duì dedōu shì tā xiān míng de gè rén fēng gé。 hòu shì xǔ duō shī rén mó fǎng lǐ shāng yǐn de fēng gé， dàn méi yòu yī wèi bèi rèn kě。
gēn jù liú xué kǎi、 yú shù chéng de zhěng lǐ yán jiū [7]， lǐ shāng yǐn liú chuán xià lái de shī gē gòng 594 shǒu， qí zhōng 381 shǒu yǐ jīng jī běn què dìng liǎo xiě zuò de shí jiān， 213 shǒu wú fǎ guī rù jù tǐ de nián fèn。 cǐ wài， hái yòu shí lái shǒu huái yí shì lǐ shāng yǐn de shī zuò， bù guò zhèng jù qiàn chōng fēn。
cóng yín yǒng de tí cái lái kàn， lǐ shāng yǐn de shī gē zhù yào kě yǐ fēn wéi jǐ lèi：
zhèng zhì hé yǒng shǐ。 zuò wéi yī gè guān xīn zhèng zhì de zhī shí fènzǐ， lǐ shāng yǐn xiě liǎo dà liàng zhè fāng miàn de shī gē， liú cún xià lái de yuē yòu yī bǎi shǒu zuǒ yòu。 qí zhōng《 hán bēi》、《 xíng cì xī jiāo zuò yī bǎi yùn》、《 suí shī dōng》、《 yòu gǎn 'èr shǒu》 děng， shì qí zhōng bǐ jiào zhòng yào de zuò pǐn。 lǐ shāng yǐn zǎo qī de zhèng zhì shī zhǐ chén shí jú， yǔ qì yán lì bēi fèn， yòu hán yòu zì wǒ qī xǔ de yì wèi， hěn néng fǎn yìng tā dāng shí de xīn tài。 zài guān yú zhèng zhì hé shè huì nèi róng de shī gē zhōng， jiè yòng lì shǐ tí cái fǎn yìng duì dāng dài shè huì de yì jiàn， shì lǐ shāng yǐn cǐ lèi shī gē de yī gè tè sè。《 fù píng shǎo hóu》、《 běi qí 'èr shǒu》、《 mào líng》 děng， jiù shì qí zhōng de dài biǎo。
shū huái hé yǒng wù。 lǐ shāng yǐn yī shēng shì tú kǎn kě， xīn zhōng de bào fù wú fǎ dé dào shí xiàn， yú shì jiù tōng guò shī gē lái pái qiǎn xīn zhōng de yù mèn hé bù 'ān。《 ān dìng chéng lóu》、《 chūn rì jì huái》、《 lè yóu yuán》、《 dù gōng bù shǔ zhōng lí xí》 shì liú chuán dé jiào guǎng de jǐ shǒu。 zhí dé zhù yì de shì， zhè lèi nèi róng de zuò pǐn zhōng xǔ duō qī yán lǜ shī bèi rèn wéi shì dù fǔ shī fēng de zhòng yào jì chéng zhě。
gǎn qíng shī。 bāo kuò dà duō shù wú tí shī zài nèi de yín yǒng nèi xīn gǎn qíng de zuò pǐn shì lǐ shāng yǐn shī gē zhōng zuì fù yòu tè sè de bù fēn， yě huò dé liǎo hòu shì zuì duō de guān zhù。《 jǐn sè》、《 yàn tái shī》、《 bì chéng sān shǒu》、《 zhòng guò shèng nǚ cí》 děng， bǎo chí liǎo yǔ wú tí shī lèi sì de fēng gé。 ér《 liǔ zhī wǔ shǒu》、《 yè yǔ jì běi》、《 dào shāng hòu fù dōng shǔ bì zhì sàn guān yù xuě》 děng， zé fǎn yìng chū lǐ shāng yǐn gǎn qíng shī lìng yī zhǒng fēng gé de yì jìng。
yìng chóuhè jiāo jì。 zài lǐ shāng yǐn yòng yú jiāo jì de shī zuò zhōng， xiě gěi lìng hú táo de jǐ shǒu（《 chóu bié lìng hú bǔ jué》、《 jì lìng hú láng zhōng》、《 chóu lìng hú láng zhōng jiàn jì》、《 jì lìng hú xué shì》、《 mèng lìng hú xué shì》、《 lìng hú shè rén shuō zuó yè xī yè wán yuè yīn xì zèng》） tè bié yǐn rén zhù yì， wéi jiě shì tā yǔ lìng hú táo de guān xì tí gōng liǎo zhí jiē de zhèng jù。
shī fēng
lǐ shāng yǐn de shī jù yòu xiān míng 'ér dú tè de yì shù fēng gé， wén cí qīng lì、 yì yùn shēn wēi， yòu xiē shī kě zuò duō zhǒng jiě shì， hǎo yòng diǎn， yòu xiē shī jiào huì sè。 xiàn cún yuē 600 shǒu， tè bié shì qí zhōng de wú tí shī kān chēng yī jué。 lǐ shāng yǐn shàn zuò qī lǜ hé wǔ yán pái lǜ， qī jué yě yòu bù shǎo jié chū de zuò pǐn。 qīng cháo shī rén yè xiè zài《 yuán shī》 zhōng píng lǐ shāng yǐn de qī jué“ jì tuō shēn 'ér cuò cí wǎn， shí kě kōng bǎi dài wú qí pǐ yě。”
tā de gé lǜ shī jì chéng liǎo dù fǔ zài jì qiǎo shàng de chuán tǒng， yě yòu bù fēn zuò pǐn fēng gé yǔ dù fǔ xiāng sì。 yǔ dù fǔ xiāng sì， lǐ shāng yǐn de shī jīng cháng yòng diǎn， ér qiě bǐ dù fǔ yòng dé gēngshēn gèng nán dǒng， ér qiě cháng cháng měi jùdòu yòng diǎn gù。 tā zài yòng diǎn shàng yòu suǒ dú chuàng， xǐ yòng gè zhǒng xiàng zhēng、 bǐxìng shǒu fǎ， yòu shí dú liǎo zhěng shǒu shī yě bù qīng chǔ mùdì wèihé。 ér diǎn gù běn shēn de yì yì， cháng cháng bù shì lǐ shāng yǐn zài shī zhōng suǒ yào biǎo dá de yì yì。 lì rú《 cháng 'é》（ cháng 'é）， yòu rén zhí guān rèn wéi shì yǒng cháng 'é zhī zuò， jì yún rèn wéi shì dào wáng zhī zuò， yòu rén rèn wéi shì miáo xiě nǚ dào shì， shèn zhì rèn wéi shì shī rén zì shù， zhòng shuō fēn yún。
yě zhèng shì tā hǎo yòng diǎn gù de fēng gé， xíng chéng liǎo tā zuò shī de dú tè fēng gé。 jù sòng dài huáng jiàn de bǐ jì《 yáng wén gōng tán yuàn》 jìzǎi， lǐ shāng yǐn měi zuò shī， yī dìng yào chá yuè hěn duō shū jí， wū zǐ lǐ dào chù luàn tān， bèi rén bǐ zuò“ tǎ jì yú”。 míng wáng shì zhēn yě yǐ wán xiào de kǒu wěn shuō：“ tǎ jì céng jīng bó 'ào dān， yī piān jǐn sè jiě rén nán。”（《 xì fǎng yuán yí shān lùn shī jué jù》） pī píng yì jiàn [8] rèn wéi tā yòu shí yòng diǎn tài guò， fàn liǎo huì sè de máo bìng， shǐ rén wú fǎ liǎo jiě tā de shī yì。 lǔ xùn céng shuō：“ yù xī shēng qīng cí lì jù， hé gǎn bǐ jiān， ér yòng diǎn tài duō， zé wèiwǒ suǒ bù mǎn。”（ 1934 nián 12 yuè zhì yáng jì yún de xìn）
cǐ wài， lǐ shāng yǐn de shī cí zǎo huá lì， bìng qiě shàn yú miáo xiě hé biǎo xiàn xì wēi de gǎn qíng。
wú tí shī
lǐ shāng yǐn yǐ wú tí shī zhù míng。 gēn jù《 lǐ shāng yǐn shī gē jí jiě》 [7] lǐ suǒ shōu shī gē de tǒng jì， jī běn kě yǐ què rèn shī rén xiě zuò shí jí yǐ《 wú tí》 mìng míng de gòng yòu 15 shǒu：
《 wú tí》（ bā suì chū zhào jìng）
《 wú tí》（ zhào liáng chū yòu qíng）
《 wú tí 'èr shǒu》（ zuó yè xīng chén； wén dào chāng mén）
《 wú tí sì shǒu》（ lái shì kōng yán； sà sà dōng nán； hán qíng chūn wǎn wǎn； hé chù 'āi zhēng）
《 wú tí》（ xiāng jiàn shí nán）
《 wú tí》（ zǐ fǔ xiān rén）
《 wú tí 'èr shǒu》（ fèng wěi xiāng luó； zhòng wéi shēn xià）
《 wú tí》（ jìn zhī míng 'ā hóu）
《 wú tí》（ bái dào yíng huí）
《 wú tí》（ wàn lǐ fēng bō）
lìng yòu 5 shǒu zài mù qián tōng xíng de shī jí zhōng jīng cháng bèi biāo wéi“ wú tí” de（ wǔ lǜ“ yōu rén bù juàn shǎng”、 qī jué“ cháng méi huà liǎo”、“ shòu yáng gōng zhù”、“ dài dé láng lái”、“ hù wài zhòng yīn”）， jīng féng hào、 jì yún děng rén kǎo dìng， rèn wéi duō bàn shì yóu yú bǎn běn wèn tí 'ér chǎn shēng de yuán tí diū shī qíng kuàng， bìng fēi zhēn zhèng de wú tí shī。
yòu xiē yán jiū zhě（ rú yáng liǔ [9]） rèn wéi lǐ shāng yǐn shī jí zhōng bù fēn yòu tí mùdì shī yě yìng gāi shǔ yú wú tí shī yī lèi， lǐ yóu shì zhè xiē shī de tí mù wǎng wǎng shì cóng shī de shǒu jù zhōng qǔ qián jǐ zì wéi tí（ rú《 zuó rì》、《 rì shè》 děng）， huò zhě shī tí yǔ nèi róng běn shēn háo wú lián xì（ rú《 wèiyòu》、《 yī piàn》 děng）。 dàn rú guǒ yǐ zhè yàng de biāo zhǔn lái kàn， lǐ shāng yǐn shī jí zhōng kě yǐ guī rù wú tí shī de jiù yòu jìn bǎi shǒu zhī duō。 suǒ yǐ cǐ shuō bìng méi yòu dé dào duō shù rén de zhī chí。
lìng yī fāng miàn， xǔ duō rén qīng xiàng yú jiāng《 jǐn sè》、《 bì chéng sān shǒu》、《 yù shān》 děng shī yǔ wú tí shī xiāng tí bìng lùn， rèn wéi tā men zài xiě fǎ hé yì jìng yòu xiāng shìde dì fāng， dōushì tōng guò yǐn huì de bǐ chù biǎo xiàn yī zhǒng wēi miào fù zá de gǎn qíng。 shì shí shàng， zhèng shì zhè zhǒng yī yán nán jìn de qíng xíng， shǐ dé wú tí shī xī yǐn liǎo zhòng duō de yán jiū zhě， dū shì tú duì zhè xiē shī de zhēn zhèng hán yì zuò chū jiě shì。 rán 'ér méi yòu yī gè rén de zhù jiě néng gòu fēi cháng lìng rén xìn fú de chǎn míng shī zhōng de hán yì。
féng hào zài《 yù xī shēng shī jí jiān zhù》 zǒng jié liǎo qián rén guān yú wú tí shī de jiān zhù gōng zuò [10]， cóng zhōng kě yǐ kàn chū zhū jiā guān diǎn zhī dà bù tóng：“ zì lái jiě wú tí zhū shī zhě， huò wèi qí jiē zhǔyù yán， huò wèi qí jìn fù běn shì。 gè chí piān jiàn， hù chí mò jué。 yú xì dú quán jí， nǎi zhì shí yòu jì tuō zhě duō， zhí zuò yàn qíng zhě shǎo， jiā zài bù fēn， lìng rén mí luàn 'ěr。”
wén zhāng
lǐ shāng yǐn de xiě zuò， chú shī gē yǐ wài de chéng jiù bèi lùn jí dé jiào shǎo。 shì shí shàng， tā shì wǎn táng shí qī zuì zhòng yào pián tǐ wén zuò jiā zhī yī。 zhè zhǒng wén tǐ zhù zhòng wén cí de duì 'ǒu， bìng shǐ yòng dà liàng diǎn gù， guǎng fàn shǐ yòng zài táng dài guān fāng wén jiàn zhōng。 lǐ shāng yǐn zài lìng hú chǔ de péi yǎng xià， chéng liǎo yī wèi pián tǐ wén de zhuān jiā， wèixǔ duō guān yuán dài bǐ qǐ cǎo guò zòu zhé、 shū xìn děng wén shū。《 jiù táng shū · wén yuàn chuán》 shuō lǐ shāng yǐn“ yóu shàn wéi lěi diàn zhī cí”。 yóu yú dāng shí zhāng zòu zhōng shǐ yòng de pián tǐ wén， yào qiú cí zǎo huá lì， yòu yào biǎo shù zhǔn què， yīn cǐ duì yú yòng diǎn de yào qiú hěn gāo。 ér shàn cháng xiě zuò pián tǐ wén de lǐ shāng yǐn， yǎng chéng liǎo yòng diǎn de xí guàn， yīn cǐ bèi rèn wéi zhè shì tā de shī gē zhōng xǐ huān yòng diǎn de yuán yīn [3]。
lǐ shāng yǐn céng jiāng qí pián tǐ wén zuò pǐn biān dìng wéi《 fán nán jiá jí》、《 fán nán yǐ jí》 gè 20 juàn gòng 832 piān。 gēn jù《 xīn táng shū · yì wén zhì》、《 sòng shǐ · yì wén zhì》 de jìzǎi， lǐ shāng yǐn de wén jí， chú liǎo zì biān liǎng jí， hái yòu lìng wài yī xiē。 dàn qián shù zhè xiē wén jí， dōuméi yòu liú chuán xià lái。 mù qián kě yǐ kàn dào de lǐ shāng yǐn de wén zhāng， shì zhū hè líng、 xú jiǒng、 féng hào、 qián zhèn lún、 qián zhèn cháng、 zhāng cǎi tián、 cén zhòng miǎn、 liú xué kǎi、 yú shù chéng děng rén， xiān hòu cóng《 quán táng wén》、《 wén yuàn yīng huá》、《 táng wén cuì》 děng shū zhōng sōu ji、 kǎo zhèng 'ér dé dào de。 zuì xīn de huì biān wén jí《 lǐ shāng yǐn wén biān nián jiàozhù》（ liú xué kǎi、 yú shù chéng， zhōng huá shū jú， 2002） zhōng shōu rù liǎo 352 piān wén zhāng， qí zhōng dà bù fēn shì pián tǐ wén， yě yòu shǎo liàng bèi chēng wéi“ gǔ wén” de sǎntǐ wén。
fàn wén lán zài《 zhōng guó tōng shǐ jiǎn biān》 zhōng duì lǐ shāng yǐn de pián tǐ wén píng jià hěn gāo， rèn wéi zhǐ yào《 fán nán wén jí》 cún liú， táng dài de pián tǐ wén jiù suàn quán bù yí shī yě bù kě xī。
jiān zhù
yóu yú lǐ shāng yǐn shī yì bǐ jiào yǐn huì， yīn cǐ yī xiē lǐ shāng yǐn shī de 'àihào zhě cháng shì zhe wéi zhè xiē nán dǒng de shī zhù jiě。 sòng dài cài tāo《 xī qīng shī huà》 lǐ tí dào liú kè jiān zhù lǐ shāng yǐn shī； yuán dài yuán jué《 qīng róng jū shì jí》 lǐ tí dào zhèng qián 'ān biān《 lǐ shāng yǐn shī xuǎn》； míng dài táng jìn《 yán zhōu bǐ jì》 lǐ tí dào zhāng wén liàng zhù guò lǐ shāng yǐn shī。 dàn zhè xiē zhù běn huò xuǎn běn dōuméi yòu liú chuán xià lái。 shì shí shàng， zài míng mò zhī qián， lǐ shāng yǐn shī de jiān zhù bìng bù suàn duō。 jīn yuán shí qī de wén xué jiā yuán hǎo wèn céng gǎn tàn shuō：“ shī jiā zǒng 'ài xī kūn hǎo， dú hèn wú rén zuò zhèng jiān。” míng cháo mò nián de dào yuán hé shàng， yě céng wéi lǐ shī zuò zhù， qīng cháo chū nián， zhū hè líng zài dào yuán zhù běn de jī chǔ shàng， shān qù liǎo yī xiǎo bù fēn， yòu zēng bǔ liǎo hěn duō， wán chéng《 lǐ yì shān shī zhù》 sān juàn。 zhè shì mù qián kě yǐ kàn dào de zuì zǎo de lǐ shāng yǐn shī gē de wán zhěng zhù běn。 cǐ hòu yòu jīng guò lù kūn céng（《 lǐ yì shān shī jiě》） yáo péi qiān（《 lǐ yì shān shī jí jiān zhù》）、 qū fù（《 yù xī shēng shī yì》） chéng mèng xīng（《 zhòng dìng lǐ yì shān shī jí jiān zhù》）、 féng hào（《 yù xī shēng shī xiáng zhù》） děng duō rén de zhù jiě kǎo zhèng， yǐ jīng néng gòu duì lǐ shāng yǐn shī zhōng de diǎn gù dà zhì liǎo jiě， dàn shì duì yú xǔ duō shī de hán yì réng rán méi yòu dìng lùn。
zài wén zhāng zhěng lǐ fāng miàn， lǐ shāng yǐn céng zì biān《 fán nán jiá jí》、《 fán nán yǐ jí》， jīn yǐ bù cún。 qīng zhū hè líng céng ji lù《 wén yuàn yīng huá》 děng shū， biān chéng《 lǐ yì shān wén jí》， dàn yòu míng xiǎn de shū lòu。 qīng xú shù gǔ、 xú jiǒng zài cǐ jī chǔ shàng jìn xíng liǎo bǔ chōng， liǎng rén fēn dān liǎo jiān、 zhù de gōng zuò， chéng shū《 lǐ yì shān wén jí jiān zhù》， shì dì yī gè bǐ jiào wán zhěng de zhù běn。 zhī hòu， féng hào yòu duì《 lǐ yì shān wén jí jiān zhù》 jìn xíng kǎo dìng gǎi biān， zhù《 fán nán wén jí xiáng zhù》。 qián zhèn lùn、 qián zhèn cháng xiōng dì cóng《 quán táng wén》 zhōng zhǎo dào xú zhù běn、 féng zhù běn jūn wèi shōu rù de yì wén liǎng bǎi duō piān， biān chéng《 fán nán wén jí bǔ biān》。
yǐng xiǎng
shī zhé cún rèn wéi， lǐ shāng yǐn de shī de shè huì yì yì suī rán bù jí lǐ bái、 dù fǔ、 bái jū yì， dàn shì lǐ shāng yǐn shì duì hòu shì zuì yòu yǐng xiǎng lì de shī rén， yīn wéi 'àihào lǐ shāng yǐn shī de rén bǐ 'àihào lǐ、 dù、 bái shī de rén gèng duō。 zài qīng dài sūn zhū biān xuǎn de《 táng shī sān bǎi shǒu》 zhōng， shōu rù lǐ shāng yǐn de shī zuò 22 shǒu， shù liàng jǐn cì yú dù fǔ（ 38 shǒu）、 wáng wéi（ 29 shǒu）、 lǐ bái（ 27 shǒu）， jū dì sì wèi。 zhè gè táng shī xuǎn běn zài zhōng guó jiā yù hù xiǎo， yóu cǐ yě kě yǐ kàn chū lǐ shāng yǐn zài pǔ tōng mín zhòng zhōng de jù dà yǐng xiǎng。
wǎn táng shí qī， hán wò、 wú róng hé táng yàn qiān yǐ jīng kāi shǐ zì jué xué xí lǐ shāng yǐn de shī gē fēng gé。 dào liǎo sòng dài， xué xí lǐ shāng yǐn de shī rén jiù gèng duō liǎo。 jù yè xiè shuō：“ sòng rén qī jué， dà gài xué dù fǔ zhě shí liù qī， xué lǐ shāng yǐn zhě shí sān sì。”（《 yuán shī》） běi sòng chū qī de yáng yì、 liú yún、 qián wéi yǎn děng rén zōng fǎ lǐ shāng yǐn， jīng cháng hù xiāng chànghè， zhuī qiú cí zǎo huá měi、 duì zhàng gōng zhěng， bìng kān xíng liǎo yī bù《 xī kūn chóu chàng jí》， bèi chēng wéi xī kūn tǐ。 zài dāng shí pō yòu yǐng xiǎng。 cǐ wài， wáng 'ān shí duì lǐ shāng yǐn yě píng jià hěn gāo， rèn wéi tā de yī xiē shī zuò“ suī lǎo dù wú yǐ guò yě”（《 cài kuān fū shī huà》）。 wáng 'ān shí běn rén de shī gē fēng gé yě míng xiǎn shòu dào lǐ shāng yǐn de yǐng xiǎng。
míng cháo de shī rén cóng qián、 hòu qī zǐ dào chén zǐ lóng、 qián qiān yì、 wú wěi yè， dū shòu dào lǐ shāng yǐn de yǐng xiǎng。 qīng cháo xǐ huān xiě yàn qíng shī de rén gèng shì zhuān xué lǐ shāng yǐn de wú tí shī， lì rú wáng yàn hóng de《 yí yún jí》 hé《 yí yǔ jí》。 mín guó shí qī yuān yāng hú dié pài xiǎo shuō zhōng de xiāng yàn shī yě shì shòu dào tā de yǐng xiǎng。
guān yú lǐ shāng yǐn duì hòu shì de yǐng xiǎng， kě yǐ cān kàn wú diào gōng《 lǐ shāng yǐn duì běi sòng shī tán de yǐng xiǎng》、《 lǐ shāng yǐn zài qīng dài de yú bō qǐ lì》、 wáng yù xiáng《 lǐ shāng yǐn duì sū màn shū shī de yǐng xiǎng》、 wáng zhào yáng《 lùn lǐ shāng yǐn de shī duì cí de dú tè fēng gé xíng chéng de yǐng xiǎng》、 liú xué kǎi《 lǐ shāng yǐn shī yǔ táng sòng wǎn yuē cí》 děng lùn wén。
chuán shuō
yǔ lǐ shāng yǐn yòu guān de chuán shuō， sǎnjiàn yú hòu shì de shǐ liào bǐ jì zhōng。
wǔ dài sūn guāng xiàn《 běi mèng suǒ yán》 zhōng jìzǎi： zài lìng hú chǔ qù shì hòu duō nián de mǒu gè chóngyáng jié， lǐ shāng yǐn bài fǎng lìng hú táo， qià hǎo lìng hú táo bù zài jiā。 zài cǐ zhī qián， lǐ shāng yǐn yǐ céng jīng duō cì xiàng shēn jū gāo wèi de lìng hú táo chén sù jiù qíng， xī wàng dé dào tí xié， dū zāo dào duì fāng de lěng yù。 gǎn kǎi zhī yú， jiù tí liǎo yī shǒu shī zài lìng hú táo jiā de tīng lǐ：“ céng gòng shān wēng bǎ jiǔ shí， shuāng tiān bái jú rào jiē chí。 shí nián quán xià wú xiāo xī， jiǔ rì zūn qián yòu suǒ sī。 bù xué hàn chén zāi mù xu， kōng jiào chǔ kè yǒng jiāng lí。 láng jūn guān guì shī xíng mǎ， dōng gé wú yīn zài dé kuī。” wěi wǎn dì fěng cì lìng hú táo wàng jì jiù rì de yǒu qíng。 lìng hú táo huí lái kàn dào zhè shǒu shī， jì cán kuì yòu chóu chàng， yú shì lìng rén jiāng zhè jiān tīng suǒ qǐ lái， zhōng shēng bù kāi。 hòu lái yòu yòu rén shuō， zhè shǒu shī lìng hú táo nǎo xiū chéng nù， hěn xiǎng chǎn chú tí shī de qiáng bì， dàn yóu yú zhè shǒu shī lǐ yòu chū xiàn liǎo tā fù qīn de míng zì（“ chǔ”）， àn zhào dāng shí de xí sú， tā wú fǎ huǐ diào shī zuò， jiù zhǐ hǎo suǒ shàng mén bù kàn。 yě yīn cǐ gèng jiā jí hèn lǐ shāng yǐn。
sòng yáo kuān《 xī xī cóng yǔ》 zhōng jìzǎi táng mò liú chuán de yī gè gù shì： yī qún wén rén zài dòng tíng hú zhōng fàn zhōu yóu wán， yòu rén tí yì yǐ mù lán wéi tí zuò shī。 yú shì zhòng rén yī biān yǐn jiǔ yī biān lún liú fù shī。 zhè shí， tū rán chū xiàn yī wèi pín qióng de shū shēng， kǒu zhàn yī jué：“ dòng tíng bō lěng xiǎo qīn yún， rì rì zhēng fān sòng yuǎn rén。 jǐ dù mù lán zhōu shàng wàng， bù zhī yuán shì cǐ huā shēn。” yín bà yǐn shēn 'ér qù。 dà jiādōu gǎn dào jīng qí， hòu lái dé zhī， zhè rén jiù shì lǐ shāng yǐn de guǐ hún。 zài lìng yī gè bǎn běn（ sòng lǐ qí《 gǔ jīn shī huà》） zhōng bìng méi yòu guǐ hún chū xiàn， shì yī qún shī rén zài cháng 'ān jù huì shí， yòu rén lǎng sòng zhè shǒu shī， dà jiā cái fā xiàn yuán lái tā jiù shì lǐ shāng yǐn。
sòng cài jū hòu《 cài kuān fū shī huà》 zhōng shuō： bái jū yì wǎn nián fēi cháng xǐ 'ài lǐ shāng yǐn de shī， céng jīng kāi wán xiào dì shuō： xī wàng wǒ sǐ hòu néng gòu tóu tāi dāng nǐ de 'ér zǐ。 hòu lái lǐ shāng yǐn 'ér zǐ ɡǔn shī chū shēng， lǐ shāng yǐn wèitā qǔ xiǎo míng jiào“ bái lǎo”。
sòng lǐ qí《 gǔ jīn shī huà》 zhōng jìzǎi： běi sòng yáng yì、 liú yún děng rén hù xiāng yǐ shī chànghè， chuàng lì“ xī kūn tǐ”， yǐ xué xí lǐ shāng yǐn de shī gē fēng gé zhù míng。 dāng shí yòu yī wèi zhí yè yǎn yuán bàn yǎn lǐ shāng yǐn， chuānzhuó pò làn de yī fú， duì bié rén shuō： yáng yì tā men shēng shēng sī pò liǎo wǒ de yī fú。 yǐn qǐ dà jiā de xiào shēng。 yòu rén yòng zhè gè gù shì lái fěng cì“ xī kūn tǐ” shī pài duì lǐ shāng yǐn de jì chéng shì shēng tūn huó bō。
[ lǐ shāng yǐn ]
kě yǐ shuō， wǎn táng shī yǐ lǐ shāng yǐn wéi dài biǎo， zài shèng táng shī、 zhōng táng shī zhī hòu， kāi chuàng liǎo táng shī de dì sān zhòng jìng
jiè。 cóng zhè sān zhòng jìng jiè qián hòu xiāng xù de guǐ jì zhōng kě yǐ kàn chū， dì yī， suí zhe shí dài de shèng shuāi biàn huà， shī rén de xīn
lǐ yóu hóng fàng kāi lǎng zhuǎn wéi chén qián xì nì， shī gē qíng gǎn yóu qīng xī zhuǎn wéi yǐn huì， qì shì yóu zhāng yáng zhuǎn wéi shōu liǎn； dì 'èr，
suí zhe shī gē jì qiǎo de fā zhǎn， yǔ yán yóu tōng tuō píng yì biàn dé yuè jiā diāo zhuó suì mì， jié gòu yóu zì rán shū zhǎn biàn dé jīng zhì gōng
xì； dì sān， suí zhe wén rén shì dà fū shēng huó miàn suō xiǎo hé duì xiàn shí de shī wàng， shī de nèi róng yóu zhù yào xiàng wài bù shì jiè shè
qǔ zhuǎn wéi gèng duō xiàng nèi xīn tǐ yàn sōu xún。 dàn jìn guǎn zhè dì sān zhòng jìng jiè zài qì gài shàng bù miǎn yòu shuāi sà shì wēi zhī gǎn， dàn cóng
shī gē fā zhǎn jiǎo dù kàn， tā bì jìng fēng huí lùzhuàn， tōng guò xiàng nèi xīn shì jiè de shēn rù， bié kāi liǎo yī gè xīn de shī gē tiān dì。
zài yì shù shàng， tā yòu tā de tè bié zhī chù， nà jiù shì jìn tǐ shī yǔ yán jì qiǎo de jīng xì mián mì， qíng gǎn biǎo dá fāng shì de yū
xú hán xù， jié gòu bù jú de liǎn yuē huí huán， yì jìng de shēn suì méng lóng。
lǐ shāng yǐn（ 813 héng 858） zì yì shān， hào yù xī shēng， huái zhōu hé nèi（ jīn hé nán bìyáng） rén， táng wén zōng kāi chéng
èr nián（ 837） jìn shì。 shàonián dé zhì， què cháng qī chén lún xià liáo， yī shēng wéi jì rén lí xià de wén mò xiǎo lì。 yòu《 lǐ
yì shān shī jí》。
lǐ shāng yǐn de sī xiǎng jù yòu yī xiē fǎn chuán tǒng de qīng xiàng， yóu qí zài wén xué shàng， tā fǎn duì rú jiā dào tǒng duì wén xué de tǒng
zhì quán lì。 zài《 shàng cuī huá zhōu shū》 zhōng， lǐ shāng yǐn míng bái biǎo shì bù xǐ huān“ xué dào bì qiú gǔ， wéi wén bì yòu shī fǎ”
de lùn diào， tā rèn wéi“ dào” bìng bù shì zhōu gōng、 kǒng zǐ de zhuān lì pǐn， yě méi yòu gǔ jīn zhī fēn， zì jǐ yǔ zhōu、 kǒng dū
néng shī xíng， suǒ yǐ， zì jǐ xiě wén zhāng“ zhí huī bǐ wéi wén， bù 'ài rǎng qǔ jīng shǐ”， jí zhí shū xiōng yì。 tā yòu zài《 xiàn
xiàngguó jīng zhào gōng qǐ》 zhōng shuō：
“ rén bǐng wǔ xíng zhī xiù， bèi qī qíng zhī dòng， bì yòu yǒng tàn yǐ tōng xìng líng， gù yīn cǎn yáng shū， qí tú bù yī， ān lè
āi sī， jué yuán shù qiān。” zǒng zhī zài tā xīn mù zhōng， zài wén xué zhōng zuì zhòng yào de shì gè rén huó shēng shēng de sī xiǎng qíng gǎn。 zhè
xiē guān diǎn， zài táng dài jù yòu shǎo jiàn de tòu chè hé zhēn shuài。
tóng dù mù yī yàng， lǐ shāng yǐn de rén shēng lǐ xiǎng réng shì shì dà fū de chuán tǒng mó shì， xiāng xìn yóu shì jìn wéi huàn 'ér zhì tiān xià
shì rén shēng shǒu yào de zé rèn， ér qiě zhēn xīn chéng yì dì guān xīn shè huì， duì zhèng zhì qīng zhù liǎo jí dà de rè qíng。 tā de xǔ duō yóu
gè rén zhēn shí qíng gǎn 'ér fā de zhèng zhì shī， shí jì shàng yào bǐ nà xiē cóng gōng lì guān niàn chū fā de shī rén de zuò pǐn gèng yòu jī qíng。
rú dà hé jiǔ nián gān lù zhī biàn fā shēng hòu， tā céng xiě liǎo《 yòu gǎn 'èr shǒu》、《 zhòng yòu gǎn》 lái wǎn xī zhū shā huàn guān de shī
bài； zài zhèng zhí wén rén liú fén qù shì shí， yě céng xiě liǎo《 kū liú fén》、《 kū liú sī hù fén》、《 kū liú sī hù 'èr
shǒu》， yī zài tàn xī“ kōng wén qiān jiǎ yì， bù dài xiāng sūn hóng”、“ yī jiào qiān huí shǒu， tiān gāo bùwèi wén”。 píng shí，
tā yě cháng cháng zài shī zhōng jiè gǔ fěng jīn， pēng jī jūn zhù de huāng táng wù guó（ rú《 nán cháo》、《 qí gōng cí》、《 suí
gōng》）， chì zé fān zhèn gē jù（ rú《 hán bēi》、《 suí shī dōng》、《 xíng cì zhāo yìng xiàn dào shàng sòng hù bù lǐ láng zhōng chōng
zhāo yì gōng tǎo》）， mǐn tàn mín bù liáo shēng（ rú《 xíng cì xī jiāo zuò yī bǎi yùn》 děng）。 dàn shè huì běn shēn de shuāi bài hé gè
rén liáo dǎo de zāo yù， yòu shǐ tā shēn gǎn shī wàng yǔ fèn kǎi， yīn 'ér zài shī zhōng fā chū“ kě lián yè bàn xū qián xí， bù wèn cāng shēng
wèn guǐ shén”（《 jiǎ shēng》） nà yàng jiè gǔ rén zì kuàng huái cái bù yù de gǎn tàn， ér“ qī liáng bǎo jiàn piān， jī bó yù qióng nián。
huáng yè réng fēng yǔ， qīng lóu zì guǎn xián”（《 fēng yǔ》）， zé gèng yòu yī zhǒng gū jié 'ér shuāi sà de yì wèi liǎo。 rù shì bù dé，
chū shì yě bù dé， zào chéng tā xīn zhōng de nán kān、 yōu yù yǔ tòng kǔ。 zhèng rú cuī jué《 kū lǐ shāng yǐn》 suǒ yán：
“ xū fù líng yún wàn zhàng cái， yī shēng jīn bào wèi céng kāi”。
zài gè rén shēng huó fāng miàn， lǐ shāng yǐn shì yī gè jí zhòng gǎn qíng de rén。 jù shuō， tā zǎo nián céng kǔ liàn guò yī gè nǚ dào shì，
bìng qiě kě néng yòu qí tā de liàn 'ài jīng lì， dàn dōuméi yòu jiēguǒ； hūn hòu， tā yǔ qī zǐ gǎn qíng jí hǎo， rán 'ér qī zǐ yòu zài
tā sān shí jiǔ suì shí qù shì。 yīn cǐ， zài tā xīn líng zhōng， ài qíng dài lái de tòng kǔ yě shì jí shēn de。
zhèng zhì shàng de shī yì liáo dǎo， shēng huó jīng lì zhōng 'ài 'ér bù dé hé dé 'ér fù shī de bēi 'āi， shǐ lǐ shāng yǐn cháng bèi yī zhǒng gǎn
shāng yì yù de qíng xù jiū jié bāo guǒ， zhè zhǒng gǎn qíng jī diào yǐng xiǎng liǎo tā de shěn měi qíng qù。 cóng wén xué yuān yuán lái shuō， zài zuì néng
dài biǎo lǐ shāng yǐn fēng gé de nà xiē shī zhōng， bù nán kàn chū tā xī shōu liǎo liù cháo pián wén yòng diǎn jīng qiǎo、 nóng lì mián mì de tè diǎn，
dù fǔ jìn tǐ shī yīn lǜ yán zhěng de chéng jiù， hán yù、 lǐ hè děng rén liàn zì zhuósè guī qí xīn yíng de cháng chù； dàn yóu yú zì shēn qíng
gǎn jī diào yǔ shěn měi qíng qù de yuán yīn， yě chū yú dà shī rén duì yì shù dú chuàng xìng de zhuī qiú， tā bǎ qián rén de zhè xiē tè diǎn róng
huì zài zào wéi zì jǐ dú tè de fēng gé。 tā shàn cháng yòng jīng měi huá lì de yǔ yán， hán xù qū zhé de biǎo xiàn fāng shì， huí huán wǎng fù
de jié gòu， gòu chéng méng lóng yōu shēn de yì jìng， lái biǎo xiàn xīn líng shēn chù de qíng xù yǔ gǎn shòu。 zài tā de wú tí shī（ bāo kuò yǐ
piān shǒu shù zì wéi tí 'ér shí jì réng wéi wú tí de shī） zhōng， zhè zhǒng tè diǎn yóu qí xiǎn zhù。
zài lǐ shāng yǐn de shī zhōng， yì xiàng、 jié gòu、 yì jìng dōushì fēi cháng dú tè de。
shǒu xiān， wǒ men kàn dào lǐ shāng yǐn fēi cháng xǐ 'ài 'ér qiě shàn cháng yòng diǎn gù， yě fēi cháng shàn yú bǔ zhuō fù yú qíng gǎn biǎo xiàn lì
de yì xiàng。 rú zhù míng de qī lǜ《 jǐn sè》：
jǐn sè wú duān wǔ shí xián， yī xián yī zhù sī huá nián。 zhuāng shēng xiǎo mèng mí hú dié， wàng dì chūn xīn tuō dù juān。 cāng hǎi yuè míng
zhū yòu lèi， lán tián rì nuǎn yù shēng yān。 cǐ qíng kě dài chéng zhuī yì， zhǐ shì dāng shí yǐ wǎng rán！
zhōng jiān sì jù gè yòng liǎo yī gè diǎn gù： dì sān jù yòng《 zhuāng zǐ · qí wù lùn》 zhōng zhuāng shēng mèng dié de gù shì， chéng xiàn liǎo
yī zhǒng rén shēng de huǎng hū mí wǎng； dì sì jù yòng《 huá yáng guó zhì》 zhōng shǔ wáng wàng dì huà wéi dù juān， měi dào chūn tiān biàn bēi tí bù
zhǐ、 zhí zhì chū xuè de gù shì， bāo hán liǎo yī zhǒng kǔ kǔ zhuī xún 'ér yòu háo wú jiēguǒ de bēi 'āi； dì wǔ jù yòng《 bó wù zhì》
lǐ hǎi zhōng jiāo rén qì lèi chéng zhū de gù shì， zài zhè lǐ jù yòu nóng hòu de shāng gǎn yì wèi； dì liù jù suī bù zhī chū zì hé diǎn， dàn
zhōng táng rén dài shū lún céng yǐ“ lán tián rì nuǎn， liáng yù shēng yān”， xíng róng kě wàng 'ér bù kě jí de shī jǐng（ jiàn sī kōng tú《 yǔ
jí pǔ shū》）， zhè lǐ dà zhì yě shì zhǐ yī zhǒng méng lóng xū huàn de gǎn jué。
zhè yàng， sì jù zhōng sì gè diǎn gù biàn chuán dá liǎo mí wǎng、 bēi 'āi、 shāng gǎn、 xū huàn de qíng xù tǐ yàn， bìng yǔ kāi tóu liǎng
jù“ jǐn sè wú duān wǔ shí xián， yī xián yī zhù sī huá nián” zhōng de“ wú duān”， mò wěi liǎng jù“ cǐ qíng kě dài chéng zhuī yì，
zhǐ shì dāng shí yǐ wǎng rán” zhōng de“ wǎng rán” jiāo xiāng yìng chèn， gòu zhù qǐ quán shī méng lóng、 shāng gǎn dì zhuī yì huá nián de qíng xù fēn
wéi。
lǐ shāng yǐn shǐ yòng bāo kuò diǎn gù zài nèi de gè zhǒng yì xiàng shí， dū jīng guò jīng xīn de xuǎn zé。 yī fāng miàn， zhè xiē yì xiàng dà
dōushì sè cǎi nóng lì huò shén mì jué guǐ、 běn shēn jiù dài yòu yī dìng měi gǎn de， zhū rú“ yún mǔ píng fēng”、“ jīn fěi cuì”、
“ xiù fú róng”、“ wǔ luán jìng xiá”、“ shuì yā xiāng lú”、“ hóng zhú cán huā”、“ fèng wěi xiāng luó” děng děng， shǐ shī
gē chéng xiàn chū yī zhǒng lìng rén mù huàn de shì jué xiào guǒ； lìng yī fāng miàn， zhè xiē yì xiàng yòu dà dū yùn hán yòu yī dìng de 'āi chóu、 fǎng
huáng、 shāng gǎn děng gǎn qíng sè cǎi， xiàng《 jǐn sè》 zhōng de nà jǐ gè diǎn gù yī yàng。 cǐ wài， gǎn jué qī lěng 'ér dòu yǐn chóu sī de
yuè、 lù、 xì yǔ、 xī yáng děng jǐng wù yě shì tā suǒ xǐ huān xiě de。 yǐ《 chū guān sù pán dòu guǎn duì cóng lú yòu gǎn》 wéi lì：
lú yè shāo shāo xià jǐng shēn， yóu tíng zàn yù sǎ chén jīn。 xī nián céng shì jiāng nán kè， cǐ rì chū wéi guān wài xīn。 sī zǐ tái biān
fēng zì jí， yù niàn hú shàng yuè yìng chén。 qīng shēng bù yuǎn xíng rén qù， yī rèn huāng chéng bàn yè zhēn。
shī rén dú jū guān wài huāng chéng， suǒ jiàn suǒ wén， shì lú yè sè sè， fēng jí yuè chén， yī yè zhēn xiǎng， bù jué rú lǚ， quán
shī xuǎn zé dedōu shì lìng rén gǎn jué qī liáng de yì xiàng， biǎo xiàn tā de“ yòu gǎn”， jí liú luò tiān yá， nèi xīn jì mò、 huāng shū、
lěng qīng de gǎn shòu。
qí cì， lǐ shāng yǐn de shī zài jié gòu shàng bǐ qǐ shèng、 zhōng táng shī rén lái yào shōu liǎn xì mì。 shèng、 zhōng táng shī de jié gòu cháng
shì píng xíng huò dì jìn shì de， yī céng yī gè shì jìng， yī céng yī gè yì yùn， jìng jiè kāi kuò shū zhǎn， rú gāo shān yuǎn tiào， ér lǐ
shāng yǐn de shī què yū huí qū zhé， quán shī wǎng wǎng yín yǒng de shì yī zhǒng qíng xù， ér zài bù tóng jiǎo dù shàng dié jiā fù zhòng， yóu rú rén
zài shēn gǔ pái huái， chán mián wú xiū。 rú《 wú tí》：
xiāng jiàn shí nán bié yì nán， dōng fēng wú lì bǎi huā cán。 chūn cán dào sǐ sī fāng jìn， là jù chéng huī lèi shǐ gān。 xiǎo jìng dàn chóu
yún bìn gǎi， yè yín yìng jué yuè guāng hán。 péng shān cǐ qù wú duō lù， qīng niǎo yīn qín wéi tàn kàn。
yī 'èr jù diǎn chū bié lí zhī kǔ， yǐ dōng fēng wú lì bǎi huā diāo líng hōng tuō chóu xù， sān sì jù xiě xiāng sī bù duàn， yòu yǐ chūn
cán sī jìn là jù gān xiě xīn qíng de huī 'àn shī wàng hé jiū chán gù jié， wǔ liù jù zài xiě xiāng sī zhī kǔ， yǐ jìng zhōng báifà、 yè yuè
hán guāng lái yìng chèn liǎng dì bié chóu de xiāo sè， qī bā jù zài jiè qīng niǎo chuán shū de diǎn gù， jì tuō zì jǐ de xī wàng， què yòu yǐ péng
shān 'àn yù rén shén zǔ gé， zhōng yú zhǐ néng tōng yīn xìn 'ér
wéi rào zhe bié chóu lí hèn lái zhì zào nóng yù de shāng gǎn qì fēn。 ér《 cù lòu》 yī shī：
cù lòu yáo zhōng dòng jìng wén， bào zhāng chóngdié zì nán fēn。 wǔ luán jìng xiá shōu cán dài， shuì yā xiāng lú huàn xī xūn。 guī qù dìng zhī
hái xiàng yuè， mèng lái hé chù gèng wéi yún。 nán táng jiàn nuǎn pú kān jié， liǎng liǎng yuān yāng hù shuǐ wén。
quán shī cóng jìng yè zhōng lòu shēng xiě qǐ， zài méng lóng zhōngjiàng dú zhě qiān rù yī gè yōu miǎo yǐn mì 'ér níng jìng de shì jiè， zhè lǐ shǎn
shuò zhe nóng yàn 'ér qī liáng de sè zé hé qì xī， gěi rén yǐ xū huàn hé shén mì de gǎn jué。 ér hòu diǎn chū yīcháng yōu huì yǐ jīng guò qù，
guī qù zhī rén què réng zài yuè xià pái huái nán mián， lái rì yōu yōu， gèng bù zhī zhè yàng de yún yǔ huàn mèng zài hé chù chóngxiàn。 zuì hòu huà
miàn zhuǎn wéi míng liàng， xiě nán táng zhōng pú cǎo jié， yuān yāng yóu， shuǐ bō dàng yàng， gèng lìng rén chù mù shāng xīn。 yī céng yòu yī céng dì xuàn
rǎn， shǒu wěi huí yìng， hōng tuō chū jì mò hé gū dān zhī qíng。 zhè zhǒng lì yòng shì jiǎo biàn huà 'ér xíng chéng de huí huán wǎng fù de jié gòu，
zài qī jué《 yè yǔ jì běi》 zhōng yě tóng yàng shǐ yòng dé fēi cháng qiǎo miào：
jūn wèn guī qī wèi yòu qī， bā shān yè yǔ zhǎng qiū chí。 hé dāng gòng jiǎn xī chuāng zhú， què huà bā shān yè yǔ shí。
sì jù shī xiān zài shí jìng zhōng xiǎng xiàng xū jìng， yòu bǎ yǎn qián shí jìng biàn chéng xū jìng zhōng de xū jìng， xiàng diàn yǐng méng tài qí yī yàng
chóngdié， biǎo xiàn liǎo shī rén duì qī zǐ shēn cháng de gǎn qíng。
lǐ shāng yǐn shī gē yòu xǔ duō xiěde yì jìng méng lóng mí huàn， gòu chéng liǎo yī zhǒng xiǎn zhù tè zhēng。 zhè lǐ miàn yòu xiē jù tǐ yuán yīn，
pì rú tā de tè shū jīng lì zào chéng liǎo yā yì de xīn lǐ， tā de mǒu xiē mì mì liàn 'ài bù kě míng yán děng děng。 dàn tóng shí wǒ men yě
yào zhù yì dào， shī gē zhōng jiū shì yī zhǒng yì shù chuàng zào huó dòng， yī dìng de yì shù tè sè zǒng shì hèshī rén de yòu yì zhuī qiú fēn bù
kāi de。 lǐ shāng yǐn nà xiē méng lóng shī piān， suī rán bù dà róng yì dú“ dǒng”， què yòu hěn qiáng de gǎn rǎn lì， shòu dào rén men pǔ
biàn de xǐ 'ài， nà jiù shì yīn wéi tā yòu zhēn shí de yì shù shēng mìng。 zhè zhǒng tè shū xiào guǒ zhù yào yóu yǐ xià jǐ fāng miàn yīn sù gòu chéng：
shǒu xiān， lǐ shāng yǐn shī gē suǒ yào biǎo xiàn de nèi róng yǔ yī bān shī gē bù tóng， tā bìng bù dǎ suàn yòng shī lái jì shù jù tǐ de
rén wù shì jiàn， ér qiě， tā yě bù shì zhí jiē shū fā dān chún míng liǎo de xǐ nù 'āi lè zhī lèi de qíng gǎn， tā zhuózhòng biǎo dá de shì
duì mǒu xiē rén shēng jīng lì de nèi xīn shēn céng tǐ yàn， zhè zhǒng tǐ yàn wǎng wǎng shì duō fāng miàn de， liú dòng bù dìng de， yòu shí lián zì jǐ
yě nán yú bǔ zhuō， gèng bù yì míng bái dì zhuǎn dá， yīn 'ér zhǐ néng yòng xiàng zhēng shǒu duàn zuò yìn xiàng shì de biǎo xiàn， yóu cǐ zào chéng yì jìng
de méng lóng。 dàn shì， shī rén yě bù shì méi yòu kòng zhì huì sè de chéng dù， tā hái shì zuò liǎo bì bù kě shǎo de diǎn míng， xiàng《 jǐn
sè》 shī， suī rán wú fǎ zhī dào tā suǒ biǎo dá de shāng gǎn shì yóu hé 'ér qǐ， dàn“ yī xián yī zhù yì huá nián”， què ràng rén men
liǎo jiě qí fàn wéi shì zài duì guò qù měi hǎo nián huá de zhuī yì。 suǒ yǐ， zhè yī lèi shī yào zuò xiáng jìn de jiě xī jiǎn zhí bù kě néng，
dàn tā de qíng xù què shì kě yǐ gǎn shòu de。
dì 'èr， lǐ shāng yǐn shī zài gòu chéng shāng gǎn jì mò de yì jìng shí， shèn shǎo shǐ yòng lǎo yī tào de yǐ jīng quē fá huó lì de yì xiàng，
ér shì jīng cháng shǐ yòng yī xiē yòu zhe nóng lì guǐ yì sè cǎi de fēi zì rán yì xiàng， zhè bù jǐn zài méng lóng zhōng shǎn yào qǐ jù yòu cì jī xìng
de guāng cǎi sè zé， ér qiě tā zǒng shì chéng wéi qiáng liè de shēng mìng yù wàng de xiàng zhēng， qián miàn duì《 cù lòu》 shī de fēn xī jí kě zuò
wéi yī lì。 yīn cǐ， zhè yī lèi shī zhōng qíng xù suī rán piān yú dī chén， què háo bù shuāi ruò。
dì sān， tā de shī jìng tōng cháng bù shì quán jǐng shì de sǎo miáo， yě bù shì jǐ zhǒng xiāng guān yì xiàng de píng miàn zhuì lián， ér cháng cháng
shì yǐ yī xiē sì hū bù xiāng gān de jīng qiǎo xiàng zhēng cóng duō gè fāng miàn dié hé qǐ lái， gòu chéng duō lēng miàn de、 yì yùn fù zá de jìng jiè。
zhè yàng de shī qì shì suō xiǎo liǎo， nèi hán què kuò dà liǎo， tā yào qiú dú zhě tóu rù gèng jī jí de cānyù、 gèng duō de lián xiǎng。
zǒng zhī， lǐ shāng yǐn de chuàng zuò zhèng míng liǎo shī gē bìng bù yī dìng xū yào biǎo shù míng bái de shì shí， ér kě yǐ yǐ méng lóng de xíng
tài biǎo xiàn fù zá biàn huàn de nèi xīn qíng xù， zhè shì yī dà gòng xiàn。 hái yòu， jìn tǐ shī yóu qí qī lǜ， zài tā shǒu zhōng yě gèng chéng
shú liǎo， yīn wéi fǎn fù huí huán、 chóngdié fù tà de jié gòu、 níng liàn nóng suō de xiàng zhēng xìng yì xiàng zhèng hǎo yǔ xiàn zhì zì shù、 shēng lǜ
huí huán fù tà de jìn tǐ shī xiāng wěn hé。
（ zhōng guó wén xué shǐ， zhāng péi héng luò yù míng， youth sǎo xiào）
Li had a moderately successful career in the imperial civil service, although he never obtained a high position, either because of factional disputes, or because of his association with Liu Fen (劉蕡), a prominent opponent of the eunuchs.
Li was a typical Late Tang poet: his works are sensuous, dense and allusive. The latter quality makes adequate translation extremely difficult. The political, biographical or philosophical implications supposed to be contained in some of his poems have been a subject of debate for many centuries in China.
His most famous and cryptic poem is called "Jin Se" (錦瑟) (the title is only taken from the first two characters of the poem, thus also a "no title" poem), which consists of 56 characters and a string of images. His "no title" poems are regarded as "pure poetry" by some modern critics.
Although more famous for his sensuous poems, Li indeed wrote in many styles. He can be either satirical, humorous or sentimental. Moreover, some ancient critics hold that he is the only poet who, in some of his poems, succeeds in imitating the masculine quality of Du Fu's works.
Influence
In 1968, Roger Waters of the rock band Pink Floyd borrowed lines from his poetry to create the lyrics for the song Set the Controls for the Heart of the Sun from the band's second album A Saucerful of Secrets
Part of a poem by Li Shangyin is recited by a minor character in the Mortuary in the computer role-playing game Planescape: Torment.