文化思考 》 rén xīn yǔ rén shēng   》 dì liù zhāng jìhuà xìng      liáng shù míng Liang Shuming 　　dì yī jié rén xīn zhī jī běn tè zhēng ( shàng ) 　　 shàng lái jiǎng rén xīn， jì lǚ lǚ yán zhī jì wǔ zhāng zhī duō yǐ， rán yú rén xīn zhī jī běn tè zhēng shàng wèi céng míng bái jiē chū， jiāng liú zài cǐ jiǎng jìhuà xìng yī zhāng zhōng chǎn míng zhī。 yú cǐ， yǐ huán rào guān lián yú jìhuà xìng 'ér yòu dài yī yī pōu shuō zhī shì zhī duō yě， jiāng bù dé bù fēn wéi shù jié cì dì jìn xíng。 　　《 lùn chí jiǔ zhàn》 yī wén zhōng shuō： 　　 xiàn zài lái shuō jìhuà xìng。 yóu yú zhàn zhēng suǒ tè yòu de bù què shí xìng， shí xiàn jìhuà xìng yú zhàn zhēng， jiào zhī shí xiàn jìhuà xìng yú bié de shì yè， shì yào kùn nán dé duō de。 rán 'ér， ( zhōng lüè ) bù shì méi yòu mǒu zhǒng chéng dù de xiāng duì díquè shí xìng。 wǒ zhī yī fāng shì bǐ jiào dì què shí de。 dí zhī yī fāng hěn bù què shí， dàn yě yòu zhèn zhào kě xún， yòu duān ní kě chá， yòu qián hòu xiàn xiàng kě gōng sī suǒ。 zhè jiù gòu chéng liǎo suǒ wèi mǒu zhǒng chéng dù de xiāng duì díquè shí xìng， zhàn zhēng de jìhuà xìng jiù yòu liǎo kè guān jī chǔ。 　　 jí cǐ yǐ gòu wǒ men jù yǐ chǎn fā zhī yòng， qí xià wén bù duō yǐn lù。 　　( yī ) yóu cǐ kě jiàn jìhuà xìng qià qià bù tóng yú líng huó xìng； líng huó shì bù kě dé 'ér qián dìng de， jìhuà xìng què zhèng shì yào qián dìng de。 　　( èr ) jìhuà yào qián dìng， ér zuò zhàn jìhuà zhé yòu nán yú qián dìng zhě。 yīn wéi zuò zhàn jìhuà yào yǐ dí wǒ liǎng fāng gè zhǒng shí jì qíng kuàng wéi zhǔn jù 'ér shè huá chū lái， wǒ zhī yī fāng huò bù nán zhōu zhī xiáng jì， ér dí fāng héng bǎo mì bù shǐ wǒ zhī qí xū shí， qiě měi yǐ wěi zhuāng qī huò， bù kě wéi jù。 tóng shí， zhàn zhēng cháng zài tuī yí fā zhǎn， dí wǒ qíng kuàng suí yǐ biàn huà bù dìng， jìhuà yì jiù shí shí yào gǎi 'ér dìng bù zhù。 kùn nán zài cǐ。 bīng jiā suǒ guì yú “ zhī jǐ zhī bǐ ” zhě， qí zhǎng wò qíng kuàng zhī wèi hū ? 　　( sān ) suǒ wèi shí xiàn jìhuà xìng bù zhè yàng kùn nán de bié de shì yè， yòu shì nǎ xiē shì yè ní ? cǐ jí qí qíng kuàng bǐ jiào róng yì zhǎng wò zhī shì yè 'ěr。 rú fēi liǎng jūn zuò zhàn 'ér shì liè qǔ niǎo shòu， zé qí shì zài shí xiàn jìhuà xìng lái shuō biàn róng yì dé duō； yǐ duì fāng qíng kuàng jí qí shì jìn xíng zhōng kě néng yòu de biàn huà， jūn bǐ jiào yì zhǎng wò gù yě。 yòu jiǎ rú bù huá liè qǔ niǎo shòu， ér shì zhí shù zào lín。 yòu jiǎ rú bù shì zhí shù zào lín， ér shì cǎi qǔ tǔ shí 'ér yùn shū zhī。 xiǎn rán zài shí xiàn jìhuà xìng shàng， yī shì yòu bǐ yī shì gèng wú kùn nán。 yǐ duì fāng yī céng bǐ yī céng jiāng gèng shǎo fā shēng biàn dòng 'ér jiē jìn yú gù dìng， zé qí qíng kuàng zhī zhǎng wò jiào zhī liǎng jūn zuò zhàn róng yì duō duō yě。 shì gù gù dìng shǎo biàn zhī shì nǎi yú rén xīn de jìhuà xìng zuì wéi hé shì。 　　( sì ) rán 'ér zài zhàn zhēng zhōng bì qiú qí bī zhēn yòu qiě gù dìng de qíng kuàng 'ér zhǎng wò zhī jì wú kě néng， bù dé yǐ 'ér sī qí cì， zé cóng qí zhèn zhào jì xiàng jiān yǐ qiú qí dà zhì bùchà yuē lüè xiāng dāng zhě ( mǒu zhǒng chéng dù de xiāng duì díquè shí xìng )， yì jiù kě yǐ wèiwǒ zuò zhàn jìhuà de kè guān jī chǔ， ér zú néng yǐ qǔ dé shèng lì liǎo。 　　 yǐ shàng sì céng yǔ hòu wén fēn xī tǎo lùn yòu guān， bì xū yù wéi jì qǔ。 　　 cí dāng xiān wèn： suǒ yún jìhuà zhě hé wèi hū ? jìhuà shì rén men zài qí xíng shì zhī qián， què bù jí xíng dòng， ér jiù qí suǒ yào jiě jué de wèn tí zhōng nà xiē duì xiàng shì wù， xiān cóng guān niàn shàng shè wéi yùn yòng cuò zhì yī fān huò duō fān， yǐ jiào liàng qí yí rú hé xíng dòng， jiǎ dìng chū yī fāng 'àn huò lán tú zhī wèi yě。 shì gù shí qǔ shì wù 'ér yù yòu qí yī yī zhī guān niàn、 gài niàn luó liè xiōng zhōng， nǎi wéi jìhuà suǒ yóu shè dìng zhī qián tí。 　　 rén lèi zuì dà běn lǐng -- cǐ běn lǐng wéi yī qiē qí tā běn lǐng zhī suǒ cóng chū -- jí zài qí néng yǐ wài zài shì wù ( zì shēn yì qí yī ) shè rù xīn zhōng， tōng guò sī wéi， gòu chéng guān niàn hé gài niàn， cóng 'ér lí kāi qí shì wù yóu dé jù yòu qí xiāng dāng de dài biǎo， ér suí shí lián xiǎng yùn yòng zhī。 cǐ dài biǎo shì wù zhī guān niàn gài niàn， jí suǒ wèi zhī shí yě。 yǔ yán、 wén zì zé yòu qí dài biǎo， bǐ dé gèng fāng biàn yú qí lián xiǎng yùn yòng zhě yě。 shàng wén“ shí qǔ shì wù” yún zhě， jí cǐ huà kè guān shì wù wéi zhù guān zhī shí， nǎi zhì nà yú yǔ yán wén zì xì tǒng zhī wèi yě。 　　 zhī shí zhī gòu chéng shǐ yú gè zhǒng gǎn jué、 zhī jué zhí jiē jīng yàn， gù qiú bù shī shì wù zhī zhēn； rán què běn yú shēng mìng lì chǎng chū fā， yī qiē yào shí dé qí yǔ wǒ ( shēng mìng -- zhù tǐ ) zhī guān xì yì yì rú hé， gè shì wù bǐ cǐ jiān zhī guān xì yì yì rú hé ( bāo hán qí xiāng guān guī lǜ )。 fán cǐ guān xì yì yì wèi míng zhě， jí qí guān niàn、 gài niàn wèi míng， wèi chéng qí wéi zhī shí； ér qí guān xì yì yì jì míng zhě， yì jí jiē nà dào wǒ gù yòu zhī shí xì tǒng zhōng lái liǎo。 cǐ jì fēi yī shì yī wù zhī jīng yàn， gèng fēi yī cì yī shí zhī jīng yàn； jīng yàn lěi jī yù duō yù jiǔ， ér gòu chéng zhī zhī shí ( guān niàn、 gài niàn ) nǎi yù jīng què shēn rù， yù yǐ lián chéng xì tǒng。 tā shì niǎn zhuǎn bù duàn fā zhǎn qián jìn de。 　　 zhī shí xì tǒng zhī fā zhǎn， fēi tú lài yú shēng huó jīng yàn zhī lěi jī yě； gèng yǐ rén zhī bǐng fù zhī shí yù， jìn 'ér wéi sōu jí、 jiǎn chá、 shí yàn， lì cù qí fā zhǎn。 qí yī mén shēn rù， xún xù tàn tǎo qián jìn zhě， jí chéng kē xué。 kè guān shì wù yuán fēi yī yī fēn lí gū lì zhě， bǐ jīng sōu jí、 jiǎn chá、 shí yàn， tòu guò xiàn xiàng kuī wù běn zhì， nǎi yì jiàn qí mìqiè xiāng lián， biàn huà xiāng tōng。 kē xué yǔ kē xué zhī jiān hù xiāng qǐ dǎo 'ér qí lǐ yì míng。 zài shí shí huà jù tǐ wéi chōu xiàng， bù duàn gài kuò yòu gài kuò zhī xià， yī wěi dà de zhī shí wǎng luò suì yǐ zǔ chéng； yǔ zhòu zhī dà， wàn yòu zhī fán， yī ruò bù chū wú liǎo liǎo zhī yī xīn。 　　 yǔ yún“ zhī shí jiù shì lì liàng” (Knowledgeispower)； yuán hé zhī shí jiù shì lì liàng yé ? zhèng wéi rèn hé gǎi biàn kè guān jú shì dá chéng zhù guān yì tú zhī shì， bì zī yú jìhuà； ér yī qiē jìhuà zhī chǎn shēng duān lài zhī shí wéi qí zhāng běn gù 'ěr。 shì kàn dòng wù yuán huàn yǎng bǎi niǎo bǎi shòu， dà dū huó zhuō dé lái。 cǐ jiē liè rén zhǔn jù qí duì yú yī niǎo yī shòu zhī zhī shí 'ér yǐ jìhuà qǔ zhī zhě。 jiǎ fēi rén xīn yòu jìhuà xìng， ér tú shì zhù dòng xìng、 líng huó xìng yǐ xiāng jiào liàng， zé niǎo fēi shòu zǒu qí mǐn jié líng huó gù rén suǒ bù jí， rén yòu jiāng hé cóng dá chéng qí yì tú ? yī xiē gāo děng dòng wù， lùn qí jī tǐ gòu zào zhí bī jìn yú rén lèi yǐ， qí suǒ yǐ zú bù rú rén zhě qǐ yòu tā zāi， zhǐ zài jìn huà tú chéng zhōng qí xīn zhì huó dòng wèi dé zào yú cǐ jìhuà xìng zhī yī jìng 'ěr。 fū zì rán jiè yuán wéi rén lèi zhī suǒ cóng chū yě， rán rén lèi jīn rì jìng néng yǐ gǎi zào zì rán， cāo zòng hū yī qiē， yǎn ruò yuè jū zhù rén dì wèi zhě， qǐ yòu tā zāi， yì wéi rén xīn jù yòu cǐ jìhuà xìng zhī gù 'ěr。 　　 jìn shì yǐ lái， xué zhě gōng rèn rén zhī suǒ tè yì yú dòng wù yào zài qí néng zhì zào gōng jù 'ér yòng zhī (1)( ēn gé sī jì shuō cóng láo dòng chuàng zào chū liǎo rén lèi běn shēn， yòu shuō zhēn zhèng láo dòng shì cóng zhì zào gōng jù kāi shǐ de； jiàn yú qí《 láo dòng zài cóng yuán dào rén zhuǎn biàn guò chéng zhōng de zuò yòng》 yī wén。 yòu fó lán kè lín céng zhǐ chū rén lèi tè zhēng jí zài néng zhì zào gōng jù yī diǎn。 )。 xìn rú 'ēn gé sī suǒ yún“ rèn hé yī zhǐ yuán lèi de shǒu， dū wèi céng zhì zào guò yī bǎ nǎ pà shì zuì cū bèn de shí dāo” shì yǐ。 rán shì wèn cǐ cái shí zhì qì yī shì yì wèi zhe shénme ? zhè qǐ bù jiù shì rén xīn jìhuà xìng zhī yī zuì chū biǎo xiàn。 hòu cǐ rén lèi wén míng rì jìn， rèn hé dà shì xiǎo shì mò bù yòu rén xīn jìhuà xìng zhī shī zhǎn yùn yòng zài nèi， yào jiē zī shǐ yú cǐ yě。 　　 qiě shì kàn suǒ wèi rén lèi wén míng rì jìn zhě， qí jiān rèn hé yī bù qián jìn yòu fēi xì yú rén men zhī shí xué wèn zhī zēng jìn zhě hū ? yì qiě wǎng wǎng zī yú shēng chǎn gōng jù、 shēng huó yòng jù、 jiāo tōng gōng jù、 kē xué shí yàn gōng jù děng děng zhī jìn bù， ér fán bǎi shì yè nǎi xiāng yuán yǐ jù jìn。 gù suī wèi zì gǔ jí jīn quán bù rén lèi wén míng shǐ， jí yī bù rén xīn jìhuà xìng de fā huī yùn yòng shǐ wú bù kě yě。 　　 ruò rán， cǐ jìhuà xìng dāng jí shì rén xīn zhī jī běn tè zhēng yé ? 　　 dì 'èr jié rén xīn zhī jī běn tè zhēng ( xià ) 　　 shuō jìhuà xìng shì rén xīn zhī jī běn tè zhēng， zì wèi wéi bù kě； gù wú yì bié yòu suǒ shǔ 'ér bù zài cǐ。 　　 guān yú 'ēn gé sī zài qí míng zhù《 láo dòng zài cóng yuán dào rén zhuǎn biàn guò chéng zhōng de zuò yòng》 yī wén zhōng zhī suǒ yún yún， jìhuà xìng nǎi ruò fēi rén lèi suǒ dú yòu。 qí yuán wén yún： 　　 wǒ men bìng bù xiǎng fǒu rèn dòng wù yòu néng lì cóng shì yòu jìhuà de， yù jì de xíng dòng。 ( zhōng lüè ) dàn shì yī qiē dòng wù de yī qiē yòu jìhuà de xíng dòng， dōubù néng zài zì rán jiè shàng dǎ xià tā men yì zhì de yìn jì。 zhè yī diǎn zhǐ yòu rén cái néng zuò dào。 jiǎn yán zhī， dòng wù jǐn jǐn lì yòng wài miàn de zì rán jiè bìng qiě zhǐ shì yóu yú zì jǐ zài chǎng cái shǐ zì rán jiè zhōng yòu biàn huà， ér rén zé yǐ zì jǐ suǒ zuò chū de gǎi biàn lái pò shǐ zì rán jiè fú wù yú tā zì jǐ de mùdì， zhī pèi zhe zì rán jiè。 zhè biàn shì rén gēn qí tā dòng wù bù tóng de zuì hòu yī gè zhòng dà qū bié， ér zhè gè qū bié yě shì yóu yú láo dòng de jiēguǒ (1)( yǐn zì 'ēn gé sī：《 láo dòng zài cóng yuán dào rén zhuǎn biàn guò chéng zhōng de zuò yòng》 yī wén。 1955 nián mò sī kē wài guó wén shū jí chū bǎn jú bǎn。 )。 　　 cǐ qí wéi shuō dé wú yǔ wǒ shàng wén suǒ shuō zhě bù xiāng hé hū ? qí shí wú bù hé yě。 bǐ cǐ suǒ shuō yuán fēi yī shì 'ěr。 ēn gé sī suǒ yún“ yī qiē dòng wù de yī qiē yòu jìhuà de xíng dòng”， gài zhǐ qí jìhuà zhī chū yú tiān zhě， yì jí chū yú zhǒng zú yí chuán de běn néng， fēi gè tǐ yòu yì shí zhī xíng dòng (2)( ēn gé sī wén zhōng tán jìhuà xìng shèn qiě shuō jí zhí wù zhī bǔ chóng wéi shí， bìng diǎn míng qí wán quán wú yì shí， gèng kě jiàn qí yǔ rén xīn wú shè yě。 )； ér wǒ jù《 lùn chí jiǔ zhàn》 lùn zuò zhàn jìhuà zhī suǒ chǎn fā zé zài xíng dòng jìhuà zhī chū yú rén zhě， qià zhǐ qí rén xíng dòng zhī yòu yì shí。 　　 yuǎn cóng shēng wù jìn huà quán bù lì chéng yǐ yán zhī， gù fēi yòu mùdì yòu jìhuà zhě。 dàn mǒu yī wù zhǒng mì shí tú cún huò chuán zhǒng fān zhí zhī suǒ wéi， wǎng wǎng qí miào dì biǎo xiàn chū yòu mùdì yòu jìhuà lái， zé bó wù xué jiā yán zhī zhě duō yǐ。 qí shì yóu duō jiàn yú kūn chóng lèi、 yú lèi， qí qíng jié qū zhé jìn miào， jì jìn shēn móu yuǎn lǜ； què zài gāo děng dòng wù zhuǎn wèi jiàn yòu cǐ。 gāo děng dòng wù suǒ biǎo jiàn zhě， bù guò yī xiē jiǎo kuài xiá zhì 'ér yǐ。 cǐ héwèi 'ér rán yé ? yìng zhī dòng wù jiè zài yǎn jìn shàng shí yòu běn néng yǔ lǐ zhì liǎng dà mài lù zhī bù tóng。 yú chóng、 yú suǒ jiàn zhī jìhuà xìng， chū zì tiān yǎn， suī jì jìn sī shēn lǜ yuǎn， què fēi yòu yì shí， bù guò shuài xún běn néng zhī lù yǐ fā zhǎn， dá yú gāo zhì 'ěr。 lìng yī lù guī qū zài fā zhǎn lǐ zhì， jí jǐ chuí dòng wù zhī suǒ xún yóu， bì dài rén lèi chū xiàn 'ér hòu zào yú gāo zhì， nǎi yòu yì shí 'ér shàn cháng jìhuà。 qí tā gāo děng dòng wù zhī yú cǐ lù yě， zhǐ shì lǐ zhì chū méng， yì shí yóu zài nuǎn mèi wēi ruò zhě， qí jìhuà xìng zhī duǎn chù gù yí。 yú lèi tóng shǔ jǐ chuí dòng wù yī lù， hú nǎi zhù qí jìhuà xìng yú běn néng ? gài lǐ zhì、 běn néng dì wéi shēng mìng huó dòng zhī liǎng bù tóng qīng xiàng， bǐ cǐ hù wéi xiāozhǎng， xiāng fǎn 'ér bù xiāng lí。 yú lèi suī tóng cǐ lù xiàng 'ér jìn chéng tài qiǎn， yóu zì yǐ zhòng zài běn néng gù yě。 jí rú gè gāo děng dòng wù yì wèi cháng bù yǐ běn néng wéi huó， dì yǐ qí jiào piān yú lǐ zhì yī cè yǐ， jì bù dé gèng zhù qí jìhuà xìng yú xiān tiān běn néng， yì fù wèi jí mài jìn yú hòu tiān lǐ zhì de jìhuà xìng。 shàng gù bù zú bǐ yú rén lèi， qí xià shì chóng、 yú yì wéi duǎn chù zài cǐ。 　　 fán yǐ shàng jiù jìhuà xìng wèn tí suǒ wéi biàn míng běn néng、 lǐ zhì mài lù zhī bù tóng zhě， ruò chóng、 ruò yú、 ruò gāo děng dòng wù、 ruò rén lèi， zài qí jiànhuò chū huò rù， huò bǐ huò cǐ， yī yī jiē kě zài shēng lǐ jiě pōu xué shàng jiǎn rèn dé qí nǎo xì shén jīng bù tóng fā zhǎn zhī jì， fēi dì bǐ jiào tuī lùn yú qí xíng wéi、 xīn lǐ jiān yě。 dú zhě qǐng xiáng kē xué zhuān jí， cǐ bù bèi chén。 　　 shì xún yì 'ēn gé sī yuán wén lùn zhǐ， gài yì zhèng zài biàn míng jī běn shàng cǐ liǎng zhǒng jìhuà xìng zhī bù xiāng tóng 'ěr。 qí zhǐ chū dòng wù bù néng zài zì rán jiè dǎ xià tā men yì zhì de yìn jì， ér rén lèi què néng yǐ qí láo dòng pò shǐ zì rán wèitā zì jǐ mùdì fú wù， zhī pèi zhe zì rán jiè zhě， fēi jí yǐ rén lèi tè zhēng shǔ zhī yú qí yì shí míng qiáng ( jù yòu zì jué yì tú ) de jìhuà xìng xíng dòng yé ? shì qí yán fēi dàn yǔ wǒ bù xiāng dǐ wǔ， ér qiě bǐ cǐ shí xiāng yìn hé yě。 dú zhě chá zhī。 　　 rán rèn hé yī gè jìhuà bì jīng xǔ duō xīn lǐ huó dòng fù hé yǐ chéng， qí xìng zhì shū bù dān chún。 lùn rén xīn zhī jī běn tè zhēng， ruò yǐ jìhuà xìng dāng zhī， lüè yì tóng yú yǐ“ yì shí” huò yǐ“ lǐ zhì” dāng zhī； qí cí yì sì shàng bù rú hòu 'èr zhě zhī jiǎn dān 'ě yào， tōng sú yì xiǎo。 rú cǐ děng děng jiē fēi wǒ zhī suǒ qǔ。 wú yì yí qiě cóng qiǎn jìn chù shuō qǐ， ér hòu yǐn rù shēn 'ào， duō fāng yǐ zhǐ diǎn zhī， zàn bù bì gù dìng zài mǒu yī gài niàn shàng。 shì wéi yán zhī rú cì。 　　 wú yǐ wéi rén xīn tè zhēng yào zài qí néng jìng 'ěr。 hé wèi néng jìng ? qiǎn yán zhī， cǐ jí xiāng duì yú dòng 'ér shuō。 shè fēi rén xīn zhī néng jìng yě， liǎng jūn duì zhì， lì jí tóu rù zhàn dǒu， shàng hé yòu zuò zhàn jìhuà zhī kě yán hū ? zàn shí bǎo chí lěng jìng， bù lì jí xíng dòng 'ér yóu yù sī kǎo rú hé yìng fù， jiāng yī qiē yǐ jìhuà chū zhī； cǐ jí rén lèi lǐ zhì zhī huó dòng， yòu yì hū běn néng dòng zuò zhī yī chù jí fā， rú zài dòng wù shēng huó zhōng suǒ xí jiàn zhě。 cǐ suǒ yún zàn shí， jí wèi qí yán dàng zhī shí， fēi bì zhǐ piàn shí yī kè； fán yùn xù dài fā zhī shí jí yī rì 'èr rì， yī nián 'èr nián jiē zàn shí yě。 zài cǐ shí zhōng， fēi wú huó dòng， bù guò qí huó dòng wǎng wǎng bù xíng yú wài， zhù yào zài xīn sī 'ér bù zài zhī tǐ。 cǐ jí shàng wén suǒ yún rén men yú qí xíng dòng zhī qián， bù jí xíng dòng， ér jiù qí suǒ yào jiě jué de wèn tí zhōng nà xiē duì xiàng shì wù， xiān cóng guān niàn shàng shè wéi yùn yòng cuò zhì yī fān huò duō fān， yǐ jiào liàng qí jī yí rú hé zhě shì yě。 　　 yī jìhuà zhī shè dìng bì zī yú zhī shí。 yǐ zuò zhàn jìhuà wéi lì： qí jiàngshuài zhī xiōng huái tāo lüè zé sù xù zhī zhī shí xì tǒng yě， qí zài dí wǒ jiān zhī jǐ zhī bǐ zhī zhī， zé qí zhǎng wò dāng xià yào jiě jué de wèn tí zhōng nà xiē duì xiàng shì wù zhī zhī shí yě。 fēi jìng yǐ guān wù， zhī shí wú yóu dé chéng。 qiě dāng qí gēn jù zhī shí yǐ sī suǒ shè jì yě， yòu fēi tóu nǎo lěng jìng bù kě。 zé wèi jìhuà xìng chū yú rén xīn zhī néng jìng， shuí yuē bù yí ? 　　 cí qǔ kē xué jiā yán jiū dòng wù xīn lǐ zhī liǎng xiǎo gù shì， yòng yǐ zhù míng cǐ yì。 gù shì jiàn yú hàn yì tānɡ mǔ shēng《 kē xué dà gāng》 dì qī piān《 xīn zhī chū xiàn》 wén zhōng ( shāng wù yìn shū guǎn 1933 nián bǎn )。 qí yī wéi hēi xīng xīng suō lì zhī shì， lüè shù rú cì： 　　 luó màn nèi sī bó shì jiào suō lì yǐ shù cǎo jīng zhī fǎ， xiàng qí suǒ mǒu shù zé yǐ mǒu shù yìng， zhì wǔ 'ér zhǐ。 suō lì qiú wǔ shù shí， jiāng cǎo jīng yī yī shí qǔ， hán zhī yú kǒu， zhì wǔ shù nǎi wò yǐ chéng zhī yú rén。 jiào liù shù zhì shí shù nǎi xiān chéng jì。 sì zài suō lì， liù shù yǐ shàng jí wéi duō yǐ。 zuì qí zhě， rú qiú wǔ shù yǐ shàng， měi jiàn qí zhé yī cǎo 'ér lù qí liǎng duān， zuò wéi 'èr cǎo。 kě jiàn qí jì shù zhī zhì huò bù zhǐ yú wǔ， wéi qí rěn nài zé jìn yú cǐ yān。 ( yú yuán yì wén yòu shān lüè rùn shì。 ) 　　 jì shù wéi lǐ zhì zhī shì， yú cǐ pō jiàn duān ní。 yào bì tóu nǎo lěng jìng， nǎi dé jìn lǐ zhì zhī néng shì， cǐ jí xún cháng rén shì 'ér kě yàn。 suǒ wèi suō lì“ rěn nài jìn yú cǐ” zhě， wèi jì shù zhì wǔ shù yǐ shàng shí， qí xīn qì jí bù néng gèng jìng chí yǐ cóng shì yě。 　　 yòu qí yī zé wéi hé mó jiào shòu suǒ huàn yǎng yìn dù mí hóu lì qí zhī shì， lüè shù rú cì： 　　 qǔ huā shēng mǐ jǐ lì nà rù bō lí píng， zé suí luò yú píng dǐ， jiā ruǎn mùsāi yú píng kǒu， yǐ shòu lì qí。 lì qí cóng qí sù xí yǐ chǐ niè sài 'ér qǐ zhī， gù nǎi bù zhī dàozhuǎn píng kǒu yǐ qīng chū huā shēng mǐ。 wéi yáo wǔ qí píng， yú bù yì zhōng 'ǒu rán dé chū zhī 'ěr。 suī shì yǐ dàozhuǎn píng kǒu zhī fǎ， ér lì qí zhōng bù wù。 gài bǐ fāng zhù mù píng dǐ jíqiè qí suǒ yù dé， nǔ lì guò yīn， bù fù néng cóng róng lǐ huì rén suǒ yǐ dá dào mùdì zhī fāng fǎ yě。 ( yú yuán yì wén yòu gǎi dòng xiū shì )。 　　 cǐ jiàn lì qí zhī xīn wèi néng shāo jìng。 bù néng jìng， zé měng yú shī lì， wú yóu qǔ dé zhī shí， ér chù yú jìhuà yǐ。 　　 wú wèi rén xīn tè zhēng yào zài qí néng jìng， bù qí rán hū ? 　　 dì sān jié lǐ zhì yǔ běn néng ( shàng ) 　　 yú shì dāng wèn： rén xīn néng jìng zhī suǒ cóng lái， qí yì yòu kě dé 'ér yán zhě hū ? cǐ gài shēng wù jìn huà jǐ chuí dòng wù yǔ fēi jǐ chuí dòng wù fēn tú， nǎi yòu lǐ zhì shēng huó yī lù， cóng 'ér fā zhǎn chū zhī jiēguǒ yě。 　　 wèile shuō míng rén xīn， bì xū yī tán lǐ zhì (intellect) yǔ běn néng (instinct) de wèn tí。 　　 cóng shēng wù jiè yán zhī， zé jiàn yòu zhí wù、 dòng wù liǎng dà fēn pài。 zhí wù wéi zì yǎng shēng wù， héng jiù yī dì zī qǔ yíng yǎng 'ér bù yí dòng； wù dòng wéi yì yǎng shēng wù， héng yóu zǒu mì qǔ zhí wù huò qí tā dòng wù yǐ wéi shí。 liǎng pài tóng chū yī yuán， zhǐ zài yíng qiú shēng huó de fāng fǎ shàng yòu qí bù tóng qū shì 'ér yǐ。 zài cóng dòng wù jiè yán zhī， yì jiàn yòu liǎng dà fēn pài， qí bù tóng yì zài shēng huó fāng fǎ shàng： jié zhī dòng wù yǐ xún hū běn néng， ér yǐ fēng ruò yǐ wéi qí dài biǎo； jǐ chuí dòng wù zé qū xiàng hū lǐ zhì， wéi rén lèi nǎi xìn hū qí yòu chéng jiù， qí tā gāo děng dòng wù wèi zhī bàn tú 'ér fèi kě yě。 　　 lǐ zhì duì yú běn néng 'ér shuō， shí wéi hòu qǐ zhī yī zhǒng fǎn hū běn néng de qīng xiàng。 sú cháng fēi yǐ“ rén wéi de”、“ tiān rán de” duì dài 'ér yán zhī hū ? běn néng zhèng shì suǒ wèi tiān rán de； ér rén zhī yòu wéi yě， bì yǐ yì shí chū zhī， yì shí jí cóng lǐ zhì kāi zhǎn chū lái。 yóu hū zhí wù、 dòng wù tóng chū yī yuán， suī yì qí qū xiàng 'ér zhōng bù xiāng lí yě， lǐ zhì、 běn néng yì fù yī yuán suǒ chū， shì ruò xiāng fǎn 'ér bù xiāng lí。 jǐ chuí dòng wù zhī zài lǐ zhì shàng fā zhǎn bù zú zhě， réng bì yǐ zhòng běn néng yǐ shēng huó。 shuō gāo děng dòng wù fèi yú bàn tú zhě， jí wèi cǐ 'ěr。 　　 wú shū zhī yán rén xīn， hún kuò tōng cháng suǒ wèi shēng lǐ xiàn xiàng zhě zài nèi。 chéng yǐ shēng lǐ xiàn xiàng、 xīn lǐ xiàn xiàng yī chū yú shēng mìng biǎo xiàn， héng xiāng lián guàn， qiáng wéi fēn bié fēi yí yě (1)( jī tǐ nèi zài de shēng lǐ biàn huà， héng yǐn qǐ xīn lǐ shàng de biàn huà 'ér biǎo jiàn yú wài zài xíng wéi； ér fán shì yī jīng xíng dòng qǐ lái yì lì jí yǐng xiǎng dào jī tǐ nèi bù shēng lǐ shàng 'ér yòu biàn huà。 liǎng miàn xún huán hù wéi yīn guǒ， dài nán jiū jié。 )。 yóu cǐ 'ér yán zhī， rén lèi shēng huó bǐng zì xiān tiān， yòu lài běn néng， dài wú yǐ yì hū dòng wù； hé yǐ shuō rén lèi dú chéng jiù dé lǐ zhì， ér gāo děng dòng wù nǎi fèi yú bàn tú ? cǐ qí fēn pàn hé zài ? qí suǒ yǐ yòu cǐ fēn pàn de guān jiàn yòu hé zài ? 　　 shì jiù bā fǔ luò fū xué shuō jù tǐ zhǐ diǎn zhī： qí suǒ wèi wú tiáo jiàn fǎn shè zhě gài shǔ běn néng； qí suǒ wèi tiáo jiàn fǎn shè zé bù lí běn néng 'ér xiàng yú lǐ zhì fā zhǎn zhī jiàn duān。 fán cǐ jiē qí suǒ wèi dì yī xìn hào xì tǒng， wéi rén lèi yǔ gāo děng dòng wù suǒ tóng jù。 qí suǒ wèi dì 'èr xìn hào xì tǒng， yì jí xìn hào zhī xìn hào zhě， zé lǐ zhì zhī néng shì， ér wéi rén lèi suǒ dú shàn yǐ。 cǐ jí qí fēn pàn zhī suǒ zài yě。 lǐ zhì duì yú běn néng， yuán bù guò shì shēng huó fāng fǎ shàng qū xiàng bù tóng de wèn tí， rán qí fǎn běn néng de qīng xiàng fā zhǎn dào mò hòu tū biàn shí， què biàn chéng rén lèi shēng mìng běn shēn xìng zhì gēn běn bù tóng liǎo ( bù zài jǐn jǐn shì shēng huó fāng fǎ shàng bǐ jiào de bù tóng )。 yóu cǐ yī gēn běn xìng de biàn huà， suì shǐ rén lèi chéng jiù dé lǐ zhì， ér qí tā dòng wù gài hū qí wèi néng yān。 yǔ qí guān jiàn suǒ zài， jí zài cǐ。 -- fán cǐ dāng yú xià jié xiáng zhī。 　　 zhè lǐ jiāng wéi lǐ zhì yǔ běn néng zuò yī xiē bǐ jiào， xiān shēng xù jǐ jù huà。 lǐ zhì、 běn néng jiē jìn jǐ shí nián zì wài shū rù zhī yì míng。 lǐ zhì huò yì zhì huì， huò yì lǐ xìng， ér wú shū yú cí sān cí gè yòu qí bù tóng yòng chǎng， bù xiāng hùn tóng； qí suǒ jù yì yì fēn bié， bì jiù wú shū qián hòu wén qiú zhī， bù kě yǔ sú xiāng làn。 běn néng yī cí suī xiān yì yì， rán zài guó wài xiān duō làn yòng， guó nèi suí zhī bù miǎn； qí hán yì chū rù mò zhǔn， yì wàng dú zhě xì shěn zhī wú shū， nǎi dé qí zhǐ。 yǐ xià shì xíng bǐ jiào。 bǐ jiào zhī， jí suǒ yǐ shuō míng zhī yě。 　　 běn néng、 lǐ zhì wéi xīn lǐ xué shàng liǎng gè míng cí， fēn zhǐ qí xìng zhì shàng fāng shì shàng bǐ cǐ xiāng yì de shēng mìng huó dòng 'ér shuō。 suī liǎng zhě zài gāo děng dòng wù hé rén lèi tóng jiàn yòu zhī， rán lǐ zhì tè zhù jiàn yú rén lèi shēng huó zhōng， yīn jí yǐ suǒ jiàn yú rén lèi zhě wéi qí dài biǎo xíng； dòng wù shēng huó tè yǐ shì hū běn néng， yán běn néng yìng jí yǐ dòng wù shì běn néng wéi zhǔn。 　　 běn néng、 lǐ zhì zhī yì qù， jiē yuán shēng wù jī tǐ gòu zào jí qí jī néng zhī yòu yì 'ér lái。 cǐ jí shì shuō： fán xīn zhī bù tóng jiē yuán shēn zhī bù tóng 'ér lái； shēng mìng biǎo xiàn zhī bù tóng， héng yīn shēng lǐ jiě pōu xué shàng yòu qí tiáo jiàn zhī bù tóng zài yě。 dàn běn néng huó dòng jǐn jiē yú shēng lǐ jī néng， shí fēn kào jìn shēn tǐ； lǐ zhì huó dòng biàn bù rán， jiào yuǎn yú shēn tǐ， zhǐ zhù yào guān xì dào dà nǎo 'ér yǐ。 　　 běn néng shì gè tǐ shēng mìng shòu zhǒng zú yí chuán 'ér yǔ shēng jù lái de shēng huó néng lì ( huò qí dòng xiàng )， jì bù néng cóng gè tǐ shēng mìng zhōng chú qù zhī， yì fēi kě yú qí yī shēng zhōng 'ér huò dé。 xīn lǐ xué shàng suǒ shuō běn néng yǔ shēng lǐ xué shàng suǒ shuō fǎn shè， suī yào qū bié fāng hǎo， què yòu shí shí nán yú qū fēn zhī (1)( qǐng cān kàn《 dà nǎo liǎng bàn qiú jī néng jiǎng yì》 zhōng dì yī jiǎng， bā fǔ luò fū zhù， gē shào lóng yì， shàng hǎi wén tōng shū jú 1953 nián chū bǎn。 )。 gāo děng dòng wù tóu nǎo xiāng dāng fā dá， lǐ zhì yòu suǒ méng qǐ， qí běn néng zhī jiāng yìng huà ( jī xiè xìng ) jí yòu suǒ jiǎn qīng， ér jiē shòu hòu tiān shēng huó jīng yàn yǐng xiǎng。 bā fǔ luò fū tiáo jiàn fǎn shè de yán jiū suǒ dé yǐ jìn xíng zhě zài cǐ； gǒu mǎ zhī shǔ kě jiā yǐ zhǒng zhǒng xùn liàn zhě zài cǐ。 dào rén lèi， dà nǎo tè jiàn fā dá， lǐ zhì dà qǐ， qí yǎn zì dòng wù zǔ xiān de zhǒng zhǒng běn néng gèng dà dà chōng dàn、 sōng chí、 xuē ruò， shèn qiě pín fá， héng yòu dài hòu tiān mó fǎng liàn xí nǎi dé yǎng chéng qí shēng huó néng lì。 shì gù yìng zhī chún cuì běn néng zài gāo děng dòng wù yǐ jīng bù duō， zài rén lèi gèng nán dé jiàn zhī。 fán yán běn néng zhě， bù guò zhǐ qí jī běn shàng hái shì zhǒng zú yí chuán xià lái de 'ér yǐ， gù fēi wú hòu tiān jīng yàn yǐng xiǎng yú qí jiān。 fán bù yán běn néng zhě， qí zhōng yòu fēi wú běn néng yīn sù zài， zhǐ bù guò tā zài jī běn shàng shì cóng jīng yàn xué xí 'ér dé jiàn lì 'ěr。 　　 cóng yǔ shēng jù lái 'ér yán， lǐ zhì gù yì běn néng yě。 wǒ men shuō lǐ zhì wéi hòu qǐ zhī yī zhǒng fǎn běn néng de qīng xiàng zhě， guǒ hé wèi hū ? běn néng shì shēng lái yī xiàng yī xiàng zhuān yè huà de néng lì， gè xiàng běn néng zài shēng huó shàng gè yòu qí tè dìng yòng tú huò mìng yì； ér lǐ zhì fǎn zhī， qīng xiàng yú yòu pǔ fàn zhī yòng。 suī qí shì xiāng fǎn， ér yī yuán suǒ chū， gù bù xiāng lí。 dāng shēng wù shēng mìng xiàng lǐ zhì fā zhǎn zhī shí， jí qí běn néng huò dàn tuì， huò sōng chí， huò xuē ruò zhī shí。 cǐ yī cháng yī xiāo。 jí shì zhì néng -- zhǐ qí chū zì tiān rán fēi sī lǜ zhě， yì jí zhǐ shēng mìng -- yī xiàng yòng yú zhuān tú zhě gǎi xiàng pǔ fàn yòu yòng 'ér zhuǎn huà。 cǐ yī zhuǎn huà guò chéng， shì bì xiāo róng、 chí jiě liǎo nà xiē yù xiān zhù dìng de jī kuò， ér wéi hòu tiān liú xià kōng lái yǐ yīn shì zhì yí duō fāng chuàng zào zhī kě néng。 běn néng shēng huó wú jiè yú jīng yàn， ér lǐ zhì shēng huó gù bì zī yú jīng yàn zhě zài cǐ。 　　 yī gè dòng wù shì yī gè huó dòng zhōng xīn， qí zhī jué shì wéi huó dòng 'ér yù bèi de， yì jí tōng guò gǎn guān、 shén jīng 'ér cǐ yī zhōng xīn nǎi yǔ qí huán jìng fā shēng qí kě néng yòu de huó dòng guān xì。 zài běn néng shì jí zhī jí xíng， zhī xíng hé yī， bù fēn bù gé。 cǐ jí shì shuō： cǐ yī huó dòng zhōng xīn yī dàn yǔ qí mǒu xiē tè dìng yòu guān huán jìng xiāng jiē chù， biàn lì shí dì、 zhí jiē dì、 jǐn qiē dì fā shēng qí héng dìng bù yì zhī guān xì 'ér huó dòng qǐ lái。 qí zhī、 qíng、 yì ( xíng ) yī guàn 'ér xià， pō sì yī tōng diàn liú， jī xiè jí xíng xuánzhuàn zhě rán。 zài qí tè dìng guān xì ( cǐ yún yòu guān jiān kuò hòu tiān xíng chéng zhī tiáo jiàn fǎn shè guān xì ) de huó dòng duì xiàng zhī wài， màn bù jīng xīn， jì xiǎnyòu suǒ xíng， yì xiǎnyòu suǒ zhī。 rén wéi dòng wù zhī yī， tóng yàng shì yī gè huó dòng zhōng xīn， qiě wú yí shì yī gè huó dòng lì gèng dà gèng dà， dà dào bù kě bǐ nǐ de huó dòng zhōng xīn。 qí zhī wéi xíng de yù bèi， jī běn shàng shì bù biàn de。 dì yǐ qí yōu yú lǐ zhì， zhī xíng zhī jiān wǎng wǎng hěn yòu jiàngé。 jiàngé miǎo yuǎn zhě， lí zhī yú xíng， wéi zhī 'ér zhī， zì chéng yī zhǒng huó dòng 'ér dān dú xíng zhī。 fán suǒ wèi kē xué zhī shí yǐ zhì yī qiē xué wèn xī chū yú cǐ。 fǎng fó chū bùwèi xíng de yù bèi， ér shí jì shàng réng bù wài chǔ bèi qǐ lái， yǐ wéi hòu cǐ xíng dòng jìhuà zhī yòng； ér qí wú kě bǐ nǐ de wěi dà huó dòng lì yì jí chū yú cǐ yān。 　　 yú cǐ jì yě， bì dāng zhù yì： wú rén zhī yòu zhī yǔ xǔ duō gāo děng dòng wù zhī yòu zhī， suī tóng shǐ zì shì、 tīng děng gǎn jué， dàn yīn qí gǎn guān gòu zào jī néng bù tóng， qí wù zhǒng shēng huó bù tóng， nǎi gè yì qí suǒ fǎn yìng (1)( dòng wù zhǒng zhǒng bù tóng， shēng huó gè yì， qí gǎn jué jìng jiè gè zì wéi yī shì， wèi kě xiāng bǐ kuàng。 lüè yán zhī： gǒu zhī xiù jué tè jiàn líng mǐn， rán qí shì jué què zhǐ néng kàn dào wù tǐ xíng xiàng dà xiǎo míng 'àn hé yùn dòng， ér bù biàn wù xíng xì mù， yì wú zhēn zhèng sè jué； niǎo lèi shì lì yī bān jí mǐn ruì， qí tiáojié shì jù de néng lì yóu kě jīng， ér zài shēng lǐ shí yàn shàng què zhèng míng niǎo shì yòu sè jué de。 )； gèng qiě yóu yú lǐ zhì、 běn néng zhī yì qù， ér yòu qí xìng zhì shàng zhī jī běn bù tóng。 shì wéi bǐ jiào rú cì： 　　 dòng wù běn néng zhōng zhī suǒ gǎn zhī hǎo xiàng jù tǐ de yī gè diǎn， wú rén lǐ zhì zhōng zhī suǒ gǎn zhī hǎo xiàng yī gè miàn； qián zhě shì jí zhōng de， hòu zhě zé dà dà fàng kuān fàng yuǎn qù， ér yòu guǎng dà kōng jiān zhǎn xiàn yú qí qián； 　　 dòng wù běn néng zhōng zhī suǒ gǎn zhī， qíng wèi nóng liè， lì jí yǐn fā xíng dòng， dòng xiàng jué dìng， sì wán chéng qí huó dòng jí suǒ yǐ wán chéng qí zhī shí； wú rén lǐ zhì zhōng zhī suǒ gǎn zhī， yī bān shuō lái qíng wèi bù wú 'ér bǐ jiào píng dàn， dòng xiàng sì yòu 'ér wèi yún jué dìng， gù bù bì jí yòu xíng dòng， ér yào zài lián shǔ yú guò qù jīng yàn， nà rù zì jǐ zhī shí xì tǒng zhōng， dé yī míng què zhī guān niàn、 gài niàn 'ér hòu qí zhī shí nǎi yún wán chéng； 　　 běn néng suǒ dé kě shuō wéi shí tǐ zhī zhī shí， lǐ zhì suǒ dé zé wéi kōng shì zhī zhī shí； 　　 běn néng zhī zhī duì yú shēng mìng huó dòng kě shuō wéi zhí jiē de、 duàn dìng de， lǐ zhì zhī zhī duì yú shēng mìng huó dòng kě shuō wéi jiān jiē de shè dìng de (2)( shè dìng yún zhě shè qí rú shì dìng jiāng rú hé rú hé yě。 )； běn néng de duì xiàng yǐ qí tè dìng gù yòu xiàn， lǐ zhì zhī yòng zé pǔ fàn jí yú yī qiē 'ér wú xiàn。 　　 cǐ zhōng yī gè yào diǎn， jí zài wú rén shēng mìng zhōng biàn dài lái jìng yǐ guān wù de tài dù ( suǒ wèi“ lí zhī yú xíng， wéi zhī 'ér zhī” )。 jìng guān yì jí kè guān， yì kě yún wù guān。 cóng wú rén gǎn jué、 zhī jué kāi shǐ， jí ruò yòu“ wù zhì” guān niàn zhī xíng chéng， yòng yǐ gài kuò hū qí suǒ jiē chù dào yī qiē。 jí yù yòu bù dà shì yòng zhě， yì fāng biàn jiǎ jiè yòng zhī yú yī shí。 cǐ yǔ guǎng dà kōng jiān zhī zhǎn xiàn yòu guān。 wù tǐ jì zhàn yòu kōng jiān wèi zhì， wù tǐ yí dòng yì jiè kōng jiān 'ér dé biàn。 wù zhì guān niàn zhī xíng chéng yǔ kōng jiān guān niàn zhī xíng chéng yào bù kě fēn。 yǔ zhòu wàn xiàng fāng zài biàn huà liú zhuǎn bù dìng， shū nán jiā yǐ zhǎng wò。 rán bù qiú bī zhēn 'ér jǔ qí dà lüè， jié qǔ yī shí suǒ xiàn zhě gù dìng huà zhī， yǐ biàn zhǎng wò wéi guī huá shè jì zhī suǒ zī， shí shǔ bì yào (1)( cǐ chù yìng cān kàn shàng wén jiǎng jiě《 máo zé dōng xuǎn jí》 zhōng《 lùn chí jiǔ zhàn》 yī wén lùn zuò zhàn jìhuà yī duàn huà nèi zhī gè diǎn。 )。 wù zhì yī ruò bì wéi gù tǐ zhě， qí guān niàn xíng chéng dài běn yú cǐ。 　　 wǎng zhě bǎi gé sēn chàng lùn： lǐ zhì bù zhī yòu zhēn shí， héng jiǎ jiè kōng jiān yǐ bǐ nǐ shí jiān； lǐ zhì bù zhī yòu zhēn dòng， héng jiǎ jiè lián xù wēi biàn zhī gù dìng zhuàng tài yǐ dài biǎo bù róng jié duàn zhī dòng liú。 yòu cháng wèi“ lǐ zhì de zhī shí ( bèi yuē zhì yú qí duì xiàng )， qí nèi róng yǔ xíng shì shí nǎi hù xiāng shì yìng yǐ chéng； lǐ zhì gù mó jiē hū wù zhì， wù zhì yì shùn yìng hū lǐ zhì”。 fán cǐ jiē zhì lǐ míng yán， zhí dé jǔ chū。 xiàn fù qí yīng yì wén bèi kǎo。 　　Matterandformofintellectualknowledge(restrictedtoitsownobject)areseentobeengenderingeachotherbyareciprocaladaptation,intellectmodellingitselfoncorporeityandcorporeityonintellect.(2)( jiàn bǎi gé sēn zhù《 chuàng huà lùn》 ( yīng yì běn ) dì 381 yè。 ) 　　 dì sì jié lǐ zhì yǔ běn néng ( xià ) 　　 rén lèi shēng huó yǐ zhòng lǐ zhì 'ér fēi yǐ zhòng běn néng， yú hé zhēng zhī ? cǐ bù nán cóng xià liè sān shì qǔ zhēng。 qí yī， yǐ běn néng yǐ shēng huó zhě， qí shēng huó zhōng suǒ xū gōng jù jí yù hū qí shēn tǐ， ruò bù jiǎ wài qiú 'ér zì zú。 dàn rén lèi fēi yú shēn wài zhì zào zhǒng zhǒng gōng jù 'ér yòng zhī， jīhū bù néng shēng huó。 qí 'èr， yǐ běn néng yǐ shēng huó zhě， yī shēng xià lái ( huò yú duǎn qī nèi ) jí jù yòu qí shēng huó néng lì， rán bì shēng yì jí rú qí suǒ néng zhě 'ér zhǐ。 rén zhī shēng yě， chū ruò wú yī néng， qí zú yě nǎi wú suǒ bù néng。 cǐ jí yǐ zhòng xiān tiān běn néng yì huò yǐ zhòng hòu tiān xué xí zhī fēn yì。 fán jǐ chuí dòng wù zì yú lèi yǐ qì yú gè gāo děng dòng wù， shì qí yòu tǐ wèi chéng shú qī zhī ruò cháng ruò duǎn， ér qí wù zhǒng zài lǐ zhì fā zhǎn shàng shú yōu shú chù kě zhī yě。 rán jí qí zhōng cǐ qī zuì cháng zhě rú líng cháng lèi， yǐ shì rén lèi yóu yuǎn yuǎn bù dé xiāng bǐ； rén lèi 'ér tóng qī zhī cháng， gài shí shù bèi zhī bù zhǐ yě (1)( cān kàn kǎ sà tè jīn zhù《 yīng 'ér gāo jí shén jīng huó dòng gài lùn》 ( zhōng yì běn， 1957 nián běi jīng kē xué chū bǎn shè chū bǎn )。 qí zhōng zhǐ chū yīng 'ér chū shēng dà nǎo xíng tài hé jī néng jūn jiǎn dān， qí fā yù chéng shú shì yī cháng qī fù zá guò chéng。 yòu dà nǎo pí zhì zài zhī tǐ yùn dòng fā zhǎn zhōng suǒ qǐ zuò yòng yù dà zhě， xīn shēng yòu tǐ ( bǔ rǔ lèi yǐ zhì rén lèi ) de yùn dòng néng lì jiù yù chā， qí yòu dài zhú jiàn fā zhǎn de shí jiān jiù yù cháng， ér dāng qí mò hòu chéng shú shí yì jí yù fù yòu duō yàng fù zá biàn huà。 -- cǐ jiù yùn dòng 'ér shuō。 　　 zài cān kàn jīng qí chéng zhù《 zhī jué duì shí jiàn de yǐ lài guān xì》 yī wén ( jiàn 1964 nián 4 yuè 15 rì《 rén mín rì bào》 xué shù yán jiū lán )。 wén zhōng chǎn míng rén lèi de zhī jué shì zài shēng huó shí jiàn zhōng fā zhǎn xíng chéng qǐ lái de， bù shì tóng gǎn jué yī qǐ shēng jiù de。 rú shēng máng 'ér fù míng zhī rén， kāi shǐ zhǐ jiàn míng 'àn hé yán sè， què fēn bù qīng wù tǐ de dà xiǎo xíng zhuàng hé yuǎn jìn。 zài tā kàn lái wài jiè shì mó hú yī piàn， hǎo xiàng yào jiē chù dào zì jǐ de yǎn jīng。 rú cǐ zhī lì shèn duō。 -- cǐ jiù zhī jué 'ér shuō。 )。 qí sān， yǐ běn néng wéi shēng huó zhě wèi tuō lí zì rán zhuàng tài， zhǐ xū shēn tǐ zhǎngchéng jí néng zì yíng shēng huó， ér rén lèi bù rán。 suī zài yuǎn gǔ chū mín shè huì wèi yòu wén zì zhě， yì bì yòu qí yǔ yán； wèi yòu zōng jiào fǎ zhì zhě， yì bì yòu qí jìn jì fēng shàng； nǎi zhì yǐn shí qǐ jū、 qì wù、 gōng shì， yī qiē zǒng chū rén wéi， fēi fù zì rán， yīn 'ér jiē bì dài xué xí nǎi néng shì yìng qí qún de shēng huó。 cǐ shè huì xué suǒ wèi“ chāo yòu jī tǐ jiè” (superorganism) zhě， shè huì wén huà suī qiǎn zhì yì bì cún zài。 yī gè rén gù fēi tú shēn tǐ fā yù chéng shú， jí kě wéi qí shè huì yī chéng yuán 'ér shēng huó yě。 yī yán zǒng kuò： rén lèi de shēng huó néng lì、 shēng huó fāng fǎ， bì yǐ zhòng hòu tiān yǎng chéng hé qǔ dé， shì jí qí yǐ zhòng lǐ zhì zhī míng zhēng。 　　 shàng jié céng yán： 　　 lǐ zhì duì yú běn néng yuán bù guò shì shēng huó fāng fǎ shàng qū xiàng bù tóng de wèn tí， rán qí fǎn běn néng de qīng xiàng fā zhǎn dào tū biàn shí， què biàn chéng rén lèi shēng mìng běn shēn xìng zhì gēn běn bù tóng liǎo。 yóu cǐ yī gēn běn xìng de biàn huà， suì shǐ rén lèi chéng jiù dé lǐ zhì， ér qí tā dòng wù gài hū qí wèi néng yān。 yǔ qí guān jiàn suǒ zài， jí zài cǐ。 　　 jīn cǐ jié jí jiù cǐ guān jiàn wèn tí yī wéi chǎn shuō。 　　 suǒ wèi shēng huó fāng fǎ， fēi suǒ yòng yǐ jiě jué shēng huó wèn tí zhě hū ? ér suǒ wèi shēng huó wèn tí zhě， cóng yī qiē shēng wù suǒ yòu shēng huó kàn qù， yào bù wài gè tǐ shēng cún、 zhǒng zú fān yǎn liǎng dà wèn tí 'ér yǐ。 wéi rào cǐ liǎng dà wèn tí yù wéi pèi bèi suǒ xū yòng zhī zhǒng zhǒng fāng fǎ shǒu duàn， suí dòng wù shēng mìng yǐ jù lái zhě， jí suǒ wèi běn néng yě。 dòng wù jiè běn néng yǐ shēng huó， qí suǒ zhī suǒ xíng yòu zhǐ hū cǐ， mò néng yòu wài。 bì shēng suǒ shì， wéi zài tú cún 'ér chuán zhǒng yú hòu； chuán zhǒng yì zhǐ shì chóngfù hū cǐ 'ér bù yǐ， gèng wú qí tā。 cǐ suǒ yǐ bā fǔ luò fū suǒ wéi gāo jí shén jīng huó dòng zhī yán jiū， shè dòng wù shēng mìng zhōng xiān tiān shēng lái héng dìng bù yì zhī lá jī fǎn yìng guān xì ( jí běn néng )， jí wú suǒ jiè yǐ jiàn lì qí tiáo jiàn fǎn shè， ér shǒu yào zhī lá jī wù jí yǐn shí yě。 cóng tiáo jiàn fǎn shè shàng fǎn fù yán jiū zhī suǒ dé， gù jiàn gāo děng dòng wù shēng huó yòu mǒu xiē xùn liàn huò kuò zhǎn zhī kě néng guī lǜ， rán yòu hé céng yuè chū liǎng dà wèn tí zhī wài yé ? 　　 qí suǒ fā jiàn ruò shāo yuǎn yú liǎng dà wèn tí zhě， rú tàn jiū zhī běn néng、 yóu xì zhī běn néng、 zì yóu jì qiú zhī běn néng (1)( cān kàn《 dà nǎo liǎng bàn qiú jī néng jiǎng yì》 yī shū dì 13 yè。 )， fēi néng wài yě， zhǐ shì gāo děng dòng wù shēng mìng zēng qiáng 'ér lǐ zhì qǐ méng zhī xiǎn shì 'ěr。 lǐ zhì qǐ méng， jí cóng běn néng zhī xiá 'ài 'ér shāo shāo xiàng yuǎn kāi tuò qù。 　　 gāo děng dòng wù lǐ zhì qǐ méng zhī biǎo zhēng jí zài qí dà nǎo fā dá。 dà nǎo zhī fā dá， jí zhì lì zhī fā dá yě。 qí shēng mìng zhī suǒ zhuózhòng， jí cóng xíng 'ér yí yú zhī。 gù qí zhī nǎi suǒ yǐ wéi xíng zhī xìng zhì yǐ rán bù gǎi。 qǐng suǒ wèi ruò shāo yuǎn yú liǎng dà wèn tí zhě， jí qí xīng qù zhī suǒ jí， huò yún guān xīn liú yì zhě， shāo guǎng fàn 'ěr。 xīng qù ( huò guān xīn liú yì ) qí guàn hū zhī yǔ xíng 'ér wéi qí gǔ suǐ zhě hū。 wú xīng qù bù kě néng yòu zhī； wú xīng qù bù kě néng yòu xíng。 dī děng dòng wù xīng qù zhì 'ài， qí zhī yǔ xíng láo gù zài liǎng dà wèn tí shàng。 gāo děng dòng wù tàn jiū zhī běn néng mì jiē yú qí fáng wèi běn néng 'ér lái， qí qù liǎng dà wèn tí wèi yún yuǎn yě。 ruò líng cháng lèi ( yuán hóu、 xīng xīng ) zhī yòu hǎo qí xīn (2)( cān kàn《 kē xué dà gāng》 ( shāng wù yìn shū guǎn chū bǎn ) dì qī piān《 xīn zhī chū xiàn》 zhōng《 yuán hóu zhī xīn》 yī duàn jí qí qián hòu zhī suǒ lùn shù。 )， nǎi sì jiào yuǎn。 zhì yú rén lèi 'ér yòu zhī shí yù yān， xīng qù guǎng fàn， wú suǒ bù dào， sī kě wèi zhī yuǎn yǐ。 　　 zhī shí yù fàn jí yú yī qiē yǔ liǎng dà wèn tí miǎo wú gān shè zhī shì wù， ér zài kē xué jiā、 zhé xué jiā què mò bù kě wéi zhī wàng qǐn fèi shí。 cǐ qí xīng qù zhī wú biān kuò zhǎn guǒ yóu hé 'ér lái ? jí yóu lǐ zhì fǎn běn néng qīng xiàng zhī fā zhǎn lái yě。 dòng wù de běn néng shēng huó， yú qí tè dìng xiāng guān zhī shì wù qíng wèi nóng liè， ér yú cǐ wài zé mò bù guān xīn。 shì jiè zì guǎng dà、 zì fù lì， quán yǔ tā wú yù yě。 lǐ zhì fǎn zhī， jiàn cóng tè dìng guān xì zhōng sōng chí yǐ zhì zuì hòu tuō kāi。 wéi qí bù jū dìng zài yòu xiàn guān xì shàng， ér hòu qí kě néng yòu zhī guān xì nǎi wú biān jì zhī kě yán。 huò guān zhù yú cǐ， huò guān zhù yú bǐ。 duì yú rèn hé shì wù jūn kě fā shēng xīng qù， zhèng wéi qí duì yú rèn hé shì wù yì kě méi yòu yī dìng xīng qù， shèn zhì yī xiē xīng qù bù shēng。 xīng qù bù shēng zhě， wèi cǐ xīn zhī néng jìng yě。 zhèng wéi qí néng jìng， shì qí suǒ yǐ néng dòng。 jìng yě dòng yě， gè néng zhēn hū qí jí， shēng mìng fā zhǎn zhì rén lèi 'ér jìng jiè dà bì。 shì jiè zhī guǎng dà fù lì shí suí rén lèi shēng mìng zhī fā zhǎn 'ér lái zhě， cǐ bù kě bù zhī。 　　 dòng wù shì yào dòng de， yuán wú liǎo hū jìng yě； rán jìng jí cóng dòng zhōng fā zhǎn chū lái。 běn néng jíqiè yú zhī hòu zhī xíng， jí piān hū dòng； lǐ zhì zhuózhòng hū xíng qián zhī zhī， jí piān hū jìng yǐ。 lǐ zhì fā dá yún zhě， fēi yòu tā yě， jí shì jiǎn ruò shēn tǐ gǎn guān duì yú jù tǐ shì wù jìn sì jī xiè de fǎn yìng zuò yòng， ér kuò dà dà nǎo xīn sī zuò yòng； qí xìng zhì wéi xíng dòng zhī qián de yóu yù shěn liàng。 yóu yù zhī zhōng zì yòu mǒu zhǒng chéng dù zhī lěng jìng zài； gèng jiā yán cháng fā zhǎn， zú dá yú chún jìng。 shè ruò qí jìng yě， bù lí hū shēng huó shàng yī zhǒng fāng fǎ shǒu duàn， zé yì biàn xíng zhī dòng 'ěr。 rán ruò tū pò jú xiàn， gèng yǔ shēng huó wèn tí wú shè， fēi fù kě yǐ rèn hé fāng fǎ shǒu duàn mù zhī zhě， zé shì qí běn zhì bù tóng， bù wèi yuē chún jìng bù dé yě。 　　 huò wèn： yī qiē shēng wù de shēng huó bù wài liǎng dà wèn tí； rén yì shēng wù zhī yī 'ěr， rén lèi suī yòu fù lì táng huáng zhī wén huà shēng huó， zǒng bù guò huò zhí jiē huò jiànjiē guān xì yú liǎng dà wèn tí 'ér yǐ； yào yì hé néng chū qí wài yé ? dá zhī yuē： rén wéi yī zhǒng shēng wù shì qí yī miàn， rén dà bù tóng hū yī bān shēng wù shì qí yòu yī miàn； rén lèi shēng huó tóng yàng dì yíng huí yú liǎng dà wèn tí shì qí yī miàn， rén lèi shēng huó zú fēi liǎng dà wèn tí suǒ dé 'ér xiàn zhī zhě shì qí yòu yī miàn。 　　 cóng xiàn cún shēng wù zhī shēng huó shì shí kàn qù， xìn mò néng yòu wài yú tú shēng cún yǔ fān zhí zhī liǎng shì zhě， rán bù kě suì wèi shēng mìng běn xìng wéi zài yǐ jiě jué cǐ liǎng dà wèn tí wéi shì yě。 cǐ liǎng dà wèn tí zài zhí wù kě bù wèi yòu qí jiě jué zhī dào hū ? héwèi guò qù jìn huà chéng zhōng shàng yòu dòng wù zhī bié chū ? zài dòng wù zǒu běn néng zhī lù zhě， kě bù wèi dé qí jiě jué zhī dào hū ? héwèi yóu yòu lǐ zhì fǎn běn néng qīng xiàng zhī hòu qǐ ? liǎng dà wèn tí zài shēng wù jiè gè bù tóng wù tǐ， suī wèi zì shǐ jì gè dé qí jiě jué wú bù kě chū。 gù guò qù shēng wù jiè yóu céng céng chuàng xīn， jìn huà zhī bù yǐ， qǐ bù chōng fēn zhèng míng shēng mìng běn xìng zhī bù zài cǐ hū ? shēng mìng běn xìng shì zài wú zhǐ jìng dì xiàng shàng fèn jìn； shì zài zhēng qǔ shēng mìng lì zhī kuò dà， zài kuò dà ( tú cún、 chuán zhǒng， gài suǒ yǐ bù duàn kuò dà )； zhēng qǔ líng huó， zài líng huó； zhēng qǔ zì yóu， zài zì yóu。 shì yī dì shì shēng wù jìn huà zhī lì shǐ jù bù yuè rán kě jiàn。 rán cǐ zài xiàn cún shēng wù jiè gài yǐ bù kě dé jiàn yǐ。 wéi yī dài biǎo cǐ shēng mìng běn xìng zhě， jīn wéi rén lèi 'ěr。 -- rén zhī dà bù tóng hū yī bān shēng wù zhě zài cǐ； rén lèi shēng huó zú fēi liǎng dà wèn tí suǒ dé 'ér xiàn zhī zhě zài cǐ。 　　 rén lèi guǒ hé cóng 'ér dé tū pò liǎng dà wèn tí zhī jú xiàn hū ? cǐ jí yǐ lǐ zhì zhī fǎn běn néng， ér liǎng dà wèn tí gù jì tuō yú zhǒng zhǒng běn néng zhī shàng yě。 běn néng huó dòng wú bù bàn yòu qí xiāng yìng zhī gǎn qíng chōng dòng yǐ jù lái。 lì rú dǒu zhēng yǔ fèn nù xiāng jù， táo bì yǔ jīng kǒng xiāng jù， cí róu zhī qíng cóng shǔ yú fù mǔ de běn néng， ér liǎng xìng de běn néng zé yǔ qí gù yòu yī zhǒng gǎn qíng chōng dòng bù kě fēn。 rú shì kě yǐ lèi tuī。 rán 'ér yī qiē gǎn qíng chōng dòng jiē zú wéi lǐ zhì zhī 'ài。 lǐ zhì héng bì zài gǎn qíng chōng dòng bǐngchú zhī xià -- huàn yán zhī， jí bì xīn qì níng jìng -- nǎi dé jìn qí yòng。 yú shì yī fēn zhī lǐ zhì fā zhǎn， jí píng qù yī fēn zhī gǎn qíng chōng dòng 'ér rù yú yī fēn zhī níng jìng； tóng shí duì yú liǎng dà wèn tí yì jí jiě tuō dé yī fēn zhī zì yóu。 jì xù fā zhǎn xià qù， yóu liàng biàn dá yú zhì biàn， rén lèi shēng mìng zú nǎi gēn běn fā shēng biàn huà， cóng 'ér tū pò liǎo liǎng dà wèn tí zhī jú xiàn。 　　 lǐ zhì zhī fā zhǎn yě， chū bù guò zài shēng huó fāng fǎ shàng bié bì xī jìng， gù jiāng gèng yòu yǐ qǔ dé liǎng dà wèn tí zhī jiě jué。 rán bù qī 'ér jìng yǐ yuè chū liǎng dà wèn tí zhī wài yān。 cǐ dài shēng mìng běn xìng zhēng qǔ líng huó、 zhēng qǔ zì yóu yòu bù róng jǐ zhě yú ? bǎi gé sēn cháng yú cǐ shè yòu pì yù yún：“ zì zuì dī jí yǐ zhì zuì gāo jí zhī shēng mìng， zì yóu hǎo xiàng shì jǐn xì yú liàn suǒ shàng， gè tǐ zuì duō zhǐ néng shēn zhāng zhì qí liàn zhī cháng dù wéi zhǐ。 dàn dào liǎo rén lèi què sì tū rán yī yuè 'ér liàn suǒ yì duàn。 (1)( jiàn yú bǎi gé sēn lùn wén jí《 xīn lì》 zhōng《 shēng mìng yǔ yì shí》 yī wén。 wén jí wéi hú guó yù yì， 1924 nián shāng wù yìn shū guǎn chū bǎn。 )。” cǐ jǐn xì zhī liàn suǒ gài zhǐ shēng wù tú shēng cún yǔ fān zhí zhī liǎng shì， ér yǐ liàn zhī cháng dù bù děng jiè yù zì yóu yú dì zhī bù děng。 qí liàn zhé duàn， jí yōu rán cháng wǎng wú dé 'ér xiàn zhī yǐ。 　　 dì wǔ jié rén lèi shēng mìng zhī tè shū 　　 shēng mìng fā zhǎn zhì cǐ， rén lèi nǎi yǔ xiàn cún yī qiē wù lèi gēn běn bù tóng。 xiàn cún wù lèi xiàn rù běn néng shēng huó zhōng， zhěng gè shēng mìng lún wéi liǎng dà wèn tí de yī zhǒng fāng fǎ shǒu duàn， yī zhǒng jī xiè gōng jù， jìn shī qí shēng mìng běn xìng， yǔ yǔ zhòu dà shēng mìng bù miǎn yòu gé。 ér wéi rén lèi zé shàng chéng shēng wù jìn huà yǐ lái zhī xíng shì， ér bù jū jū yú liǎng dà wèn tí， dé jì xù fā yáng shēng mìng běn xìng， zhì jīn fèn jìn wèi yǐ， wēi rán wéi yǔ zhòu dà shēng mìng zhī dǐng fēng。 　　 guān yú yǔ zhòu dà shēng mìng de huà， zhè lǐ yào jiǎng yī jiǎng。 　　 zài shēng wù jiè qiān tài wàn biàn， shǔzhī bù jìn， ér shí yī yuán suǒ chū。 kàn shàng qù ruò cǐ yī shēng mìng bǐ yī shēng mìng zhě， qí jiān kě fēn 'ér bù kě fēn。 shuō yǔ zhòu dà shēng mìng zhě， shì shuō shēng mìng tōng hū yǔ zhòu wàn yòu 'ér wéi yī tǐ yě (1)( cháng wén yī nóng jiā lǎo fù yún：“ bié kàn wǒ rén bèn， wǒ de shēn tǐ kě zhēn cōng míng。 jié qì lái dào liǎo， huò shì tiān qì yào biàn， tā dū xiān zhī dào ( zhǐ jīn gǔ suān tòng bù shì děng )。” zhōng guó gǔ yī jiā měi yán rén shēn bìng biàn yǔ tiān dì zào huà zhī qì yùn jié hòu xī xī xiāng lián tōng， xiāng yìng zhī。 dà dǐ yòu sù jí zài shēn zhě jiē yòu cǐ jīng yàn。 shì jí yǔ zhòu rén shēng yī tǐ bù gé zhī míng zhèng。 yòu céng jiàn《 cān kǎo xiāo xī》 ( běi jīng chū bǎn ) zhuǎnzǎi guó wài kē xué xīn wén， bào dǎo yīnyuè kě shǐ rǔ niú zēng jiā chǎn rǔ liàng， yīnyuè yòu kě shǐ jià hé jiā sù qí shēngzhǎng shuài。 cǐ jí shēng wù jiè qiān tài wàn biàn 'ér shí yī yuán suǒ chū， kàn shàng qù ruò cǐ yī shēng mìng bǐ yī shēng mìng zhě qí jiān kě fēn 'ér bù kě fēn zhī míng zhèng )。 jiǎng dào shēng mìng， shěshēng wù wú yǐ jiàn zhī； ér shēng wù zhī wéi shēng wù yě， qí bì duì zhào wú shēng wù 'ér hòu jiàn hū ! qǐng shì duì zhào lái kàn。 　　 rèn hé yī zhǒng wú shēng wù ( shí、 jīn、 chái děng ) rú qí yǔ wài jiè huán jìng gè zhǒng yīn sù ( kōng qì、 shuǐfèn、 yáng guāng nǎi zhì qí tā ) de yǐng xiǎng gé jué， shì kě yǐ bǎo cún zhe de。 dàn shēng wù zé xiāng fǎn。 tā zài zhè zhǒng gé jué qíng kuàng xià， jiù huì sǐ wáng， bù zài chéng qí wéi shēng wù。 shēng wù yī dìng yào bù duàn xī shōu tóng huà qí wài jiè huán jìng gè zhǒng yīn sù， yǐ hé chéng shēng huó wù zhì ( cǐ wèi tóng huà zuò yòng )， yòu bù duàn fēn jiě zhī， shì fàng chū“ néng” lái ( cǐ wèi yì huà zuò yòng ) yǐ huó dòng。 bì rú shì， tā cái shì huó shēng shēng de shēng wù。 yīn cǐ， zuì yào lǐng huì dào： shuō shēng wù shì bù kě néng yǐ qí jī tǐ wéi xiàn de。 bǎ shēng wù yòu xiàn de jī tǐ zhǐ mù wéi shēng wù zhī suǒ zài， shì yōng sú guān diǎn， bù kē xué de， bù hé shí jì de， zhì duō suàn yī zhǒng fāng biàn shuō fǎ。 cǐ jí shì： shí zài yīnggāi bǎ zhè chén jiù guān niàn kuò dà， lián xì zhe jī tǐ hé qí huán jìng dàngchéng yī gè zǒng tǐ lái kàn， ér bù yīnggāi tuō lí nà guān xì zhe shēng wù jī tǐ suǒ lài yǐ shēng cún de huán jìng yī qiē tiáo jiàn 'ér gū lì dì kàn tā。 ruò néng zhè yàng kàn， jì bù shì gū lì dì kàn liǎo， tóng shí yì jiù bù shì jìng zhǐ dì kàn。 yīn wéi dāng wǒ men lián xì zhe jī tǐ hé huán jìng shí， qǐ bù jiù shì cóng qí shēng wù de shēngzhǎng、 biàn huà、 huó dòng guò chéng lái kàn liǎo má ? shēng wù jì bù kě yǐ qí yòu xiàn zhī jī tǐ tǐ jī wéi xiàn yǐ， zé yì qǐ kě yǐ qí jī tǐ zhī yòu xiàn shēng cún qī jiān wéi xiàn ? cǐ zài shēng wù jī tǐ cóng qí shēng zhí jī néng 'ér fān yǎn bù jué， gù yǐ xiǎn shì zhī yǐ。 　　 fán yǐ yòu xiàn zhī jī tǐ jí qí yòu xiàn zhī shēng cún， gòu huá yī gè shēng wù guān niàn zhě， zhǐ shì wú rén yī zhǒng fāng biàn cuò zhì， bǐ biàn yú shè sī -- yì jí biàn yú shuō huà -- ér yǐ； shì shí shàng què shì huá bù chū qí fàn wéi jiè xiàn lái de。 rèn shí shēng mìng bì xiān rèn shí zhè bù róng xiàn gé， yì wú kě jiè huá zhī yī yì (1)(1971 nián 8 yuè kàn dào rú xià jǐ jù huà kě gōng cān zhèng： shēng mìng huó dòng tǐ xì chú liǎo bāo kuò jī tǐ běn shēn wài， hái yòu zǒng shì hé jī tǐ mìqiè lián xì zuò yòng de wù zhì huán jìng。 suǒ yǐ cóng guǎng yì shàng shuō shí tǐ jié gòu bù zhǐ zhǐ jī tǐ 'ér shì gài kuò liǎo jī tǐ yǐ jí qí huán jìng xiāng hù zuò yòng de zhěng gè wù zhì xì tǒng (《 zì rán biàn zhèng fǎ yán jiū tōng xùn》， 1966 nián， dì 'èr qī， dì 38 yè。 ))。 gài shēng mìng tuō yú jī tǐ yǐ wéi zhōng xīn 'ér lián tōng yú yī qiē； jì yòu qí jú shǒu zhī yī miàn， tóng shí gèng zhòng yào de shì yòu qí tōng líng zhī yī miàn。 tōng shì zhèng miàn， jú shì qí fù miàn。 rán jú shǒu zhī yī miàn shì sú yì jiàn， qí lìng yī miàn tōng líng zhī wú suǒ xiàn yě， duō wéi shì sú suǒ hū yān。 　　 shēng mìng běn xìng yào tōng bù yào gé， shì shí shàng běn lái yì yī qiē hún rán wéi yī tǐ 'ér fēi 'èr。 wú rén shēng mìng zhí yǔ yǔ zhòu tóng tǐ， kōng jiān shí jiān jù dōuwú xiàn。 gǔ rén“ tiān dì wàn wù yī tǐ” zhī guān niàn， gài běn yú qí qīnqiè tǐ rèn jí cǐ 'ér lái。 cǐ bì cóng zhāng mù sì wàng zhī sǎnluàn yì shí shōu liǎn、 qián mò、 yí hé dào shēng mìng běn shēn， yì jí cóng yòu suǒ duì dài zhuǎn rù wú suǒ duì dài fāng dé。 shì sú huò yǐ wéi nà suǒ wèi yī tǐ zhǐ shì yì shí shàng bǎ héng shù bù xiāng lián shǔ de yī qiē dōng xī hún kuò zài yī qǐ de yī gè jiǎ shè ( nǐ xiǎng ) guān niàn， wèi míng wú shí kě xiào (1)( qián yú dì sān zhāng zhōng shuō dào rén lèi dà nǎo zhù yào zài duì wài zhī shí， céng shēn yán cǐ duì wài zhī yún fēi bì zhǐ cǐ shēn zhī wài， suī shēn tǐ nèi bù wèn tí yì shì wài； cóng shēng mìng lái shuō， fán qí suǒ yù dào de wèn tí hé mò fēi wài hū ? rán 'ér xiǎo dé liǎo shēng mìng tōng hū yǔ zhòu wéi yī tǐ， chū wú fàn wéi kě yán， zhèng yòu kě shuō yī qiē mò fēi nèi， suī yuǎn zài qiān lǐ yì nèi chū。 hé gān dǎn zhī fēi qín yuè； hé qín yuè zhī fēi gān dǎn ? gài shēng mìng suī bì yòu suǒ píng jiè què wú xíng tǐ， bù zhàn yòu yī dìng kōng jiān， ér yī qiē kōng jiān yòu mò fēi tā de kōng jiān yě。 )。 　　 shì sú cuò wù gài yóu qí jiàn yòu kōng jiān， ér bù zhī kōng jiān zhī bù kōng。 zài kōng jiān shàng yì jí zài shì wù shàng， rén men wèile biàn yú yī shí de guī huá shè jì、 cāo zòng lì yòng 'ér yòu zhǒng zhǒng fēn huá bìng hé， ér bù wù qí bù kě yǐ dàngzhēn。 bù wù qí fēn yě， hé yě， yào bù guò lǐ zhì zhī néng shì 'ér yī chū yú rén zhī suǒ wéi； qí zài yǔ zhòu dà zì rán gù màn rán wú xiàn hún rán yī tǐ 'ěr， hé céng fēn hé zhī yòu zāi ! 　　 tè bié shì rén men cóng qí shàn cháng fēn huá de lǐ zhì， jí róng yì fēn huá chū kōng jiān shàng shí jiān shàng de zì jǐ gè tǐ lái， ér wài shì yī qiē， ruò bù xiāng gān。 cǐ yī cuò wù guān niàn， zài lǐ zhì fēn bié bù zú de dòng wù què bù huì yòu de； xiāng fǎn dì， tā shēng huó yú běn néng zhī zhōng， yī piàn tiān jī， dǎo fǎng fó jiào wéi jiē jìn yú shēng mìng de yī tǐ xìng。 dàn qí shí bù rán。 rén men de cuò wù chū yú hòu tiān rén wéi， néng cuò de jiù néng duì。 dāng rén lèi zhī shí jìn bù， cóng yì shí shàng qù fēn de， bù nán hái cóng yì shí shàng hé qǐ lái， jiū zhèng liǎo nà cuò wù。 zhè shì yī céng。 gèng zhòng yào de yī céng shàng zài qí hòu， nà jiù shì qīnqiè tǐ rèn dào yī tǐ xìng。 ér zài dòng wù zé yú cǐ zhī cuò yě duì yě jiē wú kě tán， kě wéi qí xiàn yú běn néng shēng huó， quē fá líng huó zì yóu zhī gù， qí zú xiàn yú běn néng、 quē fá zì yóu zhě， zé wéi qí dé cóng běn néng jiě jué liǎo liǎng dà wèn tí 'ér zì 'ān zì zú， bù gèng xiàng shàng fèn jìn zhēng qǔ zì yóu zhī gù。 yuán fū shēng wù zhī tú cún yě， chuán zhǒng yě， wú fēi yán zhǎn shēng mìng zhī xiàng shàng fèn jìn yú bù duàn bù jué。 jīn nǎi wéi tú cún 'ér tú cún， wéi chuán zhǒng 'ér chuán zhǒng， mí shī qí xiàng shàng fèn jìn zhī běn xìng， qí yú yǔ zhòu yī tǐ zhī dà shēng mìng qǐ bù yòu gé hé ? qí fǎng fó jiào wéi jiē jìn yī tǐ xìng zhě， qǐ bù jiù xiàn zhǐ zài fǎng fó jiào wéi jiē jìn shàng 'ér yǐ yé ? 　　 qián yú dì wǔ zhāng jiǎng líng huó xìng shí， céng shuō guò： 　　 shēng wù jìn huà chū fēi yòu mùdì yòu jìhuà dì qián jìn， dì cóng qí yī guàn zhēng qǔ líng huó ruò bù róng yǐ zhī shì 'ér guān zhī， qià sì yòu gè fāng xiàng 'ěr。 rán zài jìn chéng zhōng shǐ zhōng wèi céng mí shī fāng xiàng zhě yì wéi jǐ chuí dòng wù yòu rén lèi chū xiàn zhī yī mài。 qí tā wù zhǒng suǒ yǐ xíng xíng sè sè qiān chā wàn bié， zhèng bù fáng shuō shì zhǒng zhǒng qí wù zhī xiān hòu fēn chū。 qián shuō tā men yī yī zhǐ yú qí suǒ jìn zhī dù zhě， gài jì xiàn yú qí wù nǎi wǎng fù xuánzhuàn qí jiān 'ěr。 　　 jīn gèng shēn míng qí yì。 rú qián suǒ míng， shēng mìng zhī zài shēng wù yě， jì yòu qí jú shǒu zhī yī miàn， tóng shí fù yòu qí tōng líng zhī yī miàn， ér shēng mìng běn xìng zé qū xiàng hū tōng。 shēng wù jìn huà jí cóng jú xiàng tōng 'ér fā zhǎn， yì jí xiàng yú líng huó zhù dòng 'ér bù duàn dì zhēng qǔ。 rán qí fā zhǎn yě bù yī qí tú jìng， yì jí bù yī qí rú hé tú cún rú hé chuán zhǒng zhī shēng huó fāng fǎ。 shēng wù lèi xíng zhǒng bié qiān qiān wàn wàn zhī bù tóng， jí cǐ tú cún chuán zhǒng fāng fǎ zhī bù tóng 'ěr。 kuàng guān shēng wù jiè zhī lì shǐ fā zhǎn， qí zhōng wéi yòu cóng yuán shǐ shēng wù jīng lì jǐ chuí dòng wù zhōng yú chū xiàn rén lèi zhī yī tiáo lù xiàn， qí tōng de líng mǐn dù bù bù zēng gāo， gāo zhì rén lèi yóu qiě zài bù duàn xiàng shàng zhēng qǔ， xìn wéi néng guàn chè shēng mìng běn xìng zhě。 qí tā zé yòu bù shǎo céng yī shí fān zhí chēng shèng， gù yǐ miè jué bù chuán zhě； yì yòu jiàn qí jì jìn 'ér fù tuì zhě； qí xiàn cún yú jīn zhě zì shì jí dà duō shù， què gè zhǐ yú qí suǒ jìn zhī dù， yī sì cháng tú lǚ xíng huò yú cǐ， huò yú bǐ， huò xiān huò hòu， ér xiū xiē yān。 duì yú guàn chè shǐ zhōng bù mí shī fāng xiàng zhě 'ér yán zhī， qǐ bùwèi qí wù zhī wú hòu fēn chū hū ? 　　 xún qí suǒ yǐ zhì cǐ zhī wài yuán nèi yīn， tóu xù fù zá fēn fán， shuí néng dào qí xiáng。 gū shì cóng nèi wài liǎng fāng chōu xiàng dì yī tuī lùn zhī。 pì rú gǔ shēng wù zhī jué zhǒng bù chuán zhě， dà dǐ wéi qí shēng cún tiáo jiàn de huán jìng zhòu rán dà biàn， ér bù néng shì yìng zhī gù。 cǐ yóu wài yuán suǒ zhì， huò yòu bù kě kàng zhě zài。 rán kě kàng bù kě kàng zǒng shì xiāng duì de； néng shì yìng bù néng shì yìng， yào yì shì hū shēng wù běn shēn zhī rú hé。 qí ruò bù kě kàng zhě， dé wú yòu shēng wù běn shēn zhī fā zhǎn yòu piān， lín biàn bù néng huí xuán yìng fù zhī yīn sù zài yé ? jiǎ rú bù luò yī piān， qí huò néng líng huó yìng biàn yān， wèi kě zhī yě。 cǐ běn shēn fā zhǎn fāng xiàng zhī yòu piān， jí wǒ suǒ wèi qí wù zhī qí yě。 ér qí zé yóu wù lái。 hé yǐ yán zhī ? 　　 fū shēng mìng gù shí shí zài fā zhǎn biàn huà， bù duàn shì yìng huán jìng zhī yòu biàn， jiāng dù guò yī guān yī guān yǐ gēng xù xiàng shàng yě。 dāng qí suǒ xiàng zhī piān yě， guǒ shuí shǐ zhī ?-- shuí shǐ qí fā zhǎn zhī shī hū zhōng yé ? fā zhǎn shì tā zì jǐ fā zhǎn， shī zhōng shì tā zì jǐ shī zhōng， wú kě guī jiù yú wài。 qiè yǐ wéi shì bì qí dān nì yú xiàn qián fāng fǎ biàn lì， bù zì jìn dì shī zhōng 'ěr。 zhì yán zhī， shì qí suǒ qū zhòng zhuǎn luò zài tú cún chuán zhǒng zhī liǎng shì， ér hún wàng qí gèng xiàng shàng zhī zhēng qǔ yě。 rú shàng wén suǒ yún， xiàn cún dòng wù dé cóng běn néng jiě jué liǎo liǎng dà wèn tí 'ér zì 'ān zì zú zhě， zhèng tóng shǔ cǐ yī huí shì。 jí cǐ yī xī zhī xiè， biàn wéi shī shēng mìng běn xìng。 wǒ suǒ yún qí wù zhī wù， gài zhǐ cǐ； wǒ yòu yún qí yóu wù lái zhě， xū wèi cǐ yě。 dú zhě wú yí wú yán zhī luò yú wéi xīn lùn yě， shì kàn shēng wù jìn huà zhōng jì jìn 'ér fù tuì zhī jì shēng dòng wù ( fùzhuó yú qí tā yòu jī tǐ 'ér bù fù dòng )， jù fēi dān nì xiàn qián shēng huó fāng fǎ biàn lì 'ér wéi shī shēng mìng xiàng shàng zhī xiǎn lì ? zài cóng yuán shǐ shēng wù jīng lì jǐ chuí dòng wù zhōng yú chū xiàn rén lèi zhī yī mài， qí bù bù fā zhǎn zǒng bù mí shī fāng xiàng zhě， yì qǐ yòu tā zāi ? zhèng wú wài xiàng shàng fèn jìn céng bù shāo xiè 'ér yǐ。 shì zé wèn tí zhǐ zài xiè bù xiè， qǐ bù míng bái hū ? 　　 qián jì yán zhī， shēng de jìn huà jí shì cóng jú xiàng tōng 'ér fā zhǎn； qí xiè zhě， zhì yú jú yě。 zhì yú jú zhě， shī qí tōng。 wú gù wèi xiàn cún shēng wù yú yǔ zhòu dà shēng mìng zhī yī tǐ xìng dōubù miǎn yòu gé。 gài zì yī miàn kàn， yī qiē shēng wù shuō， tōng dū shì tōng de； ér lìng yī miàn kàn， zé qí tōng de líng mǐn dù dà wéi bù děng。 rén lèi 'ér wài gè shì qí zài jìn huà chéng zhōng suǒ jìn zhī dù kě yǐ jué dìng qí tōng líng zhī dù。 wéi rén lèi shēng mìng gēn běn bù tóng， zhǐ jiàn qí jìn wèi jiàn qí zhǐ， qí tōng líng zhī gāo dù shuí dé 'ér xiàn dìng zhī yé ? qí dú dé qīnqiè tǐ rèn yī tǐ xìng zhě zài cǐ yǐ。 　　 dì liù jié lüè shuō zì jué jí yì shí ( shàng ) 　　 rén xīn yǐ lǐ zhì zhī qū qiú hū jìng， bù qī 'ér jìng yǐ yuè chū liǎng dà wèn tí zhī wài， bù fù wéi suǒ jiū chán； cǐ gù shēng mìng běn xìng zhēng qǔ líng huó， zhēng qǔ zì yóu， yòu bù róng yǐ。 tóng shí yì xū rèn shí dào： yào jiě jué yī gè wèn tí， shì shí shàng jiù bì yòu chāo guò jiě jué cǐ wèn tí de lì liàng nǎi dé 'ér jiě jué zhī。 lǐ zhì zuò wéi jiě jué shēng huó wèn tí zhī yī zhǒng xīn tú jìng lái shuō， bù rú shì jí wèi dé zǒu tōng， bìng bù shì duō yú de。 hé yǐ jiàn dé bù shì duō yú de ? chéng jiù dé lǐ zhì yǔ fǒu， bì yǐ qí néng chéng jiù chū zhī shí yǔ jìhuà lái yǔ fǒu wéi pàn。 rén lèi yǐ wài zhī gāo děng dòng wù fēi wú lǐ zhì zhī méng qǐ yě， gù wèi néng yú huán jìng shì wù shè qǔ qí zhī shí， cóng 'ér yòu jìhuà dì chù lǐ shì wù， zé shì bì réng zì yǐ zhòng běn néng yǐ shēng huó。 cǐ guān yú qián shù suō lì、 lì qí zhī liǎng shì bù jì kě jiàn hū ? shàng wén céng zhǐ chū qí xīn bù gòu jìng， jīn gèng diǎn míng shì zài qí xīn quē fá zì jué。 　　 zì jué yǔ xīn jìng shì fēn bù kāi de。 bì yòu zì jué yú zhōng， sī kě wèi zhī xīn jìng； wéi cǐ xīn zhè jìng yě， sī yòu zì jué yú zhōng yān。 dàn jīn diǎn chū zì jué lái， jiào zhī tú lì xīn jìng， qí yú zhī shí jí jìhuà zhī guān xì nǎi gèng xiǎn míng。 　　 yú shì wǒ men lái tán zì jué。 　　 zì jué shì suí zài rén xīn rèn hé yī diǎn huó dòng zhōng mò bù tóng shí 'ér jù yòu de， bù guò qí huò míng qiáng， huò 'àn ruò， huò yǐnmò， huò xiǎn chū， shū bù yī dìng 'ěr。 lì rú： rén zài tīng dào shénme shēng yīn shí， tā bù wéi tīng dào liǎo 'ér yǐ， suí jí tóng shí hái zì zhī qí suǒ dào shénme shēng yīn； rén zài zì jǐ shuō huà de tóng shí， hái zì zhī qí zài shuō shí me huà。 shèn zhì yī niàn wēi dòng， wài rén bù jí zhī 'ér zì jǐ zhī zhī shèn míng。 bù wéi zì zhī qí dòng niàn 'ér yǐ， yì qiě zì zhī qí zì jǐ zhī zhī zhī yě。 rú shū yòu yún“ zhī zhī wéi zhī zhī， bù zhī wéi bù zhī， shì zhī yě”； cǐ zhōng dì wǔ gè zhī zì zhèng zhǐ qí zì jué zhāo míng 'ér yán。 rén yòu gǎn jué、 zhī jué jiē duì qí jìng yù ( jiān kuò jī tǐ nèi zài jìng yù ) suǒ qǐ zhī jué shí zuò yòng， ér cǐ zì jué zé yùn hū zì xīn 'ér yǐ， fēi yǐ duì wài yě。 tā jí qí dān chún， tōng cháng chú nèi xīn wēi wēi yòu jué 'ér wài， wú qí tā zuò yòng。 rán 'ér rén xīn rèn hé duì wài huó dòng què wú bù yòu suǒ zī jiè yú cǐ。 fó jiā wéi shuō xué yú néng jiàn zhī“ jiàn fēn”、 suǒ jiàn zhī“ xiāng fēn” ér wài， gèng yòu“ zì zhèng fēn” yǐ zhì“ zhèng zì zhèng fēn” zhī shuō； shěn qí suǒ zhǐ， yào jí zài cǐ zhōng shēn wēi chù。 zhì yán zhī， zhè lǐ suǒ tán zì jué wéi wú rén suǒ kě dé qīnqiè tǐ rèn zhě； bǐ zhī suǒ yún zì zhèng fēn， shū fēi wú rén tǐ rèn suǒ jí， zhǐ néng lǐ huì 'ér chéng rèn zhī。 yī cū yī xì， bù jìn xiāng dāng， tuī duàn cǐ zì jué yīngshì gēn yú bǐ zì zhèng fēn 'ér yòu zhě。 ( xià wén xù yòu lùn jí。 ) 　　 zì jué zhī zài rén， gài wú shí bù yòu yě。 dì qí míng、 àn、 qiáng、 ruò、 yǐn、 xiǎn wǎng wǎng biàn yú shū hū zhī jiān， yī shí yī shí bù tóng。 dà dǐ xīn yòu zǒu zuò -- xīn xiàng wài qīng xié qù -- zì jué jí shī qí míng。 lüè jǔ qí lì： zài cōng máng zhōng biàn bù tóng yú yōu xián zhī shí； yōu xián shí jiào shǎo xiàng wài qīng， ér yī cōng máng biàn xiàng wài qīng qù yǐ。 zài dòng zuò guàn shú zhōng biàn bù tóng yú bù shú liàn shí； bù shú liàn shí jiào wéi yòng xīn zài dāng xià， ér dòng zuò guàn shú zé cǐ xīn měi zhuànxiàng bié chù qù yǐ。 cháng shuō de“ yìn xiàng shēn kè”， yì jí wèi dāng shí guān gǎn zhōng liú yòu zhī zì jué míng qiáng。 ruò suǒ wèi“ xīn bù zài yān， shì 'ér bù jiàn， tīng 'ér bù wén”， zé zhèng shì qí shì、 qí tīng jiē quē shī zì jué yě。 gài xīn shén bù dìng， yòu suǒ qiān yǐn yú wài， zì jué jí shī。 gù yòu bù nán měng rán zì jǐ shěng jué cǐ xīn shén bù dìng。 　　 wú rén jī tǐ nèi bù shēng lǐ yùn xíng， shǔ zài zhí wù xìng shén jīng xì tǒng， tōng cháng wú zì jué yě。 yī yòu bìng bù shì， zhé huò zì jué zhī yǐ。 dà dǐ zì jué bù zì jué xì yú yòng xīn bù yòng xīn， zhù yì bù zhù yì。 fán zì jué zhī suǒ zài jí xīn zhī suǒ zài。 zhōng guó dào jiā gōng fū， yú qí jī tǐ nèi bù shēng lǐ yùn xíng wǎng wǎng jiē yòu zì jué， qiě néng xiāng dāng zhī pèi zhī， zhèng yǐ qí“ shōu shì fǎn tīng” héng shí qián xīn yú cǐ 'ěr。 　　 gèng dāng zhī dào， rén de tiān zī gāo xià bù děng， yòu huò qì zhì gè yòu suǒ piān。 lì rú： yòu tǎn shuài 'ér bù miǎn qiǎn zào zhī rén， yì yòu wěn zhòng 'ér xǐ nù bù xíng yú sè zhī rén。 qián zhě zài yán dòng jiànshū yú jiǎn diǎn， jí qí shū yú zì jué yě。 hòu zhě bù lùn qí yòu róng wù zhī liàng huò bù néng róng wù， qí xǐ qí nù jiē cún yú zì jué zhōng ( huò sī wéi zhōng )， ér wéi qí rén yōu yú lǐ zhì zhī zhēng。 　　 zǒng 'ér yán zhī， jì cóng běn néng jiě fàng 'ér jìn yú lǐ zhì de rén lèi， yú jìng zào zhī jiān shì yòu hěn dà shēn suō xìng de。 qí wǎng wǎng chū rù hū zì jué huò bù zì jué zhě zài cǐ。 cóng kě zhī xiàn yú běn néng 'ér bù dé bá de wù lèi shēng mìng， qǐ fù yòu zì jué kě yán。 gèng shēn yán yǐ míng zhī： dòng wù shēng mìng zhōng quē fá zì jué shì què dìng de； rén lèi shēng mìng jì jìn yú zì jué zhī yù， yì shì què dìng de。 dàn rén men lín dào shēng huó shàng， qí shēng mìng zhōng de zì jué yī shí hūn hūn rán bù qǐ zuò yòng， yòu jīhū cháng cháng yòu de。 suī shuō shì cháng yòu de， què wéi xiè dài bù zhèn bù xiàng， ér fēi qí zhèng cháng。 qiě qí zuò yòng yì zhǐ zài dāng shí yǐnmò bù xiǎn 'ér yǐ， qí zuò yòng zì zài ( wèi cháng shī ) yě。 róng dāng yú hòu wén lùn jí zhī。 　　 zì jué yùn yú zì xīn， fēi yǐ duì wài， ér yì shí zé shì duì wài de。 yì shí yī cí yú yīng wén wéi consciousness， yuán shǔ zì jué zhī yì。 rán zé cí 'èr zhě qí wéi yī wéi 'èr hū ? jīn què qiē yán zhī： nèi yòu zì jué zhī xīn yī qiē duì wài huó dòng -- zì gǎn jué、 zhī jué yǐ zhì sī wéi、 pàn duàn -- gài zhǔyì shí。 nǎi zhì rén de yī qiē xíng shì， lùn qí běn fēn xū dāng yǐ yì shí chū zhī。 wú yì shí jí tóng yú bù zì jué。 bù zì jué zé zhī nán hū qí wéi zhī， xíng nán hū qí wéi xíng。 dàn rú shàng wén suǒ shuō， zhè què yòu jīhū shì rén men shēng huó zhōng suǒ cháng cháng yòu de。 rén men tōng cháng zǒng shì chū rù hū zì jué bù zì jué zhī jiān de。 qiě zì jué suī huò yǐnmò bù xiǎn 'ér qí zuò yòng yòu zì zài， zé yú qí yǐn xiǎn qiáng ruò míng 'àn zhī jiān gèng nán jiā yǐ qū fēn。 suǒ yǐ dāng wǒ men shuō zì jué -- jiù qí yùn yú nèi de yī miàn shuō shí -- xū dé cóng yán； dāng wǒ men shuō yì shí -- jiù qí duì wài huó dòng yī miàn shuō shí -- wú fáng cóng kuān； suī zé zì jué hé yì shí yuán lái yīngdāng shì yī 'ér 'èr， èr 'ér yī de (1)( zì jué yǔ yì shí jì wéi yī xīn zhī liǎng miàn， yòu qiě cóng yán cóng kuān 'ér yì qí yí， gù wǒ yú zì jué bié yǐ awareness wéi qí yīng yì， ér bù yòng consciousness。 cǐ wèi shěn zài yīng wén shàng shì fǒu tuǒdàng， xī wàng gāo míng zhǐ zhèng。 )。 lì rú rén men shēng huó shàng suǒ cháng cháng yòu de nà zhǒng shì qíng， wǒ mendōu bù kě néng shuō wéi wú yì shí de dòng zuò ( tā men dòng zuò shí fēi wú yì shí jiǎn zé )， ér shí jì shàng qí yán dòng zhī jiān de zì jué gù yòu jí qí bù zú yě。 　　 rén lèi de yī qiē yòu suǒ chéng jiù zhě， hé mò fēi yì shí zhī gōng。 dàn bù shì nà yōu hū sǎnluàn de yì shí ( yōu hū sǎnluàn zhǐ ràng guāng yīn xū dù )， ér shì quán zài yì shí de rèn zhēn bù gǒu。 zhì yán zhī， jiù shì： rèn hé chéng jiù mò fēi rén xīn zì jué zhī lì。 fán rén lèi zhī suǒ chéng jiù， cóng dà xiǎo shì gōng yǐ zhì xué shù wén huà zhī quán jì yào kě fēn bié yòng“ zhēn”、“ shàn”、“ měi” sān zì kuò jǔ zhī。 rán 'ér shì kàn cǐ sān zhě qí yòu yī fēi jiè rén xīn zì jué zhī lì yǐ dé chéng zhī zhě hū ? wú yòu yě。 　　 guān yú wú rén zhī suǒ yǐ dé chéng hū shàn， suǒ yǐ dé chéng hū měi， qiě dài hòu wén lùn jí dào dé、 lùn jí yì shù shí shuō míng qí shì。 zhì ruò qiú zhēn 'è wěi shí cún yú rén xīn huó dòng zhī suí shí zì jué zhōng， shì wéi wú rén zhī shí xué wèn dé yǐ què lì zhī běn， zé jiāng zài cǐ jiǎn lüè yī tán， yòng yǐ wán chéng cǐ zhāng zhù tí jìhuà xìng zhī lùn shù。 　　 gǔ yǔ yún“ zhí xīn shì dào”。 qiú zhēn 'è wěi zhě， jí rén xīn zhī zhí yě。 wěi zhě qī wěi； wěi zhě bù zhí， gù 'è zhī。 qiú zhēn， fēi tā， zhǐ bù zì qī 'ěr。 qiú zhēn 'è wěi shì suí zhe rén xīn duì wài huó dòng zhī tóng shí zì jué zhōng， tiān rán yòu de yī zhǒng lì liàng。 lì rú wú rén hé suàn shù zì bì qiú qí zhèng què； gǒu yòu mí hú bù qīng， wú yǐ zì xìn， zé chóngxíng hé suàn， yī biàn、 liǎng biàn yǐ zhì shù biàn， bì míng què wú wù nǎi kuài。 tuō yī shí wèi dé qí biàn， héng bù qià yú xīn， qiàn zè nán wàng。 cǐ fēi yòu lì hài dé shī zhī gù lǜ cún hū qí jiān yě。 lì rú zài hé suàn shēng chǎn jīng yíng zhī yíng kuī shù zì shí， wú rén chū bù yīn xǐ yíng 'è kuī zhé yǐ kuī wéi yíng， ér bì qiú qí shù zì zhī zhēn shì yǐ。 cǐ bù gù jí lì hài dé shī 'ér shì zé shì、 fēi zé fēi zhě， gài suǒ wèi shì fēi zhī xīn yě。 shì fēi zhī xīn zhāo zhāo hū cún yú zì jué zhī zhōng， zhǐ xū tǎn zhí bù zì qī biàn dé。 　　 dà dǐ yī mén xì tǒng huà de zhī shí jí kě chēng zhī yuē kē xué。 qí suǒ yǐ dé chéng xì tǒng huà zhě， gài yīn qí yòu hé yú kè guān shì wù zhī zhēn ( huò zhě jìn zhēn )， nǎi qián hòu zuǒ yòu bù zhì zì xiāng wéi wǔ dǐ chù ( huò zhě yī shí wèi yì fā xiàn )， ér wǎng fù kě tōng， qiě zī zhī yǐ jiě jué shí jì wèn tí xiào yòng bù xū yě。 rán cǐ zú yǐ zì xìn 'ér xìn yú rén zhě， fēi kē xué jiā zài qí jìn xíng diào chá yán jiū fēn xī shí yàn zhōng， zì jué míng qiáng， yī lì qiú zhēn， qīng chú wěi wù， qí néng dé zhī yé ? rú huò shāo yòu qiān dòng yú lì hài dé shī -- lì rú jí yú qiú chéng -- ér bù néng shì zé shì、 fēi zé fēi， lì yán bù gǒu， zé bù chéng qí wéi kē xué jiā， bù chéng qí wéi kē xué yǐ。 zài kē xué shàng qí jīng 'ér yì jìn yú jīng zhě， gù bù tú zài qí rén zhī qín fèn， yóu zài mǐn yú zì jué， yú lǐ shāo yòu wèi zhēn jīng shí， zhé néng jué chá bù hū bù mèi， yīn yǐ dū jìn zhī yě。 　　 dì qī jié lüè shuō zì jué jí yì shí ( xià ) 　　 qiú zhēn 'è wěi shì rén xīn tiān rán suǒ zì de yòu， chún cuì dú lì de， bù zá yòu shēng huó shàng lì hài dé shī de guān xì zài nèi。 hé yǐ néng rú shì ? cǐ bì xū yòu yǐ shuō míng zhī。 　　 kuàng guān rén lèi zhī gǎn qíng yì zhì suī fù zá wàn zhuàng， què bù fáng jiǎn dān dì yǐ liǎng dà xiāng yì zhī fāng xiàng zǒng kuò zhī。 zhè liǎng dà xiāng yì zhī fāng xiàng， jiù shì： hǎo hé 'è， huò qǔ hé shè， huò yíng hé jù， huò qū hé bì， …… rú cǐ zhī lèi。 zài gāo děng dòng wù de shēng huó dòng zuò shàng yì bù wú gǎn qíng yì zhì zhī liú lù， ér qiě yǔ rén qíng duō xiāng lèi sì， yào yì kě zǒng kuò yú cǐ liǎng dà fāng xiàng zhī zhōng。 bù nán kàn chū： shēng wù shēng mìng shàng zhī suǒ yǐ biǎo jiàn yòu cǐ xiāng yì liǎng fāng xiàng zhě， gài dǎo yīn yú shēng huó shàng lì hài dé shī zhī yòu yì 'ér lái； zhì yú qí wéi lì wéi hài， wéi dé wéi shī， zé yī shì hū qí zài tú cún yǔ chuán zhǒng liǎng dà wèn tí shàng zhī rú hé yǐ wéi jué dìng。 rán zài yī bān dòng wù yǐ xún běn néng zhī lù bì shēng wéi liǎng dà wèn tí 'ér jìn cuì zhě， gù dāng rú shì 'ěr。 jì mài jìn yú lǐ zhì 'ér bù yī xún běn néng shēng mìng huó dòng yòu fēi liǎng dà wèn tí suǒ dé 'ér xiàn zhī de rén lèi ( qǐng huí kàn qián wén )， qí qíng zhì zhī xiàng bèi shì fǒu yì xiàn zhǐ zài qí lì hài dé shī shàng ? zhè shì yī gè wèn tí。 zài zé， cǐ suǒ wèi qiú zhēn 'è wěi zhě dāng yì bù néng bù shǔ zài qíng zhì zhī liǎng dà fāng xiàng nèi， shè ruò tā yǔ liǎng dà wèn tí zhī lì hài dé shī wú shè， qí yòu hé cóng 'ér lái yé ? zhè yòu shì yī gè wèn tí。 　　 xiǎn rán qián hòu liǎng gè wèn tí hù xiāng guān lián， tǒng shǔ hòu wén lùn shù rén lèi lún lǐ dào dé shí zhī suǒ dāng xiáng， rán zài cǐ yì bù néng bù jiǎn lüè dì yòu suǒ huí dá。 shì wéi fēn shuō rú cì。 　　 qiú zhēn 'è wěi -- shì zé shì， fēi zé fēi -- shǔ yú wú rén gǎn qíng yì zhì liǎng dà fāng xiàng zhī yī zhǒng biǎo lù， shì kěn dìng de。 rú shū zhī yán bù zì qī qí xīn， jí jiè“ rú 'è 'è chòu， rú hǎo hǎo sè” yǐ míng zhī shì yě (1)( jiàn《 lǐ jì · dà xué piān》 zhōng chéng yì zhāng。 )。 hòu rú yáng míng wáng zǐ yòu yún“ zhǐ hǎo 'è jiù jìn liǎo shì fēi”， yì kě jiàn。 　　 suǒ yǐ yòu cǐ liǎng dà fāng xiàng zhī biǎo lù， yī bān shuō lái， gù rán huò zhí jiē huò jiànjiē lái zì liǎng dà wèn tí shàng de lì hài dé shī； dàn fēi jí xiàn zhǐ yú cǐ， ér yòu chāo hū qí shàng zhě。 cǐ jí zài jì jiào lì hài dé shī wài， wú rén shí huò gèng yòu xiàng shàng yī niàn zhě shì。 cǐ xiàng shàng yī niàn hé zhǐ ? yào xiǎo dé， rén lèi shēng mìng shì zhì jīn shàng zài zhēng qǔ líng huó、 zhēng qǔ zì yóu 'ér wèi yǐ de， wài miàn rèn hé lì hài dé shī bù néng yā dǎo tā zhēng qǔ zì yóu de nà zhǒng shēng mìng lì。 dāng chū lǐ zhì de fā zhǎn， yuán zuò wéi yíng qiú shēng huó de xīn tú jìng 'ér fā zhǎn， gù cóng hū yíng qiú shēng huó de lì chǎng wú rén shí shí dōuzài jì jiào lì hài dé shī shì zài suǒ dāng rán de。 dàn lǐ zhì de fā zhǎn què yòu shì yuè chū liǎng dà wèn tí zhī wài bù fù wéi qí suǒ jiū chán de ( jiàn qián )； jìn guǎn shí shí yòng xīn zài yìng fù hé chǔlǐ wèn tí， què kě bù shòu qiān lěi yú rèn hé wèn tí。 suǒ wèi bù shòu qiān lěi yú rèn hé wèn tí， jí bù yǐ rèn hé lì hài dé shī ( yòu huò、 wēi xié ) ér yì qí cóng róng zì zhù zì jué zhī dù yě。 　　 lì hài dé shī shì xiāng duì de， shì kě yǐ shāng liàng de， yīn 'ér yì shì kě yǐ bǐ cǐ zuò jiāo yì de； ér shì fēi jiù bù rán liǎo。 qiú zhēn zhī xīn“ wú yǐ shàng zhī”。 shì zé shì， fēi zé fēi， wú kě shāng liàng； tā yì bù néng tóng rèn hé lì hài zuò jiāo yì ( fán jiāo yì jiē cóng lì hài zhī jì suàn chū fā )。 　　 gǔ rén suī jiè“ rú 'è 'è chòu， rú hǎo hǎo sè” yǐ yù bù zì qī qí běn xīn zhī zhēn qiē， què xū xiǎo dé cǐ liǎng zhǒng hàowù yòu běn zhì zhī bù tóng。 qián zhě shì duì wài de， hòu zhě cún yú zì jué； qián zhě kào jìn shēn tǐ， shǔ yú běn néng， ér hòu zhě qià xiāng fǎn zhī。 qián wén ( dì sì jié ) céng shuō， běn néng huó dòng wú bù bàn yòu qí xiāng yìng zhī gǎn qíng chōng dòng yǐ jù lái。 fán zài dòng wù bù wú gǎn qíng yì zhì zhī kě jiàn zhě， yī yī jiē yǔ qí běn néng xiāng bàn zhě yě。 rén lèi shēng mìng jì dé jiě fàng yú běn néng， qí gǎn qíng yì zhì bù bì yǔ běn néng xiāng guān lián， rán yī bān shuō lái yòu dà duō nán miǎn guān lián yú běn néng， rú cǐ kào jìn shēn tǐ yī lèi lì shì yě。 gè xiàng běn néng dōushì wéi rào zhe liǎng dà wèn tí yù wéi pèi bèi de fāng fǎ shǒu duàn， yī yī jiē shì yòu suǒ wéi de。 yīn zhī， yī qiē bàn suí běn néng 'ér yǔ zhī xiāng yìng de gǎn qíng yì jiē yòu suǒ wéi 'ér fā ( cóng hū qí lì hài dé shī 'ér fā )。 bù lùn qí wéi gè tǐ， yì wéi zhǒng zú， qí piān yú jú shǒu yī yě； zé qí qíng diào zhī sī qíng kě yě。 rén lèi gù bù néng miǎn yú cǐ， què shū bù jìn rán。 ruò qiú zhēn zhī xīn， qí qiú zhēn jiù shì qiú zhēn， fēi bié yòu suǒ wéi zhě， suī bù chū hū liǎng dà fāng xiàng， què yǔ lì hài dé shī wú shè， wǒ men yīn wèi zhī wú sī de gǎn qíng。 suǒ wèi liǎng zhǒng gǎn qíng yòu zhe běn zhì zhī bù tóng zhě zài cǐ。 　　 dòng wù shēng mìng shì gù bì yú qí jī tǐ běn néng 'ér lún wéi liǎng dà wèn tí zhī jī xiè gōng jù de。 dāng rén lèi cóng dòng wù shì běn néng jiě fàng chū lái， biàn dé huò rán kāi lǎng， tōng xiàng yǔ zhòu dà shēng mìng de hún quán wú duì qù； qí shēng mìng huó dòng zhù yú bù duàn dì xiàng shàng zhēng qǔ líng huó、 zhēng qǔ zì yóu， fēi bì chū yú gèng yòu suǒ wéi 'ér huó dòng； yīn tā bù zài shì liǎng dà wèn tí de jī xiè gōng jù， suī zé réng bì yòu suǒ zī jiè yú tú cún yǔ chuán zhǒng。 ( bù tú cún， bù chuán zhǒng， qí jiāng hé cóng 'ér huó dòng ?) yuán chū bàn suí běn néng héng bì yīn yǐ hū lì hài dé shī de gǎn qíng， qià yǐ fā zhǎn lǐ zhì bì zào hū wú suǒ wéi de lěng jìng 'ér hòu dé jìn qí yòng， nǎi kuò rán zhuǎn huà 'ér xiàn wèicǐ wú sī de gǎn qíng。 zhǐ chū qí xiàn qián shì lì， jí jiàn yú rén xīn shì zé shì， fēi zé fēi， yòu bù róng zì wèi zì qī zhě zài。 　　 jù cǐ wú sī de gǎn qíng， shì rén lèi zhī suǒ yǐ wěi dà； ér rén xīn zhī yòu zì jué， zé wèicǐ wú sī de gǎn qíng zhī suǒ jì yān。 rén bì chāo yú lì hài dé shī zhī shàng lái kàn lì hài dé shī， ér hòu nǎi néng zhèng què dì chǔlǐ lì hài dé shī。《 lùn chí jiǔ zhàn》 zhōng shuō rén lèi de tè zhēng zhī suǒ yǐ bì yuē“ zì jué de néng dòng xìng” zhě， rén wéi zì jué nǎi lín yú yī qiē dòng wù zhī shàng 'ér qǔ dé zhù dòng dì wèi yě。 fēi rán zhě， rén jiāng bù néng zhuǎn wù 'ér suí wù yǐ zhuǎn yǐ。 wú shū kāi zōng míng yì céng wèi： rén zhī suǒ yǐ wéi rén zài qí xīn； ér jīn zé dāng shuō： xīn zhī suǒ yǐ wéi xīn zài qí zì jué。 cǐ zhāng ( dì liù zhāng ) kāi shǒu ( dì yī jié ) tí chū rén xīn jī běn tè zhēng wèn tí lái tǎo lùn， jīn yú zhāng mò biàn kě zuò jié shù， zhèng zhòng dì zhǐ chū rén xīn jī běn tè zhēng jí zài qí jù yòu zì jué， ér bù shì qí tā。 　　 rén xīn tè zhēng zài zì jué zhī yī yì， fāng jiāng jì cǐ gèng yòu suǒ fā huī chǎn míng， yòng yǐ guàn chè wú quán shū。 dàn zài zhè lǐ réng qiě jiù qí yòu jìhuà xìng zhě shēn shuō zhī yú cì jié， yòng yǐ jié shù cǐ zhāng zhù tí zhī lùn shù。 　　 dì bā jié zhī shí yǔ jìhuà 　　 rén lèi yuán yǐ zì rán jiè zhī yī wù 'ér chū xiàn yú dì shàng， gù qí hòu nǎi yī bù yī bù zhú jiàn zhuànxiàng zǎi zhì hū zì rán jiè， jìn zhì téng yóu tiān jì pān dēng xīng yuè rú jīn rì zhě， wǎng fēi zhī shí zhī lì、 jìhuà zhī gōng； ér zhī shí yǔ jìhuà zé chū yú rén lèi yì shí de chuàng zào， cǐ xiàn qián shì shí gòng jiàn gòng xiǎo， wú fán duō zhuì。 dàn zhī shí yǔ jìhuà zhī chéng jiù rú hé yòu lài yú rén xīn yòu zì jué， què bì yī yán zhī。 　　 shè zhì yī jìhuà bì píng jiè qí yī qiē yòu guān zhī zhī shí， cǐ jì yán zhī yú qián yǐ。 rán bù yòu zhù guān yì tú yú xiān， tú yòu kè guān zhī zhī shí guǒ hé suǒ wéi 'ér shè jì hū ? rèn hé yī gè jìhuà zǒng gòu chéng yú cǐ zhù kè liǎng miàn tiáo jiàn zhī shàng， ér yì tú shì shǒu yào de。 yī qiē yì tú dōushì zì jué de。 bù yòu zì jué， shàng hé yòu yì tú kě yán ? bì qí yì tú míng bái què qiē zhě， ér hòu shè chū jìhuà nǎi dé què qiē jīng dāng； rán 'ér cǐ fēi yòu gāo dù zì jué guàn chè qí zhōng gù bù néng yě， dú zhě bù nán fǎn gōng tǐ rèn 'ér dé zhī。 -- chéng jiù jìhuà yòu lài yú cǐ xīn zhī zì jué zhě jí wèi cǐ。 　　 jīng què zhī kē xué zhī shí suǒ yóu chéng jiù chū lái， duān lài kē xué jiā zài qí gōng zuò huó dòng zhōng zì jué míng mǐn， yī lì qiú zhēn， qīng chú wěi wù， cǐ jì yán zhī yú qián yǐ。 rán gèng yòu xiān yú cǐ zhě： bù yòu jīng yàn， hé yòu zhī shí ? bù yòu jì yì， hé yòu jīng yàn ? ér jì yì zé quán xì yú cǐ xīn zì jué zhī shēn wēi chù， yì jí shàng wén suǒ yǐn wéi shí xué zhī suǒ wèi zì zhèng fēn ( yī chēng zì tǐ fēn ) zhě。 wéi shí jiā zhī shuō míng zì zhèng fēn yě， wèi xiāng fēn wéi“ suǒ liàng”， jiàn fēn wéi“ néng liàng”， ér zì zhèng fēn zé qí“ liàng guǒ”。 gài shēng mìng shàng rèn hé yī diǎn huó dòng， qǐ yòu xū guò zhě ? bì shōu yòu qí guǒ， jí cǐ shì yě。《 chéng wéi shí lùn》 yuán wén zhè yàng shuō： 　　 xiāng fēn shì suǒ yuán， jiàn fēn míng xíng xiāng； xiāng、 jiàn suǒ yǐ zì tǐ míng shì， jí zì zhèng fēn。 cǐ ruò wú zhě， yìng bù zì yì xīn、 xīn suǒ fǎ， rú bù céng gèng jìng， bì bù néng yì gù。 ( jiàn《 wéi shí shù jì》 juàn shí wǔ， dì 15 yè ) 　　 huò wèn： zì zhèng fēn jì fēi wú rén tǐ rèn suǒ jí ( jiàn shàng )， héwèi 'ér xìn qí shuō ? yīngdāng xiǎo dé： wéi shí xué fēi tā， bù guò shì fó jiào yú gā shī xiū yú gā gōng fū suǒ dé de yī zhǒng fù chǎn wù -- yī zhǒng zhī shí。 fó jiào yú gā gōng fū bù tóng qí tā wài dào yú gā yòu suǒ zào zuò； tā zhǐ shì sǎo chú xīn lǐ zhàng 'ài (“ fán nǎo zhàng、 suǒ zhī zhàng” )， rù yú shēn jìng 'ér yǐ。 wú rén xiàn yòu zhī zì jué shì xīn jìng zhī duān ní； suǒ wèi rù yú shēn jìng zhě， jí cǐ zì jué zhī xú xú kuò dà， yǐ zhì guāng míng yíng chè， wú biān tōng dá。 dāng qí jiàn rù yú shēn jìng yě， zé rén lèi shēng mìng zhōng xǔ duō yǐn 'ào jīng wēi de shì shí lì lì chéng xiàn， ruò xiāng fēn、 jiàn fēn、 zì zhèng fēn děng jiē bù guò qí zhōng shì shí zhè yī 'ěr。 cǐ yòu rú kē xué jiā chū qí zài shí yàn shì zhōng zhī suǒ dé yǐ yǔ rén； rén rén jiē kě cóng shì qí shí yàn 'ér dé zhī zhī； suī wèi céng qīn zì shí yàn， gù wú fáng xìn qí shuō yě。 (1)( yú gā gōng fū jí chán dìng gōng fū， yì yì yì chēng jìng lǜ， wéi wéi shí xué suǒ zì chū。 cǐ xué cóng qí jiě shì yǔ zhòu rén shēng zì chéng yī zhōu mì yuán tōng zhī lǐ lùn lái shuō， yìng shǔ zhé xué。 rán qí lì yán duō yòu jìng zhōng chá jiàn zhī shì shí gēn jù zài， zé cǐ yī bù fēn yòu bù yì yú kē xué yě。 tōng cháng rén wú qí gōng fū， xīn bù gòu jìng， gù yú qí xiāng、 jiàn、 zì zhèng děng sì fēn zhī shuō tǐ rèn bù jí。 jìn shì duō yòu xué zhě rú zhāng tài yán děng， wù yǐ wéi míng rú suǒ yán liáng zhī biàn shì zì zhèng fēn， wú jiù zhù《 wéi shí shù yì》 dì yī cè xiǎo zhù zhōng céng biàn qí fēi。 liáng zhī gài yǔ zhè lǐ suǒ tán zì jué xiāng dāng。 liáng zhī yǐ zì zhèng fēn wéi qí gēn dǐ， dà yuē bù cuò de； dàn cū xì xiāng xuán， wèi kě děng tóng qǐ lái。 qí xì hé rú ? rú wéi shí jiā yán，“ gè shí jí qí xīn suǒ， xiàn xiàn bié zhuǎn， jiē yòu sì fēn。” xīn suǒ zhě， jù yún xīn suǒ yòu fǎ， xiāng dāng fù yú yǎn 'ěr děng shí shàng de gǎn qíng yì zhì， sì bù nán zhī。 rán rú qí biàn xíng wǔ xīn suǒ ( zuò yì、 chù、 shòu、 xiǎng、 sī ) wéi yǎn děng shí měi yī zhuǎn xiàn suǒ héng jù zhě， jí fēi wú rén biàn rèn suǒ jí； duì yú cǐ wǔ xīn suǒ gè zì jù yòu xiāng、 jiàn、 zì zhèng děng sì fēn， jiāng gèng hé cóng 'ér tǐ rèn zhī hū ? yú qǐng cān kàn jiù zhù《 wéi shí shù yì》。 )。 　　 wú shàng wén céng shuō， zì jué zuò yòng dāng shí bù xiǎn zhě， shí yì wèi cháng shī， jí zhǐ qí liú yòu yìn xiàng， tiān rán bù xū guò 'ér shuō。 lì rú yǔ tiān wài chū， ér guī shí tiān qíng， yí wàng yǔ jù yú mǒu chù。 zì qí yí wàng yú mǒu wài yán zhī， zé 'ěr shí zì jué gù mèi 'ér bù xiǎn yǐ； rán zì qí zú yòu yì jí yí yú mǒu chù yán zhī， zé 'ěr shí bù xiǎn zhī zì jué hé cháng jù shī qí zuò yòng yé ? wéi shí jiā suǒ wèi zì zhèng fēn zhě， jí yú cǐ 'ér jiàn zhī。 zì jué zài tōng cháng qíng kuàng zhōng， gài jì bù xiǎn zhù， yì fēi hūn mèi。 fán wú rén yì shí huó dòng ruò lián xiǎng gài kuò， ruò huí yì nèixǐng， gù bì jī yú cǐ shǐ dé yòu zhī； nǎi zhì rèn hé yī diǎn huó dòng wǎng yòu bù zī jiè yú cǐ zhě。 zhèng wéi qí zī yú cǐ yě， nǎi suǒ wèi yì shí。 　　 dòng wù běn néng zhī zhī， jí zhī jí xíng， wú suǒ zī jiè yú jīng yàn 'ér tiān rán míng què bù wù。 wú rén lǐ zhì fǎn zhī， rèn hé yī diǎn rèn shí， ruò bù yòu duō cì jīng yàn zhī lěi jī qí néng míng què zhī yé ? qiě jīng yàn zhī yún， fěi yún jīng guò yī cì huò jǐ cì 'ér yǐ yě； bì yě lín shì yǐ jìng， xíng dòng zhōng bù shī zì jué。 ruò zài shēng huó shàng màn bù jīng xīn， piāo hū 'ér guò zhě， qí yì dé wèi wéi yòu qí jīng yàn hū ? jīn rén jiē xiǎo rán yú rèn shí bì zī yú shí jiàn zhī lǐ， yì jí wèi： bì xíng 'ér hòu zhī， zhī jiē cóng xíng lái。 rán jiǎ shǐ quē fá zì jué rú dòng wù zhī shēng huó yú běn néng zhōng， zé xíng yì tú rán xū yòu cǐ xíng 'ěr。 hé cóng 'ér chéng jiù dé zhī shí yé ? 　　 bù yòu jīng yàn， hé yòu zhī shí ? bù yòu jì yì， hé yòu jīng yàn ? bù yòu zì jué， hé yòu jì yì ? rú shì， rú shì。 　　 huò wèn： dòng wù qǐ wú jì yì zhě， gù nǎi bù néng lěi jī jīng yàn yǐ chéng zhī shí， shì guǒ hé gù yé ? yīngdāng xiǎo dé， dòng wù zhī yòu jì yì yuán bù tóng hū wú rén。 wú rén jì yì kě shuō shì yòu liǎng zhǒng， ér dòng wù què zhǐ yòu yī zhǒng。 cǐ qí bù tóng zhī yóu lái， kě yī huí gù wú qián wén zhī suǒ yún： 　　( dòng wù ) běn néng jíqiè yú zhī hòu zhī xíng ( xià lüè )。 　　( wú rén ) lǐ zhì zhuózhòng yú xíng qián zhī zhī ( xià lüè )。 　　 zài běn néng， shì jí zhī jí xíng， zhī xíng hé yī， bù fēn bù gé。 　　 zài lǐ zhì， zhī xíng zhī jiān wǎng wǎng hěn yòu jiàngé。 jiàngé miǎo yuǎn zhě， lí zhī yú xíng， wéi zhī 'ér zhī ( xià lüè )。 　　 dòng wù jiè běn néng yǐ shēng huó， bì shēng suǒ shì wéi zài tú cún 'ér chuán zhǒng yú hòu， qí suǒ zhī suǒ xíng yòu cǐ hū cǐ， mò néng yòu wài。 　　( yǐ lǐ zhì zhī fǎn běn néng ) rén lèi shēng mìng suì dé tū pò ( tú cún、 chuán zhǒng ) liǎng dà wèn tí zhī jú xiàn； rén lèi shēng huó suī tóng yàng dì yíng huí yú liǎng dà wèn tí， dàn zú fēi liǎng dà wèn tí suǒ dé 'ér xiàn zhī zhě。 　　 gài dòng wù zhī yòu zhī yě， héng zài yǐn fā qí xíng dòng 'ér yǐ zú。 qí xīn zhì yǔ jī tǐ dòng zuò mìqiè xiāng lián ruò yī， qí yòu jì yì bù guò jì yú dòng zuò xí guàn zhī shàng 'ěr (1)( céng yú mǒu kān wù shàng jiàn yòu rú xià de jìzǎi： sū lián shēng lǐ xué jiā liè · kè lǔ xīn sī jī jiào shòu fā zhǎn liǎo bā fǔ luò fū xué shuō， dòng wù chú liǎo tiáo jiàn fǎn shè、 wú tiáo jiàn fǎn shè zhī wài hái yòu dì sān zhǒng“ yù cè fǎn shè” huò chēng“ wài tuī fǎn shè”。 qí jī chǔ zài zhì lì， shì xiān tiān xìng de， dàn zhǐ yòu dāng mǒu xiē gāo jí dòng wù jī lěi liǎo bì xū de jīng yàn yǐ hòu， zhè zhǒng fǎn shè fāng néng chū xiàn。 -- yù cè fǎn shè zhī fā jiàn zú yǐ jiàn chū gāo děng dòng wù zǒu lǐ zhì zhī lù tóng yú rén lèi， zú yǐ jiàn chū shēng mìng zhī wěi dà bù kě sī yì。 　　 jù cǐ 'ér lùn， zé yòu cǐ yù cè fǎn shè zhī gāo jí dòng wù， qí jì yì fēi zhǐ xiàn yú dòng zuò xí guàn shàng de guàn shú xìng 'ér yǐ， jiān qiě yòu zhī shí xíng chéng zhī méng yá yǐ。 xī dāng shí wèi jì qǔ cǐ kān wù zhī míng chēng jí qí chū bǎn shí qī dì diǎn。 )。 rén lèi bù rán。 jiè zhù yú jī tǐ dòng zuò xí guàn ( lì rú jiè gē jué yùn yǔ zhī chéng sòng ) yǐ chéng qí jì yì zhě， gù yì wéi qí yī zhǒng， ér zhù yào bù zài cǐ。 fán wú rén zhī suǒ wèi zhī zhě， zhù yào zài zhī shì wù yǔ wǒ zhī guān xì yì yì rú hé， shì wù yǔ shì wù jiān de guān xì yì yì rú hé ( jiàn shàng wén )。 ér yī qiē guān xì yì yì dōushì yòu dài guàn tōng qián hòu zuǒ yòu yǐ shí qǔ de， shì chōu xiàng de ( yì yún gòng xiāng )， ér fēi zhǐ jí zhōng dāng xià jù tǐ zhī yī diǎn。 qí zhù yào jì yì zhèng fú yú cǐ guàn tōng shí qǔ zhī qián 'ér wéi qí bì yào ( qián tí ) tiáo jiàn zhě； zé fēi dòng wù zhī suǒ yòu yě。 dòng wù bù néng chéng jiù dé zhī shí， qí gù zài cǐ。 　　 zài bā fǔ luò fū xué shuō zhōng， bù yòu suǒ wèi dì yī xìn hào xì tǒng、 dì 'èr xìn hào xì tǒng zhě hū ? gāo děng dòng wù suī yǔ rén lèi tóng jù yòu dì yī xìn hào xì tǒng， dàn rén lèi suǒ jiān jù zhī dì 'èr xìn hào xì tǒng què fēi rèn hé dòng wù zhī suǒ yòu。 suǒ wèi dì yī xìn hào zhě， jí jù tǐ de xìn hào， cóng zhōu wéi xiàn shí jiè zhí jiē jǐyǔ jī tǐ shì tīng děng gǎn jué de yī zhǒng lá jī， yǐn qǐ fǎn yìng huó dòng zhě shì。 suǒ wèi dì 'èr xìn hào zhě， yì jí xìn hào de xìn hào， zhǐ nà xiē néng yòng yǐ lá jī fǎn shè de yǔ yán、 wén zì。 dòng wù yú yǔ shēng zì xíng fēi bù néng yòu suǒ biàn shí， dàn bù néng lǐ jiě qí hán yì， zé réng jiāng guī shǔ dì yī xìn hào 'ér yǐ， fēi suǒ lùn yú dì 'èr xìn hào yě。 lǐ jiě lì wéi rén lèi suǒ dú shàn， yì jí shàng wén suǒ yún guàn tōng qián hòu zuǒ yòu yǐ shí qǔ qí jiān guān xì yì yì zhī néng lì yě。 lǐ zhì zhī yún， zhèng wèi cǐ 'ěr。 　　 yōu yú lǐ zhì zhī rén lèi jí fù yòu zhī shí yù zhě， héng yòng xīn zài lǐ jiě kè guān shì wù jiān de guān xì yì yì， yóu zài shí qǔ suǒ wèi bù yǐ rén men yì zhì wéi zhuǎn yí de nà xiē kè guān guī lǜ， yī qiē zì rán kē xué、 shè huì kē xué chéng jiù yú cǐ yān。 wú rén zhī néng yǐ kòng zhì hū zì rán de、 shè huì de gè zhǒng shì wù 'ér cāo zòng lì yòng zhī， yǐ dá chéng yī qiē zhù guān yì tú zhě zài cǐ yān。 　　 kē xué zhī chéng jiù gài fēi tú lài rén men shēng huó jīng yàn zhī zì rán lěi jī yě， yóu zài yòu yì shí dì qù qǔ dé jīng yàn， jí suǒ wèi kē xué shí yàn zhě， shì kàn kē xué jiā yī qiē diào chá yán jiū fēn xī shí yàn zhī suǒ wéi， bù jiē chū yú qí zì jué yì tú 'ér wéi yòu guī huá dì jìn xíng hū ? shì zhī shí jì wéi jìhuà zhī suǒ bì zī jù， nǎi yòu jiè tú yú jìhuà yǐ chǎn shēng zhī shí yě。 zhī shí yǔ jìhuà niǎn zhuǎn xiāng shēng， yǐ zhì wú qióng， ér wú bù yòu lài zì jué zuò yòng zài qí jiànyān。 shì jí suǒ wèi rén lèi de yì shí huó dòng， yì jí rén xīn jìhuà xìng zhī chōng fēn fā huī biǎo xiàn， fū qǐ rèn hé dòng wù zhī suǒ kě qǐ jí。 　　 qián wén bù cháng yán zhī hū： xīn wéi zhù zǎi zhī yì； zhù wèi zhù dòng， zǎi wèi zǎi zhì； zhù dòng gài cóng zì tǐ 'ér yán zhī； qí yuē zǎi zhì， zé duì wù 'ér yán zhī yě。 rén lèi wén míng fā zhǎn zhì yú jīn rì， cǐ zhù zǎi zhī yún， bù jì yòu kě jiàn hū ? rán qiě fāng xīng 'ér wèi yǐ yě。 yuǎn wéi kāi hóng zhī xiǎn shì gèng zài jīn hòu， rú jīn rì suǒ yòu zhě dài wèi zú shù。 cǐ yī yù jiàn zì yòu qí kē xué de lǐ jù zài。 　　 xīn duì wù de zǎi zhì néng lì， yuán yú qí jìhuà xìng lái。 rán rèn hé yī jìhuà bì zī jiè yú qí xiāng guān zhī zhī shí。 jìhuà xìng shì tiān shēng de， zhī shí què bù shì tiān shēng de。 zǎi zhì néng lì hái bì dài bù bù zhú jiàn zēngzhǎng。 pín yú zhī shí jí chù yú jìhuà zhī yuǎn gǔ chū mín， chù zài hóng shuǐ měng shòu zhī dà zì rán jiè zhōng， qí luò yú bèi dòng， rěn shòu zāi hài 'ér wú cóng zǎi zhì hū wù zhě zài cǐ。 qián rén zhī zàn yán“ zhī shí jiù shì lì liàng” zhě yì jí zài cǐ。 zì yòu rén lèi yǐ lái， zhī shí gù suí shí dōuyòu zēng jìn， ér qí xì tǒng huà、 zhuān mén huà yǐ chéng kē xué， zé yào zài zhī shí yǔ jìhuà niǎn zhuǎn xiāng shēng yǐ jiā sù jìn bù zhī jìn shù bǎi nián jiān 'ěr。 zǎi zhì néng lì zhuó rán kě jiàn zhě， bù yì zhèng zài jìn dài yǐ zhì jīn rì hū ? 　　 zhī shí suí rén lèi lì shǐ yǐ jù jìn， qí fā zhǎn shùn xù gài yì yòu kě yán zhě。 jǔ qí dà duān， zé shè huì kē xué zhī què yòu chéng jiù yuǎn zài zì rán kē xué zhī hòu shì yǐ。 rén lèi zuò wéi yī dòng wù， tiān shēng lái shì yào xiàng wài kàn de， shì yào xiàng zì rán jiè zhēng qiú shēng cún de。 yǐ zì rán jiè yī qiē wéi duì xiàng de zì rán kē xué， wú yí dì zhèng shì zài cháng qī cóng shì xiàng dà zì rán zuò shēng cún dǒu zhēng 'ér dé yǐ màn màn chéngzhǎng qǐ lái。 dàn shè huì kē xué què bù tóng， tā bì cóng rén lèi huí gù -- bù shì xiàng wài kàn -- qí shè huì de fā shēng、 fā zhǎn yī qiē yǎn biàn lì chéng 'ér dé lái。 qí dé yǐ chéng jiù sì bì yòu dài yú rú xià gè tiáo jiàn： ( yī ) yóu cháng qī yòu cháng qī de shēng cún dǒu zhēng， dà dà fā zhǎn tí gāo liǎo shè huì shēng chǎn lì， bìng cóng 'ér bù duàn gǎi biàn liǎo shè huì shēng chǎn guān xì， dá dào jìn dài zī běn zhù yì shè huì zhè jiē duàn， nǎi yòu zú gōng zhè yī huí gù kǎo chá yán jiū de shǐ shí zī liào； ( èr ) yóu yú kē xué fā dá， shè huì shàng yòu liǎo kē xué tóu nǎo de gāo jí zhī shí jiē céng， ér qí rén yòu néng zài jī liè de jiē jí dǒu zhēng zhōng shēn yòu gǎn chù yú shè huì wèn tí， nǎi yǐn qǐ zhè yī huí gù xìng de kǎo chá yán jiū yùn dòng； ( sān ) yóu yú jiāo tōng fā dá， nǎi dé yuǎn shì yì fāng xún fǎng wèi kāi huà gè zú luò， kǎo chá cán cún zhī yuán shǐ shè huì jí qí yǎn biàn zhī jì， wéi sù lùn gǔ shǐ sōu huò zuǒ zhèng，…… rú cǐ děng děng。 　　 gèng dāng zhǐ chū： zì rán kē xué suǒ yǐ bì chéng gōng zài xiān zhě， wú rén duì yú wú rén shēng mìng wù zhì huò suī yòu shēng mìng 'ér shǎo huó dòng de shēng wù fā jiàn bìng zhǎng wò qí bì rán guī lǜ jiào yì， ér yú shè huì rén shì zé nán yě。 gài zhī shí yuán chū zì rén xīn de jìhuà xìng， jiāng yǐ wéi shè dìng jìhuà zhī zhǔn bèi， ér rén xīn de jìhuà xìng wéi yú gù dìng shǎo biàn zhī shì nǎi zuì shì hé， qián yú dì yī jié céng yán zhī。 yòu dì sān jié céng yán“ jìng yǐ guān wù de tài dù” wéi rén lèi lǐ zhì suǒ tè jù； zhī shí zhī wéi wù， suī yú biàn huà liú zhuǎn yì jiāng jié qǔ 'ér gù dìng huà zhī； bìng yí cān kàn lǐ huì。 shì kě zhī shè huì rén shì jiān de guī lǜ zuì nán rèn qǔ， shè huì kē xué zhī wǎn chéng liáng fēi yī duān yě。 　　 wéi shè huì kē xué zhī wǎn chū yě， nǎi yòu rú 'ēn gé sī zài qí lùn《 shè huì zhù yì yóu kōng xiǎng fā zhǎn wéi kē xué》 wén zhōng suǒ zhǐ chū： shè huì lì liàng ( yì zhǐ jìn dài zī běn zhù yì shè huì shēng chǎn lì ) dāng qí wèi bèi rén lèi suǒ rèn shí hé zhǎng wò， biàn yī rú zì rán lì liàng ruò diàn ruò huǒ yī yàng， fā shēng zhe máng mù、 qiáng zhì hé pò huài zuò yòng， yǎn wéi jù liè zāi huò ( yì zhǐ“ shēng chǎn guò shèng” )。 ér zài kē xué de shè huì zhù yì zhǐ yǐn xià， yī dàn shè huì zhǎng wò shēng chǎn zī liào shí， shè huì shēng chǎn nèi de wú zhèng fǔ zhuàng tài wèiyòu jìhuà de zì jué de zǔ zhì suǒ dài tì， rán hòu rén men de shè huì shēng cún yī zhí shì zuò wéi zì rán jiè hé lì shǐ qiáng jiā yú tā men， huò bù miǎn gēn tā men xiāng duì lì de， nǎi cóng zhè shí qǐ rén men kāi shǐ wán quán zì jué dì chuàng zào zì jǐ de lì shǐ。 yú shì“ rén men dì yī cì chéng wéi zì rán jiè de zhēn zhèng de hé zì jué de zhù zǎi”，“ zhè shì rén lèi cóng bì rán wáng guó jìn rù zì yóu wáng guó de fēi yuè。” (1)( jù《 mǎ kè sī 'ēn gé sī wén xuǎn》 ( liǎng juàn jí )， mò sī kē wài guó wén shū jí chū bǎn jú， 1955 nián bǎn， dì 'èr juàn， dì 152 yè。 )。 　　 zài zhè lǐ 'ēn gé sī gèng yòu yī yǔ pō kān zhù yì -- 　　 gè rén de shēng cún jìng zhēng tíng zhǐ liǎo； yīn cǐ， rén zài zhè shí -- zài mǒu zhǒng yì yì shàng zuì zhōng dì -- tuō lí liǎo dòng wù jiè。 　　 rú wǒ suǒ lǐ jiě： yào bì dài kē xué de shè huì zhù yì zhī zhǐ yǐn， nǎi néng jìn rù gòng chǎn shè huì； bì dài gòng chǎn shè huì 'ér hòu jiē jí yǔ guó jiā kě yǐ xiāo chú， shì jiè dà tóng， rén lèi xié diào ruò yī。 yī xiàng wéi shēng cún jìng zhēng 'ér shòu qiān chè yú zhǒng zhǒng běn néng chōng dòng， duō suǒ zhàng bì de rén xīn， zhì cǐ nǎi shǐ jiě chú zhàng bì yǔ gé hé， ér hé qià xiāng tōng。 rén men nǎi bù fù zài bǐ cǐ jìng zhēng、 dǒu zhēng shàng hào yòng qí xīn sī lì qì， ér tóng xīn yī lì yú píng jiè zì rán， chuàng zào wén huà； lì yòng zì rán， xiǎng yòu wén huà。 shuō rén lèi zuì zhōng tuō lí liǎo dòng wù jiè zhě， qí bì zhǐ cǐ hū ? wǒ shuō rén xīn fāng jiāng dà dà ( dà yòu guò yú jīn rì ) xiǎn shì qí zhù zǎi zhī yì yú jí kě yù jiàn zhī wèi lái zhě， yì zhèng wèi cǐ yě。 请欣赏:  请给我换一个看看！  拜托，快把噪音停掉！我读累了，想听点音乐或者请来支歌曲！      << qiányīzhānghuí   hòuyīzhānghuí >>

zì xù dì yī zhāng xù lùn ( shàng ) dì 'èr zhāng xù lùn ( xià ) dì sān zhāng lüè shuō rén xīn dì sì zhāng zhù dòng xìng dì wǔ zhāng líng huó xìng dì liù zhāng jìhuà xìng dì qī zhāng wǒ duì rén lèi xīn lǐ de rèn shí qián hòu zhuǎn biàn bù tóng dì bā zhāng zì rán yǔ rén、 rén yǔ zì rán zhī jiān de guān xì dì jiǔ zhāng rén zī yú qí shè huì shēng huó 'ér dé fā zhǎn chéng rén rú jīn rì zhě dì shí zhāng shēn xīn zhī jiān de guān xì ( shàng ) dì shí yī zhāng shēn xīn zhī jiān de guān xì ( zhōng ) dì shí 'èr zhāng shēn xīn zhī jiān de guān xì ( xià ) dì shí sān zhāng dōng xī xué shù fēn tú dì shí sì zhāng rén de xìng qíng、 qì zhì、 xí guàn、 shè huì de lǐ sú、 zhì dù ( shàng ) dì shí wǔ zhāng rén de xìng qíng、 qì zhì、 xí guàn、 shè huì de lǐ sú、 zhì dù ( xià ) dì shí liù zhāng zōng jiào yǔ rén shēng dì shí qī zhāng dào dé -- rén shēng de shí jiàn ( shàng ) dì shí bā zhāng dào dé héng héng rén shēng de shí jiàn ( xià ) dì shí jiǔ zhāng lüè tán wén xué yì shù zhī shǔ dì 'èr shí zhāng wèi lái shè huì rén shēng de yì shù huà dì 'èr shí yī zhāng tán rén lèi xīn lǐ fā zhǎn shǐ shū chéng zì jì

pínglún (0)