文化思考 》 rén xīn yǔ rén shēng   》 dì 'èr shí zhāng wèi lái shè huì rén shēng de yì shù huà      liáng shù míng Liang Shuming

　　rén shì jiān de shì wù mò fēi yīn yòu qí xū yào yòu yòu qí kě néng liǎng miàn jié hé 'ér chū xiàn， jí zhì shí yí shì yì zé yòu suí qí xū yào yǔ kě néng zhī jiàn 'ěr shī qù 'ér xiāo shì。 zōng jiào zài shì jiè gè jiè gè fāng zhī xīng shuāi biàn huà zhèng bù wài cǐ lǐ， shì xún zhī kě dé。 jīn tiān xióng guān shì jiè zhī 'ōu měi wén míng cóng xī là luó mǎ yǐ lái， zài guò qù shù qiān nián jiān zōng jiào shì lì cháng jū shǒu wèi， bì yìn zhe yī qiē jīng jì fā zhǎn， zú yīn rén lèi lǐ zhì de fā yáng， zhēng fú zì rán， lì yòng zì rán， ér zōng jiào nǎi jìn jìn shī shì， xū yòu qí biǎo。 qí tā yà、 fēi、 lā gè fāng zōng jiào bù bì tóng， ér qí shuāi luò shī shì dài mò bù tóng。 qíng shì jì rán rú cǐ， bù shǎo rén biàn yǐ wéi zōng jiào zhǐ yòu mòluò xià qù， jiāng bù fù yòu qí qián tú。 shí zé shì qíng bù shì zhè yàng jiǎn dān， ér shì dà yòu qū zhé de。 rú wǒ suǒ cè， dāng zī běn zhù yì bèi shè huì zhù yì suǒ qǔ dài zhī hòu， gèng qiě yòu gòng chǎn shè huì shí xiàn zhī shí， zōng jiào shuāi wáng jiāng shí fēn míng xiǎn。 shè huì zhù yì shí qī shèn cháng， gòng chǎn shè huì shí qī gèng cháng zhì nán kě gū jì。 zài cǐ màn cháng shí qī zhī hòu bàn huò wǎn qī， jiāng cóng dào dé zhī zhēn zhuǎn rù zōng jiào zhī zhēn 'ér chū shì jiān fǎ shèng xíng。 cǐ jí shì zōng jiào zài pò jìn shuāi wáng zhī hòu chóngfù xīng qǐ。 hé yǐ yán zhī ? gài rén lèi rù yú shè huì zhù yì shí qī yǐ zhì gòng chǎn shè huì shí qī， shì zuì xū qiē dào dé 'ér dào dé yòu chōng fēn kě néng zhī shí。 nà shí dào dé shēng huó bù shì kū zào de shēng huó， qià shì yōu měi wén yǎ de shēng huó， jiāng biǎo xiàn wéi zhěng gè shè huì rén shēng de yì shù huà。 zhèng shì zài cǐ shēng huó zhōng， kè guān tiáo jiàn gèng wú rèn hé quē fá bù zú zhī kǔ， rén men fāng shǐ yú kǔ nǎo zài zì shēn chū bù zài wài dà yòu jué wù rèn shí， ér hòu nǎi qiú jiě tuō cǐ shēng lái bù zì yóu zhī shēng mìng yě。 yī miàn zhù guān shàng yòu chū shì jué wù， yī miàn kè guān shàng yì bèi zú liǎo xiū chū shì fǎ de kě néng tiáo jiàn， ér hòu zhēn zōng jiào zhī xīng qǐ， cǐ qí shí yǐ。 zhèng rú wǒ wǔ shí duō nián qián zhī suǒ shuō： shì jiè zuì jìn wèi lái shì gǔ zhōng guó wén míng zhī fù xīng， ér gǔ yìn dù wén míng zé wéi yuǎn yuǎn de rén lèi qián tú zhī yù zhào qiě yù bèi xià qí zuì hǎo cān kǎo zī liào。
　　 cí wéi chǎn shuō rú shàng zhī suǒ cè xiǎng， fēn wéi rú xià liǎng jié jìn xíng zhī：
　　 yī、 zōng jiào shī shì wèn tí；
　　 èr、 yǐ měi yù dài zōng jiào。
　　 dì yī jié zōng jiào shī shì wèn tí
　　 zōng jiào shī shì zài jīn tiān kē xué fā dá hé jīng jì fán róng de guó jiā shì zuì míng xiǎn de shì shí， zhèng rú shàng wén suǒ yún xū yòu qí biǎo 'ér yǐ。 rán yì yòu bù kě yī gài 'ér lùn zhě， rú dāng qián zhī sū lián děng shì yǐ。 sū lián děng guó qíng kuàng zhī qí tè， yī miàn zài qí zhí zhèng dǎng biāo bǎng wú shén lùn， gǔ xíng fǎn zōng jiào yùn dòng， lìng yī fāng miàn zài qí shè huì qún zhòng jiān nǎi biǎo jiàn chū zōng jiào rè。 yòu de guó jiā zhù zhāng wú shén lùn duō nián， dàn xiàn zài bù duàn yòu bào dào shuō yòu chū xiàn liǎo zōng jiào rè， bù zhǐ shì lǎo nián rén 'ér qiě zài qīng nián zhōng yě yòu cǐ zhǒng xiàn xiàng， qiě sì yòu yǐng xiǎng jí yú qí lǐng dǎo。
　　 jiě dá cǐ wèn tí， shǒu xiān yī jù huà： rén bù shì dòng wù， bù néng guò dòng wù nà yàng de shēng huó。 dòng wù shēng huó wán quán yóu qí jī tǐ shēng lǐ yīn sù lái jué dìng， jǐn jǐn xì shǔ yú gè tǐ tú cún、 zhǒng zú fān yǎn liǎng dà běn néng xì tǒng， chāo yuè bù chū。 jìn guǎn rén de shēng huó yě hǎo xiàng wèicǐ 'ér máng 'ài yī shēng， què wú nài tā fā dá liǎo tóu nǎo xīn sī zuò yòng， jiù yòu chāo yuè yú cǐ zhī shàng de yì shí hé gǎn qíng。 yì shí huì bǎ zì jǐ “ kè guān huà ”， zài shēng huó zhōng huò gù pàn zì xǐ， huò zì jué bù nài fán 'ér shēng yàn， huò zì jué wú liáo， shèn qiě bù xiǎng huó xià qù。 nán dào zhè bù shì rén shì jiān de shì shí má ?
　　 zài jìn yī céng què qiē yán zhī， zhú qiú xiǎng shòu hé míng lì zhě bù guò shì rén xīn qiān lěi yú shēn zhī yōng rén 'ěr。 rén xīn guǎng dà shēn yuǎn tōng hū yǔ zhòu， shēng mìng lì qiáng de rén zài xiá xiǎo zì sī zhōng hùn lái hùn qù shì bù gān xīn de， níng yú zhēn jié jìn yù， kāng kǎi xī shēng， bēn fù lǐ xiǎng， yī qiē chuàng zào yòu qí xīng wèi。 zhōng shì jì 'ōu zhōu de xiū dào yuàn hé mào xiǎn shòu kǔ qù mán huāng chuán jiào， biàn shì rén xīn de yī zhǒng chū lù。 rù yú jìn dài fēi wéi qí shè huì shàng jīng jì jiè zhèng jiè fèn lì chuàng yè de rén bù tuō lí zōng jiào xìn yǎng shēng huó， jiù shì kē xué jiè de rén wù yě shì chū rù yú shí yàn shì hé jiào táng zhī jiān， wéi chí zhe yī zhǒng xīn lǐ shàng de píng héng。 huàn yán zhī， jìn dài zī běn shè huì yuán shì zài zōng jiào héng héng tè bié shì xīn jiào héng héng bì yìn xià xīng lóng qǐ lái de。
　　 lín yú zī běn zhù yì mò qī zhī xiàn dài， xíng qiě shè huì bēng kuì gǎi zǔ， yī bān dào dé líng yí， zōng jiào jì shī wéi xì zhī lì。 cǐ shí ruò néng chū zhī yú bēn fù shè huì zhù yì yuǎn dà lǐ xiǎng， nà yuán shì rén xīn yī tiáo chū lù ( zài yī dìng yì yì shàng )， zú yǐ qǔ zōng jiào 'ér dài zhī。 dàn xiàn dài shǐ yǎn lái， què yòu bù shì zhè yàng。 liè níng běn qí suǒ jiàn， bù děng dài wú chǎn jiē jí shì jiè gé mìng dào lái， ér shí xiàn qí dān dú yī guó huò qǔ shè huì zhù yì gé mìng shèng lì de jú miàn。 zhè jú miàn zài jīn tiān què yòu chū xiàn xǔ duō liè níng suǒ wú cóng yù jiàn de yǎn biàn 'ér yòu dài rén lèi jì xù tàn suǒ。
　　 dāng chū xī 'ōu gè rén fā cái zhì fù de nà yàng shè huì rén shēng， yuán zài jiè zhù zōng jiào 'ér qǔ dé rén men jīng shén shàng yī zhǒng tiáojì píng héng de， ér jīn tiān dōng 'ōu yòu de guó jiā yī miàn jì quē shī shè huì zhù yì gāo shàng wú dà jīng shén lǐng dǎo， ér yī miàn yòu wǔ duàn dì chàng qí wú shén lùn yào fèi chú zōng jiào， qí shì jiù fēi fǎn jī chū rén men de zōng jiào rè bù kě liǎo。
　　 zài gè wài guó tōng xùn shè bào dào zhōng kě zhù yì zhī diǎn， shì zài bào dào sū lián qīng nián rú hé xiàn mù xī fāng zī běn zhù yì shè huì de xiǎng shòu yú lè zhī tóng shí， yě bào dào sū lián qīng nián chū xiàn zōng jiào rè de qíng kuàng děng， zhè qià shì mào sì máo dùn liǎng qí 'ér zhèng shì hù xiāng bǔ chōng de shì shí。 yóu kě zhù yì zhě， yǐ sī xiǎng zì yóu chí bù tóng zhèng jiàn 'ér bèi zhú chū guó de zhù míng xiǎo shuō jiā suǒ 'ěr rén ní qín zài gěi qí guó rén shū xìn zhōng nǎi jìng biǎo shì tā xìn yǎng gù yòu dōng zhèng jiào 'ér bù xìn mǎ liè zhù yì !
　　 jiǎn jié shuō yī jù huà： zài shè huì fēng shàng zhōng， zài rén men tóu nǎo zhōng， bì xīn yòu zōng zhù yǐ huàn qǔ zōng jiào， ér hòu zōng jiào fāng jiāng zì xíng xiāo tuì， fǒu zé， shì bù xíng de。 sì hū zài“ sū lián lǎo nián de zōng jiào chóng bài zhě” yě yòu rén jiàn dào cǐ， zhǐ chū shuō“ zhè shì yī bù fēn qīng nián rén bù mǎn zú yú yì shí xíng tài de xiàn zhuàng 'ér zài xún qiú jīng shén jià zhí de xīn yuán quán”。 (1974 nián 5 yuè 21 rì《 cān kǎo xiāo xī》 )
　　 bù yào qīng shì xī 'ōu běi měi jǐn cún mén miàn de zōng jiào， tā zài rén men jīng shén shàng shī diào zhuóluò shí nán yòu mí féng zhī lì， què yǐ rán zài mí féng。 fèi dà lì qì xiāo miè zōng jiào shì bèn bó， shì lì shǐ de chāqǔ bù shì zhèng wén。 zhèng wén jiāng shì zài rén lèi bēn fù gòng chǎn zhù yì de tóng shí shè huì shàng xīng qǐ gāo shàng yōu měi de dào dé shēng huó。
　　 dì 'èr jié yǐ měi yù dài zōng jiào
　　 rén de sī xiǎng zhōng jì yòu zhī shí chéngfèn， yòu shòu qíng gǎn de zhī pèi。 zhī shí suī zú yǐ yǐng xiǎng qíng gǎn， yòu shí qiě zhuǎn biàn zhī， dàn xíng zhǐ zhī jiān héng cóng hū qíng gǎn suǒ xiàng。 zhè shì yī bān rén de yī bān qíng kuàng。 jìn dài yǐ lái xī yáng rén kē xué zhī shí měng jìn zhī hòu， duì yú zōng jiào xìn yǎng ruò yǐ ruò wéi， bù néng jù rán shěqì， zhèng wéi qíng gǎn shàng yuǎn yòu bù néng duàn rán chū zhī zhě 'ěr。 cǐ huǎng hū yǐ liàn zhī qíng， zé zài jiào táng měi zhōu lǐ bài shēng huó zhí jiē gǎn shòu zhě shí jù wéi xì zhī lì。 gǎn shòu huò shēn huò qiǎn， dāng rán shì hū qí rén yǔ kè guān zhī suǒ yù 'ér fēi yī dìng。 dàn yī bān shuō lái， qí suǒ gǎn shòu jìn zài bù yán zhī zhōng， ér fēi shén fù huò mù shī de shuō jiào。 zhì yán zhī， jiào táng yī qiē shè shī huán jìng hé měi zhōu lǐ bài shēng huó zhí jiē duì zhěng gè shēn xīn qǐ zhe yǐng xiǎng zuò yòng， zǒng huì shǐ nǐ ( gǒu fēi xiān cún miè shì xīn lǐ ) yī shí chāo tuō chén láo zá niàn， jīng shén shàng dé yī zhǒng qīng xǐ。 huò jiě fàng， huò tí gāo。 zhè dé zhī shénme lì liàng ? zhè dé zhī yú yì shù mó lì， fēi zhǐ yú zhǒng zhǒng yì shù de gǎn shòu， ér qiě yīn wéi zì jǐ zài cān jiā zhe yì shù huà de yī duàn xiàn shí shēng huó。 zhè zhǒng shēng huó biàn shì ràng rén shēng huó zài lǐyuè zhōng。 lǐyuè shì gè dà zōng jiào qún jí shēng huó suǒ shǎo bù dé de。 zōng jiào quán jiè cǐ yì shù huà de rén shēng huó dòng 'ér qǐ zhe qí wěi dà yǐng xiǎng zuò yòng， chāo guò yǔ yán wén zì。
　　 jù jīn wǔ shí duō nián qián， wǒ zài《 dōng xī wén huà jí qí zhé xué》 jiù zhù zhōng， biàn yòu rú xià de zhǐ chū：
　　1. gè rén běn wèi shēng chǎn běn wèi de shè huì jīng jì gǎi guī wéi shè huì běn wèi xiāo fèi běn wèi， zhè biàn shì suǒ wèi shè huì zhù yì； xī fāng wén huà de zhuǎn biàn méng yá zài cǐ。
　　2.( cóng gè rén lì chǎng ) jì jiào gè rén lì hài dé shī de xīn lǐ， gēn běn pò huài nà zài xié zuò gòng yíng shēng huó zhōng suǒ xū de xīn lǐ。
　　3.( guó jiā ) fǎ lǜ ( jiè zhe xíng shǎng ) wán quán lì yòng rén men jì jiào lì hài dé shī de xīn lǐ qù tǒng yù rén …… fèi chú tǒng yù shì de fǎ lǜ zhī wài， rú hé jìn yī bù qù táo yǎng xìng qíng zì shì hěn jǐn yào de wèn tí。
　　4. jìn lái tán shè huì wèn tí de rén rú chén zhòng fǔ ( dú xiù ) yú sòng huá zhū jūn hū rán jué wù dào zōng jiào de bì yào ( yuán wén jiàn《 xīn qīng nián》 jí《 jiě fàng yǔ gǎi zào》 gè kān wù )……。 wǒ gǎn duàn yán yī qiē zōng jiào dōuyào shī shì yòu shèn yú jīn。 chéng liǎo cóng lái suǒ wèi yòu de dà shuāi xiē……。
　　5. cóng wèi yòu shè kāi zōng jiào 'ér yòng měi shù zuò dào wěi dà chéng gōng rú tóng yī dà zōng jiào zhě， yòu zhī， jiù shì zhōu kǒng de lǐyuè。 yǐ hòu shì jiè shì yào yǐ lǐyuè huàn guò fǎ lǜ de。
　　 yǐ shàng gè diǎn sǎnjiàn yú yuán shū dì wǔ zhāng tán shì jiè wèi lái wén huà zhī zhōng， dú zhě bù nán chá kàn。
　　 dāng shì jiè jìn rù shè huì zhù yì yǐ zhì gòng chǎn shè huì shí xiàn zhī shí， rú wú shū yuán wén zhī suǒ yún：
　　 yī、 suí zhe gǎi zhèng jīng jì 'ér gǎi zào dé de shè huì bù néng bù cóng wù de ( xiǎng yòng ) yī zhì 'ér jìn wéi xīn de hé tóng héng héng zǒng yào rén yǔ rén jiān yòu zhēn de tuǒ qià cái xíng；
　　 èr、 yǐ qián rén lèi sì hū kě shuō wù zhì bù mǎn zú shí dài， yǐ hòu sì kě shuō zhuǎn rù jīng shén bù 'ān níng shí dài； wù zhì bù zú bì yào zhī yú wài， jīng shén bù níng bì qiú zhī yú jǐ；
　　 sān、 yǐ qián jiù yǐ wù zhì shēng huó 'ér shuō， xiàng shì zhǐ zài qǔ dé shí dài， ér yǐ hòu xiàng shì zhuǎn rù xiǎng shòu shí dài héng héng bù nán yú qǔ dé 'ér nán yú xiǎng shòu ! ruò wèn rú hé qǔ dé， zì xū xiàng qián yào qiú， ruò wèn rú hé xiǎng shòu， dài fēi xiàng qián yào qiú zhī wèi hū ?
　　 jiē kāi lái shuō， rén yǔ rén de xié zuò gòng yíng shēng huó bù shì nà me suí suí piánpián róng yì chéng gōng de ! rén shēng bù shì shēng huó zī liào fēng zú biàn huì méi yòu wèn tí de ! rén shēng tiān tiān zài jiě jué wèn tí， wèn tí yì què hū shí shí yòu suǒ jiě jué。 dàn yī gè wèn tí de jiě jué jiù yǐn jìn yī gè gèng gāo shēn de wèn tí 'ér yǐ； cǐ wài wú tā yì yì。
　　 zōng jiào zài guò qù rén lèi lì shǐ shàng shì dà yòu zhù yú shè huì rén shēng zhī wèi 'ān xíng jìn de， ér zhǒng zhǒng yì shù héng héng lǐyuè héng héng zé shì qí qǐ dào zuò yòng de jīng huá suǒ zài。 jīn hòu hěn cháng shí jiān zōng jiào luò yú cán cún， ér jiāng bié yòu lǐyuè xīng qù， yǐ wěn dù xīn shè huì shēng huó。 shì wéi pōu shuō rú hòu。
　　 lǐyuè shì shénme ? lǐyuè yuán bù guò shì rén lèi shēng huó zhōng měi dào qíng gǎn zhèn fā liú chàng shí nà zhǒng zhǒng de huó dòng biǎo xiàn， ér wéi gè fāng gè zú rén qún yī xiàng suǒ gù yòu zhě 'ér yǐ。 rén men dāng huān xǐ gāo xīng shí jiù huì yòu huān lè de huó dòng biǎo xiàn； rén men dāng bēi tòng 'āi shāng shí， jiù huì yòu shuāi dào de huó dòng biǎo xiàn。 xīn lǐ yòu shénme， miàn róng tǐ tài biǎo xiàn chū shénme。 gè rén rú shì， qún tǐ zé gèng yòu suǒ jǔ dòng。 zhè dū chū zì shēng mìng de zì rán yào qiú hé fā zuò。 dàn yīn rén fēi shì dòng wù shì běn néng shēng huó ( xíng hū qí suǒ bù dé bù xíng， zhǐ hū qí suǒ bù dé bù zhǐ )， qí shēn suō， qǐ luò， chū rù de kě néng tài dà， jiù yòu guò yǔ bù jí de wèn tí。 guò yǔ bù jí dōubù hǎo， jiē yú shēng mìng bù lì。 zhōng guó gǔ rén ( zhōu、 kǒng ) zhī suǒ wéi zhì zuò hé jiǎng qiú zhě， yào zài shì dé qí dāng， yǐ suì xíng rén qíng， yǐ 'ān wěn rén shēng jiù shì liǎo。 qǐ yòu tā zāi !
　　 yòu diǎn lǐ zhī lǐ， yòu shēng huó shàng sī xū bù lí zhī lǐ。 qián zhě jiàn yú gǔ jīn zhōng wài yī bān xí sú zhōng， hòu zhě zé wéi yī zhǒng lǐ xiǎng shēng huó， jí wǒ suǒ yún wán quán yì shù huà de shè huì rén shēng。 qián zhě lì rú yī gè rén cóng jiàng shēng dào sǐ wáng， yòu jǐ cì jiào zhòng yào guān jié， zhōng guó gǔ dài jiù yòu guān、 hūn、 sàng、 jì zhī lǐ， wài guó zōng jiào jiù yòu xǐ lǐ、 hūn lǐ、 sāngzàng děng lǐ， qí zài qún tǐ shēng huó zhōng， zé yòu rú jiàn guó huò dà jǔ chū shī、 xíng jūn huò huì yì kāi mù， huò gè zhǒng jì niàn rì jiē gè yòu qí bù tóng lǐ wén yí shì。 ér yòu lǐ bì yòu lè， shuō dào lǐ， biàn yòu lè zài nèi。 qí lǐ qí lè jiē suǒ yǐ wéi zài bù tóng guān jié biǎo dá rén de gè shì gè yàng qíng gǎn。 ě yào shuō míng yī jù： lǐ de yào yì， lǐ de zhēn yì， jiù shì zài shè huì rén shēng gè zhǒng jié mù shàng yào rén chén zhe、 zhèng zhòng、 rèn zhēn qí shì， ér mò qīng fú suí biàn gǒu qiě chū zhī。
　　 rén men wèishénme héng bù miǎn suí biàn gǒu qiě xíng shì ? suí biàn gǒu qiě xíng shì yòu yòu hé děng bì hài ?
　　 yīngdāng zhǐ chū： qīng shēn zhú wù shì shì sú rén tōng bìng。 zhè yì nán guài qí rán。 rén yī shēng xià lái jiù yào chī， yào chuān， yào gōng shì yǐ bì fēng yǔ，…… zǒng zhī yī qiē yòu dài yú wài wù yǐ zī shēng huó。 jì wéi kǒng qí wù zhī bù zú， yòu qiě jiǎn zé qí měi 'è。 zhòng wù zé shī jǐ， shēng mìng xiàng wài qīng qī， shì qí xíng shì suí biàn gǒu qiě de yóu lái。 dāng qí xiàng wài zhú qiú bù yǐ， wéi wù gǒu dé， zài zì jǐ jiù sàng shī shēng mìng zhòng xīn， tuō shī shēng huó zhèng guǐ， diān diān dǎo dǎo bù dé níng tiē； ér zài rén men bǐ cǐ jiān jiù huì qiè qǔ zhēng duó， bù xī sǔn rén lì jǐ； rén shì jiān yī qiē huò luàn fēi yóu cǐ 'ér xīng hū ? shuō bì hài， gèng hé yòu zhòng dà yú cǐ zhě ?
　　 rén shēng shì yǔ tiān dì wàn wù hún yuán yī qì liú tōng biàn huà 'ér bù gé de。 rén yào shí shí tǐ xiàn cǐ tōng 'ér bù gé de yī tǐ xìng 'ér mò zì sī zì xiǎo， fāng wéi rén shēng dà dào。 wú rén shēng mìng zhī biàn huà liú tōng zhù yào zài qíng gǎn shàng。 rán zhú qiú wài wù， jì suàn dé shī， zhì lì yòng shì， qíng gǎn què bèi pái yì。 zì cái chǎn sī yòu yǐ lái， rén de yù niàn rì fán， zhí zhe yú wù， suí zài duō yòu liú zhì， shī qí zì rán huó pō； tóng shí， yòu shǐ rén yǔ rén de qíng gǎn duō yòu shū lí， shī qí zì rán qīn hé。 lǐyuè zhī wéi yòng， jí zài shǐ rén cóng qīng zhù wài wù huí dào zì jiā qíng gǎn liú xíng shàng lái， guī fù liǎo shēng mìng zhòng xīn， nà rù shēng huó zhèng guǐ。
　　 rén shēng huó zài shēn xīn nèi wài wǎng fù zhī jiān， yī bān dì shuō， biàn shì bā fǔ luò fū suǒ wèi lá jī fǎn shè。 lǐyuè shì zhí jiē lá jī dào gǎn shòu qì 'ér qǐ zuò yòng de， qí jiān huò yòu shī gē 'ér zhù yào shì shǔ dì yī xìn hào xì tǒng de lá jī fǎn yìng guān xì， gǎn yìng shén sù， bù yóu dé qíng gǎn xīng qǐ 'ér jì jiào xīn tuì qù。 rén men xí guàn zhú wù xiàng wài páo de xīn sī lì kě shōu huí。 héng héng zhè shì shuō míng qí gēn běn suǒ zài。
　　 lǐyuè de gēn běn zuò yòng jì shì yào rén jīng shén jí zhōng dāng xià， wèile jiā zhòng qí shōu liǎn jí zhōng， gǔ shí zài mǒu xiē zhòng dà diǎn lǐ zhī qián， fù zé xíng lǐ zhī zhù yào rén wù ( pì rú tiān zǐ huò qí tā rén ) měi yào zhāi jiè mù yù ( shèn zhì lián xù sān tiān ) jìng chú shēn shàng fú zào zhī qì， ér xiàn chū rén xīn zhī zhèng dà chéng jìng lái。 héng héng zhè shì jì xù shàng wén suǒ zuò de shuō míng。 ( zhè jí sì zōng jiào 'ér shí bù bì rán， shuō míng jiàn hòu。 )
　　 rì cháng shēng huó zì bù xū rú cǐ yán zhòng，《 lǐ jì》 zhōng qiě yòu“ wú tǐ zhī lǐ， wú shēng zhī lè” zhī shuō。 yīn wéi“ lǐ zhě， lǐ yě”；“ fū lǐ zhě， yīn rén zhī qíng 'ér wéi zhī jié wén” ( jūn jiàn《 lǐ jì》 )。 lǐ de nèi róng shí zhì shì qíng lǐ， shì qíng lǐ zhī biǎo chū yú tǐ mào jiànzhě。 suǒ yǐ zhōng xīn jìng zhòng qí shì， bù dài jiàn zhī yú xíng lǐ； zhōng xīn hé yuè bù dài jiàn zhī yú zòuyuè。《 lùn yǔ》 shàng， kǒng zǐ yī fāng miàn zhǐ chì“ wéi lǐ bù jìng， lín sàng bù 'āi” de bù duì， tóng shí qí dá dì zǐ“ wèn lǐ zhī běn” biàn shuō： héng héng dà zāi wèn ! lǐ yǔ qí shē yě， níng jiǎn； sàng yǔ qí yì yě， níng qī。 suǒ wèi chēng qíng 'ér lì wén， rú qí qíng bù zú 'ér lǐ yòu yú， nà zhǒng fán wén rù jié shì bù zú qǔ de。 héng héng zhè réng rán shì jì xù shàng wén de shuō míng。
　　 xià wén fēn tiáo gèng wéi yī xiē céng cì qū zhé jiào xì dì shuō míng。
　　 yī、 xiān yào xiǎo dé zhōng guó gǔ lǐ shì chū yú wǒ sù lái suǒ shuō de lǐ xìng zǎo qǐ， wén huà zǎo shú， yuán wéi dāng shí tǒng zhì jiē céng 'ér shè zhě， què dà kě wéi jīn hòu rén lèi xīn shè huì suǒ xū yào de wén huà shè shī zuò cān kǎo。 qiě shì jǔ gǔ shí guànlǐ lái shuō míng yī xià。 cí jié lù《 lǐ jì》 yī xiē yuán wén：
　　 guànzhě lǐ zhī shǐ yě， shì gù shèng wáng zhòng guān。 ( zhōng lüè ) yǐ guān 'ér zì zhī， chéng rén zhī dào yě。 jiàn yú mǔ， mǔ bài zhī； jiàn yú xiōng dì， xiōng dì bài zhī； chéng rén 'ér yǔ wéi lǐ yě。 ( lüè ) chéng rén zhī zhě， jiāng zé chéng rén lǐ yān yě。 zé chéng rén lǐ yān zhě， jiāng zé wéi rén zǐ， wéi rén dì， wéi rén chén， wéi rénshào zhě zhī lǐ xíng yān。 jiāng zé sì zhě zhī xíng yú rén， qí lǐ kě bù zhòng yú ?! gù xiào dì zhōng shùn zhī xíng lì 'ér hòu kě yǐ wéi rén； kě yǐ wéi rén 'ér hòu kě yǐ zhì rén yě。 gù shèng wáng zhòng lǐ， gù yuē guànzhě lǐ zhī shǐ yě， jiā shì zhī zhòng zhě yě。 shì gù gǔ zhě zhòng guān。 ( xià lüè )( jiàn《 lǐ jì · guān yì》 dì sì shí sān )
　　 wǎng gǔ shè huì shēng chǎn lì dāng shèn dī ruò， zhè xiē lǐ wén yī fāng miàn biàn wú kě néng yú shè huì pǔ biàn xíng zhī， yī fāng miàn què yào qiú zài tǒng zhì jiē céng xíng zhī。 shàng céng jiàn zhù yǔ shè huì jīng jì jī chǔ gāo xià bù xiāngchèn， cǐ jiàn chū qí wéi zǎo shú zhě yī。 cóng rú cǐ lǐ wén shàng kě jiàn duì yú chéng rén de guì zhòng， wán quán bù xiàng xī fāng zōng jiào zhè kàn rén wēi mò、 yòu zuì、 bù jié de nà yàng； cǐ jiàn chū qí wéi zǎo shú zhě 'èr。 zǎo shú de wén huà zì nán yú chuán bù， suì bù jiǔ yòu“ lǐ bēng lè huài” zhī tàn， gèng qiě bù shì hé guó jì jìng zhēng de jìn dài； rán què zhèng kě wéi jīn hòu xīn shè huì zuò cān kǎo。 shuō cān kǎo， dāng rán bù shì mó fǎng cǎi yòng。 jiāng lái de shì qíng liú dài hòu rén wéi zhī， cǐ bù duō yán。
　　 èr、 zài tán dào jīn hòu de hūn lǐ， cǐ dài wú kě qǔ zé yú gǔ zhě； yīn nà shí de lǐ sú ( rú gǔ shū《 yí lǐ》、《 lǐ jì》 suǒ chuán zhě ) shì jiē jí shè huì de， yòu shì zōng fǎ shè huì de， qíng shì zì rán bù xiāng hé。 jīn hòu hūn yīn jiāng zhǐ shì nán nǚ liǎng gè rén zhī jiān de shì qíng， jié hé huò fēn lí jiāng shèn zì yóu。 yòu rén shè xiǎng wèi lái shè huì zhōng wú suǒ wèi jiā tíng、 wú suǒ wèi hūn yīn zhě， nà bù guò shì yóu yú yī zhǒng duì hūn yīn hé jiā tíng zhī lěi de fǎn gǎn 'ér shēng de huàn xiǎng。 què bù xiǎo dé rén lèi xīn lǐ fā zhǎn qū shì hé shè huì wén huà fā zhǎn qū shì jūn bù rú shì。 cóng rén lèi xīn lǐ fā zhǎn yán zhī， yǐ wǎng de lì shǐ jūn shǔ rén de shēn tǐ shì lì qiáng dà， ér xīn wéi shēn yòng de shí dài， jīn hòu zé zhuǎn rù shēn wéi xīn yòng de shí dài。 gài cóng shè huì zhù yì qǔ dài zī běn zhù yì biàn shì shè huì fā zhǎn shǐ shàng cóng yǐ wǎng zì fā jiē duàn zhuǎn rù jīn hòu zì jué jiē duàn liǎo。 zhèng wéi rén xīn tái tóu yòng shì， zài shè huì zhù yì wén huà shàng dào dé jiāng dài zōng jiào 'ér xīng。 nán nǚ liǎng xìng jìn kě zì yóu jié hé， què bù huì chū zhī yǐ qīng fú suí biàn。 xiāng fǎn dì， bì rán kàn chéng shì jiàn dà shì ( yī shēng dà jié mù )， gè zì rèn zhēn zhèng zhòng 'ér xíng。 wǒ yòng bù zhe shè xiǎng qí hūn lǐ shì rú hé rú hé， dàn xiāng xìn bì rán yòu wén yǎ yōu měi de yī cì diǎn lǐ， shuāng fāng qīn yǒu qún zhòng qí lái zhì hè de。 zài zhè yàng zhèng zhòng qí shì de jié hé shàng， jiā tíng jiāng bì wěn gù hé měi， ér qí zǐ nǚ shǒu xiān shòu yì。
　　 sān、 rén shēng bù miǎn yòu shí 'ér bìng， yī yào zhī wài， zài xī zōng jiào jiù yào qí dǎo ( yòu tǐ zhī lǐ )， zài jīn hòu zé jiè shèn fǎnxǐng ( wú tǐ zhī lǐ )。 rén shēng bù miǎn yòu sǐ， zé sàng、 zàng、 jì sì wéi yǔ tā xiāng guān xì zhī rén suǒ yòu shì。 jīn hòu qí lǐ rú hé bù bì duō suǒ tuī xiǎng， yào zhī， cǐ zài rén qíng gù bù róng cǎo cǎo。“ shèn zhōng zhuī yuǎn， mín dé guī hòu” ( yǔ chū《 lùn yǔ》 )， lǐ bùwèi yī rén yī jiā 'ér shè， ér shí wéi shè huì zhī shì。 shàng miàn suǒ yún yǔ tā xiāng guān xì zhī rén， qí fàn wéi kuān xiá méi yòu yī dìng， yào shì hū tā shēng qián zài shè huì shàng gòng xiàn rú hé， yǐng xiǎng rú hé。 shì kàn《 lǐ jì · jì fǎ piān》 zhī suǒ shuō：
　　( shàng lüè ) fǎ shī yú mín zé sì zhī， yǐ sǐ qín shì zé sì zhī， yǐ láo dìng guó zé sì zhī， néng yù dà zāi zé sì zhī， néng hàn dà huàn zé sì zhī。 ( zhōng lüè ) cǐ jiē yòu gōng liè yú mín zhě yě。 ( zhōng lüè ) fēi cǐ zú yě， bù zài sì diǎn。
　　 yòu《 lùn yǔ》 shàng shuō“ fēi qí guǐ 'ér jì zhī， chǎn yě”。 fán cǐ jiē jiàn chū rén men gè jì zì jǐ de xiān rén qīn rén hé qí tā zhí dé gòng tóng jì niàn zhī rén 'ér wài， yòng bù zhe làn jì qí tā guǐ shén。 duō jì qí tā guǐ shén， wú fēiwèi liǎo qiú fú shú zuì de zōng jiào mí xìn； ér cǐ zé shū fā gǎn qíng， zì jìn qí xīn jiù shì liǎo。
　　 sì、 jiù yī rén yī shēng jié mù yán zhī， dà lüè rú shàng； jiù shè huì qún tǐ shēng huó lái shuō， yī nián sì shí bù kě shǎo dì zǒng yòu jǐ gè jié rì huò jì niàn rì， bì jiāng gè yòu qí lǐ， zhè lǐ yòng bù zhe wéi jīn hòu yǎn biàn duō suǒ shè xiǎng。 shì jiè dà tóng zhī shì gè fāng gè zú yú bǐ cǐ tóng huà zhī zhōng réng zì yòu cóng qí dì lǐ lì shǐ yǎn xià lái de fēng sú， wú kě yí yě。
　　 shì jiè gè fāng sú lǐ jīn hòu suī bù shì zhěng qí huàyī de， què zài shè huì wén huà zào yì shàng huò xiān huò hòu jìn dá yī zhǒng gāo míng jìng jiè dāng bì xiāng tóng， yì jiù shì jiāng bì yòu gòng tóng de jīng shén pǐn zhì。 shì wéi yī shēn shuō rú xià：
　　1. yòu lǐ sú 'ér wú fǎ lǜ， yīn wéi zhǐ yòu shè huì 'ér wú guó jiā liǎo。 zhè yì jiù shì méi yòu qiáng zhì xìng de yuē shù jiā yú rén， ér rén men zì yòu qí shè huì zǔ zhì zhì xù。 cǐ zǔ zhì zhì xù yòu chéng wén de， yòu bù chéng wén de， yī qiē chū yú yú qíng， lái zì qún zhòng。 jiù rì de xíng shǎng yú cǐ wú suǒ yòng zhī， ér zhǐ yòu yú lùn de zàn xǔ、 gǔ lì huò zhě zhì cái。
　　2. zhù guǎn jīng jì shēng huó、 wén huà jiào yù shēng huó 'ér wéi qún zhòng fú wù de gè xiàng yán jiū、 shè jì、 xíng zhèng shì wù jī guān jí qí lǐng dǎo rén dāng rán dū shǎo bù dé。 cǐ lǐng dǎo rén wù de chǎn shēng， zé yī chū yú shè huì zūn shàng xián zhì yǐ jí rén men 'àihào hù xiāng xué xí zhī fēng。 (《 lǐ jì · xué jì piān》 suǒ wèi“ néng wéi shī， rán hòu néng wéi cháng， néng wéi cháng， rán hòu néng wéi jūn” zhě， qí yán zǎo wéi rén lèi lǐ xìng zài wèi lái shè huì gāo dù fā dá de yù zhào。 )
　　3. rén zài dú lì zì zhù zhōng guò zhe xié zuò gòng yíng de shēng huó， gè rén duì yú jí tǐ， jí tǐ duì yú gè rén， hù xiāng yǐ duì fāng wéi zhòng， shì wèi lún lǐ běn wèi zhù yì。 lún lǐ běn wèi yún zhě， jì fēi yǐ gè rén wéi běn wèi 'ér qīng jí tǐ， yì fēi yǐ jí tǐ wéi běn wèi 'ér qīng gè rén， ér shì zài xiāng hù guān xì zhōng bǐ cǐ shí shí gù jí duì fāng， yī fǎn hū zì wǒ zhōng xīn zhù yì。 cǐ gài yóu rén xīn tōng 'ér bù gé de zì rán qíng lǐ， yì zhèng wéi rú cǐ， shè huì suǒ yóu zǔ chéng de gè gè chéng yuán dōunéng hěn huó pō dì jī jí zhù dòng dì cān jiā qí shè huì shēng huó， qí shè huì nǎi nèi róng chōng shí、 zǔ zhì jiàn quán， dá yú shè huì fā zhǎn zhī jí zhì。 ( lún lǐ zhī yì wéi zhōng guó gǔ rén hǎo jiǎng lǐ ràng zhī suǒ běn。 cǐ bìng qǐng huí kàn dì shí wǔ zhāng qián wén。 )
　　4. rú shàng sān zé 'ér wài， zhū rú xiāo miè sān dà chā bié héng héng nǎo lì láo dòng yǔ tǐ lì láo dòng zhī chā bié， chéng shì yǔ xiāng cūn zhī chā bié， nóng yǔ gōng zhī chā bié de xiāo miè； shēng huó lè qù yù yú shēng chǎn láo dòng， cóng shì láo dòng wú yì zì yú xiǎng shòu； rén men gè jìn suǒ néng， gè qǔ suǒ xū； rú shì zhǒng zhǒng， fán wǎng xī kē xué de shè huì zhù yì jiā zhī suǒ tuī cè zhě， xìn bì yī yī shí xiàn， fēiwèi kōng xiǎng。 dàn xī qián rén zhǐ zhuóyǎn zhèng zhì jīng jì fāng miàn， ér yú shè huì wén jiào fāng miàn gù wèi jí xiáng。 yī ruò jiào yù zhī pǔ jí tí gāo bù yán 'ér yù， zài jiē jí mǐn chú、 guó jiā xiāo wáng zhī hòu， shè huì gōng gòng shēng huó de tiáo lǐ zhì xù rú hé xíng chéng yǔ wéi chí， zì yòu yī qiē wú nán zhě (1)( liè níng zhù《 guó jiā yǔ gé mìng》 yī shū zhōng yòu rú xià de huà， dào lǐ hěn jiǎn dān： rén men jì rán bǎi tuō liǎo zī běn zhù yì de nú yì zhì， bǎi tuō liǎo zī běn zhù yì bō xuē zhì suǒ zào chéng de wú shù cán bào、 yě mán、 huāng miù hé bēi bǐ de xiàn xiàng， yě jiù huì zhú jiàn xí guàn yú zūn shǒu shù bǎi nián lái rén men jiù zhī dào de shù qiān nián lái zài yī qiē chǔshì gé yán shàng fǎn fù shuō dào de qǐ mǎ de gōng gòng shēng huó guī zé， zì dòng dì zūn shǒu zhè xiē guī zé， ér bù xū yào bào lì， bù xū yào qiáng zhì， bù xū yào fú cóng， bù xū yào guó jiā zhè zhǒng shí xíng qiáng zhì de tè shū jī gòu。 yuán shū lèi cǐ de shuō huà bù zhǐ cǐ yī duàn， jiē cóng shěng， bù lù。 )。 shū bù zhī shì qíng bù nà yàng qīng yì jiǎn dān。 fán cóng zhèng zhì jīng jì fāng miàn suǒ tuī cè xìn bì shí xiàn zhī zhǒng zhǒng， wú bù lài yòu rén men jīng shén miàn mào zhuǎn biàn wéi qí qián tí。 xìn hū jiù rì zōng jiào cǐ shí jiāng dài yǐ zì jué zì lǜ zhī dào dé， rán wéi rén men zì jué zì lǜ zhī běn de gāo shàng pǐn zhì、 yōu měi gǎn qíng， què bì yòu qí hán yǎng hé fú chí zhī dào。 fǒu zé， shì bù xíng de。
　　 cǐ wéi rén men xíng shì zì jué zì lǜ zhī běn de yōu měi gǎn qíng、 gāo shàng pǐn zhì， rú hé yú yǐ hán yǎng hé fú chí de jù tǐ cuò shī， qiě yì shì zài jiàn shè shè huì zhù yì tú chéng zhōng dìng jiāng zhú jiàn chū xiàn de。 zhè jiù shì zài shēng chǎn láo dòng shàng zài rì cháng shēng huó shàng zhú jiàn qīng xiàng yì shù huà， lì rú huán jìng bù zhì de qīng jié měi huà， huò zé biān láo dòng biān gē yǒng zuǒ yǐ yīnyuè zhī lèi。 qí yào diǎn zǒng zài shǐ rén jí zhōng dāng xià zhī suǒ cóng shì， zì rán 'ér rán dì wàng wǒ， zì rán 'ér rán dì bù zhí zhe yú wù， ér rén zé chāo rán yú wù zhī shàng。 yǐ qí jīng shén zhī jí zhōng yě， qín fèn zì zài qí zhōng， wèi bì láo kǔ， láo kǔ yì bù jué láo kǔ。 rén men yú cǐ jì yě， qí wéi bǐ cǐ xié zuò gòng yíng de shēng huó jù yòu bù gè hé zhōng gòng jì zhě hū ?
　　 hé yǐ kěn dìng shuō zài jiàn shè shè huì zhù yì tú chéng， bì rán rú cǐ zǒu xiàng yì shù huà zhī lù ? qián jì yán zhī， cóng shè huì zhù yì gé mìng yǐ zhì jiàn shè shè huì zhù yì shì rén lèi lì shǐ cóng zì fā xìng jìn yú zì jué xìng zhī yī dà zhuǎn biàn。 suí zhe shè huì jiàn shè shì yè de jìn xíng， cǐ zì jué xìng wú yí dì yì jiāng zài fā zhǎn tí gāo， ér dà yòu jìn jìng。 rén lèi yī xiàng zhì lì yú rèn shí hū wù， lì yòng hū wù， què hū yú rèn shí rén lèi zì jǐ zhě héng héng rú wú shū kāi duān suǒ shuō zài xué shù gāo dù fā dá zhī jīn rì， ér rén lèi xīn lǐ xué yī mén xué wèn què zuì zuì luò hòu wú chéng héng héng 'ér dāng cǐ jì yě， wèn tí què yǐ bù zài wù 'ér zhuǎn zài rén， huò rén yǔ rén zhī jiān。 rén lèi rú hé zì fǎn 'ér tǐ rèn cǐ shēn cǐ xīn de xué wèn shì jiāng zhù yì jiǎng qiú， cóng 'ér dǒng dé yào yòu yǐ tiáolǐ shēn xīn， hán yǎng dé xìng， qiě dǒng dé qí dào bù zài duì rén shuō jiào 'ér níng zài qí shēng huó de yì shù huà。 wéi qí shè huì rén shēng zhī zào yú cǐ jìng yě， rén de zì jué xìng fā zhǎn nǎi jìn rù gāo dù shēn kè zhōng， yì biàn shì dá yú rén lèi xīn lǐ fā zhǎn zhī jí fēng。
　　 zhōng guó yīn qí lì shǐ fā zhǎn yī xiàng tè shū， shè huì shēng chǎn lì cháng qī yān zhì， jīn tiān yào jí qǐ zhí zhuī zhě zì zài fā zhǎn shēng chǎn shàng。 zài shēng chǎn lì dà jìn zhī hòu， shè huì cái fù rì zēng， jiāng bù shī qín jiǎn zhī dù 'ér wǎng gǔ de lǐyuè wén míng jiàn yǐ xīng qǐ， cǐ gài kě yǐ yù liào zhě。 qí fēng shàng jí shè shī suí jí wéi gè fāng suǒ qǔ zé 'ér pǔ jí yú shì jiè， shì yòu kě yǐ yù liào zhě。
　　 jī jí gé mìng jīng shén jí shì dào dé jīng shén。 sū lián chàng yán fǎn zōng jiào， què qià zài quán shì jiè zōng jiào shuāi tuì shí jì 'ér dú dú mào chū zōng jiào rè lái。 nán dào zhè shì zōng jiào yào fù xīng ? zhè bù guò shì wéi zōng jiào dào dé liǎng luò kōng， rén men bù nài fán de biǎo xiàn 'ér xún qiú qí jīng shén chū lù 'ěr。 zǒu xiàng shè huì zhù yì shì dāng qián shì jiè zhù liú， qí suǒ xū yào、 qí suǒ kě néng zhě wéi shì dào dé zhī lù 'ér fēi zōng jiào zhī lù， cǐ qí xíng shì míng bái kě dǔ。
　　“ yǐ dào dé dài zōng jiào” chuàng jiàn yú zhōng guó wǎng gǔ zhī shì， qí fēng liú yǎn shù qiān nián， jiù zhù《 zhōng guó wén huà yào yì》 dì liù zhāng jí yòu chén shù。 wǒ zǎo nián (1921 nián《 dōng xī wén huà jí qí zhé xué》 ) gǎn yú chàng yán shì jiè zuì jìn wèi lái jiāng wéi gǔ zhōng guó wén huà zhī fù xīng zhě， yì zhèng zhǐ cǐ。 cǐ qí guān jiàn zhuǎn liè suǒ zài， jí zài rén lèi wén huà shēng huó jiāng cóng rén shēng dì yī wèn tí héng héng rén duì wù de wèn tí zhuǎn huàn jìn rù rén shēng dì 'èr wèn tí héng héng rén duì rén de wèn tí shì yǐ。 rén shēng sān dà wèn tí zhī shuō， bèi jiàn yú jiù zhù gè shū， qǐng cān kàn， cǐ cóng shěng。 cǐ chù qiě lüè fēn shū cóng zōng jiào xiàng dào dé guò dù zhī lǐ。
　　 zōng jiào běn shēn yuán shì chū shì de， què zài rén shì jiān qǐ zhe wéi chí shì jiān de yī gè fāng fǎ de zuò yòng。 tā yòu zhù yú xún cóng yī shí yī dì de yōng sú dào dé， huò qiě néng tí gāo rén men de jīng shén hé pǐn zhì。 qí dào quán zài jiǎ jiè zhe chāo rán zhì shàng de yī gè xìn yǎng duì xiàng， jí shì hū qí guī yǐ zhī chéng 'ér zhù qí rén pǐn tí gāo zhī dù yān。 dào dé běn shēn zài rén shì jiān jù yòu jué duì jià zhí， yuán bù shì wèishénme 'ér yòng de yī zhǒng fāng fǎ shǒu duàn。 zōng jiào zài rén měi biǎo xiàn qí cóng wài 'ér nèi de zuò yòng， fǎn zhī， dào dé fā hū rén lèi shēng mìng nèi zài zhī wěi dà， bù cóng wài lái。 rén lèi shēng huó jiāng lái zhōng bì tí gāo dào bù zài fēn bié mùdì yǔ shǒu duàn， ér suí shí suí dì jí mùdì jí shǒu duàn， yōu rán zì dé de jìng jiè。 cǐ jìng jiè biàn shì méi yòu dào dé zhī chēng de dào dé shēng huó。
　　 zōng jiào suǒ qǐ zuò yòng cóng lái yòu jiè yú jù tǐ de yì shù yǐng xiǎng ( jiàn qián wén )， ér wǎng gǔ zhōng guó de lǐyuè zhì dù yuán cóng ( gǔ zōng fǎ ) zōng jiào zhuǎn huà 'ér lái， nà yī qiē xíng shì yú lǐyuè zhī zhōng， jí jǔ yī qiē shēng huó 'ér yì shù huà zhī。 suǒ wèi“ lǐyuè bù kě sī xū qù shēn” ( yǔ chū《 lǐ jì》 ) zhě， bù cóng yán jiào qǐ dí lǐ xìng， ér zhí jiē zuò yòng yú shēn tǐ xuè qì zhī jiān， biàn zì rán dì jǔ dòng 'ān hé， qīng míng zài gōng héng héng bù lí lǐ xìng zì jué。
　　 zōng jiào shì shè huì de chǎn wù， yī qiē wú fēi chū yú rén de zhì zuò。 rén men zài shì sú dé shī huò fú shàng yòu qiú yú wài de xīn lǐ， shì sú cháng zōng jiào chóng xìn suǒ yóu qǐ， yì jí zōng jiào zuì dà bì hài suǒ zài。 cǐ bì hài yǐ xué shù wén huà zhī jìn bù shāo yòu sǎo chú， dàn wéi lǐyuè dà xīng nǎi dé jìn sǎo。 jí wéi shì hū cǐ， ér rén dé chāo tuō qí yòu qiú yú wài de bǐ sú xīn lǐ， jìn yú qīng míng 'ān hèzhī dù yě。 yào zhī， gēn běn dì yú rén de gāo shàng pǐn zhì yǐ hán yǎng hé fú chí， qí jù tǐ cuò shī wéi zài lǐyuè。
　　 bù yòu yǐ měi yù dài zōng jiào zhī shuō hū ? yú gǔ zhōng guó gài cháng jiàn zhī， yì shì jīn hòu shè huì wén huà qū xiàng suǒ zài， wú yí yě !
　　 wǒ suǒ wèi shè huì rén shēng de yì shù huà zhǐ cǐ。



   我读累了，想听点音乐或者请来支歌曲！
    
<< qiányīzhānghuí   hòuyīzhānghuí >>   
zì xùdì yī zhāng xù lùn ( shàng )
dì 'èr zhāng xù lùn ( xià )dì sān zhāng lüè shuō rén xīn
dì sì zhāng zhù dòng xìngdì wǔ zhāng líng huó xìng
dì liù zhāng jìhuà xìngdì qī zhāng wǒ duì rén lèi xīn lǐ de rèn shí qián hòu zhuǎn biàn bù tóng
dì bā zhāng zì rán yǔ rén、 rén yǔ zì rán zhī jiān de guān xìdì jiǔ zhāng rén zī yú qí shè huì shēng huó 'ér dé fā zhǎn chéng rén rú jīn rì zhě
dì shí zhāng shēn xīn zhī jiān de guān xì ( shàng )dì shí yī zhāng shēn xīn zhī jiān de guān xì ( zhōng )
dì shí 'èr zhāng shēn xīn zhī jiān de guān xì ( xià )dì shí sān zhāng dōng xī xué shù fēn tú
dì shí sì zhāng rén de xìng qíng、 qì zhì、 xí guàn、 shè huì de lǐ sú、 zhì dù ( shàng )dì shí wǔ zhāng rén de xìng qíng、 qì zhì、 xí guàn、 shè huì de lǐ sú、 zhì dù ( xià )
dì shí liù zhāng zōng jiào yǔ rén shēngdì shí qī zhāng dào dé -- rén shēng de shí jiàn ( shàng )
dì shí bā zhāng dào dé héng héng rén shēng de shí jiàn ( xià )dì shí jiǔ zhāng lüè tán wén xué yì shù zhī shǔ
dì 'èr shí zhāng wèi lái shè huì rén shēng de yì shù huàdì 'èr shí yī zhāng tán rén lèi xīn lǐ fā zhǎn shǐ
shū chéng zì jì

pínglún (0)