|
|
wèi guó shì zhōng guó zhàn guó shí qī de guó jiā， shǔ yú zhàn guó qī xióng zhī yī， qián qī dū 'ān yì（ jīn shān xī xià xiàn）， hòu qiān dà liáng（ jīn hé nán kāi fēng）。 yóu wèi wén hóu yú qián 403 nián wéi zhōu wēi liè wáng cè fēng wéi hóu zhì qián 225 nián wéi qín guó suǒ miè， yī gòng yī bǎi qī shí jiǔ nián。 tā de lǐng tǔ yuē bāo kuò xiàn shí shān xī nán bù、 hé nán běi bù hé shǎn xī、 hé běi de bù fēn dì qū。 dāng shí tā xī lín qín guó， dōng yòu huái、 yǐng yǔ qí guó hé sòng guó xiāng lín， xī nán yǔ hán guó、 nán miàn yòu hóng gōu yǔ chǔ guó jiē rǎng， běi miàn zé yòu zhào guó。 zì wèi huì wáng yóu 'ān yì qiān dū dào xiàn zài hé nán kāi fēng de dà liáng hòu， wèi guó yì chēng liáng guó。
qǐ yuán
chuán tǒng shàng wèi guó de shǐ zǔ shì bì gōng jī gāo， zhōu wǔ wáng fá zhòu zhī hòu， jī gāo bèi fēng zài bì， hòu dài yú shì jiù yǐ bì wéi xìng。 dàn shì《 shǐ jì》 tí dào “ qí hòu jué fēng， wéi shù rén， huò zài zhōng guó， huò zài yí dí ”， shuō míng jī gāo de hòu rén“ jué fēng”， lún wéi shù rén。“ huò zài zhōng guó， huò zài yí dí” jiù nán yǐ zhèng míng wèi guó yī dìng shì jī xìng。
jiàn guó
gōng yuán qián 403 nián hán、 zhào hé wèi tuō lí jìn guó（ chūn qiū shí qī）， jiāng qí dì sān fēn 'ér dú lì， jìn guó miè wáng， shǐ chēng“ sān jiā fēn jìn”。 jìn wén gōng、 jìn xiāng gōng shí， hú、 zhào、 xiān、 xì、 xū děng shì pō yòu quán shì， yǐ hòu yòu yòu hán、 wèi、 luán、 fàn、 xún shì děng qiáng dà zōng zú。 chūn qiū zhōng qī yǐ hòu， shí yú jiā qīng dà fū kòng zhì liǎo jìn guó zhèng jú。 jīng guò jī liè jiān bìng， dào chūn qiū wǎn qī zhǐ shèng xià zhào、 wèi、 hán、 fàn、 zhì、 zhōng xíng shì liù jiā， chēng wéi“ liù qīng”。
jìn yáng zhī zhàn
chūn qiū mò qī， fàn shì、 zhōng xíng shì liǎng jiā bèi miè， jìn guó zhǐ shèng xià zhì、 zhào、 hán、 wèi sì jiā qīng dà fū， qí zhōng yǐ zhì shì zuì qiáng。 zhuān shàn jìn guó guó zhèng de zhì bó yáo shì qiáng xiàng hán kāng zǐ、 wèi huán zǐ suǒ dé tǔ dì， zài xiàng zhào xiāng zǐ suǒ dì zāo jù hòu， yú zhōu zhēn dìng wáng shí sì nián qián 455 nián gōng dǎ zhào shì， bìng xié pò hán、 wèi liǎng jiā chū bīng。 zhào xiāng zǐ tuì jū jìn yáng gù shǒu。 zhì bó wéi kùn jìn yáng liǎng nián 'ér bù néng xià， yǐn jìn shuǐ yān guàn jìn yáng chéng。 wēi jí zhōng， zhào xiāng zǐ pài zhāng mèng tán shuō fú hán、 wèi liǎng jiā dǎo gē， fàng shuǐdào guàn zhì bó jūn yíng， dà pò zhì bó jūn， qín shā zhì bó yáo。 sān jiā jìn miè zhì shì zōng zú， guā fēn qí dì。 cǐ zhàn wéi rì hòu“ sān jiā fēn jìn” diàn dìng liǎo jī chǔ。
fēn jìn
qián 438 nián， jìn 'āi gōng sǐ， jìn yōu gōng jí wèi。 hán、 zhào、 wèi guā fēn jìn guó shèng yú tǔ dì， zhǐ yòu jiàng chéng yǔ qū wò liǎng dì liú gěi jìn yōu gōng。 cóng cǐ hán、 zhào、 wèi chēng wéi sān jìn。 qián 403 nián， zhōu wēi liè wáng cè mìng hán、 zhào、 wèi sān jiā wéi hóu guó。 qián 376 nián， hán 'āi hóu、 zhào jìng hóu、 wèi wǔ hóu guā fēn jìn guó yú tǔ， fèi jìn jìng gōng， jìn wán quán wéi hán、 zhào、 wèi sān jiā suǒ qǔ dài。
jué qǐ
wèi guó de guó lì zài tóu liǎng wèi jūn zhù wèi wén hóu jí wèi wǔ hóu zhī shí dá zhì dǐng fēng。
wèi wén hóu（？ － qián 396 nián） zhōng guó zhàn guó shí wèi guó tǒng zhì zhě。 jī xìng， wèi shì， míng sī。 qián 445 nián jì wèi huán zǐ wèi， qián 403 nián yǔ hán、 zhào liǎng jiā yī qǐ bèi zhōu wēi liè wáng cè fēng wéi zhū hóu， qián 396 nián zú。
wèi wén hóu bèi sī mǎ qiān guī yú《 shǐ jì · rú lín lièzhuàn》， bèi zàn wéi“ hàoxué”。 wèi wén hóu jīng cháng xiàng kǒng zǐ de dì zǐ zǐ xià yǐ jí zài chuán dì zǐ tián zǐ fāng、 duàn gān mù děng qǐng jiào。 yòu rèn yòng fǎ jiā de lǐ kuī wéixiàng， yǐ“ shí yòu láo 'ér lù yòu gōng， shǐ yòu néng 'ér shǎng bì xíng， fá bì dāng” wéi yuán zé shí xíng biàn fǎ。 wèi guó jīng guò biàn fǎ guó shì qiáng shèng， xiān hòu yǐ yuèyáng wéi jiāng gōng miè zhōng shān guó， yǐ wú qǐ wéi jiāng gōng qǔ qín guó xī hé（ jīn huáng hé yǔ luò shuǐ jiān） wǔ chéng。 yǐ xī mén bào wéi yè lìng， yǐ běi mén kě wéi suān zǎo lìng， yǐ dí huáng wéi shàng qīng， gǎi gé zhèng zhì， xīng xiū shuǐ lì， chéng wéi zhàn guó chū qī de qiáng guó。
shuāi luò
dào dì sān wèi jūn zhù huì wáng jí wèi shí， zhù yào jí zhōng yú jīng jì fā zhǎn， bāo kuò zài huáng hé kāi fā guàn gài jìhuà。 dàn yǔ cǐ tóng shí， wèi guó de guó lì què zhèng màn màn de xiāo tuì。 yóu yú zhè duàn shí qī de wèi guó bù duàn dōng qīn， qí zài dōng fāng de yōu shì zài yī xì liè zhàn zhēng zhōng duō cì shòu cuò， bāo kuò gōng yuán qián 341 nián de mǎ líng zhī zhàn。 zài xī fāng， qín guó duó qǔ liǎo xī hé dì qū（ yī gè wèi yú xiàn zài shǎn xī shān xī biān jiè huáng hé xī 'àn de xùmù hé zhàn lüè yào dì）， cǐ hòu gèng shì bù duàn shòu dào qín guó de qīn rǎo。
guì líng zhī zhàn
zhàn guó zhōng qī， qí、 wèi、 yàn、 zhào、 hán、 chǔ、 qín qī xióng bìng lì， zhēng zhàn pín fán。 gōng yuán qián 354 nián， wèi guó pài dàjiàng páng juān shuài 8 wàn jīng bīng jìn gōng zhào guó， bāo wéi liǎo zhào guó dū chéng hán dān（ jīn hé běi hán dān）， zhào guó kǔ zhàn liǎo yī nián， yǎn kàn jiù yào chēng bù zhù liǎo， jí máng xiàng méng guó qí guó qiú jiù。 qí wēi wáng zhèng yù xiàng wài kuò zhāng， yú shì mìng tián jì wéi zhù jiāng， sūn bìn wéi jūn shī， shuài bīng 8 wàn qù jiù zhào guó。
sūn bìn shì bīng shèng sūn wǔ de hòu dài， chū shēng yú qí guó。 tā céng bài bīng xué jiā guǐ gǔ zǐ wéi shī， yǔ wèi guó dàjiàng páng juān shì tóng chuāng hǎo yǒu。 dàn páng juān zuò liǎo wèi guó dàjiàng hòu， shí fēn jí dù sūn bìn de cái néng， jiāng tā piàn dào wèi guó shī yǐ bìn xíng（ qù xī gài gǔ）， yù shǐ qí yǒng yuǎn bù néng lǐng bīng dǎ zhàng。 hòu sūn bìn qiān fāng bǎi jì cái táo chū huí qí guó， bìng bèi qí wēi wáng zhòng yòng。
sūn bìn zhōng yú dé dào yī gè xiàng páng juān fù chóu de jī huì。 dàn tā bìng méi yòu jí yú yǔ páng juān zài zhàn chǎng shàng xiāng jiàn。 tā quàn tián jì fàng qì lǐng bīng zhí qū hán dān， yǔ wèi jūn jué zhàn de jìhuà， chèn wèi jūn zhù lì chū bīng zài wài， guó nèi fáng wù kōng xū zhī jì， zhí dǎo wèi dū dà liáng（ jīn hé nán kāi fēng）， pò shǐ yuǎn zài yì guó de wèi jūn“ shì zhào 'ér zì jiù”。 děng páng juān huí bīng shí， zhōng tú yú yǐ jié jī， zhè yàng jì jiù liǎo zhào， yòu néng gěi wèi guó yǐ chén zhòng dǎ jī， shì yī jǔ 'ér liǎng dé。
tián jì cǎi nà liǎo sūn bìn“ pī kàng dǎo xū”、“ wéi wèi jiù zhào” de zhàn fǎ， huī shī zhí bī wèi guó jūn shì zhòng zhèn píng líng（ jīn shān dōng dìng táo）。 qí jūn gōng dǎ píng líng de xíng dòng bìng bù jiān jué， páng juān yě bù jí yú huí jiù， jì xù jié jìn quán lì gōng kè hán dān。 zhí dào wèi jūn yǐ zhàn lǐng hán dān， sǔn bīng zhé jiāng jí xū xiū zhěng shí， sūn bìn cái jiàn yì qí jūn huī shī zhí dǎo wèi dū dà liáng， bī wèi huì wáng shí wàn huǒ jí mìng lìng páng juān tǒng bīng huí jiù。 páng juān jiē lìng hòu， bù dé bù fàng qì hán dān， pāo qì zī zhòng， zhòu yè jiān chéng huí shī。 sūn bìn pàn duàn wèi jūn huí shī bì jīng guì líng（ jīn hé nán cháng yuán xī běi）， lì jí shuài qí jūn zhù lì běi shàng， zài guì líng shè xià mái fú。 dāng wèi jūn jīng cháng tú bá shè xíng zhì guì líng shí， yǐ yì dài láo de qí jūn tū rán chū jī， dà bài wèi jūn， páng juān zhǐ shēn táo huí wèi guó （ yī shuō bèi fú hòu fàng huí）。
mǎ líng zhī zhàn
guì líng zhī zhàn hòu， wèi guó suī yuán qì dà shāng， dàn jīng guò jǐ nián de xiū zhěng hòu， wèi guó zhú jiàn kāi shǐ huī fù duì wài jìn gōng。 gōng yuán qián 341 nián， wèi guó zài cì fā bīng jìn gōng hán guó， hán guó xiàng qí guó qiú yuán。 qí wēi wáng cǎi yòng sūn bìn“ shēn jié hán zhī qīn 'ér wǎn chéng wèi zhī bì” de zhù zhāng， yǔ hán jié hǎo què bù jí yú fā bīng。 dài hán jūn wǔ zhàn wǔ bài， wèi jūn yě shí lì dà sǔn shí， cái yú cì nián yǐ tián jì wéi zhù jiāng， sūn bìn wéi jūn shī， fā bīng jiù hán。 qí jūn chóngshī“ wéi wèi jiù zhào” de zhàn fǎ， zhí qū wèi dū dà liáng。 wèi huì wáng xiàng shàng cì yī yàng jiāng gōng hán de bù duì zhào huí， yǐ tài zǐ shēn wéi zhù jiāng， páng juān wéi jiāng jūn， shuài bīng 10 wàn yíng jī qí jūn。
cǐ cì xíng shì bù tóng yú guì líng zhī zhàn， wèi jūn shì yòu bèi 'ér lái， qì shì wàng shèng。 gù sūn bìn jué dìng yīn shì lì dǎo， lì yòng wèi jūn qiú shèng xīnqiè de ruò diǎn， yòu dí mào jìn， zài tú qǔ shèng。 qí jūn qián fēng yǔ wèi jūn shāo yī jiē chù， jí yáng zhuāng qiè zhàn， diào tóu dōng chè。 zài chè tuì tú zhōng， yòu yì zào chéng jūn lì bù duàn xuē ruò de jiǎ xiāng。 dì yī tiān zào liǎo 10 wàn rén chī fàn de guō zào， dì 'èr tiān jiǎn wéi 5 wàn rén yòng de guō zào， dì sān tiān zé zhǐ shèng xià 3 wàn rén yòng de guō zào liǎo。 páng juān yǔ sūn bìn jiāo shǒu， běn lái xiǎo xīn yì yì， hài pà zài cì shàngdàng， dàn dāng kàn dào qí jūn guō zào rì jiǎn， yǐ wéi qí jūn dǎn qiè， sān tiān zhōng jí táo wáng liǎo dà bàn， zhè cái zhuàng qǐ dǎn zǐ， diū xià zī zhòng hé bù bīng， zhǐ lǐng qīng chē ruì qí rì yè jiān chéng měng zhuī， bì yù quán jiān qí jūn， qín huò sūn bìn。
qí jūn tuì zhì mǎ líng（ jīn hé nán fàn xiàn xī nán）， cǐ dì dào lù xiá zhǎi， dì shì xiǎn 'ài， liǎng bàng shù mù mào shèng， shì gè shè fú de hǎo dì fāng。 sūn bìn jì suàn xíng chéng， pàn duàn wèi jūn jiāng yú rì luò hòu zhuī zhì， suì mìng shì zú fá mù dǔ lù， bìng jiāng lù biān yī kē dà shù bō qù shù pí， zài shùgàn shàng xiě liǎo“ páng juān sǐ yú cǐ shù zhī xià” 8 gè dà zì。 tiǎo xuǎn yī wàn míng gōng nǔ shǒu mái fú zài dào lù liǎng cè de shān shàng， yuē dìng tiān hēi hòu， jiàn dào huǒ guāng jiù yī qí fàng jiàn。
rì mù shí fēn， páng juān guǒ rán shuài jūn zhuī dào mǎ líng， fā xiàn lù bàng de dà shù bèi bō qù shù pí， shàng miàn yǐn yǐn yuē yuē xiě yòu zì， jiù mìng shì zú diǎn qǐ huǒ bǎ lái kàn， dài tā kàn qīng shù shàng zì hòu， zhè cái fā xiàn zhòngjì， jí lìng bù duì chè tuì。 dàn yǐ jīng wǎn liǎo， liǎng bàng qí jūn kàn jiàn huǒ guāng， wàn nǔ qí fā， fú bīng sì qǐ。 wèi jūn cuò bù jí fáng， cāng cù yìng zhàn， hěn kuài kuì bài， páng juān zhōng jiàn， zuǒ tū yòu chōng wú fǎ tū chū chóngwéi， zuì hòu fèn kuì zì shā。 qí jūn chéng shèng zhuī jī， yòu dà bài wèi jūn zhù lì， fú huò wèi jūn zhù jiāng tài zǐ shēn， jiān miè wèi jūn 10 wàn。
guì líng hé mǎ líng zhī zhàn hòu， wèi guó yī jué bù zhèn， qí guó zé shēng wēi què qǐ， chēng bà zhōng yuán， sūn bìn yì míng yáng tiān xià。 sūn bìn“ wéi wèi jiù zhào” hé“ shì jiǎ yǐn zhēn” de zhàn fǎ， chéng wéi zhōng guó jūn shì shǐ shàng de jīng diǎn zhī zuò， wéi hòu shì bīng jiā guǎng fàn tuī chóng。
hé zòng
zài gōng yuán qián 293 nián de yī jué zhī zhàn zhōng， qín guó de jūn shì lì liàng dǎ bài liǎo wèi guó hé hán guó lián jūn。 liǎng guó cǐ hòu zài yě méi yòu lì liàng dān dú xiàng qín guó fā qǐ tiǎo zhàn。 zhī hòu yóu yú qín guó bù duàn de yā pò， jú shì yuè lái yuè yán jùn。 zhè shí， gōng zǐ wú jì chū xiàn， bìng yú gōng yuán qián 247 nián yǔ qí tā wǔ guó lián jūn， duì qín guó de qīn gōng jūn yíng tóu tòng jī。 gōng zǐ wú jì yòu míng xìn líng jūn， shì zhàn guó sì gōng zǐ zhī yī。 bù guò， zhàn hòu wèi wáng duì tā kāi shǐ cāi yí， bìng miǎn qù tā de yào zhí。 yú shì xìn líng jūn zhōng rì jiè jiǔ jiāo chóu， bìng hán qū 'ér zhōng。 xìn líng jūn sǐ hòu， wèi guó wú lì kàng qín， guó tǔ bèi qín guó màn màn qīn duó。
qiè fú jiù zhào
qián 260 nián， zhào xiào chéng wáng zài hé qín guó de cháng píng zhī zhàn zhōng， zhōng liǎo qín guó de fǎnjiànjì， yòng“ zhǐ shàng tán bīng” de zhào kuò qǔ dài lǎo jiāng lián pō， jiēguǒ dǎo zhì zhào guó de dà bài， 40 duō wàn bīng shì bèi qín guó kēng shā。 qián 257 nián， qín guó de jūn duì bāo wéi liǎo zhào guó dedōu chéng hán dān， zhào guó de xíng shì fēi cháng wēi jí。 zhào guó chéngxiàng píng yuán jūn de qī zǐ shì wèi wú jì de jiě jiě， píng yuán jūn zhào shèng duō cì xiàng wèi 'ān lí wáng hé wèi wú jì sòng xìn， qǐng qiú wèi guó jiù yuán， wèi 'ān lí wáng pài jiāng jūn jìn bǐ lǐng bīng shí wàn qián qù jiù zhào。 qín zhāo wáng dé dào xiāo xī hòu， pài shǐ zhě wēi xié wèi 'ān lí wáng， wèi 'ān lí wáng jù pà， jiù pài rén tōng zhī jìn bǐ tíng zhǐ jìn jūn， liú zài yè zhā yíng zhù fáng， míng yì shàng wéi jiù zhào， shí jì zài guān wàng xíng shì de fā zhǎn。
píng yuán jūn bù duàn pài shǐ zhě qián qù wèi guó cuī cù， bìng zé bèi wèi wú jì bù gù zhào guó hé wèi wú jì jiě jiě de wēi wáng。 wèi wú jì wèicǐ yōu lǜ wàn fēn， lǚ cì qǐng qiú wèi 'ān lí wáng chū bīng， mén kè yě yòng jìn gè zhǒng bàn fǎ quàn shuō， dàn wèi 'ān lí wáng jù pà qiáng dà de qín guó， shǐ zhōng bù kěn tīng wèi wú jì de yì jiàn。 wèi wú jì gū jì wèi wáng yǐ bù kěn chū bīng jiù zhào， yòu bù xiǎng kàn zhe zhào guó miè wáng， yú shì còu qí zhàn chē yī bǎi duō liàng， dǎ suàn dài zhe mén kè qián qù zhào guó hé qín jūn sǐ pīn。
wèi wú jì dài zhe chē duì lù guò yí mén shí yù jiàn hóu yíng， yú shì bǎ qíng kuàng gào sù liǎo hóu yíng。 hóu yíng quàn zǔ wèi wú jì shuō， zhè yàng qù jiù rú tóng bǎ féi ròu rēng gěi jī 'è de lǎo hǔ， yī diǎn zuò yòng dōuméi yòu。 bìng xiàng wèi wú jì mì mì xiàn cè， ràng wèi wú jì qù zhǎo wèi 'ān lí wáng de chǒng fēi rú jī bāng máng， ràng rú jī cóng wèi 'ān lí wáng de wò shì nèi qiè chū jìn bǐ de bīng fú， yīn wéi wèi wú jì céng wéi rú jī bào guò shā fù zhī chóu， rú jī shì kěn dìng huì wéi wèi wú jì xiào mìng de。 wèi wú jì tīng cóng liǎo hóu yíng de jì cè， qián qù qǐng qiú rú jī bāng máng， rú jī guǒ rán dào chū bīng fú jiāo gěi liǎo wèi wú jì。 wèi wú jì ná dào liǎo bīng fú zhǔn bèi shàng lù， hóu yíng yòu ràng wèi wú jì bǎ tú fū zhū hài dài shàng， yǐ biàn jìn bǐ zài kàn dào bīng fú réng bù jiāo chū bīng quán de qíng kuàng xià ràng dà lì shì zhū hài jī shā tā。
wèi wú jì dào liǎo yè， ná chū bīng fú jiǎ chuán wèi 'ān lí wáng de mìng lìng yào dài tì jìn bǐ dān rèn jiànglǐng。 jìn bǐ hé liǎo bīng fú， yàn zhèng wú wù， dàn hái shì biǎo shì huái yí， bù xiǎng jiāo chū bīng quán。 cǐ shí de wèi wú jì zài bù dé yǐ de qíng kuàng xià， zhǐ hǎo ràng zhū hài dòng shǒu， yòng tiě chuí shā sǐ jìn bǐ， qiáng xíng duó quán。
wèi wú jì tǒng lǐng jìn bǐ de jūn duì hòu， jīng xuǎn shì bīng bā wàn kāi bá qián xiàn。 yǔ cǐ tóng shí， chǔ guó yě pài chū chūn shēn jūn huáng xiē jiù yuán zhào guó， zài chǔ、 wèi、 zhào sān guó de lián hé xià， yī jǔ jī kuì qín guó， jiě chú liǎo hán dān zhī wéi。
miè wáng
qín wáng zhèng jí wèi hòu， duì wèi guó de yā lì bù duàn jiā dà。 zuì hòu wèi guó yú gōng yuán qián 225 nián bèi qín guó jiāng jūn wáng bēn gōng pò miè wáng。 |
|
| yī chūn qiū shí zhū hóu guó zhī yī； èr dōng zhōu zhàn guó shí qī qī xióng zhī yī； sān sān guó shí qī yóu cáo pī jiàn lì de cáo wèi zhèng quán； sì nán běi cháo zhōng de běi wèi； wǔ nán běi cháo zhōng de dōng wèi； liù nán běi cháo zhōng de xī wèi； qī suí cháo mò nián qún xióng gē jù shí qī de wǎ gǎng dà wèi。 |
|
| xī zhōu shí fēn fēng de zhū hóu guó。 jī xìng。 zài jīn shān xī ruì chéng xiàn běi。 gōng yuán qián 661 nián bèi jìn xiàn gōng gōng miè， bǎ tā fēng gěi bì wàn（ zhàn guó shí wèi guó guó jūn xiān zǔ）。 |
|
wèi guó shì zhōng guó zhàn guó shí qī de guó jiā， shǔ yú zhàn guó qī xióng zhī yī， qián qī dū 'ān yì（ jīn shān xī xià xiàn）， hòu qiān dà liáng（ jīn hé nán kāi fēng）。 yóu wèi wén hóu yú qián 403 nián wéi zhōu wēi liè wáng cè fēng wéi hóu zhì qián 225 nián wéi qín guó suǒ miè， yī gòng yī bǎi qī shí jiǔ nián。 tā de lǐng tǔ yuē bāo kuò xiàn shí shān xī nán bù、 hé nán běi bù hé shǎn xī、 hé běi de bù fēn dì qū。 dāng shí tā xī lín qín guó， dōng yòu huái、 yǐng yǔ qí guó hé sòng guó xiāng lín， xī nán yǔ hán guó、 nán miàn yòu hóng gōu yǔ chǔ guó jiē rǎng， běi miàn zé yòu zhào guó。 zì wèi huì wáng yóu 'ān yì qiān dū dào xiàn zài hé nán kāi fēng de dà liáng hòu， wèi guó yì chēng liáng guó。
qǐ yuán
chuán tǒng shàng wèi guó de shǐ zǔ shì bì gōng gāo， zhōu wǔ wáng fá zhòu zhī hòu， bì gāo bèi fēng zài bì， hòu dài yú shì jiù yǐ bì wéi xìng。 dàn shì《 shǐ jì》 tí dào“ qí hòu jué fēng， wéi shù rén， huò zài zhōng guó， huò zài yí dí”， shuō míng bì gāo de hòu rén“ jué fēng”， lún wéi shù rén。“ huò zài zhōng guó， huò zài yí dí” jiù nán yǐ zhèng míng wèi guó yī dìng shì jī xìng。
jiàn guó
gōng yuán qián 403 nián hán、 zhào hé wèi tuō lí jìn guó（ chūn qiū shí qī）， jiāng qí dì sān fēn 'ér dú lì， jìn guó miè wáng， shǐ chēng“ sān jiā fēn jìn”。 jìn wén gōng、 jìn xiāng gōng shí， hú、 zhào、 xiān、 xì、 xū děng shì pō yòu quán shì， yǐ hòu yòu yòu hán、 wèi、 luán、 fàn、 xún shì děng qiáng dà zōng zú。 chūn qiū zhōng qī yǐ hòu， shí yú jiā qīng dà fū kòng zhì liǎo jìn guó zhèng jú。 jīng guò jī liè jiān bìng， dào chūn qiū wǎn qī zhǐ shèng xià zhào、 wèi、 hán、 fàn、 zhì、 zhōng xíng shì liù jiā， chēng wéi“ liù qīng”。
jìn yáng zhī zhàn
chūn qiū mò qī， fàn shì、 zhōng xíng shì liǎng jiā bèi miè， jìn guó zhǐ shèng xià zhì、 zhào、 hán、 wèi sì jiā qīng dà fū， qí zhōng yǐ zhì shì zuì qiáng。 zhuān shàn jìn guó guó zhèng de zhì bó yáo shì qiáng xiàng hán kāng zǐ、 wèi huán zǐ suǒ dé tǔ dì， zài xiàng zhào xiāng zǐ suǒ dì zāo jù hòu， yú zhōu zhēn dìng wáng shí sì nián qián 455 nián gōng dǎ zhào shì， bìng xié pò hán、 wèi liǎng jiā chū bīng。 zhào xiāng zǐ tuì jū jìn yáng gù shǒu。 zhì bó wéi kùn jìn yáng liǎng nián 'ér bù néng xià， yǐn jìn shuǐ yān guàn jìn yáng chéng。 wēi jí zhōng， zhào xiāng zǐ pài zhāng mèng tán shuō fú hán、 wèi liǎng jiā dǎo gē， fàng shuǐdào guàn zhì bó jūn yíng， dà pò zhì bó jūn， qín shā zhì bó yáo。 sān jiā jìn miè zhì shì zōng zú， guā fēn qí dì。 cǐ zhàn wéi rì hòu“ sān jiā fēn jìn” diàn dìng liǎo jī chǔ。
fēn jìn
qián 438 nián， jìn 'āi gōng sǐ， jìn yōu gōng jí wèi。 hán、 zhào、 wèi guā fēn jìn guó shèng yú tǔ dì， zhǐ yòu jiàng chéng yǔ qū wò liǎng dì liú gěi jìn yōu gōng。 cóng cǐ hán、 zhào、 wèi chēng wéi sān jìn。 qián 403 nián， zhōu wēi liè wáng cè mìng hán、 zhào、 wèi sān jiā wéi hóu guó。 qián 376 nián， hán 'āi hóu、 zhào jìng hóu、 wèi wǔ hóu guā fēn jìn guó yú tǔ， fèi jìn jìng gōng， jìn wán quán wéi hán、 zhào、 wèi sān jiā suǒ qǔ dài。
jué qǐ
wèi guó de guó lì zài tóu liǎng wèi jūn zhù wèi wén hóu jí wèi wǔ hóu zhī shí dá zhì dǐng fēng。
wèi wén hóu（？－ qián 396 nián） zhōng guó zhàn guó shí wèi guó tǒng zhì zhě。 jī xìng， wèi shì， míng sī。 qián 445 nián jì wèi huán zǐ wèi， qián 403 nián yǔ hán、 zhào liǎng jiā yī qǐ bèi zhōu wēi liè wáng cè fēng wéi zhū hóu， qián 396 nián zú。
wèi wén hóu bèi sī mǎ qiān guī yú《 shǐ jì · rú lín lièzhuàn》， bèi zàn wéi“ hàoxué”。 wèi wén hóu jīng cháng xiàng kǒng zǐ de dì zǐ zǐ xià yǐ jí zài chuán dì zǐ tián zǐ fāng、 duàn gān mù děng qǐng jiào。 yòu rèn yòng fǎ jiā de lǐ kuī wéixiàng， yǐ“ shí yòu láo 'ér lù yòu gōng， shǐ yòu néng 'ér shǎng bì xíng， fá bì dāng” wéi yuán zé shí xíng biàn fǎ。 wèi guó jīng guò biàn fǎ guó shì qiáng shèng， xiān hòu yǐ yuèyáng wéi jiāng gōng miè zhōng shān guó， yǐ wú qǐ wéi jiāng gōng qǔ qín guó xī hé（ jīn huáng hé yǔ luò shuǐ jiān） wǔ chéng。 yǐ xī mén bào wéi yè lìng， yǐ běi mén kě wéi suān zǎo lìng， yǐ dí huáng wéi shàng qīng， gǎi gé zhèng zhì， xīng xiū shuǐ lì， chéng wéi zhàn guó chū qī de qiáng guó。
shuāi luò
dào dì sān wèi jūn zhù huì wáng jí wèi shí， zhù yào jí zhōng yú jīng jì fā zhǎn， bāo kuò zài huáng hé kāi fā guàn gài jìhuà。 dàn yǔ cǐ tóng shí， wèi guó de guó lì què zhèng màn màn de xiāo tuì。 yóu yú zhè duàn shí qī de wèi guó bù duàn dōng qīn， qí zài dōng fāng de yōu shì zài yī xì liè zhàn zhēng zhōng duō cì shòu cuò， bāo kuò gōng yuán qián 341 nián de mǎ líng zhī zhàn。 zài xī fāng， qín guó duó qǔ liǎo xī hé dì qū（ yī gè wèi yú xiàn zài shǎn xī shān xī biān jiè huáng hé xī 'àn de xùmù hé zhàn lüè yào dì）， cǐ hòu gèng shì bù duàn shòu dào qín guó de qīn rǎo。
guì líng zhī zhàn
zhàn guó zhōng qī， qí、 wèi、 yàn、 zhào、 hán、 chǔ、 qín qī xióng bìng lì， zhēng zhàn pín fán。 gōng yuán qián 354 nián， wèi guó pài dàjiàng páng juān shuài 8 wàn jīng bīng jìn gōng zhào guó， bāo wéi liǎo zhào guó dū chéng hán dān（ jīn hé běi hán dān）， zhào guó kǔ zhàn liǎo yī nián， yǎn kàn jiù yào chēng bù zhù liǎo， jí máng xiàng méng guó qí guó qiú jiù。 qí wēi wáng zhèng yù xiàng wài kuò zhāng， yú shì mìng tián jì wéi zhù jiāng， sūn bìn wéi jūn shī， shuài bīng 8 wàn qù jiù zhào guó。
sūn bìn shì bīng shèng sūn wǔ de hòu dài， chū shēng yú qí guó。 tā céng bài bīng xué jiā guǐ gǔ zǐ wéi shī， yǔ wèi guó dàjiàng páng juān shì tóng chuāng hǎo yǒu。 dàn páng juān zuò liǎo wèi guó dàjiàng hòu， shí fēn jí dù sūn bìn de cái néng， jiāng tā piàn dào wèi guó shī yǐ bìn xíng（ qù xī gài gǔ）， yù shǐ qí yǒng yuǎn bù néng lǐng bīng dǎ zhàng。 hòu sūn bìn qiān fāng bǎi jì cái táo chū huí qí guó， bìng bèi qí wēi wáng zhòng yòng。
sūn bìn zhōng yú dé dào yī gè xiàng páng juān fù chóu de jī huì。 dàn tā bìng méi yòu jí yú yǔ páng juān zài zhàn chǎng shàng xiāng jiàn。 tā quàn tián jì fàng qì lǐng bīng zhí qū hán dān， yǔ wèi jūn jué zhàn de jìhuà， chèn wèi jūn zhù lì chū bīng zài wài， guó nèi fáng wù kōng xū zhī jì， zhí dǎo wèi dū dà liáng（ jīn hé nán kāi fēng）， pò shǐ yuǎn zài yì guó de wèi jūn“ shì zhào 'ér zì jiù”。 děng páng juān huí bīng shí， zhōng tú yú yǐ jié jī， zhè yàng jì jiù liǎo zhào， yòu néng gěi wèi guó yǐ chén zhòng dǎ jī， shì yī jǔ 'ér liǎng dé。
tián jì cǎi nà liǎo sūn bìn“ pī kàng dǎo xū”、“ wéi wèi jiù zhào” de zhàn fǎ， huī shī zhí bī wèi guó jūn shì zhòng zhèn píng líng（ jīn shān dōng dìng táo）。 qí jūn gōng dǎ píng líng de xíng dòng bìng bù jiān jué， páng juān yě bù jí yú huí jiù， jì xù jié jìn quán lì gōng kè hán dān。 zhí dào wèi jūn yǐ zhàn lǐng hán dān， sǔn bīng zhé jiāng jí xū xiū zhěng shí， sūn bìn cái jiàn yì qí jūn huī shī zhí dǎo wèi dū dà liáng， bī wèi huì wáng shí wàn huǒ jí mìng lìng páng juān tǒng bīng huí jiù。 páng juān jiē lìng hòu， bù dé bù fàng qì hán dān， pāo qì zī zhòng， zhòu yè jiān chéng huí shī。 sūn bìn pàn duàn wèi jūn huí shī bì jīng guì líng（ jīn hé nán cháng yuán xī běi）， lì jí shuài qí jūn zhù lì běi shàng， zài guì líng shè xià mái fú。 dāng wèi jūn jīng cháng tú bá shè xíng zhì guì líng shí， yǐ yì dài láo de qí jūn tū rán chū jī， dà bài wèi jūn， páng juān zhǐ shēn táo huí wèi guó （ yī shuō bèi fú hòu fàng huí）。
mǎ líng zhī zhàn
guì líng zhī zhàn hòu， wèi guó suī yuán qì dà shāng， dàn jīng guò jǐ nián de xiū zhěng hòu， wèi guó zhú jiàn kāi shǐ huī fù duì wài jìn gōng。 gōng yuán qián 341 nián， wèi guó zài cì fā bīng jìn gōng hán guó， hán guó xiàng qí guó qiú yuán。 qí wēi wáng cǎi yòng sūn bìn“ shēn jié hán zhī qīn 'ér wǎn chéng wèi zhī bì” de zhù zhāng， yǔ hán jié hǎo què bù jí yú fā bīng。 dài hán jūn wǔ zhàn wǔ bài， wèi jūn yě shí lì dà sǔn shí， cái yú cì nián yǐ tián jì wéi zhù jiāng， sūn bìn wéi jūn shī， fā bīng jiù hán。 qí jūn chóngshī“ wéi wèi jiù zhào” de zhàn fǎ， zhí qū wèi dū dà liáng。 wèi huì wáng xiàng shàng cì yī yàng jiāng gōng hán de bù duì zhào huí， yǐ tài zǐ shēn wéi zhù jiāng， páng juān wéi jiāng jūn， shuài bīng 10 wàn yíng jī qí jūn。
cǐ cì xíng shì bù tóng yú guì líng zhī zhàn， wèi jūn shì yòu bèi 'ér lái， qì shì wàng shèng。 gù sūn bìn jué dìng yīn shì lì dǎo， lì yòng wèi jūn qiú shèng xīnqiè de ruò diǎn， yòu dí mào jìn， zài tú qǔ shèng。 qí jūn qián fēng yǔ wèi jūn shāo yī jiē chù， jí yáng zhuāng qiè zhàn， diào tóu dōng chè。 zài chè tuì tú zhōng， yòu yì zào chéng jūn lì bù duàn xuē ruò de jiǎ xiāng。 dì yī tiān zào liǎo 10 wàn rén chī fàn de guō zào， dì 'èr tiān jiǎn wéi 5 wàn rén yòng de guō zào， dì sān tiān zé zhǐ shèng xià 3 wàn rén yòng de guō zào liǎo。 páng juān yǔ sūn bìn jiāo shǒu， běn lái xiǎo xīn yì yì， hài pà zài cì shàngdàng， dàn dāng kàn dào qí jūn guō zào rì jiǎn， yǐ wéi qí jūn dǎn qiè， sān tiān zhōng jí táo wáng liǎo dà bàn， zhè cái zhuàng qǐ dǎn zǐ， diū xià zī zhòng hé bù bīng， zhǐ lǐng qīng chē ruì qí rì yè jiān chéng měng zhuī， bì yù quán jiān qí jūn， qín huò sūn bìn。
qí jūn tuì zhì mǎ líng（ jīn hé nán fàn xiàn xī nán）， cǐ dì dào lù xiá zhǎi， dì shì xiǎn 'ài， liǎng bàng shù mù mào shèng， shì gè shè fú de hǎo dì fāng。 sūn bìn jì suàn xíng chéng， pàn duàn wèi jūn jiāng yú rì luò hòu zhuī zhì， suì mìng shì zú fá mù dǔ lù， bìng jiāng lù biān yī kē dà shù bō qù shù pí， zài shùgàn shàng xiě liǎo“ páng juān sǐ yú cǐ shù zhī xià” 8 gè dà zì。 tiǎo xuǎn yī wàn míng gōng nǔ shǒu mái fú zài dào lù liǎng cè de shān shàng， yuē dìng tiān hēi hòu， jiàn dào huǒ guāng jiù yī qí fàng jiàn。
rì mù shí fēn， páng juān guǒ rán shuài jūn zhuī dào mǎ líng， fā xiàn lù bàng de dà shù bèi bō qù shù pí， shàng miàn yǐn yǐn yuē yuē xiě yòu zì， jiù mìng shì zú diǎn qǐ huǒ bǎ lái kàn， dài tā kàn qīng shù shàng zì hòu， zhè cái fā xiàn zhòngjì， jí lìng bù duì chè tuì。 dàn yǐ jīng wǎn liǎo， liǎng bàng qí jūn kàn jiàn huǒ guāng， wàn nǔ qí fā， fú bīng sì qǐ。 wèi jūn cuò bù jí fáng， cāng cù yìng zhàn， hěn kuài kuì bài， páng juān zhōng jiàn， zuǒ tū yòu chōng wú fǎ tū chū chóngwéi， zuì hòu fèn kuì zì shā。 qí jūn chéng shèng zhuī jī， yòu dà bài wèi jūn zhù lì， fú huò wèi jūn zhù jiāng tài zǐ shēn， jiān miè wèi jūn 10 wàn。
guì líng hé mǎ líng zhī zhàn hòu， wèi guó yī jué bù zhèn， qí guó zé shēng wēi què qǐ， chēng bà zhōng yuán， sūn bìn yì míng yáng tiān xià。 sūn bìn“ wéi wèi jiù zhào” hé“ shì jiǎ yǐn zhēn” de zhàn fǎ， chéng wéi zhōng guó jūn shì shǐ shàng de jīng diǎn zhī zuò， wéi hòu shì bīng jiā guǎng fàn tuī chóng。
hé zòng
zài gōng yuán qián 293 nián de yī jué zhī zhàn zhōng， qín guó de jūn shì lì liàng dǎ bài liǎo wèi guó hé hán guó lián jūn。 liǎng guó cǐ hòu zài yě méi yòu lì liàng dān dú xiàng qín guó fā qǐ tiǎo zhàn。 zhī hòu yóu yú qín guó bù duàn de yā pò， jú shì yuè lái yuè yán jùn。 zhè shí， wèi gōng zǐ wú jì chū xiàn， bìng yú gōng yuán qián 247 nián yǔ qí tā wǔ guó lián jūn， duì qín guó de qīn gōng jūn yíng tóu tòng jī。 wèi gōng zǐ wú jì yòu hào xìn líng jūn， shì zhàn guó sì gōng zǐ zhī yī。 bù guò， zhàn hòu wèi wáng duì tā kāi shǐ cāi yí， bìng miǎn qù tā de yào zhí。 yú shì xìn líng jūn zhōng rì jiè jiǔ jiāo chóu， bìng hán qū 'ér zhōng。 xìn líng jūn sǐ hòu， wèi guó wú lì kàng qín， guó tǔ bèi qín guó màn màn qīn duó。
qiè fú jiù zhào
qián 260 nián， zhào xiào chéng wáng zài hé qín guó de cháng píng zhī zhàn zhōng， zhōng liǎo qín guó de fǎnjiànjì， yòng“ zhǐ shàng tán bīng” de zhào kuò qǔ dài lǎo jiāng lián pō， jiēguǒ dǎo zhì zhào guó de dà bài， 40 duō wàn bīng shì bèi qín guó kēng shā。 qián 257 nián， qín guó de jūn duì bāo wéi liǎo zhào guó dedōu chéng hán dān， zhào guó de xíng shì fēi cháng wēi jí。 zhào guó chéngxiàng píng yuán jūn de qī zǐ shì wèi wú jì de jiě jiě， píng yuán jūn zhào shèng duō cì xiàng wèi 'ān lí wáng hé wèi wú jì sòng xìn， qǐng qiú wèi guó jiù yuán， wèi 'ān lí wáng pài jiāng jūn jìn bǐ lǐng bīng shí wàn qián qù jiù zhào。 qín zhāo wáng dé dào xiāo xī hòu， pài shǐ zhě wēi xié wèi 'ān lí wáng， wèi 'ān lí wáng jù pà， jiù pài rén tōng zhī jìn bǐ tíng zhǐ jìn jūn， liú zài yè zhā yíng zhù fáng， míng yì shàng wéi jiù zhào， shí jì zài guān wàng xíng shì de fā zhǎn。
píng yuán jūn bù duàn pài shǐ zhě qián qù wèi guó cuī cù， bìng zé bèi wèi wú jì bù gù zhào guó hé wèi wú jì jiě jiě de wēi wáng。 wèi wú jì wèicǐ yōu lǜ wàn fēn， lǚ cì qǐng qiú wèi 'ān lí wáng chū bīng， mén kè yě yòng jìn gè zhǒng bàn fǎ quàn shuō， dàn wèi 'ān lí wáng jù pà qiáng dà de qín guó， shǐ zhōng bù kěn tīng wèi wú jì de yì jiàn。 wèi wú jì gū jì wèi wáng yǐ bù kěn chū bīng jiù zhào， yòu bù xiǎng kàn zhe zhào guó miè wáng， yú shì còu qí zhàn chē yī bǎi duō liàng， dǎ suàn dài zhe mén kè qián qù zhào guó hé qín jūn sǐ pīn。
wèi wú jì dài zhe chē duì lù guò yí mén shí yù jiàn hóu yíng， yú shì bǎ qíng kuàng gào sù liǎo hóu yíng。 hóu yíng quàn zǔ wèi wú jì shuō， zhè yàng qù jiù rú tóng bǎ féi ròu rēng gěi jī 'è de lǎo hǔ， yī diǎn zuò yòng dōuméi yòu。 bìng xiàng wèi wú jì mì mì xiàn cè， ràng wèi wú jì qù zhǎo wèi 'ān lí wáng de chǒng fēi rú jī bāng máng， ràng rú jī cóng wèi 'ān lí wáng de wò shì nèi qiè chū jìn bǐ de bīng fú， yīn wéi wèi wú jì céng wéi rú jī bào guò shā fù zhī chóu， rú jī shì kěn dìng huì wéi wèi wú jì xiào mìng de。 wèi wú jì tīng cóng liǎo hóu yíng de jì cè， qián qù qǐng qiú rú jī bāng máng， rú jī guǒ rán dào chū bīng fú jiāo gěi liǎo wèi wú jì。 wèi wú jì ná dào liǎo bīng fú zhǔn bèi shàng lù， hóu yíng yòu ràng wèi wú jì bǎ tú fū zhū hài dài shàng， yǐ biàn jìn bǐ zài kàn dào bīng fú réng bù jiāo chū bīng quán de qíng kuàng xià ràng dà lì shì zhū hài jī shā tā。
wèi wú jì dào liǎo yè， ná chū bīng fú jiǎ chuán wèi 'ān lí wáng de mìng lìng yào dài tì jìn bǐ dān rèn jiànglǐng。 jìn bǐ hé liǎo bīng fú， yàn zhèng wú wù， dàn hái shì biǎo shì huái yí， bù xiǎng jiāo chū bīng quán。 cǐ shí de wèi wú jì zài bù dé yǐ de qíng kuàng xià， zhǐ hǎo ràng zhū hài dòng shǒu， yòng tiě chuí shā sǐ jìn bǐ， qiáng xíng duó quán。
wèi wú jì tǒng lǐng jìn bǐ de jūn duì hòu， jīng xuǎn shì bīng bā wàn kāi bá qián xiàn。 yǔ cǐ tóng shí， chǔ guó yě pài chū chūn shēn jūn huáng xiē jiù yuán zhào guó， zài chǔ、 wèi、 zhào sān guó de lián hé xià， yī jǔ jī kuì qín guó， jiě chú liǎo hán dān zhī wéi。
miè wáng
qín wáng zhèng jí wèi hòu， duì wèi guó de yā lì bù duàn jiā dà。 zuì hòu wèi guó yú gōng yuán qián 225 nián bèi qín guó jiāng jūn wáng bēn gōng pò miè wáng。
wèi guó huò bì wèi guó jūn zhù liè biǎo jí zài wèi nián fèn
guó jūn xìng míng zài wèi shí jiān bèi zhù wèi wén hóu wèi sī qián 424 nián - qián 387 nián qián 403 nián chéng wéi zhū hóu wèi wǔ hóu wèi jī qián 386 nián - qián 371 nián wèi huì wáng wèi yīng qián 370 nián - qián 335 nián《 zhuāng zǐ · zé yáng》 zuò wèi yíng，《 zhàn guó cè》 zuò wèi yīng wèi xiāng wáng wèi sì qián 334 nián - qián 319 nián wèi 'āi wáng wèi sì qián 318 nián - qián 296 nián jí wèi xiāng wáng，《 shǐ jì》 wù fēn wéi 'èr wèi zhāo wáng wèi sù qián 295 nián - qián 277 nián wèi 'ān lí wáng wèi yǔ qián 276 nián - qián 243 nián wèi jǐng mǐn wáng wèi zēng qián 242 nián - qián 228 nián wèi wáng jiǎ wèi jiǎ qián 227 nián - qián 225 nián |
|
gài kuàng
sān guó dǐng lì shí qī de wèi guó bǎn tú sān guó shí de wèi guó （ gōng yuán 220 nián -265 nián）， shǐ yú wèi wén dì cáo pī， wáng yú wèi yuán dì cáo huàn， cáo pī zhī fù cáo cāo suī wèi chēng dì， dàn cáo cāo diàn dìng liǎo cáo wèi lì guó de jī chǔ， shì hòu cáo pī chēng dì hòu zhuī fēng tā wéi wèi tài zǔ wǔ huáng dì。 wèi cháo， jì cáo cāo gòng 6 dì。 zhàn jù běi fāng。 zhì sī、 yù、 yǎn、 qīng、 xú、 liáng、 yōng、 jì、 yōu、 bìng、 jīng、 yáng děng zhōu。 qí zhōng liáng zhōu lǐng wù jǐ xiào wèi hù xī yù； yōu zhōu dì jìng dá yú liáo dōng； nán bù zhū zhōu dà zhì yǐ qín lǐng、 huái hé fēn bié yǔ hàn、 wú xiāng jiē， hù liù shí liù wàn yú， rén kǒu sì bǎi sì shí yú wàn。 wèi shì sān guó shí qī zuì wéi qiáng dà de guó jiā。
cáo wèi de xīng qǐ
175 nián cáo cāo bèi jǔ wéi xiào lián， shòu luò yáng běi bù wèi， zài gǎi rèn dùn qiū lìng， hòu bèi zhēng zhào wéi yì láng。
184 nián hàn líng dì fēng cáo cāo wéi qí dū wèi， zài yǐng chuān yī dài zhèn yā huáng jīn qǐ yì。 yīn jūn gōng shēng qiān Jǐnán xiāng。
187 nián cáo cāo dé zuì quán guì， bèi jiàng wéi dōng jùn tài shǒu， yú shì chēng bìng cí guān。
188 nián cáo cāo bèi rèn mìng wéi gǒng wèi jīng shī luò yáng de xī yuán diǎn jūn xiào wèi。
189 nián dǒng zhuó rù cháo zhuān quán， biǎo cáo cāo wéi xiāo qí xiào wèi， cáo cāo jù jué dǒng zhuó lā lǒng， yì míng chū guān， zhōng tú bèi bǔ， hòu bèi shì fàng， zhì chén liú zhāo lǎn yì bīng， zhǔn bèi tǎo fá dǒng zhuó。 shí 'èr yuè， cáo cāo qǐ bīng yú jǐ wú xiàn， bīng zú wǔ qiān rén。
190 nián zhēngyuè， gè lù zhū hóu xiǎng yìng hào zhào tóng shí qǐ bīng tǎo fá dǒng zhuó， tuī yuán shào wéi méng zhù， cáo cāo rèn fèn wǔ jiāng jūn。 èr yuè， dǒng zhuó huǒ shāo luò yáng、 qiān dū cháng 'ān。 zhū hóu lián jūn guān wàng bù qián， wéi cáo cāo gū jūn fèn zhàn， bài yú dǒng zhuó bù jiāng xú róng， cáo cāo zhōng jiàn shāng， lì zhàn dé tuō。 zhū hóu lián jūn fēn bēng lí xī hòu， cáo cāo jù jué yuán shào lā lǒng， kāi shǐ dú lì fā zhǎn shì lì。
191 nián cáo cāo yǐn bīng yú dōng jùn， dà shèng hēi shān zéi bái rào yú pú yáng， yuán shào biǎo cáo cāo wéi dōng jùn tài shǒu， zhì dōng wǔ yáng。
192 nián chūn， cáo cāo jiǎo miè hēi shān zéi hé xiōng nú yú fū luó bù。 bào xìn děng rén zhì dōng jùn yíng cáo cāo lǐng yǎn zhōu mù， cáo cāo jìn bīng gōng dǎ huáng jīn yú shòu zhāng zhī dōng。 dōng， cáo cāo shōu huáng jīn jūn jiàng zú sān shí yú wàn， hào wéi qīng zhōu bīng。 yuán shào yuán shù xiōng dì bù hé， gōng sūn zàn xié zhù yuán shù， mìng liú bèi tún gāo táng， dān jīng tún píng yuán， táo qiān tún fā gān， cáo cāo yǔ yuán shào hé lì gōng dǎ sān lù jūn mǎ， huò quán shèng。
193 nián chūn， cáo cāo lǚ shèng yuán shù， yuán shù bài zǒu huái běi， zhì xià， cáo cāo hái jūn dìng táo。 qiū， cáo cāo jūn zhēng tǎo táo qiān， lián xù gōng xià shí duō zuò chéng chí， táo qiān shǒu chéng bù gǎn chū zhàn。
194 nián chūn， cáo cāo fù qīn cáo sōng bèi táo qiān shā hài， cáo cāo yù bào shā fù zhī chóu。 xià， cáo jūn jìn gōng xú zhōu， zòng jūn tú shā shù wàn rén， gōng bá xiāng bēn。 lǚ bù yǔ zhāng miǎo、 chén gōng děng gōng dǎ cáo cāo， cáo jūn diào tóu yǔ lǚ bù dà zhàn， bù dí lǚ bù qí bīng， cǎn bài， cáo cāo bèi shāo shāng。 cáo jūn yǔ lǚ bù jūn duì zhì bǎi rì yú， lǚ bù jūn liáng jìn tuì bīng。 jiǔ yuè， cáo cāo huí jūn juàn chéng。 shí yuè， cáo cāo jūn zhì dōngē， dāng nián huáng zāi pín luàn， jūn liáng qí quē。
195 nián chūn， cáo jūn xí qǔ dìng táo。 xià， cáo cāo yòng fú bīng zhī jì dà pò lǚ bù jūn， lǚ bù tóu kào liú bèi。 bā yuè， cáo cāo jūn wéi yōng qiū。 shí yuè， hàn xiàn dì bài cáo cāo wéi yǎn zhōu mù。 shí 'èr yuè， gōng pò yōng qiū， zhāng chāo zì shā， cáo cāo yí zhāng miǎo sān zú。 hòu zhāng miǎo yì bèi shā， yǎn zhōu píng dìng， cáo jūn dōng lüè chén dì。
196 nián chūn zhēngyuè， cáo cāo jūn gōng qǔ wǔ píng。 cáo cāo qiǎn cáo hóng xī yíng hàn xiàn dì， yīn bīng luàn wèi chéng。 èr yuè， cáo cāo jìn jūn tǎo pò rǔ nán、 yǐng chuān huáng jīn jūn hé yí、 liú bì、 huáng jùn、 bǎo màn děng， hàn xiàn dì bài cáo cāo wéi jiàn dé jiāng jūn。 liù yuè， hàn xiàn dì jiǎ cáo cāo jié yuè， lù shàng shū shì。 jiǔ yuè， hàn xiàn dì jiā fēng cáo cāo wéi dàjiàng jūn， fēng wǔ píng hóu。 cáo cāo pò shǐ hàn xiàn dì qiān dū xǔ， kāi shǐ xié tiān zǐ yǐ lìng zhū hóu， zǒng lǎn cháo tíng jūn zhèng dà quán。 shí yuè， cáo cāo zhēng tǎo yáng fèng。 cáo cāo ràng dàjiàng jūn yǔ yuán shào， zì rèn sī kōng， xíng chē qí jiāng jūn。 cáo cāo kāi shǐ tún tián。 liú bèi jūn bèi lǚ bù dǎ bài， cáo cāo shōu nà liú bèi。
197 nián chūn zhēngyuè， cáo cāo gōng dǎ wǎn chéng， zhāng xiù tóu jiàng， hòu yòu fǎn huǐ， yǔ cáo jūn jiāo zhàn， cáo jūn zhàn bài。 cáo cāo yǐn bīng hái wǔ yīn， hòu jī pò zhāng xiù jūn， guī hái xǔ dū。 yuán shù yù chēng dì， cáo cāo chū bīng yǔ yuán shù jūn jiāo zhàn dà shèng； hòu shù zāo liú biǎo、 zhāng xiù jūn qīn xí。 shí yī yuè， cáo cāo qīn zì nán zhēng dào wǎn chéng， shèng liú biǎo jūn， gōng qǔ hú yáng、 wǔ yīn。
198 nián chūn zhēngyuè， cáo cāo huí jūn xǔ， chū zhì jūn shī jì jiǔ。 sān yuè， cáo cāo jūn wéi zhāng xiù yú ráng。 wǔ yuè， liú biǎo qiǎn bīng jiù zhāng xiù， cáo jūn qián hòu shòu dí， yú shì shēn yè záo xiǎn wéi dì dào， guò zī zhòng， shè qí bīng， dà pò zhāng liú lián jūn。 lǚ bù bù jiāng gāo shùn dǎ bài liú bèi， jiǔ yuè， cáo cāo qīn zhēng lǚ bù。 shí yuè， cáo jūn tú lù péng chéng， wéi gōng xià pī。 cáo cāo yòng xún yōu、 guō jiā jì cè， jué sì、 yí zhī shuǐ guàn chéng， yī yuè yòu yú， xià pī chéng pò， cáo cāo chǔsǐ lǚ bù、 chén gōng děng rén， shōu jiàng zāng bà děng jiāng。
199 nián sì yuè， cáo cāo jìn jūn lín hé， dà pò suī gù děng rén。 bā yuè， cáo cāo jìn jūn lí yáng。 jiǔ yuè， cáo cāo fǎn huí xǔ dū， fēn bīng shǒu guān dù。 shí yī yuè， zhāng xiù tóu jiàng， bèi fēng wéi liè hóu。 shí 'èr yuè， cáo cāo bīng fā guān dù。 lú jiāng tài shǒu liú xūn shuài zhòng jiàng， fēng wéi liè hóu。 liú bèi yǔ dǒng chéng děng rén mì móu， bèi fǎn cáo cāo， cáo jūn liú dài、 wáng zhōng bù gōng dǎ liú bèi shī lì。
200 nián chūn zhēngyuè， dǒng chéng děng rén 'àn zhōng móu hài cáo cāo， shī bài hòu bèi chǔsǐ。 cáo jūn dōng zhēng liú bèi， huò shèng， liú bèi tóubèn yuán shào， cáo cāo shōu jiàng guān yǔ、 fú huò liú bèi jiā xiǎo， fǎn huí guān dù。 èr yuè， yuán shào pài qiǎn guō tú、 chún yú qióng、 yán liáng děng rén gōng dǎ dōng jùn tài shǒu liú yán yú bái mǎ， yuán shào yǐn bīng qīn zhì lí yáng。 sì yuè， cáo jūn běi jiù liú yán， cóng xún yōu jì cè， yú bái mǎ dà shèng yuán shào jūn， zhǎn shā yán liáng， jiě liǎo bái mǎ zhī wéi。 yuán shào jūn dù hé zhuī jī cáo jūn， cáo cāo zài yán jīn nán yòng zī zhòng yòu dí de jì cè dà pò yuán shào jūn， zhǎn shā wén chǒu， hái jūn guān dù， yuán shào jūn jìn bǎo yáng wǔ， guān yǔ huí guī liú bèi zhèn yíng。 bā yuè， yuán shào cáo cāo lián yíng shù shí lǐ duì zhì， yuán shào jūn jìn lín guān dù， qǐ tǔ shān dì dào， cáo cāo yě zuò tǔ shān dì dào xiāng yìng。 sūn cè chéng guān dù zhàn jú dòng dàng， yì yù tōu xí xǔ dū， wèi chū bīng jí wéi cì kè suǒ shā。 cáo cāo yòng xún yōu jì， pài xú huàng、 shǐ huàn fén huǐ yuán shào yùn liáng chē duì。 shí yuè， yuán shào qiǎn chē yùn liáng， pài chún yú qióng děng wǔ jiāng lǐng bīng wàn yú rén hù sòng， sù yuán shào yíng běi sì shí lǐ。 yuán shào móu chén xǔ yōu tóubèn cáo cāo， xiàn jì shāo liáng。 cáo cāo zì lǐng bù qí wǔ qiān rén yè xí chún yú qióng bù， shì zú jiē shū sǐ zhàn， dà pò yuán shào jūn， zhǎn shā chún yú qióng děng jiāng。 yuán shào pài qiǎn zhāng hé、 gāo lǎn gōng dǎ cáo cāo dà yíng， zhāng、 gāo 'èr jiāng wén tīng chún yú qióng bù bèi jī pò， tóu jiàng liǎo cáo cāo， yuán shào jūn dà bài， yuán shào yǔ zhǎngzǐ yuán tán děng rén cāng huáng běi táo。
201 nián wǔ yuè， yuán shào bìng sǐ。 jiǔ yuè， cáo cāo zhēng tǎo yuán shào 'èr zǐ cán bù， yuán tán、 yuán shàng lǚ bài tuì， gù shǒu bù chū。
203 nián sān yuè， cáo jūn dà pò yuán tán、 yuán shàng jūn。 sì yuè， cáo cāo jìn jūn yè。 wǔ yuè， cáo jūn huí shī xǔ dū， liú jiǎ xìn tún lí yáng。 bā yuè， cáo cāo zhēng tǎo liú biǎo。 yuán shào 'èr zǐ xiāng dǒu， yuán tán shī lì， tóu kào cáo cāo。 shí yuè， cáo jūn fù běi jìn， yuán shàng jūn cuò bài。
204 nián 'èr yuè， cáo jūn gōng dǎ yè chéng。 wǔ yuè， cáo cāo jué zhāng shuǐ guàn chéng， chéng nèi dà bàn rén 'è sǐ。 qī yuè， cáo jūn dà pò yuán shàng yuán jūn。 bā yuè， yè chéng gào pò， cáo cāo zhǎn shā shěn pèi， kū jì yuán shào， shàn dài yuán shào jiā juàn。 jiǔ yuè， cáo cāo miǎn qù hé běi fù shuì yī nián， hàn xiàn dì fēng cáo cāo wéi jì zhōu mù。 shí 'èr yuè， cáo cāo jìn jūn nán pí， zhěng dùn dì fāng jú shì。
205 nián zhēngyuè， cáo cāo jūn dà pò yuán tán， yuán tán zhàn sǐ， cáo cāo píng dìng jì zhōu。 sì yuè， hēi shān zéi zhāng yàn shuài bīng zú shí yú wàn tóu jiàng cáo cāo， bèi fēng wéi liè hóu。 bā yuè， cáo cāo zhēng tǎo wū wán。
206 nián zhēngyuè， cáo cāo jūn wéi hú guān zhēng tǎo yuán shào wài shēng gāo gān， gāo gān bài zǒu， hòu bèi shā。 bā yuè， cáo cāo jūn dōng zhēng hǎi zéi guǎn chéng bù， huò shèng。
207 nián cáo cāo cóng guō jiā jì， běi zhēng sān jùn wū wán。 cáo jūn shòu zǔ bó hǎi bīn， yú shì shuài jūn chū lú lóng sài， jìn jūn liǔ chéng。 bā yuè， dēng bái láng shān， wū huán zhī zhàn cáo cāo jūn dà shèng， zhǎn shā wū huán wáng tà dùn， hú、 hàn jiàng jūn 'èr shí duō wàn。 jiǔ yuè， gōng sūn kāng shā sǐ yuán shàng、 yuán xī， cáo cāo tǒng yī běi fāng。
208 nián zhēngyuè， cáo cāo huí dào yè chéng， zào xuán wǔ chí cāo liàn shuǐ jūn。 liù yuè， cáo cāo bèi fēng wéi chéngxiàng。 qī yuè， cáo cāo nán zhēng liú biǎo。 bā yuè， liú biǎo bìng wáng， yòu zǐ liú cóng dài wèi， tún jū xiāng yáng， liú bèi tún jū fán chéng。 jiǔ yuè， cáo cāo jūn dào xīn yě， liú cóng tóu jiàng， liú bèi táo zhì xià kǒu， cáo cāo jìn jūn jiāng líng。 shí 'èr yuè， chì bì dà zhàn， cáo cāo jūn bù xí shuǐ zhàn， qiě wēn yì shèng xíng， bèi sūn quán liú bèi lián jūn dà bài yú chì bì， bèi pò tuì jūn。
209 nián cáo cāo dà zhì shuǐ jūn， gǒng gù zì shēn shì lì、 wěn dìng běi fāng zhèng jú， bìng shè yáng zhōu jùn xiàn zhǎnglì， kāi sháo bēi tún tián。
211 nián zhēngyuè， tài yuán shāng yào děng pàn luàn， cáo cāo pài qiǎn xià hóu yuān、 xú huàng wéi pò zhī。 sān yuè， cáo cāo pài zhōng yáo tǎo fá zhāng lǔ。 mǎ chāo、 hán suì jǔ dà jūn pàn luàn。 cáo cāo pài cáo rén tǎo fá， mǎ chāo děng rén tún jū tóng guān， cáo cāo xià lìng yán shǒu bù chū。 qī yuè， cáo cāo xī zhēng yíng zhàn mǎ chāo jūn， pài xú huàng、 zhū líng děng yè dù pú gū jīn， jù hé xī wéi yíng。 cáo cāo zì tóng guān běi dù， mǎ chāo jié jī cáo jūn， cáo cāo bèi xiào wèi dīng fěi yòng 'ěr dí zhī jì jiù huí。 cáo cāo jūn jù wèi kǒu， duō shè yí bīng， àn zhōng yòng zhōu zài bīng rù wèi， zào fú qiáo， shēn yè fēn bīng jié yíng yú wèi nán， mǎ chāo yè lǐ jié yíng， bèi cáo cāo fú bīng jī pò。 mǎ chāo děng tún jū wèi nán， xiàng cáo cāo qiú hé， cáo cāo bù xǔ。 jiǔ yuè， cáo cāo jìn jūn dù wèi shuǐ， líjiàn liǎo mǎ chāo hé hán suì， dà shèng guān xī jūn， mǎ chāo bài zǒu liáng zhōu。 shí yuè， cáo cāo běi zhēng yáng qiū， wéi gōng 'ān dìng， yáng qiū tóu jiàng。
212 nián zhēngyuè， cáo cāo huí yè chéng。 xiàn dì mìng cáo cāo zàn bài bù míng， rù cháo bù qū， jiàn lǚ shàng diàn， xiào fǎng hàn chū xiāo hé gù shì。 shí yuè， cáo cāo zài cì zhēng tǎo sūn quán。
213 nián zhēngyuè， cáo cāo jìn jūn rú xū kǒu， gōng pò sūn quán jiāng xī dà yíng， fú lǔ sūn quán jūn dū dū gōng sūn yáng。 hé bìng zhōng guó de shí sì zhōu， gǎi wéi jiǔ zhōu。 wǔ yuè， cáo cāo bèi fēng wéi wèi gōng。 qī yuè， cáo cāo kāi shǐ jiàn wèi shè jì zōng miào。 jiǔ yuè， cáo cāo zuò jīn hǔ tái， záo qú yǐn zhāng shuǐ rù bái gōu shū tōng hé dào。 shí yuè， cáo cāo fēn wèi jùn wéi dōng xī bù， shè zhì dū wèi。 shí yī yuè， cáo cāo chū zhì shàng shū、 shì zhōng、 liù qīng。
214 nián zhēngyuè， xià hóu yuān yǔ mǎ chāo、 hán suì dà zhàn， cáo jūn huò shèng。 sān yuè， hàn xiàn dì shǐ wèi gōng wèi zài zhū hóu wáng shàng， gǎi shòu jīn xǐ、 chì fú、 yuǎn yóu guān。 qī yuè， cáo cāo zài cì zhēng tǎo sūn quán。 xià hóu yuān píng dìng liáng zhōu。 shí yī yuè， hàn huáng hòu fú shì bèi cáo cāo fèi chù chǔsǐ。
215 nián zhēngyuè， cáo cāo zhī nǚ bèi hàn xiàn dì fēng wéi huáng hòu。 sān yuè， cáo cāo xī zhēng zhāng lǔ。 wǔ yuè， cáo jūn jiǎo miè dī wáng dòu mào jūn。 qī yuè， cáo jūn bīng zhì yáng píng， yè xí yáng píng guān， dà shèng zhāng wèi jūn， zhāng lǔ kuì táo bā zhōng， cáo cāo jūn rù nán zhèng， shōu fù bā、 hàn。 bā yuè， sūn quán wéi hé féi， zhāng liáo、 lǐ diǎn jī pò sūn quán dà jūn。 shí yī yuè， zhāng lǔ tóu jiàng， bèi fēng wéi liè hóu。
216 nián sān yuè， cáo cāo qīn gēng jiè tián。 wǔ yuè， xiàn dì jìn cáo cāo jué wéi wèi wáng。 shí yuè， cáo cāo zài dù zhēng tǎo sūn quán。
217 nián 'èr yuè， cáo cāo jìn jūn tún jiāng xī hǎo xī。 sūn quán zài rú xū kǒu zhù chéng jù shǒu， cáo jūn bī gōng， sūn quán tuì zǒu。 sān yuè， cáo cāo yǐn jūn běi guī。 sì yuè， hàn xiàn dì mìng cáo cāo shè tiān zǐ jīng qí， chū rù chēng jǐng bì。 wǔ yuè， cáo cāo xīng jiàn pàn gōng。 shí yuè， shí yuè， hàn xiàn dì mìng lìng wèi wáng guān mào shàng pèi zhuì shí 'èr liú， zuò jīn gēn chē， tào jià liù pǐ mǎ、 pèi zhì wǔ shí fù chē， lì cáo pī wéi wèi tài zǐ。
218 nián zhēngyuè， hàn tài yī lìng jí běn yǔ shàofǔ gěng jì、 sī zhí wéi huàng děng rén móu fǎn， bīng bài bèi shā。 sān yuè， zhāng fēi、 mǎ chāo bù dí cáo hóng jūn， chè wǎng hàn zhōng， shǔ hàn dàjiàng wú lán bèi shā。 sì yuè， dài jùn、 shàng gǔ wū wán wú chén dī pàn luàn， hěn kuài bèi cáo jūn jiǎo píng。 qī yuè， cáo cāo zhì bīng， xī zhēng liú bèi。 jiǔ yuè， cáo cāo bīng zhì cháng 'ān。 shí yuè， wǎn chéng shǒu jiāng hóu yīn děng rén pàn luàn。
219 nián zhēngyuè， cáo rén bù tú lù wǎn chéng， zhǎn shā hóu yīn。 xià hóu yuān yǔ liú bèi yú yáng píng dà zhàn， bèi liú bèi jūn suǒ shā。 sān yuè， cáo cāo jūn zì cháng 'ān chū xié gǔ， jǐn bī hàn zhōng， liú bèi jù shǒu bù chū。 wǔ yuè， cáo cāo yǐn jūn chè huí cháng 'ān。 qī yuè， cáo cāo yǐ fū rén biàn shì wéi wáng hòu。 bā yuè， hàn shuǐ bào zhǎng， yú jìn bèi guān yǔ dǎ bài， guān yǔ wéi gōng cáo rén， cáo cāo pài qiǎn xú huàng qù jiě wéi。 shí yuè， cáo cāo zì luò yáng nán zhēng guān yǔ， dà jūn wèi dào， xú huàng yǐ jīng dà pò guān yǔ jūn， cáo rén bù dé yǐ jiě wéi。
220 nián cáo cāo qù shì， cáo pī sì wèi wéi chéngxiàng、 wèi wáng， gǎi yuán jiàn kāng yuán nián。 èr yuè， yǐ jiǎ xǔ wéi tài wèi。 gēng wǔ， hàn xiàn dì shànwèi， gǎi yuán huáng chū， dà shè。 sūn quán qiǎn shǐ fèng xiàn。 shǔ jiāng mèng dá shuài zhòng jiàng。 wǔ dū dī wáng yáng pú shuài zhǒng rén nèi fù， jū hàn yáng jùn。 shí yī yuè guǐ yǒu， yǐ hé nèi zhī shān yáng yì wàn hù fèng hàn dì wéi shān yáng gōng。
221 nián chūn sān yuè， jiā fēng liáo dōng tài shǒu gōng sūn gōng wéi chē qí jiāng jūn。 xià sì yuè， yǐ chē qí jiāng jūn cáo rén wéi dàjiàng jūn。 wǔ yuè， zhèng gān fù pàn， qiǎn cáo rén tǎo zhǎn zhī。 dīng mǎo， fū rén zhēn shì zú。 qiū bā yuè， sūn quán qiǎn shǐ fèng zhāng， bìng qiǎn yú jìn děng hái。 dīng sì， shǐ tài cháng xíng zhēn chí jié bài quán wéi dàjiàng jūn， fēng wú wáng， jiā jiǔ xī。
222 nián sān yuè yǐ chǒu， lì qí gōng ruì wéi píng yuán wáng， dì dì yān líng gōng zhāng děng shí yī rén jiē wéi wáng。 xià sì yuè wù shēn， lì juàn chéng hóu zhí wéi juàn chéng wáng。 rùn yuè， sūn quán pò liú bèi yú yí líng。 cáo pī zì xǔ chāng nán zhēng， zhū jūn bīng bìng jìn， sūn quán lín jiāng jù shǒu。
223 nián dīng wèi， dà sī mǎ cáo rén hōng。 liù yuè jiá xū， rèn chéng wáng zhāng hōng yú jīng dū。 jiá shēn， tài wèi jiǎ xǔ hōng。
224 nián xià sì yuè， lì tài xué， zhì wǔ jīng kè shì zhī fǎ， zhì chūn qiū gǔ liáng bó shì。
225 nián dōng shí yuè， xíng xìng guǎng líng gù chéng， lín jiāng guān bīng， róng zú shí yú wàn， jīng qí shù bǎi lǐ。 shì suì dà hán， shuǐ dào bīng， zhōu bù dé rù jiāng， nǎi yǐn hái。
226 nián cáo pī bìng wēi， lì cáo ruì wéi huáng tài zǐ， tuō gū yú cáo zhēn、 sī mǎ yì、 chén qún、 cáo xiū děng rén。 bù jiǔ， cáo pī qù shì， cáo ruì jì wèi， zhuī shì qí mǔ zhēn fū rén yuē wén zhāo huáng hòu。 tóng nián bā yuè， sūn quán jìn gōng jiāng xià， wén pìn jiān shǒu。 cháo chén shāng yì fā bīng jiù yuán， cáo ruì zé rèn wéi sūn quán yì zài tōu xí， jīn yǐ xiāng chí， zé bù huì chí jiǔ， bù jiǔ sūn quán guǒ rán chè tuì。 tóng nián shí 'èr yuè， cáo ruì dà fēng qún chén， fēng tài wèi zhōng yáo wéi tài fù， zhēng dōng dàjiàng jūn cáo xiū wéi dà sī mǎ， zhōng jūn dàjiàng jūn cáo zhēn wéi dàjiàng jūn， sī tú huá xīn wéi tài wèi， sī kōng wáng lǎng wéi sī tú， zhèn jūn dàjiàng jūn chén qún wéi sī kōng， fǔ jūn dàjiàng jūn sī mǎ yì wéi piàoqí dàjiàng jūn。
227 nián shí 'èr yuè， xīn chéng mèng dá fǎn， sī mǎ yì chū bīng tǎo fá。
228 nián sī mǎ yì gōng pò xīn chéng， mèng dá bèi zhǎn。 shǔ xiāng zhū gé liàng dì yī cì běi fá， cáo ruì pài cáo zhēn、 zhāng hé děng rén jù dí， bìng qīn wǎng cháng 'ān yā zhèn。 bù jiǔ， mǎ sù bèi zhāng hé dà pò yú jiē tíng， shǔ jūn chè tuì。 tóng nián shí 'èr yuè， zhū gé liàng dì 'èr cì běi fá， bīng chū chén cāng， wèi jiāng hǎo zhāo fáng yù chéng gōng。
230 nián cáo ruì zhào cáo zhēn、 sī mǎ yì děng chū bīng fá shǔ， yīn dà yǔ wú gōng 'ér fǎn。
231 nián zhū gé liàng dì sì cì běi fá， bīng chū qí shān。 cáo zhēn bìng sǐ， sī mǎ yì dài tì qí jù dí， fáng shǒu chéng gōng。
234 nián zhū gé liàng dì wǔ cì běi fá， sī mǎ yì qián qù fáng shǒu。 bù jiǔ， zhū gé liàng bìng shì， shǔ jūn tuì。
235 nián cáo ruì kāi shǐ dà xiū gōng diàn， zhì luò yáng gōng， qǐ zhāo yáng、 tài jí diàn， zhù zǒng zhāng guān， xiāo hào dà liàng rén lì， yǐng xiǎng liǎo nóng yè。 dà chén yáng fù、 gāo táng lóng děng rén shù cì jìn jiàn， cáo ruì bù tīng。
237 nián liáo dōng gōng sūn yuān fǎn， zì chēng yàn wáng。
238 nián sī mǎ yì chū bīng zhēng tǎo liáo dōng， huò shèng。 tóng nián nián dǐ， cáo ruì bìng wēi， lì yàn wáng cáo yǔ wéi dàjiàng jūn， yù shǔ yǐ hòu shì， cáo yǔ tuī cí， yú shì cáo ruì tīng zhōng shū liú fàng、 sūn zī zhī yán gǎi lì cáo shuǎng wéi dàjiàng jūn， tóng sī mǎ yì gòng tóng fǔ zhèng。
239 nián cáo ruì bìng shì， lín zhōng tuō gū yú cáo shuǎng、 sī mǎ yì， yú shì fēng cáo fāng wéi huáng tài zǐ。 dāng tiān， cáo ruì bìng shì， yú shì cáo fāng jì wèi dēng jī， nián jǐn bā suì。 tóng nián bā yuè， cáo fāng kāi shǐ qīn lín cháo zhèng， tīng qǔ dà chén zòu shì。
244 nián cáo fāng zài cáo shuǎng de jiàn yì xià xià zhào fá shǔ， jiēguǒ wú gōng 'ér fǎn。
249 nián cáo fāng lí kāi luò yáng qù jì sǎo wèi míng dì de fén mù gāo píng líng， cáo shuǎng xiōng dì jūn gēn cóng。 sī mǎ yì chéng jī shàng zòu yǒng níng tài hòu， qǐng fèi cáo shuǎng xiōng dì， bìng shuài bīng tún sī mǎ mén， kòng zhì jīng dū。 cáo shuǎng zuì zhōng qū fú， zì qǐng miǎn qù zhí wù， bù jiǔ bèi sī mǎ yì dìng zuì， yí miè sān zú。 cóng cǐ cáo wèi jūn zhèng dà quán luò rù sī mǎ yì zhī shǒu。
251 nián wáng líng móu lì chǔ wáng cáo biāo， bèi sī mǎ yì tǎo fá， cáo biāo bèi cì sǐ。 tóng nián， sī mǎ yì bìng shì。
252 nián sī mǎ shī bèi rèn mìng wéi dàjiàng jūn， sī mǎ shì jì xù bǎ wò wèi guó cháo zhèng。
254 nián 'èr yuè， zhōng shū lìng lǐ fēng hé zhāng huáng hòu de fù qīn zhāng ji děng rén tú móu fèi diào sī mǎ shī， gǎi lì xià hóu xuán wéi dàjiàng jūn。 shì qíng bài lù， hěn duō rén shòu qiān lián bèi shā， zhāng huáng hòu bèi fèi。 tóng nián jiǔ yuè， sī mǎ shī shàng zòu tài hòu fèi diào huáng dì cáo fāng， gǎi lì gāo guì xiāng gōng cáo máo wéi dì。 cáo fāng bān chū luò yáng， zài hé nèi jùn zhòng mén yíng jiàn qí wáng gōng， suǒ yòu lǐ yí zhì dù dū rú tóng zhū hóu wáng de fēng guó。
255 nián zhèn dōng jiāng jūn guàn qiū jiǎn、 yáng zhōu cì shǐ wén qīn yīn fèi lì zhī shì pàn luàn， sī mǎ shī shuài bīng tǎo fá chéng gōng， dàn yú guī tú zhōng bìng shì。 cáo máo wú lì zǔ zhǐ sī mǎ zhāo jì rèn wéi dàjiàng jūn， yú shì cháo zhèng jì xù yóu sī mǎ shì bǎ chí。
257 nián zhū gé dàn pàn luàn， sī mǎ zhāo shuài bīng zhēng tǎo， yú cì nián píng dìng。
260 nián cáo máo fā xiàn quán wēi rì qù， shí fēn shēng qì， yú shì zhào shì zhōng wáng shěn、 shàng shū wáng jīng、 sàn qí cháng shì wáng yè sān rén shāng yì， yù chū gōng tǎo fá sī mǎ zhāo。 wáng jīng lì quàn， cáo máo bù tīng。 wáng shěn、 wáng yè 'èr rén jiāng cǐ shì mì bào gěi sī mǎ zhāo， yú shì sī mǎ zhāo yòu suǒ zhǔn bèi。 cáo máo zì shuài shù bǎi pú rén， gǔ zào 'ér chū， sī mǎ zhāo de dì dì sī mǎ zhòu páo lái quàn zǔ， bèi cáo máo shǒu xià hē tuì。 zhōng hù jūn jiǎ chōng yòu shuài zhòng chū lái zǔ dǎng， cáo máo bá jiàn qīn zì yíng zhàn， yú shì zhòng rén tuì què， dàn tài zǐ shè rén chéng jì zài jiǎ chōng de shòu yì xià chí gē shàng qián， jiāng cáo máo cì sǐ。 sī mǎ zhāo wén xùn hòu jiǎ zhuāng dà jīng， jiāng chéng jì zhǎn shǒu xiè zuì， yòu yòng tài hòu de míng yì yǐ bù jìng tài hòu、 zì xún sǐ lù de zuì míng jiāng cáo máo de huáng dì míng wèi fèi diào。 jì 'ér， sī mǎ zhāo lì cháng dào xiāng gōng cáo huáng jì wèi。 cáo huáng jì wèi hòu gǎi míng wéi cáo huàn。
263 nián zài jǐ cì jiǎ yì tuī cí hòu， sī mǎ zhāo zuì zhōng bèi fēng wéi jìn wáng， jiā jiǔ xī。 tóng nián， shǔ guó miè wáng。
265 nián bā yuè， sī mǎ zhāo qù shì， sī mǎ yán jì chéng wáng wèi。 shí 'èr yuè， sī mǎ yán dài cáo huàn wéi huáng dì， wèi guó miè wáng， jìn cháo kāi shǐ。 cáo huàn bèi gǎi fēng wéi chén liú wáng。
wèi guó de miè wáng
cáo pī（ wèi gāo zǔ wén huáng dì） wéi dǐ kàng shǔ hàn zhū gé liàng de rù qīn， zhòng yòng sī mǎ yì。 zài cáo pī zài shì qī jiān， sī mǎ yì jīng jīng yè yè wéi wèi guó xiào láo， dǎng zhù liǎo shǔ hàn de jìn gōng。 cáo pī sǐ hòu， yóu yú jì rèn zhě niánshào， jiā shàng cáo shì chéng yuán bù mǎn sī mǎ yì dà quán dú lǎn， kāi shǐ pái jǐ sī mǎ yì。 zài zhè chǎng zhèng zhì dǒu zhēng zhōng， sī mǎ yì qǔ dé liǎo shèng lì， zhǎng wò liǎo cáo shì zhèng quán。 qí hòu， sī mǎ yì zhī zǐ sī mǎ shī、 sī mǎ zhāo xiāng jì zhǎng wò cáo shì zhèng quán。 zài dèng 'ài děng rén miè shǔ hàn hòu， sī mǎ zhāo bìng sǐ， qí zǐ sī mǎ yán dài wèi chēng dì， jiàn guó hào wéi“ jìn”， shǐ chēng xī jìn。 wèi guó miè wáng。
wèi guó jīng jì
cáo cāo yíng xiàn dì yú xǔ chāng hòu， yǐ 「 fū dìng guó zhī shù， zài yú qiáng bīng zú shí 」 wéi fāng zhēn， zài xǔ chāng fù jìn shí xíng tún tián。 jiēguǒ「 mù mín tún tián xǔ xià， dé gǔ bǎi wàn hú」。 yīn cǐ， cáo cāo shè zhì tián guān yú gè zhōu jùn nèi， zhāo mù liú mín tún tián， bǎ tún tián zhì jiā yǐ tuī guǎng， yǐ gǎi dōng hàn mò nián jūn fá hùn zhàn suǒ zuò chéng de「 bái gǔ lù yú yě， qiān lǐ wú jī míng」 de jìng kuàng。 zhèng yīn tún tián zhì zhī chéng gōng， dì fāng biàn chéng「 nóng guān bīng tián， jī quǎn zhī shēng， qiān mò xiāngzhǔ」 zhèng yīn cǎi qǔ tún tián cuò shī， shǐ běi fāng de shè huì zhuànxiàng wěn dìng， zhōng dá zhì「 zhēng fá sì fāng， wú yùn liáng zhī láo， suì jiān miè qún zéi， kè píng tiān xià」。
wèi guó zhèng zhì
yī、 wèi guó huáng quán
wèi guó tǒng zhì quán lì de jiàn lì， zhù yào yǐ kào liǎng gè yīn sù： yī shì shí xíng tún tián， yòng zhèng quán de lì liàng shǐ tǔ dì hé táo wáng nóng mín chóngxīn jié hé qǐ lái， shǐ fēng jiàn guó jiā de cái zhèng yòu liǎo bǐ jiào kě kào de lái yuán； èr shì guǎng fàn zhāo lǎn rén cái， wéi cái shì jǔ， qǔ dé shì zú de zhī chí， jiàn lì qǐ jiào yòu shēng qì de zhèng quán jī gòu。
cáo pī chēng dì hòu， wèile gǒng gù huáng quán， míng lìng jìn zhǐ huàn guān yǔ wài qī gān zhèng， duì zōng shì xiàn zhì yě bǐ jiào yán， zài zhèng quán jī gòu zhōng zhǎng wò shí quán de zhù yào shì shì zú。
wèi míng dì dà zào gōng diàn yuán yòu， shē chǐ wú dù、 kùzàng kòngjié； 239 nián， míng dì zú， tài zǐ fāng bā suì jí huáng dì wèi， zōng shì cáo shuǎng hé dà shì zú sī mǎ yì tóng shòu yí zhào fǔ zhèng。 cáo shuǎng zài míng dì lín zhōng qián bèi mìng wéi dàjiàng jūn， sī mǎ yì yuán wéi tài wèi， cáo fāng jí wèi hòu， shuǎng、 yì bìng jiā shì zhōng， dū dū zhōng wài zhū jūn， lù shàng shū shì， zhǎng wò cháo tíng jūn zhèng dà quán。 bù jiǔ， sī mǎ yì yòu bèi shòu yú tài fù xián， duì yòu zhù fù zhǐ dǎo zhī zé； cáo shuǎng zé zhòng yòng yī pī shàonián míng shì， zhōng rì fú huá jiāo huì， qīng tán xuán lǐ， zòng jiǔ zuò lè， bù lǐ zhèng wù。 249 nián， sī mǎ yì zài jīng chéng fā dòng zhèng biàn， bǎ cáo shuǎng jí qí dǎng yǔ yī wǎng dǎ jìn， dú zhǎng wèi guó quán bǐng。 huáng dì suī cún， quán lì yǐ wáng， lián huáng dì de fèi lì dū yóu sī mǎ shì zuò zhù qí wáng fāng wéi sī mǎ shì suǒ fèi。 gāo guì xiāng gōng máo wéi sī mǎ shì suǒ lì yòu wéi qí suǒ shā zuì hòu yī gè wèi jūn chén liú wáng huàn yì sī mǎ shì suǒ lì yòu wéi qí suǒ fèi。 wèi guó de huáng quán shí jì shàng zhǐ yòu wén dì、 míng dì liǎng dài， zǒng gòng bù dào 'èr shí nián。
èr、 guān liáo jī gòu
xī hàn mò nián， gǎi chéng xiāng wéi sī tú； dōng hàn xiàn dì yǐ qián， wú chéngxiàng huò xiàngguó de shè zhì。 dōng hàn mò nián， dǒng zhuó fèi shǎo dì， lì hàn xiàn dì， zì rèn xiàngguó。 zhè shí de xiàngguó， yǐ jīng bù tóng yǔ qín、 xī hàn shí de zuì gāo xíng zhèng zhǎngguān， ér shì guó jiā zuì gāo quán lì de shí jì zhǎng wò zhě lián huáng dì yě shòu qí kòng zhì。 cáo cāo zhǎng wò liǎo hàn cháo de shí quán yǐ hòu， yě zì rèn chéngxiàng， hòu lái yòu yǐ qí zǐ pī wéi fù chéngxiàng。 cáo cāo chēng wèi wáng hòu， céng yán xī hàn zhū hóu wáng zhì xiāng de jiù zhì， shè xiàngguó。 cáo pī chēng dì hòu， gǎi xiàngguó wéi sī tú。 sī mǎ yì shā cáo shuǎng hòu， zhǎng wò cháo zhèng dà quán， wèi dì yǐ sī mǎ yì wéi chéngxiàng， sī mǎ yì bù shòu。 dào sī mǎ shì dài wèi de qián liǎng nián， sī mǎ zhāo shǐ chēng xiàngguó， cì nián， yòu yǐ qí zǐ wéi fù xiāng guó。 suǒ yǐ dōng hàn mò nián hé wèi de xiàngguó shì yī zhǒng hěn tè shū de zhí wèi， tā jīhū chéng wéi shí quán zài wò de cháo chén duó qǔ huáng wèi de xìn hào。
wèi yòu tài fù、 tài bǎo de shè zhì， wéi fǔ dǎo huáng dì de zhí wèi。
tài wèi、 sī tú、 sī kōng hé chēng“ sān gōng”， gè zhì guān shǔ，“ rán jiē wú shì xī yǔ cháo zhèng”。 zhǐ bèi gù wèn zī xún， fù zé chǔlǐ quán guó xíng zhèng shì wù de shì shàng shū tái， yǐ shàng shū lìng、 zuǒ yòu pú shè wéi qí zhǎngguān。 shàng shū lìng、 pú shè dōushì sān pǐn guān， yòu shí yǐ lù shàng shū shì zǒng lǐng cháo zhèng， wéi zuì gāo zhèng wù guān。 cáo shuǎng、 sī mǎ yì fǔ zhèng， dū jiā lù shàng shū shì xián。 shàng shū tái fēn shè wǔ cáo： lì bù cáo zhǎng xuǎn jǔ、 zuǒ mín cáo zhǎng shàn xiū gōng zuò chí yuàn děng shì、 kè cáo zhǎng wài guó cháo hè zhī shì。 wǔ bīng cáo zhǎng guǎn zhōng bīng、 wài bīng、 qí bīng、 bié bīng、 dū bīng děng。 dù zhī cáo zhǎng cái wù， gè cáo yǐ shàng shū lǐng zhī。 shàng shū lìng、 èr pú shè、 wǔ cáo shàng shū hé chēng“ bā zuò”。 cáo yǐ xià， yòu fēn wéi diàn zhōng、 lì bù、 jià bù、 jīn bù、 yú cáo、 bǐ bù、 nán zhù kè、 cí bù、 dù zhī、 kù bù、 nóng bù、 shuǐ bù、 yí cáo、 sān gōng、 cāng bù、 mín cáo、 èr qiān shí、 zhōng bīng、 wài bīng、 dū bīng、 bié bīng、 kǎo gōng、 dìng kē、 dū guān qí bīng 'èr shí wǔ láng。 shàng shū tái de qí tā shǔ guān hái yòu shàng shū zuǒ yòu chéng、 zhū cáo diǎn shì、 zhù shū lìng shǐ děng。
qí tā xíng zhèng bù mén yǔ hàn zhì dà tǐ xiāng tóng； tài cháng qīng zhǎng lǐ yí jì sì； guāng lù xūn qīng zhǎng sù wèi gōng diàn mén hù； wèi wèi qīng zhǎng jiào xún shì； tài pú qīng zhǎng chē mǎ； tíng wèi qīng zhǎng xíng fǎ yù sòng； dà hóng lú qīng zhǎng zhū hóu jí sì fāng mán yí cháo gòng， jùn guó shàng jì， xíng lǐ zàn dǎo， bài shòu zhū hóu， diào shì hù sàng； zōng zhèng qīng zhǎng xù qīn shǔ jí zōng shì fàn fǎ； dà sī nóng qīng zhǎng qián gǔ jīn bó， jùn guó jì bó， biān jùn diào dù； shàofǔ qīng zhǎng fú yù zhēn shàn zhī shǔ； zhí jīn wú qīng zhǎng gōng wài jiè sī fēi cháng jí zhù bīng qì； jiāng zuò dàjiàng zhǎng tǔ mù zhī gōng； dū shuǐ（ tái） shǐ zhě zhǎng shuǐ lì guàn gài； fú jié（ tái） lìng zhǎng shòu jié、 tóng hǔ fú、 zhú shǐ fú děng。
tài hòu yòu wèi wèi、 tài pú、 shàofǔ sān qīng， dà cháng qiū fèng xuān huáng hòu zhǐ yì， tài zǐ tài fù、 tài zǐ shàofù、 tài zǐ zhān shì zhǎng fǔ dǎo tài zǐ jí tài zǐ jiā shì。
wèi wǔ chū zhì mì shū lìng、 chéng， zhǎng shàng shū zòu shì。 wén dì gǎi mì shū lìng wéi zhōng shū lìng， yòu zhì jiān bìng zhǎng jī mì， qí jī gòu jiào“ zhōng shū shěng”， rú mì zhào xià zhōu jùn jí biān jiāng， bù tōng guò shàng shū tái， yóu zhōng shū shěng zhí jiē fā chū。 zhōng shū jiān、 lìng shǔ guān yòu zhōng shū shì láng（ yě chēng“ zhōng shū láng”）， tōng shì láng、 zhōng shū tōng shì shè rén、 zhù zuò láng、 zhù zuò zuǒ láng、 zhù shū lìng shǐ děng。 lìng zhì dú lì de mì shū shěng， zhuān zhǎng yì wén tú jí， zhǎngguān wéi mì shū jiān， shǔ guān yòu mì shū zuǒ yòu chéng、 mì shū láng、 jiàoshū láng děng。
huáng dì zuǒ yòu hái yòu xiē qīn jìn shì cóng， bèi gù wèn yìng duì， cānyù zhèng lìng de shěn yì， zhè lèi guān yuán yòu shì zhōng（ cáo shuǎng、 sī mǎ yì fǔ zhèng dū jiā shì zhōng xián）、 sàn qí cháng shì、 yuán wài sàn qí cháng shì、 zhōng cháng shì、 gěi shì huáng mén shì láng、 sàn qí shì láng、 jǐshìzhōng、 fèng chē dū wèi、 fù mǎ dū wèi、 tài zhōng dà fū、 zhōng sàn dà fū、 jiàn yì dà fū、 yì láng、 huáng mén rǒng cóng pú shè、 yè zhě pú shè、 rǒng cóng pú shè děng， shì zhōng、 sàn qí cháng shì、 sàn qí shì láng、 huáng mén shì láng gòng píng shàng shū zòu shì。
wèi yǐ tài wèi zhǎng jūn shì xíng zhèng， yòu shí shè dà sī mǎ， dì wèi jiào tài wèi wéi zūn， dàjiàng jūn wéi zuì gāo jūn shì tǒng shuài， jiā“ dà dū dū” huò“ dū dū zhōng wài jūn shì” chēng hào， quán lì yóu zhòng。
wèi de jūn duì fēn wéi“ zhōng jūn”（ zhōng yāng jūn） hé wài jūn（ dì fāng jūn）， zhōng jūn jí jìn jūn， yóu zhōng lǐng jūn tǒng lìng。 zhōng lǐng jūn zhǎng wǔ xiào wèi、 zhōng lěi、 wǔ wèi sān yíng， zī zhòng zhě wéi lǐng jūn jiāng jūn chū zhēng shí zé zhì xíng lǐng jūn， qí shǔ yòu zhōng hù jūn、 zhǎng wǔ guān xuǎn jǔ， chū zhēng shí dū hù zhū jiāng； zī zhòng zhě wéi hù jūn jiāng jūn， yòu yòu wǔ wèi、 zhōng lěi 'èr jiāng jūn、 tún qí、 bù bīng、 yuè qí、 cháng shuǐ、 shè shēng wǔ xiào wèi。 jīng shī wǔ guān hái yòu chéng mén xiào wèi hé diàn zhōngjiàng jūn wài jūn jí dì fāng jūn， yóu dū dū zhū zhōu jūn shì tǒng shuài， duō wéi cì shǐ jiān xián。
wèi zhì gè zhǒng míng hào jiāng jūn， wéi jūn shì jiànglǐng， yòu piàoqí、 chē qí、 wèi、 fǔ jūn、 lǐng jūn、 zhèn jūn、 sì zhēng、 sì zhèn、 sì 'ān、 sì píng děng jiāng jūn zī shēn zhě wéi dàjiàng jūn； yòu yòu zhēng shǔ、 zhēng lǔ、 zhèn hù、 ān zhòng děng hào jiāng jūn yǐ jí zá hào wǔ pǐn jiāng jūn děng。 cǐ wài hái yòu zhōng láng jiāng、 xiào wèi、 dū wèi、 jiān jūn、 hù jūn děng wǔ guān。
cóng wèi kāi shǐ， yù shǐ tái cóng shàofǔ dú lì chū lái， chéng wéi zhōng yāng jiān chá jī guān， yǐ yù shǐ zhōng chéng wéi qí zhǎngguān。 wèi wén dì céng gǎi yù shǐ zhōng chéng wéi gōng zhèng hòu fù wéi zhōng chéng， yù shǐ zhōng chéng zhī xià， yòu zhì shū shì yù shǐ zhǎng lǜ lìng， zhì shū zhí fǎ zhǎng zòu hé， shì yù shǐ fēn cáo jiān chá， zhì shū cáo zhǎng dù zhī yùn， kè dì cáo zhǎng kǎo kè， diàn zhōng shì yù shǐ jū diàn zhōng chá fēi fǎ， hái yòu jìn fáng yù shǐ， sān tái（ shàng shū、 dū shuǐ、 fú jié） wǔ dū（ cháng 'ān、 qiáo、 xǔ、 yè、 luò yáng） shì yù shǐ， duì dì fāng de jiān chá yóu zhōng yāng bù dìng qī pài chū de xún yù shǐ dān rèn。
wèi de dì fāng xíng zhèng fēn wéi zhōu、 jùn、 xiàn sān jí， jīng dū suǒ zài de zhōu zhì sī lì xiào wèi， zhǎng chá jǔ bǎi guān jí jīng shī jìn jùn fàn fǎ zhě， bìng lǐng sī zhōu。 yī bān de zhōu zhì cì shǐ， huò zhì mù， mù jiào cì shǐ wéi zūn， cì shǐ duō yǐ chí jié dū dū jiān rèn， bù jiān jūn zhí de jiào“ dān chē cì shǐ”。 jùn zhì tài shǒu， jīng dū suǒ zài de jùn chēng“ yǐn”， tài shǒu lǐng bīng jiā“ jiāng jūn” míng hào。 jùn yòu dū wèi yī zhì 'èr rén， zhǎng jūn shì， xiàn zhě dà zhì lìng， xiǎo zhě zhì cháng。 xiàn xià yòu xiāng， dà xiāng zhì yòu zhì、 sān lǎo、 sè fū。 wáng guó、 gōng guó、 hóu guó dū zhì xiāng、 wáng guó、 gōng guó xiāng zhí rú tài shǒu， hóu guó xiāng zhí rú xiàn lìng。
wèi zài shǎo shù mín zú dì qū shè xiào wèi， rú wù jǐ xiào wèi、 hù qiāng xiào wèi、 hù wū huán xiào wèi、 xī yù xiào wèi děng。
kāi fǔ yí tóng sān sī， tè jìn zuǒ yòu guāng lù dà fū wéi jiā guān。
yòu shí huáng dì shòu yú shǐ chén huò dì fāng guān yuán yǐ tè shū de fú jié， tí gāo qí dì wèi， jiā zhòng qí quán lì， fēn wéi sān děng， shǐ chí jié dé zhū shā zhōng jí yǐ xià guān lì， chí jié dé shā wú guān zhí de rén， jiǎ jié dé shā fàn jūn lìng de rén。
wèi tài shǒu yǐ shàng de xíng zhèng guān yuán duō jiān wǔ zhí。 fán shǔ zhè zhǒng qíng kuàng， shǔ guān yě wǎng wǎng fēn wéi xíng zhèng、 jūn shì liǎng gè xì tǒng。 chéngxiàng、 sī tú、 sī kōng děng shǔ guān yòu jūn shī、 cān jūn zhī lèi dū shǔ yú jūn fǔ mù liáo。
sān、 jūn shì zhì dù
wèi guó de jūn duì shí xíng shì jiā zhì dù， jí shì bīng zhì。 dāng shí de hù kǒu fēn wéi sān zhǒng： pǔ tōng mín hù、 tún tián kè、 jūn hù。 jūn hù jí shì jiā， shì dài dāng bīng， huò fú wǎn chuán、 yǎng mǎ、 gǔ chuī de gè zhǒng tè dìng de láo yì。 shì jiā zhōng de fù rú yǔ shàng wèi lún dài de nán dīng， yě yào wéi zhèng fǔ gēng tián huò fú yì。 shì jiā shēn fèn dī yú píng mín， shì jiā yǔ píng mín bù néng hùn zá， shì jiā zhǐ néng gēn shì jiā tōng hūn。 shì jiā zhì dù shì fēng jiàn guó jiā zài tè dìng tiáo jiàn xià yòng sī rén bù qū fāng shì zǔ zhì guó jiā jūn duì de zhì dù， dài yòu qiáng zhì xìng hé nú yì xìng。 tún tián zhōng yòu yī bù fēn shì jūn tún， zì gēng nóng mín yě yào fù dān chén zhòng de bīng yì。
sì、 wén guān zhì dù
wèi huáng chū wǔ nián lì tài xué， zhì bó shì。
zài guān yuán de rèn yòng shàng， cóng cáo cāo qǐ， shí xíng“ wéi cái shì jǔ” de yuán zé。 wèile gèng duō de zhāo lǎn rén cái， wèi wén dì zài chēng dì qián， jiàn lì liǎo jiǔ pǐn guān rén fǎ， qí zuò fǎ shì： jùn shè xiǎo zhōng zhèng， zhōu shè dà zhōng zhèng， xiǎo zhōng zhèng cǎi zé yú lùn， àn rén cái yōu liè dìng pǐn dì gāo xià， shàng bào dà zhōng zhèng； dà zhōng zhèng hé shí hòu shàng bào sī tú； sī tú zài jiā shěn hé rán hòu jiāo shàng shū xuǎn yòng。 hái guī dìng， jùn rén kǒu shí wàn yǐ shàng， suì chá yī rén， tè bié yōu yì de bù shòu hù kǒu xiàn zhì。 zhè zhǒng zhì dù zài kāi shǐ shí xíng de shí hòu， zhòng shì yú lùn， bù jū jué wèi，“ lùn rén cái yōu liè fēi wèi shì zú gāo bēi”， bǐ qǐ dōng hàn mò nián wài qī huò huàn guān cāo zòng shì tú yǔ dān chún yǐ fēng jiàn dào dé wéi biāo zhǔn de“ jǔ xiào lián”， wú yí shì yī gè jìn bù。
wèi míng dì shí， cǎi nà xíng sī tú shì dǒng zhāo de jiàn yì， lì láng lì kè shì fǎ：“ láng lì xué tōng yī jīng， cái rèn mù mín； bó shì kè shì， zhuó qí gāo dì zhě jí yòng； qí fú huá bù wù dào běn zhě， bà tuì zhī。” wèi míng dì yòu zhào lìng sàn qí cháng shì liú shào zuò dū guān kǎo kè fǎ qī shí 'èr tiáo， jiāo bǎi guān yì， yì jiù bù jué， wèi néng shí xíng。
wèi zōng shì fēng jué fēn wáng、 gōng、 hóu、 bó、 zǐ、 nán（ yǐ shàng jiē chēng guó）、 xiàn hóu、 xiāng hóu、 tíng hóu、 guān nèi hóu shí děng， huáng hòu yǐ xià de pín fēi， fēn guì pín、 fū rén、 shū fēi、 zhāo yí、 zhāo huá、 xiū róng、 xiū yí、 jié yú、 róng huá、 měi rén、 liáng rén děng jué hào； yòu zhì liè hóu、 guān nèi hóu、 míng hào hóu（ shí bā jí）、 guān zhōng hóu（ shí qī jí）、 guān wài hóu（ shí liù jí）、 wǔ dà fū（ shí wǔ jí） gòng liù děng jué yǐ shǎng jūn gōng， guān nèi hóu yǐ xià jiē bù shí zū， wèi zhī xū fēng。 wén wǔ guān lì de jí bié fēn wéi jiǔ pǐn， fèng lù fā gěi sù mǐ， yǐ shí jì suàn。
wǔ、 lì fǎ yǔ sī fǎ zhì dù
wèi wén dì chéng yòng qín hàn jiù lǜ， míng dì mìng chén qún、 liú shào děng shān jié hàn lǜ lìng， zhì dìng《 wèi lǜ》（ zhì mín） shí bā piān、《 zhōu jùn lìng》（ zhì dì fāng guān） sì shí wǔ piān、《 shàng shū guān lìng》（ zhì cháo guān）、《 jūn zhōng lìng》（ zhì jūn） gòng yī bǎi bā shí yú piān， yòu zhì lǜ bó shì， zhuān yòng zhèng xuán xué jiě shì lǜ lìng。
dì fāng gè jí xíng zhèng zhǎngguān jiān rèn sī fǎ guān， zhōng yāng sī fǎ jī guān wéi tíng wèi， yī bān 'àn jiàn zhōu jùn kě zì xíng jiě jué。
wèi wén dì shí， céng yán yòng qín hàn jiù lǜ， yòu suǒ wèi fěi bàng yāo yán zuì， fàn zhě shā， gào zhě yòu shǎng， zài shí xíng zhōng wū gào zhě shèn duō。 huáng chū sì nián， wén dì xià zhào： gǎn yǐ fěi bàng xiāng gào zhě yǐ suǒ gào zuì zuì zhī。 cì nián yòu bǔ chōng guī dìng： móu fǎn、 dà nì nǎi dé xiāng gào， qí yú jiē wù tīng zhì， gǎn wàng xiāng gào zhě yǐ qí zuì zuì zhī。
cáo wèi shì xì
cáo wèi wǔ dì： cáo pī cáo ruì cáo fāng cáo máo cáo huàn
chēng hào xìng míng miào hào shì hào zài wèi shí jiān cáo téng gāo huáng dì（ gāo zǔ zhuī fēng） cáo sōng tài huáng dì（ gāo zǔ zhuī fēng） wèi wǔ dì cáo cāo tài zǔ（ gāo zǔ zhuī fēng）
wǔ huáng dì（ gāo zǔ zhuī fēng） wèi wén dì cáo pī gāo zǔ wén huáng dì 220-226， zài wèi 7 nián wèi míng dì cáo ruì liè zǔ míng huáng dì 226-239， zài wèi 13 nián wèi qí wáng cáo fāng 239-254， zài wèi 15 nián gāo guì xiāng gōng cáo máo 254-260， zài wèi 6 nián wèi yuán dì cáo huàn yuán huáng dì（ xī jìn zhuī fēng） 260-265， zài wèi 6 nián shǒu dū： luò yáng
chéng lì yú gōng yuán 220 nián， miè wáng yú gōng yuán 265 nián |
|
nán běi cháo shí qī běi wèi de jiāng yù běi wèi（ 386 nián－ 534 nián）， zhōng guó nán běi cháo shí qī， běi cháo dì yī gè wáng cháo， yě shì nán běi cháo shí qī， yǐng xiǎng zuì dà de yī gè cháo dài。 yòu chēng hòu wèi、 tuò bá wèi、 yuán wèi。 xiān bēi zú tuò bá shì jiàn lì。 běi wèi， zì gōng yuán 386 nián， tuò bá guī chēng wáng jiàn guó， zhì 534 nián wèi xiào wǔ dì bīng bài táo wǎng cháng 'ān tóubèn yǔ wén tài， lì jīng shí sì dì， fán yī bǎi sì shí jiǔ nián。
gōng yuán 386 nián， dào wǔ dì tuò bá guī jiàn lì běi wèi， běi wèi dào wǔ dì cǎi yòng cáo wèi shí qī de zhì dù， běi wèi rì yì jué qǐ。 zuì chū， jiàn dū yún zhōng， shèng lè（ jīn nèimēng gǔ hé lín gé 'ěr）， 398 nián， qiān dū yú píng chéng ( jīn dà tóng )。
tā de sūn zǐ héng héng běi wèi tài wǔ dì tuò bá dào chéng qí dà yè： xiàng běi mǎ tà mò běi， róu rán bèi lǚ cì jī kuì； xiàng nán yòu zhèn shè liú sòng， bīng fēng cóng huáng hé yán 'àn zhí dǐ cháng jiāng běi 'àn； 439 nián yī tǒng běi fāng， zhōng jié liǎo cóng bā wáng zhī luàn qǐ， cháng dá yī bǎi wǔ shí nián de běi fāng hùn zhàn de jú miàn。
běi wèi xiào wén dì tuò bá hóng shì yī wèi hěn yòu zuò wéi de dì wáng， zài wèi qī jiān， jìn xíng liǎo xǔ duō zhèng zhì、 jīng jì hé wén huà shàng de gǎi gé， zuì zhòng yào de shì shí xíng jūn tián zhì hé gǎi gé xiān bēi jiù sú、 shí xíng hàn huà zhèng cè。 tā de zhuó yuè gǎi gé， wéi zuì zhōng de běi suí miè nán chén bìng tǒng yī zhōng guó diàn dìng liǎo jī chǔ。 tuò bá hóng 493 nián qǐ qiān dū luò yáng， dà jǔ gǎi gé。
suí zhe shēng chǎn de fā zhǎn hé xiān bēi guì zú hàn huà de jiā shēn， běi wèi tǒng zhì zhě rì qū fǔ huà， lì zhì zhú bù bài huài。 jī liè de jiē jí dǒu zhēng shǐ běi wèi zhèng quán yáo yáo yù zhuì。 cǐ hòu , nèi luàn bù zhǐ。 534 nián， běi wèi fēn liè chéng yóu gāo huān kòng zhì de dōng wèi hé yǔ wén tài zhǎng wò de xī wèi， běi wèi miè wáng。
hàn huà zhèng cè。 běi wèi tǒng zhì xià de zhōng yuán， yǐ hàn zú wéi zhù， jù yòu jiào gāo de fēng jiàn wén huà， wèi xiào wén dì zài zhèng zhì hé shè huì fēng sú fāng miàn jìn xíng liǎo dà dǎn gǎi gé， xiāo chú xiān bēi yǔ hàn zú zhī jiān de gé hé yǔ máo dùn， jiā sù liǎo xiān bēi zú de hàn huà -- jí fēng jiàn huà， zài fú shì、 yǔ yán、 sāngzàng、 tōng hūn、 lì zhì、 mén fá děng zhì dù fāng miàn dōuyòu xiāng guān de hàn huà guī dìng。 zhè xiē gǎi gé cù jìn liǎo běi fāng gè shǎo shù mín zú jìn rù fēng jiàn shè huì， shì yìng liǎo gè zú rén mín jiān de zì rán róng hé qū shì， duì dāng shí shè huì jīng jì fā zhǎn hé mín zú de dà róng hé qǐ liǎo jī jí tuī dòng zuò yòng。
běi wèi shí qī， kē xué wén huà qǔ dé liǎo xīn de chéng jiù。 běi wèi mò nián jiǎ sī xié suǒ zhù《 qí mín yào shù》， shì zhōng guó xiàn cún zuì gǔ、 zuì wán zhěng de nóng shū。 wèi mò lì dào yuán yǐ《 shuǐ jīng》 wéi gāng， xiě chéng dì lǐ míng zhù《 shuǐ jīng zhù》。 wén xué fāng miàn， běi cháo mín gē chōng fēn tǐ xiàn liǎo běi fāng mín zú dà róng hé de tè zhēng， fēng gé gāng jiàn， yǔ yán zhì pǔ， gǎn qíng zhēn zhì。《 chì lè gē》、《 zhé yáng liǔ gē》、《 mù lán shī》 jiù shì dāng shí mín gē de dài biǎo。 yáng xuàn zhī de《 luò yáng gā lán jì》， jì shì yī bù dì lǐ míng zhù， yòu shì yī bù wén xué zuò pǐn， tóng shí yòu shì yī bù fó jiào zhù shù， tí gōng liǎo běi wèi qiān dū luò yáng 40 nián jiān de fó jiào shǐ liào。 lì dào yuán de《 shuǐ jīng zhù》 cóng wén xué jiǎo dù kàn， yě bù kuì wéi yī běn wén zì yōu měi de yóu jì。 běi wèi diāo sù yì shù， jí zhōng biǎo xiàn zài dāng shí de shí kū sì zhōng。 tā jì chéng liǎo qín hàn yǐ lái zhōng guó de yì shù chuán tǒng， yě shòu dào guó wài tè bié shì gǔ dài yìn dù yì shù de yǐng xiǎng。 |
|
| dōng wèi (534 nián -550 nián )， zhōng guó nán běi cháo shí qī de yī gè dì fāng xìng zhèng quán， yóu xiān bēi huà hàn rén gāo huān yōng lì běi wèi xiào wén dì nián jǐn shí yī suì de zēngsūn yuán shàn jiàn wéi xiào jìng dì， wéi zì jǐ dēng shàng dì wèi 'ér pū lù， bìng yǔ yǔ wén tài suǒ jiàn de xī wèi duì lì， jiàn dū yè chéng ( jīn shǔ hé běi shěng )。 zài zhěng gè dōng wèi tǒng zhì shí qī， yī zhí dū yóu quán chén gāo huān kòng zhì zhù zhèng quán， tā zhǐ shì wán nòng quán shù， jī jí chóu bèi cuàn wèi， yīn cǐ guó nèi tǔ dì jiān bìng wèn tí yán zhòng， mín zú máo dùn jiān ruì， ér qiě lǚ bài yú xī wèi。 gōng yuán 550 nián， dāng 'èr shí qī suì de xiào jìng dì yǐ wéi gāo huān yǐ sǐ， zì jǐ kě yǐ qīn zhèng shí， dōng wèi suí jí bèi gāo huān zhī zǐ gāo yáng suǒ fèi， dōng wèi wáng。 dōng wèi zhǐ jīng lì yī dì， xiǎng guó shí liù nián， cǐ hòu dōng wèi quán jìng jìn rù běi qí de tǒng zhì。 |
|
| xī wèi (535 nián -556 nián )， zhōng guó nán běi cháo shí qī de yī gè dì fāng xìng zhèng quán， yóu xiān bēi rén yǔ wén tài yōng lì běi wèi xiào wén dì de sūn zǐ wéi dì， yǔ gāo huān suǒ yōng lì de dōng wèi duì lì， jiàn dū cháng 'ān。 zhì 557 nián bèi yǔ wén zhōu qǔ dài， zǒng zhǐ jīng lì liǎng dài sān dì， xiǎng guó 'èr shí wǔ nián。 zài zhěng gè xī wèi tǒng zhì shí qī， yī zhí dū yóu quán chén yǔ wén tài kòng zhì zhù zhèng quán， zài tā nǔ lì xià， běi fāng jīng jì zhú jiàn huī fù， rén mín 'ān jū lè yè， ér qiě lǚ bài dōng wèi。 |
|
| wǎ gǎng jūn - wèi guó （ 613 nián -618）， suí cháo mò nián qún xióng gē jù shí qī yǒng xiàn chū de yī gè qiáng guó。 wǎ gǎng qǐ yì jūn shǒu lǐng dí ràng bù mǎn suí yáng dì bào zhèng， dài lǐng zǐ dì bīng gōng xiàn wǎ gǎng zhài， yǐ wǎ gǎng wéi jī， lù xù gōng zhàn tiān mǎ、 jīn yōng、 jīn dī děng chéng chí。 wǎ gǎng jūn fā zhǎn yuè shèng， yán zhòng wēi xié liǎo suí cháo tǒng zhì。 613 nián， suí tíng de shì láng lǐ mì bèi yáng dì fēi zǐ 'àn hài， zāo dào yáng dì zhuī shā。 lǐ mì cāng huáng táo cuàn dào wǎ gǎng， bèi dí ràng jiù lái。 lǐ mì xiàng dí ràng tí chū zhì lǐ wǎ gǎng de zhèng cè， dí ràng shí fēn pèi fú lǐ mì， biàn yǔ tā yǐ xiōng dì xiāngchèn。 hòu lái， lǐ mì yuè lái yuè dé rén xīn， dí ràng zì zhī shì yī mǎng fū， bù néng dēng wèi jiǔ wǔ， biàn zhù dòng ràng shǒu lǐng zhī wèi yú lǐ mì。 lǐ mì zài zhòng jiàngguān de zhī chí xià jiē shòu shǒu lǐng zhī wèi。 tóng nián， lǐ mì chēng wèi gōng， jiàn lì wǎ gǎng dà wèi zhèng quán。 614 nián， lǐ mì chēng wèi wáng， gǎi yuán wéi jiàn fēng yuán nián。 616 nián， lǐ mì qīn shuài dà jūn zhēng duó yǐ shā yáng dì zì lì de dà hǔ huáng dì yǔ wén huà jí， shì bì yào dé chuán guó yù xǐ。 yǔ wén huà jí zài zhòng zhū hóu de zhuī shā xià， qióng tú mò lù 'ér bèi shā。 yù xǐ bèi dà táng lǐ yuān duó zǒu。 lǐ mì dà nù huí guó。 617 nián， lǐ mì zài wǎ gǎng bǎi xìng de hū jiào shēng zhōng dēng jī chēng dì， zhèng shì jiàn lì dà wèi dì guó， shǐ chēng wǎ gǎng xī wèi， gǎi yuán wéi jiàn shì yuán nián。 618 nián， dà wèi nèi bù máo dùn yù yǎn yù liè， lǐ mì yīn jiāo 'ào 'ér shī liǎo xǔ duō rén cái。 tóng nián， gè lù fān wáng qǐ bīng gōng dǎ wǎ gǎng， lǐ mì bèi pò jiàng táng。 zhì cǐ， dà wèi miè wáng。 |
|
| zhū zǐ bǎi jiā | bǎi kē cí diǎn | zhōng guó lì shǐ | chǔ guó | rì běn gǔ dài gōng zú | zhèng zhì jiā | jūn shì jiā | lì shǐ rén wù | | sān guó | bǎi kē dà quán | rén wù | cáo cāo | míng jiāng | sòng cí | xué zhě | gāo xiào | | zhāng xìng | tiān wén xué jiā | jīng xué jiā | wén xué jiā | jiàn 'ān qī zǐ | jiāng jūn | jiànglǐng | gèng duō jiēguǒ ... |
|
|
|