zhōu wǔ wáng（ yuē qián 1087 nián héng qián 1043 nián）， xī zhōu de chuàng jiàn zhě， jī xìng， míng fā， shì hào wǔ wáng， xī zhōu shí dài qīng tóng qì míng wén cháng chēng qí wéi wǔ wáng。 shì zhōu wén wáng de cì zǐ。 yuē qián 1050 nián wén wáng sǐ， tā jì chéng wáng wèi， yán yòng “ shòu mìng ” nián。 wǔ wáng mǔ qīn wéi“ tài sì”， qí zhèng qī wéi“ yì jiāng”。

wén wáng lín sǐ shí zhǔ qí zǎo tú kè shāng。 wǔ wáng jì wèi hòu， jì chéng fù zhì， zhòng yòng jiāng shàng、 zhōu gōng jī dàn、 zhào gōng jī shì děng rén zhì lǐ guó jiā， zhōu cháo rì yì qiáng shèng。 shòu mìng jiǔ nián（ yuē qián 1048 nián） zài méng jīn（ mèng jīn） dà huì zhū hóu， qián lái huì méng de zhū hóu jìng yòu 800 gè。

shòu mìng shí yī nián（ yuē qián 1046 nián）， shāng zhòu wáng yǐ bǎ shāng cháo gǎo dé yī tuán zāo。 wǔ wáng jiàn shí jī jǐ dào， biàn lián hé yōng、 shǔ、 qiāng、 máo lú、 péng、 pú děng bù zú， qīn shuài zhàn chē 300 liàng， hǔ bēn 3000、 jiá shì 45000 rén， jìn gōng shāng zhòu xíng dū zhāogē， tǎo fá fǔ xiǔ de shāng cháo。 liǎng jūn zhàn yú mù yě， yīn shāng cháo nú lì bīng zhèn qián dǎo gē， shāng jūn dà bài， hūn yōng de zhòu zì fén yú“ lù tái”， shāng cháo miè wáng。

zhōu wáng cháo jiàn lì， dìng dū gǎo jīng（ jīn shǎn xī xī 'ān xī nán）。 zhōu wǔ wáng shǒu xiān zhuī fēng fù qīn zhěn chāng wéi wén wáng hé lìng wài zuò chū yī xì liè tiáozhěng：

1. jiāng bèi zhòu wáng zhū shā de bǐ gān gǎi zàng， shì fàng bèi zhòu wáng qiú jìn de jī zǐ。
2. duì qí tā bù zú shí xíng dà fēn fēng： shén nóng shì de hòu rén fēng yú jiāo， huáng dì de hòu rén fēng yú jì（ tiān jīn jì xiàn）， yáo de hòu rén fēng yú zhù（ jiāng sū gàn yú）， shùn de hòu rén fēng yú chén（ hé nán huái yáng）， xià cháo de hòu rén fēng yú qǐ（ hé nán qǐ xiàn），
3. yóu yú shāng cháo de shí lì hái zài， yú shì jiāng zhòu wáng de 'ér zǐ wǔ gēng 'ān fàng zài shāng cháo de shǒu dū yīn。 wèile bāo wéi wǔ gēng de dì pán， yòu fēn fēng liǎo zì jǐ sān gè dì dì： guǎn shū（ jī xiān） yú guǎn（ hé nán zhèng zhōu）， jī dù yú cài（ hé nán shàng cài）， huò shū（ jī chù） yú huò（ shān xī huò zhōu）， shì wéi sān jiān。
4. wèile jiā qiáng duì yǐ jīng shòu zhōu cháo de kòng zhì xià tǔ dì guǎn lǐ， duì zhōu de yuán lǎo shí xíng dà fēn fēng： zhào gōng yú yàn（ hé nán yǎn shī）， jiāng shàng yú qí（ xiàn jīn shān dōng shěng）。

kè shāng sān nián hòu（ yuē qián 1043 nián）， zhōu wǔ wáng jià bēng， shí nián sì shí wǔ suì（ yī zuò wǔ shí sì suì）。 yóu zhōu gōng jī dàn， zhào gōng jī shì hé tài gōng jiāng shàng fǔ zuǒ jì chéng rén chéng wáng。 chuán tǒng shàng， zhōu wǔ wáng， zhōu wén wáng， yáo shùn yǔ hé shāng tānɡ yī xiàng wéi hòu shì suǒ zūn chóng。

zhòu， (?- qián 1046 nián ) zhōng guó shāng cháo mò dài jūn zhù， xìng zǐ， míng shòu huò shòu dé， hào dì xīn， shǐ chēng“ zhòu wáng”， xià shāng zhōu duàn dài gōng chéng rèn wéi tā zài qián 1075 nián － qián 1046 nián zài wèi。
zhòu shì dì yǐ zhī zǐ， yòu xióng cái， zhì lì yú yòng bīng dōng nán； mù yě zhī zhàn zhōng zhōu wén wáng jī chāng zhī zǐ zhōu wǔ wáng jī fā zài jù lí zhāogē（ jīn hé nán qí xiàn） qī shí lǐ wài de mù yě jī bài shāng jūn， shāng zhòu wáng dēng shàng lù tái，“ méng yī qí zhū yù， zì fán yú huǒ 'ér sǐ”， shāng cháo miè wáng。《 zuǒzhuàn》 chēng：“ zhòu kè dōng yí 'ér sǔn qí shēn”。

dèng guó， zhōng guó shāng dài、 xī zhōu、 chūn qiū shí qī zhū hóu guó。 màn xìng。 guó xìng màn xìng jué wèi hóu jué guó dū hé nán dèng zhōu， lìng shuō hú běi shěng xiāng fán shì běi shǐ fēng cǐ guó zhě shāng cháo wǔ dīng wáng shǐ zǔ zǐ màn xīng wáng nián dài shāng cháo zhōng hòu qī zhì chūn qiū shí qī miè wáng yuán yīn bèi chǔ guó miè wáng shǐ shū jìzǎi 《 zuǒzhuàn · zhuāng gōng liù nián》 dì lǐ wèi zhì qí dì zài xiàn zài de hé nán dèng zhōu。 ...

xú guó， shì xī zhōu、 chūn qiū shí dài de zhū hóu guó zhī yī， guó jūn wéi yíng xìng。 yòu chēng xú róng， yì chēng xú yí huò xú fāng， wéi dōng yí jí tuán zhī yī。 xià dài zhì zhōu dài， fēn bù zài jīn huái hé zhōng xià yóu（ jīn jiāng sū shěng xī běi bù hé 'ān huī shěng dōng běi bù）。 ...

xī ...

gōng yuán， yòu chēng xī yuán， shì“ gōng lì jì yuán” huò“ xī lì jì yuán” de jiǎn chēng， yǐ dāng shí rèn dìng de yé sū shēng nián（ zhōng guó hàn yuán shǐ yuán nián） wéi jì yuán yuán nián。 xī yuán jì nián zǎo xiān zài 'ōu zhōu děng jī dū jiào guó jiā cǎi yòng， xiàn zài chéng wéi guó jì tōng xíng de jì nián biāo zhǔn。 ...