shìjiàn: 《 yù >yù pī >pī tōng >tōngjiàn >jiànji >jilǎn >lǎn》 chéng >chéngshū >shū

 guódù: zhōng guó   cháozhèng: qīng dài guójūnjìnián: qīng gāo zōng qián lóng三十三年 shìjiànlèixíng: rèmén rìqī: 1768nián   dediǎn: zhōng guó 《御批通鉴辑览》成书 《御批通鉴辑览》成书 《御批通鉴辑览》成书 shìjiànjìngguò: 　　《 yù pī tōng jiàn ji lǎn》 shì qīng cháo guān xiū biān nián tǐ tōng shǐ， qīng gāo zōng zhí jiē cānyù hé qīn zhuàn pī yǔ， zhè xiē pī yǔ yòu ji lù wéi《 píng jiàn chǎn yào》 yī shū， dāng shí bèi shì wéi “ wàn shì jūn chén fǎ jiè ”。 qīng gāo zōng de sī xiǎng lǐ lùn yǔ zhèng cè cuò shī shì yǐ xì tǒng de lì shǐ rèn shí wéi yǐ tuō， zhèng shì zài pī yuè běn shū guò chéng zhōng， tā de xīn zhèng tǒng lùn、 yán lì de zhōng jié biāo zhǔn、 mì mì jiàn chǔ lǐ lùn děng děng dé yǐ xíng chéng hé fā zhǎn chéng shú， zhè duì yú qīng cháo zhèng zhì yǔ shè huì yòu hěn dà yǐng xiǎng。 běn shū shì yán jiū qīng shǐ hé qīng gāo zōng shēng píng sī xiǎng de jí zhòng yào de shǐ liào， shǐ xué jiè yìng yǐn wéi zhòng shì。 　　 guān jiàn cí《 yù pī tōng jiàn ji lǎn》《 píng jiàn chǎn yào》 qīng gāo zōng 　　 　　 qīng qián lóng nián jiān， zài qīng gāo zōng de zhí jiē cānyù hé cái dìng xià， guān fāng jìn xíng liǎo《 yù pī tōng jiàn ji lǎn》 de xiū zuǎn。 zhè shì yī bù fēn gāng liè mù、 biān nián xì shì bìng qiě yòu huáng dì qīn zhuàn pī yǔ de tōng shǐ zhù shù， zài zhòng duō de guān xiū shǐ shū zhōng dú jù tè sè， dì wèi tū chū， duì qīng dài lì shǐ sī xiǎng、 zhèng zhì guān niàn zào chéng guǎng fàn 'ér shēn kè de yǐng xiǎng， zhí dé yú yǐ zhuān mén de kǎo chá yǔ píng xī。 　　 yī、《 yù pī tōng jiàn ji lǎn》 de zuǎn xiū 　　 　　 zuò wéi yī bù zhòng yào de guān xiū shǐ shū，《 yù pī tōng jiàn ji lǎn》 de shǐ xiū zhī nián què méi yòu míng què de jìzǎi，《 sì kù quán shū zǒng mù》 zài cǐ shū tí yào zhōng chēng：“《 yù pī tōng jiàn ji lǎn》 yī bǎi shí liù juàn …… qián lóng sān shí 'èr nián fèng chì zhuàn”， ér shí jì shàng， qián lóng sān shí 'èr nián nǎi shì qīng gāo zōng wéi běn shū zhuàn xiě xù yán de tí qiān shí jiān。 yù zhī qí shǐ zhuàn zhī nián， xū jù yáng shù céng shēng píng shì jì yú yǐ kǎo dìng。 　　 yáng shù céng shì běn shū zuì zhòng yào de zhí bǐ zuǎn xiū rén， qí fù yáng chūn wéi yōng zhèng、 qián lóng jiān yòu míng xué zhě， cān xiū《 míng shǐ》、《 míng jì gāng mù》、《 dà qīng yī tǒng zhì》 děng shū。 yáng shù céng chéng qí jiā xué， yóu jīng yú zhì shǐ， qián lóng qī nián zhōng yī jiá dì 'èr míng jìn shì（ sú chēng“ bǎng yǎn”）， rèn hàn lín yuàn biān xiū。《 qīng shǐ lièzhuàn》 juàn qī shí yī jì shù yuē：“（ qián lóng） èr shí sì nián， chōng《 tōng jiàn ji lǎn》 guǎn zuǎn xiū guān…… sān shí 'èr nián，《 tōng jiàn ji lǎn》 shū chéng， jiāng tuō gǎo 'ér zú， nián qī shí。 shǐ biān《 ji lǎn》 shí， zhé zhōng tǐ lì、 shū fǎ、 běn mò tiáo jiàn， zǒng cái yī wěi zhī。 yòu xiáng dìng yú dì miù 'é， huì wéi《 jiān shì》。 yǔ zhū yún、 jiǎng hé níng、 zhāng jì、 wáng chǎng zhū rén， tóng shì fā fán qǐ lì， yín yín bù shǎo jiǎ。 jí zú， dà xué shì fù héng yǐ shù céng zài shì bā zài， shí dān xīn lì rù gào， fèng zhǐ shǎng gěi sì pǐn zhí xián”。《 guó cháo qí xiàn lèi zhēng》（ chū biān） juàn yī 'èr sì zài liú guān《 yáng shù céng mù zhì míng》， jì shù yǔ《 qīng shǐ lièzhuàn》 lüè tóng， qiě yán“ jūn zhī yú《 ji lǎn》， zé zhí yǐ guān yǔ shēn shì chéng shū wéi shǐ zhōng， qí kě zhì yě。” jì rán《 yù pī tōng jiàn ji lǎn》 yī shū cóng fā fán qǐ lì kāi shǐ， yáng shù céng jiù shì zhù yào zuǎn xiū rén， nà me tā chōng rèn zuǎn xiū guān de qián lóng 'èr shí sì nián bì rán shì běn shū de shǐ xiū zhī nián。 　　 zuǎn xiū《 tōng jiàn ji lǎn》， qīng tíng zhuān shè guǎn jú， yǐ dà xué shì fù héng、 lái bǎo、 yǐn jì shàn、 liú tǒng xūn sì rén wéi zǒng cái， shè fù zǒng cái qī rén、 tí diào guān shí wǔ rén、 shōu zhǎng guān wǔ rén、 zuǎn xiū guān shí 'èr rén、 jiàoduì guān shí rén、 zǒng xiào guān shí 'èr rén， guī gé、 guī mó jūn xiāng dāng hóng dà。 yáng shù céng míng liè zuǎn xiū guān zhī shǒu， qí tā rú zhū yún、 zhào yì、 lù xī xióng、 chéng jìn fāng， zǒng xiào guān rú bì yuán、 jì yún děng rén， huò yǐ shì wén huà míng rén， huò zài zuǎn xiū cǐ shū zhōng duàn liàn wéi shuò xué zhī shì。 wén yuān gé《 sì kù quán shū》 běn《 yù pī tōng jiàn ji lǎn》 juàn shǒu suǒ zài qīng gāo zōng yù zhì xù， tí qiān wéi“ qián lóng dīng hài qiū yuè yù bǐ”， jí qián lóng sān shí 'èr nián qiū， yī bān mù lù zhī shū jí jù cǐ zuò wéi chéng shū zhī shí。 rán 'ér yáng shù céng yì zú yú běn nián qiū tiān， shì shí cǐ shū chǔyú“ jiāng tuō gǎo” zhuàng kuàng， zé qīng gāo zōng yù zhì xù xiě yú quán shū gào chéng zhī qián。 běn shū juàn shǒu shàng zài yòu guǎn chén de《 jìn shū biǎo》， suǒ shǔ rì qī wéi qián lóng sān shí sān nián zhēngyuè chū shí rì， ér qiě zài《 qīng gāo zōng shí lù》 zhōng，《 jìn shū biǎo》 yǔ yù zhì xù dū zài yú zhè yī rì， kě jiàn qián lóng sān shí sān nián zhēngyuè cái shì běn shū zhèng shì gào chéng zhī shí。 　　 zuǎn xiū《 yù pī tōng jiàn ji lǎn》 de qǐ yīn， shì qīng gāo zōng yuè dú míng cháo lǐ dōng yáng《 lì dài tōng jiàn zuǎn yào》 yī shū，“ yǐ biān nèi cǎi lù shàng wèi jīng shěn， tè chì zhòng jiā dìng zhèng， bìng zēng rù míng dài shì jì”。 zhè zhǒng yīn yǐ yòu zhī shū 'ér xiū dìng zēng ji， shì qián lóng cháo guān fāng xiū shǐ huó dòng de cháng lì， zuì chū wèi bì liè wéi yào wù， kuàng qiě dāng shí qīng tíng zhèng zhe lì zuǎn xiū《 dà qīng huì diǎn》、《 xù wén xiàn tōng kǎo》（ hòu fā zhǎn wéi“ xù sān tōng”、“ qīng sān tōng”）、《 huáng yú xī yù tú zhì》、《 píng dìng zhǔn gá 'ěr fāng lüè》 děng děng shǐ shū，《 tōng jiàn ji lǎn》 de zuǎn xiū kǒng yì shì zuò fàn cháng zhī shì， lián qīng gāo zōng yòu guān chì lìng de rì qī yì quē jìzǎi。 rán 'ér suí zhe zuǎn xiū de jìn zhǎn， zài rèn zhēn jiǎng qiú bāo biǎn shū fǎ、 zhēn zhuó yì lì guò chéng zhōng， qí zhòng yào xìng suì bèi tí gāo， zuǎn xiū fāng zhì wǔ dài zhī jì， yǐ yòu“ yào zhī《 ji lǎn》 yī shū fēi tā shū zhī bǐ， jì fèng zhū pī， yòu jiāng bān fā shì dà fū， bì jiā zhì yī biān” de shuō fǎ。 hòu lái， qīng gāo zōng zài qīn zhuàn xù yán nèi， tí qǐ zuǎn xiū cǐ shū de qǐ yīn， nǎi cóng qí“ huáng zǔ”《 yù pī tōng jiàn gāng mù》 tán qǐ， rèn wéi“ huáng zǔ” yù pī suī kě“ chuí jiào hòu shì”， dàn què wèi gǎi dòng jiù shǐ zhī wén，“ gù mìng rú chén zuǎn《 lì dài tōng jiàn ji lǎn》 yī shū， jìn qù lì cháo chén gè sī qí jūn zhī xí 'ér guī zhī zhèng。” zhè yàng yī lái， sì hū zuǎn xiū cǐ shū shì bǐng chéng qīng shèng zǔ de wèi jìng zhī yè， yī kāi shǐ jiù yòu gāo biāo zhǔn de zhèng zhì、 xué shù mùdì， yǔ lǐ dōng yáng《 lì dài tōng jiàn zuǎn yào》 wú guān。 wǒ men zhù yì dào： qīng guān shū bù jǐn bù zài qīng gāo zōng zuì chū de xiū shū chì lìng， ér qiě bǎ lǐ dōng yáng《 lì dài tōng jiàn zuǎn yào》 yě nòng dé wú yǐng wú zōng，《 sì kù quán shū》 zhōng wèi shōu， shèn zhì《 sì kù quán shū zǒng mù》 yě wèi zuò wéi“ cún mù” jiā yǐ jiè shào， qí zhōng yòu fǒu jì huì， shí wéi yí 'àn。 　　《 yù pī tōng jiàn ji lǎn》 chéng shū hòu， yòu yú qián lóng sān shí liù nián jiāng shū zhōng qīng gāo zōng de pī yǔ lù chū lìng chéng yī shū， gòng shí 'èr juàn， míng wéi《 píng jiàn chǎn yào》。 hòu shōu rù《 sì kù quán shū》 shǐ píng lèi。 　　 qián lóng sān shí bā nián kāi shǐ de biān zuǎn《 sì kù quán shū》 huó dòng， shì qīng guān fāng duì sī xiǎng wén huà hé wén xiàn yí chǎn dà guī mó de、 quán miàn de qīng lǐ，《 yù pī tōng jiàn ji lǎn》 yě zài lì yī cì bǔ chōng gēngdìng。 qián lóng sì shí nián， qīng gāo zōng yù lìng jiāng nán míng táng、 guì 'èr wáng fù jì yú juàn hòu。 wǔ dài、 běi sòng shí liáo guó jìn gōng nèi dì zhèng quán， yuán cóng hòu jìn shí qǐ shū wéi“ qīn”， cǐ qián réng shū“ rù kòu”， qián lóng sì shí 'èr nián yú jiàokān běn shū zhōng， yù lìng yī lǜ yǐ liè guó hù fá zhī lì shū“ qīn”。 qián lóng sì shí qī nián yòu mìng《 tōng jiàn ji lǎn》 jìzǎi wú sān guì gōng rù miǎn diàn qín nán míng guì wáng zhū yóu láng shì， tí chū bù yìng mǐn méi shǐ shí， duì wú sān guì“ yòu hé bù kě gōng zé gōng zhī， ér zuì zé zuì zhī hū？” cǐ wài， shàng yòu qí tā bǔ chōng rùn sè zhī chù， qián lóng sì shí jiǔ nián shí yī yuè xiě chéng dìng běn， shōu rù《 sì kù quán shū》， yì lù rù《 sì kù quán shū huì yào》。 　　 zuì hòu dìng běn de《 yù pī tōng jiàn ji lǎn》 qǐ zì yuǎn gǔ fú xī shì， zhǐ yú míng mò， yī bǎi shí liù juàn， hòu fù nán míng táng wáng、 guì wáng shì jì běn mò sì juàn， jí táng wáng yī juàn、 guì wáng sān juàn。 fǎng《 zī zhì tōng jiàn gāng mù》 tǐ shì， dàn“ gāng” yǔ“ mù” jiē yòng dà zì shū xiě， ér yòng shuāng xíng xiǎo zì bǔ xù shǐ shì、 fù jì yì shì yì shuō、 zhù míng rén wù、 quán shì dì míng、 kǎo biàn shǐ shí、 yǐn shù qián rén zhù shì hé píng lùn děng děng， bìng jiànhuò zhuàn yòu guǎn chén de kǎo shì píng shù。 zhèng wén、《 fán lì》 yǔ pī yǔ duì bāo kuò《 zī zhì tōng jiàn》、《 zī zhì tōng jiàn gāng mù》 zài nèi de gè zhǒng shǐ shū jiē yòu zhǐ zhāi， ér zì chēng běn shū“ jìn shàn jìn měi， jí shǐ xué zhī dà chéng， shí zú biǎo lǐ liù jīng， zhǔn shì wàn shì”， chéng wéi zhuàn shǐ、 píng shǐ de guī niè。《 yù pī tōng jiàn ji lǎn》 zài biān zuǎn hé xiū dìng zhōng， yú yì lì、 shū fǎ、 shì fēi bāo biǎn děng jí qí rèn zhēn， duì shǐ shí yě bù fá jīng zhàn de kǎo biàn， què réng wèi néng quán tuō guān xiū zhī shū zhòng shǒu bù qí zhī bì，《 sì kù quán shū》 hé《 sì kù quán shū huì yào》 liǎng zhǒng bǎn běn jí《 píng jiàn chǎn yào》 suǒ zài qīng gāo zōng de pī yǔ shù liàng gè bù xiāng tóng、 zài yī xiē zhòng yào nèi róng shàng hù yòu yí lòu， wén zì yě yòu cuò 'é， gài xiě dìng zhī shí gè shū wèi néng xié tóng jiàoduì。 shū zhōng nèi róng yì yòu yǔ《 fán lì》 dǐ wǔ chù， lì rú《 fán lì》 míng què pī píng hè shàn děng rén de shǐ lùn“ wén wú yì qiǎn”， yào“ bìng jiā kān xiāo， yǐ shěng fán wén”， ér juàn 'èr shí 'èr què yǐn hè shàn píng hàn guāng wǔ dì de zàn yǔ， chēng xiāng xìn tú chèn wéi qí“ shèng dé zhī lěi”， zhè qià yǔ qīng gāo zōng zài shàng yī juàn de pī yǔ xiāng wéi bèi， kě jiàn xiū zuǎn zhōng yì yòu yán zhòng de shū shī。 dàn zhè xiē wèn tí bù fáng 'ài wǒ men píng xī gāi shū de sī xiǎng hé yǐng xiǎng， gù zài cǐ bù xiáng jiā jiàokān hé fēn xī。 　　 　　 èr、《 yù pī tōng jiàn ji lǎn》 de lì shǐ guān niàn yǔ shǐ xué sī xiǎng 　　 　　《 yù pī tōng jiàn ji lǎn》 cóng wài bù xíng shì shàng kàn yòu zhèng wén hé lù yú jiǎn duān de qīng gāo zōng pī yǔ liǎng bù fēn， pī yǔ jūn zhēn duì zhèng wén nèi róng， qiě qīng gāo zōng“ zì shù suǒ jiàn、 jù shì yǐ shū zhě shí zhī sān， rú chén nǐ pī zhě shí zhī qī， ér jīng bǐ xuē tú yǐ zhě qī zhī wǔ”， shì qí jūn chén hé zuò suǒ zhuàn。 yīn cǐ， zhèng wén yǔ pī yǔ gòng tóng fǎn yìng liǎo yǐ qīng gāo zōng wéi zhù dǎo de guān fāng zhèng zhì lì shǐ guān hé shǐ xué sī xiǎng。 　　（ yī） yǐ dì wáng zhèng tǒng lùn wéi hé xīn de lì shǐ guān niàn。 běn shū《 fán lì》 yòu yán：“ zhèng tǒng、 piān 'ān zhī biàn， qí jiè zuì yán”， yīn 'ér zài biān zuǎn zhōng jí qí jiǎng qiú， pō fèi zhēn zhuó， bìng yóu qīng gāo zōng zuò chū cái dìng， duì yǐ wǎng tóng lèi biān nián shǐ shū rú《 zī zhì tōng jiàn gāng mù》 děng de gēngdìng shèn duō， yě shì qīng tíng zuì wéi zì xǔ zhī chù。 nà me， běn shū zhù yào zài shénme dì fāng zuò chū liǎo xīn de cái duàn ní？ qí yī shì yú cháo dài gēngtì zhī jì chóngxīn shěn dìng xīng wáng shí jiān， hé zhǔn dì wáng jì nián nián hào； qí 'èr shì yú zhèng quán fēn lì shí qī zhēn zhuó tǒng xì， bìng tōng guò jì nián、 shū fǎ yǐ shì chù zhì。 　　《 yù pī tōng jiàn ji lǎn》 yú qín cháo miè wáng zhī hòu， bìng bù lì jí zuò wéi hàn cháo de kāi shǐ， ér shì yòu yī gè guò dù de“ chǔ hàn” shí qī， zhì xiàng yǔ bài wáng hòu fāng wéi hàn cháo zhèng tǒng zhèng quán de kāi shǐ。 yú suí táng zhī jì， zé jiāng suí yáng dì dà yè nián hào yán cháng zhì shí sì nián， shì nián sān yuè suí yáng dì sǐ， fāng yú sì yuè qǐ tíng yòng“ dà yè” nián hào， yīn wéi qí lǐ lùn shì“ guó zhī tǒng xì yú jūn，《 chūn qiū》 zhī yì： jūn zài zé dà tǒng guī zhī”， zhè bǐ《 zī zhì tōng jiàn gāng mù》 cháng yī nián， bǐ《 zī zhì tōng jiàn》 cháng 'èr nián， qīng gāo zōng yǐ pī yǔ biàn bó liǎo 'èr shū de chǔzhì bù dāng。 táng gāo zǔ lǐ yuān suī yú cǐ nián（ 618 nián） yǐ“ shànràng” fāng shì fèi chú tā shù lì de kuǐ léi 'ér zhèng shì chēng dì， jiàn yuán“ wǔ dé”， dàn qīng gāo zōng rèn wéi táng zhì guǐ wèi nián（ 623 nián） zhī hòu sǎo píng gè gē jù shì lì fāng dé zhèng tǒng， cǐ qián nǎi wéi“ suí táng” shí qī。 tóng yàng， sòng、 yuán yǔ yuán、 míng zhī jiān， qīng gāo zōng yì zuò chū lùn duàn：“ sòng zì jiàn yán nán dù， yǐ shǔ piān 'ān， rán dé yòu yǐ qián， shàng yòu jiāng yù kě píng， cháo tíng guī mó wèi shī， yóu kě bǐ zhī dōng jìn。 zhì lín 'ān jì pò， dì xiǎn jiàn fú， zōng shè chéng xū， sòng tǒng suì jué…… ruò shì、 bǐng 'èr wáng qí qū hǎi dǎo， suī zhū chén xùn guó kǔ xīn， ér cán chuǎn gǒu yán， liú lí shī jù， bù fù chéng qí wéi jūn”。 yīn cǐ，《 xù zī zhì tōng jiàn gāng mù》 jiāng sòng shì、 bǐng 'èr wáng zuò wéi zhèng tǒng shì háo wú dào lǐ de，“ jí rú yuán zì shùn dì běi qiān shā mò， wèi cháng bù zǐ sūn jì lì、 miáo yì lǚ chuán， rán jì wěi qì zhōng yuán， biān nián zhě jí bù fù dà shū gù hào， cǐ zhèng yě， zé zhī shì、 bǐng zhī yǐ shī zhōng yuán 'ér réng dà shū gù hào zhī fēi zhèng yǐ”。 jiē zhe， zài chù lǐ míng qīng zhī jì lì shǐ shí， qīng gāo zōng zuò chū gèng zhòng yào de cái duàn： 　　《 tōng jiàn ji lǎn》 jiāng chéng， sī shì zhě jǔ《 tōng jiàn gāng mù sān biān》 zhī lì， yú jiá shēn suì yù dà shū shùn zhì yuán nián， fēn zhù chóng zhēn shí qī nián yú xià， qiě fán shèng cháo shì jiē bié shū“ míng”， ér yú lǐ zì chéng xiàn jīng shī jí xì yǐ“ míng wáng”。 yú yuē“ bù kě！”……《 tōng jiàn ji lǎn》 zhī shū fēi yī shí zhī shū， nǎi wàn shì zhī shū， yú zhèng tǒng、 piān 'ān zhī xì， bì gōng bì píng， tiān mìng、 rén xīn zhī xiàng， bì yán bì jǐn…… cí yú jiá shēn suì réng mìng dà shū chóng zhēn shí qī nián， fēn shū shùn zhì yuán nián yǐ bié zhī， jí lǐ zì chéng xiàn jīng shī， yì bù jù shū míng wáng， ér fú wáng hóng guāng yuán nián， yì lìng fēn zhù yú xià， bì sì cì nián fú wáng yú jiāng níng bèi zhí 'ér hòu shū“ míng wáng”。 fū fú wáng shè yú jiāng nán néng zì lì， wèi cháng bù kě wéi nán běi cháo， rú sòng gāo zōng zhī lì yě。…… ruò fū táng wáng、 guì wáng qióng cuàn biān yú、 gǒu yán dàn xī， cǐ zhèng yǔ sòng zhī dì bǐng、 dì shì tóng lì， bù kě réng yǐ zhèng tǒng shǔ zhī。 yòng yǐ shì wàn shì shǒu chéng zhī zhù sī tiān mìng、 rén xīn zhī nán chén， lǐn lǐn hū、 zhuì zhuì hū bǎo zǔ zōng suǒ yí liú， wéi chén mín suǒ xì shǔ， ér bù gǎn miù shì shū fǎ zhī kě yòu gāo xià yān。 shù jǐ zhèn zuǎn《 tōng jiàn ji lǎn》 zhī běn yì， huò bù shī《 chūn qiū》 dà yī tǒng zhī yì hū！ 　　 zì qīng chū yǐ lái， guān fāng yǐ jiāng míng cháo miè wáng què dìng wéi lǐ zì chéng jìn zhàn běi jīng zhī shí， bìng jù cǐ shēng míng qīng zhī tiān xià qǔ zì“ liú zéi”， fēi duó yú míng tíng。 zhì cǐ， qīng gāo zōng wèile wéi chí zhěng tào zhèng tǒng lì shǐ guān de yī zhì xìng yǔ xì tǒng xìng， zuò chū zhòng dà gǎi biàn， hěn yòu bó lì。 qīng gāo zōng hòu lái jí zhōng biǎo shù liǎo tā de zhèng tǒng lùn lì shǐ guān， qí tè diǎn shì yǐ dì wáng dà yī tǒng guān niàn wéi hé xīn， jí shí xiàn quán guó yī tǒng de zhèng quán jiē wéi zhèng tǒng， ér qiě“ yòu tiān xià zhě guǒ néng shǒu qí tǒng xì， jí yī xiàn jǐn yán， yì bù kě qīng jiā yǐ biǎn jué”， tóng shí yě jié hé jiāng yù dà xiǎo、 zhèng quán chéng xù、 jūn zhù xuè tǒng děng yīn sù zuò wéi biāo zhǔn， ér jiān jué bìn chú liǎo“ yí xià” zhī bié。 zhuī sù qí yuán， zhè zhǒng zhèng tǒng lùn jiù shì zài biān zuǎn《 yù pī tōng jiàn ji lǎn》 zhōng xíng chéng yǔ xì tǒng huà de。 　　 duì yú zhèng quán bìng lì de fēn liè shí qī， běn shū jì nián cǎi qǔ“ fēn zhù” de fāng shì， jí shǒu yǐ gān zhī jì nián， hòu zhù gè zhèng quán nián hào， zhè zhù yào yòng yú nán běi cháo hé wǔ dài shí qī， yǐ biǎo shì duì dé guó tú jìng bù zhèng hé shǒu yè shī dào zhě de biǎn yì。 　　 qīng gāo zōng de dì wáng zhèng tǒng lùn lì shǐ guān， jù yòu qiáng diào rén shì xíng wéi（ zhù yào shì jūn zhù zuò wéi） de tè diǎn， zài běn shū de pī yǔ zhōng， yòu dà liàng duì yú wǔ dé zhōng shǐ lùn hé tú chèn zhī shuō de pī bó、 duì xiáng ruì、 xīng biàn、 zāi yì fù huì rén shì de pī pàn， zhǐ chū“ zāi yì shuài yōng sú miù chuán， ér shén guài yóu shèng rén bù yǔ， zhēn wěi yòu wú gèng wú yōng shēn biàn yǐ”， ér wǔ dé zhōng shǐ shuō“ shǐ yú yíng qín lòu wàng， hòu shì bù chá， cóng 'ér fù huì zhī zhì， fēn biàn yú shuǐ tǔ zhī jiān， yì fù wú wèi”。 dàn tā réng xiāng xìn chōu xiàng de tiān mìng， bù guò，“ tiān mìng” zhù yào biǎo xiàn yú dì wáng de tǒng zhì dì wèi，“ dì wáng zhào xīng， běn yú tiān mìng， tiān mìng gù bù zài wǔháng zhī shù yě； gèng yóu rén shì， rén shì yì bù zài wǔháng zhī shù yě。”“ běn yú tiān mìng” hé“ gèng yóu rén shì”， dào míng liǎo tiān mìng yǔ rén shì xiāng jié hé 'ér zhòng rén shì、 chì mí xìn de lì shǐ guān niàn， qí jìn bù xìng hé jú xiàn xìng shì shí fēn míng xiǎn de。 qīng gāo zōng de dì wáng zhèng tǒng lùn lì shǐ guān， jiàn lì zài fēng jiàn chuán tǒng sī xiǎng de jī chǔ zhī shàng， jié hé qīng cháo de zhèng zhì xū yào 'ér yòu suǒ fā zhǎn， shì qīng gāo zōng píng lùn lì shǐ de sī xiǎng gēn jī。 　　（ èr） yán zhí fēng jiàn gāng cháng zhǔn zé de lì shǐ píng lùn。 duì lì shǐ rén wù hé shì jiàn zuò chū píng lùn， shì《 yù pī tōng jiàn ji lǎn》 de zhòng yào nèi róng， ér zhè xiē píng lùn zuì xiǎn zhù de tè diǎn， mò guò yú yán zhí gāng cháng zhǔn zé， qí yán lì de chéng dù chāo guò yǐ wǎng de suǒ yòu shǐ lùn， bǐ fēng suǒ jí， jīhū bù liú yī sī xià xì。 lì rú xī hàn shí chén píng、 zhōu bó， zhì lǚ hòu sǐ hòu fāng 'ān dìng liú shì zhèng quán， qīng gāo zōng chì yǐ“ gāo zǔ zhī zuì rén”，“ róu jiān zì quán zhě liú qiě wèi zhì zhě sì shí， dà zhàng fū guān zhī bù zhí yī jué”。 tè bié shì duì wǔ zé tiān shí de dí rén jié， qīng gāo zōng jiē lián yòng liù tiáo pī yǔ yú yǐ tà fá， zhǐ chì qí wéi shī jié zhě，“ hòu shì fǎn yǐ fù táng zhī gōng guī zhī…… shì fēi dàozhì， mò shèn yú cǐ”， yīn 'ér gǎi biàn《 tōng jiàn gāng mù》 de shū fǎ， zài《 tōng jiàn ji lǎn》 zhōngjiàng dí rén jié yī lǜ shū wéi“ zhōu” chén，“ yǐ wéi wéi rén chén 'ér shì 'èr xìng zhě jiè”。 qí tā rú nán táng wáng guó 'ér jiàng sòng de xú xuàn、 yuán wéi jīn jiāng 'ér jiàng yú měnggǔ de zhāng róu、 yuán wéi sòng jiāng 'ér jiàng yuán de liú zhěng děng děng， jūn jiàn lì gōng yè， shǐ yòu jiā píng， dàn qīng gāo zōng yī gài biǎn chì yǐ“ dà jié yǐ huī， tā fù hé lùn”、“ yǐ bù zú chǐ yú rén lèi” děng jī liè pī yǔ。 tóng yàng， hàn dài de yáng biāo、 wèi jìn shí yǐ xiào wén míng de wáng xiáng， yě yīn céng shì liǎng cháo 'ér bèi zhǐ zé； duì jūn zhù bèi shì shí duǒ bì de yàn yīng、 guó wáng 'ér xún jiè kǒu yǐ bù sǐ de yuán hǎo wèn、 wēi sù děng rén jiē jiā pēng jī， lián sū wǔ yě bèi pī píng wéi“ wǔ jì qǔ fù shēng zǐ， qǐ dé wèi fēi dà jié zhī diàn？ gài wǔ bù guò bù jiàng， bù ruò lǐ líng、 wèi lǜ zhī bèi jūn。 yǐ yuē qí jié， wú wèi zhī xìn”。 kě jiàn qīng gāo zōng píng lùn lì shǐ de zhōng jié biāo zhǔn， shì shí fēn yán kē de。 　　 zài zhè bù biān nián tōng shǐ zhōng， guān zhù de zhù yào shì shè jí guó yùn xīng shuāi de shǐ shì， yīn 'ér fēng jiàn zhù yì gāng cháng de“ xiào dào”、“ fù dào” yě nà rù zhèng zhì xìng píng shù zhī zhōng， qí gēn běn yuán zé shì zhōng jūn gāo yú yī qiē，“ gǒu néng zì jìn qí zhōng， shí yì wú kuī yú xiào”， yīn cǐ qīng gāo zōng yán chì liǎo yīn shuāng qīn xiàn yú měnggǔ 'ér tóu jiàng de jīn jiāng zhāng róu。《 yù pī tōng jiàn ji lǎn》 bù jǐn duì lǚ hòu、 wǔ zé tiān jiā yǐ biǎn chì， ér qiě jīhū fǒu dìng lì shǐ shàng suǒ yòu gān zhèng de nǚ hòu。 lì rú dōng hàn míng dì mǎ huáng hòu yòu wéi zǐ qǐng fēng shì， qīng gāo zōng pī yǔ yuē：“ fù rén bù dé yù cháo zhèng， yǐ shì chì zhī， suī zuì hòu kě yě”； hàn 'ān dì shí dèng tài hòu lín cháo chēng zhì， qīng gāo zōng duì qí pī píng bìng tí chū“ wú huǐ wú yù， fù rén zhī dào” de yuán zé； duì yú suí cháo， zé rèn wéi suí wén dì shòu zhì yú fù rén dú gū shì，“ gāng cháng bù zhèn”， dǎo zhì yáng guǎng jì wèi 'ér guó wáng； guān yú táng sù zōng fēi zhāng liáng dì wéi zhàn shì féng yī zhī shì， zé pī yǔ yuē：“ xiān wéi xiǎo zhōng xiǎo xìn， yǐ chéng qí dà bù zhōng bù xìn， fù sì lèi rán”， rén jūn xū jǐn fáng“ qiè bǐng gōng wéi”。 yīn cǐ， qīng gāo zōng pī píng táng tài zōng céng yǔ zhǎngsūn huáng hòu shāng yì shǎng fá shì， ér chēng zàn zhǎngsūn huáng hòu jiān cí yì zhèng shì“ shí jiàn zhuó yuè， shì hàn míng dé yóu yuǎn guò zhī”； chì zé sòng guāng zōng zhèng shì jué yú lǐ hòu shèn zhì shòu qí xié zhì， nǎi shì“ àn nuò bù zhèn”、“ tián bù zhī chǐ”。 zhè xiē dōushì zhàn zài jūn zhù zhèng zhì de lì chǎng shàng， yán zhí gāng cháng lún lǐ yuán zé fā biǎo de lì shǐ jiàn jiě， míng xiǎn biǎo lù chū jiān chí fēng jiàn zhù yì sī xiǎng tǐ xì de qīng xiàng。 　　《 yù pī tōng jiàn ji lǎn》 tè bié jiǎng jiū“ shū fǎ”， jí tōng guò jì shù shǐ shì de qiǎn cí yòng yǔ biǎo dá bāo biǎn zhī yì， rú jìn dài jiǎ chōng jiān xié， shū“ sǐ” ér bù néng shū“ zú”； táng sù zōng zì lì wéi dì， wèi dé táng xuán zōng zhèng shì chéng rèn zhī qián réng shū“ tài zǐ”； yuán mò gè zhī qǐ shì shì lì chú zhū yuán zhāng zhī wài， yī lǜ yú qǐ bīng shí shū“ zuò luàn” bìng xuē qí jiàn hào， zhū rú cǐ lèi， jiē shì duì《 tōng jiàn gāng mù》 jí qí xù biān de zhòng dà xiū gǎi。《 yù pī tōng jiàn ji lǎn》 hé qīng gāo zōng duì lì shǐ de píng lùn， nǎi shì gèng yán gé dì tǐ xiàn liǎo fēng jiàn gāng cháng lún lǐ zhǔn zé， jiāng zhī fā huī dá yú jí zhì。 　　（ sān） jīng sī shàn yí de shǐ xué jiàn shí。 zài duì《 yù pī tōng jiàn ji lǎn》 shěn yuè yǔ zhuàn xiě pī yǔ guò chéng zhōng， qīng gāo zōng bù jǐn fā biǎo liǎo lì shǐ píng lùn hé zhèng zhì jiàn jiě， yě biǎo xiàn chū zhuó yòu tè sè de shǐ xué jiàn shí。 tā yuè shǐ zhì jì shì bù hé qíng lǐ chù，， bù jìn gǎn tàn“ jìzǎi jiā shàng qí zǎo 'ér shī zhēn shí zhě， gài bù kě qū zhǐ shù”， yú shì xíng chéng liǎo jīng sī shàn yí de zhì shǐ fēng gé。 lì rú zhàn guó shí tián dān yòng huǒ niú zhèn pò yàn jūn， shǐ shū yī xiàng zài wéi měi tán， ér qīng gāo zōng zé tí chū liǎo yí wèn：“ cuō 'ěr yī yì， bèi wéi yǐ sān nián， qí bù zhì xī hái yì zǐ zhě gài yì jǐ xī， hé dé chéng zhōng zhī niú shàng yòu qiān yú yé？ huǒ niú zhī shì dāng rì liàng huò yòu zhī， shǐ jiā guò wéi wén shì， fǎn qǐ hòu shì zhī yí yǐ！” nán sòng yuè fēi dà pò jīn bīng“ guǎi zǐ mǎ” zhī shì， yì yī zhí kuài zhì rén kǒu， dàn qīng gāo zōng yǐ dú dào de jiàn jiě zhǐ chū：“ běi rén shǐ mǎ， wéi yǐ kòng zòng biàn jié wéi zhù。 ruò sān mǎ lián luò， mǎ lì jì yòu cēncī， shì bì cǐ qián bǐ què。 ér sān rén xiāng lián huò yǒng qiè bù qí， yǒng zhě qiě wéi qiè zhě suǒ lěi， cǐ lǐ zhī yì míng zhě。 guǎi zǐ mǎ zhī shuō，《 jīn shǐ》 běn jì、 bīng zhì jí wū zhū ( wù shù ) děng chuán jiē bù zài， wéi jiàn《 sòng shǐ》 yuè fēi、 liú qí chuán， běn bùzúwèi què jù…… jí suǒ yún mǎ bèi zhòng kǎi， yì tú shù fù 'ér bù néng chěng qí téng xiāng zhī lì， yóu lǐ suǒ bì wú。 jì shì jiā niǔ yú bīng chē sì jiè zhī shuō， qiáng wéi fù huì， bù zú dāng yòu shí zhě yī shěn。 qiānzǎi chuán 'é， ěr shí zhī tú wú néng jiū qí zhēn wěi， jiē wéi shǐ cè wú jī zhī shuō suǒ wù， bù dé bù míng biàn zhī。” zhè xiē fēn xī， kě wèi sī suǒ zhěn mì， shàn yú zhì yí yǔ shěn duàn。 duì yú shǐ shū zhōng dà liàng shén yì lí qí jí bù hé cháng lǐ de jì shù， qīng gāo zōng yòu xǔ duō biàn bó， fǎn fù zhǐ zé“ jìzǎi zhě yì zài yǐ shèn qí cí， qǐ xiá fù kuí shì lǐ”、“ shǐ shì zhī duō wén 'ér xiān shí”、“ yí xìn gè bàn， gù jì shì zhī cháng 'ěr”、“ jì zài jiā 'ěr shí zī 'é…… ér bù gù qí jì zhī máo dùn” děng děng， cóng 'ér tí chū“ jìn xìn shū bù rú wú shū， dú shǐ zhě bù kě bù jù zhuó shí” de shǐ xué jiàn jiě。 　　 chú liǎo jiū zhāi jiù shǐ zhōng jì shì bù shí zhī chù，《 yù pī tōng jiàn ji lǎn》 yě bù fá duì shǐ shí de zhèng miàn kǎo dìng， shū zhōng duō yǐ shuāng xíng xiǎo zì zài yòu guǎn chén duì rén wù、 dì míng、 shǐ shì de kǎo shì， tè bié shì guān yú dì míng， jiē zhù chū qīng cháo dāng shí zhī dì bìng zhuī shù yán gé， dìng zhèng miù wù。 qīng gāo zōng yě qīn zhuàn pī yǔ jìn xíng lì shǐ kǎo jù， rú guān yú“ huí gú”， tā yǐn zhèng《 táng shū》、《 wǔ dài shǐ》、《 yuán shǐ》 jìzǎi， rèn wéi“ huí gú” jí qí qián de“ huí gē”、 hòu lái de“ huí huí”， wéi mín zú yòu qiān xǐ、 yì yīn yòu biàn huà 'ér yǐ。 zài guān yú huáng hé zhī yuán wèn tí shàng， bù jǐn guǎn chén yòu xiáng xì kǎo dìng， qīng gāo zōng yì yǐ pī yǔ zhǐ chū“ xī zhī lùn hé yuán zhě zhòng huì fēn rú， rán jiē wèi cháng qīn lǚ qí dì， tú wéi zhǐ shàng kōng tán。 yòu xī zú jù？” tā kěn dìng hàn dài zhāng qiān、 gèng shèng zàn qīng shèng zǔ céng jìn xíng de shí dì kǎo chá。 hòu lái， qīng gāo zōng xià lìng duì hé yuán dà guī mó dì kǎo chá cè dìng， bìng zhuàn chéng《 hé yuán jì lüè》 yī shū， dāng dé zì yú cǐ cì pī yǔ de qǐ shì。 zài dì lǐ wèn tí shàng lì zú yú shí dì kǎo chá， shì yī zhǒng kē xué de jiàn jiě、 zhèng què de fāng fǎ， zhè yuǎn yuǎn yōu yú dāng shí xǔ duō jǐn jǐn pá shū wén xiàn de kǎo jù xué jiā。 　　 qīng gāo zōng duì shǐ shū jì shì de qǔshě yě yòu zì jǐ de jiàn jiě， chú liǎo fǎn duì wàng zài guài lì luàn shén zhī wài， hái zhù zhāng bìn qì lí qí zhī shì， lì rú shǐ zài hàn dài lǐ guǎng jiāng jiàn shè rù shí nèi， qīng gāo zōng zhǐ chū cǐ shì zhǐ néng yǐ zī míng tán，“ bù yí rù zhèng shǐ”；《 sòng shǐ xú jī chuán》 jì shù qí fù míng“ shí”， xú jī yú shì bù yòng shí qì bìng qiě xíng lù bù gǎn cǎi shí， qīng gāo zōng rèn wéi：“ shǐ bǐ fēinàn， shǐ shí yóu nán。 fū yǐ fù míng shí 'ér zǐ bù jiàn shí wéi xiào， zé gōng zǐ dì zhī zǐ dāng zhōu jū 'ér bù lǚ dì hū？…… bǐ yù shí 'ér chù rán shāng xīn， suī yì chū yú zhì xìng， ér zuò shǐ zhě yú bù hé jīng cháng zhī xíng， zé dāng cóng shān”。 zhè xiē jiàn jiě， xiàn zài kàn lái réng yòu yī dìng de hé lǐ xìng。 dàn shì， qīng gāo zōng de shǐ shí shòu qí dì wáng lì chǎng de zhì yuē， wǎng wǎng kē zé lì dài shǐ jiā， rú pēng jī sī mǎ qiān“ zé yǐ xíng yú fèn jī， zhù yín cí 'ér liè míng jiào yǐ”， gèng gōng jī《 hàn shū xī yù chuán》“ piāo qiè shī zhēn”， jūn wéi bù hé shì shí de piān jiàn。 zài huái yí yǔ biàn bó shǐ shū suǒ zài shǐ shì zhī shí， qīng gāo zōng yī bān jǐn wéi“ lǐ zhèng”， zhè dìng rán shòu qí zhī shí jié gòu de jú xiàn， lì rú tā huái yí hàn wén dì shí“ chú tián zhī zū shuì” shì， tí chū“ guó jiā jīng fèi jiāng hé qǔ gěi？” zhè sì hū wàng jì hàn dài yòu shù 'é hěn dà de rén kǒu shuì； huái yí xī hàn xiàng jiàngxiàng cì jīn dòng zhé jǐ shí jīn de jìzǎi， ér bù zhī xī hàn suǒ wèi“ cì jīn”， nǎi shì cì tóng。 kě jiàn qīng gāo zōng zhì shǐ suī rán yòu jīng sī shàn yí de yōu diǎn， guǎ lòu、 shī wù zhī chù yì cháng cháng chū xiàn， dàn zuò wéi huáng dì， néng jù bèi hěn gāo de shǐ shí， shí shǔ nán néng kě guì。 　　 zǒng zhī，《 yù pī tōng jiàn ji lǎn》 de lì shǐ guān niàn， jì jiàn lì zài fēng jiàn chuán tǒng sī xiǎng tǐ xì zhī shàng， yòu zuò chū yī xiē shì yìng běn cháo tǒng zhì de xiū bǔ， bìng qiě jiāng zhī gèng jiān jué dì guàn chè yú shǐ xué de qīng lǐ hé gǎi zào， dé chū bù shǎo xīn de jù tǐ de lì shǐ jiàn jiě yǔ shǐ xué jiàn shí， zài dāng shí què yòu yī xīn 'ěr mù zhī xiào， shǐ guān fāng lì shǐ lǐ lùn fā zhǎn dào xīn de gāo fēng， zài sī xiǎng shǐ yǔ shǐ xué shǐ shàng jù yòu yī dìng de xué shù zī liào jià zhí。 　　 　　 sān、《 yù pī tōng jiàn ji lǎn》 de dì wèi hé yǐng xiǎng 　　 　　《 yù pī tōng jiàn ji lǎn》 de zuǎn xiū jí qí chéng shū， zài qīng cháo zhèng zhì shēng huó zhōng yòu hěn dà de yǐng xiǎng， gāi shū zài guān fāng shǐ xué fā zhǎn zhōng yě jù yòu jí gāo de dì wèi， fēn xī qí dì wèi hé yǐng xiǎng， duì yú kǎo chá qīng qián lóng cháo jí qí hòu de zhèng zhì yǎn biàn shì shí fēn bì yào de。 　　（ yī） qīng xiū qián dài zhī shǐ de zhì zūn dì wèi。《 yù pī tōng jiàn ji lǎn xù》 jīng jīng xīn jié zhuàn， duì qīng yǐ qián de lì shǐ zuò yī xì tǒng de qīng lǐ， chéng wéi guān fāng shù shǐ、 lùn shǐ dídí guī niè， ér jū yú zūn chóng de dì wèi。 qīng gāo zōng zì xǔ qí shū“ yú fán zhèng tǒng piān 'ān、 tiān mìng rén xīn、 xì shǔ cún wáng， bì gōng bì píng， wéi yán wéi jǐn， ér wú suǒ róng xīn qū xùn yú qí jiān。 guān shì shū zhě， lǐn tiān mìng zhī wú cháng， zhī tǒng xì zhī yìng shǒu， zé suǒ yǐ jiào wàn shì zhī wéi jūn zhě， jí suǒ yǐ jiào wàn shì zhī wéi chén zhě yě”， jiāng cǐ shū kàn chéng wéi wàn shì jūn chén de zhèng zhì jiào kē shū。 ér ji lù qīng gāo zōng pī yǔ de《 píng jiàn chǎn yào》，《 sì kù tí yào》 chēng qí“ shèng jiàn jīng xiáng， wú yōu bù zhú…… chì qián dài jiáo wū zhī xíng， bì shǐ jiā dàn wàng zhī cí， biàn hé chuǎn 'é， zhé zhōng tóng yì， qí yì jiē gǔ rén suǒ wèi fā 'ér fū yán shì xùn， shì xié hū rén xīn tiān lǐ suǒ tóng rán”， shì“ dú shǐ zhī yù héng”、“ chuán xīn zhī bǎo diǎn”， shèn zhì rèn wéi cǐ shū yī chéng， qǐ dào“ rì yuè zhù míng， jué huǒ kě xī， bǎi jiā lán yán， yuán kě wú cún” de zuò yòng。 àn zhào zhè gè shuō fǎ， qīng yǐ qián de rèn hé lì shǐ míng zhù， jūn wú fǎ yǔ zhī xiāng bǐ。 　　 tóng shì qīng cháo guān xiū qián dài zhī shǐ rú《 míng shǐ》、《 míng jì gāng mù》 děng， zài《 yù pī tōng jiàn ji lǎn》 chéng shū zhī hòu yì xiāng xíng jiàn chù， ér qiě yòu shí yào 'àn《 yù pī tōng jiàn ji lǎn》 jìn xíng xiū dìng。 qīng gāo zōng zài pī yǔ zhōng duō cì zhǐ zhāi běn cháo guān xiū《 míng shǐ》， rú pī píng qí zhōng jìzǎi míng xiàn zōng wàn guì fēi jí dù hěn dú， qián hòu shì yǔ zì xiāng máo dùn； pī píng shū zhōng duì míng yīng zōng de zàn chēng； pī píng qí zhōng jì shù shǐ kě fǎ yóu qí mǔ mèng wén tiān xiáng 'ér shēng， shì“ chū yú bài yě zhī fù huì， shī zhī bù jīng”。 qián lóng sì shí nián， qīng gāo zōng zhǐ zhāi《 míng jì gāng mù》 zhī wù， chéng rèn zuǎn xiū shí“ zhèn jiàn yuè shàng bù jí jìn shí zhī xiáng shěn”， jué dìng jiāng zhī xiū gǎi，“ ruò《 tōng jiàn ji lǎn》 yī shū， qí zhōng tǐ lì shū fǎ jiē zhèn qīn jiā zhé zhōng， yī běn dà gōng zhì zhèng， kě wéi fǎ zé， cǐ cì gǎi biān ‘ gāng mù ’ zì dāng fǎng zhào bàn lǐ”， tóng shí yòu lìng jiāng《 míng shǐ》 yì jiā xiū dìng。 cǐ wài， qīng gāo zōng hái duō cì zài pī yǔ zhōng zhǐ chū sòng、 liáo、 jīn、 yuán shǐ nèi rén míng、 dì míng yì yīn bǐ lǐ， cóng 'ér fā qǐ dà guī mó xiū dìng zhèng shǐ de huó dòng， qí qì jī yì chū yú《 yù pī tōng jiàn ji lǎn》 de zuǎn xiū。 　　 yóu yú《 yù pī tōng jiàn ji lǎn》 jí yán gé dì guàn chè liǎo yào qiú chén xià zhōng zhēn bù 'èr de gāng cháng zhǔn zé， jiāng zhī tuī tuò zhì míng qīng zhī jì， suì dǎo zhì qián lóng sì shí nián zài guó shǐ zhōng tè lì《 èr chén chuán》 de jǔ cuò， suí zhī yòu zài《 xù tōng zhì》 zhōng yě zhào cǐ bàn lǐ， yī shí shēng shì pō dà。 sù qí sī xiǎng yuán liú， yì dé zì《 yù pī tōng jiàn ji lǎn》 de biān zuǎn。 zǒng zhī， wú lùn qīng tíng de zì wǒ píng jià hái shì gāi shū de shí jì yǐng xiǎng，《 yù pī tōng jiàn ji lǎn》 dāng shí dū chǔyú guān fāng shǐ xué zhōng de zūn chóng dì wèi。 　　（ èr） duì qīng cháo guān fāng zhèng zhì sī xiǎng de yǐng xiǎng。 yǐ《 yù pī tōng jiàn ji lǎn》 de zuǎn xiū wéi qì jī， qīng gāo zōng zài píng duàn lì shǐ zhōng zǒng jié zhèng zhì jīng yàn， tuī dòng liǎo guān fāng zhèng zhì sī xiǎng hé zhèng zhì cuò shī de fā zhǎn。 quán shū jí qí pī yǔ zhōng， qiáng diào chén xià wú tiáo jiàn zhōng yú jūn zhù， cháo tíng yào jiàn lì yán gé de“ jì gāng”， zhù zhāng xíng zhèng“ kuān 'ér yòu zhì”， rèn wéi rén zhù yìng láo láo zhǎng wò yòng rén zhī quán， qín yú zhèng shì 'ér shǐ quán bù xià yí， bìng qiě zhēn duì jù tǐ shǐ shì tí chū xǔ duō jù tǐ de jiàn jiě， zhè xiē dū fā zhǎn liǎo kāng yōng yǐ lái de tǒng zhì sī xiǎng， wéi hù hé qiáng huà liǎo jūn zhù zhuān zhì de zhèng zhì tǐ zhì。 　　 qīng gāo zōng fǎn duì shǐ shū làn zài wǔháng zāi yì děng guài dàn zhī shì， chì qí bù shí， ér gèng jiā tòng hèn“ zuǒ dào” yāo yán， rèn wéi zhè shì zhèng zhì shàng chàng luàn zhī jiē。 tā zài guān yú liú bāng zhǎn shé zhī shì de pī yǔ zhōng， zhǐ chū wǎng wǎng yòu jiè guài yì huò zhòng shān luàn zhě， zài wáng mǎng jiè fú mìng cuàn hàn shì de pī yǔ zhōng míng què tí chū：“ zuǒ dào zhī zhū， qí kě dài yé！” tā hái zàn tóng sū shì“ dà luàn qǐ yú xiǎo jiān” de shuō fǎ， rèn wéi rú guǒ duì“ zuǒ dào huò zhòng zhě liú bù néng zǎo chú”， huì dǎo zhì“ zì yí shì qí zhī huò”。 qīng gāo zōng jiàn yú lì dài duō yòu dōng hàn zhāng jiǎo děng jiè“ zuǒ dào” qǐ shì zào fǎn， dé chū bù néng“ yǎng yōng zī màn” jiàn jiě， yú shì duì mín jiān zōng jiào cǎi qǔ bù fēn qíng kuàng、 jí qí yán lì de zhèn yā shǒu duàn， shǐ shè huì máo dùn jī huà。 qián lóng zhōng qī yǐ hòu， mín jiān mì mì zōng jiào zǔ zhì de wǔ zhuāng dǒu zhēng cǐ qǐ bǐ fú， lián mián shù shí nián， chéng wéi qīng cháo yóu shèng zhuǎn shuāi de zhòng yào yuán yīn zhī yī。 zhè zhǒng zhòng dà de zhèng zhì dòng dàng， bù fēn dì yóu yú qīng gāo zōng de jué cè bù dāng， ér pī yuè《 tōng jiàn ji lǎn》 yǔ cǐ xiāng guān yān。 　　 qīng gāo zōng rèn wéi“ shì shū dài yì”， fēn fēng、 jǐng tián、 jūn tián zhì děng jiē bù kě xíng， ér qiáng diào bǎo chí mǎn zhōu lǐ zhì、 fēng sú， zhè zhǒng fǎn duì fù gǔ què zhù zhāng“ fǎ zǔ” de guān niàn， yǔ qí fù qīng shì zōng lüè tóng。 suǒ bù tóng de shì： tā cóng“ fǎ zǔ” guān niàn yǐn chū fǎn duì yī qiē biàn fǎ de zhèng zhì jiàn jiě， zé shì zài pī yuè《 tōng jiàn ji lǎn》 zhōng xíng chéng de。 qīng gāo zōng pēng jī wáng 'ān shí biàn fǎ， jiāng zhī yǔ wáng mǎng gǎi zhì děng tóng， rèn wéi shì“ sòng shì zhì bìng zhī yóu”。 duì shǎo shù mín zú zhèng quán de biàn fǎ， yóu qí jiā yǐ biǎn chì， rú gōng jī běi wèi“ xiào wén biàn qí zǔ zōng zhī fǎ…… bù dé shú shèn yān”； chì zé jīn zhāng zōng“ jìn biàn jīn yuán jiù fēng， guó shì rì jiù càn ruò” děng děng。 zhèng rú tā zài yī xiàng yù zhǐ zhōng suǒ shuō：“ ěr lái pī yuè《 tōng jiàn ji lǎn》， yú běi wèi、 jīn、 yuán zhū cháo， fán zhèng shì zhī shǒu jiù kě fǎ、 biàngēng yí jiè zhě wú bù zhūn qiē biàn lùn， yǐ zī kǎo jiàn”， kě jiàn“ shǒu jiù kě fǎ、 biàngēng yí jiè” yǐ chéng wéi qīng gāo zōng zhèng zhì sī wéi de dìng shì。 zhè zhǒng shǒu jiù sī xiǎng， gěi qīng cháo zhèng zhì yǐ shēn yuǎn de xiāo jí yǐng xiǎng。 　　 zài《 yù pī tōng jiàn ji lǎn》 zhōng， zuì zhí dé zhù yì de shì guān yú chǔ 'èr wèn tí de lùn duàn。 qīng shì zōng jiàn yú kāng xī hòu qī sì wèi zhī zhēng， chuàng mì mì jiàn chǔ zhī fǎ， dàn méi yòu cóng lǐ lùn shàng jiā yǐ lùn zhèng。 jǐ qiān nián yǐ lái guān yú cè lì chǔ 'èr、 zǎo dìng“ guó běn” guān niàn gēn shēn dì gù， chǔ jūn yòu yòu lì dí、 lì cháng de yuán zé， zhè chōng chì yú jīng shǐ diǎn jí， yǐng xiǎng jí dà。 shì huī fù chuán tǒng rú xué de lì chǔ fāng fǎ， yì huò jiāng chuán tǒng fāng fǎ shì wéi jǐng tián zhì yī yàng bù kě xíng yú jīn shí， hái shì cóng gēn běn shàng fǒu dìng chuán tǒng de lì chǔ zhì dù？ sān zhě bì qǔ qí yī。 qīng gāo zōng jīng guò yī dù yóu yù pái huái， xuǎn zé liǎo zuì hòu yī xiàng， ér zhè zhǒng xuǎn zé shì tōng guò pī yuè《 tōng jiàn ji lǎn》 zuò chū de。 tā zài pī yuè yīn shāng dì yǐ lì dí zǐ xīn（ jí hòu lái de zhòu wáng） wéi chǔ jūn shí， jiù yì shí dào“ lì dí zhī lùn” de chuǎn wù，“ guān cǐ yóu bù wù zhě， fēi yú 'ér hé？” suí hòu yǐ pī yǔ pī píng liǎo hàn gāo zǔ、 táng gāo zǔ、 táng tài zōng、 míng tài zǔ děng jū yú lì dí lì cháng 'ér dǎo zhì dòng luàn de jǔ cuò， míng què tí chū“ shén qì dāng zé xián 'ér bì” de zhù zhāng。 zài táng cháo péi xiū qǐng zǎo lì tài zǐ shì de pī yǔ zhōng， qīng gāo zōng xiáng lùn liǎo cè lì tài zǐ zhī bì：“ míng wèi yǐ dìng， qí bù xiào zhě gù bù zú lùn， jí yòu yīng xián zhī zī， yú zhī zhě xiàn qí féng yíng， jì zhī zhě jí qí pái xiàn， gǔ jīn zhī jì zhāng zhāng kě kǎo yě。， zé hé rú lìng qí tóng liè xiōng dì zhī jiān jūn xuǎn xián 'ér jiào zhī zhī wéi yù hū！ shì bù jí jí yú cè lì zhě， shí suǒ yǐ bǎo quán zhī yě…… gù xī 'ér lùn zhī， yǐ pò qiānzǎi zhī huò。” qián lóng sì shí bā nián， qīng gāo zōng xià lìng biān zuǎn《 gǔ jīn chǔ 'èr jīn jiàn》， sōu jí cóng xī zhōu zhì míng cháo yīn cè lì chǔ 'èr zhāo zhì huò luàn de shì lì， fù jiā píng lùn， guànyǐ yòu guān yù zhǐ， chè dǐ fǒu dìng jǐ qiān nián yǐ lái de zhè gè chuán tǒng zhì dù， shǐ qīng dài mì mì jiàn chǔ de lǐ lùn xì tǒng huà、 chéng shú huà。 zhè gè lǐ lùn de guàn chè shí shī， shǐ qīng cháo gōng tíng zhèng jú shǐ zhōng bǐ jiào wěn dìng， ér qí jī běn sī xiǎng jiàn jiě， zài《 yù pī tōng jiàn ji lǎn》 zhōng jí yǐ tí chū， shì lì yě yòu suǒ zhǔn bèi，《 gǔ jīn chǔ 'èr jīn jiàn》 de biān zuǎn nǎi shì shuǐ dào qú chéng zhī jǔ。 　　 shí zhì qīng dài， zhōng guó fēng jiàn shè huì yǐ shì mò qī， ér qián lóng cháo què shì yī gè“ shèng shì”， zuò wéi zhè yī shí dài de dài biǎo zhě qīng gāo zōng， qí sī xiǎng yě chéng xiàn chū liǎngchóng tè zhēng。 tā yǐ hóng dà qì bó、 yuān bó xué shí 'ér xióng shì qiān gǔ， gāo wū jiàn líng dì píng xī lì shǐ， duì lì dài dì wáng hé míng chén jīhū jiē yòu suǒ zhǐ zhāi， cóng zhōng zǒng jié zhèng zhì jīng yàn， zài zhèng zhì cuò shī yǔ zhèng zhì lǐ lùn shàng yòu suǒ chuàng xīn。《 yù pī tōng jiàn ji lǎn》 zuǎn chéng jiē duàn zhèng shì qián lóng cháo yóu shèng zhuǎn shuāi zhī jì， shè huì máo dùn rì qū jiān ruì， tā zài píng xī lì shǐ zhōng biǎo xiàn chū zhèng zhì sī xiǎng de shǒu jiù xìng hé jí duān zhuān zhì xìng， yě shì bù kě bì miǎn de。 yóu biān zuǎn《 yù pī tōng jiàn ji lǎn》 ér chéng shú qǐ lái de zhè xiē guān fāng de zhèng zhì lì shǐ guān， rú xīn de zhèng tǒng lùn sī xiǎng、 yán zhí gāng cháng lún lǐ yuán zé、 chén mín de jué duì“ zhōng jié” biāo zhǔn、 fǎn duì biàn fǎ de shǒu jiù yì shí、 mì mì jiàn chǔ de zhèng zhì lǐ lùn děng děng， duì cǐ hòu qīng tíng de sī xiǎng、 zhèng cè、 zhì dù yòu zhe shēn yuǎn de yǐng xiǎng， shǐ zhī chéng wéi yī gè bǎo shǒu、 zhuān zhì 'ér yòu bǐ jiào néng yòu xiào yùn zhuǎn de zhèng fǔ， yī dìng chéng dù shàng zhì yuē liǎo zhōng guó shè huì xíng tài de fā zhǎn。 　　（ sān）《 yù pī tōng jiàn ji lǎn》 de lì shǐ mìng yùn。 yǐ zhào jì dìng jìhuà，《 yù pī tōng jiàn ji lǎn》“ jiāng lái shū chéng shí yì bì bān cì jiǎng xí”， shì wéi jí zhòng yào zhī shū。 xiū chéng hòu qīng gāo zōng zì jǐ yě cháng cháng chóngxīn yuè lǎn， qián lóng wǔ shí liù nián yuè hòu hái céng xiě shī， bìng yǐ zì zhù zài cì chēng cǐ shū tí gōng“ wàn shì jūn chén fǎ jiè”。 zhì jiā qìng cháo，《 yù pī tōng jiàn ji lǎn》 hé《 píng jiàn chǎn yào》 què shí bèi fèng wéi sī xiǎng fǎ jiè， zūn chóng zhì jí。 qīng rén zōng jiāng zhī jìng jǐn yán dú， bìng xiě chū《 gōng dú píng jiàn chǎn yào》 shī qī shí wǔ shǒu， shǒu shǒu zàn sòng qīng gāo zōng de sī xiǎng yǔ jiàn shí， chóngshēn qīng gāo zōng de lì shǐ lùn duàn。 dào guāng hòu qī yǐ jiàng， zī běn zhù yì liè qiáng de bù bù qīn rù， shè huì yú lùn réng chàng xíng zhe yǐ“ zhōng jié” sī xiǎng， yǐ jiā qiáng“ rǎng yí” yì shí， dàn zhōng guó miàn lín de bì jìng shì yī gè gèn gǔ wèi yòu de xīn wèn tí， jiù de fēng jiàn sī xiǎng tǐ xì yǐ xiǎn dé cāng bái shǎo lì，《 yù pī tōng jiàn ji lǎn》 de“ fǎ jiè” zuò yòng yòu suǒ dàn huà。 dào tóng zhì cháo， xī tài hòu chuí lián tīng zhèng， dāng rán bù huì zài xuān yáng jí lì fǎn duì nǚ hòu gān zhèng de《 yù pī tōng jiàn ji lǎn》。 qīng mù zōng（ tóng zhì dì） suī qīng nián zǎo shì， què yě zhuàn yòu bù shǎo jīng shǐ zhī lùn， ér qí shǐ lùn duō yòu yǔ《 píng jiàn chǎn yào》 xiāng dǐ wǔ zhī chù， lì rú qīng gāo zōng rèn wéi shāng gāo zōng yòng fù shuō wéixiàng，“ kǒng rén wàng wèi yàn， tuō zhī mèng lái tú xíng， suǒ wéi shén dào shè jiào 'ér yǐ”， ér qīng mù zōng《 shāng gāo zōng mèng dé fù shuō lùn》 zé yán：“ gāo zōng zhī mèng zhēn yě， fēi tuō yě， yào zhī jī chéng zhī suǒ gǎn 'ér yǐ”； qīng gāo zōng rèn wéi shǐ zài“ shāng shān sì hào” shǐ hàn gāo zǔ bù fèi tài zǐ，“ qí shì bù zú shēn xìn”， ér qīng mù zōng《 sì hào 'ān chǔ lùn》 zé duì cǐ jīn jīn yán zhī， jué bù huái yí； qīng gāo zōng chì chén píng、 zhōu bó wéi“ gāo zǔ zhī zuì rén”， ér qīng mù zōng zé chēng“ píng、 bó suī yòu 'ān liú zhī gōng， yì jiǎo xìng chéng shì 'ér yǐ” qīng gāo zōng rèn wéi táng xuán zōng fén zhū yù jǐn xiù zhī shì qià jiàn qí“ qíng wěi”， ér qīng mù zōng zé shèng zàn táng xuán zōng“ cǐ jǔ yóu yòu gǔ rén shèn nǎi jiǎn dé zhī yí fēng yān”。 rú cǐ děng děng， kě tuī duàn qīng mù zōng bù céng yuè dú《 píng jiàn chǎn yào》 hé《 yù pī tōng jiàn ji lǎn》， zài xī tài hòu zhǎng shí quán shí qī，《 yù pī tōng jiàn ji lǎn》 děng shū yǐ bèi shù zhī gāo gé。 　　 qīng cháo miè wáng zhī hòu， jìn dài xué zhě duō chí biǎn chì qīng tíng qíng xù， duì qīng cháo guān fāng suǒ xiū shǐ shū bù yú zhòng shì， qí yǐng xiǎng bō jí zhì jīn， shǐ xué jiè yán jiū qīng shǐ shèn zhì yán jiū qīng gāo zōng běn rén， yì wèi zhù yì dào《 yù pī tōng jiàn ji lǎn》 yī shū， zhè jiù bù néng quán miàn fǎn yìng qīng guān fāng hé qīng gāo zōng de zhèng zhì sī xiǎng、 lì shǐ guān niàn hé shǐ xué jiàn jiě。 qīng gāo zōng de sī xiǎng lǐ lùn hé zhèng cè cuò shī shì yǐ xì tǒng huà de lì shǐ rèn shí wéi yǐ tuō， zhè zhǒng xì tǒng lì shǐ rèn shí dé zì《 yù pī tōng jiàn ji lǎn》 de zuǎn xiū yǔ pī yuè， qí shū yùn hán zhe fēng fù de sī xiǎng shǐ zī liào， shàng yòu dài cóng xué shù shàng yú yǐ fā jué， běn wén bù guò lüè qǐ qí duān、 jǐn chéng yī kǒng zhī jiàn 'ér yǐ。 　　 　　( shǐ xué lǐ lùn yán jiū shì qiáo zhì zhōng ) gǔgēdetúbìyìngdetúMapabcdetú   中国 guānjiàncí: dediǎn: