| duō shǒu yī yè |
【shǎng xī】 guān yú zhè shǒu cí de xiě zuò dì diǎn， zhōu jì wèi “ cǐ qīng zhēn jīng nán zuò yě， xiōng zhōng yóu yòu kuài lěi。 ”（《 sì jiā cí xuǎn》） cóng shǒu jù jí nèi róng kàn， dāng shì zuò yú jīn líng（ jiāng sū nán jīng）。 shí jiān dāng zài zhī lì shuǐ xiàn qián hòu。 zhōu bāng yàn yú yuán yòu bā nián（ 1093） sān shí bā suì shí diào zhī lì shuǐ xiàn， shào shèng sì nián（ 1097） shēng qiān guó zǐ zhù bù。
shàng piàn qǐ pāi“ lǜ wú diāo jìn tái chéng lù， shū xiāng yòu féng qiū wǎn”， zài yǎn qián zhǎn xiàn yī piàn qiū jǐng xiāo tiáo， kè zǐ qiū xīn liáo luò。 tái chéng zài jīn líng， jīn líng nǎi liù cháo jiù dū， zì suí táng yǐ lái， wén rén zhì cǐ zhě， měi yì yǐn qǐ shèng shuāi xīng fèi zhī gǎn。 rú táng mò shī rén wéi zhuāng jiù gǎn dào“ liù cháo rú mèng”（《 tái chéng》）。 ér xiàn zài de tái chéng gèng shì cǎo huáng yè kū，“ cǎo mù yáo luò 'ér biàn shuāi。”（ sòng yù《 jiǔ biàn》） gèng shǐ rén yòu mǎn mù xiāo rán zhī gǎn。“ yòu” zì qǐ dì jìn lián jiē zuò yòng。 shū xiāng zuò kè， yǐ jīng gòu shǐ rén chóu chàng liǎo， gèng hé kuàng yòu yù shàng wǎn qiū shí jié，“ zhòng fāng wú huì”， shū xiāng kè zǐ gèng nán yǐ jìn shòu liǎo。 cí yì dì jìn yī céng。 chén tíng chāo rèn wéi“ zhǐ qǐ 'èr jù biàn jué 'àn rán xiāo hún …… chén yù cāng liáng， tài bái ‘ xī fēng cán zhào ’ hòu yòu sì yīn yǐ。” qǐ shǒu zào jìng biàn wéi quán piān yì yùn dìng xià jī diào。
zì“ mù yǔ shēng hán” zhì shàng piàn xiē pāi quán cóng shū xiāng qiū wǎn shēng fā kāi qù， yī lù pū xù， xuàn rǎn“ shū xiāng yòu féng qiū wǎn” de chóu chàng xīn qíng。“ mù yǔ shēng hán， míng qióng quàn zhì， shēn gé shí wén cái jiǎn”。 qióng， jiù shì cù zhì， yīn míng shēng“ jī jī”， hǎo sì zhì jī shēng xiǎng， gù míng。 wǎn qiū zhī yè， běn yǐ jiàn liáng， jiā shàng qiū yǔ， dùn jué hán shēng liǎo。 gèng hé kuàng cí rén qíng xù dī luò， gèng jué zhōu wéi hán yì gēngshēn， shēn gé fù nǚ yǐ zài“ hán yī chù chù cuī dāo chǐ”，（ dù fǔ《 qiū xīng》） kāi shǐ féng zhì hán yī， zhǔn bèi guò dōng liǎo。 yǐ shàng shì cóng kè guān shì wù céng céng xuàn rǎn， shǐ qián miàn suǒ miáo mó de qiū sè xiǎn dé gèng nóng liǎo。 cóng“ yún chuāng jìng yǎn” qǐ， jiù zuò zhě zhù guān fāng miàn jìn xíng gòu lè。“ jìng yǎn”， méi yòu shénme rén lái wǎng， hōng tuō chū yī zhǒng yōu jìng de gū jì gǎn。 zhè zhǒng zhù guān gǎn shòu yòu shì cí rén suǒ chù kè guān huán jìng zài xīn lǐ shàng de fǎn yìng。
“ tàn zhòng fú luó yīn， dùn shū huā xùn”。 luó yīn， jiù shì luó qǐ diàn rù。 huā xùn， jiù shì jīng měi de zhú xí， cí zhōng tiān qì zhèng shì“ yǐ liáng tiān qì wèi hán shí”（ hán wò《 yǐ liáng》）， chè qù zhú xí， huàn shàng diàn rù shì bì rán de， ér qiě nián nián rú cǐ， wèishénme yào“ tàn” ní？“ tàn”， jiù shì cí rén jīng qiū xīn qíng de liú lù， gǎn kǎi shí guāng liú shǐ， jié hòu biàn qiān， suǒ yǐ chè qù“ huā xùn” yòng“ dùn shū”， huàn shàng“ luó yīn” yòng“ zhòng fú”， dū tòu lù liǎo cí rén duì guāng yīn xùn sù de mǐn gǎn， duì zì jǐ lǎo dà wú chéng de tàn xī， yòng cí shí fēn jīng xì。“ shàng yòu shū náng， lù yíng qīng yè zhào shū juàn。” suī rán shí yǐ wǎn qiū， xià tiān de shēng huó yòng pǐn yòng bù shàng liǎo， dàn shū náng què hái liú zhe， lù yíng zhào wǒ dú shū。 shū， yīn shū， xī bó bù liào。 zhè lǐ yòng chē yìn náng yíng diǎn gù。《 jìn shū · chē yìn chuán》：“（ yìn） jiā pín， bù cháng dé yóu， xià yuè zé liàn náng shèng shù shí yíng huǒ yǐ dú shū。” dāng rán， zhōu bāng yàn bù bǐ chē yìn， bù zhì yú“ bù cháng dé yóu”， zhè zhǐ shì shuō， tā suī yòu tā xiāng zuò kè、 huàn hǎi fú chén zhī tàn， dàn tā zhì zài shī shū， bù jí jí yú fù guì， bù xiǎng“ cìhou yú gōng qīng zhī mén， bēn zǒu yú xíng shì zhī tú”（ hán yù《 sòng lǐ yuàn guī pán gǔ xù》）， xiū shēn jié xíng， zhì qù gāo shàng， shū shēng běn sè， bù fù chū zhōng。 cǐ nǎi jiè gǔ rén zhī gāo jìng jiè yǐ biǎo shì zì jǐ de gāo jìng jiè， rú wáng guó wéi suǒ yún：“ jiè gǔ rén zhī jìng jiè wèiwǒ zhī jìng jiè zhě yě。 rán fēi zì yòu jìng jiè， gǔ rén yì bùwèi wǒ yòng。” zhè shàng piàn xiē pāi liǎng jù méi yòu jiāng jīng qiū fā zhǎn wéi bēi qiū， ér shì dàng kāi yī bǐ， shǐ cí yì zhuànxiàng gāo yǎ kuàng dá， zhè shì yī gè guān jiàn chù。
xià piàn zhuǎn dào duì gù rén hé wǎng shì de zhuī yì。“ jīng jiāng liú zhì zuì jiǔ”， zhōu bāng yàn yú zhé zōng yuán yòu 'èr nián（ 1087） chū rèn lú zhōu（ hé féi） jiào shòu zhì diào rèn lì shuǐ zhī qián yuē yòu qī bā nián shí jiān， tā céng liú zhì jīng zhōu。 jù wáng guó wéi tuī duàn， tā zài jīng jiāng“ yì dāng rèn jiào shòu děng zhí”（《 qīng zhēn xiān shēng yí shì》）， nián fāng sān shí duō suì， tā zhè shí zài jīn líng， huái niàn jīng jiāng gù jiù， dàn què cóng duì fāng huái niàn zì jǐ zhuóbǐ。 rú guǒ zhǐ xiě zì jǐ huái niàn jīng jiāng gù jiù， zé jīng jiāng gù jiù shì fǒu huái niàn cí rén bù dé 'ér zhī。 ér tuī xiǎng jīng jiāng gù jiù huái niàn zì jǐ， zé zì jǐ duì jīng jiāng gù jiù de huái niàn biàn kě bù yán 'ér yù liǎo。 yán jiǎn 'ér yì míng， bǐ fǎ qiǎo miào。“ wèi shuǐ xī fēng， cháng 'ān yè luàn， kōng yì shī qíng wǎn zhuǎn。” zhè shì huà yòng jiǎ dǎo shī“ qiū fēng chuī wèi shuǐ， luò yè mǎn cháng 'ān”。（《 yì jiāng shàng wú chù shì》） cháng 'ān jiè zhǐ biàn jīng。 zhōu bāng yàn yú shén zōng yuán fēng chū yǐ bù yī rù biàn jīng wéi tài xué shēng。 yuán fēng liù nián（ 1083） shēng tài xué zhèng， zhí dào zhé zōng yuán yòu 'èr nián shǐ lí biàn jīng wài rèn lú zhōu jiào shòu， tā jū liú biàn jīng shí jiān cháng dá shí nián zhī jiǔ， zhèng shì 'èr sān shí suì de qīng nián shí qī。 tā rèn tài xué zhèng，“ jū wǔ suì bù qiān， yì jìn lì yú cí zhāng。”（《 sòng shǐ · běn chuán》） jù chén yù《 cáng yī huà yú wài biān》 suǒ zài bāng yàn yì shī《 tiān cì bái》、《 xuē hóu mǎ》 dōushì zài biàn jīng shí qī zuò de。 chén yù chēng zàn tā de shī“ zì jīng shǐ zhōng liú chū， dāng shí yǐ shī míng jiā rú cháo（ bǔ zhī）、 zhāng（ lěi） jiē zì tàn yǐ wéi bù jí”。 kě jiàn qí shī cái zhī gāo chāo， zhǐ shì wéi cí míng suǒ yǎn 'ér yǐ。 cǐ shí， tā xiǎng dào biàn jīng yě zhèng dāng xī fēng luò yè de wǎn qiū， zhuī yì cóng qián zhè shí hòu 'èr sān hǎo yǒu， fēng huá zhèng mào， yǐ wén huì yǒu， yín shī chànghè， shī qíng wǎn zhuǎn， qí lè hé jí、 zhì jīn huí shǒu， nǎi rú diàn guāng huǒ shí， huàn mèng fú yún， tú zēng gǎn kǎi。“ píng gāo tiào yuǎn” yī jù cóng cí yì kàn běn yìng fàng zài“ wèi shuǐ xī fēng” zhī qián。“ wèi shuǐ xī fēng” sān jù zhèng shì píng gāo tiào yuǎn suǒ jiàn dào de xiǎng xiàng zhōng jǐng xiàng。 ér jiù gé lǜ kàn， zhǐ néng zhì yú cǐ chù， zuò wéi bǔ bǐ， shōu shù shàng wén， yǐ shū jī sù。 kě shì guān shān tiáo dì， kě wàng 'ér bù kě jí， qíng huái yù yù， wéi yòu jiè jiǔ xiāo chóu， jǔ bēi yī zuì。“ zòng yù yè xīn chōu， xiè 'áo chū jiàn” yù yè， měi jiǔ， chōu， lù jiǔ de zhú qì， cǐ chù zuò dòng cí yòng。“ xiè 'áo” diǎn chū（《 shì shuō xīn yǔ · rèn dàn》）：“ bì mào shì（ zhuó） yún：‘ yī shǒu chí xiè 'áo， yī shǒu chí jiǔ bēi， pāi fú jiǔ chí zhōng， biàn zú liǎo yī shēng。’” zhè shì yī zhǒng bùwèi shì yòng， fàng dàn bù jī de xíng wéi， zuò zhě de yì sī shì shuō， tā yě yào xiàng bì mào shì nà yàng， yī shǒu chí hǎi 'áo， yī shǒu chí jiǔ bēi， zhí dào zuì dǎo shān wēng。 shān wēng zhǐ shān jiǎn， jìn dài zhú lín qī xián zhī yī de shān tāo zhī yòu zǐ， céng zhèn shǒu jīng xiāng， yòu zhèng jì， hǎo yǐn jiǔ， měi yǐn bì zuì， rén wéi zhī gē yuē：“ shān gōng shí yī zuì， jìng zào gāo yáng chí。 rì mù dǎo zuì guī， mǐng dǐng wú suǒ zhī。”（《 shì shuō xīn yǔ · rèn dàn》） zhōu bāng yàn yǐ shān jiǎn zì yù， yě kě kàn chū tā dāng shí xīn tài。“ dàn chóu xié zhào liǎn”， hū zuò zhuǎn zhé， sì yǔ shàng wén bù xiāng lián guàn， shí zé yī yì chéng zhuǎn， tā zhèng yù yǐn yù yè， chí xiè 'áo， rú shān wēng zhī zuì dǎo yǐ qiú jiě tuō chóu sī， rán 'ér bù xíng， dāng dàn dàn de luò rì yú huī sǎ zài“ lǜ wú diāo jìn” de tái chéng dào shàng shí， yī piàn shuāi cǎo xié yáng， mù qiū gǔ dào de cāng máng jǐng sè， yáo hàn zhe tā de xīn xián。 shàng piàn jié hòu tuī qiān， liú guāng yì shì de gǎn kǎi， zài cì chōng sài xiōng yì： suì yuè rú liú， rén shēng yòu xiàn， cùn yīn kě xī， qù rì kǔ duō， tā bù miǎn yòu“ xī yáng wú xiàn hǎo， zhǐ shì jìn huáng hūn”（ lǐ shāng yǐn《 dēng lè yóu yuán》） de chí mù zhī gǎn。 suǒ yǐ chén tíng chāo shuō：“ měi chéng《 qí tiān lè》 yún：‘ lǜ wú diāo jìn tái chéng lù， shū xiāng yòu féng qiū wǎn’ shāng suì mù yě， jié yún：‘ zuì dǎo shān wēng， dàn chóu xié zhào liǎn’， jǐ yú 'ài xī cùn yīn， rì mù zhī bēi， gèng jué yú yú yán wài。”（《 bái yǔ zhāi cí huà》）
nà me， wǒ men bù miǎn yào wèn：“ zhōu bāng yàn zhì liú jīn líng shí， nián bù guò sì shí zuǒ yòu， hé yǐ jiù yòu chí mù zhī gǎn？ zhè zhǐ yào kàn tā yú zhé zōng yuán fú yuán nián（ 1098） xiě de《 zhòng jìn biàn dū fù biǎo》 zhōng yī duàn huà， biàn kě dà lüè zhī dào：
“ chén mìng bó shùjī， xuán zāo shí biàn， bù néng fǔ yǎng qǔ róng， zì chù bà fèi， piào líng bù 'ǒu， jī nián yú cí。 chén gū fèn mò shēn， dà 'ēn wèi bào， měi bào jiù gǎo， tì sì héng liú……”
běi sòng xīn jiù dǎng zhēng jī liè， duì zhōu bāng yàn de shì huàn shēng huó yòu yī dìng de yǐng xiǎng， yīn wéi tā“ bù néng fǔ yǎng qǔ róng， zì chù bà fèi”， tā zì yuán yòu 'èr nián zhì shào shèng sì nián， wài rèn lú zhōu jiào shòu， zhì liú jīng jiāng， diào rèn lì shuǐ， shízǎi piào líng， guò zhe“