释家类 》 zhōng guó fó jiào fā zhǎn shǐ lüè   》 fó jiào yǔ yìn dù gù yòu wén huà de guān xì      nán huái jǐn Na Huaijin

　　dì yī jié yìn dù wén huà de fā zhǎn
　　 yī、 yìn dù wén huà de bèi jǐng
　　 rèn hé yī gè zōng jiào de chéngzhǎng， bì rán yòu tā de wén huà bèi jǐng。 jīn rì shì jiè， shuō dào jù yòu yōu jiǔ de lì shǐ hé chuán tǒng de wén huà， rú suǒ gōng rèn， zhǐ yòu dōng fāng de zhōng guó、 yìn dù， hé xī fāng de 'āi jí、 xī là， suǒ wèi shì jiè de sì dà wén míng gǔ guó。 xī là de guāng róng shǐ， yǐ chéng guò zuǒ， dàn qí wén huà yí cún yǐng xiǎng suǒ jí， què jiāo róng liú bù 'ér xíng chéng liǎo xiàn zài de 'ōu měi wén huà。 āi jí wén huà， yǐ rú míng hóng wù bào， zhǐ cún jí guāng piàn yǔ。 yìn dù wén huà， yóu qí shì zhèn shuò tiān dì， zhào yào gǔ jīn de fó jiào wén huà， hòu lì hàn jì 'ér sòng shì， yǐ jīng quán pán róng huì yú zhōng guó wén huà de lǐng yù zhōng liǎo。 xī là wén huà dài biǎo xī fāng， chū yóu zōng jiào 'ér zhǎn kāi wéi zhé xué (philosophy)， zài yóu zhé xué 'ér yǎn huà wéi kē xué (science)， tā dài gěi xī fāng wén huà de xiàn dài wén míng， kě wèi zhī fán yè mào。 jīn rì shì jiè rén lèi， rú yào yán jiū gè dà zōng jiào wén huà de qǐ yuán， hěn xiǎn rán dì， guī gēn jié dǐ， dū zhào jì yú dōng fāng。 yóu qí fó jiào wén huà， zǎo yǐ yǔ zhōng guó wén huà jié yuán 'ér wéi yī tǐ， qí yǐng xiǎng de pǔ biàn， zì bù dài yán。 dàn yìn dù wén huà zhōng， hū rán chǎn shēng fó jiào， ér chuán rù zhōng guó hòu， yòu xíng chéng liǎo guāng máng sì shè de jù liú， zhuī sù qí lái yuán hé xún qiú qí bèi jǐng， bì rán yòu tā de qián yīn hòu guǒ。 suǒ yǐ yào liǎo jiě fó jiào wén huà dàn shēng， hé qí qián qī wén huà de yùn yù， duì yú yìn dù chuán tǒng wén huà， xiān xū yòu yī jiǎn dān rèn shí。
　　 rén shēng yú tiān dì zhī jiān， wú kě bì miǎn de tiān rán qì hòu， hé dì lǐ huán jìng liǎng zhě， shì xíng chéng yī gè mín zú wén huà de zhòng yào yīn sù。 yìn dù wèi jū nán yà bàn dǎo， dì lǐ qì hòu， yòu nán běi dōng xī jí zhōng yāng dì qū de míng xiǎn chā bié。 nán yìn jiē jìn rè dài， běi yìn kào jìn xǐ mǎ lā yǎ shān， qì hòu shāo lěng， zhōng yìn dù wéi wēn dài qì hòu。 gǔ dài yìn dù rén de nián jié， wéi shì yìng qì hòu， yī nián zhǐ fēn sān jì， měi jì sì gè yuè。 yīn dì jìn wēn、 rè dài， rén men de shēn xīn dòng tài， dà shuài sī xiǎng duō yú xíng dòng， yóu qí jiē jìn nán yìn dù dì dài de， gèng fù yú shén qí de huàn xiǎng。 zì gǔ zhì jīn， tā men de wén huà de yǔ yán， yī zhí méi yòu tǒng yī， gǔ dài yìn dù suǒ yòu wén zì， yuē yòu wǔ shí yǐ wài zhì liù shí sì zhǒng zhī duō， wǒ men yǐ qián lǒngtǒng jiào tā fàn wén， qí shí fàn wén zhǐ shì suǒ yòu yìn dù wén zhōng de yī zhǒng。 xiàn zài yìn dù tōng xíng de yǔ wén， yě hái yòu jǐ shí zhǒng。 zhōng guó yīn wéi yòu liǎo qín、 hàn yǐ lái de dà tǒng yī， suǒ yǐ néng gòu zuò dào “ chē tóng guǐ， shū tóng wén ”。 ér yìn dù què bù rán， suī qí zì gǔ zhì jīn dū hào chēng wéi yī guó， qí shí， hái shì bù zú fēn lǐng， gè jù yī fāng， tā de wén huà， bìng wèi zhēn zhèng tǒng yī。 dāng wǒ guó zhōu qín zhī jì， tā yě xiàng wǒ men de chūn qiū liè guó， jù dì chēng wáng zhě， yuē yòu 'èr、 sān bǎi gè xiǎo bāng。 dāng shí xué pài lín lì， sī xiǎng xué shuō， gè zì yán zhī chéng lǐ、 tǒng shuài yī fāng de， yuē yòu bǎi jiā zhī duō。 rén wén shēng huó， yòu yī tè diǎn， jiù shì jiē jí qū fēn， fēi cháng yán gé， yīn cǐ guì jiàn yì děng， kǔ lè xuán shū， suī zài 'èr shí shì jì zì yóu píng děng de xīn sī cháo chōng jī xià， qí guān niàn de shēn gù， kě wèi zì gǔ yǐ rán， rú jīn bù gǎi。
　　 yìn dù rén de sì zhǒng zhǒng xìng zhì dù， xíng chéng chuán tǒng de sì zhǒng jiē jí：
　　（ 1） pó luó mén： wéi shì xí 'ér zhí sī jì sì de zhuān yè sēng lǚ， shì zōng jiào wén huà jiào yù de zhōng xīn， wèi jū shàng pǐn， shòu rén zūn jìng， wéi jīng shén jí sī xiǎng lǐng dǎo de gāo jiē céng。 jǔ fán jūn guó zhèng zhì， yědōu wéi qí suǒ zuǒ yòu。
　　（ 2） chà dì lì： jí wáng hóu wǔ shì， jí jūn zhèng quán yú yī zú， wéi shì xí de tǒng zhì zhě。
　　（ 3） fèi shè： wéi cóng shì nóng gōng shāng de píng mín jiē jí。
　　（ 4） shǒu tuó luó： wéi dì wèi bēi xià、 shēng huó jiān kǔ de shì nú jiàn mín。
　　 shàng shù gǔ yìn dù de sì zhǒng xìng jí jiē jí zhì dù， yī zhí láo bù kě pò， jīng guò sān qiān duō nián yǐ lái， qí guān niàn de cán cún， hái wèi wán quán mǐn miè。
　　 fù cì， yīn wéi pó luó mén jiē jí zhǎng wò wén huà jiào yù， yǐ jù “ sì fèi tuó ” jīng diǎn 'ér chóng shàng “ shén rén ”“ shén wǒ ” de sī xiǎng， xíng chéng yìn dù lì shǐ wén huà zhōng xīn de “ pó luó mén jiào ”， jiàn cì pǔ jí yǐng xiǎng dào yìn dù rén sān zhǒng xìng， jí pó luó mén、 chà dì lì、 fèi shè děng sān jiē céng de sī xiǎng yì shí， shǐ zhōng qīng xiàng yú chū shì de shā mén（ xiū dào rén） shēng huó。 tā men sī xiǎng de rén shēng lì chéng， gài fēn sì gè shí qī：
　　（ 1） jìng xíng shí qī： jí qīng shàonián shí dài de jiào yù shēng huó shí qī。 tā men dào dá yī dìng nián líng（ pó luó mén dì zǐ， cóng bā suì dào shí liù suì zhī jiān。 chà dì lì de dì zǐ， cóng shí yī suì dào 'èr shí suì zhī jiān。 fèi shè de dì zǐ， cóng shí 'èr suì dào 'èr shí sì suì zhī jiān）， biàn chū jiā jiù xué， xué xí fèi tuó děng xué wèn。 jīng guò guī dìng nián xiàn， biàn yòu shí 'èr nián、 èr shí sì nián děng， qī mǎn xué yè chéng jiù， biàn kě huí jiā hái sú。
　　（ 2） jiā jū shí qī： yě jiù shì zhuàng nián de shēng huó shí qī， kě yǐ jié hūn shēng zǐ， fù dān jiā tíng shēng huó， shàn jìn yī jiā zhī zhù de zé rèn。
　　（ 3） lín qī shí qī： jí shì zhōng nián de qī yǐn shān lín， qián xīn xiū dào de shēng huó shí qī。 yīn zài zhuàng nián shí dài， yǐ jīng wán chéng rén shēng jiā jū de yì wù， cóng cǐ shēn yǐn gāo dǎo， qín xiū kǔ xíng， xué xí gè zhǒng chán dìng sī wéi de fāng fǎ， yǐ qiú “ shén wǒ ” de shēng huá。
　　（ 4） dùn shì shí qī： yóu zhōng nián de xiū xíng， jìn rù shuāi lǎo suì yuè， xiū xíng shēng huó， jīng gào yī duàn luò， shēn xīn jué duì jìng huà， dào guǒ yè yǐ yuán chéng， cóng cǐ biàn dùn jì shān lín， tuō xǐ chén jìng， zài bù cān yù shì shì liǎo。
　　 zhè zhǒng lǐ xiǎng de rén shēng， chú liǎo pó luó mén běn shēn de chàng dǎo hé xiǎng shòu yǐ wài， qí yú chà dì lì hé fèi shè liǎng jiē jí， yě kě xiào fǎ。 dàn jiàn mín jiē jí de shǒu tuó luó， què yǒng yuǎn wú fǎ fēn xiǎng， zhè zhǒng zōng jiào shēng huó， gēn běn jiù bèi jìn zhǐ。 yīn cǐ， yòu liǎo chà dì lì de fǎn gǎn， zhú jiàn bù mǎn pó luó mén suǒ lǐng dǎo de sī xiǎng jiù guī， tā men tuō yíng 'ér chū， duì yú zōng jiào、 zhé xué、 wén huà、 jiào yù děng děng， dōuyòu xīn sī cháo de gǔ dàng。 cóng 'ér xún jiū zhēn lǐ shì jiè de zhēn dì， yán qiú “ shén wǒ ” líng hún de jiū jìng， nǎi zhì tàn jiū yǔ zhòu wàn xiàng de gēn yuán， yǐ yǔ pó luó mén de chuán tǒng jīng shén hù xiāng kàng héng。 dàn pó luó mén de dì wèi yǐ rán yì lì bù dòng， pó luó mén de sī xiǎng， réng shì shēn rù nán biàn。
　　 yǐ shàng jiǎn jiè， kě yǐ liǎo jiě gǔ dài yìn dù rén de sī xiǎng yuān yuán hé wén huà bèi jǐng： yóu yú（ 1） dì lǐ huán jìng hé tiān rán qì hòu de shū yì， xǐ huān zuì xīn sī wéi， chěng zhì gāo yuǎn。（ 2） zǎo yǐ yòu liǎo gēn shēn dì gù de pó luó mén jiào hé pǔ jí de zōng jiào sī xiǎng。（ 3） yòu shǐ yǐ lái， biàn qīng xiàng yú chū shì sī xiǎng， yǐ qiú jìng huà shēn xīn， bìng yǐ lín qī dùn shì wéi rén shēng zuì dà de xiǎng shòu。（ 4） sī xiǎng gāo yuǎn piān shēn xū huàn， yóu “ shén wǒ ” ér huí dào píng shí de rén shēng， zhōng jiān quē fá rén běn zhù yì de sī xiǎng tǐ xì， zhì shǐ jiē jí huàfēn qí yán， guì jiàn děng wèi xuán shū， lián zōng jiào de xìn yǎng， dōubù néng dé dào píng děng zì yóu。 yīn cǐ yòu liǎo shì jiā móu ní de yìng yùn 'ér xīng， tā yǐ cí bēi hóng yuàn， chuàng lì fó jiào， jié cháng bǔ duǎn， cún yōu qù liè， yìng huà zhòng shēng de měi shàn jīng shén， zōng lǐ bǎi dài de wén huà chuán tǒng， pò chú rén jiān de jiē jí guān niàn， zhǐ shì rén xìng de shēng huá chéng jiù。
　　 èr、 yìn dù shàng gǔ wén huà de zōng jiào zhé xué
　　 yìn dù wén huà， cóng gōng yuán qián dà yuē 'èr qiān nián， dào gōng yuán hòu dà yuē yī qiān nián jiān， mián gèn sān qiān nián zhī jiǔ， tā yǐ tè shū de sī xiǎng xíng tài hé fēng fù de sī xiǎng nèi róng， zài shì jiè wén huà shǐ shàng， què shí zhàn yòu jí duān zhòng yào de chóng gāo dì wèi。
　　 shàng gǔ shí qī de wén huà sī xiǎng：
　　1 ．《 fèi tuó》 jīng diǎn： tōng chēng fèi tuó wén huà， yě jiù shì pó wǒ mén jiào de wén huà zhōng xīn shí qī。 tā men chuán bō jiào yù， què dìng mín zú wén huà yì shí， wán quán yǐ jù《 fèi tuó》 jīng diǎn zuò wéi zhōng xīn sī xiǎng。 suǒ wèi《 fèi tuó》 jīng diǎn， yě yòu wéi tuó、 pí tuó děng děng duō zhǒng yì míng。 chà wén yì jiě， zé xiāng dāng yú “ zhì lùn ” huò “ míng lùn ”。 huàn yán zhī， jí qiú liǎo zhī yǔ zhòu rén shēng de zhì huì。 tā bāo kuò liǎo sān bù dà diǎn：《 zàn sòng》（ màn dá luó MantraorSāmhita běn jí）《 jìng xíng shū》（ pó luó hā mó ná Brahmana pó luó mén shū、 fàn shū、 shén xué shū）、《 ào yì shū》（ yōu pó ní shā tuó、 yōu pó ní shā tán Up-antsad mì mì shū、 zhé xué shū）。
　　《 zàn sòng》 yòu sì zhǒng， yě jiào zuò sì fèi tuó：
　　（ 1）《 lí jù fèi tuó》（ Rig-Veda） , zàn sòng。
　　（ 2）《 yè mó fèi tuó》（ Yajur-Veda）， jì sì。
　　（ 3）《 suō mó fèi tuó》（ Sama-Veda）， gē yǒng。
　　（ 4）《 ā tà pó fèi tuó》（ Arharva-Veda）， qí ráng。
　　《 fèi tuó》 de《 zàn sòng》， wéi yìn dù zōng jiào zhé xué de làn shāng， tā yóu zōng jiào duō shù shén zhǐ， chóng bài tiān dì rì yuè fēng yún léi yǔ， yǐ jí shān chuān shù wù děng zì rán wàn xiàng， zuò wéi gē yǒng zàn sòng， kě yǐ shuō shì yuán shǐ wén huà de fàn shén zhù yì。 tā de zōng jiào zhé xué yì yì， bù shuō dì yù， bù shuō guò qù， yě méi yòu yīn guǒ bào yìng de guān niàn。 rèn wéi rén lèi de líng hún bù miè， qūqiào sǐ hòu， líng hún yǐ jiù huí dào yè mó tiān（ yamanmvaivasvatam） qù。 fán shì jì sì shén zhǐ， ráng zāi qí fú děng shì， dū yòng《 fèi tuó》 zàn sòng lái gē yǒng tā， jiù kě dé dào gǎn yìng。 xiāng sì zhōng guó shàng gǔ wén huà de wū zhù zhī lèi， yě yǔ shì jiè rén lèi rèn hé mín zú yuán shǐ de zōng jiào yì yì xiāng tóng。
　　 jiàn cì wèile mǎn zú xíng 'ér shàng de yào qiú， yóu cǐ 'ér shēng qǐ yuán rén de rèn shuō。 yuán rén jiù shì zào huà yī qiē de zhù shén， tā shì zhì gāo wú shàng de yī zūn， tā shì yǔ zhòu rén lèi de yuán shǐ zhě， yǔ zhòu wàn wù de xíng xíng sè sè， yě jiù shì yuán rén de fēn huà。 zhè xiē yě yǔ shì jiè rén lèi rèn hé mín zú yuán shǐ de zōng jiào yì shí， bìng wú 'èr zhì。
　　2.《 jìng xíng shū》： shí dài jiàn cì jìn bù， fèi tuó de zhé xué lǐ lùn， bù néng jìn hé rén men de yào qiú， yú shì cái yòu《 jìng xíng shū》 de xīng qǐ， cù shǐ pó luó mén jiē jí 'ér xíng chéng gǒng gù de pó luó mén jiào。《 jìng xíng shū》 de yào yì， dà bù fēn réng rán chéng shòu《 zàn sòng》 de jì sì gē yǒng、 qí fú ráng zāi de fāng shì。 zài tā de zōng jiào zhé xué fāng miàn， duì yú fèi tuó zhé xué zhōng zào huà yī qiē zhù shén de yuán rén lùn， jiā yǐ tuì biàn， chóng fèng yī gè zào wù zhù zǎi de shén， tā shì fàn wǒ bù 'èr de。 zhè gè zhù shén， biàn shì ‘ fàn ’。 fàn， jiù shì jué duì qīng jìng zhì zhēn de yì sī。 rén xìng de wǒ， yǔ fàn wǒ bù 'èr， xiāng sì yú hòu shì rú jiā de tiān rén hé yī， hé qí tā zōng jiào de shén wǒ hé tǐ de yì yì。 hòu lái zhè gè dà fàn de zōng jiào yì shí， yǔ fàn wǒ bù 'èr de zhé xué， yī zhí shēn zhí yìn dù zhé xué sī xiǎng zhī zhōng， zhí dào xiàn zài de yìn dù jiào hé yú gā shù děng， tā men de zuì gāo mùdì， hái shì qǐ qiú dá dào fàn wǒ hé yī de jìng jiè。 dàn yóu chóng fèng《 jìng xíng shū》 xíng chéng de pó luó mén jiào， tóng shí réng yǐ xún fèi tuó chuán tǒng， chóng bài zì rán wěi dà， cǎi qǔ xià céng jiē jí pǔ biàn jìng fèng de 'ā xiū luó、 è guǐ、 luó chà děng shén guài， yī lǜ jiā yǐ zūn jìng。
　　《 jìng xíng shū》 bǐ jiào pó luó mén jiào de wéi yī de tè diǎn， jiù shì jiā shàng zōng jiào zhé xué de yīn guǒ bào yìng。 zhòng shēng yè lì liú zhuǎn shēng sǐ lún huí， yóu yú sù shì bù tóng shàn 'è de zhǒng yīn， biàn yòu jīn shēng gè bié kǔ lè de guǒ bào。 yīn cǐ hái yòu suǒ wèi “ shàng tiān táng ” yǔ “ xià dì yù ” de shuō fǎ， zhè jiù shì yè guǒ bào yìng de zuì chū lái yuán。
　　3．《 ào yì shū》： jì《 jìng xíng shū》 zhī hòu suǒ xīng qǐ de， jiù shì《 ào yì shū》。《 fèi tuó》 shì yìn dù shàng gǔ chuán tǒng zōng jiào zhé xué de yuān yuán。 yī biàn 'ér yòu《 jìng xíng shū》， bāo luó cóng bó， wéi yìn dù yuán shǐ zōng jiào pó luó mén jiào de zhé xué bǎo diǎn。 zài biàn 'ér yòu《 ào yì shū》， wéi yìn dù zōng jiào zhé xué， yǔ zhī shí fènzǐ hé píng mín pǔ biàn de zhé xué zǒng huì。 dāng《 jìng xíng shū》 de mò qī， yìn dù rén duì yú zōng jiào hé zhé xué de tàn suǒ， yǐ dá dào rè qíng héng yì， shàng xià pǔ jí de jiē duàn， wú lùn nán nǚ lǎo yòu， dà jiādōu duì yú xīn líng de jiě tuō， líng hún de zhuī jiū， shì jiè shēng chéng děng wèn tí， jié jìn xīn lì qù yán jiū。《 ào yì shū》 de yīn yì “ yōu pó ní shā tuó ”， hán yòu shī dì duì zuò， mì mì chuán shòu de yì yì。 nèi róng fēng fù， sī xiǎng yōu xuán， quán bù gài kuò yòu liǎng bǎi zhǒng yǐ shàng。 dé guó zhé xué jiā shū běn huá， zuì xīn xīn shǎng《 ào yì shū》， tā de zhé xué sī xiǎng， shòu qí yǐng xiǎng hěn dà， tā zài sān zàn tàn《 ào yì shū》： yǔn mǎn shén shèng yǔ rè qíng， měi zhāng dú qǐ lái， dū huì shǐ rén yǐn qǐ gāo jié de yōu sī， quán shì jiè suǒ yòu shū jí de jià zhí， dū nán bǐ dé shàng tā de zhuó yuè yǔ shēn suì。 tā rèn wéi zhè bù shū shì tā shēng qián de 'ān wèi， sǐ hòu de jì tuō。
　　《 ào yì shū》 sī xiǎng de tè zhì：
　　(1) tā què dìng fàn wǒ bù 'èr： wú lùn zài xíng 'ér shàng de zào huà zhù de běn zhì， yǔ xíng 'ér xià de zì wǒ de běn zhì， běn lái jiù shì yī gè zhěng tǐ， shì jiè wàn xiàng， běn lái jiù yǔ wǒ tóng gēn suǒ shēng。《 jìng xíng shū》 de zhé xué， yóu ròu tǐ de shēng mìng shuō dào xīn líng de shēng mìng， dàn dào cǐ wéi zhǐ， shuō bù chū yī gè suǒ yǐ rán。《 ào yì shū》 què bǎ qián zài shēn xīn nèi bù de zì wǒ， fēn chéng wǔzàng yǔ sì wèi。 suǒ wèi sì wèi， biàn shì： xǐng wèi、 mèng wèi、 shú mián wèi、 sǐ wèi。 suǒ wèi wǔzàng， biàn shì： shí wèi suǒ chéng wǒ、 shēng qì suǒ chéng wǒ、 yì shí suǒ chéng wǒ、 rèn shí suǒ chéng wǒ、 huān xǐ suǒ chéng wǒ。 zhè gè “ huān xǐ suǒ chéng wǒ ”， jiù shì líng hún zì wǒ de zhì gāo wú shàng， jué duì kuài lè de jìng jiè。
　　 zǒng zhī，《 ào yì shū》 de fàn wǒ zhé xué， tā de zuì zhōng mùdì， jiù shì bǎ gè rén de xiǎo wǒ， chāo tuō shēng huá 'ér guī dào dà wǒ de dà fàn lǐ qù， rú bǎi chuān huì hǎi， diǎn dī guī zōng， zhěng gè yǔ zhòu qún niú， sēn luó wàn xiàng， wú fēi jiù shì yī gè dà wǒ de biàn huà 'ér yǐ。
　　(2) dà fàn huà shēng wàn xiàng： zhè gè shì jiè de wàn xiàng， bāo kuò tiān rén dòng zhí fēi zǒu děng shēng wù， dōushì dà fàn de huà shēng， tā yóu dì、 shuǐ、 huǒ、 fēng、 kōng wǔ dà zhǒng zǐ， huà shēng luǎn、 tāi、 rè、 shī、 mǎ、 rén、 xiàng， dòng zhí fēi zǒu děng wù lèi。 hǎo xiàng dà hǎi yáng bō， biàn huàn shēng chū qún xiàng。 tā bìng wú mùdì， zhǐ shì yóu xì xìng dì zài biàn mó shù， suǒ yǐ yī qiē xiàn xiàng dōushì xū huàn de， zhǐ shì yī gè fàn wǒ shì shí cún de。 zì dà fàn shēng qǐ shì jiè wàn xiàng de chéng xù， yuē kě nà wéi sì duàn guò chéng：
　　 dì yī， xiān yóu míng sè de wǒ（ kě yǐ shuō shì chōu xiàng guān niàn de zhù guān zuò yòng）， kāi zhǎn zhè gè shì jiè。
　　 dì 'èr， zài yòu tài chū de wǒ， shēng qǐ yù wàng， yóu yú yù wàng de xiǎng xiàng， cái liú chū shuǐ、 huǒ、 dà dì děng sān dà yuán sù， zuò chéng rén wǒ。
　　 dì sān， yóu rén wǒ de huà hé， jìn rù qí tā qún xiàng。
　　 dì sì， yóu wǒ zài zào shì jiè， cái yòu hǎi hé fēng， shēng mìng hé sǐ wáng。 fàn wǒ cóng shēng mìng lèi de dǐng mén jìn rù， zuò chéng rén wǒ。
　　 rén wǒ yě jiù shì “ yòu qíng ” de zhōng xīn。 suǒ wèi “ yòu qíng ”， gài kuò hěn guǎng， tiān rén de qún lèi， hé shì jiè shàng de gè zhǒng shēng wù。 fàn de zì xìng yòu liǎng miàn， yī miàn kě yǐ shǐ zhōng bǎo chí běn tǐ de běn wèi。 yī miàn fā zhǎn zuò chéng yī gè shēng huó de rén wǒ。 huàn yán zhī， yī miàn yòu lì liàng zǔ zhì chéng rén wǒ de shēn tǐ（ sì ròu tǐ de）； lìng yī miàn yòu biàn zuò yī gè shēng mìng de lì liàng， jìn wèiyòu qíng wù mìng（ lèi líng hún de）。 ròu tǐ de bù fēn， yòu wǔ zhǒng fēng yǔ sān dé， wǔ zhǒng fēng xiāng sì dào jiā suǒ wèi de qì jī， yòu hū、 xī、 jiè fēng、 sǐ fēng、 xiāo huà fēng děng。 sān dé jiù shì xǐ、 yōu、 àn。 fàn wǒ bèi ròu tǐ hé xīn shí suǒ bāo wéi， bù dé jiě tuō， yóu rú jìn bì zài láo yù zhōng yī yàng， tā shuǐ yuǎn zài xīn zàng nèi dǐ de xiǎo kōng chù。 yǒng jiǔ jìn bì zhe wǒ de yòu guān jī néng， biàn shì shēng qì（ hū xī） gēn、 yì děng zuò yòng。 yǎn、 ěr、 bí、 shé、 pí， míng wéi zhī gēn， shì rèn shí de quán yuán。 shǒu、 zú、 shé、 pái xiè qì guān、 shēng zhí qì guān děng， míng wéi gēn， zú yì zhì de quán yuán。 zhōng jiān lián luò de zhù guǎn， jiù shì yì。 xǐng shí， yóu wǔ fēng yǔ gēn děng， quán bù dōuzài huó dòng。 mèng shí， zhǐ shì wǔ fēng hé yì zài huó dòng。 shuì mián shí， yì yě xiū zhǐ， zhǐ yòu wǔ fēng zài huó dòng。 jué wèi， biàn shì jiě tuō de jìng jiè， zhèng shì nà gè wú xǐ、 wú yōu、 wú tòng kǔ、 wú kuài lè de fàn wǒ de huān xǐ dì。
　　(3) lún huí yǔ jiě tuō： rén wǒ yòu qíng de mìng yùn， zhǐ yòu liǎng tiáo lù。 yī shì gēn zhe xiàn xiàng zài jì xù biàn huà， biàn shì lún huí。 yī shì fǎn hái dào dà fàn de běn wèi， biàn shì jiě tuō。 yòu qíng jiè bù dé jiě tuō， biàn dōuyòu tiān、 dì、 kōng sān jiè zhōng lún huí wǔ dào sì shēng。 wǔ dào， biàn shì： tiān dào、 zǔ dào、 rén dào、 shòu dào hé dì yù dào。 sì shēng， biàn shì： tāi、 luǎn、 shī、 huà sì lèi shēng mìng。《 ào yì shū》 zuì zhōng de mùdì， biàn shì qiú dé jiě tuō， tuō lí zuì 'è hé fán nǎo， jiù shì wù dé rén xìng zhōng wéi yī bù 'èr de fàn jìng。 rén zhī suǒ yǐ bù néng hái dào fàn jìng， shì yīn wéi wú míng de zhàng 'ài， fǎn zhī， míng liǎo jiù kě jué dé fàn jìng。 rén men zěn yàng cái kě yǐ fǎn hái fàn jìng ní？ zhǐ yòu xiū xí chán dìng hé yú gā， yì zhì gǎn jué hé biǎo xiàng de huó dòng， niàn sòng fàn de biǎo zhēng 'ǎn（ wēng Om） zì de mì yǔ（ mì zhòu）， niàn niàn xiāng xù， jiù kě yǐ jiàn jiàn bǎ wò shēn xīn， jìn rù zhēn jìng de fàn wǒ hé dà fàn chóngxīn hé yī bù 'èr de jìng jiè。
　　 dì 'èr jié gè pài zhé xué de xīng qǐ
　　 yī、 liù pài zhé xué yǔ zōng jiào de hòu xiān huī yìng
　　 yìn dù de zōng jiào zhé xué， yóu《 fèi tuó》 jīng diǎn dào《 jìng xíng shū》， zài biàn 'ér wéi《 ào yì shū》， tàn tǎo yǔ zhòu rén shēng de tài dù yǔ fāng fǎ， yù mǐ yù jiā yán mì， nèi róng yě zhú jiàn chōng shí 'ér bāo hán guǎng bó， dàn《 ào yì shū》 de sī xiǎng， máo dùn bǎi chū， réng rán bù néng bǎi tuō pó luó mén jiào de fàn wéi。 qiú zhēn de jīng shén， yě shì rén lèi qián zài de gēn xìng， yú shì cóng zōng jiào zhé xué tuō yíng 'ér chū、 zì qiú zhēn dì de gè pài zhé xué， dāng shì jiā móu ní chuàng jiàn fó jiào de xiān hòu qī jiān， fēn fēn dú lì， dū zì yòu tā de zhé xué xì tǒng， hé sī xiǎng zǔ zhì de tǐ xì。 yǐ zhào yī bān yán jiū yìn dù zhé xué de xí guàn， dū jiào tā wéi zhèng tǒng liù pài， yì zōng sān pài。 suǒ wèi “ zhèng tǒng liù pài ”， zhǐ shù lùn (Samkhya)、 yú gā (Yoga)、 shèng lùn (Vaisesika)、 zhèng lǐ (MyayaorNaiyayaka)、 mí màn chā (PuarraMimansa)、 fèi tán duō pài (Vedanta)。 zhè liù pài réng rán chéng rèn《 fèi tuó》 yǐ lái zhé xué de quán wēi， kě yǐ shuō shì pó luó mén jiào de “ zhèng tǒng pài ”。 suǒ wèi “ yì zōng sān pài ”： zhǐ fó jiào、 qí nà jiào、 shùn shì pài。 zhè sān zōng shì “ fǎn zhèng tǒng ”， bù chéng rèn fèi tuó sī xiǎng de quán wēi。 shù lùn pài de shì jiè guān shì 'èr yuán lùn， shuō yǔ zhòu de gēn yuán， yòu wù zhì yuán lǐ de zì xìng， yǔ jīng shén yuán lǐ de shén wǒ， yóu zhè liǎng zhǒng de fā zhǎn， ér yòng dà wǒ màn、 wǔ zhī gēn、 wǔ zuò gēn、 xīn gēn、 wǔ wéi、 wǔ dà、 èr shí sān dì děng lái shuō míng qún xiàng。 yú gā pài yǐ shù lùn pài sī xiǎng， chéng lì yú gā zhé xué。 shèng lùn pài duì yú xiàn shí shì jiè， lì zú yú duō yuán lùn， zhù zhāng wù lǐ de shì jiè guān， yòng shí、 dé、 yè、 tóng yì、 hé hé、 gēn běn liù jù yì de liù zhǒng fàn chóu， shuō míng yī qiē。 zhèng lǐ pài yǐ shèng lùn sī xiǎng zuò bèi jǐng， fā zhǎn yīn míng de zhèng mái， què dìng rèn shí de jià zhí。 mí màn chā pài， jì shào《 jìng xíng shū》 de yí shì。 fèi tán duō pài， zǔ shù《 ào yì shū》 de zhé xué。 shí zhì shàng， dōushì zǔ shù《 fèi tuó》， shāo jiā xiū zhěng， lìng huàn yī fān xīn de miàn mù。
　　1． shù lùn pài： yìn dù suǒ yòu zōng jiào de tè diǎn， zhé xué ruì zhì de yán jiū， wǎng wǎng chāo guò jué duì xìn yǎng de zhù guān。 shù lùn pài de zhé xué， shǒu xiān biàn shì què dìng zhè gè xiàn shí shì jiè， chún kǔ wú lè， yào qiú jiě tuō， bì xū xiān liǎo jiě kǔ yīn， dàn rèn wéi shēng tiān、 jì sì、 qí dǎo děng fāng fǎ， bìng fēi jiū jìng jiě tuō。 zhè gè shì jiān， wéi sān kǔ suǒ bī： (1) yǐ nèi kǔ， bāo kuò bìng kǔ（ fēng、 rè、 tán děng） hé xīn kǔ（ kě 'ài bié lí、 yuàn zēng jù huì、 suǒ qiú bù dé、 yòu shēng jiù kǔ）。 (2) yǐ wài kǔ， bù néng bǎi tuō wù zhì shì jiè de pò hài děng。 (3) yǐ tiān kǔ， bù néng tuō lí zì rán jiè de shù fù děng。
　　 tā men jiàn lì yīn zhōng yòu guǒ lùn， lì zì xìng shén wǒ 'èr yuán de gēn běn yuán lǐ。 tóng shí yòu jiàn lì 'èr shí wǔ dì wéi yǔ zhòu rén shēng de zhēn dì。 lì sān zhǒng liàng lùn： (1) zhèng liàng（ yòu míng xiàn liàng， bù hán tuī bǐ de zhí jué jīng yàn）。 (2) bǐ liàng（ yóu tuī lǐ 'ér dé de zhī shí）。 (3) shèng yán liàng（ yǐ shèng zhě de jiào shuō wéi yǐ jù liàng zhī shì wù）。 zhèng lǐ pài zài zhè sān zhǒng liàng yǐ wài， yòu jiā bǐ yù liàng。 yīn cǐ rèn wéi shén de cún zài， bù néng zhèng míng， jiù shì bù kě zhī shù， suǒ yǐ jiē jìn yú wú shén lùn zhě。 suǒ wèi 'èr shí wǔ dì， rú fù biǎo：
　　 fēi néng zào
　　 fēi suǒ zào zhě
　　 shén wǒ
　　 néng zào zhě
　　 zì xìng
　　 néng zào suǒ zào zhě
　　 dà ( jué ) wǒ màn
　　 wǔ wéi --- sè、 shēng、 xiāng、 wèi、 chù。
　　 suǒ zào zhě
　　 wǔ dà --- kōng、 fēng、 huǒ、 shuǐ、 dì。
　　 wǔ zhī gēn --- ěr、 pí、 yǎn、 shé、 bí。
　　 wǔ zuò gēn --- shé、 shǒu、 zú、 nán nǚ gēn、 dà yí gēn。
　　 xīn gēn
　　 shù lùn pài de zhé xué sī xiǎng， xiǎn rán yóu pó luó mén de zōng jiào yì shí tuō yíng 'ér chū， qīng xiàng yú lǐ xìng de tàn tǎo hé shēng mìng de yán jiū， yào qiú jiě tuō lún huí 'ér zhèng dào guǒ。 zhōng guó《 dàzàng jīng》 zhōng shù lùn pài de diǎn jí， yòu zhēn dì suǒ yì de《 jīn qī shí lùn》， kě zī yán jiū。 dàn zhěng gè sī xiǎng xì tǒng， hé lǐ lùn de tiáo lǐ， réng rán quē diǎn hěn duō， bù néng zì yuán qí shuō。
　　2． yú gā pài： yú gā pài de zhé xué sī xiǎng， běn lái yǔ shù lùn pài rú chū yī zhé。 zhǐ shì shù lùn de zōng zhǐ， dà yòu qīng xiàng wú shén lùn de chéngfèn； yú gā pài què jiàn lì chāo rán yī zūn de shén “ dà zì zài tiān ”。 yú gā (Yoga) de yì sī， yòu míng xiǎng guān xíng， tiān rén xiāng yìng de zuò yòng， suǒ yǐ yòu de yì wéi “ xiāng yìng ”， yòu de yì yì wéi chán、 chán sī、 chán guān。《 yú gā jīng》 lì wéi sì pǐn： yī、 sān mèi pǐn（ chán dìng zhōng de jué shòu SamādhiPāda)， chǎn shù sān mèi de běn zhì。 èr、 fāng fǎ pǐn (SādhanaPāada)， chǎn shù rù sān mèi de xiū liàn fāng fǎ。 sān、 shén tōng pǐn (VibhūtiPāda)， chǎn shù shén tōng de yuán lǐ hé tā de zhǒng lèi。 sì、 dú cún pǐn (Kaivalya-Pāda)， chǎn shù zuì gāo de mùdì， dá dào wú xì fù， jué duì zì zài de shén wǒ jìng jiè。
　　 yú gā pài de zhé xué， dà tǐ yǔ shù lùn pài xiāng sì， zhǐ bǎ “ zì xìng ” gǎi zuò dì 'èr shí sì dì， bǎ “ shén wǒ ” zuò dì 'èr shí wǔ dì， lì dà zì zài tiān（ yī shī fá luó Mahlsvara） wéi dì 'èr shí liù dì。 zì zài tiān shì wú qíng、 wú xiǎng、 wú yè， bù shòu yè guǒ， chāo rán yú kǔ lè yè bào yǐ wài， kuò zhǎn zhì chāo shí kōng de dà shén wǒ。 tā shì yī qiē tiān rén shī， tā de biǎo jì mì yǔ shì fàn wén de 'ǎn（ wēng Om） zì， niàn sòng tā jiù kě yǐ dé dào xiāng yìng。 dàn yú gā pài suǒ lì de shén， yǔ rén wǒ de shēn xīn， yòu shì bù kě fēn kāi de， suǒ yǐ tā men de xiū liàn fāng fǎ hé yuán lǐ， yòu dū cóng xīn lǐ yǔ shēng lǐ rù shǒu， jué yù qīng xīn， zì qiú jiě tuō。
　　 yú gā de xiū liàn fāng fǎ， yóu bā zhī xíng fǎ 'ér dá dào shén tōng jiě tuō de jìng jiè。 suǒ wèi bā zhī xíng fǎ， biàn shì jìn zhì、 quàn zhì、 zuò fǎ、 tiáoxī、 zhì gǎn、 zhí chí、 jìng lǜ、 děng chí。 (1) jìn zhì， jiù shì xíng wéi de jiè lǜ， yào shǒu bù shā、 bù dào、 bù xié yín、 bù wàng yǔ、 bù tān de wǔ jiè。 (2) quàn zhì， jiù shì qīng jìng de xíng wéi， yào zhī zú、 kǔ xíng、 xué xí niàn sòng hé jì sòng， qián jìng dà shén de wǔ shì。 yǐ shàng liǎng zhī， wú lùn xiū dào yǔ zài sú， dū yìng gòng tóng zūn shǒu。 zì dì sān zuò fǎ yǐ xià， jiù zhǐ yí xiū liàn yú gā xíng zhě de tè bié xiū xíng。 (3) zuò fǎ， gòng yòu bā shí sì zhǒng zhì jiǔ shí liù zhǒng zhī duō， yòu lián huā zuò、 shī zǐ zuò、 jī zuò、 bài zuò děng děng。 hái yòu shuāng shǒu shí zhǐ jié chéng de shǒu yìn（ yòu xǔ duō zhǒng）， zhè xiē dōushì dá dào shén tōng chéng jiù de mì mì biǎo jì。 (4) tiáoxī， liàn xí hū xī qì gōng de gè zhǒng fāng fǎ。 (5) zhì gǎn， kòng zhì shēn tǐ de gǎn jué， yòu shōu shè liù gēn de guī suō fǎ děng， kě yǐ dá dào rú dòng wù dōng mián de zhuàng tài。 (6) zhí chí， shǐ lìng cǐ xīn bù dòng， duàn jué yī qiē wàng xiǎng， zhì xīn yī chù。 (7) jìng lǜ， yóu chí xīn bù dòng， kě shǐ jìng yǔ xīn míng， dé hún rán hé yī de chán dìng。 (8) děng chí（ jí sān mèi， huò chēng wéi sān mó dì）， zhōng shǐ xīn rú xū kōng， jìng zhào wàn xiàng。 yóu zhí chí dào jìng lǜ hé děng chí sān zhī， shì yú gā de zhōng xīn xíng fǎ。 yóu cǐ 'ér huò dé bù kě sī yì de shén tōng hé zhì huì。 huàn yán zhī， zuì hòu dá dào qǐ fā zì wǒ bù kě sī yì de qián zài lì liàng， cóng zì xìng 'ér huò dé jiě tuō， jìn rù zhì huì de jìng jiè。 dàn sān mó dì yě yòu shēn qiǎn de bù tóng， dà tǐ fēn yòu xiǎng（ yòu xīn）、 wú xiǎng（ wú xīn） liǎng zhǒng。 wú xiǎng jiù shì wú xiǎng dìng de zuì gāo jìng jiè， yóu yòu xīn dào dá wú xīn de miào jìng， kě yǐ shǐ shén wǒ chāo rán dú zhào。 xiū xí yú gā， néng gòu chéng jiù shén tōng。 jù《 fāng biàn xīn lùn》 suǒ jìzǎi， yú gā wài dào yòu “ bā wēi ” hé “ bā zì zài ” shuō fǎ。 “ bā wēi ” jiù shì sì dà（ shēng lǐ biàn yì） hé kōng、 yì、 míng、 wú míng。 “ bā zì zài ” jiù shì néng xiǎo、 néng dà、 qīng jǔ、 dào yuǎn、 suí xīn suǒ yù、 fēn shēn、 zūn shèng、 yǐnmò（ yǐn shēn）。
　　 yú gā pài de zhé xué， yǔ qí shuō tā shì xué shù sī xiǎng， wú níng shuō tā shì shí zhèng zhù yì， tā de lǐ lùn， yě yóu yú shàng gǔ yǐ lái《 ào yì shū》 de céng céng tuì biàn， yóu qí zhù zhòng chán sī yǔ guān xíng， yòng shēn xīn qiú zhèng zōng jiào zhé xué de zhēn dì， suǒ yòng de fāng fǎ， shì jìn yú kē xué de。 yìn dù rèn hé zōng jiào yǔ xué pài， qiú zhèng de fāng fǎ， dū lí bù kāi yú gā de chán guān， fó jiào yě bù lì wài， zhǐ shì qiú zhèng suǒ dé de， yòu chéng dù shēn qiǎn， yǔ jiàn dì zhèng què yǔ fǒu de chā bié。
　　3． shèng lùn pài： fàn yǔ “ fèi yè shǐ jiā ”（ Vaisesika）， yòu yì zuò “ wèi shì shī ”， yòu chā yì、 tè xìng děng yì yì。 chū yǐ liù jù yì lì zōng， hòu yòu yǎn wéi shí jù yì。 zhōng guó《 dàzàng jīng》 zhōng shōu cáng yòu xuán zàng fǎ shī yì、 huì yuè lùn shī zhù de《 shèng zōng shí jù yì》， yuē rú：
　　(1) shí， fàn yǔ “ tuó luó biāo ” de yì yì， shuō yǔ zhòu wàn yòu shí tǐ de běn zhì bāo kuò shí jiān hé kōng jiān（ tǐ）。
　　(2) dé， fàn yǔ “ qiú nà ” de yì yì， shuō yǔ zhòu wàn yòu de xiàn xiàng（ xiāng）。
　　(3) yè， fàn yǔ “ jié mó ” de yì yì， shuō wàn yòu de zuò yòng（ yòng）。
　　(4) tóng， shuō wàn yòu qún xiàng bù tóng zhōng yòu gòng tóng de yuán zé。
　　(5) yì， shuō wàn yòu tóng zhōng yòu gè gè chā yì de tè xìng。
　　(6) hé hé， shuō shí dé、 néng suǒ děng， quán tǐ yǔ bù fèn děng lèi zhī jiān de guān xì。
　　(7) yòu néng， shuō wàn yòu shí dé yè běn shēn de gōng néng。
　　(8) wú néng， shuō zì guǒ zì shēng， bù shè tā guǒ。
　　(9) jù fēn， shuō tóng tǐ zhōng hù tōng， lì rú rén hé rén。 fēi tóng tǐ zhōng hù yì， lì rú rén fēi qín shòu。
　　(10) wú shuō， shuō wàn yòu qún xiàng bì jìng de bù cún zài。
　　 shí jù yì de shèng lùn pài de zǒng gāng， yóu shí jù yǎn yì fēn xī， nèi róng bāo hán xīn lǐ、 shēng lǐ、 wù lǐ、 jīng shén、 shí、 kōng děng lǐ lùn。 duì yú wù zhì shì jiè， tā men rèn wéi shì kè guān de cún zài。 tóng shí jiàn lì jí wēi de xué shuō， fēn xī wù zhì dà zhǒng， xiāng sì yú xiàn zài tōng xíng de wēi xì wù lǐ xué、 yuán zǐ hé wù lǐ xué、 yǐ jí sù lì zǐ wù lǐ xué děng děng de xué shuō。 rèn wéi jí wēi wú shù 'ér cháng zhù， yóu bù kě jiàn lì， jí hé lí sàn。 fēn xī dào wú kě fēn chù， jiù shì jí wēi， bìng wú bié yòu suǒ zào de zhù zǎi。 jí wēi bù kě jiàn， bù kě zài fēn xī， tā yǒng héng bù biàn bù miè， wú shǐ wú zhōng， tā de xíng zhuàng shì yuán tǐ de。 tā rú guāng chén（ rì guāng zhōng de fēi chén） de liù fēn zhī yī dà xiǎo。 dàn shì dì shuǐ huǒ fēng sì dà de jí wēi， yòu gè zì bù tóng， tā men yòu sè、 wèi、 chù， yóu rú yè tǐ， jí wēi hù xiāng yōng bào， chéng 'èrchóng jí wēi， míng wéi “ zǐ wēi ”。 sān gè 'èrchóng jí wēi xiāng hé， chéng sān zhòng jí wēi， míng wéi “ sūn wēi ”， tā de dà xiǎo jiù hé guāng chén xiāng tóng liǎo。 sì gè sān zhòng jí wēi xiāng hé， chéng sìchóng jí wēi děng děng， zhè yàng niǎn zhuǎn xiāng yǐ， xíng chéng sān qiān dà qiān shì jiè。 zhè yǔ xī là chū qī zhé xué de yuán zǐ lùn、 wéi wù lùn、 yǔ zhōng guó《 yì jīng》 de yīn yáng zhī shuō， yòu xiē dì fāng yòu yìqǔ tóng gōng zhī miào， jìn yú zì rán kē xué。 dàn zhè zhòngxué shuō yīn fā shēng zài yìn dù， ér yìn dù wén huà de chuán tǒng jīng shén， zuì hòu de zōng zhǐ， dōushì yào qiú chāo tuō rén jiànshì jiè， suǒ yǐ shèng lùn pài zuì zhōng de mùdì， réng rán wéi qiú jīng shén de jiě tuō， bìng bù xiàng wù de fāng miàn shàng yán jiū fā zhǎn。 shèng lùn pài de tè diǎn， biàn shì yīn zhōng wú guǒ lùn， ér qiě qū xiàng jiě tuō zhī dào shì qiú zhēn zhī zhuó jiàn， děng yú shì chún pǔ de zhī shí lùn。 lǐ lùn tài duō， cái dìng dào cǐ wéi zhǐ， gū qiě lüè zuò lùn jiè。《 dàzàng jīng》 zhōng， yòu《 bǎi lùn shū》、《 wéi shí shù xīn》 děng kě zī cān kǎo。
　　4． zhèng lǐ pài： fàn yǔ “ ní yè yé ”（ Nyāya）， yòu tuī lǐ hé biāo zhǔn de yì sī， tōng cháng yì chéng “ zhèng lǐ ”， jiù shì yìn dù yīn míng xué de zōng zǔ xué pài。 zhèng lǐ pài kāi chuàng de mùdì， réng rán zài qiú zhēn zhī， dá dào zhì huì de jiě tuō， hòu lái yǎn biàn chéng wéi yīn míng， yòu wǔ zhī yīn míng de zōng、 yīn、 yù、 hé、 jié。 jí sān zhī yīn míng de zōng、 yīn、 yù。 yán jǐn de tuī lǐ tǐ xì， dū zhǐ shì zhèng lǐ pài qiú zhī de yī zhǒng fāng fǎ lùn， bìng fēi zhèng lǐ pài de dà mùdì。 yòu rén rèn wéi xī fāng luó ji（ Logic) de fā zhǎn， yǔ yìn dù yīn míng dà yòu nài rén xún wèi zhī chù， cǐ shì tí wài zhī shì， zàn bù zhì lùn。
　　5. mí màn chā pài： fàn yǔ “ mí màn chā ”（ Mimamsa） yòu sī wéi kǎo chá hé yán jiū de yì sī。 mí màn chā de zhé xué， kě yǐ shuō shì yán jiū pó luó mén jiào yí de jiào yì， chǎn yáng fèi tuó sī xiǎng de zōng jiào zhé xué。 tā men fā huī chǎn yáng《 fèi tuó》 de jì sì hé jiào fǎ de zhèng tǒng jiě shì， sī wéi kǎo chá《 jìng xíng shū》 de nèi yì。 yīn cǐ chuàng lì “ shēng cháng zhù lùn ”， rèn wéi《 fèi tuó》 jīng diǎn de wén zì yǔ yán， chú liǎo “ yǔ yì ” yǐ wài， tā de wén zì “ yǔ xìng ”， hái shì yǒng héng、 gòng tóng、 cháng cún 'ér bù biàn de。《 fèi tuó》 de wén zì， jiù shì tiān qǐ de jīng diǎn， bù róng fǒu rèn jiù shì zhēn lǐ， ér zì shēng dōuyòu jí shén mì de lì liàng，《 fèi tuó》 wéi zuì gāo wú shàng de yuán lǐ， suǒ yǐ fàn wén zì shēng， yě jù yòu zhì gāo wú shàng de quán wēi。 zhè zhǒng zhé xué de jī chǔ， qǐ hòu qī fó jiào —— mì jiào zhòu yǔ de lǐ lùn gēn jù， fēi cháng yòu lì。 zhì yú jiàn lì lǐ lùn de fāng fǎ， bìng bù shì fǎ dìng de máng mù mí xìn， tā yě yǐ yīn míng lùn lǐ fāng fǎ wéi yǐ jù， jiàn lì liàng lùn。 yòu jīng yàn shí zhèng de xiàn liàng， tuī cè 'ér zhī de bǐ liàng， hái yòu bǐ yù liàng hé yì zhǔn liàng。 tā wán quán wéi chí gǔ diǎn de pó luó mén jiào sī xiǎng， fǎn duì fó jiào de fēi yí shì zhù yì。 dàn què bù néng jiàn lì wéi shén cún zài de lǐ lùn， suǒ yǐ cái yòu fèi tán duō pài de xīng qǐ， lái bǔ jiù zhè gè quē hàn。
　　6. fèi tán duō pài： jì mí màn chā pài zhī hòu xīng qǐ， yě fǎn duì fó jiào zhé xué， jí lì wéi hù《 fèi tuó》 hé《 ào yì shū》 de zhēn lǐ， yǐ jiàn lì yī gè yī yuán lùn de fàn wéi jiū jìng。 gù míng sī yì， jiù shì《 fèi tuó》 de yǎn yì。 zhè liǎng pài suī rán shí dài jiào hòu， dàn yīn wéi tā shì yìn dù zōng jiào zhé xué de dà xì， xué shuō yǐng xiǎng rén xīn hěn dà， suǒ yǐ tōng cháng dū yǔ qián shù sì dà pài xiāng tí bìng lùn。
　　 èr、 fó jiào de chǎn shēng yǔ wài dào de yì tóng
　　 yóu yǐ shàng de jiǎn jiè， duì yú yìn dù shàng gǔ yǐ lái de lì shǐ wén huà hé zōng jiào sī xiǎng， yǐ jí gè gè zhé xué xué pài， xiān hòu lín lì de xíng tài， yǐ lüè yòu rèn shí。 cóng wǒ men lì shǐ wén huà de jiǎo dù lái kàn， qià rú dōng zhōu mò qī，
　　 bǎi jiā zhēng míng， liú pài fán xīng， sī xiǎng de wěn luàn， hé xìn yǎng de yì niàn， yīn chōng tū 'ér shēng dòng yáo， jiā shàng zhèng zhì yīn sù， shè huì jīng jì pín fá， hé zhǒng zú zhū hóu jiān de zhàn zhēng hé máo dùn， suǒ wèi “ jiā zhī yǐ shī lǚ， yīn zhī yǐ jī jǐn ”， yóu yú shí dài de yào qiú， jiù yòu chéng qīng tiān xià huò jiě jiù shì rén de fēi cháng rén wù yìng yùn 'ér shēng liǎo。 dàn lì shǐ zhāo shì wǒ men， zhè zhǒng fēi cháng rén wù， bì rán zhǐ yòu liǎng tiáo lù kě zǒu： yī tiáo lù shì xún qiú wǔ lì jiě jué， shí xíng tǒng yī tiān xià， ān dìng mín shēng， zhè shì yīng xióng de xíng jìng； yī tiáo lù shì chuán bō wén huà sī xiǎng， shí xíng qí yán jiào yǔ shēn jiào 'ér zuò shèng rén， shǐ qí jiào huà xíng zhī yú tiān bǔ， chuán zhī yú wàn dài。 yīng xióng shì zhēng fú yī qiē rén， shǐ tiān xià rén chén fú yú zì jǐ， dàn bù néng zhēng fú zì jǐ de fán nǎo hé tòng kǔ， yǐ jí shēng qián sǐ hòu de bēi 'āi。 shèng rén shì zhēng fú zì jǐ， yòu tì tiān xià rén fù dàn qǐ cháng qī fán nǎo， jiě chú bié rén tòng kǔ de yǒng qì。 shì jiā móu ní de fó jiào zài yìn dù dāng shí de huán jìng zhōng yìng yùn 'ér shēng， zì rán shì yòu tā de shí dài bèi jǐng hé lì shǐ yīn sù。 zhì yú fó jiào de zhé xué， hé xíng chí de chéng guǒ， liú dài hòu miàn zhuān zhāng lùn duàn， zhè lǐ zhǐ zài jǔ chū shì jiā móu ní chū xiàn qián hòu， yǐ jí yǔ qí tóng shí cún zài， ér qiě duì lì yǐ xíng jiào huà de， bìng fēi jué wú qí rén， yòng yǐ rèn zhī shì jiā móu ní fó jiào de zhēn yì hé jīng shén zhī suǒ zài。
　　1． shùn shì pài： zhè yī pài de xué shuō， xiāng sì yú jìn dài de wéi wù lùn， yòu jìn yú xiàn dài xīn xīng de cún zài zhù yì。 yīn wéi tā men de zhù zhāng， dōushì yǐ xún xiàn shí shì jiān， zhí zhe qíng xiǎng 'ér jiàn lì lǐ lùn， suǒ yǐ jiào zuò shùn shì pài。
　　 shùn shì pài fǒu dìng yī qiē zōng jiào de quán wēi， rèn wéi chú liǎo zhí jiē gǎn jué yǐ wài， méi yòu kě yǐ xiāng xìn de dōng xī， yòng tuī lǐ suǒ dé de jié lùn， yě shì kào bù zhù de。 zhè gè shì jiè， chú liǎo kě yǐ kàn dé jiàn， chù dé zhe de dì、 shuǐ、 huǒ、 fēng sì dà wù zhì yǐ wài， méi yòu yī wù shì zhēn shí de cún zài。 sì dà hù xiāng jí hé， gòu chéng yī qiē shēng wù hé rén men de shēn tǐ niú mìng， chǎn shēng gǎn jué hé zhī shí， xiàng fā jiào de wù tǐ， zì xiāng biàn huà yī yàng， jīng shén de xiàn zhuàng， yě shì wù lǐ de zuò yòng。 zǒng zhī， lí kāi wù zhì， jiù méi yòu shénme jiào zuò jīng shén de cún zài。 suǒ yǐ rén men zhǐ xū píng zì jǐ de gǎn jué suǒ yù， liè qǔ kuài lè。 zài yòu cǐ shēn tǐ cún zài de qī jiān， mǎn zú zì jǐ de yù wàng， biàn shì rén lèi jiū jìng de mùdì。 kuài lè shì jiè yǐ wài， bù huì lìng yòu shénme lǐ xiǎng shì jiè。 tā men chōng mǎn zhe làng màn qíng diào， hé wù zhì zhù yì、 xiǎng lè zhù yì、 xiāo jí zhù yì děng sī xiǎng hěn xiāng tóng。 tā men zhù zhāng zì rán wú yīn lùn， wéi qí wú yīn， suǒ yǐ wú guǒ。 tā men gē chàng shuō： wú tiān táng， wú jiě tuō， wú jīng shén cún zài， wú tā jiè cǐ fāng， yīn cǐ yě méi yòu yè guǒ bào yìng。 qí shí， zhè zhǒng sī xiǎng， zài rén lèi de máo dùn xīn lǐ zhōng， yǒng héng 'ér pǔ biàn de cún zài zhe， zhòng shēng cháng zài mèng yè zhōng， suī yòu chén zhōng mù gǔ， yòu nài zhī hé！ kě shì zài shì jiā móu ní chuán jiào de dāng shí， zhè gè xué pài， yě shì hěn yòu lì liàng de。 yīn cǐ， kě yǐ xiǎng jiàn yìn dù dāng shí shè huì bù 'ān， qū xiàng mòluò de qíng shì。 fán zài dòng dàng de shè huì， bēi liáng de dòu dài lǐ， huò wén huà lì shǐ qū xiàng xià pō lù shí， bù chǎn shēng jī jí fèn fā de zuò wéi， biàn zǒu xiàng xiāo jí 'ér chén zuì zài xiàn shí de xiǎng shòu， zhè zhǒng sī xiǎng hé zhù zhāng， zòng shǐ bù chéng qí wéi xué pài， yě zì rán 'ér rán dì cún zài yú rén men pǔ biàn de yì shí zhōng， hé kuàng yī jīng rén tí chàng， yán zhī chéng lǐ， jiàn zhī yú xíng shì zhī jiān， dāng rán huì biàn chéng yī pài de lì liàng liǎo。
　　2． qí nà pài： qí nà pài de kāi chuàng zǔ shī， shì fá dàn mó nà dà xióng (VardhamanaMahaviry)， tā hé shì jiā móu ní tóng yī shí dài， chū shēng zài fèi shè lí jìn jiāo de chà dì lì zú， èr shí bā suì chū jiā qiú dào， xiū xíng shí 'èr nián， zì rèn wéi yǐ dà chè dà wù， dé shèng zhě jiù wéi “ qí nà ” děng chēng hào。 zài tā hòu bàn shēng de 'èr、 sān shí nián jiān， biàn zǔ zhì shā mén qún zhòng， yóu huà mó jiē tuó、 fèi shè lí liǎng guó zhī jiān， zuì hòu sǐ zài mó jiē tuó de bō pó cūn。 sǐ hòu bù jiǔ， tā de dì zǐ men fēn wéi liǎng dà pài， yī bái yī pài； èr luǒ xíng pài（ tiān tǐ pài）， huò míng wéi kōng yī pài。 fó jīng zhōng chēng tā wéi ní qián zǐ。 dāng mó jiē tuó guó yòu dà jī jǐn， sēng tǒng pó tuó luó (Bhadrabahu) shuài lǐng tā de yī pài， yí wǎng nán yìn dù。 qí yú liú zài mó jiē tuó de yī pài， jié jí jīng diǎn。 dàn lìng yī pài， bù chéng rèn zhè gè jié jí， ér qiě rèn wéi nán fāng zhù zhāng luǒ xíng（ tiān tǐ） pài de cái shì zhèng xíng。 mó jiē tuó pài chuān bái yī， yīn cǐ jiù yùn niàng bái yī pài hé luǒ xíng pài fēn liè de yùn dòng， dào liǎo gōng yuán yī shì jì shí， shí jì fēn liè。 hòu lái gèng yòu fēn chū xǔ duō zhī pài， zhí dào xiàn zài， nán yìn dù ruò gān xiū dào de rén， hái shì rú cǐ。
　　 qí nà jiào de zhé xué sī xiǎng， dà dǐ hé shù lùn “ xīn wù duì lì ” shuō xiāng tóng， rèn wéi jīng shén xìng de shēng mìng， shì yòu mìng yòu líng hún de。 wù zhì xìng de shēng mìng， shì wú mìng fēi líng hún de。 tā men shì chún cuì de 'èr yuán lùn， dàn yòu rèn wéi jīng shén xìng de shēng mìng， yě bù wài hū wù zhì。 tā men yòu lì qī dì de xué shuō， jiù shì nián mìng、 fēi shēng mìng、 lòu（ fēi shēng mìng lòu rù）、 xì fù、 zhì yù、 jì jìng、 jiě tuō， zài jiā shàn、 è 'èr dì， yòu chéng wéi jiǔ dì liǎo。 zài zhé xué de jī běn lì chǎng shàng， shì 'èr yuán， huò duō yuán shuō， shǐ zhōng zì xiāng máo dùn de。 tā men yǐ shēng mìng hé fēi shēng mìng 'èr dì， zuò wéi shēng sǐ yè guǒ yǔ jiě tuō de yào sù， qí yú dōushì yóu cǐ 'èr dì huàfēn。 tā men rèn wéi shēng mìng shì běn lái zì xìng qīng jìng de shí tǐ， yīn bèi fēi shēng mìng（ wù zhì） suǒ yǎn bì， cái sàng shī tā běn lái de guāng míng。 yī qiē shēng huó xíng wéi jiù shì yè（ jié mó）， yòu yè shèn tòu dào shēng mìng lǐ qù， biàn jiào zuò lòu rù。 suǒ wèi yè， yòu shì wēi xì de wù zhì， shēn tǐ yùn dòng shí， biàn liú chū wēi xì de wù zhì， suǒ yǐ zhè gè shēn tǐ， jiù shì yè shēn。 yè shēn yòu xì fù shēng mìng， hé fēi shēng mìng jié hé， lún huí zhū dào， shòu kǔ shòu lè。 yào tuō lí lún huí， biàn xū xiū kǔ xíng， zhì zhǐ yè liú jìn rù shēng mìng， jiù shì zhì yù。 zhì yù dá dào jiù yè miè liǎo， xīn yè bù shēng， jiù shì jì jìng。 zài jìn 'ér miè liǎo yī qiē yè， shēng mìng hé wù zhì fēn lí， shàng shēng dào chāo yuè shì jiān， cái shì jiě tuō。
　　 lìng yī fāng 'ér， tā men yòu yòu lèi sì xiàn zài wù lǐ xué de cí chǎng shuō fǎ， fēi cháng yòu qù。 nà jiù shì bǎ shēng mìng fēn zuò xū kōng、 fǎ、 fēi fǎ、 wù zhì sì zhǒng。 sì zhǒng shēng mìng tǒng yī， jiào zuò shí zài tǐ， gòu chéng yǔ zhòu quán tǐ de biàn shì tā。 xū kōng， shì dà kōng chù， shì wàn yòu qún xiàng chéng lì hé huó dòng de chǎng suǒ。 zhè gè chǎng suǒ jǐyǔ yī qiē yǐ yuán zé， xū kōng běn shēn shì wéi yī、 wú xiàn、 cháng zhù、 wú zuò。 men yòu shuō xū kōng， shì gài niàn shàng de kōng jiān。 fǎ， shì yùn dòng de tiáo jiàn， yě jiù shì yùn dòng kě néng de kōng jiān。 fēi fǎ， shì jìng zhǐ de tiáo jiàn， yě jiù shì jìng zhǐ kě néng de kōng jiān。 fǎ hé fēi fǎ， dōushì cháng zhù、 wéi yī、 wú zuò de dú lì shí tǐ。 wù zhì， biàn shì sè、 xiāng、 wèi、 chù、 shēng děng zǔ hé huò fēn lí de cū xì xíng zhuàng， bāo kuò 'àn yǐng hé guāng rè de wù tǐ。 xì wù zhì jiù shì wēi， wēi jiù shì yuán zǐ； cū wù zhì biàn shì fù hé wù。 yuán zǐ bù yī dìng shì bù kě fēn gē de， rán 'ér tā wēi xì dì zhàn yòu kōng jiān dāng zhōng de yī diǎn， yùn dòng jí sù， hǎo xiàng gān hé shī de hù xiāng jié hé， biàn chéng fù hé wù， yīn cǐ jiù gòu chéng shì wù liǎo。 shēng mìng、 fǎ、 fēi fǎ、 wù zhì， shēng cún zài xū kōng zhōng de， jiù shì shì jiān xiàn xiàng。 chāo guò zhè gè xū kōng（ wù zhì xū kōng）， jiù shì chū shì jiān。 tā men rèn wéi niè pán shì liú zhuǎn de jiě tuō。 fó jiào yòu fó、 fǎ、 sēng sān bǎo， tā men yě shuō yòu sān bǎo， nà jiù shì zhèng xìn、 zhèng zhì、 zhèng xíng。 tā men zàn chéng xiū kǔ xíng， chéng rèn sì xìng de jiē jí， yòu de jiào fǎ hé pó luó mén jiào yī yàng。 dàn pái chì《 fèi tuó》， jìn zhǐ jì sì， jiè chú shā shēng， zhè xiē jīng shén yòu hé fó jiào xiāng tóng。
　　3. liù shī wài dào yǔ qí tā： qí cì yǔ shì jiā móu ní tóng shí bìng hái de liù shī wài dào， suī rán gè chí yì shuō， hù xiāng zhēng míng， dàn dāng shí yǔ hòu shì， réng rán gè yòu tā men de yǐng xiǎng lì liàng， dū yōng yòu bù fēn de xìn zhòng。 zài fó jiào jīng diǎn zhōng， suí shí dōuyòu tí dào tā men， jiā yǐ pī pàn。 dàn chú liǎo ní qián zǐ yī xì hái yòu wén xiàn kě zhǐ wài， qí yú gè xì， dū zhǐ yòu yī lín bàn zhǎo， yǐn yuē kě yǐ kuī jiàn tā men xué shuō de nèi róng， suī rán cún liú wú duō， ér lì yì yòu piān shēn huāng miù， bù guò， néng zì chéng yī jiā zhī shuō de， dāng rán yě jù yòu bù fēn zú yǐ zì yuán qí huāng miù de lǐ yóu， yuē shù rú cì：
　　 yī、 fù lán nà jiā yè shuō： yī qiē méi yòu shàn 'è， yě méi yòu zuì fú de guǒ bào， yě méi yòu shàng xià děng yè lì de fēn bié。 zhè zhǒng sī xiǎng， sì hū yīn shùn shì pài de guān niàn 'ér lái。
　　 èr、 mò gā lí jū shè lí tuì： yī qiē zhòng shēng， shēn yòu qī fēn， jí dì、 shuǐ、 huǒ、 fēng、 kǔ、 lè、 shòu mìng。 zhè qī fēn fǎ， shì bù kě néng huǐ hài， yǒng héng 'ān zhù bù dòng de， suǒ yǐ tóu zhī lì rèn， yě wú shāng hài， yīn wéi méi yòu shòu hài zhě jí néng sǐ zhě de yuán yīn。 zhè zhǒng sī xiǎng， jìn yú wéi wù guān niàn， sì hū yīn shèng lùn pài de jí wēi lùn de guān niàn 'ér yǎn biàn。
　　 sān、 shān dū yé pí zhī luó shuō： yòu liǎng gè yào diǎn， dì yī tuī chóng shì jiān xiàn shí de quán lì。 zǐ 'èr cún yòu sù mìng de guān niàn。 tā men rèn wéi wáng zhě suǒ zuò zì zài， wù sǐ yòu kě chóngshēng， rén sǐ yě kě chóngshēng， yóu rú cǎo mù de qiū shā dōng cáng， chūn lái hái zì zhòng shēng， suǒ yǐ rén sǐ mìng zhōng， hái lái shēng cǐ shì jiān。 zhì yú yī qiē kǔ lè děng jí， bìng bù yóu yú xiàn zài shì de zào yè 'ér lái， dū yīn wéi guò qù de guān xì。 xiàn zài shì wú yīn de， wèi lái shì wú guǒ de。 dàn xiàn zài de xíng wéi， ruò chí jiè qín xiū， nǔ lì jīng jìn， zhē gài xiàn shì de 'è guǒ， kě yǐ dé dào wú lòu。 yīn dé dào wú lòu， kě yǐ jìn liǎo guò qù de yè lì， néng gòu shǐ kǔ dū jìn， zhòng kǔ jìn liǎo， biàn shì jiě tuō。 zhè zhǒng sī xiǎng， sì hū yīn shù lùn de yīn zhōng yòu guǒ lùn chéng lái。
　　 sì、 ā qí duō chì shè qīn pó luó shuō： yě shì rèn wéi wú shàn 'è， yóu huò fú， fǒu rèn yīn guǒ bào yìng de lǐ lùn， sì hū shì yóu wán kōng de guān niàn 'ér lái。
　　 wǔ、 jiā luó jiū duǒ jiā zhān yán shuō： rèn wéi rén ruò shā shēng， xīn lǐ rú guǒ wú cán kuì， jiēguǒ jiù bù huì duò zài 'è dào。 yóu rú xū kōng， bù shòu bàn diǎn chén shuǐ yī yàng。 rú guǒ yòu cán kuì， jiù rù dì yù， yóu rú dà shuǐ， shèn tòu zī rùn dà dì yī yàng。 yī qiē zhòng shēng de shēng mìng， dōushì zì zài tiān suǒ zào zuò。 suǒ yǐ rén méi yòu zuì fú kě yán， rén lèi de xíng dòng， dōushì jī xiè de， zào jiù zhè gè jī xiè de qiǎo jiàng， biàn shì zì zài tiān。 zhè zhǒng sī xiǎng， sì hū yīn yú gā pài de lǐ lùn 'ér lái， měi kuàng yù xià， yù lái yù piān chā liǎo。
　　 liù、 ní jiān tuó ruò tí zǐ（ ní qián zǐ） shuō： rèn wéi wú bù shī、 wú shàn、 wú fù wú mǔ、 wú jīn shì hòu shì、 wú 'ā luó hàn， wú xiū wú dào。 yī qiē zhòng shēng， jīng bā wàn jié， yú shēng sǐ lún， zì rán dé tuō。 zì zuì wú zuì， xī yì rú shì。 rú sì dà hé（ yìn dù dà hé liú）， suǒ wèi xìn dù、 héng hé、 bó chā、 lì tuó， è rù dà hǎi， wú yòu chā bié。 yī qiē zhòng shēng， yì fù rú shì， dé jiě tuō shí， xī wú chā bié。 zhè zhǒng sī xiǎng wán quán shì piān kōng de lǐ lùn， fó jiào shàn yú shuō kōng， dàn kōng bìng fēi rú wéi wù guān niàn de duàn miè sī xiǎng， yán jiū fó xué， rú guǒ méi yòu chè dǐ nòng qīng chǔ， suǒ shuō zhī kōng， wǎng wǎng jìn yú wài dào de kōng jiàn， zhè yě shì lǚjiànbùxiǎn de shì， háo lí zhī chā， qiān lǐ zhī shī， duì cǐ yīnggāi yòu suǒ jǐng tì。
　　 yòu， jù《 wéi mó jīng zhù》 suǒ chuán： yī、 fù lán nà jiā yè， shuō yī qiē fǎ wú suǒ yòu， rú xū kōng， bù shēng miè。 èr、 mò jiā lí jū shè lí， shuō zhòng shēng zuì gòu， wú yīn wú yuán。 sān、 shān dū yé pí zhī luó， shuō dào bù xū qiú， jīng shēng sǐ jié shù， kǔ jìn zì dé。 rú fù lǚ wán yú gāo shān， lǚ jìn zì zhǐ。 sì、 ā qí duō chì shè qīn pó luó， shuō jīn shēng shòu kǔ， hòu shēn cháng lè。 wǔ、 jiā luó jiū duǒ jiā zhān yán， shuō yì yòu yì wú， suí wèn 'ér dá， qí rén yìng wù qǐ jiàn。 ruò rén wèn yán yòu yé？ jí dāyán yòu。 wèn yán wú yé？ dāyán wú yě。 liù、 ní jiān tuó ruò tí zǐ， shuō zuì fú kǔ lè， jìn yóu qián shì， yào dāng bì cháng， jīn suī hángdào， bù néng zhōng duàn。 cǐ liù shī jìn qǐ xié jiàn， luǒ xíng kǔ xíng， zì chēng yī qiē zhì。
　　 guān yú yìn dù zhé xué sī xiǎng de pài bié， pǔ tōng dū yǐ shù liù dà pài jí wài dào liù shī děng wéi duì xiàng， rú jù fān yì fó jīng de jìzǎi， pài xì fēn fán， hái bù zhǐ cǐ。 tōng cháng chēng shuō yòu jiǔ shí liù zhǒng zhī duō de wài dào jiàn jiě，《 yú gā lùn》 liè jǔ shí liù jì（ shí liù zhǒng zhù guān chéng jiàn de lǐ lùn）、 liù shí 'èr jiàn（ liù shí 'èr zhǒng guān niàn de bù tóng） děng。 tā rú wài dào，《 xiǎo chéng niè pán lùn》 liè wéi 'èr shí zhǒng、《 dà rì jīng · zhù xīn pǐn》 liè wéi sān shí zhǒng。 yòu de shuō shí jiān wéi shēng chéng yǔ zhòu wàn yòu de jī běn， yòu de yǐ kōng jiān huò sì fāng， huò zì rán yǔ zhòu wéi zhù yào de chéng yīn， yáng yáng sǎ sǎ， gè zì chéng yī jiā zhī yán。 rú yào yán jiū shì jiè shàng de zhé xué sī xiǎng yǔ zōng jiào zhé xué， dān yǐ yìn dù lái shuō， yǐ kě hán gài gǔ jīn zhōng wài de gè zhǒng sī cháo， kě yǐ tàn wéi guān zhǐ liǎo。 dàn lì lái yán jiū yìn dù zhé xué， chú liǎo zhù yì tā men gè gè pài xì bù tóng de sī xiǎng hé lǐ lùn wài， dà duō hū lüè liǎo tā mendōu yòu shí yàn qiú zhèng de yī tào fāng fǎ， zhǐ yán xué 'ér bù yán shù， duì yú yìn dù zhé xué， wú yí shì yī zhǒng quē hàn， suǒ yǐ yě bù néng kuī jiàn tā men de quán mào。 zǒng zhī， yìn dù zhé xué， chú liǎo shùn shì pài yī xì shì zhù zhòng xiàn shí de xiǎng lè zhù yì yǐ wài， qí tā gè pài de zōng zhǐ， dà dū qū xiàng chū shì zhù yì， ér qiě dū yǐ yú gā chán sī wéi xiū zhèng de guǐ zé， zhì yú yú gā chán sī fāng fǎ de chā bié， gè pài yòu gè pài de lǐ lùn hé xīn dé， yīn cǐ yòu xíng chéng yìn dù zhé xué xiū zhèng fāng fǎ shàng de dà guān， cǐ shì bù shǔ běn wén fàn wéi， gū qiě cóng lüè。 dàn fó jiào qiú zhēng de fāng fǎ， yě hé chán guān jí yú gā tuō lí bù liǎo guān xì， suǒ yǐ bì xū zài shì xiān yòu yī shuō míng。
　　 jié lùn
　　 yǐ shàng jiǎn jiè yìn dù gù yòu wén huà， dào shì jiā móu ní chuàng lì fó jiào de xiān hòu shí qī wéi zhǐ， duì yú yìn dù zōng jiào hé zhé xué de qíng xíng， dà tǐ yǐ yòu gài lüè de rèn shí， zōng hé lái shuō， kě yǐ dé dào liǎng gè jié lùn：
　　 yī、 yìn dù wén huà： fán shì jù yòu yōu jiǔ lì shǐ de mín zú， tā men suǒ jī lěi de wén huà sī xiǎng， dōubù jiǎn dān。 yìn dù shàng gǔ de xué shù sī xiǎng， wǔ huā bā mén， wú qí bù yòu， kě xī tā men de lì shǐ， guò qù méi yòu jīng guò yī gè dà tǒng yī de shí qī， wén huà sī xiǎng de liú pài， yě jiù páng zá bù qīng liǎo。 yìn dù zōng jiào zhé xué， cóng《 fèi tuó》、《 jìng xíng shū》《 ào yì shū》 de fā zhǎn， yǎn biàn chéng gè pài de zhé xué， yǐ jí yǔ shì jiā móu ní tóng shí bìng cún de liù shī wài dào de xué shuō děng。 zhè bù dàn shì yìn dù shàng gǔ wén huà sī xiǎng de xíng tài， yī zhí dào xiàn zài zài biàn chéng wéi yìn dù jiào， huò gè gè dì fāng zì yóu xìn yǎng de gè zhǒng jiào pài， huò duō huò shǎo， réng rán bǎo liú zhe guò qù chuán tǒng de guān niàn hé xíng shì。 yīn wéi jǐ qiān nián de chuán tǒng， tā yǐ jīng hé rì cháng shēng huó róng hé chéng yī zhěng tǐ。 huàn yán zhī， zhè xiē yě yǐ jīng chéng wéi tā men de mín zú yì shí liǎo。 suǒ yǐ wǒ men ruò bù shēnqiè liǎo jiě yìn dù wén huà， dàn rú fú guāng lüè yǐng， cóng biǎo miàn shàng guān chá yī fān， huò zhǐ yǐ mǒu yī jiǎo dù qù yán jiū yī biàn， jiù rèn wéi yǐ jīng liǎo jiě fó jiào de yuān yuán， nà jiù yòu qún máng mō xiàng， gè zhí yī duān de kě néng liǎo。 ér qiě jiǎ rú wǒ men bù cóng yìn dù gù yòu wén huà zhé xué zhuóshǒu qù liǎo jiě yán jiū， jí shǐ yǐ yī gè fó jiào tú lái jiě shì fó jīng， yòu shí yě hěn róng yì wù rù pó luó mén jiào， huò qí tā gè pài zhé xué sī xiǎng de fàn chóu lǐ qù， hé kuàng jiào wài rén shì de gé mó zhī tán ní！ yīn cǐ zài xù shù fó jiào zhī xiān， xiān xū duì yìn dù wén huà de zōng jiào zhé xué， yòu qióng yuán tàn běn de bì yào， tóng shí yě shǐ yán jiū fó xué zhě， tí gāo yī fēn jǐng jué， miǎn dé chán jiā bù qīng。
　　 èr、 fó jiào de xīng qǐ： cóng rén shēng de lì chǎng lái kàn， rén lèi wén huà de fā zhǎn， hé sī xiǎng de yǎn biàn， yǐ jí chū shì huò rù shì děng wěi dà rén wù de chǎn shēng， hé tā de xué shù sī xiǎng de jiàn lì， bì rán yòu yī qián yīn hòu guǒ de xiàn suǒ kě xún， rèn hé yī gè zōng jiào jiào zhù hé dà zhé xué jiā， yědōu bù néng lì wài。
　　 wǒ men xiān dé liǎo jiě yìn dù gù yòu wén huà de zōng jiào hé zhé xué， yóu cǐ kě yǐ fā xiàn shì jiā móu ní cí bēi jiù shì de dòng jī hé mùdì， tā suǒ chuàng lì de fó jiào， hé chéng xiān qǐ hòu、 jì wǎng kāi lái de jīng shén suǒ zài。 cháng shǐ wǒ men zàn shí lí qì zōng jiào de tè xìng， fàng kāi pái chú yì jǐ de xiōng jīn， jǐn cóng xué shù guān diǎn lì lùn， nà me， shì jiā móu ní zài yìn dù shàng gǔ shǐ shàng， yǔ zhōng guó kǒng zǐ de yòng xīn， bìng wú duō dà de chā yì zhī chù。 zhòng ní jù wáng dào bù zhāng， rén xīn xiàn nì， xié shuō héng xíng， yú shì shān shī shū、 dìng lǐyuè、 zhù《 chūn qiū》， yǐ míng jīng shì zōng zhǐ， cún dào tǒng yǐ xù wén huà jīng shén。 tā hé shì jiā móu ní de chì wài dào、 shuō zhèng fǎ、 cún píng děng、 xíng jiào huà、 zhèng sī wéi、 shēn zhì huì， bǐ cǐ yòng yǐ jiù shì jiù rén de cún xīn hé jīng shén， suī rán shāo yòu chū rù， dàn jù lí bìng bù tài yuǎn。 zhì yú shì jiā móu ní yǔ kǒng zǐ de zhé xué yì lǐ， gāo shēn qiǎn jìn de qū bié， píng xīn 'ér lùn nà shì gè yòu suǒ cháng， dài bù kě qiáng zuò bǐ nǐ liǎo。
　　 shì jiā móu ní suī rán yòu xīn xián xié cún zhèng， shān fán jiù jiǎn， dàn shì fó jiào běn shēn， què wèi néng zài yìn dù běn tǔ cháng jiǔ zhí gēn huò zīzhǎng， jiēguǒ hái kào zhōng guó jiāng tā de quán bù jiào fǎ yǔ xué shuō， yī gài chéng shòu xià lái， bìng jiā yǐ róng huì guàn tōng， jiàn lì qǐ yī gè yào gǔ shuò jīn de zhōng guó fó jiào， shí zài shì yī jiàn bù kě sī yì de shì。 shì jiè shàng jǐ gè wěi dà zōng jiào de jiào shǐ， dà tǐ dōubù lì wài， fán shì chǎn shēng jiào zhù de suǒ zài dì， dāng shí dōushì bù kěn zhēn shì tā de shī yú， bì xū děng dào wài rén chóng jìng， cái huì shì rú gǒng bì， màn màn dì dàoliú huí lái。 gǔ jīn zhōng wài rén men de gòng tóng xīn lǐ， dà gài dōushì guì yuǎn 'ér jiàn jìn， suì gǔ 'ér bó jīn， hǎo mì 'ér 'è xiǎn， jù qīn 'ér 'ài shū， sú huà shuō： “ yuǎn lái de hé shàng hǎo niàn jīng ”， yě xǔ jiù shì zhè gè dào lǐ。 jīn hòu de zhōng guó fó jiào， shì fǒu hái xū děng dài yòu gèng yuǎn de hé shàng lái niàn jīng， nà jiù zú yǐ fā rén shēn shěng liǎo。



   我读累了，想听点音乐或者请来支歌曲！
    
hòuyīzhānghuí >>   
fó jiào yǔ yìn dù gù yòu wén huà de guān xìjiào zhù shì jiā móu ní de shì jìzhōng guó fó jiào de chuán bō
èr shí shì jì de zhōng guó fó jiàoshì jiè gè guó de fó jiàofù lù : chán zōng cóng lín zhì dù yǔ zhōng guó shè huì

pínglún (0)

平等、自由、开放的文学净土 Wonderland of Chinese Literature