| wénjílièbiǎo |
|
|
|
|
 诗经 诗经
《 shī jīng》 fēn wéi《 fēng》、《 yǎ》、《 sòng》 sān bù fēn。《 fēng》 bāo kuò《 zhōu nán》、《 zhào nán》、《 bèi fēng》、《 yōng fēng》、《 wèi fēng》、《 wáng fēng》、《 zhèng fēng》、《 qí fēng》、《 wèi fēng》、《 táng fēng》、《 qín fēng》、《 chén fēng》、《 guì fēng》、《 cáo fēng》、《 bīn fēng》， gòng shí wǔ《 guó fēng》， shī yī bǎi liù shí piān；《 yǎ》 bāo kuò《 dà yǎ》 sān shí yī piān，《 xiǎo yǎ》 qī shí sì piān；《 sòng》 bāo kuò《 zhōu sòng》 sān shí yī piān，《 shāng sòng》 wǔ piān，《 lǔ sòng》 sì piān。
zhè xiē shī piān， jiù qí yuán lái xìng zhì 'ér yán， shì gēqǔ de gē cí。《 mò zǐ · gōng mèng》 shuō：“ sòng shī sān bǎi， xián shī sān bǎi， gē shī sān bǎi， wǔ shī sān bǎi。” yì wèi《 shī》 sān bǎi yú piān， jūn kě sòng yǒng、 yòng yuèqì yǎn zòu、 gē chàng、 bàn wǔ。《 shǐ jì · kǒng zǐ shì jiā》 yòu shuō：“ sān bǎi wǔ piān， kǒng zǐ jiē xián gē zhī， yǐ qiú hé sháo、 wǔ、 yǎ、 sòng zhī yīn。” zhè xiē shuō fǎ suī huò shàng kě tàn jiū， dàn《 shī jīng》 zài gǔ dài yǔ yīn lè hé wǔ dǎo guān xì mìqiè， shì wú yí de。《 fēng》、《 yǎ》、《 sòng》 sān bù fēn de huàfēn， jiù shì yǐ jù yīnyuè de bù tóng。《 fēng》 shì xiāng duì yú“ wáng jī” héng héng zhōu wáng cháo zhí jiē tǒng zhì dì qū héng héng 'ér yán de、 dài yòu dì fāng sè cǎi de yīnyuè， shí wǔ《 guó fēng》 jiù shì shí wǔ gè dì fāng de tǔ fēng gē yáo。 qí dì yù， chú《 zhōu nán》、《 zhào nán》 chǎn shēng yú jiāng、 hàn、 rǔ shuǐ yī dài wài， jūn chǎn shēng yú cóng shǎn xī dào shān dōng de huáng hé liú yù。 yǎ shì“ wáng jī” zhī lè， zhè gè dì qū zhōu rén chēng zhī wéi“ xià”，“ yǎ” hé“ xià” gǔ dài tōng yòng。 yǎ yòu yòu“ zhèng” de yì sī， dāng shí bǎ wáng jī zhī lè kàn zuò shì zhèng shēng héng héng diǎn fàn de yīnyuè。《 dà yǎ》、《 xiǎo yǎ》 zhī fēn， zhòng shuō bù tóng， dà yuē qí yīnyuè tè diǎn hèyìng yòng chǎng hé dōuyòu xiē qū bié。《 sòng》 shì zhuān mén yòng yú zōng miào jì sì de yīnyuè。《 máo shī xù》 shuō：“ sòng zhě měi shèng dé zhī xíng róng， yǐ qí chéng gōng gào yú shén míng zhě yě。” zhè shì sòng de hán yì hé yòng tú。 wáng guó wéi shuō：“ sòng zhī shēng jiào fēng、 yǎ wéi huǎn。”（《 shuō zhōu sòng》） zhè shì qí yīnyuè de tè diǎn。
《 shī jīng》 de zuò zhě chéngfèn hěn fù zá， chǎn shēng de dì yù yě hěn guǎng。 chú liǎo zhōu wáng cháo yuèguān zhì zuò de yuègē， gōng qīng、 liè shì jìn xiàn de yuègē， hái yòu xǔ duō yuán lái liú chuán yú mín jiān de gē yáo。 zhè xiē mín jiān gē yáo shì rú hé jí zhōng dào cháo tíng lái de， zé yòu bù tóng shuō fǎ。 hàn dài mǒu xiē xué zhě rèn wéi， zhōu wáng cháo pài yòu zhuān mén de cǎi shī rén， dào mín jiān sōu jí gē yáo， yǐ liǎo jiě zhèng zhì hé fēng sú de shèng shuāi lì bì； yòu yòu yī zhǒng shuō fǎ： zhè xiē mín gē shì yóu gè guóyuè shī sōu jí de。 yuèshī shì zhǎng guǎn yīnyuè de guān yuán hé zhuān jiā， tā men yǐ chàng shī zuòqǔ wéi zhí yè， sōu jí gē yáo shì wéi liǎo fēng fù tā men de chàng cí hé lè diào。 zhū hóu zhī lè xiàn gěi tiān zǐ， zhè xiē mín jiān gē yáo biàn huì jí dào cháo tíng lǐ liǎo。 zhè xiē shuō fǎ， dōuyòu yī dìng dào lǐ。
gè gè shí dài cóng gè gè dì qū sōu jí lái de yuègē， yī bān rèn wéi shì bǎo cún zài zhōu wáng shì de yuèguān héng héng tài shī nà lǐ de。 tā men xiǎn rán duì nà xiē miàn mào hù yì de zuò pǐn jìn xíng guò jiā gōng zhěng lǐ， yòu suǒ táo tài， yòu suǒ xiū gǎi。 suǒ yǐ xiàn cún de《 shī jīng》， yǔ yán xíng shì jī běn shàng dōushì sì yán tǐ， yùn bù xì tǒng hé yòng yùn guī lǜ dà tǐ yī zhì， ér qiě yòu xiē tào jù chū xiàn zài yì shí yì dì de zuò pǐn zhōng（ rú“ bǐ qí zhī zǐ”、“ wáng shì mí gǔ” děng）。 gǔ dài jiāo tōng bù biàn， yǔ yán hù yì， gè shí dài、 gè dì qū de gē yáo， cháng fēi jīng guò jiā gōng zhěng lǐ， bù kě néng chū xiàn shàng shù qíng kuàng。 kě yǐ rèn wéi， yóu guān fāng zhì zuò yuègē， bìng sōu jí hé zhěng lǐ mín jiān yuègē， shì zhōu wáng cháo de wén huà shì yè zhī yī， zài《 shī jīng》 shí dài shì bù duàn jìn xíng zhe de。
《 shǐ jì · kǒng zǐ shì jiā》 shuō， shī yuán lái yòu sān qiān duō piān， jīng guò kǒng zǐ de shān xuǎn， chéng wéi hòu shì suǒ jiàn de sān bǎi yú piān de dìng běn。 zhè yī jìzǎi zāo dào pǔ biàn de huái yí。 yī zé xiān qín wén xiàn suǒ yǐn yòng de shī jù， dà tǐ dōuzài xiàn cún《 shī jīng》 de fàn wéi nèi， zhè yǐ wài de suǒ wèi“ yì shī”， shù liàng jí shǎo， rú guǒ kǒng zǐ yǐ qián hái yòu sān qiān duō shǒu shī， zhào lǐ bù huì chū xiàn zhè yàng de qíng kuàng； zài zé zài《 lùn yǔ》 zhōng， kǒng zǐ yǐ jīng fǎn fù tí dào“《 shī》 sān bǎi”（《 wéi zhèng》、《 zǐ lù） děng piān）， zhèng míng kǒng zǐ suǒ jiàn dào de《 shī》， yǐ jīng shì sān bǎi yú piān de běn zǐ， tóng xiàn zài jiàn dào de yàng zǐ chàbù duō。 yào zhī，《 shī jīng》 de biān dìng， dāng zài kǒng zǐ chū shēng yǐ qián， yuē gōng yuán qián liù shì jì zuǒ yòu。 zhǐ shì kǒng zǐ què shí yě duì《 shī jīng》 xià guò hěn dà gōng fū。《 lùn yǔ》 jì kǒng zǐ shuō：“ wú zì wèi fǎn lǔ， rán hòu yuèzhèng， yǎ sòng gè dé qí suǒ。” qián miàn yǐn《 shǐ jì》 de wén zì， yě shuō liǎo tóng yàng de yì sī。 zhè biǎo míng， zài kǒng zǐ de shí dài，《 shī jīng》 de yīnyuè yǐ fā shēng sàn shī cuò luàn de xiàn xiàng， kǒng zǐ duì cǐ zuò liǎo gǎi dìng gōng zuò， shǐ zhī hé yú gǔ lè de yuán zhuàng。 tā hái yòng《 shī jīng》 jiào yù xué shēng， jīng cháng tóng tā men tǎo lùn guān yú《 shī jīng》 de wèn tí， bìng jiā yǐ yǎn zòu gē wǔ（ jiàn《 lùn yǔ》 hé《 mò zǐ · fēi rú》）。 zhè xiē， duì《 shī jīng》 de liú chuán dū qǐ liǎo zhòng yào zuò yòng。
《 shī jīng》 zhōng de yuègē， yuán lái de zhù yào yòng tú， yī shì zuò wéi gè zhǒng diǎn lǐ yí de yī bù fēn， èr shì yú lè， sān shì biǎo dá duì yú shè huì hé zhèng zhì wèn tí de kàn fǎ。 dàn dào hòu lái，《 shī jīng》 chéng liǎo guì zú jiào yù zhōng pǔ biàn shǐ yòng de wén huà jiào cái， xué xí《 shī jīng》 chéng liǎo guì zú rén shì bì xū de wén huà sù yǎng。 zhè zhǒng jiào yù yī fāng miàn jù yòu měi huà yǔ yán de zuò yòng， tè bié zài wài jiāo chǎng hé， cháng cháng xū yào zhāi yǐn《 shī jīng》 zhōng de shī jù， qū zhé dì biǎo dá zì jǐ de yì sī。 zhè jiào“ fù《 shī》 yán zhì”， qí jù tǐ qíng kuàng zài《 zuǒzhuàn》 zhōng duō yòu jìzǎi。《 lùn yǔ》 jì kǒng zǐ de huà shuō：“ bù xué《 shī》， wú yǐ yán。”“ sòng《 shī》 sān bǎi， shòu zhī yǐ zhèng， bù dá； shǐ yú sì fāng， bù néng zhuān duì， suī duō yì xī yǐ wéi？” kě yǐ kàn chū xué xí《 shī jīng》 duì yú shàng céng rén shì yǐ jí zhǔn bèi jìn rù shàng céng shè huì de rén shì， jù yòu hé děng zhòng yào de yì yì。 lìng yī fāng miàn，《 shī jīng》 de jiào yù yě jù yòu zhèng zhì、 dào dé yì yì。《 lǐ jì · jīng jiě》 yǐn yòng kǒng zǐ de huà shuō， jīng guò“ shī jiào”， kě yǐ dǎo zhì rén“ wēn róu dūn hòu”。《 lùn yǔ》 jìzǎi kǒng zǐ de huà， yě shuō xué liǎo《 shī》 kě yǐ“ yuǎn zhī shì jūn， ěr zhī shì fù”， jí xué dào shì fèng jūn zhù hé zhǎngbèi de dào lǐ。 àn zhào kǒng zǐ de yì jiàn（ lǐ yìng yě shì dāng shí shè huì shàng céng yī bān rén de yì jiàn），“《 shī》 sān bǎi， yī yán yǐ bì zhī， yuē： sī wú xié”。 yì sī jiù shì，《 shī jīng》 zhōng de zuò pǐn， quán bù（ huò zhì shǎo zài zǒng tǐ shàng） shì fú hé yú dāng shí shè huì gōng rèn dào dé yuán zé de。 fǒu zé bù kě néng yòng yǐ“ jiào huà”。
zhè lǐ yòu liǎng diǎn zhí dé zhù yì： dì yī， jiù kǒng zǐ suǒ lùn lái tuī cè dāng shí rén duì《 shī jīng》 de kàn fǎ， tā men suǒ dìng de“ wú xié” de fàn wéi hái shì xiāng dāng kuān guǎng de。 xǔ duō chì zé tǒng zhì hēi 'àn、 biǎo xiàn nán nǚ 'ài qíng de shī gē， zhǐ yào bù chāo chū yī dìng xiàn dù， réng kě rèn wéi shì“ wú xié” jí zhèng dāng de gǎn qíng liú lù。 dì 'èr， jìn guǎn rú cǐ，《 shī jīng》 bì jìng bù shì yī bù dān chún de shī jí， tā jì shì zhōu wáng cháo de yī xiàng wén huà jī lěi， yòu shì guì zú rì cháng sòng xí de duì xiàng。 suǒ yǐ， suī rán qí zhōng shōu lù liǎo bù shǎo mín jiàngē yáo， dàn kǒng pà bù kě néng bāo hán zhèng miàn dì、 zhí jiē dì yǔ shè huì gōng rèn de zhèng zhì yǔ dào dé yuán zé xiāng chōng tū de nèi róng。
qín dài céng jīng fén huǐ bāo kuò《 shī jīng》 zài nèi de suǒ yòu rú jiā diǎn jí。 dàn yóu yú《 shī jīng》 shì yì yú jì sòng de、 shì rén pǔ biàn shú xī de shū， suǒ yǐ dào hàn dài yòu dé dào liú chuán。 hàn chū chuán shòu《 shī jīng》 xué de gòng yòu sì jiā， yě jiù shì sì gè xué pài： qí zhī yuán gù shēng， lǔ zhī shēn péi， yàn zhī hán yīng， zhào zhī máo hēng、 máo cháng， jiǎn chēng qí shī、 lǔ shī、 hán shī、 máo shī（ qián 'èr zhě qǔ guó míng， hòu 'èr zhě qǔ xìng shì）。 qí、 lǔ、 hán sān jiā shǔ jīn wén jīng xué， shì guān fāng chéng rèn de xué pài， máo shī shǔ gǔ wén jīng xué， shì mín jiān xué pài。 dàn dào liǎo dōng hàn yǐ hòu， máo shī fǎn 'ér rì jiàn xīng shèng， bìng wéi guān fāng suǒ chéng rèn； qián sān jiā zé zhú jiàn shuāi luò， dào nán sòng， jiù wán quán shī chuán liǎo。 jīn tiān wǒ men kàn dào de《 shī jīng》， jiù shì máo shī yī pài de chuán běn。
[《 shī jīng》 de nèi róng ]
《 shī jīng》 zhōng de shī gē， kě yǐ què dìng jù tǐ xiě zuò nián dài de bù duō。 dà zhì dì shuō，《 sòng》 hé《 yǎ》 chǎn
shēng nián dài jiào zǎo， jī běn shàng dōuzài xī zhōu shí qī；《 guó fēng》 chú《 bīn fēng》 jí“ èr nán” de yī bù fènwài， dū chǎn
shēng yú chūn qiū qián qī hé zhōng qī。
jiù shī gē de xìng zhì lái shuō，《 yǎ》、《 sòng》 jī běn shàng shì wéi tè dìng de mùdì 'ér xiě zuò、 zài tè dìng chǎng hé zhōng
shǐ yòng de yuègē，《 guó fēng》 dà duō shì mín gē。 zhǐ shì《 xiǎo yǎ》 de yī bù fēn， yǔ《 guó fēng》 lèi sì。 dàn bì xū
zhǐ chū： wǒ men zài zhè lǐ shuō de“ mín gē”， zhǐ shì yī zhǒng fàn zhǐ； qí tè diǎn qià yǔ shàng shù《 yǎ》、《 sòng》 de tè
diǎn xiāng fǎn， shì yóu wú míng zuò zhě chuàng zuò、 zài shè huì zhōng liú chuán de pǔ tōng shū qíng gēqǔ。 dà duō shù mín gē zuò zhě de shēn fèn bù
yì tàn jiū qīng chǔ。 jiǎ rú yǐ shī zhōng zì shù zhě de shēn fèn zuò wéi zuò zhě de shēn fèn， zé jì bāo kuò láo dòng zhě、 shì bīng， yě bāo
kuò xiāng dāng yī bù fēn shǔ yú“ shì” hé“ jūn zǐ” jiē céng de rén wù。“ shì” zài dāng shí shǔ yú guì zú zuì dī de yī jí，
“ jūn zǐ” zé shì duì guì zú de fàn chēng。 cǐ wài réng yòu xǔ duō wú fǎ què dìng shēn fèn de rén wù。 suǒ yǐ zhǐ néng dà zhì dì shuō，
zhè zhǒng mín gē shì shè huì xìng de qún zhòng xìng de zuò pǐn。
yóu yú shī gē de xìng zhì bù tóng， qí miáo shù de nèi róng yě xiāng yìng yòu suǒ bù tóng。 xià miàn， wǒ men fēn bié xuǎn zé ruò gān zhòng
yào de lèi xíng jiā yǐ jiè shào。
《 sòng》 shī zhù yào shì《 zhōu sòng》， zhè shì zhōu wáng shì de zōng miào jì sì shī， chǎn shēng yú xī zhōu chū qī。 chú liǎo dān chún
gē sòng zǔ xiān gōng dé 'ér wài， hái yòu yī bù fēn yú chūn xià zhī jì xiàng shén qí qiú fēng nián huò qiū dōng zhī jì chóu xiè shén de yuègē， fǎn
yìng liǎo zhōu mín zú yǐ nóng yè lì guó de shè huì tè zhēng hé xī zhōu chū qī nóng yè shēng chǎn de qíng kuàng。 rú《 fēng nián》 zhōng chàng dào：
fēng nián duō shǔ duō tú， yì yòu gāo lǐn， wàn yì jí zǐ。 wéi jiǔ wéi lǐ， zhēng bì zǔ bǐ， yǐ qià bǎi lǐ， jiàng fú kǒng jiē。
zài fēng shōu de rì zǐ lǐ， rén men xīng gāo cǎi liè 'ér yòu lóng shèng dì jì sì xiān rén， xī wàng tā men cì gěi gèng duō de fú fēn。
ér《 ài xī》 zé miáo huì liǎo dà guī mó gēng zuò de qíng xíng：
ài xī chéng wáng， jì zhāo jiǎ 'ěr， shuài shí nóng fū， bō jué bǎi gǔ。 jùn fā 'ěr sī， zhōng sān shí lǐ。 yì fú 'ěr gēng， shí
qiān wéi 'ǒu。
zài guǎng kuò de tián yě shàng， shù wàn míng nóng fū tóng shí láo dòng， zhè shì hé děng zhuàng guān de chǎng miàn！ tóng shí wǒ men yě huì xiǎng dào：
zài zhè zhǒng qiáng dà yòu lì de jí tǐ huó dòng zhōng， gè rén de cún zài jià zhí shì hěn róng yì bèi hū shì、 bèi mǒ shā de。 zhè shì zài nà
yī tè dìng de lì shǐ jiē duàn hé jīng jì tiáo jiàn xià bì xū fù chū de dài jià。
《 dà yǎ》 zhōng de《 shēng mín》、《 gōng liú》、《 mián》、《 huáng yǐ》、《 dà míng》 wǔ piān shì yī zǔ zhōu mín
zú de shǐ shī， jì shù liǎo cóng zhōu mín zú de shǐ zǔ hòu jì dào zhōu wáng cháo de chuàng lì zhě wǔ wáng miè shāng de lì shǐ。 qí chǎn shēng de nián
dài dà zhì yě zài xī zhōu chū qī。《 shēng mín》 xù shù hòu jì de mǔ qīn jiāng yuán dǎo shén qiú zǐ， hòu lái tà liǎo shén de jiǎo yìn 'ér huái
yùn， shēng xià liǎo hòu jì， bù gǎn yǎng yù， bǎ tā diū qì， hòu jì què lì nán 'ér bù sǐ：“ dàn zhì zhī 'ài xiàng， niú yáng féi zì
zhī。 dàn zhì zhī píng lín， huì fá píng lín。 dàn zhì zhī hán bīng， niǎo fù yì zhī。 niǎo nǎi qù yǐ， hòu jì gū yǐ。 shí qín shí xū，
jué shēng zài lù。” zhè duàn miáo xiě， biǎo xiàn liǎo hòu jì de shén huà sè cǎi。 hòu jì zhǎngdà yǐ hòu， fā míng liǎo nóng yè， suǒ zhǒng de
zhuāng jià dū fēi cháng mào shèng。 hòu lái tā zài yòu tái（ jīn shǎn xī wǔ gōng xī nán） chéng jiā lì yè， jiàn lì liǎo zhōu mín zú de jī chǔ，
ér tā zì jǐ jiù chéng liǎo zhōu mín zú de shǐ zǔ hé nóng yè zhī shén。 zhè shǒu dài yòu shén huà hé chuán shuō sè cǎi de shī gē， fǎn yìng liǎo zhōu
mín zú de fā shēng guān niàn hé lì shǐ guān niàn， yǐ jí yǐ nóng yè lì guó de shè huì tè zhēng。《 gōng liú》 xù shù hòu jì de céng sūn gōng
liú shuài lǐng bù zú cóng yòu tái qiān xǐ dào bīn（ jīn shǎn xī xún yì xiàn、 bīn xiàn yī dài）， zài bīn kāipì tǔ dì， jiàn wū dìng jū de
lì shǐ。 qí zhōng xiě zhōu rén zài gōng liú dài lǐng xià gāng dào bīn dì zhù xià shí de qíng jǐng shì：“ jīng shī zhī yě， yú shí chù chù， yú
shí lú lǚ， yú shí yán yán， yú shí yǔ yǔ”。 yī pài huān gē xiào yǔ de jǐng xiàng， hěn shì chuán shén。 hé《 shēng mín》 xiāng bǐ，
gōng liú shēn shàng yǐ jīng méi yòu liǎo shén huà sè cǎi， ér wán quán shì yī gè lì shǐ rén wù。《 mián》 xù shù liǎo gōng liú de shí shì sūn，
zhōu wén wáng de zǔ fù gǔ gōng dàn fù cóng bīn qiān xǐ dào qí xià（ jīn shǎn xī qí shān） zhí dào wén wáng shòu mìng wéi zhǐ de lì shǐ， qí zhōng
xiě gǔ gōng dàn fù cóng bīn qiān xǐ dào qí xià， tóng jiāng nǚ jié hūn， zài qí xià zhù shì dìng jū， cóng shì nóng yè shēng chǎn， dà xiū zōng miào
gōng shì， wěi rèn guān lì， rán hòu jiàn lì guó jiā， xiāo miè yí rén， zuì hòu shì wén wáng shòu mìng。 xù shì tiáo lǐ fēn míng， jié gòu yán
jǐn， dá dào liǎo xiāng dāng gāo de shuǐ píng。 qí zhōng xiě jiàn zhù chǎng miàn shí， yòng liǎo xǔ duō xiàng shēng cí， hěn yòu qì fēn：“ jū zhī réng
réng， dù zhī hōng hōng， zhù zhī dēng dēng， xuē lǚ féng féng， bǎi dǔ jiē xīng， gāo gǔ fú shèng。” nà shèng tǔ、 dǎo tǔ、 dǎo tǔ、
xuē tǔ de shēng yīn， bǎ jù dà de gǔ shēng dū yǎn gài zhù liǎo。 yǐ shàng sān shǒu shǐ shī， xù shù liǎo zhōu wén wáng chū xiàn yǐ qián de zhōu mín
zú de lì shǐ， dà gài shì xī zhōu chū nián wáng cháo de shǐ guān héyuè shī lì yòng mín jiān chuán shuō xiě chéng de。 cǐ wài，《 huáng yǐ》 cóng
tài wáng、 tài bó、 wáng jì xù shù dào wén wáng de fá mì fá chóng，《 dà míng》 cóng wén wáng chū shēng xù shù dào wǔ wáng fá zhòu， dū jì
zài liǎo zhōu mín zú de kāi guó lì shǐ， dà dǐ yě shì chū yú shǐ guān héyuè shī shǒu bǐ。 chú liǎo xī zhōu qián qī de《 dà yǎ》 zhōng de
zhè xiē shǐ shī zhī wài， zài xī zhōu hòu qī de《 xiǎo yǎ》 zhōng yě yòu yī xiē shǐ shī xìng de xù shì shī， rú《 chū chē》 jì zhōu xuān
wáng shí nán zhòng de zhēng fá xiǎn yǔn，《 cháng wǔ》 xiě zhōu xuān wáng qīn zhēng xú yí，《 cǎi qǐ》、《 liù yuè》 jì zhōu xuān wáng shí tóng
mán jīng hé xiǎn yǔn de zhàn zhēng děng děng。 rú guǒ bǎ zhè xiē shī piān yòu cì xù dì pái liè qǐ lái， nà mò， xī zhōu yǐ qián jí xī zhōu shí
qī de lì shǐ jiù kě yǐ lǐ chū yī tiáo xiàn suǒ lái liǎo。 zhè xiē shǐ shī zuò wéi xù shì zhī zuò， qí cháng chù zài yú jiǎn míng 'ér yòu tiáo lǐ。
dàn yóu yú qí xiě zuò mùdì zhù yào zài yú jì shù shǐ shí（ bāo kuò bèi dāng zuò shǐ shí de chuán shuō） hé sòng yáng zǔ xiān， gù yú gù shì
qíng jié、 rén wù xíng xiàng bù shèn zhòng shì。 ér qiě zài《 shī jīng》 lǐ miàn， xù shì shī bìng bù duō， zhù yào jiù shì yǐ shàng zhè xiē。
kě jiàn cóng《 shī jīng》 qǐ， jiù xiǎn shì chū zhōng guó shī gē bù tài zhòng shì xù shì shī de qīng xiàng。
xī zhōu hòu qī zhì píng wáng dōng qiān zhī jì， yóu yú róng zú de qīn rǎo， zhū hóu de jiān bìng， tǒng zhì zhì xù de pò huài， xíng chéng
shè huì de jù liè dòng dàng。《 dà yǎ》、《 xiǎo yǎ》 zhōng chǎn shēng yú zhè yī shí qī de shī， yòu hěn duō pī píng zhèng zhì de zuò pǐn，
jūn chū yú shì dà fū zhī shǒu。 zhè dà gài jiù shì gǔ jí zhōng suǒ shuō de“ gōng qīng zhì yú liè shì xiàn shī”（《 guó yǔ · zhōu
yǔ》）。
zài zhè yī lèi shī zhōng， yòu xiē zuò zhě duì tǒng zhì jiē céng nèi bù zhì xù de hùn luàn hé bù gōng zhèng xiàn xiàng tí chū liǎo zhǐ zé。 rú
《 zhān 'áng》 zhōng shuō：“ rén yòu tǔ tián， nǚ fǎn yòu zhī； rén yòu mín rén， nǚ fù duó zhī。 cǐ yí wú zuì， nǚ fǎn shōu zhī。
bǐ yí yòu zuì、 nǚ fù yuè zhī。”《 běi shān》 zhōng shuō：“ huò yàn yàn jū xī， huò jìn cuì shì guó； huò xī yǎn zài chuáng， huò
bù yǐ yú xíng； huò bù zhī jiào hào， huò cǎn cǎn qú láo； huò xī chí yǎn yǎng， huò wáng shì yàng zhǎng； huò zhàn lè yǐn jiǔ， huò cǎn cǎn
wèi jiù； huò chū rù fēng yì， huò mí shì bùwèi。” cóng zhè lǐ wǒ men kàn dào dāng shí shè huì guān xì zhèng zài fā shēng jī liè biàn huà，
yòu rén shēng fú， yòu rén chén jiàng； yòu rén wéi“ wáng shì” xīn kǔ láo lù 'ér wú suǒ dé， yòu rén wú suǒ shì shì què 'ān xiǎng zūn róng。
ér shī rén zé shì zhàn zài jiù yòu de“ gōng zhèng” lì chǎng shàng， xī wàng jiū zhèng zhè yī zhǒng bù kě bì miǎn de hùn luàn。
gèng duō de zhèng zhì pī píng shī， biǎo dá liǎo zuò zhě duì jiān wēi shí shì de jí duān yōu lǜ， duì tā men zì shēn suǒ shǔ de tǒng zhì jí
tuán， bāo kuò zuì gāo tǒng zhì zhě qiáng liè bù mǎn。 rú《 shí yuè zhī jiāo》， jù《 máo shī xù》， shì“ dà fū cì yōu wáng” zhī
zuò。 shī rén cóng tiān shí bù zhèng zhè yī dāng shí rén rèn wéi shí fēn yán zhòng de zāi yì chū fā， duì tǒng zhì zhě tí chū yán zhòng jǐng gào。 qí
zhōng xiě dào：
yè yè zhèn diàn， bù níng bù lìng。 bǎi chuān fèi téng， shān zhǒng shēn bēng。 gāo 'àn wéi gǔ， shēn gǔ wéi líng。 āi jīn zhī rén， hú
cǎn mò chéng！
zhè shì yī fú dà dòng dàng、 dà huò nán jí jiāng fā shēng de jǐng xiàng。 lìng shī rén tòng kǔ de shì， dāng shí de rén jìng rán dōubù qù
zǔ zhǐ， yǐ rán zuì shēng mèng sǐ dì yōu xián guò huó。 dàn tóng shí， zuò zhě bìng bù gǎn zì háo wú wèi dì tóng tā suǒ shǔ de jí tuán gōng rán
duì kàng， ér shì xiǎo xīn yì yì， duì zì jǐ de chǔjìng chōng mǎn kǒng jù， shēng pà bù néng jiàn róng yú zhòng rén：
mǐn miǎn cóng shì， bù gǎn gào láo。 wú zuì wú gū， chán kǒu 'áo 'áo。
zhè bìng fēi dān dú de lì zǐ。 yòu rú《 zhēngyuè》， zuò zhě tóng yàng duì cháo zhèng shí fēn bù mǎn。“ jīn cí zhī zhèng， hú rán
lì yǐ！” qí yì rú zhèng xuán shuō：“ jīn cǐ zhī jūn chén， hé yī rán wéi 'è rú shì！” dàn tóng shí tā yòu jí wéi hài pà：
“ wèi tiān gài gāo， bù gǎn bù jú； wèi dì gài hòu， bù gǎn bù jí。” yòu rú《 yǔ wú zhèng》， zuò zhě duì“ róng chéng bù tuì，
jī chéng bùsuí”，“ zhōu zōng jì miè， mí suǒ zhǐ lì” de wēi jí jú miàn yōu xīn rú fén， duì“ sān shì dà fū， mò kěn sù yè；
bāng jūn zhū hóu， mò kěn zhāoxī” de tài dù shí fēn yuàn fèn， dàn tóng shí yòu wèi jù dì shuō：“ wéi yuē yú shì， kǒng jí qiě dài。
yún bù kě shǐ， dé zuì yú tiān zǐ； yì yún kě shǐ， yuàn jí péng yǒu。” jì pà dé zuì tiān zǐ， yòu pà jié yuàn yú péng yǒu，
“ shì” jiù shì zhè yàng wēi xiǎn hé jiān nán！
zhī suǒ yǐ rú cǐ， shì yīn wéi shī rén men jìn liàng yào bì miǎn tóng tā men suǒ shǔ de jí tuán de zhí jiē chōng tū， huò zhě shuō， tā
men zǒng shì gǎn shòu dào jí tuán lì liàng de wēi pò。 kàn qǐ lái， shī rén men qiáng liè dì biǎo shì duì yú guó jiā mìng yùn hé mín zhòng shēng huó de
guān xīn， ér pī píng qí tā rén quē fá zhè zhǒng guān xīn， zhè shì yī zhǒng máo dùn； dàn lìng yī fāng miàn， zhè zhǒng guān xīn， běn zhì shàng yě
jiù shì guān xīn tǒng zhì zhì xù de 'ān dìng， shì zhěng gè tǒng zhì jí tuán gōng rèn（ bù guǎn néng fǒu zuò dào） de zhèng què lì chǎng、 dào dé yuán
zé。 tā men suǒ pī píng de， zhèng shì duì zhè zhǒng lì chǎng hé yuán zé de bèi lí。 dāng tā men fā xiàn（ huò rèn wéi） dà duō shù réndōu
yǐ bèi lí liǎo zhè zhǒng lì chǎng hé yuán zé shí， biàn jì gǎn dào mí wǎng hé bēi fèn， yòu gǎn dào kǒng jù， ér jué bù gǎn zhāng yáng chún shǔ gè
rén de tài dù， shǐ zì jǐ chǔyú tóng jí tuán duì kàng nǎi zhì jué liè de dì wèi。
yǐ shàng suǒ jǔ de lì zǐ yǐ jí dà、 xiǎo《 yǎ》 zhōng qí tā tóng lèi shī gē， kě yǐ shuō kāi chuàng liǎo zhōng guó zhèng zhì shī de chuán
tǒng。 shī zhōng suǒ biǎo xiàn de yōu guó yōu mín de qíng xù， yǐ jí zǒng shì shǒu xiān yào zhàn lì zài“ zhèng què” de yě jiù shì shè huì gōng rèn
de dào dé lì chǎng shàng cái néng jìn xíng pī píng 'ér bì miǎn zhāng yáng gè rén de tài dù， duì hòu dài de zhèng zhì shī chǎn shēng liǎo shēn kè de yǐng xiǎng。
《 guó fēng》 zhōng de mín jiān gē yáo（ bāo kuò《 xiǎo yǎ》 zhōng yī bù fēn lèi sì zuò pǐn）， suǒ fǎn yìng de shēng huó nèi róng bǐ
chún cuì chū yú shè huì shàng céng de《 yǎ》、《 sòng》 guǎng kuò dé duō， shēng huó qì xī yě gèng wéi nóng hòu。
shí wǔ《 guó fēng》， yǐ《 bīn fēng》 de nián dài zuì zǎo。 qí zhōng《 qī yuè》 yī piān， shì jí gǔ lǎo de nóng shì shī，
yī bān yǐ wéi chǎn shēng yú xī zhōu chū。 yǔ《 zhōu sòng》 zhōng de nóng shì shī bù tóng， tā yǐ xiāng dāng cháng de piān fú， xù shù nóng fū yī
nián sì jì de láo dòng shēng huó， bìng jìzǎi liǎo dāng shí de nóng yè zhī shí hé shēng chǎn jīng yàn， xiàng shì jì nóng lì de gē yáo。 shī de zuò
zhě， xiàng shì yī gè nú lì guǎn lǐ rén， huò zhě rú yī xiē xué zhě suǒ shuō， tā shì yī gè nú lì jiā tíng de jiāzhǎng， shuài lǐng yī qún
nóng fū hé zì jǐ de qī zǐ 'ér nǚ wéi“ gōng” hé“ gōng zǐ” gōng zuò。 bù jū nǎ yī zhǒng， qí běn rén de shēn fèn， yě shǔ yú
nú lì， zhǐ shì dì wèi shāo gāo xiē。 suǒ yǐ shī zhōng jì jiē tàn nóng fū de xīn láo， yòu jiāng cǐ zuò wéi nóng fū yìng jìn de yì wù， bìng
wéi“ gōng” hé“ gōng zǐ” rè qíng zhù sòng。 shī de jià zhí， zài yú xiāng dāng zhōng shí 'ér xì zhì dì miáo huì liǎo cóng shì zú gōng shè zhuǎn
huà lái de shì zú nú lì zhì de shè huì qíng zhuàng。
wǒ men cóng shī zhōng kàn dào， nóng fū men jì yào zài tián zhōng gēng zuò shōu huò， yòu yào zhǒng sāng yǎng cán， fǎng má zhì sī， nǎi zhì liàn
xí wǔ gōng， dǎ liè bǔ shòu； nóng xián shí hái dé dào chéng bǎo lǐ qù xiū lǐ fáng wū， jiù shì zài hán dōng lǐ yě bù dé xián， yào záo qǔ
bīng kuài cáng rù dì jiào， gōng“ gōng” jí“ gōng zǐ” men xià rì lǐ xiǎng yòng； yī nián dào tóu， zhōu 'ér fù shǐ。 tā men chī de shì
shénme？“ liù yuè shí yù jí yù， qī yuè xiǎng kuí jí shū， bā yuè bō zǎo”；“ qī yuè shí guā， bā yuè duàn hú， jiǔ yuè shū
jū”。 héng héng dà dǐ shì kǔ cài、 yě guǒ、 hú lú、 má zǐ zhè yī lèi dōng xī。 yī qiē hǎo wù shì， quán guī zhù rén suǒ yòu。
“ yán sī qí zòng， xiàn jiān yú gōng”， dǎ lái de yě zhū， dà de guī“ gōng”， xiǎo de cái guī zì jǐ；“ wǒ zhū kǒng yáng，
wéi gōng zǐ cháng”， zhì rǎn chéng zhū hóng sè piào liàng de yī liào， shì gěi“ gōng zǐ” zuò yī shān； chǔnǚ yě guī“ gōng zǐ”：
“ chūn rì chí chí， cǎi fán qí qí。 nǚ xīn shāng bēi， dài jí gōng zǐ tóng guī！” zhǐ yòu zài xīn nián shí jié，“ gōng” huì ràng rén
zǎi liǎo nèn yáng， bǎ nóng fū men zhào qù。 yú shì zhòng rén“ jī bǐ gōng táng， chēng bǐ sì gōng， wàn shòu wú jiāng！”“ gōng” hé
“ gōng zǐ” bù dàn xiǎng shòu liǎo nóng fū men de láo dòng chéng guǒ， hái qū shǐ tā men wéi zì jǐ gāo hū wàn suì。
zhè shǒu shī bù jǐn zài shè huì xué、 lì shǐ xué、 nóng yè xué fāng miàn shì jí kě guì de zī liào， cóng wén xué shǐ lái shuō， yě shì
hòu dài tián jiā shī de làn shāng。
《 guó fēng》 zhōng yě yòu xiāng dāng yī bù fēn zhèng zhì pī píng hé dào dé pī píng de shī。 zhè xiē shī yòu xiē shì zhēn duì tè dìng de rén
wù shì jiàn de， yòu de zé dài yòu pǔ biàn yì yì。 zǒng tǐ shàng shuō， zhè xiē shī jiào duō fǎn yìng liǎo shè huì zhōng xià céng mín zhòng duì shàng céng
tǒng zhì zhě de bù mǎn。 rú zhù míng de《 fá tán》：
kǎn kǎn fá tán xī， zhì zhī hé zhī gān xī。 hé shuǐ qīng qiě lián yī。
bù jià bù sè， hú qǔ hé sān bǎi chán xī？ bù shòu bù liè， hú zhān 'ěr tíng yòu xuán huán xī？ bǐ jūn zǐ xī， bù sù cān xī！
zhè shǒu shī， yǐ qián hěn duō réndōu jiě shì wéi láo dòng zhě duì bō xuē zhě bù láo 'ér huò、 zuò xiǎng qí chéng de zé wèn， zhè kǒng pà
bù tài què qiē。 yīnggāi zhǐ chū， zài《 shī jīng》 de shí dài， suǒ wèi“ jūn zǐ láo xīn， xiǎo rén láo lì”（《 zuǒzhuàn》），
“ láo xīn zhě zhì rén， láo lì zhě zhì yú rén”（《 mèng zǐ》）， zài shè huì de yī bān rèn shí zhōng， yuán shì míng zhèng yán shùn，
tiān jīng dì yì。 zài wù zhì shàng、 jīng shén shàng dū shòu dào yán zhòng nú yì de nú lì men， néng fǒu qīng xǐng dì fǒu dìng dāng shí shè huì suǒ gōng
rèn de zhè yī zhǒng yuán zé， běn shēn shì gè wèn tí； jí shǐ yòu rén rèn shí dào bìng biǎo xiàn chū lái liǎo， zhè yàng de shī yě bù kě néng bèi
zhū hóu hé zhōu wáng cháo de lè gōng zhào yàng róng nà， chéng wéi guì zú zǐ dì rì cháng sòng yǒng xué xí de duì xiàng。《 máo shī xù》 jiě cǐ shī，
wèi“ cì tān yě。 zài wèi tān bǐ， wú gōng 'ér shí lù”， yīnggāi shì zhèng què de。 yě jiù shì shuō， shī rén hái shì cóng shè huì gōng
rèn de yuán zé chū fā， rèn wéi“ jūn zǐ” jū qí wèi dāng móu qí shì，“ wú gōng 'ér shí lù” jiù chéng liǎo wú chǐ de“ sù cān”
héng héng bái chī fàn。 mò jù“ bǐ jūn zǐ xī， bù sù cān xī”， shì fěng cì de bǐ fǎ。 shì shí shàng，“ jūn zǐ” men shī wèi
sù cān， dǎo shì pǔ biàn de xiàn xiàng。 yǐ tā men shēng chēng de yuán zé fěng cì tā men de xíng wéi， zhè shǒu shī yǐ jīng hěn shēn kè， bù bì
zài jiā yǐ bá gāo， yǐ zhì tuō lí liǎo yuán yì。
《 xiāng shǔ》 yě shì lèi sì de zuò pǐn：
xiāng shǔ yòu pí， rén 'ér wú yí。 rén 'ér wú yí， bù sǐ héwèi！
xiāng shǔ yòu chǐ， rén 'ér wú zhǐ。 rén 'ér wú zhǐ， bù sǐ hé sì！
xiāng shǔ yòu tǐ， rén 'ér wú lǐ。 rén 'ér wú lǐ， hú bù chuán sǐ！
“ lǐ yí” shì tǒng zhì zhě zì shēn zhì dìng de xíng wéi guī fàn， ér tǒng zhì jiē céng de chéng yuán， chén miǎn yú huāng yín zuò lè de shēng
huó， yòu wǎng wǎng pò huài liǎo zhè zhǒng guī fàn， yú shì shī rén duì tā men fā chū jiān ruì de zǔ zhòu。 dàn tóng shí yě yào kàn dào， zhè shǒu
shī zhī suǒ yǐ xiěde rú cǐ jiān ruì 'ér jī liè， nǎi shì yīn wéi zuò zhě bù guǎn shì zhēn xīn hái shì jiǎ yì， shǒu xiān zhàn zài wéi hù“ lǐ
yí” de lì chǎng， zhè yě shì shè huì suǒ chéng rèn de“ zhèng què” de chū fā diǎn。 zài rú《 shuò shǔ》， yě shì xiāng dāng shēn kè de
zhèng zhì fěng cì shī。 shī zhōng bǎ tǒng zhì zhě bǐ zuò tān dé wú yàn de dà lǎo shǔ， gǎn dào rěn shòu bù liǎo zhè bāng jiā huǒ de chén zhòng yā zhà，
xiǎng yào táo dào yī kuài“ lè tǔ” zhōng qù。 cóng shī zhōng“ wú shí wǒ shǔ” děng jù lái kàn， zuò zhě shì yōng yòu zì jǐ de tǔ dì cái
chǎn de， qí shēn fèn kě néng shì xià céng guì zú huò qí tā zì yóu mín bā。 zhè zhǒng fǎn duì guò dù bō xuē de yì jiàn， yě shì míng zhì de
tǒng zhì zhě suǒ yuàn yì rèn kě， bìng rèn wéi zhí dé jǐng jiè de。
qián miàn shuō《 xiǎo yǎ》 zhōng yī bù fēn shī gē yǔ《 guó fēng》 lèi sì， qí zhōng zuì tū chū de， shì guān yú zhàn zhēng hé láo yì
de zuò pǐn。 wǒ men jiù bǎ zhè lèi shī tóng《 guó fēng》 zhōng tóng yàng zhù tí de shī fàng zài yī qǐ jiè shào。《 xiǎo yǎ》 zhōng de《 cǎi
wēi》、《 dì dù》、《 hé cǎo bù huáng》，《 bīn fēng》 zhōng de《 pò fǔ》、《 dōng shān》，《 bèi fēng》 zhōng de
《 jī gǔ》，《 wèi fēng》 zhōng de《 bó xī》 děng， dōushì zhè fāng miàn de míng zuò。 yǔ xù shù wǔ gōng de shǐ shī bù tóng， zhè
xiē shī gē dà dū cóng pǔ tōng shì bīng de jiǎo dù lái biǎo xiàn tā men de zāo yù hé xiǎng fǎ， zhuózhòng gē chàng duì yú zhàn zhēng de yàn juàn hé duì
yú jiā xiāng de sī niàn， dú lái bèi gǎn qīnqiè。
qí zhōng《 dōng shān》 xiě chū zhēng duō nián díshì bīng zài huí jiā lù shàng de fù zá gǎn qíng， zài měi zhāng de kāi tóu， tādōu chàng dào：
“ wǒ cú dōng shān， tāo tāo bù guī。 wǒ lái zì dōng， líng yǔ qí méng。” tā qù dōng shān yǐ jīng hěn jiǔ liǎo， xiàn zài zǒu zài huí jiā
lù shàng， tiān shàng piāo zhe xì yǔ， chèn tuō chū tā de yōu shāng gǎn qíng。 tā yī huì 'ér xiǎng qǐ liǎo huī fù píng mín shēng huó de kě xǐ， yī
huì 'ér yòu xiǎng qǐ liǎo lǎo jiā kě néng yǐ jīng huāng wú， yíng jiē zì jǐ de yě xǔ shì yī pài pò bài jǐng xiàng：“ guǒ yíng zhī shí， yì shī
yú yǔ。 yī wēi zài shì， xiāo shāo zài hù。 dīng tuǎn lù chǎng， yì yào xiāo xíng。” dàn shì， jí shǐ shì zhè yàng， tā yě jué dé hái
shì lǎo jiā hǎo：“ bù kě wèi yě， yī kě huái yě！” yī huì 'ér yòu xiǎng qǐ liǎo zhèng zài děng dài zì jǐ guī lái de qī zǐ：“ guàn
míng yú dié， fù tàn yú shì。 …… zì wǒ bù jiàn， yú jīn sān nián。” rán hòu yòu xiǎng qǐ qī zǐ gāng jià gěi zì jǐ shí nà me piào
liàng， sān nián bù jiàn， bù zhī xiàn zài rú hé liǎo：“ qí xīn kǒng jiā， qí jiù rú zhī hé？” quán shī tōng piān dōushì zhè wèi shì bīng
zài guī jiā tú zhōng de xīn lǐ miáo xiě， xiěde shēng dòng zhēn shí， fǎn yìng liǎo rén mín duì hé píng shēng huó de huái niàn hé xiàng wǎng。 zhè shǒu shī
duì yú hòu lái de shī gē yě yòu yī dìng yǐng xiǎng。 rú hàn lè fǔ mín gē zhōng de《 shí wǔ cóng jūn zhēng》， xiě yī gè lǎo bīng cóng jūn duì
lǐ guī lái， què jiàn dào lǎo jiā yǐ jīng pò bài， qīn rén yǐ jīng qù shì， qí gòu sī kě néng céng shòu dào cǐ shī de qǐ fā。《 xiǎo yǎ》
de《 cǎi wēi》， biǎo xiàn liǎo cān jiā zhōu wáng cháo duì xiǎn yǔn zhàn zhēng díshì bīng de kǔ nǎo， tā bù néng huí jiā， bù néng xiū xī：
“ mǐshì mǐjiā， xiǎn yǔn zhī gù。 bù huáng qǐ jū， xiǎn yǔn zhī gù。”“ wáng shì mí gǔ， bù huáng qǐ chù。 yōu xīn kǒng jiù，
wǒ xíng bù lái。” zhěng tiān xiǎng de jiù shì zǎo rì huí jiā。 dàn yǎn kàn zhe rì zǐ yī tiān tiān guò qù， huí jiā zhī shì què háo wú zhǐ wàng，
yīn 'ér dú zì 'àn rán shén shāng，“ yuē guī yuē guī， suì yì mù zhǐ”，“ yuē guī yuē guī， xīn yì yōu zhǐ”，“ yuē guī yuē guī，
suì yì yáng zhǐ”。 zuì hòu zhōng yú pàn dào liǎo huí jiā de nà yī tiān， tā zǒu zài huí xiāng tú zhōng， tiān kōng piāo zhe fēn fēn yáng yáng de xuě
huā， shēn tǐ yòu jī yòu kě， xīn lǐ chōng mǎn bēi 'āi：“ xī wǒ wǎng yǐ， yáng liǔ yǐ yǐ， jīn wǒ lái sī， yǔ xuě fēi fēi。 xíng
dào chí chí， zài kě zài jī。 wǒ xīn shāng bēi， mò zhī wǒ 'āi。” tā qù dāng bīng de shí hòu zhèng shì chūn tiān， yáng liǔ yíng fēng yáo yè，
sì hū zài wéi tā sòng xíng， yòu sì hū biǎo shì wǎn liú； tā huí dào jiā xiāng de shí hòu zhèng shì dōng tiān， xuě huā shuāng fēi piāo sǎ， sì hū
zài biǎo shì huān yíng， yòu sì hū biǎo shì lěng mò。 zhè sì jù， yī zhí shòu dào hòu dài wén rén de gāo dù píng jià， rú jìn dài xiè xuán jiù
rèn wéi zhè shì《 shī jīng》 zhōng zuì hǎo de shī jù（ jiàn《 shì shuō xīn yǔ · wén xué》）。 hòu shì shī gē zhōng suǒ biǎo xiàn de yǐ zhé
liǔ zèng yuǎn xíng zhī rén de fēng xí， sì hū zuì zǎo jiù shì yuān yuán yú cǐ shī， yīn wéi cǐ shī zuì zǎo jiāng yáng liǔ yǔ yuǎn xíng zǔ hé dào liǎo
yī qǐ， shǐ rén chǎn shēng liǎo yáng liǔ liú rén de yìn xiàng。
yīnggāi shuō míng：《 shī jīng》 zhōng zhè yī lèi zuò pǐn， bù néng jiǎn dān dì chēng zhī wéi“ fǎn zhàn shī”。 yīn wéi shī zhōng suī rán
biǎo dá liǎo duì yú cóng jūn shēng huó de yàn juàn， duì hé píng de jiā tíng shēng huó de liú liàn， què bìng bù zhí jiē biǎo shì fǎn duì zhàn zhēng， zhǐ
chì nà xiē bǎ zì jǐ zhào qù fú yì de rén。 shī zhōng de qíng xù yě shì yǐ yōu shāng wéi zhù， jīhū méi yòu fèn nù。 zhè shì yīn wéi，
cóng jí tǐ de lì chǎng lái kàn， cóng jūn chū zhēng nǎi shì gè rén bì xū lǚ xíng de yì wù， jí shǐ zhè fáng hài liǎo shì bīng gè rén de xìng fú，
yě shì wú kě nài hé。 zhè yī tè diǎn， zài《 wèi fēng · bó xī》 zhōng kàn dé gèng qīng chǔ：
bó xī 'è xī， bāng zhī jié xī。 bó yě zhí shū， wéi wáng qián qū。
zì bó zhī lè， shǒu rú fēi féng。 qǐ wú gāo mù， shuí shì wèiróng？
qí yǔ qí yǔ， gǎo gǎo chū rì。 yuàn yán sī bó， gān xīn shǒu jí。
yān dé xuān cǎo， yán shù zhī bèi。 yuàn yán sī bó， shǐ wǒ xīn mèi。
zhè shǒu shī shì yǐ nǚ zǐ kǒu wěn xiě de。 tā jì wéi zì jǐ de zhàng fū gǎn dào jiāo 'ào， yīn wéi tā shì“ bāng zhī jié
（ jié）”， néng“ wéi wáng qián qū”， yòu yīn zhàng fū de yuǎn chū、 jiā tíng shēng huó de pò huài 'ér tòng kǔ bù kān。 shī rén suǒ shū
fā de qíng gǎn， jì shì kè zhì de， yòu shì zhēn shí de。
zài《 guó fēng》 zhōng， zuì jí zhōng de shì guān yú liàn 'ài hé hūn yīn de shī。
zài《 shī jīng》 shí dài， zài mǒu xiē dì yù， duì nán nǚ jiāo wǎng de xiàn zhì hái bù xiàng hòu dài nà yàng yán lì， yóu cǐ wǒ men
zài zhè xiē shī zhōng kàn dào nián qīng de xiǎo huǒ hé gū niàn zì yóu dì yōu huì hé xiāng liàn de qíng jǐng， rú《 zhào nán · yě yòu sǐ jūn》：
yě yòu sǐ jūn， bái máo bāo zhī， yòu nǚ huái chūn， jí shì yòu zhī。
lín yòu pǔ sù， yě yòu sǐ lù。 bái máo chún shù， yòu nǚ rú yù。
“ shū 'ér tuō tuō xī， wú gǎn wǒ shuì xī， wú shǐ lóng yě fèi。”
yī gè dǎ liè de nán zǐ zài lín zhōng yǐn yòu yī gè“ rú yù” de nǚ zǐ， nà nǚ zǐ quàn nán zǐ bié mǎng zhuàng， bié jīng dòng liǎo
gǒu， biǎo xiàn liǎo yòu xǐ yòu pà de wēi miào xīn lǐ。 yòu rú《 bèi fēng · jìng nǚ》：
jìng nǚ qí shū， sì wǒ yú chéng yú。 ài 'ér bù jiàn， sāo shǒu chí chú。 jìng nǚ qí luán， yí wǒ tóng guǎn。 tóng guǎn yòu huī，
yuèyìnǚměi。
zì mù guī tí， xún měi qiě yì。 fěi nǚ zhī wéi měi， měi rén zhī yí。
yī duì qíng rén xiāng yuē zài chéng yú yōu huì， dàn shì dāng nà nán zǐ gǎn dào shí， nà nǚ zǐ què gù yì duǒ liǎo qǐ lái， jí dé nà
nán zǐ“ sāo shǒu chí chú”， nà nǚ zǐ zhè cái chū lái， yòu zèng gěi nà nán zǐ yī gēn“ tóng guǎn” héng héng jiū jìng shì shénme dōng xī
xiàn zài yǐ bù qīng chǔ， dàn fǎn zhèng zài cǐ jù yòu 'ài qíng xìn wù de yì yì， nà nán zǐ bù jìn jīng xǐ jiāo jí， yīn wéi zhè“ tóng guǎn”
shì xīn shàng rén sòng gěi zì jǐ de， suǒ yǐ tā jué dé zhēn shì fènwài měi lì， bù tóng xún cháng。
dàn bì jìng， cóng zǒng tǐ shàng shuō， shè huì de yuē zhì shì zài zhú jiàn yán gé qǐ lái， liàn rén men duì zì jǐ de xíng dòng， yě bù
dé bù yòu suǒ jū shù。《 zhèng fēng · jiāng zhòng zǐ》 xiě dào：
jiāng zhòng zǐ xī， wú yú wǒ lǐ， wú zhé wǒ shù qǐ！ qǐ gǎn 'ài zhī， wèi wǒ fù mǔ。 zhòng kě huái yě， fù mǔ zhī yán，
yì kě wèi yě！
“ zhòng zǐ” shì tā suǒ 'ài de qíng rén。 dàn tā què bù gǎn tóng tā zì yóu xiāng huì， qiě bù zhǔn tā pān shù fān qiáng。 zhǐ yīn fù
mǔ kě wèi， bìng zài hòu miàn chóngdié de 'èr zhāng zhōng， tí chū“ zhū xiōng” kě wèi，“ rén zhī duō yán” kě wèi。 yòu rú cǐ zhòng duō
“ kě wèi” de lì liàng， liàn rén men yòu néng zěn me yàng ní？
yú shì wǒ men zài《 guó fēng》 zhōng kàn dào xǔ duō qíng shī， yǒng chàng zháomí wǎng gǎn shāng、 kě qiú 'ér bù kě dé de 'ài qíng。 zài
hòu rén kàn lái， zhè yě xǔ shì yī zhǒng hán xù de wēi miào de yì shù biǎo xiàn， dàn zài dāng rì， kǒng pà zhù yào shì yā yì de qíng gǎn de
zì rán liú lù bā。
yuè chū jiǎo xī， jiǎo rén liáo xī， shū yǎo jiū xī， láo xīn qiǎo xī！
（《 chén fēng · yuè chū》）
jiān jiā cāng cāng， bái lù wéi shuāng。 suǒ wèi yī rén， zài shuǐ yī fāng。 sù huí cóng zhī， dào zǔ qiě cháng。 sù yóu cóng zhī， wǎn
zài shuǐ zhōng yāng。（《 qín fēng · jiān jiā》）
nán yòu qiáo mù， bù kě xiū sī。 hàn yòu yóu nǚ， bù kě qiú sī。 hàn zhī guǎng yǐ， bù kě yǒng sī。 jiāng zhī yǒng yǐ， bù
kě fāng sī。（《 zhōu nán · hàn guǎng》）
yī qiē shī gē de yì shù fēng gé dōubù shì wú yuán wú gù dì xíng chéng de。 míng lǎng rè liè de fēng gé， bì shì qíng gǎn zì yóu bēn
fàng de chǎn wù； hán xù wěi qū de biǎo dá， zǒng shì gǎn qíng yā yì de jiēguǒ。 zài wén xué fā zhǎn de chū qī， jí rén men shàng wèi zì
jué dì zhuī qiú duō yàng yì shù fēng gé de shí dài， yóu qí rú cǐ。
《 guó fēng》 zhōng hái yòu xǔ duō miáo xiě fū qī jiān gǎn qíng shēng huó de shī。 xiàng《 táng fēng · gé shēng》， yī wèi sǐ liǎo zhàng fū
de qī zǐ zhè yàng biǎo shì：“ xià zhī rì， dōng zhī yè， bǎi suì zhī hòu， guī yú qí jū。” tā de zāo yù shì lìng rén tóng qíng de。
dàn yě yòu nán zǐ， jíqiè dì yào bǎ qī zǐ pāo qì。 zài nà zhǒng fù nǚ háo wú dì wèi de shí dài， qì fù de mìng yùn gèng lìng rén bēi
āi。《 bèi fēng》 zhōng de《 gǔ fēng》，《 wèi fēng》 zhōng de《 máng》， shì zuì zhù míng de liǎng shǒu qì fù shī。《 gǔ fēng》
shì yī gè shàn liáng róu ruò de nǚ zǐ de 'āi yuàn qī qiē de kū sù， shuō zì jǐ rú hé xīn xīn kǔ kǔ wéi zhàng fū chí jiā， qiān nán wàn nán
dù guò pín kǔ de rì zǐ， jiā jìng hǎo qǐ lái， rén yě shuāi lǎo liǎo， yú shì zhàng fū lìng yòu suǒ huān， bǎ zì jǐ gǎn chū mén qù； zì
jǐ lí kāi fū jiā shí， rú hé nán fēn nán shè， yīn wéi gē bù duàn duì wǎng shì de zhuī yì liú liàn。 shī zhōng suǒ miáo xiě de， shì yī gè
xián huì rěn ràng de zhōng guó fù nǚ de diǎn xíng。《 máng》 xù xiě liǎo yī gè nǚ zǐ cóng yǔ rén liàn 'ài dào jié hūn dào bèi pāo qì de tòng kǔ
jīng lì， yī jiàn jiàn shì qíng yǐ cì xiě lái， mài luò fēi cháng qīng chǔ。 xiān shì yòu yī gè nán zǐ xiào xī xī dì xiàng tā mǎi sī， jiè jī
dā shí。 tā dāyǔn liǎo zhè zhuāng hūn shì， zài děng dài jié hūn de rì zǐ lǐ， tā cháng cháng dēng shàng tuí qiáng pàn wàng tā。 kě shì chéng jiā méi
jǐ nián， zhàng fū què pāo qì liǎo tā。 tā fèn nù dì zhǐ zé zhàng fū：“ shì 'èr qí xíng”，“ shì yě wǎng jí， èr sān qí dé。”
yòu gào jiè qí tā nǚ zǐ bù yào qīng xìn nán zǐ：“ yú jiē nǚ xī， wú yǔ shì dān； shì zhī dān xī， yóu kě shuō yě； nǚ zhī dān
xī， bù kě shuō yě！” zhè shì zhēn shí de xīn lǐ， tóng shí duō shǎo dài yòu dào dé xùn jiè de yì wèi。
《 shī jīng》 zhōng xiě liàn 'ài hé hūn yīn wèn tí de shī， huò gē chàng nán nǚ xiāng yuè zhī qíng、 xiāng sī zhī yì， huò zàn yáng duì fāng
de fēng cǎi róng mào， huò miáo shù yōu huì de qíng jǐng， huò biǎo dá nǚ zǐ de wēi miào xīn lǐ， huò jiē tàn qì fù de bù xìng zāo yù， nèi
róng fēng fù， gǎn qíng zhēn shí， shì quán bù《 shī jīng》 zhōng yì shù chéng jiù zuì gāo de zuò pǐn。
[《 shī jīng》 de tè sè hé yǐng xiǎng ]
mǎ kè sī zhǐ chū：“ zài bù tóng de suǒ yòu zhì xíng shì shàng， zài shēng cún de shè huì tiáo jiàn xià， sǒng lì zhe yóu bù tóng de qíng
gǎn、 huàn xiǎng、 sī xiǎng fāng shì hé shì jiè guān gòu chéng de shàng céng jiàn zhù。” ① zài《 shī jīng》 chǎn shēng de nián dài， wǒ men de xiān
rén zài zì rán tiáo jiàn xiāng dāng jiān kǔ de huáng hé liú yù yǐ zōng fǎ zhì dù wéi hé xīn jiàn lì qǐ yī gè nóng yè shè huì。 zhè gè shè huì wéi
liǎo shēng cún fā zhǎn， xū yào qiáng dà de jí tǐ lì liàng， xū yào nèi bù zhì xù de wěn dìng yǔ hé xié， ér xiāng yìng dì xū yào yì zhì qí
shè huì chéng yuán de gè xìng zì yóu hé yǔ zhī xiāng lián xì de làng màn huàn xiǎng。 zhèng shì zài zhè zhǒng“ shēng cún de shè huì tiáo jiàn xià”， xíng
chéng liǎo《 shī jīng》 de sī xiǎng hé yì shù tè sè。 bìng qiě， yóu yú zhōng guó héng héng yóu qí zhōng yuán shè huì de jī běn tè diǎn wéi chí shèn
jiǔ， zuò wéi zhōng guó wén xué zhòng yào qǐ diǎn、 yòu bèi fèng wéi rú jiā jīng diǎn de《 shī jīng》， qí tè sè duì yú hòu dài wén xué de yǐng
xiǎng， yě jiù fēi cháng zhī shēn yuǎn。
--------
①《 mǎ kè sī 'ēn gé sī xuǎn jí》 dì １ juàn dì ６ ２ ９ yè。
jù tǐ dì shuō，《 shī jīng》 de tè sè hé yǐng xiǎng， zhù yào biǎo xiàn zài yǐ xià jǐ gè fāng miàn：
dì yī，《 shī jīng》 shì yǐ shū qíng shī wéi zhù liú de。 chú liǎo《 dà yǎ》 zhōng de shǐ shī hé《 xiǎo yǎ》、《 guó fēng》
zhōng de gè bié piān zhāng wài，《 shī jīng》 zhōng jīhū wán quán shì shū qíng shī。 ér qiě， cóng shī gē yì shù de chéng shú chéng dù lái kàn，
shū qíng shī suǒ dá dào de shuǐ zhǔn， yě míng xiǎn gāo yú xù shì shī。 ér yǔ《 shī jīng》 dà tǐ shǔ yú tóng shí dài de gǔ xī là de hé
mǎ shǐ shī， què wán quán shì xù shì shī。 zhèng rú hé mǎ shǐ shī diàn dìng liǎo xī fāng wén xué yǐ xù shì chuán tǒng wéi zhù de fā zhǎn fāng xiàng，
《 shī jīng》 yě diàn dìng liǎo zhōng guó wén xué yǐ shū qíng chuán tǒng wéi zhù de fā zhǎn fāng xiàng。 yǐ hòu de zhōng guó shī gē， dà dū shì shū qíng
shī； ér qiě， yǐ shū qíng shī wéi zhù de shī gē， yòu chéng wéi zhōng guó wén xué de zhù yào yàng shì。
dì 'èr，《 shī jīng》 zhōng de shī gē， chú liǎo jí shǎo shù jǐ piān， wán quán shì fǎn yìng xiàn shí de rén jiànshì jiè hé rì cháng shēng
huó、 rì cháng jīng yàn。 zài zhè lǐ， jīhū bù cún zài píng jiè huàn xiǎng 'ér xū gòu chū de chāo yuè yú rén jiànshì jiè zhī shàng de shén huà shì
jiè， bù cún zài zhū shén hé yīng xióng men de tè yì xíng xiàng hé tè yì jīng lì（ zhè zhèng shì hé mǎ shǐ shī de jī běn sù cái）， yòu de
shì guān yú zhèng zhì fēng bō、 chūn gēng qiū huò、 nán nǚ qíng 'ài de bēi huān 'āi lè。 hòu lái de zhōng guó shī gē nǎi zhì qí tā wén xué yàng shì，
qí nèi róng yě shì yǐ rì cháng xìng、 xiàn shí xìng wéi jī běn tè zhēng； rì cháng shēng huó、 rì cháng shì jiàn、 rì cháng rén wù， zǒng shì wén xué
de zhōng xīn sù cái。
dì sān， yǔ shàng shù dì 'èr xiàng xiāng lián xì，《 shī jīng》 zài zǒng tǐ shàng， jù yòu xiǎn zhù de zhèng zhì yǔ dào dé sè cǎi。 wú
lùn shì zhù yào chǎn shēng yú shè huì shàng céng de dà、 xiǎo《 yǎ》， hái shì zhù yào chǎn shēng yú mín jiān de《 guó fēng》， dōuyòu xiāng dāng
shù liàng de shī gē， mìqiè lián xì shí shì zhèng zhì， pī pàn tǒng zhì zhě de jǔ cuò shī dāng hé dào dé bài huài。 qí yì yì suī zhù yào zài
yú yào qiú wéi hù hé lǐ hé dù de tǒng zhì， jǐyǔ rén mín yǐ jiào wéi kuān sōng、 kě yǐ wéi chí shēng cún de tiáo jiàn， dàn zhè duì yú shè
huì de fā zhǎn， dāng rán shì yòu jià zhí de。
guān xīn shè huì zhèng zhì yǔ dào dé， gǎn yú duì tǒng zhì jiē céng zhōng de fǔ bài xiàn xiàng tí chū pī pàn， yīnggāi shuō shì《 shī jīng》
de yōu xiù zhī chù。 dàn zhè gè wèn tí yīnggāi cóng liǎng fāng miàn lái kàn。 zhèng xiàng wǒ men zài qián yī jié zhòngjǔ lì fēn xī de nà yàng， zhè
yī zhǒng pī píng wán quán shì zhàn zài shè huì gōng rèn yuán zé de lì chǎng shàng de， zài gēn běn shàng qǐ zhe wéi hù xiàn yòu zhì xù de wěn dìng de zuò
yòng， ér bù néng bù yì zhì gè rén de yù wàng yǔ zì yóu。 jiù yǐ《 xiāng shǔ》 yī shī lái shuō， tā kě néng shì pī píng tǒng zhì zhě huāng
yín wú dù de shēng huó， yě kě néng shì pī píng duì“ lǐ yí” de jù yòu jìn bù yì yì de pò huài xíng wéi。 bù guǎn zuò zhě de yuán yì
rú hé， shī duì yú zhè liǎng zhǒng xiàn xiàng dōushì shì yòng de。
yào shuō《 shī jīng》 zhè yī tè diǎn duì hòu shì de yǐng xiǎng， shǒu xiān yào shuō míng：《 shī jīng》 de zhèng zhì xìng hé dào dé xìng，
zài hòu shì jīng guò qū jiě 'ér bèi qiáng huà liǎo。 běn lái bù shì zhí jiē fǎn yìng zhèng zhì yǔ dào dé wèn tí de shī， bāo kuò zhòng duō de 'ài qíng
shī， zài hàn dài de《 máo shī xù》 zhōng， yě yī lǜ bèi jiě shì wéi duì zhèng zhì、 dào dé huò“ měi”（ zàn sòng） huò“ cì”
（ pī píng） de zuò pǐn。 yīn 'ér， yī bù《 shī jīng》， biàn chéng liǎo rú jiā de dào dé jiào kē shū。
hòu dài shī rén jì chéng《 shī jīng》 guān zhù shè huì zhèng zhì yǔ dào dé de tè sè， tóng yàng yīnggāi cóng liǎng fāng miàn lái fēn xī。 yī
fāng miàn， tí chàng zhè yī tè sè， kě yǐ jiū zhèng wén xué guòfèn qū xiàng yóu xì hé wéi měi qīng xiàng， fā yáng wén xué de shè huì gōng néng；
lìng yī fāng miàn， rú guǒ bù shìdàng dì guòfèn qiáng diào zhè yī diǎn， yě bì rán fáng hài wén xué de duō yàng huà fā zhǎn， yì zhì qíng gǎn de
zì yóu biǎo dá。
dì sì，《 shī jīng》 de shū qíng shī， zài biǎo xiàn gè rén gǎn qíng shí， zǒng tǐ shàng bǐ jiào kè zhì yīn 'ér xiǎn dé píng hé。 kàn
qǐ lái， xiàng《 xiàng bó》 pī píng“ chán rén”，《 xiāng shǔ》 pī píng wú lǐ yí zhě， tài dù shì hěn jī liè de。 dàn zhè zhǒng lì
zǐ bù jǐn hěn shǎo， ér qiě bìng bù néng shuō shì chún cuì de“ gè rén gǎn qíng”， yīn wéi zuò zhě shì zài wéi hù shè huì yuán zé， bèi yǐ
jí tǐ lì liàng duì shǎo shù“ huài rén” tí chū chì zé。 xiàng《 yǔ wú zhèng》、《 shí yuè zhī jiāo》、《 zhēngyuè》 děng， yīn suǒ
pī píng de duì xiàng shì duō shù rén， zé yǐ xiǎn dé wèi jù bù 'ān。 zhì yú biǎo xiàn gè rén de shī yì、 cóng jūn zhōng de yàn zhàn sī xiāng zhī
qíng， nǎi zhì nán nǚ 'ài qíng， yī bān méi yòu qiáng liè de bēi fèn hé qiáng liè de huān lè。 yóu cǐ dài lái bì rán de jiēguǒ shì：《 shī
jīng》 de shū qíng jiào cháng jiàn de shì yōu shāng de gǎn qíng。 hěn zhí dé zhù yì de yī diǎn shì， zhōng guó hòu dài de shī gē， yě shì yǐ shū
qíng héng héng shū yōu shāng zhī qíng jiào wéi pǔ biàn。
kè zhì de gǎn qíng， yóu qí yōu shāng de gǎn qíng， shì shí fēn wēi miào de。 tā bù xiàng qiáng liè de bēi fèn hé qiáng liè de huān lè pēn
yǒng 'ér chū， yī xiè wú yú， ér shì wěi wǎn qū zhé， bō lán qǐ fú。 yóu cǐ， xíng chéng liǎo《 shī jīng》 zài shū qíng biǎo xiàn fāng miàn
xiǎn dé xì zhì、 juàn yǒng de tè diǎn。 zhè yī tè diǎn， yě shēn kè dì yǐng xiǎng liǎo zhōng guó hòu lái de shī gē。
lìng wài xū yào shuō dào， jìn guǎn《 shī jīng》 de shū qíng yī bān bǐ jiào píng hé， què yǐ rán shì zhēn zhì 'ér dòng rén de， ér qiě
yě bìng fēi méi yòu míng lǎng huān kuài、 tiān qù 'àng rán zhī zuò。 hòu dài rú jiā bǎ《 shī jīng》 zhōng de suǒ yòu zuò pǐn dōushuō chéng shì yīn zhèng
zhì hé dào dé mùdì 'ér zuò de， bìng bù néng mǒ shā nà xiē shū qíng zhī zuò héng héng yóu qí shì 'ài qíng shī duì rén men de gǎn rǎn lì。 yīn
cǐ， zài fēng jiàn zhuān zhì shí dài， dāng wén xué dào dé huà qīng xiàng、 shuō jiào qīng xiàng biàn dé guò dù yán zhòng shí， shī rén men yě huì dǎ chū
《 shī jīng》 de quán wēi qí hào， yào qiú gěi gǎn qíng yǐ yīngyǒu de、 zhì shǎo shì shì dù de chéng rèn。 míng dài shī rén hé jǐng míng de
《 míng yuè piān xù》 jiù shì yī lì。 tānɡ xiǎn zǔ de《 mǔ dān tíng》 zhōng， shēn guī xiǎo jiě dù lì niàn sòng dú《 guān jū》 ér chǎn shēng
duì yú 'ài qíng de kě wàng， yòu shì yī lì。
yǐ shàng zhù yào cóng nèi róng、 sī xiǎng qīng xiàng、 shū qíng tè diǎn děng zhū fāng miàn lùn shù liǎo《 shī jīng》 de jǐ gè zhòng yào tè sè。
zhè xiē tè sè duì zhōng guó hòu dài wén xué de yǐng xiǎng dōuhěn shēn yuǎn。 xià miàn zài cóng yǔ yán xíng shì、 biǎo xiàn shǒu fǎ děng fāng miàn jiǎn lüè jiè
shào yī xià《 shī jīng》 de tè sè， zhè xiē fāng miàn de yǐng xiǎng， qíng kuàng gè yòu bù tóng。
《 shī jīng》 de jī běn jù shì shì sì yán， jiànhuò zá yòu 'èr yán zhí zhì jiǔ yán de gè zhǒng jù shì。 dàn zá yán jù shì suǒ zhàn
bǐ lì hěn dī。 zhǐ yòu gè bié shī shì yǐ zá yán wéi zhù de， rú《 fá tán》。 yǐ sì yán jù wéi zhùgàn， kě yǐ yóu cǐ tuī xiǎng
dāng shí yǎn chàng《 shī jīng》 de yīnyuè xuán lǜ， shì bǐ jiào píng wěn hé bǐ jiào jiǎn dān de。 zhì hàn dài yǐ hòu， sì yán shī suī duàn duàn
xù xù yī zhí yòu rén xiě， dàn yǐ bù zài shì yī zhǒng zhòng yào de shī xíng liǎo。 fǎn 'ér zài cí fù、 sòng、 zàn、 lěi、 zhēn、 míng děng
tè shū de yùn wén wén tǐ zhōng， yùn yòng dé hěn pǔ biàn。
《 shī jīng》 cháng cháng cǎi yòng dié zhāng de xíng shì， jí chóngfù de jǐ zhāng jiān， yì yì hé zì miàn dū zhǐ yòu shǎo liàng gǎi biàn， zào
chéng yī chàng sān tàn de xiào guǒ。 zhè shì gē yáo de yī zhǒng tè diǎn， kě yǐ jiè cǐ qiáng huà gǎn qíng de shū fā， suǒ yǐ zài《 guó fēng》
hé《 xiǎo yǎ》 de mín gē zhōng shǐ yòng zuì pǔ biàn，《 sòng》 hé《 dà yǎ》， yǐ jí《 xiǎo yǎ》 de zhèng zhì shī zhōng jīhū méi
yòu。 diǎn xíng de lì zǐ， rú《 zhōu nán · fú qǐ》：
cǎi cǎi fú qǐ， bó yán cǎi zhī。 cǎi cǎi fú qǐ， bó yán yòu zhī。
cǎi cǎi fú qǐ， bó yán duō zhī。 cǎi cǎi fú qǐ， bó yán luō zhī。
cǎi cǎi fú qǐ， bó yán jié zhī。 cǎi cǎi fú qǐ， bó yán xié zhī。
quán piān sān zhāng shí 'èr jù， zhǐ biàn dòng liǎo liù gè dòng cí， bù dàn xiě chū cǎi zhāi de guò chéng， ér qiě tōng guò bù duàn chóngfù de
yùn lǜ， biǎo xiàn chū shēng dòng huó pō de qì fēn， sì hū yòu yī zhǒng hé chàng、 lún chàng de wèi dào。 qīng rén fāng yù rùn shuō：“ huǎng tīng
tián jiā fù nǚ， sān sān wǔ wǔ， yú píng yuán kuàng yě、 fēng hé rì lì zhōng qún gē hù dá， yú yīn niǎo niǎo， hū duàn hū xù。”
（《 〈 shī jīng 〉 yuán shǐ》） zhè me shuō yě xǔ duō liǎo yī xiē xiǎng xiàng， dàn dié huī zhāng chóngjù de měi gǎn， què shì hěn dòng rén de。
sì yán shī shuāi wēi hòu， zhè zhǒng xíng shì yě bèi juān qì， zhǐ néng 'ǒu yī jiàn zhī。 dǎo shì zài xiàn dài gē qū zhōng， yòu cháng kàn dào zhè zhǒng
qíng kuàng。 zhè shuō bù shàng“ yǐng xiǎng”， què yòu gǔ jīn xiāng tōng zhī lǐ。
zuò wéi gē yáo， wèile huò dé shēng yùn shàng de měi gǎn，《 shī jīng》 zhōng dà liàng shǐ yòng shuāng shēng、 dié yùn、 dié zì de yǔ huì。
zài gǔ hàn yǔ de guī zé zhōng， zhè lèi cí huì dà dǐ shì xíng róng cí xìng zhì， suǒ yǐ yě yòu zhù yú biǎo dá qū zhé yōu yǐn de gǎn qíng，
miáo huì qīng xīn měi lì de zì rán。 rú《 shī jīng》 shǒu piān de《 guān jū》，“ guān guān”（ dié zì） xíng róng shuǐ niǎo jiào shēng，
“ yǎo tiǎo”（ dié yùn） biǎo xiàn shū nǚ de měi lì，“ cēncī”（ shuāng shēng） miáo huì shuǐ cǎo de zhuàng tài，“ niǎn zhuǎn”（ dié
yùn） kè huà yīn xiāng sī 'ér bù néng rù mián de qíng zhuàng， jì yòu hé xié de shēng yīn， yě yòu shēng dòng de xíng xiàng。
《 shī jīng》 lǐ dà liàng yùn yòng liǎo fù、 bǐ、 xīng de biǎo xiàn shǒu fǎ， jiā qiáng liǎo zuò pǐn de xíng xiàng xìng， huò dé liǎo liáng hǎo
de yì shù xiào guǒ。 suǒ wèi“ fù”， yòng zhū xī《 shī jí chuán》 de jiě shì， shì“ fū chén qí shì 'ér zhí yán zhī”。 zhè bāo
kuò yī bān chén shù hé pū pái chén shù liǎng zhǒng qíng kuàng。 dà tǐ zài《 guó fēng》 zhōng， chú《 qī yuè》 děng gè bié lì zǐ， yòng pū pái
chén shù de jiào shǎo； dà、 xiǎo《 yǎ》 zhōng， yóu qí shì shǐ shī， pū chén de chǎng miàn jiào duō。 hàn dài cí fù de jī běn tè zhēng jiù
shì dà liàng pū chén。 suī rán cóng《 shī jīng》 dào hàn fù hái jiàngé xǔ duō huán jié， dàn shuō qí yuán shǐ de yīn sù yuán yú《 shī jīng》，
yě wèi cháng bù kě。
“ bǐ”， yòng zhū xī de jiě shì， shì“ yǐ bǐ wù bǐ cǐ wù”， yě jiù shì bǐ yù zhī yì。《 shī jīng》 zhōng yòng bǐ
yù de dì fāng hěn duō， shǒu fǎ yě fù yú biàn huà。 rú《 máng》 yòng sāng shù cóng fán mào dào diāo luò de biàn huà lái bǐ yù 'ài qíng de shèng
shuāi；《 hè míng》 yòng“ tā shān zhī shí， kě yǐ gōng yù” lái bǐ yù zhì guó yào yòng xián rén；《 shuò rén》 lián xù yòng“ róu tí”
yù měi rén zhī shǒu，“ níng zhī” yù měi rén zhī fū，“ hù xī” yù měi rén zhī chǐ， děng děng， dōushì《 shī jīng》 zhōng yòng
“ bǐ” de jiā lì。
“ fù” hé“ bǐ” dōushì yī qiē shī gē zhōng zuì jī běn de biǎo xiàn shǒu fǎ， ér“ xīng” zé shì《 shī jīng》 nǎi zhì zhōng
guó shī gē zhōng bǐ jiào dú tè de shǒu fǎ。“ xīng” zì de běn yì shì“ qǐ”。《 shī jīng》 zhōng de“ xīng”， yòng zhū xī de
jiě shì， shì“ xiān yán tā wù yǐ yǐn qǐ suǒ yǒng zhī cí”， yě jiù shì jiè zhù qí tā shì wù wéi suǒ yǒng zhī nèi róng zuò pū diàn。 tā
wǎng wǎng yòng yú yī shǒu shī huò yī zhāng shī de kāi tóu。 dà yuē zuì yuán shǐ de“ xīng”， zhǐ shì yī zhǒng fā duān， tóng xià wén bìng wú yì
yì shàng de guān xì， biǎo xiàn chū sī xù wú duān dì piāo yí lián xiǎng。 jiù xiàng qín fēng de《 chén fēng》， kāi tóu“ yù bǐ chén fēng， yù
bǐ běi lín”， yǔ xià wén“ wèi jiàn jūn zǐ， yōu xīn qīn qīn” yún yún， hěn nán fā xiàn bǐ cǐ jiān de yì yì lián xì。 suī rán jiù
zhè shí lì 'ér yán， yě yòu kě néng shì yīn shí dài xuán gé cái bù kě lǐ jiě， dàn zhè zhǒng qíng kuàng yī dìng shì cún zài de。 jiù shì zài xiàn
dài de gē yáo zhōng， réng kě kàn dào zhè yàng de“ xīng”。
jìn yī bù，“ xīng” yòu jiān yòu liǎo bǐ yù、 xiàng zhēng、 hōng tuō děng jiào yòu shí zài yì yì de yòng fǎ。 dàn zhèng yīn wéi“ xīng”
yuán běn shì sī xù wú duān dì piāo yí hé lián xiǎng 'ér chǎn shēng de， suǒ yǐ jí shǐ yòu liǎo bǐ jiào shí zài de yì yì， yě bù shì nà me gù
dìng jiāng bǎn， ér shì xū líng wēi miào de。 rú《 guān jū》 kāi tóu de“ guān guān jū jiū， zài hé zhī zhōu”， yuán shì shī rén jiè yǎn
qián jǐng wù yǐ xīng qǐ xià wén“ yǎo tiǎo shū nǚ， jūn zǐ hǎo qiú” de、 dàn guān jū hé míng， yě kě yǐ bǐ yù nán nǚ qiú 'ǒu， huò
nán nǚ jiān de hé xié 'ēn 'ài， zhǐ shì tā de yù yì bù nà me míng bái què dìng。 yòu rú《 táo yāo》 yī shī， kāi tóu de“ táo zhī
yāo yāo， zhuó zhuó qí huá”， xiě chū liǎo chūn tiān táo huā kāi fàng shí de měi lì fēn wéi， kě yǐ shuō shì xiě shí zhī bǐ， dàn yě kě yǐ
lǐ jiě wéi duì xīn niàn měi mào de 'àn yù， yòu kě shuō zhè shì zài hōng tuō jié hūn shí de rè liè qì fēn。 yóu yú“ xīng” shì zhè yàng yī
zhǒng wēi miào de、 kě yǐ zì yóu yùn yòng de shǒu fǎ， hòu dài xǐ huān shī gē de hán xù wěi wǎn yùn zhì de shī rén， duì cǐ yě jiù tè bié
yòu xīng qù， gè zì chěng jì nòng qiǎo， fān chén chū xīn， bù yī 'ér zú， gòu chéng zhōng guó gǔ diǎn shī gē de yī zhǒng tè shū wèi dào。
zǒng 'ér yán zhī，《 shī jīng》 shì zhōng guó shī gē， nǎi zhì zhěng gè zhōng guó wén xué yī gè guāng huī de qǐ diǎn。 tā cóng duō fāng miàn
biǎo xiàn liǎo nà gè shí dài fēng fù duō cǎi de xiàn shí shēng huó， fǎn yìng liǎo gè gè jiē céng rén men de xǐ nù 'āi lè， yǐ qí qīng xǐng de xiàn
shí xìng， qū bié yú qí tā mín zú de zǎo qī shī gē， kāipì liǎo zhōng guó shī gē de dú tè dào lù。 suī rán， yóu yú tè shū de shè
huì shēng cún tiáo jiàn，《 shī jīng》 quē fá làng màn de huàn xiǎng， quē fá fēi yáng de gè xìng zì yóu jīng shén， dàn zài nà gè gǔ lǎo de shí
dài， tā shì wú kuì yú rén lèi wén míng de， zhí dé wǒ men jiāo 'ào de。
（ zhōng guó wén xué shǐ， zhāng péi héng luò yù míng， yī míng sǎo miáo， xuě 'ér jiàoduì）
|
|
|
|