liáo guó  (1075nián～1128nián)

zì：	yán níng
wǎngbǐhào：	liáo tiān zuò dì
língmù：	qián líng
kāiduān zhōngjié zàiwèi 1101nián 1125nián 乾统 1101niánèryuè 1110nián 天庆 1111nián 1120nián 保大 1121nián 1125niánèryuè 

　　liáo tiān zuò huáng dì yé lǜ yán xǐ（ 1075 nián － 1128 nián huò 1156 nián）， zì yán níng， xiǎo míng 'ā guǒ， shì liáo cháo de zuì hòu yī wèi huáng dì， tā de tǒng zhì shí jiān shì cóng 1101 nián dào 1125 nián。
　　
　　 tiān zuò dì shì liáo dào zōng de sūn zǐ， tā de fù qīn shì dào zōng de tài zǐ yé lǜ jùn， mǔ qīn shì xiāo shì。 liù suì shí tā bèi fēng wéi liáng wáng， jiǔ suì shí yàn guó wáng。
　　
　　1101 nián zhēngyuè jiá xū dào zōng bēng， lín sǐ qián lì yé lǜ yán xǐ wéi jì chéng rén。 tiān zuò huáng dì shì tā de zūn hào。 èr yuè rén chén gǎi yuán qián tǒng。
　　
　　 tiān zuò dì jì wèi hòu xī xià chóng zōng yīn shòu dào běi sòng gōng jī yī zài xiàng liáo qiú yuán， bìng qiú tiān zuò dì nǚ shàng gōng zhù wéi qī， zuì hòu tiān zuò dì yú 1105 nián jiāng yī gè zú nǚ fēng wéi gōng zhù jià gěi liǎo xià chóng zōng， bìng pài shǐ zhě fù sòng， quàn sòng duì xī xià bà bīng。
　　
　　1112 nián 'èr yuè dīng yǒu tiān zuò dì fù chūn zhōu， zhào jí fù jìn de nǚ zhēn zú qiú cháng lái cháo， yàn xí zhōng zuì jiǔ hòu lìng nǚ zhēn qiú cháng wèitā tiào wǔ， zhǐ yòu wán yán 'ā gǔ dǎ bù kěn。 tiān zuò dì bù yǐ wéi yì， dàn cóng cǐ wán yán 'ā gǔ dǎ yǔ liáo cháo zhī jiān bù hé。 cóng jiǔ yuè kāi shǐ wán yán 'ā gǔ dǎ bù zài fèng zhào， bìng kāi shǐ duì qí tā bù fú cóng tā de nǚ zhēn bù luò yòng bīng。 1114 nián chūn， wán yán 'ā gǔ dǎ zhèng shì qǐ bīng fǎn liáo。 yī kāi shǐ tiān zuò dì bù jiāng 'ā gǔ dǎ dāng zuò dà de wēi xié， dàn shì 1114 nián suǒ yòu tā pài qù zhèn yā 'ā gǔ dǎ de jūn duì quán bù bèi zhàn bài。
　　
　　1115 nián tiān zuò dì kāi shǐ jué chá dào nǚ zhēn de wēi xié， xià lìng qīn zhēng， dàn shì liáo jūn dào chù bèi nǚ zhēn zhàn bài， yǔ cǐ tóng shí liáo cháo guó nèi yě fā shēng pàn luàn， yé lǜ zhāng nú zài shàng jīng pàn luàn， suī rán zhè chǎng pàn luàn hěn kuài jiù bèi píng dìng， dàn shì zhè chǎng pàn luàn fēn liè liǎo liáo cháo nèi bù。 cǐ hòu wèi yú yuán bó hǎi guó de dōng jīng yě fā shēng pàn luàn zì lì。 zhè chǎng pàn luàn yī zhí dào 1116 nián sì yuè cái bèi píng dìng。 dàn shì zài wǔ yuè nǚ zhēn jiù jiè jī zhàn lǐng liǎo dōng jīng hé shěn zhōu。 1117 nián nǚ zhēn gōng chūn zhōu， liáo jūn bù zhàn zì bài。 zhè nián wán yán 'ā gǔ dǎ zì chēng huáng dì， jiàn lì jīn cháo。 1120 nián jīn gōng kè liáo shàng jīng， liú shǒu jiàng。 dào 1121 nián liáo yǐ jīng shī qù liǎo qí dì pán zhī bàn。 ér liáo cháo nèi bù yòu fā shēng liǎo yīn wéi huáng wèi jì chéng wèn tí 'ér bào fā de nèi luàn， 1122 nián tiān zuò dì shā tā de cì zǐ。 zhè shǐ dé gèng duō de liáo jūn gǎn dào bù 'ān 'ér tóu kào jīn cháo。 sì yuè， jīn gōng kè liáo xī jīng。 yóu yú zhàn chǎng shàng xiāo xī bù tōng， liáo cháo nèi bù yòu yǐ wéi tiān zuò dì zài qián xiàn zhèn wáng huò bèi wéi， yú shì zài shàng jīng lì yé lǜ chún wéi huáng dì， jìn yī bù kuò dà liǎo liáo cháo nèi bù de hùn luàn。 ér liáo cháo de dà chén yě gè bù zì bǎo， yòu de yǔ běi sòng dà chén tóng guàn tōng qì dǎ suàn tóu jiàng sòng cháo de， yòu de zé xiǎng tóu jiàng jīn cháo。 shí yī yuè jū yōng guān shī shǒu， shí 'èr yuè liáo nán jīng bèi gōng pò。 1123 nián zhēngyuè shàng jīng pàn jīn。
　　
　　 dào 1124 nián tiān zuò dì yǐ jīng shī qù liǎo liáo cháo de dà bù fēn tǔ dì， tā zì jǐ tuì chū mò wài， tā de 'ér zǐ hé jiā shǔ dà duō shù bèi shā huò bèi fú， suī rán tā hái dǎ suàn chóngxīn shǒu hù yàn zhōu hé yún zhōu， dàn shì shí jì shàng tā yǐ jīng méi yòu duō shǎo xī wàng liǎo。 1125 nián 'èr yuè tiān zuò dì zài yìng zhōu bèi fú， bā yuè bèi jièsòng jīn shàng jīng， bèi jiàng wéi hǎi bīn wáng。 jīn tài zōng tiān huì liù nián（ 1128 nián） bìng sǐ。《 liáo shǐ》 zé chēng yú 54 suì bìng sǐ（ 1128 nián）。《 dà sòng xuān hé yí shì》 zé jìzǎi shào xīng 'èr shí liù nián liù yuè（ 1156 nián）， jīn guó huáng dì wán yán liàng mìng lìng 57 suì de sòng qīn zōng hé 81 suì yé lǜ yán xǐ qù bǐ sài mǎ qiú， sòng qīn zōng cóng mǎ shàng diē xià lái， bèi mǎ luàn jiàn 'ér sǐ。 yé lǜ yán xǐ shàn qí shù， qǐ tú zòng mǎ chōng chū chóngwéi táo mìng， jiēguǒ bèi luàn jiàn shè sǐ。