běi wèi  (371nián～409nián)

xìng：	tuò bá
míng：	guī
wǎngbǐhào：	dào wǔ huáng dì
miàohào：	tài zǔ
língmù：	shèng lè jīn líng
kāiduān zhōngjié zàiwèi 386nián 409nián 登国 386niányuányuè 396niánliùyuè 皇始 396niánqīyuè 398niánshíèryuè 天兴 398niánshíèryuè 404niánshíyuè 天赐 404niánshíyuè 409niánshíyuè 

　　běi wèi dào wǔ dì tuò bá guī（ 371 nián héng 409 nián）， yòu míng shè guī、 shí yì guī、 yì guī、 kāi， běi wèi kāi guó huáng dì（ 386 nián héng 409 nián zài wèi）， xiān bēi zú rén。 tā shì dài wáng tuò bá shí yì jiān de sūn zǐ， xiàn míng dì tuò bá shí de 'ér zǐ（ yī shuō wéi shí yì jiān de 'ér zǐ）。 376 nián， qín miè dài guó， tuò bá guī chū táo。
　　
　　 tài yuán shí yī nián ( gōng yuán 386 nián ) zhēngyuè， 16 suì de tuò bá guī chèn qián qín miè wáng、 běi fāng hùn luàn de jī huì zhòng xīng dài guó。 tuò bá guī dé dào yǐ hè lán bù wéi shǒu de zhū bù zhī chí zài niú chuān dà huì zhū bù， zhào kāi bù luò dà huì， jí wèi wéi dài wáng， nián hào dēng guó。 tuò bá guī rèn yòng xián néng， lì jīng tú zhì， zhòng xīng dài guó。 jí wèi bù jiǔ， yīn niú chuān piān yuǎn， biàn qiān dū shèng lè。 tóng nián sì yuè， gǎi guó hào wéi wèi， zì chēng wèi wáng。
　　
　　 běi wèi jiàn lì shí sì zhōu yòu qiáng dí huán sì， běi yòu hè lán bù、 nán yòu dú gū bù、 dōng yòu kù mò xī bù、 xī biān zài hé tào yī dài yòu tiě fú bù、 yīn shān yǐ běi wéi róu rán bù hé gāo chē bù、 tài xíng shān yǐ dōng wéi mù róng chuí jiàn lì de hòu yàn jí yǐ xī de mù róng yǒng tǒng zhì de xī yàn。 yīn wéi shū fù tuò bá kū duō wèile zhēng wèi yǔ liú xiǎn gòu jié， qǐ tú qǔ tuò bá guī 'ér dài zhī xíng chéng nèi bù bù wěn。 tuò bá guī wǎng yǐ hè lán bù， yòu pài rén xiàng hòu yàn qiú yuán。 tài yuán shí yī nián shí yuè， tuò bá guī yǐ chén zhe jí jīng miào de zhàn lüè huì hé mù róng chuí zhī zǐ mù róng lín dài lǐng de hòu yàn yuán jūn zài gāo liǔ dà bài tuò bá kū duō。 kū duō dài lǐng cán bīng bài jiāng xī táo， yǐ fù tiě fú bù， hòu lái bèi tiě fú bù shā sǐ。
　　
　　 yàn wèi zhēng bà
　　
　　 běi wèi yǔ hòu yàn jiē shì gōng yuán 386 nián jiàn lì， hòu yàn qiáng 'ér běi wèi ruò， yīn cǐ tuò bá guī xiān yǔ hòu yàn jié hǎo， qiān zhì xī yàn de qīn fàn。 yīn hòu yàn zhàn mǎ quē fá， lǚ qiú yú wèi， shèn zhì fā shēng gōng yuán 391 nián kòu liú qián lái jìn gòng de běi wèi shǐ zhě、 tuò bá guī zhī táng dì tuò bá gū yǐ qiú míng mǎ de shì， liǎng guó guān xì gào jié。 ér běi wèi yì cǎi qǔ lián xī yàn jù hòu yàn de zhèng cè， duì fù hòu yàn。 zài zhě， běi wèi shì lì zhú jiàn qiáng dà， 387 nián dǎ bài dú gū bù liú kù rén zhī zǐ liú xiǎn hé liú wèi chén。 tài yuán shí wǔ nián（ gōng yuán 390 nián）， zhēng fú liǎo zhàn jù yīn shān běi lù de hè lán bù。 tài yuán shí liù nián（ gōng yuán 391 nián）， yòu zhēng fú liǎo zhàn jù hé tào yǐ xī de xiōng nú tiě fú bù。 suí hòu yòu jiān bìng kù mò xī、 gāo chē děng bù luò， shí lì dà dà zēng qiáng。 lìng yī fāng miàn， hòu yàn zài tài yuán shí jiǔ nián（ gōng yuán 394 nián） liù yuè， mù róng chuí chū bīng miè xī yàn， gōng xiàn zhǎngzǐ， shā sǐ mù róng yǒng jí qí gōng qīng dàjiàng sān shí duō rén， xī yàn wáng。 huá běi yī dài zhǐ shèng xià běi wèi yǔ hòu yàn 'èr guó zhēng bà。
　　
　　 tài yuán 'èr shí nián（ gōng yuán 395 nián） qī yuè， hòu yàn dì mù róng chuí mìng tài zǐ mù róng bǎo、 liáo xī wáng mù róng nóng、 zhào wáng mù róng lín děng shuài jūn bā wàn gōng wèi， bìng yǐ fàn yáng wáng mù róng dé、 chén liú wáng mù róng shào děng shuài yī wàn bā qiān qí bīng wéi hòu yuán。 wèi jūn jiē huò xiāo xī hòu， zé shì xiān jiāng zhù lì bù duì hòu chè， rán hòu zài wǔ yuán ( jīn nèimēng gǔ bāo tóu shì ) yī dài de huáng hé yǔ yàn jūn gé 'àn duì zhì。 wèi jūn fù yòu jiǎ chuán mù róng chuí yǐ sǐ de xiāo xī， shǐ mù róng bǎo děng wén xùn hòu jūn xīn dòng dàng， hòu lái yàn jūn zhōng yòu yòu jiànglǐng yīn móu fā dòng bīng biàn yōng mù róng lín wéi dì， gèng dǎo zhì jūn xīn huàn sàn， shì qì dī luò， mù róng bǎo bù dé yǐ zhǐ hǎo chèn yè chè tuì。 rán 'ér shí zhí yán dōng， qì wēn jí jiàng， hé shuǐ jié bīng， běi wèi pài tuò bá zūn lǐng qí bīng 7 wàn， dǔsè yàn jūn nán guī zhī lù。 tuò bá guī lì jí qīn shuài jīng bīng 'èr wàn qí dù hé， zhuī jī yàn jūn。
　　
　　 wèi jūn rì yè gǎn lù， fǎn guān yàn jūn shū yú jiè bèi， mù róng lín shuài jūn sān wàn diàn hòu， què shì yī biān xíng jūn yī biān dǎ liè。 zhōng yú zài liù rì hòu， wèi jūn yú cān hé bēi xī zhuī jí yàn jūn zhù lì， ér yàn jūn dāng shí 'ān yíng yú bēi dōng kào jìn hé biān chù。 wèi jūn lián yè dēng shān， jìhuà qí xí yàn jūn。 yì chén， wèi jūn dēng shàng shān tóu， xià lín yàn yíng。 yàn jūn zhèng yào dōng guī， hū jiàn wèi jūn biàn bù shān shàng， shì zú dà jīng。 tuò bá guī xià lìng gōng jī， yàn jūn zhēng xiāng dù hé táo mìng， rén mǎ xiāng hù jiàn tà， yā sǐ jí nì sǐ zhě shù yǐ wàn jì。 jǐn bāo kuò tài zǐ mù róng bǎo jí bù fēn qīn wáng zài nèi de shù qiān rén táo zǒu， ér mù róng shào zé wéi wèi jūn suǒ shā， qí yú yàn jūn sì、 wǔ wàn rén quán bù tóu jiàng。 hòu lái， zài běi wèi dà chén wáng jiàn de jiàn yì xià， tuò bá guī jiāng hòu yàn jiàng bīng quán bù kēng shā yú cān hé bēi。 cǐ chǎng niǔ zhuǎn liǎo yàn qiáng wèi ruò zhī zhàn， biàn shì yòu míng de cān hé bēi zhī zhàn。
　　
　　 mù róng bǎo děng táo huí zhōng shān hòu， lǚ qǐng qiú zài cì fá wèi， mù róng dé yě quàn shuō mù róng chuí chèn zì jǐ shàng jiàn zài shí qīn zhēng， yǐ miǎn yí liú hòu huàn。 mù róng chuí jiē shòu liǎo tā men de yì jiàn。 tài yuán 'èr shí yī nián（ 396 nián） sān yuè， mù róng chuí shuài dà jūn zài cì fá wèi， yí pū yún zhōng。 tuò bá guī shuài zhòng běi tuì yīn shān， bì qí fēng máng。 chén liú gōng yuán qián zhèn shǒu píng chéng， mù róng chuí gōng xià píng chéng、 shā yuán qián。 dàn wèi néng yǔ tuò bá guī jué zhàn biàn yīn yú tú zhōng bìng qíng jiā zhòng， jí máng tuì bīng。 sì yuè， mù róng chuí bìng sǐ shàng gǔ、 qí zǐ mù róng bǎo mì bù fā sàng 'ér hái， zhì zhōng shān hòu jiàn lì wéi dì。 mù róng chuí cǐ cì de běi fá， bìng méi yòu néng gòu wǎn huí hòu yàn jūn shì shàng de tuí shì。 tóng nián qī yuè， tuò bá guī zài shèng lè chēng dì、 gǎi yuán huáng shǐ。
　　
　　 chēng bà huá běi
　　
　　 cǐ hòu， tuò bá guī jiù xié qí sān、 sì shí wàn qí bīng， cháng qū jìn rù zhōng yuán。 dāng shí hòu yàn zài quán guó zhòng yào de zhàn lüè jí zhèng zhì zhōng xīn yòu wǔ chù， jí zhōng shān、 lóng chéng、 yè、 jìn yáng、 jì。 huáng shǐ yuán nián（ 396 nián） bā、 jiǔ yuè jiān， běi wèi tuò bá guī shuài lǐng sì shí yú wàn dà jūn， gōng qǔ jìn yáng。 shí yī yuè， gōng xià cháng shān、 xìn dū， hé běi xǔ duō jùn xiàn de guān yuán， bù shì táo wáng jiù shì tóu jiàng。 zhè shí mù róng bǎo zài zhōng shān yòu bù bīng shí 'èr wàn、 qí bīng sān wàn qī qiān， xī shù 'ér chū kàng jù wèi jūn， dà bài 'ér hái。 wèi jūn jìn jūn bāo wéi liǎo zhōng shān， jiǔ gōng bù xià biàn pài bīng xiān píng xìn dū jí yè chéng， rán hòu hái qǔ zhōng shān。 huáng shǐ 'èr nián（ 397 nián） sān yuè， mù róng bǎo shuài jūn tū wéi， tuì wǎng lóng chéng。 shí yuè， wèi jūn gōng xià zhōng shān， hòu yàn guān lì bīng tóu jiàng liǎng wàn yú rén， hòu yàn de jiāng yù bèi qiē duàn wéi nán běi 'èr bù。
　　
　　 huáng shǐ sān nián（ 398 nián）， mù róng dé zài nán bù de huá táichèng yàn wáng， jiàn lì nán yàn。 zài běi bù， hòu yàn nèi luàn pín réng， huáng shǐ 'èr nián（ 397 nián） dāng mù róng bǎo shuài jūn tū wéi， tuì wǎng lóng chéng shí， mù róng xiáng、 mù róng lín xiān hòu zài zhōng shān chéng pò qián chēng dì。 huáng shǐ sān nián（ 398 nián）， lán hàn shā sǐ mù róng bǎo， zì chēng dàjiàng jūn、 dà dān yú、 chāng lí wáng。 tóng nián， mù róng bǎo shù cháng zǐ mù róng shèng shā lán hàn zì lì， dàn bù jiǔ zài 401 nián wéi dà chén duàn jī suǒ shā。 mù róng chuí shàozǐ mù róng xī dēng shàng dì wèi， zhè shí de hòu yàn jiāng yù， jǐn yòu liáo xī yī dài。 407 nián， mù róng xī bèi féng bá xiōng dì shā sǐ， tuī gāo yún（ mù róng yún） wéi yàn wáng， jiàn lì běi yàn， hòu yàn miè wáng。
　　
　　 tiān xīng yuán nián（ 398 nián）， tuò bá guī jiāng guó dū cóng shèng lè qiān dào píng chéng， bìng zì chēng huáng dì。 tā jí wèi chū nián， jī jí kuò zhāng jiāng tǔ， lì jīng tú zhì， jiāng xiān bēi zhèng quán tuī jìn fēng jiàn shè huì， tiān xià xiǎo kāng。
　　
　　 bù dé shàn zhōng
　　
　　 tuò bá guī wǎn nián hǎo jiǔ sè， gāng bì zì yòng、 cāi jì duō yí， yóu yǐ jiàngshuài jí tuò bá huáng zú xiōng dì wèishèn。 tiān cì sì nián（ 407 nián） zhì tiān cì liù nián（ 409 nián） jiān， tuò bá guī liǎng wèi táng xiōng、 běi wèi míng jiāng cháng shān wáng tuò bá zūn yòu zuì bèi cì sǐ、 wèi wáng tuò bá yí yǐ móu pàn zuì bèi cì sǐ， yòu zhū shā sī kōng yǔ yuè、 běi bù dà rén hè dí gān xiōng dì jí gāo yì gōng mò tí fù zǐ。
　　
　　 tiān cì liù nián（ 409 nián） cì zǐ tuò bá shào mǔ hè fū rén yòu cuò shī， tuò bá guī yōu jìn tā yú gōng zhōng， jí jiāng xià lìng shā tā。 dào huáng hūn shí réng wèi jué。 hè shì mì gào tuò bá shào jiù tā。 tuò bá shào dāng wǎn yǔ zhàng xià jí huàn guān shù rén， fàn jìn tōu rù gōng zhōng。 zuǒ yòu shì yù lì jí dà hū zéi zhì， tuò bá guī jí shí jīng qǐ， xún qiú gōng dāo 'ér bù huò， biàn jí tū rán jià bēng， zhōng nián jǐn 39 suì， zài wèi 24 nián。
　　
　　 tuò bá guī shì hào wéi dào wǔ huáng dì， miào hào tài zǔ。（ yǒng xīng 'èr nián shì xuān wǔ huáng dì， miào hào liè zǔ， tài cháng wǔ nián cái gǎi shì wéi dào wǔ， tài hé shí wǔ nián gǎi miào hào wéi tài zǔ。）
　　
　　 huáng hòu : dào wǔ huáng hòu
　　
　　 ér zǐ
　　1. míng yuán dì tuò bá sì， shēng mǔ xuān mù liú huáng hòu。
　　2. qīng hé wáng tuò bá shào， shēng mǔ hè fū rén。
　　3. yáng píng wáng tuò bá xī， shēng mǔ dà wáng fū rén。
　　4. hé nán wáng tuò bá yào， shēng mǔ wáng fū rén。
　　5. hé jiān wáng tuò bá xiū
　　6. cháng lè wáng tuò bá chù wén
　　7. guǎng píng wáng tuò bá lián， shēng mǔ duàn fū rén。
　　8. jīng zhào wáng tuò bá lí， shēng mǔ duàn fū rén。
　　9. huáng zǐ tuò bá hún， zǎo hōng， wú hòu。
　　10. huáng zǐ tuò bá cōng， zǎo hōng， wú hòu。
　　
　　 tuò bá guī (371.8.4 héng 409.11.6)， zì shè guī， nán cháo rén yòu chēng qí wéi tuò bá kāi， xiān bēi zú tuò bá bù rén， běi wèi wáng cháo de chuàng jiàn zhě， shǐ chēng běi wèi dào wǔ dì， jié chū de * jiā、 jūn shì jiā、 tǒng shuài。 tuò bá guī shēng yú gōng yuán 371 nián 8 yuè 4 rì [ jí tài hé liù nián qī yuè jiá xū ( chū qī )] chū shēng zài cān hé bēi ( jīn nèimēng gǔ liáng chéng dōng běi ) yǐ běi， mǔ qīn shì xiōng nú zú hè lán bù hè yě gān zhī nǚ。 tuò bá guī zǔ fù tuò bá shí yì jiān shì dài guó de shǒu lǐng， dāng shí dài guó de lì liàng hái shì hěn qiáng dà de， shǐ zài qí jiāng tǔ “ dōng zì huì mò， xī jí pò luò nà， nán jù yīn shān， běi jìn shā mò， shuài jiē guī fú， yòu zhòng shù shí wàn rén ” (《 zī zhì tōng jiàn · juàn dì jiǔ shí liù》 )。 dàn tuò bá guī jiàng shēng de shí hòu， lián méng què miàn lín wēi jī。 shí yì jiān bù duàn cǎi qǔ cuò shī tuī jìn lián méng xiàng guó jiā de zhuǎn biàn， yǐn qǐ lián méng nèi bù jiù guì zú shì lì de bù mǎn。 jiù zài tuò bá guī chū shēng qián de jǐ gè yuè， shí yì jiān gāng gāng píng xī yīcháng nèi luàn。 cì shā shí yì jiān de xiōng shǒu zhǎngsūn jīn suī rán bèi qín shā， tuò bá guī de fù qīn tuò bá shí què zài gé dǒu zhōng shòu shāng sàng shēng， tuò bá guī shì tuò bá shí de yí fù zǐ。 cǐ wài， dài guó hái shòu dào wài dí de yán zhòng wēi xié。 tuò bá bù de xī fāng， zài huáng hé xī bù de shuò fāng yī dài yòu yī zhī yuán wéi xiōng nú zhǒng de tiě fú bù luò， piàohàn xiōng měng。 tā duì tuò bá bù pín fán sāo rǎo， shì tuò bá bù de sù dí。 sān shí nián qián， tiě fú bù bèi shí yì jiān jī bài， céng jiā rù lián méng， hòu zhuǎn 'ér yǐ fù qián qín wáng fú jiān。 zhì tài yuán yuán nián (376 nián ) bā yuè， qián qín yǐ jī běi shàng tǒng yī liǎo zhōng guó běi fāng， běi fāng zhǐ shèng xià dài guó。 shí yuè， yǐ fù yú qián qín de xiōng nú zuǒ xián wáng liú wèi chén wéi dài guó suǒ bī， xiàng qín qiú yuán。 qián qín wáng fú jiān jiù fēng yōu zhōu cì shǐ、 xíng táng gōng fú luò wéi běi tǎo dà dū dū， tǒng shuài yōu zhōu、 jì zhōu bīng 10 wàn gōng xiān bēi tuò bá shì dài guó。 tóng shí， pài bìng zhōu cì shǐ jù nán， zhèn jūn jiāng jūn dèng qiāng， shàng shū zhào qiān、 lǐ róu， qián jiāng jūn zhū tóng， qián jìn jiāng jūn zhāng háo， yòu jìn jiāng jūn guō qìng shuài bù qí 20 wàn rén， dōng chū hé lóng ( jīn liáo níng cháo yáng )， xī chū shàng jùn ( jīn shǎn xī yú lín dōng nán )。 liǎng gè fāng xiàng dū yǔ fú luò de jūn duì huì hé， yǐ xiōng nú zuǒ xián wáng liú wèi chén wéi xiàng dǎo。 shí yī yuè， tuò bá shí yì jiān xiān pài bái bù、 dú gū bù dǐ yù qián qín dà jūn， jūn wèi huò shèng。 jì pài nán bù dà rén liú kù rén shuài 10 wàn qí bīng dǐ kàng， yǔ qín jūn zài yún zhōng ( jīn nèimēng gǔ hé lín gé 'ěr xī běi ) shèng lè gōng xī nán de shí zǐ lǐng jī zhàn， yòu bài。 tuò bá shí yì jiān yīn bìng bù néng qīn zì lǐng bīng zuò zhàn， suì lǐng qí zhòng táo zhì yīn shān yǐ běi。 bù liào， yòu zāo gāo chē bù luò de sì miàn chāo lüè， fù fǎn mò nán。 hòu wén qián qín jūn shāo tuì， suì yú shí 'èr yuè， fǎn huí dū chéng yún zhōng。 bù jiǔ， shí yì jiān shù cháng zǐ dìng jūn tīng xìn chán yán， xiān shā zhū dì， hòu shā fù wáng。 xiāo xī chuán dào qín jūn， qín jiāng lǐ róu、 zhāng háo jí kè fā bīng gōng zhì yún zhōng， dài guó bù zhòng fēn fēn táo sàn， dài guó miè wáng。 dài guó miè wáng hòu， tuò bá guī suí mǔ qīn hè shì táo zhì hè lán bù bìnàn。 zhè yī nián， tuò bá guī liù suì。 hòu fú jiān zhào jiàn dài zhǎngshǐ yàn fèng， wèn dài guó nèi luàn de yuán yīn， shǐ zhī tuò bá shí jūn suǒ wéi， fú jiān dà nù， jiāng qí chē liè。 fú jiān hái xiǎng jiāng tuò bá guī qiān yú cháng 'ān， yàn fèng gù qǐng shuō：“ dài wáng chū wáng， qún xià pàn sàn， yí sūn chōng yòu， mò xiāng tǒng shè。 qí bié bù dà rén liú kù rén， yǒng 'ér yòu zhì； tiě fú wèi chén， jiǎo huá duō biàn， jiē bù kě dú rèn。 yí fēn zhū bù wéi 'èr， lìng cǐ liǎng rén tǒng zhī； liǎng rén sù yòu shēn chóu， qí shì mò gǎn xiān fā。 sì qí sūn shāo cháng， yǐn 'ér lì zhī， shì bì xià yòu cún wáng jì jué zhī dé yú dài， shǐ qí zǐ zǐ sūn sūn yǒng wéi bù qīn bù pàn zhī chén， cǐ 'ān biān zhī liáng cè yě” (《 zī zhì tōng jiàn · juàn dì yī bǎi sì》 )。 fú jiān nà qí yán， fēn qí dì wéi liǎng bù， lìng liú kù rén tǒng huáng hé yǐ dōng， liú wèi chén tǒng huáng hé yǐ xī。 fú jiān hái jiāng tuò bá bù fēn sàn 'ān zhì zài yún zhōng、 dìng xiāng、 yàn mén、 wǔ yuán sì jùn，“ lì wèi、 jiān xíng shì， guān liáo lǐng yā， kè zhī zhì yè yíng shēng， sān wǔ qǔ dīng， yōu fù sān nián wú zū shuì。 qí qú shuài suì zhōng lìng cháo xiàn， chū rù xíng lái wéi zhī zhì xiàn” (《 jìn shū · fú jiān zài jì》 )。 dú gū bù yuán wéi xiōng nú rén de yī zhī， yīn yǔ tuò bá bù shì dài xiāng hūn， guān xì hěn shēn， shì tuò bá lián méng de zhòng yào chéng yuán。 dài wáng hòu， wèile xún qiú bì hù， tuò bá guī de mǔ qīn yòu dài zhe tā yóu hè lán bù lái dào dú gū bù， yǐ fù liú kù rén。 liú kù rén zhāo fǔ lí sàn， ēn xìn shèn zhù， fèng shì tuò bá guī 'ēn qín zhōu bèi， bù yǐ fèi xīng yì yì， cháng duì zhū zǐ shuō：“ cǐ 'ér yòu gāo tiān xià zhī zhì， bì néng huī lóng zǔ yè， rǔ cáo dāng jǐn yù zhī” (《 zī zhì tōng jiàn · juàn dì yī bǎi sì》 )。 bù jiǔ， liú wèi chén chǐ zài liú kù rén zhī xià， shā qín wǔ yuán tài shǒu 'ér pàn。 liú kù rén jiāng liú wèi chén jī bài。 zhè yàng， zài shí yì jiān zhī hòu dú gū bù chéng wéi dài běi kòng zhì qū yù zuì dà， lì liàng zuì qiáng de bù zú。 tài yuán bā nián (383 nián ) shí yuè， fú jiān zài féi shuǐ zhī zhàn zhōng bài yú dōng jìn， qián qín zhèng quán xùn sù tǔ bēng wǎ jiě。 chén fù yú qín de gè pài shì lì fēn fēn jǔ bīng fǎn pàn。 bù jiǔ， fú jiān bèi hòu qín zhù yáo cháng shā sǐ。 zhōng guó běi fāng zài cì xiàn yú fēn liè， chū xiàn liǎo xǔ duō gē jù zhèng quán。 tóng yuè， liú kù rén yīn zhī chí fú jiān bèi shǔ xià mù róng wén děng shā hài， shǒu lǐng xí wèi yóu qí dì liú juàn jì chéng。 tài yuán shí nián (385 nián ) bā yuè， dú gū bù zài cì fā shēng nèi luàn， liú kù rén de 'ér zǐ liú xiǎn shā sǐ liú juàn。 liú xiǎn xióng xīn bó bó， yù chēng xióng dài běi。 liú xiǎn bǎ jì jū zài zhè lǐ de tuò bá guī kàn chéng shì zuì dà de yǐn huàn。 shì yuè， liú xiǎn zhǔn bèi shā tuò bá guī， shāng rén wáng bà zhī dào hòu， cǎi tuò bá guī de jiǎo jìn xíng 'àn shì， tuò bá guī jí máng táo zǒu。 dāng shí， liú xiǎn dì liú kàng ní zhī qī shì tuò bá guī de gū gū， biàn jiāng cǐ shì gào sù liǎo hè shì。 tóng shí， liú xiǎn de móu zhù liáng liù juàn shì shí yì jiān de wài shēng， liú xiǎn de jìhuà tā quándōu zhī dào， yě 'àn zhōng pài qí bù rén mù chóng、 xī mù gào sù liǎo tuò bá guī。 dāng wǎn， hè shì zé qù liú xiǎn chù yǐn jiǔ， bìng ràng tuò bá guī dài jiù chén zhǎngsūn jiān、 yuán tā、 luó jié děng tóubèn hè lán bù。 dì 'èr tiān zǎo chén， hè shì gù yì duì liú xiǎn shuō：“ wú zhū zǐ shǐ jiē zài cǐ， jīn jìn wáng shī。 rǔ děng shuí shā zhī” (《 wèi shū · xiàn míng huáng hòuzhuàn》 )？ liú xiǎn suì bù jí zhuī， tuò bá guī cái dé yǐ tuō xiǎn。 tuò bá guī yǐ fù qí jiù hè nè， hè nè jiàn dào tuò bá guī hòu， jīng xǐ dào：“ fù guó zhī hòu， dāng niàn lǎo chén！” tuò bá guī xiào zhe huí dá：“ chéng rú jiù yán， bù gǎn wàng yě” (《 zī zhì tōng jiàn · juàn dì yī bǎi liù》 )。 liú xiǎn cǐ shí huái yí liáng liù juàn xiè qí móu， jiāng qí shè zhī。 hè shì de cóng dì wài cháo dà rén hè yuè jǔ suǒ bù yǐ fèng shuài qí bù guī fù yú tuò bá guī， liú xiǎn nù， zhǔn bèi shā hè shì， hè shì táo dào liú kàng ní jiā， zài shén chē zhōng cáng liǎo sān tiān， hòu liú kàng ní xiàng liú xiǎn qiú qíng， liú xiǎn cái bù zài zhuī jiū。 bù jiǔ， liú xiǎn bù zài shēng pàn luàn， yuán dài guó zhōng bù dà rén yǔ hé chén zài hè shì quàn shuō xià tóubèn guī。 shí hè nè dì hè rǎn gān jiàn tuò bá guī shèn dé zhòng xīn， xīn zhōng jì zhī， pài qí sǐ dǎng hóu yǐn qī tū qù shā tuò bá guī， dài rén wèi gǔ zhēn zhī dào hòu， tōng zhī tuò bá guī， hóu yǐn qī tū suì bù gǎn xíng dòng。 hè rǎn gān huái yí wèi gǔ zhēn xiè qí móu， jiāng qí zhuā bǔ shěn xùn， bìng yǐ liǎng chē zhóu jiā qí tóu， bìng shāng qí yī mù， wèi gǔ zhēn yǐ jiù bù chéng rèn， hè rǎn gān zhǐ hǎo jiāng qí shì fàng， bìng shuài bīng bāo wéi tuò bá guī， hè shì duì hè rǎn gān shuō：“ rǔ děng jīn 'ān suǒ zhì wǒ， ér yù shā wú zǐ yě” (《 wèi shū · xiàn míng huáng hòuzhuàn》 )？ hè rǎn gān cán kuì 'ér zǒu。 tài yuán shí yī nián (386 nián ) zhēngyuè wù shēn， tuò bá guī zài niú chuān ( jīn nèimēng gǔ wū lán chá bù méng nèi tǎ bù hé jí xī lā mù lín hé ) zhào kāi dà huì， jí dài wáng wèi。 yǐ zhǎngsūn sōng wéi nán bù dà rén， yǐ shū sūn pǔ luò wéi běi bù dà rén。 xīn jiàn de lián méng zhù yào yóu sān bù fēn rén zǔ chéng： suǒ wèi“ zōng shì bā xìng” shì lián méng de hé xīn。 zhè bā xìng shì tuò bá lín shí xíng chéng de tuò bá shì hé tā de qī gè xuè yuán bù zú； qí cì shì zōng shì bā xìng yǐ wài de qí tā bù zú， lì liàng bǐ jiào qiáng de yòu hè lán bù、 qiū mù líng bù děng； dì sān shì yī xiē hàn rén， qí zhōng zhāng ɡǔn、 xǔ qiān děng rén jiào yòu yǐng xiǎng。 tuò bá guī jí wèi yí shì dài yòu nóng hòu de shì zú guì zú mín zhù zhì de fēng shàng。 zōng shì bā xìng de qí tā qī zú de shǒu lǐng yòng hēi zhān méng tóu tóng tuò bá guī yī qǐ xī xiàng bài tiān。 zhè biǎo míng zài tuò bá guī jí wèi zhī chū， lián méng de quán lì shì duō yuán de， dài wáng méi yòu zhì gāo wú shàng de quán lì。 tuò bá guī fǎng zhào hàn rén gǎi yuán de xí guàn， bǎ zhè yī nián chēng zuò dēng guó yuán nián。 chóngjiàn de lián méng shè zhì de jī gòu jī běn chéng xí shí yì jiān shí qī de tǐ zhì。 bǐ jiào zhòng yào de zhí wù shì guǎn lǐ lián méng rì cháng shì wù de sì bù dà rén hé guǎn lǐ lái fù de wài zú rén kǒu de nán běi 'èr bù dà rén。 dēng guó yuán nián (386 nián ) sì yuè， tuò bá guī fàng qì yuán lái xī jìn de fēng hào， gǎi chēng wèi wáng。 wǔ yuè， tuò bá guī zhì líng shí。 hù fó hóu bù shǒu lǐng hóu chén、 yǐ fú bù shǒu lǐng dài tí fǎn pàn。 zhū jiāng yào zhuī gǎn， tuò bá guī shuō：“ hóu chén děng shì xiū zhí yì， suī yòu xiǎo qiān， yí qiě rěn zhī。 dāng jīn cǎo chuàng， rén qíng wèi yī， yú jìn zhě gù yìng zījū， bù zú zhuī yě” (《 wèi shū · tài zǔ jì》 )。 qī yuè jǐ yǒu， tuò bá guī qiān dū shèng lè ( jīn nèimēng gǔ hé lín gé 'ěr xī běi tǔ chéng zǐ )。 dài tí yòu shuài bù luò lái jiàng， dàn jǐ tiān hòu， zài cì tóubèn liú xiǎn。 tuò bá guī shǐ qí sūn bèi jīn dài lǐng bù luò。 bā yuè， tuò bá guī de shǒu lǐng dì wèi yù dào yán zhòng de tiǎo zhàn。 liú xiǎn yōng lì tuò bá kū duō hé tuò bá guī zhēng duó wáng wèi。 tuò bá kū duō shì shí yì jiān de shàozǐ。 dài wáng hòu， fú jiān qiān zhī yú cháng 'ān。 féi shuǐ zhàn hòu， cháng 'ān biàn luàn。 kū duō suí mù róng yǒng dōng qiān， mù róng yǒng fēng kū duō wéi xīn xīng tài shǒu。 shì shí， liú xiǎn chǔjìng kùn nán。 wéi fáng bèi tuò bá guī tōu xí， tā yǐ jiāng bù zú cóng shàn wú ( shān xī yòu yù xiàn ) chè dào mǎ yì ( shuò xiàn )。 liú xiǎn qǐ tú tái chū tuò bá kū duō， yī jǔ fěn suì tuò bá guī。 tuò bá kū duō dài lǐng zhe yī bù fēn dú gū bù rén mǎ jìn fàn wèi guó nán jìng。 tuò bá kū duō de chū xiàn， yǐn qǐ lián méng nèi bù sāo dòng。 mò nà lóu zú shǒu lǐng mò tí sòng jiàn gěi tuò bá kū duō biǎo shì xiào zhōng。 wù niǔ yú zú shǒu lǐng yú huán yǔ bù rén cèhuà huó zhuō tuò bá guī yǐ yìng tuò bá kū duō。 shì xiè， tuò bá guī zhū zhù móu wǔ rén， jiāng yú zhě shè miǎn。 zài 'ān dìng liǎo nèi bù zhī hòu， tuò bá guī dài lǐng lián méng gè bù chuān yuè yīn shān， yū huí dào hè lán bù， bì miǎn yǔ dú gū bù rén mǎ lì jí jiāo fēng。 yóu yú tuò bá bù yǔ mù róng bù shì wéi hūn yīn， suǒ yǐ tuò bá guī yòu tóng shí pài rén qù hòu yàn， xiàng yàn zhù mù róng chuí qǐng qiú jiù yuán。 cǐ shí， hòu yàn tǒng zhì de qū yù zhù yào shì yōu、 jì、 píng sān zhōu， qí dū chéng shè zài zhōng shān ( jīn dìng xiàn )。 mù róng chuí yī fāng miàn jiàn yú hé tuò bá bù de hūn yīn guān xì， yī fāng miàn yīn wéi tuò bá kū duō yǐ fù de shì xī yàn， xī yàn zhù mù róng yǒng shì yuán qián yàn wáng de zhī shǔ。 mù róng yǒng zhàn jù zhǎngzǐ hòu， wú yì dōng guī， xià lìng zhū shā mù róng chuí dì xiōng zǐ sūn， chēng dì gǎi yuán jiàn lì zhèng quán， yǔ hòu yàn suì chéng wéi dí guó。 mù róng chuí pài qí zǐ zhào wáng mù róng lín tǒng shuài bù qí 6000 yú rén yuán zhù tuò bá guī。 yóu yú yàn wèi de tōng dào yǐ bèi dú gū bù fēng suǒ， tuò bá bù dé bù dào jiù bīng de xiāo xī。 shí yuè， hè nè de dì dì hè rǎn gān gòu jié kū duō， shuài lǐng yī bù fēn zú rén cóng běi fāng gōng jī tuò bá bù。 wèi guó gè bù jīng hài bù dìng。 běi bù dà rén shū sūn pǔ luò děng shí sān rén yǔ yī bù fēn wū huán rén wáng bēn liú wèi chén。 mù róng lín wén xùn， jí máng pài rén mào xiǎn gǎn dào wèi guó bào xìn， wèi rén zhī yàn jūn zài fù jìn， rén xīn cái 'ān dìng xià lái。 shì yuè， tuò bá guī cóng nǔ shān fǎn shī niú chuān， hé mù róng lín fēn bīng hé jī zhù zhā zài gāo liǔ ( jīn yáng gāo ) de tuò bá kū duō。 tuò bá kū duō dà bài， jīhū quán jūn fùmò。 tuò bá kū duō táo dào liú wèi chén chù， bèi liú wèi chén shā sǐ。 tuò bá guī xī shōu qí zhòng， bìng yǐ dài rén kù dí gān wéi běi bù dà rén。 shí 'èr yuè， mù róng chuí yǐ tuò bá guī wéi xī dān yú， fēng shàng gǔ wáng， tuò bá guī wèi shòu。 dēng guó 'èr nián (387 nián ) sān yuè， hòu yàn shàng gǔ ( jùn zhì jù yáng， jīn hé běi huái lái dōng nán ) rén wáng mǐn shā tài shǒu fēng jí， dài jùn ( zhì dài xiàn， jīn hé běi wèi xiàn xī nán ) rén xǔ qiān yě gǎn zǒu tài shǒu jiǎ rùn， jūn xuān bù yǐ fù liú xiǎn。 shí liú xiǎn yǐ mǎ yì ( jīn shān xī shuò xiàn ) wéi jī dì， sì chù kuò zhǎn， dì guǎng bīng qiáng， xióng jù běi fāng。 dàn bù jiǔ， liú xiǎn xiōng dì zhī jiān xiàn rù fēn zhēng。 liú xiǎn de jué qǐ gěi běi wèi xíng chéng hěn dà wēi xié， liú xiǎn nèi bù de fēn zhēng yòu gěi běi wèi chū bīng yǐ liáng jī。 wǔ yuè， wèi zhǎngshǐ zhāng ɡǔn rèn wéi：“ xiǎn zhì dà yì gāo， xī jì fēi wàng， nǎi yòu cān tiān 'èr dì， lǒngzhào yǔ zhòu zhī guī。 wú bù bìng yuè， jiāng wéi hòu huàn。 jīn yīn qí nèi xìn， yí sù chéng zhī。 ruò qīng shī dú jìn， huò kǒng yuè yì。 kě qiǎn shǐ gào mù róng chuí， gòng xiāng shēng yuán， dōng xī jù jǔ， shì bì qín zhī。 rán hòu zǒng kuò yīng xióng， fǔ huái xiá 'ěr， cǐ qiānzǎi yī shí， bù kě shī yě” (《 wèi shū · zhāng ɡǔn chuán》 )。 tuò bá guī cǎi nà zhāng ɡǔn de yì jiàn， bìng pài shǐ chén 'ān tóng qǐ shī yú hòu yàn。 qī yuè， liú xiǎn qiǎng zǒu liǎo liú wèi chén xiàn gěi yàn wáng mù róng chuí de dà pī liáng mǎ。 mù róng chuí zhèng wéi cǐ shì nǎo nù， qiǎn tài yuán wáng mù róng jiē xié zhù zhào wáng mù róng lín jìn gōng liú xiǎn， liú xiǎn dà bài， shuài cán bù chè huí mǎ yì xī shān。 tuò bá guī yǔ mù róng lín huì shī yòu pò liú xiǎn yú mí zé ( jīn shān xī shuò xiàn nán )， liú xiǎn táo wǎng xī yàn。 mù róng lín jìn shōu qí bù zhòng， huò niú mǎ yáng yǐ qiān wàn shù。 tuò bá guī jī bài tuò bá kū duō hé liú xiǎn， shì jué dìng mìng yùn de liǎng cì zhàn yì。 shǒu xiān， zhè shǐ dé xīn jiàn de lián méng bì miǎn liǎo fù wáng de wēi xiǎn。 cóng cǐ， tuò bá guī bù dàn zài yún zhōng zhàn wěn liǎo jiǎo gēn， ér qiě jiāng huó dòng fàn wéi xiàng nán tuī jìn dào liǎo yàn mén、 dài jùn yī dài。 qí cì， liǎng cì zhàn zhēng dū lǔ huò dà liàng rén kǒu、 shēng chù hé cái wù。 tuò bá guī shí xíng 'àn zhàn gōng fēn shǎng zhàn lì pǐn de zhì dù， cù jìn liǎo lián méng gè bù xùmù yè hé nú lì zhì yīn sù de fā zhǎn， yòu xiào dì dǐ yù liǎo lián méng zǔ zhì nèi bù de lí xīn shì lì。 wèi guó shí lì zēng qiáng， shǐ tuò bá guī jìn 'ér xiàng gè fāng kuò zhāng， zhàn zhēng jiā qiáng liǎo wéi hù wáng quán de lì liàng， tuò bá guī de gè rén quán lì dé dào liǎo gǒng gù。 yě cóng cǐ lā kāi liǎo běi wèi tǒng yī běi fāng zhàn zhēng de xù mù。 dēng guó sān nián (388 nián )， tuò bá guī yú ruò luò shuǐ ( jīn nèimēng gǔ lā mù lún hé ) nán dà pò dōng hú kù mò xī。 kù mò xī shǔ dōng hú， shì liǎng jìn shí qī shēng huó zài jīn chì fēng yǐ běi dì yù de yī zhī yóu mù mín zú。 shì nián liù yuè， tuò bá guī zài ruò luò shuǐ nán dà pò kù mò xī。 qī yuè， kù mò xī fù xí wèi jūn， tuò bá guī zài cì jiāng qí jī bài。 cǐ shí， tuò bá guī yǐ yòu tú yàn zhī zhì， biàn yú bā yuè pài jiǔ yuán gōng yuán yí zhì zhōng shān， yī zé xiàng yàn zhù zhì xiè， èr zé dòng chá yàn guó xū shí。 mù róng chuí zhì wèn yuán yí：“ wèi wáng hé yǐ bù zì lái？” yuán yí shuō：“ xiān wáng yǔ yàn bìng shì jìn shì， shì wéi xiōng dì， chén jīn fèng shǐ， yú lǐ wèi shī。” mù róng chuí shuō：“ wú jīn wēi jiā sì hǎi， qǐ dé yǐ xī rì wéi bǐ！” yuán yí yòu shuō：“ yàn ruò bù xiū dé lǐ， yù yǐ bīng wēi zì qiáng， cǐ nǎi jiàngshuài zhī shì， fēi shǐ chén suǒ zhī yě。” yuán yí hái wèi hòu， duì tuò bá guī shuō：“ yàn zhù shuāi lǎo， tài zǐ 'àn ruò， fàn yáng wáng zì fù cái qì； fēi shàozhù chén yě。 yàn zhù jì méi， nèi nán bì zuò， yú míng nǎi kě tú yě， jīn zé wèi kě” (《 zī zhì tōng jiàn · juàn dì yī bǎi qī》 )。 tuò bá guī wén hòu dà xǐ。 dēng guó sì nián (389 nián ) zhēngyuè jiá yín， tuò bá guī fā bīng jìn gōng gāo chē ( jí chì lè bù， jū jīn měnggǔ wū lán bā tuō yī dài )， huò shèng。 èr yuè guǐ sì， tuò bá guī yòu jī tù tū lín bù yú nǚ shuǐ ( jīn nèimēng gǔ xī lā mù lún hé xī )， dà pò zhī。 shì píng zhī hòu， tuò bá guī jiāng tù tū lín bù luò quán bù qiān yí。 dēng guó wǔ nián (390 nián ) sì yuè bǐng yín， tuò bá guī lián hé yàn zhào wáng mù róng lín zài yì xīn shān ( jīn nèimēng gǔ 'èr lián hào tè xī nán ) gòng tóng gōng jī běi fāng yóu mù bù luò hè lán、 gē tū lín jí gē xī sān bù， zhàn bài de gē tū lín、 gē xī xiàng wèi tóu jiàng。 liù yuè， tuò bá guī hái niú chuān。 zài tuò bá guī jiàn guó hòu， hè nè yǔ hè rǎn gān wéi zhēng duó duì běn bù de tǒng zhì quán， duō cì hù xiāng jǔ bīng xiāng gōng。 ér hòu yàn jí xiōng nú liú wèi chén yòu jí lì yǔ wèi zhēng duó duì hè lán bù de kòng zhì quán。 qī yuè， xiōng nú shǒu lǐng liú wèi chén qiǎn qí zǐ zhí lì dī chéng jī gōng dǎ hè lán bù， qí shǒu lǐng hè nè kùn jí， qǐng jiàng yú wèi。 tuò bá guī shuài bīng jiù yuán， zhí lì xié zhǐ hǎo tuì bīng。 tuò bá guī suì jiāng hè lán bù xiàng dōng qiān xǐ， yǔ hòu yàn pí lín。 hòu yàn zhù mù róng chuí chéng jī duì hè nè ruǎn yìng jiān shī， yòu bī qí pàn wèi jiàng yàn， fēng wéi guī shàn wáng。 hè rǎn gān wén xùn， pō jí qí xiōng hè nè fēi huáng téng dá， móu gōng shā 'ér dài zhī。 dēng guó liù nián (391 nián ) zhēngyuè， hè rǎn gān yǔ hè nè jǔ bīng xiāng gōng。 tuò bá guī qǐng hòu yàn tǎo fá zhī。 sì yuè， hòu yàn zhèn běi jiāng jūn lán hàn shuài bīng dà pò hè rǎn gān yú niú dū ( qí dì zài niú chuān， fàng mù jù huì wèi zhī dū )。 liù yuè， hòu yàn zhù mù róng chuí qiǎn zhào wáng mù róng lín shuài jūn jī hè nè， shēng qín hè nè yú chì chéng ( jīn nèimēng gǔ tuō kè tuō xiàn dōng nán huáng hé xī 'àn )， jiàng qí bù zhòng shù wàn。 hòu yàn zhù mù róng chuí mìng shì fàng hè nè， bìng hái qí bù zhòng yú yuán dì， ér xǐ hè rǎn gān jí qí bù zhòng yú zhōng shān ( jīn hé běi dìng zhōu )， qǐ tú wán quán kòng zhì hè lán bù， bìng yòng yǐ qiān zhì běi wèi。 shí mù róng lín yǐ fā xiàn tuò bá guī yòu tú yàn zhī zhì， suǒ yǐ huí jūn hòu， biàn duì mù róng chuí shuō：“ chén guān tuò bá guī jǔ dòng， zhōng wèiguó huàn， bù ruò shè zhī hái cháo， shǐ qí dì jiān guó shì” (《 zī zhì tōng jiàn · juàn dì yī bǎi qī》 )。 dàn mù róng chuí wèi nà qí yán。 qī yuè， tuò bá guī qiǎn qí dì tuò bá gū xiàn jiàn yú hòu yàn， yàn zhù mù róng chuí shuāi lǎo， qí zǐ mù róng bǎo zhǎng guǎn dà shì， biàn jiāng tuò bá gū kòu liú， yǐ suǒ qiú liáng mǎ。 tuò bá guī yú yǐ jù jué， suì yǔ hòu yàn jué jiāo， shǐ cháng shǐ zhāng ɡǔn xiàng xī yàn tōng hǎo。 dāng shí róu rán， yòu chēng ruì ruì huò rú rú， shì měnggǔ dōng hú miáo yì xiān bēi zú de yī zhī， yuán chén fú yú tuò bá shì de dài guó。 qián qín miè dài， gǎi fù yú tiě fú xiōng nú bù liú wèi chén。 tuò bá guī chóngjiàn dài guó ( gǎi guó hào wéi wèi ) hòu， lù xù zhēng fá sì fāng， wéi yòu róu rán réng yǐ fù yú liú wèi chén， yǔ běi wèi xiāng kàng héng。 tóng nián shí yuè， tuò bá guī shuài jūn gōng zhī， róu rán jǔ bù xiàng xī táo dùn， wèi jūn zhuī bēn 600 lǐ。 shí wèi jūn jūn liáng bù jì， zhū jiāng qǐng qiú hái shī， tuò bá guī rèn wéi：“ róu rán qū xùchǎn bēn zǒu shù rì， zhì shuǐ bì liú； wǒ yǐ qīng qí zhuī zhī， jì qī dào lǐ， bù guò sān rì jí zhī yǐ。” biàn wèn zhū jiāng：“ ruò shā fù mǎ， wéi sān rì shí， zú hū？” zhū jiāng jiē yuē：“ zú” (《 zī zhì tōng jiàn · juàn dì yī bǎi qī》 )。 tuò bá guī suì mìng jìn shā fù mǎ yǐ gōng sān rì bīng shí， zhōng yú zhuī jí bìng dà pò róu rán， fú lǔ qí bàn bù。 qí shǒu lǐng shōu yú zhòng dùn zǒu。 tuò bá guī qiǎn bù jiāng zhǎngsūn sōng、 zhǎngsūn féi shuài qīng qí jì xù qióng zhuī， yú píng wàng chuān ( měnggǔ gòng hé guó hā 'ěr hé lín xī ) jī zhǎn róu rán shǒu lǐng zhī yī wū jī。 yú zhuō xié shān ( jīn ā 'ěr tài shān dōng mài ) zhuī jiàng qí dōng bù dà rén pǐ hòu bá， fú xī bù dà rén zǔ gē tí zhī zǐ hé duō hàn yǐ xià shù bǎi rén。 zǔ gē tí shuài yú zhòng jiàng。 tuò bá guī qiān tú róu rán bù zhòng yú yún zhōng jùn ( jīn nèimēng hé lín gé 'ěr yī dài )。 tóng yuè， liú wèi chén zǐ zhí lì dī zài shuài jūn bā jiǔ wàn rén， gōng wèi nán bù。 shí yī yuè， tuò bá guī shuài bīng wǔ liù qiān shè fú yú tiě qí shān ( jīn nèimēng gǔ yīn shān zhī běi ) nán， dà pò zhī ( cān jiàn běi wèi miè liú wèi chén zhī zhàn )， huò qí qì xiè zī zhòng jí niú yáng 'èr shí yú wàn， zhí lì dī qì jūn dān qí dùn táo。 wèi jūn chéng shèng zhuī jī， zì wǔ yuán jùn jīn jīn ( jīn nèimēng gǔ bāo tóu shì xī ) qiáng dù huáng hé， chā rù liú wèi chén jìng， zhí bī qí dū chéng dài lái chéng ( jīn nèimēng gǔ dōng shèng xiàn xī )。 xiōng nú bù zhòng hài luàn， liú wèi chén、 zhí lì dī fù zǐ qì chéng táo zǒu。 tuò bá guī qiǎn dàjiàng yī wèi shuài qīng qí qióng zhuī bùshě， zhì mù gēn shān ( jīn nèimēng gǔ wǔ yuán xī )， fú zhí lì dī， liú wèi chén bèi bù xià suǒ shā。 shí 'èr yuè， wèi jūn yú yán chí ( jīn shǎn xī dìng biān běi ) zhū liú wèi chén zōng dǎng 5000 yú rén， jiē tóu shī yú huáng hé， liú wèi chén shàozǐ liú bó bó wáng bēn xuē gànbù。 cǐ zhàn， liú wèi chén shì qiáng zì 'ào， zhōng zhì guó pò rén wáng， ér tuò bá guī zé chéng qí suǒ jiāo， yǐ shǎo shèng duō， qióng zhuī bùshě， dà huò quán shèng。 cóng cǐ， hé tào yǐ nán hú zú zhū bù jiē jiàng， wèi jiǎo huò zhàn mǎ 30 yú wàn pǐ， niú yáng 400 yú wàn tóu， shí lì dà zēng。 liú bó bó wáng bēn xuē gànbù hòu， tuò bá guī pài rén suǒ qiú， xuē gànbù shuài tài xī fú bù yìng， fā shì níng yǔ liú bó bó tóng wáng， bǎ liú bó bó sòng yú méi yì gànbù。 dēng guó bā nián (393 nián )， bā yuè， tuò bá guī nán zhēng xuē gànbù shuài tài xī fú sān chéng。 qià féng tài xī fú yǐ fā bīng gōng jī cáo fù， tuò bá guī chéng xū xí qí chéng， tú zhī， huò qí tài zǐ jí zhēn bǎo， qiān xǐ chéng zhōng jū mín 'ér hái。 tài xī fú wén zhī， huí shī bù jí， nǎi tóubèn hòu qín zhù yáo xīng。 zài jǐ nián zhōng， tuò bá guī chú liǎo zài jūn shì shàng qǔ dé liǎo yī xì liè de shèng lì wài， hái tí chàng jìn xíng nóng yè shēng chǎn， yóu yú tuò bá bù de zhù yào shēng chǎn fāng shì shì xùmù yè。 shòu hàn rén yǐng xiǎng， tuò bá guī biàn zài dēng guó yuán nián kāi shǐ zài shèng lè xī zhòng kè nóng。 dēng guó jiǔ nián (394)， tā hái lìng tuò bá yí dài lǐng yī bù fēn bù zhòng cóng wǔ yuán dào gū yáng sài wài jìn xíng nóng yè shēng chǎn， yǐ cǐ zēng qiáng guó lì。 shàng miàn yǐ jīng tí dào， xiān bēi mù róng bù yǔ tuò bá bù shì wéi hūn yīn， suǒ yǐ hòu yàn mù róng chuí chū zé zhī chí tuò bá guī zhēng fú dú gū bù jí hè lán bù， tǒng yī nèi bù， fù guó jiàn wèi， yǐ zuò wéi qí kòng 'ě sài běi zhū bù de fù shǔ zhī guó。 suí zhe wèi guó shì lì de rì jiàn xióng hòu， wèi guó yù móu dú lì， bìng lǚ fàn chén fú yú hòu yàn de sài wài zhū bù zú， shuāng fāng de máo dùn kāi shǐ zhú jiàn jī huà。 bìng yú dēng guó liù nián， yīn suǒ mǎ zhī shì， liǎng guó jué jiāo。 dàn cǐ shì shàng wèi zhí jiē dǎo zhì shuāng fāng de zhàn zhēng。 yuán yīn shì gè zì de hòu fāng dōubù 'ān dìng。 dāng shí hòu yàn hái yòu liǎng gè sù dí wèi miè， yī shì dí wèi， yī shì xī yàn。 dí wèi shì dīng líng rén zài huáng hé nán 'àn huá tái jiàn lì de zhèng quán， tā yǐ hé wéi gù， fǎn fù yú sān guó ( dōng jìn、 hòu yàn， xī yàn ) zhī jiān， jīng cháng sāo rǎo jìn gōng hòu yàn de nán bù biān jiāng。 392 nián mù róng chuí fēn bīng 'èr lù dù guò huáng hé， miè diào dí wèi。 zhī hòu， mù róng chuí lì jí diào jí bīng lì zhǔn bèi jìn jī xī yàn。 393 nián shí yī yuè， mù róng chuí sān lù dà jūn jí zhōng zài tài xíng shān dōng lù， pò tái bì， qǔ jìn yáng， wéi cháng zǐ， shì ruò jī luǎn。 cì nián wǔ yuè， zhǎngzǐ chéng xiàn， shā mù róng yǒng， miè wáng xī yàn ( cān jiàn hòu yàn miè xī yàn zhī zhàn )。 zhì cǐ， xī yàn suǒ tǒng de shàng dǎng bā jùn hé dí wèi kòng zhì de dōng píng sì jùn jìn guī yú hòu yàn。 yǔ cǐ tóng shí， tuò bá guī yě zài quán lì gǒng gù hòu fāng， wú xiá dōng gù。 suí zhe shuāng fāng wèn tí de xiāng jì jiě jué， yīcháng dà zhàn bù kě bì miǎn。 cǐ shí， hòu yàn xié lián shèng zhī shì， yù yǐ wǔ lì zhēng fú běi wèi， suì yú dēng guó shí nián (395) wǔ yuè， mù róng chuí yǐ tài zǐ mù róng bǎo wéi fá wèi zhù shuài， yǔ liáo xī wáng mù róng nóng、 zhào wáng mù róng lín děng lǐng bīng 8 wàn， yuǎn zhēng běi wèi ( cān jiàn cān hé bēi zhī zhàn )。 lìng qiǎn fàn yáng wáng mù róng dé、 chén liú wáng mù róng shào shuài bù qí 1.8 wàn wéi hòu yuán。 běi wèi zhǎngshǐ zhāng ɡǔn tīng shuō yàn jūn jiāng zhì， xiàn jì wèi wáng tuò bá guī：“ bǎo chéng huá tái zhī gōng， yīn zhǎngzǐ zhī jié， qīng zī jié lì， nán yǔ zhēng fēng。 yú yǐ wéi yí léi shī juǎnjiá， yǐ chǐ qí xīn” (《 wèi shū · zhāng ɡǔn chuán》 )。 tuò bá guī cóng qí jì， shuài 20 wàn dà jūn， xǐ bù luò xùchǎn， xī dù guò huáng hé qiān yú lǐ yǐ bì hòu yàn jūn fēng máng。 qī yuè， hòu yàn jūn zhì wèi dì wǔ yuán ( jīn hū hé hào tè xī běi )， jiàng wèi bié bù 3 wàn yú jiā， lüè qǔ liáng shí bǎi yú wàn hú， fàng zhì hēi chéng ( jīn hū hé hào tè xī běi )。 yàn jūn jìn zhì hé shuǐ ( huáng hé ) biān， gǎn zào chuán zhǐ， zhǔn bèi nán dù hé shuǐ yǔ wèi jūn zhù lì jué zhàn。 wèi wáng pài yòu sī mǎ xǔ qiān xiàng hòu qín jiù yuán。 bā yuè， wèi jūn jí jié yú hé shuǐ yǐ nán。 jiǔ yuè， tuò bá guī zài hé nán 'àn zhù tái yào wǔ， jīng qí xiāng lián qiān yú lǐ。 hòu yàn tài zǐ mù róng bǎo pái liè jūn duì yú hé běi 'àn zhǔn bèi dù hé jìn gōng wèi jūn， tū qǐ bào fēng， shù shí sōu chuán piào zhì nán 'àn。 wèi jūn fú huò yàn jūn 300 yú rén， quán bù cì gěi yī fú qiǎn hái， yǐ fēn huà wǎ jiě yàn jūn。 mù róng bǎo cóng zhōng shān chū fā shí， biàn yǐ yòu bìng， dào wǔ yuán hòu。 tuò bá guī pài bīng jié huò lái wǎng yú wǔ yuán zhì yàn dū zhōng shān ( jīn hé běi dìng zhōu shì ) de yàn guó xìn shǐ， dé zhī yàn wáng mù róng chuí shēng bìng de xiāo xī， ér yàn jūn què shù yuè bù zhī mù róng chuí de xiāo xī。 tuò bá guī suì lìng suǒ fú yàn shǐ gé hé xiàng yàn jūn jiǎ chuán：“ ruò fù yǐ sǐ， hé bù zǎo guī” (《 zī zhì tōng jiàn · juàn dì yī bǎi bā》 )！ shǐ mù róng bǎo děng jīng kǒng， jūn xīn dòng dàng， bù gǎn nán dù yǔ wèi jūn zuò zhàn。 cǐ shí， wèi wáng mìng chén liú gōng tuò bá qián shuài 5 wàn qí bīng zhù zhā hé dōng， duàn hòu yàn jūn zuǒ lù； dōng píng gōng tuò bá yí shuài qí bīng 10 wàn tún yú hé běi ( jiē zài jīn hé tào yī dài， wèi dù huáng hé ) duàn hòu yàn jūn hòu lù； lüè yáng gōng tuò bá zūn shuài qí bīng 7 wàn jié duàn hòu yàn jūn nán guī zhī lù。 hòu qín zhù yáo xīng qiǎn yáng fó sōng yuán wèi， wèi jūn qì shì yì shèng。 yàn、 wèi liǎng jūn gé hé xiāng chí shù shí tiān。 mù róng lín bù jiāng mù yú sōng děng yǐ wéi mù róng chuí zhēn sǐ， yīn móu fèng mù róng lín wéi yàn zhù， shì xiè bèi shā。 mù róng bǎo、 mù róng lín děng nèi bù zì xiāng huái yí， hòu yàn jūn xīn yì luàn。 yàn jūn zì wǔ yuè chū bīng zhì shí yuè， wèi néng yǔ wèi jūn jué zhàn， shī lǎo bīng pí， shì qì dī luò。 mù róng bǎo suì yú shí yuè 'èr shí wǔ yè fén chuán chè huí。 shí yī yuè chū sān， bào fēng zhòu lěng， hé shuǐ jié bīng， tuò bá guī shuài jūn tà bīng guò hé， liú xià zī zhòng， jīng xuǎn 2 wàn qí bīng， jí zhuī yàn jūn。 hòu yàn jūn xíng zhì cān hé bēi， dà fēng zhòu qǐ， chén 'āi hēi tiān， zì jūn hòu 'ér lái， lǒngzhào shàng kōng。 shā mén zhī tán měng xiàng mù róng bǎo jiàn yì：“ fēng qì bào xùn， wèi bīngjiàng zhì zhī hòu， yí qiǎn bīng yù zhī” (《 zī zhì tōng jiàn · juàn dì yī bǎi bā》 )。 mù róng bǎo rèn wéi lí wèi jūn yǐ yuǎn， xiào 'ér bù dá。 tán měng duō cì jiàn yì， mù róng lín dà nù， shuō zhī tán měng wàng yán jīng zhòng， yìng zhǎn shǒu yǐ xùn， sī tú mù róng dé quàn mù róng bǎo tīng cóng zhī tán měng zhī yán。 mù róng bǎo suì pài mù róng lín shuài qí bīng 3 wàn diàn hòu yǎn hù， yǐ bèi fēi cháng。 mù róng lín bù xìn zhī tán měng zhī yán， zòng qí yóu liè， bù jiā jiè bèi。 wèi jūn zhòu yè jiān chéng， yú shí yī yuè chū jiǔ rì huáng hūn dǐ cān hé bēi xī。 cǐ shí， yàn jūn zài bēi dōng， ān yíng yú pán yáng shān nán。 tuò bá guī lián yè bù shǔ， lìng shì zú kǒu xián méi， shù mǎ kǒu， àn zhōng qián jìn。 shí rì qīng chén， wèi jūn dēng shān， xià lín yàn yíng。 yàn jūn zhèng zhǔn bèi dōng guī， hū jiàn wèi jūn， dùn shí jīng luàn。 tuò bá guī zòng bīng jī zhī， yàn jūn zhēng xiāng shè shuǐ táo mìng， rén mǎ xiāng jiàn tà， yā nì sǐ zhě shù yǐ wàn jì。 tuò bá zūn shuài jūn zài yàn jūn qián jié jī， yàn jūn qì xiè tóu jiàng zhě sì wǔ wàn rén， jǐn mù róng bǎo děng shù qiān qí táo zǒu。 wèi jūn shā yàn yòu pú chén liú dào wáng mù róng shào， shēng fú lǔ yáng wáng mù róng wō nú、 guì lín wáng mù róng dào chéng、 jì yīn gōng mù róng yǐn guó děng wén wǔ jiàngguān shù qiān rén， wèi jūn jiǎo huò bīng jiá liáng huò wú shù。 tuò bá guī cóng yàn chén zhòngxuǎn zhī yī xiē yòu cái néng de hàn rén rú dài jùn tài shǒu guǎng chuān jiǎ rùn， jiǎ rùn cóng dì piàoqí zhǎngshǐ、 chāng lí tài shǒu jiǎ yí， tài shǐ láng、 liáo dōng cháo chóng děng liú yòng wài， jiāng qí yú bèi fú de rén xī shù fā gěi yī fú liáng shí fàng huí， yǐ zhāo huái zhōng zhōu zhī rén。 shí zhōng bù dà rén wáng jiàn shuō：“ yàn zhòng qiáng shèng， jīn qīng guó 'ér lái， wǒ xìng 'ér dà jié， bù rú xī shā zhī， zé qí guó kōng xū， qǔ zhī wéi yì。 qiě huò kòu 'ér zòng zhī， wú nǎi bù kě hū” (《 zī zhì tōng jiàn · juàn dì yī bǎi bā》 )！ tuò bá guī rèn wéi yòu lǐ， jiāng yú zhòng quán bù kēng shā。 duì yú tuò bá guī de cǐ jǔ， hòu shì bāo biǎn bù yī。 cóng dāng shí lái shuō， kēng shā yàn jūn shì yòu yī dìng dào lǐ de， yīn wéi dāng shí de yàn réndōu shì fǎn fù wú cháng pàn de， jí shǐ duì tā zài hǎo， yě bù néng dé dào yàn rén de xīn， fú jiān jiù shì gè hěn hǎo de lì zǐ。 dàn cǐ jǔ de fù miàn yǐng xiǎng shì jiā qiáng liǎo yàn rén fǎn kàng de jué xīn， wéi qí jiāng lái jìn qǔ zhōng yuán dài lái liǎo hěn dà de kùn nán。 cān hé bēi zhī zhàn， shí shí liù guó shí qī yī cì zhù míng de zhàn yì， tuò bá guī zài zuò zhàn zhōng xiǎn shì liǎo jié chū de jūn shì cái néng， zài zhàn qián zhèng què pàn duàn dí wǒ tài shì， cǎi qǔ shì ruò yuǎn bì， dài pí 'ér dǎ de hòu fā zhì rén cè lüè； cǎi qǔ xīn lǐ zhàn shù， dòng yáo、 wǎ jiě dí rén jūn xīn； chèn hòu yàn jūn chè tuì shí yǒng měng zhuī jī， fèn lì pīn shā， zhōng huò quán shèng。 cóng cǐ gǎi biàn liǎo liǎng guó lì liàng duì bǐ， hòu yàn rì jiàn shuāi luò， běi wèi shì lì zé jìn rù zhōng yuán。 shí 'èr yuè， mù róng bǎo huí dào zhōng shān， chǐ yú cān hé bēi zhī bài， qǐng qiú fù qīn zài dù fā bīng jī wèi。 mù róng dé yě duì mù róng chuí shuō：“ lǔ yǐ cān hé zhī jié， yòu qīng tài zǐ zhī xīn， yí jí bì xià shén lüè yǐ fú zhī， bù rán， jiāng wéi hòu huàn” (《 zī zhì tōng jiàn · juàn dì yī bǎi bā》 )。 mù róng chuí nǎi bù shǔ bīng lì zhǔn bèi dà jǔ gōng wèi。 dēng guó shí yī nián (396 nián ) sān yuè， mù róng chuí liú fàn yáng wáng mù róng dé zhèn shǒu zhōng shān ( jīn hé běi dìng zhōu )， qīn zì shuài jūn mì mì chū fā， yuè guò qīng lǐng ( jīn hé běi yì xiàn xī nán )， jīng tiān mén， záo shān kāi dào， chū běi wèi bù yì， zhí zhǐ yún zhōng ( jīn nèimēng gǔ tuō kè tuō )。 běi wèi zhèn liú gōng tuò bá qián shuài bù luò 3 wàn yú jiā zhèn shǒu píng chéng ( jīn shān xī dà tóng dōng běi )。 mù róng chuí shuài jūn zhì liè lǐng ( zài jīn shān xī dài xiàn dōng běi xià wū shān )， pài liáo xī wáng mù róng nóng、 gāo yáng wáng mù róng lóng wéi qián fēng xí jī píng chéng。 tuò bá qián bù bèi， yàn jūn gōng dào píng chéng cái fā xiàn， shuài jūn chū zhàn， bīng bài bèi shā。 yàn jūn gōng zhàn píng chéng， shōu biān qí bù luò。 běi wèi zhū bù tīng shuō tuò bá qián zhàn sǐ， gè huái 'èr xīn， tuò bá guī yě yī shí bù zhī suǒ cóng。 zhè shí mù róng chuí jīng guò cān hé bēi， jiàn jī hái rú shān， wéi sǐ wáng jiàngshì shè jì， hòu yàn jūn kū shēng zhèn dòng shān gǔ。 mù róng chuí cán fèn tù xuè， bìng fā， zhù zài píng chéng， bù jiǔ bìng zhòng， suì hái shī， wèi guó yě táo cǐ yī nán。 sì yuè， yàn jūn zhì shàng gǔ jù yáng ( jīn hé běi huái lái )， mù róng chuí bìng sǐ， mù róng bǎo jí wèi。 yàn jūn tuì shī hòu， tuò bá guī xuán jí guāng fù píng chéng。 dé zhī yàn guó yì zhù， tā jué jì jìn jī zhōng yuán。 liù yuè， tuò bá guī pài wáng jiàn qǔ guǎng níng， shā tài shǒu dú gū bù shǒu lǐng liú kàng ní， xǐ qí bù luò yú píng chéng。 tóng yuè， wèi jūn qǔ yàn jùn shàng gǔ。 qī yuè， tuò bá guī gǎi yuán huáng shǐ。 bā yuè， tuò bá guī shuài bù qí 40 yú wàn dà jǔ gōng yàn ( cān jiàn běi wèi gōng hòu yàn zhī zhàn )， nán chū mǎ yì ( jīn shān xī shuò zhōu )， yuè jù zhù shān， qiǎn zuǒ jiāng jūn lǐ lì shuài 5 wàn qí bīng wéi qián qū， pài jiāng jūn fēng zhēn děng cóng dōng dào chū jūn dū guān ( jīn jū yōng guān )， xí yàn yōu zhōu ( zhì jīn běi jīng shì )。 jiǔ yuè， nán jìn wèi jūn zài jìn yáng chéng wài dà bài hòu yàn míng jiāng、 bìng zhōu mù mù róng nóng， gōng kè jìn yáng ( bìng zhōu zhì suǒ， jīn tài yuán xī nán )， mù róng nóng zhǐ shēn táo guī zhōng shān。 wèi chū jūn dū zhī bù qí yì gōng kè yú yáng ( jīn běi jīng shì mì yún xī )。 tuò bá guī qǔ bìng zhōu hòu， jì xù shuài jūn dōng jìn， zhí zhǐ hòu yàn guó dū zhōng shān。 yàn wáng mù róng bǎo xiū chéng zhù liáng jiān shǒu zhōng shān， pài mù róng nóng chū bīng 'ān xǐ ( jīn hé běi dìng zhōu dōng nán )， zuò wéi jǐng jiè。 yī qiē jūn wù， jiē wěi yú zhào wáng mù róng lín。 shí yuè， tuò bá guī pài guànjūn jiāng jūn yú lì dī、 níng shuò jiāng jūn gōng sūn lán shuài bù qí 2 wàn， àn cóng jìn yáng kāi hán xìn jiù dào， qū jǐng xíng guān ( jīn hé běi jǐng xíng xī běi )。 tuò bá guī shǒu xiān gōng qǔ cháng shān ( jīn hé běi zhèng dìng nán )。 cháng shān yǐ dōng gè jùn xiàn shǒu zǎi huò táo huò jiàng， zhǐ yòu zhōng shān、 yè ( jīn hé běi lín zhāng xī nán )、 xìn dū ( jīn hé běi jì xiàn ) sān chéng wéi yàn jūn suǒ shǒu。 shí yī yuè， tuò bá guī mìng dōng píng gōng tuò bá yí shuài 5 wàn qí bīng gōng yè； guànjūn jiāng jūn wáng jiàn、 zuǒ jiāng jūn lǐ lì gōng xìn dū； zì shuài dà jūn gōng zhōng shān， zhèn shǒu zhōng shān chéng de shì hòu yàn míng jiāng mù róng lóng， mù róng lóng jiān shǒu bù chū， tuò bá guī jí gōng， wèi jūn sǐ shāng shù qiān rén。 tuò bá guī tuì bīng， rèn wéi：“ zhèn liàng bǎo bù néng chū zhàn， bì dāng píng chéng zì shǒu， tōu yán rì yuè。 jí gōng zé shāng shì， jiǔ shǒu zé fèi liáng， bù rú xiān píng yè、 xìn dū， rán hòu hái qǔ zhōng shān， yú jì wéi biàn。 ruò yí jūn yuǎn qù， bǎo bì sàn zhòng qiú shí mín jiān， rú cǐ， zé rén xīn lí zǔ， gōng zhī yì kè” (《 wèi shū · tài zǔ jì》 )。 suì shuài jūn nán xiàng。 shí běi wèi bié bù dà rén méi gēn yòu dǎn yǒng， yǐn qǐ tuò bá guī de zēng hèn， shí 'èr yuè， méi gēn shuài xīn bīng shù shí rén jiàng yàn， qǐng bīng xí wèi qí zhí xiān tí zài bìng zhōu rèn jiān jūn， yì shuài suǒ bù huí guó zuò luàn。 zài zhè yī duàn shí jiān lǐ， wèi jūn zài gè gè zhàn chǎng de jìn zhǎn dōubù shùn lì。 xí yōu zhōu de jūn duì gōng jì chéng bù shèng yǐ tuì shǒu yú yáng。 wáng jiàn děng gōng xìn dū， zhì cì nián zhēngyuè， liù shí yú rì wèi xià， shāng wáng cǎn zhòng。 wéi gōng yè chéng de wèi jūn fǎn 'ér bèi mù róng dé jī pò。 wèi jūn kǔ zhàn bù shèng， yòu yǐ xià sān gè yuán yīn： dì yī， tuò bá wèi nèi bù bù gòu wěn dìng。 nán xià de wèi jūn yòu hěn duō shì xīn bèi tuò bá bù zhēng fú de bù zú， tā men duì wéi tuò bá wèi zuò zhàn， bù gǎn xīng qù， yòu de shàng cún 'èr xīn。 rú méi gēn fǎn pàn， yòu dài bǎi yú qí yè xí wèi yíng zhí zhì zhōng zhàng， tuò bá guī jīhū bèi shā， láng bèi jīng zǒu。 bǎi sì zhī yì， tuò bá guī yī dù shī lì， wèi jìng liú yán sì qǐ， hè lán bù shuài fù lì juàn， gē tū lín bù shuài nì ní wù， gē xī bù shuài bǐ gēn děng jù bù yīn guǎn zào fǎn。 lìng wài lián méng nèi bù yě bù shèn xié diào。 yè chéng zhī bài shì zhù jiāng tuò bá yí yǔ hè lán bù shuài hè lài lú nèi hòng niàng chéng。 tuò bá guī zú dì tuò bá shùn liú shǒu yún zhōng， wén wèi jūn bài xùn， yù zì lì wéi zhù。 nèi bù dǒu zhēng qiān zhì liǎo tuò bá guī de hěn duō jīng lì hé bīng lì。 dì 'èr， hòu yàn de jūn duì suī rán jiǎn shǎo tài bàn yòu lǚ zāo zhòngchuāng， dàn réng rán bǎo cún liǎo yī dìng de shí lì。 mù róng bǎo yòu yǐ zhēn bǎo gōng rén zhāo mù jùn xiàn， kuò chōng xīn jūn， jǐn zhōng shān yī dì jiù mù bīng wàn yú rén。 tè bié shì yōu zhōu bīng， píng zhōu lóng chéng bīng， bīng jīng jiá jiān， méi yòu shòu guò zhòng dà de dǎ jī。 dì sān， cān hé bēi zhū shā jiàng zú yǐn qǐ liǎo hòu yàn dì qū rén mín， yóu qí shì xiān bēi mù róng bù rén duì tuò bá wèi de jí duān chóu hèn。 wèi bīng měi dào yī dì， yàn mín shēn gōu gāo lěi， qīng yě duì kàng。 bèi wéi zhī chéng， jiàngshì qì xuè yǒng yuè， fèn zhàn bù jiàng。 cuò zhé jiào xùn liǎo tuò bá guī， pò shǐ tā xiū zhèng cuò wù de zhèng cè， cóng 'ér zhú bù niǔ zhuǎn liǎo kùn jú。 shǒu xiān， tā shēn huǐ cān hé zhī zhū， jí lì fǔ wèi xīn fù。 tā chù miǎn yī xiē shā lù guò duō de shǒu lǐng。 rú zài jiǔ yuè shí，“ chū jiàn tái shěng， zhì bǎi guān， fēng bài gōng hóu、 jiāng jūn、 cì shǐ、 tài shǒu， shàng shū láng yǐ xià xī yòng wén rén” (《 wèi shū · tài zǔ jì》 )。 shí yī yuè shí， hái xià lìng wèi jūn shàng xià“ jūn zhī suǒ xíng， bù dé shāng mín sāng zǎo” (《 wèi shū · tài zǔ jì》 )。 qí cì， tā dà liàng shōu nà hé qǐ yòng hàn zú dì zhù jiē jí de jié chū rén wù cānyù jūn zhèng yào wù， yǐ shì yìng zhōng yuán dì qū de xīn xíng shì。 shǐ yán tā“ liú xīn wèi nà， zhū shì dà fū yì jūn mén zhě， wú shàozhǎng， jiē yǐn rù cì jiàn， cún wèn zhōu xī， rén dé zì jìn， gǒu yòu wēi néng， xián méng xù yòng” (《 wèi shū · tài zǔ jì》 )。 bǐ jiào tū chū de shì， tā rèn yòng liǎo běi fāng zhù míng díshì zú lǐng xiù cuī hóng。 tuò bá guī cóng zhōng shān chè wéi zhì lǔ kǒu shí， bó líng tài shǒu shēn yǒng táo wǎng hé nán， gāo yáng tài shǒu cuī hóng táo wǎng hǎi zhǔ。 tuò bá guī sù wén cuī hóng zhī míng， jiāng qí zhuī shàng， yǐ cuī hóng wéi huáng mén shì láng， yǔ gěi shì huáng mén shì láng zhāng ɡǔn duì zhǎng jī yào， chuàng lì zhì dù。 bó líng lìng qū zūn jiàng wèi， tuò bá guī yǐ qí wéi zhōng shū lìng， chū nà hào lìng， jiān zǒng wén gào。 cì nián 'èr yuè， yòu fú mì shū jiān cuī chěng， yǐ qí wéi shàng shū， lù sān shí liù cáo。 zài zhè xiē hàn zú dì zhù jiē jí - jiā de bāng zhù xià， tuò bá wèi jiā kuài liǎo yóu lián méng xiàng guó jiā de zhuǎn biàn bù fá。 tā zhì dìng liǎo néng gòu yǔ xiān jìn de fēng jiàn jīng jì xiāng shì yìng de gè zhǒng zhèng cè， qí zhōng bāo kuò bǎo liú liǎo zhōng yuán dì qū yuán yòu de zū shuì fù yì zhì dù。 zhè shuō míng suí zhe zhèng cè de biàn huà， tā gè rén de quán lì jìn yī bù qiáng huà， lián méng nèi de lí xīn lì liàng xiāng yìng jiǎn ruò， duì yú tǒng zhì zhōng yuán dì qū tā yǐ chōng mǎn liǎo xìn xīn。 zuì hòu， tuò bá guī gǎi biàn zhàn lüè bù shǔ， chóngxīn zhì liǎo bīng lì。 huáng shǐ 'èr nián (397 nián ) zhēngyuè xià xún， tuò bá guī jí zhōng lì liàng qǔ xìn dū。 zhǐ sān rì， yàn shǒu jiāng mù róng fèng zhī chí bù zhù， qì chéng bēn zǒu， xìn dū suì jiàng。 èr yuè， tuò bá guī hái tún yáng chéng。 méi gēn xiōng zǐ chǒu tí wéi bìng zhōu jiān jūn， wén qí shū fù jiàng yàn， jù zhū， shuài suǒ bù bīng huí guó zuò luàn。 tuò bá guī yù běi hái， qiǎn qí guó xiāng shè yán xiàng yàn qiú hé， qiě qǐng yǐ qí dì wéi zhì。 yàn zhù mù róng bǎo wén wèi yòu nèi luàn， bù cóng wèi zhù qǐng hé， diào jí bù zú 12 wàn、 qí bīng 3.7 wàn tún bǎi sì ( jīn hé běi gǎo chéng běi 15 gōng lǐ )， zài hū tuó shuǐ běi zhù jūn yíng， xiàng wèi jūn tiǎo zhàn。 tuò bá guī shuài jūn dào bǎi sì， zài hū tuó hé nán zhù yíng。 mù róng bǎo pài yǒng shì wàn yú rén wéi xiān fēng yè dù hū tuó hé， xí jī wèi yíng， qīn shuài dà jūn zài wèi yíng zhī běi bù zhèn， zuò wéi hòu yuán。 yàn jūn yè dào wèi yíng， píng jiè fēng shì fàng qǐ dà huǒ měng gōng wèi yíng， wèi jūn dà luàn。 dàn tuò bá guī hěn kuài zhào jí jūn duì， zài yíng wài duō shè huǒ bǎ， zòng qí bīng chōng jī， dà bài yàn jūn， fú zhǎn wàn yú。 mù róng bǎo shuài jūn dù hé tuì huí。 cì rì tuò bá guī zhěng jūn dù hé， yǔ yàn jūn xiāng chí。 mù róng bǎo jiàn yàn jūn shì qì bèi duó， shuài jūn xiàng zhōng shān bài tuì。 tuò bá guī zhuī jī， duō cì dǎ bài yàn zhī diàn hòu jūn duì。 mù róng bǎo hài pà bèi wèi jūn zhuī shàng， lìng shì zú pāo zhàng qì jiá， jì 'ér zhì dà jūn yú bù gù， jǐn shuài 2 wàn qí táo huí zhōng shān， shí zhí dà fēng xuě， dòng sǐ zhě wú shù。 suǒ qì jiàngshì jí wén wǔ dà chén， jiàng wèi huò bèi fú zhě shèn zhòng。 shì yuè， cóng bǎi sì táo guī díshì bīng chuán shuō běi wèi jūn zhàn bài kuì sàn， tuò bá guī bù zhī xià luò。 táo bīng jīng guò jìn yáng ( jīn tài yuán xī nán )， jìn yáng shǒu jiāng fēng zhēn yīn cǐ qǐ bīng jìn gōng bìng zhōu ( zhì jìn yáng ) cì shǐ qū yáng hóu tuò bá sù yán， sù yán jī zhǎn fēng zhēn。 hè lán bù shuài fù lì juàn、 gē lín bù shuài nì wù ní、 gē xī bù shuài chì nú gēn děng tīng dào liú yán hòu， yě qǐ bīng fǎn wèi。 wèi nán 'ān gōng tuò bá shùn shuài jūn zhēng tǎo， wèi qǔ shèng。 tuò bá guī pài qiǎn 'ān yuǎn jiāng jūn yǔ yuè shuài 1 wàn qí bīng huí shī zhēng tǎo sān bù， jiē píng zhī， běi wèi guó nèi shǐ 'ān。 sān yuè， mù róng bǎo xiàng wèi qiú hé， qǐng yǐ cháng shān yǐ xī shǔ wèi， zhōng shān yǐ dōng guī yàn， bìng dāyìng sòng hái tuò bá gū。 bù jiǔ mù róng bǎo huǐ yuē， tuò bá guī zài cì yòng zhòng bīng bāo wéi zhōng shān。 hòu yàn tǒng zhì jí tuán máo dùn chóngchóng， tū chū de wèn tí shì xiōng dì zhēng wèi。 mù róng lín yōng yòu zhòng bīng wéi mù róng bǎo suǒ jí。 mù róng lín sù qīng mù róng bǎo hūn yōng wú néng， yù qǔ 'ér dài zhī。 wèi jūn wéi chéng de dāng yè， mù róng lín tú móu shā xiōng zì lì， shì fā， chū bēn xī shān。 mù róng bǎo hài pà tā xiān jù lóng chéng ( jīn liáo níng cháo yáng )， suì dài zhe qī zǐ jí xiōng dì zōng zú shù qiān qí qì chéng běi zǒu， fēn pài xī hé gōng kù pì guān jì shuài bīng 3000 bāng zhù mù róng xiáng shǒu zhōng shān。 shí zhōng shān chéng zhōng wú zhù， bǎi xìng huáng huò， dōng mén bù bì。 tuò bá guī yù yè rù chéng， guànjūn jiāng jūn wáng jiàn zhì zài lǔ lüè， biàn shuō kǒng shì zú dào fǔ kù wù， qǐng sì míng dàn， tuò bá guī nǎi zhǐ。 yàn kāi fēng gōng tuò bá xiáng méi lái dé jí suí mù róng bǎo táo zǒu， chéng zhōng jūn mín biàn yǐ qí wéi zhù， bì mén jù shǒu。 dì 'èr tiān， tuò bá guī jìn zhòng gōng zhī， lián rì bù bá， pài rén dēng cháo chē， gào sù chéng zhōng zhī rén：“ mù róng bǎo yǐ qì rǔ zǒu， rǔ cáo bǎi xìng kōng zì qǔ sǐ， yù shuí wéi hū？” chéng zhōng jūn mín dōushuō：“ qún xiǎo wú zhī， kǒng fù rú cān hé zhī zhòng， gù gǒu yán xún yuè zhī mìng 'ěr” (《 zī zhì tōng jiàn · juàn dì yī bǎi jiǔ》 )。 tuò bá guī kàn zhe wáng jiàn， nǎo nù wú bǐ， tuò qí miàn。 bìng pài zhōng lǐng jiāng jūn zhǎngsūn féi、 zuǒ jiāng jūn lǐ lì jiāng 3000 qí bīng zhuī gǎn mù róng bǎo， zhì fàn yáng， bù jí 'ér hái。 tuò bá guī jiàn jūn liáng bù zú， mìng dōng píng gōng tuò bá yí qù yè chéng， qiān tún jù lù， jī zū yáng chéng。 mù róng xiáng chū bù zú 6000 rén， sì jī xí jī wèi jūn zhū tún； tuò bá guī jiāng qí jī bài， zhǎn shǒu 5000 rén， shēng qín 700 rén， wèile wǎn jiù cān hé bēi de guò shī， tuò bá guī jiāng qí quán bù shì fàng。 wǔ yuè， kù pì guān jì yǔ mù róng xiáng fā shēng nèi hòng， bèi shā。 tuò bá guī zài zhōng shān gōng mù róng xiáng yī gè duō yuè bù xià， chè jūn jiù shí hé jiān ( jīn hé běi hé jiān nán )。 mù róng xiáng zài zhōng shān chéng zì lì wéi huáng dì。 qī yuè， mù róng lín shuài zhòng qián xí zhōng shān， zhǎn mù róng xiáng zì lì。 bā yuè， tuò bá guī yí bīng cháng shān jiǔ mén ( jīn hé běi gǎo chéng xī běi )。 shí wèi jūn gǎn rǎn yì bìng， rén chù duō sǐ。 tuò bá guī wèn zhū jiāng yì qíng， zhū jiāng huí dá shuō：“ zài zhě cái shí sì wǔ。” liáng cǎo zhè shí yě gōng yìng bù zú， jī yì bìng zhēn， jiàngshì jiē sī guī。 tuò bá guī zhī zhū jiāng xīn yì， shuō：“ sī gù tiān mìng， jiāng ruò zhī hé！ sì hǎi zhī rén， jiē kě yǔ wèiguó， zài wú suǒ yǐ fǔ zhī 'ěr， hé xù hū wú mín” (《 wèi shū · tài zǔ jì》 )！ qún chén cóng cǐ bù bù gǎn zài yán。 jiǔ yuè， zhōng shān chéng zhōng quē liáng， mù róng lín shuài 2 wàn qí bīng jìn zhù xīn shì ( jīn hé běi xīn lè xī nán )。 tuò bá guī yù shuài jūn tǎo mù róng lín， tài shǐ lìng cháo chóng què shuō gāi rì bù yí chū bīng， tuò bá guī wèn：“ qí yì yún hé？” cháo chóng huí dá shuō：“ xī zhòu yǐ jiá zǐ wáng， bīng jiā jì zhī。” tuò bá guī fǎn bó shuō：“ zhòu yǐ jiá zǐ wáng， zhōu wǔ bù yǐ jiá zǐ shèng hū” (《 wèi shū · tài zǔ jì》 )？ cháo chóng wú yán yǐ duì。 shí yuè， tuò bá guī yǔ zài mù róng lín yì tái wù huì zhàn， wèi jūn dà huò quán shèng， zhǎn shā 9000 yú rén， mù róng lín shuài shù shí qí táo bēn yè chéng， hòu bèi mù róng dé shā sǐ。 tuò bá guī chéng shì gōng rù zhōng shān， yàn jiàng wèi de gōng qīng、 shàng shū、 jiāng lì、 shì zú 2 wàn rén。 yàn jiāng zhāng xiāng、 lǐ shěn、 mù róng wén děng xiān hòu lái jiàng， tuò bá guī jiē shè 'ér bù jiū。 huò qí suǒ chuán huáng dì xǐ shòu、 tú shū、 fǔ kù、 zhēn bǎo， bù liè shù wàn。 tuò bá guī gōng kè zhōng shān hòu， pài qí bīng 3 wàn zēng yuán tuò bá yí jìn gōng yè chéng。 huáng shǐ sān nián (398 nián ) zhēngyuè， hòu yàn fàn yáng wáng mù róng dé cóng yè chéng shuài hù 4 wàn， nán xǐ huá tái ( jīn hé nán huá xiàn dōng )。 tuò bá yí shuài jūn jìn rù yè chéng， suí jí zhuī mù róng dé zhì huáng hé 'ér guī。 běi wèi fá hòu yàn zhī zhàn jié shù。 jīng guò yī nián líng wǔ gè yuè de lián xù zuò zhàn， běi wèi chōng fēn lì yòng cān hé bēi zhī zhàn hòu de yòu lì tài shì， diào jí dà jūn， zhí bī hòu yàn guó dū， zhǎn kāi zhàn lüè jué zhàn。 zuò zhàn zhōng， jǐn jǐn zhuā zhù gè zhǒng yòu lì jī huì， nǔ lì zhǎng wò zhàn zhēng zhù dòng quán， zhōng yú chè dǐ jī bài liǎo qiáng dà de hòu yàn， yuán shǔ hòu yàn de huáng hé yǐ běi de guǎng dà de guān dōng dì qū suì guī wèi yòu， běi wèi yě chéng wéi běi fāng zuì qiáng dà guó。 tóng yuè， tuò bá guī zì zhōng shān ( jīn hé běi dìng zhōu ) jiāng běi guī， qiān shān dōng liù zhōu lì mín hé gè shǎo shù mín zú 10 yú wàn rén， yǐ chōng shí dài dì ( jīn nèimēng gǔ hé lín gé 'ěr yī dài )。 bó líng ( jīn hé běi 'ān qiān )、 bó hǎi ( jīn hé běi cāng xiàn )、 zhāng wǔ rén mín fèn qǐ fǎn kàng， lüè yáng gōng tuò bá zūn tǎo píng zhī。 sān yuè， lí shí ( jīn shǔ shān xī ) hú shuài hū yán tiě、 xī hé ( jīn shān xī lín fén xī ) hú shuài zhāng chóng děng fǎn duì qiān xǐ dài， jù zhòng shù qiān qǐ shì pàn wèi。 běi wèi 'ān yuǎn jiāng jūn yǔ yuè zhǎn hū yán tiě， jiě sàn qí yú zhòng。 tuò bá lián méng jìn rù hàn zú cháng qī jù jū de zhōng yuán dì qū， shòu dào xiān jìn de fēng jiàn jīng jì、 wén huà de qiáng liè chōng jī， shēng chǎn lì hé shēng chǎn guān xì chǎn shēng jí jù de biàn huà。 jiù zài zhè yī nián， èr shí bā suì de tuò bá guī zuì zhōng wán chéng liǎo tuò bá guó jiā de jiàn lì。 píng dìng zhōng yuán hòu， tuò bá guī xià lìng“ lí sàn bù luò， fēn tǔ dìng jū， bù tīng qiān xǐ”。 tuò bá shì zú bù luò zǔ zhì de jiě tǐ zài shí yì jiān sǐ hòu yǐ jīng kāi shǐ， tuò bá guī chóngjiàn lián méng yě céng jiě sàn zhū bù luò， dàn dà guī mó dì wǎ jiě bù luò zǔ zhì， yòng dì yù xìng de guó jiā zǔ zhì dài tì xuè yuán guān xì， hái shì zài píng yàn yǐ hòu。 tuò bá guī qiǎngpò bù luò dà rén hé pǔ tōng de shì zú chéng yuán tuō lí tǒng lǐng guān xì， yào qiú yuán lái de“ jūn cháng dà rén jiē tóng biān hù”。 hè lán bù shǒu lǐng hè nè shì tuò bá guī de jiù fù， zhè cì yě bèi jiě chú liǎo duì bù zhòng de tǒng lǐng quán lì。 tuò bá guī jiàn lì guó jiā de dì 'èr gè biāo zhì shì gōng gòng quán lì de shè lì， zhè zhǒng gōng gòng quán lì yǐ chéng wéi jiē jí yā pò de gōng jù。 tuò bá guī mó fǎng hàn zú tǒng zhì zhě de chuán tǒng xíng shì jiàn lì liǎo yī zhěng tào zhèng quán jī gòu。 sì yuè， tuò bá guī xiān duì qí zhòng chén jìn xíng fēn fēng， fēng tuò bá zūn wéi cháng shān wáng， fēng nán 'ān gōng yuán shùn wéi pí líng wáng， zhēng lǔ jiāng jūn、 lì yáng gōng mù chóng wéi tài wèi， ān nán jiāng jūn、 jù lù gōng zhǎngsūn sōng wéi sī tú。 liù yuè， tuò bá guī yì dìng guó hào。 qún chén shuō：“ zhōu、 qín yǐ qián， jiē zì zhū hòu shēng wéi tiān zǐ， yīn yǐ qí guó wéi tiān xià hào。 hàn shì yǐ lái， jiē wú chǐ tǔ zhī zī。 wǒ guó jiā bǎi shì xiāng chéng， kāi jī dài běi， suì fǔ yòu fāng xià， jīn yí yǐ dài wéi hào。” huáng mén shì láng cuī hóng rèn wéi bù tuǒ：“ xī shāng rén bù cháng jué jū， gù liǎng chēng yīn、 shāng； dài suī jiù bāng， qí mìng wéi xīn， dēng guó zhī zhuāng， yǐ gèng yuē wèi。 fū wèi zhě， dà míng， shén zhōu zhī shàng guó mín， yí chēng wèi rú gù” (《 zī zhì tōng jiàn · juàn dì yī bǎi yī shí》 )。 suì dìng guó hào wéi“ wèi”， shǐ chēng běi wèi， yòu chēng hòu wèi、 tuò bá wèi、 yuán wèi。 qī yuè， tuò bá guī cóng shèng lè qiān dū píng chéng，“ shǐ yíng gōng shì， jiàn zōng miào、 lì shè jì” (《 wèi shū · tài zǔ jì》 )。 bā yuè，“ zhèng fēng jī， zhì jiāo diàn， duān jìng shù， biāo dào lǐ， píng wǔ quán， jiào wǔ liàng， dìng wǔ dù” (《 wèi shū · tài zǔ jì》 )。 shí yuè， qǐ tiān wén diàn。 shí yī yuè， tuò bá guī yòu mìng lìng“ shàng shū lì bù láng zhōng dèng yuān diǎn guān zhì， lì jué pǐn， dìng lǜ lǚ， xié yīnyuè； yí cáo láng zhōng dǒng mì zhuàn jiāo miào、 shè jì、 cháo jìn、 xiǎng yàn zhī yí； sān gōng láng zhōng wáng dé dìng lǜ lìng、 shēn kē jìn； tài shǐ lìng cháo chóng zào hún yí， kǎo tiān xiàng； lì bù shàng shū cuī xuán bó ( hóng ) zǒng 'ér cái zhī” (《 wèi shū · tài zǔ jì》 )。 cǐ wài， tuò bá guī hái shè zhì liǎo cì shǐ、 tài shǒu、 lìng cháng děng wài zhí guān yuán。 bìng zài zhōng yuán dì qū shè lì liǎo bā gè jūn fǔ， zài běi fāng biān jìng shè lì liǎo zhèn shù， qū fēn liǎo zhōng jūn hé wài jūn， dāng shí běi wèi“ zhōng jūn jīng qí shí yòu yú wàn， wài jūn wú shù” (《 wèi shū · tài zǔ jì》 )。 rùn shí yī yuè， zhū chén shàng shū qǐng tuò bá guī chēng dì：“ chén děng wén chén jí jū zhōng， zé liè sù qí qí guǐ； dì wáng shùn tiān， zé qún hòu yǎng qí dù。 fú wéi bì xià dé xié 'èr yí， dào lóng sān wǔ， rén fēng bèi yú sì hǎi， shèng huà sài yú dà qū， zé jí kūn chóng， ēn zhān xíng wěi， ōu gē suǒ shǔ， bā biǎo guī xīn， jūn wēi suǒ jí， rú fēng mí cǎo， wàn xìng yóng yóng， xián sī xì mìng。 ér gōng lǚ qiān xū， tuì shēn hòu jǐ， chén yí wèi zhāng， āi fú wèi yù， fēi suǒ yǐ shàng yǔn huáng tiān zhī yì， xià fù lè tuī zhī xīn。 yí guāng chóng shèng liè， shì guǐ xiàn yú wàn shì。 chén děng jǐn mèi sǐ yǐ wén” (《 wèi shū · tài zǔ jì》 )。 shí 'èr yuè jǐ chǒu， tuò bá guī zhèng shì chēng dì， gǎi yuán tiān xīng。 dì sān，“ guó jiā cún zài de jīng jì tǐ xiàn jiù shì juān shuì”。 gēn jù zhōng yuán hé dài běi de bù tóng tè diǎn， tuò bá guī guī dìng liǎo xiāng yìng de zū shuì fù yì zhì dù。 tiān xīng yuán nián zhēngyuè， tā chóngshēn wéi chí jiù yàn jiù tǔ de zū fù zhì dù。 zài píng chéng jí qí zhōu wéi shè zhì bā bù shuài， qí zhí zé shì duì fēn tǔ dìng jū de shì zú chéng yuán“ quàn kè nóng sāng， liàng xiào shōu rù， yǐ wéi diàn zuì”。 tóng nián， tuò bá guī cóng zhōng yuán dì qū qiān xǐ dà liàng bèi zhēng fú de rén kǒu dào jīng chéng，“ zhào gěi nèi xǐ xīn mín gēng tián， jì kǒu shòu tián”。 fēng jiàn zhù yì shēng chǎn guān xì zài dài běi dì qū yòu liǎo fā zhǎn， guó jiā 'àn bǐ lì duì dìng jū cóng shì nóng yè láo dòng de guó rén hé xǐ mín kǎo kè， wéi běi wèi zhèng quán de cún zài tí gōng liǎo wù zhì bǎo zhàng。 tuò bá guī suǒ jiàn lì de guó jiā suī rán dài yòu yī dìng chéng dù de nú lì zhì tè diǎn， dàn jué dìng qí shè huì xìng zhì de yīn sù jī běn shàng shì shǔ yú fēng jiàn zhì de， zhǐ bù guò shàng wèi chéng shú 'ér yǐ。 běi wèi zhèng quán shì zhōng guó lì shǐ shàng jiào zǎo de yī gè yóu shǎo shù mín zú jiàn lì de， tǒng zhì dì wèi bǐ jiào wěn dìng de， tǒng zhì shí qī bǐ jiào cháng de fēng jiàn wáng cháo。 tā zuì zhōng jié shù liǎo shí liù guó shí qī de cháng qī hùn zhàn、 fēn liè de jú miàn， tǒng yī liǎo běi bù zhōng guó。 tā cù jìn liǎo gè jìn rù zhōng yuán dì qū de shǎo shù mín zú hé hàn zú rén mín de róng hé， shǐ nán běi zhèng quán de duì lì zhú bù sàng shī liǎo mín zú máo dùn de sè cǎi， wéi yǐ hòu quán guó de tǒng yī tí gōng liǎo zhòng yào de shè huì tiáo jiàn。 xū yào zhǐ chū de shì， tuò bá guī suǒ jiàn lì de fēng jiàn guó jiā hái shì hěn bù jiàn quán de， dài yòu hěn dà de yuán shǐ xìng hé guò dù xìng。 nán cháo rén chēng běi wèi zhèng quán shì“ hú fēng guó sú， zá xiāng róu luàn”。《 wèi shū · lǐ zhì》 yě chéng rèn“ suī cān cǎi gǔ shì， duō wéi jiù zhāng”。 zhè zhǒng nóng zhòng de shì zú cán yú， shǒu xiān biǎo xiàn zài guān zhì shàng。 bù luò lián méng shí qī， lián méng de zuì gāo quán lì jī gòu shì zhū bù dà rén yì shì。 zhū bù dà rén yì shì yòu gè cháng shè jī gòu fù zé chǔlǐ lián méng de rì cháng shì wù， tā zuì zǎo jiào zuò sì bù dà rén。 tuò bá guī jiàn guó hòu， zhè gè jī gòu bèi kuò dà wéi bā bù dà fū， bìng bǐ fù hàn rén guān zhì“ yǐ nǐ bā zuò”。 tā men zhí zhǎng cháo bǐng， quán jí zhòng。 tiān xīng 'èr nián (399 nián )， tuò bá guī“ fēn shàng shū sān shí liù cáo jí wài shǔ， fán zhì sān bǎi liù shí cáo， lìng bā bù dà fū zhù zhī”。 guǎn lǐ zhū fāng zá rén de jī gòu“ yīn 'ér bù gǎi， nán běi yóu zhì dà rén， duì zhì 'èr bù”。 běi wèi de cì shǐ、 tài shǒu、 lìng cháng jiē zhì sān rén，“ zōng shì yī rén， yì xìng 'èr rén， bǐ gǔ zhī shàng zhōng xià sān dà fū”。 zhè zhǒng duō yuán zhèng tǐ dōushì jūn shì mín zhù zhì dù zài guó jiā jī gòu zhōng de yí liú。 lìng wài shì zú cán yú hái biǎo xiàn zài bīng zhì shàng。 běi wèi chū qī de bīng dài yòu bù luò bīng de tè zhēng， yī dào lí sàn bù luò de mìng lìng hěn nán gē duàn xuè yuán de niǔ dài， jiànglǐng hé shì bīng zhī jiān bù jǐn shì tǒng shǔ guān xì， ér qiě yòu qīn yuán guān xì。 bù luò shǒu lǐng zài jūn duì zhōng réng rán cún zài zhe hěn dà de yǐng xiǎng。 shàng shù tè diǎn shǐ dé jiù bù luò guì zú zài běi wèi chū qī de guó jiā zhèng quán zhōng bǎo chí zhuózhòng yào de shì lì。 zhè zhǒng shì lì shì tuò bá guī qiáng huà huáng quán de yán zhòng zhàng 'ài。 yīn 'ér， tuò bá guī tóng tā men zhī zhōng de mǒu xiē rén guān xì xiāng dāng jǐn zhāng。 dàn lìng yī fāng miàn， tuò bá guī de jiàn guó shì tōng guò duì zhōu wéi gè zú hé zhōng yuán hàn zú de zhēng fú zhàn zhēng shí xiàn de。 zài yā pò bèi zhēng fú mín zú de wèn tí shàng， tuò bá xiān bēi shàng céng fènzǐ zhī jiān tài dù wán quán yī zhì。 yīn 'ér， bù luò guì zú men yòu shì tuò bá guī duì wài kāi jiāng tuò dì， duì nèi shí xíng tǒng zhì de zhōng jiān。 zhè shǐ dé tuò bá guī xiàn yú jí dù de máo dùn zhī zhōng。 tóng shí， tuò bá guī hái yòu yī gè máo dùn bù néng jiě jué， zhè jiù shì rú hé duì dài hàn zú dì zhù jiē jí de wèn tí。 yě mán luò hòu de tuò bá zú tǒng zhì zhě duì yú fēng jiàn de diǎn zhāng wén wù zhì dù háo wú suǒ zhī， rú guǒ bù yǐ kào fù yú - tǒng zhì jīng yàn de hàn zú dì zhù jiē jí shàng céng rén wù de bāng zhù， tuò bá guī jì bù néng jiàn lì hé wán shàn tā de guó jiā， gèng bù néng zài zhōng yuán dì qū cháng zhì cháng 'ān。 dàn dāng shí tuò bá xiān bēi tǒng zhì zhě hé hàn zú shàng céng fènzǐ hé liú yī shǐ， cāi jì xīn lǐ hé dí duì qíng xù shàng wèi wán quán pái chú。 tuò bá guī zài rèn yòng hàn zú shì rén de shí hòu， cháng cháng biǎo xiàn chū yí lǜ hé jiè bèi。 chuàng lì qiáng dà de běi wèi dì guó， wán chéng tuò bá bù luò lián méng xiàng guó jiā de zhuǎn biàn， zhè shì tuò bá guī yī shēng zhōng zuì jié chū de chéng jiù， yě shì tā yī shēng shì yè de dǐng diǎn。 cǐ hòu， tā yuè lái yuè wéi wú fǎ jiě tuō de máo dùn suǒ chán rào， xiǎn dé bù lǚ jiān nán liǎo。 ???? tiān xīng 'èr nián (399) zhēngyuè， tuò bá guī fēn mìng zhū jiāng běi xí gāo chē。 tuò bá yí shuài sān jūn cóng dōng dào chū cháng chuān。 lè zhēn shuài qī jūn cóng xī dào chū niú chuān， tuò bá guī běn rén qīn shuài dà jūn cóng zhōng dào zì bó rán hé xiàng xī běi。 èr yuè， sān lù dà jūn huì tóng， dà pò gāo chē sān shí yú bù， huò qǔ liǎo dà pī shēng chù、 rén kǒu。 sān yuè， wèi dào wǔ dì tuò bá guī pài qiǎn jiàn yì jiāng jūn yǔ zhēn、 yuè qí xiào wèi xī jīn jī kù dí bù shuài yè yì yú、 yòu lián bù shuài dòu yǔ ní yú tài hún chuān， pò zhī； kù dí bù jiàng fú běi wèi。 yǔ zhēn děng yòu dōng pò hóu mò chén bù， huò mǎ、 niú、 yáng 10 yú wàn tóu， bìng zhuī jī zhì dà 'é gǔ， zhì shù 'ér hái。 qī yuè， tuò bá guī yǔ yī dà pī hàn zú guān liáo fā shēng chōng tū。 qǐ yīn shì tuò bá guī rèn wéi dōng jìn yōng zhōu cì shǐ xī huī de lái xìn duì tā bù gōng， mìng lìng zhāng yǎn、 cuī chěng xiě xìn wǔ rǔ dōng jìn huáng dì， ér zhāng、 cuī 'èr rén méi yòu wán quán suì cóng tā de yì yuàn。 qià qiǎo zhè nián， tuò bá guī wěi rèn de hàn zú guān lì zhōng shān tài shǒu chóu rú、 qīng hé tài shǒu fù shì jù zhòng fǎn wèi， zhāng yǎn jiàn jǔ de hé jiān tài shǒu lú pǔ jiē shòu lóng chéng hòu yàn cán yú zhèng quán de jué mìng， zhàn jù yú yáng shù jùn， gōng shā liǎo wèi yōu zhōu cì shǐ fēng tà gān。 cuī chěng liú zài jì zhōu de qī zǐ hé sì gè 'ér zǐ yě nán bēn mù róng dé qù liǎo。 zhè xiē shì dà dà jī nù liǎo tuò bá guī， jiā shàng cuī chěng píng sù duì tā tài dù wǔ màn， yú shì biàn yú bā yuè xià lìng zhū shā cuī chěng， fèi chù zhāng yǎn、 fēng yì děng rén。 dàn bù jiǔ， tuò bá guī fā xiàn gěi tā zào chéng zuì dà wēi xié de bìng bù shì hàn zú guān liáo， ér shì nà xiē yōng yòu zhòng bīng、 zhí zhǎng quán bǐng de bù luò guì zú。 shí 'èr yuè， tuò bá guī jiē shòu bó shì gōng sūn biǎo de rén shàng de《 hán fēi shū》， kāi shǐ jiā qiáng jūn quán， yǐ fǎ zhì tǒng yù chén xià。 tuò bá guī jiè kǒu jiāng jūn lǐ lì duì tā shū fàng xià sù， ké tuò rèn qíng， xià lìng chǔsǐ。 zhū shā lǐ lì， jǔ cháo zhèn dòng。 tiān xīng sān nián (400 nián ) shí 'èr yuè yòu xià zhào shuō：“ shì sú wèi hàn gāo qǐ yú bù yī 'ér yòu tiān xià， cǐ wèi dá qí gù yě。 fū liú chéng yáo tǒng， kuàng shì jì dé， yòu shé lóng zhī zhēng， zhì yún cǎi zhī yìng， wǔ wěi shàng jù， tiān rén jù xié， míng gé mìng zhī zhù， dà yùn suǒ zhōng， bù kě yǐ fēi wàng qiú yě。 rán kuáng jiǎo zhī tú， suǒ yǐ diān jué 'ér bù yǐ zhě， chéng huò yú zhú lù zhī shuō， ér mí yú tiān mìng yě。 gù yòu zhǒng fù chē zhī guǐ， dǎo xìn nì zhī zōng， dú shèn zhě qīng zhōu jùn， hài wēi zhě bài yì lǐ， zhì nǎi shēn sǐ míng tuí， yāng jí jiǔ zú， cóng luàn suí liú， sǐ 'ér bù huǐ， qǐ bù tòng zāi！《 chūn qiū》 zhī yì， dà yī tǒng zhī měi， wú chǔ jiàn hào， jiǔ jiā zhū jué， jūn zǐ jiàn qí wěi míng， bǐ zhī chén gòu。 zì fēi jì shèng zài dé， tiān rén hé huì， dì wáng zhī yè， fū qǐ xū yìng。 lì guān gǔ jīn， bù yì 'ér qiú fēi wàng zhě， tú sàng qí bǎo jiā zhī dào， ér fú dāo jù zhī zhū。 yòu guó yòu jiā zhě， chéng néng tuī fèi xīng zhī yòu qī， shěn tiān mìng zhī bù yì， chá zhēng yìng zhī qián shòu， dù jìng zhú zhī xié yán， jué jiān xióng zhī jiàn sì， sī duō fú yú zhǐ zú， zé jǐ yú shén zhì yǐ。 rú cǐ， zé kě yǐ bǎo róng lù yú tiān nián， liú yú qìng yú hòu shì。 fū rán， gù huò bèi wú yuán 'ér shēng， bīng jiá hé yīn 'ér qǐ？ fán jué lái shì， xù zāi jiè zhī， kě bù shèn yú” (《 wèi shū · tài zǔ jì》 )！ dì 'èr tiān， tā yòu xià zhào jiè gào qún chén：“ shàng gǔ zhī zhì， shàng dé xià míng， yòu rèn 'ér wú jué， yì zhì 'ér shì xù， gù xié móu xī 'ér bù qǐ， jiān tè jué 'ér bù zuò。 zhōu jī zhī mò， xià líng shàng tì， yǐ hào zì dìng， yǐ wèi zhì lù， qīng shì qí guān， dà fū suì shì， yáng dé bù chàng， yì fā jiā péi， gù xìn yóu cǐ qǐ， bīng yóu cǐ zuò。 qín hàn zhī bì， shè dé chóng chǐ， néng fǒu hùn zá， xián yú xiāng luàn， shù guān shī xù， rèn fēi qí rén。 yú shì zhōng yì zhī dào qǐn， lián chǐ zhī jié fèi， tuì ràng zhī fēng jué， huǐ yù zhī yì xīng， mò bù yóu hū guì shàng míng wèi， ér huò bài jí zhī yǐ。 gǔ zhì sān gōng， zhí dà yōu zhòng， gù yuē ‘ dài zuì zǎixiàng’， jiāng wěi rèn zé chéng， fēi xū chǒng lù yě。 ér jīn shì sú， qiān yǐ tái fǔ wéi róng guì， qǐ mù 'ér qiú zhī。 fū cǐ zhí sī， zài rén zhù zhī suǒ rèn 'ěr， yòng zhī zé zhòng， shè zhī zé qīng。 rán zé guān wú cháng míng， ér rèn yòu dìng fēn， shì zé suǒ guì zhě zhì yǐ， hé qǔ yú dǐng sī zhī xū chēng yě。 fū jié zhòu zhī nán miàn， suī gāo 'ér kě bó； jī dàn zhī wéi xià， suī bēi 'ér kě zūn。 yī guān kě yǐ xiào zhì， bì mén kě yǐ chuí fàn。 gǒu yǐ dào dé wéi shí， xián yú fù sù bù jiā yǐ。 gù liàng jǐ zhě， lìng zhōng 'ér yì quán； mèi lì zhě， shēn xiàn 'ér míng miè。 lì zhī yǔ míng， huǐ yù zhī cī jìng； dào zhī yǔ dé， shén shí zhī jiā bǎo。 shì gù dào yì， zhì zhī běn； míng jué， zhì zhī mò。 míng bù běn yú dào， bù kě yǐ wéi yí； jué wú bǔ yú shí， bù kě yǐ wéi yòng。 yòng 'ér bù jìn， wéi bìng shēn yǐ。 néng tōng qí biàn， bù shī qí zhèng zhě， qí wéi shèng rén hū？ lái zhě chéng sī chéng bài zhī lǐ， chá zhì luàn zhī yóu， jiàn yīn zhōu zhī shī， gé qín hàn zhī bì， zé jǐ yú zhì yǐ” (《 wèi shū · tài zǔ jì》 )。 dàn bù jiǔ réng rán fā shēng liǎo tuò bá yí gòu jié mù chóng móu shā tā de zhèng biàn huó dòng。 tuò bá yí shì tuò bá guī de tóng zǔ dì。 lì mù líng bù shǒu lǐng mù chóng shì zǎo nián hù wèi tuò bá guī táo lí dú gū bù de jiù shǔ。 èr rén zhuī suí tuò bá guī dōng zhēng xī tǎo， lǚ lì dà gōng。 zhōng shān píng， tuò bá yí yǐ chéng xiāng rù fǔ。 tā men hé móu zài huáng gōng zhōu wéi mái fú wǔ shì sì jī shā diào tuò bá guī， yǐ duó qǔ huáng wèi。 yīn móu bèi rén gào fā， tuò bá guī kǎo lǜ liǎng rén chí yòu jūn quán， dǎng yǔ shèn zhòng， rú yú zhuī jiū， qiān yǐn tài duō， bù hǎo shōu chǎng。 ér zhè shí xī bù zhàn shì yǐ qǐ， yòng rén zhī jì， bù yí dà xīng shā lù， suǒ yǐ zàn shí méi yòu chéng bàn tā men。 tuò bá guī xiāo miè liú wèi chén shí， liú wèi chén de shàozǐ bó bó wáng bēn xuē gànbù。 bù jiǔ， bó bó yòu zhuǎn yǐ méi yì gān。 xī qín guó zhù yáo xīng fēng tā wéi 'ān yuǎn jiāng jūn， shǐ qí zhù méi yì gān zhèn gāo píng。 bìng bǎ yì chéng、 shuò fāng zá yí jí tiě fú yú zhòng sān wàn rén guī qí tǒng lǐng。 tiě fú bó bó shì lì zhú jiàn fā zhǎn qǐ lái， chéng wéi běi wèi xī bù biān hài。 tiān xīng sì nián (401 nián ) shí 'èr yuè， tuò bá guī qiǎn cháng shān wáng tuò bá zūn、 dìng líng gōng hé bá shuài jūn 5 wàn rén， xí jī zhù gāo píng ( jīn gān sù gù yuán ) de hòu qín chē qí jiāng jūn méi yì gān。 běi wèi hǔ wēi jiāng jūn sù tà gān jìn gōng hòu yàn lìng zhī ( jīn hé běi qiān 'ān xī )， hòu yàn zhōng lǐng jūn yǔ wén bá yuán jiù lìng zhī bù lì， sù tà gān gōng kè lìng zhī， bìng tún bīng shù shǒu。 tiān xīng wǔ nián (402 nián )， shì nián zhēngyuè， běi wèi jūn gōng qín shǔ chù fú、 sù gǔ yán děng bù。 èr yuè， tuò bá zūn shuài jūn jìn zhì gāo píng， méi yì gān qì qí bù zhòng， shuài shù qiān qí táo bēn qín zhōu ( zhì jīn gān sù tiān shuǐ xī nán )， wèi jūn zhuī zhì wǎ tíng ( jīn gān sù gù yuán nán )， bù jí， lüè méi yì gān fǔ kù xù jī、 mǎ 4 wàn yú pǐ、 zá chù 9 wàn yú tóu 'ér hái； bìng qiān xǐ qí mín yú píng chéng ( jīn shān xī dà tóng dōng běi )。 cóng cǐ， qín、 wèi liǎng guó jiāo 'è。 tuò bá guī mìng lìng lín qín de bìng zhōu zhū jùn zài qián bì jī gǔ， fáng bèi xī qín de jìn fàn。 wǔ yuè， hòu qín zhù yáo xīng mìng shàng shū lìng yáo huàng fǔ tài zǐ yáo hóng liú shǒu dū chéng cháng 'ān ( jīn xī 'ān xī běi )， qiǎn yì yáng gōng yáo píng、 shàng shū pú shè dí bó zhī děng shuài bù qí 4 wàn fá wèi， zì lǐng dà jūn hòu jì。 yáo píng gōng wèi qián bì ( jīn shān xī lín fén nán fén hé dōng 'àn )， liǎng yuè yú bá zhī， suì jù sāng bì。 qī yuè， tuò bá guī qiǎn pí líng wáng tuò bá shùn、 yù zhōu cì shǐ zhǎngsūn féi shuài 6 wàn qí bīng wéi qián fēng， qīn tǒng dà jūn suí hòu jìn jī qín jūn。 bā yuè， tuò bá guī zhì yǒng 'ān ( jīn shān xī huò xiàn )。 yáo píng qiǎn xiāo jiāng shuài 200 jīng qí zhēn chá wèi jūn， quán bù bèi zhǎngsūn féi suǒ fú。 yáo píng yǐn jūn tuì shǒu chái bì ( jīn shān xī xiāng fén xī nán fén hé dōng 'àn chái zhuāng )。 tuò bá guī lǐng jūn wéi kùn shǒu jūn。 yáo xīng shuài 4.7 wàn rén qián wǎng jiù yuán， yù zhàn chái bì duì 'àn de tiān dù yùn liáng yǐ jì yáo píng。 bó shì lǐ xiān rèn wéi：“ bīng fǎ： gāo zhě wéi dí suǒ qī， shēn zhě wéi dí suǒ qiú。 jīn qín jiē fàn zhī， yí jí xīng wèi zhì， qiǎn qí bīng xiān jù tiān dù， chái bì kě bù zhàn 'ér qǔ yě” (《 zī zhì tōng jiàn · juàn dì yī bǎi yī shí 'èr》 )。 tuò bá guī nǎi mìng zēng zhù chóngwéi， nèi fáng yáo píng， wài jù yáo xīng。 guǎng wǔ jiāng jūn 'ān tóng yòu jiàn yì：“ fén dōng yòu méng kēng， dōng xī sān bǎi yú lǐ， xī jìng bù tōng。 xīng lái， bì cóng fén xī zhí lín chái bì； rú cǐ， lǔ shēng shì xiāng jiē， chóngwéi suī gù， bù néng zhì yě。 bù rú wéi fú liáng， dù fén xī， zhù wéi yǐ jù zhī。 lǔ zhì， wú suǒ shī qí zhì lì yǐ” (《 zī zhì tōng jiàn · juàn dì yī bǎi yī shí 'èr》 )。 tuò bá guī suì lìng bù zhòng jià shè fú jià， jìn zhì fén xī ( jīn fén hé xī 'àn )， zhù lěi zǔ jī qín jūn。 yáo xīng zhì pú bǎn ( jīn shān xī yǒng jì xī nán )， chí yí hěn jiǔ cái xiàng qián tuī jìn。 tuò bá guī qīn shuài bù qí 3 wàn yú méng kēng ( jīn xiāng fén、 qū wò zhī jiān fén hé yǐ dōng ) zhī nán yíng jī yáo xīng， shā qín jūn qiān yú rén， yáo xīng bài tuì 40 yú lǐ。 yáo píng yì bù gǎn chū zhàn。 wèi dì fēn bīng jù shǒu gè chù xiǎn yào， shǐ qín jūn nán yǐ jiē jìn chái bì。 yáo xīng zhǐ dé tún bīng fén xī， píng hè wéi lěi， jiāng chéng kǔn de bǎi shù cóng fén hé shàng yóu zòng xià， qǐ tú chōng kuǎ fú qiáo。 dàn jūn bèi wèi jūn gōu qǐ yòng zuò chái xīn。 shí yuè， yáo píng liáng jié shǐ jìn， chéng yè shuài zhòng cóng xī nán tū wéi； yáo xīng chén bīng fén xī， jǐn jǔ huǒ gǔ zào wéi yìng， què bù gǎn xiàng wéi chéng wèi jūn jìn jī。 yáo píng gū jūn tū wéi bèi wèi jūn jī bài， nǎi shuài bù zhòng fù shuǐ táo mìng。 tuò bá guī mìng shàn yóu zhě gōu bǔ qín jūn jiàngshì， fú zhēng lǔ jiāng jūn、 shàng shū yòu pú shè dí bó zhī， yuè qí xiào wèi táng xiǎo fāng， jī nǔ jiāng jūn yáo liáng guó， jiàn zhōng jiāng jūn léi xīng、 kāng guān， běi zhōng láng jiāng kāng wěi， yáo píng cóng dì yáo bó qín děng 40 yú jiāng， shì zú 3 wàn yú rén。 yáo xīng lì bù néng jiù， jǔ jūn tòng kū， shēng zhèn shān gǔ， shù cì qiǎn shǐ qiú hé， jūn bèi tuò bá guī jù jué。 tuò bá guī chéng shèng jìn gōng pú bǎn。 qín jìn gōng yáo xù gù shǒu bù zhàn。 shí zhí róu rán yǔ qín jiāo hǎo de yù móu gōng wèi， tuò bá guī huò xī， suì chè jūn 'ér hái。 chái bì zhī zhàn shì běi wèi jiàn guó hòu zuì dà de yī cì zuò zhàn。 tiān xīng liù nián (403 nián )， běi wèi tǒng zhì jí tuán de nèi bù máo dùn chóngxīn jī huà。 qī yuè， tuò bá guī xiāochú liǎo céng zài bǎi sì zhī yì tú móu zì lì de tuò bá shùn de zhí wù。 tóng yuè， tā yǐ shē háo xǐ míng de zuì míng chǔsǐ píng yuán tài shǒu hé bá， bìng zhū qí quán jiā。 zhōng lěi jiāng jūn dèng yuān de cóng dì shàng shū dèng huī yǔ hé bá guān xì hěn hǎo， tuò bá guī yòu jiāng dèng yuān cì sǐ。 tiān cì yuán nián (404 nián ) jiǔ， tuò bá guī shè lì hòu guān， yǐ cì tàn chén xià de huó dòng。 tiān cì sì nián (407 nián ) qī yuè， tā jiāng zhàn gōng hè hè de cháng shān wáng tuò bá zūn cì sǐ。 bā yuè， yòu yǐ sī kōng yǔ yuè“ fú shì xiān lì， xíng zhǐ fēng cǎi， nǐ zé rén jūn” (《 zī zhì tōng jiàn · juàn dì yī bǎi yī shí sì》 ) wéi yóu， jiāng qí shā sǐ。 cì nián， yòu jiāng sù yòu jī yuàn de mò tí cháo nòng hòu miè zú。 tuò bá guī dào wǎn nián shí， yǔ bù luò guì zú de zhēng shā bái chì huà。 kǒng jù、 bù 'ān hé guò dù de jǐn zhāng shǐ dé tuò bá guī bìng zhòng duō yí， jīng shén shī cháng。 shǐ shū jìzǎi“ chū， dì fú hán shí sàn， zì tài yī lìng yīn qiāng sǐ hòu， yào shù dòng fā， zhì cǐ yú shèn。 ér zāi biàn lǚ jiàn， yōu mèn bù 'ān， huò shù rì bù shí， huò bù qǐn dá dàn。 guī jiù qún xià， xǐ nù guāi cháng， wèi bǎi liáo zuǒ yòu rén bù kě xìn， lǜ rú tiān wén zhī zhàn， huò yòu zhǒu yè zhī yú。 zhuī sī jì wǎng chéng bài dé shī， zhōng rì jìng yè dú yǔ bù zhǐ， ruò bàng yòu guǐ wù duì yáng zhě。 cháo chén zhì qián， zhuī qí jiù 'è jiē jiàn shā hài， qí yú huò yǐ yán sè biàn dòng， huò yǐ chuǎn xī bù diào， huò yǐ xíng bù guāi jié， huò yǐ yán cí shī cuò， dì jiē yǐ wéi huái 'è zài xīn， biàn jiàn yú wài， nǎi shǒu zì 'ōu jī， sǐ zhě jiē chén tiān 'ān diàn qián。 yú shì cháo yě rén qíng gè huái wēi jù。 yòu sī xiè dài， mò xiāng dū shè； bǎi gōng tōu jié， dào zéi gōng xíng， xiàng lǐ zhī jiān rén wéi xī shǎo” (《 wèi shū · tài zǔ jì》 )。 tuò bá guī chéng liǎo míng fú qí shí de gū jiā guǎ rén。 běi wèi zhèng jú， jí jí kě wēi。 cǐ shí， wéi dú lì bù shàng shū cuī hóng zhī zǐ、 zhù zuò láng cuī hào gōng jìng yīn qín， bù shāo xiè dài， yòu shí zhěng rì bù guī jiā。 cuī hóng yě xiǎo xīn jǐn shèn， jì bù dé zuì， yòu bù xiàn mèi qǔ chǒng， gù fù zǐ 'ān rán， dé yǐ miǎn huò。 tiān cì liù nián (409) qī yuè， zài wèi guó de bǎi yú jiā mù róng shì mì móu táo zǒu， tuò bá guī zhī dào hòu， jiāng qí quán bù shā sǐ。 zài mù chóng sǐ hòu gǎn dào shì dān lì gū de tuò bá yí， jiàn tuò bá guī yòu jí， duō shā dà chén， biàn zì yí chū táo， tuò bá guī jiāng qí zhuī huí， bìng yú bā yuè cì sǐ。 zhī hòu， tuò bá guī yòu jiè kǒu zhè nián“ tiān wén duō biàn”， zhǔn bèi shā sǐ yǔ tuò bá yí yòu qiān lián de zhū wáng zǐ dì sān shí yú rén。 shí yuè， tuò bá guī lì zhǎngzǐ qí wáng tuò bá sì wéi tài zǐ。 zài wèi guó， fán shì bèi lì wéi tài zǐ de， dōuyào xiān shā qí mǔ， yǐ miǎn qí gān zhèng。 dàn tuò bá sì wéi rén xiào shùn， āi qì bù zì shèng， tuò bá guī wèicǐ dà nù。 tuò bá sì huí dào zhù chù， rì yè háoqì， tuò bá guī zhī dào hòu， yòu zhào qí rù jiàn。 tuò bá sì de bù xià duì tā shuō：“ xiào zǐ shì fù， xiǎo zhàng zé shòu， dà zhàng bì zhī。 jīn bì xià nù shèng， rù huò bù cè， xiàn dì yú bù yì。 bù rú qiě chū， dài nù jiě 'ér jìn， bù wǎn yě” (《 wèi shū · tài zōng jì》 )。 tuò bá sì yú shì chū wài duǒ cáng。 dāng chū， tuò bá guī dào hè lán bù， qí mǔ hè shì zhī mèi shèn měi， biàn xiǎng nà wéi jǐ yòu。 hè tài hòu shuō：“ bù kě。 shì guò měi， bì yòu bù shàn。 qiě yǐ yòu fū， bù kě duó yě” (《 zī zhì tōng jiàn · juàn dì yī bǎi yī shí wǔ》 )。 tuò bá guī wèi tīng， pài rén 'àn zhōng jiāng qí fū shā sǐ， rán hòu nà wéi fēi zǐ， bìng shēng qīng hé wáng tuò bá shào。 tuò bá shào wéi rén xiōng hěn wú lài， yóu shǒu hǎo xián。 tuò bá guī duì qí fēi cháng bù mǎn， céng jiāng qí dàoxuán zài jǐng zhōng， zhí dào kuài sǐ shí， cái lā shàng lái。 tuò bá sì yě wéi cǐ jīng cháng lǚ zé bèi tā， tuò bá shào yīn cǐ yǔ tuò bá sì bù hé。 shí yuè wù chén ( jí gōng yuán 409 nián 11 yuè 6 rì )， tuò bá guī qiǎn zé hè fū rén， bìng jiāng qí qiú jìn， zhǔn bèi chǔsǐ， yīn tiān hēi tuī chí wèi jué。 hè fū rén mì mì tōng xìn gěi 'ér zǐ tuò bá shào， yào tā lái jiù。 shēn yè， tuò bá shào dài lǐng zhe sī rén wèi duì， yóu huàn guān yǐn lù tiào yuè gōng qiáng chuǎng rù tuò bá guī de wò shì。 shuì mèng zhōng de tuò bá guī jīng xǐng， méi yòu zhǎo dào zì wèi de wǔ qì， biàn bèi tuò bá shào luàn dāo kǎn sǐ， zhōng nián zhǐ yòu sān shí jiǔ suì。 bù jiǔ， tuò bá sì huí gōng， chǔsǐ hè fū rén hé tuò bá shào， jí dì wèi， shǐ chēng míng yuán dì。 yǒng xīng 'èr nián (410 nián ) jiǔ yuè， tuò bá sì zhuī shì tuò bá guī wéi xuān wǔ huáng dì， zàng yú shèng lè jīn líng， miào hào tài zǔ。 tài cháng wǔ nián (410 nián )， gǎi shì wéi dào wǔ dì。 diǎn píng：“ dào wǔ xiǎn huì 'ān wēi zhī zhōng， qū shēn qián yuè zhī jì。 qū shuài yí lí， fèn qí líng wǔ。 kè jiǎn fāng nán， suì qǐ zhōng yuán。 chuí gǒng rén shén， xiǎn dēng huáng jí。 suī guān lǚ bù xiá， xīhuáng wài tǔ， ér zhì zuò jīng mó， xián chū cháng jiǔ， suǒ wèi dà rén lì jiàn， bǎi xìng yǔ néng， yì bù shì zhī shén wǔ yě。 ér tún 'è yòu qī， huò shēng fēi lǜ， jiāng rén shì bù zú， qǐ tiān shí wéi zhī hū” (《 běi shǐ · tài zōng běn jì》 )

<< qiányījūnzhù: xiàn míng huáng dì tuò bá shí

běi wèituò bá guī (386nián～409nián)

hòuyījūnzhù >>: tài zōng míng yuán huáng dì tuò bá sì