é luó sī 

 shīcí： 《yī gē 'ěr yuǎn zhēng jì（ jié xuǎn） she Gore Anabasis Remember extract》    yuèdòuyì míngzài诗海dezuòpǐn!!!

　　shù shuō gǔ dài jī fǔ luó sī zhī lì shǐ， zhèng yìng yàn liǎo “ hé zé hù lì， fēn zé gòng shuāi ” de gǔ xùn。 cóng 9 shì jì mò bó xīng zhì 13 shì jì zhōng yè wéi měnggǔ suǒ tǒng zhì， qián hòu fán 350 yú nián， qí jiān jìng yòu jìn 200 nián de shí jiān chǔyú fēn liè dòng dàng zhī zhōng， yǐ zhì jī ruò bù zhèn， guó shì qīng tuí， xiǎn zāo líng miè。 qí hòu yí zhèng zhí zhì 15 shì jì zhī yī fán léi dì jué qǐ， fāng gào xiāo jiě。 qí jiān， duō yòu duì wài zhàn zhēng zhī shī bài， guó mín zhī 'āi shāng huà wéi chén yù zhī wén zì， suì yòu《 yī gē 'ěr yuǎn zhēng jì》 zhī míng piān dàn shēng。 yīn zhuō zhù zhī zhōng dì jiǔ shí 'èr zhāng nèi yòu shè jí cǐ cháng shī zhī bù fēn， suì wèicǐ wén yǐ jiě shuō qí shǐ mò。
　　　　 yī、 yī gē 'ěr yuǎn zhēng zhī qián de luó sī lì shǐ
　　
　　　　 gǔ dài de luó sī rén， yuán yú dōng sī lā fū xì zhī mín zú。 yú jì yuán chū shēng xī yú xī 'é luó sī dì qū。 jì yuán 6 shì jì jìn rù fēng jiàn zhì shè huì， suì yòu jī fǔ luó sī gōng guó zhī liú lì kè wáng cháo zhī dàn shēng。 zì 9 shì jì mò， zài qí dà gōng“ xiān zhī” ào liè gé de dài lǐng xià kāi shǐ kuò zhāng， zhì 10 shì jì chū（ jì yuán 912 nián） ào liè gé sǐ wáng shí， jīhū wán quán zhēng fú liǎo quán bù dōng sī lā fū zhū bù luò， wèi rán chéng yī dà guó。 qí sūn sī wéi yà tè sī lā fū yī shì kè shào jī qiú， jì xù fèng xíng duì wài kuò zhāng zhī zhèng cè（ shuō 'é guó rén kuò zhāng chéng xìng， yuán bù kuā zhāng）， xiàng nán lǚ cì gōng jī bài zhàn tíng dì guó。 jì yuán 971 nián， wéi bài zhàn tíng suǒ jī pò， yú chè tuì tú zhōng bèi shā， jìn 'ér yǐn fā sān zǐ zhēng lì de chǔ wèi zhī zhēng。
　　
　　　　 qí sān zǐ fēn bié míng wéi： yà luò bō 'ěr kè、 ào liè gé（ yǔ qí zēngzǔ tóng míng）、 fú lā jī mǐ 'ěr。 hùn zhàn yòu nián， qián 'èr zǐ jù zhàn sǐ， fú lā jī mǐ 'ěr yī shì suì lì wéi xīn dà gōng。 tā jì wèi hòu， wèile huī fù nèi zhàn zhī chuāngshāng， yǔ bài zhàn tíng jiǎng hé， bìng yú jì yuán 998 nián jiē shòu dōng zhèng jiào xǐ lǐ bìng lì wèiguó jiào。 cǐ hòu， tā jī jí tuī jìn guó jiā de jiàn shè， dà liàng xī shōu liǎo bài zhàn tíng wén huà， cóng 'ér diàn dìng liǎo 'é luó sī mín zú wén huà de jī chǔ。
　　
　　　　 jì yuán 1015 nián， fú lā jī mǐ 'ěr yī shì wáng， qí zǐ“ zhì zhě” yà luò sī lā fū lì。 tā zài wèi de shí qī， jì xù fèng xíng fù bèi de zhèng cè， fā zhǎn wén huà， tí chàng mào yì， bìng biān zuǎn liǎo luó sī lì shǐ shàng de dì yī bù fǎ diǎn。 shǐ dé jī fǔ luó sī gōng guó jìn rù liǎo yī gè quán shèng shí qī， jīng jì、 wén huà、 zhèng zhì děng fāng miàn jūn yòu shàng jiā zhī biǎo xiàn， yīn qí cái zhì zhuó yuè， bèi yù wéi“ zhì zhě”。
　　
　　　　 dāng qí shēng qián， jiàn yú qián dài sān zǐ zhēng lì 'ér yǐn fā nèi zhàn de jiào xùn， yú shì jiāng zì jǐ guó tǔ fēn cì yú sān gè 'ér zǐ。 jī fǔ liú gěi zhǎngzǐ yī zhā sī lā fū； cì zǐ sī wéi yà tè sī lā fū 'èr shì fēng yú chē 'ěr ní gē fū； sān zǐ fú sài fú luò dé lǐng yòu bié liè yà sī lā fū 'ěr。 bù jiǔ hòu， jí jì yuán 1054 nián， yà luò sī lā fū bìng shì， lín zhōng yóu lì yí mìng yú sān zǐ， lìng qí gè shǒu fēng jiāng， bù dé hù wéi qīn gōng， yǐn fā nèi luàn。 rán 'ér， zhèng shì tā zài wǎn nián suǒ zuò chū de zhè gè fēn fēng jué dìng què wéi rì hòu luó sī fēn liè jí nèi zhàn mái xià liǎo huò gēn。
　　
　　　　 jì yuán 1067 nián， yà luò sī lā fū zhī yì mǔ xiōng cháng， bō luò cí kè gōng jué yī zhā sī lā fū zhī sūn fú sài sī lā fū（ 1044 － 1101） shuài xiān tiǎo qǐ zhàn zhēng， gōng jī yà luò sī lā fū yī xì， diǎn rán liǎo luó sī bǎi nián nèi zhàn de dǎo huǒ suǒ。 fú sài sī lā fū qí rén shēng xìng cán rěn hàozhàn， yóu hǎo shā lù。 chuán shuō zhī zhōng， tā shì rén láng de huà shēn， bái zhòu wéi rén， yè wǎn biàn láng， xíng dòng xùn jié， shàn yú bēn páo。 yòu jù shuō tā chū shēng shí tóu dǐng shàng yòu yī gè dàn， zhōng shēng bù céng qǔ xià（ suǒ wèi yì rén yòu yì xiāng， è rén shēng xiōng mào， mín jiān duì qí pò huài luó sī zhī hé píng de tòng hèn yóu cǐ kě jiàn yī bān）。 tā yú jì yuán 1067 nián chū gōng rán zhàn lǐng nuò fū gē luò dé， xiàng jī fǔ luó sī gōng guó tiǎo zhàn。 tóng nián sān yuè sān rì， yǔ xiān wáng sān zǐ dà zhàn yú niè mǐ jiā hé shàng， zhàn bài hòu bèi fú， qiú yú jī fǔ。 shú liào， yì nián（ jì yuán 1068 nián）， xiān wáng sān zǐ zài 'ā 'ěr tè hé zhī zhàn zhōng bài yú bǐ luò wéi cí rén zhī shǒu， jī fǔ shòu dào yán zhòng wēi xié。 shì mín men wèile wǎn jiù guó jiā， zhào kāi dà huì yào qiú cānyù wèi guó zhī zhàn， què bèi jī fǔ gōng yī zhā sī lā fū jù jué， yǐn fā sāo luàn。 fú sài sī lā fū chèn luàn yuè yù， zhàn lǐng jī fǔ， pò shǐ yī zhā sī lā fū táo wǎng bō lán。
　　
　　　　 1069 nián， yī zhā sī lā fū jiè bō lán jūn fā dòng fǎn gōng， tǎo fá fú sài sī lā fū zhī pàn dǎng， shuāng fāng zhàn yú jī fǔ jìn jiāo de bèi 'ěr gē luó dé。 fú sài sī lā fū zì cǔn bù néng dǐ dǎng， suì lián yè chū bēn， táo guī qí fēng dì bō luò cí kè， yǐ dì fāng gē jù zhī shì， jì xù yǔ jī fǔ duì kàng。
　　
　　　　 1078 nián， yī zhā sī lā fū zhī zǐ fú lā jī mǐ 'ěr • mò nuò mǎ hè shuài jūn zhēng tǎo fú sài sī lā fū， fén shāo qí lǐng dì bō luò cí kè zhī jìn jiāo， què wú fǎ gōng qǔ chéng shì， zhǐ dé chè bīng。 fú sài sī lā fū chèn jī fǎn gōng， fén shāo liǎo sī mó lēng sī kè yǐ wéi bào fù。 cǐ hòu， shuāng fāng duō cì jiāo zhàn， hù yòu shèng fù， què shǐ zhōng wú fǎ chè dǐ píng dìng fú sài sī lā fū de dì fāng pàn luàn， yīn 'ér wēi xìn dà diē。 qí yuán yīn yòu 'èr：
　　
　　　　 qí yī， jī fǔ fāng miàn yīn wéi yào tóng shí fáng yù bǐ luò wéi cí rén de xí jī， xiàn rù liǎng miàn zuò zhàn de kùn jìng。
　　
　　　　 qí 'èr， yà luò sī lā fū xì běn shēn yě tóng yàng fā shēng liǎo nèi luàn， qí shí zài 1077 nián， zhí dào 1097 nián fāng gào zhōng， qián hòu fán 20 nián。 tā men wèile zhēng duó jī fǔ de kòng zhì quán， hù xiāng gōng fá， bìng shí cháng jiè zhù yú bǐ luò wéi cí rén de shì lì lái jiā qiáng jǐ fāng zhī lì， dǎo zhì bǐ luò wéi cí rén duō cì gōng rù jī fǔ luó sī jìng nèi， shǐ guó jiā shòu dào liǎo jí dà de pò huài。
　　
　　　　 yóu yú wáng zú nèi bù fēn zhēng bù duàn， jī fǔ luó sī duì dì fāng shì lì zhú jiàn shī qù liǎo kòng zhì， zhì 12 shì jì zhōng yè， chē 'ěr ní gē fū、 jiā lì qí、 sū cí dá kè yǐ jí zuì zǎo pàn luàn de bō luò cí kè jūn yǐ zài shí jì shàng tuō lí liǎo jī fǔ dà gōng de kòng zhì， jiàn lì liǎo zì jǐ de dú lì wáng guó。 bù duàn de fēn liè yǔ hùn zhàn， dǎo zhì luó sī yù fā xuē ruò， lǚ cì zāo dào bǐ luò wéi cí rén de lüè duó xìng gōng jī。
　　
　　　　 1097 nián， zài fú lā jī mǐ 'ěr • mò nuò mǎ hè de chàng yì xià， gè shì lì zhōng yú zuò dào liǎo tán pàn zhuō qián， zhào kāi liǎo liǔ bié qí huì yì， gòng shāng fáng yù bǐ luò wéi cí rén de dà jì。 jīng guò yī fān jī liè de tǎo jià hái jià， jī fǔ gōng zhōng yú bèi pò chéng rèn zhū gōng guó de shí jì dú lì， zhū gōng jué jūn duì zì jǐ de lǐng dì yòu shì xí jì chéng quán， jī fǔ luó sī suì gào zhèng shì wǎ jiě。 wèile bì miǎn zhū gōng guó yīn lǐng tǔ zhēng duān 'ér zài qǐ nèi zhàn， yùhuì zhū gōng jué fā xià liǎo“ zì jīn 'ér hòu， shì tóng yī xīn” de shì yán。 rán 'ér， shì cí bìng bù néng chè dǐ xiāo chú zhàn zhēng， gè gōng guó zhī jiān de nèi zhàn yǐ jiù shí yòu bào fā， duàn duàn xù xù dì chí xù liǎo jìn bǎi nián。《 gǔ shǐ jì nián》 yī shū jìzǎi liǎo bǎo jīng zhàn luàn de jī fǔ bǎi xìng duì gōng jué de qíng yuàn cí， zú wéi zuǒ zhèng。 qí cí rú xià：
　　
　　　　 wú děng chén qíng yú gōng jué gé xià jí ruò xiōng ruò dì， wù huǐ wǒ bāng。 zhū hóu fēn zhēng bù xī， kǒng mán yí zhī tú zuò shōu yú rén zhī lì； liè zǔ liè zōng cǎn dàn jīng yíng， wèi guó tuò tǔ zhī wěi yè， xíng jiāng huǐ yú yī dàn， zé gōng děng hé yǐ cí guó tǔ lún sàng zhī jiù？
　　
　　　　 zhè chǎng zhēng duó jī fǔ de hùn zhàn zhí dào 1180 nián fú lā jī mǐ 'ěr • mò nuò mǎ hè zhī zēngsūn lǚ lì kè zhàn shèng liǎo sī wéi yà tè sī lā fū 'èr shì zhī zēngsūn sī wéi yà tè sī lā fū sān shì， pò shǐ duì fāng jiāo chū jī fǔ hòu cái suàn gào yī duàn luò。 dàn shì， chū yú mǒu zhǒng wèi zhī de yuán yīn， lǚ lì kè zài bù jiǔ hòu yòu jiāng jī fǔ chéng tuì hái liǎo sī wéi yà tè sī lā fū sān shì， zì jǐ zé yǐ jiù bǎo yòu jī fǔ dà gōng zhī hào hé jī fǔ zhōu biān zhī dì qū， shǐ dé xīn jī fǔ dà gōng zhī zhèng lìng bù néng chū chéng mén yī bù， xíng chéng liǎo 'èr wáng bìng liè zhī jú miàn。 yǔ cǐ tóng shí， lǚ lì kè gǎi biàn liǎo guò qù lián hé bǐ luò wéi cí rén fǎn duì sī wéi yà tè sī lā fū yī xì de zhèng cè， zhuǎn 'ér yǔ zhī lián hé qǐ lái， gòng tóng dǐ yù bǐ luò wéi cí rén de xí jī。
　　
　　　　 cóng jì yuán 1183 nián dào 1185 nián jiān， èr wáng lián hé qǐ lái， yǔ bǐ luò wéi cí rén shù dù jiāo fēng。 rán 'ér， zuò wéi sī wéi yà tè sī lā fū sān shì zhī táng dì de yī gē 'ěr jūn wèi néng cān jiā， yīn cǐ yǐn fā liǎo zhè gè fù yú róng yù gǎn de qīng nián fā dòng liǎo yī cì mào rán de yuǎn zhēng， cóng 'ér zhù jiù yīcháng zhù míng de bēi jù， yě tóng shí cuī shēng chū liǎo gǔ 'é luó sī mín zú zuì wěi dà de shǐ shī héng héng《 yī gē 'ěr yuǎn zhēng jì》。
　　
　　　　 èr、《 yī gē 'ěr yuǎn zhēng jì》 zhī shǐ shí jí qí jiǎn jiè
　　
　　　　 qí shì fā shēng yú jiù 'é lì chuàng shì jì nián 6693 nián（ jì yuán 1185 nián） 4 yuè zhì 5 yuè jiān。 4 yuè 23 rì（ xīng qī 'èr）， yī gē 'ěr zài wèi dé dào qí táng xiōng sī wéi yà tè sī lā fū sān shì de yǔn xǔ xià， yuē tóng qí dì tè lǔ bó qì fū sī kè gōng jué fú sài fū luò dé， qí zhí léi 'ěr sī kè gōng jué sī wéi yà tè sī lā fū jí zǐ pǔ jì fū 'ěr gōng jué fú lā jī mǐ 'ěr cóng nuò fū gē luó dé（ zhè gè dì fāng zài xī 'é luó sī zhōng bù， fēi běi fāng zhī tóng míng dà chéng shì） shàn zì chū zhēng bǐ luò wéi cí rén。 tā men yīháng sù jié sī nà hé（ fā yuán yú sī mó lēng sī kè fù jìn， zài jī fǔ fù jìn huì rù dì niè bó hé） àn nán xià zhì chē 'ěr ní gē fū， dé qí táng xiōng， dāng dì gōng jué yà luò sī lā fū zhù yōng bīng yī duì， fù yán tú mù jí píng mín hé nóng nú， zhì běi dùn niè cí hé（ fā yuán yú kù 'ěr sī kè nán， xiàng nán huì rù dùn hé） biān shí， quán jūn hé jì yuē 6000 bīng lì。 jiāng dù hé zhī xiàng wǎn， xī yáng fā shēng liǎo rì shí， yī shí tiān dì hūn 'àn。 zhòng jūn kǒng huāng， yǐ wéi bù jí zhī zhào， qǐng huí jūn。 yī gē 'ěr bù cóng， suì quán jūn dù hé， jì xù nán xià。
　　
　　　　 jūn zhì dùn hé zhī pàn， yǔ bǐ luò wéi cí jūn zāo yù。 yī gē 'ěr jiāng quán jūn fēn wéi liù duì， yǐ gù yōng bīng jū zhōng， gōng jiàn shǒu pèi zhì yú qián， yā zhì bǐ luò wéi cí rén zhī qí bīng。 zhàn zhōng， zhū gōng jué shēn xiān shì zú， yǐn jūn fèn jī， dà pò bǐ luò wéi cí jūn， shā lüè wú suàn， zhí zhì shēn yè fāng zhǐ。
　　
　　　　 dāng yè， yī gē 'ěr jué yì chéng shèng shōu bīng， dàn shì zhū jiāng rèn wéi zhàn mǎ jīng lì bái rì dà zhàn， yǐ jīng pí juàn， qiě suǒ lüè zhī zī cái zhòng duō， yùn zhuǎn xū fèi shí rì， yī gē 'ěr zhī yì suì qǐn， quán jūn yuán dì lù sù。 cǐ yī dān gē， shí wéi cǐ zhàn zhī zhuǎn zhé diǎn。 xiǎng luó sī jūn piān shī yuǎn zhēng， shēn rù zhòng dì， què tān liàn zī cái， fàng qì liǎo quán shēn 'ér tuì de zuì hòu yī gè jī huì。 yì rì líng chén， bǐ luò wéi cí dà jūn yǎn zhì， jiāng luó sī jūn yán mì wéi kùn qǐ lái。 yī gē 'ěr cāng cù zhī jiān xià dá tū wéi lìng， quán jūn xià mǎ， qiě zhàn qiě zǒu， xiàng dùn hé fāng xiàng chè tuì。 bǐ luò wéi cí rén jǐn zhuī bùshě， yú dùn hé 'àn fù kùn zhī。 yī gē 'ěr yǐ wéi shēn dāng jiàngshuài zhī zhí， bù yí qì jūn dú táo， suì zhuǎn shēn fèn zhàn， bù xìng zuǒ bì fù shāng。 shuāng fāng jī zhàn yī zhòu yè， luó sī jūn sǐ shāng shèn zhòng。 yì rì líng chén， gù yōng bīng duì shì qì jù sàng， lín zhèn tuō táo。 yī gē 'ěr jiàn zhuàng， máng zhāi xià tóu kuī， shì jǐ zhī miàn mù， yù zhuī huí kuì jūn。 rán bīng bài rú shān dǎo， zhōng wú suǒ huò。 gù yōng bīng duì zhī kuì， qiān dòng quán jūn shì qì， yǐn fā dà liàng shì bīng táo wáng。 qià cǐ shí， yī gē 'ěr yù huí běn zhèn， jiāng jí yī jiàn zhī dì， wéi bǐ luò wéi cí rén suǒ wéi， lì qū bèi qín。
　　
　　　　 zhù shuài bèi fú， quán jūn bēng kuì。 yú jiāng suī yù fèn zhàn yǐ yíng jiù zhī， nài hé wú lì huí tiān， huò bèi qín， huò bèi shā， zhōng zhì quán jūn fùmò。 tóng bèi fú zhě 5000 rén， táo guī luó sī zhě bù guò 215 rén 'ér yǐ。 suǒ fú zhī luó sī zhū gōng jué， fēn qiú yú shù duì zhī zhōng。 fù chèn shì wéi gōng jī fǔ děng dì， xiàn shù chéng， luó sī wēi zài dàn xī。
　　
　　　　 qiú yī gē 'ěr zhī bǐ luò wéi cí jūn sù dì niè bó hé běi shàng， yán lù shāo shā wú shù， jìn fàn pǔ jì 'ěr fū， lüè qí wài chéng hòu chè jūn。 yī gē 'ěr yú yán tú jiàn běn guó cǎn zāo shū dú， shēn gǎn kuì jiù。 měi rì chàn huǐ bù yǐ， āi qì bù jué yú lù。 qí tóng qiú zhī bù xià měi rì wén zhī， wú bù shāng xīn。 nèi zhōng yòu yī qiān fū cháng， yīn xiāng mào jùn měi， dé bǐ luò wéi cí rén yī qiú cháng zhī qī suǒ 'ài， suì xiāng sī tōng， yú chuáng dì jiān dé zhī dí jūn yù yú huí shī zhī jì jìn tú luó sī fú qiú， suì chèn xì móu zhū yú yī gē 'ěr， quàn qí táo wáng。
　　
　　　　 èr rén móu huá liáng jiǔ， wéi hèn jiān shì shèn yán， wú xì tuō shēn。 shù rì hòu， yī gē 'ěr jiàn bǐ luò wéi cí rén jiān shǒu fàng sōng， suì qiǎn yī xīn fù mǎ tóng wǎng jiàn qiān fū cháng， yuē yú cì rì bèi mǎ yú hé pàn， dài jǐ tuō shēn lái xún。 shì yè， bǐ luò wéi cí rén jù yǐn， gōng jué jiǎ mèi， jiān guǎn yù xiè。 mǎ tóng lái bào， yán mǎ yǐ bèi hǎo， cù gōng jué sù xíng。 yī gē 'ěr suì shǒu wò shí zì jià yú xiōng qián， qí dǎo yuē：
　　
　　　　“ shàng dì shí jiàn wǒ xīn。 dì zǐ fù zuì， yuàn zhù yòu zhī！”
　　
　　　　 yán qì， xié shí zì jià jí shèng xiàng tuō chū， zì kuáng yǐn jiāng zuì zhī bǐ luò wéi cí rén zhī jiān chuān guò， xìng xǐ wú rén fā xiàn。 suì zhì hé pàn， shè shuǐ 'ér guò， yù qiān fū cháng。 èr rén chéng mǎ chuān dí yíng 'ér zǒu， yán tú fán yù xún chá， jūn yòu qiān fū cháng yìng fù 'ér guò。 jí zhì yuǎn lí， qì mǎ bù xíng shí yī rì， dǐ dá dùn niè cí chéng xià， kòu guān 'ér rù。 fù zhuǎn huí qí lǐng nuò fū gē luó dé。 shì wéi qí dāng rì chū bīng zhī qǐ diǎn yě。 bǎi xìng wén gōng jué tuō xiǎn guī lái， wú bù huān xīn。 shù rì hòu， xiàng jī fǔ cān yè táng xiōng sī wéi yà tè sī lā fū sān shì qǐng zuì， dà gōng shè zhī。
　　
　　　　 cǐ fān chū bīng， zì nán 'ér běi fán 500 é lǐ（ yuē hé 550 gōng lǐ）， jì qí xíng jūn、 jiāo zhàn、 huò shèng、 bèi wéi、 bèi fú、 yōu qiú zhī quán chéng， qián hòu fán yī yuè yòu yú， 6000 dà jūn jìn méi， fù yǐn bǐ luò wéi cí rén jìn fàn， qí guò bù kě wèi bù dà yǐ。 rán bǐ néng yú yōu qiú zhī zhōng， měi rì shēn zì chàn huǐ， yán cí kěn qiē， zhuī xīn qì xuè， kě liè jīn shí。 yòu， qí zhàn suī bài， què wéi jìn nián lái luó sī mín zú suǒ shǎo yòu zhī zhù dòng chū jī， gù 'ér wú lùn cháo yě， jūn wèi zhī yīng xióng yě。 qí hòu shù zài zhī jiān， suì yòu jì qí mìng yùn zhī cháng shī《 yī gē 'ěr yuǎn zhēng jì》 chuán yú mín jiān。
　　
　　　　 gāi shī gòng 583 xíng， yǐ gǔ 'é yǔ xiě chéng， yǔ yán fēng fù， jì shì xiáng shí， jìn zhǎn gǔ 'é yǔ zhī yǔ yīn、 jù shì、 cí huì yǐ jí xíng tài biàn huà zhī miào， shí wéi xué xí 'é luó sī lì shǐ hé yǔ yán zhī shí zhī bì xiū kè。 qí zuò xíng wén liú chàng， qiǎn cí jīng zhǔn， qíng gǎn bǎo mǎn， jī qíng yáng yì， tōng sú yì dǒng， láng láng shàng kǒu。 yóu yǐ qíng gǎn jiàn cháng， zhòng duō duàn luò zhī zhōng pō yòu cuī rén lèi xià zhī chù， zì lǐ xíng jiān jí hū quán luó sī tuán jié yī zhì， bìng qì xiōng dì xì qiáng， tóng shì cāo gē zhī yú xíng， gòng xiāng yù wǔ rǎng dí、 ān bāng dìng guó zhī jǔ， shí wéi jī lì mín xīn zhī 'ài guó shī piān， yīn 'ér yī dàn chéng wén， suì yú mín jiān guǎng wéi chuán chàng。
　　
　　　　 qí shū zhī fā xiàn yú jì yuán 18 shì jì zhī mò， wéi 16 shì jì chāo běn。 1800 nián kān xíng wèn shì， tóng shí yòu yī shǒu chāo běn xiàn yú nǚ huáng， jí“ nǚ huáng běn”。 qí chū shǐ zhī shǒu gǎo huǐ yú 1812 nián ná pò lún fén shāo mò sī kē shì jiàn zhī zhōng， xī zāi。
　　
　　　　 qí hòu， zhì 19 shì jì 60 nián dài， é luó sī zuòqǔ jiā yà lì shān dà • bō fěi lǐ yé wéi qí • bào luó dīng jù cǐ gǔ shī chuàng zuò liǎo qí bù xiǔ gē jù míng zuò《 yī gē 'ěr wáng》， zhì zuò zhě 1887 nián shì shì shí， réng wèi wán chéng， yóu qí yǒu lǐ mǔ sī jī - kē sà kē fū hé gé lā zǔ nuò fū xù chéng wán bì， chuán zhū hòu shì。