| jíguàn： | dài jùn wǔ chuān | |||||||||
| ||||||||||
（？ ～ 619） suí mò pàn jūn shǒu lǐng。 dài jùn wǔ chuān（ jīn nèimēng gǔ wǔ chuān xī） rén， suí dàjiàng yǔ wén shù zhī zǐ。 niánshào shí bù shǒu fǎ dù， cháng 'ān rén chēng tā wéi “ qīng bó gōng zǐ ”。 yáng guǎng wéi tài zǐ shí， tā lǐng jìn jūn， chū rù wò nèi， hěn shòu chǒng xìn。 suí yáng dì yáng guǎng jí wèi， shòu tā wéi tài pú shǎo qīng， yòu yǐ qí dì shì jí qǔ nán yáng gōng zhù。 huà jí shòu chǒng jiāo héng， céng wéi jìn yǔ tū jué jiāo shì， yīn gōng zhù de yuán gù， cái miǎn yī sǐ。 yǔ wén shù lín zhōng qián qǐ qiú yáng dì kàn gù qí zǐ， yáng dì yú shì shòu huà jí wéi yòu tún wèi jiāng jūn。 dà yè nián jiān， yì jūn、 pàn jūn fēng qǐ， yáng dì zài jiāng dū（ jīn jiāng sū yáng zhōu） bù gǎn huí jīng chéng， ér chēng wéi“ xiāo guǒ” de suí cóng jìn wèi duō guān zhōng rén， bù yuàn cóng yáng dì jiǔ zhù yáng zhōu， dǎ suàn zì xíng huí běn tǔ。 tǒng lǐng xiāo guǒ de wǔ bēn láng jiāng sī mǎ dé kān děng dé zhī cǐ zhuàng， biàn jí bīng shù wàn， yú dà yè shí sì nián（ 618） fā dòng pàn luàn， tuī huà jí wéi zhù， yì shā yáng dì， lì qín xiào wáng zhī zǐ yáng hào wéi dì。 huà jí zì chēng dà chéngxiàng， yǐn bīng shí yú wàn xī guī。 bù jiǔ fā shēng nèi hòng， dé kān děng bèi shā。 shí dōng dū qún chén fèng yuè wáng dòng jì dì wèi yú luò yáng， zhāo wǎ gǎng jūn lǐng xiù lǐ mì wéi tài wèi， shǐ tǎo fá huà jí。 shuāng fāng zhàn yú lí yáng（ jīn hé nán jùn xiàn běi）， huà jí lǚ bài， běi zǒu wèi xiàn（ jīn hé běi dà míng xī nán）， jiàngshì lǚ pàn guī lǐ mì。 huà jí zì zhī bì bài， tàn yuē：“ rén shēng gù dāng sǐ， qǐ bù yī rì wéi dì hū！” yú shì dú shā yáng hào， jí dì wèi yú wèi xiàn， guó hào xǔ， gǎi yuán tiān shòu。 wǔ dé 'èr nián（ 619）， táng qiǎn lǐ shén tōng gōng huà jí， huà jí dōng zǒu liáo chéng（ jīn shān dōng liáo chéng dōng běi）。 shí dòu jiàn dé yǐ lì xià guó， suì yǐ tǎo nì wéi míng， wǎng gōng liáo chéng， shén tōng tuì bīng。 tóng nián rùn 'èr yuè， jiàn dé gōng xiàn liáo chéng， qín huà jí， jiàn sòng xiāng guó（ jīn hé běi xíng tái）， yǔ qí liǎng zǐ tóng shí chù zhǎn， xǔ wáng。 yǔ wén huà jí bèi shā dì diǎn，《 suí shū》 běn chuán zuò hé jiān；《 běi shǐ》 běn chuán、 liǎng《 táng shū · dòu jiàn dé chuán》 zuò dà lù；《 zī zhì tōng jiàn》 zuò xiāng guó， jīn cóng《 zī zhì tōng jiàn》。
zài《 dà táng shuāng lóng chuán》 lǐ， yǔ wén huà jí de xíng xiàng shì“ shēn xíng gāo shòu， shǒu zú qí cháng， liǎn róng gǔ cuò， shén sè lěng mò， yī duì yǎn shén shēn suì mò cè， yú rén hěn lěng wú qíng de yìn xiàng， dàn yì lìng yòu yī gǔ zhèn shè rén xīn de bà qì”， shì luàn shì lǐ de xiāo xióng， wèi dào shì yǎn zhōng de huò kuí！ suí shǐ zhōng de yǔ wén huà jí zé“ xìng xiōng xiǎn， bù xún fǎ dù， hǎo chéng féi xié dàn， chí wù dào zhōng， yóu shì cháng 'ān wèi zhī qīng bó gōng zǐ”， shì shí shàng， tā běn lái zhǐ shì gè jiān nìng xiǎo rén， hé xiǎo shuō zhōng nà gè yě xīn bó bó de xíng xiàng xiāng qù shèn yuǎn， ér qiě dǎn zǐ yě xiǎo， shǔ yú yòu zéi xīn méi zéi dǎn de nà zhǒng rén。
tā de pàn biàn yǔ shàng wèi， shì shí shàng， shì yǔ wén zhì jí hé yáng guǎng shǒu xià nà xiē gè diàn jì zhe guān zhōng jiā rén de jiàngshì men cèhuà sǒng yǒng de jiēguǒ！ zài shā yáng dì zhī hòu， yǔ wén huà jí lǐng zhe zhàn dǒu lì jí qiáng de suí cháo zhèng guī jūn， duì zhàn lǐ mì jìng shù zhàn bù lì， kě jiàn qí zhǐ huī shuǐ píng shí zài lìng rén bù gǎn gōng wéi！ zhàn 'ér bù shèng lǚ zhàn lǚ bài， xīn zhōng zì rán yù mèn， yòu shí jiǔ hòu shèn zhì mányuàn qǐ dì dì lái： dōushì nǐ lián lěi liǎo wǒ！ shǒu lǐng zuò chéng zhè yàng， kě wèi
bù guò tā hòu lái shuō liǎo yī jù hěn yòu míng de huà：“ rén shēng gù dāng sǐ， qǐ bù yī rì wéi dì hū！” yú shì shā liǎo zì jǐ yī shǒu fú shàng wèi de kuǐ léi qín wáng yáng hào， zì lì wéi dì， guó hào wèixǔ， suàn shì wèitā zì jǐ、 wéi yǔ wén jiā zú wǎn huí liǎo yī diǎn yán miàn！ zhǐ kě xī tā de dì wèi hái méi zuò rè hū， jiù bèi dòu jiàn dé lái liǎo gè quán jiā chù zhǎn， yǔ wén yī zú de lì shǐ， yǐ cǐ zuò liǎo gè hōng hōng liè liè de bēi jù shōu chǎng！