běi wèi  (454nián～476nián)

wǎngbǐhào：	xiào wén huáng dì
miàohào：	gāo zǔ
língmù：	cháng líng
kāiduān zhōngjié zàiwèi 465nián 471nián 天安 466niányuányuè 467niánbāyuè 皇兴 467niánbāyuè 471niánbāyuè 

　　běi wèi xiàn wén dì tuò bá hóng（ 454 nián -476 nián； zài wèi 465 nián -471 nián） shì nán běi cháo shí qī běi wèi de huáng dì。 shì wén chéng dì tuò bá jùn zhǎngzǐ。 456 nián bèi lì wéi tài zǐ， 465 nián jì wèi。 tā chóng wén zhòng jiào， xīng xué qīng fù， xǐ xuán hǎo fó。 469 nián jiù jiāng qiǎng bǎo zhōng de zhǎngzǐ lì wéi tài zǐ。 huáng xīng wǔ nián（ 471 nián） chuán wèi yú tài zǐ tuò bá hóng， zì wéi tài shàng huáng， zhuān xīn xìn fó。 476 nián， yóu yú shā liǎo dí mǔ féng tài hòu chǒng 'ài de dà chén， bèi duì fāng dú sǐ， shí nián 23 suì。
　　
　　 běi wèi xiàn wén dì chū shēng dì
　　 wèi xiàn wén dì tuò bá hóng， wéi běi wèi dì liù wèi huáng dì。 qí zài wèi shí， yīn qīn zì zǔ zhì zhǐ huī liǎo zhù míng de nǚ shuǐ zhī zhàn 'ér míng zhù shǐ cè， guān yú qí chū shēng dì，《 wèi shū》 shuō： “ xiǎn zǔ xiàn wén huáng dì huì hóng， wén chéng huáng dì zhī cháng zǐ yě。 xīng guāng yuán nián（ gōng yuán 454 nián） shēng yú yīn shān zhī běi。 ” zhì yú shēng yú yīn shān zhī běi hé chù， shǐ shū yǔ yān bù xiáng， shǐ zhōng shì yī gè mí。 běn wén shì jiù xiàn wén dì tuò bá hóng chū shēng dì zuò yī kǎo shì， bìng jiù jiào yú fāng jiā。
　　 běi wèi zì dào wǔ dì tuò bá guī yú dēng guó yuán nián（ gōng yuán 386 nián） jiàn guó， dìng dū shèng lè（ jīn hé lín gé 'ěr tǔ chéng zǐ）， tiān xīng yuán nián（ gōng yuán 398 nián） qiān dū píng chéng（ jīn shān xī dà tóng）， zhì xiào wén dì yuán hóng tài hé shí bā nián（ gōng yuán 494 nián） nán qiān dū chéng yú luò yáng， zài yī gè duō shì jì lǐ， běi wèi wáng cháo hé běi jìng wài qiáng dí héng héng róu rán shǐ zhōng chǔyú yán zhòng duì zhì zhuàng tài。 róu rán shì yī gè yǐ lǔ lüè rén cái wéi zhuān yè de yóu mù guó jiā。 gōng yuán 5 shì jì chū， róu rán jué qǐ yú mò běi， bīng qiáng mǎ shèng， zhú jiàn nán qīn， bù duàn gōng lüè běi wèi běi jìng， duì běi wèi gòu chéng liǎo yán zhòng de wēi xié。
　　 wèile dǐ yù hé fáng zhǐ róu rán rù qīn， běi wèi chú liǎo zài běi jìng xiū zhù liǎo“ qǐ zì chì chéng、 xī zhì wǔ yuán， yán mào liǎng qiān yú lǐ” de cháng chéng， shè zhì liǎo wǔ chuān、 huái shuò děng jūn zhèn“ bèi zhì shù wèi” hé dà jǔ chū bīng zhuī jiǎo lái fàn zhī dí wài， běi wèi zhū dì hái jīng cháng xíng xìng zuò wéi běi jìng tiān rán píng zhàng de yīn shān， yǐ gǒng gù hé jiā qiáng yīn shān fáng xiàn。 jù《 wèi shū》 jìzǎi， tài wǔ dì tuò bá dào zài wèi qī jiān， céng 9 cì xíng xìng yīn shān， jǐn zhèng píng yuán nián（ gōng yuán 451 nián） jiù liǎng cì xún xìng yīn shān。 tuò bá dào sǐ hòu， qí zhǎngsūn wén chéng dì tuò bá jùn jì wèi hòu， zài wèi 14 nián zhōng， shǐ shū míng què jìzǎi qí " xíng xìng yīn shān " jiù dá 8 cì zhī duō， qí zhōng " xīng guāng yuán nián（ gōng yuán 454 nián） xià liù yuè， xíng xìng yīn shān " shí， lǐ guì rén wéi qí shēngzhǎng zǐ tuò bá hóng。《 wèi shū》 shuō“ xiàn wén huáng dì huì hóng”，“ xīng guāng yuán nián qī yuè shēng yú yīn shān zhī běi”。
　　 wèi dì pín fán xíng xìng yīn shān， ér qiě zài yīn shān tíng liú shí jiān hěn cháng， yī bān dōuzài liǎng sān gè yuè， yòu shí huì gèng cháng xiē。 rú tài wǔ dì zài tài píng zhēn jūn“ jiǔ nián（ gōng yuán 448 nián） liù yuè xīn yǒu， xíng xìng guǎng dé gōng”，“ dōng shí 'èr yuè， huáng tài zǐ cháo yú xíng gōng”， zài yīn shān xíng gōng dòu liú bàn nián zhī jiǔ。 chū yú xún xìng de xū yào， wèi dì zài yīn shān shàng jiàn yòu xíng gōng。 wèi dì xíng gōng jì shì wèi dì yùn chóu wéi wò、 zhǐ huī jūn shì xíng dòng de qián xiàn zhǐ huī bù， yě shì wèi dì jí suí xíng hòu fēi shēng huó qǐ jū zhī suǒ zài， ér zhù míng yú shǐ jí de yīn shān xíng gōng zhǐ jiàn yú guǎng dé gōng（ yì chēng guǎng dé diàn）。《 wèi shū》 zài： tài wǔ dì yú tài píng zhēn jūn“ sān nián wǔ yuè， xíng xìng yīn shān běi。 liù yuè bǐng xū， yáng nán dāng cháo yú xíng gōng。 xiān shì， qǐ diàn yú yīn shān běi， diàn chéng 'ér nán dāng zhì， yīn yuē guǎng dé yān”。《 wèi shū》 jì xù xiě dào：“ liù nián xià bā yuè， chē jià xìng yīn shān běi， cì yú guǎng dé gōng。” shàng shù jǐ duàn huà míng què zhǐ chū： wèi dì yīn shān xíng gōng zài yīn shān běi， míng yuē guǎng dé gōng。 guǎng dé gōng jiàn yú tài wǔ dì tài píng zhēn jūn sān nián（ gōng yuán 442 nián）， wèi dì zài xíng xìng yīn shān běi shí， zhù bì chù jí zài guǎng dé gōng。 xiàn wén dì tuò bá hóng shēng yú yīn shān běi， yì dāng shēng zài guǎng dé gōng zhōng。
　　 běi wèi xiàn wén dì shēng píng
　　 xiàn wén dì tuò bá hóng shì běi wèi wáng cháo de yī gè tè shū huáng dì， qí duǎn zàn de zhèng zhì shēng yá zhōng， jì fù yòu xǐ jù de sè cǎi， yòu chōng mǎn zhe bēi jù de qíng diào。 tā wén wǔ quán cái， shí 'èr suì jì wèi jiù xiǎn lù chū liǎo chāo rén de cái néng hé bó lì。 zhěng dùn nèi zhèng， zēng qiáng guó lì， sì chū zhēng tǎo， zhì lì yú tǒng yī， yǎn rán yī fù yīng míng jūn zhù dà yòu zuò wéi de jià shì。 dàn shì， zài qīn zhèng wǔ nián yǐ hòu， zhèng dāng qí tǒng zhì shì yè jìn zhǎn shùn lì zhī jì， tā què tū rán jiāng huáng wèi ràng gěi liǎo wǔ suì de tài zǐ tuò bá hóng。
　　 duì tuò bá hóng de zhè zhǒng yì cháng jǔ dòng，《 wèi shū · xiǎn zǔ jì》 hé《 běi shǐ · wèi běn jì》 de jiě shì shì， tuò bá hóng rè zhōng yú lǎo zhuāng、 fó tú zhī xué， yīn cǐ kàn pò hóng chén，“ yǎ bó shí wù， cháng yòu yí shì zhī xīn”， xiǎng pāo kāi zhèng wù fēn fán de huáng wèi qù guò qīng jìng yōu yǎ de shēng huó。 ér《 wèi shū · tiān xiàng zhì》 què shuō：“ shàng pò yú tài hòu， chuán wèi tài zǐ。” zhè liǎng zhǒng shuō fǎ， jiū jìng shú shì shú fēi ní？
　　 shí jì shàng， tuò bá hóng suī hǎo lǎo zhuāng、 fó tú， dàn bìng bù yàn shì，《 wèi shū · xiǎn zǔ jì》 shuō tā“ cōng ruì jī wù”， cóng xiǎo jiù yòu jūn lín tiān xià de“ jì mín shén wǔ zhī guī”。 tā shí 'èr suì qīn zhèng yǐ hòu，“ qín yú wéi zhì， shǎng fá yán míng， bá qīng jié， chù tān wū”， shǐ běi wèi lì zhì miàn mào dà wéi gǎi guān。 běn lái běi wèi qián qī bǎi guān wú fèng lù， guān lì tān wū shòu huì xiàn xiàng shí fēn yán zhòng， zào chéng liǎo lì zhì de bài huài， dǎo zhì liǎo jiē jí máo dùn hé mín zú máo dùn de rì qū jiān ruì， tuò bá hóng yòng shǎng fá hé chù zhì de bàn fǎ suī rán bù néng cóng gēn běn shàng jiě jué tān wū shòu huì wèn tí， dàn yě zàn shí shōu dào míng xiǎn de xiào guǒ，“ yú shì wèi zhī mù shǒu shǐ yòu lián jié zhù wén zhě”（《 wèi shū · xiǎn zǔ jì》）。 zhè shì zì tuò bá shì rù zhù zhōng yuán yǐ lái méi yòu guò de hǎo xiàn xiàng， gù bù néng bù shuō tuò bá hóng yòu zhì guó zhī shù。 tā hái gēn jù zhōng yuán de shí jì qíng kuàng， gǎi gé fù shuì zhì dù，“ mìng yīn mín pín fù wéi sān děng shū zū zhī fǎ， děng wéi sān pǐn， shàng sān pǐn shū píng chéng， zhōng shū tā zhōu， xià shū běn zhōu”（《 wèi shū · xiǎn zǔ jì》）。 zhè yàng jì bù yǐng xiǎng guó jiā fù shuì de shǐ yòng， yòu jiě jué liǎo guǎng dà pín kǔ bǎi xìng yuǎn tú shū fù、 pí yú fù yì de wèn tí， tóng shí yě shǐ pín fù yòu suǒ chā bié。 tā yòu yī gǎi tuò bá dào yǐ lái zhòng zhēng fù shuì de zhèng cè， zài guó jiā cái zhèng réng hěn jǐn zhāng de qíng kuàng xià， shí xíng qīng yáo bó fù zhèng cè， xià zhào miǎn chú liǎo cháng fù zhī wài de shí wǔ zhǒng zá diào， jiǎn qīng liǎo zhōng yuán rén mín de fù dān， huǎn hé liǎo mín zú máo dùn。 tuò bá hóng jí wèi yǐ lái， jūn shì shàng yě qǔ dé hěn dà shèng lì。 duì běi， tā qīn zì dū shuài sì lù dà jūn zhēng tǎo róu rán， zhǎn shǒu wǔ wàn jí， fú huò wàn yú rén， dé róng mǎ qì jiàn bù kě shèng jì。 róu rán yuǎn dùn， běi biān dé yǐ 'ān níng。 duì nán， zhòng yòng dàjiàng wèi yuán， jiàng sòng jiāng bì zhòng jìng、 zhāng dǎng děng， qǔ dé liú sòng zhī xú zhōu hé yǎn zhōu， tuò kuān liǎo běi wèi de nán jiāng。 tuò bá hóng jí wèi wǔ nián， nèi zhèng、 wài jiāo jūn qǔ dé rú cǐ dà de xiǎn zhù chéng guǒ， zú yǐ zhèng míng tuò bá hóng shì gè wén néng wǔ liàn， jì yòu xióng xīn yòu yòu dǎn lüè de huáng dì。
　　 tuò bá hóng yě jù yòu zhèng zhì jiā de gāng yán sù zhì， tā bìng méi yòu bèi lǎo zhuāng、 fó tú lǐ lùn shù fù。 wèile jìn yī bù zhěng zhì tān wū shòu huì zhī fēng， tā céng zhì dìng yī tiáo qiáng yìng de fǎ lǜ，“ lì shòu suǒ jiān lín yáng yī kǒu， jiǔ yī hú zhě， sǐ， yǔ zhě yǐ cóng zuò lùn”（《 wèi shū · xiǎn zǔ jì》）， hái jìn yī bù guī dìng“ yòu néng jiū gào shàng shū yǐ xià zuì zhuàng zhě， suí suǒ jiū guān qīng zhòng shòu zhī”。 zhè tiáo fǎ lǜ shì shí fēn kē kè de， chōng fēn tǐ xiàn liǎo tā bù xī rèn hé dài jià zhěng zhì shè huì de jué xīn。
　　 duì yú bù fù yú yǐ， duì tǒng zhì bù lì de rén， tuò bá hóng néng duàn rán cǎi qǔ cuò shī， gé shā wù lùn。 mù róng bái yào shì běi wèi yòu míng de dàjiàng， tā tǒng shuài běi wèi dà jūn yǔ sòng jūn duō cì zuò zhàn， jiàng chéng xiàn lěi， duó dé sòng zhī qīng qí 'èr zhōu， yáng wèi wēi yú dōng tǔ。 dàn shì， yóu yú tā zài tuò bá hóng gāng jí huáng wèi shí， céng fù yú tài wèi yǐ hún， yǐ hún yīn zhuān shàn cháo quán bèi zhū shā， tuò bá hóng kǎo lǜ dào mù róng bái yào shì yǐ hún dǎng yǔ， pà tā zài nán jiāng yōng zhòng bīng， gōng gāo nán zhì， biàn zài mù róng bái yào qǔ dé jūn shì shàng jié jié shèng lì de shí hòu， yǐ móu fǎn de zuì míng jiāng tā shā sǐ， bìng shā liǎo tā de dì dì mù róng rú yì。
　　 tuò bá hóng jù bèi jūn zhù de nèi wài sù zhì， tā shànwèi zhī qián de yī qiē jǔ dòng dōuméi yòu biǎo xiàn chū shòu lǎo zhuāng、 fó tú de rèn hé yǐng xiǎng。 shànwèi zhī hòu， tā yě méi yòu qù guò tài shàng huáng de qīng xián rì zǐ， gèng méi yòu chén miǎn yú lǎo zhuāng 'ér bì shì wú wéi。 xiāng fǎn， réng shì“ guó zhī dà shì xián yǐ wén”（《 wèi shū · xiǎn zǔ jì》）， tā hái pín pín fā bù zhào lìng， zhì dìng guó cè， bìng qīn zì dài bīng chū zhēng， shí jì shàng réng jiù lǚ xíng zhe huáng dì de zhí zé， fā huī zhe huáng dì de zuò yòng， sī háo méi yòu“ yǎ bó shí wù” de jì xiàng。 yīn cǐ， shuō tuò bá hóng shì yīn rè zhōng lǎo zhuāng、 fó tú zhī xué 'ér shànwèi ， xiǎn rán yòu bèi shǐ shí。
　　 sì hū《 wèi shū · tiān xiàng zhì》 suǒ wèi“ shàng pò yú tài hòu， chuán wèi yú tài zǐ” de shuō fǎ gèng qièhé shí jì。《 zī zhì tōng jiàn》 hú sān shěng zhù zài yǐn yòng zhè tiáo shǐ liào zhī hòu， céng yǐ“ féng tài hòu ruò pò xiǎn zǔ chuán wèi， dāng duó qí dà zhèng， ān dé yóu zǒng wàn jī” wéi yóu， duì cǐ biǎo shì fǎn duì。 xiǎn rán， hú sān shěng shì cóng xiá yì shàng qù lǐ jiě“ pò yú tài hòu” zhè jù huà de hán yì liǎo， rèn wéi tā shì zhǐ féng tài hòu qiáng xíng zhǐ lìng tuò bá hóng ràng chū huáng wèi， suǒ yǐ jué dé yú lǐ nán tōng。 shì shí shàng， cóng féng tài hòu de shēn fèn hé dì wèi jí běi wèi gōng tíng zhōng quán lì fēn pèi qíng kuàng kàn， tā yě bù jù bèi zhè yī tiáo jiàn。 dàn shì， féng tài hòu shì gè jì rè zhōng yú zhèng zhì， yòu xián yú quán shù de nǚ rén， tā hé tuò bá hóng zhī jiān cún zài zhe hěn dà de máo dùn， tā wán quán kě yǐ lì yòng qí tài hòu de dì wèi hé zài gōng zhōng de biàn lì tiáo jiàn， chuàng zào yī zhǒng fēn wéi， shǐ tuò bá hóng chǔyú yī zhǒng bèi bī pò de nèi wài jiāo kùn zhī zhōng， bù dé bù xún qiú jiě tuō， ràng chū huáng wèi， zhè cái shì“ pò yú tài hòu” de běn yì。
　　 shì shí shàng， zài tuò bá hóng tū rán shànwèi hòu yòu jì xù zhí zhèng zhè xiē shì jiàn de bèi hòu， jiù yǐn cáng zhe yīcháng shēn kè 'ér yòu fù zá de zhèng zhì dǒu zhēng。
　　 féng tài hòu shì tuò bá hóng fù qīn wén chéng huáng dì tuò bá jùn de huáng hòu， dàn fēi tuò bá hóng zhī mǔ。 tā shì gè“ cāi rěn duō quán shù”（《 zī zhì tōng jiàn》 sòng cāng wú wáng yuán huī sì nián）， quán lì yù jí qiáng de nǚ rén。 tā céng zài tuò bá hóng gāng jí wèi jūsāng qī jiān bù néng qīn zhèng shí， lín cháo chēng zhì。 zhè duàn shí jiān nèi， tā qīn zì cèhuà zhū shā liǎo zhuān quán luàn zhèng de tài wèi yǐ hún， shǐ jǔ cháo sù rán。 dàn shì， féng shì hái méi yòu lái dé jí chōng fēn shī zhǎn tā de zhèng zhì cái néng， jiù yīn tuò bá hóng jūsāng qī mǎn， bù dé bù guī zhèng。 tā duì zhèng zhì yī zhí xīng qù nóng hòu， rán 'ér， fēng huá zhèng mào de tuò bá hóng qīn zhèng yǐ hòu， zhì guó yòu fāng， cái néng chū zhòng， shǐ féng tài hòu wú fǎ chā shǒu guó shì， yú shì tā men zhī jiān bù kě bì miǎn dì chǎn shēng liǎo gé hé。 zài jiā shàng féng shì yǔ tuò bá hóng zhī jiān běn wú xuè yuán guān xì， tā men zhī jiān de mó cā biàn zhú jiàn jiā shēn。 féng shì nián qīng guǎ jū，“ nèi xíng bù zhèng”（《 wèi shū · huáng hòu lièzhuàn》）， yǐn qǐ chén xià qiè jī， sǔn hài liǎo tuò bá hóng tǒng zhì zhě de xíng xiàng。 tuò bá hóng duì cǐ shí fēn fǎn gǎn， tā jiè gù shā sǐ liǎo féng tài hòu suǒ chǒng xìng de lǐ yì， zhè yī jǔ dòng jìn yī bù jiāng tā men 'èr rén tuī dào liǎo dí duì de dì wèi。 yóu yú shǐ liào yán zhòng quē fá， wǒ men wú fǎ zhī dào tā men zhī jiān jìn xíng míng zhēng 'àn dǒu de jù tǐ guò chéng。 dàn cóng hòu lái tuò bá hóng bèi dú sǐ， féng tài hòu zhí zhèng， duì jì wèi de xiào wén dì shī jiā zhǒng zhǒng pò hài děng shì jiàn zhōng， wán quán kě yǐ tuī duàn chū， féng tài hòu dāng shí zhèng zài chǔxīn jī lǜ dì xún zhǎo jī huì yǔ tuò bá hóng jiào liàng， tā de lì liàng zhèng zài zhú jiàn zhuàng dà， tuò bá hóng kàn dào liǎo zhè zhǒng bù kě bì miǎn de shū sǐ dǒu zhēng de ní duān， yě yù gǎn dào liǎo yǐ hòu tǒng zhì de jiān nán。 yě xǔ shì tuò bá hóng“ rén xiào chún zhì”（《 wèi shū · xiǎn zǔ jì》） de xìng gé suǒ jué dìng， huò zhě shì mǒu zhǒng lì liàng de zhì yuē， shǐ dé tā méi yòu xiān fā zhì rén， duì féng tài hòu cǎi qǔ cuò shī， dàn tā shànwèi zhī niàn shí yóu cǐ 'ér shēng。
　　 tuò bá hóng miàn duì jí jiāng bào fā de gōng tíng nèi hòng， xiǎng yǐ shànwèi lái táo bì dǒu zhēng， zhè shì tā jīng guò shēn sī shú lǜ zhī hòu cái zuò chū jué dìng de。 dāng shí tài zǐ yǐ lì， tā què bìng méi yòu dǎ suàn bǎ huáng wèi chuán gěi tài zǐ， ér shì shǒu xiān xuǎn zé liǎo huáng shū jīng zhào wáng tuò bá zǐ tuī。 tuò bá hóng rèn wéi， shēn wéi zhōng dōudà guān de tuò bá zǐ tuī“ shěn yǎ rén hòu， sù yòu shí yù”（《 zī zhì tōng jiàn》 sòng míng dì tài shǐ qī nián）， zhè yàng yī gè míng wàng quán lì jù zhòng de tuò bá zōng shì chéng yuán， rú néng dēng shàng huáng wèi， yīnggāi néng gòu duì fù féng tài hòu， bǎo zhèng běi wèi wáng cháo de tǒng zhì wěn gù。 gèng zhòng yào de shì， zhè yàng yī lái， huáng tǒng biàn zhuǎn yí， tuò bá hóng zì jǐ hé tài zǐ cái yòu kě néng miǎn zāo féng tài hòu suàn jì。
　　 dàn shì， huáng wèi de jì chéng hé zhuǎn ràng nǎi shì fēng jiàn guó jiā zuì wéi mǐn gǎn hé zhòng yào de zhèng zhì wèn tí， zài mǒu zhǒng chéng dù shàng tā bìng bù yóu huáng dì yī rén jué dìng， ér shì yóu tǒng zhì jí tuán zhōng zhī quán lì pài gòng tóng jué dìng de。 kuàng qiě， zhè zhǒng jí wéi yì cháng de shànwèi shí shǔ hǎn jiàn， chū rén yì liào。 gù tuò bá hóng de xiǎng fǎ yī jīng tí chū， gōng qīng men xiān shì miàn miàn xiāng qù， jì 'ér shì qiáng liè fǎn duì。 shǒu xiān tí chū fǎn duì yì jiàn de shì tuò bá zǐ tuī de dì dì rèn chéng wáng tuò bá yún， tā shuō：“ bì xià fāng lóng tài píng， lín fù sì hǎi， qǐ dé shàng wéi zōng miào， xià qì zhào mín。 qiě fù zǐ xiāng chuán， qí lái jiǔ yǐ。 bì xià bì yù wěi qì chén wù， zé huáng tài zǐ yí chéng zhèng tǒng。” jiē zhe zhǐ chū shànwèi yú tuò bá zǐ tuī jiāng dǎo zhì de yán zhòng hòu guǒ，“ bì xià ruò gèng shòu bàng zhī”， bì jiāng“ qǐ jiān luàn zhī xīn， sī nǎi huò fú zhī yuán， bù kě bù shèn yě”（《 zī zhì tōng jiàn》 sòng míng dì tài shǐ qī nián）。 jiē zhe zhòng chén yuán hè、 zōng shì tuò bá pī、 shàng shū lù bó yě fēn fēn biǎo shì fǎn duì， tā men fǎn duì shànwèi de gòng tóng xiǎng fǎ shì， ruò shànwèi yú huáng shū zé bì rán wěn luàn huáng tǒng zhì xù， qǐ nì luàn zhī xīn。 tuì yī bù jiǎng， ruò bì shànwèi ， yìng chán yú huáng tài zǐ， zhè shì yíng hé zhòng yuàn， wěn dìng tǒng zhì de zuì hǎo xuǎn zé。 dàn shì shànwèi yú tài zǐ zhèng shì tuò bá hóng suǒ jì， yīn wéi nà yàng jiù shī qù liǎo tā shànwèi de yì yì。 tā tīng wán qún chén de fā yán hòu， biàn sè zuò nù。 tā réng xiǎng cóng bié chù dǎ kāi quē kǒu， qǔ dé zhī chí， yú shì yòu wèn shēn biān de xuǎn bù shàng shū zhào hēi， dé dào de huí dá shì：“ chén yǐ sǐ fèng dài huáng tài zǐ， bù zhī qí tā。”（《 zī zhì tōng jiàn》 sòng míng dì tài shǐ qī nián） hàn zú yuán lǎo gāo yǔn zōng hé qún chén yì jiàn hòu tí chū：“ yuàn bì xià shàng sī zōng miào tuō fù zhī zhòng， zhuī niàn zhōu gōng fǔ chéng wáng zhī shì。” dà jú yǐ dìng， tuò bá hóng bù dé bù jiē shòu zhòng rén yì jiàn， bèi pò shuō chū：“ rán zé lì tài zǐ， qún gōng fǔ zhī， yòu hé bù kě。” zhè yī guò chéng yǐ jīng hěn qīng chǔ dì zhǎn shì chū， tuò bá hóng shànwèi shì pò bù dé yǐ de， ér shànwèi yú tài zǐ yě shì pò bù dé yǐ de。
　　 rán 'ér， tuò bá hóng bìng méi yòu zhēn de bǎ tài zǐ jiāo gěi bié rén“ shǐ qún gōng fǔ zhī”， yě méi yòu qù xiǎng shòu tā suǒ wèi“ yōu yóu lǚ dào， yí shén yǎng xìng”（《 wèi shū · xiǎn zǔ jì》） de tài shàng huáng shēng huó， ér shì jì xù zhí zhèng， qiě gèng jiā yòu zhì。 zhè shì yóu yú tuò bá hóng gǎn dào， dāng shí běi wèi de zōng shì hé dà chén， wú yī rén néng gòu rú zhōu gōng fǔ chéng wáng nà yàng， yòu lì dì zhì yuē féng tài hòu de lì liàng， bāng zhù xiǎo huáng dì dù guò nán guān， shùn lì qīn zhèng。 ér qiě， rú guǒ tuò bá hóng bù qīn zhèng， féng tài hòu bì rán yào lín cháo chēng zhì， zhè duì xiǎo huáng dì gèng jiā bù lì。 zài xíng shì de bī pò zhī xià， tuò bá hóng bù dé bù yǐ tài shàng huáng de shēn fèn jì xù zhí zhèng。
　　 tuò bá hóng shànwèi hòu， wèile chéng gōng dì fǔ zuǒ yòu dì， gěi tā dǎ xià jiān shí de jī chǔ， tā gèng jiā fèn fā nǔ lì， duō cì fā bù zhào lìng， ér qiě zài zhèng zhì、 jūn shì、 nèi zhèng、 wài jiāo zhī shàng dū jī jí cǎi qǔ qièshí yòu xiào cuò shī， bìng qǔ dé liǎo lìng rén zhǔ mùdì chéng guǒ。
　　 tā qīn zì dài bīng chū zhēng， bǎo wèi biān jiāng。 gōng yuán ４ ７ ２ nián， róu rán rù qīn， bīng zhì wǔ yuán， tuò bá hóng qīn zì dài bīng zhēng tǎo， zài róu rán wén fēng yuǎn dùn zhī hòu， tā réng qióng zhuī bùshě， xiǎng dù guò mò běi， yī jǔ xiāo miè róu rán zhù lì， qīng chú běi biān yǐn huàn。 dàn yīn róu rán yǐ zǒude tài yuǎn， zhuī jí shèn nán， yú shì fǎn huí。
　　 dōng bù chì lè běn yǐ guī fù běi wèi， dàn zài róu rán shì lì qiáng dà zhī hòu， yòu yú４７２ nián pàn guī róu rán， tuò bá hóng zài cì dài bīng zhuī tǎo， yī zhí zhuī zhì dà mò zhōng zhī shí qì， shǐ chì lè de pàn táo méi yòu duì nèi dì zào chéng wēi hài。
　　 hé xī tǔyùhún guī fù zhī hòu yě fù pàn， běi wèi pài bīng zhèn yā zhī hòu， tuò bá hóng dài zhe xiǎo huáng dì xún xìng hé xī， biǎo shì 'ān fǔ， yì zài xiàng tǔyùhún zhāng yáng xiǎo huáng dì xiào wén dì de wēi lì， wéi yǐ hòu de tǒng zhì dǎ xià jī chǔ。 gōng yuán４７ ３ nián， tuò bá hóng dài bīng nán fá， bìng lìng quán guó guǎng jí fù shuì rén dīng， zuò chū dà guī mó xiàng nán yòng bīng de zī tài， yù xū zhāng shēng shì， yǐ gōng wéi shǒu， qǐ dào 'ān dìng nán jiāng de zuò yòng。
　　 nèi zhèng fāng miàn， tuò bá hóng“ qín yú wéi zhì， shǎng fá yán míng， shèn zé mù shǒu， jìn lián tuì tān”。 tā tè bié zhòng shì xíng yù，“ dà xíng duō lìng fù jū”， bù zhǔn qīng yì pàn sǐ xíng， yì zài wéi xiǎo huáng dì shōu mǎi rén xīn， yú shì zào chéng liǎo qiú fàn duō nián guān yā de qíng kuàng。 tā shuō：“ zhì yù chéng fēi shàn zhì， bù yóu yù yú cāng cù 'ér làn hū！” zài zhè zhǒng zhèng cè de zhǐ dǎo xià， běi wèi“ suǒ xíng duō dé qí yí”（《 zī zhì tōng jiàn》 sòng cāng wú wáng yuán huī 'èr nián）。 huǎn hé liǎo jiē jí máo dùn， wěn dìng liǎo běi wèi tǒng zhì。
　　 cǐ wài， zài tuò bá hóng yǐ tài shàng huáng dì shēn fèn zhí zhèng qī jiān， běi wèi hái bān fā liǎo xià liè zhào lìng， zhū rú， bà mén fáng zhī zhū； jìn shā gēng niú zuò jì； lìng gōng shāng zá jì jìn guī nóng yè děng děng。 zhè xiē zhào lìng suī bù yǐ tài shàng huáng zhī míng xià， dàn shí jì shàng shì yǐ tā de yì tú nǐ dìng de。
　　 cóng shàng shù nèi róng kě yǐ kàn chū， tuò bá hóng yī xīn xiǎng lì jīng tú zhì， nèi wài bìng jǔ， chuàng zào yī gè qīng míng 'ān dìng de tiān xià， wéi xiǎo huáng dì xiào wén dì de qīn zhèng dǎ xià yī gè liáng hǎo de jī chǔ， zhè jiù gèng zhèng míng liǎo tā shànwèi shì bèi pò de， jì xù zhí zhèng yě shì bèi pò de。 dàn shì， zài fēng jiàn zhèng quán zhōng， zhèng zhì dǒu zhēng shì cán kù de， bù shì nǐ sǐ wǒ huó biàn shì liǎng bài jù shāng， tuò bá hóng suī rán zài shànwèi zhī hòu yòu bèi pò chóngxīn zhèn zuò qǐ lái， yíng jiē dǒu zhēng， dàn zhōng yīn shǒu duàn bù gòu qiáng yìng， méi yòu xiān fā zhì rén， zài shànwèi wǔ nián zhī hòu bèi féng tài hòu dú sǐ。 zhè wèi nián qīng de tài shàng huáng méi yòu shí xiàn tā de sù yuàn， wéi hòu rén liú xià liǎo shēn shēn de yí hàn。
　　
　　 zhèng zhì tǒng zhì
　　 tuò bá hóng shí qī jiāng yù xiàn wén dì tuò bá hóng jì xù zhí xíng tuò bá guī de zhèng cè， tā zài píng chéng děng dì jiàn qǐ dà liàng fáng wū， bìng jiāng sài wài de xiān bēi rén jí qí tā hú rén nèi qiān dào guān dōng dì qū。 zhè shì yī xiàng qiáng zhì xìng de guān fāng yí mín zhèng cè， mù de shì huī fù yǔ fā zhǎn jiǔ jīng pò huài de zhōng yuán dì qū， yù dào de zǔ lì què qià yǔ qí shēn yuǎn de yì yì chéng zhèng bǐ。 dāng shí de guān yuán bù huì qù tǐ liàng lǎo bǎi xìng duì yú gù tǔ de yǐ liàn zhī qíng， gèng bù dǒng dé zǔ zhì“ jū wěi huì” qù zuò sī xiǎng gōng zuò， zài zhí xíng zhèng cè guò chéng zhōng duō bàn shì cǎi qǔ yìng xìng bī pò de shǒu duàn， zào chéng liǎo yī xiē dì fāng mín zhòng de fǎn gǎn。 bù fēn liú máng wú lài chéng jī shān dòng qíng xù， xǔ duō nián qīng rén táo wáng jí jié zài wài， bù shǎo jùn xiàn dū chū xiàn liǎo yòu zǔ zhì de tǔ fěi huò qiáng dào。
　　 xiàn wén dì tuò bá hóng miàn duì mín huàn shí fēn tóu téng， yòu bù xiǎng dà dòng gān gē dì zhèn yā， jiù yǔ gōng qīng men shāng liàng：“ zhèn běn lái shì yào wèimín chú hài， kě xī ràng nà xiē guān yuán huài liǎo shì 'ér， yǐ zhì yú luàn shì pín qǐ。 rú jīn wéi fàn de rén duō liǎo， bù kě néng bǎ tā mendōu zhuā qǐ lái shā liǎo。 wǒ de yì sī shì tōng guò dà shè 'ān fǔ， nǐ men jué dé zěn me yàng ní？”
　　 yuán chéng rén hóu qū shuō：“ mín zhòng táo wáng zuò qiáng dào， zhè shì dà zuì， rú jīn bù gěi tā men dìng zuì jiù bǎ tā men shè miǎn， nǎi shì ‘ wéi shàng zhě fǎn qiú yú xià ’（ jí běn mò dàozhì， bù shì zhí xíng zhèng cè de rén de xíng wéi）， kǒng pà bù tuǒ。 yǐ chén suǒ jiàn， bù rú zhū shā shǒu 'è， shè miǎn yú dǎng， cǐ jǔ zú kě 'ān dìng tiān xià。” qīng hé rén cuī hóng（ zhè wèi yòu shì qīng hé cuī shì yī zú， hòu lái dǐng dǐng yòu míng de běi wèi hàn chén cuī hào zhèng shì tā de zhǎngzǐ） zé shuō：“ shèng míng de jūn zhù tǒng lǐng mín zhòng， mù de biàn zài yú 'ān dìng tuán jié， ér bù shì gēn mín zhòng qù jiào liàng shèng fù。 shè miǎn zuì xíng suī bù shì zhèng zhāo， dàn què biàn yú zhí xíng。 hóu qū de yì sī shì xiān zhū hòu shè， hái bù rú yī zhāo shè miǎn quán bù gǎo dìng wéi hǎo！ rú guǒ yòu rén shè miǎn liǎo zhī hòu hái bù lǎo shí， dào shí zài shā yě bùwèi wǎn。”
　　 xiàn wén dì tuò bá hóng zàn tóng cuī hóng de jiàn yì， yǐ jì zhí xíng， guǒ rán xǔ duō rén jiù bù zài wéi luàn， duì yú jì xù zuò luàn gǎo pò huài de shǎo shù rén， tuò bá sì jiù bù zài shǒu ruǎn， pài jiāng jūn yú lì lǐng bīng yī wàn qián qù píng dìng， hěn kuài jiě jué liǎo bù 'ān dìng de yīn sù。
　　
　　 jīng jì gǎi gé
　　 běi wèi jīng jì jìzǎi bì huà běi wèi xiàn wén dì tuò bá hóng dà lì tuī xíng de gǎi gé nèi róng， xiān bēi tuò bá bù luò fā yuán yú yáo yuǎn de biān chuí zhī dì， tā men de rén kǒu běn lái jiù shǎo， jìn rù guǎng mào de zhōng yuán hòu， bì rán chéng wéi yī zhī shǎo shù mín zú。 rú guǒ jǐn jǐn xiàn yú qiǎng jié， tā men zì kě lái qù rú fēng， wán quán bǎo chí zhe guò qù de nà zhǒng yě mán de yóu mù shēng huó jí xí sú。 rán 'ér， ruò shì cháng qī zhàn jù zhōng yuán， zài zhè kuài tǔ dì shàng shēng huó xià qù， tā men jiù bù dé bù tiáozhěng、 gǎi biàn guò qù de shēng cún fāng shì， yóu yóu mù shēng huó biàn wéi xiān jìn de nóng yè gēng zuò。
　　 běi wèi xiàn wén dì tuò bá hóng shí qī， qí shè huì yuè rù fēng jiàn zhì， shēng chǎn lì zhú bù fā zhǎn。 dàn zài tǒng zhì fāng shì shàng， běi wèi qián qī réng rán bǎo liú zhe nóng hòu de nú lì zhì cán yú， tè bié shì zài tǒng yī běi fāng yǐ qián， jì xù jiāng zhàn zhēng zhōng lǔ lüè de rén kǒu méi wéi nú bì， shǎng cì gěi zhū wáng guì zú hé yòu zhàn gōng zhě， cóng shì nóng yè hé shǒu gōng yè de shēng chǎn láo dòng。 fù shuì fāng miàn， zài tuī xíng zōng zhù dū hù zhì de dì qū， píng jūn měi hù měi nián de hù diào shì bó 'èr pǐ， xù 'èr jīn， sī yī jīn， sù 'èr shí shí， wài jiā dì fāng zhēng shōu de diào wài zhī fèi bó yī pǐ 'èr zhàng。 qiě rèn yì zēng jiā lín shí zhēng diào， dòng zhé měi hù yào jiāo sān shí、 wǔ shí shí sù。 dāng shí guān lì méi yòu zhèng shì de fèng lù， tān wū、 huì lù、 gāo lì dài gōng xíng。 xiàn wén dì tuò bá hóng tǒng zhì qī jiān， dàjiàng gōng sūn guǐ dào shàng dǎng ( jīn shān xī cháng zhì běi )， qù shí dān mǎ zhí biān， huí lái zé cóng chē bǎi liàng。 tuò bá tǒng zhì zhě tuī xíng mín zú qí shì zhèng cè。 zài zhàn zhēng zhōng， bèi qū pò dāng bīng de gè zú rén mín zài qián chōng fēng， xiān bēi qí bīng zài hòu qū bī。 shí 'èr nián xiàn wén dì tuò bá hóng wéi gōng xū yí ( jīn jiāng sū xū yí dōng běi ) shí， xiě xìn gěi liú sòng shǒu jiāng zāng zhì shuō， gōng chéng dedōu bù shì wǒ xiān bēi rén， nǐ shā liǎo tā men， miǎn dé tā men jiāng lái zào fǎn。
　　 běi wèi jīng jì zài běi wèi xiàn wén dì tuò bá hóng dāng zhèng shí qī， shè huì shēng chǎn lì zhú bù dé dào huī fù hé fā zhǎn， zhōng guó běi fāng zì xī jìn yǒng jiā zhī luàn (310) yǐ hòu， jīng guò shí liù guó shí qī de zhàn zhēng pò huài， bǎi xìng sǐ yú bīng gé， bì yú jī jǐn， xìng cún de rén kǒu bù zú 50。 zhōng yuán dì qū yī pài diāo bì jǐng xiàng。 běi wèi tǒng yī běi fāng hòu， jīng guò gè zú rén mín cháng qī de xīn qín láo dòng hé gòng tóng dǒu zhēng， shēng chǎn guān xì dé dào liǎo tiáozhěng， shēng chǎn yòu míng xiǎn de fā zhǎn。 tè bié shì xiàn wén dì tuò bá hóng gǎi gé hòu， zì gēng nóng mín xiǎn zhù zēng jiā， xiàn wén dì tuò bá hóng yǐ qián， quán guó hù shù yǐ dá wǔ bǎi yú wàn， bǐ xī jìn tài kāng nián jiān zēng jiā yī bèi duō。 nóng yè， shǒu gōng yè dōuyòu xiǎn zhù de fā zhǎn。《 luò yáng gā lán jì》 chēng běi wèi hòu qī bǎi xìng yīn fù， nián dēng sú lè， yī shí cū dé bǎo zhàng。 zài shǒu gōng yè fāng miàn， běi wèi hòu qī liàn gāng jì shù yòu xīn de chéng jiù， xiāng zhōu qiān kǒu yě ( zài jīn hé nán 'ān yáng ) zhì chéng ruì lì de gāng dāo。 shāng yè yě zhú jiàn huó yuè qǐ lái， tài hé yǐ qián， běi fāng shāng yè jīhū chǔyú tíng dùn zhuàng tài， qián huò wú suǒ zhōu liú。 xiàn wén dì tuò bá hóng shí， yuán shū wéi hé dōng tài shǒu， dāng dì xǔ duō bǎi xìng qì nóng jīng shāng。 suí zhe shāng yè de fā zhǎn， huò bì huī fù liú tōng， tài hé shí jiǔ nián， yòu chóngxīn zhù zào“ tài hé wǔ zhū” qián， guī dìng cǐ qián zài jīng shī jí quán guó zhū zhōu zhèn dōukě tōng xíng。
　　
　　 jūn shì zhèng cè
　　 běi wèi jūn duì nián qīng de xiàn wén dì tuò bá hóng fēi cháng shàn zhàn， tā qīn zì shuài bīng zhǐ huī de zhàn rú rú， yě shì fēi cháng chū sè de yī cì zhàn yì。 tā qīn zì tǒng shuài duì wǔ， shuài bīng zhuī jī， yī zhí zhuī dào“ shí qì”（ shā mò）。 tuò bá hóng jí wèi bù guò 13 suì， nián jì suī qīng， yě tóng yàng xǐ huān liàn bīng。 tiān 'ān 'èr nián，（ gōng yuán 467 nián）， èr yuè，“ tián yú xī shān， qīn shè hǔ bào”； wǔ yuè，“ tián yú guō shān， suì xìng fán zhì”。 tuì wèi zuò tài shàng huáng yǐ hòu zài běi yuàn de dà yuè bīng， jīng dòng cháo yě。
　　 zài tuò bá hóng de tǒng zhì（ 465 － 471 nián zài wèi） xià， tuò bá rén yǐ xī shēng nán fāng zhōng guó wáng cháo wéi dài jià， yòu qǔ dé liǎo xǔ duō shèng lì。 466 nián zhàn lǐng péng chéng， 467 nián zhēng fú huái hé liú yù， 469 nián zhàn lǐng shān dōng。 470 nián tuò bá rén chéng fá liǎo yī zhī xiān bēi bù luò（ jí měnggǔ zhǒng tǔyùhún）， tǔyùhún zì 5 shì jì chū jiù jū zhù zài qīng hǎi hú dì qū。
　　 tuò bá hóng shì yī wèi fó jiào tú， tā shì nà yàng de qián chéng yǐ zhì tā yú 471 nián ràng wèi gěi tā shàng nián yòu de 'ér zǐ 'ér chū jiā wéi sēng。 qí zǐ tuò bá hóng（ 471－ 499 nián zài wèi） zài chéng nián zhī hòu duì fó jiào yě biǎo shì chū tóng yàng de gǎn qíng， zài fó jiào de yǐng xiǎng xià， tā cǎi yòng liǎo yī bù jiào rén dào de fǎ guī。 494 nián， tā bǎ dū chéng cóng rè hé de píng chéng qiān dào luò yáng， yóu cǐ wán chéng liǎo tuò bá rén de zhōng guó huà， zhèng shì zài zhè yī shí qī， zài tā de fā qǐ xià luò yáng nán bù zhù míng de lóng mén fó jiào shí kū kāi shǐ dòng gōng。
　　 zhè xiē shí kū lǐ de diāo sù dōushì zài 494 nián dào 759 nián jiān de bù tóng shí qī nèi wán chéng。 dàn shì， tuò bá rén zài háo wú bǎo liú dì cǎi yòng zhōng guó wén huà hé fó jiào xìn yǎng shí， shī qù liǎo tā men tū jué zǔ xiān suǒ jù yòu de jiān rèn hé yīng yǒng de pǐn zhì。 tā men de dǎ suàn shì tōng guò zhēng fú nán bù zhōng guó wáng cháo zài tā men de tǒng zhì xià wán chéng zhōng guó de tǒng yī， jiēguǒ shī bài liǎo。
　　 běi wèi xiàn wén dì zhī sǐ
　　 nà shí， shì zhōng yǐ hún kàn dào xiàn wén dì nián yòu， chèn jī jiè yòng xiàn wén dì de zhào lìng， dà sì pái chì yì jǐ， jiàn lì dú cái de tǒng zhì。 yǐ hún bǎ shàng shū yáng bǎo nián、 píng yáng gōng jiǎ 'ài rén、 nán yáng gōng zhāng tiān dù、 píng yuán wáng lù lì、 sī wèi jiān mù duō hóu hài sǐ。
　　 miàn duì xiōng cán de yǐ hún， nián jì shàng yòu de xiàn wén dì méi yòu rèn hé bàn fǎ， zhǐ hǎo zài féng tài hòu nà lǐ tòng kū。 kāi shǐ shí， féng tài hòu duì yǐ hún fēng kuáng tú shā dà chén yě méi yòu rèn hé bàn fǎ， yě bù gǎn dé zuì yǐ hún， zhǐ néng bài tā wéi chéngxiàng， yǐ cǐ bǎo zhù xiàn wén dì de dì wèi。 yóu yú quán wèi de zhú jiàn wěn dìng， yǐ hún de yù wàng yù lái yù dà， yǐ jīng bù mǎn zú yú chéngxiàng de dì wèi， sì jī fā dòng gōng tíng zhèng biàn， chēng bà tiān xià。 bēi cǎn de xiàn shí shǐ féng tài hòu kàn qīng liǎo yǐ hún de zhēn shí yì tú， bù néng zài zuò yǐ dài bì liǎo。 féng tài hòu pāo qì huàn xiǎng， tōu tōu zhào mìng yuán pī、 yuán hè、 niú yì dé děng rén shuài jūn， bāo wéi yǐ hún fǔ bǎ yǐ hún shā sǐ。 yóu yú jú shì hùn luàn， féng tài hòu xià zhào lín cháo tīng zhèng， chǔlǐ suǒ yòu de jūn guó zhèng wù。
　　 jīng guò jǐ gè yuè de zhěng dùn， féng tài hòu fā xiàn shì wù tài duō， zì jǐ zěn me nǔ lì dū yìng jiē wú xiá， biàn qǐng zhōng shū lìng gāo yǔn、 zhōng shū shì láng gāo lǘ hé jiǎ xiù sān rén， fǔ zuǒ tā zhì lǐ guó jiā。
　　 yī nián hòu， xiàn wén dì de 'ér zǐ tuò bá hóng chū shēng liǎo， hòu jì yòu rén， féng tài hòu xǐ xíng yú sè。 féng tài hòu xuān bù hái zhèng yú xiàn wén dì， bù zài guò wèn zhèng shì， bǎ jīng lì dū fàng zài péi yǎng tuò bá hóng shàng。 yóu yú xiàn wén dì zhì lì píng píng， féng tài hòu bù gǎn bǎ dà quán dū hái gěi xiàn wén dì， zhǐ shì cóng qián tái zàn shí tuì jū mù hòu， féng tài hòu pà xiàn wén dì bù tīng tā de zhǐ huī， rèn mìng gē gē féng xī wéi tài fù， yǐ biàn bì yào shí qiān zhì xiàn wén dì。
　　 xiàn wén dì qīn zhèng hòu， yù shì ná bù dìng zhù yì， fán shì 'ài xiàng féng tài hòu bǐng bào， dé dào féng tài hòu de jiàn yì hòu zài qù zuò。 féng tài hòu duì xiàn wén dì bǐ jiào mǎn yì。
　　 yóu yú nián líng de zēngzhǎng， xiàn wén dì duì féng tài hòu yuè lái yuè wú lǐ， bù jǐn bù tīng huà， ér qiě gù yì zhǎo chá rě féng tài hòu shēng qì。
　　 huáng xīng sì nián ( gōng yuán 470 nián ) shí yuè， 18 suì de xiàn wén dì jìng bǎ féng tài hòu de nán chǒng lǐ yì hé lǐ fū shā liǎo。 zhè kě rě nǎo liǎo féng tài hòu。
　　 féng tài hòu xiàng yī tóu nù shī， tòng mà xiàn wén dì， yáng yán yào fèi liǎo xiàn wén dì。 xiàn wén dì xīn lǐ hěn bù shì zī wèi。 xiàn wén dì běn xiǎng chèn zì jǐ nián qīng zhī shí， zhì lǐ hǎo guó jiā， míng yáng qiān gǔ， dàn xiàn zài chù chù shòu zhì yú féng tài hòu， zì jǐ de běn shì wú fǎ shī zhǎn。
　　 duì fó jiào hěn gǎn xīng qù de xiàn wén dì yàn 'è quán wèi， jué dìng jiāng dì wèi ràng gěi shū fù tuò bá zǐ tuī， zhè yàng jiù kě yǐ bào fù tài hòu。
　　 qǐ chū， féng tài hòu tīng shuō xiàn wén dì yào tuì wèi， wù yǐ wéi shì ràng gěi tài zǐ， xīn zhōng dà xǐ， 5 suì de tài zǐ bǐ 18 suì de xiàn wén dì róng yì kòng zhì。 dàn tā zhī dào xiàn wén dì yào ràng wèi gěi tuò bá zǐ tuī shí， qì dé jǐ tiān chī bù xià fàn。
　　 huáng xīng wǔ nián ( gōng yuán 471 nián ) bā yuè de yī tiān， xiàn wén dì jiāng dà chén men zhào lái， xuān bù ràng wèi shì yí。 xiàn wén dì shēn gǎn shī wàng， dà chén men quándōu fǎn duì bǎ dì wèi ràng gěi tuò bá zǐ tuī， yào qiú bǎ dì wèi chuán gěi tài zǐ tuò bá hóng。 zhè shí， féng tài hòu fàng xīn liǎo。 jiù zhè yàng， nián jǐn 5 suì de tuò bá hóng jí huáng dì wèi。
　　 yī tiān， féng tài hòu bèi yīcháng jiū rén xīn xián de kū shēng jiǎo luàn liǎo xīn shén。 xiàn wén dì wèn tuò bá hóng wèishénme yào kū， tuò bá hóng shuō：“ duì fù huáng de chǔjìng gǎn shāng tài yán zhòng liǎo。”
　　 féng tài hòu zhī dào hòu， tū rán xiǎng qǐ xiàn wén dì shēn shàng cháng nóng bāo shí， tuò bá hóng yòng zuǐ xī nóng de wǎng shì。 féng tài hòu yuè xiǎng xīn jīng： tuò bá hóng díquè jīng míng。 xiǎo xiǎo nián jì rú cǐ cōng míng， jiāng lái bì nán jià yù。
　　 zài yī gè bīng xuě fēn fēn de rì zǐ， féng tài hòu bǎ tuò bá hóng dài dào yī jiān wū zǐ lǐ。 xiǎo huáng dì bèi tuō dé jǐn shèng yī jiàn dān yī， guān zài lǐ miàn， liǎng tiān sān yè méi yòu fàn chī。 tuò bá hóng bù kěn xiàng féng tài hòu qiú ráo， cóng cǐ chén mò bù yǔ。 féng tài hòu hái bù fàng xīn， jué dìng fèi liǎo tuò bá hóng， zài qún chén de fǎn fù quàn zǔ xià， cái dǎ xiāo liǎo zhè gè niàn tóu。
　　 tuò bá hóng wèile bǎo hù zì jǐ， duǒ zài shēn gōng dú shū， bù zài guān xīn guó shì。 wén míng tài hòu zhī dào hòu， bù zài lǐ huì tuò bá hóng liǎo。
　　 yán xīng 'èr nián ( gōng yuán 472 nián ) èr yuè， tài shàng huáng xiàn wén dì róng zhuāng chū jīng， zài běi jiāo dài zhe jiànglǐng men jī tuì róu rán de jìn gōng； shí yī yuè， xiàn wén dì qí shàng zhàn mǎ， zhēng tǎo róu rán， yī zhí shā dào mò nán， bī róu rán hòu chè jǐ qiān lǐ。
　　 xiàn wén dì hái bān bù zhào lìng， ràng gōng shāng zá jì yī lǜ wù nóng， jìn zhǐ làn shā shēng chù， bǎo hù nóng yè shēng chǎn， duì nà xiē kè jǐ fèng gōng de mù shǒu jiā yǐ tí bá， duì nà xiē tān lán cán bào de guān yuán yán chéng bù dài。
　　 yán xīng sān nián shí yuè， xiàn wén dì yī dù wéi zhēng zhàn zuò zhǔn bèi。 xiàn wén dì nán xià lù guò huái zhōu shí， xuē hǔ zǐ guì jiàn， yào qiú huī fù fāng tóu zhèn jiāng de guān zhí， xiàn wén dì zhǔn xǔ liǎo。 féng tài hòu duì cǐ shí fēn nǎo nù， dàn tā jiǎ zhuāng bù zhī dào， rěn liǎo xià lái。
　　 yán xīng sì nián ( gōng yuán 474 nián ) liù yuè， xiàn wén dì zài cì xià lìng： chǔlǐ yī qiē 'àn jiàn dōuyào 'àn fǎ lǜ bàn shì， yǐ shì shí wéi yǐ jù， yòng xíng yào shèn zhòng。
　　 féng tài hòu rèn wéi， rú guǒ xiàn wén dì jì xù huó dòng， hěn yòu kě néng fù bì dì wèi。 féng tài hòu jiǎo jìn nǎo zhī， cèhuà duì fù xiàn wén dì zhī jì。 zuì hòu， féng tài hòu xià liǎo hěn xīn。 liù yuè xīn wèi rì， féng tài hòu pài rén hài sǐ xiàn wén dì， wèi liú xià rèn hé zhū sī mǎ jì。
　　 xiàn wén dì zhī sǐ yǐn qǐ liǎo xǔ duō rén duì féng tài hòu de chóu hèn。 lán tái yù shǐ zhāng qiú duì xiàn wén dì de sǐ yīn biǎo shì huái yí， tā lián luò zhōng yú xiàn wén dì de guān yuán hé jiāng tǔ， cèhuà zhèng biàn。 tā men zhǔn bèi chèn tiān gōng sì yī nián yī dù de dà fǎ huì， shè xià dāo fǔ shǒu， chèn féng tài hòu jìn xiāng bài fó de jī huì， bǎ tā shēng qín， bī tā hái zhèng yú xiào wén dì tuò bá hóng。 shì qíng xiè mì， féng tài hòu chū bīng dài bǔ zhāng qiú děng rén， tú shā jǐ qiān gè yǔ cǐ 'àn yòu qiān lián de rén。 wèile wěn zhù zhèng jú， féng tài hòu xià zhào lín cháo tīng zhèng。

<< qiányījūnzhù: gāo zōng wén chéng huáng dì tuò bá jùn

běi wèituò bá hóng (465nián～471nián)

hòuyījūnzhù >>: gāo zǔ xiào wén dì tuò bá hóng