míng dài  (1447nián～1516nián)

 shī gē píng lùn poetry comment： 《lù táng shī huà》 zhèng shū Political books： 《dà míng huì diǎn》 bǐ jì zá lù Historical writings： 《yàn duì lù》 yuèdòulǐ dōng yángzài历史大观dezuòpǐn!!! yuèdòulǐ dōng yángzài诗海dezuòpǐn!!!

　　míng wén xué jiā、 cáng shū jiā、 shī rén、 shū fǎ jiā、 zhèng zhì jiā。 zì bīn zhī， hào xī yá。 zǔ jí hú guǎng chá líng（ jīn shǔ hú nán）。 tiān shùn jìn shì xiào zōng shí guān zhì lì bù shàng shū、 huá gài diàn dà xué shì zhuǎiwén yuān gé dà xué shì。 qí shī wén zhuī qiú diǎn yǎ gōng lì， dàn nèi róng kōng fàn。 yīn qí dì wèi xiǎn hè， duì dāng shí wén tán yì yòu yǐng xiǎng， xíng chéng chá líng shī pài。 qí cáng shū pō jù guī mó， qīng rén jiāng shào shū jì qí cáng shū yǔ sòng lián、 yáng shì qí。 wú kuān、 máo kūn děng cáng shū jiā bìng chēng， jūn wéi dāng shí míng rú， chēng “ xué hǎi cí yuán， bó zōng yòu zì， yì kě jiàn qí chā jià zhī duō yǐ ”。 zhù yòu《 huái lù táng jí》、《 shī huà》、《 yàn duì jí》。
　　
　　 běn rén cháng qī shēng huó zài běi jīng。 yòu xí shū fǎ， 4 suì néng xiě jìng chǐ dà zì， dài zōng céng zhào shì， xǐ 'ér bào zhì xī shàng， cì guǒ chāo。 yīng zōng tiān shùn bā nián (1464) jìn shì， shòu biān xiū。 hòu rèn shì jiǎng xué shì、 dōng gōng jiǎng guān。 xiào zōng shí rèn tài cháng shǎo qīng， shàng shū yì shí zhèng dé shī， duō yòu kuāng zhèng， zhuó shēng lǐ bù yòu shì láng， rù nèi gé zhuān diǎn gào □， gé zhōng shū cǎo duō chū qí shǒu。 hóng zhì bā nián (1495)， zhí wén yuān gé cān yù jī wù， lěi qiān tài zǐ shàobǎo、 lǐ bù shàng shū jiān wén yuān gé dà xué shì， wéi cháo tíng zhòng chén。 wǔ zōng lì， tàijiàn liú jǐn zhuān quán， lǎo chén、 zhōng zhí guān yuán fàng zhú dài jìn， lǚ zāo pò hài， dú lǐ dōng yáng yǐ fù zhōu xuán， wēiyí bì huò， pō wéi dāng shì qì jié zhī shì suǒ bù mǎn hé fēi yì， dàn tā wèi céng zhù zhòu wéi nüè， fǎn " qián yí mò duó， bǎo quán shàn lèi， tiān xià yīn shòu qí bì "（《 míng shǐ · lǐ dōng yáng chuán》）， zāo liú jǐn pò hài de guān yuán , dōng yáng jiē wěi qū kuāng chí , huò míng huò 'àn dì jìn lì bǎo hù hé yíng jiù。 hòu liú jǐn zhū， lǐ dōng yáng shàng shū zé jǐ " yīn xún yǐn rěn， suǒ sǔn yì duō， lǐ yí chù bà "， dì wèi liú zhī。 zèng tài shī。 sǐ hòu shì wén zhèng。
　　
　　 míng yǒng lè、 chéng huà jiān， wén tán liú xíng " tái gé tǐ "， nèi róng pín ruò rǒng zhuì， xíng shì diǎn yǎ gōng lì， wén yùn jí shuāi。 zhì hóng zhì zhōng qī， qián qī zǐ qǐ ," wén bì qín hàn , shī bì shèng táng "， fù gǔ wén xué yùn dòng qǔ dài liǎo " tái gé tǐ "。 lǐ dōng yáng shàng chéng tái gé tǐ , xià qǐ qián hòu qī zǐ , zài chéng huà、 hóng zhì nián jiān， yǐ cháo tíng dà chén dì wèi zhù chí shī tán， jiǎng lì hòu jìn， pō jù shēng wàng jí yǐng xiǎng， xíng chéng liǎo yǐ tā wéi shǒu de " chá líng shī pài "。 qí sǎnwén zhuī qiú diǎn yǎ liú lì， zhù zhāng shī fǎ xiān qín gǔ wén， wèi tuō tái gé tǐ fēng； qí shī zé lì zhù zōng fǎ dù fǔ， qiáng diào fǎ dù yīn diào， yòu xiě nǐ gǔ yuèfǔ shī bǎi shǒu， yǐ kāi qián hòu qī zǐ chuàng zuò qū xiàng zhī xiān hé， duì qián hòu qī zǐ yòu míng xiǎn yǐng xiǎng。
　　
　　 lǐ dōng yáng de shī zuò yǐ nǐ gǔ yuèfǔ jiào zhù míng， yǒng huái shǐ shí、 shū jǐ gǎn kǎi , huò zhǐ chì bào jūn nüè zhèng , huò tóng qíng rén mín jí kǔ。 rú《 zhù chéng yuàn》， jí xiě qín shǐ huáng shí shì :" zhù chéng kǔ , zhù chéng kǔ , chéng shàng dīng fū sǐ chéng xià , cháng hào yī shēng tiān wéi nù , cháng chéng hū bēng fù wéi tǔ。 " yòu rú《 sān zì yù》 , zhǐ chì qínhuì yǐ " mò xū yòu " sān zì hài yuè fēi： " sān zì yù , tiān bù fú , fú bù fú , shā wǔ mù。□ chén bài guó bù wèi tiān , qū qū wù lùn zhēn wú quán！ " tā rú《 yì shuǐ xíng》、《 huái yīn tàn》、《 míng fēi yuàn》、《 wǔ zhàng yuán》、《 mǎ wéi qū》、《 jīn zì pái》 děng， bǐ shè qín shǐ huáng、 jīng kē、 hán xìn、 wáng zhāo jūn、 zhū gé liàng、 yáng guì fēi、 yuè fēi děng zhòng duō gǔ rén gǔ shì， suǒ lùn jiē jiào zhòngkěn shēn kè 'ér zhèng qì lǐn rán。 yuèfǔ shī wài， duō wéi yìng chóu tí zèng zhī zuò， wú kě qǔ。 qí yú wǔ qī yán shī shàng yòu jiā zuò， rú《 chūn zhì》， yōu guó mǐn mín， shēn tàn " dōng lín bù yī hè， xī shè wú chuī yān。 nóng jiā wàng chūn mài， mài zhǒng bù zài tián。 liú lí biàn jiāo yě , gǔ ròu bù chéng lián ", zhì shǐ zì jǐ " duì shí bù néng cān "。 yòu rú《 jì péng mín wàng》、《 fēng yǔ tàn》 děng， gǎn shí shāng shì， dào jǐ shēn qíng。 tā de shī yì cháng yú xiě jǐng shū qíng， néng yú píng dàn cí yǔ zhōng chū qīng xīn yì jìng。 rú《 běi yuán mù chàng》： " běi yuán cǎo qīng niú zhèng féi， mù 'ér chàng gē niú zài guī。 ér jiā zài yuán niú zài bǎn， gē shēng jiàn dī rén gèng yuǎn。 shān cāng máng， shuǐ qīng qiǎn。 " yòu rú《 yè chuāng tīng yǔ》 xiě yè yǔ jìng mì yǔ tīng yǔ xiá xiǎng， dú lái rú shēn lín qí jìng。 lǐ dōng yáng sǎnwén bāo kuò fù、 xù、 jì、 lùn、 chuán、 zá zhù、 tí bá、 zhuàng shū děng， qí zhōng yǐ jì、 chuán、 zá zhù jiào jiā。 rú《 yóu xī shān jì》、《 tīng yǔ tíng jì》、《 jì nǚ yī》 děng， huò xiě jiàn zhù， lì lì zài mù； huò xiě yǔ jǐng， miáo huì rù wēi； huò xiě bù xué wú shù、 piàn qǔ qián cái zhī " nǚ yī "， pōu xī zhì shēn。 qí wén liú chàng diǎn yǎ， shuō lǐ yòu lì， shī xiān qín gǔ wén zhī yì kě jiàn。 yòu yòu《 huái lù táng shī huà》 yī juàn， lùn shī duō fù hé yán yǔ， jiào piān zhòng yīn diào、 yòng zì、 jié gòu 'ér jiào shǎo shè jí nèi róng， duì piāo qiè mó nǐ zhī zuò， jí yǐ wéi fēi。
　　
　　 lǐ dōng yáng wéi guān 50 nián， shǐ chēng qí " zuò yōng tú shū xiāo xiá rì "， gù zhù zuò pō duō。 céng yú xiào zōng shí fèng zhǐ rèn zǒng cái guān , zhuàn《 míng huì diǎn》 180 juàn， shǐ liào fēng fù。 yòu zhù《 xīn jiù táng shū zá lùn》 1 juàn， zhāi táng shǐ shì jì， biàn qí shì fēi， qián rén píng qí duō wéi yǐng shè huò jiè yǐ zì míng xīn jì zhī chù。 qīng kāng xī shí chá líng zhōu xué zhèng liào fāng dá jí lǐ dōng yáng shī wén， chéng《 huái lù táng jí》 , jīn cún， kān wéi 100 juàn， jì shī 30 juàn、 wén 60 juàn、 zá zhù 10 juàn。 jí qián yòu lǐ dōng yáng " zì xù "， shì lǐ wéi nǐ gǔ yuèfǔ suǒ zuò， liào fāng dá yí cǐ wéi quán jí xù。
　　
　　 zuò pǐn shǎng xī
　　 lǐ dōng yáng lùn shī shēng、 sè bìng zhòng， tā rèn wéi shī gē de jiào gāo jìng jiè yīnggāi shì " shī bì yòu jù yǎn， yì bì yòu jù 'ěr。 yǎn zhù gé， ěr zhù shēng。 wén qín duàn zhī wéi dì jǐ xián， cǐ jù 'ěr yě。 yuè xià gé chuāng biàn wǔ sè xiàn， cǐ jù yǎn yě。 " tā yào qiú yǐ cǐ wéi zhǔn shéng lái biàn bié táng yīn、 sòng diào： " shì kàn suǒ wèi jiàn shī， jí néng shí qí shí dài gé diào， shí bù shī yī， nǎi wèiyòu dé。 " tā tuī chóng shèng táng shī tè bié shì dù fǔ shī， jiù yào qiú rén men xiān zhī táng diào： " cháng piān zhōng xū yòu jié zòu， yòu cāo yòu zòng， yòu zhèng yòu biàn， ruò píng pū wěn bù， suī duō wú yì。 táng shī lèi yòu wěi qū kě xǐ zhī chù， wéi dù zǐ měi dùn cuò qǐ fú， biàn huà bù cè， kě hài kě 'ě， gài qí yīn diào yǔ gé lǜ zhèng xiāngchèn， huí shì zhū zuò， jiē zài xià fēng。 rán xué zhě bù xiān dé táng diào， wèi kě jù xué dù yě。 "( yǐ shàng yǐn wén jiē jiàn《 huái lù táng shī huà》 ) zhèng yīn wéi lǐ dōng yáng yòu zhè yàng de lǐ lùn zhù zhāng， suǒ yǐ tā de shān shuǐ shī de chuàng zuò bù jǐn zhù zhòng sè zé yào yǎn， ér qiě zhù zhòng yīn tiáohé xié。
　　 yóu yú lǐ dōng yáng cháng qī shēng huó zài běi jīng， jīng chéng nèi wài de zì rán shān shuǐ yě jiù chéng wèitā xīn shǎng chuàng zuò de duì xiàng。 tā céng pō yòu jī qíng dì miáo huì guò《 jīng dū shí jǐng》， qí zhōng yòu yī shǒu zhè yàng xiě dào： jì mén chéng wài fǎng yí zōng， shù sè yān guāng yuǎn gèng zhòng。 fēi yǔ guò shí qīng wèi liǎo， luò huā cán chù lǜ hái nóng。 lù mí nán guō jiāng sān lǐ， wàng duàn xī lín yòu shù fēng。 zuò jiǔ bù zhī chí rì jì， gé xī sēng sì wǔ shí zhōng。
　　--《 jīng dū shí jǐng · jì mén yān shù》
　　 yǐ " zōng "、 " zhòng "、 " nóng "、 " fēng "、 " zhōng " wéi yùn jiǎo， dú lái láng láng shàng kǒu， wǎn zhuǎn zì rán； shī rén zhù zhòng " qīng "、 " lǜ " sè cǎi de miáo huì， yě néng jī fā dú zhě shī yì huà de xiǎng xiàng。 lǐ dōng yáng bù jǐn néng mǎn huái jī qíng dì miáo huì jīng chéng shān shuǐ， ér qiě néng zì jué dì cóng jīng chéng shān shuǐ zhōng dé dào yī zhǒng yú yuè hé xǐngwù， shǐ qí jīng shén jìn yī bù dì shēng huá， lì rú tā de《 xī shān shí shǒu》 zhōng de dì wǔ shǒu：
　　 cháng wéi xún yōu 'ài yuǎn xíng， gèng yú yōu chù jué xīn qīng。 dǐ yuán shù lǎo zhī sēng là， shí bì shī cún jiàn kè míng。 wàng rù lóu tái jiē yǎn huà， mèng jīng fēng yǔ shì qiū shēng。 rén jiān yì yòu wú shēng lè， huà wài xū chuán shè wèi chéng。
　　 cóng rén jiān de zì rán shān shuǐ zhōng jiù néng lǐng wù dào lè qù， tā chéng wéi duì kàng fó jiào xū wú piāomiǎo de xuān chuán de zuì hǎo bàn fǎ。 zhè jiù shì shī rén suǒ shuō de " yōu chù jué xīn qīng "。 cóng lǐ dōng yáng de jīng chéng shān shuǐ shī zhōng， bù nán lǐng wù chū yī wèi guān gāo shì xián、 yōng róng huá guì díshì dà fū fēng cǎi。
　　 lǐ dōng yáng céng sān cì duǎn zàn de lí jīng wài chū， kě yǐ shuō shì yǎn jiè dà kāi， shǐ qí shān shuǐ shī chuàng zuò gèng wéi fēng fù duō cǎi。 chéng huà bā nián (473)， lǐ dōng yáng " qǐ guī zhǎn mù "， huí yuán jí jì bài zǔ yíng， dé dào liǎo huáng dì de pī zhǔn。 zhè shì tā dì yī cì lí kāi běi jīng wài chū。 tā 'èr yuè chū fā， bā yuè huí jīng， zài chá líng dāi liǎo shí bā tiān。 lái huí lù shàng， tā bǎo lǎn liǎo zǔ guó dà hǎo shān hé， yóu lì liǎo xǔ duō míng shèng gǔ jì， cù shǐ tā shān shuǐ shī chuàng zuò de shī xīng dà fā， zhèng rú tā zì jǐ suǒ yún： " fāng wú zhōu zhī nán yě， chū dōng lǔ， guān jiù dū， shàng wǔ chāng， sù dòng tíng， jīng cháng shā， ér hòu zhì。 qí jiān lián shān dà jiāng， jìng xiàng kāi huò， kuò rán ruò xiǎo yǔ zhòu 'ér yóu hùn máng zhě， xìn tiān xià zhī dà guān yě。 jì 'ér xià jí 'ān， lì nán chāng， shè zhè jiāng， jīng wú huì zhī xū， zé xī hè shēn yǎo， fēng luán qí xiù， qiān biàn bǎi zhé， jiān jiàn céng chū， bù zhī qí jí。 liǔ zǐ hòu suǒ wèi kuàng yǔ 'ào zhě， shù jǐ qí liǎng dé zhī。 qí jiān liú zhì zhī shū xíng， fēi yuè kāi luò zhī yì qíng， ěr mù suǒ jiē， xīng kuàng suǒ jì， zuǒ chù yòu jī， fā hū yán 'ér chéng shēng， suī yù zhǐ zhī， yì yòu bù kě dé 'ér zhǐ yǐ。 "(《 nán xíng gǎo xù》 ) zhè cì wài chū shǐ lǐ dōng yáng shān shuǐ shī chuàng zuò de fēng gé gèng wéi duō yàng huà、 fēng fù huà。 tā néng xiě chū qì shì bàng bó de《 cháng jiāng xíng》：
　　...... qí xíng yì tài bù kě yǐ wù xiàng， dàn jiàn biàn huà wú zhōng qióng： huò rú zhòng tāi bào hùn dùn， huò rú hào qì kāi qióng lóng； huò rú zhì nǚ bào sù liàn， huò rú tiān mǎ chí fēng zōng； kōng shān nù xiào bǎo hòu hǔ， jù hè xià yǐn kě sǐ hóng； huò rú xuān yuán zhù jiǔ dǐng， dà yě gǔ dòng hóng lú fēng； huò rú kuā fù zhú sān zú， yè lín kuáng zǒu wú xī dōng； huò rú jiá bīng xiāo chí jù xiào mǎn shān gǔ， huò rú shén guǐ zhòu lù wàn xiàng chū rù xū wú zhōng。 xū jiē hū， cháng jiāng hú wéi ruò cí xióng， rén bù shí wú nǎi zào huà zhī qí gōng。 ......
　　 gěi rén yǐ yī zhǒng xióng qí bēn fàng de yáng gāng zhī měi de gǎn shòu。 tā hái néng xiě chū jù yòu " kuàng yǔ 'ào " zhè zhǒng měi de lèi xíng de《 jiāng zhōng guài shí》：
　　 tū wù shān chéng bào cǐ zhōu， jiāng jiān guài shí yōng gē máo。 suí bō cǎo shù chóu shēng xià， hài làng jiāo lóng què bì liú。 qǐ yòu xǐ xiǎo néng dǐ zhù， zhǐ duō chōng zhé xiàng xíng zhōu。 píng shuí yī shì jūn shān shǒu， yuè luò jiāng píng wàn lǐ qiū。
　　 zhè xiē shān shuǐ shī néng gěi rén men rú cǐ duō yàng de shěn měi gǎn shòu， zhè shì lǐ dōng yáng zài jīng chéng wú fǎ xiǎng xiàng hé chuàng zuò de， zhè chōng fēn shuō míng " jiāng shān zhī zhù " de zhòng yào xìng。
　　 chéng huà shí liù nián (48)， lǐ dōng yáng yòu wài chū yī cì。 zhè cì wài chū shì yǐ hàn lín yuàn shì jiǎng de shēn fèn， jiān rèn yìng tiān fǔ ( nán jīng ) xiāng shì kǎo shì guān。 zhè cì qù nán jīng shí， yóu yú " dēng zhōu jiān chéng yǐ jīng "， yòu " kǒng fáng zhí shì "， suǒ yǐ méi yòu xīn qíng xīn shǎng shān shuǐ jìn xíng chuàng zuò。 děng dào kǎo shì wán bì， tā cái " yán fǎng yàn huì， huò dēng míng shān， lì shèng dì， zhé yòu shī "。 tā hái zhōu běi shàng shí， " yù shí tóu， yán dà jiāng， jué cháng huái， guān lǚ liáng bǎi bù zhī zhuàng， sù tiān jīn lù hé zhī shēn， yuǎn guī tiào tài xíng， shù qiān lǐ yíng bào bù jué， yú shì jìn dé liǎng jīng zhī xíng shèng， shén shuǎng fēi yuè， xīn xiōng kāi dàng， yān yún fēng yǔ zhī jù sàn， qín yú cǎo mù zhī xià shàng kāi luò， yī guān rén wù、 fēng tǔ sú shàng zhī shū yì， qián cháo jiù jì zhī xīng fèi bù cháng zhě， bù néng bù xíng zhū yán。 "(《 běi shàng lù zì xù》 ) zhè cì wài chū， yě xǔ yóu yú nián suì jiàn cháng， yīn 'ér suǒ xiě de shān shuǐ shī zuò jì yù de gǎn kǎi jiào wéi shēn chén yī xiē， rú zài nán jīng shí xiě de《 dēng qīng liáng sì hòu tái》：
　　 hǔ jù guān gāo jiù lǐng zūn， sì shān huán rào wàn jiā cūn。 chéng zhōng yī lǎn wú yú dì， xiàng wài kōng chuán bù 'èr mén。 rén shì bǎi nián tóng fǔ yǎng， jiāng liú zhōng gǔ cǐ qián kūn。 nán dū shèng gài jīn rú xǔ， guī yǔ cháng 'ān fù lǎo lùn。
　　 yòu rú tā lí kāi nán jīng shí xiě de《 wàng lóng tán yì》：
　　 gǔ kǒu xié tōng yì， shān gēn bàn rù jiāng。 dèng yún cháo fú cuì， yán yǔ yè wén cóng。 shuǐ jìng fān lái wěn， tiān kōng niǎo qù shuāng。 xiàng lái jī bó dì， yōu sī rào lí gāng。
　　 zhè xiē shī dōunéng yǐn fā dú zhě yī xiē lǐ xìng huà de sī suǒ， jué bù jǐn jǐn tíng liú zài biǎo miàn huà xīn shǎng shān shuǐ shàng。
　　 hóng zhì shí qī nián (504)， lǐ dōng yáng yòu dé dào yī cì wài chū de jī huì。 zhè shì tā dì sān cì lí jīng wài chū。 yuán lái， hóng zhì shí 'èr nián kǒng miào shòu zāi bèi huǐ， huáng dì mìng lìng chóngjiàn， dào cǐ nián wán gōng。 yú shì hóng zhì huáng dì mìng lìng lǐ dōng yáng qù kǒng miào jì sì。 tā sì yuè chū fā， wǔ yuè huí jīng， " zì fā rèn zhì fǎn zhào， wéi rì sì shí yòu qī。 " zhè cì wài chū， yóu yú yòu zhèng zhì rèn wù zài shēn， yī lù shàng zhù yì fǎng chá mín qíng， " fǎng zhī dào lù， xún zhī guān lì "， yīn 'ér méi yòu guò duō shí jiān yóu shān wán shuǐ， shān shuǐ shī chuàng zuò yě suí zhī jiǎn shǎo。 jí shǐ yòu yī xiē miáo xiě shān dōng shān shuǐ de shī piān， qí yōu guó yōu mín de qíng xù réng rán guàn chuān qí zhōng。 rú qí《 wàng yuè》 yī shǒu cháng shī， yī fāng miàn miáo xiě liǎo " bàn kōng fān bì làng， píng lù zǒu cāng lóng。 zǐ 'ài zhān lán shī， qīng lián pō dài nóng " de tài shān jǐng guān， yī fāng miàn yòu fā chū " suì hàn dāng yōu guó， mín láo kǒng bìng nóng " de gǎn kuì。 cóng zhè xiē shān shuǐ shī bù nán kàn chū， lǐ dōng yáng shì yī wèi jù yòu " mín běn " sī xiǎng de、 jiào wéi zhèng zhí de fēng jiàn guān lì， jí shǐ miáo shān huà shuǐ， tā yě zǒng shì wàng bù liǎo guó shì mín mò。