| xìng： | lǚ | ||||||||||
| míng： | wàng | ||||||||||
| zì： | zǐ yá | ||||||||||
| wǎngbǐhào： | tài gōng | ||||||||||
yuèdòulǚ shàngzài百家争鸣dezuòpǐn!!! | |||||||||||
【 jìzǎi】
“ zhāo liè wǔ chéng wáng ” jiāng zǐ yá
jiāng tài gōng zài wǒ guó lì shǐ shàng shì yī wèi gāo shòu de rén， jiāng tài gōng sǐ hòu， fǎn zhōu 'ér zàng， zàng yú wén wáng、 wǔ wáng de líng mù bàng。 dāng shí zhōu cháo guī dìng， jiāng tài gōng wǔ shì zhī nèi jiē fǎn zhōu 'ér zàng， wǔ shì zhī hòu cái néng zàng yú qí dì。 zài táng sòng yǐ qián， jiāng tài gōng bèi lì dài huáng dì fēng wéi wǔ shèng， táng sù zōng fēng jiāng tài gōng wéi wǔ chéng wáng， sòng zhēn zōng shí， yòu fēng jiāng tài gōng wéi zhāo liè wǔ chéng wáng。 dào liǎo yuán cháo shí qī， mín jiān duì jiāng tài gōng zēng jiā liǎo yī xiē shén huà chuán shuō。 dào míng dài wàn lì nián jiān， xǔ zhòng lín chuàng zuò liǎo《 fēng shén yǎn yì》 xiǎo shuō， cóng cǐ， jiāng tài gōng yóu rén biàn chéng liǎo shén， bìng qiě wèimín jiān guǎng wéi xìn fèng。
jiāng tài gōng diào yú
jiāng zǐ yá shì zhōng guó gǔ dài lì shǐ shàng yī wèi zhù míng rén wù， tóng shí tā zài dào jiào hé mín jiān de dì wèi yě jiào gāo。 tā chū shēn guì zú jiā tíng， zǔ xiān de fēng dì jiào lǚ， suǒ yǐ tā yòu bèi chēng wéi lǚ shàng。 jiāng zǐ yá shēng yú shān dōng rì zhào， zì yòu cōng huì。 jù shuō， tā hái néng yù cè shì jiè shàngjiàng yào fā shēng de dà shì。
dāng shí jiāng zǐ yá suǒ zài de wáng cháo shāng cháo de zhòu wáng shì yī gè cán bào de rén， tā tǒng zhì qī jiān zhàn zhēng bù duàn， wèile duǒ bì zhàn luàn， jiāng zǐ yá dào zhōng guó běi fāng de liáo níng yǐn jū liǎo 40 nián， hòu lái yòu lái dào xī běi shǎn xī shěng de zhōng nán shān。 zài nà lǐ， tā jīng cháng dào wèi hé qù diào yú， kě shì 3 nián zhōng tā què yī tiáo yú yě méi yòu diào dào， ér qiě tā de yú gōu hái shì zhí de。 rén mendōu cháo xiào tā， tā què wú dòng yú zhōng， suǒ yǐ zài zhōng guó yòu yī jù chéng yǔ jiào jiāng tài gōng diào yú， yuàn zhě shàng gōu。 shén qí de shì， hòu lái tā guǒ rán diào dào yī tiáo yú， zài yú de dù zǐ lǐ yòu yī běn bīng fǎ shū。 gèng qiǎo hé de shì， dāng tiān wǎn shàng， zhōu wáng cháo（ gōng yuán qián 11 shì jì -8 shì jì） de jī chāng zhōu wén wáng zuò liǎo yī gè mèng， mèng jiàn yī wèi gāo rén。 dì 'èr tiān， tā jiù yù dào liǎo jiāng zǐ yá。 jiāng zǐ yá xiàng zhōu wén wáng jiǎng shù liǎo zì jǐ de shēn shì， wén wáng dāng shí zhèng wéi liǎo dǎ bài dí rén jiàn lì wáng cháo 'ér sōu luó rén cái， suǒ yǐ jiù duì tā shuō： wǒ de xiān zǔ tài gōng zǎo jiù jì xī wàng yú nǐ liǎo。 yīn cǐ， hòu rén yòu chēng tā wéi tài gōng wàng， zài mín jiān yī bān chēng tā wéi jiāng tài gōng。 wén wáng gěi tā yǐ jí gāo de dì wèi， bìng zài tā de bāng zhù xià， xiāo miè liǎo shāng cháo。 zài yǐ hòu de zhōng guó gè cháo dài dū wèitā jiàn lì liǎo shén miào， ér dào jiā yě chuán shuō tā shēng tiān chéng xiān liǎo。
yī、 jiāng tài gōng shēng píng jí qí chū shēng dì zhī lì shǐ kǎo zhèng
jiāng tài gōng wéi yán dì shén nóng shì 54 shì sūn， bó yí 36 shì sūn。 wéi zhōu wén wáng、 wǔ wáng、 chéng wáng、 kāng wáng sì dài tài shī， qí wáng， qī míng shēn jiāng， gòng yòu 13 zǐ（ dīng、 rén、 nián、 qí、 fāng、 shào、 luò、 míng、 qīng、 yì、 shàng、 qí、 zuǒ）， nǚ yì jiāng fēng zhōu wǔ wáng fēi、 huáng hòu。 gōng yuán qián 1211 nián， yīn cháo gēng dīng bā nián yǐ yǒu nián chū shēng yú jīn shān dōng shěng rì zhào shì； gōng yuán qián 1072 nián wù chén nián， zhōu kāng wáng liù nián， zú yú zhōu shǒu dū gǎo jīng， suì shòu 139 suì。 líng zhǒng wèi yú shǎn xī shěng xián yáng shì zhōu líng xiāng， jù lí wén wáng líng 1 gōng lǐ； shān dōng shěng zī bó shì lín zī jiāng tài gōng cí nèi shè yòu yī guān zhǒng。
jiāng tài gōng bàn shēng hán wēi， zé zhù bù yù， piāo yóu bù dìng， dàn tā néng dòng xīn rěn xìng， guān chá fēng yún， děng dài shí jī， zhōng yù míng zhù， fǔ zuǒ jī chāng， xiū dé zhèn wǔ， yǐ qiú xīng zhōu。 zhōu wǔ wáng fá zhòu， tài gōng wéi jūn shī， mù yě dà zhàn， miè shāng shèng zhōu， lì liǎo shǒu gōng。 zhōu chū fēn fēng， jiāng tài gōng bèi fēng wéi qí guó jūn zhù， tā zhì guó yòu fāng， chuàng jiàn liǎo yāng yāng dà guó， yí fēng yóu cún， lěi shì xiāng xù， wéi hòu lái de qí huán gōng“ jiǔ hé zhū hóu， yī kuāng tiān xià”， chéng wéi wǔ bà zhī shǒu 'ér diàn dìng liǎo jī chǔ。
guān yú jiāng tài gōng de chū shēng dì， wén xiàn jìzǎi bù yī， zhù yào shì dōng hǎi shuō hé hé nèi shuō。
《 mèng zǐ · lí lóu shàng》 shuō：“ bó yí bì zhòu， jū běi hǎi zhī bīn， …… tài gōng bì zhòu， jū dōng hǎi zhī bīn…… èr lǎo zhě， tiān xià zhī dà lǎo yě。”《 lǚ shì chūn qiū · shǒu shí》 piān shuō：“ tài gōng wàng， dōng yí zhī shì yě。” gāo yòu zhù《 lǚ shì chūn qiū · shǒu shí》 piān shuō：“ tài gōng wàng， hé nèi rén yě。”《 hòu hàn shū · jùn guó sān》 zhù yǐn《 bó wù jì》 yún：“ tài gōng lǚ wàng suǒ chū， jīn yòu dōng lǚ xiāng。 yòu diào yú jí jīn， qí pǔ jīn cún。”《 shuǐ jīng zhù · mén shuǐ》 yún：“（ mén shuǐ） yòu běi guò chún yú xiàn xī， gù xià hòu shì zhī zhēn guàn guó yě。 zhōu wǔ wáng yǐ fēng chún yú gōng， hào yuē chún yú guó。”《 shuǐ jīng zhù · qí chéng》 yún：“ jǔ zhōu dōng bǎi liù shí lǐ yòu dōng lǚ xiāng， jí jīn zài láng xié hǎi qū， tài gōng wàng suǒ chū。”《 shuǐ jīng zhù》 yǐn tài gōng miào bēi wén yuē：“ tài gōng wàng， hé nèi jí rén。” jiū jìng hé shuō wéi què， jù shǐ jí hé dāng dài yòu guān zhuān jiā de kǎo biàn， rèn wéi dōng hǎi shuō gēn jù jiào wéi què záo。 dōng lǚ xiāng dāng wéi jiāng tài gōng chū shēng dì。 gǔ dài lǚ、 jǔ běn wéi yī zì， jǔ wéi zhōu dài guó míng， jí wéi xiàn zài shān dōng shěng jǔ xiàn。 dōng lǚ xiāng、 dōng lǚ lǐ zài jǔ chéng dōng miàn， jīn shǔ shān dōng shěng rì zhào shì。 hàn zhāng huá《 bó wù zhì》 míng què biāo chū：“ hǎi qū chéng yòu dōng lǚ xiāng dōng lǚ lǐ， tài gōng wàng suǒ chū yě。” xī hàn de“ hǎi qū ’ zé wéi xiàn zài de“ rì zhào”。 jīn rén yáng bó jùn duì jiāng tài gōng lǐ jí zuò liǎo jù tǐ de kǎo biàn。 tā shuō：“ yán ruò qú《 sì shū shì dì xù》 yún： ‘ hòu hàn láng xié guó hǎi qū xiàn， liú zhāo yǐn《 bó wù jì zhù》 yún： tài gōng lǚ wàng suǒ chū， jīn yòu dōng lǚ xiāng。 yòu diào yú jí jīn， qí pǔ jīn cún。 yòu yú qīng hé guó guǎng chuān xiàn jí jīn chéng， biàn qí dāng zài láng xié hǎi qū， cǐ chéng shū fēi。 yú wèi hǎi qū gù chéng，《 tōng diǎn》 chēng zài jǔ xiàn dōng， zé dāng rì tài gōng bì zhòu jū dōng hǎi zhī bīn jí shì qí jiā。 hàn cuī yuàn、 jìn lú wú jì lì《 qí tài gōng bēi》 yǐ wéi jí xiàn rén zhě， wù。”（《 mèng zǐ yì zhù · lí lóu shàng》） suǒ lùn yòu jù、 shèn què。 jiù shì shuō， jiāng tài gōng de chū shēng dì dāng jīn shān dōng shěng dōng bù huáng hǎi zhī bīn de rì zhào、 jǔ xiàn yī dài， yì zhèng shì sī mǎ qiān suǒ shuō de“ dōng hǎi shàng rén’ zhī yì。 jù qí guó guó dū， dāng jīn de shān dōng shěng zī bó shì lín zī qū shǐ jì jìzǎi jiāng tài gōng chū shēng dì wéi xiàn jīn rì zhào shì。 jù jiāng tài gōng fēn zhī hòu yì lú shì zōng qīn shì jiè yán jiū huì（ hán hán guó děng guó wài lú shì） shǐ jì jìzǎi， jiāng tài gōng chū shēng dì wéi shān dōng rì zhào shì。 dāng jīn zhōng guó yán jiū jiāng tài gōng de zuì gāo quán wēi zhī yī， zhōng guó guó fáng dà xué zhù míng jiào shòu， jiāng tài gōng hòu yì jiāng guó zhù xiān shēng， jīng duō nián yán jiū kǎo zhèng， què rèn jiāng tài gōng chū shēng dì wéi shān dōng shěng rì zhào shì。
hái xū yào shuō míng de shì， zài sì qiān nián qián， rì zhào shì liǎng chéng zhèn（ jù shì qū shí bā gōng lǐ）， shì yà zhōu zuì dà de chéng shì。 zhè shì měi guó kǎo gǔ zhuān jiā zǔ tóng shān dōng dà xué zài shí dì lián hé kǎo chá bàn nián zhī jiǔ dé chū de jié lùn。 zuò wéi yī dài wěi rén jiāng tài gōng chū shēng zài zhè yàng de wén huà fā dá dì qū， yìng gèng hé hū qíng lǐ。 jīng zōng hé kǎo zhèng fēn xī rèn wéi， jiāng tài gōng chū shēng dì yìng wéi shān dōng shěng rì zhào shì。
《 shuǐ jīng zhù》 yǐn tài gōng miào bēi wén yuē：“ tài gōng wàng， hé nèi jí rén。”《 lǚ shì chūn qiū · shǒu shí》 piān shuō：“ tài gōng wàng， hé nèi rén yě。”《 shǐ jì》 qí tài gōng shì jiā》：“ tài gōng wàng lǚ yán zhě， dōng hǎi shàng rén。” wèi huī shì zài mín guó yǐ qián shǔ hé nèi jùn， 1988 nián yǐ qián jiào jí xiàn。 wèi huī fù jìn yòu yǔ dōng hǎi xiāng shìde“ běi hǎi” zhè gè dì míng , yòu bēi wén wéi zhèng。 xī jìn jí jùn chū tǔ de < zhú shū jì nián > zhuān zài jiāng tài gōng wéi " wèi zhī jí yì rén ".（ wèi huī shì tài gōng quán zhèn lǚ cūn）
èr、 jiāng tài gōng de lì shǐ dì wèi
jiāng tài gōng yī shēng kǎn kě duō mó 'ér yòu hōng hōng liè liè、 shén mì mò cè， què shí chēng dé shàng shì qí rén、 qí shì、 qí nán zǐ。 zōng guān tài gōng yī shēng de jiàn shù， wú lùn cóng jūn shì、 zhèng zhì、 jīng jì sī xiǎng děng fāng miàn， dōuyòu zhuó yuè gòng xiàn， qí zhōng yóu yǐ jūn shì zuì zhe， suǒ yǐ tài shǐ gōng yán“ hòu shì zhī yán bīng jí zhōu zhī yīn quán jiē zōng tài gōng wéi běn móu”， chēng dé shàng bīng jiā zhī bí zǔ， jūn shì zhī yuān sǒu。
jiāng tài gōng shì zhōng guó lì shǐ shàng yī wèi quán zhì quán néng de rén wù， yě shì zhōng guó wén yì wǔ tái shàng yī wèi“ gāo、 dà、 quán” de xíng xiàng， hái shì zhōng guó shén tán shàng yī wèi jū zhòng shén zhī shàng de shén zhù。 zuò wéi zōng jiào de shén xiān， tā shì wǔ shén、 zhì shén， bèi fèng wéi“ tài gōng zài cǐ， bǎi wú jìn jì” de hù yòu shén líng。
zhōu cháo cóng gǔ gōng dàn fù qǐ， jiù pàn wàng néng dé dào yī gè shèng rén…… yī wèi wǔ néng 'ān bāng、 wén néng zhì guó de xián cái， lái fǔ zhù zhōu guó shí xiàn miè yīn xīng zhōu de rèn wù， suǒ yǐ míng tài gōng wéi“ tài gōng wàng”， dào wǔ wáng zhí zhèng shí， yòu yǐ“ shī shàng fù” xiāngchèn， zūn chǒng quán guì wú yǐ fù jiā。 wén wáng suǒ mìng tài gōng zhī“ shī” jí“ tài shī”， shì xī zhōu wáng cháo“ sān gōng” zhōng de zuì gāo zhǎngguān， jì zhù jūn， yě wèn zhèng。 shí yòu“ tiān xià sān fēn， qí 'èr guī zhōu zhě， tài gōng zhī móu jì jū duō” zhī yán， zú jiàn tài gōng zài zhōu cháo zhōng de dì wèi zhī zhòng。
jiāng tài gōng shì yī wèi mǎn fù tāo lüè de xián chén hé fēi fán de zhèng zhì、 jūn shì jiā， yī zhí shòu lì dài tǒng zhì zhě chóng shàng， zhè zài《 shī jīng》 děng táng cháo yǐ qián de xǔ duō shǐ liào jí wén xué zuò pǐn zhōng sòng wén pō duō。
táng tài zōng jí wèi hòu， wài yí xiāng qīn， nèi huàn wèi chú， zhèng jú dòng luàn， guó jiā miàn lín zhe bǎi luàn dài zhì， bǎi fèi dài xīng de qíng kuàng， wèile dá dào“ ān rén lǐ guó” de mùdì， biàn zì chēng tā shì jiāng tài gōng de huà shēn， biàn zài pán xī jiàn lì tài gōng miào， tā yòng zhè yī jǔ dòng gào sù rén men， tā yào xiàng zhōu wén wáng fǎng xián bìng zhòng yòng jiāng tài gōng nà yàng de xián chén liáng jiāng， tā hòu lái guǒ rán dé dào liǎo yī dà pī zhì shì lǐ guó de rén cái， zhōng yú shí xiàn liǎo“ zhēn guān zhī zhì”。 táng xuán zōng wéi qiú guó nèi 'ān níng， xū yào xiàng jiāng tài gōng nà yàng pī gān lì dǎn， ǒu xīn lì xuè， zhōng zhēn bù 'èr de qín miǎn shì zhù de rén cái， biàn yú kāi yuán shí jiǔ nián（ gōng yuán 731 nián） chì lìng tiān xià zhū zhōu gè jiàn yī suǒ tài gōng miào。 bìng yào qiú yǐ zhāng liáng pèi xiǎng， zài chūn qiū zhòng qiū yuè shàng wù rì jì sì。 měi dāng fā bīng chū shī huò gè jiāng lǐng jí wén wǔ jǔ rén yìng zhào， dōuyào xiān qù tài gōng miào bài yè。 kāi yuán 'èr shí qī nián（ gōng yuán 739 nián） zhuī shì jiāng tài gōng wéi“ wǔ chéng wáng”， chéng wéi zhōng huá mín zú“ wǔ” shèng rén。 sòng shén zōng xī níng wǔ nián（ gōng yuán 1072 nián） wéi dǐ yù wài guān rù qīn， xià lìng yào qiú gè jūn shì jiànglǐng bì dú《 tài gōng bīng fǎ》。 sī mǎ qiān zài《 shǐ jì》 zhōng shuō：“ zhōu xī bó chāng zhī tuō yǒu lǐ， yǔ lǚ shàng yīn móu xiū dé yǐ qīng shāng zhèng， qí shì duō bīng quán yǔ qí jì， gù hòu shì zhī yán bīng jí zhōu zhī yīn quán jiē zōng tài gōng wéi běn móu，” zhè jiù què lì liǎo jiāng tài gōng shì zhōng huá mín zú chuàng lì tāo lüè lǐ lùn kāi shān zǔ de dì wèi。
1972 nián cóng shān dōng lín yí yín què shān hàn wǔ dì chū nián de mù zàng fā jué chū de《 liù tāo》 cán jiǎn， lái jiàokān jīn tiān cún shì de gè zhǒng《 liù tāo》 bǎn běn hé běn zhù， shuō míng liǎo《 liù tāo》 yī shū， zài hàn wǔ dì yǐ qián jiù liú xíng kāi liǎo， fǒu dìng liǎo《 liù tāo》 shì gǔ rén wěi tuō lǚ shàng suǒ zhe de huái yí， jìn yī bù zhèng shí liǎo jiāng tài gōng zài jūn shì lǐ lùn shàng de zhù shù shì zhēn shí de。 tā zài jūn shì lǐ lùn fāng miàn， zài zhèng zhì、 jīng jì dǒu zhēng de cè lüè sī xiǎng fāng miàn， dū wéi zǐ sūn hòu dài liú xià liǎo bù kě mó miè de fēng fù de yí chǎn， rén men chēng tā shì bīng jiā quán móu sī xiǎng de shǐ zǔ shì dāng zhī wú kuì de！
zhōng guó gǔ dài de bīng lùn、 bīng fǎ、 bīng shū、 zhàn cè、 zhàn shù děng yī zhěng tào de jūn shì lǐ lùn xué shuō， jiù qí zuì zǎo fā duān、 xíng chéng tǐ xì、 gòu chéng xué shuō lái shuō， dū shǐ zì qí guó， yuán zì tài gōng， suǒ yǐ shuō tài gōng wéi bīng jiā zōng shī、 qí guó bīng shèng、 zhōng guó wǔ zǔ shì dāng zhī wú kuì de。 kě yǐ shuō， méi yòu tài gōng lǐ lùn jí qí suǒ jiàn lì de qí guó bīng jiā， zé bù huì yòu rú cǐ bó dà jīng shēn、 zhì móu gāo chāo、 lǐ lùn wán zhěng、 yuán yuǎn liú cháng、 mián yán bù duàn、 yǐng xiǎng jù dà de zhōng guó bīng xué lǐ lùn xué shuō。 jīn tiān， wǒ men zài yán jiū zhōng guó gǔ dài de zhì guó fāng lüè、 yòng bīng zhī dào shí， bù néng bù zhòng shì tài gōng de jié chū gòng xiàn、 sī xiǎng jià zhí。 zhōng guó gǔ jīn zhù míng de jūn shì jiā sūn wǔ、 guǐ gǔ zǐ、 huáng shí gōng、 zhū gé liàng děngdōu xué xí xī shōu liǎo tài gōng《 liù tāo》 de jīng huá， tài gōng de wén tāo wǔ lüè bèi dāng jīn shì jiè shàng de zhèng zhì、 jīng jì、 guǎn lǐ、 jūn shì、 kē jì děng gè gè lǐng yù suǒ jiè jiàn。
tài gōng zhì guó， què lì liǎo“ yīn qí sú， jiǎn qí lǐ， tōng shāng gōng zhī yè， biàn yú yán zhī lì” de zhì guó fāng zhēn， zài qí guó shù bǎi nián de fā zhǎn shǐ shàng， dài dài xiāng chuán， chǎn shēng liǎo jù dà de yǐng xiǎng， què lì liǎo qí wén huà de lì shǐ dì wèi。
tài gōng yǐ qù shì 3000 yú nián liǎo， rén mín chǔyú chóng bài tā de gāo shàng rén gé， dào niàn tā de fēng gōng wěi jì， yǐ pǔ shí de gǎn qíng biān zào chū tā de hěn duō shén huà gù shì gē sòng tā。 shuō tā céng zài kūn míng shān xué dào， hòu fèng shī mìng xià shān zhù zhōu miè shāng， miè shāng zhī hòu yòu fèng shī mìng fā bǎng fēng shén。 zhè zài《 tài píng yù lǎn》 hé《 fēng shén jì》 děng shū shàng zhú bù bǎ tā shén huà liǎo。 dào liǎo míng dài xǔ zhòng lín wéi chóng jìng tài gōng wú fǎ xíng róng shí biàn yǐ shén miàn huà zhī biān zhe liǎo yī bù《 fēng shén yǎn yì》， bǎ tā shuō chéng shì guǎn tiān xià suǒ yòu shén de shén liǎo， tài gōng de shén qí hé wēi yán， chéng wéi qū xié fú zhèng de 'ǒu xiàng liǎo。 zhè xiē suī rán chāo chū liǎo lì shǐ de zhēn shí， dàn què fǎn yìng chū jiāng tài gōng zài rén men xīn mù zhōng de chóng gāo dì wèi。
sān、 jiāng tài gōng sī xiǎng
lǚ shàng（ jiāng tài gōng） de wén zhì wǔ lüè yǐng xiǎng shēn yuǎn。 tā bù jǐn shì kāi chuàng xī zhōu de gōng chén， ér qiě fǔ zuǒ wén wáng、 wǔ wáng、 chéng wáng、 kāng wáng sì cháo zhī yuán lǎo， jī lěi liǎo fēng fù de zhì guó jīng yàn， tuī dòng liǎo shè huì de fā zhǎn hé jìn bù。 tā de sī xiǎng、 lǐ lùn、 shí jiàn bó dà jīng shēn。
1、 tāo lüè bí zǔ， qiān gǔ wǔ shèng
jiāng tài gōng zuò wéi zhōng guó tāo lüè bí zǔ、 qiān gǔ wǔ shèng， qí wén tāo wǔ lüè、 jīng guó zhì jūn， lǐ mín huà sú zhī lùn、 zhī cè、 zhī shù， dū wéi hòu rén diàn dìng liǎo liáng hǎo de jī chǔ， bìng wéi huá xià mín zú suǒ chēng sòng、 xiào fǎ。
“ bīng shèng” sūn wǔ jí qí《 sūn zǐ bīng fǎ》 yǐn yù zhōng wài， kān chēng bīng fǎ zhī jí dà chéng zhě， qí jūn shì sī xiǎng yì bù fá jiè jiàn tài gōng móu lüè zhī chù。 jǔ lì shuō míng： rú《 sūn zǐ bīng fǎ · xū shí piān》 yòu“ chū qí suǒ bì qū， qū qí suǒ bù yì” zhī jù， ér yǐ fǎn yìng jiāng tài gōng jūn shì sī xiǎng de《 liù tāo》 lùn zhe zhōng《 wén tāo · bīng dào》 jìzǎi jí yòu“ bīng shèng zhī shù， mì chá dí rén zhī jī 'ér sù chéng qí lì， fù jí jī qí bù yì” zhī jù；《 sūn zǐ bīng fǎ · jì piān》 zhōng“ jiāng zhě， zhì、 xìn、 rén、 yǒng、 yán yě” yǔ《 liù tāo · lóng tāo · lùn jiāng》 zhōng“ jiāng yòu wǔ cái shí guò”，“ wǔ cái zhě， yǒng、 zhì、 rén、 xìn、 zhōng yě” xiāng jìn；《 sūn zǐ bīng fǎ · jì piān》 chēng“ bīng zhě， guó zhī dà shì yě。 sǐ shēng zhī dì， cún wáng zhī dào， bù kě bù chá yě。”“ fū jiāng zhě， guó zhī fǔ yě， fǔ guó zé guó bì qiáng， fǔ xì zé guó bì ruò”， ér《 liù tāo · lóng tāo · lùn jiāng》 yì yán“ gù bīng zhě， guó zhī dà shì， cún wáng zhī dào， mìng zài yú jiāng。 jiāng zhě， guó zhī fǔ， xiān wáng zhī suǒ zhòng yě。” děng děng。
yòu guān jiāng tài gōng jūn shì sī xiǎng de zhù zuò yòu《 liù tāo》、《 liù tāo》 yǐ tài gōng dá zhōu wén wáng、 zhōu wǔ wáng zhī wèn de xíng shì xiě zuò， qí shū bāo kuò wén tāo、 wǔ tāo、 lóng tāo、 hǔ tāo、 bào tāo、 quǎn tāo liù gè bù fēn， gòng liù shí piān。《 yīn fú jīng》、《 tài gōng bīng fǎ》、《 tài gōng jīn kuì》 děng， dàn xiàn cún shèn shǎo。 qí jūn shì tāo lüè、 zhàn zhēng móu lüè、 zhàn fǎ zhàn shù、 jūn duì jiàn shè、 zhàn zhēng zhǔn bèi děng sī xiǎng de gāo míng、 shēn suì、 kě guì zhī chù， jiù zài yú tā de quán miàn xìng、 chuàng zào xìng、 kāi tuò xìng， tā bù shì dān chún dì jiù jūn shì 'ér lùn jūn shì， ér shì cóng zhé rén zhì néng de gāo dù， yǐ cōng míng zhèng zhì jiā de yǎn guāng， jiāng zhèng zhì yǔ jūn shì、 zhì guó yǔ lǐ jūn jǐn mì dì jié hé qǐ lái， róng wéi yī tǐ jiā yǐ lùn shù。 zhè jiù shǐ tā de jūn shì tāo lüè、 móu lüè pō jù quán miàn xìng、 shēn kè xìng、 jīng bì xìng， yīn 'ér wéi lì dài de zhé xué jiā、 zhèng zhì jiā、 jūn shì jiā suǒ tuī zhòng， bìng chǎn shēng liǎo jù dà de yǐng xiǎng。《 liù tāo》 zuò wéi zhōng guó gǔ dài wěi dà de jūn shì zhù zuò， zài sòng dài bèi liè wéi《 wǔ jīng qī shū》 zhī yī， zuò wéi wǔ xué jiào běn， chéng wéi wǔ jiāng men bì dú de bīng shū。 èr qiān duō nián lái，《 liù tāo》 yǔ qí tā“ wǔ jīng” yī yàng， cóng xiān qín zhì xiàn dài， bù duàn yòu rén zhù shì、 jiǎng jiě、 jiàokān、 chǎn yáng， wā jué qí sī xiǎng hóng zhǐ 'ào yì， xī qǔ qí sī xiǎng jīng huá， jīng jiǔ bù shuāi， zhì jīn yù shèng， chōng fēn zhǎn xiàn liǎo qí guāng huī de sī xiǎng jià zhí hé bù xiǔ de shēng mìng lì。 wǒ men yīngdāng zhēn xī zhè fèn bǎo guì de lì shǐ wén huà yí chǎn， shǐ zhī zài xīn shí dài gèng jiā huī huáng。
2、 quán móu sī xiǎng
《 liù tāo · wén tāo · wén shī》 zuì hòu yòu yī duàn jiāng tài gōng de huà：“ tài gōng yuē： tiān xià fēi yī rén zhī tiān xià， nǎi tiān xià rén zhī tiān xià yě。 tóng tiān xià zhī lì zhě zé dé tiān xià。” zhè shì tài gōng“ yīn móu xiū dé yǐ qīng shāng zhèng”， miè shāng xīng zhōu de zuì dà de yě shì zuì gēn běn de quán móu sī xiǎng。 yīn wéi， zuì dà de quán móu mò guò yú tuī fān shāng cháo、 jiàn lì zhōu cháo， qí qǔ hé jiàn lì guó jiā zhèng quán shì jūn shì móu lüè de gēn běn。 zhè yī sī xiǎng， chú《 wén shī》 wài， zài《 fā qǐ》、《 wén qǐ》、《 shùn qǐ》 děng piān zhōng yědōu fǎn fù lùn shù zhè gè dào lǐ。 tài gōng bèi fēng qí， jiàn lì qí guó zhī hòu， tuī xíng de gēn běn fāng zhēn yě shì“ tiān xià fēi yī rén zhī tiān xià， nǎi tiān xià rén zhī tiān xià yě” de sī xiǎng。 kě yǐ kàn chū， jiāng tài gōng rèn wéi， rén de běn xìng shì 'è sǐ 'ér yuèshēng， hǎo dé 'ér guī lì， néng gěi yú rén yǐ shēng lì de shì dào yì， néng xíng rén yì dào dé zhě， zé néng shǐ tiān xià rén guī fú。 yīn cǐ， guó jūn yīngdāng yǐ tiān xià zhī lì wéi lì， yǐ tiān xià zhī hài wéi hài， yǐ tiān xià zhī lè wéi lè， yǐ tiān xià zhī shēng wéi wù。 zhǐ yòu yǐ rén yì dào dé wéi tiān xià xīng lì chú hài， shǐ tiān xià rén yǔ zhī gòng lì hài， tóng shēng sǐ， gòng yōu huàn， gòng kǔ lè， zhè yàng biàn kě yǐ shōu lǎn、 gù jié mín xīn， shǐ wàn mín guī xīn、 huān xīn。 jī yú zhè zhǒng rèn shí，《 liù tāo》 qiáng diào guó jūn yào xíng rén xiū dé， zé jí bǎi xìng， bù kě bào mín、 nüè mín， wéi yǐ 'ér hài mín，。 zhǐ yòu zhè yàng， rén mín cái néng yǔ guó jūn tóng zhōu gòng jì， yōng dài guó jūn。 běn sī xiǎng yì zài qí guó de shí jiàn zhōng guàn chè、 shí xiàn liǎo zhè yī sī xiǎng。 zhè shì qí tā suǒ yòu jūn shì móu lüè jiā suǒ méi yòu de。 kě jiàn，《 liù tāo》 yī shū de shàng shù nèi róng， yǔ jiāng tài gōng de jūn shì móu lüè sī xiǎng xiāng fú。
3、 ài mín sī xiǎng
ài mín zhī dào， jiù shì yǐ rén yì zhī dào， xiū dé huì mín， shǐ mín hé fú。 rú tài gōng suǒ yán：“ jìng qí zhòng， hé qí qīn。 jìng qí zhòng zé hé， hé qí qīn zé xǐ， shì wèi rén yì zhī jì。 wú shǐ rén duó rǔ wēi， yīn qí míng， shùn qí cháng。 shùn zhě rèn zhī yǐ dé， nì zhě jué zhī yǐ lì。 jìng zhī wú yí， tiān xià hé fú。” jiù shì shuō， yào zūn zhòng mín yì， jìng 'ài mín zhòng， jù hé zōng qīn， xíng rén jǔ yì， jiù huì shòu dào mín zhòng de yōng hù 'ài dài， zhè yàng shǐ tiān xià hé fú， jiù kě yǐ shǒu tǔ、 gù guó 'ér wáng tiān xià。 yīn cǐ， wēi fú tiān xià zhě， bù bì zhuān rèn wǔ lì， bù kě hèngbào bǎi xìng， ér yào yǐ rén yì wéi běn， xiū dé jìn bào。 zhè jiù shì jiāng tài gōng hé《 liù tāo》 zhòng shì wén tāo 'ér bù qīng wǔ lüè， bǎ jīng guó yǔ zhì jūn zuò wéi zhěng tǐ 'ér lùn de gāo míng zhī chù。 tā zhì guó 'ān mín yòng rén dào， shī rén zhèng， zhòng jiào huà， yīn mín sú， shùn mín qíng。 zhè jiù chōng fēn biǎo xiàn liǎo jiāng tài gōng zhì zhèng de chū fā diǎn hé guī sù dì dōushì wèile 'ài mín。《 liù tāo · wén tāo · guó wù》 yún：“ tài gōng yuē：‘ lì 'ér wú hài， chéng 'ér wú bài， shēng 'ér wú shā， yǔ 'ér wú duó， fǎn 'ér wú kǔ， xǐ 'ér wú nù。 '” cóng shàng wǒ men bù nán kàn chū，“ ài mín” sī xiǎng zhī shēn， zài xiān qín jūn shì、 zhèng zhì hé zhū hóu jūn zhōng， yě zhǐ yòu jiāng tài gōng cái yòu rú cǐ shēn kè“ ài mín” sī xiǎng。 ér qiě， yě shì yóu jiāng tài gōng zài qí lì guó zhī hòu， zhēn zhèng bǎ“ ài mín” sī xiǎng guàn chè dào jiàn guó de shí jiàn dāng zhōng qù， zhè jiù shì qí guó de fù mín zhèng cè。
4、 shùn mín sī xiǎng
jiāng tài gōng shēn zhī“ mín wéi bāng běn， mín gù guó xīng” de dào lǐ， yòu mín zé yòu guó， wú mín zé hé guó kě yán。 yīn cǐ， tā lì chàng yǐ mín wéi běn， rén zhèng shùn mín de sī xiǎng。 shùn mín jiù shì“ zhòng mín”、“ guì mín”。 rú guǒ guó jūn、 rén chén hé gè jí guān lì， bù yǐ mín wéi běn， yǐ mín shì wéi wù， ér qiāo bō、 cán hài mín zhòng， jiù huì shǐ mín zhòng lí xīn lí dé， lí zhī 'ér qù， pàn zhī 'ér fǎn。 jiāng tài gōng tōng guò zì jǐ cháng qī shēng huó zài mín zhòng zhōng de qīn zì shí lì， bù duàn guān chá， jīng xīn yán jiū， duì yú mín wéi guì、 mín wéi běn de sī xiǎng yòu shēn kè de rèn shí， bìng shù lì liǎo láo gù de mín běn yì shí， suǒ yǐ tā zài chū shān zhī qián hé lì guó zhì guó zhī zhōng， dū shǐ zhōng jiān chí yǐ mín wéi běn， shí xíng rén zhèng， shōu fú mín xīn， shǐ wàn mín guī xīn。 duì rú hé 'ān jìng、 ān dìng tiān xià， jiāng tài gōng zhǐ chū： tiān yòu qí zì jǐ de yùn xíng guī lǜ， mín zhòng yòu qí zì jǐ de rì cháng shēng huó shì yè。 jūn zhù néng yǔ mín zhòng gòng tóng 'ān shēng， tiān xià jiù 'ān jìng， mín zhòng jiù 'ān dìng liǎo。 zuì hǎo de zhèng zhì shì yīn mín sú、 shùn mín xīn jìn xíng zhì lǐ， qí cì shì xuān chuán jiào huà， gǎn dài mín zhòng。 mín zhòng bèi jiào huà、 shòu gǎn huà， jiù huì fú cóng zhèng lìng， suǒ yǐ shuō tiān dào wú wéi 'ér néng shēngzhǎng wàn wù、 chéng jiù wàn wù， mín zhòng wú xū jǐyǔ 'ér néng zì jǐ fù shù， zhè jiù shì duì rén zhì lǐ tiān xià de gāo shàng dào dé， yì shì wú wéi 'ér wú suǒ bùwèi de gēn běn dào lǐ suǒ zài。
5、 jǔ xián sī xiǎng
《 liù tāo · wén tāo》 zhōng《 shàng xián》、《 jǔ xián》 liǎng piān， jí zhōng biǎo xiàn liǎo jiāng tài gōng de zhòng xián、 shàng xián、 xuǎn xián、 jǔ xián de shèng xián zhì guó lùn jí qí sī xiǎng nèi róng。 suǒ wèi“ shàng xián”， jiù shì zūn zhòng、 chóng shàng yòu dào dé、 yòu cái néng de rén。 zūn xián shàng gōng shì jiāng tài gōng“ guó běn” de zhù yào nèi róng zhī yī。 jiāng tài gōng rèn wéi， zuò wéi jūn zhù zhì lǐ guó jiā， bì xū zūn chóng dé cái jiān bèi de xián rén， yì zhì wú cái wú dé de yōng rén； rèn yòng zhōng shí chéng xìn de rén， chú qù jiān zhà xū wěi de rén； yán jìn bào luàn de xíng wéi， jìn zhǐ shē chǐ de fēng sú， yīn cǐ， míng jūn yòng rén yīngdāng jǐng tì liù zhǒng huài shì、 qī zhǒng huài rén。 liù zhǒng huài shì de wēi hài shì：“ shāng wáng zhī dé”、“ shāng wáng zhī huà”、“ shāng wáng zhī quán”、“ shāng wáng zhī wēi”、“ shāng gōng láo zhī chén”、“ shāng shù rén zhī yè”。 duì qī zhǒng huài rén， jué duì bù kě xìn yòng， jí“ wù shǐ wéi jiāng”、“ wù yǔ móu”、“ wù jìn”、“ wù chǒng”、“ wù shǐ”、“ jìn zhī”、“ zhǐ zhī”。 zhè jiù dǔ sǐ liǎo huài rén gànhuàishì、 wēi guó jiā、 hài mín zhòng de lù jìng。
《 liù tāo · wén tāo · shàng xián》 yún：“ tài gōng yuē：‘ dé xián jiāng zhě bīng qiáng guó chāng， bù dé xián jiāng zhě， bīng ruò guó wáng。 '” jǔ xián sī xiǎng， zài jiāng tài gōng jiàn lì qí guó zhī hòu， yòu zhèng shì liè rù jiàn guó fāng zhēn zhī yī， jí“ jǔ xián 'ér shàng gōng”。
6、 liù shǒu sān bǎo
jiāng tài gōng de lǐ cái fù guó、 fù mín zú mín de fā zhǎn jīng jì de sī xiǎng zhù zhāng shì quán miàn 'ér zhōu dào、 jīng bì 'ér shēn kè de。《 liù tāo · wén tāo · liù shǒu》 zài： tài gōng yuē：“ rén jūn yòu liù shǒu sān bǎo。” liù shǒu： rén、 yì、 zhōng、 xìn、 yǒng、 móu。 sān bǎo： dà nóng、 dà gōng、 dà shāng wèi zhī sān bǎo。 nóng yī qí xiāng zé gǔ zú； gōng yī qí xiāng zé qì zú， shāng yī qí xiāng zé huò zú。 sān bǎo gè 'ān qí chù， mín nǎi bù lǜ。 wú luàn qí xiāng， wú luàn qí zú。 chén wú fù yú jūn， dōuwú dà yú guó。 liù shǒu cháng zé qún chāng； sān bǎo wán zé guó 'ān。 zhè sān bǎo zài qí lì guó zhī hòu， yě shì liè rù jiàn guó fāng zhēn zhī yī， jí“ tōng shāng gōng zhī yè， biàn yú yán zhī lì”， nóng gōng shāng tóng shí fā zhǎn， zhòng diǎn yòu shì fā zhǎn gōng shāng yè， yīn 'ér， hòu lái de qí guó cái fā zhǎn huò wéi yī gè mín fù、 guó qiáng de dà guó。
jiāng tài gōng zài“ sān bǎo bìng zhòng”“ běn mò bìng lì”、“ shàng xià jù zú”、 guǎng kāi cái yuán de jī chǔ shàng， tí chū liǎo tā de huò bì zhèng cè， què bǎo cái huò zhèng cháng liú tōng、 fù shuì zhèng cháng jiǎo nà， cù jìn jīng jì fā zhǎn、 shì chǎng fán róng， zhè zhǒng kāi yuán jié liú de jīng jì、 huò bì zhèng cè， shí wéi guó jiā jīng jì fā zhǎn de shàng cè。 jiāng tài gōng shēn zhī， nóng、 gōng、 shāng sān yè duì guó jì mín shēng de zhòng yào yì yì。 guó wú nóng wú shí bù wěn， guó wú gōng wú qì bù fù， guó wú shāng wú huò bù huó， gù yào nóng、 gōng、 shāng bìng zhòng， xié diào fā zhǎn， shǐ rén mín yòu yè kě cóng， yī shí bǎo nuǎn， qì jù zú yòng， cái huò liú tōng， cái zhèng chōng yù。 jiāng tài gōng de“ sān bǎo” sī xiǎng， bù jǐn shì zhōu cháo jīng jì fā zhǎn de jī běn fāng zhēn zhèng cè， ér qiě wéi qí guó de qiáng dà diàn dìng liǎo zhèng zhì、 wù zhì jī chǔ。 cǐ fā zhǎn jīng jì de zhǐ dǎo sī xiǎng， yán xù zhì dāng jīn shì jiè。
7、 jiǔ fǔ huán fǎ
jiāng tài gōng de huò bì zhèng cè， zhù yào shì tā zhì dìng de jiǔ fǔ huán fǎ。 suǒ wèi“ jiǔ fǔ huán fǎ”， yán shī gǔ《 zhù》 yún：“《 zhōu guān》 dà fǔ、 yù fǔ、 nèi fǔ、 wài fǔ、 quán fǔ、 tiān fǔ、 zhí nèi、 zhí jīn、 zhí bì jiē zhǎng cái bì zhī guān， gù yún jiǔ fǔ。 huán wèi jūn 'ér tōng yě。” jiāng tài gōng suǒ jiàn lì de“ jiǔ fǔ huán fǎ”， shì yòng xíng zhèng shǒu duàn bǎo zhèng cái huò de jūn héng liú tōng hé hé lǐ chū rù， shǐ qián bì yǔ bù bó bù duàn liú tōng， jù sàn shì yí， wú jī zhì， wú kuì fá。 guó yǐ zhī fù， mín yǐ zhī zú。
“ jiǔ fǔ” shì“ zhǎng cái bì zhī guān”。 chá《 zhōu lǐ》 de“ jiǔ fǔ” zhī zhí néng， jiù zài yú“ tōng huò bì， yì yòu wú”。
jiāng tài gōng de cái zhèng jīng jì zhèng cè hé jīn róng guǎn lǐ zhì dù， bù jǐn wéi zhōu cháo de jīng jì guǎn lǐ、 jīng jì jiān dū、 fù shuì shōu nà、 huò wù bǎo cáng děng jiàn lì liǎo wán zhěng、 yán mì de guǎn lǐ tǐ xì、 guǎn lǐ zhì dù， ér qiě wéi qí guó de qiáng dà， wéi qí huán gōng hé guǎn zhòng de“ jiǔ hé zhū hóu， yī kuāng tiān xià” de bà yè diàn dìng liǎo jī chǔ。 jiāng tài gōng de shēng cái zhī dào， lǐ cái zhī cè， jí kāi yuán jié liú zhī zhì， shì fù mín qiáng guó zhī dào， wéi wàn shì zhì guó xīng bāng zhī zhèng dào， wàn shì bù yì zhī zhì dào， gù wéi wàn shì fǎ。
sì、 qiān qiū gōng yè， hòu rén chēng zàn
jiāng tài gōng de dào dé gōng yè， wéi hòu rén suǒ tuī chóng、 chēng sòng。 yòu rén bǎ tā yóu rén biàn wéi shén， liè rù shén xiān zhī shǒu， shuō tā néng hū fēng huàn yǔ、 shǐ shén yì guǐ； yòu rén bǎ tā zūn wéi“ bīng jiā bí zǔ”； qí rén chēng tā wéi“ tiān qí zhì zūn” děng děng。 lì dài wén rén mò kè、 zhé rén zhì shì、 bīng jiā wǔ shì， dōuzài shī cí wén lùn、 bīng shū zhàn cè zhōng， shū fā qíng huái， chēng zàn yòu jiā。 tā men huò guān tài gōng liú xià de lì shǐ yí jì 'ér shū fā yǐ zhì， huò yǐ tài gōng shì jì wéi jù 'ér yǐn shēn yǐ lùn， sòng yáng qí gōng。
zài《 shī jīng · dà míng》 zhōng xiě dào：
mù yě yáng yáng， tán chē huáng huáng。 sì yuán péng péng， wéi shī shàng fù。 shí wéi yīng yáng， liáng bǐ wǔ wáng。 sì fá dà shāng， huì cháo qīng míng。
zài zhū duō zàn shī zhōng， duì jiāng tài gōng yī shēng gōng jì jǐyǔ gāo dù gài kuò、 píng jià de yào suàn《 fēng shén yǎn yì》 de zuò zhě xǔ zhòng lín de《 jiāng yuán shuài zàn》：
liù tāo liú xià chéng wáng yè， miào suàn xuán jī bù kě qióng。
chū jiāng rù xiāng qiān qiū yè， fá zuì diào mín wàn gǔ gōng。
yùn chóu wéi wò qī fēng hòu， xiè lǐ yīn yáng yā lǎo péng。
gèn gǔ jūn shī wéi dì yī， shēng míng zhí bìng tài shān lóng。
duì jiāng tài gōng yī shēng de qiān qiū gōng yè， bù jǐn shī cí gē sòng， ér qiě jīng shǐ wén lùn， duō yòu shèng zàn。
duì jiāng tài gōng rén men bù jǐn zhòng shì tā de zhù zuò hé zhì néng de jià zhí， hái shí fēn zūn chóng tā gāo shàng de rén gé hé bù xiè fèn dǒu de jīng shén， huái niàn tā duì zhèng yì， duì wén míng de zī zī zhuī qiú； kùn nán， tā bù tuì què， bù qū rǔ， bù dī tóu； jī 'è， yě bù lǐ huì； chén lún， tā bù qū fú； nián gāo， tā bù fú lǎo， ér duì zì jǐ de lǐ xiǎng、 xìn niàn hé zhuī qiú háo bù dòng yáo。 shì yòu zhì bù xián nián gāo， dà qì wǎn chéng“ shǐ lǎo zhě fèn” de diǎn fàn。 tā yǒng yuǎn shì zhōng huá 'ér nǚ de zì háo hé jiāo 'ào。
zài lì shǐ yōu jiǔ， yuán yuǎn liú cháng， yán mián bù duàn de zhōng huá mín zú chuán tǒng sī xiǎng wén huà zhōng， qí lǔ wén huà shì zhù yào lái yuán， jí zhōng dài biǎo liǎo yán huáng zhè yī sī xiǎng tǐ xì de chuán tǒng wén míng。 zài yuǎn gǔ shí dài， yán dì、 huáng dì wéi shǒu de liǎng gè bù luò， yǐ kāi shǐ jié hé。 jīng guò màn cháng de lì shǐ fā zhǎn， yǐ róng hé chéng wéi yī gè mín zú。 zài zhōu chū， dài biǎo zhè liǎng gè bù zú de liǎng gè wěi dà lì shǐ rén wù， yī gè shì fēng yú qí guó de yán dì hòu yì jiāng tài gōng， yī gè shì fēng yú lǔ guó de huáng dì hòu yì zhōu gōng dàn。 wǒ men shuō， jiǎ rú méi yòu zhōu gōng de wén tāo hé jiāng tài gōng de wǔ lüè， zuò wéi“ xiǎo bāng zhōu” shì hěn nán zhàn shèng“ dà guó yīn” de， jí shǐ shì zhàn shèng liǎo， yě nán yǐ gǒng gù， bìng chuàng zào chū nà yàng càn làn huī huáng de zhōu dài wén míng。 xiàn zài wǒ men yǐ shí shì qiú shì de tài dù， rèn zhēn yán jiū jiāng tài gōng de sī xiǎng， zhèng què píng jià jiāng tài gōng de gōng yè， duì yú shēn rù yán jiū tàn tǎo zhōng huá mín zú lì shǐ wén huà， yóu qí zhàn qí zhù liú de qí lǔ wén huà jù yòu shí fēn zhòng yào de yì yì。
【 jiāng tài gōng xiǎng nián kǎo】
jiāng tài gōng shì yīn zhōu jiāo tì shí de yī gè guān jiàn rén wù。 yǐ wǎng， yòu guān tā de xiǎng nián， cóng bā jiǔ shí suì dào yī bǎi sān sì shí suì ⑴， shénme shuō fǎ dōuyòu。 jiū qí yuán yīn， chú liǎo wén xiàn jìzǎi de yòu xiàn， gèng zhòng yào de hái shì quē shǎo yī gè kě zī cān zhào de nián biǎo。 lìng wài， yòu guān zhōu wén wáng děng rén de nián líng wèn tí， yě yòu lèi sì de qíng kuàng， qiě yǔ tài gōng xiǎng nián de yán jiū yòu zhe mìqiè de lián xì。 xiàn zài hǎo liǎo， xià shāng zhōu duàn dài gōng chéng zhǎo huí liǎo yī gè“ shī luò de nián biǎo” ⑵， wǒ men zhèng kě jù yǐ jìn xíng xīn de tàn suǒ。 tóng shí， yóu yú wǒ men de yán jiū， zhǐ néng suàn zuò duàn dài gōng chéng de“ shí yú”， suǒ yǐ， yě kě cóng yī gè cè miàn duì“ xīn nián biǎo” de zhèng què xìng hé shì yòng chéng dù， qǐ dào yī dìng de jiǎn yàn zuò yòng。
yī、 tài gōng xiǎng nián de dà tǐ fàn wéi
chūn qiū yǐ qián de shǐ liào， rú《 shàng shū》、《 yì jīng》、《 shī jīng》、 jiá gǔ wén、 jīn wén děng， méi yòu míng què shè jí tài gōng nián líng de nèi róng。 zhàn guó zhì liǎng hàn de zhù shù， duō bǎ chū jiàn zhōu wén wáng shí de jiāng tài gōng， shuō chéng shì yī wèi lǎo zhě， jìn guǎn zài xíng róng lǎo de chéng dù shàng gè yòu bù tóng。 rú《 xún zǐ》 hé《 hán shī wàizhuàn》 lǐ jiù shuō： chū jiàn wén wáng shí de tài gōng shì“ fū rén xíng nián qī shí yòu 'èr， hún rán 'ér chǐ duò yǐ。”《 yùliáozǐ》 lǐ shuō：“ tài gōng wàng” nián guò qī shí“ jí yù wén wáng”。《 mèng zǐ》 shuō： tài gōng hé shū qí“ èr lǎo zhě， tiān xià zhī dà lǎo yě。”《 chǔ cí》 shuō：“ tài gōng jiǔ shí nǎi xiǎn róng xī， chéng wèi yù qí pǐ hé。”《 shǐ jì》 shuō：“ gài tài gōng zhī zú， bǎi yòu yú nián。”《 huái nán zǐ》 shuō：“ lǚ shàng shǐ lǎo zhě fèn， xiàng tuō shǐ yīng 'ér jīn。 yǐ lèi xiāng mù。”《 shuō yuàn》 lǐ yòu tài gōng wàng“ qī shí 'ér xiāng zhōu， jiǔ shí 'ér fēng qí” děng děng。
rán 'ér， jìn rì jiàn dào wǎng shàng yòu yī piān míng wéi《 jiāng tài gōng zhī gāo shòu》 de wén zhāng（ jiàn xīn xiāng lì shǐ wén huà zhuān lán）， què yòu zhe wán quán bù tóng de yì jiàn， wén zhōng shuō：
gù jié gāng xiān shēng de《 tài gōng wàng nián shòu》 rèn wéi， gǔ wén xiàn zhōng jìzǎi de jiāng tài gōng nián shòu shù， dōushì zhàn guó shí dài qí guó yóu shì de wàng tán。“ tài gōng” yuán yì wéi“ lǎo tài yé”， dàn hòu rén wù yǐ wéi tài gōng shì cháng shòu zhī yì， zhèng hǎo xiàng péng zǔ míng zì zhōng yòu“ zǔ”， lǎo zǐ xìng míng zhōng yòu“ lǎo”， jiù wù yǐ wéi péng zǔ、 lǎo zǐ shì nián yú bā bǎi suì（ sì yìng wéi bā shí suì） de lǎo rén。 ér qiě cóng《 shī jīng · dà míng》“ mù yě yáng yáng， tán chē huáng huáng， sì yuán péng péng， wéi shī shàng fù， shí wéi yīng yáng” zhōng suǒ miáo xiě de zhàn zhēng chǎng miàn hé bó jī de xùn yǒng qíng kuàng kàn， jiǔ shí suì de lǎo rén shì zuò bù dào de。 suǒ yǐ gù jié gāng tuī cè， jiāng tài gōng zài mù yě zhī zhàn shí， nián yuē sān shí， zhōng yú bā shí suì zuǒ yòu。
wǒ men rèn wéi， yào xiǎng shēn rù yán jiū tài gōng de jù tǐ xiǎng nián， shǒu xiān yě xū yào yòu yī gè dà zhì de fàn wéi， bìng qiě jué dé， shuō“ jiāng tài gōng zài mù yě zhī zhàn shí， nián yuē sān shí， zhōng yú bā shí suì zuǒ yòu”， shì hěn nán ràng rén xìn cóng de， míng xiǎn de lǐ yóu zhì shǎo yòu yǐ xià sì diǎn：
shǒu xiān， shuō tài gōng gāo shòu“ dōushì zhàn guó shí dài qí guó yóu shì de wàng tán” bù tuǒ。 zhèng rú wǒ men qián miàn suǒ jǔ， xún zǐ、 yùliáozǐ、 mèng zǐ hé qū yuán， dōushì zhàn guó shí rén， yòu dōushuō guò tài gōng gāo shòu， dàn què wú yī rén shì“ qí guó yóu shì” zhě。
qí cì， jǐn jù《 shī jīng · dà yǎ · dà míng》 lǐ de shī jù“ wéi shī shàng fù， shí wéi yīng yáng” de miáo xiě， jiù rèn wéi“ jiāng tài gōng zài mù yě zhī zhàn shí， nián yuē sān shí”， xiǎn rán shì xiǎng xiàng de chéngfèn guò duō liǎo。 lì shǐ shàng lǎo dāng yì zhuàng zhēng zhàn shā chǎng de rén bù shèng méi jǔ。 kuàng qiě，“ yīng yáng” yī cí， kǒng pà guān jiàn hái yào luò shí zài yī gè“ shuài” zì shàng； tài gōng běn rén， wèi bì yī dìng shì yào“ shēn xiān jǐ fǔ” de。
dì sān， shuō“ jiāng tài gōng zài mù yě zhī zhàn shí， nián yuē sān shí”， shí jì shàng yě jiù shì shuō， jiāng tài gōng zài yù wén wáng zhī shí shì 'èr shí suì zuǒ yòu。 zhè bù dàn hé qí tā diǎn jí bù néng xiāng róng， yě bù hé qíng lǐ。 bǐ rú， tài gōng de yuè lì hé tāo lüè cóng hé 'ér lái？“ lǚ yá zài yīn” hé“ tài gōng bì zhòu， jū dōng hǎi zhī bīn” ⑶ gāi zěn me jiě shì？ yóu qí shì tài gōng de nǚ 'ér yì jiāng wéi“ zhōu wáng fēi”（ xiáng hòu）， yědōu méi liǎo zhuóluò。
dì sì，《 shǐ jì · qí tài gōng shì jiā》 lǐ shuō，“ gài tài gōng zhī zú， bǎi yòu yú nián”， bǐ qǐ xún zǐ、 qū yuán děng rén de shuō fǎ hái yào cháng xiē， dāng lìng yòu suǒ jù， bǐ rú qí guó de“ shǐ jì” --《 qí chéng》 zhī lèi。 yīn wéi， sī mǎ qiān shì méi yòu kě néng kàn dào《 jí zhǒng shū · zhú shū jì nián》 lǐ suǒ shuō， qí tài gōng zú yú zhōu kāng wáng liù nián de。
zǒng zhī， bǎ“ wèi shuǐ chuí diào” ⑷ shí dé yù zhōu wén wáng de jiāng tài gōng dìng wèi chéng yī wèi lǎo zhě， bìng bǎ tā de xiǎng nián chū bù dìng wèi yú bǎi nián yǐ shàng， wú lùn shì cóng qíng lǐ shàng tuī xiǎng， hái shì cóng shǐ liào shàng cān zhào， dōuyào gèng tuǒdàng xiē。
èr、 guān yú wén wáng de zài wèi shí xiàn
wèile jìn yī bù yán jiū jiāng tài gōng de xiǎng nián， xū yào xiān què dìng yī gè“ cān zhào xì”， jiù shì zhōu wén wáng de zài wèi shí jiān。 yīn wéi， jiù mù qián suǒ zhī， wéi dú zhōu wén wáng de zài wèi zhuàng kuàng， yǔ jiāng tài gōng de shēng píng yòu bǐ jiào míng què de“ xì nián” guān xì。
yòu guān zhōu wén wáng de zài wèi qíng kuàng，《 shàng shū · wú yì》 shuō：“ wén wáng shòu mìng wéi zhōng shēn， jué xiǎng guó wǔ shí nián。”《 lǚ shì chūn qiū · zhì lè》 shuō：“ wén wáng jí wèi bā nián 'ér dì dòng， yǐ dòng zhī hòu sì shí sān nián， fán wén wáng lì guó wǔ shí yī nián 'ér zhōng。” zhè shì shuō zhí zhèng shí jiān cháng duǎn de。《 gǔ běn zhú shū jì nián》 shuō： wén dīng（ jí yīn zhòu wáng de zǔ fù） shí yī nián“ wáng shā jì lì（ wén wáng de fù qīn）”， zhè shì hé wén wáng jí wèi yòu guān de jìzǎi。 yòu liǎo zhè liǎng xiàng shǐ liào， zài cān zhào“ duàn dài gōng chéng” de xīn nián biǎo -- wén dīng zài wèi wéi shí yī nián， jí gōng yuán qián 1112--1102 nián， gōng yuán qián 1101 nián qí zǐ dì yǐ（ jí dì zhòu de fù qīn） jí wèi， wǒ men jiù kě yǐ bǎ wén wáng de zài wèi qī xiàn， yě dìng zài gōng yuán qián 1101--1050 nián liǎo。 lìng wài， duì yú wén wáng de zú nián， yě kě yǐ zhí jiē cǎi yòng ní dé wèi xiān shēng de yán jiū chéng guǒ。 ní xiān shēng yǐ jù《 yì zhōu shū dì 'èr shí sān xiǎo kāi jiě》、 liú xīn《 shì jīng》 děng dāng zhōng de yòu guān tiān xiàng， suǒ dé yán jiū jié lùn yě shuō：“ wén wáng wǔ shí nián， shì gōng yuán qián 1050 nián。” ⑸
bǎ wén wáng zài wèi de dì wǔ shí nián dìng yú gōng yuán qián 1050 nián， kě shǐ xǔ duō shì jiàn huò dé míng què 'ér hé lǐ de jiě shì。 shǒu xiān shì wén wáng gǎi yuán de shí jiān。 yǐ wǎng， yòu guān mù yě dà zhàn zhī“ shí yī nián”（ huò shí sān nián）， shì wén wáng shí yī nián， hái shì wǔ wáng jí wèi hòu gǎi yuán de shí yī nián， yī zhí xuán 'ér wèi jué。 xiàn zài， bǎ wén wáng zhōng nián dìng wèi yú gōng yuán qián 1050 nián， jiù děng yú pái chú liǎo wǔ wáng jí wèi gǎi yuán“ shí yī nián” de kě néng xìng。 yīn wéi， cóng gōng yuán qián 1101 wén wáng jí wèi dào gōng yuán qián 1046 wǔ wáng kè shāng，
sì、 tài gōng xiǎng nián kǎo lüè
yào xiǎng què dìng jiāng tài gōng de xiǎng nián， wǒ men yǐ wéi xū dài tǎo lùn de guān jiàn wèn tí， shí jì shàng zhù yào shì sān gè： yī shì tài gōng qián wǎng xī qí tóu kào wén wáng shí de nà yī nián， nián líng shì duō dà？ èr shì nà yī nián shì gōng yuán qián de nǎ yī nián？ sān shì tài gōng zú yú hé nián？ xiān tán dì yī gè wèn tí，《 xún zǐ · jūn dào piān》 lǐ shuō：
fū wén wáng fēi wú guì qī yě， fēi wú zǐ dì yě， fēi wú piánbì yě， tì rán nǎi jǔ tài gōng yú zhōu rén 'ér yòng zhī， qǐ sī zhī yě zāi！ yǐ wéi qīn xié？ zé zhōu jī xìng yě， ér bǐ jiāng xìng yě。 yǐ wéi gù yé？ zé wèi cháng xiāng shí yě。 yǐ wéi hǎo lì yé？ zé fū rén xíng nián qī shí yòu 'èr， hún rán 'ér chǐ duò yǐ。
jiē xià lái， zài《 hán shī wàizhuàn》 lǐ， yì yòu“ yǐ wéi jiāo hǎo yé， zé tài gōng nián qī shí 'èr， hún rán chǐ duò yǐ” děng jǐ hū wán quán xiāng tóng de wén zì， bù tóng de jǐn shì bǎ“ zhōu rén” gǎi chéng liǎo“ zhōu rén”。 zài shāo wǎn，《 shǐ jì huá jī lièzhuàn》 lǐ， yě yòu lèi sì de shuō fǎ：
《 shī》 yuē：“ gǔ zhōng yú gōng， shēng wén yú wài； hè míng yú gāo， shēng wén yú tiān。 gǒu néng xiū shēn， hé huàn bù róng。” tài gōng gōng xíng rén yì qī shí 'èr nián， féng wén wáng， dé xíng qí shuō。 fēng yú qí， qī bǎi suì 'ér bù jué。 cǐ shì zhī suǒ yǐ rì yè zī zī xiū xué、 hángdào， bù gǎn zhǐ yě。
yóu sān zōng shǐ liào kě yǐ kàn dào， zài xún kuàng、 hán yīng hé sī mǎ qiān de xīn mù zhōng， tài gōng jiàn wén wáng shí de nián líng， dōushì qī shí 'èr suì。 yóu qí shì xún kuàng， suī wéi zhào rén， dàn céng sān zuò“ jì xià lǐng xiù”， qí yán bì dìng yuán zì qí rén huò qí diǎn。 nà me， zhè yī“ rèn dìng”， néng hé qí tā yòu guān de diǎn jí xiāng róng má？ wǒ men shuō， kě yǐ de。 bǐ rú，《 shuō yuàn》 lǐ yòu“ lǚ wàng nián qī shí diào yú wèi zhǔ” ⑻ de huà。《 shuō yuàn zūn xián》 lǐ yòu：“ tài gōng wàng， gù lǎo fù zhī chū fū yě， zhāogē zhī tú zuǒ yě， jí jīn yíng kè zhī shè rén yě， nián qī shí 'ér xiāng zhōu， jiǔ shí 'ér fēng qí。” zhè lǐ“ nián qī shí diào yú wèi zhǔ”、“ nián qī shí 'ér xiāng zhōu” zhōng de qī shí， yīn xì zhěng shù， gù kě shì qí wéi yuē shù。 yòu rú《 yùliáozǐ · wǔ yì piān》 lǐ yòu：“ tài gōng wàng nián qī shí， tú niú zhāogē， mài shí méng jīn， guò qī shí yú 'ér zhù bù tīng， rén rén wèi zhī kuáng fū yě。 jí yù wén wáng， zé tí sān wàn zhī zhòng， yī zhàn 'ér tiān xià dìng， fēi‘ wǔ yì’ ān néng cǐ hé yě？” zhè lǐ suǒ shuō de“ guò qī shí yú 'ér zhù bù tīng” hòu“ jí yù wén wáng”， yě shì zhī chí tài gōng tóu kào wén wáng shí shì qī shí 'èr suì de。 dāng rán， bù tóng de shuō fǎ yě yòu， zhù yào shì liǎng zhǒng。 yī zhǒng shì“ tài gōng bā shí 'ér yù wén wáng”， wǒ men yǐ wéi zhè zhǒng shuō fǎ bǐ jiào wǎn jìn， qí zhōng duō yòu wén xué kuā zhāng de xìng zhì。 rú lǐ bái de《 liáng fǔ yín》 lǐ， jiù yòu“ jūn bù jiàn zhāogē tú sǒu cí jí jīn， bā shí xī lái diào wèi bīn” de jù zǐ， yòu lùn zhě yě bǎ qí dāng zhe shǐ liào xìn cóng ⑼， huò shì bǎ“ jiāng tài gōng shí nián bā shí yòu sān” dāng zuò shǐ liào yìng yòng ⑽， jiù bù zú qǔ liǎo。 èr shì yòu rén zhù zhāng“‘ qī shí’、‘ qī shí 'èr’、‘ qī shí yú’ jūn fēi jù tǐ shù zì， nǎi wǒ guó gǔ dài biǎo shì‘ zhì dà wú jí’ de yī zhǒng shén mì shù zì” ⑾。 luò shí dào nián líng shàng， rú qián suǒ shù， rèn wéi shì gǔ rén yòng yǐ biǎo shì niánzhǎng de yì sī， bìng bù néng dài biǎo jiāng tài gōng de nián líng， tài gōng dāng shí de nián líng yìng gèng xiǎo xǔ duō。 wǒ men yǐ wéi， bǎ qī shí 'èr suì jiǎn shǎo shí suì， huò zhě 'èr sān shí suì， yě xǔ bìng bù yǐng xiǎng tài gōng lǎo jì fú lì de xíng xiàng， shèn zhì cóng shēng lǐ shàng shuō， hái gèng jiā hé hū cháng qíng， bǐ rú mù yě dà zhàn zhī shí tā kě yǐ gēngnián qīng xiē。 rán 'ér， jǐn píng xiǎng xiàng dé dào yī gè shù zì， jì wú xīn fā xiàn de shǐ liào zhī chí， yòu hé xiàn yòu wén xiàn jìzǎi xiāng dǐ chù， kǒng pà yě shì bù zú qǔ de。
dì 'èr， shì tài gōng tóu kào wén wáng de jù tǐ nián fēn。 jù qián miàn“ wén wáng zài wèi shí jiān” de tǎo lùn kě zhī， jī dòng de fàn wéi bìng bù dà， yě jiù shì wén wáng bèi cóng yǒu lǐ fàng guī dào qí zú nián， jí gōng yuán qián 1056--1050 gòng qī gè nián tóu de chū nián huò cì nián。 yīn wéi， jí shǐ pái chú shén huà xìng zhì de“ tóng mèng shuō” ⑿ bù lùn， cān zhào《 shàng shū dà chuán》 de“ yǒu lǐ yíng jiù shuō”、《 chǔ cí · tiān wèn》 de“ tú shì 'ǒu shí shuō” yǐ jí《 guǐ gǔ zǐ · wǔ hé dì liù》 de“ lǚ shàng sān jiù wén wáng、 sān rù yīn， ér bù néng yòu suǒ míng， rán hòu hé yú wén wáng” děng shǐ liào， dōubù nán xiǎng xiàng dé dào， tài gōng hé wén wáng de xiāng shí， bìng fēi shǐ yú wèi shuǐ zhī yáng de yú diào。《 tài gōng liù tāo》 hé《 shǐ jì zhōu běn jì》 lǐ shuō de， tài gōng hé wén wáng de chū yù， shì yīn wén wáng zuò liǎo yī gè mèng， yòu jīng bǔ shī zhàn bǔ， jiēguǒ guǒ rán zài huāng shān yě 'àn yù dào liǎo“ zuò máo yǐ yú” de tài gōng， shì wǒ men jīn tiān de rén nán yǐ xìn cóng de。 bǐ jiào zhī xià， hái shì nìngkě xiāng xìn《 shǐ jì qí tài gōng shì jiā》 lǐ de huà：
yán lǚ shàng suǒ yǐ shì zhōu suī yì rán， yào zhī wéi wén wǔ shī， zhōu xī bó zhī tuō yǒu lǐ guī， yǔ lǚ shàng yīn móu xiū dé， yǐ qīng shāng zhèng， qí shì duō bīng quán qí jì。 gù hòu shì zhī yán bīng， jí zhōu zhī yīn quán， jiē zōng tài gōng wéi běn móu。 zhōu xī bó zhèng píng， jí duàn yú、 ruì zhī sòng， ér shī rén chēng xī bó shòu mìng yuē wén wáng。 fá chóng、 xū mì、 quǎn yí， dà zuò fēng yì， tiān xià sān fēn qí 'èr guī zhōu zhě， tài gōng zhī móu jì jū duō。
lìng wài， zài《 shuō yuàn · zhǐ wǔ》 piān lǐ， hái yòu xì jié de jìzǎi：“ wén wáng yuē：‘ wú yù yòng bīng， shuí kě fá？ mì xū shì yí yú wǒ， kě xiān wǎng fá？’ guǎn shū yuē：‘ bù kě， qí jūn tiān xià zhī míng jūn yě， fá zhī bù yì。’ tài gōng wàng yuē：‘ chén wén zhī， xiān wáng fá wǎng bù fá shùn， fá xiǎn bù fá yì， fá guò bù fá jí。’ wén wáng yuē：‘ shàn！’ suì fá mì xū shì， miè zhī yě。” tǎo lùn dào cǐ， chū bù de jié lùn yǐ jīng yòu liǎo： jí tài gōng tóu kào wén wáng zhī nián， zuì dà de kě néng yīngshì wén wáng cóng yǒu lǐ huí guī de chū nián， jí gōng yuán qián 1056 nián。 zhè nián tā shì 72 suì； 72 jiā shàng 1056， jiāng tài gōng yìng shēng yú gōng yuán qián de 1128 nián。
dì sān， shì tài gōng de zú nián， xiāng guān de shǐ liào zhù yào yě shì liǎng zhǒng。 yī shì《 shǐ jì · qí tài gōng shì jiā》 lǐ shuō：“ gài tài gōng zhī zú， bǎi yòu yú nián。” yī shì《 gǔ běn zhú shū jì nián》 jì yòu“ zhōu kāng wáng liù nián， qí tài gōng wàng zú”；《 jīn běn zhú shū jì nián》 jì yòu“ zhōu kāng wáng liù nián， qí tài gōng hōng”。 bù nán kàn dào， sī mǎ qiān de shuō fǎ shì“ gài” zì dāng tóu， wú cóng zhuī suǒ； ér《 zhú shū jì nián》 de jìzǎi què shì dìng wèi míng què， háo bù hán hú。 wèn tí shì，《 zhú shū jì nián》 de zhè yī jìzǎi， kě xìn chéng dù yòu rú hé ní？ xū dé zuò jìn yī bù de kǎo zhèng。
zhòng suǒ zhōu zhī， chū tǔ yú xī jìn jí jùn（ jīn wèi huī shì） gǔ zhǒng de《 zhú shū jì nián》， sòng dài shí yǐ jīng wáng yì。 jīn tiān suǒ liú xíng de běn zǐ， wú lùn shì“ jīn běn” hái shì“ gǔ běn”， dōushì hòu rén yǐ jù xī jìn yǐ hòu de gè zhǒng shǐ jí huì jí 'ér chéng， nán miǎn zhēn wěi hù jiàn， cēncī bù qí。 bù guò， suǒ xìng de shì， yòu guān tài gōng zú nián de jìzǎi， què shì shí zhèng réng zài， ér qiě lái lù míng què de。 suǒ wèi shí zhèng， jiù shì zhù míng de“ qí tài gōng lǚ wàng biǎo” bēi wén， bēi wén zhōng yòu：“（ jìn） tài kāng 'èr nián， xiàn zhī xī piān yòu dào fā zhǒng 'ér dé zhú cè zhī shū， cáng shū zhī nián， dāng qín kēng rú zhī qián bā shí liù suì…… qí《 jì nián》 yuē：‘ kāng wáng liù nián， qí tài gōng wàng zú。’ cān kǎo nián shù， gài shòu bǎi yī shí yú suì。” wén zhōng de“ kāng wáng liù nián， qí tài gōng wàng zú”， zhèng shì jīn、 gǔ 'èr běn huì jí zhī yuán。 yuán bēi suī yǐ diū shī， dàn“ xià zhēn jì yī děng” de tàpiàn， gè dà bó wù guǎn jūn yòu shōu cáng。 suǒ wèi lái lù míng què， yòu bāo kuò liǎng gè huán jié： yī shì gāi bēi de luò kuǎn qīng xī --“ tài kāng shí nián sān yuè bǐng yín shuò shí jiǔ rì jiá shēn zào”。 tài kāng shí nián shì gōng yuán 289 nián， jù jí zhǒng bèi dào de tài kāng 'èr nián（ yī shuō tài kāng yuán nián huò xián níng wǔ nián），
chá hé xià shāng zhōu duàn dài gōng chéng nián biǎo， zhōu kāng wáng liù nián shì gōng yuán qián 1015 nián， tài gōng de xiǎng nián yìng wéi gōng yuán qián 1128 nián --1015 nián， jí 113 suì。 tā hé“ qí tài gōng lǚ wàng biǎo” zhōng suǒ shuō de，“ gài shòu bǎi yī shí yú suì” yě shì xiāng yìng 'ér bù bèi de。 cǐ wài， hái kě yǐ cān zhào《 lǚ shì jiā pǔ》、 tài gōng gù lǐ（ jīn wèi huī shì tài gōng quán zhèn） rén duì shǐ zǔ tài gōng de jì sì， xù jiā shuō míng： tài gōng de dàn chén shì nóng lì bā yuè chū sān， míng dàn shì nóng lì shí yuè 'èr shí。 yī shēng jīng lì liǎo shāng wǔ yǐ、 wén dīng、 dì yǐ， dì zhòu hé zhōu wǔ wáng、 chéng wáng、 kāng wáng děng qī dài wáng cháo， fú wù liǎo bāo kuò yīn dì yǐ、 zhòu wáng hé zhōu wén wáng zài nèi de wǔ wèi dì jūn。 kě yǐ shuō， bù dàn zài zhōng guó lì shǐ shàng， ér qiě zài shì jiè lì shǐ shàng， yě shì jué wú jǐn yòu de。
táng shū yú shì chéng wáng de tóng bāo yòu dì。《 zuǒzhuàn · zhāo gōng yuán nián》 shuō：“ táng shū yú。 dāng wǔ wáng、 yì jiāng fāng zhèn tài shū， mèng dì wèi jǐ：‘ yú mìng 'ěr zǐ yuē yú， jiāng yǔ zhī táng； shǔ zhū cān， ér fān yù qí zǐ sūn。’ jí shēng， yòu wén zài qí shǒu， yuē：‘ yú。’ suì yǐ mìng zhī。 jí chéng wáng miè táng， ér fēng dà shū yān。”《 shǐ jì · jìn shì jiā》 shuō：“ wǔ wáng bēng， chéng wáng lì， táng yòu luàn， zhōu gōng zhū miè táng。 chéng wáng yǔ shū yú xì， xuē tóng yè wéi guī yǐ yǔ táng shū yuē：‘ yǐ cǐ fēng ruò。’ shǐ yì yīn qǐng zé rì fēng shū yú。 chéng wáng yuē：‘ wú yǔ zhī xì 'ěr。’ shǐ yì yuē：‘ tiān zǐ wú xì yán。 yán zé shǐ shū zhī， lǐ chéng zhī， yuègē zhī。’ yú shì suì fēng shū yú yú táng。 táng zài hé、 fén zhī dōng， fāng bǎi lǐ， gù yuē táng shū yú。” wǒ men gū qiě bù lùn gù shì zhōng de“ shén huà” bù fēn， shì dāng shí de rén biān zào huò shì qí hòu bù jiǔ de rén fù huì。 hái shì tóng yàng de lǐ yóu， ruò shuō táng shū yě xì hé wǔ wáng nián líng xiāng fǎng fó de hòu fēi suǒ shēng， jiù gèng bù yì jiě shì： hé yǐ wǔ wáng hé gāi wáng hòu jié hūn 'èr shí nián nèi（ shí jiān huò xǔ hái gèng cháng） yī zhí wèi céng shēng yù wáng zǐ， ér shì guò liǎo sì shí suì què yī shēng zài shēng？ xiàn zài， ruò shì bǎ wáng hòu dìng wèi yú wǎn jià de yì jiāng， jiù jiǎn dān duō liǎo。 yì jiāng zhèng dāng qīng chūn niánshào， xiān shēng liǎo chéng wáng， gé nián yòu shēng táng shū yú， wán quán shì shùn lǐ chéng zhāng de shì。
xiǎo jié
xià shāng zhōu duàn dài gōng chéng zài jué duàn wǔ wáng fá zhòu shí jiān hé xiāng guān gè wáng nián biǎo shí， jìn guǎn chōng fēn kǎo lǜ liǎo wén xiàn xué fāng miàn de yīn sù， dàn wèi bì néng bǎ jiāng tài gōng de xiǎng nián wèn tí zuò wéi zhòng diǎn róng rù qí zhōng。 wǒ men lìng bì xī jìng， zhuózhòng yǐn rù dà sì hé yì jiāng liǎng gè rén wù， tuī duàn chū de tài gōng xiǎng nián， néng hé yī xiē zhòng dà shì jiàn yǐ jí wáng nián xié diào， jì néng shuō míng zì jǐ de jié lùn jiē jìn shǐ shí， yě néng cóng yī gè xiǎo de cè miàn shuō míng xīn nián biǎo de kě xìn。
guī nà yǐ shàng tàn tǎo kě yǐ xiǎo jié yǐ xià sān diǎn： yī shì wén wáng de xiǎng nián wéi liù shí 'èr suì（ gōng yuán qián 1112--1050 nián）， jí wèi zhī nián wéi gōng yuán qián 1101 nián， liǎng nián hòu“ dì yǐ guī mèi”， zài guò sān nián shēng wǔ wáng， wǔ wáng de xiǎng nián hé yú wǔ shí sì suì； shòu mìng zhī nián（ gōng yuán qián 1056 nián） wéi wǔ shí liù suì， hé yú“ wén wáng shòu mìng wéi zhōng shēn” de jìzǎi。 èr shì kǎo dìng liǎo tài gōng de shēng chén wéi gōng yuán qián 1128 nián， jí yīn wǔ yǐ 'èr shí nián nóng lì bā yuè chū sān， zú yú gōng yuán qián 1015 nián， jí zhōu kāng wáng liù nián nóng lì shí yuè 'èr shí rì， xiǎng nián 113 suì， pái chú liǎo zhū rú“ shēng yú yīn gēng dīng nián jiān” děng zhǒng zhǒng bù shí de shuō fǎ。 sān shì lián dài tàn tǎo liǎo yì jiāng shì jià wǔ wáng zhī nián， bù dàn wéi jīn wén duàn dài zhōng de“ wáng jiāng” wèn tí tí gōng liǎo xīn de zuǒ zhèng， yě wéi liú chuán liǎo sān qiān nián de“ tóng yè fēng dì” gù shì kāipì liǎo sī lù。 dāng rán， zhè lǐ jǐn jǐn shì yī xiē bǐ jiào cū qiǎn de rèn shí， zhēn zhèng de jié lùn， hái yòu dài yú zhuān jiā men gèng wéi quán miàn 'ér shēn rù de yán jiū。
zhù jiě
⑴ jiāo 'ān nán、 lǐ jiàn yì de《 jiāng tài gōng chuán》（ tài shān chū bǎn shè 1998 nián） nǐ dìng de tài gōng xiǎng nián shì“ yuē gōng yuán qián 1155--1045 nián”， jí 110 suì； guō qìng liáng děng liù rén hé zhù de《 jūn shì jiā、 zhèng zhì jiā jiāng tài gōng》（ jiāng tài gōng gù lǐ shí yè kāi fā gōng sī yìn zèng běn） nǐ dìng de shì gōng yuán qián 1160--1021 nián， jí 139 suì。 qián shū de zuò zhě wéi shān dōng rì zhào rén， hòu shū de zuò zhě wéi hé nán wèi huī rén， jūn yán qí jiā xiāng wéi tài gōng gù lǐ。 lìng jù lú měi sōng biān zhù《 zhōng huá xìng shì pǔ · lú xìng juàn》（ xiàn dài chū bǎn shè、 huá yì chū bǎn shè 2002 nián） chēng：“ jù《 gǔ běn zhú shū jì nián》 zài：‘ zhōu kāng wáng liù nián（ gōng yuán qián 1073 nián）， qí tài gōng wàng zú。’ gù yòu rén tuī suàn， jiāng tài gōng chū shēng yuē zài yīn wáng gēng dīng liù nián huò qī nián（ gōng yuán qián 1212 nián）。” yóu cǐ， duì tài gōng xiǎng nián de rèn shí， kě jiàn yī bān。
⑵ jiàn xià shāng zhōu duàn dài gōng chéng zhuān jiā zǔ biān zhù：《 xià shāng zhōu duàn dài gōng chéng 1996--2000 nián jiē duàn chéng guǒ bào gào》 shì jiè tú shū chū bǎn gōng sī běi jīng gōng sī 2000 nián。
⑶ qián zhě jiàn《 sūn zǐ bīng fǎ · yòng jiān piān》； hòu zhě jiàn《 mèng zǐ · lí lóu shàng》、《 mèng zǐ · jìn xīn shàng》 děng piān。
⑷ yòu guān tài gōng jié shí wén wáng yī shì， bǐ zhě céng zhuàn yòu《 jiāng tài gōng yù hé wén wáng tàn zhēn》 yī wén， rèn wéi yòu yī gè“ sān jiù sān lí” de guò chéng。 zhè lǐ suǒ zhǐ， yīngshì《 shǐ jì · zhōu běn jì》、《 tài gōng liù tāo · wén tāo · wén shī piān》 lǐ shuō de， tài gōng zài wèi shuǐ zhī yáng diào yú shí yù wén wáng de nà cì。
⑸（ měi） ní dé wèi：《 wǔ wáng kè shāng zhī nián yán jiū · xī zhōu zhī jì nián》 běi jīng shī fàn dà xué chū bǎn shè 1997 nián。
⑹ wáng huī zhù：《 shāng zhōu wén huà bǐ jiào yán jiū · fù lù 'èr · jì lì xuǎn lì zhī mí yǔ guì zú děng jí míng hào chuán sì zhì》 rén mín chū bǎn shè 2000 nián。
⑺ cān jiàn yáng cháo míng zhù：《 zhōu gōng shì jì yán jiū》 zhōng zhōu gǔ jí chū bǎn shè 2002 nián。
⑻ zhè jù huà jí xiāng guān de wén zì， lái zì《 yì wén lèi jù · juàn liù shí liù · chǎn yè bù xià · diào》 zhuǎn yǐn jiù běn《 shuō yuàn》， wéi jīn běn《 shuō yuàn》 suǒ wú。
⑼ jiàn inter wǎng《 jiāng shàng， bā shí rén shēng shǐ zhēng róng》 zhongqin.8u8.netjsjjs.htm_95k。
⑽ jiàn bǎo jī lǚ yóu wǎng bàn gōng shì @《 jiāng zǐ yá diào yú tái lǚ yóu qū jiě shuō cí》 guǎn lǐ yuán yóu xiāng： hjly@haoji.gov.cn。
⑾ hú hòu xuān hú zhèn yǔ zhù：《 yīn shāng shǐ》（ shàng hǎi rén mín chū bǎn shè 2003 nián） zhuǎn yǐn wáng zhòng fú：《 mù yě zhī zhàn zhòu jūn‘ qī shí wàn’ shì shì》。 jù hú wén chēng“ zuò zhě biàn xún《 shǐ jì》 gè piān yòu guān‘ qī shí’、‘ qī shí yú’、‘ qī shí 'èr’ de liù shí tiáo jìzǎi， rèn wéi‘ jué fēi shí lù， dài kě duàn yán zhě’ bù shèng liè jǔ。” yú shì， yě kě yǐ zhī dào， zhè yī yán jiū， yě shì shì yòng yú gǔ rén zhī nián líng tǎo lùn de。
⑿“ tóng mèng shuō” yòu rén yǐ wéi zuì zǎo lái zì《 qí tài gōng lǚ wàng biǎo》， bù què。 kě cān yuè 1999 nián jí lín rén mín chū bǎn shè chū bǎn de《 chǔ cí zhāng jù bǔ zhù》。
⒀“ yī jiǎn sì shí zì” shuō， jiàn xún xù《 mù tiān zǐ chuán xù》。 kě cān yuè《 shān hǎi jīng · mù tiān zǐ chuán》 yuè lù shū shè 1996 nián。
⒁ liú xiǎo dōng děng jiàodiǎn：《 dì wáng shì jì · shān hǎi jīng · yì zhōu shū》 liáo níng jiào yù chū bǎn shè 1997 nián
⒂ wáng shàng yì：《 shān xī tài yuán jiàn dū zhì jīn yǐ yòu sì qiān sì bǎi qī shí nián · táng shū yú shì jiā jí tài yuán jìn cí》 guāng míng rì bào 2003 nián 9 yuè 17 rì。
⒃ běi jīng shī fàn dà xué guó xué yán jiū suǒ biān：《 wǔ wáng kè shāng zhī nián yán jiū · xī zhōu nián dài xīn kǎo》 běi jīng shī fàn dà xué chū bǎn shè 1997 nián。
【 píng lùn】
jiāng zǐ yá zài shì de nián dài， zhèng shì yīn shāng zǒu xiàng shuāi wáng、 dì chù shāng cháo xī de yī gè shǔ guó zhōu zhú jiàn shàng shēng de shí qī。 jiāng zǐ yá tīng shuō zhōu bó jī chāng shī xíng rén zhèng jīng jì fā dá zhèng zhì qīng míng shè huì wěn dìng dà dé rén xīn biàn hěn xiǎng wéi xīng zhōu miè shāng yī zhǎn xióng cái dà lüè 'ér cǐ shí jī chāng yě zhèng zài wéi zhì guó xīng bāng 'ér guǎng lǎn rén cái yú shì jiāng tài gōng biàn xià dìng jué xīn， lí kāi liǎo shāng cháo， bù cí láo kǔ， lái dào liǎo zhōu de lǐng dì wèi shuǐ zhī bīn， zhōng rì yǐ diào yú wéi shēng， qí shí shì zài guān chá shì tài de biàn huà， xún zhǎo dà zhǎn hóng tú de jī huì。 jù shuō， jiāng zǐ yá diào yú yòng de shì zhí diào， yú dāng rán diào bù shàng lái， suǒ yǐ cái yòu“ jiāng tài gōng diào yú， yuàn zhě shàng gōu” de shuō fǎ。
jiāng zǐ yá yòng liǎo jǐ shí nián de gōng fū， qín xué kǔ dú， zī zī bù juàn dì yán jiū tàn suǒ， kě wèi shàng tōng tiān wén， xià tōng dì lǐ， xué shí yuān bó。 yóu qí duì lì shǐ hé shí shì de yán jiū gèng shì jià qīng jiù shú rú jīn dāng liǎo jī chāng de tài shī kě yǐ shuō shì hòu jī bó fā yùn chóu 'ér yóu rèn yòu yú duì nèi tā bāng zhù jī chāng zhì dìng liǎo yī xì liè fā zhǎn jīng jì de zhèng cè rú： shí xíng“ jiǔ yī zū shuì zhì”， jí nóng rén zū yòng gōng tián， zhǐ jiǎo nà jiǔ fēn zhī yī zū shuì de dī shuì zhì dù； gěi dà dà xiǎo xiǎo de guān lì“ fēn dì”， zuò wéi guān lì de fèng lù， ér qiě zǐ sūn kě yǐ chéng xí děng。 zhè yàng， jiù diào dòng liǎo nóng rén zài guān tián shàng nǔ lì shēng chǎn、 guān lì men zì jué dì gǎo hǎo běn rén fēn dì shēng chǎn de jí xìng， jí dà dì cù jìn liǎo shēng chǎn lì de fā zhǎn， wèiyòu cháo yī rì xīng bīng fá zhòu diàn dìng liǎo wěn gù de jīng jì jī chǔ。 duì wài， jiāng zǐ yá xié zhù jī chāng shí xíng guāng yǎng huì bó tū gū lì wǎ jiě de zhèng cè duì shāng wáng tā biǎo miàn shàng biǎo xiàn dé qiān hé gōng shùn yī xīn shì yīn shǐ shāng wáng wù yǐ wéi zhōu shì zuì kě kào de shǔ guó jī chāng shì wèi zhōng xīn de bó 'ér zài 'àn zhōng què cǎi qǔ zhǒng zhǒng shǒu duàn， lā lǒng zhēng qǔ yīn shāng wáng cháo de qí tā shǔ guó shǐ yīn shāng yuè lái yuè gū lì jiēguǒ xǔ duō zhū hóu guó hé bù luò lù lù xù xù dì qì yīn 'ér tóu zhōu， dào liǎo hòu lái， yīn shāng suī míng wéi tiān zǐ， ér zhēn zhèng fù shǔ yú tā de shǔ guó、 bù luò què lián sān fēn zhī yī dōubù zú liǎo。 zhè yàng， jiù yòu wéi zuì hòu xiāo miè zhòu wáng， chuàng zào liǎo yòu lì de wài bù tiáo jiàn。
kě xī de shì， jī chāng wèi néng shí xiàn miè zhòu de yuàn wàng， biàn sǎ shǒu guī xī liǎo。 jī chāng sǐ hòu， tā de 'ér zǐ jī fā jì wèi， zhè jiù shì zhōu wǔ wáng（ jī chāng sǐ hòu bèi zhuī fēng wéi zhōu wén wáng jī fā jì wèi yì jì zhì jì xù wéi xīng zhōu miè shāng 'ér nǔ lì tā bài jiāng zǐ yá wèiguó shī bìng hào chēng wéi shī shàng fù jiāng zǐ yá yě bù gǎi chū zhōng， jì xù quán lì fǔ zuǒ jī fā yǐ tú dà yè。 yòu yī tiān， wǔ wáng jī fā wèn jiāng zǐ yá：“ wǒ dǎ suàn jiǎn qīng xíng fá 'ér yòu néng shù lì wǒ de quán wēi， shàoshī xíng yī xiē shǎng cì 'ér yòu néng shǐ rén men cóng shàn， shǎo bān bù yī xiē zhèng lìng fǎ guī 'ér mín zhòng yòu dōunéng zì jué 'àn yī dìng de guī fàn xíng shì。 qǐng wèn shī shàng fù， zěn yàng zuò cái néng shí xiàn zhè yī diǎn ní？” jiāng zǐ yá shuō：“ rú guǒ nǐ shā liǎo yī gè rén jiù néng shǐ yī qiān gè rén hài pà 'ér bù zài fàn zuì， shā liǎng gè jiù néng shǐ yī wàn gè rén hài pà 'ér bù zài fàn zuì， shā sān gè rén jiù néng shǐ sān jūn jūn wēi dà zhèn nà me nǐ jiù bǎ tā men shā liǎo rú guǒ nǐ shǎng liǎo yī gè 'ér shǐ yī qiān gè rén gāo xīng shǎng liǎng gè rén 'ér shǐ yī wàn gè rén gāo xīng shǎng sān gè rén 'ér néng shǐ sān jūn shàng xià dū gāo xīng， nà me nǐ jiù shǎng tā men； rú guǒ nǐ néng tōng guò fǎ lǜ tiáo lìng yuē shù liǎo yī gè rén 'ér shǐ yī qiān rén zūn zhào zhí xíng， nà me nǐ jiù yòng zhè fǎ lǜ fǎ lìng qù yuē shù tā； rú guǒ nǐ néng tōng guò jìn zhǐ liǎng gè rén de cuò wù xíng wéi 'ér shǐ yī wàn gè rén bù zài qù zuò， nà me nǐ jiù qù jìn shàng； rú guǒ nǐ néng tōng guò jiào yù sān gè rén 'ér shǐ sān jūn shàng xià dū shòu dào jiào yù， nà me nǐ jiù qù jiào yù。 zǒng zhī， néng gòu shā yī gè 'ér chéng jiè shàng wàn rén， shǎng cì yī gè 'ér jī lì gèng duō de rén， zhè cái shì yòu dào míng jūn de quán wēi， xìng fú zhī suǒ zài 'ā！” wǔ wáng jī fā tīng liǎo， dùn kāi máosè， zhào zhe jiāng zǐ yá de huà qù zuò， shí shí shèn yú xíng shǎng， lì qiú lìng xíng jìn zhǐ， shǐ zhōu cháo de zhèng zhì gèng jiā qīng míng， bèi pàn yīn shāng 'ér yǐ fù zhōu shì wài de rén yuè lái yuè duō， chū shī fá zhòu de rì zǐ yǐ jīng zhǐ rì kě dài liǎo。
zhè shí zhōu cháo yǐ yǔ yì fēng mǎn guó shì rì lóng 'ér yīn shāng wáng cháo yǐ chū xiàn liǎo tǔ bēng wǎ jiě zhī shì。 tè bié shì yīn shāng wáng cháo tǒng zhì jí tuán nèi bù fā shēng liǎo nèi zhōng chén liáng jiāng bèi shā de bèi shā bèi qiú de bèi qiú wài táo de wài táo jiàng zhōu de jiàng zhōu jiāng zǐ yá shěn shí duóshì， rèn wéi fá zhòu de shí jī yǐ dào biàn qīn rèn zhù shuài tǒng lǐng dà jūn yǐ diào mín fá zuì wéi hào zhào， lián hé zhū hóu gè guó chū bīng zhí qǔ shāng dū。 jīng guò mù yě yī zhàn， dà bài shāng jūn， pò shǐ shāng zhòu wáng lián yè chū táo， yǔ fēi zǐ dá jǐ tóu huǒ zì fén yú lù tái。 zhōng guó lì shǐ shàng de yīn shāng wáng cháo zhì cǐ yě biàn xuān gào miè wáng liǎo， jiāng zǐ yá zhōng yú wán chéng liǎo fú zhōu miè shāng de hóng tú dà yè。
yóu yú jiāng zǐ yá zài xīng zhōu miè shāng zhōng jiàn yòu shū gōng， wǔ wáng jī fā bǎ jiāng zǐ yá fēng dào liǎo qí dì， chéng wéi zhōu dài qí guó de shǐ zǔ。 jiāng zǐ yá lì jīng tú zhì， zhōng jiāng qí guó zhì lǐ chéng wéi chūn qiū zhàn guó shí qī wǔ bà qī xióng zhōng de qiáng guó zhī yī 'ér yóu yú jiāng tài gōng de xióng cái wěi lüè gèng bèi hòu rén chēng wéi zhōng guó móu lüè jiā de kāi shān bí zǔ sī mǎ qiān jiù céng shuō hòu shì zhī yán bīng jí zhōu zhī yīn quán jiē zōng tài gōng wéi běn móu。”（《 shǐ jì · qí tài gōng shì jiā》） zài wǒ guó zhù míng shén huà xiǎo shuō fēng shén yǎn yì zhōng， shuō jiāng tài gōng céng zài kūn lún shān cóng yuán shǐ tiān zūn xué dào， hòu lái shì fèng shī mìng xià shān fǔ zuǒ zhōu shì de。 zài qǐ bīng fá zhòu shí， yě shì tōng guò xǔ duō dào shù zhī shì yǔ zhòu jūn dǒu fǎ 'ér wán chéng xīng zhōu dà yè de。 zhè qí shí shì bǎ jiāng tài gōng zhè gè lì shǐ rén wù shén huà liǎo。
《 yì · xì cí chuán》： shén nóng shì jì bāo xī ( fú xī ) shì zhī hòu 'ér xīng qǐ， chū yǐ nóng yè hé shāng yè mào yì jiào tiān xià。 huáng dì、 yáo、 shùn shì jì shén nóng zhī hòu xiāng jì xīng qǐ， réng yǐ xī、 yán zhī dào huà mín shǐ yí， jiào yǐ“ qióng zé biàn， biàn zé tōng， tōng zé jiǔ”， zhōng huá mín zú lài cǐ dào bù duàn fā zhǎn zhuàng dà、 fán róng chāng shèng qǐ lái。 suǒ yǐ yán dì、 huáng dì bèi rèn wéi shì zhōng huá mín zú de gòng zǔ， zhōng huá mín zú zì chēng wéi“ yán huáng zǐ sūn”， yě běn yú cǐ。
yán dì shén nóng shì jiāng xìng，“ dāng shì suǒ wèi dōng yí zhě yě”； huáng dì xuān yuán shì jī xìng，“ dāng shì suǒ wèi huá xià zhě yě”。 yóu cǐ kě zhī， jiāng xìng shì zú shì yán dì zhī hòu， gù wéi dōng yí de tǔ zhù mín zú。 jiāng shàng jiāng xìng， shì yán dì hòu yì， dōng yí tǔ zhù。 yán dì zhī hòu， xiān hòu xīng qǐ de gòng gōng、 chī yóu、 bó yí hé páng bó líng děng dōng yí jiāng xìng shì zú de zhù míng shǒu lǐng， dōushì jiāng shàng de xiān zǔ。 gòng gōng rèn zhì xíng bà zhū hóu， chī yóu yǐ wǔ lì wēi tiān xià， bó yí diǎn sān lǐ 'ér lì wǔ xíng， dōuchéng wéi jiāng shàng bì rán chuán chéng de xiān dé jiù yè。 dōng yí zhù yào zhǐ qí dì。 fú xī shǐ huà bā guà， gù“ yīn yáng de xìn yǎng qǐ yú qí mín zú，…… ( yīn yáng xué ) shì qí xué de zhèng tǒng”；“ huáng lǎo zhī xué qǐ yú qí”， suǒ wèi yīn
“ sì shí zhī dà shùn” hé“ zhì gè yòu yí” ( hú shì《 zhōng guó zhōng gǔ sī xiǎng shǐ cháng biān · qí xué》， huá dōng shī fàn dà xué chū bǎn shè， 1996 nián。 ) děng zhèng jiào sī xiǎng zǎo yǐ méng shēng yú dōng yí qí dì， yě shì jiāng shàng bì rán shòu xūn táo、 jiù jiào huà de wén huà chuán tǒng。
táng、 yú shí qī， bó yí wéi sì yuè 'ér fēng guó yú lǚ， jiāng xìng zú rén wēi 'ér fù zhèn。 jiāng xìng yòu tái shì nǚ jiāng yuán shēng hòu jì， wéi zhōu rén de shǐ zǔ， shì hóng yáng shén nóng shì“ gēng nóng” zhī yè de dì yī rén， yáo jǔ yǐ wéi“ nóng shī”。 xià、 shāng zhī jì， bó yí zǐ sūn zài zhōng yuán de fēng guó -- shēn guó hé lǚ guó yǐ kāi shǐ shuāi luò。 shēn wéi jiāng shàng zǔ xiān de fēng guó。 shì zú shì lì shuāi luò， zài zhōng yuán nán yǐ lì zú， gù jiāng shàng de xiān rén yòu jǔ zú qiān huí shuǐ cǎo féi měi、 wēn shī shì yí de dōng hǎi lǎo jiā。 dāng shí， dōng yí jiāng xìng shì zú yǐ rán xīng wàng。 páng bó líng zuò wéi jiāng shàng de xiān zǔ， lì guó yú qí， yī dù chēng qiáng。 páng bó líng shì nǚ shì zhōu tài wáng de zhèng fēi， shǐ chēng tài jiāng， shēng wáng jì， jí zhōu wén wáng zhī fù。 jiāng、 jī yì shì yòu
yīn qīn。
shāng cháo cóng dì zǔ jiá kāi shǐ， bù shí duì dōng yí yòng bīng。 dào dì wǔ yǐ， wéi lüè duó rén kǒu、 shēng chù jí qí tā cái wù， shāng rén qīn fàn dōng yí de zhàn zhēng bù céng tíng xiē guò。 páng bó líng jiàn lì de qí guó lì 300 nián hòu yīn lǚ shòu gōng fá qū yú shuāi luò。 dōng yí jiāng xìng lǚ shì zú réndōu suí zhī shuāi wēi。 dì yǐ gèng yǐ qīn lüè yí fāng ( dōng yí ) hé yú fāng wéi zhuān wù。 dì xīn pín“ zhēng rén fāng” ( dōng yí )， duō cì“ wéi nüè yú dōng yí”， jiù chéng wéi jiāng shàng mù dǔ 'ěr wén de shì shí liǎo。
shāng rén duì dōng yí rén fā dòng de duō nián de qīn lüè zhàn zhēng， zāo dào liǎo dōng yí rén de jiān jué fǎn kàng。 wèicǐ dōng yí rén fù chū liǎo jí dà de xī shēng： zú rén zhàn sǐ huò bèi lǔ qù dāng nú lì， shēng kǒu hé cái wù bèi dà liàng qiǎng zǒu huò huǐ huài diào。 zhè xiē chù mù jīng xīn de shì shí shǐ jiāng shàng zhú jiàn rèn shí dào liǎo“ shā rén 'ān rén”“ gōng qí guó， ài qí mín”“ yǐ zhàn zhǐ zhàn” de zhòng yào xìng hé bì yào xìng。
jiāng zǐ yá shàozhuàng qióng kùn bēi jiàn， zhí dào lǎo nián cái yù wén wáng、 wǔ wáng， dé zhǎn bào fù， shì suǒ wèi dà qì wǎn chéng de diǎn xíng。 tā xiān hòu chuí diào、 mài shí、 tú niú、 mài bǔ， shì fù zhī zhú fū， yòu shì bù shòu de yōng yì， jiǔ chù zuì xià céng， kǔ xīn zhì， láo jīn gǔ， è tǐ fū，“ kòngfá qí shēn， xíng fú luàn qí suǒ wéi”， rén jiān xīn suān wú bù tǐ wèi， shì shàng lěng nuǎn jìn yǐ bèi cháng。
xǔ yóu shì gǔ dài de gāo shì。 kǒng zǐ jiāng jiāng shàng tóng xǔ yóu xiāng bǐ：“ xǔ yóu， dú shàn qí shēn zhě yě； tài gōng， jiān lì tiān xià zhě yě。” yǐ zhěng héng liú、 lì tiān xià wéi jǐ rèn， suǒ yǐ jiāng shàng jiǔ qiú jìn shēn yòng shì de jī yù 'ér bù yǐ dú shàn qí shēn wéi zú。 jiāng shàng zǒu biàn gè dì， jìn fǎng zhū hóu， xún zǔ jì yú shēn、 lǚ gù dì， guān fēng sú yú yí、 xià jiù zú； tā jǐ dù chū rù zhōu guó、 yīn dū， rú qí yáng、 fēng yì、 mèng jīn、 zhāogē、 mù yě děng dì， duō cì huí gù shāng tānɡ、 xià jié de chéng bài dé shī。 tā yǐ yǎn《 yì》 zhī shù jiào xī bó yú yǒu lǐ， bìng jiào xī bó tuō shēn yǒu lǐ zhī qiú； yòu quàn xī bó xiàn luò xī zhī dì， yǐ huàn qǔ zhòu wáng fèi zhǐ páoluò děng kù xíng。 dàn zhí zhì wén wáng wèi shuǐ fǎng xián yǐ hòu， jiāng shàng fāng cái kāi shǐ liǎo tā“ jiān lì tiān xià” de dà yè。 lì dài diǎn jí duì tài gōng lì shǐ dì wèi de gōng rèn， chōng fēn shuō míng liǎo qí zài zhōng guó lì shǐ zhōng de zhòng yào dì wèi hé qí sī xiǎng lǐ lùn de bó dà jīng shēn。
【 jiāng tài gōng cí】
wèi yú lín zī yǒng liú zhèn zhāng jiā zhuāng tài gōng yī guān zhǒng běi cè。 tài gōng lǚ shàng， zì zǐ yá， hào tài gōng wàng， dōng hǎi rén， lǚ xìng jiāng shì， shì chēng jiāng tài gōng， gōng yuán qián 11 shì jì fēng yú qí， wéi qí guó dì yī dài guó jūn。 tā zài rèn qī jiān，“ tōng shāng gōng zhī yè， biàn yú yán zhī lì， rén mín duō guī qí， qí wéi dà guó。” zú zàng yú zhōu， qí rén sī qí dé， zàng yī guān yú cǐ。 yī guān zhǒng mù gāo 28 mǐ， nán běi cháng 50 mǐ， dōng xī kuān 55 mǐ。 1993 nián， lín zī qū zài tài gōng yī guān zhǒng běi cè jiàn jiāng tài gōng cí， jiàn zhù miàn jī 98 píng fāng mǐ， zhù diàn wéi xiē shān shì guà láng pèi diàn， gè sān yíng， xiàn wéi míng rén shū huà zhǎn tīng。 zhù diàn gòngfèng zhe jiāng tài gōng cǎi huì shèng xiàng， diàn bì yòu fǎn yìng jiāng tài gōng pín kùn shēng yá、 bì zhòu qù shāng、 xí wǔ zhù shū、 mù yě dà zhàn、 fēng qí jiù guó、 pò cài zhēng qiū、 tài gōng zhì qí、 chéng zhì bù xùn、 zhōu wáng shòu quán、 chuán zǐ guī guó děng dào bù píng fán yī shēng de bì huà。
【 jiāng tài gōng hòu yì xìng shì】
jiāng tài gōng hòu yì xìng shì fán duō， dà zhì shàng yòu yǐ xià xìng shì： jiāng xìng、 lǚ xìng、 dīng xìng、 gāo xìng、 qí xìng、 lú xìng、 qiū xìng、 qiū xìng、 qìng xìng、 hè xìng、 huán xìng、 chá xìng、 kē xìng、 nián xìng、 chái xìng、 cuī xìng、 luò xìng、 zhāng xìng、 niè xìng、 guó xìng、 gāo táng xìng、 tài gōng xìng、 lú pú xìng、 chún yú xìng、 lì xìng、 yì xìng、 qīng xìng děng děng。
diào yú tái：（ nán pí） xiàn chéng xī wǔ gōng lǐ chù yòu yī cūn， míng diào yú tái（ 1983 nián huá rù bó tóu shì）。 xiāng chuán shāng dài zhòu wáng， huāng yín wú dào， jiàn zhù lù tái。 xià dà fū jiāng zǐ yá zhí yán xiāng jiàn， chù nù zhòu wáng， yù shā zǐ yá。 zǐ yá qì fèn táo zǒu， yǐn jū cǐ dì， cháng zài shuǐ biān diào yú。 zhōu wén wáng fǎng zhī zǐ yá nǎi xián shì， suì yǐ lǐ xiāng pìn。 fēng wéi tài shī。 yīn fǔ zuǒ wén wáng zhī zǐ wǔ wáng fá zhòu miè shāng yòu gōng， fēng wéi qí hóu。 hòu lái， bǎ jiāng zǐ yá chuí diào de dì fāng hé cūn míng， chēng wéi diào yú tái。 héng héng yǐn zì hé běi shěng《 nán pí xiàn zhì》 dì jiǔ piān《 mín qíng xí sú》 dì 940 yè。
| jiāng qílǚ shàng (qián1046nián～qián1015nián) | hòuyījūnzhù >>: dīng gōng jiāng jí |