四书类 》 yuán běn dà xué wēi yán   》 dì bā piān rú xué yǎn huà yǔ guó jiā fā zhǎn      nán huái jǐn Na Huaijin 　　wǔ 'èr、 sòng rú chéng míng dào《 dìng xìng shū》 diǎn dī 　　 zài dōng fāng de zhōng guó wén huà， cóng qín hàn yǐ hòu， xué shù sī xiǎng de zhù liú， cóng biǎo miàn shàng kàn， suī rán dū yī gài guī dào rú jiā， dàn shí jì shàng， shì yǐ yīn yáng、 rú、 mò、 dào、 fǎ gè jiā zá yòng， ér yòu bù tài yòu míng què de jiè bié。 hàn mò、 wèi、 jìn kāi shǐ， biàn yòu dào jiā de shén xiān “ dān dào ” xué pài xīng shèng， tā men de “ xiū wéi ” jī chǔ， dōushì yǐ “ shǒu jìng ” wéi zhōng xīn。 nà shì gēn jù lǎo zǐ de “ fū wù yún yún， gè fù guī qí gēn。 guī gēn yuē jìng， shì wèi fù mìng ” de shuō fǎ 'ér lái。 　　 cóng fó jiào chuán rù dào lǐ xué de xīng qǐ 　　 dàn zì hàn mò dào liǎng jìn shí qī。 yóu yìn dù chuán rù de fó jiā。 tā de xiū xíng shí zhèng fāng fǎ， shì yǐ “ jiè、 dìng、 huì ” sān xué zhōng de xiǎo chéng chán guān， hé “ sì chán bā dìng ” de dìng xué wéi zhōng xīn， chū jiè xíng de yán mì zì lǜ 'ér dé dìng， yóu dìng 'ér shēng huì， yóu dìng huì 'ér dé jiě tuō， wán chéng “ jiě tuō zhī jiàn ” ér jìn dào “ niè pán ” jì jìng de jìng jiè， zhèng dé “ ā luó hàn ” guǒ wèi wéi zuì gāo de chéng jiù。 　　 yīn cǐ yǐ dìng、 jìng wéi xiū chéng xiān fó zhī dào gòng tōng de gēn jī， jiù chéng wéi zhōng guó wén huà xué yǎng zhōng de pǔ biàn yì shí。 kuàng qiě jìng tài bì xū yóu bù dòng de dìng jìng 'ér shēng， dìng jìng bì rán yóu jìng tài 'ér chéng， zhè liǎng zhě shì yī 'ér 'èr， èr 'ér —， hù wéi yīn guǒ， bù kě huò fēn de xiào yìng。 　　 yóu qí zài suí、 táng de chū qī， yóu tiān tái shān de zhì yǐ dà shī， kāi chuàng liǎo zhōng guó fó jiào tè sè de tiān tái zōng， yǐ xiū zhǐ guān 'ér dé “ zhōng guān zhèng jiàn ” wéi mù biāo。 yú shì， yǐ dǎ zuò xiū xíng， xiū zhǐ xiū guān de chán xiū fǎ mén， biàn dà xíng qí dào。 yīn cǐ， yǐng xiǎng liǎo zhōng guó gè jiē céng shè huì， cháo yě shàng xià， dōuzhī dào dìng jìng wéi xiū yǎng de bì yào gōng fū， yǐ chéng pǔ biàn de zhī shí。 　　 yìn dù fó fǎ zhōng chán zōng dà shī dá mó zǔ shī dōng lái， zǎo zài xiāo liáng zhèng quán de chū qī， yǐ jīng zài zhōng tǔ chuán shòu yǐ “ zhí zhǐ rén xīn， jiàn xìng chéng fó ” de fǎ mén。 dào liǎo chū táng， lì zhōng táng、 wǎn táng， chán zōng de “ wú mén wéi fǎ mén ”， yǐ pǔ jí zhōng guó， chéng wéi zhōng guó wén huà de zhōng xīn míng diǎn。 yóu qí zài cán táng wǔ dài shí qī， chán zōng de wǔ jiā zōng pài dǐng shèng， jǐ shǒu hán gài liǎo rú dào， nǎi zhì shén xiān dān dào hé fó jiào zhū dà pài xì de xiū zhèng nèi róng。 dāng rán yě yǎn gài liǎo tiān tái zhǐ guān chán xiū de shēng guāng。 dàn chán zōng suī rán yǐ “ zhēn zhǐ jiàn xìng ” wéi biāo bǎng， ér zài shí jì de xiū wéi shí zhèng shàng， réng rán yě lí bù kāi yǐ chán dìng wéi jī běn rù mén de gōng fū。 zhì yú “ cān chán ” de míng cí， shì cóng sòng yuán yǐ hòu suǒ xīng qǐ， nà yǐ shì chán zōng cóng chí chěng zhōng yuán hé dà jiāng nán běi， zhōng jiāng zǒu xiàng xiǎo jìng de wěi shēng liǎo！ 　　 xiān yào liǎo jiě liǎo zhōng guó zhōng gǔ wén huà yǎn biàn de qū shì， rán hòu jìn 'ér yán jiū yóu běi sòng kāi shǐ， dāng shí zhōng guó de dú shū rén zhī shí fènzǐ， chéng xí wǔ dài de tí chàng rú jiā jīng xué， xī shōu liǎo zì nán běi cháo、 suí táng yǐ lái fó dào liǎng jiā de xué shuō xiū yǎng， zhuǎn 'ér “ fǎn qiú zhū yǐ ”， biàn yǐ biāo bǎng kǒng mèng de rú jiā zhī xué wéi gù yòu wén huà de “ zōng zhù ” yì shí， bié zì chéng jiā， cái xíng chéng liǎo yǐ zǔ shù rú xué wéi zōng， zuǒ fǎn shén xiān de dào xué， yòu fǎn chán xiū de fó xué， cóng xíng shì hé nèi róng shàng， jiù zì chéng wéi xīn xīng rú jiā de lǐ xué， yǔ fó、 dào liǎng jiā hù zhēng shèng chǎng。 lǐ xué de “ lǐ ”， shì xí qǔ fó xué huá yán zōng de “ lǐ fǎ jiè、 shì fǎ jiè、 shì lǐ wú 'ài fǎ jiè、 shì shì wú 'ài fǎ jiè ”， pèi hé《 yì jīng · shuō guà chuán》 de “ hé shùn yú dào dé 'ér lǐ yú yì， qióng lǐ jìn xìng yǐ zhì yú mìng ” de zōng zhǐ， cǎi qǔ liǎo hán yù de《 yuán dào》 zhù zhāng， hé lǐ 'áo《 fù xìng shū》 de lǐ niàn， zuò wéi xìn shǒu de zhù tí。 dàn yòu xué xí chán zōng chuán xí yǔ lù de fāng shì， tǒng yòng tōng sú de yǔ wén lái chuán dào、 shòu yè， yǐ qù 'è wù shàn dá dào shèng xián de dì wèi， bì xū yào xué wèn xiū yǎng dào “ rén yù jìng jìn， tiān lǐ liú xíng ” de jìng jiè。 yīn cǐ， biàn cóng《 dà xué》 “ zhī zhǐ 'ér hòu yòu dìng， dìng 'ér hòu néng jìng ” děng de “ shèn dú ” gōng fū qǐ bù， yǔ《 zhōng yōng》 de “ chéng ”、 “ jìng ” huì tóng， yóu cǐ 'ér wán chéng “ míng dé ” yǐ hòu de “ chéng yì、 zhèng xīn、 xiū shēn、 qí jiā、 zhì guó、 píng tiān xià ” de “ wài wáng ” zhī dào， zhè yàng， cái shì chéng shèng chéng xián de zhèng tú。 suǒ wèi dào fó gè jiā de xíng wéi xué shuō， “ yí shì 'ér dú lì ”， dōubèi dāng zuò shì bàng mén zuǒ dào de yī piān zhī jiàn 'ér yǐ。 　　 dàn cóng běi sòng kāi shǐ， bèi hòu shì tuī wéi “ rú zōng ”、 “ dào xué ” de dà rú ． rú zhōu dūn yí（ lián xī）、 zhāng zài（ héng qú）、 chéng hào（ míng dào）、 chéng yí（ yī chuān）， bìng jí shào yōng（ kāng jié） děng wéi wǔ dà “ rú zōng ”。 jiē zhe nán sòng chéng mén zài chuán dì zǐ zhū xī， jí lì tuī suì shī shuō， zì yǐ “ dào wèn xué ” wéi zhù dǎo， zhù jiě sì shū， fēn wéi zhāng jù， yīn cǐ 'ér shǐ kǒng zǐ、 mèng zǐ de rú xué， dū xū xiàn yú zhū zhù de zhāng jù jiàn jiě fàn wéi， lì bā jiǔ bǎi nián zhī jiǔ。 dàn rú cóng sòng rú de chuán dào jiǎng xué， gāo tán “ xīn xìng wēi yán ” de zào yì lái shuō， zuì wéi 'ě yào jiǎn jié， zú yǔ fó dào liǎng jiā pì měi de， mò guò yú chéng míng dào de《 dìng xìng shū》， shí yì “ yán zhōng yòu wù ”， bìng fēi dōushì tuō kōng wàng yǔ。 kě shì tā de nèi róng shí zhì， yòu dōushì jí qǔ liǎo fó dào liǎng jiā de jīng huá， róng huì yú xīn 'ér zhù shù qí “ lǐ ”， pī bó yī bān rén suǒ rèn wéi de “ xiū dìng ” ér qiú “ míng xīn jiàn xìng ”， huò wàng qiú dá dào “ qīng jìng wú wéi ” zhī dào de wù jiě。 xiàn zài wǒ men tè bié wèitā “ rèn zǔ guī zōng ”， zhǐ chū tā běn lái de chū chù， bù bì bì huì tā běn lái shì jiè “ tā shān zhī shí， kě yǐ gōng yù ” de yīn xí shǒu fǎ liǎo。 　　 kāng xī shàn xué《 dìng xìng shū》 　　《 dìng xìng shū》 yún： “ suǒ wèi dìng zhě， dòng yì dìng， jìng yì dìng， wú jiāng yíng， wú nèi wài。 ” tā de kāi tóu liǎng jù， biàn shuō dòng jìng dōushì běn lái zài dìng， bù bì lìng xíng qǐ xīn qiú dìng。 zhè shì tā xīn dé liǎo chán zōng suǒ zūn zhòng de《 léng yán jīng》 zhōng “ guān yīn yuán tōng fǎ mén ” zhōng suǒ shuō de “ dòng jìng 'èr xiāng， liǎo rán bù shēng ” liǎng jù 'ér lái de。 　　“ wú jiāng yíng ” yī jù， shì xí yòng《 zhuāng zǐ · yìng dì wáng》 piān zhōng de “ zhì rén yòng xīn ruò jìng， bù jiāng bù yíng， yìng 'ér bù cáng， gù néng shèng wù 'ér bù shāng ”。 zhì yú《 zhuāng zǐ》 suǒ shuō de “ jiāng yíng ”， děng yú fó xué suǒ shuō de “ yòu jué yòu guān ”、 “ yòu xún yòu sì ” shì tóng yī nèi hán。 “ jiāng ” shì “ tíng xīn yī chù ”。 “ yíng ” shì cóng qǐ niàn chù guān zhào。 　　“ wú nèi wài ” yī jù， yě shì jí qǔ《 léng yán jīng》 de xīn bù zài shēn de nèi wài zhōng jiān， yǐ jí lóng shù pú sà suǒ zuò《 dà zhì dù lùn》 de “ bù yǐ shēn， bù yǐ xīn， bù yǐ yì bù yǐ， shì wèi yàn zuò ” ér lái de。 zhè zhēn kě shuō tā shì shàn yú dú shū qiú xué， zì zì jù jù， dōunéng huì zhī yú xīn de shí xué liǎo。 　　 chéng míng dào《 dìng xìng shū》 suǒ shuō “ xiū dìng ” zhī xué de zhōng xīn yào diǎn， jiù shì shàng miàn suǒ jiǎng qǐ chū “ pò tí ” de sì jù huà。 shí jì shàng， dōushì fó dào liǎng jiā de jiā dāng， dàn tā què yī jiè bù hái， gài bù rèn zhàng。 yǐ xià de wén zhāng， dōushì duì yú zhè sì jù de gēn běn 'ér fā huī， dàn qí nèi róng， dà bù fēn dōushì cóng《 léng yán jīng》 de shuō “ xīn ”， chán zōng de tán “ xìng ” ér lái。 kě shì chú liǎo shǒu xiān tí chū zhè sì jù tè bié gāo míng de jǐng jù yǐ wài， gēn zhe 'ér lái de jié yǔ， què yòu hán hùn bù qīng， bìng wèi shuō míng suǒ wèi nèi hé wài de jiè bié， shì zhǐ shēn hé xīn huò xīn hé wù。 rú shuō： “ jì yǐ nèi wài wéi 'èr běn， zé yòu wū kě jù yǔ dìng zāi？ ” 　　 fó shuō《 léng yán jīng》 shì zhǐ “ xīn wù yī yuán ” de “ xīn ”， rú jīng shuō： “ xū kōng shēng rǔ xīn nèi， yóu rú piàn yún diǎn tài qīng lǐ。 ”“ bù zhī sè shēn， wài jì shān hé xū kōng dà dì， xián shì miào míng zhēn xīn zhōng wù。 ”“ xiǎng chéng chéng guó tǔ， zhī jué nǎi zhòng shēng。 ” zhì yú yì shí de sī xiǎng、 gǎn jué、 zhī jué， tǒng shì wù lǐ shì jiè xíng chéng yǐ hòu de zuò yòng， bìng fēi zhēn shí de cún zài。 dàn fán fū zhī rén， wàng zì fēn bié shēn xīn、 xīn wù， rèn wéi yòu nèi wài de jiè bié， yīn cǐ 'ér gè néng zhèng rù “ léng yán dà dìng ” de rú lái jìng jiè liǎo。 　　 rú guǒ《 dìng xìng shū》 yě yòu rú《 léng yán jīng》 yī yàng de jiāo dài míng bái， nà me， tā suǒ shuō de “ dìng xìng ” zhī dìng， běn wú yī dìng diǎn zhī dìng kě yán， bù bì zài jiǎ jiè “ xiū chí ” de fāng biàn， cuò rèn chán guān de “ dìng jìng ” huò “ qīng jìng wú wéi ” de “ jìng tài ” wéi běn lái zì xìng。 nà tā jiù què shí duì yú《 yì jīng · xì chuán》 suǒ shuō “ gù shén wú fāng 'ér yì wú tǐ ”、 “ yì wú sī yě， wú wéi yě。 jì rán bù dòng， gǎn 'ér suì tōng tiān xià zhī gù ”， yǐ jí《 shī jīng · dà yǎ · wén wáng zhī shí》 suǒ wèi “ shàng tiān zhī zài， wú shēng wúxiù ” děng de 'ào yì， jiù zhēn de yòu qí jiàn dì liǎo！ 　　 hěn kě xī， tā zài xià wén de fā huī《 dìng xìng shū》 de dào lǐ， què yòu jíqiè yú yòu xīn yòng shì， zuò 'ér lùn dào， yòng lái hé “ míng dé ” wài yòng de “ zhì guó píng tiān xià ” zhī dào hé pāi， fǎn 'ér yòu mí lí cháng huǎng， yán bù guī zōng， qià rú chán shī men de shuō fǎ， “ shàn zǐ bō tiào， zhuàng zhe sān shí sān tiān dì shì bí kǒng， dōng hǎi lǐ yú dǎ yī bàng， yǔ sì qīng pén ”， shǐ zhōng méi yòu shuō míng “ dìng 'ér hòu néng jìng， jìng 'ér hòu néng 'ān， ān 'ér hòu néng lǜ， lǜ 'ér hòu néng dé ”， yòu guān dìng huì zhī jiān de miào yòng， shèn wéi kě xī。 　　《 dìng xìng shū》 de zuì hòu jié lùn， bǎ “ xìng ” hé “ qíng ” de zuò yòng， yǐn yuē zuò wéi nèi wài de guān jiàn， tí chū “ zhì nù ” de xiū yǎng zuì wéi zhòng yào。 zǒng suàn liú chuán liǎo sì wǔ bǎi nián yǐ hòu， dé dào yī gè hǎoxuéshēng， nà jiù shì qīng chū de kāng xī， tā cóng chéng míng dào de《 dìng xìng shū》 zhōng xué dào liǎo wéi yī de yào jué， jiù shì “ zhì nù ”。 tā qīn zì shū xiě “ zhì nù ” èr zì wéi zuò yòu míng， yīn cǐ 'ér shǐ tā niánshào chéng gōng， zuò liǎo liù shí nián de huáng dì。 　　 zǒng zhī， chéng míng dào de《 dìng xìng shū》， suī rán duì yú dìng xué， yǔ yān bù xiáng， dàn bǐ qǐ tā de zài chuán dì zǐ zhū xī de xué yǎng， jiù dà yòu gāo míng zhī chù。 xī wàng nǐ men nián qīng rén “ hòu shēng kě wèi， ān zhī lái zhě zhī bù rú jīn ”， dāng shàn yú tàn tǎo， qǔ qí jīng huá， shè qí zāo pò， bì dìng yòu lì yú xīn xìng xiū yǎng， dà yòu yòng chù， zhào cǐ xué yǐ zhì yòng， “ suī bù zhōng， yì bù yuǎn yǐ ”！ bù kě yīn shā fèi shí， suí biàn qīng tīng wǒ de huà， shì gǔ rén de chéng jiù， dōubù zhí dé yī gù， nà jiù bù duì liǎo。 　　 fù chéng míng dào《 dìng xìng shū》 　　 suǒ wèi dìng zhě， dòng yì dìng， jìng yì dìng； wú jiāng yíng， wú nèi wài。 　　 gǒu yǐ wài wù wéi wài。 qiān jǐ 'ér cóng zhī， shì yǐ jǐ xìng wéi yòu nèi wài yě。 qiě yǐ jǐ xìng wéi suí wù yú wài。 zé dāng qí zài wài shí， hé zhě wéi zài nèi？ shì yòu yì yú jué wài yòu， ér bù zhī xìng zhī wú nèi wài yě。 　　 jì yǐ nèi wài wéi 'èr běn， zé yòu wū kě jù yǔ dìng zāi？ 　　 fū tiān dì zhī cháng， yǐ qí xīn pǔ wàn wù 'ér wú xīn， shèng rén zhī cháng， yǐ qí qíng shùn wàn wù 'ér wú qíng， gù jūn zǐ zhī xué， mò ruò kuò rán 'ér dà gōng， wù lái 'ér shùn yìng，《 yì》 yuē： “ zhēn jí huǐ wáng， chōng chōng wǎng lái， péng cóng 'ěr sī。 ” gǒu guī guī yú wài yòu zhī chú， jiāng jiàn miè yú dōng 'ér shēng yú xī yě。 fēi wéi rì zhī bù zú， gù qí duān wú qióng， bù kě dé 'ér chú yě。 　　 rén zhī qíng gè yòu suǒ bì， gù bù néng shì dào， dà shuài huàn zài yú zì sī 'ér yòng zhì， zì sī zé bù néng yǐ yòu wéi wéi yìng jì， yòng zhì zé bù néng yǐ míng jué wéi zì rán。 jīn yǐ 'è wài wù zhī xīn， ér qiú zhào wú wù zhī dì， shì fǎn jiàn 'ér suǒ zhào yě。《 yì》 yuē： “ gèn qí bèi， bù huò qí shēn。 xíng qí tíng， bù jiàn qí rén。 ” mèng shì yì yuē： “ suǒ 'è yú zhì zhě， wéi qí záo yě。 ” yǔ qí fēi wài 'ér shì nèi， bù ruò nèi wài zhī liǎng wàng yě。 　　 liǎng wàng zé chéng rán wú shì yǐ。 wú shì zé dìng， dìng zé míng， míng zé shàng hé yìng wù zhī wéi lěi zāi？ 　　 shèng rén zhī xǐ， yǐ wù zhī dāng xǐ， shèng rén zhī nù， yǐ wù zhī dāng nù， shì shèng rén zhī xǐ nù bù xì yú xīn， ér xì yú wù yě。 shì zé shèng rén qǐ bù yìng yú wù zāi？ wū dé yǐ cóng wài zhě wéi fēi， ér gèng qiú zài nèi zhě wèishì yě。 jīn yǐ zì sī yòng zhì zhī xǐ nù， ér shì shèng rén xǐ nù zhī zhèng wéi hé rú zāi？ 　　 fū rén zhī qíng， yì fā 'ér nán zhì zhě， wéi nù wèishèn。 dì néng yú nù shí， jù wàng qí nù， ér guān lǐ zhī shì fēi， yì kě jiàn wài yòu zhī bù zú 'è， ér yú dào yì sī guò bàn yǐ。 　　 wǔ sān、 “ sì shū ”、 “ wǔ jīng ” hé zhōng guó wén huà 　　 dà jiādōu zhī dào xī yáng 'ōu měi de wén huà hé jīng shén wén míng， tā de zhù yào zhōng xīn， cóng gǔ zhì jīn， zhí dào xiàn zài wéi zhǐ， réng rán hái shì yǐ jī dū jiào de《 shèng jīng》（《 jiù yuē》 hé《 xīn yuē》） wéi zhù liú。 tóng yàng de， yě yòu rén rèn wéi zhōng guó wén huà hé jīng shén wén míng de zhù liú， zhí dào 'èr shí shì jì wéi zhǐ， sì hū hái réng rán yǐ rú jiā “ sì shū ”、 “ wǔ jīng ” wéi zhōng xīn。 shì shí shàng， dōng xī wén huà， dū zhèng chù yú zhuǎn xíng biàn tài de zhuàng kuàng zhōng， xī fāng xìn fèng zōng jiào de wén huà zhèng zài tuì huà。 dōng fāng wén míng， yóu qí yǐ zhōng guó de wén huà lái shuō， yě suí shí dài de jù lún zài zhuǎn biàn zhōng， zhī lí pò suì。 zhù zhāng zhòng “ rén dào lún lǐ ” de rú jiā xué shuō， yě zhèng chù yú yóu hún、 guī hún de guà biàn zhī zhōng。 xiàn zài měi guó， yòu rén zhèng zài duàn yán wèi lái de shì jiè shì “ wén huà zhàn zhēng ” de shí dài， yóu qí zhǐ míng zhōng guó de rú jiā wén huà， shì yǔ xī fāng wén huà duì kàng de dà dí。 kàn lái wèi miǎn kě xiào， dàn yě shēn wéi kě lǜ。 tiān xià shì wǎng zhù wù yú fū qiǎn cū bào de jiàn jiě， yīn cǐ， wǒ men zì jǐ， yě yìng dāng “ fǎn qiú qǐng jǐ ”， xū yào “ wēn gù 'ér zhī xīn ” liǎo！ 　　 rú guǒ shuō， “ wǔ jīng ” shì zhōng guó shàng gǔ wén huà chuán tǒng de zǒng huì， zhè shì bǐ jiào zhǔn què de dá 'àn。 “ sì shū ” ní？ tā cóng běi sòng shí dài kāi shǐ， dào nán sòng shí qī， cái jiàn jiàn shèng xíng， qǔ dài “ wǔ jīng ” wén huà de dì wèi。 tā shì zhuān shǔ yú kǒng mèng zhī jiào de xué shù sī xiǎng， ér qiě bèi sòng rú lǐ xué jiā zhū xī suǒ zuò de “ zhāng jù ” zhù jiě suǒ lǒng duàn de rú xué， bìng bù zú yǐ gài kuò zhōng guó wén huà de dà quán。 　　 wǔ jīng， jiù shì《 zhōu yì》、《 shàng shū》、《 lǐ jì》、《 shī jīng》， yǐ jí kǒng zǐ suǒ zuò de《 chūn qiū》。 ér yǎn yì chǎn shì《 chūn qiū》 nèi róng de， yòu《 zuǒzhuàn》、《 gōng yáng》、《 gǔ liáng》 děng “ sān chuán ”。《 chūn qiū》 yī shū shì kǒng zǐ zài chūn qiū hòu qī， jí gōng yuán qián sì bā nián jiān de jué bǐ zhī zuò。 　　 zhè gè shí qī， zài xī fāng de lì shǐ shàng， zhèng dāng luó mǎ gǎi xíng gòng hé zhèng zhì， kāi shǐ cái yòu xìn shǐ kě zhēng。 sī bā dá zǔ zhì bó luó bēn ní chè lián méng。 yìn dù nán tuó wáng cháo xīng qǐ， fó jiào tú dì yī cì dà jié jí fó jīng。 bō sī xiān hòu lián xù sān sì cì yuǎn zhēng xī là。 yǎ diǎn qǔ dài sī bā dá wéi xī là bà zhù。 xī fāng suǒ wèi shǐ xué zhī zǔ xī luó duō dé（ gōng yuán qián sì bā sì nián zhì qián sì 'èr sì nián） shān shēng。 sū gé lā dǐ（ gōng yuán qián sì qī nián zhì qián sān jiǔ jiǔ nián） chū shēng。 zhè gè shí qī， yě zhèng shì xī là wén huà zài xī fāng xīng shèng de shí qī。 　　 dà jiādōu zhī dào kǒng zǐ wǎn nián， jí yī shēng de jīng lì， “ shān shī shū、 dìng lǐyuè ” ér zì zhù《 chūn qiū》。 tā shì yǐ jí dù kè guān de jiǎo dù， bǎ zhōng guó shàng gǔ de lì shǐ wén huà， cái dìng cóng yòu wén shū zī liào xìn shǐ kě zhēng de táng yáo（ jiá chén nián） dēng wèi shí qī kāi shǐ， yě jiù shì gōng yuán qián 'èr sān wǔ qī nián。 tā bì kāi zhōng guó yuǎn gǔ shǐ de shí dài， jí cóng shén nóng dào huáng dì（ xuān yuán） zhī jiān de shǐ jì（ jí gōng yuán qián sān nián yǐ qián， yǔ 'āi jí jīn zì tǎ wáng cháo， yǐ jí bā bǐ lún jiàn guó tóng qī， zhè shì dōng xī fāng kāi shǐ rén wén wén huà fā zhǎn de chū qī）。 tā yǐ “ duō wén jué yí ” de tài dù， “ cún 'ér bù lùn ”。 yīn cǐ， hòu lái sī mǎ qiān zhù《 shǐ jì》， bù hǎo míng shuō yào bǔ kǒng zǐ “ shān shū ” de bù zú， biàn zài《 dì wáng běn jì》 shàng， shǒu xiān tí chū — piān《 wǔ dì běn jì》， lì shù táng yáo wéi huáng dì zhī hòu， zhuī sù shàng tuī zhōng guó wén huà de nián dài。 dào liǎo nán sòng xiào zōng shí dài， xué zhě luó mì yòu lìng zhù《 lù shǐ》 yī shū， cǎi yòng dào jiā děng yí shū de shuō fǎ， zài shàng sù gāo tuī jiù shǐ suǒ chēng “ sān huáng wǔ dì ” yǐ shàng de wǎng shì， wén zhāng huá lì 'ér yì fù yú kǎo zhèng， yán zhī chéng lǐ， shū míng《 lù shǐ》， yì sī shì shuō zhè shì zhōng guó lì shǐ wén huà de “ dà shǐ ” zhī yì。 cóng tā de zhù zuò zōng zhǐ kàn lái， yě shì shēn xī kǒng zǐ “ shān shū ” duàn zì táng yáo， hū lüè yuǎn gǔ shǐ de chuán tǒng。 děng yú xiàn dài yòu rén jiāng zhōng guó de lì shǐ nián dài， yóu huáng dì jì yuán kāi shǐ， dào jīn nián（ gōng yuán yī jiǔ jiǔ qī） wéi zhǐ， gòng jì yòu sì qiān qī bǎi sān shí yī nián de yì yì xiāng sì。 bù guò， wǒ men zhǐ shì shùn biàn yī tí， bù shì yào jiǎng zhōng guó yuǎn gǔ hé shàng gǔ wén huà shǐ de zhuān tí， dào cǐ wéi zhǐ jiù kě yǐ liǎo。 　　 zǒng zhī， kǒng zǐ de shān dìng “ liù jīng ”， shì bǎ táng yáo、 yú shùn yǐ lái， zhí dào zhōu cháo kāi guó yǐ hòu de wén huà wén míng， yóu qí shì yóu zhōu gōng jī dàn suǒ zhěng lǐ guò de zhōng guó shàng gǔ wén huà， huì wéi zǒng lèi fù yú hòu lái de rén men， zuò wéi xiān mín yí liú gěi hòu dài “ chéng xiān qǐ hòu ” de wú jià zī chǎn。 dāng shí duì xué zhě chēng wéi “ rú shì ” huò “ rú shēng ”， bìng fēi rú hàn dài yǐ hòu de rú jiā， shì zhuān zhǐ zhì kǒng mèng zhī xué cái chēng “ rú zhě ” de。 　　 dào liǎo qín shǐ huáng miè diào liù guó zhū hóu yǐ hòu， gǎi biàn liǎo zhōu cháo fēn fēng zhū hóu jiàn guó de zhèng tǐ， tǒng yī zhōng guó， huàfēn jùn xiàn， kāi shǐ chuàng zhì xué zhě de zhuān zhí guān chēng jiào “ bó shì ”， dàn bìng bù xiàn yú zhuān xué “ shī、 shū、 yì、 lǐ、 lè、 chūn qiū ” děng “ liù jīng ” de fàn wéi cái jiào “ bó shì ”。 qín shǐ huáng hé lǐ sī zài gōng yuán qián 'èr yī sān、 èr yī 'èr（ wù zǐ、 jǐ chǒu） nián zhī jiān de fén shū kēng rú， yě bìng méi yòu míng lìng kēng diào liǎo “ bó shì ”。 suǒ kēng de dà dū shì “ chù shì héng yì ” de fēi “ bó shì yuán ” de rú shēng。 　　 wǔ jīng bó shì de kāi shǐ 　　 hòu lái dào liǎo xī hàn chū qī hàn wǔ dì liú chè（ jiàn yuán yǐ sì de shí dài， gōng yuán qián yī sān liù nián）， shè zhì “ wǔ jīng bó shì ”， cái shì yǐ zhuān zhì rú xué wéi zhù de kāi shǐ。 nà shí， jù lí qín shǐ huáng fén shū kēng rú de shí qī， yǐ guò liǎo yī bǎi sān shí duō nián de shí jiān liǎo。 dāng rán， zài zhè yī bǎi duō nián yǐ qián， yóu hàn wén dì liú héng、 hàn jǐng dì liú qǐ， zài zhèng zhì zuò wéi shàng de zhù yào wén huà sī xiǎng， shì yǐ dào jiā “ huáng（ dì） lǎo（ zǐ） ” zhī xué wéi zhù dǎo， dàn yě bìng fēi wán quán bù zhòng shì rú、 fǎ děng gè jiā de xué shuō。 wén jǐng shí dài， rèn wéi zì qín hàn yǐ qián， yǐ jí chǔ hàn zhēng zhàn de cháng qī zhàn luàn， shè huì rén mín， cán pò tòng kǔ bù kān， rén men suǒ xū yào de， biàn shì “ xiū yǎng shēng xī ”， shǐ quán mín dé dào “ ān jū lè yè ”， chóngxīn jiàn lì shè huì rén mín de zhì xù， suǒ yǐ xǐngshì jié yuē wéi zhù yào。 　　 kě shì chuán dào hàn wǔ dì de shí dài， què shì zhòng shì yǐ dǒng zhòng shū wéi zhù de rú jiā xué shuō。 shí jì shàng dǒng zhòng shū de rú xué， yǐ càn zá yòng yīn yáng jiā de sī xiǎng yǐ zhì《 chūn qiū》， cóng cǐ biàn xíng chéng liǎo liǎng hàn yǐ hòu chèn wěi fú（ yù yán） zhī xué de fēng qì， yǐng xiǎng zhōng guó wén huà de mí máng sè cǎi hěn dà， zhí dào xiàn zài bù shuāi。 rú guǒ shuō chún cuì yǐ “ wǔ jīng ” děng wéi zhù de hàn rú de hàn xué， shí zài shì yóu hàn yuán dì liú shì shí dài（ gōng yuán qián sì bā nián） kāi shǐ， cái tè bié zhòng shì rú jiā。 yīn cǐ， shǐ hàn dài de rú zhě， zhù zhòng duì jīng xué de xùn gǔ kǎo dìng de xué wèn， yán xù dào dōng hàn zhī jiān， yuē liǎng bǎi duō nián zhī jiǔ。 gǔ rén jī wèi “ qīng chūn zuò fù， hào shǒu qióng jīng ” de dú shū rén， dū bì shēng mái shǒu zài “ jīng yì ” hé wén zì xué de gù zhǐ duī zhōng。 　　 zài zhè gè shí qī de biàn dòng， zài shǐ xué shàng jiào zuò “ qián hàn ” hé “ hòu hàn ”， yě yòu guàn chēng wéi “ xī hàn ” yǔ “ dōng hàn ” de， tā de jiè bié， jiù shì cóng wáng mǎng cuàn wèi， gǎi cháo huàn dài， zì chēng wéi “ xīn cháo ” de jiē duàn， zhèng dāng gōng yuán jì yuán kāi shǐ de dì bā nián dǐ， yě jiù shì yé sū chū shēng shí 'èr nián jiān de dà shì。 dàn shǐ hàn shì chóngguāng， chēng wéi “ dōng hàn zhī zhù ” de guāng wǔ dì liú xiù， tā yě shì cóng xiǎo xí dú《 shī jīng》 chū shēn de nóng mín xué zhě。 yīn wéi tā de yǐng xiǎng， shǐ dōng hàn yǐ hòu de wén zhāng hé xué shù fēng qì， yǔ xī hàn bǐ jiào， biàn gè yòu bù tóng de fēng gé。 gǔ rén píng lùn shuō： “ xī hàn zhòng gōng míng， xī shì qǔ chǒng， bù shàng qīng cāo。 dōng hàn zhòng míng jié， qǔ yì chéng rén， zhì sǐ bù gù。 ” 　　 xuán xué hé xuán tán de shí dài 　　 liǎng hàn de jīng xué， cháng qī kùn shǒu zài xùn gǔ kǎo zhèng de chén mèn fēng qì de fàn wéi， suǒ yǐ yī dào hàn mò wèi jìn shí qī， biàn yóu hé yàn、 wáng bì děng qīng nián hòu jìn xué zhě kāi shǐ， rèn wéi rú jiā de “ liù jīng ” dōushì zāo pò。 tā men zhǐ cóng shì qīng tán， zhù zhòng “ sān xuán ” zhī xué de tàn tǎo， wén huà hé zhèng zhì tóng bù jiě fàng sī xiǎng。 suǒ wèi “ sān xuán ” zhī xué， biàn shì cóng《 lǎo zǐ》、《 zhuāng zǐ》、《 zhōu yì》 zhè sān bù shū zhōng tàn tǎo rén shēng hé yǔ zhòu de zhé xué sī xiǎng。 yīn cǐ xíng chéng wèi jìn yǐ lái de wén rén zhèng fǔ zhōng de mén fá zǐ dì， hé yī bān dú shū de zhī shí fènzǐ， dū qīng xiàng yú xiāo yáo jiě tuō， bù jū xíng jì 'ér fēng liú xiāo sǎ de zuò fēng。 zhè děng yú shì shí bā shì jì yǐ lái， xī fāng suǒ shuō de “ zì yóu ” sī xiǎng hé “ làng màn ” de qíng tài， zài shàng liú shè huì de jiē céng zhōng， yóu qí sǎnmàn fàng dàn。 gēn zhe biàn shì dōng jìn nán dù yǐ hòu， lì shǐ de nián dài， zhuǎn rù liǎo nán běi cháo de jiē duàn， fó xué zhèng hǎo zài zhè gè shí qī， rú yún rú yǔ yī bān dì qīng zhù dōng lái， mí màn yú cháo yě shàng xià gè jiē céng shè huì。 zhè — gè lì shǐ lì chéng， jīng guò sì bǎi duō nián zhī jiǔ（ jí gōng yuán 'èr nián jiān kāi shǐ， dào liù 'èr nián zhī jiān）， shì zhōng guó wén huà sī xiǎng tàn jiū yǔ zhòu hé rén shēng de zhé xué huī huáng shí dài， dàn cóng zhèng zhì hé shè huì lì chǎng lái kàn， yě shì zuì shuāi bài duò luò de shí dài。 　　 táng dài wén yì huī huáng de fēng lǎng 　　 dào liǎo lǐ shì mín fù zǐ kāi guó， jiàn lì táng cháo de zhèng quán yǐ hòu， cái yòu zhuǎn biàn。 dàn zài zhè gè lì shǐ wén huà de shí qī zhōng， suǒ wèi zì hàn dài yǐ lái de rú jiā jīng xué， yǐ jīng “ cǐ diào bù dàn（ tán） jiǔ yǐ ”， hái méi yòu tè bié zhòng shì《 dà xué》、《 zhōng yōng》 děng “ sì shū ” de fēng qì。 kě shì bù yào wàng liǎo， “ wǔ jīng ” děng xué wèn， réng rán hái shì zhōng guó mín jiān hé zhèng fǔ rén shì jī běn de wén huà sī xiǎng， gè guò bìng bù xiàng hàn rú hé sòng rú nà yàng tè bié zhù zhòng 'ér yǐ。 táng tài zōng céng shòu mìng yuán zǐ jì jiǔ（ děng yú xiàn dài wéi yī guó lì de dà xué xiào cháng） kǒng yíng dá， zhuàn zhù《 wǔ jīng zhèng yì》， hòu shì chēng wéi “ wǔ jīng zhù shū ” de biàn shì cǐ shū。 　　 zài zhè jiē duàn zhōng， yòu guān xī fāng 'ōu zhōu wén huà de qíng xíng ní？ tā cóng dì wǔ shì jì luó mǎ dì guó wǎ jiě kāi shǐ， dào dì shí shì jì jiē duàn， xīn guó dié xiāng xīng qǐ， zhàn zhēng bù zhǐ， rén mín shēng huó kùn kǔ， wén huà dī luò， zhèng chù yú xī fāng lì shǐ xué jiā suǒ wèi de “ hēi 'àn shí qī ”。 suǒ yǐ dōng fāng táng rén de shēng wēi， zài nà gè shí hòu， jiù jiào wéi yòu shēng yòu sè， dǐng shèng yī shí liǎo。 　　 xiàn dài rén suǒ wèi de xī běi sī chóu zhī lù， hé nán hǎi guǎng dōng de sī chóu zhī lù， yǐ jí rì běn、 cháo xiān、 liú qiú děng dì， pài rén liè cháng 'ān liú xué de táng fēng， chuī biàn liǎo dōng xī liǎng bàn qiú， yóu qí zài zhōng táng shí dài， zhōng guó jīng jì、 mào yì zhòng zhèn de yáng zhōu， gèng shì bù kě yī shì， gǔ rén suǒ wèi “ yāo chán shí wàn guàn， qí hè shàng chǎng zhōu ”， biàn shì táng fēng de xuàn yào， bǐ qǐ 'èr shí shì jì mò qī de xiāng gǎng， gèng jiā fēn fāng yòu zhì。 　　 rèn hé yī dài de wén huà， dū lí bù kāi “ shí shì zào yīng xióng， yīng xióng zào shí shì ” de rén shì guān xì。 táng dài de wén huà， shǒu xiān bù néng bù guī gōng yú lǐ shì mín de xióng cái dà lüè， yǐ jí tā zài wén zhì、 wǔ gōng shàng de tiān cái chéng jiù。 dàn jué duì bù kě yòng《 dà xué》 de “ gé wù、 zhì zhī、 chéng yì、 zhèng xīn、 xiū shēn、 qí jiā、 zhì guó、 píng tiān xià ” de bā gè tiáo mù lái zuò shēn rù de yào qiú； tóng shí， yě bù kě zhǐ yǐ《 zhēnguàn zhèng yào》 yī shū 'ér yǐ piān gài quán， yǎn gài liǎo duì lì shǐ wěi rén de shì fēi píng jià。 rú cóng tā de shēn shì bèi jǐng， hé tā tiān shēng bǐng fù de zī zhì lái kàn， tā xiān tiān jù yòu quán mén zǐ dì de jiā shì xí xìng， tóng shí yòu jiān yòu lùlín háo xiá de zī zhì。 zài cóng lìng yī miàn shēn rù lái jiǎng， tā yòu qí huán gōng（ gōng zǐ xiǎo bái） de huài xí qì， tóng shí yě yòu cáo mèng dé（ cāo） de wén xué cái sī。 jì yòu hàn wǔ dì（ liú chè） xiāng sì de xióng cái， dàn yòu yòu hàn guāng wǔ（ liú xiù） lèi tóng de hún hòu。 yīn cǐ， ér shǐ chū táng kāi guó zài lì shǐ shàng de guāng huī， jīhū yòu chāo guò hàn dài de gōng jì。 yóu qí dāng tā hái zài zuò qín wáng de shàonián jiē duàn， zài tā mù fǔ zhōng de dé lì zhù shǒu “ zhì náng tuán ” zhōng， rú liú jìng、 yú shì nán、 dù rú huì、 fáng xuán líng děng cái jùn zhī shì， dōushì dāng shí yī dài de jié chū zhī xuǎn。 qǐ yì yǐ hòu， yòng de jiàngshuài rén cái， dà bù fēn dōushì zài luàn shì cóng lùlín zhōng mó liàn chū lái de yīng xióng hǎo hàn， ér qiě kāi shǐ hái duō bàn shì tā de dí duì rén wù， rú xú shì jì、 chéng yǎo jīn、 lǐ jìng， dāng rán hái bāo kuò liǎo wèi zhēng。 　　 lǐ shì mín， yīn wéi tā shēng lái jiē shòu liǎo suí cháo shǒu xiān tǒng yī liǎo 'èr bǎi nián lái nán běi cháo de zhèng zhì hé wén fēng de xūn táo， tā zài wén xué shàng de chéng jiù， yě dà yòu guò rén zhī chù。 lì rú wǒ men dà jiā suǒ zuì xīn shǎng de táng dài de shī hé wén zhāng， nǎi zhì zhōng guó de shū fǎ， suǒ yòu zhè xiē dōushì yīn wéi táng tài zōng（ lǐ shì mín） shì cǐ zhōng gāo shǒu， yīn cǐ 'ér zào chéng liǎo huàshídài de fēng qì。 tā de shī， zì cóng yú shì nán sǐ hòu， biàn hěn shǎo xiě zuò， tā shuō yǐ jīng méi yòu zhī jǐ liǎo。 tā de zì， jí lì xué xí wáng xī zhī de《 lán tíng jí xù》 lín sǐ hái yào jiāng tā dài jìn guān cái lǐ qù。 wǒ píng cháng zǒng xǐ huān duì rén shuō， yào xué táng rén shū fǎ， xiān yào dú kàn táng tài zōng suǒ xiě de《 jìn cí míng bìng xù》 rán hòu zài dú liǔ gōng quán、 ōu yáng xún、 yán zhēn qīng、 péi xiū děng de fǎtiè， biàn kě shāo néng yòu huì yú xīn liǎo。 xiàn zài wǒ men méi yòu duō yú de shí jiān lái tǎo lùn táng tài zōng yī shēng de shì fēi dé shī， xū jí zhuǎn zhí xià lüè shuō táng dài de wén huà sī xiǎng hé rú jiā de guān jiàn suǒ zài。 　　 rú fó dào chán yǔ táng dài wén huà 　　 táng cháo kāi guó zhī chū， hái zài lǐ yuān chēng bīng qǐ yì de shí hòu， shǒu xiān tí chū gǎi gé zì nán cháo wǔ dài yǐ lái de wén xué fēng qì， bù xǔ zài yòng huá lì cí zhāng lái xiě zhèng fǔ gōng wén。 rán hòu dào liǎo lǐ shì mín dēng jī yǐ hòu， zhēnguàn shí yī nián， guī dìng yǐ tóng zōng zǔ xiān lǐ lǎo jūn（ lǎo zǐ） wéi jiào zhù de dào jiào wèi liè xiān bān（ shàng cháo de lǐ yí cì xù）， fó jiào xù liè dì 'èr， dàn bìng méi yòu shénme rú jiào huò rú xué zài hòu de yì sī。 yīn wéi cháo tíng zhèng fǔ de quán tǐ chén gōng， dōushì cóng dú rú shū chū shēn de rú shēng。 suī rán hòu lái jiàn lì liǎo yǐ kǎo shì qǔ shì de kǎo shì zhì dù， dàn gēn běn méi yòu yào kǎo “ sì shū zhāng jù ” chū shēn， zuò bā gǔ wén zhāng de jìn shì。 dào zhēnguàn 'èr shí sān nián táng tài zōng sǐ hòu， yóu tài zǐ lǐ zhì jí wèi wéi táng gāo zōng， cái fù yǐ zhōu gōng wéi xiān shèng， kǒng zǐ wéi xiān shī， yòng yǐ zūn zhòng rú xué。 　　 táng chū zài zōng jiào xìn yǎng fāng miàn， yě fēi cháng zì yóu， bù dàn dà liàng xiū jiàn fó sì， ér qiě zhǔn xǔ zài cháng 'ān jiàn lì liǎo dà qín sì， yǐ jí jī dū jiào lìng yī pài de jǐng jiào。 hòu lái yòu yòu yóu bō sī chuán rù de yāo jiào（ bài huǒ jiào） hé mó ní jiào děng sì miào， yī qiēdōu ràng rén mín xìn yǎng zì yóu bù jiā gān shè。 táng tài zōng zhēnguàn sì nián， jí gōng yuán liù sān nián， yě zhèng dāng yī sī lán jiào chuàng shǐ rén mù hǎn mò dé zhēng fú liǎo mài jiā， chēng bà yú 'ā lā bó de tóng shí。 dào liǎo zhēnguàn shí jiǔ nián（ gōng yuán liù sì wǔ nián）， zhèng dāng xuán zàng fǎ shī yóu yìn dù qǔ jīng huí guó， biàn yào tā zài xīn jiàn de hóng fú sì kāi shǐ yì jīng， bìng pài zǎixiàng fáng xuán líng zhù guǎn qí shì。 xuán zàng fǎ shī bù dàn duì fó xué yòu yuān shēn jīng zhì de zào yì， ér qiě yòu jiān tōng rú dào děng shì sú xué wèn。 tā zài fān yì fó jīng de tóng shí， yě bǎ zhōng guó de《 lǎo zǐ》（ dào dé jīng） yì chéng fàn wén， fǎn kuì yìn dù， kě xī hòu shì shī chuán， zhè duì yú gǔ dài gōu tōng dōng xī wén huà de lì shǐ zuò yòng lái shuō， shí zài shì yī dà sǔn shī！ 　　 zhì yú táng tài zōng běn rén， yīn shòu zàng shī xué shí xiū yǎng de gǎn zhào， yī xiàng qīng xīn fó lǐ， tóng shí， yòu xī wàng xuán zàng fǎ shī hái sú， zuò tā de zǎi fǔ， dàn dōubèi zàng shī wǎn zhuǎn cí xiè， zhǐ hǎo qīn zì dòng bǐ。 wéi xuán zàng fǎ shī suǒ yì de fó jīng， zuò liǎo yī piān《 dà táng sānzàng shèng jiào xù》 de hóng wén， díquè shì táng wén zhōng de qiáo chǔ， guǒ rán bù tóng fán xiǎng。 yīn cǐ 'ér shǐ chū táng de zhōng guó fó jiào hé fó xué， shèng jí yī shí， cháo yě shàng xià， pǔ biàn liú xíng。 suǒ wèi zhōng guó fó jiào tè sè de “ shí zōng ”， biàn cóng chū táng kāi shǐ， shēng guāng pǔ yào， yuǎn jí dōng yà， rú rì běn、 cháo xiān děng gè dì。 yóu qí shì cóng nán cháo liáng wǔ dì shí dài jiù yóu yìn dù dōng lái de dá mó zǔ shī suǒ chuán fó fǎ xīn zōng de chán zōng， zhè shí jiàn jiàn pǔ jí liú chuán gè gè jiē céng shè huì， shèn zhì hái zhuǎn 'ér fǎn kuì liǎo yìn dù hòu qī fó jiào xīn xīng de mì mì zōng chéng， hé mì chéng de chí míng 〔 zhēn yán zhòu yǔ 〕、 màn tuó luó（ zǒng chí tán chǎng）、 yuàn xíng děng xiāng jié hé。 dào liǎo táng xuán zōng lǐ lóng jī kāi yuán sì nián（ gōng yuán qī yī liù nián）， yòu yòu yóu yìn dù dōng lái， zhuān chuán mì zōng de shàn wú wèi、 jīn gāng zhì、 bù kōng sānzàng děng rén， shì chēng “ kāi yuán sān dà shì ”， dà hóng mì zōng de xiū wéi fǎ mén。 zhōng guó fó jiào de “ shí zōng ” fó fǎ， yóu cǐ gèng jiā shèng xíng yú dōng fāng gè dì de guó tǔ。 lì rú jiàn zhēn fǎ shī shòu rì běn de yāo qǐng 'ér dōng dù hóng fǎ， rì běn de kōng hǎi fǎ shī rù táng qiú xué děng děng shì jì， dōushì táng dài wén huà hé zōng jiào shǐ， hé zhōng rì wén huà shǐ shàng yǐng xiǎng shēn yuǎn de dà shì。 　　 zǒng zhī， yóu táng cháo kāi guó yǐ hòu， jīng táng tài zōng、 gāo zōng fù zǐ， yǐ jí wǔ zé tiān zuò huáng dì de sān cháo qī bā shí nián zhī jiān， fó jiào hé dào jiào nǎi zhì chán zōng de zì yóu fā zhǎn， shǐ rú、 fó、 dào sān jiào huì chéng wéi zhōng guó wén huà de sān dà zhù liú xíng shì， biàn zài zhè gè shí qī zhōng què dìng liǎo dì wèi。 yóu qí chán zōng yǐ “ bù lì wén zì ”、 “ jí xīn jí fó ”、 “ xīn fó zhòng shēng， sān yuán chā bié ”、 “ fēi xīn fēi wù ” děng de jiào fǎ， pǔ jí yú cháo yě shàng xià， ér qiě zài xià céng mín jiān de sēng sú shè huì lǐ， gèng suǒ huān xǐ xìn shòu。 suǒ wèi “ nán zōng shàng xǔ tōng fāng biàn（ yóu chán zōng liù zǔ guǎng dōng huì néng dà shī kāi shǐ chēng nán zōng）， hé shì xīn zhōng gèng niàn jīng。 hǎo qù bǐ qiū（ hé shàng） yún shuǐ pàn， hé shān sōng zhú bù qīng qīng ”。 wǒ men zhǐ yào fān kāi chū táng yǐ hòu de míng rén shī wén jí lái kàn， suǒ yòu shī cí de míng zhù， jīhū shí zhī bā jiǔ， dū lí bù kāi hé chán yǔ dào xī xī xiāng guān de dà zuò， rú lǐ bái、 dù fǔ、 wáng wéi、 mèng hào rán、 bái jū yì、 dù mù、 liǔ zōng yuán、 liú yǔ xī děng děng， shí zài bù shèng méi jǔ。 　　 bǎi zhàng chán shī yǔ lǚ chún yáng de shēn yuǎn yǐng xiǎng 　　 zài táng xuán zōng（ míng huáng） lǐ lóng jī de zhōng qī， zhèng dāng fēng yáng yù huán wéi guì jì yǐ hòu（ yuē zài gōng yuán qī wǔ nián zhī jiān， zhōng guó suǒ fā míng de zào zhǐ fāng fǎ， shǐ kāi shǐ chuán rù 'ōu zhōu）， chán zōng de dà shī mǎ zǔ（ dào yī） chán shī， hé tā de dì zǐ bǎi zhàng（ huái hǎi） chán shī， biàn zài jiāng xī kāi chuàng zhōng guó fó jiào tè sè de “ cóng lín zhì dù ”， bù gù yuán shǐ fó jiào bù shì shēng chǎn de jiè lǜ， tí chàng yǐ jí tǐ xiū xíng、 jí tǐ gēng zuò、 shēng huó píng děng、 láo yì píng jūn de yuán zé， zhì dìng liǎo “ bǎi zhàng qīng guī ” yǐ tì dài yuán shǐ jiè lǜ 'ér shì hé shí dì xiāng yí de xìn shǒu。 ér qiě bǎi zhàng chán shī， nián guò jiǔ shí， hái yǐ shēn zuò zé， tiān tiān lǐng zhòng láo zuò， liú yòu “ yī rì bù zuò， yī rì bù shí ” de fēng fàn。 dāng shí bǎi zhàng、 mǎ zǔ shī tú de zuò fēng， bèi xìn shǒu yuán shǐ fó jiào jiè lǜ de sēng zhòng， mà wéi “ pò jiè bǐ qiū ”。 kě shì cóng cǐ yǐ hòu， chán mén cóng lín fēng guī biàn dà xíng qí dào， dà duō shù de fó jiào sēng zhòng sì yuàn， dū yǐ “ cóng lín ” xiāng biāo bǎng， ér 'é chēng wéi “ chán sì ” huò “ chán lín ” de， shèn wéi pǔ biàn， yīn cǐ shǐ fó jiào néng zài zhōng guó de tǔ dì shàng shēng gēn lì jiǎo， bìng qiě wéi hòu shì lì dài de shè huì fú lì cí shàn shì yè， yòu xíng wú xíng dì zuò liǎo xǔ duō gōng dé。 yīn wéi “ cóng lín sì yuàn ”， jiān shōu bìng xù liǎo “ guān、 guǎ、 gū、 dú， lǎo wú suǒ guī， yòu wú suǒ yǎng， pín wú suǒ yǐ ” de rén men。 kě yǐ shuō bǎi zhàng shī tú shì zhōng guó zōng jiào gé mìng de xiān qū。 wǒ zài sān sì shí nián yǐ qián， biàn yòu yī běn tǎo lùn zhōng guó tè shū shè huì “ cóng lín zhì dù ” de xiǎo shū， kě zuò cān kǎo。 zài zhè gè shí qī， ōu zhōu fāng miàn de xī fāng wén huà， yě zhèng shì jī dū jiào de quán wēi jìn dào diān fēng de shí qī。 　　 bù guò jiǎng dào fó jiào de zōng jiào gé mìng， zài zhè lǐ， shùn biàn tí chū wǎn táng yì zōng xián tōng de shí dài， yuē dāng gōng yuán bā liù nián zhī jiān， dào jiào chū liǎo yī wèi tè shū rén wù， tā biàn shì xiāng chuán zài hán dān lǚ dǐ zhōng， “ mèng xǐng huáng liáng ”， bù qiú gōng míng 'ér qù xiū dào de lǚ yán（ zì dòng bīn， “ yán ” yī zuò “ yán ”）， hào chēng “ lǚ chún yáng ” de dào tǔ。 tā shì róng huì rú、 fó、 dào sān jiào de shén xiān， yě kě yǐ shuō tā shì cóng dōng hàn wèi bó yáng、 jìn cháo gé hóng（ bào pǔ zǐ）、 liáng cháo táo hóng jǐng yǐ hòu dào jiào de zōng jiào gé mìng zhě。 cóng tā kāi shǐ， zài zhōng guó de mín jiān shè huì shàng， tí qǐ dào jiào， dà jiā dū huì zhī dào lǚ chún yáng。 dàn hěn shǎo yòu rén zhī dào wèi bó yáng、 gé hóng、 táo hóng jǐng děng rén liǎo。 　　《 yuán dào》 yǔ《 fù xìng shū》 de chū xiàn 　　 yóu yú chán yǔ dào zài chū táng、 zhōng táng liǎng sān bǎi nián zhī jiān de fēng tóu tài jiàn， tài guò xuān hè， suǒ yǐ dào liǎo táng xiàn zōng lǐ chún de shí dài， yě jiù shì tǔbō qiú hé， ōu zhōu fǎ guó de chá lǐ dà dì sǐ qù， yóu 'ér zǐ lù yì jí wèi de shí qī gōng yuán bā yī nián qián hòu， míng rú hán yù（ chāng lí） chàng dǎo gǔ wén yì de fù xīng， zhòng shì cóng shì wén xué gǎi gé， ér qiě bù gān zuò shì táng shì gōng tíng mí xìn fó jiào de zuò fēng， wèile《 jiàn yíng fó gǔ biǎo》 zhè yī dào biǎo zhāng， jiù bèi biǎn dào cháo zhōu qù zuò cì shǐ。 tā tóng shí gǎn kǎi dào fó liǎng jiā de wén huà tài guò liú xíng， tè bié tí chū zhōng guó chuán tǒng wén huà de zhèng tǒng， yīnggāi shì yǐ rú jiā wéi zhù， yīn cǐ fèn bǐ zuò liǎo yī piān《 yuán dào》 de dà wén zhāng， shuō míng zhēn zhèng dà dào de dào tǒng， shì yǐ “ yáo、 shùn、 yǔ、 tānɡ、 wén、 wǔ、 zhōu gōng、 kǒng zǐ、 mèng zǐ ” de yī xiàn chuán chéng． zhè cái shì zhēn zhèng de rén lún dà dào。 tā bìng qiě tè bié tí chū《 dà xué》 de “ míng míng dé ” dào “ xiān chéng qí yì ” de yī duàn， pī bó dào fó liǎng jiā de chū jiā xiū dào， shì duì fù mǔ guó jiā de bù zhōng bù xiào、 bù rén bù yì。 dàn tā zài yǐn yòng yuán wén zhōng， yě méi yòu zhǐ míng zhè shì Zēngzǐ suǒ zhù de《 dà xué》 shàng de huà， zhǐ shuō “ chuán yuē ” liǎng zì， yě bù shuō “ lǐ yún ”。 qí shí，《 dà xué》 shì zài《 lǐ jì》 zhōng de yī piān， ér hán yù què bù tí qǐ tā de lái yuán， zhǐ shuō shì rú jiā chuán tǒng de shuō fǎ， dàn yǐn lái zuò wéi zhèng míng de shuō cí 'ér yǐ。 　　 hán yù bèi biǎn dào cháo zhōu yǐ hòu， xīn yòu bù 'ān， yòu xiàng chán zōng de dà diān chán shī wèn dào， lüè yòu xīn dé， zhè zài chán mén zhōng de shí lù， lìng yòu zhuànjì。 bù guò， tā wèn bù wèn chán， bìng bù zhòng yào。 zhǐ kě xī tā de — piān《 yuán dào》 dà lùn， pī bó dào fó de jiàn jiě， bìng bù gāo míng， shí zài hái shì wài xíng。 rú guǒ shuō shì yī piān pī píng dào shì、 hé shàng men bù kě suí biàn chū jiā de wén zhāng， nà jiù lìng dāng bié lùn liǎo。 yóu rú tā xiě de《 jiàn yíng fó gǔ biǎo》， tóng yàng shì bù dà dé tǐ de wén zhāng， suǒ yǐ huì rě dé táng xiàn zōng fā liǎo pí qì。 dàn《 yuán dào》 yī wén， pī tóu jiù tí chū “ bó 'ài zhī wèi rén。 xíng 'ér yí zhī zhī wèi yì。 yóu shì 'ér zhī yān zhī wèi dào ”； rán hòu biàn shuō “ rén yǔ yì shì dìng míng， dào yǔ dé shì xū wèi ” děng děng， qì shì bù xiǎo。 yīn cǐ， hòu shì de rú zhě dà duō rèn kǒng zǐ suǒ shuō de “ rén ”， jiù shì “ bó 'ài zhī wèi rén ” liǎo！ shū bù zhī “ bó 'ài ” shì mò zǐ zhù zhāng de jīng yì。 “ xíng 'ér yí zhī zhī wèi yì ”， yě zhèng shì mò zǐ de xué shuō de jīng shén。 hán yù shì duì mò zǐ zhī xué jí yòu yán jiū de xué zhě， suǒ yǐ《 yuán dào》 yī wén de kāi tóu， biàn yǐn “ mò ” rù rú， zhì shǐ hòu shì de xué zhě men， què bèi tā de jiàn bǐ hóng wén qīng yì dì mán guò qù liǎo。 　　 duì bù qǐ， wǒ shì kāi mén méi zhē lán， tí dào hán yù hán wén gōng de《 yuán dào》， mùdì shì shuō míng sòng rú chàng shuō lǐ xué de gēn yuán， shì yóu《 yuán dào》 yī piān dà lùn suǒ qǐ fā。 tóng shí yòu yīn hán yù de mén rén lǐ 'áo， cóng yào shān chán shī wèn dào yǐ hòu， zuò liǎo yī piān《 fù xìng shū》 de gāo lùn， yīn cǐ 'ér shǐ sòng rú lǐ xué jiā men， píng jù《 dà xué》、《 zhōng yōng》 ér dà tán qí “ xīn xìng wēi yán ” de xìng lǐ。 suǒ yǐ wǒ biàn duì《 yuán dào》 yī wén， duō jiǎng liǎo jǐ jù， hǎo xiàng shì zài jiǎng guó wén de kè yī yàng， fǎn 'ér dān gē liǎo bù shàoshí jiān， dào cǐ zài yě bù gǎn zài qiān yǐn dào lǐ 'áo《 fù xìng shū》 de yuán wén， bù rán， jiù lí tí gèng yuǎn liǎo。 yīn cǐ， zhǐ shì lüè shuō lǐ 'áo suǒ tí chū “ fù xìng ” guān niàn de lái yóu 'ér yǐ。 　　 rú guǒ shuō wǒ wàng jiā píng yǔ， lǐ 'áo de《 fù xìng shū》 suǒ jiǎng de xìng mìng zhī shuō， bǐ qǐ tā lǎo shī hán yù《 yuán dào》 de lì lùn， jiù shēn kè dé tài duō liǎo。 nà me， lǐ 'áo de rú xué， yòu zěn me néng yòu “ chāo shī zhī jiàn ” de zào yì ní？ shì shí shàng， tā shì dé lì yú chán mén de qǐ wù。 suǒ yǐ biàn yǐn chán rù rú， guǒ rán jiù bù wèn fán xiǎng liǎo！ kě shì tā réng rán tóng yī bān de rú mén xué zhě yī yàng， bù gǎn wéi bèi shì lín de xiàn shí。 zhōng yú gù zuò tuō cí 'ér yǐ。 zhì yú tā de cān chán gù shì， zài wǒ guò qù suǒ jiǎng chán xué de shū shàng yǐ jīng tí guò， zài zhè lǐ bù bì zài lái huà lóng diǎn jīng bā！ dàn shùn biàn gào sù dà jiā， xiàn dài yǐ jīng shì shì de rú zōng chán xué de dà shī mǎ yī fú xiān shēng， tā yě shì wǒ wàng nián zhī jiāo， shī yǒu zhī jiān de lǎo qián bèi， tā suǒ qǔ gè rén zì yóu jiǎng xué “ fù xìng shū yuàn ” de míng chēng， biàn shì qǔ yòng《 fù xìng shū》 ér lái de yì yì。 　　 wǔ sì、 rú jiā jīng xué yǔ lǐ táng wǔ dài 　　 qián miàn yǐ jīng dà lüè jiǎng guò táng dài 'èr bǎi nián lái de wén huà， yóu gōng yuán liù yī bā zhì jiǔ nián zhī jiān rú、 fó、 dào、 chán de wén cǎi fēng liú， piāo yì xiāo sǎ de fēng gé。 dàn shì， hǎo xiàng dōushì xiàng zhēng liǎo kāi guó míng jūn táng tài zōng lǐ shì mín yī rén de wài zài de xíng xiàng yī yàng。 zhì yú lǐ táng sān bǎi nián lái dì wáng gōng tíng de nèi mù， fù zǐ xiōng dì fū fù zhī jiān， yǐ jí “ xiū shēn、 qí jiā、 zhì guó ” de “ wài wáng（ yòng） ” zhī dào， kě yǐ shuō， bìng bù jiàn dé bǐ qín、 hàn、 wèi、 jìn、 nán běi cháo yǐ lái， gèng yòu shénme tè bié gāo míng zhī chù。 　　 zǒng zhī， cóng lǐ shì mín qǐ yì zhī chū de dòng xīn yòng yì， yǐ jīng shēn shēn mái xià liǎo bù liáng de qián yīn。 tā zài shuō dòng qí fù lǐ yuān qǐ bīng de bù jú， shì shè jì yòng jiǔ guàn zuì liǎo lǐ yuān， shǐ tā zài hūn wèi zhī zhōng jiān wū liǎo suí chǎng dì zài jìn yáng de liǎng gè fēi zǐ， yīn cǐ pò shǐ tā de fù qīn， bù dé bù tīng cóng tā de zhù yì 'ér qǐ bīng。 suǒ yǐ jiù yóu wǔ zé tiān de duó quán zuò huáng dì kāi shǐ， shǐ lǐ táng yī dài hòu shì de zǐ sūn dì wáng men， shǐ zhōng dōuzài shòu nèi gōng fū fù nán nǚ zhī jiān de “ nǚ huò ” suǒ kùn rǎo， shèn zhì hái yào shòu nà xiē bù nán bù nǚ de “ huàn guān ”（ tàijiàn） suí biàn bǎi bù。 yīn cǐ， zào chéng wǎn táng shí qī jūn fá zhuān quán de fān zhèn zhī luàn， zhōng zhì guó wáng jiā pò， yǐ liǎo què qián yīn hòu guǒ de yī bǐ làn zhàng。 zhì yú lǐ shì mín zài dēng wèi zhī chū， shì xiōng shā dì、 bà zhàn xiōng sǎo děng xíng wéi， yí huò dào táng sù zōng lǐ hēng yǐ hòu sì dài zhī jiān de xiōng dì zōng shì de quán wèi zhī zhēng。 rú guǒ bù shì jiè hū chán dào zhī jiān de tóng zōng míng chén lǐ mì， bù bì xián yí de wò xuán qí jiān， kǒng pà zài zhōng wǎn táng de jiē duàn， zǎo jiù shī lù zhōng yuán， yí dǐng tā rén liǎo！ 　　 yīn cǐ， wǒ zài qián miàn shuō guò lǐ shì mín de nèi zài gè xìng， jù bèi liǎo qí huán gōng（ xiǎo bái） suǒ yòu de huài chù， zhǐ shì chū táng shí dài de zhēnguàn zhèng zhì， néng gòu tīng xìn wèi zhēng děng yì jiàn de zuò wéi， zuò fēng bǐ jiào kāi míng， shí zài dà yòu zhí dé hòu dài dāng jiā zhì guó zuò lǐng dǎo de lǎo bǎn men xiào fǎ zhī chù， wǒ men mín zú de gè xìng， shì zuì xǐ huān chóng bài gè rén yīng xióng rén wù， yóu qí shì bǐ jiào háo mài shuǎng lǎng de yīng xióng rén wù， zòng shǐ tā men yòu hěn duō de quē shī， yědōu néng qū yú kuān shù， zhǐ kàn tā de guāng míng yī miàn， piē kāi tā de yīn 'àn yī miàn bù tán。 zhōng guó de mín qíng rú cǐ， zhōng guó de lì shǐ xué jiā men， yě shì qíng yòu dú zhōng de duō， yīn cǐ zài lì shǐ shàng， lǐ shì mín jiù chéng wéi zhōng guó dì wáng zhōng de kuàng dài yī rén liǎo。 　　 zhì yú wǎn táng shí qī mò dài lǐ jiā zǐ sūn de huáng dì men， wài shòu fān zhèn（ jù dì yōng bīng de jūn fá） de yā lì， nèi shòu “ huàn sì ”（ tàijiàn） de zhuān quán méng bì， yǐ shì yóu lái yǐ jiǔ de shì shí。 zhè xiē lì dài zài zuì gāo lǐng dǎo rén huáng dì shēn biān de tàijiàn men， dōushì shēng zhí qì bèi yān gē， bù nán bù nǚ xīn lǐ biàn tài de jiā huǒ， yīn wéi shēng lǐ bù zhèng cháng de yǐng xiǎng， tóu nǎo sī wéi yòu shí gèng jiā piān zè hé xì mì。 wǒ men dú lì shǐ shàng de jìzǎi， zhǐ yào xì xiǎng zài táng wǔ zōng lǐ yán shí dài yī gè tàijiàn tóu zǐ chóu shì liáng de huà， shí zài shì gǔ jīn zhōng wài， bāo wéi méng bì shàng sī lǐng dǎo rén de xīn chuán kǒu jué。 jiǎng dào zhè lǐ， hǎo xiàng gǔ gěng zài hóu， bù dé bù yī tù wéi kuài。 wǒ shì xī wàng yī bān zuò lǎo bǎn hé nà xiē zuò “ cháng ” de、 “ yuán ” de suǒ yòu rén men， dū yìng míng bái qí zhōng de dào lǐ， cái néng “ hǎo zì wéi zhī ”， “ shàn zì wéi zhī ”。 　　 táng wǔ zōng yě suàn shì yī gè “ shǎo yòu cái， ér mò wén jūn zǐ zhī dà dào ” de huáng dì， tā zuò liǎo huáng dì yǐ hòu， xīn lǐ tǎo yàn huàn guān men bá hù zhuān quán de huài chù， xiǎng yào shè fǎ shū yuǎn chǔzhì。 chóu shì liáng zhèng shì dāng shí huàn guān de shǒu lǐng， tā hěn cōng míng， yǐ jīng kàn chū liǎo miáo tóu bù duì， jiù gǎn kuài shǒu xiān tí chū cí zhí， gào lǎo hái xiāng bùgànliǎo。 táng wǔ zōng yě jiù mǎ shàng zhào zhǔn。 yīn cǐ， zài gōng lǐ yī pī dà dà xiǎo xiǎo de tú zǐ tú sūn tàijiàn men， dōulái wèitā sòng xíng， bìng qiě qǐng shì tā zěn yàng zhuā quán “ pāi mǎ pì ” de jǐn náng miào jì。 chóu shì liáng biàn shuō； “ tiān zǐ bù kě lìng xián（ nǐ yào shè fǎ， shǐ zuò lǐng dǎo de huáng dì， yī tiān dào wǎn méi yòukòngxián yuē shí jiān）。 cháng yí yǐ shē mí yú qí 'ěr mù， shǐ rì xīn yuè shèng， wú xiá gèng jí tā shì。 rán hòu wú bèi kě yǐ dé zhì（ dāng rán bāo kuò xiàn dài rén wéi chī hē wán lè děng děng）。 shèn wù shǐ zhī dú shū， qīn jìn rú shēng。 bǐ jiàn qián dài xīng wáng， xīn zhī yōu jù， zé wú bèi shū chì yǐ。 ” tā chuán wán liǎo mì jué， nà xiē tú zǐ tú sūn de tàijiàn men， dū míng bái liǎo zhè zhǒng dào lǐ， suǒ yǐ lì shǐ shàng jìzǎi shuō： “ qí dǎng bài xiè 'ér qù。 ” nǐ kàn， zhè yòu duō me de shēn kè kě pà 'ā！ xiǎo xīn 'ā， xiǎo xīn！ 　　 xiàn dài hé jiāng wén， dāng rán bù huì zài yòu yān gē liǎo de tàijiàn， dàn shì jù yòu tàijiàn lèi xíng xīn lǐ biàn tài de xiǎo zhì xiǎo huì、 xiǎo zhōng xiǎo qín de xí qì， bìng fēi méi yòu。 chú fēi zhēn néng dú shū míng lǐ， dá dào《 dà xué》 “ míng míng dé ” de xué yǎng cái hǎo 'ā！ ér qiě shí dài bù tóng， guò qù yào bāo wéi shēng zài shēn gōng nèi yuàn， cháng zài fù rén nǚ zǐ “ huàn sì ” men shǒu zhōng de “ tài zǐ ”， shēng lái jiù shì yào zuò zhí yè huáng dì de rén， biàn yào shǐ tā máng yú wán lè， bù kě yòu tài duō xián xiá de shí jiān， dǒng dé dú shū míng lǐ。 xiàn zài mín zhù shí dài de lǎo bǎn men， jiù wán quán bù tóng， suǒ yǐ yào shǐ tā men máng yú yìng chóu huì kè， rì lǐ wàn jī， zài yě méi yòu jīng lì dé yǐ jìng sī shēn lǜ。 xià miàn de rén， jiù kě tuī、 tuō、 kàng、 chě， qī shàng mán xià， yáng fèng yīn wéi， gǎo tā zì jǐ hú zuò fēiwèi de zhù yì， rán hòu duō kāi yī xiē yǐ zì wǒ wéi zhōng xīn de huì yì， jiù qiáng jiā zài zhè shì mín yì mín zhù de xíng shì zhù yì shàng， shí zài shì yǔ gǔ rén yòu tóng yàng kě pà de wāi fēng， suǒ yǐ《 dà xué》 biàn shuō “ zì tiān zǐ yǐ zhì yú shù rén， yī shì jiē yǐ xiū shēn wéi běn ” shì zuì wéi zhòng yào de liǎo。 　　 wǔ dài shì dì 'èr cì nán běi cháo de kāi shǐ 　　 xiàn zài wǒ men zài kàn táng mò wǔ dài liù qī shí nián jiān luàn shì wén huà de zhuǎn biàn， zhè yī jiē duàn zhèng dāng rú jiā wén huà hé “ sì shū ”、 “ wǔ jīng ” wén huà lián mián xù jué de shí qī。 rán hòu biàn kě zài jìn rù sòng dài， tǎo lùn “ rú lín ” dào xué lǐ xué jiā men de tiān xià。 　　 gǔ rén yòu yán： “ wù bì zì fǔ， ér hòu chóng shēng。 rén bì zì wǔ， ér hòu rén wǔ zhī ”。 yán jiū lì shǐ． měi yīzhāo、 měi yī dài de mò qī， yǐn fā zhèng quán dì shì biàn gé de qíng kuàng， dà tǐ guī nà lái shuō， zhǐ yòng “ mín bù liáo shēng ” sì gè zǐ， biàn kě dài biǎo liǎo yī qiē shuāi bài de huò yīn。 qí shí， suǒ wèi “ mín bù liáo shēng ” de nèi zài yīn sù， yǐ jí shí dài shè huì yǎn biàn de wài jiè qū shì， tā de qián yīn hòu guǒ， tài guò fù zá， bāo kuò yòu zhèng zhì、 jīng jì、 cái zhèng， yóu qí shì fù shuì hé jī céng shè huì lì zhì（ gànbù） de bài huài děng děng， yīn cǐ 'ér zào chéng lì shǐ xiǎo shuō shàng de yī jù míng yán， jiù shì “ guān bī mín fǎn ” de jiēguǒ liǎo。 rén xìng shì “ zhòng gǒu 'ān 'ér 'è dòng luàn ”， dà zhì guó jiā shè huì， xiǎo dào gè rén jiā tíng， rén rén suǒ zuì bǎo guì de， jiù shì xìng mìng。 rú guǒ kě yǐ “ shùn shí 'ān mìng ”， rén men shì jué duì bù kěn qǐ 'ér gé mìng de。 “ gé mìng ” yī cí， shì lái zì《 yì jīng》 de dǐng guà de xiàng cí yǐ jí 'ài cí， suǒ wèi： “ xiàng yuē： mù shàng yòu huǒ， dǐng。 jūn zǐ yǐ zhèng wèi níng mìng。 ”“ dǐng 'ěr gé， shī qí yì yě。 ” shè huì rén mín， pèng dào liǎo “ mù shàng yòu huǒ ”， huǒ shàng jiā yóu de kǔ nán shí dài， jiù bù dé bù qǐ 'ér pīn mìng liǎo。 wǒ men xiàn zài bù shì jiǎng lì shǐ、 zhèng zhì zhé xué de kè， zhǐ shì lüè yī shè jí yòu guān de wèn tí， tí qǐ zhù yì 'ér yǐ。 　　 lǐ táng de shí dài， dào liǎo táng xī zōng lǐ xuān， gōng yuán bā bā nián zhī jiān， yǐ jīng jìn rù “ mín bù liáo shēng ” de shí dài， yīn cǐ 'ér yòu wáng xiān zhī、 huáng cháo děng de qǐ yì zào fǎn。 huáng cháo céng jīng gōng jìn cháng 'ān， zì chēng “ qí dì ”。 kě shì yī gè jīng lì liǎng bǎi duō nián huáng shì jí tuán de zhèng quán， dào dǐ hái shì jù yòu “ bǎi zú zhī chóng， sǐ 'ér bù jiāng ” de wán gù lì liàng， zài tā wài wéi “ yōng bīng zì wèi ” de fān zhèn bà quán， yě jué bù huì ràng xiàn chéng jì dé de lì yì， suí biàn gǒng shǒu ràng rén de。 suǒ yǐ huáng cháo de shī bài， yě shì shì suǒ bì zhì， lǐ suǒ gù rán de jiēguǒ。 bù guò， yóu cǐ 'ér shǐ lǐ táng wáng quán tǒng zhì de jié shù， zài lì shǐ shàng， zhǎn kāi “ wǔ dài ” de yī mù， zhè shì yóu táng cháo huáng dì de bù xià men zhǎn kāi xù mù de。 dào liǎo gōng yuán bā jiǔ nián， zhèng dāng mò dài táng zhāo zōng lǐ yè de shí dài， zài wǔ liù shí nián zhī jiān， quán guó dì fāng fān zhèn（ jūn fá） jù dì chēng wáng de qiáng bà shì lì， jiù yòu shí sān chǔzhī duō。 kě shì zài lì shǐ shàng xí guàn xìng dì chēng hū zhè gè jiē duàn de zhōng guó shǐ， jiào zuò “ wǔ dài ”。 shì shí shàng， zhè dū shì gǔ dài dú shū rén， zì hào wéi shèng rén kǒng fū zǐ chuán rén de sī xiǎng， xué xí fū zǐ zhù《 chūn qiū》 zūn wáng de jīng shén， bǎ “ wǔ dài ” wǔ liù shí nián jiān， néng gòu zài zhōng yuán（ cháng 'ān luò yáng yī dài） qiǎng dé lǐ táng fù miè zhī hòu de wáng wèi de， cái rèn wéi shì “ jì tǒng ” de wáng cháo， yīn cǐ piē kāi dāng shí quán guó gè dì de chēng wáng chēng dì dedōu bù rù gé， zhǐ yǐ zài hé luò chēng dì de wéi jì tǒng， suǒ yǐ jiù jiào tā wéi “ wǔ dài ” liǎo。 jí shǐ rú 'ōu yáng xiū、 zhū xī tā men， hào chēng zì jǐ wéi gōng zhèng yán míng de dà wén háo、 dà shǐ bǐ zhě， yě réng rán nán yǐ qù diào zhè zhǒng máng diǎn。 ōu yáng xiū de《 xīn wǔ dài shǐ》 hé zhū xī de《 zǐ yáng gāng mù》， hé cháng bù shì rú cǐ ní？ 　　 sú huà shuō dé hǎo， “ xí guàn chéng zì rán ”， nà me， wǒ men jiù zhào zhè gè zì rán de xí guàn， dà yuē jiè shào yī xià “ wǔ dài ” wáng cháo nà xiē chēng dì chēng wáng de luàn shì yīng xióng bā！ 　　 kāi shǐ dì yī dài de “ hòu liáng ” tài zǔ zhū wēn， zài táng xī zōng de shí dài， cì míng wéi “ zhū quán zhōng ”， tā de běn míng jiào “ zhū sān ”。 tā shì gēn huáng cháo qǐ bīng zào fǎn de rén。 huáng cháo bīng bài， tā jiù jiàn fēng zhuǎn duǒ， tóu jiàng táng cháo， yòu gǎi míng zì jiào “ zhū huàng ”（ zì kuāng shèng）， jiēguǒ móu shā táng zhāo zōng， fèi liǎo táng 'āi dì lǐ zhù， zì chēng “ liáng dì ”。 zài wèi liù nián， bèi 'ér liǎo yǒu guī suǒ shì。 nán yī gè 'ér zǐ yǒu zhēn jí wèi shí nián， shǐ chēng hòu liáng mò dì。 　　 jiē zhe， biàn shì hòu táng lǐ cún xù， shā tuó jùn（ xīn jiāng jìng nèi） rén， shǐ chēng wéi hú rén。 shí jì shàng， tā de zǔ xiān zǎo yǐ shì guī huà hàn zú de xī běi biān qū mín zú。 tā xí qí fù lǐ kè yòng de “ jìn wáng ” jué wèi， hào zhào wéi lǐ táng fù chóu， miè liǎo zhū liáng 'ér zì chēng huáng dì， jiào zuò “ hòu táng zhuāng zōng ”。 kāi shǐ hěn yīng xióng， zuò liǎo sān nián huáng dì， yòu sǐ zài líng rén（ xì zǐ） shǒu lǐ liǎo shì。 qīng chū de míng shī rén yán suì chéng， yòu yī shǒu yǒng lǐ kè yòng de míng shī， hěn shǎo yòu rén yòu cǐ shǒu bǐ： 　　 yīng xióng lì mǎ qǐ shā tuó， nài cǐ zhū liáng bá hù hé！ 　　 zhǐ shǒu nán fú táng shè jì， lián chéng wǔ yōng jìn shān hé。 　　 fēng yún zhàng xià qí 'ér（ zhǐ lǐ cún xù） zài， gǔ jiǎo dēng qián lǎo lèi duō。 　　 xiāo sè sān chuí gǎng pàn lù， zhì jīn rén chàng bǎi nián gē。 　　 lǐ sì yuán de xiàng tiān dǎo zhù 　　 jì tā 'ér qǐ de hòu táng míng zōng lǐ sì yuán， zhēn hái bù cuò， bǐ jiào lǎo shí kě jìng。 tā shì lǐ kè yòng de yǎng zǐ， yě shì xī běi biān qū guī huà hàn zú de dài běi rén。 yīn hòu táng de biàn luàn， bèi dà jiā suǒ tuī jǔ， lì wéi huáng dì， zài wèi bā nián。 zài tā dēng wèi de shí qī， běi fāng shǎo shù mín zú de qì dān， yě yǐ jīng kāi shǐ chēng wáng chēng dì liǎo。 lǐ sì yuán zuò huáng dì， bù tài zuò guài。 tū chū de yòu sān jiàn shì， zhí dé wèitā bāo yáng。 　　 yī、 dāng tā zài wèi de dì qī nián， mìng lìng guó zǐ jiān（ děng yú guó lì dà xué）， jiàozhèng “ jiǔ jīng ”（ shī、 shū、 yì、 lǐ、 chūnqiūsānzhuàn、 lùn yǔ、 mèng liǎo）， kè bǎn yìn mài， shí zài gōng yuán jiǔ sān 'èr nián。 zhè shì lì shǐ shàng zài táng dài yǐ hòu， tí chàng rú jiā xué shù de dì yī cì shèng jǔ。 　　 èr、 tā de 'ér zǐ qín wáng（ cóng róng） xǐ huān zuò shī， “ jù fú huá zhī shì gāo niǎn děng yú mù fǔ， yǔ xiāng chànghè， pō zì jīn fá（ jīng cháng jù jí yī xiē huá 'ér bù shí de fú kuā zǐ dì， rú gāo niǎn děng rén， hù xiāng yín shī chànghè， ér yòu hái zì rèn wéi hěn gāo míng， hěn liǎo bù qǐ）。 ” lǐ sì yuán biàn duì tā shuō： “ wú suī bù zhī shū， rán xǐ wén rú shēng jiǎng jīng yì， kāi yì rén zhì sī（ wǒ suī rán méi yòu dú guò shū， dàn shì xǐ huān tīng nà xiē dú shū rú shēng jiǎng wǔ jīng de dào lǐ， shí zài kě yǐ kāi huò rén de zhì huì hé sī xiǎng）。 wú jiàn zhuāng zōng（ lǐ cún xù） hǎo wéi shī， jiāng jiā zǐ， wén fēi sù xí， tú qǔ rén qiè xiào。 rǔ wù xiào yě（ yǐ qián wǒ kàn zhuāng zōng xǐ huān zuò shī。 qí shí， wǒ mendōu shì jiāng mén zhī hòu de zǐ dì， shī wén sù lái bù shì zhuān cháng。 huì bèi bié rén bèi hòu tōu tōu de xiào huà， nǐ qièbù kě xué yàng 'ā）！ ” tā yòu cǐ jiàn jiě， díquè gāo míng kě xī yòu xiē rén piān yào wǔ wén nòng mò， zhēn bù jí lǐ sì yuán yòu zì zhī zhī míng。 sòng chū zài zhào kuāng yìn shǒu lǐ， miè liǎo nán táng， fú lǔ liǎo lǐ hòu zhù lǐ yù， zhào kuāng yìn biàn shuō： “ lǐ yù rú guǒ bǎ zuò shī cí de xīn sī yòng lái zhì guó， nǎ lǐ huì zhè yàng qīng yì bèi wǒ fú lǔ ní！ ” 　　 sān、 lì shǐ jìzǎi lǐ sì yuán zài zuò huáng dì de jǐ nián zhōng， “ měi xī yú gōng zhōng fén xiāng zhù tiān yuē： mǒu（ wǒ lǐ sì yuán） hú rén， yīn luàn wéi zhòng suǒ tuī（ yīn wéi luàn shì， bèi dà jiā tuī jǔ， bù dé yǐ zuò liǎo huáng dì）。 yuàn tiān zǎo shēng shèng rén， wéi shēng mín zhù。 ” guò qù lì shǐ xué jiā xiāng xìn yīn wéi tā de chéng xīn gǎn yìng， suǒ yǐ sòng tài zǔ zhào kuāng yìn， jiù zài zhè gè shí qī， chū shēng zài “ jiá mǎ yíng ” zhōng。 shì bù shì mí xìn， gū qiě bù lùn。 dàn shì lǐ sì yuán de zhè zhǒng yòng xīn， jiù bù néng bù shuō shì tā de “ chéng yì、 zhèng xīn ” zhī dé liǎo！ bù yào shuō wǔ dài shí qī suǒ yòu bié de yīng xióng dì wáng men， méi yòu rú tā de zhēn chéng hé qiān ràng zhī qíng， kǒng pà qiān gǔ yǐ lái， néng gòu kěn zì xiàng tiān zhù gào， shuō chū cǐ huà de， hái zhǎo bù chū dì 'èr rén ní！ měi dú lì shǐ dào cǐ， cháng wèitā zhēn chéng de wèiguó wèimín zhī xīn suǒ gǎn dòng， bì rán dī méi jìng lǐ， zhè yě shí zài shì hěn gǎn rén de lì shǐ gù shì 'ā！ yòu zhè zhǒng cún xīn de rén， hái kě duì tā yòu mín zú qí shì zhī jiàn má？ dàn cóng lǐ cún xù kāi shǐ chēng dì de hòu táng， jīng lǐ sì yuán jì wèi chēng “ míng zōng ”， xiān hòu zhǐ yòu shí yī nián de shí jiān。 lǐ sì yuán sǐ hòu， bù dào sān nián， hòu táng yě jiù wáng liǎo。 　　 gēn zhe chēng dì de， jiù shì lì shǐ shàng dì yī gè zuò wéi qì dān kuǐ léi huáng dì de shí jìng táng， hào chēng hòu jìn。 tā yě jiù shì gē ràng yàn yún shí liù zhōu dì qū fèng xiàn gěi qì dān de 'ér huáng dì。 yīn cǐ 'ér kāi chuàng liǎo sòng cháo kāi guó yǐ lái， huáng hé yǐ běi chéng wéi liáo、 jīn、 yuán sān cháo de gēn jù dì， xíng chéng zhōng guó lì shǐ dì 'èr cì “ nán běi cháo ” de sān bǎi nián jú miàn。 dàn shí jìng táng de hòu jìn， yě zhǐ yòu shí 'èr nián de shí jiān， jiù zhuǎn rù tā de bù jiāng liú zhī yuǎn de shǒu zhōng chēng dì， gǎi guó hào wéi hòu hàn， zuò liǎo yī nián huáng dì biàn sǐ liǎo。 yóu tā de 'ér zǐ liú chéng yòu jí wèi chēng “ yǐn dì ”， yě zhǐ duō liǎo sān nián jiù wán liǎo。 hòu táng lǐ cún xù、 hòu jìn shí jìng táng、 hòu hàn liú zhī yuǎn sān dài， dōushì shā tuó rén， zhǐ shì shì zú bù tóng 'ér yǐ， suǒ yǐ zài jiù shǐ shàng jiào tā men wéi “ shā tuó ” sān dà zú de “ hú rén ”。 　　 jiē zhe yóu hòu hàn de bù jiāng guō wēi， cuàn wèi chēng dì， gǎi guó hào wéi “ hòu zhōu ”， zuò liǎo sān nián de huáng dì yě sǐ liǎo。 tā méi yòu 'ér zǐ， jiù yóu tā de yǎng zǐ， yě biàn shì tā qī zǐ（ huáng hòu） de nèi zhí chái róng jiē wèi， chēng wéi “ shì zōng ”， jīng míng guǒ gǎn， pō yòu yīng qì， zài wèi liù nián， zài chū bīng fá liáo de tú zhōng sǐ wáng。 dāng shí yóu tā sān suì xiǎo 'ér zōng xùn jí wèi wéi “ gōng dì ”， tí shēng zhào kuāng yìn wéi diàn qián dū diǎn jiǎn（ xiāng dāng yú xiàn zài de lù jūn zǒng sī lìng）， yào tā chū bīng zhēng hé dōng， gāng gāng chū fā dào chén qiáo yì de yī tiān wǎn shàng， jiù nào bīng biàn， jù shuō jiàngshì men bǎ yù xiān zuò hǎo de huáng dì chuān de huáng páo， jiā zài zhào kuāng yìn shēn shàng， rán hòu jiù pò tā zuò liǎo sòng cháo kāi guó de dì yī wèi huáng dì sòng tài zǔ。 zhōu jiā chái shì de gū 'ér guǎ fù， yě jiù zhǐ hǎo gǒng shǒu ràng wèi。 suǒ yǐ hòu shì yòu 'ài guǎn xián shì de shī rén， biàn zuò liǎo yī shǒu shī shuō： 　　 yì xī chén qiáo bīng biàn shí， qī tā guǎ fù yǔ gū 'ér； 　　 shuí zhī 'èr bǎi yú nián hòu， guǎ fù gū 'ér yòu bèi qī。 　　 zuì hòu yī jù shì shuō nán sòng wáng guó yǐ hòu， mò dài de xiǎo huáng dì gōng dì zhào huàng hé huáng tài hòu， yě bèi yuán cháo de dàjiàng bó yán suǒ fú lǔ zǒu liǎo， shì shì de lún zhuǎn huí xuán， yóu rú yuán bǎn zhòng fān， fēi cháng qí miào 'ér kě tàn。 bù guò， hòu zhōu de guō wēi hé chái róng liǎng dài， bìng fēi hú zú， bù bì lǎo shì hú shuō， bǎ “ wǔ dài ” dōushuō shì “ hú rén ” zài zuò luàn。 　　 gēn jù lì shǐ jìzǎi， “ wǔ dài ” suī wéi “ luàn shì ”。 dàn duì sòng cháo kāi guó yǐ hòu zhòng xīng rú jiā xué shuō de guān xì， jí wéi zhòng yào。 wǒ men zài qián miàn yǐ jīng shuō guò， zài hòu táng míng zōng lǐ sì yuán shí dài， lìng guó zǐ jiān jiàozhèng jiǔ jīng， kè bǎn yìn mài。 shí zài gōng yuán jiǔ sān 'èr nián。 zhè gè xīn jiāng lǎo xiāng lǐ sì yuán， zhēn yòu xiàn dài chū bǎn shāng de tóu nǎo， tóng shí yě tì zhōng guó wén huà shǒu xiān zuò liǎo yī jiàn dà hǎo duō。 dàn dào liǎo hòu zhōu guǎng shùn sān nián（ gōng yuán jiǔ wǔ sān nián）， yě jiù shì guō wēi chēng dì de mò nián， “ jiǔ jīng ” bǎn cái diāo kè wán chéng， xiān hòu lì shí 'èr shí yī nián。 tóng shí， zài sì chuān “ hòu shǔ ” de mèng chǎng， yě tóng yì sì chuān kè bǎn yìn “ jiǔ jīng ”。 　　 shǐ zài： “ chū， táng míng zōng zhī shì， lìng guó zǐ jiān jiàozhèng jiǔ jīng， kè bǎn yìn mài， zhì shì bǎn chéng， xiàn zhī。 yóu shì suī luàn shì， jiǔ jīng chuán bù shèn guǎng。 shì shí， shǔ wú zhāo yì（ rén míng， shǔ zhī pú shè， děng yú fǔxiàng） yì chū sī cái bǎi wàn guàn yíng xué guǎn（ bàn xué xiào）， qiě qǐng kè bǎn yìn jǐ jīng， shǔ zhù mèng chǎng cóng zhī， yóu shì shǔ zhōng wén xué yì shèng。 ” kě shì wǒ hái jì dé dú guò yī běn lì shǐ de shū， shuō wǔ dài shí dài de kè “ jiǔ jīng ” bǎn， féng dào yě yòu gǔ dòng zhī gōng， kě xī lín shí xiǎng bù qǐ zài nǎ běn shū shàng， yòu lǎn dé qù chá。 zhǐ shì shùn biàn yī tí， jiāng lái nǐ men fā xiàn liǎo zài shuō bā！ zài lìng yī fāng miàn， wǒ men yě kě yǐ kàn chū rú wǔ dài zhè yàng yī gè luàn qī bā zāo de shí dài， nǐ zhēng wáng， wǒ zhēng bà， bīng huāng mǎ luàn， mín bù liáo shēng， dàn wú lùn shì hàn、 hú děng zú， yǐ jí hòu lái de liáo、 jīn、 yuán， duì yú bǎo cún zhōng huá wén huà de chuán tǒng， dà jiādōu shì yī zhì de tóng xīn tóng dé。 zhè jiù zú yǐ shuō míng zhōng huá mín zú wén huà hé wén míng de tè diǎn 'ā！ 　　 wǔ wǔ、 liǎng sòng shǒu wén ruò zhù de yóu lái 　　 nán běi sòng sān bǎi nián lái de zhào jiā tiān xià， xiān yóu huáng páo jiā shēn de sòng tài zǔ zhào kuāng yìn kāi shǐ， gēn běn jiù méi yòu xiǎng yī tǒng zhōng huá， suǒ yǐ yù fǔ yī huī， gē diào zhōng guó běi fāng de yàn、 yún shí liù zhōu， jiù ràng tā zì jǐ chéngzhǎng， xíng chéng hòu lái de liáo、 jīn、 yuán cháo。 duì yú nán fāng yún nán de dà lǐ， yě wú lì tǒng yī。 tā zhǐ xiǎng zàn shí 'ān dìng， nǔ lì jiǎn shěng jié yòng， shōu jí cái huò， yòng jīn qián gōng shì， mǎi huí běi fāng de yī tǒng。 wǔ dài qī bā shí nián de zhàn luàn， rén mín shè huì kùn kǔ bù kān。 dàn jīng tā de tí chàng jiǎn yuē， sòng chū bù dào shí wǔ liù nián zhī jiān， luò yáng jìn jiāo de mín jiān， xiān xíng fù yòu， shèn zhì guà lián zǐ yòng de zhuāng shì， jiù yòu yín gōu liàng xiāng liǎo。 tā píng cháng duì rén shuō： “ wǒ yǐ sì hǎi zhī fù， gōng diàn shì yǐ jīn yín， lì yì kě bàn。 dàn niàn wǒ wéi tiān xià shǒu cái， qǐ kě wàng yòng。 ” yóu qí dào liǎo tā de xiōng dì zhào guāng yì jí wèi zuò liǎo sòng tài zōng huáng dì， xǐ huān dú shū xué wèn， bìng mín jì chéng tā gē gē zhào yī yìn de zhèng cè， bì miǎn jūn rén de jiànglǐng gān zhèng， gèng jiā zhòng wén qīng wǔ， qǐ yòng wén rén lái guǎn dì fāng jūn zhèng， shòu yǐ dà quán。 cóng cǐ biàn yǎng chéng yǐ hòu sān bǎi nián lái de zhào jiā zǐ sūn huáng dì， dū huì zūn shǒu yī gè yuán zé， suǒ wèi “ shǒu wén ruò zhù ” ér yǐ。 　　 dàn huà shuō huí lái， zài zhōng guó de lì shǐ shàng， zhào sòng sān bǎi nián de tiān xià， “ qí jiā、 zhì guó ” bǐ jiào tè shū de guī fàn， yuē yòu sān diǎn， shāo zuò bǔ chōng。 　　 dì yī， zhào kuāng yìn xiōng dì， suī zì jūn rén de zǐ dì chū shēn， dàn shēng xìng yě bǐ jiào xiào shùn， zūn zhòng mǔ jiào， bǐ qǐ lì shǐ shàng de dì wáng gōng tíng lái shuō， jīhū jiù méi yòu huáng hòu huò huáng tài hòu bǎ chí cháo zhèng， zào chéng yī bān rén suǒ shuō nǚ rén wéi huò shuǐ de “ nǚ huò ” gù shì。 sòng tài zǔ、 tài zōng xiōng dì děng， dōushì yóu tā men de mǔ qīn dù tài hòu mǔ jiào zhǎngchéng de zǐ dì。 dù tài hòu suàn shì yī wèi xián mǔ de diǎn xíng， suǒ yǐ zài běi sòng zhī shì， jiù xiān hòu yòu guò jǐ wèi xián mǔ xíng de tài hòu， kě wéi diǎn fàn。 cóng “ qí jiā、 zhì guó ” de yuán zé lái jiǎng， sòng dài yìng kě jí gé。 dāng rán shǒu xiān hái yìng guī gōng yú dù tài hòu de mǔ jiào 'ér lái。 　　 dì 'èr， zhào jiā xiōng dì， zì xiǎo jiù chū shēng zài jūn juàn de jiā tíng huán jìng zhōng， zhào kuāng yìn chū shēng zài jiá mǎ yíng zhōng。 tā men xiōng dì， dōushì jiāng mén zhī hòu， zhǎngdà yǐ hòu， yě zhào lì shì zuò zhí yè jūn rén， bìng qiě zhuī suí zhōu shì zōng nán zhēng běi zhàn， yīn jūn gōng 'ér shēng qiān dào diàn qián dū diǎn jiǎn de wèi zhì， dé lái bìng fēi 'ǒu rán。 suǒ yǐ zài tā men de běn shēn jīng lì shàng， shì jí qí zhī dào zhàn zhēng de huò hài hé bēi cǎn， tóng shí yě zhī dào zhàn zhēng huì wèirénmín dài lái tài duō de tòng kǔ。 yīn cǐ， yàn wǔ zhòng wén de xīn lǐ， yě bǐ jiào qiáng liè。 shì jiè shàng yòu hěn duō wén rén， zuì xǐ huān tán bīng， tā men shí zài méi yòu dāng guò jūn rén dǎ guò zhàng， wǎng wǎng huì bǎ zhàn chǎng dāng zuò kǎo shì chǎng yī yàng de jǐn zhāng hǎo wán。 zhào kuāng yìn shì cóng zhàn zhēng zhōng yǒng yú zuò zhàn 'ér chéng míng de， tā dāng rán liǎo jiě zhàn dǒu shì bìng fēi hǎo wán de shì。 suǒ yǐ tā zài dēng shàng huáng dì de bǎo zuò yǐ hòu， jiù yào kǎo lǜ shì fǒu bì yào yǐ wǔ lì tǒng yī tiān xià， huò shì lìng móu qí tā de fāng lüè。 tā suǒ yǐ yì rán duàn rán zài “ yú tú ” shàng， shǒu bǎ “ yù fǔ yī huī ”， zàn qiě gē kāi “ yàn yún shí liù zhōu ” hé yún nán yī dài de “ dà lǐ ” ér bù gù， gù rán bù shì yǒng zhě de suǒ wéi， dàn yě qíng yòu kě yuán。 ér qiě tā rèn wéi dāng shí běi bǐ de qì dān děng hú rén， jìn gōng zhōng yuán， qí zhì zhǐ zài cái huò de lüè duó， rén rú zhǐ yào fù guì， jiù kě yòng jīn qián gōng shì， mǎi huí shī dì。 zhè jiù shì zhào jiā sān bǎi nián lái yóu tài zǔ nèi dìng zhàn lüè shī cè de zhì mìng shāng。 　　 dì 'èr， jì zhào kuāng yìn zuò huáng dì de sòng tài zōng zhào guāng yì， yě rú tā gē gē yī yàng， gēn zhe zài jūn lǚ shēng huó zhōng zhǎngdà， dàn tā bǐ gē gē hái 'àihào dú shū yǔ xué wèn， suǒ yǐ lì shǐ shàng jìzǎi： tā zài “ bīng jiān 'èr shí nián， shǒu bù shì juàn ”。 chū bīng dǎ zhàng， hòu qín hái yòu shí jǐ pǐ mǎ， shì duǒ zhe shū běn cóng zhēng de。 yīn cǐ， zài zhōng guó wén huà zhōng， yòu liǎng jù zuì yòu míng de chéng yǔ， dōushì yóu tā shuō chū lái de。 “ kāi juàn yòu yì ”， zhè shì tā zàn tàn dú shū yòu hǎo chù de yī jù míng yán。 “ zǎixiàng xū yòng dú shū rén ”， zhè yě shì tā shì xué shí wéi zuì zhòng yào de míng yán。 hái yòu — jù， shì hé chūn qiū shí qī wèi guó dà fū qú bó yù xiāng tóng de huà， “ wú nián wǔ shí， fāng zhī sì shí jiǔ zhī fēi ”。 zhè yě shì tā zuò liǎo huáng dì yǐ hòu， gèng jiā zhī dào shí jiàn de jīng yàn， hé xiū yǎng zhī shí xiāng jié hé de zhòng yào， ér qiě shì xīn yòu suǒ gǎn de tàn xī。 　　 dù tài hòu “ mǔ yí kě fēng ” 　　 yòu guān zhào kuāng yìn de jiā jiào hé mǔ jiào de shì， jié hé zhèng shǐ hé sòng rén qí tā shǐ liào bǐ jì lái shuō， hái yòu zhè yàng yī xiē gù shì。 dāng zhào kuāng yìn yǐ jīng zhī dào dà jiādōu yǐ jìhuà hǎo liǎo yào lín shí bīng biàn， “ huáng páo jiā shēn ”， yōng hù tā zuò huáng dì， dàn bù miǎn yě yòu “ jì xǐ sì jù ” de xīn lǐ， chéng gōng yǔ shī bài， liǎng zhě dōubù shì 'ér xì de shì。 tā jiù qiāoqiāo huí dào jiā lǐ， xiǎng gào sù mǔ qīn yī shēng， hǎo xiàng mǔ qīn qǐng jiào。 yī jìn mén， tā de mǔ qīn hé tā suǒ zuì jìng zhòng de zǐ zǐ， zhèng zài chú fáng lǐ zuò fàn。 tā jiù zhèng hǎo duì mǔ qīn hé zǐ zǐ jiǎng liǎo zhè jiàn shì。 tā mǔ qīn tīng liǎo hái méi yòu shuō huà， tā de zǐ zǐ jiù dà shēng dì shuō： nán zǐ hàn， dà zhàng fū， yào zuò shénme dà shì， jiù yào zì jǐ xīn lǐ yòu jué duàn， hái páo dào chú fáng lǐ wèn wǒ men zuò shí me！ yī biān shuō， yī biān jiù bǎ shǒu lǐ ná de gǎn miàn bàng jǔ dé gāo gāo de， bǎ tā yòng lì dì tuī chū qù。 zhào kuāng yìn tīng liǎo zǐ zǐ de zé mà， xīn zhōng tà shí liǎo， lì jí zhuǎn shēn， huí bù duì qù liǎo。 dào liǎo wǎn shàng， jiù nào bīng biàn， “ huáng páo jiā shēn ” zuò liǎo huáng dì。 suǒ yǐ tā zhōng shēn duì zhè gè zǐ zǐ， jìng wèi yòu jiā， bù gǎn dài màn。 　　 ér zài zhèng shǐ shàng zěn yàng shuō ní？ 　　 sòng zhù zūn qí mǔ dù shì wéi tài hòu。 hòu， dìng zhōu（ hé běi shěng dìng zhōu xiàn） ān xǐ rén， zhì jiā yán 'ér yòu fǎ。 chén qiáo zhī biàn， hòu wén zhī yuē： “ wú 'ér sù yòu dà zhì， jīn guǒ rán yǐ。 ” yòu zūn wéi huáng tài hòu， sòng zhù bài yú diàn shàng。 qún chén chēng hè。 hòu qiǎo rán bù lè， zuǒ yòu jìn yuē： “ chén wén mǔ yǐ zǐ guì， jīn zǐ wéi tiān zǐ， hú wéi bù lè？ ” hòu yuē： “ wú wén wéi jūn nán。 tiān zǐ zhì shēn zhào shù（ lǎo bǎi xìng） zhī shàng， ruò zhì dé qí dào， zé cǐ wèi kě zūn。 gǒu shī qí yù， qiú wéi pǐ fū bù kě dé。 shì wú suǒ yǐ yōu yě。 ” sòng zhù zài bài yuē； “ jǐn shòu jiào。 ” 　　 zhè yī duàn huà， lì shǐ xué jiā yě bìng méi yòu guò yù qí cí， tóng shí， yě shì shuō míng zhào kuāng yìn de chéng gōng， díquè shì dé lì yú mǔ jiào。 zhào sòng kāi guó de lǎo zǔ mǔ， zhēn shì “ mǔ yí kě fēng ” ā！ 　　 dù tài hòu bèi zūn wéi huáng tài hòu de dì 'èr nián， jiù sǐ liǎo。 tā zài lín wēi de shí hòu， huáng dì zhào kuāng yìn suí shí shì hòu zài tā de shēn biān， tā jiù jiào zhào kuāng yìn zhào zuì qīn xìn de fǔxiàng zhào pǔ jìn lái， bìng qiě wèn zhào kuāng yìn shuō， nǐ zhī dào nǐ wèishénme zhè yàng róng yì dé tiān xià、 dāng shàng huáng dì de dào lǐ má？ zhào kuāng yìn shuō， nà dōushì kào zǔ xiān de yīn gōng jī dé， hé mǔ qīn nín de jiào huì 'ā！ tài hòu shuō， bù duì。 shì yīn wéi chái jiā（ zhōu shì zōng） shǐ yòu 'ér zhù tiān xià， suǒ yǐ nǐ zhàn liǎo piányí yòu mài guāi liǎo。 jiǎ shǐ hòu zhōu yòu nián jì lǎo chéng de hòu dài zuò huáng dì， nǐ nǎ lǐ yòu zhè yàng róng yì。 suǒ yǐ wǒ yào fēn fù nǐ， jiǎ rú nǐ sǐ hòu， yīnggāi chuán wèi gěi dì dì guāng yì zuò huáng dì。 guāng yì guò hòu， yīnggāi chuán wèi nǐ de sān dì guāng měi。 guāng měi guò hòu， zài chuán wèi gěi nǐ（ zhào kuāng yìn） de 'ér zǐ dé zhāo。 nǐ yào zhī dào guó jiā tiān xià zhī dà， néng gòu yòu yī gè bǐ jiào lǎo chéng de rén lái jí wèi zuò huáng dì， nà jiù shì shè jì zhī fú liǎo！ zhào kuāng yìn tīng liǎo， kū zhe shuō： “ gǎn bù rú jiào。 ” ér zǐ bù gǎn bù tīng mā mā nín de pàn fù。 zhè shí。 tài hòu yòu duì zhào pǔ shuō， nǐ shì yī qǐ tīng dào wǒ de fēn fù， tóng shí zuò hǎo jì lù， jiāng lái bù kě yǐ wéi bèi liǎo wǒ de zhù yì。 zhào pǔ tīng liǎo zuò hǎo jì lù， bìng qiě zài mò hòu yīháng qiān liǎo zì “ chén pǔ jì。 cáng zhī jīn kuì， mìng jǐn mì gōng rén zhǎng zhī ”。 　　“ zhú yǐng fǔ shēng ” de yí 'àn 　　 zhào kuāng yìn kāi guó chēng sòng， zhǐ zuò liǎo shí liù nián de huáng dì， zài cáo bīn miè liǎo nán táng lǐ hòu zhù de dì 'èr nián jiù sǐ liǎo。 tā de sǐ， yě shì sòng cháo kāi guó zhī chū yī jiàn zhòng dà de yí 'àn， suǒ wèi “ zhú yǐng fǔ shēng ”， biàn shì shuō tā zài lín sǐ zhī qián， hé dì dì guāng yì， wèile chuán wèi de shì， shì yòu suǒ zhēng zhí de。 yě yòu rén huái yí zhào kuāng yìn zài lín sǐ shí， shì bèi dì dì guāng yì bī sǐ huò qì sǐ de。 rú yún： 　　 tài zǔ bù yù（ kuài yào sǐ liǎo， hěn nán guò）， yè zhào jìn wáng guāng yì， zhǔ yǐ hòu shì， zuǒ yòu jiē bù dé wén。 dàn yáo jiàn zhú yǐng xià， jìn wáng shí huò lí xí， ruò yòu xùn bì zhī zhuàng。 jì 'ér tài zǔ yǐn zhù fǔ lù dì， dà shēng wèi wáng yuē： “ hǎo wéi zhī。 ” yǐ 'ér dì bēng。 　　 zhào guāng yì jí wèi， shǐ chēng sòng tài zōng， zuò liǎo 'èr shí 'èr nián huáng dì， bìng méi yòu zūn zhào tā mǔ qīn dù tài hòu de yí zhǔ， bǎ dì wèi chuán gěi xiōng dì， zài chuán zhí zǐ， ér qiě zǎo yǐ bǎ xiōng dì guāng měi hé zhí zǐ dé zhāo， yīn fàn cuò wù 'ér chǔzhì liǎo， zuì hòu hái shì chuán wèi gěi tā zì jǐ de dì sān gè 'ér zǐ zhào héng（ sòng zhēn zōng）。 jù shuō， tā bù zūn shǒu dù tài hòu de yí zhǔ， chuán wèi gěi zì jǐ de 'ér zǐ， yě shì jīng guò hé zhào pǔ shāng liàng 'ér jué dìng de。 zhào pǔ gào sù tā， tài zǔ zhào kuāng yìn tīng xìn huáng tài hòu de fēn fù， yǐ jīng zuò cuò liǎo， nǐ kě bù yào zài cuò。 yīn cǐ jiù chuán huáng dì zhī wèi gěi zì jǐ běn zhī de zǐ sūn， zhí dào huī zōng、 qīn zōng， bèi jīn rén suǒ fú lǔ， kāng wáng nán dù zhè jiāng wéi nán sòng gāo zōng yǐ hòu， yīn wéi méi yòu 'ér zǐ， cái zhǎo chū zhào kuāng yìn yī zhī hòu dài qī shì de sūn zǐ zhào shèn（ dú “ shèn ”） guò fáng zuò tā de 'ér zǐ 'ér jì chéng dà tǒng， hòu lái yīn tā duì gāo zōng bǐ qīn shēng de 'ér zǐ hái yào xiào shùn， suǒ yǐ lì shǐ shàng de shì hào， biàn chēng tā wéi “ xiào zōng ” liǎo。 　　 wǒ men wèishénme fèi liǎo nà me duō de shí jiān， shuō míng sòng chū kāi guó zhè yī duàn de lì shǐ nèi mù ní？ yīn wéi liǎng sòng de zhèng zhì zhōng xīn， zài biǎo miàn shàng， shì zūn zhòng rú jiā de kǒng mèng zhī jiào de xué shù sī xiǎng wéi zhōng xīn。 rú xué zhòng “ shèng rén yǐ xiào dì zhì tiān xià ”。 cóng “ qí jiā、 zhì guó ” zhī dào lì lùn， duì yú xiōng dì de yǒu 'ài qíng yì， zì sòng tài zōng kāi shǐ， yǐ wéi bèi tā mǔ qīn de jiào huì hé běn shēn de chū zhōng， ér qiě fàn liǎo rú jiā “ lún cháng guāi chuǎn ” de dà jì。 sòng rén bǐ jì shǐ liào， hái jìzǎi zhào pǔ zài lín sǐ de shí hòu， yīn yòu fù dù tài hòu de zhǔ fù， bái rì jiàn guǐ， xià dé qǐng sēng dào lái zuò fó shì yǐ qiú chàn wǔ， bìng qiě qīn zì xiě huǐ guò shū shāo huà， xiàng dù tài hòu qí qiú ráo shù。 bù guò， zhè shì guò yú mí xìn guǐ shén zhī shuō， suǒ yǐ zhèng shǐ biàn bù cǎi lù。 dào liǎo qīng chū， míng rú chá shèn xíng（ chū bái） yòu yī shǒu shī， zhuān zhǐ sòng chū kāi guó de zhè yī zhuāng gōng 'àn， zuì wéi jīng cǎi。 　　 liáng sòng yí xū zhǐ biàn jīng（ kāi fēng fǔ）， fēn fēn chán dài shì hé qīng（ yóu wǔ dài hòu zhōu děng biàn sòng de shànràng）。 　　 yě zhī guāng yì nán wéi dì（ gù shì rú qián miàn suǒ jiǎng de biàn shì）， bù jí zhū sān shàng yòu xiōng（ hòu liáng tài zǔ quán zhōng yǔ zōng qī yǐn jiǔ hān zuì， qí xiōng quán yù shì dì yuē： “ zhū sān， rǔ běn dàng shān yī mín， nài hé yī dàn miè táng jiā sān bǎi nián shè jì！ ”）。 　　 jiàngshuài quán qīng jiē yì xìng（ zhēn duì zhào kuāng yìn de shì， yán jiàngshuài quán qīng rén zhù zhě， jiē yù cuàn wèi yě）， yīng xióng shí zhì hū chéng míng。 　　 qiān qiū yí 'àn chén qiáo yì， yīzhāo huáng páo biàn bà bīng。 　　 sòng zhēn zōng shén dào shè jiào de yú mín zhèng cè 　　 sòng tài zōng jí wèi zuò liǎo 'èr shí 'èr nián de huáng dì， chuán wèi gěi zhēn zōng zhào héng， zhào sòng zì kāi guó dào cǐ， hái bù dào sì shí nián de shí jiān。 dàn zài huáng hé yǐ běi de qì dān， guó shì bīng lì， zuò yǐ qiáng dà， biàn zài zhēn zōng jí wèi de dì qī nián chū bīng nán fàn， tóng shí yòu pài rén lái tán hé， sòng cháo yě pài cáo lì yòng dài biǎo hé tán。 dàn qì dān gōng shì， yóu hé běi de dé qīng， zhí bī jì zhōu（ zhēn dìng）， dào dá chán zhōu（ dà míng fǔ kāi zhōu）， jūn shū gào jí， yī xī wǔ zhì。 　　 dāng shí de zǎixiàng “ píng zhāng shì ” kòu zhǔn， duì yú biān fáng gào jí de gōng wén， yī gài bù lǐ， “ yǐn xiào zì rú ”。 zhēn zōng zhī dào， xià huài liǎo。 zhuī wèn kòu zhǔn， tā biàn shuō， “ yù liǎo cǐ shì， bù guò wǔ rì 'ěr ”， dàn bì xià nǐ yī dìng yào qīn zì dào chán zhōu de qián fāng qù yī tàng。 zhēn zōng tīng liǎo hěn wéi nán， qí shí shì zhēn bù gǎn qù， jiù xiǎng huí gōng qù liǎo。 kòu zhǔn lán zhù tā shuō， nǐ yī huí gōng， wǒ jiù jiàn bù dào nǐ liǎo， “ dà shì qù yǐ ”。 lìng yī wèi zǎixiàng bì shì 'ān biàn jí lì quàn zhēn zōng yào cǎi yòng kòu zhǔn de jiàn yì。 yīn cǐ zhēn zōng zhǐ hǎo zhào kāi yù qián huì yì， shāng liàng yù jià qīn zhēng de shì。 yòu xiē dà chén men tīng dào liǎo qì dān rù kòu， xià sǐ liǎo， wáng qīn ruò jiàn yì qiān dū nán jīng， yě yòu jiàn yì qiān dū chéng dū de。 zhēn zōng biàn zài wèn kòu zhǔn de yì jiàn， kòu zhǔn jiǎ zhuāng bù zhī dào shì nǎ gè rén de tí yì， biàn shuō： “ shuí wéi bì xià huà cǐ cè， zuì kě zhǎn yě。 ” tā jiù xiáng xì wéi zhēn zōng jiǎng míng zhàn lüè shàng de shèng suàn， yīn cǐ zhēn zōng cái jué dìng liǎo yù jià qīn zhēng。 dàn tā dào liǎo chán zhōu yǐ hòu， hái shì dǎn xiǎo bù gǎn guò hé， kòu zhǔn zài sān gǔ lì， ér qiě shuō： “ bì xià wéi kě jìn chǐ， bù kě tuì cùn。 ” gēn zài zhēn zōng bàng biān de “ diàn qián dōuzhǐ huī shǐ ” gāo qióng yě jí lì zàn chéng kòu zhǔn de zhàn lüè， jiù mìng lìng yù lín jūn de wèi shì men， kuài tuī huáng dì suǒ zuò de luán jià guò hé。 qián fāng de zhàn shì men， kàn dào liǎo huáng dì guǒ rán qīn dào qián fāng， biàn shì qì bǎi bèi， yǒng yuè hū wàn suì， shēng wén shù shí lǐ。 duì fāng de dí rén qì dān yě bèi xià zhù liǎo， gǎn jǐn yòng shù qiān qí bīng lái jìn gōng， dàn bèi sòng jūn dǎ bài。 　　 zhēn zōng huí dào xíng gōng， qiāoqiāo pài rén qù kàn kòu zhǔn zài zuò shénme。 huí bào biàn shuō， kòu zhǔn zhèng hé huáng dì de mì shū cháng yáng yì zài hē jiǔ dǎ pí， shuō xiào chàng gē ní！ zhēn zōng tīng liǎo biàn shuō： “ kòu zhǔn rú shì， wú fù hé yōu。 ” dàn shì dào liǎo zuì hòu guān tóu， zhè wèi zhào sòng de huáng dì zhēn zōng， hái shì jué dìng hé tán， jǐ cì wǎng fǎn， réng rán yóu cáo lì yòng zuò dài biǎo。 shèn zhì yuàn yì měi nián chū bǎi wàn liǎng yín zǐ gěi qì dān， hù chēng xiōng dì tóng méng。 tóng shí yòu rén zài zào yáo tiǎo bō “ kòu zhǔn xìng bīng yǐ zì qǔ zhòng ”。 yīn cǐ， kòu zhǔn duì zhè yàng yī gè lǎo bǎn， shí zài yě wú néng wéi lì。 dàn tā tè bié fēn fù cáo lì yòng， “ suī yòu chì zhǐ， rǔ suǒ xǔ guò sān shí wàn， wú zhǎn rǔ yǐ ”。 yì hé dào liǎo zuì hòu de dìng 'àn， měi nián gěi qì dān yín shí wàn liǎng， juàn 'èr shí wàn pǐ， chēng sòng cháo wéi xiōng， qì dān cái yǐn bīng běi qù。 zhè biàn shì liǎng sòng liǎng bǎi yú nián lái， yóu sòng zhēn zōng kāi shǐ， duì liáo、 jīn、 yuán děng， dū zì dī shǒu zì bēi， zhǐ yòng jīn qián wài jiāo de ruò guó zhèng cè。 dàn sòng zhēn zōng què yòu zì zuò yǎn shì dì shuō： “ shù shí nián hòu， dāng yòu hàn yù zhī zhě。 wú bù rěn shēng líng zhòng kùn， gū tīng qí hé kě yě。 ” qí shí， tā shì zhēn de xià pò liǎo dǎn。 jiā shàng kòu zhǔn de zhèng dí wáng qīn ruò de chán yán， zhǐ shì qīng qīng shuō tā yī jù， “ kòu zhǔn hǎo dǔ ”。 chán zhōu zhī yì， tā shì ná nǐ huáng shàng de shēng mìng zuò dǔ zhù。 cóng cǐ kòu zhǔn fù guó qiáng bīng de tǒng yī sī xiǎng， jiù yǒng wú chū lù， ér qiě yě bèi miǎn liǎo zǎixiàng de zhí quán， xià fàng zuò dì fāng guān qù liǎo！ 　　 kě shì， sòng chū quán guó rén xīn， réng rán xī wàng zhè gè guó jiā， néng gòu zuò dào huá xià yī tǐ de tǒng yī jú miàn。 nà yòu zěn me lái duì fù zhè zhǒng zhèng zhì qū shì ní？ yīn cǐ biàn yóu wáng qīn ruò chū gè guǐ zhù yì， jiǎ zào “ tiān shū ”， zào chéng zhēn zōng huáng dì lǐng dǎo quán guó jūn mín dū xìn fèng dào jiào， “ jìng shì shàng tiān ”， zhǐ yào tài píng 'ān dìng， jiù bù yào suí biàn tán bīng， qīng jǔ wàng dòng。 yīn cǐ sòng cháo dài dài xiāng chuán zhè gè tǒng zhì mì jué， yòng liǎo yī bǎi duō nián， dào liǎo sòng huī zōng zhào jí “ dào jūn huáng dì ” shǒu shàng， jiù hé tā de 'ér zǐ qīn zōng zhào huán， yī qǐ dāng liǎo jīn rén de fú lǔ， shòu kǔ shòu nán， lǎo sǐ zài dōng běi de “ wǔ guó chéng ” liǎo。 　　 kě shì sòng zhēn zōng xiǎng yòng zōng jiào xìn yǎng de “ yú mín zhèng cè ”， dàn huà yī tǒng zhōng guó jiāng shān de quán mín sī xiǎng， yě bìng bù rú cǐ jiǎn dān。 shǒu xiān xū yào dé dào zhèng fǔ rén mín suǒ yǐ lài de zǎixiàng wáng dàn de yì yuàn。 yīn wéi sòng cháo de zhì dù， bǐ jiào lì dài dì wáng zuì zūn zhòng xiāng quán， ér qiě duì cháo tíng zhōng de wén chén， yě tè bié zūn zhòng。 zǎi xiāng shì wén chén de lǐng xiù， yě shì quán guó mín yì de xiàng zhēng， suǒ yǐ tā bì xū xiān yào shǐ wáng dàn mò rèn zhè gè bù kě gōng kāi de zhèng cè cái xíng。 dàn wáng dàn duì yú zhè gè cuò shī， shǐ zhōng bù kěn biǎo tài。 sòng zhēn zōng méi yòu bàn fǎ， zhǐ hǎo xiàng wáng dàn fǔ shàng， duō sòng míng guì zhòng lǐ。 zhè shì lì shǐ shàng huáng dì xiàng zǎixiàng xíng huì de dì yī cì jǔ dòng。 wáng dàn xīn lǐ yòu shù， tiān xià shì zhào jiā de， zhèng fǔ shì zhào jiā de cháo tíng， huáng dì yǐ jīng dī shēng xià qì， yào qiú zǎixiàng tóng yì tā de bàn fǎ， xíng yě dé xíng， bù xíng yě dé xíng。 tā jiù bǎ huáng dì sòng lái de lǐ wù fēng cún qǐ lái。 “ guī jiā huò bù qù guàndài（ shàng cháo huí lái， yòu shí lián lǐ fú dōubù tuō diào）， rù jìng shì dú zuò。 ” tā shì zài dǎ zuò cān chán ní？ huò shì wú yán de kàng yì ní？ tā píng cháng jiù shì “ yǔ rén guǎ yán xiào， mò zuò zhōng rì ”。 yīn cǐ shuí yě wú fǎ kuī cè tā de xīn jìng liǎo。 　　 kě shì dào wáng dàn lín sǐ de shí hòu， biàn yí mìng jiā rén， bù xǔ yòng guān fú lái mái zàng tā， zhǐ zhǔn yòng hé shàng de shēn fèn shōu liàn。 shǐ zài： “ dàn yí lìng xuē fā pī zī yǐ liǎn。 gài huǐ qí bù jiàn tiān shū zhī shī yě。 zhū zǐ yù fèng yí mìng， yáng yì yǐ wéi bù kě， nǎi zhǐ。 ” tā shì chàn huǐ ní？ huò shì yí hèn ní？ jiù bù dé 'ér zhī liǎo。 tóng shí yě jìzǎi tā duì yú dāng shí yòng dào jiào zuò yú mín zhèng cè de shì， yě zǎo yòu hòu huǐ， zài xiǎng jí lì fǎn duì， yòu jué dé “ yè yǐ tóng zhī（ yǐ jīng biǎo shì tóng yì liǎo）。 yù qù（ cí 'ér bùgànliǎo）， zé shàng yù zhī hòu（ dàn huáng dì duì tā tài zūn zhòng， tài hǎo liǎo， bù rěn xīn shè tā 'ér qù）。 ” suī rán yòu dāng shí dān rèn sòng zhēn zōng huáng dì de shū mì fù shǐ（ zhōng yāng zhèng fǔ fù mì shū cháng） mǎ zhī jié， yě céng jīng duì sòng zhēn zōng shuō guò： “ tiān xià suī 'ān， bù kě wàng zhàn qù bīng。 ” jǐn tā zì jǐ dào dǐ méi yòu kěnqiè dì biǎo shì zhè gè yì jiàn． suǒ yǐ lín sǐ hái bù xīn 'ān。 　　 sòng zhēn sòng yě céng jīng zài tā bìng wēi de shí hòu wèn guò tā， jiǎ rú nǐ guò shì liǎo， shuí zuò zǎixiàng zuì hǎo， tā jiù háo bù chí yí dì shuō kòu zhǔn zuì hǎo， chú cǐ yǐ wài， “ chén suǒ bù zhī yě ”。 dú《 sòng shǐ》， bì xū xiān yào liǎo jiě sòng chū zhēn zōng de zhè yī duàn shì shí de dà guān jiàn chù， jiù kě zhī dào liǎng sòng sān bǎi nián lái de zhào jiā tiān xià， wèishénme huì chéng wéi zhōng guó lì shǐ dì 'èr gè “ nán běi cháo ” de yóu lái liǎo。 qīng rén wáng zhòng qú yòu tí《 hàn wǔ dì mào líng》 de shī zhōng shuō： 　　 hé yì zhōng fēi zhōng guó jì， qióng bīng cái shì dì wáng cái 　　 shǒu wén ruò zhù shū shēng jiàn， nán yǔ yīng xióng jìng jiǔ gāi 　　 wáng zhòng qú zhè sì jù huà， suī rán yán zhòng yī diǎn， guò yú piān jī， dàn duì yú zhì guó dāng jiā zhě， shí zài shì zhí dé jǐng tì de míng yán 'ā！ kǒng zǐ dá zǐ gòng wèn zhèng， yuē： “ zú shí zú bīng， mín xìn zhī yǐ。 ” bìng fēi shì bì yào fā dòng zhàn zhēng cái néng jiě jué wèn tí 'ā！ 　　 wǔ liù、 sòng chū wén yùn hé sòng rú lǐ xué 　　 wǒ men wèile shuō míng chuán tǒng wén huà zhōng rú jiā jīng xué zài lì shǐ shàng de yǎn biàn， yǐ jí sòng chū wén yùn de chāng shèng， nǎi zhì xíng chéng sòng rú lǐ xué jiā de yīn yóu， yīn cǐ， huā liǎo bù shàoshí jiān jiè shào zhào sòng kāi guó de zhòng wén qīng wǔ zhèng cè， qià wéi sòng rú lǐ xué chéngzhǎng de zhù yuán。 yóu cǐ 'ér shǐ《 dà xué》、《 zhōng yōng》 zài rú xué “ shí sān jīng ” zhōng de tū chū， hé《 lùn yǔ》、《 mèng zǐ》 gòng chēng wéi “ sì shū ” de jīng xué， zhù dǎo zhōng guó wén huà jiào yù， pèi hé yuán、 míng、 qīng kǎo shì qǔ shì、 dú shū zuò guān de zhèng cè， qiān nián yǐ lái， láo lóng tiān xià de cái zhì zhī shì， dū xiàn yú gōng míng ní nào zhī zhōng， nán dé zì bá。 dàn bù yào yīn wéi wǒ de zhè yī shuō fǎ， biàn wù jiě liǎo rú jiā “ sì shū ” hài liǎo zhōng guó wén míng， huò dān wù liǎo zhōng guó wén míng de fā zhǎn。 qí shí， rú jiā de “ sì shū ”， bìng méi yòu fáng 'ài liǎo zhōng guó， zhǐ shì nán sòng yǐ hòu de yòu xiē xué zhě， guò yú yū qū wù jiě liǎo “ sì shū ”， fǎn 'ér fáng hài liǎo chuán tǒng rú xué duì mín zú wén míng fā zhǎn de zhòng yào。 　　 rú guǒ cóng rén lèi xué de guān diǎn lái shuō， duì bǐ dōng xī wén huà de yǎn biàn， ér qiě yǐ zhōng guó wén huà shǐ de lì chǎng lái jiǎng， jiù xiàng tài yáng yùn xíng dōng xī liǎng bàn qiú de yī zhòu yè zhī jiān， xī 'ōu hé dōng yà de zhōng guó， míng 'àn dài xiè， jīhū sì yòu lèi tóng， ér yòu yòu dà bù xiāng tóng de chā bié qíng kuàng。 wǒ zhǐ shì shǒu xiān tí chū dà jiā de zhù yì， xī wàng qīng nián hòu shēng， kě yǐ zuò duō fāng de yán jiū tàn tǎo。 　　 lì rú xī fāng de 'ōu zhōu wén huà， zì dì wǔ shì jì luó mǎ dì guó wǎ jiě dào dì shí shì jì， zhàn zhēng xiāng xún bù xī， xīn guó hù yòu xīng wáng， rén mín shēng huó kùn kǔ bù kān， wén huà dī luò， zhèng shì 'ōu zhōu wén huà shǐ shàng suǒ wèi de “ hēi 'àn shí dài ”。 zhè shí yóu rú rì chū dōng fāng， xī fāng zhèng chǔyú cháng yè màn màn zhī zhōng。 dàn zài zhōng guó， qià shì yóu nán běi cháo jīng táng cháo、 wǔ dài， dào sòng cháo kāi guó chū qī de jiē duàn。 suī rú xù rì dōng shēng， cháo yáng yàn lì， yòu shí yě shì yīn yún mì bù， yáng guāng 'àn rán shī sè。 xī fāng wén huà cóng gōng yuán dì jiǔ shì jì kāi shǐ， yóu hēi 'àn shí dài jìn rù jī dū jiào de jīng yuàn zhé xué shí qī， cháng dá liù gè shì jì zhī jiǔ， dào shí wǔ shì jì， cái jiàn jiàn yòu liǎo zhuǎn biàn。 shí liù shì jì “ wén yì fù xīng ” yùn dòng yǐ hòu de xī fāng wén míng hé wén huà， cái huàn liǎo yī gè zhǎn xīn de miàn mù。 　　 suǒ wèi “ jīng yuàn zhé xué ”， jiù shì zhuān mén yán jiū jī dū jiào de shén xué， tā zài yán jiū zěn yàng rèn shí shén yǔ shí zài cún zài de guān xì。 sī biàn jīng mì， lùn zhèng yū huí， fán suǒ qū zhé wàn fēn。 suǒ yǐ hòu shì xué zhě， yòu yòu chēng tā shì “ fán suǒ zhé xué ” de。 dàn fēi cháng qiǎo hé de， zhōng guó zài dì shí shì jì kāi shǐ， biàn shì sòng cháo jiàn guó， dào shí yī shì jì zhōng jiān， sòng rú de lǐ xué、 dào xué yě kāi shǐ xīng shèng， èr chéng（ chéng hào、 chéng yí） yī xì chuán chéng de zhū zǐ（ zhū xī） xué pài jiàn lì quán wēi。 “ sì shū ” de zhū zhù zhāng jù zhī xué， yě yū qū liǎo zhōu gōng、 kǒng zǐ yǐ lái de rú jiā “ jīng yì ” zhī xué， cháng dá bā gè shì jì zhī jiǔ， dào 'èr shí shì jì de chū qī， yí fēng jiàn xī。 zài zhè yàng yī gè cháng qī de 'àn dàn zhuàng kuàng zhōng， yóu rú zài dōng fāng de rì lì zhōng tiān guò hòu， yīn mái sì hé， wán quán shì yī piàn “ wàn mù wú shēng zhī yǔ lái ” de xiàn xiàng， suǒ yǐ cái yòu 'èr shí shì jì zhōng kǔ nán de zhōng guó， bù dé bù chóngxīn gé mìng， chóngxīn jiàn lì zhōng huá。 　　 wǒ men bì xū xiān yào liǎo jiě liǎo qián miàn suǒ jiǎng de zhōng guó wén huà yǔ xī fāng wén huà de duì bǐ， rán hòu huí zhuǎn lái tàn tǎo rú jiā xué shuō de yǎn biàn， jiù kě qǐ fā dà jiā de fǎn sī， yùn yòng “ zhèng sī wéi ” lái xún qiú dá 'àn， rán hòu zài lái zhòng gū chuán tǒng rú xué duì rén lèi de “ rén dào ” wén míng de jià zhí liǎo。 　　 wén yùn dǐng shèng de qián yīn 　　 xiàn zài yào jiǎng sòng chū de wén yùn zhī xiān， bì xū yào zhù yì yóu shèng táng dào wǔ dài， dì wáng zhèng quán de xīng tì， yǔ zhōng guó wén huà rú、 fó、 dào sān jiā zhī xué de shèng xíng， bìng wú duō dà yǐng xiǎng。 shèn zhì fǎn shǐ dāng shí de cōng míng cái zhì zhī shì， yàn 'è luàn shì， táo bì xiàn shí， qù cān chán xué fó， huò xiū liàn shén xiān dào xué de， gèng wéi duō shù。 sòng cháo chū jiàn， chán zōng de “ wǔ jiā zōng pài ”， zhèng shì shèng jí yī shí。 dào jiā hé dào jiào jīng guò sòng zhēn zōng de tí chàng， yě shì yòu shēng yòu sè。 lì rú sòng zhēn zōng jǐng dé nián jiān， gōng yuán yī sì nián， jiù yòu chán sēng dào yuán shǒu xiān huì jí chán zōng gōng 'àn de《 jǐng dé chuán dēng lù》 zhù zuò miàn shì， ér qiě yòu dāng shí de míng chén yáng yì wéi tā zuò xù tuī jiàn， zhè shì hòu shì yán jiū chán zōng dì yī dū zhòng yào de bǎo diǎn，《 wǔ dēng huì yuán》 děng shū， dōushì hòu lái jū shàng de xù chéng zhī zuò。 zài dào jiào fāng miàn， yě yòu zhāng jīng fáng zhào jí dào shì suǒ jí《 yún jí qī qiān》 dà bù zhù zuò de wán chéng， wéi hòu shì biān jí《 dàozàng》， kāi qí xiān hé。 shāo hòu， yòu zhāng zǐ yáng（ bó duān）《 wù zhēn piān》 wèn shì， róng huì chán fó rú xíng de jīng huá， shì kāi chuàng dào jiā “ shén xiān dān jué ”、 “ nán zōng ” de bǎo diǎn。 　　 dàn bù yào wàng liǎo， qián miàn yǐ jīng shuō guò yóu wǔ dài táng míng zōng lǐ sì yuán shí dài kāi shǐ de diāo kè chuán tǒng rú xué “ jiǔ jīng ” chū shòu， yǐ jí zhōu shì zōng（ chái róng） shí dài “ jiǔ jīng ” de kè bǎn wán chéng， hé xī shǔ sì chuān “ jiǔ jīng ” de liú tōng， dōushì cù shǐ sòng chū dú shū shì zǐ xué xí rú xué gèng jiā fāng biàn yòu lì de tiáo jiàn， yě shì shǐ rú xué gèng wéi guǎng fàn chuán bù de yuán yīn。 yīn cǐ， sòng chū wén yùn de dǐng shèng， bìng fēi chū yú 'ǒu rán， shí zài shì yòu tā de qián yīn。 tóng shí， yě xū yào liǎo jiě， zài táng sòng de jiē duàn， zhōng guó de xué shù wén huà de zhòng zhèn， dà duō hái zài guān zhōng（ shǎn xī、 shān xī） jí hé luò（ luò yáng、 kāi fēng） děng huáng hé liú yù děng dì wéi shèng。 táng sòng de míng rú xué zhě， yě shì zhè gè qū yù fàn wéi de rén wù zhàn duō shù。 guò qù suǒ wèi de “ huá xià wén huà ”、 “ zhōng yuán wén huà ”， huò “ zhōng yuán rén wù ” dà duō yě shì zhè yī qū yù de rén。 　　 dào liǎo sòng cháo kāi shǐ， yóu dú shū xué rú 'ér kǎo qǔ gōng míng， jiàn zhì yuè dēng wéi cháo tíng de zhèng yào， gōng xiǎn dāng shí， míng liú qiān gǔ de yī dà qún rén wù， dà duō dū yóu píng mín、 pín mín chū shēn de hán shì， zhèng rú gǔ rén suǒ wèi， “ shí nián hán chuāng wú rén wèn， yī jǔ chéng míng tiān xià zhī ”； huò rú shuō， “ yī jǔ míng dēng lóng hǔ bǎng， shí nián shēn dào fèng huáng chí ” děng sòng cí， biàn shì cóng sòng chū kāi shǐ， kǎo shì zhì dù zuì wéi chéng gōng tè chū de xiàn xiàng。 　　 dàn shì， tóng shí hái yòu yī xiē dú shū xué rú yòu chéng de xué zhě， dàn bó míng lì， zhì xíng gāo shàng de rén， shǐ zhōng bù qiú gōng míng， yǐ gēng dú zì yú， zhōng shēn yǐ xué wèn wéi zhòng， suī rán míng zhòng dāng shí， dàn yòu yǐn jū bù chū de chù shì yě bù shǎo。 suǒ wèi “ chù shì ” de yì yì， jiù shì shàn yú zì chù， bù qiú wén dá yú dāng shí de qīng gāo dài hào。 zhè zài táng dài de xí guàn shàng， chēng wéi 　　“ gāo shì ”， zài zǎo yī diǎn， biàn jiào “ yǐn shì ”， dōushì tóng yī hán yì de míng chēng。 zhè yī lèi rén， zài zhōng guó lì dài de lì shǐ shàng， guān xì yě hěn zhòng yào。 shèn zhì měi shǐ lì dài de dì wáng huò cháo tíng， yǐn yǐn yuē yuē dōuzài zhù yì tā men de yán xíng jǔ dòng， xīn cún gù jì。 nà xiē dì wáng jiàngxiàng， shēng pà bèi tā men kàn bù qǐ， biàn huì jué dé zì jǐ hěn bù 'ān xīn。 zhè yě shì zhōng guó lì shǐ wén huà shàng de tè sè rén wù。 rú guǒ bǐ zhào xī fāng wén huà， cóng xī yáng de zhèng zhì xué shuō shàng， miǎnqiǎng de bǐ lèi， biàn shì shǔ yú bǎo liú “ bù tóng yì ” de zhù zhāng， huò “ bù hé zuò ” de tài dù de rén。 bù guò， zhè zhǒng bǐ fāng yě hěn miǎnqiǎng， zhōng guó wén huà zhōng de yǐn shì、 gāo shì men， shì shǔ yú dào jiā yī liú de rén wù。 tā men jué duì bù kěn zhǐ wéi zì jǐ 'ér míng gāo， yòu shí wèile guó jiā tiān xià rén mín de lì yì， yě huì wǎn zhuǎn shè fǎ， tí chū hěn yòu yǐng xiǎng lì de zhù yì， bāng zhù shè huì de 'ān dìng， rán hòu jí suǒ wèi “ gōng chéng 'ér fú jū ”、 “ mòshì 'ér wú wén ” ér yǐ。 　　 sòng chū kāi guó de dì 'èr shí sì nián， yě jiù shì sòng tài zōng zhào guāng yì jí wèi de dì shí sì nián， nián hào “ yōng xī ” kāi shǐ， jiù zhào qǐng dāng shí zài huá shān de yǐn tǔ chén tuán rù cháo， zài míng yì shàng shì huáng dì xiàng tā qǐng jiào dào shù。 jiū jìng tā men suǒ tán de zhēn shí nèi róng shì shénme， jiù bù dé 'ér zhī liǎo。 lì shǐ suǒ zài， dū shǔ yú guān fǔ gōng gào shì de guān huà， jiù bù bì tǎo lùn liǎo。 chén tuán dāng rán bù huì jiǔ liú cháo tíng， lì jí qǐng cí hái shān guī yǐn。 dàn zài zhè yī nián nèi， tài zōng jiù bān fā zhào lìng， yào qiú mín jiān tí gōng yí shū。 suǒ wèi “ yí shū ”， jiù shì yòu xiē rén de zhù zuò， hái méi yòu gōng kāi wèn shì， bèi shè huì shàng suǒ bù zhī dào de shū gǎo。 guò liǎo sì nián， gǎi nián hào wéi “ duān gǒng ” yuán nián， jiù miǎn liǎo gòng tóng qǐ shì de bù yī zhī jiāo zhào pǔ de zǎixiàng zhí wèi， zhèng shì fā bù lǚ méng zhèng wéi “ tóng píng zhāng shì ”（ shì shí shàng， jiù shì sòng cháo duì zǎixiàng de guān xián míng chēng）。 　　 qián ruò shuǐ yī fān yòu gǔ qì de huà 　　 lǚ méng zhèng， wǒ xiǎng dà jiā dà gài dū huì zhī dào， tā shì sòng chū zuì pín hán jiā tíng chū shēn de zǐ dì。 shàonián de shí hòu。 yī biān shàng shān kǎn chái móu shēng， yī biān kǔ zhì dú shū， jīng cháng huì zài shān shàng láo dòng zhōng， pèng shàng dà yǔ， dù liǎo 'è liǎo， jiù jiāng dǒu lì zhōng de yǔ shuǐ pào lěng fàn chī。 tā dú shū yòu chéng， gōng míng dé zhì， jiēguǒ dāng liǎo sòng tài zōng de zǎixiàng。 wǒ men xiàn zài tè bié tí chū lǚ méng zhèng lái， jiù shì shuō míng yóu tā kāi shǐ， sòng chū bǎi nián zhī jiān， zào chéng wén zhì de wén rén zhèng fǔ de cháo tíng zhōng， dà bàn dōushì yóu pín hán chū shēn de rú xué zhī shì。 yóu qí zài lǚ méng zhèng yǐ hòu sān shí nián zuǒ yòu， biàn yòu cóng zuì pín kǔ chū shēn de fàn zhòng yān chū shì， gǔ rén gē sòng tā shì chū jiāng rù xiāng， yīng xióng 'ér jiān shèng xián de rén wù， yě shì kāi chuàng sòng dài wén yùn zuì yòu gòng xiàn de dà xián。 wǒ men zhǐ yào fān kāi《 sòng shǐ》， dú liǎo lǚ méng zhèng dāng zǎixiàng qián hòu shí qī de “ hàn lín xué shì ” qián ruò shuǐ dá sòng tài zōng de duì huà， biàn kě zhī dào sòng chū kāi shǐ xíng chéng wén rén zhèng fǔ de fēng gé， shí zài dà yòu bù tóng yú lì dài dì wáng zhèng tǐ de tè diǎn。 shǐ zài： 　　 sòng tài zōng wèi shì chén yuē： “ xué shì zhī zhí， qīnqiè guì zhòng， fēi tā guān kě bǐ。 zhèn cháng hèn bù dé wéi zhī（ tā shuō zì jǐ yě hěn xiǎng zuò hàn lín xué shì）。 ” yòu yuē： “ shì zhī xué gǔ rù guān， zāo shí dé wèi， yū zhū tuō zǐ（ sòng cháo de guān fú xíng sè）， zú yǐ wéi róng yǐ。 dé bù jié chéng yǐ bào guó hū！ ” ruò shuǐ duì yuē： “ gāo shàng zhī shì， bù yǐ míng wèi wéi guāng chǒng。 zhōng zhèng zhī shì， bù yǐ qióng dá yì zhì cāo。 qí huò yǐ jué lù wèi yù zhī gù， ér xiào zhōng yú shàng。 zhōng rén yǐ xià zhě zhī suǒ wéi yě（ rú guǒ zhǐ shì wèile zuò guān jiù suàn guāng róng， yīn cǐ biàn biǎo shì duì nǐ huáng dì jìn zhōng de， zhè dū shì nà xiē zhōng děng yǐ xià de rén suǒ zuò de shì， hái yòu shénme hǎo shuō de ní）。 ” 　　 qián ruò shuǐ de yī fān huà， yě dài biǎo liǎo sòng cháo kāi shǐ， yóu sòng tài zōng dào zhēn zōng、 rén zōng shù shí nián jiān， rú lǚ méng zhèng、 wáng dàn、 lǚ duān、 wáng céng、 kòu zhǔn yī bèi rú zhě de zhèng yì hé zuò fēng， shí zài zú wèiyòu zhì cóng zhèng zhě de zhēn biān míng yán。 　　 dào liǎo sòng zhēn zōng shí qī， yòu zhēng zhào zhōng nán shān de yǐn shì zhǒng fàng rù cháo， jiēguǒ zhǒng fàng hái shì bù lái。 yòu yīn chán zhōu zhī yì guò hòu， jí lì tí chàng “ shén dào shè jiào ” de zhèng cè， biàn cì fēng xìn zhōu（ jiāng xī） dào shì zhāng zhèng suí hào zhēn jìng xiān shēng， wèitā jiàn shàng qīng yuàn jí shòu lù yuàn。 zhè jiù shì hòu shì jiāng xī lóng hǔ shān zhāng tiān shī de qǐ yuán。 　　 wǒ men xiān yào liǎo jiě sòng chū de wén yùn， yòu guān rú、 fó、 dào sān jiào dǐng zú bìng mào de qíng xíng， rán hòu zài lái liǎo jiě sòng chū kāi guó liù shí duō nián yǐ hòu， dào liǎo sòng rén zōng zhào zhēn zài wèi de sì shí duō nián zhī jiān， gōng yuán yī èr sān zhì yī liù sān nián， cái chū xiàn yī qún míng rú xiánxiàng， xiān hòu xiāng jì zhí zhèng de dǐng shèng shí qī。 yě shì sòng rú de rú lín hé dào xué（ lǐ xué） de kāi shǐ。 　　 sòng rén zōng dēng wèi qián shí nián， hái yóu liú tài hòu zhù zhèng， rén zōng zhǐ shì bèi wèi 'ér yǐ。 liú tài hòu sǐ hòu， yě zhèng shì sòng rén zōng 'èr shí sì suì de shí hòu， cái yóu tā zì jǐ dāng jiā， cái suàn shì zhēn yòu shí quán zài shǒu de zhào jiā tiān zǐ。 dàn dāng tā zì jǐ qīn zhèng de dì yī jiàn shì， jiù shì tíng zhǐ xiū zào dào guān hé fó sì， bù yòng nèi shì（ tàijiàn） luó suì xūn。 lì jí zhào fàn zhòng yān wéi “ yòu jiàn yì ”， yǐ bèi zī xún。 zhè yě děng yú shuō míng yóu sòng rén zōng kāi shǐ de sòng cháo wén yùn， hǎo xiàng yǎn diàn shì jù yī yàng， shǒu xiān jiù yóu fàn zhòng yān dēng chǎng liàng xiāng， yě bìng fēi shì 'ǒu rán de shì。 dāng sòng rén zōng qìng lì qián hòu， jí gōng yuán yī sì yī nián jiān， sòng rú lǐ xué jiā de xīng qǐ， dà bù fēn shì shòu fàn zhòng yān de yǐng xiǎng， huò jīng tā de péi yǎng tuī zhòng 'ér chéng míng de。 ér qiě zài rén zōng qìng lì sān nián qián hòu kāi shǐ， míng rú 'ér jiān míng chén de， jiù yòu yàn shū、 hán qí、 fù bì、 wén yàn bó、 ōu yáng xiū、 cài xiāng děng rén。 shāo hòu， biàn yòu sī mǎ guāng、 sū shì（ dōng pō） sān sū fù zǐ xiōng dì、 wáng 'ān shí yī bèi rén wù。 　　 yīn fàn zhòng yān de guān xì， yǐng xiǎng yī dài de dà rú， rú hú yuàn（ ān dìng xiān shēng）、 sūn míng fù（ tài shān xiān shēng）， yǐ jí hòu shì chēng wéi “ wǔ dà rú zōng ” de zhōu dūn yí（ lián xī）、 zhāng zài（ héng qú）、 chéng hào（ míng dào）、 chéng yí（ yī chuān）、 shào yōng（ kāng jié） děng， zhí jiē huò jiànjiē， dū yǔ fàn zhòng yǎn xiān hòu yòu guān。 wǒ men dà jiādōu zhī dào tā de míng wén《 yuè yáng lóu jì》 zhōng suǒ shuō de míng jù， “ xiān tiān xià zhī yōu 'ér yōu， hòu tiān xià zhī lè 'ér lè ”。 zhè bù shì tā zhǐ wéi xiě zuò wén zì shàng de kōng yán， ér shì tā yī shēng shí jiàn xíng lǚ de shǒu zé。 　　 fàn zhòng yān shì zhēn zhèng de rú zōng wù xíng 　　 jiǎng dào fàn wén zhèng gōng fàn zhòng yān（ xī wén）， wǒ men dà jiādōu shì zhī dào de。 dàn shì wǒ jué dé yīnggāi wéi jiāng lái de hòu qǐ zhī xiù tí qǐ zhù yì， suǒ yǐ zài lái jiǎn dān jiè shào。 fàn zhòng yān chū shēng zài sū zhōu de wú xiàn， liǎng suì de shí hòu， shēng fù biàn sǐ liǎo， jiā jìng hěn pín hán， tā de mǔ qīn shí zài méi yòu bàn fǎ chēng chí zhè yàng yī gè gū 'ér guǎ fù de jiā tíng， jiù dài zhe tā gǎi jià liǎo yī gè xìng zhū de rén。 tā yīn cǐ yě bèi gǎi liǎo xìng míng。 kě shì tā cóng yòu tóng kāi shǐ， zì jǐ jiù hěn yòu zhù zhāng、 yòu zhì qì。 tā míng bái liǎo jiā tíng guān xì hé mǔ qīn de kǔ zhōng， jiù xiàng tā mā mā tòng kū yīcháng， bù yuàn zài liú zài zhū jiā。 tā dào liǎo nán jīng， yǐ kào qīn qī jiā de wēi shǎo bāng zhù， nǔ lì dú shū qiú xué。 yīn wéi tài qióng， yòu shí zhǔ liǎo yī guō yù， liáng liǎo fēn zuò sān kuài， měi cān chī yī kuài chōng jī。 zhè yàng zhòu yè bù xī dì dú shū qiú xué， dào liǎo dōng tiān， chuān de yī fú pò liǎo bù gòu bǎo nuǎn， gǎn jué tài pí láo liǎo， jiù ná lěng shuǐ jiāo miàn， miǎnqiǎng tí qǐ jīng shén lái kǔ dú。 　　 yòu zhì jìng chéng， tā zhōng yú kǎo qǔ liǎo jìn shì， dé dào yī gè guān wèi， wéi “ guǎng dé jūn sī lǐ cān jūn ”， děng yú xiàn zài de yī gè jūn qū sī lìng bù de zhèng zhì bù zhù rèn jiān guǎn jūn fǎ。 zhè yàng， tā zǒng suàn yòu liǎo xīn fèng de dài yù， jiù qù jiē mǔ qīn huí dào běn jiā， huī fù běn xìng。 hòu lái yòu diào wéi “ dà lǐ sì chéng ”， děng yú xiàn zài de zuì gāo fǎ yuàn yuàn cháng， zài hòu yòu diào zhí wù， guǎn guò liáng shí gōng zuò。 yīn mǔ qīn sǐ liǎo， jiù huí jiā shǒu sàng sān nián， yī biān jiào shòu xué shēng， tā kě méi yòu yī diǎn mányuàn huò bù mǎn mǔ qīn de xīn lǐ， wán quán kè shǒu “ rú xíng ” de xiào dào。 sān nián guò hòu， jīng yóu tuī jiàn， chū rèn guò “ mì gé xiào lǐ ”， děng yú xiàn zài zhōng yāng bàn gōng tīng de zhù rèn。 gēn zhe jiù chū qù zuò dì fāng xíng zhèng shǒu cháng děng zhí。 　　 sòng rén zōng jiǔ wén tā de rén pǐn hé xué wèn， suǒ yǐ zài huáng tài hòu yī sǐ， zì jǐ qīn zhèng de dì yī nián， jiù zhào tā dān rèn liǎo “ yòu jiàn yì ”。 rén zōng bìng bù shì liú tài hòu qīn shēng de 'ér zǐ， yīn cǐ， hěn duō rén chèn tài hòu sǐ liǎo， jiù yòu xǔ duō pī píng tài hòu de huà fā shēng liǎo。 fàn zhòng yān shēn rèn jiàn guān， shì kě yǐ duì huáng dì jiǎng bù tóng yì jiàn de huà。 yīn cǐ tā jiù duì rén zōng shuō， xiān dì sòng zhēn zōng sǐ hòu， tài hòu tiáohù bì xià shí yú nián， jīn yí yǎn qí xiǎo gù， yǐ quán qí dà dé。 rén zōng tīng liǎo， biàn shuō， wǒ yě hěn bù rěn xīn tīng zhè xiē xián huà。 jiù xià mìng lìng gōng nèi gōng wài， bù zhǔn zài jiǎng huáng tài hòu chuí lián tīng zhèng zhè shí duō nián de wǎng shì。 zhè jiù shì fàn zhòng yān tuī jǐ jí rén， tiáohé huáng dì hé yǎng mǔ zhī jiān de xīn jié， cù jìn gōng tíng zhèng fǔ zhī jiān de 'ān dìng。 tā “ yào yán bù fán ”， zhǐ tí qǐ huáng dì de zhù yì， nǐ mǔ qīn yě yǎng nǐ qiě bāng máng nǐ nà me duō nián liǎo， jiù shì yòu xiē bù duì， xiàn zài gèng bù néng jiù shì chóngtí liǎo。 　　 zì “ wǔ dài ” yǐ lái， tiān xià xué xiào fèi huài， dāng rén zōng hái wèi qīn zhèng， zài tiān shèng wǔ nián de shí qī， zǎixiàng yàn shū kāi shǐ tí chàng xīng jiàn xué xiào， zuò wéi gè zhōu gè xiàn de biāo zhǔn， bìng qiě yán pìn fàn zhòng yān zuò jiào shī。 fàn zhòng yān jiào shòu xué shēng de zuò fēng， shǒu xiān shì zhòng shì yǎng chéng yī gè rén de pǐn gé， suǒ wèi “ dūn shàng fēng jié ”， zuì wéi zhù yào。 tóng shí yào guān xīn tiān xià shì， bù néng zhǐ wéi zì jǐ zhuóxiǎng。 yàn shū duì tā de jiào yù fāng zhēn， hé tā běn shēn de xíng wéi， fēi cháng qì zhòng， ér qiě rèn wéi fàn zhòng yān de jiāng lái， yī dìng huì chéng wéi guó jiā shè huì de “ dà qì ”。 yàn shū shì sòng chū cái zǐ xíng de zǎixiàng， rén men zuì xǐ huān de míng cí rú： 　　 yī qū xīn cí jiǔ yī bēi， qù nián tiān qì jiù tíng tái。 xī yáng xī xià jǐ shí huí。 wú kě nài hé huā luò qù， sì céng xiāng shí yàn guī lái。 xiǎo yuán xiāng jìng dú pái huái。（ huàn xī shā） 　　 zhè biàn shì tā de liú chuán qiān gǔ de míng zuò。 wén huà zuì jī běn de yǐng xiǎng lì， jiù shì wén xué， yě jiào wén yì。 nǐ zhǐ yào fān kāi《 sòng cí》， shǒu dāng dì yī wèi de， biàn shì tā de《 zhū yù cí》。 zhì yú tā de wén jí yòu 'èr bǎi sì shí yú juàn zhī duō， jiù hěn shǎo yòu rén qù mō tā liǎo。 gǔ rén suǒ wèi “ dàn dé liú chuán bù zài duō ”、 “ wén zhāng qiān gǔ shì， dé shī cùn xīn zhī ”， jiù shì zhè gè dào lǐ。 quán shì dì wèi， zhǐ kě yǐ xuān hè yī shí， bìng bù néng zuǒ yòu hòu rén de 'ài zēng。 tā hé lǐng dǎo zhèng zhì de chéng guǒ yī yàng， hǎo huài yǒng zài rén xīn。 　　 yàn shū duì fàn zhòng yān de rén pǐn xué wèn， fēi cháng zàn shǎng， tóng shí yě hěn xīn shǎng fàn zhòng yān de wén xué cái huá。 xué wèn rén pǐn de jī běn， gù rán yòu guān yú tiān rán de bǐng fù， dàn yě shì yóu dào dé xiū yǎng 'ér lái。 wén xué cí zhāng jiù bù tóng liǎo， jīhū bǎi fēn zhī qī shí， wán quán yóu yú tiān cái。 suī rán qín lì xué xí， méi yòu shēng yòu zì lái de cái qíng， shǐ zhōng nán dé yòu wén yì shàng de jué miào jìng jiè。 suǒ yǐ qīng rén zhào yì lùn shī， biàn yòu “ dào lǎo fāng zhī fēi lì qǔ， sān fēn rén shì qī fēn tiān ” de gǎn kǎi liǎo。 yóu qí shì shēn jiān wén wǔ tāo lüè， chū jiāng rù xiāng de rén wù， dà duō shì fù yú cái huá， fù yú qíng gǎn de rén。 gǔ jīn de míng jiāng， jù yòu jūn shì tiān cái de rén， yě shì rú cǐ。 zhǐ shì yī bān rén méi yòu zhēn zhèng zhì shēn jūn lǚ， bìng bù míng bái qí zhōng de dào lǐ。 huàn yán zhī， 　　 jūn shì shàng de zhàn lüè、 zhàn shù hé zhàn dǒu， tǒng shì zhàn zhēng de yì shù， yě shì zhì lì hé qíng cāo de jié jīng。 bīng fǎ jí yì shù， yì shù jí bīng fǎ、 zhǐ shì pǔ tōng de rén， bù liǎo jiě zhēn zhèng de wǔ xué， kàn liè jūn rén jiù bó， rèn wéi tǒng shì lǎo cū， shí zài fēi cháng yí hàn。 　　 fàn chōng yān fèng mìng fáng yù xī xià， zhèn shǒu biān jiāng， hào lìng yán míng， ài fǔ shì zú。 shèn zhì dí rén suǒ shǔ shǎo shù mín zú de qiāng bīng， dū hù men jǐng gào， “ dà fàn lǎo zǐ， xiōng zhōng yòu shù shí wàn jiá bīng ”， bù kě qīng chù qí fēng， yīn cǐ xiāng shuài tóu jiàng lái guī de hěn duō。 sòng rén zōng de shí qī， yīn tā 'ér dé biān jiāng 'ān jìng， suǒ yǐ 'ōu yáng xiū biàn yòu “ wàn mǎ wú shēng tīng hào lìng， bā fāng wú shì jiàn shū xī ” zhī zuò， jiù shì zhè gè shí qī de xiě zhào。 ōu yáng xiū jí lì zòu qǐng yào yòng fàn zhòng yān zuò zǎixiàng， dàn fàn zhòng yān kěn cí bù gān。 kě shì fàn zhòng yān zài qián xiàn de xīn qíng yòu shì rú hé ní？ qiě kàn tā de： 　　 sài xià qiū lái fēng jǐng yì、 héng yáng yàn qù wú liú yì。 sì miàn biān shēng lián jiǎo qǐ， qiān zhàng lǐ， cháng yān luò rì gū chéng bì。 　　 zhuó jiǔ yī bēi jiā wàn lǐ， yàn rán wèi lè guī wú jì。 qiāng guǎn yōu yōu shuāng mǎn dì， rén bù mèi， jiāng jūn báifà zhēng fū lèi。（ yú jiā 'ào） 　　 lìng rú 　　 bì yún tiān， huáng yè dì， qiū sè lián bō， bō shàng hán yān cuì。 yìng xié yáng tiān jiē shuǐ， fāng cǎo wú qíng， gèng zài xié yáng wài。 　　 àn xiāng hún， zhuī lǚ sī， yè yè chú fēi， hǎo mèng liú rén shuì。 míng yuè lóu gāo xiū dú yǐ， jiǔ rù chóu cháng， huà zuò xiāng sī lèi。（ sū mù zhē） 　　 zhè liǎng shǒu cí， dōushì tā zài fáng yù xī běi biān jiāng qián xiàn shàng de zuò pǐn， yǎn lèi shì zhēn de yǎn lèi， wèiguó jiā mín zú de xīn， yě shì zhēn de gěng gěng zhōng xīn， qíng gǎn hé lǐ zhì， bìng wú shénme máo dùn de chōng tū， tā shì fēn dé hěn qīng chǔ de。 zhì yú tā de míng wén， rú《 yuè yáng lóu jì》 děng děng， dà jiādōu zhī dào， bù bì duō shuō liǎo。 　　 zāi péi sòng chū yī dài dà rú 　　 xiàn zài yào jiǎng de， shì fàn zhòng yān zài yòu guān wèi、 quán lì zài shǒu de shí hòu， réng rán niàn niàn bù wàng wén huà jiào yù de dà yè， jí lì gǔ lì hòu shēng qīng nián， shǒu xiān yào lì zhì xué wèn。 wǒ men dà lüè jiǎng liǎng sān zé yòu guān tā de xiǎo gù shì， yědōu shì yǐng xiǎng sòng cháo wén yùn de dà shì。 　　 qián miàn jiǎng dào yàn shū duì tā de zàn shǎng hé xìn rèn。 yòu yī tiān， zǎixiàng yàn shū xiǎng wéi zì jǐ de nǚ 'ér xuǎn zé yī gè hǎo nǚ xù， jiù lái wèn fàn zhòng yān， zài tā suǒ jiào de xué shēng zhōng， yòu nǎ gè rén zuì hǎo。 tā jiù tuī jiàn liǎo fù bì。 yàn shū zhōng yú xuǎn zé fù bì zuò nǚ xù。 hòu lái fù bì guǒ rán bù fù suǒ wàng， chéng wéi sòng dài de míng chén míng xiāng， tóng shí yě shì yī wèi zuì liǎo bù qǐ de wài jiāo guān， nián bā shí 'ér zú。 “ shǒu kǒu rú píng， fáng yì rú chéng ” de míng jù， jiù shì tā zì jǐ xiě zài píng fēng shàng de yī shēng shǒu zé。 dāng fù bì hái zài zuò xué shēng de shí hòu， kǎo shì méi yòu tōng guò， jiù yào huí jiā qù liǎo。 fàn zhòng yān zhī dào liǎo hái yòu yī cì kǎo shì de jī huì， jiù qīn zì qù zhuī tā huí lái， yīn cǐ fù bì “ suì jǔ mào cái yì děng ”， yóu rú xiàn dài guó jiā tè bié kǎo shì lù qǔ de rén xuǎn。 zhè jiù shì fàn zhòng yān 'ài hù hòu jìn zǐ dì， jí lì zào jiù yòu wéi qīng nián de xíng wéi。 　　 zhì yú sòng chū yī dài rú zōng de hú yuàn（ ān dìng xiān shēng）、 sūn míng fù（ tài shān xiān shēng）、 zhāng zài（ héng qú xiān shēng）， yědōu shì tā suǒ péi yǎng chū lái de dà rú。 　　 rú shǐ liào suǒ zài： hú yuàn， zì yì zhī。 shí sān（ suì） jí tōng “ wǔ jīng ”。 jiā pín， wú yǐ zìjǐ， wǎng tài shān， yǔ sūn míng fù、 shí jiè tóng xué。 gōng kǔ shí dàn， zhōng yè bù qǐn， yī zuò shí nián bù guī。 fàn zhòng yān 'ài 'ér jìng zhī， pìn wéi sū zhōu jiào shòu， zhū zǐ cóng xué。 hòu lái yòu tuī jiàn xiān shēng， yǐ bái yī（ méi yòu gōng míng de pǔ tōng rén） duì chóng zhèng diàn（ hé huáng dì duì huà）， shòu shì mì shū shěng jiàoshū láng。 hòu yòu lǚ qiān， zhuó wéi tài zǐ zhōng yǔn、 tiān zhāng gé shì jiǎng， zhuān guǎn tài xué， zú nián liù shí qī。 chū qí mén zhě bù xià shù qiān rén， cóng zhèng zhě yě bù shǎo， yǐng xiǎng sòng chū wén rén zhèng fǔ de fēng fàn hěn dà。 tā biàn shì yóu fàn zhòng yān shǒu xiān tuī jiàn de dì yī rén。 suǒ yǐ qīng chū huáng lí zhōu bǐ zhào chán zōng gōng 'àn huì shū《 jǐng dé chuán dēng lù》 děng de bàn fǎ， chū biān《 sòng yuán xué 'àn》， biàn yǐ “ ān dìng xué 'àn ” hé “ tài shān xué 'àn ” kāi shǐ， biāo míng dōushì gāo píng jiǎng yǒu。 suǒ wèi “ gāo píng xué 'àn ” jiù shì fàn zhòng yān běn shēn yī xì de xué 'àn。 　　 sūn míng fù， jìn zhōu píng yáng rén（ shān xī）， sì jǔ kāi fēng fǔ jí， jìn shì bù dì（ méi yòu kǎo qǔ jìn shì）， tuì jū tài shān。 hòu lái yīn shí jiè（ cú lái xiān shēng） de tuī jiàn， jīng fàn zhòng yān、 fù bì de jìn yán， cái míng xiǎn cháo tíng， zhuó wèiguó zǐ jiān zhí jiǎng， nián liù shí liù zú， xué zhě zūn chēng wéi “ tài shān xiān shēng ”。 dàn tā hé fàn zhòng yān běn lái jiù yòu guān xì， ér fàn wén zhèng gōng què zǎo yǐ zhì zhī dù wài， bìng bù zhī dào hòu lái xué yǎng chéng míng， yǐ shī dào zì jū de “ tài shān xiān shēng ”， jiù shì dāng nián tā suǒ péi zhí de rén ní！ yīn wéi fàn zhòng yān dāng chū zài huī yáng（ hé nán jìng nèi） zhǎng guǎn jiǎng xué zhí wù de shí hòu， yòu yī gè sūn xiù cái， yào qiú yóu xué tā fāng de fèi yòng， fàn zhòng yān biàn zì jǐ sòng tā yī qiān wén。 míng nián， yòu lái liǎo， yòu sòng tā yī qiān wén。 kě shì fàn zhòng yān jiù wèn tā， wèishénme yào dào chù yóu xué， bēn bō yú dào lù ní？ sūn xiù cái tīng liǎo， jiù hěn tòng kǔ dì shuō： “ mǔ lǎo， wú yǐ wéi yǎng， ruò rì dé bǎi qián， gān zhǐ zú yǐ（ xiào yǎng mǔ qīn de shēng huó fèi jiù gòu liǎo）。 ” fàn zhòng yān biàn shuō： “ wú guān zǐ cí qì， fēi qǐ kè yě。 liǎng nián pú pú（ fēng chén）， suǒ dé jǐ hé？ ér fèi xué duō yǐ！ wú jīn bǔ zǐ xué zhí（ gěi nǐ yī gè xué shēng de míng 'é）， yuè kě dé sān qiān yǐ gòngyǎng， zǐ néng 'ān yú xué hū？ ” sūn shēng dà xǐ。 yú shì shòu yǐ《 chūn qiū》， ér sūn shēng dǔ xué bùshě zhòu yè。 dì 'èr nián， fàn zhòng yān lí kāi liǎo huī yáng， sūn shēng yě jiù cí bié tā qù liǎo。 shí nián yǐ hòu， fàn chōng yān wén tài shān yòu “ sūn míng fù xiān shēng ”， yǐ《 chūn qiū》 jiào shòu xué zhě， dào dé gāo mài。 tā jiù hé fù bì xié zhù shí jiè， gòng tóng xiàng huáng dì tuī jiàn。 què xiǎng bù dào zài cháo tíng shàng jiàn miàn de “ tài shān xiān shēng ”， jiù shì dāng nián xiàng tā yào yóu xué fèi yòng de sūn xiù cái。 zhè jiù shì fàn zhòng yān tuī jǐ jí rén， yǐ jí tā 'ài cái de dù liàng hé dé xíng， néng gòu dà gōng wú sī dì gǔ lì péi yǎng chū yī gè xué zhě zōng shī de shèng dé。 　　 zhì yú fàn zhòng yān hé zhāng héng qú xiān shēng de gù shì， jiù yòu bù tóng liǎo。 “ zhāng zài， zì zǐ hòu， shì jū dà liáng（ hé nán kāi fēng）。 fù， dí， shì rén zōng cháo diàn zhōng chéng， zhī fú zhōu（ sì chuān fú líng）， zú guān（ tā fù qīn zài rèn shàng sǐ liǎo）。 zhū gū jiē yòu， bù kè guī（ tóng bāo xiōng dì zǐ mèi mendōu hěn xiǎo， méi yòu néng lì huí dào gù xiāng kāi fēng）。 yǐ qiáo yù fèng xiáng jùn héng qú zhèn（ shǎn xī méi xiàn dōng） ”。 dàn tā suī rán shì gè gū 'ér， kě shì hěn zì lì， zhì qì bù qún， yóu qí xǐ huān tán bīng。 dāng kāng dìng（ rén zōng nián hào） yòng bīng shí， nián shí bā， kǎi rán yǐ gōng míng zì xǔ， yù jié kè（ lián hé yī pī zhì yuàn jūn） qǔ táo xī（ gān sù jìng nèi） zhī dì。 yīn cǐ， shàng shū yè fàn wén zhèng gōng。 fàn zhòng yān jiē jiàn tā， zhī dào tā shì dà qì， zé zhī yuē： “ rú zhě zì yòu míng jiào kě lè， hé shì yú bīng？ ” biàn shùn shǒu ná liǎo yī běn《 zhōng yōng》 gěi tā。 tā zǒng suàn yī diǎn jiù tòu， tīng liǎo fàn wén zhèng gōng de huà， jiù bù tóu jūn， lì kè huí qù， fǎn qiú “ liù jīng ”。 yòu yǔ 'èr chéng fū zǐ jiāo wǎng， hòu lái， kǎo qǔ jìn shì， shì yú cháo tíng， yǔ wáng 'ān shí zhèng jiàn bù hé。 dàn tā de xué yǎng， què kāi qǐ guān zhōng de fēng qì， chéng wéi yī dài zōng shī。 yóu qí shì tā píng cháng suǒ jiǎng de “ wéi tiān dì lì xīn， wéi shēng mín lì mìng， wéi wǎng shèng jì jué xué， wéi wàn shì kāi tài píng ” de sì jù míng yán， yǔ fàn wén zhèng gōng de “ xiān tiān xià zhī yōu 'ér yōu， hòu tiān xià zhī lè 'ér lè ”， dōuchéng wéi běi sòng yǐ hòu zhōng huá wén huà xué zhě lì zhì de diǎn fàn， cháng chuí bù xiǔ， yǒng wéi hòu shēng suǒ jǐng yǎng。 　　 zǒng zhī， rú guǒ yóu zhōu gōng、 kǒng zǐ yǐ hòu kàn chuán tǒng wén huà zhōng “ rú zhě zhī xué ”， chōng jìng shì shénme yàng de nèi hán hé dìng yì？ qí shí， nǐ zhǐ yào zǎi xì yī dú《 lǐ jì》 de《 xué jì》 hé《 rú xíng》 liǎng piān dà wén zhāng， jiù kě míng bái qín、 hàn yǐ qián suǒ wèi “ rú zhě ” de guī mó liǎo。 “ wǔ jīng ” shì zhōng huá chuán tǒng wén huà chǔ cáng kù， yào xiǎng wán quán tōng dá， pō bù róng yì。 “ sì shū ” shì rú jiā shí xí jīng yàn， yě kě yǐ shuō yóu rú《 xué jì》 hé《 rú xíng》 de xù biān。 sòng chū cóng rén zōng kāi shǐ， rú xué chāng shèng， dàn zài “ wǔ dà rú ” zhī xiān， zú yǐ dài biǎo zhēn zhèng de rú zōng rú xíng zhě， yīngdāng shì fàn zhòng yān。 tā duì rú xué de zào yì， shì《 yì jīng》 hé《 chūn qiū》， zhì cún jīng shì zhì yòng， jué shǎo rú hòu qǐ de “ wǔ dà rú ” zhōng de 'èr chéng fū zǐ（ chéng hào、 chéng yí） děng rén， zì chēng wéi “ chū rù fó lǎo ”， fǎn qiú “ liù jīng ”， ér dào zài shì yǐ； rán hòu zài lái gāo tán xīn xìng zhī xué de wēi yán， yǐ zì biāo bǎng wéi jì kǒng mèng de jué xué。 tā zhǐ yǐ shí shì qiú shì de zuò fēng， lì xíng suǒ zhī suǒ xué， wèirénmín、 wéi shè huì、 wèiguó jiā “ chéng yì ”， “ zhèng xīn ” zuò shí shì， dàn qiú jìn qí zài wǒ， wú fù chū xīn 'ér yǐ， zhè cái shì zhēn rú shí xué de biāo zhǔn。 tā de yī shēng， “ nèi gāng wài hé， fàn 'ài zhòng 'ér qīn rén， lè shàn hǎo shī（ bó 'ài tā rén， ài zuò hǎo shì， kěn bù shī）， zhì yì zhuāng lǐ zhōng， yǐ shàn zú rén（ wéi gù xiāng dì fāng zú rén mǎi tián， shǒu xiān chuàng bàn mèi huì cí shàn fú lì de chǎn yè） ”。 dàn zài tā sǐ hòu， jiā lǐ méi yòu tài duō jī xù， réng rán bǎo chí liǎng xiù qīng fēng， shū shēng běn sè。 tā de sì gè 'ér zǐ， yědōu xué yòu suǒ chéng， ér qiě zhì yǒng jù bèi， gōng zhèng lián míng， yóu rú qí fù。 gǔ jīn xué zhě， néng cái jiān wén wǔ， dé xíng chún cuì rú fàn wén zhèng gōng zhòng yān zhě， biàn kě yǐ wú kuì yú “ rú xíng ” liǎo。 　　 běi sòng hòu qī rú lín dào xué de xiàn xiàng 　　 běi sòng de zhèng quán， yóu sòng rén zōng qīn zhèng， zhèng zài gōng yuán yī sān sān nián kāi shǐ， jiē zhe jiù shì yīng zōng zhào shǔ、 shén zōng zhào suǒ、 zhé zōng zhào xù sān cháo， qián hòu liù shí nián zhī jiān， kě yǐ suàn shì wén yùn dǐng shèng， míng rú bèi chū， yě shì zhōng guó lì shǐ shàng zuì zūn zhòng xiāng quán， zuì zūn zhòng wén rén xué zhě de shí dài。 dàn yóu shén zōng dào zhé zōng de sān shí nián jiān， yě shì xué zhě dà chén gè zì gù zhí wǒ jiàn， yīn yì shí zhù zhāng de yì tóng， hù xiāng zhēng zhí， hù xiāng duì lì， zhōng yú xíng chéng sòng cháo de “ dǎng huò ”， hé zhēn wěi dào xué zhī biàn de bēi jù。 　　 zài shén zōng de shí dài， yóu “ ào xiànggōng ” wáng 'ān shí de zhí zhèng shí qī， xiǎng yào huī fù wáng dào de jǐng tián zhì dù、 shí xíng guǎn zhòng zhì qí de jūn zhèng guǎn lǐ、 jiàn lì “ bǎo jiá ” děng zhì dù、 zhěng dùn jīng jì cái zhèng de tián fù shuì shōu， biàn dà lì tuī xíng xīn zhèng， bù xī pái chú píng shí wén zhāng yì qì xiāng tóu de míng rú dà chén men de fǎn duì yì jiàn。 jiàn jiàn yǎn biàn， jiù míng xiǎn chéng wéi pài xì de dǒu zhēng。 dào liǎo zuì jī liè de shí hòu， jiù rèn dìng yǐ sī mǎ guāng wéi shǒu de wéi “ luò dǎng ”， yǐ sū dōng pō xiōng dì wéi shǒu de wéi “ shǔ dǎng ”， jí lì jiā yǐ dǎ jī。 yīn cǐ shǐ wén míng zuì shèng， cái huá bì lù de sū shì（ dōng pō） xiān hòu bèi fàng yuǎn liǎng sān cì。 zhè shǐ tā yǔ guǎng dōng、 qióng zhōu（ hǎi nán dǎo） děng dì， zài wén huà lì shǐ shàng jié liǎo bù jiě zhī yuán。 tóng shí， zài zhè gè shí qī， rú zì xiāng biāo bǎng wéi jì kǒng mèng jué xué， gāo tán xīn xìng wēi yán de 'èr chéng xiōng dì， chéng hào（ míng dào）、 chéng yí（ yī chuān）， zài wáng 'ān shí hé sū shì（ dōng pō） liǎng dà gāo míng zhī jiān， yīn bǐ cǐ guān diǎn de bù tóng， shì wéi “ wěi dào xué ”， nà yě shì lǐ suǒ bì rán de jiēguǒ。 yīn wéi sū dōng pō hé wáng 'ān shí liǎng rén， bù dàn yǐ rú wéi zōng， dàn duì yú chán yǔ dào de jiàn dì， sì hū bǐ 'èr chéng děng rén yóu yòu shèng chù。 chéng míng dào hé wáng 'ān shí de xué shù yì jiàn hé zhèng jiàn bù hé。 chéng yī chuān hé sū dōng pō de zhèng jiàn yì jiàn yě bù hé。 ōu yáng xiū shì míng bái biǎo shì， fǎn duì fó lǎo。 sī mǎ guāng zé bǎo liú tài dù， zài tā xiū biān《 zī zhì tōng jiàn》， dàn qǔ《 wèi shū · shì lǎo zhì》 yǐ gōng xué zhě de cān kǎo， bǐ jiào shǎo jiā yì jiàn。 　　 rú guǒ zhuān yǐ sòng shén zōng xiān hòu shí qī lái shuō， bǐ jiào xué xíng chún pǔ， zú yǐ wéi “ wǔ dà rú ” zhī shǒu de， dāng yǐ zhōu dūn yí（ lián xī） wéi shèng， yóu qí yóu tā suǒ zhì de “ tài jí tú shuō ”， zōng hé rú、 dào、 yīn yáng de lǐ niàn， cháng bèi hòu shì dào、 rú gè jiā suǒ yǐn yòng， zuò wéi yǐ jù。 èr chéng xiōng dì， zǎo suì céng jīng cóng tā qiú xué， zhǐ shì hòu lái zì xiāng biāo bǎng， bìng bù chéng rèn shì xué chū “ lián xī ” zhī mén。 zhāng zài（ héng qú） shì 'èr chéng shì yì hòu bèi， ér qiě céng jīng cóng 'èr chéng wèn xué， dàn yě zì chéng yī gé。 　　 wéi yī bù tóng de biàn shì shào yōng（ yáo fū）， shì chēng “ kāng jié xiān shēng ”。 tā bì shēng chǎn yáng yì xué， ér qiě duì yú xiàng shù zhī xué， bié yòu shī chéng。 bù dàn wéi sòng dài “ rú zōng ” suǒ tuī suì， yóu tā kāi shǐ， jīng yuán、 míng、 qīng qiān nián yǐ lái， yì xué de shù shù、 fāng jì děng děng zá xué， dà duō dū yǐ shào kāng jié de xiàng shù fāng fǎ wéi biāo bǎng， yòu xíng wú xíng dì yǐng xiǎng mín jiān shè huì de fēng sú。 èr chéng xiōng dì， píng cháng hěn xiǎng xiàng tā tàn wèn yì xué xiàng shù de yǐn mì， dàn zhōng yīn zì shì tài gāo， bù néng míng bái tā de jīng wēi。 dàn zài shào kāng jié lín sǐ zhī qián， chéng yī chuān wèn tā： “ cóng cǐ yǒng jué， gèng yòu jiàn gào hū？ ” tā dàn jǔ liǎng zhǐ shǒu yī bǐ zuò dá 'àn。 yī chuān bù dǒng， zài wèn tā， zhè shì shénme dào lǐ？ tā jiù shuō： “ qián miàn lù jìng xū lìng kuān。 zhǎi zé zì wú zhe shēn chù， néng shǐ rén xíng hū！ ” huàn yán zhī， shào kāng jié shēnqiè zhī dào chéng shì xiōng dì de xué yǎng， yóu qí duì chéng yī chuān guò yú shī xīn zì yòng de gè xìng gèng qīng chǔ， yīn cǐ， biàn gào sù tā qián miàn de lù dào yào liú kuān yī diǎn， dà zhǎi liǎo， huì shǐ zì jǐ méi yòu zhàn de dì fāng， zěn me hǎo jiào bié rén zǒude guò qù ní！ 　　 sū dōng pō duì shén zōng de jiàn yì 　　 wǒ men xiàn zài fēi cháng jiǎn dān cū qiǎn dì jiè shào liǎo běi sòng hòu qī yóu xué shù sī xiǎng hé zhèng jiàn de yì tóng suǒ yǐn fā de “ dǎng huò ” de kě bēi， yǐ jí duì hòu shì zuì yòu yǐng xiǎng lì de “ wǔ dà rú ”， hé 'èr chéng xiōng dì yī xì suǒ biāo bǎng de “ chū rù fó lǎo， ér fǎn qiú liù jīng ”， cái wù dào kǒng mèng de xīn fǎ， rèn wéi “ dào zài shì yǐ ” de sòng rú xìng lǐ wēi yán de dà gài qíng xíng。 yīn cǐ zài zhōng guó wén huà shǐ shàng， kāi shǐ yǐ sòng rú 'èr chéng yī xì de lǐ xué， hé nán sòng yǐ hòu jì chéng “ chéng mén ” xīn fǎ de zhū xī（ zhū zǐ） rú xué， biàn jiē tì liǎo shàng gǔ lì dài xiān shèng hé kǒng zǐ de xīn yìn， shí zài shì yī jiàn bù kě sī yì de dà wù huì。 zhè zhèng rú chán zōng dà shī luò pǔ suǒ shuō “ yī piàn bái yún héng gǔ kǒu， jǐ duō guī niǎo yè mí cháo ” de gǎn tàn shì xiāng tóng de。 　　 kě shì cóng yuán、 míng、 qīng yǐ lái， dū fèng zhū xī de “ sì shū ” zhāng jù wéi biāo zhǔn kè běn， jiào dǎo hòu shēng xiǎo zǐ qiān nián zhī jiǔ， bǐ qǐ xī fāng wén huà zhōng de “ hēi 'àn shí qī ” hé “ jīng yuàn zhé xué shí qī ” de chénmò hái yào cháng jiǔ。 yīn cǐ， èr shí shì jì chū qī de “ wǔ sì ” yùn dòng， jiù bù dé bù qǐ lái dǎ dǎo “ kǒng jiā diàn ” liǎo！ qí shí， zhè shì xiān shī kǒng zǐ wǎng shòu qiān lián， yīngdāng wéi zhī píng fǎn cái hǎo。 dàn bù liào shù shí nián hòu， jué dé hái dǎ dé bù gòu chè dǐ， zài yóu “ sì rén bāng ” lái yǎn yī cì “ wén huà dà gé mìng ” de bēi jù。 shì shí shàng， zài sòng shén zōng de shí hòu， sū dōng pō yǐ jīng tí chū guò jiū zhèng de hūyù， rú shuō： 　　 xìng mìng zhī shuō， zì zǐ gòng bù dé wén（ xìng mìng zhī xué， kǒng zǐ méi yòu míng jiǎng， jiù rú zǐ gòng de gāo míng， yě méi yòu tīng guò fū zǐ jiǎng xìng mìng zhī shuō）。 ér jīn xué zhě， chǐ bù yán xìng mìng（ dàn shì xiàn zài de xué zhě， bù jiǎng yī diǎn kǒng mén de xìng mìng zhī xué， hǎo xiàng shì hěn kě chǐ shìde）。 dú qí wén， hào rán wú cháng 'ér bù kě qióng。 guān qí mào， chāo rán wú zhù 'ér bù kě yì。 cǐ qǐ zhēn néng rán zāi（ qí shí， tā men nǎ lǐ shì zhēn néng dá dào jiàn xìng zhī mìng de zào yì lā）？ gài zhōng rén zhī xìng， ān yú fàng 'ér lè yú dàn 'ěr！ bì xià yì 'ān yòng zhī（ zhè xiē rén， dōushì zhōng děng rén de zī zhì， fàng rèn zì jǐ， gāo xīng suí biàn hú chuī， huáng dì nǐ tīng tā men de gāo tán xué lǐ， yòu shénme yòng chù ní）！ 　　 shén zōng kàn liǎo tā de jiàn yì， rú yòu suǒ wù dì shuō： “ wú gù yí zhī， dé shì（ dōng pō） yì， yì shì rán yǐ！ ” zài wèn tā shuō： “ hé yǐ zhù zhèn ”？ sū dōng pō jiù shuō： “ bì xià qiú zhì tài jí， tīng yán tài guǎng， jìn rén tài ruì， zhèn yǐ 'ān jìng。 ” yì sī shì shuō， dì yī shì nǐ xiǎng yào gǎi biàn zhèng zhì tǐ zhì， kuài diǎn dá dào zhì guó píng tiān xià de xīn tài jí liǎo。 dì 'èr shì nǐ tīng liǎo xǔ duō bù tóng de yì jiàn， fǎn 'ér nán yǐ pàn duàn shuí shì shuí fēi liǎo。 dì sān shì nǐ wèile yào dá dào lǐ xiǎng de mùdì， jìn yòng rén cái tí shēng dé tài kuài liǎo。 zuì hǎo， huáng dì nǐ zì jǐ xiān yào zhèn jìng xià lái cái hǎo。 　　 sū dōng pō suī rán shuō dé duì， dàn zài lì shǐ shàng chēng “ shén zōng ” de shì hào suǒ wèi de “ shén ”， tǒng rú hàn líng dì hé míng shén zōng děng de shì hào yī yàng， chēng zhī wéi “ líng ” wéi “ shén ” de huáng dì， dōushì lì shǐ píng yì， hán xù pī píng tā men běn shēn， shēng lái jiù jù yòu shén jīng zhì de bǐng fù， sī xiǎng qíng xù bù tài zhèng cháng， dāng rán wú fǎ qiú qí “ zhī zhǐ 'ér hòu yòu dìng， dìng 'ér hòu néng jìng， jìng 'ér hòu néng 'ān， ān 'ér hòu néng lǜ， lǜ 'ér hòu néng dé ” de gāo míng zhì jìng 'ā！ 　　 běi sòng wáng cháo， yóu sòng shén zōng dào zhé zōng zhè sān shí nián qián hòu， gōng yuán yī liù bā zhì yī jiǔ bā nián jiān， xué shù sī xiǎng de yì tóng， hé zhù zhāng zhèng zhì gǎi gé de xīn zhèng yì shí， hù xiāng chōng tū， hù xiāng zhēng yì， kě shì méi yòu yīn cǐ 'ér suí biàn chǔsǐ yī gè dà chén huò xué zhě。 kàn lái yòu xiāng dāng de zhù zhāng zì yóu、 yán lùn zì yóu de wèi dào。 dàn bì jìng shì “ luàn hōng hōng， nǐ fāng chàng bà wǒ dēng chǎng ” de “ wén xì ”； shí jì shàng， duì dāng shí nán běi duì zhì de jú shì， fù guó qiáng bīng de zuò yòng， bìng wú shénme hǎo chù。 dàn wǒ men yìng zhī dào， zài běi sòng zhè yī shí qī， hé yǐ néng yòu zhè me duō “ rú lín ” xué zhě chǎn shēng？ yuán yīn bù wài sān gè， dì yī， wǒ men zài qián miàn shuō guò、 yīn yòu wǔ dài diāo kè “ jiǔ jīng ” de liú tōng guān xì。 dì 'èr， yīn zài sòng rén zōng qìng lì shí qī， gōng yuán yī sì bā nián jiān， yòu bì shēng yòng jiāo ní kè zì， pái bǐ chéng huó zì yìn shū bǎn de fā míng， cóng cǐ 'ér shǐ shū běn gèng wéi liú tōng， gǔ shū dé yǐ bǎo cún liú chuán。 ér qiě hái hěn kuài niǎn zhuǎn liú chuán dào xī yáng， zhī dào cǎi yòng huó bǎn yìn shū。 dì sān， gōng lì xué xiào hé dú jiā jiǎng xué de “ shū yuàn ” xīng qǐ， yīn cǐ shǐ wén huà jiào yù jiào wéi fā dá。 　　 gǔ rén shuō běi sòng wǔ dà rú de chū shì， shì tiān mìng yōu guān。 shì shí shàng， rén jiān shì hái shì rén shì suǒ zào chéng de， qǐ néng tuī tuō yú lǜ wú piāo miǎo de tiān mìng。 kě shì zài zhè gè shí qī， zài xī fāng de 'ōu zhōu， yě hái chén méi zài “ jīng yuàn zhé xué ” de shén xué hóng liú zhōng， dà zhì yě bìng wú duō dà de dòng jìng。 zhǐ zài yī jiǔ wǔ nián jiān， yòu kè lè máng de jiào shì huì yì jué dìng， pài qiǎn dì yī cì shí zì jūn dōng zhēng， sì nián zhī jiān， jí yī jiǔ jiǔ nián， shí zì jūn qǔ dé yé lù chè lěng， jiàn lì liǎo yé lù sǎ lěng wáng guó。 zhè shì xī fāng lì shǐ shàng de dà shì。 hǎo xiàng dōng xī fāng de mìng yùn， yòu yòu yī diǎn xiāng sì zhī chù。 　　 zài dōng fāng de zhōng guó fāng miàn， yě zhèng shì yóu sòng wēi zōng zhào jí jì chéng běi sòng de dì wèi， duì yú qián qī de xué shù sī xiǎng shàng de lùn zhēng hé zhèng tǐ biàn gé děng yǎn biàn， dōuyǐ jiàn jiàn tán huà。 dàn yīn shòu shàng dài yǐ lái wén xué wén huà de yǐng xiǎng， sòng huī zōng yě rú wǔ dài shí dài de nán táng lǐ hòu zhù yī yàng， shì yī gè míng shì fēng liú de cái zǐ huáng dì。 tā shàn cháng shū fǎ， yòu huì zuò huà， ài wán tiān rán de qí shí。 tā jiǎng jiū gōng tíng de jiàn zhù， zài huáng gōng de dōng běi jiǎo， dòng gōng xīn jiàn huā yuán shì de gōng diàn， yǐ duī dié láo mín shāng cái suǒ sōu kuò lái de qí shí。 tóng shí yòu xiāng xìn dào shì lín líng sù děng de gǔ huò， dǔ xìn dào jiào fú zhòu shén lì， kě yǐ 'ān bāng dìng guó， huì dǎ tuì jīn bīng。 suǒ yǐ biàn fàng xīn dà dǎn qù wán nòng dāng shí de míng jì lǐ shī shī。 tā yě suàn hěn yòu fú qì bā！ jiù píng zhè yàng — gè bài jiā zǐ dì de yàng zǐ， zuò liǎo 'èr shí wǔ nián de huáng dì。 bù liào tiān bīng dàjiàng dǐ bù zhù jīn bīng de jìn gōng， jiù jí jí máng máng bǎ huáng wèi jiāo gěi 'ér zǐ zhào huán jì chéng chēng wéi qīn zōng。 bù dào yī nián， fù zǐ 'èr rén hé hòu fēi tài zǐ zōng qī sān qiān rén， dōubèi jīn rén suǒ fú lǔ， zuì hòu， bèi qiú sǐ zài dōng běi de “ wǔ guó chéng ”。 　　 běi sòng de wáng cháo， jiù shì zhè yàng de huàfēn liǎo lì shǐ shàng de jiè xiàn。 jiē zhe jiù shì kāng wáng zhào gòu nán dù， zhōng yú yòu zài zhè jiāng háng zhōu chóngxīn jiàn lì qǐ yī gè cháo tíng， hào chēng “ nán sòng gāo zōng ”。 zhè wán quán hé jìn cháo de qíng kuàng yī yàng， qián jìn wáng yú běi hàn， lì shǐ huàfēn tā jiào “ xī jìn ”， nán dù yǐ hòu jì qǐ de wáng cháo， biàn jiào “ dōng jìn ”。 ér zài nán běi sòng de shí dài， běi fāng liáo、 jīn mín zú xiān hòu gēngtì xīng wáng suǒ jiàn lì de wáng guó， yě bìng bù shì cóng jìng wài rù qīn zhōng guó de wài zú。 shì shí shàng， tā mendōu shì zǎo yóu shàng dài yǐ jīng guī huà jū zhù zài běi fāng de shǎo shù mín zú。 zài wén huà jiào yù shàng， réng rán shì yǐ zhōng guó wén huà de rú jiā wéi zhù， fó dào liǎng jiā wéi fǔ de “ huá xià ” wén míng。 dà jiā zhǐ yào duō liú yì duì liáo shǐ、 jīn shǐ de yán jiū， jiù kě míng bái běi sòng yī bǎi duō nián lái yòu zhè yàng de jié jú， wán quán yóu yú sòng tài zǔ zhào kuāng yìn hé sòng tài zōng zhào guāng yì liǎng xiōng dì， zài kāi guó zhī chū， zhàn lüè jué cè shàng fàn liǎo zuì yán zhòng de cuò wù， yīn xún zì wù， méi yòu yī gǔ zuò qì， shōu fù yàn yún shí liù zhōu， jìn 'ér tǒng yī quán guó de jiāng shān。 　　“ sān dài ” yǐ shàng， shì yǐ dé huà mín chéng sú， yòng wén zhì 'ér píng tiān xià。 “ sān dài ” yǐ xià， shì yǐ “ zhǐ gē wéi wǔ ” de wǔ gōng píng tiān xià， rán hòu zài shì zhì guó。 “ gōng dé bìng yòng ”， “ ēn wēi bìng jì ”， cái shì chuán tǒng rú dào wén huà de zuì dà yuán zé。 ér zhào sòng tiān xià， zài jiàn guó zhī chū， dàn yòng “ huáng páo jiā shēn ”、 “ chén qiáo bīng biàn ” de qiǎo qǔ háo duó zhèng cè 'ér qǔ tiān xià， bìng fēi yǐ zhèng yì zhī shī lái tǒng yī zhōng guó。 cóng cǐ biàn “ yǎn wǔ xiū wén ”， shǐ yòng jīn qián cái huò de wài jiāo hé yì zhèng cè， mèi dí zì bǎo， yīn cǐ yǎng chéng hòu lái de zhào jiā zǐ sūn de zhí yè huáng dì men， tǒng tǒng chéng wéi “ shǒu wén ruò zhù ” de jiēguǒ， qǐ bù shì “ shì yòu bì zhì ”， “ lǐ suǒ gù rán ” má？ 　　 wǔ qī、 nán sòng wáng cháo hé sì shū zhāng jù 　　 nán sòng gāo zōng zhào gòu hé qīn zōng yī yàng， dōushì huī zōng de 'ér zǐ。 huī、 qīn 'èr zōng fù zǐ bèi jīn rén fú lǔ běi qù， jīn bīng céng jīng yī dù jìn gōng dào nán jīng hé lín 'ān（ háng zhōu）， dàn bèi hán shì zhōng hé yuè fēi děng suǒ jī bài， lì jí chè tuì běi guī。 kě shì jīn rén céng liǎng cì lì yòng sòng chén zhāng bāng chāng， lì zuò “ chǔ dì ”， gēn zhe yòu lì liú yù zuò “ qí dì ”。 tā xiǎng yòng kuǐ léi de zhèng quán， zuò wéi huǎn hé mín zú zhī jiān de dǐ kàng qíng xù。 sòng gāo zōng jiù zài zhè yàng zhàn kuàng shèng fù bù dìng， bù tīng kàng jīn míng jiāng zōng zé de jiàn yì， jiù yóu tā zuì chū bèi fēng wéi “ kāng wáng ” de fēng dì xiāng zhōu（ hé nán tānɡ yīn， jīn chēng 'ān yáng xiàn）， jué jì tuì dào yáng zhōu， hòu lái yòu yī lù táo wáng dào zhè jiāng de níng bō、 wēn zhōu 'ér dào háng zhōu。 zhèng dāng sòng shì cháo tíng jìn tuì wú zhù de qíng kuàng xià， tā bèi chén gōng men yōng hù， jiù zài háng zhōu jì chéng dì wèi， shì wéi “ nán sòng gāo zōng ”。 　　 dàn gāo zōng zài jí wèi yǐ hòu de zhàn lüè zhèng cè， jì bù xiǎng zhōng xīng， gèng bù gǎn xiǎng tǒng yī。 tā suǒ xiǎng de zhǐ shì piān 'ān yī yú， gǒu yán cán chuǎn 'ér yǐ， suǒ yǐ réng rán xué zǔ xiān de bàn fǎ， yǐ jīn qián cái huò de “ hé yì ” zuò wéi shàng cè。 yīn cǐ bà lǐ gāng、 hán shì zhōng， yǐ qínhuì shā yuè fēi， biǎo shì “ yǎn wǔ xiū wén ”， yǐ cù chéng hé yì de chéng gōng。 zhì yú guó pò jiā wáng， fù xiōng bèi fú lǔ， zài tā zuò huáng dì de sān shí liù nián， yǐ jí hòu lái ràng wèi gěi tài zǐ xiào zōng de 'èr shí wǔ nián， qián hòu yī gòng huó dào bā shí yī suì zhī jiān， cóng lái méi yòu biǎo xiàn guò jī 'áng kāng kǎi de qíng xù， zhēn shì dào dá yī qiēdōu bù dòng xīn de jǐng kuàng， kàn lái yě suàn shì lì shǐ shàng yī gè xī qí de huáng dì。 lìng jù sòng rén shǐ liào suǒ zài， dāng sòng gāo zōng chū shēng de shí hòu， tā de fù huáng sòng huī zōng， hū rán mèng jiàn “ wǔ dài ” mò qī hé zhào kuāng yìn tóng yī shí dài de wú yuè wáng qián liú jìn gōng， tā jiù chū shēng liǎo。 zhè gè shǐ liào， suī rán shì gǔ rén mí xìn de chuán shuō， dàn kàn lái yě fēi cháng yòu qù。 qián liú yī biàn 'ér zuò sòng gāo zōng， biàn bǎ háng zhōu zuò biàn zhōu（ kāi fēng）， dà gài zhèng rú bái jū yì de shī suǒ shuō， “ wèi néng pāo dé háng zhōu qù， dà bàn gòu liú shì cǐ hú ” bā！ 　　 sòng gāo zōng de suǒ zuò suǒ wéi， míng xiǎn de quán shù bù shǎo， lì rú tā shǐ qínhuì shā liǎo yuè fēi yǐ hòu， biàn bǎ yuè fēi de gù zhái lái bàn “ tài xué ”， zhè shì yào rén huái niàn yuè fēi ní？ hái shì jiào rén zhǐ yào dú shū， bù yào xué yuè tā yǐ wǔ lì kàng jīn ní？ zhè jiù bù dé 'ér zhī liǎo。 qí shí， tā de xīn shì， dí guó de jīn réndōu hěn míng bái， zhǐ shì bù shuō chuān， hǎo zuò yào xié 'ér yǐ。 lì rú zài shào xīng 'èr shí yī nián de chūn tiān， tā zǒng suàn yào biǎo shì yī fān， jiù pài liǎo yī gè zhuān shǐ jiào wū jí de， dào jīn guó qù zuò “ qí qǐng shǐ ”。 zhè gè zhí zé de míng chēng hěn qí guài， “ qí ” shì “ qí qiú ”， “ qǐng ” shì “ qǐng 'ān ”。 suǒ yǐ wū jí dào liǎo jīn guó， shǒu xiān tí chū yào yíng qǐng jìng 'ān dì（ qīn zōng） guī guó。 jīn zhù jiù shuō： “ bù zhī guī hòu hé chù dùn shōu？ ” huàn yán zhī， nǐ men yào qīn sòng huí dào nán sòng yǐ hòu， bù zhī dào nǐ men ná shénme dì wèi lái 'ān dùn tā 'ā！ zuò huáng dì má？ gāo zōng kěn ràng wèi má？ bù zuò huáng dì， tā huí qù yòu zuò shénme ní？ yuè fēi kǒu kǒu shēng shēng yào “ zhí dǎo huáng lóng， yíng huí 'èr dì ”， suǒ yǐ jiù bù néng bù bèi shā liǎo。 wū jí tīng liǎo jīn zhù de wèn huà， jiù wú huà kě duì， zhǐ hǎo wéi wéi 'ér tuì liǎo。 　　 sòng gāo zōng liǎng dào hù xiāng máo dùn de zhào shū 　　 wǒ men zàn qiě bù guǎn lì shǐ shàng de shì fēi， zài huí zhuǎn lái tǎo lùn nán sòng kāi shǐ de wén yùn， hé sòng rú chéng、 zhū lǐ xué de xīng qǐ， shǐ《 dà xué》、《 zhōng yōng》 dà xíng qí dào， zuò wéi dì wáng lǐng dǎo xué hé dì wáng shī zhī xué de yóu lái。 　　 qián miàn yǐ jīng jiǎng guò běi sòng mò qī wǔ dà rú hé 'èr chéng xiōng dì zì chēng “ chū rù fó lǎo， fǎn qiú liù jīng ” ér wù dào， tū rán jì chéng kǒng mèng de jué xué， diǎn rán qiān gǔ xīn dēng de jīng guò。 cóng xiàn zài de wǒ men kàn lái， zhǐ rú fú guāng lüè yǐng， bái zhǐ shàng yòu yī xiē hēi zì 'ér yǐ。 ér zài nán běi sòng zhī jiān， zhè kě bù shì xiǎo shì， tā shì zú yǐ zhèn hàn qiān gǔ de qí jì， shǐ dāng shí de tiān xià xué zhě dī shǒu xiàng “ chéng mén ” de， shí zài bù zài shǎo shù。 　　 sòng gāo zōng jì rán bù gù sòng shì de guó chǐ， jué xīn yǐ hé yì wéi shàng cè。 dàn tā yě zhī dào， quán guó de rén xīn shì bù gān yú sān fēn tiān xià 'èr fēn wáng de jú miàn， zhù zhàn hé zhù hé pài de chōng tū， yě hěn nán tiáohé。 yīn cǐ， tā yě yào xué zǔ xiān sòng zhēn zōng nà yàng de bàn fǎ， zěn yàng kě shǐ rén mín de xīn lǐ， ān yú piān 'ān cái hǎo。 wǔ de bù xíng， zhǐ yòu wén de zuì hǎo。 yīn cǐ xiān xū shōu fú yī bān dú shū zhī shí fènzǐ de yú lùn qíng xù， jiù zài tā cāng cù dēng wèi de dì sì nián， yě jiù shì gǎi nián hào wéi “ shào xīng ” de yuán nián， “ zhào（ zhuī） zèng chéng yí zhí lóng tú gé dà xué shì ”。 tā xià de zhè yī dào mìng lìng biàn jiào “ zhì cí ”， dà lüè rú shuō： 　　 zhōu shuāi， shèng rén zhī dào， bù dé qí chuán。 shì zhī xué zhě， qí yù wén rén yì dào dé zhī shuō， shú cóng 'ér qiú zhī？ yì shú cóng 'ér tīng zhī？ ěr（ nǐ） yí（ chéng yí） qián xīn dà yè， gāo míng zì dé zhī xué， kě xìn bù yí。 ér fú wěi zhī tú， zì zhī xué wèn wén cǎi， bù zú biǎo jiàn yú shì； nǎi qiè jiè míng yǐ zì shòu， wài shì tián mò， zhōng shí bēn jìng； shǐ tiān xià zhī shì， jiān qí míng 'ér jí zhī， shì zhòng bù xìng yān！ zhèn suǒ yǐ zhèn yào bāo xiǎn zhī zhě， yǐ míng shàng zhī suǒ yǔ， zài cǐ bù zài bǐ yě。 　　 tā de zhè dào “ zhì mìng ”， qièshí bāo yáng liǎo chéng yí（ yī chuān）， shì jì qiān gǔ yǐ lái zhōu gōng、 kǒng zǐ jué xué de dì yī rén。 zhǐ yòu chéng yī chuān shì zhēn rú zhēn xué zhě， qí tā de réndōu shì jiǎ dào xué， zì jǐ jiào mài xū míng 'ér yǐ。 suǒ yǐ wǒ yào zhuī fēng chéng yī chuān wéi dà xué shì， xī wàng dà jiādōu yào rú tā — yàng。 bù guò， zhè piān “ zhì mìng ” de dà wén， bù zhī dào shì gāo zōng zì jǐ de shǒu bǐ， huò shì nǎ gè dà chén suǒ dài xiě de， kàn liǎo tā zuì hòu liǎng jù， zhēn de hěn yòu yì sī， yě zhēn de hěn kě xiào， shì jué miào hǎo cí。 tā shuō； “ wǒ suǒ yǐ xiàn zài yào bāo yáng chéng yí、 shì yào shǐ dà jiā míng bái huáng dì jǐyǔ tā de róng yào， zhēn zhèng de yì sī， zhǐ shì wèile zhè gè， bù shì wèile nà gè。 ” nǐ men bù xìn， zài dú yī dú yuán wén zuì hòu de sān jù shì shì kàn。 tā dāng shí hái shì chū dēng dì wèi， hái zài zuò lì bù 'ān de jú shì zhī xià， jiù xiān lái pěng chū běi sòng wáng cháo shí dài de yī wèi xīn shèng rén gànshénme？ gēn jù tā yuán wén zuì hòu yī jù zì zuò de dá 'àn， shì “ zài cǐ bù zài bǐ yě ”， qǐ fēi míng bái gào sù dà jiā mí dǐ liǎo má？ 　　 dàn zài tā xià dá zūn chóng chéng yí de zhào lìng wǔ nián yǐ hòu， biàn yòu rú chén chén gōng fǔ shàng shū， yào qiú jìn zhǐ “ chéng xué ”， gāo zōng yòu zhào zhǔn liǎo。 chén gōng fǔ de zòu shū nèi róng， dà lüè shì shuō： 　　 jīn shì qǔ chéng yí zhī shuō， wèi zhī yī chuān zhī xué， xiāng shuài cóng zhī， chàng wéi dà yán： wèi yáo shùn wén wǔ zhī dào， chuán zhī zhòng ní， zhòng ní chuán zhī mèng kē， mèng kē chuán zhī（ chéng） yí， yí sǐ suì wú chuán yān。 kuáng yán guài yǔ， yín shuō bǐ lùn， yuē cǐ yī chuān zhī wén yě。 fú jīn dà xiù， gāo shì kuò bù， yuē cǐ yī chuān zhī xíng yě。 shī yī chuān zhī wén， xíng yī chuān zhī xíng， zé wéi xián shì dà fū， shè cǐ jiē fēi yě。 qǐ jìn zhǐ zhī。 　　 yīn cǐ， gāo zōng jiù lìng xià yī dào zhào shū shuō： “ shì dà fū zhī xué， yí yǐ kǒng mèng wéi shī， shù jǐ yán xíng xiāngchèn， kě jì shí yòng。 ” kě shì dāng shí yǔ “ chéng mén ” yòu guān de xué zhě， yě shì kāi chū tuī jiàn qínhuì de míng chén hú 'ān guó， yòu shàng shū wéi “ chéng xué ” biàn hù shuō： “ kǒng mèng zhī dào， bù chuán jiǔ yǐ， yīn（ chéng） yí xiōng dì shǐ fā míng zhī， rán hòu zhī qí kě xué 'ér zhì。 jīn shǐ xué zhě shī kǒng mèng， ér jìn cóng yí xué， shì rù shì 'ér bù yóu hù yě。 ” zhè dāng rán yòu yǐn qǐ lìng yī xiē rú xué dà chén de fǎn bó， fǎn 'ér nòng qiǎo chéng zhuō。 　　 píng zhū zǐ suǒ wèi “ dì wáng zhī xué ” 　　 nán sòng gāo zōng chū qī yòng rú xué xiāng hào zhào de wén huà jiào yù zhèng cè， jiù zài zhè yàng de zhēng biàn bù dìng zhōng guò liǎo 'èr shí duō nián， dàn 'èr chéng zhī xué de mén rén dì zǐ， gāo tán xīn xìng wēi yán de xué fēng， yǐ jīng dà xíng qí dào， zài nián hào “ shào xīng ” de sān shí 'èr nián jiān， yòu “ chéng mén ” de zài chuán dì zǐ zhū xī， zì jǐ zhù dòng “ shàng fēng shì ”（ dāng shí de mì zòu míng chēng）， shǒu xiān tí chū； “ dì wáng zhī xué， bì xiān gé wù zhì zhī， yǐ jí fū shì wù zhī biàn， shǐ yì lǐ suǒ cún， xiān xì bì zhào， zé zì rán xīn chéng yì zhèng， ér kě yǐ yìng tiān xià zhī wù。 ” jiē zhe dì 'èr diǎn， tí chū 'ān nèi rǎng yí de lǐ lùn。 dì sān diǎn， tí chū zhèng fǔ guān lì de guǎn lǐ zhì quán de gēn běn， hái xū cháo tíng de zhèng què jué cè děng děng。 zhū xī de zhè piān zòu shū， chú liǎo tā shǒu xiān tí chū《 dà xué》 kāi tóu de “ gé wù zhì zhī ” wéi dì wáng xué de gēn běn yǐ wài， qí yú suǒ lùn guó jiā tiān xià wéi zhèng zhī dào de jiàn jiě， bù dàn xiàn zài kàn lái hěn píng fán， zài dāng shí kàn lái xiǎng bì yě hěn píng fán。 ér qiě zhū xī dāng shí de guān zhí， zhǐ shì yī gè “ jiān nán yuè miào ” de “ jiān guān ”， děng yú xiàn zài hú nán héng shān de zōng jiào jú cháng， suī rán yǐ yòu “ chéng mén ” chuán rén xué shù shàng de míng shēng， dàn dào dǐ hái shì guān bēi wèi xiǎo， rén wēi yán qīng， dāng rán shì shí chén dà hǎi， qǐ bù liǎo duō dà de zuò yòng。 dàn zài hòu shì tuī chóng zhū zǐ xué shuō de rén kàn lái。 biàn rèn wéi shì wú shàng de gāo jiàn， yīn wéi tā shǒu xiān tí chū《 dà xué》 de “ gé wù zhì zhī ” wéi dì wáng zhī xué， shì wéi rú xué chū shēn de xué zhě yǐn qǐ zú yǐ zì háo de xīn tài zài zuò suì liǎo。 　　 qí shí《 dà xué》 de běn wén， zhǐ shuō “ zì tiān zǐ yǐ zhì yú shù rén， yī shì jiē yǐ xiū shēn wéi běn ”， bìng fēi shuō《 dà xué》 jiù shì zuò tiān zǐ de dì wáng xué 'ā！ tā shì shuō zuò guó jiā dì yī lǐng dǎo rén de huáng dì yě hǎo， zuò yī gè pǔ tōng de lǎo bǎi xìng yě hǎo， bù guǎn zuò shí me， bì xū xiān yào xué hǎo zuò rén， yǐ xiū shēn wéi běn cái duì。 zhì yú yóu xiū shēn 'ér wài fā wéi zhì guó píng tiān xià zhī xué， shì zuò xué wèn yī guàn de dào lǐ。 bìng bù shì shuō， bì xū yào chū lái zuò guān， zuò shì yè fā cái， shèn zhì yào zuò guó jiā de dì yī lǐng dǎo rén， dāng shàng huáng dì cái shì “ míng dé ” de xué wèn 'ā！ fǒu zé， zhù zuò《 dà xué》 de céng zǐ， tā zì jǐ wèishénme bù chū qù zuò huáng dì， ér qiě yě bù kěn suí biàn qù zuò guān， zuò shì yè fā cái ní？ 　　 zǒng zhī， xué wèn xiū yǎng shì yī jiàn shì， zuò huáng dì huò zuò guān huò fā cái， shì lìng yī jiàn shì。 yòu xué wèn xiū yǎng de qù zuò huáng dì huò zuò guān， zuò shì yè fā cái， dāng rán shì hǎo shì。 dàn méi yòu xué wèn xiū yǎng 'ér néng zuò gè hǎo huáng dì huò hǎo guān， nà yě jiù shì zhēn xué wèn zhēn xiū yǎng。 yòu xué wèn xiū yǎng， bù dé qí shí 'ér xíng， jiù bù chū qù zuò guān zuò shì， zì shǒu shàn dào， zuò gè guī guīju jǔ de rén。 huò zhě yǐ “ shī dào ” zì jū， suí yuán jiào huà hòu shēng 'ér “ zhǐ yú zhì shàn ”， zhè yě zhèng shì “ dà xué zhī dào ” de yī gè diǎn xíng， lì rú Zēngzǐ jiù shì zhè yàng yī gè rén 'ā！ 　　 huà shuō zhū xī， tā zài sòng gāo zōng de shí qī， bìng méi yòu dé xíng qí dào， gāo zōng sǐ hòu， yóu xiào zōng zhào shèn dēng wèi， yòu huī fù zhōng yuán zhī zhì， zhǔn bèi jiǎng wǔ， shè zhì wǔ jǔ shí kē， bìng yǐ zhū xī wéi “ wǔ xué bó shì ”。 yīn wéi tā duì gāo zōng “ shàng fēng shì ” de shū zhōng， yě jiǎng guò yòu guān huī fù de shì， suǒ yǐ biàn gěi tā zhè gè guān xián。 dàn hái méi yòu kāi shǐ jiǎng wǔ， sòng cháo yòu yǔ jīn rén xiū hǎo tán hé， ér qiě zhū xī yòu hé dāng shí de zǎi xiāng jí dà chén men yì lùn bù hé， yīn cǐ jiù bà guān。 shǐ zài “ xī dēng dì wǔ shí nián， shì yú wài jǐn jiǔ kǎo， lì cháo cái sì shí liù rì， jìn jiǎng zhě qī， zhī wú bù yán ”， rán yīn yǔ hán tuō zhòu děng yì jiàn bù hé 'ér bà guān。 dāng sòng guāng zōng zhào dūn de zuì hòu yī nián， cái zài zhào zhū xī wéi shì jiǎng。 gēn zhe jiù shì níng zōng zhào kuò jí wèi， hán 　　 tuō zhòu dāng quán， sòng shì cháo tíng yě zhèng nào yán jìn “ yī luò zhī xué ”， shì zhī wéi “ wěi xué ”。 yīn cǐ， yòu bà miǎn liǎo zhū xī de shì jiǎng hé xiū zhuàn de guān zhí， zài guò jiǔ nián， zhū liàng yǐ qī shí yī suì de gāo líng guò shì liǎo。 　　 zǒng zhī， zhū xī shēng dāng nán sòng xīn cháo de chū qī， jīng gāo zōng dào níng zōng sì dài bàn bì jiāng shān de huáng cháo， zhù zhàn yǔ zhù hé de zhàn lüè fēn luàn、 zhōng jiān xié zhèng de zhèng dǎng xiāng zhēng。 tā bào yòu yǐ shèng xué kuāng zhèng shí bì de mùdì， chǔyú wú kě nài hé de jú shì zhī zhōng， dàn réng rán jiān shǒu 'èr chéng “ yī luò ” zhī xué de shī chéng， zì yǐ “ zhù jìng ” de xiū yǎng、 zhù zhāng “ dào wèn xué ” yǐ dá xián shèng de zōng zhǐ， shǐ zhōng bù biàn。 shí zài yě zú wéi hòu shì xué zhě de jiē mó。 tā de yī shēng duì rú jiā jīng xué de zhù zuò bù shǎo， dàn zuì yòng xīn dé lì de yīnggāi suàn shì《 dà xué》、《 zhōng yōng》 de zhāng jù。 huàn yán zhī， tā bǎ yuán běn《 dà xué》、《 zhōng yōng》 lìng jiā fēn zhāng biān pái， zì zuò zhù jiě。 tā zì jǐ bìng méi yòu shuō， zhǐ yòu wǒ zhū xī suǒ biān zhù de《 dà xué》、《 zhōng yōng》， cái shì kōng qián jué hòu de kǒng mén zhèng zōng xīn fǎ， hòu shì bì xū yǐ cǐ wéi zhǔn。 dàn tā biān zhù de《 dà xué》、《 zhōng yōng》， què biàn wéi hòu shì yuán、 míng、 qīng liù qī bǎi nián lái de yù yòng fàn běn， yòng tā lái láo lóng tiān xià xué zhě jìn qǔ gōng míng de sī xiǎng， chéng wéi bù kě lìng yòu qí tā jiàn jiě de yì shí xíng tài。 yīnggāi shuō zhè bìng bù shì zhū xī de běn xīn， zhè shì yuán、 míng、 qīng sān dài nà xiē “ bù xué wú shù ” zhì guó dāng jiā huáng dì men de guò cuò。 yóu qí shì míng cháo kāi guó zhī chū de hé shàng huáng dì zhū yuán zhāng yī shǒu zào chéng de zuì guò。 　　 zhù zhāng xué yǐ zhì yòng de míng rú 　　 shì shí shàng， dāng nán sòng chū qī sì dài dì wáng de bā jiǔ shí nián zhī jiān， hé zhū xī yī yàng， tóng wéi dāng dài de míng rú xué zhě， tóng yàng jù yòu yǐ zhèng xué jiù shí de yòng xīn， tóng shí yě zài jiǎng xué chuán dào shòu yè zhě， bìng bù shǎo shù。 　　 lì rú zài zhōng guó wén huà shǐ shàng， huò shì rú jiā lǐ xué shǐ shàng zuì yòu míng de lù jiǔ yuān（ xiàng shān）， biàn hé zhū xī yòu zhèng hǎo xiāng fǎn de zhì xué guān diǎn， tā shì zhù zhāng xué wèn xiū yǎng zhī dào， yǐ “ zūn dé xìng ” wéi zhù， dàn dé qí běn， jiù bù chóu qí mò liǎo。 zhū xī zhù zhāng de “ dào wèn xué ”， shì yóu jí chéng xué shí， jiā yǐ lǐ xìng de jīng sī tuī lǐ 'ér dào dá “ xíng 'ér shàng ” dào de jìng dì， shì cóng shěběn zhú mò rù shǒu， kǒng pà zhōng shēng bù dé yào lǐng。 “ zūn dé xìng ” shì xiān xíng zhèng rù “ míng dé ” de “ zì zhèng fēn ”， zì rán kě yǐ guàn 'ér tōng zhī， dá dào yī qiē xué wèn de běn jì。 yīn cǐ， cái yòu zài lì shǐ shàng zhù míng de zhū xī yǔ lù xiàng shān zài jiāng yǒu de yīcháng “ é hú zhī huì ”， hù xiāng duì huà， biàn zhèng zhēn lǐ de xué shù huì tán。 jiēguǒ shì gè yòu shèng lùn， nán dìng yī shì。 zhū lù yì tóng de “ é hú huì biàn ”， kě yǐ shuō shì nán sòng chū qī rú jiā lǐ xué jiā men “ lǐ xìng zhù yì ” zài luó ji shàng de lùn biàn， shì wéi hòu shì xué zhě suǒ chēng dào de shèng shì。 cóng xī fāng 'ōu zhōu de wén huà shǐ lái shuō， zhè shí hái zhèng zài jīng yuàn zhé xué tàn jiū shén xué de jiē duàn。 cóng lù xiàng shān、 zhū xī sǐ qù de 'èr shí nián hòu， xī fāng de zhé xué jiā péi gēn cái chū shēng（ péi gēn shēng yú gōng yuán yī 'èr yī sì nián， zhèng dāng sòng níng zōng jiā dìng de dì qī nián）。 kàn lái yě hěn yòu yì sī。 　　 qí shí， zài nán sòng chū qī， rú yǐ zhū xī、 lù xiàng shān liǎng rén dài biǎo lǐ xué jiā de zhù zhòng xīn xìng wēi yán yǐ wài， qí tā de míng rú xué zhě yě bù shǎo。 yóu qí shì tiáohé zhū lù zhī jiān de lǚ zǔ qiān（ dōng lāi）， hòu lái liè wéi zhè dōng “ jīn huá xué pài ” de dài biǎo rén wù。 lìng rú “ yǒng kāng xué pài ” de chén liàng（ tóng fǔ）， yǐ “ gōng dào chéng chù biàn shì dé， shì yú jì chù shì yòu lǐ ” de shì gōng zhù zhāng， yǔ zhū lù yì tóng zhī zhēng， gèng wéi tū chū。 rú qí zì shuō： “ yán qióng yì lǐ zhī jīng wēi， biàn xī gǔ jīn zhī yì tóng， yuán xīn yú miǎo hū， jiào lǐ yú fēn cùn， yǐ jī lěi wéi gōng， yǐ hán yǎng wéi zhù， zuì miàn 'àng bèi， zé yú zhū rú chéng yòu kuì yān。 zhì yú táng táng zhī zhèn， zhèng zhèng zhī qí， fēng yǔ yún léi jiāo fā 'ér bìng zhì， lóng shé hǔ bào biàn jiàn 'ér chū méi， tuī dǎo yī shì zhī zhì yǒng， kāi tuò wàn gǔ zhī xīn xiōng， zì wèi chā yòu yī rì zhī cháng。 ” zhè xiē huà hěn xiàng kǒng mén dì zǐ zǐ lù de háo qíng zhuàng yǔ。 yīn wéi tā yòu zhì jíqiè yú shì gōng， suǒ yǐ céng yǔ dāng shí tuì jū zhè nán de jūn shì xué jiā 'ér jiān shī rén de xīn jià xuān wǎng fǎn， zòng lùn guó shì。 xīn jià xuān zài tā zǒu hòu， yòng zì jǐ de jīng lì， zuò liǎo yī shǒu《 pò zhèn zǐ》 de zhuàng cí jì gěi tā， kě yǐ shuō bù shì zàn xǔ de yì sī， hái shì quàn miǎn tā “ zhī zhǐ 'ér hòu dìng jìng ” de chéngfèn jū duō。 yuán cí shì： 　　 zuì lǐ tiǎo dēng kàn jiàn， mèng huí chuī jiǎo lián yíng， bā bǎi lǐ fēn huī xià zhì， wǔ shí xián fān sài wài shēng， shā chǎng qiū diǎn bīng。 　　 mǎ zuò de lú fēi kuài， gōng rú pī lì xián jīng。 liǎo què jūn wáng tiān xià shì， yíng dé shēng qián shēn hòu míng， kě lián bái fā shēng。 　　 lìng rú lǚ dōng lāi、 chén tóng fǔ zhī jiān de “ yǒng jiā xué pài ” de dài biǎo rén wù yè shì（ shuǐ xīn）， dà zhì dū zhù zhāng xué yǐ zhì yòng， bù dà tóng yì gāo tán xīn xìng， wú bǔ shí jiān de kōng yán yì lǐ。 qí tā hái yòu “ mǐn zhōng xué pài ”、 “ níng bō xué pài ” děng děng， yě gè yòu suǒ cháng， gè yòu zhuān zhù xíng shì。 yòu rén shuō： “ zhé xué jiā hé wén xué jiā， dū chū shēng zài luàn shì hé shuāi shì de shí dài。 ” rú guǒ yǐ zhè gè guān diǎn lái kàn nán běi sòng de wén yùn， sì hū jué dé zhé xué hé wén xué yòu tài duō liǎo yī diǎn。 dàn dào liǎo nán sòng jiàn dū háng zhōu bǎi nián yǐ hòu， shí sān shì jì de hòu qī， zhōng guó wén huà rú、 shì、 dào sān jiā de zhù liú， yědōu rú “ qiáng wān zhī mò， shì bù néng chuān lǔ gǎo ” liǎo！ yóu yú lǐ xué de xīng qǐ， chuán tǒng rú xué de “ wǔ jīng ” zhèng yì de jīng shì zhì yòng zhī xué， yě yǐ jiàn xíng mòluò。 chán zōng cóng lín 'ān dà huì zōng gǎo chán shī yǐ hòu， yě yǐ jìn rù “ shuō lǐ zhě duō， xíng zhèng zhě shǎo ” de qíng kuàng。 dào jiā yòu yǔ zhū xī tóng zài fú jiàn wǔ yí shān de bái yù shàn， bèi hòu rén tuī jiàn wéi jì nán zōng zhāng zǐ yáng zhēn rén de zhèng mài yǐ hòu， yě jiù zhuǎn rù yuán cháo chū qī wáng zhòng yáng hé cháng chūn zhēn rén qiū chù jī suǒ chuàng de “ lóng mén pài ” de dào jiào liǎo！ 　　 kě shì sòng rú de dào xué， cóng chū rù chán dào de fán lí， yǐ《 dà xué》、《 zhōng yōng》 wéi zhù dǎo de “ xìng lǐ wēi yán ”， yóu rú yì jūn tū qǐ， shì bù kě 'è。 qí zhōng yóu yǐ zhū xī suǒ zūn fèng “ yī luò xué shuō ”， bìng zì chuàng lì yǐ “ dào wèn xué ” wéi zhù dǎo de xìng lǐ xué fēng， gèng wéi yī bān hòu qǐ xué zhě suǒ huān yíng。 zì zhū xī yǐ hòu， yòu zhēn dé xiù hé wèi liǎo wēng 'èr rén。 jiē zōng fèng zhū zǐ de xué pài， zuì wéi jié chū。 suī rán sòng shì de zhèng quán， yǐ zài fēng yǔ piāo yáo， chuí chuí yù duò de qíng shì zhī zhōng。 dàn bèi lì shǐ rèn wéi cù shǐ sòng cháo miè wáng de xiān hòu sān dà míng xiāng， rú hán tuō zhòu、 shǐ mí yuǎn、 jiǎ sì dào， yědōu shì zhōng jiān mò biàn de rén wù。 qí shí， shì yīn wéi tā men fù xīng wú gōng， jiàn guó wú néng， yòu zài xué shù sī xiǎng hé zhèng zhì zuò wéi shàng máo dùn chōng tū， jiù nòng dé huī tóu shàng liǎn， yí chòu wàn nián。 bù guǎn nán sòng de cháo zhèng rú hé wěn luàn， dàn zài sòng lǐ zōng shí qī， zhēn dé xiù réng yǐ rú jiā lǐ xué kě yǐ jiù shí de yòng xīn， zuò liǎo yī bù míng zhù《 dà xué yǎn yì》， jí lì tuī suì “ dà xué zhī dào ” biàn shì qiān gǔ bù yì de “ dì wáng zhī xué ”。 yǐ “ gé wù zhì zhī、 chéng yì zhèng xīn、 xiū shēn、 qí jiā ” wéi sì dà gāng lǐng， yǐn zhèng jīng xùn， dà zhǐ zài duān zhèng lǐng dǎo rén huáng dì de “ jūn xīn ”， yán sù gōng tíng de qí jiā zhī dào， pái qì xìng jìn zhě de dāng quán zhí zhèng děng sān gè yào diǎn， dōushì zhēn duì sòng shì shù dài shuāi luàn de qíng xíng 'ér lì lùn， suǒ yǐ gèng bèi dāng quán zhě suǒ jì dá。 shǐ chēng qí “ lì cháo shí nián， zòu shū shù shí wàn yán， jiē qièzhòng yào wù ”， zhōng yì bù miǎn zāo shòu pái jǐ chū jú de bì rán jiēguǒ。 　　 wǔ bā、 měnggǔ xī zhēng yǔ xī fāng rén de wù jiě 　　 wǒ men gū qiě dà lüè jiè shào nán sòng níng zōng qìng yuán liù nián， zhū xī sǐ liǎo， hán tuō zhòu dāng quán de jiē duàn kāi shǐ， zhèng dāng gōng yuán — èr nián hòu de qī bā shí nián zhī jiān， běi fāng de jīn guó wáng yú méng zhàn zú de yuán cháo。 nán sòng mò dài de zǎixiàng jiǎ sì dào qiú hé yú měnggǔ， fǎn 'ér cù shǐ nán sòng zǎo wáng yú yuán。 zhè xiē lì shǐ wǎng shì， dōushì fā shēng zài shí sān shì jì de jiē duàn。 yě zhèng shì rén lèi wén huà zài dōng xī fāng lì shǐ shàng zào chéng yī gè piān jiàn de lùn diǎn， nà biàn shì yóu chéng jí sī hàn de xī zhēng， zào chéng xī fāng rén zhì jīn wù jiě dōng fāng rén wéi “ huáng huò ”， yǐ jí fù huì jī dū jiào《 shèng jīng》 shàng suǒ shuō de mó guǐ， yǔ dōng fāng zhōng guó lóng de tú téng， lián zài yī qǐ， miù lùn lián mián， xíng chéng wèi jù hé chóu hèn dōng fāng rén hé zhōng guó rén de piān jiàn xīn tài。 　　 dāng rán zài xī fāng de lì shǐ xué jiā， huò lì shǐ zhé xué jiā， yīn wéi bù dà míng bái zhōng guó lì shǐ， cóng lái méi yòu rén zuò xiáng xì de yán jiū， lǐ chū gōng píng de lǐ niàn。 zhōng guó běn tǔ de xué zhě， yě wǎng wǎng suí biàn gēn suí xī fāng xué zhě de guān diǎn， rèn wéi fán shì zhōng guó rén biàn tǒng chēng měnggǔ zú。 yě bù zǎi xì yán jiū fēn xī zhōng guó gè mín zú， yóu qí shì hàn zú， tā hé yìn dì 'ān zú yǔ měnggǔ zú zǔ xiān de xuè yuán chuán tǒng guān xì děng děng。 xī wàng jiāng lái de xué zhě néng zhèng shì zhè xiē wèn tí， bù yào rèn wéi shì bù xiāng gān de shì， ér hū lù guò qù， zào chéng rén lèi zhī jiān de dà wù huì。 yīn xiǎo shī dà， kǒng pà wéi jiāng lái shì jiè shàng yòu xiē rén jiè cǐ tiǎo qǐ zhǒng zú zhù yì， huò yòu sè rén zhǒng de zhàn zhēng， nà jiù gèng jiā zuì guò liǎo！ 　　 xiàn zài wǒ men jiǎn dān dì liǎo jiě shí sān shì jì zhè yī jiē duàn de xī fāng lì shǐ gù shì： dāng zài yī 'èr sān nián shí zì jūn gōng xiàn jūn shì tǎn dīng bǎo hòu de dì sān nián， jí yī 'èr liù nián， měnggǔ zú de tiě mù zhēn tǒng yī liǎo měnggǔ zhū bù， zì chēng “ chéng jí sī hàn ”。 tóng nián， dōng luó mǎ dì guó jiàn xī là dì guó yú ní xī yà。 yī 'èr jiǔ nián， fǎ lán xī sī pài xiū dào shì huì chéng lì。 yī 'èr yī 'èr nián， xī bān yá shí zì jūn xīng。 yī 'èr yī wǔ nián， yīng wáng gōng bù dà xiàn zhāng， shì jiè cái yòu xiàn fǎ zhī shǐ。 yī 'èr yī jiǔ nián， chéng jí sī hàn xī zhēng。 yī 'èr 'èr 'èr nián。 měnggǔ miè huí huí guó（ huā lá liǎo mó）， chéng jí sī hàn xī zhēng jūn bī jìn yìn dù。 yī 'èr 'èr sì nián， měnggǔ jiàng fú nán 'é luó sī zhū hóu。 yī 'èr 'èr qī nián， chéng jí sī hàn sǐ wáng。 yī 'èr sān qī nián， měnggǔ rén jìn rù 'é luó sī。 yī 'èr sān bā nián， xī dà shí jiàn gé lā nà dá wáng guó。 yī 'èr sì nián， měnggǔ jiànglǐng bá dū zhēng fú 'é luó sī， yú dì sān nián jiàn qīn chá hàn guó。 yī 'èr sì — nián， měnggǔ dà pò 'ōu zhōu zhū guó lián jūn。 yī 'èr sì wǔ nián， jiào huáng yīng nuò sēn dì sì pài pú láng kǎ pí ní dōng lái。 yī 'èr wǔ nián， āi jí mǎ mù lù kè cháo xīng qǐ， shì wéi lì shǐ shàng zhù míng de 'āi jí nú lì wáng cháo。 tóng nián， fǎ wáng lù yì dì jiǔ pài luó bó lǔ kè dào měnggǔ hé lín。 yī 'èr wǔ sì nián， dì liù cì shí zì jūn zhōng jié。 dé guó dà kòngwèi shí dài kāi shǐ。 yī 'èr wǔ bā nián， měnggǔ miè dà shí 'ā bá sī cháo， kāi jiàn wéi yǐ 'ér hàn guó。 yī 'èr liù sì nián（ jiá zǐ）， hū bì liè zài zhōng guó běi jīng zhèng shì jiàn dū， gǎi nián hào wéi zhì yuán。 yī 'èr liù wǔ nián， yīng guó chuàng lì guó huì， shì wéi shì jiè shàng yòu guó huì zhī shǐ。 yì dà lì shī rén dàn dīng chū shēng。 yī 'èr liù jiǔ nián， yuán cháo cái yóu dì shī cáng sēng bā sī bā gēn jù zàngwén chuàng zuò měnggǔ zì。 yī 'èr liù nián， fǎ wáng lù yì dì jiǔ fā qǐ dì qī cì shí zì chē， dào yī 'èr qī 'èr nián zhōng jié。 yī 'èr qī sān nián， dé guó hā bù sī bǎo jiā zú kāi shǐ。 lù dé fú dì yī bèi xuǎn wéi dé dì（ dé guó de dà kōng wèi shí dài jié shù）。 sān nián yǐ hòu， jí yī 'èr qī liù nián， nán sòng miè yú yuán cháo。 yī 'èr jiǔ wǔ nián， mǎ kě · bō luó lái dào zhōng guó， shì yú yuán cháo， hòu fǎn dǐ wēi ní sī。 wǒ men dà lüè kàn liǎo zhè xiē duì bǐ de dōng xī fāng lì shǐ wén huà， jì hěn qí guài yě hěn yòu qù， hǎo xiàng shí sān shì jì， biàn shì chéng jí sī hàn de shì jì， yě shì zhōng guó chuán tǒng wén huà， dào cǐ huàfēn jiè xiàn， chéng wéi 'àn rán shī sè， dà bù rú qián de zhuǎn zhé shí dài。 　　 chéng jí sī hàn wèihé xī zhēng？ 　　 cóng zhōng guó yuǎn gǔ shǐ shàng yán jiū zhōng huá mín zú shàng gǔ shì zú shè huì de yuān yuán hé fēn huà， wèn tí hěn dà， yě hěn fù zá， zàn qiě bù shuō。 rú guǒ zhǐ cóng zhōng guó běi jiāng de měnggǔ、 mǎn zhōu， yǐ jí hàn dài suǒ chēng de “ xī nán yí ”， yǔ miáo yáo děng gè gè shǎo shù mín zú de xuè yuán yuān yuán lái jiǎng， gǔ rén yě zǎo yòu shuō míng， rèn wéi yuán zài yuǎn gǔ， yǔ wǒ men tóng wéi yī tǐ xuè mài xiāng chéng de gòng zǔ。 lì rú zài qīng cháo chū qī de yōng zhèng， céng jīng wèile mǎn hàn mín zú yì shí de zhēng duān， biàn qīn zì xiě guò yī bù《 dà yì jué mí lù》。 tā de lùn diǎn， suī rán yī zhí méi yòu bèi hàn rén xué zhě suǒ chéng rèn， dàn yě bù néng yī gài mǒ shā， cóng zhōng huá mín zú shǐ xué de guān diǎn lái jiǎng， yīnggāi suàn yě shì fù yòu chuàng yì de lùn wén。 zhì yú dà yuán dì shī bā sī bā duì měnggǔ mín zú zǔ xiān de lái yuán， yòng liǎo yìn dù xiǎo chéng fó xué shàng de guān diǎn， lìng xíng “ gāo tuī shèng jìng ”， nà shì zhēn duì yuán chū kāi guó de gōng wéi huà， lǎo shí shuō， shì píng kōng zhuō yǐng， zài rén lèi xué shàng hé zhōng guó mín zú xué shàng， shí zài wú suǒ gēn jù， bù bì zài jiā tǎo lùn liǎo。 　　 wǒ xiàn zài shǒu xiān tí chū jǐ gè guān diǎn， yǐ gōng zhū wèi jí jiāng lái xué zhě yán jiū zuò cān kǎo。 　　 yī、 měnggǔ zhè gè míng cí de lái yuán， hěn kě néng shì cóng xī hàn chū qī “ mòdú ” zhè gè míng cí de biàn yīn 'ér lái。 děng yú xiàn zài xī fāng rén chēng zhōng guó wéi china， shì cóng qín de biàn yīn 'ér lái。 mòdú， jiù shì hàn gāo zǔ qīn zhēng shí， bǎ tā wéi kùn yú bái dēng de nà gè shì zú。 　　 èr、 zì hàn yǐ hòu， xiōng nú、 wū huán děng zú， xǐ huān zūn chēng tā men suǒ jìng fú de jūn cháng jiào “ hàn ”。 shì shí shàng， shì cóng yǎng mù hàn cháo de yòng yì 'ér lái de。 “ hàn ” jiù shì “ hàn ” de tóng yīn yǔ， zhǐ shì wèile qū bié， zhōng guó de lì shǐ shàng biàn cǎi yòng “ hàn ” zì， ér biǎo shì liú shì wáng cháo suǒ jiàn guó de “ hàn ” zì， shì huá xià mín zú wén huà de zhèng tǒng。 xiōng nú、 tū jué yīn jǐng yǎng hàn shì de wēi fēng， yě zì jǐ zūn chēng wéi hàn， shì yào jiàng gé yǐ cóng， suǒ yǐ biàn yòng yī gè tóng yīn de “ hàn ” zì lái tì dài liǎo。 huàn yán zhī， “ hàn ” zì yě hǎo， “ hàn ” zì yě hǎo， fǎn zhèng dōushì zì rèn tóng yàng shì yī gè “ dà hàn ” de mín zú。 suǒ yǐ dào liǎo táng dài， yīn táng tài zōng lǐ shì mín hé lǐ jìng zài wǔ gōng shàng de wēi wàng， tū jué biàn quán tǐ jiàng fú， zūn chēng táng tài zōng wéi “ tiān kě hàn ”。 zhè gè zūn chēng de hán yì， jiù shì bǎ zhōng yuán huáng dì chēng “ tiān zǐ ” de “ tiān ” zì， jiā zài “ hàn ” zì qián miàn， biàn chéng wéi “ tiān kě hàn ” liǎo。 huàn yán zhī， jiù shì tuī chóng táng tài zōng wéi huáng dì de huáng dì。 yīn cǐ， zài shí sān shì jì de kāi shǐ， tiě mù zhēn jué qǐ měnggǔ， biàn zì chēng wéi chéng jí sī hàn， yě zhèng yóu zhè zhǒng chuán tǒng guān niàn 'ér lái， bìng bù shì cóng “ hàn mǎ gōng láo ” de “ hàn ” zì qǔ míng de。 　　 sān、 zài zhōng wài de lì shǐ shàng， fán shì yuán xiān jū zhù zài běi fāng dì qū de mín zú， rú guǒ jué qǐ nán zhēng， dà duō shù bì dìng huì zhàn lǐng nán fāng， tǒng yī quán guó de。 zhōng guó de lì shǐ， shì yòu hěn duō cì de xiān lì。 ōu zhōu gè guó de lì shǐ yě shì rú cǐ。 shèn zhì shí qī shì jì xīn xīng de měi guó， yě bù lì wài。 kǒng zǐ yě céng jīng shuō guò běi fāng zhī qiáng yǔ nán fāng zhī qiáng de yì tóng， nà shì cóng dì qiú wù lǐ， yǔ dì qū mín zú xìng de kē xué guān diǎn shàng lì lùn， lǐ yóu tài duō， yī shí shuō bù wán， ér mín bù shì běn shū de zhèng tí， jiù bù duō shuō liǎo。 　　 dàn zài zhōng guó sān qiān nián de lì shǐ shàng， wú lùn shì cóng dì yuán zhèng zhì， huò zhàn zhēng shǐ shí shàng lái kàn， cóng běi zhēng nán， jiāng shān yī tǒng de cì shù duō， rú hàn、 táng、 sòng、 yuán、 qīng。 cóng nán fá běi， chú liǎo míng dài yī cì suàn shì lì wài， jīhū méi yòu shī bài de jié jú。 qí zhōng de dào lǐ tài duō， qiān shè tài guǎng， yě zhǐ tí dào wéi zhǐ。 　　 sì、 chéng jí sī hàn zài měnggǔ de jué qǐ， bāo kuò tā de zǐ sūn， zài jǐ shí nián jiān zhī suǒ yǐ xī zhēng dōng tǎo， nán zhēng běi fá， wú wǎng bù lì de tiáo jiàn， bìng fēi tiān zhù， yě bù shì měnggǔ jūn bié yòu hǎo yǒng shàn zhàn de wǔ gōng。 shí shì qiú shì lái shuō， nà shì yīn wéi měnggǔ jūn zài dāng shí， yōng yòu liǎo shì jiè shàng qiáng dà bīng zhǒng de guān xì。 zhè yě jiù shì fó xué shàng shuō lún wáng xū yòu qī bǎo zhōng zhī yī de “ mǎ bǎo ”。 shí sān shì jì de dōng xī gè guó， suī rán yě zǎo yǐ zhī dào shǐ yòng qí bīng， dàn shǐ zhàn mǎ fán zhí qún shēng， jiā yǐ yán gé xùn liàn qí shè děng wǔ gōng， ér chéng wéi jí tuán zuò zhàn de qí bīng， què yǐ měnggǔ jūn zuì wéi chéng gōng。 zhè děng yú shì 'èr shí shì jì chū qī， yòng yōng yòu dà liàng jī xiè huà de tǎn kè bù duì， yǐ yā dǎo xìng de gōng shì， jiān miè dì miàn shàng de lù jūn， dāng rán shì rú pò zhú， suǒ xiàng pīmǐ liǎo。 dàn yě bù yào wàng liǎo， néng gòu jué qǐ 'ér lǐng dǎo rén qún de rén wù， xiōng huái dà zhì， fù yòu liáng móu， jiā yǐ kuān dà tǎn chéng de zuò fēng， yòu dé cái yòu wēi de xíng xiàng， zuì wéi zhù yào。 chéng jí sī hàn biàn shì zhè yàng de yī dài zhī xióng， cái néng péi yǎng fā zhǎn chū shǐ wú qián lì de qí bīng wēi lì。 　　 wǔ、 chéng jí sī hàn jué qǐ hòu， wèishénme bù xiān xíng nán zhēng， dǎ kuǎ jīn guó， zhí xià jiāng nán 'ér tǒng yī nán sòng de tiān xià， què piān yào yuǎn zhēng xī yù 'ér dǎ dào 'ōu zhōu ní？ zhè gè wèn tí， dà jiā sì hū dū hū lüè guò qù。 yóu qí shì xī fāng de xué zhě， guò qù sù lái bù liǎo jiě dōng fāng hé zhōng guó de lì shǐ bèi jǐng， suǒ yǐ zhǐ yǐ “ huáng huò ” zhè yī gè guān niàn， yòng lái gài kuò měnggǔ huò dōng fāng， shèn zhì shì suǒ yòu zhōng guó rén de yě mán liǎo。 　　 rú guǒ nǐ shú xī zhōng guó shǐ， bù yào shuō shàng zhàn huò xī zhōu， nǐ zhǐ yào cóng qín hàn kāi shǐ， zhǎn kāi zhōng guó lì dài de lì shǐ jì lù， jīhū bù lùn nǎ yīzhāo、 nǎ yī dài， bǎi nián nèi wài， huò jǐ shí nián zhī jiān， méi yòu suǒ wèi xiōng nú、 tū jué děng děng cóng xī chuí、 běi jiāng jìn rù de qīn lüè zhàn zhēng， zhè zhǒng shì jiàn bù yī 'ér zú。 zhōng guó lì shǐ shàng suǒ wèi de “ hú rén ”， jiù shì zhǐ yóu xī chuí hé běi jiāng suǒ yòu qīn lüè zhōng yuán de gè gè mín zú de tǒng chēng。 ér qiě lì dài yǐ lái de hú rén， qí zhōng dà duō shù zǎo yǐ shì hú hàn jiāo liú de hùn xuè zhǒng zú。 bù guǎn rú hé， fán shì cóng xī chuí běi jiāng rù qīn de hú rén， yǐ xùmù wéi shēng， niú mǎ yáng jí luò tuó de fán yǎng， shǒu xiān biàn xū yào zhàn lǐng xī běi hé běi jiāng de měnggǔ cǎo yuán， cái néng lì zú。 ér cǎo yuán zài zhōng guó xī běi de biān jìng， gēn běn jiù wú fǎ yán gé huàjiè。 yīn cǐ， xī hú、 běi hú de rù qīn， shǒu dāng qí chōng de biàn shì měnggǔ gè zú。 tiě mù zhēn（ chéng jí sī hàn） cóng yòu xiǎo gū kǔ de xīn líng zhōng， shēn shòu tā zú qīn líng zhī hài， ér qiě yě míng bái xī hú de huò hài tè bié shēn， suǒ yǐ yī dàn jué qǐ， chèn zhe lǚ zhàn lǚ shèng de yú wēi， jiù cháng qū xī xiàng。 suǒ yǐ tā duì bèi zhēng fú de gè guó shuō： “ yīn wéi nǐ men fàn yòu tāo tiān dà zuì， wǒ nǎi fèng tiān mìng lái chéng fá nǐ men de。 ” zhè biàn shì tā xī zhēng de yuán yīn suǒ zài。 　　 zhì yú tā dāng shí duì yú zài nán fāng de jīn guó， hé gèng nán fāng de sòng cháo， hái méi yòu kě yǐ nán zhēng de rèn shí， yī zhí dào tā sǐ hòu， tā de 'ér zǐ men nán jìn， gōng xià quán guó suǒ shǔ de tóng guān， cái zhī dào zhōng yuán gù guó yě bù guò rú cǐ 'ér yǐ。 yīn cǐ， cái gǎn shē wàng huá xià， dàn réng yào xiān pài rén hé nán sòng lián hé， miè liǎo jīn guó。 zài dào sòng lǐ zōng jǐng dìng shí qī， gōng yuán yī 'èr liù nián， yóu hū bì liè zài dōng běi de kāi píng jiàn dū kāi shǐ， cái rù zhù zhōng guó， tǒng yī hǎi nèi。 hū bì liè zài wèi sān shí wǔ nián， yǐ hòu jīng lì liù gè huáng dì， huò sān nián， huò sì nián， huò shí sān nián， yī gòng jiā qǐ lái， bù dào sān shí qī nián， zhǐ yòu zuì hòu wáng yú míng cháo de yuán shùn dì， yě hé hū bì liè yī yàng， zài wèi sān shí wǔ nián。 　　 cáng mì wéi zhù xià de rú jiā 　　 zǒng zhī， wú cháo jiàn guó， xiān hòu zhǐ yòu jiǔ shí nián（ cóng gōng yuán yī 'èr qī qī nián qǐ， zhì yī sān liù qī nián zhǐ）， dàn duì zhōng guó chuán tǒng wén huà de shāng cán xìng jiù fēi cháng dì dà。 　　 yī、 yuán cháo dāng shí de měnggǔ mín zú， yīn wéi jiǔ chù zài zhōng guó jí běi biān jiāng de cǎo yuán， lì láidōu shòu xī hú、 běi hú de qīn rǎo， fáng yù hé zhàn dǒu， biàn shì gè cháng shēng huó zhōng de xí xìng， běn lái jiù quē fá wén huà de jī chǔ， bìng bù xiàng liáo、 jīn liǎng gè mín zú， zǎo yǐ shòu huá xià wén huà de xūn táo。 yīn cǐ， zì hū bì liè shǒu xiān jìn bīng xīzàng， biàn shòu xīzàng mì jiào lá má wén huà de gǎn rǎn， fēi cháng xìn yǎng。 yóu qí tā gèng jīng qí shí wǔ suì de shàonián cáng sēng bā 'ēn bā de xué shí hé shén qí， jiù zūn wéi guó shī， qǐng tā zhì zuò měnggǔ wén zì。 dào liǎo tǒng yī zhōng guó yǐ hòu， biàn hé xīzàng de lá má gòng zhì zhōng guó， bǎ dà xiǎo de lá má fēn bù quán guó gè dì， zhù dǎo gè shěng、 zhōu、 xiàn de jiào huà。 ér qiě dāng shí lá má hái shì yǐ yuán shǐ xīzàng mì jiào de “ hóng jiào ” wéi zhù， dà dū cóng shì nán nǚ hé cān de “ shuāng shēn fǎ ”。 yīn cǐ， shǐ zhè xiē jiè xíng yòu kuī de fān sēng， dé yǐ zhàng shì jiān yín fù， qīn zhàn tān wū， bù yī 'ér zú， mín yuàn fèi téng。 zhì yú chuán tǒng de chán、 dào、 rú、 fó wén huà， shòu dào mì jiào de cuī huǐ， jīhū yǐ yī luò qiān zhàng， cóng cǐ yù zhèn wú lì liǎo。 　　 èr、 měnggǔ zài yuán cháo de shí qī， běn shēn zhǒng zú rén kǒu bìng bù tài duō， ér qiě zài xī zhēng dào 'ōu zhōu， běi fá dào 'é luó sī， nán zhēng dào zhōng guó quán guó， yào fēn pài gè dì tǒng zhì de rén cái， gēn běn jiù fēi cháng quē fá。 yīn cǐ， jiù bǎ yuán xiān xī zhēng tú zhōng zǎo qī tóu jiàng guò lái de rén， dū pài chū dào zhōng guó gè dì， chōng dāng tǒng zhì de guān lì， lì rú mǎ kě · bō luó jiù shì qí zhōng zhī yī。 suǒ yǐ cóng yuán cháo kāi shǐ， zhèng fǔ xià dá mín jiān de gōng wén， jiù yòu “ gè sè rén děng ”， huò “ sè mù ” rén děng de wén jù。 suǒ wèi “ sè mù ”， jiù shì lán yǎn jīng de rén。 “ gè sè rén děng ”， jiù shì bāo kuò huáng zhǒng、 bái zhǒng、 zōng sè jí hēi sè gè zhǒng mín zú。 zhōng guó de lì shǐ， zài yuán cháo zhè gè jiē duàn， yě kě yǐ shuō yǐ jīng yòu guò rén zhǒng xuè tǒng dà hùn hé de yī duàn jīng lì liǎo。 　　 sān、 zài yuán cháo chū qī hū bì liè tǒng zhì de shí dài， hǎo zài hái yòu yī gè jīn guó de yí xián yé lǜ chǔ cái dān rèn zhōng shū lìng de xiāng zhí。 tóng shí hái yòu yī gè hé shàng chū shēn de hàn rén liú bǐng zhōng， dōushì shòu hū bì liè suǒ xìn rèn de rén。 yé lǜ chǔ cái shì dāng shí jīn guó de chán zōng zhèng tǒng dà shī wàn sōng xiù chán shī de dì zǐ， ér qiě duì rú jiā、 yīn yáng jiā、 zá jiā děng xué shuō， dōuyòu shēn zào。 tā hé yuán yí shān yī yàng， dōushì jīn guó mò dài jù yòu zhōng guó chuán tǒng wén huà shēn hòu xiū yǎng de xué zhě。 dàngchéng jí sī hàn bīng lín yìn dù biān jìng shí， yīn wéi jiē shòu tā de quàn jiàn， cái méi yòu jìn gōng yìn dù。 liú bǐng zhōng yě shì jiān tōng rú、 fó hé yīn yáng jiā zhī xué de tè shū rén wù。 yīn cǐ， ér shǐ yuán cháo chū qī， jiàn jiàn shòu dào rú jiā xué shuō de xūn xí， cái néng bǎo cún yuán qì。 dàn yuán cháo yǐ lái de rú jiā xué shuō de lǐ niàn， dà bù fēn réng shì sòng rú de chuán tǒng， yóu qí shì yǐ shòu zhū xī yǐng xiǎng de chuán chéng wéi zhù。 　　 sì、 yuán cháo de měnggǔ zú rù zhù zhōng yuán yǐ hòu， chú liǎo chóng xìn xīzàng mì jiào de fó fǎ， hé cáng sēng lá má gòng zhì zhōng guó yǐ wài， jiàn jiàn yě kāi shǐ rèn shí kǒng mèng zhī dào de rú jiā wén huà， ér qiě shòu dào yī bān rú jiā xué zhě chén gōng men de yǐng xiǎng。 hū bì liè sǐ hòu， yóu tā de dì 'èr gè 'ér zǐ jì chéng dì wèi， shǐ chēng wéi “ yuán chéng zōng ” de tiě mù 'ěr， fēng kǒng zǐ wéi “ dà chéng zhì shèng wén xuān wáng ”。 ér qiě zhè piān fēng hào de wén zhāng “ zhì gào ”， shí zài shèng guò lì dài chì fēng kǒng zǐ de “ zhào shū ”， bù zhī chū yú nǎ wèi rú chén de dà shǒu bǐ。 rú yún： 　　 zhì yuē： xiān kǒng yú 'ér shèng zhě， fēi kǒng yú wú yǐ míng。 hòu kǒng zǐ 'ér shèng zhě， fēi kǒng zǐ wú yǐ fǎ。 suǒ wèi zǔ shù yáo shùn， xiàn zhāng wén wǔ， yí fàn bǎi wáng， shī biǎo wàn shì zhě yě。 kě jiā dà chéng zhì shèng wén xuān wáng。 qiǎn shǐ jué lǐ， sì yǐ tài láo。 yú xì！ fù zǐ zhī qīn， jūn chén zhī yì， yǒng wéi shèng jiào zhī zūn。 tiān dì zhī dà， rì yuè zhī míng。 xī qìng míng yán zhī miào。 shàng zī shén huà， zuò wǒ huáng yuán。 　　 bìng cì zhū wáng《 xiào jīng》， dào liǎo “ ài yù lí bá lì bā dá ” jí wèi， shǐ chēng “ yuán rén zōng ” de dì 'èr nián， yòu zhào yǐ “ zhōu dūn yí、 chéng hào、 chéng yí、 zhāng zài、 shào yōng、 sī mǎ guāng、 zhū xī、 zhāng shì、 lǚ zǔ qiān、 xǔ héng， bìng cóng sì kǒng zǐ miào tíng ”。 dàn yuán cháo gōng tíng nèi wài de zhòng yào dà chén jí qí zú zhòng， shǐ zhōng shì xìn fèng lá má de mì jiào wéi zhù； zūn zhòng rú jiā， dàn wéi fǔ shùn shì dà fū men de xí guàn 'ér yǐ。 gǔ rén suǒ wèi： “ shàn yú yǒng zhě nì yú shuǐ ”， “ shàng yòu hǎo zhě， xià bì shèn yān ”。 yīn cǐ， dào liǎo yuán shùn dì de shí qī， biàn yòu hán shān tóng děng yǐ “ bái lián huì ” shāo xiāng huò zhòng qǐ yì， xuān chuán tiān xià dà luàn， “ mí lè fó ” xià shēng rén jiān jiù shì。 gēn zhe biàn yòu fāng guó zhēn、 zhāng shì chéng、 chén yǒu liàng， nǎi zhì zhū yuán zhāng děng chéng shí 'ér qǐ， cù shǐ qí wáng。 yuán wáng yú míng de zhè gè jiē duàn． yǐ jīng dào liǎo shí sì shì jì jí shì gōng yuán yī 'èr sān sān nián zhì yī sān liù qī nián， xī fāng de 'ōu zhōu， zhèng dāng yì dà lì rén wén zhù yì kāi shǐ fā dá， shāng yè dū shì bó xīng。 yīng fǎ bǎi nián zhàn zhēng de xīng qǐ， yě zhèng zài zhè yī jiē duàn。 dé guó de dì wèi， zhèng yóu zhū hóu xuǎn jǔ suǒ chǎn shēng。 rì běn yě zhèng zài fēn wéi nán běi cháo de shí dài。 xī 'ōu de wén huà， réng chù zài jī dū jiào shén xué chāng shèng de jiē duàn。 cóng yī sān qī bā nián kāi shǐ， luó mǎ jiào huì dà fēn liè， zhí dào shí wǔ shì jì de yī sì yī qī nián wéi zhǐ。 　　 wǔ jiǔ、 míng qīng de kē jǔ yǔ sòng rú de lǐ xué 　　 dōng fāng gǔ lǎo zhōng guó de wén huà， jīng guò yuán cháo bǎi nián yǐ lái de cuī zhé， yóu píng mín qǐ yì de gè lù yīng xióng， jī běn shàng dōubù rú hàn、 táng kāi guó de guī mó。 míng tài zǔ zhū yuán zhāng gèng bù lì wài， jì méi yòu hàn gāo zǔ liú bāng de huò dá dà dù， gèng méi yòu táng tài zōng lǐ shì mín de xióng cái dà lüè。 suī rán zhū míng yī dài， yǔ hàn、 táng、 yuán dū shì yī tǒng shān hé de dì zhì zhèng quán， dàn qián zhuī táng cháo， hòu guān qīng dài， wú lùn wén zhì wǔ gōng， dōushì 'àn rán shī sè de。 yòu rén shuō， hàn cháo sì bǎi nián， shì liú jiā yǔ wài qī huàn sì（ tàijiàn） gòng yòu tiān xià； táng cháo sān bǎi yú nián， shì lǐ jiā yǔ nǚ hòu fān zhèn gòng yòu tiān xià； míng cháo sān bǎi nián， shì zhū jiā yǔ huàn guān（ tàijiàn） gòng yòu tiān xià； qīng cháo liǎng bǎi yú nián， shì 'ài xīn jué luó yǔ shào xīng shī yé gòng yòu tiān xià。 zhè yàng de shǐ lùn， suī rán guò yú lǒngtǒng cǎo shuài， dàn yě mán yòu dào lǐ de。 　　 wéi zhū yuán zhāng zuò gè xīn lǐ fēn xī 　　 wǒ men zài qián miàn dà gài yuē lüè dì tí guò， zài zhěng gè de lì shǐ shàng， fǎn guān rèn hé yīzhāo yī dài de zhèng fēng， dū hé kāi guó zhī jūn chuàng yè lì guó de xué yǎng jiàn jiě， yòu láo bù kě fēn de guān xì。 zhè zhèng shì《 dà xué》 suǒ jiǎng “ yì chéng、 xīn zhèng、 shēn xiū、 jiā qí、 guó zhì， ér hòu tiān xià píng ” de yuán zé yào diǎn suǒ zài。 　　 míng cháo sān bǎi nián lái de dì shì zhèng quán， zhī suǒ yǐ rú cǐ de yīn 'àn， wán quán yóu yú zhū yuán zhāng běn shēn de qián yīn 'ér lái。 tā chū shēng zài yuán cháo mò dài luàn shì de pín mín jiā tíng， zài tóng nián gū kǔ líng dīng de shēng huó zhōng， zǎo yǐ mái xià liǎo kàn rén shì shè huì dōushì yī piàn bēi cǎn cán rěn de xīn lǐ yīn sù。 hòu lái shēng huó wú zhe， wèile hú kǒu， zhǐ hǎo liè huáng jué sì qù zuò hé shàng。 sòng、 yuán yǐ lái de hàn sēng sì yuàn， réng rán jù yòu cóng lín zhì dù de yán gé qīng guī。 yǎn rán yī gè zhèng zhì tǐ zhì de zǔ zhì。 duì yú zhǎngshàng hé gè gè zhí sī， jì yào jiān shǒu jiè lǜ， yòu yào jí tǐ láo wù， suǒ wèi “ jìng ” hé “ sù ” de zūn shǒu， shì tā jī běn de jīng shén suǒ zài。 tā zuò hé shàng de rì liǎo bù suàn tài jiǔ， duì yú fó jiào de cí bēi hé rěn ràng de nèi yǎng xiū chí gōng fū， suī rán yě yòu suǒ liǎo jiě， dàn bì jìng bìng wèi shēn rù。 kuàng qiě huáng jué sì de hé shàng， yě bì bù kāi shí jiān nián huāng、 liú lí shī suǒ de zāo yù， tā zhǐ hǎo bèi pò chū qù huà yuán， réng rán yě hùn bù dào fàn chī。 yīn cǐ cái qù tóu jūn， cān jiā píng mín qǐ yì de hángliè。 　　 rú guǒ cóng xīn lǐ xué lì chǎng de guān diǎn lái fēn xī， yǐ zhū yuán zhāng cóng xiǎo dào zhǎngdà de zāo yù qíng kuàng lái shuō， jiǎ rú shì yè yòu suǒ chéng jiù， zhè zhǒng rén jiù huì biàn chéng sān zhǒng gè xìng de diǎn xíng： 　　 yī shì duì shè huì rén qún， shǐ zhōng chōng mǎn chóu hèn hé bù xìn rèn de gè xìng， biàn chéng kè bó guǎ 'ēn de zuò fēng。 　　 èr shì duì shè huì rén qún， fǎn 'ér jù yòu tóng gǎn tòng kǔ de tóng qíng xīn， chù chù tuī jǐ jí rén， yuàn yì fǎn kuì shè huì， jìn liàng zuò hǎo shì， chéng wéi yī gè dà shàn rén。 　　 sān shì biàn chéng shuāngchóng rén gé， jì chōng mǎn chóu hèn yǔ kè bó， yòu hěn bēi guān 'ér jù yòu tóng qíng xīn。 dàn yòu shí rén cí， yòu shí cán rěn， hěn nán zì zhì。 　　 wǒ men zhǐ yào duō dú《 míng shǐ》， zǎi xì yán jiū zhū yuán zhāng， nǐ jiù kě yǐ liǎo jiě dào mèng zǐ suǒ shuō gū chén niè zǐ de xīn jìng liǎo。 rú mèng zǐ yuē： “ rén zhī yòu dé huì shù zhī zhě， héng cún hū chèn jí。 dú gū chén niè zǐ， qí cāo xīn yě wēi， qí lǜ huàn yě shēn， gù dá。 ” kě xī tā suǒ zāo yù de shì shí shì zào yīng xióng， zuò liǎo huáng dì， què bù dá guān。 rú guǒ yǐ tā de cōng míng huì zhī， zuò yī gè zhōng táng shí dài de hé shàng， yī dìng huì chéng wéi yī dài zōng shī， chēng fó zuò zǔ。 dàn tā de gēn běn xué shí xí xìng， réng rán méi yòu tuō lí shàonián shí dài zài huáng jué sì wéi sēng shí de sēng yuàn zhī shí。 yīn cǐ zài tā suǒ chuàng jiàn de míng cháo zhèng zhì tǐ zhì zhōng， yòu guān guān zhí de míng chēng， yòu xiē réng rán cǎi yòng “ cóng lín sì yuàn ” sēng zhí de míng wèi， rú “ dū chá yuàn ”、 “ dū jiǎn ”， nǎi zhì chēng sēng zhí jiào “ zǒng tǒng ”、 “ tǒng lǐng ” děng míng cí， dōushì yǔ “ chán lín sì yuàn ” zhí sī de míng hào xiāng tóng。 　　 kě shì zài tā chēng “ wú wáng ” kāi shǐ， dào dēng wèi chēng dì yǐ hòu， díquè qín fèn dú shū， nǔ lì xué xí。 dàn hěn kě xī， méi yòu dé dào liáng shī yì yǒu de fǔ dǎo。 rú sòng lián、 liú jī， tādōu shì yǐ chén gōng shì zhī， bìng fēi zūn wéi shī yǒu。 rú shǐ zài tā duì liǎng rén de píng yǔ shuō： “ sòng lián wén rén， liú jī jùn 'ài。 ” suǒ yǐ duì yú tā men， shǐ zhōng shì yòu jù lí， yòng 'ér bù qīn， yǐng xiǎng bù dà。 zài tā xīn lǐ shàng zuì dà de quē diǎn， jiù shì shǐ zhōng yòu huī zhī bù qù de zì bēi gǎn。 gǔ jīn zhōng wài de rén xìng xīn lǐ， fán shì guòfèn 'ào màn de rén， dōushì yóu xīn lǐ shàng yòu yī zhǒng zì bēi gǎn zài zuò suì。 tā zì xiǎo yóu huán jìng suǒ zào chéng yán sù zhì kè de shēng huó xí guàn， hěn nán jiān róng bìng xù， gèng tán bù dào yòu “ gé wù zhì zhī ” de róng rén róng wù zhī liàng。 　　 dàn tā zài dēng wèi chēng dì yǐ hòu， zhèng rú táng、 sòng kāi guó de huáng dì yī yàng， zǒng xiǎng zhǎo chū yī gè jù yòu xiǎn hè yòu míng de zǔ zōng， zuò wéi zì jǐ de bèi jǐng。 lǐ táng huáng dì， zhǎo dào lǎo zǐ lǐ 'ěr。 yòu dào jiào jiào zhù de “ lǐ lǎo jūn ” zuò bèi jǐng， shì gòu shén qì de。 zhào sòng yě yòng dào jiào de dì jūn lái péi chèn zì jǐ。 zhū yuán zhàng zhǎo shuí ní？ kāi shǐ tā shì xiǎng yòng zhū dà fū zǐ zhū xī de guān xì。 dāng tā hái zhèng zài yí nán bù jué de shí hòu， gāng hǎo pèng dào yī gè lǐfà de sī wù（ xiāng dāng yú jīn tiān suǒ chēng de shī fù） yě xìng zhū。 tā biàn wèn tā， nǐ shì fǒu yě shì zhū xī de hòu rén？ shuí zhī nà gè lǐfà jiàng què dá shuō， wǒ xìng zhū， shì lìng yòu zǔ xiān de。 zhū xī hé wǒ méi yòu guān xì， wǒ wèishénme yào rèn tā zuò zǔ xiān 'ā！ zhè jù huà， shǐ tā gǎn jué dào hěn cán kuì， yīn cǐ， jiù jué xīn bù rèn zhū xī zuò zǔ xiān liǎo。 zhè gè diǎn gù， bù shì píng kōng niē zào de， shì jì zài míng rén yī bù shǐ liào bǐ jì zhōng， wǒ yī shí jì bù qǐ shū míng lái liǎo， nǐ men chá duì， yī dìng huì fā xiàn de。 　　 kē jǔ qǔ shì de lì bì 　　 dàn cóng míng cháo kāi guó， chuàng jiàn kē jǔ qǔ shì de kǎo shì tǐ zhì， guī dìng yòng zhū xī de《 sì shū zhāng jù》 wéi biāo zhǔn， tuī chóng《 dà xué yǎn yì》 děng chuán tǒng， shí zài chū zì zhū yuán zhāng de chuàng zhì guī dìng， yǐ hòu yī zhí yán yòng dào yóu míng cháo nǎi zhì qīng cháo yuē liù bǎi nián 'ér bù biàn， bìng fēi shì chū wú yīn。 lìng rú yǐ sòng rú lǐ xué jiā de yán jùn guī fàn sī xiǎng， zhì dìng duì fù nǚ de jié cāo guān niàn， xiàn zhì chóngchóng， yě shì yóu tā shǒu lǐ suǒ kāi shǐ de。 dà jiā bù kě yǐ bǎ zhè xiē guò cuò， suí biàn guī dào rú jiā de lǐ jiào hé kǒng zǐ、 mèng zǐ de zuì míng shàng qù， nà shì hěn bù gōng píng de。 　　 xiàn zài wèile suō duǎn jiǎng kè de shí jiān， wǒ men zhǐ yǐn yòng míng chū zhū huáng dì yòu guān zhè yī fāng miàn de shǐ liào， dà jiā kàn liǎo， jiù kě míng bái liǎo。 　　 yuán shùn dài zhì zhèng 'èr liù nián， jí gōng yuán yī sān liù liù nián， zhū yuán zhāng zhèng zài chēng wú wáng de dì sān nián。 jí zhào qiú yí shū， rú shǐ zài： 　　 shàng wèi shì chén zhān tóng děng yuē： sān huáng wǔ dì zhī shū， bù jìn chuán yú shì， gù hòu shì xiān zhī qí xíng shì。 hàn wǔ dì gòu qiú yí shū。 ér liù jīng shǐ chū。 táng yú sān dài zhī zhì， shǐ kě dé 'ér jiàn。 wǔ dì xióng cái dà lüè， hòu shì hǎn jí。 zhì biǎo zhāng liù jīng， kāi chǎn shèng xián zhī xué， yòu yòu gōng yú hòu shì。 wú měi yú gōng zhōng wú shì， zhé qǔ kǒng zǐ zhī yán guān zhī， rú “ jié yòng 'ér 'ài rén， shǐ mín yǐ shí ”， zhēn zhì guó zhī liáng guī。 kǒng zǐ zhī yán， chéng wàn shì zhī shī yě。 　　 yòu mìng shì chén shū《 dà xué yǎn yì》 yú liǎng dǐ bì jiān。 yuē： “ qián dài gōng shì， duō shī huì huà。 yú shū cǐ， yǐ bèi zhāoxī guān lǎn， qǐ bù yù yú dān qīng hū！ ” 　　 dì 'èr nián， kāi shǐ dì yī cì chuàng zhì wén wǔ kē qǔ shì zhī fǎ。 rú yún： 　　“ rán cǐ 'èr zhě， bì sān nián yòu chéng， yòu sī yù wéi quàn yù， mín jiān xiù shì jí zhì yǒng zhī rén， yǐ shí miǎn xué。 sì kāi jǔ zhī suì， chōng gòng jīng shī。 qí kē mù děng dì， gè chū shēn yòu chā。 ” 　　 hóng wǔ yuán nián， gōng yuán yī sān liù bā nián。 　　 wèi xué shì zhū shēng děng yuē： “ zhì tiān xià zhě， xiū shēn wéi běn， zhèng jiā wéi xiān。 guān lì dài gōng kǔn， zhèng yóu nèi chū， xiǎnyòu bùwèi huò luàn zhě yě。 qīng děng zuǎn xiū《 nǚ jiè》， jí xián fēi zhī shì kě wéi fǎ zhě， shǐ hòu shì zǐ sūn zhī suǒ chí shǒu。 ” 　　 hóng wǔ sān nián， dì 'èr cì 　　 zhào shè kē qǔ shì， dìng kē jǔ fǎ。 chū chǎng， gè jīng yì yī dào。 sì shū yì yī dào。 èr chǎng， lùn yī dào。 zhào、 gào、 biǎo、 jiān、 nèi kē yī dào。 sān chǎng， cè yī dào。 zhōng shì zhě， hòu shí rì， yǐ qí shè、 shū、 cè、 lǜ wǔ shì shì zhī。 　　 hóng wǔ shí qī nián， dì sān cì 　　 bān xíng kē jǔ chéng shì。 fán sān nián dà bǐ， xiāng shì， shì sān chǎng。 　　 bā yuè chū jiǔ rì， shì sì shū yì sān。 jīng yì sì。 sì shū yì， zhù zhū zǐ jí zhù。 jīng yì、 shī， zhù zhū zǐ jí chuán。 yì， zhù chéng zhū yì（ chéng chuán yǔ fū zǐ běn yì）。 shū， zhù cài shì（ chén） chuán jí gǔ zhù shū。 chūn qiū， zhù zuǒ shì、 gōng yáng、 gǔ liáng、 hú shì、 zhāng qià chuán。 lǐ jì， zhù gǔ zhù shū。 　　 shí 'èr rì， shì lùn yī。 pàn yǔ wǔ。 zhào、 gào、 zhāng、 biǎo、 nèi kē yī 　　 shí wǔ rì， shì jīng shǐ cè wǔ。 　　 lǐ bù huì shì。 yǐ 'èr yuè， yǔ xiāng shì tóng。 qí jǔ rén， zé guó zǐ xué shēng， fǔ zhōu xiàn xué shēng， jì rú shì wèi shì， guān zhī wèi rù liú zhě yìng zhī。 qí xué xiào xùn dǎo， zhuān zhù shēng tú。 bà xián guān lì， chàng yōu zhī jiā， yǔ jū fù mǔ sàng zhě， jù bù xǔ rù shì。 　　 tóng shí， lìng yòu yī jiàn gù shì， cóng xiàn dài rén de guān diǎn lái kàn， yī dìng jué dé tā hěn yú chǔn， bù dǒng dé kē xué jì shù， yīn cǐ 'ér xiàn zhì liǎo kē jì de fā míng hèyìng yòng， fēi cháng kě xī。 shì shí shàng， kē jì de fā zhǎn， gěi rén lèi dài lái wú bǐ de fāng biàn， ér qiě dà yòu hǎo chù， nà shì shì shí。 dàn kē jì de fā zhǎn， gěi rén lèi dài lái jīng shén wén míng shàng de duò luò hé tòng kǔ， nà yě què shì yòu xiāng děng de fù miàn sǔn shī， zhè yě shì shì shí。 suǒ yǐ zài zhōng guó lì shǐ shàng， lèi sì yòu zhū yuán zhāng zhè zhǒng xiǎng fǎ hé zuò fǎ de shì， hái bù zhǐ tā yī zhuāng 'ér yǐ。 zhè jiàn shì， biàn shì shǐ zài； “ hóng wǔ yuán nián dōng shí yuè， qīn tiān jiān（ guǎn tiān wén tái de tái cháng） jìn yuán（ yuán dài） suǒ zhì shuǐ jīng kè lòu（ zuì zǎo fā míng de zì míng zhōng） bèi jí jī qiǎo。 zhōng shè 'èr mù 'ǒu rén， néng 'àn shí zì jī zhēng（ líng shēng） gǔ。 shàng（ zhū yuán zhāng） lǎn zhī， wèi shì chén yuē： fèi wàn jī zhī wù， yòng xīn yú cǐ， suǒ wèi zuò wú yì hài yòu yì yě。 mìng suì zhī。 ” zhè yàng yī lái， yóu yuán cháo shí qī， cóng xī yáng yǐn jìn de yī xiē zuì chū de kē jì zhī shí， jiù hěn shǎo yòu rén zài gǎn zhì zuò hé fā míng liǎo， shí zài hěn kě xī。 jiǎ rú dāng shí yī fǎn guò qù lì shǐ shàng yā zhì “ qí jì yín qiǎo ” de zhèng cè， jiā yǐ tí chàng jiǎng lì， kǒng bó zhōng guó de kē jì， jiù zǎo zǎo lǐng xiān shì jiè gè guó liǎo。 　　 yóu zhū yuán zhāng kāi shǐ， zhì dìng kē jǔ kǎo shì qǔ shì de chéng shì yǐ hòu， zhū míng wáng cháo lì dài zǐ sūn de zhí yè huáng dì men， biàn yán shǒu chéng guī， fèng wéi dìng lì。 dàn dāng shí de zhī shí fènzǐ， yě yòu rén rèn wéi bǎ rú xué jú xiàn zài sòng rú hé chéng、 zhū yī pài de sī xiǎng jiàn jiě shàng， shì hěn bù qiàdàng de。 suǒ yǐ dào liǎo zhū dì gǎn zǒu tā zhí zǐ jiàn wén dì yǔn wén yǐ hòu， zì chēng huáng dì， gǎi yuán “ yǒng lè ” de dì 'èr nián， biàn yòu jiāng xī ráo zhōu pó yáng rú shì zhū yǒu jì， “ yì jué（ zì dào běi jīng huáng gōng dà mén wài） xiàn suǒ zhù shū， zhuān huǐ lián（ zhōu dūn yí） luò（ èr chéng xiōng dì） guān（ zhāng zài） mǐn（ zhū xī） zhī shuō。 ” yǒng lè dì kàn liǎo， biàn shuō： “ cǐ rú zhě zhī zéi yě。 qiǎn xíng rén yā hái ráo zhōu， huì sī fǔ xiàn guān， shēng qí zuì zhàng zhī， xī fén qí shū。 ” bìng zài yǒng lè shí 'èr nián， mìng rú chén zuǎn xiū wǔ jīng sì shū xìng lǐ dà quán， kāi guǎn yú dōng huá mén wài。 shū chéng， yǒng lè dì qīn zì xiě xù。 cóng cǐ biàn shǐ zhū míng yī dài de rú xué， piān xiàng zhuān zhù yú xìng lǐ de tàn tǎo， tuī jí chóng gāo 'ér bù bó dà liǎo。 　　 guò liǎo sì shí nián hòu， zài míng xiàn zōng zhū jiàn shēn chéng huà 'èr shí 'èr nián， yòu lǐ bù yòu shì láng qiū jùn jìn suǒ ruò《 dà xué yǎn yì bǔ》 yī shū。 tā rèn wéi zhēn xī shān de《 dà xué yǎn yì》， suī shì dì wáng xué de zhōng xīn sī xiǎng， dàn quē fá zhì guó píng tiān xià de shì jì kě gōng cān kǎo。 yīn cǐ， tā cǎi jí jīng chuán zǐ shǐ yòu guān zhì guó píng tiān xià de shì jì， fēn lèi huì jí， jiā shàng zì jǐ de yì jiàn， yǐ bèi dì wáng men xué xí zhì guó píng tiān xià de xué shí。 jì zōng tè bié shǎng shí， cì gěi jīn bì yǐ wài， yòu jìn fēng tā zuò lǐ bù shàng shū， bìng mìng jiāng cǐ shū kān xíng liú bù。 qiū jùn shì qióng zhōu（ hǎi nán dǎo） rén， shàonián shí biàn yòu shén tóng zhī yù， shì yī gè cái qì zòng héng de rén wù。 rú tā yǒng hǎi nán dǎo wǔ zhǐ shān de shī， biàn yòu “ yí shì jù líng shēn yī bì， yáo cóng hǎi wài shù zhōng yuán ” zhī jù， dà yòu lǐng nán xué pài rén wù de háo qíng zhuàng zhì， mù kōng yī qiē de qì gài。 　　 yáng míng xué shuō de xīng qǐ 　　 cóng cǐ yǐ hòu， dào liǎo míng wǔ zōng zhū hòu zhào de shí dài， yǐ jīng shì gōng yuán shí liù shì jì de chū yè， zài zhōng guó wén huà shǐ huò zhé xué shǐ shàng chǎn shēng liǎo yī wèi míng rén wáng yáng míng， tā běn míng wáng shǒu rén， rú jiā xué zhě chēng zhī wéi “ yáng míng xiān shēng ”。 tā zài míng dài lì shǐ shàng de shì gōng， shì yǐ píng dìng jiāng xī níng wáng “ chén háo zhī luàn ” ér chū míng。 dàn zài wén huà zhé xué shǐ shàng， tā shì yǐ “ zhī xíng hé yī ” de xué shuō， yǐng xiǎng dāng shí hé hòu shì。 zuì wéi tū chū de， jiù shì dōng fāng de rì běn， zài shí jiǔ shì jì dào 'èr shí shì jì zhī jiān míng zhì wéi xīn de chéng gōng， biàn shì jiē shòu yáng míng xué shuō de chéng guǒ。 yīn míng zhì wéi xīn de yǐng xiǎng， dāng qīng mò mín chū， zhōng guó yī bān liú xué rì běn de xué shēng， huí guó yǐ hòu， chóngxīn jiǎn qǐ yáng míng zhī xué， zuò wéi gé mìng jiù guó de zhāng běn， tí chàng yán dú wáng yáng míng de《 chuán xí lù》， nǎi zhì yáng míng de zhì bīng yǔ lù， hé zēngguófān de jiā shū děng zuò diǎn fàn， yǎn rán rì běn zài míng zhì wéi xīn qián qī de zuò fēng， yòng lái kàng héng yóu xī fāng shū rù de gè zhǒng wén huà sī xiǎng cháo liú， xíng chéng yī dài de bēi jù， wéi xiàn dài lì shǐ zēng tiān liǎo tài dà de bù xìng。 　　 wáng yáng míng xué shuō de yóu lái， kāi shǐ yě hé nán běi sòng shí qī yī bān rú jiā de lǐ xué jiā men xiāng tóng， yě shì wèile zhuī qiú xíng 'ér shàng dào hé rù shì zhì yòng zhī xué xiāng jié hé， xiān shì yóu dào jiā hé fó jiā de yī bān xué lǐ rù shǒu， ér qiě nǔ lì cān chán jìng zuò， céng jīng fā shēng yòu yù shì xiān zhī de gōng néng。 dàn tā què néng zì zhī， shén tōng miào yòng de tè yì gōng néng hái bù shì dào。 yīn cǐ tuì 'ér fǎn qiú rú jiā de jīng xué， bié yòu shēn rù zhī chù。 qià hǎo pèng zhe zài shì tú shàng hé dāng quán de huàn guān liú jǐn jié yuàn， bèi biǎn dào guì zhōu de lóng chǎng yì yǐ hòu， gèng yòu jìn yì。 zǒng zhī， tā hòu lái xīn xìng xué yǎng de chéng jiù， rú zhào zhū xī suǒ zhù zhāng de dào wèn xué， hé lù xiàng shān suǒ zhù zhāng de zūn dé xìng lái jiǎng， tā yě shì yǐ zūn dé xìng wéi běn。 ér qiě gèng yǔ zhū、 lù bù tóng zhī chù， tā zài zūn dé xìng rù dào de tóng shí， yòu tè bié qiáng diào yǐ shì gōng de shí jiàn， yǔ jí zhī jí xíng de liáng zhī liáng néng xiāng qì hé。 shí jì shàng， wáng yáng míng de xué wèn zào yì， shì yóu chán rù rú， yǐn rú rù chán xiāng jié hé， bǐ sòng rú zhū xī de jiàn dì， shí zài bié yòu shèng chù。 tā shì jí lì fǎn duì zhū xī de sì shū zhāng jù zhī shuō， rèn wéi zhū zhù de zhāng jù， qí huò hài yóu shèn yú hóng shuǐ měng shòu。 yīn cǐ， yǔ dāng shí zōng fèng zhū xī xué shuō， chóng bài chéng zhū xué pài de rén， yǎn rán duì lì。 hǎo zài tā yòu píng níng wáng zhī luàn de yī duàn róng gōng， zhèn hàn cháo yě， suǒ yǐ tā zài dāng shí chéng zhū xué pài de tiān xià zhōng， hái néng lì zú， zhè yě shì bìng fēi 'ǒu rán de shì。 　　 rú guǒ wǒ men bǎ míng wǔ zōng shí qī hé wáng yáng míng chàng dǎo zhī xíng hé yī rú jiā lǐ xué de shí qī， hé xī fāng 'ōu zhōu lì shǐ wén huà zuò yī duì zhào， nà yě zhèng shì gōng yuán yī wǔ yī qī dào yī wǔ liù yī nián zhī jiān， dé guó rén mǎ dīng · lù dé kāi shǐ cóng shì zōng jiào gé mìng de tóng yī shí dài。 chú cǐ zhī wài， yě zhèng shì xī fāng zài zhè yī shí qī（ shí liù shì jì） lì shǐ wén huà shàng kāi shǐ zhuǎn yùn de jiē duàn， rú wén yì fù xīng yùn dòng de fā shēng； bō lán tiān wén xué jiā gē bái ní chàng tài yáng zhōng xīn jí dì dòng xué shuō； wéi sī pǔ qí fā xiàn nán měi zhōu dōng 'àn； gē lún bù fā xiàn zhōng měi zhōu； mài zhé lún yuǎn háng zhōu yóu shì jiè yī zhōu chéng gōng； pú táo yá rén dào liǎo guǎng dōng zū 'ào mén wéi tōng shāng dì， wéi jìn shì 'ōu zhōu rén dào zhōng guó de kāi shǐ； pú táo yá rén yòu dào rì běn de zhǒng zǐ dǎo， shǒu xiān zhǎng wò liǎo dōng yáng de mào yì quán； xī bān yá rén zhēng fú liǎo mò xī gē； yīng guó nǚ wáng mǎ lì dēng wèi， jìn xìn yé sū jiào， jiē zhe shì nǚ wáng yī lì suō bái jí gōng， lì xíng xīn jiào； dé guó kāi zōng jiào huì yì， zhòng xǔ xìn jiào zì yóu， xīn jiù jiào zhī zhēng jié shù； fǎ guó xīn jiù jiào kāi shǐ zhàn zhēng。 xī fāng de 'ōu zhōu， zài zhè gè shí qī suǒ fā shēng de zhè xiē děng děng shì gù， hé wǒ men suī rán hái yuǎn gé chóngyáng， shuō shì méi yòu guān xì， què shì hěn yòu guān xì， suǒ yǐ yě zài cǐ shùn biàn tí qǐ dà jiā de zhù yì。 　　 zhì yú míngzhāozài wǔ zōng shí qī， yīn yòu wáng yáng míng de xué shuō chū xiàn yǐ hòu， tóng shí yě yǐng xiǎng liǎo dào jiā hé fó jiā chū jiā de hé shàng、 dào shì， yě yòu xiàng wáng yáng míng cān chán xué dào de chū jiā rén。 wáng yáng míng suī rán bù xiàng sòng rú nà yàng， zuǒ pī fó， yòu pī dào， dàn duì fó dào liǎng fāng， duō shǎo yě yòu wēi yán。 bù guò， tā hé sòng rú lǐ xué jiā xiāng tóng， duì xìng mìng zhī lǐ， rén shēng 　　 de shēng mìng zhī xué， réng yòu cún yí。 tā zài wǎn nián yòu yán jiū dào jiā de wài dān， huò zhě wéi zhèng cháng shēng， guǒ yīn wéi fú shí xìn shí（ pī shuāng） zhòngdú 'ér mò。 　　 wǒ men duì yáng míng xué shuō de shì fēi zàn bù píng lùn。 zǒng zhī， zài míng cháo sān bǎi nián lái， tè bié zhù zhòng yǐ zhū zhù “ sì shū ” wéi zhù de rú xué， yǐng xiǎng suǒ jí， dào liǎo wǎn míng shí qī， rú duì gōng tíng jù yòu yǐng xiǎng lì de fó jiào dà shī hān shān dé qīng， biàn yǐ rú、 fó、 dào sān jiào yī zhì guān diǎn， zhù yòu《 zhōng yōng kè zhǐ》， yǐ jí《 lǎo zǐ dào dé jīng jiě》、《 zhuāng zǐ nèi qī piān 　　 zhù》 děng。 shāo hòu， tā de zài chuán dì zǐ 'ǒu yì fǎ shī， yòu yòu《 sì shū 'ǒu yì jiě》 děng zhù zuò。 zhè xiē zhǒng zhǒng shì shí， dōushì shuō míng yóu chū táng（ gōng yuán liù 'èr qī） nián qǐ， dào míng mò qīng chū（ gōng yuán yī liù sì sì） nián jiān， yòu guān rú、 fó、 dào sān jiā xué shuō， què yǐ jīng lì fēn zhēng liǎo qiān yú nián zhī jiǔ， yóu gè zì shū tú 'ér guī qū yú yī zhì， gòng tóng chéng wéi zhōng guó wén huà de zhù liú， cái dé huì liú 'ér jí chéng。 dàn yě zhèng rú dào jiā lǎo zǐ、 zhuāng zǐ de guān diǎn， “ chéng zhě huǐ yě ”。 yóu yú xī fāng de 'ōu zhōu， zhèng cóng wù zhì wén míng zhī zhōng zhú jiàn fā zhǎn， cù shǐ wéi wù zhé xué sī xiǎng de guāng máng， zhèng cóng dì píng xiàn xī miàn shēng qǐ， zài shí liù shì jì yǐ hòu， jiàn yǐ dōng lái liǎo。 　　 zǒng jié míng cháo de zhèng zhì wén huà 　　 wǒ men xiàn zài bù bì dú lì shǐ 'ér liú lèi， wéi gǔ rén dān yōu。 zhǐ duì zhū míng sān bǎi nián lái de zhèng zhì wén huà， zuò yī jiǎn dān de jié lùn： 　　 yī、 míng cháo de wén yùn， yóu zhū yuán zhāng（ hóng wǔ） hé zhū dì（ yǒng lè） fù zǐ、 zhì dìng yǐ sòng rú chéng zhū lǐ xué wéi zhù dǎo de rú xué yǐ hòu， tóng shí jì bù zūn zhòng xiāng quán， yòu gèng qīng shì wén chén xué zhě。 zhū jiā zǐ sūn shí wǔ gè zhí yè huáng dì， chú liǎo bèi tàijiàn gōng nǚ men wán nòng zài gǔ zhǎng zhī jiān yǐ wài， jīhū zhǎo bù chū yī gè duì lì shǐ shè huì yòu hěn hǎo gòng xiàn de jūn zhù。 qí zhōng liǎng sān gè shāo yòu tè bié tiān cái de， rú yīng zōng zhū qí zhèn， rú guǒ bù zuò huáng dì， zhuān xué tiān wén， yīnggāi kě yǐ chéng wéi míng jiā。 shén zōng zhū yì jūn， bù zuò huáng dì， zhuān yè jīng yíng， huò cóng shān xī piào hào zuò xué tú， yǐ tā 'ài qián rú mìng de gè xìng， yī dìng kě yǐ jīng shāng zhì fù。 xī zōng zhū yóu xiào， bù zuò huáng dì， zhuān xué jiàn zhù shè jì huò tǔ mù gōng chéng， yě yìng gāi dà yòu chéng jiù。 dàn hěn kě xī， tā mendōu bù xìng 'ér shēng zài dì wáng jiā， dāng liǎo zhí yè huáng dì， fǎn 'ér zài lì shǐ shàng liú xià xǔ duō liè jì， zhēn shì bù xìng。 　　 èr、 zhū yuán zhāng cóng fó mén hé shàng chū shēn， zuò liǎo huáng dì yǐ hòu， chú liǎo běn shēn tài guò yán lì， shā lù tài guò， liú gěi hòu dài yǐ kè bó guǎ 'ēn de bǎng yàng yǐ wài， qí tā gōng guò shàn 'è， hěn nán dìng píng。 zuì dà de quē hàn jiù shì “ bù xué wú shù ”。 dàn “ fó mén yī lì mǐ， dà rú xū mí shān； jīn shēng bù liǎo dào， pī máo dài jiǎo hái ”。 suǒ yǐ tā de zǐ sūn， réng rán bì yào chū jiā wéi sēng cháng hái zhè gè yīn guǒ。 qǐ chū shì yóu tā de sūn zǐ jiàn wén dì zhū yǔn wén， bèi yǒng lè suǒ bī 'ér chū jiā。 zuì hòu réng yóu chóng zhēn de duàn bì gōng zhù chū jiā wéi ní， liǎo què fó mén yī dài gōng 'àn。 　　 sān、 míng cháo sān bǎi nián lái de wén yùn， guī shǒu zài sòng rú lǐ xué de fàn wéi yǐ nèi， shǐ chuán tǒng de zhū zǐ bǎi jiā zhī xué， gèng wú fā huī de yú dì。 zài《 míng shǐ》 shàng de rú xué wén chén， rú yú qiān、 hǎi ruì、 wáng yáng míng、 zhāng jū zhèng děng shǎo shù tè shū zhī shì yǐ wài， qí yú dà duō bù dé zhǎn qí suǒ cháng。 yīn cǐ， zài dài biǎo yī gè shí dài de wén xué fāng miàn， yě méi yòu gé wài de tè diǎn。 rú táng shī、 sòng cí、 yuánqǔ zhī wài， wéi yī kě yǐ dài biǎo míng dài de wén yì， jiù shì xiǎo shuō。 rú《 sān guó yǎn yì》、《 shuǐhǔzhuàn》、《 xī yóu jì》、《 fēng shén bàng》、《 jīn píng méi》 děng děng， biàn shì míng dài de zuò pǐn。 zhè xiē zhù zuò， yě dài biǎo liǎo míng cháo yī bān zhī shí fènzǐ de xīn shēng， shēng zài yī gè wú kě nài hé shí dài de fǎn gǎn hé bēi míng。 suǒ yǐ zài shén zōng jiā jìng shí qī。 jiù zǎo yòu lǐ zhé（ lǐ zhuó wú） yī lèi fèn shì jí sú de xué zhě chū xiàn。 lǐ zhuó wú míng shuō dāng shí de dào xué xiān shēng men wéi “ bǐ rú、 sú rú、 fǔ rú ”， yòu shuō tā men shì “ yán bù gù xíng， xíng bù gù yán， yáng wéi dào xué， yīn wéi fù guì， bèi fú rú yǎ， xíng ruò gǒu zhì ” de rén。 dàn tā bù zhǐ fǎn duì dào xué， zì chēng “ bù xìn dào， bù xìn xiān shì ”， shèn zhì tǎo yàn jiàn rèn hé rén， jì tǎo yàn hé shàng， gèng tǎo yàn dào xué xiān shēng， biǎn chì liù jīng， rèn wéi bù néng zhuān yǐ kǒng zǐ zhī shì fēiwèi shì fēi， yīn cǐ 'ér “ dé zuì míng jiào， zāo hé xì yù， zì wěn 'ér sǐ ”。 gǔ rén suǒ wèi de “ míng jiào ”— cí， jiù shì zhǐ yǐ rú jiā kǒng mèng zhī jiào de yì shí xíng tài。 dān shì yī gè “ míng ” zì， yòu shí biàn dài biǎo lùn lǐ de luó ji guān niàn。 “ zāo hé ” jiù shì bèi dāng shí zài cháo tíng de rú chén men suǒ tánhé， rèn wéi tā fàn liǎo yì shí xíng tài shàng de dà fǎn dòng， suǒ yǐ jiù rù yù zuò láo liǎo。 shì shí shàng， tā zuì chū shì cóng wáng yáng míng de xué shuō zhōng tuō yíng 'ér chū， yīn duì shí dài shè huì de bù mǎn， tài guò piān jī， xíng chéng kuáng tài。 lìng rú shén zōng wàn lì shí qī de yuán hóng dào（ zhōng láng）、 yuán zōng dào、 yuán zhōng dào sān xiōng dì， dōuyòu cái míng， dāng shí rén chēng “ sān yuán ”。 yóu qí yǐ yuán zhōng láng de shēng míng gèng shèng， dàn tā yě shì duì shí dài bù mǎn， zǎo nián jiù cí guān bù zuò， zhuān yǐ shī wén míng shì， bù yǔ shì sú xiāng zhēng liǎo。 　　 míng dài de wén yùn， zhū rú cǐ lèi， suǒ yǐ dào liǎo wàn lì hòu qī， jiù xíng chéng yǐ tàijiàn tóu zǐ wèi zhōng xián wéi shǒu， zhǐ gù xiàn chéng、 gāo pān lóng děng liǎng bǎi duō míng xué zhě wéi dōng lín dǎng， xīng qǐ dǎng yù， suí biàn dìng zuì shā lù rú chén xué zhě。 yī zhí dào liǎo lǐ chuǎng de mín bīng rù jīng， chóng zhēn zhū yóu jiǎn zì shā， mǎn qīng rù guān， cái jié shù liǎo cóng huáng jué sì kāi shǐ， dào dōng lín shū yuàn 'ér biàn wéi dōng lín dǎng de dǎng zhēng de lì shǐ， shǐ zhū míng yǔ tàijiàn gòng tiān xià de sān bǎi nián wáng cháo liǎo jié wán 'àn。 yīn cǐ 'ér cì jī liǎo míng mò qīng chū de dà rú yí lǎo， rú gù tíng lín、 lǐ 'èr qū、 fù qīng zhù、 wáng chuán shān děng， yáng qì lǐ xué zhuān jiǎng xìng lǐ de yì lǐ de bì bìng， zhuǎn 'ér zhòng shì shí yòng hé kǎo jù zhī xué， cái shǐ zhōng guó wén huà， cóng qīng cháo kāi shǐ， guī yú yì lǐ（ zhé xué）、 kǎo jù、 cí zhāng sān dà lèi de xué wèn。 duì yú liè qǔ gōng míng kē dì de kē jǔ bā gǔ wén zhāng， dōushì yú shì 'ér yǐ。 　　 liù shí、 wài shì rú xué nèi yòng fó lǎo de qīng cháo 　　 jiē zhe míng dài yǐ jìn de qì shù， mǎn qīng 'ài xīn jué luó de rù guān， biàn shì zhōng guó jìn dài shǐ dào xiàn dài shǐ de guān jiàn suǒ zài。 dāng mǎn qīng rù guān chēng dì yǐ hòu， zài guò qù liǎng bǎi duō nián de shí jiān， shǐ zhōng cún zài mǎn、 hàn mín zú yì shí qíng xù de dǒu zhēng。 dàn cóng mǎn zú de lì chǎng lái shuō， yīn wéi míng mò shí qī， míng cháo de zhèng quán， yǐ jīng wù fǔ 'ér hòu chóng shēng， zì jǐ bù néng shōu shí， suǒ yǐ cái qǐng wǒ men rù guān lái chéng qíng yǔ nèi。 dà jiādōu shì yán huáng zǐ sūn， tiān xià běn shì tiān xià rén de tiān xià， yòu dé zhě jū zhī， zhè yòu shénme bù duì。 yōng zhèng《 dà yì jué mí lù》 de lì lùn， jiù shì yóu zhè gè guān diǎn chū fā。 　　 shì shí shàng， cóng zhōng huá mín zú fā zhǎn shǐ lái jiǎng， zàn qiě bù shuō wèi jìn nán běi lǎng de jiē duàn， dàn cóng táng mò wǔ dài dào nán běi sòng hé liáo、 jīn、 yuán zhè gè shí qī， dà yuē sān bǎi nián zhī jiǔ， biǎo miàn shàng， shì zhèng quán shàng chēng wáng chēng dì hé mín zú xìng de zhēng duó。 dàn zài huá xià wén huà de lì chǎng lái jiǎng， wú lùn liáo、 jīn、 sòng、 yuán、 míng、 qīng， shí jì shàng， réng rán bù zài rú、 fó、 dào hùn hé de wén huà jī chǔ shàng fā zhǎn yǎn biàn。 zhǐ zài kōng jiān qū yù shàng yòu nán běi zhī fēn， zài shí jiān de guǐ dào shàng， yòu cháo dài zhī bié， cóng zhōng huá mín zú zhěng tǐ de tǒng yī wén huà lái jiǎng， shǐ zhōng dōushì — zhì de。 yóu qí mǎn zú yǔ liáo、 jīn zài shì zú de xuè tǒng xì tǒng shàng， guān xì gèng wéi mìqiè， zhè yòu shì lì shǐ shàng de yī gè zhuān tí， zàn qiě bù lùn。 　　 mǎn zú zài míng shén zōng wàn lì shí liù nián， gōng yuán yī wǔ bā bā nián， cóng nǔ 'ěr hā chì tǒng yī jiàn zhōu wèi（ jí lín shěng）， shǒu xiān xiū jiàn dì yī zuò fó sì jí yù huáng guān děng sì miào。 zhèng zhí wàn lì 'èr shí qī niú， gōng yuán yī wǔ jiǔ jiǔ nián kāi shǐ， fǎng zào měnggǔ wén zì de fāng fǎ， chuàng zào mǎn wén， dàn nà yě zhǐ shì cóng yán yǔ dú yīn de qū bié shàng， chuàng lì liǎo wén zì de fú hào xì tǒng。 ér zài rén wén shēng huó de wén huà shàng， bāo kuò zhèng zhì tǐ zhì， réng rán dōushì xué xí huá xià wén huà de chuán tǒng， bìng wú lìng yòu mǎn zhōu de wén míng。 wàn lì sì shí sì nián， gōng yuán yī liù yī liù nián， qīng tài zǔ nǔ 'ěr hā chì chēng “ hàn ”， jiàn yuán tiān mìng， zì chēng guó hào wéi “ hòu jīn ”， zhè hěn míng xiǎn de biàn zì rèn wèishì jīn rén de hòu yì。 　　 zài liè míng xī zōng qī nián， gōng yuán yī liù yī qī nián， nǔ 'ěr hā chì zú， huáng tài jí（ qīng tài zōng） jí wèi， gǎi yuán tiān cōng yǐ hòu， zhèng zhì tǐ zhì， yě gèng jiā hàn huà。 yóu qí zài tiān cōng sān nián， jí shè lì “ wén guǎn ”， bìng jiāng yǐ wǎng yóu zhēng míng suǒ fú lǔ de rú shēng sān bǎi rén， fēn bié kǎo shì yōu liè， zhú jiàn lù yòng。 tiān cōng sì nián， yì dìng guān zhì， shè lì lì、 hù、 lǐ、 bīng、 xíng、 gōng liù bù， tǒng xué míng cháo tǐ zhì， bìng jīn mǎn zú zǐ dì， jiē xū dú shū。 dāng shí chū jiàn de wén guǎn， hòu lái zài jiā gǎi zhì， dào liǎo rù guān yǐ hòu， zài shùn zhì、 kāng xī wáng cháo， biàn zhèng shì kuò chōng chéng wéi “ nèi gé ” liǎo。 suǒ yǐ rù guān zhī chū de rú chén， rú fàn wén chéng、 gù bā dài（ wén qǐ） děng rén， dōushì xiāng huáng qí de míng rú hàn rén hòu dài。 　　 huáng tài jí zài tiān cōng wǔ nián kāi shǐ， wèishénme yào mìng lìng qí rén zǐ dì， jiē xū dú shū ní？ rú shǐ liào suǒ zài： 　　 shàng（ huáng tài jí） yù zhū bèi lè yuē： wǒ guó zhū bèi lè dà chén zhī zǐ， lìng qí dú shū， jiān yòu nì 'ài bù cóng zhě， bù guò wèi suī bù dú shū， yì wèi cháng wù shì。 bù zhī xī wǒ bīng zhī qì luán zhōu（ hé běi dì qū） sì chéng， jiē yóu yǒng píng（ hé běi lú lóng） zhù shǒu bèi lè， wèi cháng xué wèn， bù tōng yì lǐ zhī gù。 jīn wǒ bīng wéi（ míng cháo） dà líng hé（ liáo níng）， yuè sì yuè， rén xiāng shí、 jìng yǐ sǐ shǒu。 suī yuán bīng yǐ bài， líng hé yǐ jiàng， ér jǐn zhōu、 sōng xìng（ jiē zài liáo níng） yóu wèi xià， qǐ fēi dú shū míng lǐ， wéi（ míng） cháo tíng jìn zhōng zhī gù hū？ fán zǐ dì shí wǔ suì yǐ xià， bā suì yǐ shàng， jiē jīn dú shū。 　　 zhè jiù shì huáng tài jí zài dāng shí yǐ jīng tǐ huì dào dú shū míng lǐ， yǔ zhōng zhēn 'ài guó de qíng cāo， què shí jù yòu zhòng yào guān xì， suǒ yǐ tā yào qí rén zǐ dì dú shū。 hòu lái zài fā zhǎn dào yào qiú wǔ jiāng yě bì xū dú shū。 dàn zài dāng shí suǒ dú de shū， jī běn shàng， jiù shì kǒng mèng zhī dào de “ sì shū ” zuì wéi zhòng yào。 　　 cóng kāi jiàn wén guǎn， lù yòng míng cháo yí liú zài dōng běi gè dì de rú shēng， guī rù qí xià yǐ hòu， bù dào liǎng sān nián， tā men guǒ rán chéng wéi wéi dà qīng chū móu huà cè、 wén tāo wǔ lüè de zhōng jiān fènzǐ。 rú níng wán wǒ de shǒu xiān shàng shū yán shì， jiàn yì hòu dài hàn rén。 jiē zhe biàn yòu bèi lè yuè tuō tí chū yōu dài hàn rén cì hūn děng děng de bàn fǎ。 rán hòu， jiù yòu zhū yán qìng、 zhāng wén héng děng xiān hòu shàng shū， qǐng jí zhēng míng de jiàn yì， tā men dāng rán dōushì chū shēn wén guǎn de míng rú hòu yì rú shēng。 dàn huáng tài jí de tóu nǎo bìng bù jiǎn dān， bù shī wéi jù yòu xióng cái dà lüè de lǐng dǎo rén， tā duì zhēng míng huì yì de jiǎng huà， jiù dà yòu kě guān zhī chù。 rú shuō： 　　 jìn yán zhě， jiē yù zhèn sù chū shī， yǐ chéng dà yè。 zhèn qǐ bù yuàn chū cǐ！ dàn jīn chá hā 'ěr xīn guī fù， jiàng zhòng wèi jí fǔ suí， chéng guō wèi jí xiū zhì， hé kě qīng yú chū shī！ zhèn yú jiù rén xīn rén， jiē bù xī cái bó yǐ yǎng zhī（ rú míng zhī jiàng jiāng kǒng yòu dé、 gěng zhòng míng、 shàng kě xǐ děng） yù shǐ rén xīn qīng fú 'ěr。 ruò rén xīn wèi hé， suī xīng shī dòng zhòng， yān néng bì shèng。 fū fǎn fù sī wéi， wǒ guó jì dìng， dà bīng yī jǔ， bǐ míng zhù ruò qì běi jīng 'ér zǒu， zhuī zhī hū？ yì bù zhuī 'ér gōng jīng chéng hū？ yì wéi 'ér shǒu zhī hū？ ruò yù qǐng hé， yí xǔ zhī hū？ yì jù zhī hū？ ruò běi jīng bèi kùn， bī pò qiú hé， gèng dāng hé yǐ chǔzhī？ cháng méng tiān yòu， kè qǔ běi jīng， qí rén yìng zuò rú hé 'ān ji？ wǒ guó bèi lè jí zhū gū gé gé děng， jiē yǐ tān dé wéi xīn， yí zuò hé jìn zhǐ？ ěr gāo hóng zhōng（ shí wéi xíng bù chéng zhèng）、 bào chéng xiān（ shí wéi wén xìn bǎng shì）、 níng wán wǒ、 fàn wén chéng（ shěn yáng hàn zú qí rén） děng， qí zhuó yì yǐ wén。 　　 tóng shí， yòu yù wén guǎn zhū chén zé shǐ yòu guān jǐn yào zhě， jù shí huì yì chéng shū， yòng bèi xué xí。 rú shuō： 　　 zhèn guān hàn wén shǐ shū， shū duō shì cí， suī quán lǎn wú yì yě。 jīn yí yú liáo、 sòng、 yuán、 jīn sì shǐ， zé qí jǐn yào zhě： rú qín yú qiú zhì 'ér guó zuò chāng， huò suǒ xíng bèi dào 'ér tǒng xù zhuì， yǔ qí yòng bīng xíng shī zhī fāng lüè， jí zuǒ lǐ zhī zhōng liáng， luàn guó zhī jiān nìng， huì yì chéng shū， yòng gè guān lǎn。 yòu jiàn hàn rén chēng qí jūn zhě， wú lùn yòu dào wú dào， gài yuē tiān zǐ， ān zhī qí jí wéi tiān zhī zǐ yé？ gài tiān xià zhě， fēi yī rén zhī tiān xià， wéi yòu dé zhě néng jū zhī。 yì wéi yòu dé zhě nǎi kě chēng tiān zǐ。 jīn zhèn méng tiān yòu， wèiguó zhī zhù， qǐ gǎn jù yǐ wéi tiān zhī zǐ， wéi tiān suǒ qīn hū？ 　　 jiē zhe jiù yǐ guī jiàng hàn guān， wéi gè bù chéng zhèng， bìng qiǎn dà xué shì fàn wén chéng jì xiān shī kǒng zǐ。 　　 qīng qǔ tiān xià jǐ yì shù 　　 shì shí shàng， tā zài zhè gè jiē duàn， céng jīng yòu liǎng sān cì zhì shū míng cháo qǐng hé， ér míng tíng dōuméi yòu lǐ huì， dāng rán gèng méi yòu zhèng shì huí yìng。 yīn cǐ， biàn zài jì cè wàn quán yǐ hòu， cái yī bù yī bù pài mǎn méng bù duì qīn jìn shān hǎi guān。 dàn réng rán bù gǎn yòu gōng rán zhēng míng de dà jǔ。 zhí dào huáng tài jí shì shì， yóu dì jiǔ gè 'ér zǐ， nián fāng liù suì de fú lín jí wèi， duō 'ěr ɡǔn shè zhèng。 lǐ chuǎng mín bīng gōng rù běi jīng， zhū míng mò dài huáng dì suì zhēn zì shā， diào sǐ méi shān， cái yòu wú sān guì xiàng mǎn qīng qǐ shī， shǐ qīng tíng zhèng dāng gū 'ér guǎ fù dāng zhèng de wēi jī zhōng， chèn shì chéng shí 'ér jià。 yóu wú sān guì wéi qián qū， míng zhèng yán shùn dì rù guān jìn jīng， dēng shàng huáng dì de bǎo zuò， chéng wéi dà qīng cháo rù zhù zhōng guó de dì yī dài huáng dì， nián hào shùn zhì。 zhè cóng zhōng guó jǐ qiān nián de lì shǐ shàng lái shuō， qǔ dé tiān xià yòu rú cǐ de róng yì jiǎo xìng， zhēn kě suàn shì zuì xī qí tè bié de yī dài， rú zhào gǔ wén jīng jiǎn de shuō fǎ， biàn jiào zuò “ yì shù ”。 yě jiù shì shuō， yòu tè bié de hǎo yùn qì， bù shì rén lì suǒ néng miǎnqiǎng zuò dào de。 　　 mǎn qīng rù guān， fú lín zài běi jīng dēng wèi chēng dì， gǎi nián hào wéi shùn zhì yuán nián kāi shǐ， yǐ jīng shì shí qī shì jì de zhōng yè， jí gōng yuán yī liù sì sì nián。 zhè gè shí qī， chú liǎo dì dū běi jīng yǐ wài， zhōng guó de gè shěng zhōu xiàn， bìng wèi wán quán bèi dà qīng cháo suǒ tǒng yī。 chú lǐ chuǎng、 zhāng xiàn zhōng děng qiǎn sàn de mín bīng shì lì hái wèi píng dìng yǐ wài， zài nán fāng hái yòu “ nán míng ” děng lín shí zhèng quán cún zài。 ér qiě gè dì de kàng qīng wǔ lì， jiē wèi xuē píng。 suǒ yǐ dāng shùn zhì zài wèi shí bā nián de shí jiān lǐ， quán guó hái zài bīng huāng mǎ luàn de zhàn zhēng zhuàng tài， qīng shì de huáng quán， yě hái chù zài 'ān wēi wèi dìng de jú shì。 　　 rú cóng jūn shì wǔ lì lái jiǎng， rù guān qián hòu de mǎn qīng bā qí zǐ dì， quán shù yì bù guò sān wàn duō rén。 jiā shàng zài huáng tài jí shí dài， shōu biān nèi wài kā lá qìn měnggǔ de dīng zhuàng yī wàn liù qiān jiǔ bǎi shí sān rén， lìng xíng fēn biān wéi shí yī qí（ shǔ yú měnggǔ zú de）， zǒng shù jiā qǐ lái， hái bù dào wǔ wàn rén。 zhì yú dāng shí měnggǔ de rén kǒu， dà yuē zài sì shí duō wàn nèi wài， dàn bìng wèi 　　 wán quán guī fú mǎn qīng， hé kuàng kòu chú lǎo ruò fù rú， néng zhēng diào dòng yuán de bīng lì yě fēi cháng yòu xiàn。 hé yǐ tā men néng yǐ shí lái wàn rén de wǔ lì（ zhè shì bǐ jiào kuān sōng de gū suàn） rù guān， tǒng zhì dāng shí sān sì yì rén de zhōng guó ní？ wǒ men rú guǒ yào liǎo jiě zhè gè wèn tí， shǒu xiān jiù yào míng bái zài rén lèi shì jiè de zhàn zhēng shǐ shàng， zuì xiān néng gòu yùn yòng “ dài lǐ zhàn zhēng ” de zhàn lüè， kě yǐ shuō biàn shì mǎn qīng。 tā men zài dōng běi chū qǐ， yóu huáng tài jí shí dài kāi shǐ， lüè dì gōng chéng， duó qǔ míngzhāozài dōng běi de yào sài jiē duàn， yǐ jīng yùn yòng shōu biān liǎo měnggǔ de qí bīng cān zhàn。 rù guān yǐ hòu， nán zhēng běi tǎo， yědōu shì yǐ měnggǔ qí bīng cān hé hù yòng， ér cóng yī bān hàn rén lái shuō， wú lùn shì mǎn qí、 méng qí， tǒng chēng zhī wéi mǎn qīng de qí rén huò qí bīng。 ér qiě hòu lái píng dìng nán fāng， tǒng yī quán guó， yòu shì yùn yòng hàn rén hàn bīng zuò wéi dài lǐ zhàn zhēng de xiān qū。 rú yòng hóng chéng chóu jí wú sān guì、 shàng kě xǐ、 kǒng yòu dé、 gěng zhòng míng děng fān zhèn sì wáng， biàn shì zuì míng xiǎn de chéng lì。 　　 suǒ yǐ dāng zhèng chéng gōng zài tái wān， shuài shuǐ shī shí qī wàn běi shàng， rù cháng jiāng， kè zhèn jiāng， wéi nán jīng de zhàn yì， fáng shǒu běi fāng de qí bīng， hái bù zú wàn rén， ér mín dà duō shì lǎo ruò cán bīng。 shùn zhì hé huáng tài hòu， biǎo miàn zhèn dìng， nèi xīn yǐ zhǔn bèi zài bù dé yǐ de qíng kuàng xià， jiù chū guān huí bì。 jiēguǒ zhèng jūn yīn qì xiàng biàn huà， tiān shí bù lì。 jiā shàng zhèng chéng gōng fāng miàn méi yòu zhǔn què de zhēn chá qíng bào， ér qiě fǎn gōng zhèng jūn bù duì de， yě zhèng shì hàn bīng。 yīn cǐ， zhèng jūn zhǐ hǎo xùn sù tuì zǒu， fǎn chéng bài jú， suī yuē rén shì， qǐ fēi tiān mìng zāi！ 　　 dàn zài běi jīng shùn zhì yī dài de shí bā nián jiān， chú liǎo hái xū suí shí jǐng tì zài zhōng guó gè dì yòng bīng de tǒng yī zhàn zhēng， gèng dà de zhù yào nèi yōu， hái zài 'ài xīn jué luó nèi tíng de qí jiā wèn tí。 suǒ yǐ yán jiū qīng shǐ shàng de dì yī yí 'àn， jiù shì shēng mǔ huáng tài hòu shì fǒu xià jià duō 'ěr ɡǔn， yǐ jí shùn zhì de zǎo nián shì shì shì fǒu bié yòu yuán yīn， shèn zhì mín jiān xiāng chuán， dū xiāng xìn shùn zhì yīn shòu cì jī 'ér dào wǔ tái shān chū jiā dāng hé shàng qù liǎo， zhè xiē shì gù， bìng bù shì kōng xué lái fēng de yáo chuán 'ér yǐ。 zhèng rú qīng dài shào xīng shī yé bàn 'àn de lǎo diào yī yàng， wéi shì chū yòu yīn， chá wú shí jù 'ér yǐ。 　　 dàn shùn zhì chéngzhǎng yǐ hòu， shì hǎo chán zōng fó fǎ， què shì shì shí， tā céng jīng zhào qǐng dāng shí shēn fù shí míng de chán shī rú： hān pú xìng cōng、 yù lín tōng xiù、 mù chén dào mǐn děng dà hé shàng jìn gōng cān xué， ér qiě zì hào wéi “ chī dào rén ”， huò chēng “ dì zǐ fú lín ”， qíng rú shì sú zǐ dì。 zhì yú shùn zhì chū jiā de shī piān， liǎng bǎi duō nián lái liú chuán zài zhōng guó fó jiào de sì miào zhōng， yě bìng mò zāo dào wén zì yù de qǔ dì， ér qiě hái kě rèn yì zhāng tiē liú tōng， qǐ fēi guài shì。 rú guǒ zhào nà xiē qiǎn jìn chàng xiǎo de cí jù lái kàn， zhèng rú huáng tài jí děng chū xué hàn wén de bǐ fǎ， rú yún： “ tiān xià cóng lín fàn sì shān， bō yú dào chù rèn jūn cān。 ”“ zhèn（ wǒ） běn xī fāng yī nà zǐ， rú hé luò zài dì wáng jiā？ ”“ zhǐ yīn dāng chū yī niàn chā， huáng páo huàn què zǐ jiā shā。 ”“ wèi shēng zhī qián shuí shì wǒ， jì shēng zhī hòu wǒ shì shuí？ ” zhè hé tā de sūn zǐ yōng zhèng dēng wèi yǐ qián suǒ ji lù de《 yuè xīn jí》 děng wén jù， jīhū dōushì hěn kě 'ài de bái huà yùn yǔ。 　　 zǒng zhī， yǐ shǐ lùn shǐ， qīng cháo kāng xī、 yōng zhèng、 qián lóng sān dài tǒng zhì zhōng guó， chú liǎo mǎn hàn mín zú xìng zhēng yì de quē shī yǐ wài， cóng bǎn tú de yī tǒng、 zhèng zhì de qīng míng， nǎi zhì wén zhì wǔ gōng de chéng jiù， bù dàn wú kuì hàn táng， shèn zhì kě shuō shì chāo guò hàn táng。 rú lì dài wáng cháo de nǚ huò、 wài qī、 tàijiàn、 fān zhèn děng bì hài， jīhū jué wú jǐn yòu。 dàn zhè xiē bǐ jiào liáng hǎo gēn jī de jiàn lì， wán quán shì cóng kāng xī shí dài suǒ diàn dìng。 wéi yī kě xī de， rú guǒ zài rù guān zhī chū， shěqì mǎn zú chū qī piān zè de xí xìng， bù gǎi zhōng guó chuán tǒng de míng dài yī guān， bù xià lìng quán guó tì fā biān biàn zǐ， nà zài tǒng yī jiāng shān de gōng zuò shàng， bì rán huì shì bàn gōng bèi、 shùn lì dé duō liǎo。 wǒ men yán jiū lì shǐ wén huà， xū yào tè bié zhù yì yī gè guó jiā、 yī gè mín zú “ yī guān wén wù ” sì gè zì， tā suǒ dài biǎo shēng huó wén huà de zhòng yào xìng。 lì rú mǎn qīng rù guān zhī chū， bìng mò zāo yù tài dà de fǎn kàng。 dàn zì xià lìng tì fā， gǎi yì fú zhì yǐ lái， jiù shǐ dāng shí de quán mín yǐn qǐ fǎn gǎn， kàng jù tóu jiàng de yì shí jiù tū rán zēng qiáng liǎo。 zhè zhǒng yòu guān shēng huó wén huà xí xìng de qún zhòng xīn lǐ wèn tí， kàn lái zhǐ shì yī jiàn xiǎo shì， dàn qià qià shì wéi zhèng zhì guó de dà guān jiàn suǒ zài， kě xī yī bān rén jiàn bù jí cǐ， yīng míng rú kāng xī、 yōng zhèng liǎng dài， zòng shǐ xīn lǐ míng yóu， dàn yě bù gǎn wéi bèi zǔ zhì， suǒ yǐ jiù zēng jiā lì shǐ zhèng zhì shàng xǔ duō bù bì yào de má fán liǎo。 　　 yǐ wǒ běn shēn qīn yǎn kàn dào de — gè shì shí， gào sù dà jiā zhí dé cān kǎo de yī gè xiào liào。 dāng wǒ hái zài yòu xiǎo de tóng nián， qīng cháo yǐ bèi tuī fān， mín guó yǐ jīng jiàn guó shí duō nián liǎo。 kě shì zài wǒ jiā xiāng de qīn qī gù jiù zhōng， hái yòu qián qīng yí lǎo， yòu xiù cái、 jǔ rén gōng míng de liǎng sān rén， shǐ zhōng bù kěn jiǎn diào biàn zǐ。 hòu lái bèi xiàn shí huán jìng suǒ yǐng xiǎng jiǎn diào liǎo， què mǎ shàng huàn chuān dào shì yī guān， biǎo shì réng rán bù yuàn tóu jiàng mín guó， yǐ cǐ zì jū wéi qián qīng de yí lǎo。 wǒ de fù qīn duì wǒ shuō， tā lǎo rén jiā què wàng liǎo dào shì yī guān， zhèng shì míng cháo shì shēn de biàn fú 'ā！ jì rán yào zuò qián qīng yí lǎo， wèishénme hái yào chuān míng dài de yī guān ní！ kě jiàn yī guān wén wù， duì yú mín qíng xīn lǐ lái jiǎng， zài wú xíng zhōng， jiù jù yòu bù kě sī yì de jīng shén zuò yòng 'ā！ 　　 qín yú zhì xué de kāng xī 　　 kāng xī zhǐ yòu shí sān suì， jiù yóu tā de zǔ mǔ fú chí jí wèi， dàn qīng tíng de jú shì， hái zài nèi yōu wài huàn， jí jí kě wēi zhī zhōng。 cóng tā zhú jiàn chéngzhǎng yǐ hòu， nèi qù quán chén 'áo bài， wài píng tái wān jí sān fān zhī luàn， ān fǔ méng cáng， suí jìng quán guó， xiān hòu zuò liǎo liù shí yī nián de chuàng yè huáng dì， shí zài zhēn bù róng yì。 ér qiě tā duì xué shí xiū yǎng， yě tè bié qín xué， rú duì tiān wén、 shù xué děng wài lái xué shí， yě tè bié zhù yì。 duì yú zhōng guó chuán tǒng de rú jiā hé lǐ xué， yě hěn yòng xīn， yóu qí duì sòng rú chéng zhū de《 dà xué》《 zhōng yōng》 suǒ shuō de xiū yǎng， yě hěn yòu xīn dé。 rú guǒ cóng dì wáng de tǒng zhì xué shù lái jiǎng， tā shì zhēn de gāo míng。 xiàn zài zhǐ cóng wén zhì de jiǎo dù yuē lüè lái jiǎng， lì rú： 　　 kāng xī jiǔ nián， yǐ sòng rú hòu yì xí wǔ jīng bó shì zhí。 bìng qiě kuò chōng shùn zhì shí dài de xiāng yuē， lìng gè dì fāng guān zé chéng xiāng yuē rén děng， měi yuè shuò wàng， jù jí gōng suǒ xuān jiǎng。 zì bān xùn yù shí liù tiáo， zuò wéi quán guó rén mín shēng huó jiào yù de zhǐ biāo； yī、 dūn xiào yuè yǐ zhòng rén lún。 èr、 dǔ zōng zú yǐ zhāo yōng mù。 sān、 hé xiāng dǎng yǐ xī zhēng sòng。 sì、 zhòng nóng sāng yǐ zú yī shí。 wǔ、 shàng jié jiǎn yǐ xī cái yòng。 liù、 lóng xué xiào yǐ duān shì xí。 qī、 chù yì duān yǐ chóng zhèng xué。 bā、 jiǎng fǎ lǜ yǐ jǐng yú wán。 jiǔ、 míng lǐ yì yǐ hòu fēng sú。 shí、 wù běn yè yǐ dìng mín zhì。 yī yī、 xùn zǐ dì yǐ jìn fēiwèi。 yī 'èr、 xī wū gào yǐ quán liáng shàn。 yī sān、 jiè wō táo yǐ miǎn zhū lián。 yī sì、 wán qián liáng yǐ shěng cuī kē。 yī wǔ、 lián bǎo jiá yǐ mǐ dào zéi。 yī liù、 jiě chóu fèn yǐ chóngshēn mìng。 　　 shí qī nián， zhào xiū《 míng shǐ》。 　　 shí bā nián， kāi bó xué hóng rú kē， wǎng luó qián míng yí lǎo jí quán guó suǒ yòu bù kěn tóu jiàng de dú shū zhī shí fènzǐ。 　　 èr shí sān nián dōng， nán xún， dào nán jīng 'è míng tài zǔ（ zhū yuán zhāng） líng， bìng qīn zì bài diàn。 　　 èr shí sì nián， shòu sòng rú zhōu dūn yí hòu yì wǔ jīng bó tǔ zhí。 bìng mìng lè dé hóng、 wáng xī děng xiū《 zhèng zhì diǎn xùn》。 yòu bān sì shū、 yì、 shàng shū jiǎng yì yú bái lù dòng shū yuàn。 　　 èr shí wǔ nián， zhào zēng kǒng lín dì shí yī qǐng yòu qí， bìng miǎn qí shuì liáng。 zhào fǎng qiú yí shū。 jì lìng wǔ zhí guān yuán yìng yuè lǎn shū jí， jiǎng míng dà yì。 　　 èr shí liù nián， shòu sòng rú zhāng zài hòu yì wǔ jīng bó shì zhí。 　　 èr shí bā nián， yóu háng zhōu nán xún huí luán， jīng nán jīng， zài jì míng tài zǔ（ zhū yuán zhāng） líng。 　　 sān shí yī nián， yù dà xué shì děng yún： qián zhě， jìn chéng míng shǐ zhū juàn， mìng xióng cì lǚ xiào chóu， cì lǚ xiě qiān chéng zòu， yú hóng wǔ、 xuān dé běn jì， zǐ yì shèn duō。 zhèn sī hóng wǔ xì míng kāi jī zhī zǔ， gōng dé lóng shèng。 xuān dé nǎi shǒu chéng xián bì。 zhèn zì fǎn jué gōng， yú gǔ shèng jūn， yì bù néng dài， hé gǎn qīng yì qián dài lìng zhù。 ruò biǎo yáng hóng xuān， zhèn shàng kě zhǐ shì cí chén， zhuàn wén chēng měi。 cháng shēn qiú kè lùn， zhèn bù wéi běn wú cǐ dé， běn wú cǐ cái， yì fēi yì suǒ rěn wéi yě。 zhì kāi chuàng zhū chén， ruò zhuàn wén chén shì shí yōu yú wǔ chén， zé yì lùn shī píng， nán wéi xìn shǐ， ěr děng dāng zhī zhī。 　　 wǔ shí yī nián， shēng sòng rú zhū xī pèi xiǎng kǒng miào， wèi yú dà chéng diàn shí zhé zhī cì。 　　 wǔ shí sì nián， yǐ sòng rú fàn zhòng yān cóng sì kǒng miào。 　　 kāng xī zhè xiē jǔ dòng， dōushì zūn zhòng chuán tǒng wén huà， zhēn duì yǐ rú xué wéi zhèng zhì sī xiǎng zhōng xīn de zuò yòng。 shì shí shàng， kāng xī fēi cháng liǎo jiě zhēn rú shí xué， bì xū nèi（ shèng） yǎng yǔ wài（ wáng） yòng de shí jiàn shì gōng xiāng pèi hé， zhèng rú kǒng zǐ suǒ wèi： “ wǒ yù zài zhī kōng yán， bù rú jiàn zhī yú xíng shì zhī shēnqiè zhù míng yě。 ” tā céng jīng wèn guò wén huá diàn dà xué shì zhāng yù shū shuō； “ lǐ xué zhī míng， shǐ yú sòng fǒu？ ” zhāng yù shū duì shuō： “ dào lǐ zì zài rén xīn， sòng rú jiǎng biàn jiā xiáng 'ěr！ ” kāng xī jiù shuō： “ rì yòng cháng xíng， wú fēi cǐ lǐ。 zì yòu lǐ xué míng mù， bǐ cǐ biàn lùn， ér yán xíng bù fú zhě shèn duō。 ruò bù jū jiǎng xué míng， ér xíng shì yǔn hé， cǐ jí zhēn lǐ xué yě。 ” yóu cǐ kě zhī， tā duì yú kǒng mèng zhī dào hé sòng rú lǐ xué de míng biàn， zǎo yǐ liǎo rán yú xīn， tā zhǐ shì wèile huà mín chéng sú， shùn yìng mín qíng 'ér yǐ。 　　 zhōng guó zhī huàn zhòng zài biān fáng 　　 jiǎng dào zhè lǐ， wǒ men bì xū tí qǐ dà jiā de liǎo jiě， zhōng guó jǐ qiān nián lái de huò huàn， dōushì yóu biān jiāng wèn tí suǒ yǐn qǐ。 cóng qín hàn yǐ lái de biān huò， rú nán běi cháo、 wǔ dài、 liáo、 jīn、 yuán děng shí dài， huò huàn cháng qǐ yú xī běi、 dōng běi jí běi jiāng， dào liǎo míng qīng shí dài， jǐ jīng zhàn fá de hùn yī， yǐ lián xiàn wéi yóu xīzàng gāo yuán dào xīn jiāng、 měnggǔ 'ér zhí dá hēi lóng jiāng pàn dào yán biān rù hǎi， zhì yú cháo xiān。 zì qīng cháo zhōng yè yǐ hòu， hǎi yùn kāi fàng， xīn lái de biān huàn， shǐ yóu xī nán dào dōng běi fú yuán wàn lǐ de hǎi jiāng。 dàn rú běn shì jì sān shí nián dài chū rì chē de qīn huá zhàn huò， tā men réng rán shì lì yòng mǎn méng zuò qǐ diǎn。 guò qù rú cǐ， jiāng lái wèi bì bù rán。 suǒ yǐ yòu zhì móu guó de rén， bù néng bù xiān xū liú yì zhōng guó de biān jiāng zhèng zhì wèn tí。 zhōng guó gǔ rén de chéng yǔ suǒ shuō “ tiān tā xī běi， dì xiàn dōng nán ”， shí zài hěn zhí dé shēn sī yě！ 　　 wǒ men zài qián miàn dà yuē jiǎng dào qīng chū kāng xī duì tǒng yī dà qīng jiāng shān de nèi zhèng， hé zhōng guó chuán tǒng rú jiā wén huà de guān xì。 dàn zài mǎn méng zhī jiān， hái shì gè huái 'èr xīn， bìng fēi yī zhì。 ér qiě méng cáng yòu shì zōng jiào yī jiā， qíng yòu bié zhōng， yìng fù qǐ lái， bìng bù róng yì。 kě shì chū nǔ 'ěr hā chì dào huáng tài jí， zǎo yǐ xīn zhōng yòu shù， zhī dào 'ān fú méng cáng de zuì gāo zhàn lüè， jiù shì fó jiào， ér qiě shì fó jiào lǐ tū chū de lá má mì jiào。 zài guò qù de lì shǐ shàng， rú nán běi cháo de běi wèi děng、 yǐ jí nán běi sòng shí qī de liáo、 jīn、 yuán děng， suī rán dōushì guī xiàng yú rú、 fó、 dào sān jiā de wén huà jī chǔ shàng， dàn běi fāng de gè gè mín zú， zhù zhòng fó、 dào de qíng xù yóu guò yú rú jiā。 zhè shì lì shǐ de guàn lì， yě shì yóu xī běi dào dōng běi gè mín zú de xí xìng。 wèn tí yán jiū qǐ lái， bìng bù jiǎn dān。 yòu guān mì zōng lá má jiào de fā zhǎn lái yuán， yòu shǔ yú zhuān mén de wèn tí， zài zhè lǐ yě gū qiě bù shuō。 　　 kāng xī duì yú zhè gè wèn tí， dāng rán fēi cháng qīng chǔ。 tā zài píng dìng nán fāng， tǒng yī zhōng guó yǐ hòu， jiù huí zhuǎn lái yào què shí zhěng lǐ méng cáng liǎo。 suǒ yǐ tā zài kāng xī sān shí wǔ nián， biàn qīn zhēng gá 'ěr dān， xiān yào shì zhī yǐ wǔ。 yǐ hòu shǐ yòng zūn zhòng lá má jiào lái zuò wéi cháng zhì jiǔ 'ān de zhèng cè。 yīn cǐ， tā zài duō lún zhào jí měnggǔ gè zú wáng gōng huì méng， biàn duì míng cháo yǒng lè shí qī， zōng kā bā suǒ chuàng huáng jiào yī xì zài měnggǔ de zhāng jiā 'èr shì 'ā wàng luò sāng què dān， fēng wéi guó shī zhī zūn。 shǐ zhāng jiā hé zài qián cáng de dá lài， zài hòu cáng de bān chán děng， wéi 'ān fú biān jiāng， xié diào méng cáng gè zú děng de máo dùn gōng zuò。 zhè yàng yī lái， jiù kě shěng què jūn zhèng de láo yì hé jīng fèi。 zhì yú zài měnggǔ dì yī shì de zhāng jiā hú tú kè tú， míng zhāng jiā zhā bā 'é bā， shì qīng hǎi hóng yá zǐ gōu zhāng jiā cūn rén， yuán chēng tā shì “ zhāng jiā huó fó ”。 dāng kāng xī qīn zhēng gá 'ěr dān shí， rèn wéi zhāng jiā huó fó míng hào bù yǎ， biàn cóng dì 'èr dài qǐ gǎi míng wéi “ zhāng jiā ”， cóng fēng wéi “ guó shī ” de zūn hào yǐ hòu， jiù jīng cháng chū rù huáng gōng， bēn zǒu sài wài， shēn dé kāng xī de xìn rèn。 shì shí shàng， dì 'èr dài de zhāng jiā lá má， yě què shì yòu dào de gāo sēng。 　　 xīzàng dì wǔ shì de dá lài lá má luó bǔ cáng jiā mù cuò， duì fó fǎ de xiū chí hé shì fǎ de jiàn jiě， dū jiào yòu tè bié de zào yì， zhāng jiā 'èr shì zǎo nián yě céng cóng tā qiú xué。 wǔ shì dá lài zài huáng tài jí de shí qī， yǐ jīng pài rén dào shèng jīng（ liáo níng shěn yáng） xiàn shū jìn gòng。 dào liǎo shùn zhì jiǔ nián， wǔ shì dá lài biàn qīn zì dào běi jīng cháo jiàn。 shùn zhì dài yǐ shàng bīn zhī lǐ， zhù zài gōng nèi de tài hé diàn， yòu tè bié jiàn yī suǒ xī huáng sì gěi tā zhù chí， fēng wéi “ xī tiān zì zài dà shàn fó ”。 dào liǎo kāng xī sān shí sì nián， dá lài zuǒ yòu de quán chén dì bā， céng mì mì hé gá 'ěr dān děng gòu jié， jiǎ jiè dá lài míng yì， qiǎn shǐ xiàng qīng tíng zòu qǐng chè huí xīzàng、 qīng hǎi děng chù suǒ zhì shù bīng。 kāng xī xīn zhī nèi qíng， yán chì dì bā， bù zhǔn suǒ qǐng。 gēn zhe biàn yòu yù jià qīn zhēng gá 'ěr dān zhī yì。 dì wǔ shì dá lài shēn gù yǐ hòu， dì bā bǎ chí qián cáng， zào chéng zhuǎn shì de dì liù dài dá lài yòu zhēn jiǎ shuāng bāo 'àn， yě jiù shì xīzàng lì dài liú chuán dì liù dài dá lài wén xué míng zhù qíng gē gù shì de yī dài。 nào dào kāng xī sì shí jiǔ nián， zài jīng yì zhèng dà chén děng huì yì， rèn wéi lā cáng jí bān chán hū tú kè tú yǔ xīzàng zhū sì lá má děng， hé tóng guǎn lǐ xīzàng shì wù yī 'àn。 “ jīn jīng shì láng hè shòu zòu qǐng， bō kè tǎ hú bì 'ěr hàn， qián yīn nián yòu， fèng zhǐ sì shù nián hòu shòu fēng。 jīn jì shú 'ān jīng diǎn， wéi qīng hǎi zhū zhòng suǒ zhòng， yìng rú suǒ qǐng， gěi yǐ cè yìn， fēng wéi dì liù shì dá lài lá má。 ” cóng cǐ yǐ hòu lì dài de dá lài lá má， jīhū dōuyòu shì gù。 zhí dào qián lóng wǔ shí qī nián fā gěi jīn píng chōu qiān， cái dìng xià liǎo yǐ rén dìng shèng tiān de jiě jué bàn fǎ。 zhì yú zhè gè qián lóng shí dài suǒ bān fā de jīn píng， dào xiàn zài hái zhào jiù yìng yòng。 jù《 zhù shì qīng jiàn ji lǎn》 suǒ zài shǐ liào rú xià（ kuò hú nèi wéi yuán shū zhī zhù shì， bìng gōng cān kǎo）： 　　 qián lóng wǔ shí qī nián shí yī yuè， dìng hū bì 'ěr hǎn sì xù chè qiān lì： 　　 kuò 'ěr kā jì píng， dì yù chéng yòng bīng yú wēi yǐ gé cáng zhōng jī bì， gù liú bīng shù cáng， shǐ zhù cáng dà chén zhī quán yǔ dá lài、 bān chán xiāng liè， yǐ kòng zhì zhī。 xiān shì zōng kā bā chàng huáng jiào， jìn qǔ qī， chàng yán jiào wáng nǎi shì shì zhuǎn shēng， bù bì yǐ ròu shēn shì xí。 qí dà dì zǐ yòu 'èr： yī yuē dá lài lá má、 yī yuē bān chán lá má， bìng jū lā sà（ qián cáng zhī dū huì）， sì zōng kā bā fǎ， wéi huáng jiào tú zōng zhù。 zōng kā bā yuán jì zhī shí， yí zhǔ dá lài、 bān chán， shì shì “ hū bì nà hǎn ” zhuǎn shēng， yǎn dà chéng jiào， yǐ jì dù zhòng shēng。 “ hū bì nà hǎn ” zhě， huá yán huà shēn yě。（ chū， fān gāo sēng bā sī bā wéi dì shī dà bǎo fǎ wáng， lǐng cáng dì， hòu sì shì xí qí hào， xīzàng shǐ wéi shì jiào zōng zhù， qí suǒ fèng jiē hóng jiào。 dài jí hòu sì， jiàn liú chǐ duò， gāng jì fèi chí， jìn shī fó jiào běn zhǐ。 shí zōng kā bā xué jīng yú zhá shí lún bù zhī sà jiā miào， jì shēn guān shí shù， dāng gǎi lì jiào， nǎi rù dà xuě shān， xiū kǔ xíng。 dào jì chéng， wéi fān zhòng suǒ jìng xìn， yīn bié lì yī zōng， pái huàn shù， jìn qǔ qī， zì fú huáng yī huáng guān yǐ shì bié， wèi zhī huáng jiào， ér míng jiù jiào lá má yuē hóng jiào）。 　　 dá lài yī shì yuē dūn gēn zhū bā， gù tǔbō wáng shì zhī yì， shì wéi cáng wáng， zì shì huáng jiào tú zhī shì yì zhāng。 chuán zhì dì wǔ shì yuē luó bǔ cáng jiā mù cuò， jí zú， yòu dì bā zhuān guó shì（ dá lài、 bān chán， wéi zǒng lǐ zōng jiào zhī shì， bù xiè wèn shì shì， gù 'èr shì gēn dūn jiān cuò zhě， gū zhì dì bā děng guān yǐ shè lǐ zhèng shì）， suō zhǔn gá 'ěr shǐ rù kòu， cáng zhōng dà luàn。 hòu dì bā wéi lā cáng hàn suǒ zhū， ér cáng zhōng suǒ lì zhī dì liù shì dá lài lá má， zhū měnggǔ bù fù jìng xìn， ér bié fèng lǐ táng zhī gá 'ěr cáng jiā mù cuò wéi zhēn dá lài， yǔ cáng zhōng suǒ lì， hù xiāng shì fēi。 gài zōng kā bā yòu yī huā wǔ yè zhī chèn， gù zì liù shì yǐ hòu， dēng zuò zhě wú fù zhēn guān mì dì， zhǐ píng chuí zhòng shén zhǐ shì。 chuí zhòng zhě， yóu nèi dì wū shī yě（ dá lài lá má zhī huà shēn dì yī shì、 dì 'èr shì chū yú hòu cáng； dì sān shì chū yú qián cáng； dì sì shì chū yú měnggǔ； dì wǔ shì chū yú qián cáng， jiē fēi xiàn yú yī zú yī dì 'ér chū zhě。 zhì shì， jī jiǔ bì shēng， xiōng dì zǐ zhí， wǎng wǎng jì dēng fǎ zuò， děng yú shì xí， ér dá lài、 bān chán qīn zú， huò xiāng shuài yín yuán jù yào jīn， wǎng quán lì yān）。 　　 dì jiǔ xī qí bì， yù gé zhī 'ér wèi yòu huì yě。 zhì shì tè chuàng chè qiān fǎ， bān jīn bēn bā píng yī， gōng yú xīzàng dà zhāo sì， yù yòu “ hū bì nà hǎn ” chū shì， hù bào chā yì zhě， nà qiān píng zhōng， sòng jīng jiàng shén。 dà chén huì tóng dá lài、 bān chán yú zōng kā bā qián chè zhī（ fǎ xiān shǐ chuí zhòng sì rén， yǎn qí jiàng shén zhī fǎ， yī dàn dá lài shì jì shí， zé chuí zhòng jí jiāng “ xū bì 'ěr hǎn ” zhī xìng míng、 shēngzhǎng、 yuè、 rì， gè shū yī qiān， cáng yú jīn píng nèi。 lá má sòng jīng qī rì hòu， zhāo jí gè “ hú tú kè tú ” yú fó qián， zhù cáng dà chén lín xí 'ér hòu chè qiān， ruò sì rén suǒ zhǐ zhī “ hū bì lè hǎn ” tóng wéi yī rén shí， zé zhì kōng qiān yī zhī yú píng nèi， ruò chè chū kōng qiān， zé yǐ wéi wú fó yòu， gèng bié wéi chè qiān yún）。 ér gè zhá sà kè suǒ fèng “ hú tú hú kè ” qí “ bì hū lè hǎn ” jiāng chū shì， yì bào míng lǐ fān yuàn yǔ zhù jīng zhī zhāng jiā “ hú tú kè tú ” chè zhī， píng gōng yōng hé gōng。 　　 méng cáng liǎng dì， cóng yuán míng yǐ lái， dōushì jiān xìn cáng chuán de lá má jiào wéi wú shàng mì fǎ。 duì yú nèi dì de fó jiào gè zōng， chú chán zōng yǐ wài， dū qīng shì pái chì， kāng xī jì néng shàn yú chǔzhì méng cáng liǎng dì hú tú kè tú（ yì wéi wú shàng dà shī， sú chēng huó fó）， gè yòu chā bié dài yù de bàn fǎ。 yǐ tā de rì cháng zuò fēng lái shuō， jué bù kěn qiǎngbùzhīyǐwéizhī， tā dāng rán duì fó xué yě xū yào jìn yī bù shēn rù de liǎo jiě， píng cháng zhǐ shì jué kǒu bù tán 'ér yǐ。 tā zuì xǐ huān qīn zì tí cì gè fó sì de biǎn 'é， yóu qí zài tā de yī shēng zhōng， céng jīng sān shàng wǔ tái shān， shí wéi yǐ wǎng dì wáng shǎo jiàn de jǔ dòng。 dì yī cì zài kāng xī 'èr shí 'èr nián， yě zhèng shì tā sān shí wǔ suì de nián dài， píng dìng tái wān jí sān fān zhī luàn yǐ hòu， jiù shàng wǔ tái shān， zhù liǎo yī gè yuè zuǒ yòu。 yīn cǐ hòu shì de rén men， jiù ná tā zuò wén zhāng， shuō tā shì qù qīn jiàn chū jiā de fù qīn shùn zhì huáng dì。 dì 'èr cì， kāng xī 'èr shí qī nián zhēngyuè， shì píng gá 'ěr dān yǐ hòu de dì 'èr nián， yòu shàng wǔ tái shān。 dì sān cì， zài kāng xī sì shí yī nián， chūn zhèng yuè， zài qù wǔ tái shān zhù liǎo shí duō tiān。 　　 wǔ tái shān shì zhōng guó fó jiào sì dà míng shān zhī yī， fó jiào tú men， yǐ jù fó jīng de xù shuō， rèn wéi wǔ tái shān shì dà zhì wén shū shī lì pú sà de dào chǎng， sì chuān 'é méi shān shì dà xíng pǔ xián pú sà de dào chǎng， zhè jiāng pǔ tuó shān shì dà bēi guān shì yīn pú sà de dào chǎng， ān huī jiǔ huá shān shì dà yuàn dì cáng pú sà de dào chǎng。 wén zhū shī lì yòu shì méng cáng liǎng dì lá má mì jiào zuì wéi zūn suì de zōng zǔ。 wǔ tái shān shàng de fó sì， guò qù yǐ mì zōng de lá má miào wéi zhù， zhǐ yòu shǎo shù rú nèi dì de chán sì。 kāng xī de zhōng qíng wǔ tái， yǔ qí shuō tā shì qù jiàn chū jiā liǎo de fù huáng， wú níng shuō tā shì jiè jī chéng xīn jìng lǜ， qīn zì tǐ rèn “ nèi shèng wài wáng ” zhī dào。 zhì nèi dì， xū yòng rú jiā； zhì mǎn、 méng、 cáng dì， xū yòng fó jiào bā！ bù guò， zhè shì shuō míng kāng xī shí dài de wài shì rú xué， nèi yòng fó lǎo zuò yòng de yào diǎn 'ér yǐ。 　　 liù yī、 cóng yōng zhèng shuō dào qián lóng 　　 yóu yú kāng xī zì shí sān suì jí wèi， cháng qī chǔyú nèi yōu wài huàn de qíng kuàng zhōng， tā cóng shí jiàn zhōng suǒ dé de jīng yàn， yǐng xiǎng liǎo tā de dì sì gè 'ér zǐ yōng zhèng， zì xiǎo jiù zhòng shì xué wèn， yóu qí zuì xīn yú chán zōng de fó fǎ， zhè shì shùn lǐ chéng zhāng de yīn yuán chéng jiù。 bù rán， yōng zhèng zǎo nián， hái shēn wéi wáng zǐ de shí hòu， jū rán qián xīn fó diǎn， hòu lái bèi fēng wéi qīn wáng yǐ hòu， gèng jiā rèn zhēn， gōng rán zài wáng fǔ zhōng lǐng dǎo shǎo shù chén gōng， zì chēng xué fó cān chán。 shèn zhì hái zá yòu chū jiā hé shàng men de cān yù， qǐ fēi guài shì。 “ zhī zǐ mò ruò fù ”， rú yǐ kāng xī de yīng míng， duì 'ér zǐ men zhè xiē zuò wéi， jué duì bù huì háo bù zhī qíng 'ér hū lüè guò qù。 shì shí shàng， tā duì yōng zhèng de cān chán xué fó， gēn běn jiù bù zhì kě fǒu， yě cóng lái méi yòu gào jiè guò。 zhè bù néng bù shuō tā shì yòu yòu yì péi yǎng， zhì shǎo yě shì bìng bù fǎn duì。 　　 kě shì yī bān xiě qīng chū lì shǐ xiǎo shuō de rén， dà duō dū bǎ yōng zhèng de cān chán xué fó， xiě zuò wéi duó dí zhēng quán de shǒu duàn， rèn wéi shì yǐ tuì wéi jìn de quán shù。 qí shí， zài kāng xī de shí dài， gēn běn jiù méi yòu bǎ chǔ wèi de mì zhǐ， xiān xíng xiě hǎo， fàng zài “ zhèng dà guāng míng ” biǎn 'é hòu de bàn fǎ。 zhè gè bàn fǎ shì yōng zhèng běn rén suǒ kāi chuàng de。 yīn wéi tā yòu jiàn yú lì shǐ shàng duì chǔ wèi zhī zhēng de gù shì， rú táng tài zōng lǐ shì mín， yě wéi liǎo lì tài zǐ de shì， qì dé fā hūn。 xiàn zài yòu qīn zì kàn dào běn shēn fù xiōng zhī jiān lì chǔ hé fèi tài zǐ de shì， yòu jiā zhòng duō xiōng dì zhī jiān míng zhēng 'àn dǒu de cǎn tòng nèi qíng， suǒ yǐ tā zài dēng wèi dì yī nián de bā yuè jiān， jiù mìng zǒng lǐ wáng gōng dà chén děng， jiāng mì fēng jiàn chǔ shì de jǐn xiá， shōu cáng yú qián qīng guān “ zhèng dà guāng míng ” biǎn 'é hòu， bìng qiě míng shuō shì “ yǐ bèi bù yú ”。 suǒ wèi “ bù yú ”， jiù shì yì xiǎng bù dào de shì。 yīn wéi rén de shēng mìng wú cháng， kuàng qiě shēn jū gāo wèi， wú cháng zhī biàngēng duō， wàn yī běn shēn bù bǎo， hòu jì wú rén biàn nán bàn liǎo。 ér qiě rú guǒ zì jǐ suǒ dìng de rén xuǎn， yīn huán jìng yǐng xiǎng 'ér biàn zhì biàn huài liǎo， yào xiǎng gēnghuàn lìng yī gè rén， yě huì yǐn qǐ hěn dà de bù 'ān。 “ fán shì yǐ yù lì 'ér bù láo ”， tā bù rú cǎi yòng zhè zhǒng gōng kāi mì mì de bàn fǎ， zǎo zuò zhǔn bèi wéi miào。 rán 'ér cóng qīng mò yǐ hòu， yī bān rén biàn diān dǎo qīng shǐ de qián hòu guān xì， shuō yōng zhèng yòng shǒu duàn gǎi diào liǎo cáng zài biǎn 'é hòu de yí zhào， qiǎng dé huáng wèi， wèi miǎn yòu qiàn gōng yǔn。 　　 zhòu yè qín láo “ bàn shì dìng ” 　　 dàn wǒ men xiàn zài yào jiǎng de wèn tí， shì wú guān zhè xiē lì shǐ yí 'àn de zhēng yì， zhǐ shì shuō jì kāng xī yǐ hòu de yōng zhèng wáng cháo， gèng wéi míng xiǎn de shì wài shì rú xué、 nèi yòng fó lǎo wén huà zhèng zhì de nèi hán。 dàn yào xiáng xì shuō míng zhè gè lǐ yóu hé shì shí， yòu shì yī gè hěn fán fù de zhuān tí。 wǒ men zhǐ yào tí qǐ dà jiā de zhù yì， xiàn zài hái bǎo cún zài gù gōng de dàng 'àn zhōng， zǎi xì chá yī chá yōng zhèng zài wèi shí sān nián lái suǒ pī guò de zòu zhé， jiù huì chéng rèn tā shì lì dài dì wáng zhōng zuì wéi rèn zhēn qín zhèng， ér qiě shēng huó bǐ jiào jiǎn pǔ， shì yù bǐ jiào dàn bó de yī wèi huáng dì。 rú guǒ tā wú chéng xīn bàn shì de zhēn qíng， méi yòu guò rén de jīng lì， díquè shì jīng bù qǐ zhè yàng zhòu yè qín láo wén dú de gōng zuò， dàn tā zài zuò huáng dì shí suǒ pī dà liàng gōng wén de tóng shí， què duì chán zōng fó xué fāng miàn de biān zhù， bǐ qǐ tā suǒ pī zòu zhé gōng wén de fènliàng hái yào duō dé duō。 pī zòu zhé、 biān zhù shū， dōuyào dòng nǎo jīn， yòng shǒu lái xiě de。 nà gè shí hòu， méi yòu dǎ zì jī， gèng méi yòu diàn nǎo， tā shēn wéi dì wáng zhī zūn， bù yào shuō rì lǐ wàn jī， jiù shì shí duō nián lái guān mén bì hù， zhuān xīn xiě zuò de rén， yě wèi bì néng yòu rú cǐ jīng bì fēng fù de chéng jì。 bù guò。 duì yú yōng zhèng shēn rù chán fó de xué yǎng fāng miàn， wǒ xiāng xìn jiāng lái bì yòu zhuān jiā qù yán jiū， wǒ men gū qiě diǎn dào wéi zhǐ， bù bì duō jiā tǎo lùn。 dàn yào bǔ chōng yī diǎn， yōng zhèng píng shēng shū fǎ， yě jí lì xué xí tā fù huáng de zì tǐ， zhǐ shì bǐ lì jìn shì shāo yòu bù tóng 'ér yǐ。 suǒ yǐ zhǐ yào zài gù gōng bǎo cún kāng xī wǎn nián suǒ pī de zòu běn zhōng， zhǎo chū yǐ jīng yòu yōng zhèng wéi kāng xī dài bǐ pī yuè chǔzhì de zī liào， biàn huì liǎo jiě kāng xī zǎo yǐ yòu xīn péi yǎng tā kě néng jì chéng dì wèi de gànliàn cái néng。 rú guǒ zhè yàng， jiù kě míng zì kāng xī zài lín wēi shí， hé yǐ cōng cù zhào lái yōng zhèng， fù zhǔ tā lái dēng wèi de shǐ shí liǎo。 　　 qīng chū kāng xī yī dài de shī zhèng zhòng diǎn， zài yú píng dìng nèi luàn， tǒng yī quán guó。 ér qiě zuì zhù zhòng de shì zhì lǐ huáng hé yǔ yùn hé de zāi huàn， fèi liǎo hěn dà de jīng shén hé lì qì。 duì yú quán guó zhī shí fènzǐ “ fǎn qīng fù míng ” de yì shí， cún zài mǎn hàn zhī zhēng de jǐn zhāng qíng xù， zhǐ néng yòng huái róu suí fǔ de zhèng cè， jǔ xíng “ bó xué hóng cí kē ”， yǐ shí jiān lái zhēng qǔ hé huǎn。 　　 dàn dào yōng zhèng dēng wèi zhī qián， tā chù shēn huáng zǐ zhī wèi， yǐ yòu sì shí wǔ nián de jīng yàn hé yuè lì， guān yú zhū duō xiōng dì zhī jiān de shì gù， yǐ jí bā qí zǐ dì yǔ mǎn hàn zhī jiān de qíng xíng， tā shì shēn zhī lì bì。 yóu qí duì mǎn zú qí rén de tān lán hé fǔ bài qíng xíng， zhèng rú tā zǔ xiān huáng tài jí dāng nián suǒ shuō de “ zhū gū gé gé děng， jiē yǐ tān dé wéi xīn ”， bì xū zuò chū chǔzhì。 yīn cǐ， tā jí wèi yǐ hòu， lì jí léi lì fēng xíng， háo bù liú qíng dì xiān cóng zōng shì dòng shǒu zhěng dùn。 jiē zhe， jiù shì qīng lǐ bā qí zǐ dì de yóu duò hé tān dòu。 suǒ yǐ tā shǒu xiān dé zuì shù dí de bù shì hàn rén， què shì tā zì jǐ de zōng shì hé mǎn zú qí rén。 yīn cǐ， tā de zōng shì zú rén gòu jié hàn zú chén mín， zào yáo zhòngshāng bù yí yú lì， shèn zhì jìn liàng xuān chuán tā shì rú hé shǐ yòng jiān zhà， qǔ dé quán wèi de bù zhèng bù shùn。 　　 qí cì， zài kāng xī de wǎn nián， cháo tíng（ huáng shì zhōng yāng） shōu rù de cái fù jí kù cún yín liǎng， yǐ jiàn jiàn zhī chù， bìng qiě yǔ gè shěng dì fāng zhī jiān de cái fù kù cún， yǐ yòu máo dùn。 kāng xī sì shí bā nián， yǐ jīng yòu zhào yù hù bù jí gè shěng， yào “ cóng cháng shāng què ”。 qí zhōng yòu guān zōng shì zhòng chén jí gè shěng dà lì de tān wū qīn zhàn qíng xíng， yǐ jí quán chén rú nián gēng yáo、 wài qī rú lóng kē duō de bié yòu yì xīn， yōng zhèng zài fān dǐ de shí hòu， zǎo yǐ zhī dào dé hěn qīng chǔ。 dàn kāng xī yǐ kuān dà wéi huái， yōng zhèng zì jǐ yòu chù zài zhū wáng dà chén jí xiōng dì zhī jiān zhēng quán duó lì de xián yí dì wèi， dāng rán bù hǎo míng xiǎn biǎo tài。 suǒ yǐ dāng tā dēng wèi yǐ hòu， biàn zhuóshǒu yán gé chǔzhì mǎn hàn quán chén， zhěng dùn tián fù cái shuì， jí shǐ shì xiōng dì zōng shì， yě háo bù liú qíng。 lì lái zài zhèng zhì shàng zhěng chì gāng jì， sù qīng tān wū， jīhū méi yòu yīzhāo yī dài bù nòng dé huī tóu tǔ liǎn de。 sòng cháo de bāo zhěng suī chēng “ bāo qīng tiān ”， dàn tā yě bìng mò bàn guò zhěng lǐ cái jīng de dà 'àn。 bù rán， jiù shì wàn lǐ wú yún de qīng tiān， yě huì fēng yún biàn sè。 kě shì yōng zhèng què bù gù yī qiē， qīn zì dòng shǒu zuò dào liǎo， qīng cháo de guó kù chōng zú liǎo， tān wū fàn zuì de guān lì qīng jiā dàng chǎn liǎo。 yīn cǐ， yòu guān mǎn hàn fǎn duì pài de nù yuàn， jiù yī gài jí zhōng dào tā “ zhèn ” de yī shēn liǎo。 dàn tā shì xué fó cān chán de jiàn zhě， tā shēnqiè tǐ rèn dào yǒng jiā chán shī suǒ shuō “ bàn shì dìng ” de xué yǎng， rú “ zhǐ shuǐ chéng bō， wàn xiàng sī jiàn ”。 zhǐ yào jiàn dì zhēn， xíng lǚ qiē， jí yòu rú zhuāng zǐ suǒ shuō de “ jǔ shì 'ér yù zhī 'ér bù jiā quàn， jǔ shì 'ér fēi zhī 'ér bù jiā jù ” de jué xīn， jiù yì rán dì zuò liǎo。 　　 yōng zhèng rú hé “ píng tiān xià ” 　　 yōng zhèng yuán nián， zhēngyuè， hái wèi zhèng shì shì zhèng zhī shí， jiù bān yù zhǐ shí yī dào， xùn chì dū fǔ tí zhèn yǐ xià gè guān。 zhè jiù shì xiān shēng duó rén， gào sù dà jiā tā yào kāi shǐ zhěng sù liǎo。 rú zhào xiàn dài guān niàn lái shuō， tā yǐ shǒu xiān xuān bù tā shī zhèng bào gào de fāng xiàng liǎo。 wǒ men xiàn zài yǐ jù shǐ liào suǒ zài， lüè xuǎn jǐ zé tā de zhù yào shī zhèng， bìng zhuó jiā jiǎn dān shuō míng rú xià。 　　 rú yòu guān nóng yè jīng jì de kāi fā hé lì mín de shì， jí dìng “ qǐ kē zhī lì ”： “ yù gè shěng fán yòu kě kěn zhī chù， tīng mín xiāng dù dì yí， zì kěn zì bào。 dì fāng guān bù dé lè suǒ， xū lì bù dé zǔ náo。 zhì shēng kē zhī lì， shuǐ tián réng yǐ liù nián qǐ kē， hàn tián yǐ shí nián qǐ kē， zhù wéi lì。 ”（ zhè shì jí quán yú yī shēn de dì wáng zhuān zhì zhèng zhì shí dài， bù shì rú 'èr shí shì jì mín zhù shí dài jīng mín yì dài biǎo de tí 'àn， zài jīng huì yì jué dìng lái bàn de。 yōng zhèng tā shēng zài shēn gōng zhī zhōng， cháng yú huáng zú jiā tíng， kě shì tā què shēn chá mín yǐn， jiù shì zhè yàng dì dú duàn dú xíng， yán jīn zhào bàn。 yóu qí tā míng bái zhǐ chū dì fāng guān de guàn xìng lè suǒ， hé jī céng gànbù de yòu yì zǔ náo， shì bù zhǔn xǔ de， zhè shì hěn zhí dé zàn shǎng de shì。） 　　 xià sì yuè， fù rì jiǎng qǐ jū zhù guān（ zhè yě děng yú shì zì zhǎo má fán， yào dà chén suí shí jì lù tā shēng huó hé bàn shì de shì fēi hǎo huài）。 rán hòu cái “ chū yù qián qīng gōng tīng zhèng ”。 gēn zhe biàn xià lìng “ chú shān xī、 shǎn xī jiào fāng yuèjí， gǎi yè wéi liáng mín ”。（ jiào fāng yuèjí shì dāng shí lì dài yào chàng xì jí zhuān wèimín jiān hūn sàng xǐ shì děng zòu lè de jiàn mín， qí zhì bāo kuò zuò chāng jì。 zhè shì míng cháo yǐ lái de bì zhèng， bǎ zhàn fú hé zuì rén qīn shǔ guī rù zhè zhǒng hù jí。 zǐ zǐ sūn sūn， yǒng yuǎn bù dé chū tóu de pín mín。 kě shì yōng zhèng què yǐ fó jiā de cí bēi， rú jiā de rén dé， shǒu xiān xià lìng jiě fàng liǎo tā men。 rú zhào wǒ men xiàn dài lái shuō， tā zǎo yǐ yòu liǎo “ gòng chǎn zhù yì ”、 “ shè huì zhù yì ” sī xiǎng de yì shí liǎo。） 　　 liù yuè， mìng jīng shī（ běi jīng） bā qí bīng wú héng chǎn zhě， yí zhù rè hé kā lá hé tún huà yú gōu kěn tián。（ tā zhè dào mìng lìng， duì nà xiē rù guān zhēng zhàn yòu gōng mǎn zú bā qí de tè quán zǐ dì， huì yǐn qǐ duō dà de mányuàn hé fèn hèn 'ā！ kě shì tā què yán lì dì zuò dào liǎo。 hòu guǒ ní？ dāng rán shì zhòng yuàn suǒ guī liǎo。） 　　 bā yuè， yù zhū yán zhèng yuē shù shāng rén， xún lǐ 'ānfèn， yán jìn shē mí jiàn yuè。（ zài zhōng guó guò qù lì dài de cái zhèng jīng jì shàng， zuì zhòng yào de cái huò， shǒu zài yán hé tiě de shēng chǎn hé mào yì。 jīng yíng mào yì yán tiě， shì dà shēng yì。 lì rú “ èr shí sì qiáo míng yuè yè， yù rén hé chù jiào chuī xiāo ” de yáng zhōu， jiù shì dà hù yán shāng de jí sàn mǎ tóu。 yán shāng jù jiǎ， yòu fù zhì dí guó de háo mén， yòu liǎo qián， biàn zài sū zhōu zào yuán lín， shē chǐ de shēng huó xiǎng shòu shèng guò wáng hóu。 zuò yán dào de guān， bǐ zuò huáng dì hái yào kuò qì。 kě shì yōng zhèng fēi cháng míng bái， tā shì bù yuàn zhè xiē guān shāng gòu jié， hú zuò fēiwèi。 suǒ yǐ tā zhè yī dào gǎi gé de mìng lìng， yě shì zhāo yuàn de yào sù。） zhì yú jiàn chǔ xiá， cáng zài qián qīng gōng “ zhèng dà guāng míng ” biǎn 'é hòu miàn， jiù shì zhè gè yuè zhōng de shì。 　　 jiǔ yuè， chú shào xīng fǔ duò mín gài jí。（ zhè yòu shì yī dào jiě fàng pín mín， shǐ qióng rén fān shēn de rén zhèng。 suǒ wèi zhè jiāng de duò mín hé gài jí， tā men yuán láidōu shì míng chū fú lǔ zhāng shì chéng bù xià de cán bīng bài jiāng de hòu rén， yī bù fēn juàn zài zhè jiāng de shào xīng， jì wú héng chǎn， yòu méi yòu móu shēng de jì néng， biàn yǒng yuǎn biàn chéng yóu shǒu hǎo xián de qióng mín。 gèng kǔ yī diǎn， jiù lún wéi qǐ gài。 yóu míng cháo dào qīng chū， hái zhuān mén bǎ tā men biān wéi duò mín huò qǐ gài de hù jí lái guǎn lǐ， yǒng yuǎn bù dé fān shēn。 kě shì yōng zhèng què xià mìng lìng qǔ xiāo liǎo zhè zhǒng hù jí， shǐ tā men zuò yī bān liáng mín de zì yóu rén， nǐ néng shuō zhè bù shì rén zhèng má？） gēn zhe shí yī yuè， yòu xià lìng “ jìn zhǐ jiān gùn sī fàn zhōng guó yòu xī shān kǒu， mài yǔ měnggǔ guān kǒu。 guān yuán bīng dīng， bù xíng chá ná zhě， fēn bié yì chù。 zhù wéi lì ” suǒ wèi zhù wéi lì， jiù shì “ zuò wéi yǒng jiǔ lì fǎ ” de cí jù）。 　　 shí 'èr yuè， dāng shí yòu xī yáng rén， zài nèi dì qián chuán tiān zhù jiào， yīn zhè mǐn zǒng dū jué luó mǎn de bào zòu， kǒng huì yòu shān huò rén xīn， yào qiú qū zhú chū jìng。 dàn yōng zhèng bù yīn zōng jiào xìn yǎng bù tóng de wài guó rén biàn jiā dí shì， què xià lìng gè shěng dì fāng guān yán tú zhào kàn xī yáng rén， hǎohǎo 'ān chā tā men dào 'ào mén jū zhù， yǐ shì kuān dà。 　　 èr nián sì yuè， mìng zuǒ yòu liǎng jì gè lì “ zōng xué ” yī suǒ， jiǎn xuǎn zōng shì sì rén wéi zhèng jiào cháng， shí liù rén wéi fù jiào cháng， fēn bié jiào xí “ qīng ”“ hàn ” shū。 　　 liù yuè， yòu mìng nèi wù fǔ yú dì yī qiān liù bǎi yú qǐng， jí rù guān dì 'èr qiān liù bǎi yú qǐng， shè lì jǐng tián， jiāng bā qí wú chǎn yè rén， zì shí liù suì yǐ shàng， liù shí suì yǐ xià zhě， pài wǎng gēngzhòng。 mǎn zhōu wǔ shí hù， měnggǔ shí hù， hàn jūn sì shí hù。 sān nián yǐ hòu， suǒ zhǒng gōng tián zhī gǔ， zài xíng zhēng qǔ（ zhè jiàn shì， tā zài wén shū zhōng， biàn yòu “ gòng lì tóng yǎng ” de yào qiú， rú cóng xiàn zài rén de guān niàn lái jiǎng， děng yú shì tā shǒu xiān shí xíng “ gòng chǎn zhù yì ” de shì yàn nóng chǎng。 shì shí shàng， kě yǐ kàn chū tā yī bù yī bù duì bā qí zǐ dì de zhěng sù hé guǎn jiào）。 　　 jiǔ yuè， shǒu xiān mìng shān xī dīng yín tān rù tián fù zhēng shōu。 　　 sān nián zhēngyuè， yòu “ qiǎn guān yú zhí lì gù 'ān xiàn zé guān dì 'èr bǎi qǐng wéi jǐng tián， mìng bā qí wú chǎn zhī rén shòu gēng ”。 　　 sān yuè， yǔn zhū shì qǐng qiú， xiū zhè jiāng háng zhōu děng fǔ， jiāng nán huá tíng děng xiàn hǎi táng， hàn yù cháo xī。 　　 sì nián 'èr yuè， dìng shǎn liǎng yán 'ān fǔ shí qī zhōu xiàn dīng yín gài cóng xià zé， yǐ 'èr qián wéi shuài。 　　 sì yuè， mìng yún nán tōng shěng dīng yín， tān rù tián mǔ nèi zhēng shōu。 　　 liù yuè， jìn dǔ， zhǔn xǔ lì xū zài dǔ chǎng “ suǒ huò yín qián， bù bì rù guān。 jí shǎng gěi ná huò zhī rén， yǐ shì gǔ lì ”， yǒng wéi dìng lì。 　　 shí 'èr yuè， liǎng zhè yán shāng shū yín， zhào liǎng huái yán yì cāng zhī lì， yú háng zhōu fǔ dì fāng， jiàn cāng mǎi mǐ jī zhù， suí shí píng tiào。 　　 wǔ nián sān yuè， mìng jiāng xī dīng yín tān rù dì mǔ zhēng shōu。 　　 sì yuè， chú jiāng nán huī zhōu、 níng guó děng chù bàn dāng shì pú míng sè。 yù zhǐ yòu： “ zhèn yǐ yí fēng yì sú wéi xīn， fán xí sú xiāng yán， bù néng zhèn bá zhě， xián yǔ yǐ zì xīn zhī lù。 rú shān xī zhī lè hù， zhè jiāng zhī duò mín， jiē chú qí jiàn jí， shǐ wéi liáng mín， suǒ yǐ lì lián chǐ 'ér guǎng fēng huà yě。 jìn wén jiāng nán huī zhōu fǔ zé yòu bàn dāng， níng guó fǔ zé yòu shì pú， běn dì hū wéi xì mín。 jǐ yǔ yuèhù duò mín xiāng tóng。 yòu qí qí zhě， rú 'èr xìng dīng hù cūn zhuāng xiāng děng， ér cǐ xìng nǎi bǐ xìng bàn dāng shì pú， fán bǐ xìng yòu hūn sàng zhī shì， cǐ xìng jí wǎng fú yì。 shāo yòu bù hé， jiā yǐ chuí chǔ， jí xùn qí pú yì qǐ zì hé shí， zé jiē máng rán wú kǎo。 fēi yòu shàng xià zhī fēn， bù guò xiāng yán 'è xí 'ěr。 ” gù zhe gāi dū chá míng chú bào。 　　 jiǔ yuè， gěi gè shěng rù chuān táo huāng zhī mín， yǐ niú jù zǐ zhǒng， lìng kāi kěn huāng dì。 　　 shí yuè， mìng jiàn bā qí xué shè（ dū cù bā qí zǐ dì dú shū）。 jiǎn jiā xīng、 hú zhōu liǎng fǔ 'é zhēng yín shí fēn zhī yī。 qí yù zhǐ yòu yún： “ chá gè shěng zhōng fù shuì zhī zuì duō zhě， mò rú jiāng nán zhī sū（ zhōu）、 sōng（ jiāng）， zhè jiāng zhī jiā（ xīng）、 hú（ zhōu）， měi fǔ duō zhì shù shí wàn liǎng， dì fāng bǎi xìng， wèi miǎn jiān yú shū jiāng。 qí fù shuì jiā zhòng zhī yóu， shǐ yú míng chū。 yǐ sì fǔ zhī rén wéi zhāng shì chéng gù shǒu， gù píng dìng zhī hòu， jí（ mòshōu） fù shì zhī tián， yǐ wéi guān tián。 àn sī zū wéi 'é shuì。 yòu míng 'èr bǎi yú nián， jiǎn fù bù yī …… chá jiā xīng 'é zhēng yín sì shí qī wàn 'èr qiān jiǔ bǎi yú liǎng， hú zhōu 'é zhēng yín sān shí jiǔ wàn jiǔ qiān jiǔ bǎi yú liǎng， jù zhe jiǎn shí fēn zhī yī， èr fǔ gòng miǎn yín bā wàn qī qiān 'èr bǎi liǎng yòu qí， yǒng zhù wéi lì。 ” 　　 shí 'èr yuè， mìng jiāng sū、 ān huī dīng yín jūn tān rù dì mǔ nèi zhēng shōu。 　　 qī nián sān yuè， mìng hú guǎng wǔ（ hàn）、 yún（ yáng） děng jiǔ fǔ zhōu、 wǔ chāng děng shí wèi suǒ， dīng yín tān rù dì mǔ nèi zhēng shōu。 　　 bā nián bā yuè， fēn jīng shī qí zhuāng wéi bā qí， shè guān fēn lǐ。 “ jīng jī gè yòu zhuāng tún zhī dì fāng， qí rén shì wù fán duō。 yìng yǐ sān bǎi lǐ nèi wéi yī lù， fēn wéi bā lù， shè guān bā yuán， fēn sī bàn lǐ。 ” 　　 shí yī nián chūn zhēngyuè， mìng gè zhí shěng shè lì shū yuàn。 　　 sì yuè， zhào zài jīng sān pǐn yǐ shàng guān yuán， jí wài shěng dū fǔ， huì tóng xué zhèng， jiàn jǔ bó xué hóng cí， yī xún kāng xī shí qī nián gù shì。 　　 shí 'èr nián jiǔ yuè， yù gè shěng shēng tóng， bù xǔ yāo yuē bà kǎo（ yán jìn xué shēng de bà kǎo yùn dòng děng）。 　　 shí yuè， mìng shǎn xī dū fǔ què chá zhōu xiàn qiàn shōu zhī chù， zòu qǐng juān zhèn。 　　 shí sān nián sì yuè， tíng jīng biǎo liè fù zhī lì（ zhè shì jiě fàng fù nǚ de dé zhèng， miǎn shòu nà xiē sǐ shǒu xí sú sān zhēn jiǔ liè de xū míng suǒ shù fù）。 jiē zhe qián lóng yuán nián bìng jí “ yù shěn 'àn bù xǔ zhū lián fù nǚ ”， yě shì bù qí hòu chén 'ér lì fǎ de hǎo shì。 　　 zhì yú lì lái xiě lì shǐ huò xiǎo shuō， miáo xiě yōng zhèng de yán lì cán rěn shǒu duàn， dà duō shì yǐ yōng zhèng sān nián， yòu nián gēng yáo de mù liáo wāng jǐng qí zuò《 xī zhēng suí bǐ》 yī shū； yǐ jí yōng zhèng sì nián， míng shì 'ér jiān míng huàn de lǐ bù shì láng chá sì tíng suǒ zuò de sī rén rì jì； hé yōng zhèng qī nián， yīn hú nán shēng yuán céng jìng， ér huò jí lǚ liú liáng fù zǐ jiā rén zhè sān jiàn wén zì yù de dà 'àn， zuò wéi zuì bù kě shù de lùn duàn。 zhè sān jiàn dà 'àn， dōushì yòu guān dāng shí mǎn hàn mín zú zhī zhēng de wèn tí， qí zhōng de shì fēi qū zhí， shàn 'è yīn guǒ， pō wéi fù zá， wǒ men gū qiě bù lùn。 rú cóng yōng zhèng sù lái shì fàn yǐ fó xué de chán zhě lì chǎng lái shuō， tā dāng rán zhī dào zǎo zài liǎng qiān duō nián qián， shì jiā móu ní fó yǐ jīng shǒu xiān tí chū mǐn chú mín zú qí jiàn、 guó tǔ jiè bié， zhòng shēng píng děng de dào lǐ。 dàn jiēguǒ tā réng rán wú fǎ tuō lí mǎn zú zǔ zhì jiā fǎ de lì chǎng， cǎi yòng yán xíng jùn fǎ de shǒu duàn lái chù lǐ， kě yǐ xiǎng jiàn qí nèi xīn de máo dùn hé tòng kǔ。 yīn cǐ tā biàn 'ǒu xīn lì xuè， qīn zì xiě zuò yī běn《 dà yì jué mí lù》 lái biàn shuō mín zú píng děng de wèn tí。 zhè gè shū zài qīng cháo liǎng bǎi duō nián zhōng， suī rán bìng bù shòu rén zhòng shì， dàn tā què qǐ fā liǎo mín guó chū nián wǔ zú gòng hé， yǐ jí xiàn zài gè gè dà xiǎo mín zú gòng hé de guó tǐ， yīnggāi yě suàn shì xiān shēng zhī zuò liǎo。 　　 suī rán rú cǐ， yōng zhèng zǒng nán táo “ wéi dé bù zhōu， wéi rén bù dá ” de yí hàn。 dàn zài tuì yī bù lái jiǎng， guò qù gǔ jīn zhōng wài yīng xióng dì wáng men de tǒng zhì shǒu fǎ， dū huì rú sān guó shí dài liú bèi shuō guò yī jù tǎn bái de lǎo shí huà， nà jiù shì “ zhī lán dāng mén， bù dé bù chú ”。 yòu zuì wú zuì， tóng wéi yī lì。 suǒ yǐ fó、 dào liǎng jiā biàn jiào rén yào zhī shí zhī liàng， míng zhé bǎo shēn， zuò wéi gǒu quán xìng mìng， bù qiú wén dá， dú shàn qí shēn de guī fàn。 dàn rú bù xìng chù zài jiān shàn tiān xià de dì wèi shàng， nà jiù suí shí huì yòu kě néng pèng shàng jí shǒu de shì， wǎ lì huáng jīn， tóng wéi fèi wù， jí shǐ shèng rú yáo shùn， yě yòu jí sì xiōng de jìzǎi， kǒng zǐ yě yòu shā shàozhèng mǎo de gù shì。 yōng zhèng suī xué fó cān chán， dāng rán gèng bù néng bǐ yú yáo shùn yǔ kǒng zǐ， yīngdāng shòu dào hòu shì de pī píng。 　　 dà chán shī zhěng dùn fó jiào 　　 dàn zuò liǎo qīng cháo shí sān nián shǒu chéng huáng dì de yōng zhèng， tā shòu dāng shí dú shū rén jí hòu shì gōng jī de zhēn zhèng yuán yīn， jiù shì tā yán gé zhěng dùn fó jiào chán lín de jiēguǒ。 yīn wéi cóng míng cháo zhōng yè， wáng yáng míng lǐ xué yī xì de xīng qǐ， yǐ chán zōng míng xīn jiàn xìng de zōng zhǐ guī rù rú xué de zhī jiàn， yǐ kǒng mèng zhī jiào de liáng zhī liáng néng zuò wéi chán zōng kāi wù de jí zé。 yīn cǐ， yáng míng zhī xué de liú bì， dào míng mò shí qī， dà dū yóu rú kuáng chán zhī liú， dào chù dōushì。 dāng shí biàn yòu rén cháo xiào míng mò rú jiā “ shèng rén mǎn jiē zǒu， xián rén duō rú gǒu ” de qíng kuàng。 nà shí chán zōng de dà jiàng rú mì yún yuán wù chán shī， suī rán wàng zhòng chán lín， dàn tā de chū shēn， yóu rú táng dài de chán zōng liù zǔ huì néng dà shī yī yàng， bìng fēi rú lín míng shì chū jiā。 kě shì cóng tā qiú xué de rén， hěn duō shì wèile táo bì míng mò de dǎng zhēng， táo chán rù fó de xué zhě míng shì。 tā yòu yī gè míng rú xuē fā wéi sēng de dì zǐ fǎ cáng， zì rèn shì cóng mì yún nà lǐ kāi wù dé fǎ de gāo zú。 yīn cǐ， yī bān yòu jìn shì、 jǔ rén gōng míng de rén， jiù fēn fēn guī dào fǎ cáng de mén xià， cóng chán zōng de xí guàn， dū zūn jìng jiǎn chēng dì wéi “ hàn yuè cáng ” huò “ sān fēng cáng ” chán shī。 “ sān fēng ”、 “ hàn yuè ” jiù shì tā guà dā zài jiāng sū de 'ān míng dài hào。 　　“ hàn yuè ” de dì zǐ zhōng xué zhě zhòng duō， shēng shì rì shèng， biàn yòu tán chán de zhuān zhù， chǎn yáng táng sòng yǐ hòu chán zōng de wǔ jiā zōng zhǐ， biāo bǎng yī gè “ ”（ yuán xiāng） wéi zhǐ biāo， huò shuō píng cháng zhe yī chī fàn， jí zhī jí xíng děng děng， jiù shì “ dāng xià jí shì ” fó fǎ de chán。 qí shí， gěi rén yòu fǎ kě dé、 yòu dào kě xiū de zuò wéi， zǎo yǐ lí chán lí fó yù yuǎn。 zhè yàng liú chuán guǎng liǎo， mì yún dà shī zhī dào liǎo， dà wéi bù rán， jiù zhù wén zhāng lái pī bó tā men。 kě shì “ hàn yuè cáng ” de dì zǐ men bù fú qì， yòu zhù shū fǎn bó shī zǔ mì yún。 rú《 yōng zhèng yǔ lù》 suǒ shuō de《 wǔ zōng jiù》、《 bì wàng》、《 bì wàng jiù》 děng shū míng， jiù shì zhè gè gù shì de yóu lái。 　　 dàn zì mǎn qīng rù guān yǐ hòu， “ hàn yuè（ sān fēng） ” yī pài de dì zǐ， yù lái yù duō。 qí zhōng dà bù fēn hái shì “ fǎn qīng fù míng ” de dú shū fènzǐ， yòu de yǐ chū jiā wéi sēng zuò yǎn hù， yòu de biàn yǐ jū shì shēn fèn， zhù zài chán lín sì yuàn， zuò wéi sì jī 'ér dòng de jù diǎn。 míng mò yòu míng de shī sēng cāng xuě dà shī， jiù yǔ “ sān fēng ” jí “ fǎn qīng fù míng ” fènzǐ yòu mìqiè de wǎng lái， ér qiě yǐ shī wén jiāo yì、 bù shè shì wù zuò dǎng jiàn pái。 cāng xuě dà shī yí zhù《 nán lái táng shī jí》， zài tā chànghè de shī zhōng， biàn yòu xǔ duō míng mò rén wù de shǐ liào。 “ hàn yuè cáng ” yī xì， hòu lái yòu zhuān yǐ chán zōng wǔ zōng de “ cáo dòng zōng ” xiāng biāo bǎng， yì zài tuō lí “ hàn yuè cáng ” de chuán chéng lái zì “ lín jì zōng ” de zuò yòng。 yōng zhèng zài wáng dǐ de shí hòu， zǎo yǐ kāi shǐ cān chán xué fó， hé tā jiāo wǎng de fāng wài sēng rén yě bù shǎo。 ér qiě tā shòu zhāng jiā dà shī de qǐ dí yìn kě yǐ hòu， duì yú chán wù， zì rèn wèishì yǐ jīng pò liǎo sān guān de dà chè dà wù zhě， suǒ yǐ yě gōng rán yǐ jū shì dì wáng chán shī de shēn fèn， shōu chū jiā hé shàng men zuò dì zǐ。 yīn cǐ， tā duì míng mò qīng chū fó jiào de chán zōng cóng lín， hé méng cáng mì zōng de jiào fǎ． qí jīn de lì bì dé shī， yǐ jí lóng shé hùn zá de qíng xíng， dū nòng dé fēi cháng qīng chǔ。 　　 yōng zhèng dēng wèi yǐ hòu， biàn yǐ chán shī 'ér jiān dì wáng de lì chǎng， dà dāo kuò fǔ lái zhěng dùn fó jiào de chán lín， xià lìng jìn huǐ “ hàn yuè cáng ” yī pài《 wǔ zōng jiù》、《 bì wàng jiù》 děng zhù zuò， bìng mìng “ hàn yuè（ sān fēng） ” yī xì de chū jiā sēng zhòng， tǒng tǒng yào zhòng xīn gǎi tóu “ lín jì zōng ” de mén xià。 zài shèng zhǐ wēi yán guǎn shù de tóng shí， tā yòu shēng míng zì yǐ shì gè míng yǎn zōng shī， rú guǒ yòu tiān xià lǎo hé shàng rèn wéi tā de jiàn dì yòu cuò wù de， jìn guǎn jìn jīng zhǎo tā miàn tán duì cuò， tā zhǐ yǐ chū jiā nà sēng de lì chǎng xiāng jiàn， jué bù yǐ huáng dì de quán wēi yā rén。 zǒng zhī， yào hé tā jiǎng lùn fó fǎ， tā zì rèn wéi zhǐ shì yī gè chán shī huò jū shì 'ér yǐ， bìng fēi jiù yǐ rén wáng zhī zūn de miàn mù xiāng jiàn。 kě shì dāng shí rú yōng zhèng yī yàng， duì yú cān chán xué fó， què shí xià guò yī fān zhēn cān shí zhèng gōng fū de chū jiā rén， bìng bù duō jiàn， dāng rán biàn méi yòu xiàng nán běi cháo hé táng dài de chán shī men， yī lǐng bù nà， máng xié zhǔ zhàng， gǎn zài dì wáng qián miàn xiāo sǎ zì rú dì kǎn kǎn lùn biàn fó fǎ liǎo。 yīn cǐ， tā bǎ jǐ gè gēn tā cān chán xué fó duō nián de hé shàng tú dì， fēn bié pài dào jiāng、 zhè jí qí tā shěng fēn qù zuò chán sì cóng lín de zhù chí， bìng mìng dū fǔ yǐ xià gè guān zhào yìng， zuò wéi fó mén de hù fǎ。 rú yáng zhōu de gāo mín sì、 háng zhōu de jìng cí sì、 sōng shān de shǎo lín sì děng， dōushì yóu tā pài chū hé shàng tú dì， zhù chí zhěng dùn。 jīng fèi yóu dì fāng cái zhèng de yíng yú zhōng huá bá， jí mù jí gōng dé suǒ dé， huò yóu huáng shì zhī fù， tǒng bào yóu yōng zhèng zì xíng hé dìng。 dàn cóng yōng zhèng de zhěng chì fó jiào hé chán zōng yǐ hòu， biàn shǐ zhōng guó de chán zōng， jú xiàn yú gāo mín sì de chán táng zhī zhōng， zhǐ yǐ cān yī jù “ niàn fó shì shuí ” de huà tóu， dìng wéi cān chán de fēng guī， zhí dào xiàn zài。 zhè dǎo hé liǎo yī jù gǔ huà： “ liáng yě zhī mén duō dùn tiě， liáng yī zhī mén duō bìng rén。 ” 　　 dàn wǒ men xū yào zhī dào， yōng zhèng zhěng dùn fó jiào hé chán zōng gè cóng lín sì yuàn， cóng fó fǎ de lì chǎng lái jiǎng， tā shì què yòu zhèng zhī zhèng jiàn， bìng fēi wāi chán。 dàn tóng shí yě shǐ nà xiē guī yǐ fó mén， bào zhe “ fǎn qīng fù míng ” sī xiǎng de zhī shí fēn yú， lín shí mào chōng cān chán xué fó de hé shàng， zǒu tóu wú lù， nòng jiǎ chéng zhēn liǎo。 yīn cǐ， hòu lái “ fǎn qīng fù míng ” de bāng huì zǔ zhì， jiù 　　 dū lí bù kāi yǔ fó mén yòu guān。 kě xī guò qù yī bān duì lì shǐ jì lù de dà rú， piān piān gù zhí chéng jiàn， rèn wéi fó、 dào liǎng jiào， dōushì kǒng zǐ suǒ shuō de “ yì duān ”， cóng lái bù guān xīn tā yǔ zhōng guó zhèng zhì wén huà yòu guān xì de zhòng yào， suǒ yǐ bìng bù shēn jiū。 yóu qí duì yú qīng shǐ， rú rù guān qián hòu de yī bǎi duō nián zhōng de sān sì dài huáng huáng， rú bù liǎo jiě chán zōng hé mì zōng de yuān yuán， dāng rán suǒ yòu lùn duàn， jiù duō yòu wài xíng zhī tán liǎo。 zhōng guó guò qù de lì shǐ， yóu qí zài fó jiào de zōng jiào shǐ shàng， rèn wéi pò huài fó jiào zuì lì hài de， biàn shì “ sān wǔ yī zōng ” zhī nán（ běi wèi tài wǔ dì、 běi zhōu wǔ dì、 táng wǔ zōng、 yǐ jí hòu zhōu shì zōng）。 dàn bìng méi yòu shuō yōng zhèng zhè yàng zuò， yě shì fó jiào shǐ shàng de zāinàn。 shì shí shàng “ sān wǔ yī zōng ” de shì， shì yòu guān lì shǐ wén huà 'ēn xiǎng de chōng tū， hé fó、 dào liǎng jiào de zōng jiào dǒu zhēng， yǐ jí nà xiē hūn jūn de bù zhī zhèng miàn zhì lǐ suǒ zào chéng de jiēguǒ， dàn yě bìng fēi shì zhèng zhì shàng de jué duì máng dòng。 zhì yú yōng zhèng de zhěng dùn fó jiào chán lín， tā shì yǐ nèi xíng duì nèi xíng， tā de běn xīn yuán zài wéi chí fó fǎ de zhèng zhī zhèng jiàn， dāng rán bù néng bǎ tā zuò wéi pò hài zōng jiào de shì jiàn lái lùn duàn。 　　 dàn lìng yòu yī jiàn yǔ yōng zhèng zhěng dùn fó jiào chán lín yòu guān de gù shì， wǒ yě zhuī jiū liǎo jǐ shí nián， zhí dào rú jīn， réng rán shì shǔ yú “ shì chū yòu yīn， chá wú shí jù ” de yí 'àn， nà jiù shì： zhōng guó fó jiào de chū jiā rén， wèishénme yào zài guāng tóu shàng shāo jiè bā？ kāi shǐ zài nǎ gè cháo dài？ gēn jù fó jīng dà xiǎo chéng de jiè lǜ， yǐ jí yìn dù yuán shǐ de fó jiào hé méng gǔ、 xīzàng děng dì qū de fó jiào chuán chéng， chū jiā rén tì chú xū fā yǐ wài， yědōu méi yòu zhè gè guī dìng。 wǒ céng jīng zài wǔ shí duō nián qián， fǎng wèn guò jǐ gè qián bèi de shī yǒu， dōuwú fǎ zuò dá 'àn。 yòu yī cì， zài 'é méi shān shàng， hé yī wèi lǎo hé shàng tǎo lùn guò cǐ shì。 tā shuō， yīnggāi cóng qīng cháo rù guān yǐ hòu kāi shǐ， ér qiě kě néng qǐ yú yōng zhèng de shí dài。 　　 rú guǒ zhè yàng， nà jiù shì zài yōng zhèng shōu shí “ hàn yuè（ sān fēng） ” yī xì， chì lìng tǒng tǒng guī dào lín jì zōng mén xià yǐ hòu suǒ kāi shǐ。 tā wèile tóng shí huǎn hé mǎn hàn zhī zhēng de zuò yòng， shī xíng rén zhèng， dāng tā zài wèi de shí sān nián zhōng， céng jīng liǎng cì zài xià tiān shèng shǔ shí jiān， mìng lìng qīng chú xíng yù， shì fàng yī xiē zuì fàn。 rú chéng xīn yuàn yì chàn huǐ gǎi guò， zhǔn xǔ rù fó mén chū jiā xiū xíng。 dàn yòu kǒng yī bān shǐ zhōng xīn cún “ fǎn qīng fù míng ” sī xiǎng de rén， cóng zhōng shān dòng， biàn fù zhǔ tā suǒ pài wǎng jiāng nán yī dài zhù chí dà sì de hé shàng tú dì men， tí chàng yǐ《 fǎ huá jīng》、《 yào shī jīng》 hé《 fàn wǎng jīng pú sà jiè》 de shè shēn chàn zuì、 rán dēng gòngfó de zuò yòng， jiē shòu sān tán dà jiè（ shā mí jiè、 bǐ qiū jiè、 pú sà jiè） de tóng shí， biàn zài yī shēn zuì bǎo guì de tóu dǐng shàng rán dēng， yǐ biǎo zhì chéng。 zhè yàng yī lái， jí shǐ yào zài chū jiā yǐ hòu， zài lái xù fā hái sú， cóng shì “ fǎn qīng fù míng ” yùn dòng， huò shì hù 'è bù quān zhě， dōuwú fǎ táo guò jiǎn chá shēn fèn de fǎ wǎng liǎo。 cóng cǐ yǐ hòu， chú méng、 cáng lá má yǐ wài， jiù xíng chéng nèi dì hàn sēng de dǐng shàng， dōuyòu jiè bā wéi jì liǎo。 chú cǐ yǐ wài， yòu yòu zài chán táng zhōng jǐng cè cān chán rù dìng de xiāng bǎn， yě shì yóu yōng zhèng dāng shí zài wáng fǔ lǐng dǎo xiū xíng， jiāo yī bǎ bǎo jiàn gěi yī gè hé shàng tú dì shuō， rú guǒ nǐ zài qī tiān zhōng bù kāi wù， jiù yǐ cǐ zì cái bā！ jiēguǒ， cǐ sēng guǒ rán bù fù suǒ wàng， suǒ yǐ hòu lái zài chán táng zhōng jí tǐ cān chán shí， biàn biàngēng xíng shì， zuò chéng jiàn xíng de xiāng bǎn， yě shì yōng zhèng chán shī de jié zuò yún yún。 yòu guān zhè liǎng jiàn shì， shì fǒu rú cǐ， wǒ réng rán bù gǎn què dìng， zhǐ rú yě lǎo cūn yán， bèi zuò yán jiū cān kǎo 'ér yǐ。 　　 zhì yú hòu lái xiě lì shǐ xiǎo shuō de rén， biàn bǎ yōng zhèng miáo xiě chéng xué wǔ shǎo lín sì， bìng yǔ nán jīng dà xiá gān fèng chí、 bái tài guān， nǎi zhì liǎo yīn hé shàng jiāo wǎng， yǐ jí lǚ sì niàn bào chóu děng shì， shuō dé jīn jīn yòu wèi， yòu qù zhī zhì。 shèn zhì hái yòu bǎ qián lóng yě xiě chéng céng jīng xué yì nán shǎo lín sì， hé hóng xī guān yòu guān xì， yīn cǐ huǒ shāo shǎo lín sì děng děng， bù yī 'ér zú。 yōng zhèng shì xué chán de xíng zhě， tā zài jí wèi yǐ qián suǒ biān jí de《 yuè xīn jí》 zhōng biàn shōu yòu “ shízǎi xūn míng shēn wài yǐng， bǎi nián róng rǔ jìng zhōng huā ” de jǐng shì míng yán， zhè xiē huǐ yù duì tā lái shuō， yòu hé zú lùn zāi！ 　　 dìng dǐng shǒu chéng yī qí cái 　　 zhì yú yōng zhèng zài wèi de shí qī， duì yú zhōng guó wén huà shàng lì lái suǒ jìng zhòng de rú jiā chuán tǒng hé xiān shī kǒng zǐ de zūn hào， tā suī rán bù xiàng lì dài qí tā dì wáng yī yàng， suí shí yào tīng cóng rú zhě chū shēn de dà chén men de jiàn yì， zuò chū tè bié biǎo shì zūn rú zūn kǒng de jǔ dòng， dàn tā yě bù kāng xī de hòu chén， zuò guò jǐ jiàn shì， suàn shì duì rú jiā wén huà yě yòu liǎo jiāo dài。 rú yōng zhèng yuán nián liù yuè， jiā fēng kǒng zǐ xiān shì wǔ dài， jù wéi wáng jué（ zhè yòu shì chū shǒu bù fán， yǐ xū míng yǐ bó shí yù de chū qí zhī jǔ）。 èr nián bā yuè， dìng cóng sì kǒng miào sān shí yī rén， bāo kuò yòu zhèng kāng chéng、 zhū gé liàng， nǎi zhì qīng chū de míng rú cài qīng、 lù lǒng qí děng。 sān nián zhēngyuè， qīn shì yìng chā xué zhèng gè yuán wén yì。 rú yún： “ yīn cóng qián xué zhèng zhù kǎo， jiē jiù qí wéi rén jǐn shèn zhě pài wǎng， bìng wèi kǎo shì， qí zhōng bìng yòu bù néng héng wén zhě。 huò yīn zhōng shì zhī hòu， huāng shū nián jiǔ zhě gù 'ěr。 zhe jiāng yìng chā zhī hàn lín， bìng jìn shì chū shēn zhī gè bù yuàn guān yuán chá zòu。 sì zhèn shì yǐ wén yì， zài xíng wěi chā。 ” liù nián liù yuè， shòu xiān xián rǎn yōng hòu yì shì xí wǔ jīng bó shì。 yōng zhèng wèishénme hū rán xīn xuè lái cháo， zài kǒng mén qī shí 'èr xián zhōng， piān yào zhè yàng zhòng shì rǎn yōng， shí zài bù zhī dào tā de yòng yì hé zài。 wéi yī kě yǐ wèitā jiě shì de， kě néng shì tā yòu gǎn 'ér fā， jué dé yòu dé yòu xué de dì wáng zhī cái， shí zài tài guò nán dé。 kǒng zǐ céng jīng chēng zàn “ yōng yě kě shǐ nán miàn ”， suǒ yǐ tā biàn yòu zhè yī dào zhào mìng bā！ 　　 yǐ zhào qián miàn suǒ jiǎng de guān diǎn， zǒng jié yōng zhèng zài wèi shí sān nián lái yòu guān zhěng sù chuán tǒng wén huà de zuò wéi， cóng míng rú wáng yáng míng kāi shǐ， róng huì chán xué yú rú lǐ de liú bì， dào míng mò wàn lì suì zhēn shí qī de dǎng zhēng， yǐ jí jìn rù shùn zhì、 kāng xī wáng cháo yǐ hòu， suǒ yòu táo rú rù chán de qián míng yí lǎo hé yí shǎo men， zài zhè wèi “ yōng hé gōng yuán míng jū shì yǔn zhēn（ yōng zhèng） pò chén dà chán shī ” de bàng hē zhī xià， jīhū dōuwú lì zhuī zhī dì， wú suǒ táo yú tiān dì zhī jiān liǎo。 　　 tóng shí yòu shè zhì sēng lù sī guǎn lǐ fó jiào shì wù， nèi fēn shàn shì、 chǎn jiào、 jiǎng jīng、 jué yì， zuǒ yòu gè 'èr rén， hào wéi “ sēng lù bā zuò ”。 xuǎn rèn chū jiā de sēng guān， xiān yóu lǐ bù kǎo shì， zài sòng lì bù bèi 'àn， zuì hòu jiāo nèi wù fǔ（ huáng gōng nèi wù zhù guǎn jī gòu） de zhǎng yí sī、 lǐ bù de cí jì sī huì tóng kǎo hé， zài bào yóu nèi wù fǔ dà yī qǐng zhǐ zhǔn kě， cái yí lì bù bān fā fú zhá wěi rèn。 zhè yàng yī lái， zhǎng wò sēng guān de shí jì quán lì dōuzài nèi wù fǔ zhōng， děng yú shì yóu huáng dì de qīn zì jiān guǎn。 gè shěng dì fāng sēng guān de xuǎn rèn quán， biàn jiāo nèi dū fǔ jué dìng。 zhì yú cóng yōng zhèng qīn zì zhù chí cān chán， jīng tā zì jǐ rèn kě de chán shī hé shàng， yòu zī liào kě chá zhě， ér qiě jīng tā qīn zì pài qiǎn， zhù chí jiāng nán děng míng chà， biàn yòu xìng yīn、 míng dǐng、 chāo shèng， yǐ jí niān huā sì fāng zhàng chāo shàn、 wàn shòu sì fāng zhàng chāo dǐng、 shèng yīn sì fāng zhàng míng huì， hé yuán rì、 chāo yuán、 shí chè、 wù xiū děng shí sēng， yóu rú tā chū jiā zhòng zhōng de shí dà dì zǐ。 dāng rán， yě děng yú shì tā wài pài shì chá mín qíng de 'ěr mù。 zài mǎn hàn de dà chén zhōng， rú zhāng tíng yù、 è 'ěr tài、 fú péng、 yǔn lù、 yǔn lǐ、 tiān shēn、 yuán shòu， hé tā zì jǐ de 'ér zǐ bǎo qīn wáng hóng lì（ qián lóng） děng bā rén， děng yú shì tā zuò xià zài jiā zhòng zhōng de dé fǎ dì zǐ， kě yǐ wéi zhì guó de zuǒ yòu shǒu。 qí tā yòu guān cóng tā suí yuán cān xué de fēi zǐ、 gōng rén、 tàijiàn， dāng rán zài tā de xuǎn fó chǎng zhōng， hái bù néng dé dào bǎng shàng yòu míng de jì lù。 　　 qīng cháo rù guān dìng dǐng bā shí nián hòu， yòu liǎo yī wèi wén xué cí zhāng bìng bù yà yú rèn hé yī wèi hàn lín jìn shì； tán chán shuō dào， bìng bù xùn yú chán mén zōng shī de yōng zhèng huáng dì。 tā de wéi zhèng zhī dào， shǐ rén bù gǎn qī， yì bù kě qī。 nèi sù quán guì， bù bì qīn shū。 wài lì gāng cháng， hè rú liè rì。 yòng cǐ shǒu chéng， dāng rán kě shǐ nèi wài sù mù， shuí gǎn yǔ zhī kàng héng。 yī bān píng 　　 lùn， biàn zhǐ néng shuō yōng zhèng yóu rú hàn dài de wén（ hàn wén dì） jǐng（ hàn jǐng dì）， guò yú zhì kè 'ér jǐ。 dàn tā duì yòng rén zhī dào， què zhēn néng shí jiàn “ xián zhě zài wèi， néng zhě zài zhí ” de yuán zé。 huàn yán zhī， tā zài xū yào wài pài zhěng zhì shì gōng de rén cái， “ nìngkě yòng xiá 'ér néng zhě， bù kěn yòng yú 'ér lián zhě ”。 rú guǒ xué wèn hǎo、 yòu pǐn dé， rú zhāng tíng yù děng rén， shǐ zhōng jiù gěi yǐ gāo wèi， liú zhì nèi tíng。 chū shēn gōng míng bù gāo， dàn díquè bié yòu cái néng， rú tián wén jìng、 lǐ wèi děng rén， biàn wěi yǐ zhòng rèn wài fàng。 zhì yú kē míng xún xù jiàn jìn de rén， suī cí zhāng huá lì， yě zhǐ néng wèi rèn wén yuán， ān zhì zài hàn lín guǎn zhí 'ér yǐ。 yōng zhèng zài shí sān nián zhōng， dé yǐ zuò zhèn jīng jī， bèi kào mò běi de mǎn méng， yòu wò xī běi， zuǒ lǎn dōng nán； xī nán yòu shì， zhǐ 　　 xū yī gè néng chén， yī lǚ xióng bīng， biàn kě tuò shǒu 'ér dìng。 tā shì zhēn shí diàn dìng liǎo qīng cháo de jiāng shān， fù yú 'ér sūn hǎo zì jīng lǐ， shí zài kě suàn shì lì dài dìng dǐng shǒu chéng dì wáng zhōng de yī dài qí cái， wéi lì dài zhí yè huáng dì zhōng jué wú jǐn yòu de yī rén。 rú guǒ yǐ “ xiū shēn、 qí jiā、 zhì guó ” zhī dào lái shuō， tā què shì zuò dào liǎo rú《 shī jīng》 suǒ shuō： “ xíng yú guǎ qī， zhì yú xiōng dì ” liǎo。 dàn cóng “ gé wù、 zhì zhī、 chéng yì、 zhèng xīn ” zhī dào lái shuō， tā què luò yú “ jìng lǜ 'ér hòu néng dé ” de kē jiù， duì yú “ qīn mín ” ér “ zhǐ yú zhì shàn ” de wài yòng（ wáng） de shí jì， nán miǎn zì yòu yí hàn zhī chù。 míng rú jiān tōng fó dào de hóng zì chéng shuō dé duì： “ shè shì qiǎn， diǎn rǎn yì qiǎn。 lì shì shēn， jī xiè yì shēn。 gù jūn zǐ yǔ qí liàn dá， bù ruò pǔ lǔ。 yǔ qí qū jǐn， bù ruò shū kuáng。 ” yōng zhèng jí wèi yǐ hòu de chán bìng， zhèng xiàn zài guò yú liàn dá 'ér yòu qū jǐn de xuán wō zhōng 'ér bù zì jué。 　　 yě xǔ dà jiā huì wèn： tā jiū jìng shì zěn yàng sǐ de？ jì rán yǐ jīng kāi wù， yòu hé yǐ zhǐ yòu wǔ shí bā suì jiù sǐ liǎo ní？ cān chán kāi wù， bìng fēi shì qiú xiān dào de cháng shēng。 yī gè rén shì wú jù xì， dōuyào shì bì gōng qīn， zhòu yè qín lì， rì lǐ wàn jī shí duō nián， bù lěi sǐ yě huì tān huàn de。 kuàng qiě tā duì fó fǎ xīn zōng yì shēng shēn de zhuǎn shēn yī lù gōng fū， hái xū qiú zhèng， bìng wèi dào jiā。 zhè shì tā wú fǎ gào rén、 wú chù kě wèn de guān jiàn suǒ zài。 tā jiū jìng shì zěn me sǐ de， yě xǔ jiāng lái huò kě zhī dào mí dǐ bā！ 　　 shí quán lǎo rén de qián lóng 　　 qīng cháo cóng yōng zhèng yǐ hòu， jiē zhe jiù shì tā xǔ wéi yǐ pò chán zōng sān guān de 'ér zǐ bǎo qīn wáng hóng lì， jí wǎn nián zì chēng wéi “ shí quán lǎo rén ” de qián lóng jí wèi。 shì shí shàng， zài qín hàn yǐ hòu de lì shǐ shàng， běn shēn zuò liǎo liù shí nián de tài píng tiān zǐ， huó dào bā shí duō suì， chuán wèi gěi 'ér zǐ jiā qìng yǐ hòu， yòu yǐ tài shàng huáng de shēn fèn， réng rán hái dé gān zhèng， qián lóng díquè shì jué wú jǐn yòu de yī rén。 nà xiē xiāng xìn sù mìng lùn de suàn mìng xiān shēng， suàn tā de bā zì， shì “ zǐ wǔ mǎo yǒu ” sì zhèng de mìng， hǎo xiàng hěn yòu dào lǐ 'ér bù jìn rán de qiǎo hé， què hěn yòu qù。 　　 bù guò， yǐ qián lóng yī shēng de jì yù lái shuō， tā zhēn shì dé lì yú fù zǔ de yí yìn。 zhào sú huà lái shuō， yě kě shuō tā kào zǔ zōng yòu dé de jiēguǒ。 cóng tā de zǔ fù kāng xī lì xià tǒng yī de gēn jī， jīng guò tā fù qīn yōng zhèng de zhěng sù shǒu chéng， dǎ hǎo cái zhèng、 jīng jì、 lì zhì de wěn dìng jī chǔ hòu， tā zài zhèng dāng qīng nián de shí qī， chēng dì liù shí nián。 zài tā shǒu zhōng， biān jí liǎo《 sì kù quán shū》， duì yú zhōng guó wén huà zuò liǎo zuì dà de gòng xiàn。 yòu duì míng mò dì sān dài de yí lǎo yí shǎo men， zài jǔ xíng yī cì “ bó xué hóng cí kē ”， yī wǎng shōu jìn yí liú yòu “ fǎn qīng fù míng ” xué shù sī xiǎng de hàn rén dú shū fènzǐ。 cóng cǐ shǐ qīng cháo de wén yùn， zhēn zhèng zuò dào “ xiāo mó tiān xià yīng xióng qì， bā gǔ wén zhāng tái gé shū ” de zuò yòng。 dú shū zhī shí fènzǐ， kǎo qǔ gōng míng yǐ hòu， dà duō shù shì fú chén huàn hǎi yǐ wài， biàn zhuànxiàng zài wén xué cí zhāng shàng zhēng qǔ wén yì de shèng chū。 yòu guān rú jiā “ sì shū ”、 “ wǔ jīng ” de yì lǐ zhī xué， zhǐ zǒu xiàng rú《 shí sān jīng zhù shū》 hé《 huáng qīng jīng jiě》 děng jù zhù de kǎo zhèng lù xiàn shàng qù。 shǎo yòu rú sòng míng nà yàng de lǐ xué hé chán zōng dà shī rén cái bèi chū， lùn biàn zòng héng de qíng jǐng， sì què chǎn shēng liǎo xué shí yuān bó， kǎo zhèng jīng xiáng， wén cí huá lì， yùn jiè fēng liú de rén shì， rú jì yún（ xiǎo lán）、 wáng wén zhì（ mèng lóu）、 shū wèi（ lì rén）、 yuán méi（ zǐ cái）、 zhào yì（ ōu běi）、 zhāng wèn táo（ chuán shān） děng děng yī qún fēng liú xiāo sǎ de cái zǐ。 zài shī wén cí zhāng shàng de chéng jiù， huò biàngēng chéng guī， huò zhù zhòng xìng líng， dàn dōubù miǎn dài yòu gū chén niè zǐ de qián cáng qíng gǎn。 yīn cǐ， shǐ qīng dài qián lóng qián hòu de wén xué jìng jiè， bìng bù yà yú zhōng táng de gé diào， dà yòu tè sè， zhí dé xīn shǎng。 　　 tā zì jǐ chú liǎo pī zhù lì shǐ， biān liǎo yī bù《 yù xuǎn tōng jiàn ji lǎn》 yǐ wài， yòu zuò liǎo hěn duō píng lùn lì shǐ de shī。 tóng shí bǎ qīng gōng lǐ suǒ shōu jí de lì dài míng huà， rèn yì zài kòngbái chù tí shī xiě zì， gài shàng “ qián lóng yù bǎo ” de yìn， zì jǐ yǐ wéi shì hěn yì shù， qí shí shì pò huài liǎo yì shù zuò pǐn de zhuàng jǔ。 bìng qiě mìng chén gōng biān ji《 yù zhì wén jí》， kuā yào bái yǐ wéi “ hàn lín tiān zǐ ”， yòu yì yǔ nà xiē jìn shì zhuàng yuán chū shēn de wén rén zhēng yī shí de duǎn cháng。 dàn cóng qián lóng yī dài de nèi zhèng lái jiǎng， shí zài què shì yī gè shēng píng shèng shì。 suǒ yǐ tā zài nà shí suǒ zuò de chūn lián， biàn yòu “ tiān zēng suì yuè rén zēng shòu， chūn mǎn qián kūn fú mǎn mén ”、 “ qián kūn chūn hào dàng， wén zhì rì guāng huá ”， nǎi zhì yòu “ wén zhāng huá guó， shī lǐ chuán jiā ”、 “ guó qīng cái zǐ guì， jiā fù xiǎo 'ér jiāo ” de xiàn shí qíng kuàng。 　　 yīn cǐ， tā dào liǎo wǎn nián， zì chēng wéi “ shí quán lǎo rén ”， bìng qiě zài ràng wèi shòu xǐ（ jiāo yìn） guī zhèng gěi 'ér zǐ yóng yǎn， gǎi nián hào wéi jiā qìng de shí hòu， yòu zì chēng wéi “ qiān gǔ dì yī quán rén ”， bǐ qǐ shí quán lǎo rén gèng yào quán liǎo。 qí shí， tā suǒ wèi de shí quán， shì bāo kuò liǎo kāng xī、 yōng zhèng qián liǎng dài de gōng yè zài nèi， shì zhǐ qīng cháo de wǔ gōng 'ér yán， bìng fēi wán quán shǔ yú wén zhì。 yīn wéi yóu yú qīng dài “ kāng、 yōng、 qián ” sān cháo de lǐng tǔ kuò zhāng， quán guó bǎn tú， chú yuán cháo yǐ wài shí wéi zhōng guó lì shǐ shàng bǎn tú zuì dà de yīzhāo。 dōng zhì 'è huò cì kè hǎi yǔ rì běn hǎi， cháo xiān yǔ kù yè dǎo zài nèi； nán zhì 'ān nán、 miǎn diàn、 xiān luó。 xī biān de 'ā fù hàn、 jí 'ěr gǔ sī、 hào hǎn， xī nán de kuò 'ěr kā、 zhé mèng xióng、 bù dān， jūn chén fú zhōng guó， běi yǔ xī bó lì yà jiē jiè。 zhì yú qián lóng shí dài zì kuā de wǔ gōng， biàn shì céng jīng zhēng fú zhǔn gá 'ěr、 dà xiǎo jīn chuān、 kuò 'ěr kā gè liǎng cì、 chén fú huí bù、 tái wān、 miǎn diàn、 ān nán gè yī cì。 yǐ cǐ zì xián， biàn chēng wéi shì shí quán wǔ gōng。 tā bù xiàng tā de fù qīn yōng zhèng， huò yòng “ bǎo yuè jū shì ” de shēn fèn 'ér tán chán shuō fó， kě shì tā què néng tōng zàngwén， zhù yì cáng chuán mì zōng de xiū chí。 tā céng jīng fān yì zàngwén huáng jiào zhù yào xiū fǎ de “ yán màn dé jiā ”《 shí sān zūn dà wēi dé xiū dài yí guǐ》。 jù shuō jiā qìng jí wèi， zhèng dāng bái lián jiào zuò luàn。 tā zài tài shàng huáng de níng shòu gōng huáng jí diàn shàng， shǒu chí niàn zhū， jiā fū chán zuò， wéi dà qīng jiāng shān bǎo píng 'ān 'ér xiū mì fǎ ní！ 　　 zǒng zhī yóu shùn zhì suàn qǐ， zì gōng yuán yī liù sì sì nián， dào jiā qìng mò nián yī qī jiǔ jiǔ nián wéi zhǐ， dà qīng cháo de jiāng shān yǐ jīng guò liǎo bǎi duō nián de shēng píng suì yuè， shí dài jí jiāng jìn rù shí jiǔ shì jì。 qián、 jiā yǐ hòu， qīng cháo yě yóu shèng 'ér shuāi， zhěng gè zhōng guó wén huà， zhèng kāi shǐ shòu dào xī fāng wén yì fù xīng yùn dòng yǐ hòu gōng shāng yè kē jì wén míng、 fā míng de zhuàng jī， bù biàn 'ér biàn， fēi biàn bù kě liǎo。 rú guǒ yào jiǎng zhōng guó de jìn dài shǐ huò xiàn dài shǐ， zhǔn què yī diǎn， yīngdāng cóng jiā qìng shí dài kāi duān， bù shì xián（ fēng）、 tóng（ zhì） shí dài cái kāi shǐ 'ā！ dàn wǒ men yīnggāi zhī dào， yòu guān “ sì shū ”、 “ wǔ jīng ” de wén huà， yóu qí shì zhū zhù《 sì shū》 zhāng jù， hé míng qīng liǎng dài bā gǔ kǎo shì wén zhāng de jié hé yī tǐ， zhí dào guāng xù mò nián cái gào yī duàn luò。 kě shì zhōng guó rén dào xiàn zài， réng rán duì dú jīng yǔ bù dú jīng de zhēng yì， hái zài dié dié bù xiū。 qí shí， dú “ sì shū ”、 “ wǔ jīng ” shì wéi liǎo zhī dào zì jǐ guó jiā mín zú de wén huà gēn běn lái yuán， tā hé guó jiā de xīng shuāi chéng bài， yǐ jí guó yùn de qiáng shèng fù yòu， bù néng hùn wéi yī tán。 shì zài rén wéi， bù shì shì zài shū wéi 'ā！ chuán tǒng wén huà de shī shū bìng bù hài rén， zhǐ pà zì zuò gāo míng de rén wéi hài liǎo shī shū de jīng yì 'ér yǐ。 　　 qīng cháo yóu jiā qìng kāi shǐ， cōng cōng bǎi nián zhī jiān， jīng dào guāng、 xián fēng、 tóng zhì、 guāng xù、 nǎi zhì xuān tǒng， zhè liù qī wèi 'ài xīn jué luó hòu dài de zhí yè huáng dì， dōushì bēi bēi bù zú yán， hé zú lùn zāi！ kuàng qiě dì qiú shì jiè de rén lèi wén huà zài biàn。 zhōng guó hé suǒ yòu dōng fāng guó tǔ de wén míng， zhèng rú “ bái rì yǐ shān jìn ”， “ cháo yáng xī hǎi shēng ” de qíng kuàng。 suí zhe 'ér lái de， zhōng guó jí chù zài “ shān yǔ yù lái fēng mǎn lóu ” de wěn luàn hé cì jī zhī zhōng。 xiàn zài wǒ men xū yào duì xī fāng wén huà zì shí liù shì jì wén yì fù xīng yǐ hòu， shí qī shì jì kāi shǐ， zěn yàng jiàn cì xīng qǐ， zěn yàng zhú bù dōng lái， yǐng xiǎng wǒ men jīn tiān de qíng xíng， ě yào zuò liǎo liǎo jiě。 请欣赏:  请给我换一个看看！  拜托，快把噪音停掉！我读累了，想听点音乐或者请来支歌曲！      << qiányīzhānghuí   hòuyīzhānghuí >>

dǎo dú dì yī piān kāi zōng míng yì dì 'èr piān qī zhèng de xiū yǎng gōng fū dì sān piān nèi míng zhī xué dì sì piān wài yòng zhī xué dì wǔ piān nèi wài jiān xiū zhī dào dì liù piān qí jiā zhì guó dì qī piān zhì guó píng tiān xià dì bā piān rú xué yǎn huà yǔ guó jiā fā zhǎn dì jiǔ piān xī fāng wén huà yǔ zhōng guó

pínglún (0)