春秋类 》 chūn qiū dà yì   》 （ shí）、 qīng wā guó wáng      xióng yì Xiong Yi

　　qīng wā méi yòu shǒu lǐng， jué dé bù tòng kuài。 tā men pài dài biǎo qù jiàn zhòu sī， yào qiú gěi tā men yī gè guó wáng。 zhòu sī kàn tā men tài tiān zhēn， jiù rēng yī kuài mù tóu dào chí táng lǐ qù。
　　 zuì chū， tā men tīng jiàn “ pū tōng ” yī shēng， xià liǎo yī tiào， dū zuàn jìn chí táng dǐ xià qù liǎo。 hòu lái， mù tóu tíng zhù bù dòng liǎo， tā men yòu zuàn chū lái， jué dé tā méi yòu shénme liǎo bù qǐ， jiù pá shàng qù zuò zhe。 duì zhè dì yī gè guó wáng， tā men hěn bù mǎn yì， yú shì yòu qù jiàn zhòu sī， shuō zhè gè guó wáng tài chí dùn， yào qiú huàn yī gè。 zhòu sī shēng liǎo qì， jiù gěi tā men pài qù yī tiáo shuǐ shé。 shuǐ shé biàn bǎ tā men zhuā lái chī。
　　 zhè gù shì shì shuō： chí dùn de guó wáng zǒng bǐ dǎo luàn de guó wáng hǎo dé duō。
　　 zhè shì《 yī suǒ yù yán》 lǐ de yī zé gù shì， zuì hòu nà jù xiǎo jié lùn rú guǒ huàn chéng zhōng guó fēng gé de yǔ yán jiù shì： wú wéi de huáng dì zǒng bǐ yòu wéi de huáng dì yào hǎo。 dàn zhè gè gù shì yòu yī diǎn xiǎn rán yǔ lì shǐ cháng guī bù fú： qīng wā men yī zhì jué dé xū yào yī gè guó wáng， suǒ yǐ qiú zhòu sī gěi tā men pài yī gè lái， zhè suī rán yě shuō dé shàng shì“ jūn quán shén shòu”， dàn xiǎn rán shì mín běn zhù yì de（ yóu qí kǎo lǜ dào qīng wā men zài duì dì yī rèn mù tóu guó wáng bù mǎn yì zhī hòu hái néng yào qiú zhòu sī zài huàn yī gè）， ér“ wú wéi” sī xiǎng kāi shǐ liú xíng de shí hòu， shì jiè yǐ jīng biàn chéng“ jūn běn zhù yì” liǎo。
　　 yú shì， jì rán shì shìdōu yào yǐ guó jūn wéi běn，“ wú wéi” jiù biàn liǎo wèi dào： zhǐ yòu guǎng dà qīng wā men yī tóng biàn shǎ， guó wáng de zhèng quán cái néng wěn dìng， guó wáng cái néng gāo gāo zài shàng dì qīng sōng xiǎng fú。 suǒ yǐ， bù yào xiǎng dāng rán dì rèn wéi“ wú wéi zhī zhì” zhī xià de lǎo bǎi xìng shì yòu zhe chōng fēn de zì yóu fā zhǎn kōng jiān de héng héng tǒng zhì zhě zhǐ yòu“ shěng xīn” cái néng“ wú wéi”， ér“ shěng xīn” de qián tí shì： lǎo bǎi xìng bì xū bèi xùn huà chéng lǎo shí tīng huà de guāi hái zǐ。 zhèng shì zài zhè céng yì yì shàng，《 huái nán zǐ》 cái jiè jiāng tài gōng zhī kǒu xiàng dì wáng chuán shòu zhe yú mín de bù 'èr fǎ mén。（ suī rán《 lǎo zǐ》 wén běn zhōng de“ yú” zì wèi bì shì yī gè biǎn yì cí。）
　　“ méng zhù lǎo bǎi xìng de yǎn jīng， dǔ zhù lǎo bǎi xìng de 'ěr duǒ”， zhè kàn shàng qù bìng bù xiàng yī jiàn hěn róng yì de shì qíng。 díquè， rú guǒ hái shì zài chūn qiū zhàn guó shí dài， zhè gè bàn fǎ gēn běn shì xíng bù tōng de， yīn wéi lǎo bǎi xìng zài hěn dà chéng dù shàng kě yǐ zì yóu liú dòng， zhī shí fènzǐ rú guǒ zài wèi guó chù fàn liǎo jì huì kě yǐ yī pāi pì gǔ jiù páo dào qín guó qù， rén men de yǎn jīng zǒng néng kàn dào wài miàn de shì jiè， ěr duǒ zǒng néng tīng dào wài miàn de shēng yīn， měi gè guó jiādōu zài nǔ lì qù shǐ“ jìn zhě yuè， yuǎn zhě lái”， tā men suǒ sàn bù de xìn xī suī rán yòu kě néng shì xū jiǎ de， huò zhě zài chuán bō guò chéng zhōng bèi yī cì cì dì yǐ 'é chuán 'é， dàn tīng zhòng men què yòu kě néng cóng zhǒng zhǒng bù tóng de shēng yīn qú dào zhōng duì gè lèi máo dùn de xìn xī zuò chū zì jǐ de pàn duàn hé biàn bié。 suǒ yǐ， jiāng tài gōng de huài diǎn zǐ zhǐ yòu zài dà yī tǒng de jí quán shí dài cái shì zhēn zhèng kě xíng de， lìng《 huái nán zǐ》 de biān zuǎn rén yuán xīng fèn de shì， chū shēng de hàn cháo yǐ jīng jiē jìn yú zhè gè biāo zhǔn liǎo。
　　 dān chún cóng jì shù jiǎo dù lái shuō， jiāng tài gōng zhù yì de jù tǐ yìng yòng jí biàn zài xiàn dài de fā dá shè huì dāng zhōng dōuyòu zhe jí qí chéng gōng de lì zǐ， wǒ men shè xiǎng yī xià zhè yàng de qíng xíng： rú hé zài xiàn dài shè huì zhōng wéi xì yī gè xiǎo guó guǎ mín shì de tuán tǐ， shǐ zhè gè tuán tǐ wán quán miǎn yú wài bù chù shǒu kě jí de fán huá yòu huò？
　　 yī gè jié chū de běn tǔ fàn lì jiù shì jìn rén jiē zhī de“ nán jīng lù shàng de hǎo bā lián”， rú guǒ wǒ men qǔ yī gè gèng jiā yán jǐn de lì zǐ， kě yǐ kàn kàn dāng dài měi guó de“ yán jǐn pài”， zhè shì yī gè jī dū jiào mén nuò pài zhōng de xiǎo jiào pài， duì zhè gè xiān huó yàng běn de kǎo chá yòu zhù yú wǒ men duì gǔ lǎo lì shǐ de sī kǎo。
　　 yán jǐn pài de shēng huó kàn shàng qù shì yǔ xiàn dài shè huì gé gé bù rù de， tā men bù dàn méi yòu qì chē， jiù lián chōu shuǐ mǎ tǒng yě méi yòu， shèn zhì gēn běn jiù bù yòng diàn。 tā men zhōng de nán rén dà duō dōushì nóng mín， shǐ yòng de nóng jù hái shì 'èr bǎi nián qián de yàng shì， nǚ rén zài gāng guò 'èr shí suì de shí hòu jiù huì chū jià， hūn hòu biàn yī zhí dū huì guò zhe dì dào de jiā tíng zhù fù de rì zǐ。
　　 zài 1900 nián， yán jǐn pài de chéng yuán zǒng shù dà yuē yòu wǔ qiān， jiǔ shí nián zhī hòu， zhè gè shù zì biàn chāo guò liǎo shí wàn， qí chéng yuán zài měi guó de 'èr shí gè zhōu hé jiā ná dà dōuyòu fēn bù。 zhè kě zhēn ràng rén bǎi sī bù dé qí jiě， yào zhī dào， zhè xiē rén jì bù shì shēng huó zài gǔ dài， yě bù shì yuán shǐ tǔ zhù， dào dǐ shì shénme lì liàng cù chéng liǎo zhè yàng yī gè jiēguǒ？
　　 xiàng suō luó nà yàng de jiā huǒ yě xǔ huì qù tóubèn yán jǐn pài de， rú guǒ xiàn dài suō luó zú gòu duō de huà， què shí kě yǐ xùn sù kuò chōng dà bù duì de rén shù， dàn wèn tí shì， yán jǐn pài gù míng sī yì， shì gè fēi cháng“ yán jǐn” de jiào pài， bìng bù xī shōu wài lái rén yuán。 suǒ yǐ， tā men de rén shù kuò zhāng biàn yì wèi zhe： zài yán jǐn pài chuán tǒng zhōng chéngzhǎng qǐ lái de jué dà duō shù nián qīng rén zài chéng nián zhī hòu bìng méi yòu tóubèn wài miàn de shì jiè， ér shì gān yuàn zài xiǎo juàn zǐ lǐ wéi chí yǐ wǎng de shēng huó。
　　 yán jiū zhě fā xiàn， zhè yàng de jiēguǒ dé yì yú yán jǐn pài nèi bù yán mì de kòng zhì shǒu duàn， yǔ“ wài rén” jiāo wǎng shì bèi yán lì jìn zhǐ de， xiāng yìng de jiào yù gōng zuò shì cóng xiǎo hái zǐ zhuā qǐ de。 héng héng kǎo lǜ dào tā men jì méi yòu diàn、 yě méi yòu qì chē de shēng huó， bù jiē chù wài jiè xiǎn rán bìng bù xiàng wǒ men yī bān rén xiǎng xiàng de nà yàng kùn nán。
　　 zài yán jǐn pài de fēng bì shè huì lǐ， shǒu xiān shì zōng jiào lì liàng zài yī gè zhì gāo wú shàng de wèi zhì shàng yǐng xiǎng zhe rén men de xīn lǐ hé xíng wéi， shēn hòu de chuán tǒng xí sú zé hěn róng yì duì wéi guī zhě shī yǐ zhòng yā， rú guǒ qún tǐ nèi bù dàngzhēn chū liǎo gè luó mì 'ōu shì de rén wù， tā huì zài quán tǐ jiào tú dá chéng yī zhì yì jiàn zhī hòu bèi mù shī chù yǐ yī zhǒng lèi sì yú gé lí de chǔfá héng héng wǒ men kě yǐ xiǎng yī xiǎng huò sāng de《 hóng zì》。 shì shí shàng， tā men shì hěn shǎo huì dòng yòng dào gé lí shǒu duàn de， dān shì wéi guī zhě gè rén de“ liáng xīn qiǎn zé” hé zhè gè fēng bì shè huì shàng de xián yán suì yǔ jiù zú yǐ ràng tā huǐ guò zì xīn liǎo。
　　 yǔ zhè xiē fù miàn zhì yuē xiāng bǐ， zhèng miàn zhì yuē de yì yì xiǎn rán gèng wéi zhòng yào： nà xiē zūn xún yán jǐn pài chuán tǒng de rén zài tā men de xiǎo shè huì lǐ huì dé dào chāo hū yī bān de guān 'ài yǔ yǒu yì。 i
　　 yán jǐn pài de cún zài gěi liǎo wǒ men yī gè jí duān de chéng gōng 'àn lì： jí biàn zài xiàn dài de fā dá guó jiā lǐ， kào zhe yī xiē gāo míng de guǎn lǐ jì shù yǐ rán kě yǐ wéi xì yī gè fēng bì de xiǎo shè huì。 yán jǐn pài de guǎn lǐ jì shù hé jiāng tài gōng zhù yì yìqǔ tóng gōng de shì： shǒu xiān xū yào“ yòng guǐ shén shǐ tā men jìng wèi tiān mìng”， rán hòu cái shì méng yǎn jīng、 dǔ 'ěr duǒ， duàn jué hé wài jiè shè huì de jiē chù。 wǒ men zhuǎn 'ér sī kǎo zhōng guó de gǔ dài shè huì， dà duō shù de shí jiān lǐ què shí yě shì zhè me zuò de， ér gèng jiā zhí dé wǒ men sī kǎo de shì： zài zhè gè wèn tí shàng， rú jiā hé huáng lǎo yī pài de yì jiàn bìng bù cún zài běn zhì de fēn qí， rú jiā（ bù lùn shì yòu yì hái shì wú yì） shèn zhì biǎo xiàn dé gèng jiā jī liè。
　　“ yòng guǐ shén shǐ tā men jìng wèi tiān mìng” qí shí bāo hán liǎo liǎng gè wèn tí： yī shì gěi shè huì shè zhì yī zhěng tào wéi yī de zhēn shén xì tǒng， èr shì gěi shè huì shè zhì yī zhěng tào wéi yī de jià zhí guān， zhè liǎng diǎn shí jì shàng shì yī méi yìng bì de liǎng miàn， shì xiāng fǔ xiāng chéng de。 suǒ yǐ，“ bà chù bǎi jiā， dú zūn rú shù” de zhèng zhì yì yì hé qín shǐ huáng de fén shū kēng rú bìng méi yòu shénme liǎng yàng， zhǐ shì shǒu duàn gèng jiā gāo míng bà liǎo， dōushì yǐ yī zhǒng wéi yī zhèng què de shēng yīn yā zhì suǒ yòu qí tā de shēng yīn， ér shì shí shàng， zhè zhǒng shēng yīn zhī suǒ yǐ shì wéi yī zhèng què de， jǐn jǐn yīn wéi tā shì guān fāng de。 zhì yú méng yǎn jīng hé dǔ 'ěr duǒ， zài yī gè jí quán guó jiā lǐ bìng bù shì yī jiàn nán shì， xiǎng xiǎng mèng zǐ yī zhí yǐ“ zhèng rén xīn， xī xié shuō， jù bǒ xíng， fàng yín cí” wéi jǐ rèn， yī shēng dōuzài bù duàn dì gōng jī yáng pài hé mò pài， kě tā nǎ lǐ xiǎng dào， zhēn yòu yī tiān zhè suǒ yòu de“ xié shuō” hé“ yín cí” dōubèi dǎ yā xià qù liǎo， shè huì què méi yòu biàn chéng tā shè xiǎng de nà gè yàng zǐ。 kuàng qiě， mèng zǐ shì zài“ bǎi jiā zhēng míng” de zì yóu huán jìng xià cái néng chě kāi sǎng mén“ xī xié shuō” yún yún de， tā rú guǒ yě gǎn shàng tǒng yī sī xiǎng de shí hòu， yān zhī dào zì jǐ de zhù zhāng jiù bù huì bèi dǎ chéng“ xié shuō” ní？
　　 zhè shì hěn yòu kě néng de shì 'ā， shè xiǎng yī xià， rú guǒ kǒng zǐ hé mèng zǐ shēng huó zài rú xué yī tǒng de hàn cháo huò zhě sòng cháo， qǐ bù zhèng rú mǎ kè sī shēng huó zài sī dà lín shí dài de sū lián， huì luò gè shénme xià chǎng ní？ héng héng chén tiān huá zài《 jǐng shì zhōng》 lǐ jiǎng guò yī jiàn qù shì：“ rì běn guó cóng qián xìn fèng rú jiào， yòu yī gè dào xué xiān shēng mén tú hěn duō， yī rì yòu gè mén tú wèn xiān shēng dào： ‘ wǒ men zuì zūn jìng kǒng zǐ， cháng ruò kǒng zǐ xiàn zài méi sǐ， zhōng guó bǎ tā zuò wéi dàjiàng， zhēng tǎo wǒ guó， wǒ men zěn me zuò fǎ ní？ ’ xiān shēng dá dào：‘ kǒng zǐ shì zhù zhāng 'ài guó de， wǒ men ruò jiàng liǎo kǒng zǐ， biàn shì kǒng zǐ de zuì rén liǎo。 zhǐ yòu qí xīn sǐ jù， bǎ kǒng zǐ qín lái， zhè fāng suàn dé xíng liǎo kǒng zǐ de dào。’”（ què bù zhī zhè wèi xiān shēng xué de shì nǎ gè bǎn běn de kǒng zǐ？）
　　 yán jǐn pài de“ zhèng miàn zhì yuē” néng gěi wǒ men hěn dà de qǐ fā：“ wú wéi zhī zhì” de zuì gāo jìng jiè shì lǎo bǎi xìng men zhēn xīn xiāng xìn bèi guàn shū xià lái de jià zhí guān niàn， jìn 'ér huì chū yú zhù dòng dì lái wéi hù shè huì zhì xù， jí duān de lì zǐ shì： yǎng jī chǎng lǐ de jī huì zhēn xīn rèn wéi duō xià dàn shì zì jǐ yìng jìn de yì wù， jī qún dāng zhōng yě bǎ duō xià dàn dāng zuò yī zhǒng zhí dé wéi zhī fèn dǒu de róng yù， jìn guǎn zhè xiē jī dàn shì yào bèi zhù rén ná qù mài qián de。 lìng wài， dāng yī zhǐ jī yǐ jīng wú lì xià dàn zhī hòu， tā huì zì jué dì zǒu shàng zhēn bǎn， wéi de shì bù gěi zhù rén zēng jiā fù dān， ǹg， zhè shì yī zhǐ jī yī shēng zhōng zuì hòu de róng yù liǎo héng héng rú guǒ bō duó dī shōu rù zhě zuò wéi nà shuì rén de róng yù shì yī zhǒng kě chǐ xíng wéi de huà， nà me， bō duó yī zhǐ jī zhù dòng zǒu shàng zhēn bǎn de quán lì / róng yù jiǎn zhí jiù shì lìng rén fàzhǐ liǎo。
　　 yán jǐn pài de shēng huó xiǎn rán bù néng hé yǎng jī chǎng zuò jiǎn dān lèi bǐ， dàn jí quán guó jiā de zhèng zhì yùn zuò què hé yǎng jī chǎng de guǎn lǐ rú chū yī zhé。 jī cóng zì wǒ xī shēng zhōng tǐ yàn dào róng yù de kuài gǎn， zhù rén zé cóng jī de zì wǒ xī shēng zhōng dé dào liǎo shí lì。 wǒ men yí huò dì kàn dào， chūn qiū zhàn guó yǐ zhì qín hàn， rén men de yī xiē gēn běn de jià zhí guān wèishénme fā shēng liǎo rú cǐ zhòng dà de biàn huà（ bǐ rú xīn yī dài de wǔ zǐ xū jiù bù zài huì shì zhí dé tóng qíng de yīng xióng， ér shì chéng wéi qiān fū suǒ zhǐ de hàn jiān）？ zhè shì yīn wéi rú jiā sī xiǎng huò zhě huáng lǎo sī xiǎng zhàn liǎo zhù liú me？ shì shénme sī xiǎng zài rú cǐ qiáng liè dì yǐng xiǎng zhe rén men de guān niàn？ yě xǔ guān jiàn bù zài yú jù tǐ de mǒu gè sī xiǎng liú pài， ér zài yú shè huì jié gòu de jù dà biàn qiān。
　　 pāo kāi suǒ yòu de sī xiǎng liú pài bù tán， jǐn jǐn shì dà yī tǒng dì guó de chéng lì jiù zhù dìng huì fā shēng nà xiē gè biàn huà héng héng wǒ men kě yǐ kàn kàn bō pǔ nuò de《 shè huì xué》 zhè bù quán wēi jiào kē shū duì jí quán zhù yì de dìng yì：
　　【 jí quán zhù yì guó jiā chuàng zào liǎo yī zhǒng guān fāng de yì shí xíng tài、 yī gè zhěng tǐ de shì jiè guān hé yī tào xíng wéi guī zé。 dí duì de shì jiè guān shòu dào yā zhì， zōng jiào tuán tǐ shòu dào pò hài， yì shù jiā hé zhī shí fènzǐ de zuò pǐn shòu dào yán gé shěn chá。 yóu yú kàn bù dào jí quán zhù yì de quē xiàn 'ér xíng chéng liǎo máng mùdì 'ài guó zhù yì， shǐ mín zú zhù yì（ jí rèn wéi běn mín zú de lì yì hé 'ān quán gèng zhòng yào） tōng cháng chéng wéi zhè zhǒng zhèng fǔ xíng shì de zhòng yào fāng miàn。
　　 chuán tǒng de zhèng fǔ zǔ zhì bù zú yǐ què bǎo jí quán kòng zhì。 yī gè yòu xiào de jí quán zhù yì guó jiā bì xū jiàn lì tè shū de kòng zhì jī zhì。 qí zhōng yī zhǒng jī zhì jiù shì guān fāng zhèng dǎng， tā chéng wéi duō shù zhèng zhì huó dòng de zhōng xīn chǎng suǒ。 zhèng dǎng xùn liàn、 tiǎo xuǎn bìng hé fǎ huà nà xiē zhèng zhì tǒng zhì jīng yīng。 jué bù yǔn xǔ zǔ zhì rèn hé qí tā zhèng dǎng， chéng lì zhèng dǎng de qǐ tú bèi qiǎn zé wéi bèi pàn。 zài xī tè lè tǒng zhì shí qī de dé guó， mín zú shè huì dǎng（ nà cuì dǎng） shì wéi yī zhèng dǎng， yě shì hé fǎ de zhèng zhì biǎo dá de wéi yī qú dào。
　　 zài qián sū lián tǐ zhì xià， xuǎn jǔ huó dòng 'àn cháng guī jǔ xíng， dàn bù yǔn xǔ xuǎn mín xuǎn zé tí chàng bù tóng zhèng cè de qí tā dǎng pài hòu xuǎn rén。 ii】
　　 zhè fān huà duì wǒ men huí gù lì shǐ lái shuō yī diǎn 'ér yě bù xiǎn dé“ tài xiàn dài liǎo”。 bō pǔ nuò rèn wéi， jí quán zhù yì de shè huì lǐ， zhèng fǔ duì shè huì jìn xíng zhe fāng fāng miàn miàn de kòng zhì， zhè zhǒng kòng zhì xū yào xiàn dài de jì shù shǒu duàn cái néng zuò dào， suǒ yǐ， jìn guǎn gǔ dài luó mǎ dì guó de xǔ duō huáng dì dū shì tú jìn xíng jí quán zhù yì de tǒng zhì， dàn zhēn zhèng gāo shuǐ píng de jí quán zhù yì zhí dào 'èr shí shì jì fāng cái chū xiàn。 héng héng rú guǒ bō pǔ nuò duì zhōng guó lì shǐ zú gòu liǎo jiě de huà， huò xǔ huì chéng rèn gāo shuǐ píng de jí quán guǎn lǐ zài zhōng guó zǎo yǐ yòu zhī。
　　 cháng shā zǒu mǎ lóu wú jiǎn de chū tǔ gēngzhèng liǎo wǒ men duì zhōng guó lì shǐ shàng“ guó quán bù xià xiàn” de kàn fǎ， zhèng fǔ bù jǐn shì lì jù dà， ér qiě jiǎn zhí jiù shì wú kǒng bù rù de， iii yào ràng quán guó rén mín dōunéng zuò dào fú cóng mìng lìng tīng zhǐ huī， huò xǔ yú mín zhèng cè hái zhēn shì gè xíng zhī yòu xiào de bàn fǎ。
　　 bù guò， yīnggāi chéng rèn de shì， jí biàn tǒng zhì zhě bù qù kè yì dì yú mín， lǎo bǎi xìng de dà nǎo zài rèn hé shí dài yě méi fǎ hé jīng yīng fènzǐ xiāng bǐ， yóu qí zài rén duō shì zhòng de shí hòu， yú mèi gèng huì bèi wú xiàn dì fàng dà。 zhè zhǒng xiàn xiàng céng jīng yǐn qǐ guò xīn lǐ xué jiā men de jí dù hàoqí， zài“ èr zhàn” guò hòu， tā men tōng guò shí yàn de shǒu duàn shì tú gǎo gè míng bái： èr shí shì jì de dé guó rén， pǔ biàn shòu jiào yù shuǐ píng bìng bù suàn dī， qí zhōng gèng yòu zhe bù shǎo de gāo jí zhī shí fènzǐ， kě dà jiā zhè shì zěn me liǎo， zěn me huì nà me fēng kuáng dì mí shàng liǎo nà cuì ní， zěn me huì qīn shǒu gān xià nà me duō lìng rén fàzhǐ de cán bào xíng wéi ní？
　　 jīng yīng fènzǐ pǔ biàn jù yòu qiáo bù qǐ dà zhòng de qīng xiàng， sì hū zài lì shǐ shàng de měi gè shí dài dōushì rú cǐ， suǒ yǐ， gǎi gé jiā wǎng wǎng shì yī yì gū xíng de。 sū shì céng jīng ràng tā bǐ xià de rén wù fā chū guò zhè yàng yī gè lǎo shēng cháng tán shì de gǎn kǎi：“ mín kě yǔ lè chéng， nán yǔ lǜ shǐ”， yì sī shì： lǎo bǎi xìng 'ā， děng nǐ bǎ shì qíng gǎo chéng gōng liǎo， tā men néng gēn nǐ yī qǐ xiǎng shòu gǎi gé chéng guǒ， kě nǐ rú guǒ zài gǎi gé zhī chū xiǎng yào hé tā men yī qǐ móu huá， xiǎng yào zhēng dé tā men de tóng yì， nà kě shì mén 'ér dōuméi yòu！（ sū shì《 shū chuán》）
　　 dàn shì， zài sū shì de bǐ xià， chí zhè zhǒng yì jiàn de rén shì yǐ fǎn miàn jiào yuán de xíng xiàng chū xiàn de， qí bèi jǐng jiù shì shāng cháo“ pán gēng qiān yīn” de shí hòu。 sū shì wéi《 shàng shū》 zuò zhù shì， zhù dào《 pán gēng piān》 de shí hòu， hěn shì fā liǎo yī tōng gǎn kǎi。
　　 pán gēng shì shāng cháo de yī wèi zhù míng guó jūn， dāng shí tā yòu qiān dū de dǎ suàn， tā tè yòu de gāo zhān yuǎn zhǔ shǐ tā bǐ qí tā rén gèng qīng chǔ dì kàn dào liǎo qiān dū de bì yào xìng： rú guǒ qiān dū， duì dà jiādōu hǎo， rú guǒ bù qiān， rì zǐ jiù huì yuè lái yuè nán。 nà me， qiān， hái shì bù qiān？
　　 lì shǐ shàng de yī bān qíng kuàng shì： zhǐ yào xiàn zài shēng huó de dì fāng bù shì rén jiān dì yù de huà， jué dà duō shù de rén dū huì xuǎn zé wéi chí xiàn zhuàng de héng héng xiǎng xiǎng nà xiē mào zhe shēng mìng wēi xiǎn de tōu dù zhě bā。 xiàn dài de xīn lǐ xué yán jiū ràng wǒ men chōng fēn rèn shí dào rén de wéi chí xiàn zhuàng de xīn lǐ qiáng liè dào chāo hū dà duō shù rén de xiǎng xiàng， zhuān jiā men gěi chū de jiě shì shì： zhè shì chū zì yī zhǒng zì wǒ bǎo hù de xīn lǐ gēn yuán， biàn huà zǒng yào yì wèi zhe xíng dòng， ér xíng dòng de hòu guǒ wǎng wǎng shì bù kě yù zhī de， suǒ yǐ xuǎn zé xíng dòng yě jiù yì wèi zhe kě néng huì hòu huǐ hé zì zé， rén men wèile bì miǎn chéng dān zé rèn， tōng cháng dū huì xuǎn zé wéi chí xiàn zhuàng， bìng huì wèicǐ xún zhǎo jiè kǒu。 zài wǒ men zhè gè shāng yè shè huì， shēn biān suí chù kě jiàn zhè yàng de lì zǐ： měi yī zhǒng jù yòu gé xīn yì yì de chǎn pǐn wèn shì shí， wǒ men dū huì kàn dào chǎn pǐn shè jì shí de zhè zhǒng qīng xiàng， bǐ rú dì yī dài diàn zǐ shū， wài xíng shàng jiù hěn xiàng chuán tǒng de zhǐ zhì shū。 ér zài wǒ men gǔ lǎo de《 shàng shū》 gù shì dāng zhōng， méi xué guò xiàn dài xīn lǐ xué de pán gēng gāi zěn me qù jiě jué zhè gè gèn gǔ de nán tí ní？ iv
　　 sū shì shuō：“ bù rén zhě” de jiě jué bàn fǎ cái shì“ mín kě yǔ lè chéng， nán yǔ lǜ shǐ”， zhè zhǒng rén gǎo zhèng zhì， dà jiā quándōu mō bù zhe tóu nǎo， dàn pán gēng shì gè hǎo lǐng dǎo， bù huì zhè me zuò de， tā bìng méi yòu qiǎngpò dà jiā fú cóng zì jǐ de qiān dū jué dìng， gèng méi yòu bǎ dà jiā de yǎn jīng hé 'ěr duǒ yī qǐ méng shàng， huī zhe biān zǐ jiù wǎng yù dìng fāng xiàng gǎn lù。 pán gēng bù shì de， tā duì dà jiā kāi chéng bù gōng， zǎi xì jiǎng qīng chǔ qiān dū hé bù qiān dū zhī jiān de lì hài guān xì， tā suī rán méi yòu hé dà jiā yī qǐ móu huá， dàn bì jìng zuì hòu shì kào“ shuō” lái dá dào liǎo yuán xiān de mùdì。（ sū shì《 shū chuán》）
　　 sū shì zhè fān huà hěn kě néng shì yòu gǎn 'ér fā de， máo tóu zhēn duì dāng shí de wáng 'ān shí biàn fǎ： pán gēng de kāi chéng bù gōng xiǎn shì chū liǎo yī wèi rén jūn de yāng yāng fēng fàn， ér xiàng wáng 'ān shí nà zhǒng yú mín de gǎo fǎ， jiēguǒ rú hé zàn qiě bù shuō， dān shì zhè shǒu duàn jiù bù fú hé“ rén zhě” de biāo zhǔn。
　　 shàng gǔ de nà xiē zhēn zhēn jiǎ jiǎ de shèng wáng men yī zhí dōubèi hòu shì zhī shí fènzǐ men ná lái gěi zì jǐ chě dà qí yòng， dàn zhè xiē dà qí zài liǎng qiān nián láidōu méi néng zài xiàn shí de zhèng zhì shēng huó zhōng qǐ dào duō dà de zuò yòng， qí zhōng de gēn běn yuán yīn zhèng shì sū shì zài cǐ shí hū lüè diào de yī gè wèn tí： pán gēng tā men nà shí hòu hái shì bù zú shè huì ní， lián fēng jiàn shè huì dū hái méi dào， suǒ yǐ， pán gēng（ qí tā rú yáo shùn yǔ tā men yě shì yī yàng） chōng qí liàng zhǐ shì yī gè qiú cháng， gēn běn jiù méi yòu zhuān zhì shí dài de huáng dì nà zhǒng yú qǔ yú duó de shēng shā dà quán héng héng wǒ men kě yǐ cóng jìn xiàn dài de hěn duō tǔ zhù bù luò shè huì de qíng kuàng lái xiǎng xiàng gǔ lǎo de shāng dài shè huì， bǐ rú fēi zhōu zhōng bù jù yòu xiāng dāng guī mó de nǔ 'ěr rén， zuò qiú cháng de suī rán yōng yòu shén shèng de dì wèi， què jīng cháng dé zuò yī xiē péi běn 'ér de mǎi mài， zài jué dà duō shù shí hòu tā zhǐ néng tōng guò shuō fú 'ér fēi qiáng zhì lái shǐ bù luò chéng yuán jiē shòu zì jǐ de yì jiàn héng héng cóng gè fāng miàn zōng hé lái kàn， qiú cháng men què shí dāng dé qǐ“ rén mín gōng pú” zhè gè guāng róng chēng hào。 v
　　 zhí dào fēng jiàn shè huì de zhōu dài， lǐng xiù men de quán lì yě shì shòu dào tóng bāo men de hěn dà zhì yuē de， tóng bāo mendōu shì guó jiā de gǔ dōng， fèi chù yī gè dàoxíng nì shī de lǐng dǎo rén bìng bù xiàng zài zhuān zhì shí dài nà yàng bèi rèn wéi shì dà nì bù dào de。 zhèng shì zhè zhǒng shè huì jié gòu de bù tóng， shǐ sū shì tā men duì yáo shùn yǔ tānɡ wén wǔ děng rén zhèng zhì fēng gé de hū huàn yǒng yuǎn tú láo wú gōng。 héng héng wǒ men zài lái tǐ huì yī xià《 huái nán zǐ》 lǐ jiāng tài gōng de nà yī fān huà， fēn míng kě yǐ kàn chū zhè zhǒng qū bié： zài fēng jiàn shè huì zhī qián， dà jiā de lì yì dōushì bǎng zài yī qǐ de， ér zài zhuān zhì shí dài yǐ hòu， huáng dì wèile yǒng bǎo jiāng shān， jì yào zài yī dìng chéng dù shàng mǎn zú lǎo bǎi xìng de lì yì， yòu bì xū yào yǐ“ qiàdàng de” shǒu duàn lái sǔn hài lǎo bǎi xìng de lì yì。
　　 dāng rán， zhè zhǒng sǔn hài lǎo bǎi xìng lì yì de shǒu duàn zhǐ néng shì mì 'ér bù xuān de， zài yī qiē gōng kāi de chǎng hé hé suǒ yòu pū tiān gài dì de xuān chuán lǐ， huáng dì jīng cháng bèi sù zào chéng yī gè wú sī de fèng xiàn zhě de xíng xiàng， tā zǒng shì zài dān jīng jié lǜ dì yōu guó yōu mín， shēnqiè guān huái zhe wàn mín de fú zhǐ。 héng héng hěn shǎo yòu rén rèn zhēn sī kǎo zhè lǐ biān de luó ji máo dùn， bǐ rú， tóng shì rú jiā zhī shí fènzǐ què shì zhèng zhì shàng de dà duì tóu de wáng 'ān shí hé sī mǎ guāng， tā mendōu qīng chǔ zhè yàng yī gè fàng zhī sì hǎi 'ér jiē zhǔn de zhēn lǐ：“ rén shì jiàn chóng， bù dǎ bù zhōng”， suǒ yǐ dū zhù zhāng kào míng què de shǎng fá lái zhì lǐ guó jiā， tā men zài zhè yī diǎn shàng hé shāng yàng biǎo xiàn dé bìng wú 'èr zhì héng héng sī mǎ guāng míng què biǎo shì， gǎo hǎo zhèng zhì zhǐ yòu sān dà yuán zé： yòng duì rén， gōng bì shǎng， guò bì fá vi， hǎo xiàng cóng zhōng kàn bù chū yòu shénme“ dé” de yīn sù 'ò， nà me， tiān xià jiān jiù zhǐ yòu yī gè rén bù shì“ jiàn chóng”， zhè gè rén jiù shì huáng dì。
　　 rú cǐ yī lái， zhè fēn míng yòu shì yī zhǒng“ jūn chén yì dào” de tǐ xiàn， kàn lái， zhǐ yào shè huì jié gòu jìn rù liǎo zhuān zhì shí dài， wú lùn shì nǎ zhǒng sī xiǎng zhàn liǎo shàng fēng， dū dé shǒu xiān rèn kě huáng dì de zhè zhǒng tè shū dì wèi。 yú shì，“ yòng guǐ shén shǐ tā men jìng wèi tiān mìng， yòng fán wén rù lǐ shǐ tā men sàng shī zì rán tiān xìng”， zhè yàng de yú mín zhèng cè jiù gèng xiǎn dé shì bì xū de， fù zá de děng jí yí shì bǎ huáng dì tuī dào liǎo jìn hū yú shén de wèi zhì shàng， ràng quán guó rén mín dǐng lǐ mó bài。
　　 zhǐ yào cún zài zhuān zhì de dì fāng， jiù cún zài zhe quán guó xìng de zào shén yùn dòng hé shuō huǎng yùn dòng héng héng zài gǔ dài， zhè zhù yào shì kào dú zūn guān xué lái tǐ xiàn； zài jìn dài， zhè zhù yào shì kào fā dá de chuán méi jì shù lái tǐ xiàn， hòu zhě zhèng suǒ wèi“ xī cān chā zǐ chī rén ròu” shì yě。 mǎ kè sī duì zhè yī cháo liú de dòng jiàn jì shì yòng yú jìn dài zī běn zhù yì， yě tóng yàng shì yòng yú gǔ dài zhuān zhì wáng cháo：“ àn zhào mǎ kè sī de guān diǎn， xīn wén gōng zuò zhě běn shēn shǔ yú wú chǎn jiē jí chéng yuán， dàn shì tā men xiàng guān lì、 jiào shī、 mù shī yī yàng， tōng guò bǎ tā men cóng yóu yè wú chǎn zhě jiào dī jiē céng de shè huì dì wèi tí shēng chū lái， yǔn xǔ tā men jìn rù tǒng zhì jiē jí de shàng liú juàn zǐ yǐ biàn zài shàng céng jiàn zhù zhōng huò dé bǔ cháng， tā men zài wéi hù xiàn zhèng quán zhōng chéng liǎo zī chǎn jiē jí de tóng méng jūn， qí zuì zhòng yào de zhí néng biàn shì qī piàn rén mín， shǐ rén mín bù néng rèn shí dào zì shēn yì huà de zhuàng kuàng。” vii
　　 mǎ kè sī de shuō fǎ zài qí zhù yào yì sī zhī wài sì hū yòu gěi wǒ men 'àn shì liǎo yī tiáo“ jūn chén yì dào” de dì fāng： lǎo bǎi xìng xué léi fēng、 zuò hǎo shì， dū yìng gāi qiǎo wú shēng xī de， mò mò bāng zhù bié rén 'ér bù qiú rèn hé huí bào， dàn huáng dì nǎ pà zhǐ zuò liǎo yī jiàn pì dà de hǎo shì， yě bì xū dòng yòng quán guó de xuān chuán lì liàng lái dà zhāng qí gǔ dì xuàn rǎn yī fān。 shǐ shū lǐ cháng yòu zhè yàng de chǎng miàn： huáng dì zhǐ shì chōu liǎo yī xiǎo huì 'ér gōng fū bǎi bǎi yàng zǐ， shàng shàng xià xià yī bān rén mǎ jiù dé gēn zhe zhēténg hǎo jǐ gè yuè， duì liǎo， bié wàng liǎo qián qī hái dé zhǔn bèi hǎo jǐ gè yuè hé hòu qī shōu shí hǎo jǐ gè yuè。 dāng rán， huáng dì de xiǎo xiǎo xīn kǔ tōng cháng dōubù huì bái fèi， lǎo bǎi xìng men zài yī cì yóu zhōng gǎn shòu dào huáng 'ēn hào dàng， yáo xiàng jīn luán diàn kē tóu xiè 'ēn。 héng héng shí zhì jìn dài réng yòu cǐ fēng， xìng hǎo shì zài wài guó： qián dān shì lí nǚ shì（ qián xún zhī qī， qián xuán tóng de dà sǎo， niàn jiā xìng dān） lǚ jīng 'é guó， kǎi tàn nà lǐ de rén zhèng， shuō shuǐ zāi、 hàn zāi de shí hòu fā liáng shí jiù jì zāi mín zhè běn shì zhèng fǔ de fènnèi zhī shì， kě zài 'é guó zhè què chéng liǎo cháo tíng duì lǎo bǎi xìng de 'ēn huì， ràng tīng zhě gǎn jué 'é guó lǎo bǎi xìng zāo zāi shòu nán cái shì tiān jīng dì yì de， yī dàn yī shí yòu diǎn 'ér zhuóluò， nà biàn shì guó zhèng rén hòu héng héng suǒ yǐ 'é guó suàn bù shàng shì wén míng guó jiā yā！ viii
　　 guān chá wài rén de yǎn guāng zǒng nán miǎn diào jìn“ wū yā zhàn zài zhū shēn shàng” de kē jiù， wǒ men bù fáng cān zhào yī xià hēi gé 'ěr 'ěr wén dāng zhōng jīhū shì tóng shí dài de zhōng guó de yàng zǐ héng héng duì yú zhè tóng yī gè wèn tí， qián dān shì lí de zhe yǎn diǎn zài zhèng fǔ nà lǐ， ér hēi gé 'ěr de zé shì zài lǎo bǎi xìng shēn shàng：“ huáng dì duì yú rén mín shuō huà， shǐ zhōng dài yòu zūn yán hé cí fù bān de rén 'ài hé wēn róu， kě shì rén mín què bǎ zì jǐ kàn zuò shì zuì bēi jiàn de， zì xìn shēng xià lái shì zhuān gěi huáng dì lā chē de。 bī tā men diào jìn shuǐ shēn huǒ rè zhōng qù de shēng huó de dān zǐ， tā men kàn zuò shì bù kě bì miǎn de mìng yùn， jiù shì mài shēn wéi nú， chī kǒu nú lì de kǔ fàn， tā men yě bù yǐ wéi kě pà。 yīn wéi fù chóu 'ér zuò de zì shā， yǐ jí yīng hái de yí qì， nǎi shì pǔ tōng de、 shèn zhì měi tiān de cháng shì， zhè jiù biǎo shì zhōng guó rén bǎ gè rén zì jǐ hé rén lèi yī bān dū kàn dé shì zěn yàng qīng wēi。” ix
　　 qián dān shì lí hé hēi gé 'ěr gè zì suǒ shuō de wú fēi shì yī jiàn shì qíng de liǎng miàn， zhè“ liǎng miàn” zhī jiān hù xiāng yǐng xiǎng shì wù yōng zhì yí de， dàn shì， jiū qí yuán wěi de huà， nǎ yī miàn cái gèng jiā běn zhì ní？ huò zhě shuō， zhè“ liǎng miàn” zhī jiān yòu méi yòu yīn guǒ guān xì， rú guǒ yòu， shuí shì yīn， shuí shì guǒ？
　　 qián dān shì lí zhè cì lǚ xíng jì kàn dào liǎo 'é guó de“ rén zhèng”， yě kàn dào liǎo 'é guó de yú mín héng héng zhè kě shì yī cì nán dé de jìn jù lí guān chá“ yì yú wén míng guó” de zhuān zhì zhèng quán de yú mín shǒu duàn， nèi róng kě bǐ qín hàn wèi jìn de shǐ liào qīng xī duō liǎo： huǒ chē zài 'ā chén sī kè tíng xià liǎo， xià chē qù zhǎo chī de， fā xiàn chī de dōng xī hái zhēn bù shǎo， chē chǎng zhōng jiān yòu mài shū de， kě quán shì zōng jiào shū， qí guài de shì， jū rán méi yòu bào zhǐ mài， dà gài yīn wéi 'é guó jiào yù bù pǔ jí， shí zì de rén tài shǎo， jiā zhī zhèng fǔ bào jìn tài yán， jì bù xǔ kānzǎi kāi qǐ mín zhì de wén zhāng， yě bù xǔ kānzǎi wài jiāo nèi róng， hái yòu zhǒng zhǒng shǔbù qīng de jìn qū， zhè jiù zào chéng xiě wén zhāng de rén chù chù xū yào gù jì， jiǎn zhí wú cóng xià bǐ， ér dú zhě yě jué dé wén zhāng fá wèi bù zhí yī kàn， suǒ yǐ bào yè zài 'é guó shì duàn rán bù huì fā dá de héng héng qián dān shì lí zuì hòu guī jié liǎo yī jù：“ cǐ zhèng fǔ suǒ biàn， ér fēi shè huì zhī lì yě。” x
　　 zhè jù huà zhèng kě yǐ zuò jiāng tài gōng yú mín zhù zhāng de zhù jiě， jiāo dài qīng chǔ liǎo yī gè dà qián tí： zhèng fǔ lì yì hé shè huì lì yì shì liǎng huí shì， tǒng zhì zhě jīng cháng hùn xiáo zhè liǎng gè gài niàn， qiáng diào yī gè“ wǒ men” huò“ zán men” ér shǐ dà jiā fā shēng cuò jué， bǐ rú qián lóng huáng dì zài gǎo wén zì yù de shí hòu zài shàng yù lǐ shuō：“ fū bàng jí zhèn gōng yóu kě， bàng jí běn cháo zé pàn nì 'ěr”， xi wán de jiù shì zhè gè shǒu duàn。 héng héng qí shí qián fū rén duì 'é guó de yì lùn hái zhēn kè bó liǎo xiē， jiù zài tā de《 guǐ mǎo lǚ xíng jì》 de lìng wài yī chù， xiě tuō 'ěr sī tài de xiǎo shuō bèi 'é guó zhèng fǔ yán lì chá jìn， yòu shuō 'é zhèng fǔ duì tuō 'ěr sī tài jí qí cán kù， bù dàn“ bō qí gōng quán”， hái bǎ tā“ bìn yú jiào wài”， dàn zuì zhōng hái shì 'ài yú tuō 'ěr sī tài shì wèi guó jì míng rén， yòu zhǐ shì zài zhǐ shàng sàn bù xié shuō， què cóng wèi qīn zì zuò guò rèn hé yī jiàn， yú shì， zhèng fǔ suī rán hèn zhī rù gǔ， què yě zhōng jiū bù gǎn shā tā。 xii héng héng zhè xiē nèi róng yě shì qián fū rén qīn shǒu suǒ jì， tuō 'ěr sī tài yǐ yī dài wén zōng zhī shēn fèn， zhù zuò zāo shòu chá jìn， rén shēn 'ān quán què néng bǎo quán， zhè nán dào hái bù gòu shuō míng 'é guó de“ wén míng” me， zhè yào shì huàn zài kāng qián shèng shì， zǎo jiù bèi chāo jiā miè zú liǎo。
　　 qián fū rén suǒ chù de shí dài， zhèng shì zhōng guó qiān nián wèi jiàn zhī biàn jú， suǒ yǐ yòng bù liǎo duō shǎo shí hòu， tā zài 'é luó sī lěng yǎn bàng guān de tuō 'ěr sī tài de zāo yù biàn yī bān wú 'èr dì jiàng lín dào tā yī wèi tóng bāo de tóu shàng héng héng mín guó shí bā nián shì gè zhàn shì pín réng de yī nián， luó lóng jī què bǎ mù guāng tè bié guān zhù zài“ yī jiàn xiǎo shì” zhī shàng：“ wǒ yù liào hòu rén zài mín guó shí bā nián de lì shǐ shàng， chú liǎo 'é rén qīn rù mǎn zhōu zhè qí rǔ jí chǐ wài， dìng hái kě yǐ xún dé zhè yàng yī duàn gù shì： shí bā nián shí yòu hú shì qí rén， zuò liǎo《 zhī nán， xíng yì bù yì》，《 rén quán yǔ yuē fǎ》 yī lèi de wén zhāng， pī píng dǎng yì， chù fàn dǎng huì， bèi dǎng yuán rèn wéi wǔ rǔ zǒng lǐ， dà nì bù dào， yòu fǎn gé mìng zuì ……” zhè gè luó ji néng gòu chéng lì má？ luó lóng jī bān chū liǎo sūn zhōng shān：“ sūn zhōng shān xiān shēng shì yōng hù yán lùn zì yóu de。 yā pò yán lùn zì yóu de rén， shì bù míng liǎo dǎng yì， shì wéi bèi zǒng lǐ de jiào xùn。 cháng shǐ wéi bèi zǒng lǐ jiào xùn de rén shì fǎn dòng huò fǎn gé mìng， nà me， yā pò yán lùn zì yóu de rén， huò zhě shì fǎn dòng huò fǎn gé mìng。 zhè xiē huà bù shì dù zhuàn de。 zài dǎng yì shàng què yòu zhèng jù。 qīng guāng xù sān shí nián（ 1904）， sūn xiān shēng céng zuò guò《 zhōng guó wèn tí zhēn jiě jué》 yī piān wén zhāng（ jiàn zhōng shān shū jú chū bǎn de《 zhōng shān quán shū》 dì sì juàn）。 zhè piān wén zhāng， sūn xiān shēng bǎ mǎn qīng de zuì niè xuān bù yú shì jiè。 tā jǔ chū mǎn qīng zuì zhuàng shí tiáo， nèi yòu zhè liǎng xiàng：
　　“ dì 'èr tiáo yì 'è wú rén zhì shí zhī fā zhǎn
　　“ dì liù tiáo jìn zhǐ yán lùn zì yóu……” xiii
　　 zhè xiē shì qíng yuè shì wán wèi， jiù yuè shì jué dé hán yì wú qióng：“ yì 'è wú rén zhì shí zhī fā zhǎn” hé“ jìn zhǐ yán lùn zì yóu” jìng rán guàn chuān liǎo zhuān zhì shí dài zhī shǐ zhōng，《 huái nán zǐ》 suǒ miáo shù de jiāng tài gōng zhù yì suī rán yǐ jīng huàn guò liǎo shǔbù qīng de mǎ jiá， kě zhēn shí miàn mù què lì liǎng qiān nián 'ér bù biàn， zhè zǒng gāi ràng rén chī shàng yī jīng bā？ shuí shì shǐ zuò yǒng zhě？ shì huáng lǎo yī pài hái shì dǒng pài rú jiā ní， huò zhě shì qí tā de shénme rén hé shénme yuán yīn？
　　 wǒ men bǎ jiāng tài gōng de yú mín zhù zhāng duì zhào yī xià dǒng zhòng shū de“ tiān rén gǎn yìng”， yí， hěn qí guài 'ò， zhè liǎng zhě zhī jiān jìng sì méi yòu shénme běn zhì shàng de qū bié， zhǐ bù guò dǒng zhòng shū shuō dé hán xù yī xiē， jiāng tài gōng de huà què shì chì luǒ luǒ de。 zhè dǎo zhēn shì ràng rén shēng yí： dǒng zhòng shū dào dǐ shì nǎ yī pài de，《 huái nán zǐ》 dào dǐ yòu shì nǎ yī pài de？
　　 huàn yī gè sī lù， kàn kàn bèi gé 'ěr zhè jù miáo shù：“ lì rú zài zhōng guó， shèn zhì jí fù lǐ xìng de、 shí jì qǐ zhe shì sú huà zuò yòng de‘ dào’（ zhǐ shì wù de‘ zhèng cháng zhì xù’ huò‘ zhèng què dào lù’） de gài niàn de fēi shén huà huà xíng shì， yě rèn kě liǎo bǎ zhì dù jié gòu shì wéi yǔ zhòu zhì xù fǎn yìng de yán xù xià lái de gài niàn。” xiv nǐ néng shuō chū bèi gé 'ěr zhè lǐ shuō de“ dào” shì rú jiā de“ dào” ní， hái shì dào jiā de“ dào”， shì dǒng zhòng shū de“ dào” ní， hái shì《 lǎo zǐ》 de“ dào”？
　　 héng héng dòng dòng nǎo jīn， xiān kàn yī fù duì lián：
　　【 shàng lián shì： wú shǐ wú zhōng xiān zuò xíng shēng zhēn zhù zǎi；
　　 xià lián shì： xuān rén xuān yì yù zhāo zhěng jì dà quán héng；
　　 héng pī： wàn yòu zhēn yuán。】
　　 zhè fù duì lián yīnggāi shì guà zài nǎ 'ér de ní？ zhà kàn zhī xià， guà zài dào guān lǐ bǐ jiào hé shì， tài shàng lǎo jūn de sù xiàng qián biān lái zhè me yī gè， yīnggāi hé shì； kě zhuǎn niàn xiǎng xiǎng， yòu shì rén， yòu shì yì， yīnggāi guà zài kǒng miào cái duì bā？ héng héng kāi tuò sī wéi： guà zài fó sì lǐ nán dào jiù bù kě yǐ má？
　　 shì shí shàng， zhè fù duì lián shì kāng xī huáng dì cì gěi zài běi jīng de chuán jiào shì de， bèi kè zài tiān zhù jiào táng lǐ。 héng héng fú 'ěr tài zài《 fēng sú lùn》 lǐ yǐ zhè fù duì lián wéi lì， bó chì yī xiē xī fāng rén rèn wéi zhōng guó shì gè wú shén lùn guó jiā de“ qīng shuài jǔ dòng”， yuán biān zhě zhù gěi chū liǎo zhè fù duì lián de chū chù， qí jìzǎi jiàn yú huò 'ěr dé de《 lǚ huá shí lù》。
　　 hěn duō sī xiǎng dōushì zhè yàng， yī dàn liú xíng kāi lái zhī hòu， jiù huì zhī fán yè mào， sì xià màn yán， suī rán míng mù hái shì yuán xiān de míng mù， kě jù lí fā yuán dì què jiàn xíng jiàn yuǎn liǎo， zhèng rú wú shén lùn de fó jiào zuì hòu biàn chéng liǎo guǐ shén de shì jiè， qiáng liè dǐ zhì 'ǒu xiàng chóng bài de jī dū jiào zuì hòu yě dào chù shì duì jī dū de mó bài， zhè jǐ nián jì kǒng zhēng yì bù duàn， zhè me duō rén zhēng lái biàn qù， kě qí zhōng néng yòu jǐ gè shì zhēn zhèng xué xí guò kǒng zǐ de“ jiào yì” de， yòu jǐ gè zhēn zhèng liǎo jiě guò“ rú jiā chuán tǒng” de？ zhèng rú kǒng zǐ hé xún zǐ de xiān jiàn zhī míng： jì sì de yí shì cái shì zhòng yào de， nèi róng zhǐ shì huǎng zǐ。 shì yā， zài zhè lèi wèn tí shàng， xíng shì yǒng yuǎn dà yú nèi róng， zhè shì gè bù zhēng de shì shí。 xiāng duì yú nèi róng lái shuō， rén men zhēn zhèng xū yào de sì hū zhǐ shì tú téng， zhǐ shì yí shì， shì yuè lái yuè jīng měi de tú téng， shì yuè lái yuè diāo zhuó de yí shì， zhè shì cóng yuán shǐ bù luò shí dài jiù biǎo xiàn chū lái de rén de běn xìng， qì jīn bù biàn。 bǎi nián qián， fǎ guó de dōng fāng xué huì yāo qǐng guō sōng dào xiě gè lùn wén， yòu gè tí mù hěn yòu qù：“ lǎo zǐ de xué wèn hé jīn tiān de dào shì jié rán bù tóng， kě dào shì men wèishénme zūn lǎo zǐ wéi zǔ shī yé ní？”（ guō sōng dào《 shǐ xī jì chéng》） héng héng zhǐ yào zǎi xì guān chá yī xià， wǒ men huì fā xiàn tóng lèi de wèn tí zài lì shǐ shàng suí chù kě jiàn。
　　 zhè yī huái yí， wǒ men jiù gāi xiǎng xiǎng hàn wǔ dì liǎo， tā lǎo rén jiā“ bà chù bǎi jiā， dú zūn rú shù”， dàngzhēn bǎ“ bǎi jiā” dū“ bà chù” liǎo me？ tā suǒ“ dú zūn” de dāng zhēn shì“ rú shù” me？ biǎo xiàn zài hàn wǔ dì hé dòu tài hòu zhī jiān de rú xué yǔ huáng lǎo zhī zhēng dāng zhēn xiàng kàn shàng qù de nà yàng shèng fù fēn míng me？ héng héng hǎo xiàng hěn kě yí 'āi！
　　 zhù shì：
　　i kè fěi 'ā tè hé zé 'ěr nèi《 jí duān qún tǐ》， xiáng jiàn [ měi ] dài wéi · bō pǔ nuò：《 shè huì xué》 dì shí bǎn（ lǐ qiáng děng / yì， zhōng guó rén mín dà xué chū bǎn shè 1999 nián dì 1 bǎn， dì 136 － 137 yè）
　　ii bō pǔ nuò《 shè huì xué》 dì 10 bǎn（ lǐ qiáng děng / yì， zhōng guó rén mín dà xué chū bǎn shè 1999 nián dì 1 bǎn）。 zhè lǐ de“ jí quán zhù yì” shì zhǐ Totalitarinism， zhè gè cí jīng cháng shì yī gè zuò zhě yī gè yòng fǎ。
　　iii qín huī de《 chuán tǒng shí lùn》（ fù dàn dà xué chū bǎn shè 2005 nián dì 1 bǎn） yòu duì zhè gè wèn tí de xiáng xì chǎn shù， bǐ rú： wǒ men kàn dào shàng zhì qín hàn zhī jì， xià qì táng sòng zhī jiān， jīn tiān suǒ jiàn de cún shì“ shēng huó shǐ liào” shè jí de jǐ bǎi gè shí jì cún zài guò de cūn zhuāng， bāo kuò hú nán（ cháng shā yī dài）、 hú běi（ jiāng líng yī dài）、 sì chuān（ chéng dū píng yuán）、 zhōng yuán（ luò yáng yī dài）、 hé xī zǒu láng（ zhāng yè－ dūn huáng yī xiàn） děng zhū dài biǎo xìng qū yù lèi xíng héng héng cóng nèi dì dào biān jiāng， huáng hé liú yù dào cháng jiāng liú yù， quán shì fēi zōng zú huà de xiāng cūn， qí fēi zōng zú huà de chéng dù bù jǐn gāo yú qīng dài nóng cūn， shèn zhì gāo yú dāng dài xiāng jiān yī bān zì rán cūn luò， ér yǔ wán quán wú zōng fǎ yīn sù de suí jī qún tǐ xiāng fǎng。 zài zhè xǔ duō 'àn lì zhōng méi yòu rèn hé yī lì jù zú 'ér jū huò dà xìng jū yōu de。 dāng rán， méi yòu fā xiàn bìng bù yì wèi zhe bù cún zài， yě xǔ jīn hòu rén men huì zhǎo dào diǎn jí zhōng nà zhǒng zú jū xiāng cūn de shēng huó shí lì， dàn zài biān hù qí mín de xiāng cūn zhōng jīhū kě yǐ duàn yán qí bǐlǜ bù huì gāo， yóu qí zài wáng cháo wěn dìng de nián dài。
　　iv《 yī suǒ yù yán》 lǐ yòu yī zé gù shì zuì néng shuō míng rén de zhè zhǒng cháng jiàn xīn tài， rú guǒ wǒ men zhǐ kàn zhè gè xiǎo gù shì 'ér bù tīng yī suǒ de“ dà dào lǐ” de huà：“ liǎng zhǐ qīng wā shì lín jū， yī gè zhù zài lí lù hěn yuǎn de shēn de chí táng lǐ， yòu yī gè què zài lù shàng xiǎo shuǐ wā lǐ。 nà gè zài chí táng lǐ de quàn bié yī gè yí jū dào tā zhè lǐ lái， nà me shēng huó dé gèng hǎo gèng 'ān quán， kě shì tā shuō yào cóng zhù guàn de dì fāng lí kāi hěn bùshě dé， bù céng tīng cóng， hòu lái zhōng yú zài nà lǐ bèi zǒu guò de chē zǐ yā sǐ liǎo。 zhè yàng dì， yòu xiē rén gān zhe wú liáo de shì wù guò rì zǐ de， zài tā zhuànxiàng gèng hǎo de shì zhī qián jiù yǐ miè wáng liǎo。”（《 quán yì yī suǒ yù yán jí》， zhōu zuò rén / yì， zhōng guó duì wài fān yì chū bǎn gōng sī， 1999 nián dì 1 bǎn， dì 30 yè）
　　v[ yīng ] āi wén sī－ pǔ lǐ chá dé：《 nǔ 'ěr rén héng héng duì ní luó hé pàn yī gè rén qún de shēng huó fāng shì hé zhèng zhì zhì dù de miáo shù》（ chǔ jiàn fāng、 yán shū chāng、 zhào xù dōng / yì， huá xià chū bǎn shè 2002 nián dì 1 bǎn）， dì 187 yè：…… hěn míng xiǎn， cóng wǒ men de xìn xī tí gōng zhě miáo shù zhěng gè chéng xù de fāng shì lái kàn， qiú cháng zuò chū de zuì hòu jué yì， shì yǐn hán yú quàn shuō xìng yǔ yán zhī zhōng de yì jiàn， ér bù shì chuán dá yī gè yòu quán wēi de cái jué。 cǐ wài， jìn guǎn qiú cháng de shén shèng jí cháng lǎo de yǐng xiǎng shì hěn yòu fènliàng de， dàn zhǐ yòu zài shuāng fāng dū tóng yì shí， qí jué yì cái néng bèi jiē shòu。
　　 dì 199 yè： zǒng zhī， wǒ men kě yǐ shuō， nǔ 'ěr rén de qiú cháng shì shén shèng de rén wù， dàn zhè zhǒng shén shèng bìng méi yòu fù yú tā men zài tè dìng shè huì qíng jìng zhī wài de rèn hé yī bān xìng de quán wēi。 wǒ cóng wèi kàn dào nǔ 'ěr rén duì dài qiú cháng bǐ duì dài qí tā rén gèng zūn zhòng， huò zhě tán qǐ qiú cháng jiù xiàng tán qǐ shí fēn zhòng yào de rén wù yī yàng。 tā men zhǐ shì bǎ qiú cháng kàn zuò shì mǒu zhǒng lèi xíng de shì chóu dé yǐ jiě jué yǐ jí mǒu zhǒng wū huì dé yǐ shì diào de dài lǐ rén， ér qiě， wǒ jīng cháng tīng dào zhè yàng de shuō fǎ：“ wǒ men zhuā zhù tā men， bǎ bào pí gěi tā men， ràng tā men dāng wǒ men de qiú cháng， zài wéi xiōng shā jǔ xíng de xiàn jì yí shì shàng zuò shuō dào。”
　　 dì 205 yè： nà xiē zuì jù yǐng xiǎng lì de zhǎnglǎo dōushì gā tè · tè wò tè（ gaattwot）， jí gōng niú zhī zǐ…… tā suǒ jù yòu de quán wēi cóng lái jiù shì fēi zhèng shì xìng de。 tā méi yòu rèn hé míng què jiè dìng de dì wèi、 quán lì huò lǐng xiù shēn fèn（ sphereofleadership）。 yī gè jié chū de shè huì rén wù de chǎn shēng， shì xǔ duō yīn sù gòng tóng zuò yòng de jiēguǒ， bǐ rú zōng zú、 nián líng、 zài jiā zhōng de bèi fēn、 xǔ duō hái zǐ、 yīn qīn guān xì、 suǒ yōng yòu de niú de duō shǎo、 zuò wéi dǒu shì de yǒng měng qì gài、 biàn cái、 xìng gé， cháng cháng hái bāo kuò mǒu zhǒng yí shì quán lì děng。 zhè zhǒng shè huì rén wù bèi rén men kàn chéng shì lián hé jiā tíng yǐ jí yóu tóng zú qīn zhǔhè yīn qīn suǒ jù jí chéng de qún luò de shǒu lǐng， shì cūn luò huò yíng dì de shǒu lǐng， shì yī gè zài wǒ men chēng zhī wéi qū luò de zhè gè xiāng dāng hán hùn de fàn wéi nèi jù yòu zhòng yào xìng de rén。
　　vi《 sòng shǐ · sī mǎ guāng chuán》： suì shàng shū lùn xiū xīn zhī yào sān： yuē rén， yuē míng， yuē wǔ； zhì guó zhī yào sān： yuē guān rén， yuē xìn shǎng， yuē bì fá。 qí shuō shèn bèi。 qiě yuē：“ chén huò shì sān cháo， jiē yǐ cǐ liù yán xiàn， píng shēng lì xué suǒ dé， jìn zài shì yǐ。” héng héng sī mǎ guāng shuō zì jǐ xiān hòu wéi guān sān cháo， quán píng zhe liù xiàng yuán zé。 sī mǎ guāng zài《 jìn wǔ guī zhuàng》 lǐ hái shuō， méi jǐ gè rén zhēn néng zuò dào gōng 'ér wàng sī。 kàn lái zhè wèi yòu zhe shí jì shì gōng de zhù míng rú zhě duì rén xīn de dào dé cāo shǒu bìng bù bào duō dà de xìn rèn。
　　vii hè bó tè · ā tè xiū 'ěr：《 quán lì de méi jiè héng héng xīn wén méi jiè zài rén lèi shì wù zhōng de zuò yòng》（ huáng yù、 qiú zhì kāng / yì， huá xià chū bǎn shè 1989 nián dì 1 bǎn）
　　viii qián dān shì lí：《 guǐ mǎo lǚ xíng jì》：“ pì rú shuǐ hàn piān zāi， fā tǎng yí sù， nǎi xíng zhèng zhě fènnèi shì。 ér zài 'é guó zé bì yuē：‘ cǐ cháo tíng jiā huì qióng lí’，‘ cǐ cháo tíng zhěng niàn mín shēng’。 yī ruò bǎi xìng bì yìng shòu zhǒng zhǒng sǔn hài， shāo huò bù rán， biàn shì guó zhèng rén hòu。 cǐ 'é zhī suǒ yǐ yì yú wén míng guó yě。” héng héng cǐ yán hái yòu shàng wén， bǐ jiào zhī xià zhēn jué dé zhè jiù yǐ jīng gòu“ rén zhèng” liǎo：“ cǐ yì jiàn yī huá rén fù náng dēng chē， qiú shòu juàn wù。 xún xì shān dōng rén， suǒ shòu jí shān dōng suǒ zhì。 é yú tā guó rén rù jìng zhī jìn zhǐ qí yán， qiě kè shuì chóngchóng。 cǐ xiǎo fàn rén suǒ huò jǐ hé， ér bù yuǎn wàn lǐ zuò cǐ yíng shēng， xiǎng jiàn wú mín shēng jì zhī jiān。 wén yī lù zhì sēn bǎo， cǐ děng yì bù xià shù bǎi míng， jiān bèi shā sǐ， qiě huò jiā yǐ yòu yì zhī míng 'ér nüè sǐ zhī。 sǐ hòu bǐ guān yǐ yī zhǐ kōng yán dá bǐ nèi bù， zhuǎn dá wài bù， ér gào yú wǒ shǐ guǎn， wǒ shǐ guǎn běn bù zhī cǐ děng rén xìng míng lái yóu zōng jì， yì suì zhì zhī， qí bù gào wǒ shǐ guǎn bìng bù dá bǐ nèi、 wài bù zhě wú lùn yǐ。 suī rán， shì mǎn zhōu jìng shàng gē sà kè zhī shí shí shā rén 'ér shàng guān fāng jiǎng lì zhī zhě， rén hòu duō yǐ， wú guài 'é guān zhī dòng chēng guó zhèng rén hòu yě。”
　　ix[ dé ] hēi gé 'ěr：《 lì shǐ zhé xué》（ wáng zào shí / yì， shàng hǎi shū diàn chū bǎn shè 1999 nián dì 1 bǎn， dì 143 yè）
　　x qián dān shì lí：《 guǐ mǎo lǚ xíng jì》：“ niàn 'èr rì（ yáng wǔ yuè shí bā） chén guò 'ā chén sī kè， xià chē jiù shí yú chē chǎng。 é lù wéi shí wù zuì bèi。 chǎng zhōng jiān yòu shòu zōng jiào shū zhě， ér cóng wèi jiàn shòu xīn wén zhǐ zhě。 gài 'é běn hǎn shī xiǎo xué jiào yù， gù shí zì rénshào， bù néng dú xīn wén zhǐ。 qiě zhèng fǔ duì bào guǎn jìn lìng kē xì， bù shǐ zài kāi mín zhì yǔ， bù shǐ zài guó jì jiāo shè yǔ， yǐ jí zhǒng zhǒng jìn zài。 zhí bǐ zhě jì zuǒ gù yòu jì， wú cóng zhuóbǐ， yuè zhě yòu yǐ suǒ zài jìn wú jīng cǎi 'ér shēng yàn， gù xīn wén zhǐ duàn bù néng fā dá。 cǐ zhèng fǔ suǒ biàn， ér fēi shè huì zhī lì yě。”
　　xi zhuǎn yǐn zì huáng cháng：《 bǐ huò shǐ tán cóng》（ běi jīng chū bǎn shè， 2004 nián dì 1 bǎn， dì 22 yè）
　　xii qián dān shì lí《 guǐ mǎo lǚ xíng jì》：“（ tuō 'ěr sī tài） suǒ zhù xiǎo shuō， duō qū xiào gè zhǒng shè huì qíng zhuàng， zuì zú kāi qǐ mín zhì， gù 'é zhèng fǔ jìn zhī shèn yán。 qí xíng yú 'é jìng zhě， nǎi xún cháng bǐ mò， ér jīng zhuàn zé xíng yú wài guó， jìn rù 'é jìng。 é tíng dài tuō jí kù， bō qí gōng quán， bìn yú jiào wài（ bìn jiào wéi rén shēng mò dà rǔ shì， ér tuō dàn rán。） tú yǐ gè guó qīn zhòng， qiě dàn yòu bǐ mò 'ér wú shí shì， gù suī hèn zhī rù gǔ， bù gǎn shā yě。”
　　xiii luó lóng jī：《 gào yā pò yán lùn zì yóu zhě héng héng yán jiū dǎng yì de xīn dé》（ shōu lù yú《 hú shì wén jí》 dì 5 juàn， ōu yáng zhé shēng / biān， běi jīng dà xué chū bǎn shè 1998 nián dì 1 bǎn， dì 564－ 565 yè， yuán zài yú 1929 nián 9 yuè 10 rì《 xīn yuè》 dì 2 juàn dì 6、 7 hào hé kān）
　　xiv[ měi ] bèi gé 'ěr：《 shén shèng de wéi mù héng héng zōng jiào shè huì xué lǐ lùn zhī yào sù》， dì 43 yè。



   我读累了，想听点音乐或者请来支歌曲！
    
<< qiányīzhānghuí   hòuyīzhānghuí >>   
tí jìzì xù
yǐn zǐ zhī yī： xīn wèn tí cháng shì lǎo wèn tí（ yī）“ dǐ yuè fēi 'ér tuī chóng qínhuì yě”
（ èr） wǔ shí nián qián hā yé kè（ sān） wǒ men jīn rì hái bù pèi dú jīng
（ sì） jì kǒng . wén tiān xiáng（ wǔ） yì hé tuán . shuí hái jì dé chén tiān huá
（ liù） mǎ kè sī lùn tài píng tiān guó（ qī） ēn gé sī lùn“ 911”
yǐn zǐ zhī 'èr： shì shí wèn tí hái shì luó ji wèn tíyǐn zǐ zhī sān： zài shī gē de biāo qiān zhī wài
dì yī zhāng shā rén wú zuì， bào chóu yòu lǐ（ yī） xú yuán qìng móu shā 'àn（ èr） liáng yuè móu shā 'àn： hán yù de fǎ lǜ nán tí
（ sān） yǐ dé bào yuàn， yǐ zhí bào yuàn， yǐ guòfèn bào yuàn（ sì）“ hàn shí yǐ jīng yì duàn shì”
dì 'èr zhāng yī jīng sān chuán： zhé xué、 lì shǐ、 hái shì zhèng zhì？（ yī）“ sān chuán” xiǎo shǐ（ èr） zuò wéi guān fāng zhèng zhì xué de“ chūn qiū dà yì”
（ sān） yuán xīn dìng zuì： tóng zuì bù tóng fá（ sì） guān yuán sī dǒu
（ wǔ） chá 'àn bù nán， pàn 'àn cái nán（ liù） zhào jiā cūn de 'ài guó zhù yì
（ qī） jiāng shān kě yǐ sòng rén má？（ bā） sān gāng shí xì mìng
dì   [I]   II   [III]   yè

pínglún (0)