|
经书评论 》 jīng shū qiǎn tán 》
《 chūn qiū》
yáng bó jùn Yang Bajun
dì yī jié《 chūn qiū》 de míng yì
“ chūn qiū ” shì gè guó guó shǐ de tōng míng, rú《 guó yǔ · jìn yǔ qī》 shuō:“ yáng shé xī xí yú《 chūn qiū》”, yì sī jiù shì yáng shé xī( yòu jiào shū xiàng) zhè gè rén, shú xī gè guó shǐ shū。《 chǔ yǔ shàng》 yě shuō:“ jiào zhī《 chūn qiū》”, jiù shì shuō, duì tài zǐ, yòng shǐ shū jiào shòu tā。《 mò zǐ · míng guǐ piān》 yòu“ zhōu zhī《 chūn qiū》”、“ yàn zhī《 chūn qiū》”、“ sòng zhī《 chūn qiū》”、“ qí zhī《 chūn qiū》”, jiù shì zhǐ zhōu cháo、 yàn、 sòng、 qí zhū guó dōuyòu shǐ shū, mò zǐ céng dú guò。
《 chūn qiū》 yòu shì lǔ guó shǐ shū de zhuān míng。 gè guó shǐ shū yòu zhuān míng de, rú jìn guó shǐ shū jiào《 chéng》, chǔ guó shǐ shū jiào《 táo wù》( jiàn《 mèng zǐ · lí lóu xià》)。 lǔ guó shǐ shū zhuān míng《 chūn qiū》, suǒ yǐ《 zuǒzhuàn · zhāo gōng 'èr nián》 xù shù jìn píng gōng pài qiǎn hán xuān zǐ( qǐ) chū shǐ lǔ guó, kàn dào《 yì》《 xiàng》 hé《 lǔ chūn qiū》。 bù guò hán qǐ suǒ kàn dào de《 lǔ chūn qiū》, yī dìng shì cóng zhōu gōng jī dàn xù qǐ, cái néng shuō:“ wú nǎi jīn zhī zhōu gōng zhī dé yǔ zhōu zhī suǒ yǐ wáng yě。” ér xiàn cún de《 chūn qiū》, cái cóng lǔ yǐn gōng xù qǐ。 yǐn gōng fù qīn huì gōng yǐ shàng de lǔ guó lì shǐ yuán shǐ jìzǎi yǐ jīng wán quán wáng yì。
zhì chí zì xī zhōu qǐ, jiù yòu tài shǐ jìzǎi guó jiā dà shì; zài měi yī jì de kāi shǐ, yī bān yào xiě“ chūn” dào“ qiū” sì jì de jì jié。 dàn gǔ rén zhòng shì chūn jì hé qiū jì, yīn cǐ bǎ guó shǐ jìzǎi jiào zuò《 chūn qiū》, zhè kě néng shì“ chūn qiū” zuò wéi shǐ shū míng de lái yóu bà。
xiàn zài, zì qín yǐ shàng, chú lǔ guó de《 chūn qiū》 hái jiào wán zhěng dì cún zài wài, ruò bǎ《 shàng shū》 zhōng de ruò gān piān wén xiàn bù suàn, bù yòng shuō xī zhōu、 dōng zhōu, jiù lián chūn qiū、 zhàn guó de gè zhǒng shǐ shū(《 zhàn guó cè》 hěn nán shuō shì shǐ shū), dōubù cún zài liǎo。 xī jìn chū zài wèi xiāng wáng mù zhōng suǒ fā xiàn de jìn guó、 wèi guó shǐ shū, míng jiào“ zhú shū jì nián” de, jīn tiān yě zhǐ cún zài yī gè pīn còu qǐ lái de cán běn。
xiàn cún《 chūn qiū》, cóng lǔ yǐn gōng jì shù dào lǔ 'āi gōng, lì shí 'èr dài jūn zhù, jì 'èr bǎi sì shí sì nián( yǐ《 gōngyángzhuàn》 hé《 gǔliángzhuàn》 zài zhì 'āi gōng shí sì nián zhǐ, wéi 'èr bǎi sì shí 'èr nián,《 zuǒzhuàn》 duō 'èr nián), tā jī běn shàng shì lǔ guó shǐ shū de yuán wén。
dì 'èr jié《 chūn qiū》 zuò zhě
《 gōngyángzhuàn》、《 gǔliángzhuàn》 dōuzài xiāng gōng 'èr shí yī nián shí yī yuè xiě“ gēng zǐ, kǒng zǐ shēng”,《 zuǒzhuàn》 suī rán méi yòu zhè yī tiáo, dàn yú 'āi gōng shí liù nián xiě“ xià sì yuè jǐ chǒu, kǒng qiū zú”, kě yǐ xiǎng xiàng《 chūn qiū》 hé kǒng qiū yòu yī dìng guān xì。 dàn kǒng qiū bù kě néng xiě zì jǐ mǒu rì sǐ, yě bù huì xiě zì jǐ mǒu rì shēng, zhè yī“ shēng” yī“ zú”, zì rán bù huì shì kǒng qiū zì jǐ bǐ mò。 què zì《 zuǒzhuàn》 zuò zhě yǐ lái, dōushuō《 chūn qiū》 shì kǒng qiū suǒ xiū,《 gōngyángzhuàn》 shèn zhì shuō yòu wèi céng jīng guò kǒng qiū xiū gǎi de yuán běn《 chūn qiū》, jiào“ bù xiū chūn qiū”; xiàn jīn de《 chūn qiū》, zé shì jīng guò kǒng qiū suǒ xiū gǎi guò de。 mèng zǐ shèn zhì shuō,《 chūn qiū》 shì kǒng qiū zhù zuò de。 zhè xiē dōushì bù kě píng xìn de tuī cè zhī cí。
wǒ men yán jiū《 chūn qiū》 běn shēn, fā xiàn tā qián hòu bǐ diào bù yī zhì, kě yǐ shuō shì tǐ lì bù chún bà, lüè jǔ xià liè jǐ diǎn zuò wéi lì zhèng。
( yī) zài yǐn gōng hé huán gōng shí, ruò bù shì lǔ guó qīng dà fū, wú lùn guó jì méng huì huò zhě tǒng jūn zuò zhàn, dōubù xiě wài guó qīng dà fū de xìng míng。 dào zhuāng gōng 'èr shí 'èr nián,《 chūn qiū》 cái xiě“ jí qí gāo xī méng yú fáng”, zhè shì hé wài guó qīng jié méng xiě chū tā xìng míng de kāi shǐ。 wén gōng bā nián chūn xiě“ gōng zǐ suì huì jìn dà fū zhào dùn yú héng yōng”, zhè shì méng huì lǔ guó hé wài guó de qīng dà fū dū xiě chū xìng míng de kāi shǐ。
( èr) yǐn gōng、 huán gōng、 zhuāng gōng、 mǐn gōng sì gōng shí, wài guó qīng dà fū tǒng jūn chū wài zhēng fá, dū zhǐ chēng“ mǒu rén( jí mǒu guó rén)”, rú yǐn gōng 'èr nián:“ zhèng rén fá wèi”。 dào xī gōng shí wǔ nián, cái xiě“ gōng sūn 'áo( lǔ zhī mèng mù bó) shuài shī jí zhū hóu zhī dà fū jiù xú”。 xiě“ zhū hóu zhī dà fū”, hái bù xiě chū dà fū de xìng míng; dào wén gōng sān nián, cái xiě“ jìn yáng chù fù shuài shī fá chǔ yǐ jiù jiāng”, xiě míng liǎo wài guó tǒng shuài xìng míng; dào xuān gōng liù nián cái xiě“ jìn zhào dùn、 wèi sūn miǎn qīn chén”, liǎng guó shuài lǐng jūn duì zhī qīng dà fū dū xiě chū。 zhí dào chéng gōng 'èr nián, lǔ guó jí gè guó tǒng shuài dū lì lì xiě chū:“ jì sūn xíng fù、 zāng sūn xǔ、 shū sūn qiáo rú、 gōng sūn yīng qí( sì rén jiē lǔ qīng dà fū) shuài shī huì jìn xì kè、 wèi sūn liáng fū、 cáo gōng zǐ shǒu jí qí hóu zhàn yú 'ān, qí shī bài jì”, gè guó tǒng shuài zhī guān dū yī yī xiě míng。
( sān) zài xī gōng yǐ qián,《 chūn qiū》 duō chēng mǒu guó jūn wéi mǒu rén, bù chēng mǒu hóu。 rú yǐn gōng shí nián:“ huī( gōng zǐ huī, lǔ qīng dà fū) shuài shī huì qí rén、 zhèng rén fá sòng。” cóng chuán wén, jīng suǒ wèi“ qí rén”, shí shì qí xī gōng;“ zhèng rén”, shí shì zhèng zhuāng gōng, dàn bù shū“ qí hóu”“ zhèng bó”。 xī gōng yǐ hòu, jǐn qín、 chǔ liǎng guó zhī jūn yòu shí chēng“ qín rén”“ chǔ rén”。 xuān gōng wǔ nián yǐ hòu, jiù shì qín、 chǔ liǎng guó zhī jūn yě bù chēng“ rén”, ér chēng“ qín bó”、“ chǔ zǐ”。
zhè lèi lì zǐ hái hěn duō, zhè shì gǔ rén suǒ wèi“ shū fǎ”。 shū fǎ de yì yì hé zài? qián rén shuō kǒng qiū yì zài“ yù bāo biǎn, bié shàn 'è”, dàn shēn rù yán jiū, bìng bù rú cǐ。 zhǐ shì yīn wéi shí dài tuī yí,, xíng shì biàn dòng, tài shǐ yòu sǐ zhě yòu jì chéng zhě, yīn cǐ gè bù xiāng tóng 'ér yǐ。
gǔ běn《 zhú shū jì nián》, shì jìn guó、 wèi guó de lì shǐ wén xiàn, xī jìn de dù yù qīn zì kàn jiàn gāng chū tǔ de zhú jiǎn, zài qí《 chūn qiū zuǒzhuàn jí jiě hòu xù》 zhōng shuō:“ qí《 jì nián piān》 …… dà sì《 chūn qiū jīng》。” táng dài liú zhī jǐ yě kàn dào zhè shū, zài《 shǐ tōng · huò jīng piān》 zhōng yě shuō:“《 zhú shū jì nián》, qí suǒ jì shì, jiē yǔ《 lǔ chūn qiū》 tóng。” jiù《 gōngyángzhuàn》 hé《 gǔliángzhuàn》 yǐ jí dǒng zhòng shū《 chūn qiū fán lù · shēn chá míng hào piān》 suǒ jí dù tuī chóng de xī gōng shí liù nián《 chūn qiū》 de“ yǔn(《 gōng yáng》 zuò“ yǔn”, tóng) shí yú sòng wǔ” de yī tiáo shuō, bù guò jìzǎi nà tiān sòng guó yòu yǔn shí, làxià wǔ kuài shí tóu bà liǎo。 zhè zhǒng cuò cí gòu jù méi yòu shénme qí guài, ér《 gōngyángzhuàn》 děng què yuè shuō yuè lí qí, dǒng zhòng shū rèn wéi zhè shì“ jūn zǐ yú qí yán, wú suǒ gǒu 'ér yǐ”( běn kǒng qiū yǔ, jiàn《 lùn yǔ · zǐ lù piān》)。 qí shí, gēn jù《 shǐ tōng · huò jīng piān》 suǒ yǐn《 zhú shū jì nián》, yě shì“ yǔn shí yú sòng wǔ”。 kě jiàn zhè shì sòng guó de tiān xiàng, sòng guó bǎ tā tōng bào zhū hóu, gè guó shǐ guān jì liǎo xià lái, hé cháng shì kǒng qiū de bǐ mò?《 lǐ jì · fāng jì》 céng jīng liǎng sān cì yǐn yòng《 lǔ chūn qiū》, jiù shì《 gōngyángzhuàn》 suǒ wèi“ bù xiū chūn qiū”, yě hé jīn tiān de《 chūn qiū》 jī běn xiāng tóng。 yīn cǐ, wǒ men rèn wéi xià liè zhū rén de shuō fǎ shì zhèng què de:
kǒng yíng dá《 zuǒzhuàn zhèng yì》 shuō:
tuī xún jīng wén, zì zhuāng gōng yǐ shàng shì jūn zhě jiē bù shū shì, mǐn gōng yǐ xià jiē shū shì, yì zú yǐ míng shí shǐ zhī tóng yì, fēi zhòng ní suǒ jiē biǎn yě。
sòng zhèng qiáo《 chūn qiū kǎo · zì shù》 shuō:
àn《 chūn qiū》 zhī jīng, zé lǔ shǐ jì yě。
tā hái shuō:
yǐ《 chūn qiū》 wéi bāo biǎn zhě, luàn《 chūn qiū》 zhě yě。
liú kè zhuāng shuō:
《 chūn qiū》, shǐ kè zhī jiù wén yě。
qīng rén yuán gǔ fāng《 chūn qiū shū fǎ lùn》 shuō:
《 chūn qiū》 zhě, lǔ shǐ yě。 lǔ shǐ shì shū zhī, kǒng zǐ lù 'ér cáng zhī, yǐ chuán xìn yú hòu shì zhě yě。
shí yùn yù《 dú xué lú chū gǎo · chūn qiū lùn》 yě shuō:
《 chūn qiū》 zhě, lǔ shǐ zhī jiù wén yě。《 chūn qiū》 gòng shí 'èr gōng zhī shì, lì 'èr bǎi sì shí nián zhī jiǔ, bǐng bǐ 'ér shū zhě bì gèng shù shí rén。 cǐ shù shí rén zhě, jiā zì wéi shī, rén zì wéi xué, zé qí shū fǎ, qǐ néng jìn tóng?
nà me,《 chūn qiū》 hé kǒng qiū jiū jìng yòu shénme guān xì ní? wǒ rèn wéi, kǒng zǐ jiào xué shēng, bù néng bù jiào tā men jìn dài hé xiàn dài shǐ,《 chūn qiū》 yī shū, kǒng zǐ bù guò céng yòng tā zuò guò jiào běn bà liǎo。《 chūn qiū》 běn shì lǔ guó guān shū, yóu cǐ chuán dào mín jiān, yóu kǒng mén dì zǐ chuán shù xià lái, kǒng mén dì zǐ huò zhě jiā shàng kǒng zǐ shēng de nián yuè rì, huò zhě jiā shàng kǒng zǐ sǐ de nián yuè rì, yǐ cǐ zuò wéi jì niàn 'ér yǐ。
dì sān jié duì《 chūn qiū》 de píng jià
《 chūn qiū》 zhè shū, jīn tiān rú hé píng jià?
dì yī, tā jì shì lǔ guó shǐ guān suǒ jì dāng shí zhī dà shì, bì rán jī běn shàng shì kě xìn de。 wǒ men cóng suǒ jì rì shí hé qí tā tiān xiàng kě yǐ dé dào zhèng shí。《 chūn qiū》 jìzǎi rì shí sān shí liù cì, ér xiāng gōng 'èr shí yī nián jiǔ yuè chū yī、 shí yuè chū yī de yī lián liǎng cì rì shí, yòu 'èr shí sì nián qī yuè chū yī、 bā yuè chū yī de liǎng cì rì shí; xiāng lián liǎng yuè 'ér rì shí, qián rén jiào zuò“ bǐ shí”, suī rán bìng fēi méi yòu zhè zhǒng kě néng, dàn zài tóng yī dì liǎng cì rì shí dōunéng jiàn dào, què méi yòu kě néng xìng。 yóu qí zài qián yī cì shì rì quán shí huò huán shí zhī hòu, jué bù néng yú xià yuè chū yī yòu fā shēng rì shí。 yīn zhī xiāng gōng 'èr shí yī nián shí yuè chū yī de rì shí kě néng shì wù rèn huò zhě wù jì; xiāng gōng 'èr shí sì nián bā yuè de rì shí kě néng shì cuò jiǎn( hǎo bǐ jīn tiān de shū yè cì xù zhuāng dìng cuò luàn liǎo)。 chú zhè liǎng cì 'ér wài, shí jìzǎi sān shí sì cì, ér sān shí sān cì jù xiàn dài jiào jīng mì de kē xué fāng fǎ zhuī suàn, shì kě kào de。 zhè shì gǔ rén suǒ bù néng wěi zào de。
yòu pì rú zhuāng gōng qī nián jìzǎi,“ xīng yǔn rú yǔ”, zhè shì gōng yuán qián 687 nián 3 yuè 16 rì suǒ fā shēng de tiān qín xīng zuò liú xīng yǔ jì shì, ér qiě shì shì jiè shàng zuì zǎo de yī cì jìzǎi。 bù shì dāng shí rén kàn dào, dāng shí shǐ guān jiā yǐ jìzǎi, shuí yě bù néng jiǎ zào。 hái yòu wén gōng shí sì nián de“ qiū qī yuè, yòu xīng bèi rù yú běi dǒu”, zhè shì shì jiè shàng duì hā léi huì xīng de zuì zǎo jì lù, yě shì wú fǎ jiǎ zào de。
lìng wài, shàng wén yǐ jīng shuō míng,《 chūn qiū》 de jì shì, hé《 zhú shū jì nián》( gǔ běn, jí jí zhǒng běn) kě yǐ hù xiāng yìn zhèng。 yóu qí shì guān yú chūn qiū shí dài yī duàn, shū fǎ yě xiāng tóng。 ér qiě, cóng chū tǔ bù shǎo qīng tóng qì míng wén zhōng hé ruò gān gǔ wén wù zhōng, yě zú yǐ zhèng míng《 chūn qiū》 de kě xìn。 rú yǐn gōng 'èr nián“ wú hài( lǔ guó qīng) shuài shī rù jí”, jí guó jiù shì jīn wén zhōng“ jù”; yòu rú yǐn gōng sì nián“ jǔ rén fá qǐ”, qīng guāng xù nián jiān, zài shān dōng xīn tài xiàn chū tǔ qǐ bó qì duō zhǒng, yīn zhī kě yǐ tuī dǐng chūn qiū qián qǐ guó guó dū suǒ zài; yòu rú yǐn gōng wǔ nián“ wèi shī rù chéng”, cóng gǔ qīng tóng qì hé quán( qián bì) wén zhōng zhī dào chéng guó gǔ běn zuò“ chéng”, hòu lái cái jiā“ yì”(“ fù”) bàng xiě zuò“ chéng”。 wén gōng yuán nián:“ chǔ shì zǐ shāng chén shì qí jūn jūn”, jīn chuán shì qīng tóng qì yòu chǔ wáng jūn zhōng, míng wén yún:“ chǔ wáng jūn zì zuò líng zhōng”, zú zhèng chǔ chéng wáng míng jūn。 yòu rú xiāng gōng shí qī nián“ zhū zǐ kēng zú”, zhū zǐ kēng jí zhū xuān gōng, míng“ kēng”, kě shì《 gōng yáng》《 gǔ liáng》“ kēng” jiē zuò“ xián”, ér duān fāng《 táo zhāi jí jīn lù》 yòu zhū gōng kēng zhōng sì qì, kě zhèng《 zuǒ shì jīng》 zhèng què。 zhè xiē jǐn jǐn shì shǎo shù lì zǐ, yǐ zú yǐ zhèng míng《 chūn qiū》 shì kě xìn shǐ liào。
dì 'èr,《 chūn qiū》 suǒ jì, shì 'èr bǎi sì shí duō nián de chūn qiū gè guó dà shì, mù qián suǒ cún quán wén, bù guò yī wàn liù qiān duō zì, dàn jù cáo wèi shí de zhāng yàn hé wǎn táng shí rén xú yàn yǐn《 chūn qiū shuō》, dōushuō shì yī wàn bā qiān zì( zhāng shuō jiàn《 shǐ jì · tài shǐ gōng zì xù · jí jiě》 yǐn, xú shuō jiàn《 gōngyángzhuàn · zhāo gōng shí 'èr nián shū》 yǐn), kě jiàn《 chūn qiū》 yuán wén, cóng sān guó yǐ hòu tuō lù liǎo yī qiān duō zì。 hěn duō dà shì lòu jì。 zài yǐ rì shí 'ér lùn,《 chūn qiū》 èr bǎi sì shí 'èr nián jiān, lǔ dū qū fù kě yǐ jiàn dào rì shí zài liù shí cì yǐ shàng,《 chūn qiū》 jǐn jìzǎi liǎo yī bàn, lìng wài yī bàn huò zhě shī zài, huò zhě shuō tuō luò liǎo。《 chūn qiū》 zài nǚ zǐ chū jià de jǐn qī cì, nán dào zài shí 'èr dài jūn zhù zhōng, yī gòng zhǐ yòu qī gè nǚ hái chū jià? ér qiě xuān gōng shí liù nián yòu“ tán bó jī lái guī”, chéng gōng wǔ nián yòu yòu“ qǐ shū jī lái guī”, zhè liǎng wèi nǚ gōng zǐ, zhǐ jìzǎi tā men bèi nán fāng pāo qì huì niàn jiā, què wèi jìzǎi tā men de chū jià, yòu shì shénme yuán gù ní? yòu rú yǔ guó zài 'āi gōng sān nián shí zǎo yǐ shǔ lǔ suǒ yòu,《 zuǒzhuàn》 hé《 gōngyángzhuàn》《 gǔliángzhuàn》 dōushuō《 chūn qiū jīng》 tiáo lì zhī yī shì“ zhòng dì”( jiàn《 gōngyángzhuàn · xiāng gōng 'èr shí yī nián》 hé《 zuǒzhuàn · zhāo gōng sān shí yī nián》), wèishénme lǔ jiān bìng yǔ guó tǔ dì què bù jìzǎi ní? lòu jì qíng kuàng hái bù shǎo。 ná jīn tiān ji běn《 zhú shū jì nián》 hé《 chūn qiū》 bǐ jiào, yòu yòu ruò gān tiáo wéi《 chūn qiū》 suǒ yīngyǒu 'ér wèi yòu, shì tuō luò, hái shì shī zài, jiù nán shuō liǎo。
dì sān,《 chūn qiū》 shì cū xiàn tiáo de bǐ mò。 pì rú xuān gōng 'èr nián《 chūn qiū》“ qiū jiǔ yuè yǐ chǒu( èr shí liù rì) jìn zhào dùn shì qí jūn gāo yí”。 qí shí, shā jìn líng gōng( míng gāo yí) de bù shì zhào dùn, ér shì zhào chuān, zhào dùn kě néng shì zhǐ shǐ zhe, yě kě néng bù shì。 qí zhōng yòu yī duàn qū zhé,《 zuǒzhuàn》 yòu xiáng xì xù shù。 ruò méi yòu《 zuǒzhuàn》, shuí zhī dào qí zhōng dǐ yùn? yòu rú zhuāng gōng 'èr shí liù nián《 jīng》,“ cáo shā qí dà fū”, xī gōng 'èr shí wǔ nián《 jīng》,“ sòng shā qí dà fū”, liǎng tiáo《 chūn qiū》 dōuméi yòu《 chuán》 lái shuō míng, jiū jìng shā rén zhě shì jūn shì chén, bèi shā zhě yòu shì shuí, wèishénme bèi shā, zěn yàng bèi shā de, cóng《 chūn qiū》 jīng wén jǐn jǐn wǔ gè zì cóng, shuí yě kàn bù chū。 dù yù yě bù dǒng, zhǐ dé shuō“ qí shì zé wèi wén”。 wáng 'ān shí jī fěng《 chūn qiū》 shì“ duàn làn cháo biǎo”( jiàn sū zhé《 chūn qiū jí jiě · zì xù》), biàn shì duì《 chūn qiū》 cán quē de bù mǎn yì。
《 chūn qiū》 běn yòu zì jǐ de dān xíng běn, qí hòu hé gè zhǒng chuán wén 'àn nián hé bìng, xiān jīng hòuzhuàn, jí《 chūn qiū gōngyángzhuàn》《 chūn qiū gǔliángzhuàn》 hé《 chūn qiū zuǒshìzhuàn》。 sān zhǒng《 chuán》 de《 chūn qiū jīng》 wén zì jī běn shàng xiāng tóng, yě yòu yī xiē chā yì, děng xià miàn jiǎng《 sān chuán》 shí, zài jù tǐ lùn shù。
请欣赏:
请给我换一个看看! 拜托,快把噪音停掉!我读累了,想听点音乐或者请来支歌曲!
<< qiányīzhānghuí hòuyīzhānghuí >>
|
|
|
dǎo yán | 《 lùn yǔ》 | 《 mèng zǐ》 | 《 xiào jīng》 | 《 zhōu yì》 | 《 chūn qiū》 | 《 zuǒzhuàn》 | 《 gōngyángzhuàn》 hé《 gǔliángzhuàn》 | 《 shàng shū》 | 《 yí lǐ》 | 《 lǐ jì》 | 《 shī jīng》 | 《 zhōu lǐ》 | 《 ěr yǎ》 | |
|
|
|