春秋类 》 chūn qiū dà yì   》 （ bā） chén chéng mǎ      xióng yì Xiong Yi 　　chéng mǎ shù héng héng rén yán dàng zǐ xiāo jīn kū， wǒ dào pín mín mì shí xiāng héng héng dào jiā： huáng lǎo hái shì lǎo zhuāng？ héng héng《 hán fēi zǐ》 de zhōng xiào guān héng héng dào kě dào， fēi cháng dào héng héng wáng dà hái shì rén dà？ héng héng lǎo zǐ yòu gè xué shēng jiào wén zǐ？ héng héng fú xī shí dài de hǎo shí guāng héng héng guó jiā tú téng héng héng jiā tíng de fā zhǎn běn shēn jiù dǎo zhì zōng fǎ tǒng zhì de jiàn lì héng héng yòu bì yào xū gòu chū yī gè gòng tóng de zǔ xiān héng héng fú xī xiǎo zhèn hé yuè bù qún xiǎo zhèn héng héng shè huì fēn céng yǔ jiē jí duì lì 　　 hái dé huí dào《 guǎn zǐ》。 dōushuō《 lǎo zǐ》 zhòng nóng yì shāng， kě tóng shǔ yī pài de zhè gè《 guǎn zǐ》 bù dàn sī háo méi yòu “ yì shāng ” de yì tú， hái tí chàng guó mín yào yǐ jiāo shē yín yì wéi róng， guī quàn jūn zhù yǐ mǎn zú guó mín de wù zhì yù wàng wéi shǒu duàn lái zhēng qǔ mín xīn， yǐ dá dào kòng zhì guó mín zhī mùdì， tā de“ wú wéi” gèng xiàng shì zì yóu fàng rèn zhù yì， ér“ wú wéi” zhōng de“ yòu wéi” zé xiàng shì wǒ men xiàn dài suǒ wèi de hóng guān tiáokòng。 héng héng zhè kě bù shì hú luàn bǐ fāng， kàn kàn《 guǎn zǐ》“ chén chéng mǎ” hé“ chéng mǎ shù” zhè liǎng piān， sī xiǎng zhī qián wèi jiǎn zhí néng xià rén yī tiào： 　　【 huán gōng wèn guǎn zǐ yuē：“ qǐng wèn chéng mǎ？” guǎn zǐ duì yuē：“ guó wú chǔ， zài lìng。” huán gōng yuē：“ hé wèi guó wú chǔ， zài lìng？” guǎn zǐ duì yuē：“ yī nóng zhī liàng， rǎng bǎi mǔ yě， chūn shì 'èr shí wǔ rì zhī nèi。” huán gōng yuē：“ hé wèi chūn shì 'èr shí wǔ rì zhī nèi？” guǎn zǐ duì yuē：“ rì zhì liù shí rì 'ér yáng dòng shì， qī shí rì 'ér yīn dòng shì， yīn dòng shì 'ér zhǒng jì， bǎi rì bù zhǒng jì， gù chūn shì 'èr shí wǔ rì zhī nèi 'ěr yě； jīn jūn lì fú tái， wǔ qú zhī zhòng jiē zuò， jūn guò chūn 'ér bù zhǐ， mín shī qí 'èr shí wǔ rì， zé wǔ qú zhī nèi zǔ qì zhī dì yě。 qǐ yī rén zhī yáo， bǎi mǔ bù jǔ。 qǐ shí rén zhī yáo， qiān mǔ bù jǔ。 qǐ bǎi rén zhī yáo， wàn mǔ bù jǔ。 qǐ qiān rén zhī yáo， shí wàn mǔ bù jǔ。 chūn yǐ shī 'èr shí wǔ rì， ér shàng yòu qǐ xià zuò， shì chūn shī qí dì， xià shī qí miáo。 qiū qǐ yáo 'ér wú zhǐ， cǐ zhī wèi gǔ dì shù wáng； gǔ shī yú shí， jūn zhī héng jiè 'ér wú zhǐ， mín shí shí wǔ zhī gǔ， zé jūn yǐ jiè jiǔ yǐ。 yòu héng qiú bì yān， cǐ dào bào zhī suǒ yǐ qǐ， xíng fá zhī suǒ yǐ zhòng yě， suí zhī yǐ bào， wèi zhī nèi zhàn。” huán gōng yuē：“ shàn zāi！”“ cè chéng mǎ zhī shù qiú jìn yě， bǐ wáng zhě bù duó mín shí， gù wǔ gǔ xīng fēng， wǔ gǔ xīng fēng， zé shì qīng lù， mín jiǎn shǎng。 bǐ shàn wéi guó zhě， shǐ nóng fū hán gēng shǔ yún， lì guī yú shàng； nǚ qín yú xiān wēi， ér zhì guī yú fǔ zhě； fēi yuàn mín xīn， shāng mín yì， gāo xià zhī cè， bù dé bù rán zhī lǐ yě。” huán gōng yuē：“ wéi zhī nài hé？” guǎn zǐ yuē：“ yú guó dé cè chéng mǎ zhī shù yǐ。” huán gōng yuē：“ hé wèi cè chéng mǎ zhī shù？” guǎn zǐ yuē：“ bǎi mǔ zhī fū yú zhī cè， shuài 'èr shí qī rì wéi zǐ zhī chūn shì， zī zǐ zhī bì， chūn qiū zǐ gǔ dà dēng， guó gǔ zhī zhòng qù fēn， wèi nóng fū yuē： ‘ bì zhī zài zǐ zhě， yǐ wéi gǔ 'ér lǐn zhī zhōu lǐ。 ’ guó gǔ zhī fēn zài shàng， guó gǔ zhī zhòng zài shí bèi， wèi yuǎn jìn zhī xiàn lǐ yì bǎi guān jiē dāng fèng qì xiè bèi， yuē：‘ guó wú bì， yǐ gǔ zhǔn bì， guó gǔ zhī huǎng， yī qiē shí jiǔ。’ hái gǔ 'ér yìng gǔ， guó qì jiē zī， wú jiè yú mín。 cǐ yòu yú zhī cè chéng mǎ yě。” 　　 huán gōng wèn guǎn zǐ yuē：“ yòu yú cè chéng mǎ yǐ xíng yǐ， wú yù lì cè chéng mǎ。 wéi zhī nài hé？” 　　 guǎn zǐ duì yuē：“ zhàn guó xiū qí chéng chí zhī gōng， gù qí guó cháng shī qí dì yòng， wáng guó zé yǐ shí xíng yě。” 　　 huán gōng yuē：“ hé wèi yǐ shí xíng？” 　　 guǎn zǐ duì yuē：“ chū zhǔn zhī lìng， shǒu dì yòng， rén cè， gù kāi hé jiē zài shàng， wú qiú yú mín。 bà guó shǒu fēn， shàng fēn xià yóu yú fēn zhī xián 'ér yòng zú。 wáng guó shǒu shǐ， guó yòng yī bù zú， zé jiā yī yān。 guó yòng 'èr bù zú， zé jiā 'èr yān。 guó yòng sān bù zú， zé jiā sān yān。 guó yòng sì bù zú， zé jiā sì yān。 guó yòng wǔ bù zú， zé jiā wǔ yān。 guó yòng liù bù zú， zé jiā liù yān。 guó yòng qī bù zú， zé jiā qī yān。 guó yòng bā bù zú， zé jiā bā yān。 guó yòng jiǔ bù zú， zé jiā jiǔ yān。 guó yòng shí bù zú， zé jiā shí yān。 rén jūn zhī shǒu gāo xià， suì cáng sān fēn， shí nián zé bì yòu sān nián zhī yú； ruò suì xiōng hàn shuǐ yì， mín shī běn， zé xiū gōng shì tái xiè， yǐ qián wú gǒu、 hòu wú zhì zhě wéi yōng； gù xiū gōng shì tái xiè， fēi lì qí lè yě， yǐ píng guó cè yě； jīn zhì yú qí wáng cè chéng mǎ zhī jūn， chūn qiū dōng xià， bù zhī shí zhōng shǐ； zuò gōng qǐ zhòng， lì gōng shì tái xiè， mín shī qí běn shì， jūn bù zhī qí shī zhū chūn cè， yòu shī zhū xià qiū zhī cè shù yě， mín wú zhān mài zǐ shù yǐ； měng yì zhī rén yín bào， pín bìng zhī mín， qǐ qǐng jūn xíng lǜ dù yān， zé mín bèi xíng lù 'ér bù cóng yú zhù shàng， cǐ cè chéng mǎ zhī shù wáng yě。 chéng mǎ zhī zhǔn， yǔ tiān xià qí zhǔn， bǐ wù qīng zé jiàn xiè， zhòng zé jiàn shè， cǐ dǒu guóxiàng xiè， qīng zhòng zhī jiā xiāng duó yě； zhì yú wáng guó， zé chí liú 'ér zhǐ yǐ。” 　　 huán gōng yuē：“ hé wèi chí liú？” 　　 guǎn zǐ duì yuē：“ yòu yī rén gēng 'ér wǔ rén shí zhě， yòu yī rén gēng 'ér sì rén shí zhě， yòu yī rén gēng 'ér sān rén shí zhě， yòu yī rén gēng 'ér 'èr rén shí zhě， cǐ qí lì 'ér gōng dì， tián cè xiāng yuán， cǐ guó cè zhī shí shǒu yě。 jūn bù shǒu yǐ cè， zé mín qiě shǒu yú shàng， cǐ guó cè liú yǐ。” 　　 huán gōng yuē：“ chéng mǎ zhī shù， jìn yú cǐ hū？” 　　 guǎn zǐ duì yuē：“ bù zhì cái wù， jiē lì qí zī， cái wù zhī zī， yǔ bì gāo xià， gǔ dú guì dú jiàn。” 　　 huán gōng yuē：“ hé wèi dú guì dú jiàn。“ guǎn zǐ duì yuē：“ gǔ zhòng 'ér wàn wù qīng， gǔ qīng 'ér wàn wù zhòng。” 　　 gōng yuē：“ jiàn cè chéng mǎ zhī shù nài hé？” 　　 guǎn zǐ duì yuē：“ jùn xiàn shàng yú zhī rǎng， shǒu zhī ruò gān。 xián rǎng， shǒu zhī ruò gān。 xià rǎng， shǒu zhī ruò gān； gù xiāng rǎng dìng jí， ér mín bù yí。 zhèn pín bǔ bù zú， xià lè shàng。 gù yǐ shàng rǎng zhī mǎn， bǔ xià rǎng zhī zhòng， zhāng sì shí， shǒu zhū kāi hé， mín zhī bù yí yě。 rú fèi fāng yú dì cǐ zhī wèi cè chéng mǎ zhī shù yě。】 　　《 guǎn zǐ》 bù tóng yú qí tā gǔ wén， fèi jiě zhī chù tài duō， wéi qiú jǐn shèn， rú cǐ cháng duàn wǒ yě yuán wén zhào lù liǎo。 　　 zhè liǎng gè piān míng kàn zhe gǔ guài， hǎo xiàng hé qí mǎ yòu guān， qí shí“ chéng mǎ” zhǐ de shì shuì shōu de tǒng chóu jì suàn，“ chén chéng mǎ” de“ chén” zhuān jiā men yī bān rèn wéi shì gè cuò bié zì， qí shí shì“ cè” zì。 zhè liǎng piān de nèi róng shì yī yǐ guàn zhī de， suǒ yǐ yī qǐ lái jiǎng： 　　 qí huán gōng wèn guǎn zhòng：“ nǐ gěi wǒ jiǎng jiǎng shuì shōu zhèng cè zěn me wán bā。” 　　 guǎn zhòng shuō：“ guó jiā rú guǒ méi yòu wù zī chǔ bèi， máo bìng yī dìng chū zài zhèng cè shàng。 zán men xiān lái tán tán chūn gēng： yī gè nóng mín gēngzhòng bǎi mǔ tǔ dì， zuì yào jǐn de shì qiǎng chūn gēng， bì xū zài 'èr shí wǔ tiān zhī nèi zuò wán。 yīn wéi dōng zhì yǐ hòu liù shí tiān dì miàn jiě dòng， zài guò shí wǔ tiān dì xià jiě dòng， zhè shí hòu dé gǎn jǐn bōzhòng， děng dōng zhì yǐ hòu mǎn liǎo bǎi tiān， zài bōzhòng kě jiù bù guǎn yòng liǎo。 kě rú jīn nín yào gǎo zhèng fǔ gōng chéng， gè dì de lǎo bǎi xìng quán lái fú yì， kě gōng chéng shí zài tài dà， dà jiā máng liǎo yī gè chūn tiān yě méi gān wán， jiē zhe hái dé zài máng yī gè xià tiān， zhè bǎo guì de nóng shí yī bèi dān wù， bié kàn zán men quán guó yòu nà me duō tǔ dì， dào qiū shōu de shí hòu kě yě dǎ bù shàng duō shǎo liáng shí lái。 dào nà shí hòu， nóng tián shōu chéng shǎo， zhèng fǔ kāi xiāo què bù shǎo， yú shì mín jiān yòu zào fǎn， cháo tíng yòu píng luàn， yī gè guó jiā jiù zhè me yòu liǎo nèi luàn liǎo。” 　　 qí huán gōng shuō：“ duì yā， shì zhè gè lǐ！” 　　 guǎn zhòng jiē zhe shuō：“ suǒ yǐ ní， shōu shuì dé yòu jìhuà， yòu fāng fǎ。 nà xiē chéng jiù wáng yè de lǐng dǎo shì cóng lái bù duó nóng shí de， zhǐ yào zhèng fǔ bù duó nóng shí， liáng shí jiù huì cháng yòu fēng shōu。 kě shì ní， quē liáng yòu quē liáng de nán chù， fēng shōu yě yī yàng yòu fēng shōu de nán chù。” 　　 qí huán gōng hěn qí guài：“ fēng shōu liǎo hái yòu shénme nán chù？ nán dào shì fā chóu liáng shí tài duō liǎo méi dì fāng fàng？” 　　 guǎn zhòng shuō：“ fēng shōu zào chéng de wèn tí shì： dà jiādōu fù yù liǎo， yú shì shì rén jiù huì qīng shì jué wèi， cǎo mín duì jiǎng lì yě sàng shī liǎo yuán lái de jī jí xìng。 zhè dào lǐ hěn jiǎn dān： rén yī yòu qián liǎo， yě jiù bù hǎo shǐ huàn liǎo。 hǎo bǐ lǎo bǎn ràng gōng rén jiā bān， gào sù tā men měi jiā bān yī xiǎo shí jiù yòu liǎng máo qián de jiā bān fèi， rú guǒ gōng réndōu shì chī liǎo shàng dùn méi xià dùn de nà zhǒng， wéi zhè měi xiǎo shí liǎng máo qián měi tiān néng jiā bān jiā chū 'èr shí wǔ xiǎo shí lái， kě rú guǒ gōng rén de shōu rù yǐ jīng hěn bù cuò liǎo， shuí hái ná lǎo bǎn nà liǎng máo qián dāng huí shì ní， dào shí hòu jiù gāi ná zhe《 láo dòng fǎ》 ràng lǎo bǎn gěi jiǎ、 gěi fú lì， dū gǎn gēn lǎo bǎn tǎo jià hái jià liǎo。” 　　 qí huán gōng yī lèng：“ gōng zī bù jiù yīnggāi shì yóu gōng huì hé zī fāng xié shāng 'ér dìng má？ wǒ zǎo jiù jué dé wǒ men qí guó yào jìn zǎo shí xíng SA8000 de biāo zhǔn， bù néng zài gǎo zī běn zhù yì de xuè hàn gōng chǎng liǎo！” 　　 guǎn zhòng tàn dào：“ nín kě bié tài qián wèi liǎo 'āi， nín de fǎn dòng běn zhì bù yǔn xǔ nín zhè yàng zuò！ ǹg， jiù xiàng wǒ fāng cái shuō de， rén yī dàn shǒu lǐ yòu liǎ qián liǎo， jiù bù róng yì zhī shǐ liǎo， suǒ yǐ nà xiē shàn yú zhì guó de rén huì shǐ zhòngdì de nán rén bǎ yī nián de xīn kǔ shōu chéng sòng jiāo cháo tíng， shǐ zhì bù de fù nǚ bǎ zhěng rì de cāo láo suǒ dé sòng jiāo guān fǔ， zhè yàng yī lái， tā men suī rán hěn qín láo， chǎn chū yě hěn duō， kě zì jǐ shǒu lǐ què luò bù xià duō shǎo cái huò。” 　　 qí huán gōng dèng zhe yǎn：“ zhè yàng de jiù jiào‘ shàn yú zhì guó’ yā？ wǒ zěn me tīng shuō shàn yú zhì guó shì ràng quán guó rén mín dū guò shàng xìng fú shēng huó yā？ nǐ shuō de zhè xiē， bǎ lǎo bǎi xìng yī nián de xīn kǔ chǎn chū quán gěi nòng dào cháo tíng lǐ lái， zhè jiǎn zhí jiù shì chì luǒ luǒ de bō xuē！ zhè bù shì ràng zhèng fǔ yǔ rén mín wéi dí me！” 　　 guǎn zhòng shuō：“ dào lǐ shì zhè yàng de： rén zhǐ yòu jì bù tài fù、 yòu bù tài qióng， shǐ huàn qǐ lái cái shùn shǒu。 wǒ fāng cái shuō de nà gè bàn fǎ， bìng bù shì zhēn yào ràng zhèng fǔ yǔ rén mín wéi dí， ér shì zhèng fǔ bì yào de lǐ cái shǒu duàn， bù dé yǐ 'ér wéi zhī 'ā！” 　　 qí huán gōng bù dǒng， wèn：“ nà nǐ gěi wǒ xiáng xì jiǎng jiǎng。” 　　 guǎn zhòng shuō：“ yú guó jiù shì zhè me gǎo de， tā men zài chūn gēng zhī qián xiān yǐ zhèng fǔ de míng yì xiàng nóng mín fā fàng dài kuǎn， děng dào qiū shōu de shí hòu， wǔ gǔ fēng dēng， shì gè dà fēng nián。 kě fēng shōu jiù yì wèi zhe liáng shí de gōngjǐ liàng dà， dāng gōngjǐ dà dà chāo guò xū qiú de shí hòu， liáng shí de jià gé jiù huì dà fú xià diē héng héng” 　　 qí huán gōng bǎi liǎo bǎi shǒu：“ děng děng， wǒ xué de hǎo xiàng shì： jià gé bù shì yóu jià zhí jué dìng de me， jué dìng jià zhí de yòu yīnggāi shì bì yào láo dòng shí jiān， zhè kě shì mǎ kè sī de jīng diǎn lǐ lùn 'āi。” 　　 guǎn zhòng dá dào：“ nín xué de dōng xī dū tài xiān jìn liǎo， wǒ gēn bù shàng， wǒ hái shì 'àn wǒ de gōng qiú guān xì jué dìng jià gé de fǎn dòng lǐ lùn lái gěi nín jiǎng bā。 fāng cái shuō dào liáng shí jià gé měng diē， zhè gè shí hòu zhèng fǔ jiù gāi yòu suǒ xíng dòng liǎo。” 　　 qí huán gōng diǎn liǎo diǎn tóu：“ duì， zhèng fǔ yīnggāi xiàn dìng liáng shí jià gé， bìng qiě yǐ guān fāng bǎo hù jià gé xiàng nóng cūn shōu gòu liáng shí。” 　　 guǎn zhòng yáo tóu：“ nín yòu zǒu zài shí dài de qián biān liǎo。 wǒ yào shuō de shì yú guó zhèng fǔ de jǔ cuò， rén jiā kě méi nín zhè me xiān jìn。 yú guó zhèng fǔ zhè shí hòu jiù huì fā bù gōng gào， shuō：‘ chūn gēng de shí hòu zhèng fǔ xiàng dà jiā dài de kuǎn xiàn zài kě gāi hái liǎo， zhèng fǔ duì nǐ men bù cuò bā， děng yòu shōu chéng liǎo cái ràng nǐ men hái qián。 dāng chū dài gěi nǐ men de shì qián， xiàn zài ní， zhèng fǔ zài gěi gè hǎo zhèng cè： nǐ men bù shì liáng shí duō me， bǎ gāi hái de qián zhé chéng liáng shí hái huí lái jiù xíng。’ zhè me yī lái， liáng shí jiù yuán yuán bù duàn dì duī jìn liǎo zhèng fǔ de liáng cāng。 děng bàn shù de liáng shí shōu guī zhèng fǔ zhī hòu， shì chǎng shàng liáng shí de gōngjǐ liàng dà fú jiǎn shǎo， jià gé jiāng huì shàng zhǎng shí bèi。 zhè shí hòu zài tōng gào gè dì guān lì， ràng tā men duō gǎo wǔ qì hé yòng jù。 zhè jiù děng yú shì zhèng fǔ cǎi gòu， kě shì ní， bù yào yòng huò bì lái zhī fù gōng qián， ér shì bǎ gāi fù de qián zhé chéng liáng shí zhī fù chū qù。 nín míng bái liǎo bā， zhèng fǔ zài liáng shí jià gé de dī diǎn huí shōu liáng shí， yǐ hěn shǎo de dài jià（ chūn gēng shí de dài kuǎn） jiù néng huí shōu hěn duō liáng shí； yòu zài liáng shí jià gé de gāo diǎn yǐ liáng shí lái zhī fù zhèng fǔ zhài wù， zhǐ yào yòng hěn shǎo de liáng shí jiù kě yǐ huàn huí hěn duō de wǔ qì hé yòng jù。 zhè lǐ wài lǐ yī dǎo téng， zuàn tóu kě dà zhe ní。 ér qiě， liáng shí wǔ qì hé yòng jù hái dū shì cóng guó mín shǒu lǐ táng 'ér huáng zhī mǎi lái de， ér bù shì wú cháng zhēng shōu lái de， zhè duō néng tǐ xiàn 'ài mín jīng shén！” 　　 guǎn zhòng zhè fān huàbà qí huán gōng zhí shuō dé xīn jīng yáo dàng， qí huán gōng wèn：“ yú guó zhè yī shǒu wán dé zhēn bù lài， wǒ yě xiǎng xué xué！ nǐ zài gěi chū chū zhù yì， zán men qí guó gāi zěn me xué rén jiā？” 　　 guǎn zhòng shuō：“ zhèng fǔ yī dìng yào yòu cāo zòng cái zhèng de jué duì néng lì。 nín kàn nà xiē chéng jiù bà yè de guó jiā， zhèng fǔ zhǐ néng kòng zhì quán guó cái fù de bàn shù zuǒ yòu， zhèng fǔ de cái fù hé mín jiān de cái fù zǒng liàng chàbù duō shì xiāng děng de， ér nà xiē chéng jiù wáng yè de guó jiā zài zhè yī diǎn shàng zuòde jiù qiáng duō liǎo， wán quán kě yǐ liàng chū wéi rù， zhèng fǔ yòu duō dà de cái zhèng xū qiú， jiù kě yǐ cóng mín jiān gǎo shàng lái duō shǎo cái fù， guó jūn yòu néng lì píng yì wù jià， měi nián chǔ bèi shí fēn zhī sān de liáng shí， shí nián zhī hòu bì yòu sān nián fèn de yú liáng。 zhè shí hòu yù shàng zì rán zāi hài， zhuāng jià qiàn shōu， lǎo bǎi xìng chī bù bǎo fàn， zhèng fǔ jiù kě yǐ héng héng” 　　 qí huán gōng jiē chá shuō：“ zhèng fǔ jiù kě yǐ yòng chǔ bèi de yú liáng lái zhèn jì zāi mín， jiù xiàng bāo qīng tiān chén zhōu fàng liáng nà yàng。 zhèng fǔ yě yīnggāi dài tóu zuò qín jiǎn jié yuē de biǎo shuài。” 　　 guǎn zhòng shuō：“ huí dá cuò wù！ bāo qīng tiān suī rán shì wèi qīng tiān dà lǎo yé， kě tā shì chún zhèng de rú jiā zhī shí fènzǐ， méi gēn wǒ xué guò jīng jì。 ér nà xiē lǎo bǎi xìng ní， tā men zhǐ zhī dào jī huāng shí jié néng fàng liáng zhèn zāi de jiù shì hǎo guān， jiù shì hǎo zhèng fǔ， yǐ wéi zhèng fǔ dài tóu zuò qín jiǎn jié yuē de biǎo shuài jiù kě yǐ kào qín jiǎn lái dù guò nán guān。 hē hē， qí shí wèi bì rú cǐ。 rú guǒ yòu liǎo jī huāng， zhèng fǔ bù dàn bù gāi qín jiǎn jié yuē， fǎn dǎo yīnggāi dà xīng tǔ mù gǎo gōng chéng jiàn shè， gù yōng nà xiē zuì qióng de rén、 shòu zāi zuì zhòng de dì fāng de rén lái zuò gōng， zhè jiào yǐ gōng dài zhèn。 zhè shí hòu nín nǎ pà xiū gè yí hé yuán dū xíng， zhè kě jué duì bù shì wèile jūn zhù nín de gè rén xiǎng lè 'ò。” 　　 héng héng rú guǒ bù shuō shì《 guǎn zǐ》， wǒ men hěn róng yì huì rèn wéi zhè huà shì kǎi 'ēn sī shuō de ní。 　　 yǐ jiāo shē yín yì wéi róng， yǐ qín jiǎn jié yuē wéi chǐ， zhè zhǒng róng rǔ guān shí zài lìng rén nán yǐ jiē shòu， dàn《 guǎn zǐ》 què táng 'ér huáng zhī dì shuō zhè cái shì zhì guó de zhèng dào。 dāng rán， wén zhōng guǎn zhòng suǒ jǔ de yú guó shī zhèng de lì zǐ chún shǔ fù huì， dàn wǒ men rú guǒ zhēn xiǎng zhǎo chū shí jì de lì zǐ lái dǎo yě bù nán， bǐ rú， wǒ men kě yǐ kàn kàn míng cháo tài píng shí hòu de sū zhōu， zhè dì fāng zài dāng shí kě shì chū liǎo míng de tóu hào shē huá zhī dì。 qián yǒng《 lǚ yuán cóng huà》 shuō sū zhōu de sì yuàn、 xì guǎn、 yóu chuán、 qīng lóu děng dì， dēng hóng jiǔ lǜ、 zhǐ zuì jīn mí， jiǎn zhí jiù shì jiù shàng hǎi de shí lǐ yáng chǎng， kě shì， zhè xiē wò chuò chǎng suǒ， zài qián yǒng nà shuāng chōng mǎn dǐ céng guān huái de yǎn lǐ kàn lái， què wú yì yú qióng rén de jiù jì yuàn héng héng zhè huà biǎo miàn kàn shàng qù huāng miù jué lún， yào zhī dào， zhè xiē dì fāng dōushì fù rén men yī zhì qiān jīn de yú lè suǒ zài， rèn shuí kàn liǎo qí zhōng de chǎng miàn dū zhǐ huì shēng chū duì shè huì pín fù liǎng jí fēn huà de fèn hèn zhī qíng， hèn bù dé mǎ shàng jiā rù shuǐpō liáng shān， hǎohǎo zài sū zhōu tì tiān hángdào dì zuò shàng yī piào。 kě qián yǒng zì yòu tā de dào lǐ， tā shuō： kào zhe zhè xiē shē huá chǎng suǒ de cún zài， dà liàng qióng rén yě néng cóng zhōng xiǎo xiǎo dì fēn yī bēi gēng。 jiù hǎo bǐ háo huá yè zǒng huì lǐ suī rán chū rù dedōu shì xiē dá guān xiǎn guì、 gōng zǐ wáng sūn， kě zhè yī tiáo jiē shàng yě yīn cǐ 'ér jù jí liǎo hěn duō gěi xiǎo jiě men kāi hēi chē de、 gěi hēi chē sī jī mài hé fàn de、 gěi mài hé fàn de xiǎo lǎo bǎn sòng pí jiǔ de， gěi sòng pí jiǔ de xiǎo huǒ zǐ xiū sān lún 'ér de， děng děng děng děng。 qián yǒng shuō： zhè xiē qióng rén yī dàn nǐ jìn zhǐ tā men zài zhè lǐ tǎo yíng shēng， fēi ràng tā men gǎi yè， tā men dāng zhōng bì rán yòu hěn duō rén dū huì lún wéi liú máng、 qǐ gài， shèn zhì shì xiǎo tōu、 qiáng dào， wéi hài wú qióng。 zuì hǎo de bàn fǎ bù rú tīng zhī rèn zhī héng héng wǒ men yě bù fáng chēng zhī wéi“ wú wéi” héng héng qián yǒng zuì hòu shuō： céng yòu wèi pān xiān shēng yóu lǎn hǔ qiū， miàn duì zhè tóng yī fān chǎng jǐng xiě shī gǎn kǎi：“ rén yán dàng zǐ xiāo jīn kū， wǒ dào pín mín mì shí xiāng。” zhè jù shī zhēn shì rén zhě zhī yán 'ā！ 　　 wǒ xuǎn zé zhè gè gù shì lái jiǎng， hái yòu yī gè mùdì， jiù shì wèile hū yìng yī xià qián wén cáoshēn zài qí guó wéi xiāng shí tè yì jiǎng de nà gè“ yù shì”。 qián wén shuō，“ yù shì” dào dǐ shì gè shénme dōng xī， zhì jīn méi yòu dìng lùn， dàn xiàn zài wǒ men ruò bǎ“ yù shì” dāng zuò qián yǒng bǐ xià sū zhōu de qīng lóu xì guǎn， cáoshēn nà fān huà yī xià zǐ jiù biàn dé tōng shùn qǐ lái liǎo。 　　 duì liǎo， yòu yī diǎn qiān wàn bù kě hū lüè： nà jiù shì rén men tóu nǎo zhōng de gōng píng yuán zé。“ rén yán dàng zǐ xiāo jīn kū， wǒ dào pín mín mì shí xiāng”， zhè zěn me shuō dōushì yī gè cì yōu xuǎn zé héng héng rú guǒ wǒ men duì màn tiān biàn yě de zhì dù xìng fǔ bài shí zài wú néng wéi lì de huà， bù rú jiù rèn píng fǔ bài fènzǐ men bǎ shē mí shēng huó gōng kāi huà hǎo liǎo， tān nà me duō qián bì jìng yào yòng lái xiǎng shòu de， yǔ qí cáng zhe yè zhe huò zhě liú dào hǎi wài， hái bù rú huā zài běn dì de“ xiāo jīn kū” ní， yě suàn gěi fù lǎo xiāng qīn men zuò zuò gòng xiàn。 ǹg， zhè huò xǔ shì tí wài huà， jiù cǐ dǎ zhù。 　　 dào liǎo xiàn zài， wǒ men yīnggāi xiǎng dào， hàn chū de suǒ wèi huáng lǎo zhī xué kǒng pà wèi bì jǐn jǐn shì yī gè“ qīng jìng wú wéi” jiù kě yǐ yī yán yǐ bì zhī de，《 guǎn zǐ》 zài zhè lǐ suǒ biǎo xiàn chū lái de nǎ lǐ shì shénme wú wéi zhī zhì， fēn míng shì guó jiā gān yù zhù yì， qí quán móu sī xiǎng zhī zhòng yòu bù yóu dé ràng rén huái yí tā hé fǎ jiā shì fǒu cún zài shénme yuān yuán？ 　　 yě xǔ， zài hàn chū rén men de yǎn lǐ， dào jiā hé fǎ jiā de qū bié bìng bù shì xiàng wǒ men xiàn zài kàn shàng qù nà yàng dà de，《 shǐ jì》 bù jiù fēn míng bǎ lǎo zǐ、 zhuāng zǐ hé shēn bù hài、 hán fēi zǐ tóng liè yī chuán me？ 　　 dào jiā hé fǎ jiā de yuān yuán zǎo yòu bù shǎo qián bèi lùn shù guò liǎo， dà lüè lái shuō， rú guǒ shuō zhè liǎng zhě kě yǐ bèi huàguī dào yī gè dà fàn chóu zhī nèi de huà， nà me huò xǔ kě yǐ zhè yàng shuō： lǎo zhuāng wéi běn， shēn hán wéi yòng。 ér zài lì shǐ de fā zhǎn mài luò dāng zhōng， dào jiā zài hàn cháo biǎo xiàn wéi huáng lǎo， zài wèi jìn zé biǎo xiàn wéi lǎo zhuāng， zhè liǎng zhě jiān de qū bié tóng yàng yě bìng bù xiàng wǒ men xiàn zài kàn shàng qù de nà yàng xiǎo。 　　 wǒ men xiàn zài zhǐ shuō hàn cháo rén yǎn zhōng de dào jiā， qí shí， yuè wǎng shēn lǐ kàn， jiù yuè shì jué dé gè pài zhī jiān bìng fēi nà me bì lěi sēn yán， zhè hé chūn qiū zhàn guó shí dài shí zài shì dà wéi bù tóng liǎo。 jiù ná《 guǎn zǐ》 lái shuō bā， hàn chū de qīng nián jùn yàn jiǎ yì zài tán dào rú jiā“ bié zūn bēi” de lǐ zhì sī xiǎng de shí hòu， què lí qí dì yǐn yòng liǎo《 guǎn zǐ》 de huà， shuō：“《 guǎn zǐ》 yuē：‘ lǐ yì lián chǐ， shì wèi sì wéi； sì wéi bù zhāng， guó nǎi miè wáng。’” héng héng zhè jù huà rú guǒ fàng dào《 lùn yǔ》 huò zhě《 mèng zǐ》 lǐ biān， yī diǎn 'ér yě bù xiǎn dé zhā yǎn。 　　 bù cuò，《 guǎn zǐ》 yě jiǎng lǐ yì lián chǐ， gèng wéi yòu qù de shì，《 guǎn zǐ》 zài jiǎng lǐ yì lián chǐ de shí hòu， bù dàn yǐ cǐ lái zuò wéi jūn zhù de quán móu shǒu duàn（ fǎ jiā sī xiǎng）， shèn zhì hái yòng tā fǎn jī suǒ wèi“ quán shēng” zhī dào（ dào jiā zhuāng zǐ sī xiǎng） héng héng jiàn yú“ lì zhèng jiǔ bài jiě piān”： 　　【 rén jūn wéi wú hǎo quán shēng， zé qún chén jiē quán qí shēng， ér shēng yòu yǎng shēng， yǎng hé yě？ yuē：“ zī wèi yě， shēng sè yě”， rán hòu wéi yǎng shēng， rán zé cóng yù wàng xíng， nán nǚ wú bié， fǎn yú qín shòu， rán zé lǐ yì lián chǐ bù lì， rén jūn wú yǐ zì shǒu yě， gù yuē：“ quán shēng zhī shuō shèng， zé lián chǐ bù lì。”】 　　 zhè duàn shì shuō： jūn zhù rú guǒ zhuī qiú quán shēng zhī dào， dà chén men yě huì gēn fēng qù xué quán shēng bǎo mìng de fǎ zǐ， fēng qì hěn róng yì yóu cǐ dà kāi。 nà me， shénme shì quán shēng / yǎng shēng ní， hěn jiǎn dān， jiù shì chī hǎo hē hǎo、 wán hǎo shuì hǎo。 kě zhè yàng yī lái， rén qǐ bù shì quándōu fǎn huí qín shòu zhuàng tài liǎo？ suǒ yǐ shuō， lǐ yì lián chǐ de dào dé guān rú guǒ bù hǎohǎo jiàn lì qǐ lái， jūn zhù jiù méi fǎ dāng liǎo。 zhè huà yě kě yǐ zhè me shuō： rú guǒ quán shēng zhī shuō liú xíng qǐ lái， nà me zhè gè shè huì yě jiù biàn dé guǎ lián xiān chǐ liǎo。 　　 héng héng zhè huà shuō dé hái zhēn bù cuò， wèi jìn bù jiù shì quán shēng zhī dào shèng xíng de shí hòu me， míng shì men yòu liú líng zuì jiǔ， yòu ruǎn jí qióng tú， huā yàng yuè fān yuè xīn， rú guǒ pāo kāi shēn céng yuán yīn bù tán， ér chún cuì yǐ shì sú dào dé guān lái kàn， zhè xiē rén kě bù jiù shì guǎ lián xiān chǐ me， huáng dì yě què shí méi fǎ shǐ huàn zhè xiē xī pí shì men。 　　 dàn shì，《 guǎn zǐ》 suī rán yě jiǎng lǐ yì lián chǐ， yě jiǎng zūn jūn bēi chén， chū fā diǎn què hé rú jiā jié rán bù tóng，“ míng fǎ piān” shuō：“ zūn jūn bēi chén， fēi jì qīn yě， yǐ shì shèng yě”， zhè jiù wán quán shì shēn bù hài de kǒu wěn liǎo。 　　 zài“ zūn jūn bēi chén” zhè yī diǎn shàng，《 guǎn zǐ》 hé rú jiā hái yòu yī gè fēi cháng yào jǐn de qū bié。《 guǎn zǐ · míng fǎ jiě》 shuō： 　　【 zhì qún chén， shàn shēng shā， zhù zhī fēn yě。 xiàn lìng yǎng zhì， chén zhī fēn yě。 wēi shì zūn xiǎn， zhù zhī fēn yě。 bēi jiàn wèi jìng， chén zhī fēn yě。 lìng xíng jìn zhǐ， zhù zhī fēn yě。 fèng fǎ tīng cóng， chén zhī fēn yě。 gù jūn chén xiāng yǔ， gāo xià zhī chù yě， rú tiān zhī yǔ dì yě， qí fēn huà zhī bù tóng yě， rú bái zhī yǔ hēi yě。 gù jūn chén zhī xián míng bié， zé zhù zūn chén bēi， rú cǐ， zé xià zhī cóng shàng yě， rú xiǎng zhī yìng shēng； chén zhī fǎ zhù yě， rú jǐng zhī suí xíng； gù shàng lìng 'ér xià yìng， zhù xíng 'ér chén cóng， yǐ lìng zé xíng， yǐ jìn zé zhǐ， yǐ qiú zé dé， cǐ zhī wèi yì zhì； gù míng fǎ yuē：“ jūn chén zhī xián， míng bié zé yì zhì。”】 　　 yì sī shì： jié zhì chén zǐ， zhuān zhǎng shēng shā dà quán， zhè shì jūn zhù de běn fēn； jiē shòu jūn zhù de jié zhì， fú cóng mìng lìng tīng zhǐ huī， zhè shì chén zǐ de běn fēn。 wèi gāo quán zhòng， gāo gāo zài shàng， zhè shì jūn zhù de běn fēn； bēi gōng qū xī， fǔ fú jìng wèi， zhè shì chén zǐ de běn fēn。 lìng xíng jìn zhǐ， shì jūn zhù de běn fēn； fèng fǎ tīng mìng， shì chén zǐ de běn fēn。 suǒ yǐ， jūn chén de guān xì shì zhè yàng de： gāo xià zhī bié rú tóng tiān dì zhī bié， běn fēn zhī bié rú tóng hēi bái zhī bié。 jūn chén zhī jiān rú guǒ jiè xiàn fēn míng， zì rán jiù huì jūn zūn chén bēi， zhè shì yǐ xià shì shàng de dào lǐ。 chén zǐ shì fèng jūn zhù， jiù yīnggāi xiàng yìng shēng chóng、 gēn pì chóng yī yàng， shàng biān zěn me fēn fù， xià biān jiù zěn me qù zuò， zhè yàng de huà， zhì qǐ guó lái cái huì dé xīn yìng shǒu。 　　 héng héng zhè xiē huà wǒ men xiàn dài rén tīng zhe kě néng hěn bù shùn 'ěr， sì hū yě hé wǒ men suǒ shú xī de dào jiā sī xiǎng méi shí me guān xì， dàn hàn cháo rén yǎn zhōng de huáng lǎo zhī xué yòu kě néng zhēn jiù shì zhè gè yàng zǐ。 huí gù yī xià《 mèng zǐ tā shuō》 lǐ jiǎng jiě táng rén liǔ shí《 diào yí qí wén》 shí tán dào de“ guān bì lǚ xīn” de nà gè diǎn gù： 　　【 liǔ shí zài dì 'èr duàn zhōng yòu yī jù yǐn wén， jiào zuò“ guān bì zài yú shàng， lǚ xīn chǔyú xià”， yì sī shì： mào zǐ shì dài zài tóu shàng de， jiù suàn mào zǐ pò liǎo， yě dé dài zài tóu shàng， bù néng wǎng jiǎo shàng tào； xié zǐ shì chuān zài jiǎo shàng de， jiù suàn nǐ gǎn shí máo huā liǎng wàn kuài qián mǎi liǎo yī shuāng xiàn liàng fā xíng jì niàn kuǎn de dǐng jí nài kè xié， yě dé chuān zài jiǎo shàng， bù néng dǐng zài tóu shàng。 wǒ céng zài shàng běn shū lǐ huā liǎo xiē piān fú chéng qīng xǔ duō rén duì“ lǐ yí zhī bāng” de wù jiě， qí shí ní， zhè gè“ guān bì zài yú shàng， lǚ xīn chǔyú xià” de shuō fǎ zhèng shì duì“ lǐ yí zhī bāng”、 duì“ lǐ zhì” de yī gè fēi cháng tiē qiē de bǐ yù héng héng shè huì shàng de suǒ yòu réndōu yòu gè zì de wèi zhì， dà jiā yào gè 'ān qí wèi： nǐ shì mào zǐ， jiù yǒng yuǎn zài tóu shàng kòu zhe； nǐ shì xié zǐ， jiù yǒng yuǎn bèi rén zài jiǎo xià cǎi zhe； nǐ shì wà zǐ， jiù suàn zài pò、 zài jiù， yě bù néng cái kāi liǎo féng féng bǔ bǔ gǎi chéng kǒu zhào， wéi yòu rú cǐ， shè huì cái néng wěn dìng， cái néng hé xié， cái bù huì chū luàn zǐ。 　　“ guān bì zài yú shàng， lǚ xīn chǔyú xià”， zhè huà dào liǎo hàn dài kě néng yǐ jīng chéng wéi liǎo zhī shí fènzǐ jiān de yī jù xí yǔ。 hàn jǐng dì de shí hòu， yòu zhè me yī tiān， liǎng wèi xué zhě zài huáng dì miàn qián zhēng lùn qǐ zhè gè wèn tí lái liǎo。 zhè liǎng rén yī gè shì yuán gù， yī gè shì huáng shēng。 zhè gè yuán gù shì yán jiū《 shī jīng》 de dà zhuān jiā， yě jiù shì diàn shì jù《 hàn wǔ dà dì》 lǐ rě nǎo liǎo dòu tài hòu、 jiēguǒ bèi gēn yě zhū juàn zài yī kuài 'ér de nà wèi lǎo xiān shēng。 　　 dāng shí， huáng shēng shuō：“ shāng tānɡ wáng hé zhōu wǔ wáng dōushì cuàn wèi shì jūn de dà huài dàn！” 　　 yuán gù shuō：“ xiā bāi！ xià jié wáng hé shāng zhòu wáng cái shì dà huài dàn ní， rén mín qún zhòng yuàn hèn xià jié wáng hé shāng zhòu wáng， xǐ huān shāng tānɡ wáng hé zhōu wǔ wáng， zhè shì mín xīn xiàng bèi 'ā， shāng tānɡ wáng hé zhōu wǔ wáng shì shòu mìng yú tiān de。” 　　 xiàn zài wǒ men zhì shēn shì wài， néng gěi zhè kǒu jiǎo zhōng de 'èr wèi zuò gè píng pàn： huáng shēng yòu kě néng shì zhì huáng lǎo zhī xué de xué zhě， jiān shǒu“ zūn jūn bēi chén” de yuán zé； ér yuán gù zài zhè gè wèn tí shàng què shì mèng zǐ yī pài de， gèng jiā qīng xiàng yú mín yì 'ér bù shì jūn quán。 　　 rán hòu， huáng shēng jiù shuō liǎo：“ guān bì zài yú shàng， lǚ xīn chǔyú xià。 jié、 zhòu suī rán huài， dàn bì jìng shì jūn zhù， tānɡ、 wǔ zài zěn me hǎo， dàn bì jìng shì chén xià。 jūn zhù jiù suàn zuòde bù duì liǎo， chén xià yě zhǐ yīnggāi jìn quàn jiàn zhī lì， nǎ néng zào fǎn ní！” 　　 yuán gù shuō：“ nà， zhào nǐ zhè me shuō， zán men hàn cháo， gāo huáng dì（ liú bāng） miè liǎo qín cháo， zì jǐ zuò liǎo tiān zǐ， nán dào hái cuò liǎo bù chéng？” 　　 biàn lùn dào zhè lǐ jiù zài yě jìn xíng bù xià qù liǎo。 wèishénme ní？ zài gǔ dài， tǎo lùn lì shǐ wèn tí yī dìng yào zūn xún yī gè jī běn chǐ dù： yī dìng yào zài lì shǐ de fàn wéi lǐ tǎo lùn lì shǐ， qiān wàn bié wǎng xiàn shí wèn tí shàng qù yǐn shēn， yī dàn pèng liǎo xiàn shí， lì shǐ yě jiù bù chéng qí wéi lì shǐ， ér yī biàn chéng wéi zhèng zhì liǎo。 huáng shēng cǐ shí cǐ kè gāi zěn me huí dá yuán gù de wèn tí ní？ tā kě tài wéi nán liǎo： zěn me shuō dōushì cuò 'ā！ 　　 gāi hàn jǐng dì shuō huà liǎo。 hàn jǐng dì shuō：“ chī ròu bù chī mǎ gān， bù suàn bù dǒng chī。” 　　 héng héng zhè jiào shuō de shénme huà！ huáng dì huì zhè me shuō me， yòu rén bù huì jué dé zhè shì wǒ xiā biān de bā？ 　　 zhēn bù shì wǒ biān de，《 shǐ jì》 hé《 hàn shū》 lǐ dū shì zhè me jìzǎi de。 　　 wèishénme mǎ gān bù néng chī ní？ yòu rén jiě shì shuō nà shí hòu de rén rèn wéi mǎ gān yòu dú。 hàn jǐng dì de huà hái yòu xià bàn jù：“ zuò xué wèn de rén bù tán tānɡ wǔ shòu mìng， bù suàn shǎ zǐ。” zhè jù huà zài jiě shì yī xià jiù shì： duì yī wèi chī biàn tiān xià měi wèi de měi shí jiā lái shuō， méi rén huì yīn wéi nǐ bù chī yòu dú de mǎ gān jiù rèn wéi nǐ bù pèi zuò měi shí jiā； tóng yàng， duì yī wèi dà xué zhě lái shuō， yě méi rén huì yīn wéi nǐ bù tán shāng tānɡ wáng、 zhōu wǔ wáng nào gé mìng de shì jiù fǒu rèn nǐ shì dà xué zhě。 　　 hàn jǐng dì cǐ yán yī chū， lì shí jiù juàn dìng liǎo yī kuài xué shù jìn qū。 gǔ dài shè huì lǐ de hěn duō xué shù jìn qū dōushì zhè me lái de。】 　　 huáng shēng de shēn fèn zài shǐ liào lǐ bìng méi yòu míng què de jìzǎi， sī mǎ qiān zài《 shǐ jì · tài shǐ gōng zì xù》 lǐ zì chēng céng jīng xiàng yī wèi“ huáng zǐ” xué xí dào lùn，《 shǐ jì jí jiě》 yǐn xú guǎng de shuō fǎ， shuō zhè wèi huáng zǐ jiù shì huáng shēng。 liǎng xià zhè yī lián xì， huáng shēng jiù bèi yī xiē rén tuī dìng wéi zhì huáng lǎo zhī xué de xué zhě。 zhè gè zhèng jù sì hū bìng bù guò yìng， ér wǒ men hǎo xiàng yě zhǎo bù dào qí tā zuǒ zhèng liǎo。 wú lùn rú hé， jí biàn pāo kāi cǐ shuō bù gù， wǒ men duì hàn cháo rén yǎn zhōng de dào jiā bì jìng yòu zhe hěn duō de rèn shí qú dào。 　　 ǹg， xiān cóng《 guǎn zǐ》 de shí dài lái shuō bā。 　　《 guǎn zǐ》 suī rán tuō míng guǎn zhòng， xué zhě men què jīhū méi rén rèn wéi tā zhēn shì chūn qiū shí dài de zhù zuò， ér bǎ chéng shū nián xiàn tuī dìng zài zhàn guó dào xī hàn zhè duàn shí jiān。 guō mò ruò zài《 yì wén lèi jù》 lǐ fā xiàn liǎo yī duàn huà， hé《 guǎn zǐ》 suǒ zài jīhū shì yī yàng de nèi róng： 　　【 zhōu róng zǐ xià yǐ chǐ mí jiàn huán gōng。 huán gōng yuē：“ chǐ mí kě yǐ wéi tiān xià hū？” 　　 zǐ xià yuē：“ kě。 fū diāo liáo 'ér hòu chuī zhī， diāo luǎn rán hòu yuè zhī， suǒ fā jī cáng， sàn wàn wù yě。”】 　　 zhè huà zài《 guǎn zǐ》 lǐ jiù shì qián wén yǐ jīng yǐn shù guò de“ chǐ mí piān” lǐ de“ ér diāo luǎn rán hòu yuè zhī， diāo liáo rán hòu cuàn zhī”。（ chī jī dàn yào xiān zài jī dàn shàng huà shàng huà zài chī， shāo chái huǒ yào xiān bǎ chái huǒ diāo chū huā yàng lái zài shāo。） guō mò ruò yóu cǐ tuī cè，“ chǐ mí piān” de zhēn zhèng zuò zhě jiù shì zhè wèi zhōu róng zǐ xià， xiě zuò shí jiān zé yīnggāi shì zài hàn cháo lǚ hòu dāng zhèng de shí hòu。 héng héng rú guǒ wǒ men xiāng xìn zhè gè lùn duàn de huà， zài lián xì qǐ《 hàn shū · yì wén zhì》 lǐ biān de zuò pǐn fēn lèi， nà me， xī hàn rén yǎn zhōng de dào jiā sī xiǎng sì hū yǐ jīng yǐn yǐn chū xiàn liǎo yī gè lún kuò。 　　 hàn chū dào jiā chēng huáng lǎo，“ lǎo” shì lǎo zǐ， xiàn zài wǒ men yòu《 lǎo zǐ》 kě kàn， kě huáng dì dào dǐ yòu shénme xué shuō， ǹg， hǎo xiàng chú liǎo yī bù《 huáng dì nèi jīng》 yòu xiē míng qì zhī wài， yě jiù méi shénme shuō dé chū lái de liǎo。《 hàn shū · yì wén zhì》 zài dào jiā shū mù xià yòu：《 huáng dì sì jīng》 sì piān；《 huáng dì míng》 liù piān；《 huáng dì jūn chén》 shí piān， shuō zhè shì zhàn guó shí hòu xiě de， hé《 lǎo zǐ》 hěn xiàng；《 zá huáng dì》 wǔ shí bā piān， shuō zhè yě shì zhàn guó shí de zuò pǐn； hái yòu《 lì mù》 èr shí 'èr piān， zhàn guó zuò pǐn， tuō míng yú huáng dì de zǎixiàng lì mù。 　　 gǎn xiè jìn nián de kǎo gǔ fā xiàn， mǎ wáng duī chū tǔ de hàn dài wén xiàn dāng zhōng yòu hǎo jǐ piān zhí qián de dōng xī， xué zhě men tuī duàn《 shí dà jīng》 hé《 jīng fǎ》 děng děng jiù shì《 hàn shū · yì wén zhì》 suǒ zài de《 huáng dì sì jīng》。（ cǐ shuō jīng táng lán lùn zhèng， jīhū yǐ chéng dìng lùn， dàn fǎn fāng rén shù suī shǎo， què hěn yòu lì， míng rén yòu qiú xī guī děng。） 　　 cóng zhè《 huáng dì sì jīng》 lái kàn， fǎ jiā wèi dào jí zhòng， bǐ rú《 jīng fǎ》 shuō：“ dāng lǐng dǎo de miàn nán 'ér lì， dà chén men gōng gōng jìng jìng， yī diǎn 'ér bù gǎn méng bì lǐng dǎo， xiǎo dì men fǔ shǒu tiē 'ěr， wéi shàng jí zhī mìng shì cóng。” héng héng zhè jì bù shì“ yǐ mín wéi běn”， yě bù shì yǐ fēng jiàn zōng zú gòng tóng tǐ wéi běn， kàn bù jiàn fēng jiàn shè huì de hén jì， zhǐ kàn jiàn zhuān zhì zhuān zhì de bà quán， jiǎn zhí jiù shì“ zhèn jí guó jiā” de sī xiǎng， wán quán shì yǐ lǐng dǎo wéi běn， shì yào dà jiā cóng xiǎo jiù láo jì： zài huǒ zāi fā shēng de shí kè， yī dìng yào“ qǐng lǐng dǎo xiān zǒu”。 　　 yǐ lǐng dǎo wéi běn wèi de xué shù sī xiǎng tiān rán huì bèi lǐng dǎo xǐ huān， ǹg， rú guǒ wǒ shì lǐng dǎo， xiǎng lái yě bù huì lì wài， wǒ huì gěi quán tǐ yuán gōng pài fā liǎng běn shū， ràng tā men yī bèi zǐ zhǐ dú hǎo zhè liǎng běn shū： yī gè shì《 méi yòu rèn hé jiè kǒu》 héng héng dāng wǒ mìng lìng xià qù de shí hòu， shuí yě bù xǔ yòu rèn hé jiè kǒu， quán tǐ yuán gōng yědōu yīnggāi bǎ“ méi yòu rèn hé jiè kǒu” dāng zuò tiān jīng dì yì de dào lǐ， fán shì zhì yí zhè gè dào lǐ de rén dū huì mǎ shàng shòu dào dà jiā de dào dé qiǎn zé； lìng yī gè shì《 shuí dòng liǎo wǒ de nǎi lào》， ràng dà jiā zhī dào， rú guǒ wǒ duì bù qǐ shuí liǎo， nà tā bù yīnggāi yòu rèn hé yuàn yán， bù gāi duì wǒ yòu rèn hé bù mǎn， guāi guāi dì fú cóng wǒ de jué dìng， fàn wǎn bèi wǒ zá liǎo zì jǐ zài lìng wài qù zhǎo！ héng héng 'āi， kě xī zhè liǎng běn shū shēng bù féng shí， bié kàn zài xiàn zài dōushì dà chàng xiāo shū， fēng guāng wú xiàn， yào shì fàng dào gǔ dài， hái néng fēng guāng dé duō， zhì shǎo néng bèi dìng wéi guān fāng jīng diǎn， liè rù“ sì shū qī jīng”。 　　 dàn zhè me zuò hái cún zài zhe yī gè jì shù nán dù， nà jiù shì： rén yǔ rén zhī jiān de nǎo róng liàng dū chàbù duō， cóng xiān tiān 'ér yán， shuí yě bù bǐ shuí bèn， nán dào nǐ xiǎng ràng bié rén zěn me xiǎng， bié rén jiù huì lǎo lǎo shí shí dì zěn me xiǎng me？ 　　 xiān kàn zhè gè wèn tí： guǎn yī qún yáng hé guǎn yī qún rén， nǎ gè gèng róng yì？ 　　 dāng rán shì guǎn yī qún yáng gèng róng yì， nà me， rú guǒ xiǎng zuò dào“ zhì dà guó ruò pēng xiǎo xiān”， xiǎng qīng qīng sōng sōng zhì lǐ tiān xià， zuì hǎo de bàn fǎ jiù mò guò yú bǎ rén biàn chéng yáng。《 lǎo zǐ》 zài zhè gè wèn tí shàng jìn chū sǔn zhāo， bǐ rú shénme“ xū qí xīn， shí qí fù， ruò qí zhì， qiáng qí gǔ”， yě jiù shì shuō， yào ràng lǎo bǎi xìng duō chī fàn， shǎo dú shū， duō jiàn shēn， shǎo sī kǎo， zhè yàng de lǎo bǎi xìng hǎo shǐ huàn。 suǒ yǐ wǒ men kàn gǔ dài zhuān zhì shè huì， huáng dì kě yǐ gǎo cài lán zǐ gōng chéng， ràng dà jiā chī hàohē hǎo， kě yǐ gǎo quán mín jiàn shēn yùn dòng， ràng dà jiā zēng qiáng tǐ zhì， dàn jué duì bù huì fàng kāi sī xiǎng kòng zhì héng héng cóng qín shǐ huáng de fén shū dào qīng cháo de wén zì yù， zhè zhuān zhì shí dài de yī tóu yī wěi jiù bèi zhè gēn xiàn guàn chuān xià lái liǎo。 　　 yóu qí zhí dé zhù yì de shì： jì rán lǎo bǎi xìng“ yīnggāi” huò zhě“ yǐ jīng” biàn chéng mián yáng， nà me， tā men shēng cún de mùdì zì rán jiù shì bèi tǒng zhì zhě suǒ guǎn lǐ、 suǒ lì yòng、 suǒ zǎi shā， zhè gè luó ji shì shùn lǐ chéng zhāng de； fǎn guò lái shuō， yáng qún yīn wéi wú zhī wú shí 'ér bù zài kě néng hú sī luàn xiǎng wàng yì cháo zhèng， tóng shí yě jué bù yīnggāi duì zhèng cè yòu rèn hé de fā yán quán héng héng zhè yě hěn hǎo lǐ jiě： mù yáng rén zuò shì fàn bù zhe gēn yáng shāng liàng， cōng míng rén zuò shì yě fàn bù zhe gēn shǎ guā shāng liàng。 zhè yě jiù shì shuō： rú jiā yī zhí qiáng diào de suǒ wèi“ mín xīn”， suǒ wèi“ dé mín xīn zhě dé tiān xià”， zài zhè lǐ de hán yì shì： mín xīn xiàng bèi běn shēn bìng bù zhòng yào， zhòng yào de shì tǒng zhì zhě bì xū yào yòu zú gòu de shǒu duàn lái níng jù mín xīn。 héng héng xiàn zài shè huì de chuán xiāo zǔ zhì gěi liǎo wǒ men yī gè jìn zài yǎn qián de yàng bǎn。 　　 héng héng kàn， cóng《 lǎo zǐ》 shùn lǐ chéng zhāng dì yī tuī， jiù tuī dào《 hán fēi zǐ》 liǎo。《 hán fēi zǐ · xiǎn xué》 shuō： 　　【 jīn wū zhù zhī zhù rén yuē：“ shǐ ruò qiān qiū wàn suì。” qiān qiū wàn suì zhī shēng guō 'ěr， ér yī rì zhī shòu wú zhēng yú rén， cǐ rén suǒ yǐ jiǎn wū zhù yě。 jīn shì rú zhě zhī shuō rén zhù， bù shàn jīn zhī suǒ yǐ wéi zhì， ér yǔ yǐ zhì zhī gōng； bù shěn guān fǎ zhī shì， bù chá jiān xié zhī qíng， ér jiē dào shàng gǔ zhī chuán， yù xiān wáng zhī chéng gōng。 rú zhě shì cí yuē：“ tīng wú yán zé kě yǐ bà wáng。” cǐ shuō zhě zhī wū zhù， yòu dù zhī zhù bù shòu yě。 gù míng zhù jǔ shí shì， qù wú yòng； bù dào rén yì zhě gù， bù tīng xué zhě zhī yán。 　　 jīn bù zhī zhì zhě bì yuē：“ dé mín zhī xīn。” yù dé mín zhī xīn 'ér kě yǐ wéi zhì， zé shì yī yǐn、 guǎn zhòng wú suǒ yòng yě， jiāng tīng mín 'ér yǐ yǐ。 mín zhì zhī bù kě yòng， yóu yīng 'ér zhī xīn yě。 fū yīng 'ér bù tī shǒu zé fù tòng， bù pì cuó zé jìn yì， tī shǒu、 pì cuó bì yī rén bào zhī， cí mǔ zhì zhī， rán yóu tí hū bù zhǐ， yīng 'ér zǐ bù zhī fàn qí suǒ xiǎo kǔ zhì qí suǒ dà lì yě。 jīn shàng jí gēng tián kěn cǎo yǐ hòu mín chǎn yě， ér yǐ shàng wéi kù； xiū xíng zhòng fá yǐ wéi jìn xié yě， ér yǐ shàng wéi yán； zhēng fù qián sù yǐ shí cāng kù、 qiě yǐ jiù jī jǐn bèi jūn lǚ yě， ér yǐ shàng wéi tān； jìng nèi bì zhī jiè， ér wú sī jiě， bìng lì jí dǒu suǒ yǐ qín lǔ yě， ér yǐ shàng wéi bào。 cǐ sì zhě suǒ yǐ zhì 'ān yě， ér mín bù zhī yuè yě。 fū qiú shèng tōng zhī shì zhě， wèimín zhī zhī bù zú shī yòng。 xī yǔ jué jiāng jùn hé 'ér mín jù wǎ shí， zǐ chǎn kāi mǔ shù sāng zhèng rén bàng zǐ。 yǔ lì tiān xià， zǐ chǎn cún zhèng， jiē yǐ shòu bàng， fū mín zhì zhī bù zú yòng yì míng yǐ。 gù jǔ shì 'ér qiú xián zhì， wéi zhèng 'ér qī shì mín， jiē luàn zhī duān， wèi kě yǔ wéi zhì yě。】 　　 hán fēi zǐ míng xiǎn duì mín xīn biǎo shì bù xiè， duì tí chàng“ dé mín xīn” de rú jiā gèng shì bù xiè。 tā zài zhè duàn lǐ shuō：“ wū pó shén hàn xiàng rén shuō jí xiáng huà， shuō dedōu shì xiē shénme‘ zhù nín qiān qiū wàn dài yī tǒng jiāng hú’，‘ zhù nín lǎo rén jiā wàn shòu wú jiāng’ zhī lèi de dōng xī， kě shuō dé zài duō， yòu yòng má， dōushì chě dàn！ xiàn zài rú jiā nà xiē rén jiù shì zhè zhǒng wū pó shén hàn de zuò fēng， dòng bù dòng jiù quàn shuō guó jūn：‘ tīng liǎo wǒ zhè yī tào， nín jiù kě yǐ chēng wáng chēng bà。’ kě shuō de dōng xī quán shì xū tóu bā nǎo de， shénme rén yì yā、 mín xīn yā， yī diǎn 'ér qièshí dedōu méi yòu， míng lǐ de guó jūn shì bù qù lǐ huì zhè xiē piàn zǐ de。 　　“ èr bǎ dāo de zhèng lùn jiā jīng cháng huì tí dào‘ dé mín xīn’ rú hé zhòng yào， wǒ pēi， lǎo bǎi xìng de yǎn jīng cóng láidōu bù shì xuě liàng de， tǒng zhì zhě zhǐ yào yòu néng lì kòng zhì yú lùn dǎo xiàng， lǎo bǎi xìng néng zhī dào shénme zhēn jiǎ duì cuò ní！ rú guǒ gǎo zhèng zhì zhēn yào dé mín xīn cái xíng， hái yào yī yǐn、 guǎn zhòng nà xiē zhí yè jīng lǐ rén zuò shénme， lǎo bǎi xìng zěn me shuō guó jūn jiù zěn me zuò bài！ 　　“ shuō shí zài de， lǎo bǎi xìng jī běn shàng dōushì bèn dàn， tā men nà diǎn 'ér xiǎo nǎo guā bǐ yīng 'ér qiáng bù dào nǎ 'ér qù， yòng shǔ mù cùn guāng lái xíng róng tā men shí zài zài qiàdàng bù guò liǎo。 hǎo bǐ guó jūn mìng lìng kāi kěn nóng tián， zhè běn lái shì duì lǎo bǎi xìng dà yòu hǎo chù de shì qíng， kě tā men què huì rèn wéi guó jūn tài yán kù liǎo； guó jūn gǎo yán dǎ， wéi hù shè huì zhì 'ān， zhè shì duō hǎo de shì 'ā， kě lǎo bǎi xìng jū rán hái huì mányuàn guó jūn cán rěn； guó jūn zhēng shuì， zhè shì wèile jiù zāi hé guó fáng zuò zhǔn bèi， kě lǎo bǎi xìng huì rèn wéi guó jūn tài tān； guó jūn yào qiú dà jiā hěn dǒu sī zì yī shǎn niàn， tí chàng jí tǐ zhù yì jīng shén， lǎo bǎi xìng què rèn wéi guó jūn bào nüè。 zhè xiē bù zhī hǎo dǎi de dōng xī， zhēn méi sù zhì！ xiǎng dāng chū， dà yǔ zhì shuǐ， zǐ chǎn gǎi gé， yī piàn fǎn duì zhī shēng， kě hòu lái de shì shí zhèng míng dà jiā quán cuò liǎo， zhǐ yòu zhòng shǐ zhī dì de dà yǔ hé zǐ chǎn shì duì de。 suǒ yǐ shuō， gǎo zhèng zhì zuì tīng bù dé mín zhòng de yì jiàn， jiù suàn shí zài fēi tīng bù kě， bù fáng xiàng zhǎng jià tīng zhèng huì nà yàng zǒu zǒu xíng shì yě jiù xíng liǎo。” 　　 kàn， cóng《 huáng dì sì jīng》 dào《 lǎo zǐ》， dào《 hán fēi zǐ》， zài lián xì yī xià《 guǎn zǐ》， cóng zūn jūn dào bēi chén， zài dào yú mín， quán shì yī gè luó ji guàn chuān xià lái de， yòu huáng lǎo bì yòu shēn hán。 ǹg， rú guǒ jì xù tuī yǎn xià qù ní， jiēguǒ kě néng chū rén yì liào。 héng héng wǒ men kàn kàn《 hán fēi zǐ · zhōng xiào》： 　　【 tiān xià jiē yǐ xiào tì zhōng shùn zhī dào wèishì yě， ér mò zhī chá xiào tì zhōng shùn zhī dào 'ér shěn xíng zhī， shì yǐ tiān xià luàn。 jiē yǐ yáo、 shùn zhī dào wèishì 'ér fǎ zhī， shì yǐ yòu shì jūn， yòu qū yú fù。 yáo、 shùn、 tānɡ、 wǔ， huò fǎn jūn chén zhī yì， luàn hòu shì zhī jiào zhě yě。 yáo wéi rén jūn 'ér jūn qí chén， shùn wéi rén chén 'ér chén qí jūn， tānɡ、 wǔ wéi rén chén 'ér shì qí zhù、 xíng qí shī， ér tiān xià yù zhī， cǐ tiān xià suǒ yǐ zhì jīn bù zhì zhě yě。 fū suǒ wèi míng jūn zhě， néng chù qí chén zhě yě； suǒ wèi xián chén zhě， néng míng fǎ bì、 zhì guān zhí yǐ dài qí jūn zhě yě。 jīn yáo zì yǐ wéi míng 'ér bù néng yǐ chù shùn， shùn zì yǐ wéi xián 'ér bù néng yǐ dài yáo， tānɡ、 wǔ zì yǐ wéi yì 'ér shì qí jūn cháng， cǐ míng jūn qiě cháng yǔ， ér xián chén qiě cháng qǔ yě。 gù zhì jīn wéi rén zǐ zhě yòu qǔ qí fù zhī jiā， wéi rén chén zhě yòu qǔ qí jūn zhī guó zhě yǐ。 fù 'ér ràng zǐ， jūn 'ér ràng chén， cǐ fēi suǒ yǐ dìng wèi yī jiào zhī dào yě。 chén zhī suǒ wén yuē：“ chén shì jūn， zǐ shì fù， qī shì fū， sān zhě shùn zé tiān xià zhì， sān zhě nì zé tiān xià luàn， cǐ tiān xià zhī cháng dào yě， míng wáng xián chén 'ér fú yì yě。” zé rén zhù suī bù xiào， chén bù gǎn qīn yě。 jīn fū shàng xián rèn zhì wú cháng， nì dào yě； ér tiān xià cháng yǐ wéi zhì， shì gù tián shì duó lǚ shì yú qí， dài shì duó zǐ shì yú sòng， cǐ jiē xián qiě zhì yě， qǐ yú qiě bù xiào hū？ shì fèi cháng、 shàng xián zé luàn， shè fǎ、 rèn zhì zé wēi。 gù yuē：“ shàng fǎ 'ér bù shàng xián。”】 　　 zhōng xiào zhī dào yě shì rú jiā de yī gè zhù yào sī xiǎng， qián wén jiǎng guò， xiān qín rú jiā suǒ wèi de“ zhōng” bìng fēi zhuān zhì shí dài suǒ wèi de“ zhōng”， ér“ xiào” de yì yì tóng yàng yě yòu qián hòu qū bié。 zài hán fēi zǐ kàn lái， rú jiā de zhōng xiào zhù zhāng bù dàn duì guó jiā méi yòu hǎo chù， fǎn dǎo shì huò guó yāng mín de wāi lǐ xié shuō。 　　 hán fēi zǐ shuō：“ qiáo nǐ men rú jiā tuī chóng de nà xiē suǒ wèi shèng rén， shénme yáo、 shùn、 yǔ、 shāng tānɡ、 zhōu wén wáng、 zhōu wǔ wáng， yào me jiù shì diān dǎo jūn chén de míng fèn， yào me jiù shì shì jūn zuò luàn， méi yī gè hǎo dōng xī。 zhè xiē rén yòu shénme hàoxué de， yuè xué tiān xià yuè luàn。 yào zhào wǒ shuō， zhēn zhèng de hǎo jūn zhù yīnggāi yòu néng lì tǒng yù chén xià， zhēn zhèng de hǎo chén zǐ yě yìng gāi fú fú tiē tiē dì shì fèng jūn zhù， nǎ néng jūn zhù jué dé chén zǐ hǎo jiù ràng wèi gěi tā， nǎ néng chén zǐ jué dé jūn zhù bù hǎo jiù qǔ 'ér dài zhī ní？ jiù suàn jūn zhù shì gè 'èr bǎi wǔ， nà yě shì jūn zhù， zuò chén zǐ de yě dé lǎo shí běn fēn， bù néng yòu yī dīng diǎn 'ér de fēi fēn zhī xiǎng。 zhì guó yào kào fǎ dù， bù néng kào xián rén， tián shì cuàn liǎo qí guó， dài shì cuàn liǎo sòng guó， zhè tián shì hé dài shì dōuméi shǎo chū xián rén， jiēguǒ zěn me yàng， guó jūn zhòng yòng xián rén， què bèi xián rén bǎ guó jiājǐ cuàn duó liǎo。 suǒ yǐ shuō， zhì guó yào zhòng fǎ zhì， yòu bù kě gǎi biàn de yī dìng zhī guī， ér bù néng zhòng xián rén。 wǒ tīng rén shuō：‘ chén shì jūn， zǐ shì fù， qī shì fū， sān zhě shùn zé tiān xià zhì， sān zhě nì zé tiān xià luàn， zhè cái shì fàng zhī sì hǎi 'ér jiē zhǔn de zhēn lǐ。’” 　　 héng héng kàn chū shénme lái méi yòu？ hán fēi zǐ suī rán míng bái fǎn duì rú jiā de zhōng xiào zhī shuō， ér tā“ tīng rén shuō” de nà gè“ fàng zhī sì hǎi 'ér jiē zhǔn de zhēn lǐ”， yě jiù shì“ chén shì jūn， zǐ shì fù， qī shì fū”， zhè bù jiù shì dǒng zhòng shū tí chū de“ sān gāng” me？ zhè yàng kàn lái， wǒ men yī zhí gōng jī rú jiā de“ sān gāng”， suī rán chū zì dà rú dǒng zhòng shū zhī kǒu， què néng zài shí dài gèng zǎo de hán fēi zǐ nà lǐ zhǎo dào hū yìng？！ zhè yàng kàn lái， rú jiā fā zhǎn dào dǒng zhòng shū zhè lǐ， suī rán biǎo miàn shàng bèi guān fāng dú zūn， dàn qí nèi hán yǐ jīng fēi cháng de bó zá bù chún liǎo， bù dàn“ chūn qiū dà yì” bèi yīn yáng wǔháng gǎo dé yún shān wù zhào， hái bèi zuò wéi duàn 'àn de fǎ lǐ yǐ jù， shèn zhì lián“ sān gāng” zhè yàng de rú jiā zuì xīn hé xīn lǐ lùn yuán lái yě shì fǎ jiā de sī xiǎng， wú tiáo jiàn de zūn jūn bēi chén yě běn shì dào、 fǎ liǎng jiā de yì jiàn。 　　 héng héng cóng shàng wén lái kàn， dào、 fǎ yě wèi bì jiù shì jié rán de liǎng jiā。 xià miàn wǒ men jiù lái xiáng xì kàn kàn《 lǎo zǐ》。 　　《 lǎo zǐ》 zhī nán jiě， shǒu xiān jiù shì yī gè“ dào” zì。“ dào” jiù zhēn yòu nà me xuán má？ 　　 qí shí， jiù suàn zhè“ dào” zhēn de hěn xuán， kǒng pà yě shuō míng bù liǎo tā de gāo míng。 hěn duō rén cháng yòu yī zhǒng wù jiě， jué dé jiù xìn yǎng hé mí xìn lái shuō， nà xiē jù tǐ de rén gé huà de shén shì zuì pǔ biàn de， yīn 'ér yě zuì shì píng dàn wú qí de， ér yī zhǒng chāo zì rán de、 fēi rén gé de“ dào” què lìng rén 'ěr mù yī xīn， shí zài gāo míng dé hěn。 héng héng rú guǒ nǐ dú guò kē dé lín dùn xiě yú yī bǎi nián qián de《 měi lā ní xī yà rén》， dú guò mǎ léi tè jǐn suí qí hòu fā biǎo de《 qián wàn wù yòu líng lùn de zōng jiào》， kǒng pà nǐ jiù huì gǎi biàn kàn fǎ liǎo。（ hē hē， shuō zhè huà wǒ yòu diǎn 'ér xīn xū， yīn wéi zhè liǎng běn shū wǒ zì jǐ yě méi kàn guò， zhǐ shì cóng qí tā yī xiē dì fāng kàn guò jiè shào。） kē dé lín dùn shì wèi chuán jiào shì， tā zài měi lā ní xī yà chuán jiào de tóng shí rèn zhēn kǎo chá liǎo dāng dì de tǔ zhù， fā xiàn tǔ zhù men pǔ biàn xiāng xìn yī zhǒng jiào zuò“ mǎ nà” de dōng xī， zhè“ mǎ nà” jì shì chāo zì rán de， yòu shì fēi rén gé de， shì shuō bù qīng、 dào bù míng de yī zhǒng dōng xī， zhèng suǒ wèi“ mǎ nà kě dào， fēi cháng mǎ nà”。 jiǎn dān jiǎng，“ mǎ nà” yòu diǎn 'ér xiàng shì《 shèng dǒu shì xīng shǐ》 i lǐ de“ xiǎo yǔ zhòu”， dàn“ mǎ nà” bù jǐn shì yòu shēn fèn de rén yòu， hái jīhū wú suǒ bù zài， ér qiě bù fēn shàn 'è。 zhì yú mǎ léi tè de yì jiàn， wǒ jiù zhí jiē yǐn yòng bié rén de guī nà hǎo liǎo：“ niú jīn de rén lèi xué jiā mǎ léi tè …… jìn yī bù zhèng shí liǎo kē dé lín dùn de yì jiàn…… tā tí chū zōng jiào fā zhǎn de dì yī jiē duàn bù shì wéi shén zhī mìng míng， yě bù shì duàn yán wù zhì jīng líng de cún zài， ér shì yī zhǒng yóu fēi rén gé de chāo zì rán lì liàng（‘ mǎ nà’） suǒ huàn qǐ de（ bìng yǔ zhī xiāng lián） wèi jù gǎn。 zhè zhǒng lǐ lùn zài lǐ jiě shǐ qián zōng jiào de biǎo xiàn xíng shì fāng miàn qǐ liǎo fēi cháng zhòng yào de zuò yòng， zhì jīn réng bèi xǔ duō dì yī liú de zhù shù rèn dìng wéi zōng jiào qǐ yuán de zuì hǎo jiě shuō。” ii 　　 mǎ léi tè zhè gè guān diǎn zhù yào shì zhēn duì nà xiē rèn wéi“ wàn wù yòu líng lùn” cái shì zuì zǎo de zōng jiào qǐ yuán de xué zhě men de（ bǐ rú qián wén tí dào guò de tài lè jiù shì qí zhōng de yī wèi zhòng yào rén wù）， rú guǒ mǎ léi tè de guān diǎn chéng lì， nà jiù yì wèi zhe duì chāo zì rán de、 fēi rén gé de mǒu zhǒng shén mì wù de xìn yǎng shì yī zhǒng zuì yuán shǐ de xìn yǎng。 héng héng zhè dǎo ràng rén hàoqí liǎo：“ dào” de yuán tóu shì fǒu rú cǐ ní？（ shèn zhì， dǒng zhòng shū de“ tiān” bù yě shì yī yàng de má？） 　　 yǐ shàng tǎo lùn jǐn gōng cān kǎo， bì jìng méi yòu shénme zhí jiē de lián xì。 héng héng zhí jiē de lián xì mǎ shàng jiù yòu liǎo。 　　《 lǎo zǐ》 xiǎn rán hěn cháng shí jiān yǐ láidōu bèi rén hé《 zhuāng zǐ》 děng tóng guān zhī， dàn jìn nián de kǎo gǔ fā xiàn shǐ wǒ men bǎ zhè gè wèn tí kàn dé gèng qīng liǎo。 hàn cháo de bó shū《 lǎo zǐ》 hé rú jīn de tōng xíng běn《 lǎo zǐ》 nèi róng shàng méi yòu tài dà de bù tóng， dàn zhāng jié de biān pái cì xù què hěn bù yī yàng。 xiàn zài wǒ mendōu zhī dào《 lǎo zǐ》 yī kāi piān jiù shì zhù míng de nà gè“ dào kě dào， fēi cháng dào”， ér zài bó shū《 lǎo zǐ》 lǐ， bù jǐn xù liè hé tōng xíng běn bù tóng， wén zì shàng yě yòu yī xiē chū rù。 　　 wén zì de shǎo xǔ chū rù běn lái yě bù suàn shénme dà shì， bì jìng chuán chāo qǐ lái zǒng bù kě néng yī zhí yán sī héfèng， kě wèn tí shì， běn lái zhè yī jié de duàn jù jiù shì yòu zhēng yì de， zì jù ruò zài yòu chū rù， duàn jù jiù gèng má fán liǎo， ér duàn jù de bù tóng zhí jiē dǎo zhì liǎo yì sī de bù tóng。（ gǔ shū yī bān méi biāo diǎn， yú shì duàn jù jiù chéng liǎo yī mén zhuān mén de xué wèn， jiào zuò“ zhāng jù zhī xué”。） 　　 tōng xíng běn yī bān de duàn jù shì zhè yàng de： 　　【 dào kě dào， fēi cháng dào； míng kě míng， fēi cháng míng。 wú， míng tiān dì zhī shǐ， yòu， míng wàn wù zhī mǔ。 gù cháng wú， yù yǐ guān qí miào； cháng yòu， yù yǐ guān qí jiào。 cǐ liǎng zhě， tóng chū 'ér yì míng， tóng wèi zhī xuán。 xuán zhī yòu xuán， zhòng miào zhī mén。】 　　 bó shū jiá běn zé shì： 　　【 dào， kě dào yě， fēi héng dào yě。 míng， kě míng yě， fēi héng míng yě。 wú míng， wàn wù zhī shǐ yě。 yòu míng， wàn wù zhī mǔ yě。 [ gù ] héng wú yù yě， yǐ guān qí miǎo（ miào）； héng yòu yù yě， yǐ guān qí suǒ jiào。 liǎng zhě tóng chū， yì míng tóng wèi（ wèi）。 xuán zhī yòu（ yòu） xuán， zhòng miǎo（ miào） zhī [ mén ]。】 　　 zài bó shū méi yòu chū tǔ zhī qián， tōng xíng běn de duàn jù jiù cháng yòu zhēng yì， bǐ rú zhè jù“ cháng wú， yù yǐ guān qí miào； cháng yòu， yù yǐ guān qí jiào”， sòng cháo rén hěn duō jiù dōushì zhè me duàn de， xiàn dài bù shǎo běn zǐ de《 lǎo zǐ》 yě shì zhè me diǎn biāo diǎn de， dàn yòu rén bù fú qì， jiēguǒ bó shū yī chū， wú lùn jiá běn hái shì yǐ běn，“ yù” zì hòu biān dōuyòu gè“ yě”， zhè cái zhèng míng yǐ qián shì duàn cuò liǎo， ná tōng xíng běn zǐ 'àn zhào hàn cháo rén de duàn fǎ jiù yīnggāi shì“ cháng wú yù， yǐ guān qí miào； cháng yòu yù， yǐ guān qí jiào”， yì sī jiù wán quán bù tóng liǎo。 　　 ér zài bó shū zhī hòu， yòu chū tǔ liǎo chǔ jiǎn《 lǎo zǐ》， shí dài duàn wéi zhàn guó， shì xiàn zài fā xiàn de zuì zǎo de《 lǎo zǐ》 bǎn běn， qí nèi róng hé bó shū běn、 tōng xíng běn dà wéi bù tóng。 wǒ men xiàn zài dú《 lǎo zǐ》 de rén cháng cháng bǎ zhòng diǎn fàng zài“ dào kě dào， fēi cháng dào” shàng， hái yòu nà gè“ dào shēng yī， yī shēng 'èr， èr shēng sān， sān shēng wàn wù。 wàn wù fù yīn 'ér bào yáng， chōng qì yǐ wéi hé”， kàn zhòng《 lǎo zǐ》 de yǔ zhòu lùn， zhuō mō qí zhōng xuán 'ér yòu xuán de dào lǐ， ér zài chǔ jiǎn《 lǎo zǐ》 dāng zhōng， què lìng rén chī jīng dì wán quán méi yòu zhè fāng miàn de nèi róng。 díquè， chǔ jiǎn《 lǎo zǐ》 yě tán dào“ dào”， dàn méi nà me duō xuán de xū de， méi shí me xíng 'ér shàng de wèi dào， ér duō shì shí shí zài zài dì jiǎng shù zhèng zhì fāng lüè。 rú guǒ huáng lǎo zhī xué zài zhàn guó shí dài jiù yǐ jīng fā shēng de huà（ hěn yòu zhè zhǒng kě néng）， nà me， chǔ jiǎn《 lǎo zǐ》 gèng zhí dé wǒ men hǎohǎo guān zhù yī xià liǎo。 　　 xiān yào shuō míng yī xià， wǒ men suǒ shú xī de xíng 'ér shàng de“ dào” suī rán bù jiàn yú chǔ jiǎn《 lǎo zǐ》， què chū xiàn zài hé chǔ jiǎn《 lǎo zǐ》 tóng shí chū tǔ de lìng yī piān dào jiā wén xiàn lǐ， zhè yī piān jiù shì《 tài yī shēng shuǐ》。 gǔ shí wén zì， tài、 tiān、 dà cháng cháng dōushì yī huí shì， zhè zài《 zhōu yì jiāng hú》 lǐ yǐ jīng jiǎng guò，“ tài yī” yě jiù shì“ yī”， wán quán kě yǐ bǎ nà gè“ tài” zì qù diào。 zhè piān zhú jiǎn shuō： tài yī shēng liǎo shuǐ， shuǐ fǎn guò lái fǔ zhù tài yī， yī qǐ shǐ jìn， yú shì jiù yòu liǎo tiān； tiān yě fǎn guò lái fǔ zhù tài yī， yī qǐ shǐ jìn， yú shì jiù yòu liǎo dì， tiān dì dà gài yī qǐ fǔ zhù liǎo tài yī， yú shì yòu chǎn shēng liǎo shén míng； shén míng yòu liǎng xiāng zuò yòng， yú shì jiù yòu liǎo yīn yáng； yīn yáng hù xiāng zuò yòng， yú shì yòu liǎo sì shí； sì shí hù xiāng zuò yòng， yú shì yòu liǎo hán shǔ； hán shǔ hù xiāng zuò yòng， jiù xíng chéng liǎo gān shī； gān shī hù xiāng zuò yòng， yú shì xíng chéng liǎo“ suì”， dào zhè 'ér jiù suàn dào tóu 'ér lā…… iii 　　 wǒ bù zhī dào zuì hòu de“ suì” zì dào dǐ shì dāng“ shí jiān” jiǎng， hái shì dāng“ shōu chéng” huò zhě“ yī nián” jiǎng， bù guò wǒ men kàn zhè gè shēng chéng xì tǒng， hé“ dào shēng yī， yī shēng 'èr……”， hé“ yì yòu tài jí， shì shēng liǎng yí……” shì bù shì hěn xiàng yā？ wǒ men yǐ hòu zài yào zhǎo nà gè xuán 'ér yòu xuán de“ dào”， jiù bié zhǎo《 lǎo zǐ》 liǎo， zhí jiē zhǎo《 tài yī shēng shuǐ》 hǎo liǎo。 　　 wǒ men bǎ xíng 'ér shàng de“ dào” ná kāi zhī hòu， zài kàn《 lǎo zǐ》 de“ dào” shí jiù bié yòu yī zhǒng tǐ huì liǎo： zhè gè“ dào”， luò zài liǎo shí chù， luò zài liǎo zhèng zhì fāng lüè zhī shàng。 héng héng zhè hái yòu gè bàng zhèng， mǎ wáng duī chū tǔ guò yī piān《 yī yǐn · jiǔ zhù》， zhè yòu kě néng jiù shì《 hàn shū · yì wén zhì》 suǒ zài de huáng lǎo xué pài de“《 yī yǐn》 wǔ shí yī piān” de yī bù fēn。 zài zhè piān wén xiàn lǐ， hěn qīng chǔ de shì：“ dào” hé“ zhèng” shì yī gè yì sī， zhè zhì shǎo shuō míng zhàn guó rén yòu zhè yàng lái yòng“ dào” zì de， shuō míng huáng lǎo xué pài yòu zhè yàng lái yòng“ dào” zì de。 　　《 lǎo zǐ》 yuè lái yuè bù shén mì liǎo， ér qiě jiǎn běn de fā xiàn dìng zhèng liǎo yǐ qián de yī xiē wù jiě。 bǐ rú， xiān shuō yī gè yǐn zhèn huán de yī jiā zhī yán héng héng wǒ men kàn kàn tōng xíng běn dì sān shí wǔ zhāng“ zhí dà xiàng， tiān xià wǎng”， zhè shì shénme yì sī ní？ 　　 héng héng zhào wǒ de lǐ jiě， jiù shì： zhuā zhù liǎo yī tóu dà xiàng， qí zhe tā kě yǐ zhōu yóu shì jiè。 dāng rán gǔ rén bù shì zhè me lǐ jiě de， hé shàng gōng zhù shì shuō：“ xiàng， jiù shì dào”， nà me zhè jù huà wǒ men jiù kě yǐ lǐ jiě wéi：“ rú guǒ zhǎng wò liǎo dà dào， tiān xià rén jiù huì fēn fēn guī fù。” chéng xuán yīng jiě shì wéi：“ dà xiàng， yóu dà dào zhī fǎ xiàng。” ǹg， yě shì jīng diǎn yī shuō。 dàn cóng jiǎn běn lái kàn，“ zhí” zì sì hū shì“ shì”， zhè yī lái， zhěng gè 'ér yì sī jiù quán biàn liǎo：“ shuí shì lì dà， bié rén jiù huì guī fù tā。” iv héng héng zhè kě shì chún cuì de fǎ jiā sī xiǎng 'āi！ xū tóu bā nǎo、 zěn me jiě shì dū xíng de“ dào” yáo shēn yī biàn chéng liǎo zhā zhā shí shí de“ shì”， yì yì fēi tóng xiǎo kě。《 hán fēi zǐ》 zhuān mén yòu yī gè“ nán shì piān”， qiáng diào quán shì de zhòng yào xìng， kāi piān yǐn liǎo yī duàn shèn zǐ de huà， fēi cháng jīng bì， yě fēi cháng wù shí： 　　【 shèn zǐ yuē：“ fēi lóng chéng yún， téng shé yóu wù， yún bà wù jì， ér lóng shé yǔ yǐn yǐ tóng yǐ， zé shī qí suǒ chéng yě。 xián rén 'ér qū yú bù xiào zhě， zé quán qīng wèi bēi yě； bù xiào 'ér néng fú yú xián zhě， zé quán zhòng wèi zūn yě。 yáo wéi pǐ fū bù néng zhì sān rén， ér jié wéi tiān zǐ néng luàn tiān xià， wú yǐ cǐ zhī shì wèi zhī zú shì， ér xián zhì zhī bù zú mù yě。 fū nǔ ruò 'ér shǐ gāo zhě， jī yú fēng yě； shēn bù xiào 'ér lìng xíng zhě， dé zhù yú zhòng yě。 yáo jiào yú lì shǔ 'ér mín bù tīng， zhì yú nán miàn 'ér wáng tiān xià， lìng zé xíng， jìn zé zhǐ。 yóu cǐ guān zhī， xián zhì wèi zú yǐ fú zhòng， ér shì wèi zú yǐ qū xián zhě yě。”】 　　 shèn zǐ shuō de shì： fēi lóng jià zhe yún， téng shé chéng zhe wù， yī gè bǐ yī gè niú， kě yào shì yún shōu wù sàn liǎo， lóng shé hé qiū yǐn yě jiù méi shénme qū bié liǎo。 zhè jiù hǎo bǐ dà guān men zhù zhe háo huá bié shù， zuò zhe háo huá jiào chē， wǎn zhe jīn bì huī huáng de shí bā nǎi， zhè děng qì shì zú yǐ shǐ fāng yuán 'èr bǎi mǐ zhī nèi de lǎo bǎi xìng bù yóu zì zhù dì shuāng xī fā ruǎn xiǎng xià guì， kě zhè xiē dà guān yī dàn méi yòu liǎo xiāng chē měi nǚ， wǎng gōng gòng yù chí lǐ yīzā， hé pín zuǐ zhāng dà mín yě méi shénme liǎng yàng。 yuán yīn hé zài ní？ yīn wéi tā men shī liǎo shì， méi yòu liǎo píng jiè。 xián rén fǔ yǎng yú 'èr bǎi wǔ de shǒu xià， shì yīn wéi xián rén suī xián， dàn quán lì xiǎo、 dì wèi dī， ér 'èr bǎi wǔ zé wèi gāo quán zhòng。 yáo zhè wèi dà shèng rén rú guǒ zhǐ shì gè píng tóu bǎi xìng， jiù lián sān wǔ gè réndōu guǎn bù liǎo； xià jié suī rán shì gè dà huài dàn， dàn shēn jū tiān zǐ zhī wèi， biàn zú yǐ dòng yáo tiān xià。 zhè jiù shuō míng liǎo guāng gùn 'ér bù dǒu shì lì， fāng shì yù wǔ gōng zài gāo， yě méi fǎ gēn cháo tíng zuò duì。 yī bǎ xiǎo nǔ shè chū de jiàn què fēi dé hěn gāo， zhè shì wèishénme？ shì yīn wéi fēng dà， hái gǎn shàng shùn fēng。 èr bǎi wǔ néng gòu fā hào shī lìng tǒng yù zhòng rén， zhè shì wèishénme？ shì yīn wéi tā shì lì dà， xiǎo dì duō。 tóng yàng shì yáo shèng rén， zuò píng tóu bǎi xìng de shí hòu shuí yě bù bǎ tā dāng kē cōng， kě yī dàn zuò liǎo tiān zǐ， shuí gǎn bù tīng tā de！ suǒ yǐ shuō， xián yě hǎo， zhì yě hǎo， quándōu bù rú shì lì hǎo。 　　 héng héng wǒ men rú guǒ zhào zhè céng yì sī lái kàn， bǎ《 lǎo zǐ》 guī rù fǎ jiā， huò zhě bǎ shēn hán guī rù dào jiā， sì hū yě bìng bù xiǎn dé qiānqiǎng。 bù guò ní，“ shì dà xiàng” de shuō fǎ bìng fēi dìng lùn， zhǐ kě zuò wéi cān kǎo， qiú xī guī jiù rèn wéi shì“ shè dà xiàng”， wèi qǐ péng jǔ《 guó yǔ · qí yǔ》 de jìzǎi， shuō xī zhōu shí dài“ shè xiàng yǐ wéi mín jì”， yòu liǎo“ shè xiàng”， lǎo zǐ yào“ shè” de bù shì yī bān de“ xiàng”， ér shì“ dà xiàng”。“ dà xiàng” wǒ jiù bù shuō liǎo， zhì yú“ shè xiàng”， yīnggāi jiù shì xiàng xiàn zài de jiào jù jiào xué yī yàng， yòng jiào jù（ xiàng） lái gào sù dà jiā shénme gāi zuò， shénme bù gāi zuò děng děng， dà gài gèng jiā lèi sì yú wǒ men xiàn zài dà jiē xiǎo xiàng lǐ tú wén bìng mào de xuān chuán wù bā。（ yě xǔ qián wén jiǎng guò de“ xiàng xíng” yě zài qí zhōng， bù guò zhè dōng xī dào dǐ shì zhēn shì jiǎ jiù bù hǎo shuō liǎo。） 　　 zài kàn《 lǎo zǐ》 de lìng wài yī jié， yě shì dà jiā 'ěr shú néng xiáng de， zài tōng xíng běn shì dì 'èr shí wǔ zhāng： 　　【 dào dà， tiān dà， dì dà， rén yì dà。 yù zhōng yòu sì dà， ér rén jū qí yī yān。 　　 rén fǎ dì， dì fǎ tiān， tiān fǎ dào， dào fǎ zì rán。】 　　 fó jiā jiǎng“ sì dà jiē kōng”，《 lǎo zǐ》 yě yòu“ sì dà”。 zhè yī duàn zài bó shū jiá běn zuò： 　　【 [ dào dà， ] tiān dà， dì dà， wáng yì dà。 guó zhōng yòu sì dà， ér wáng jū yī yān。 　　 rén fǎ dì， [ dì ] fǎ [ tiān ]， tiān fǎ [ dào， dào ] fǎ [ zì rán。 ]】 　　 bó shū yǐ běn zuò： 　　【 dào dà， tiān dà， dì dà， wáng yì dà。 guó zhōng yòu sì dà， ér wáng jū yī yān。 　　 rén fǎ dì， dì fǎ tiān， tiān fǎ dào， dào fǎ zì rán。】 　　 jiǎn běn zuò： 　　【 tiān dà， dì dà， dào dà， wáng yì dà。 zhōng guó yòu sì dà 'ān， wáng jū yī 'ān。 　　 rén fǎ dì， dì fǎ tiān， tiān fǎ dào， dào fǎ zì rán。】 　　 zhòng yào de qū bié shì： bó shū jiá、 yǐ běn hé jiǎn běn dōushì“ wáng dà”， ér tōng xíng běn què shì“ rén dà”， zhè yī zì zhī chā kě zào chéng liǎo yào mìng de qū bié： yī guó zhī zhōng yòu sì gè dōng xī shì zuì dà de， rú guǒ 'àn tōng xíng běn de shuō fǎ， zhè“ sì dà” jiù shì dào、 tiān、 dì、 rén， lǎo zǐ bǎ rén hé dào、 tiān、 dì bìng zhòng， kě jiàn tā lǎo rén jiā xīn huái rén mín qún zhòng， shì gè yǐ rén wéi běn de jìn bù sī xiǎng jiā； kě rú guǒ 'àn bó shū běn hé jiǎn běn de shuō fǎ， zhè“ sì dà” jiù chéng liǎo dào、 tiān、 dì、 wáng， lǎo zǐ bǎ wáng hé dào、 tiān、 dì bìng zhòng， kě jiàn tā lǎo rén jiā xīn huái lǐng dǎo， bǎ lǐng dǎo dū pěng shàng tiān liǎo， gǔ chuī lǐng dǎo yǔ tiān dì tóng huī， yǐ lǐng dǎo wéi běn， zhēn shì gè chè tóu chè wěi de fǎn dòng xué shù quán wēi。（ cóng jiǎn běn kàn，“ sì dà” yīnggāi shì“ sì dà 'ān”， zhè jiù bù duō shuō liǎo。） 　　 chá《 lǎo zǐ》 de gè gè bǎn běn， bù dàn bó shū jiá、 yǐ běn hé jiǎn běn dōushì“ wáng dà”， ér qiě hé shàng gōng běn hé wáng bì běn yědōu shì“ wáng dà”， dōng hàn de xiǎng 'ěr běn zuò“ shēng dà”， dà gài shì dào jiào wèile lǐ shùn yǎng shēng lǐ lùn cái zhè me gǎi de， dào táng cháo shí hòu jiù biàn chéng“ rén dà” liǎo， wǒ men xiàn zài kàn dào de běn zǐ yī bān dū xiě zuò“ rén dà”。 v 　　 lián xì shàng xià wén lái kàn，“ wáng dà” què shí shì shùn lǐ chéng zhāng de， zhè hé shēn hán、《 guǎn zǐ》 de zūn jūn sī xiǎng yě shì rú chū yī zhé。 héng héng shì xiǎng yī xià nǐ zì jǐ jiù shì huáng dì， lóng shū 'àn shàng fàng zhe liǎng juàn shū， yī shì《 mèng zǐ》 de“ mín wéi guì， shè jì cì zhī， jūn wéi qīng”， yī shì《 lǎo zǐ》 de“ tiān dà， dì dà， dào dà， wáng yì dà”， nǐ huì xǐ huān nǎ yī gè？ 　　 yǐ hàn cháo rén de yǎn guāng lái kàn huáng lǎo zhī xué， lái kàn《 lǎo zǐ》， hái yòu yī běn shū shì hěn yòu cān kǎo jià zhí de， nà jiù shì lì dài dōubèi rèn wéi wěi shū de《 wén zǐ》。《 hàn shū · yì wén zhì》 bǎ《 wén zǐ》 liè rù dào jiā， shuō zuò zhě wén zǐ shì lǎo zǐ de dì zǐ， hé kǒng zǐ tóng zài yī gè shí dài。 dàn bān gù yě bù shì ná dé hěn zhǔn， tā yòng yóu yí bù jué de kǒu qì shuō： shū zhōng yòu zhōu píng wáng hé wén zǐ de duì huà， rú guǒ wén zǐ shì lǎo zǐ de dì zǐ， nà hé zhōu píng wáng de shí dài kě chā zhe bù shǎo ní， zhè yàng kàn lái， zhè shū dà yòu shuǐfèn， yě xǔ shì hòu rén yǐ tuō zhī zuò。 vi 　　 zài zhè gè wèn tí shàng， lì dài xué zhě men de shēng yīn jīhū shì yī biān dǎo de， zhǐ yòu qīng cháo sūn xīng yǎn rèn wéi shū zhōng de zhōu píng wáng yīnggāi shì chǔ píng wáng zhī wù， guǒ zhēn rú cǐ de huà， zài shí jiān shàng jiù méi yòu shénme máo dùn liǎo。 zài zhě，《 wén zǐ》 suī rán wèi bì shì wén zǐ de qīn bǐ， dàn“ huáng lǎo zhī xué cún yú《 wén zǐ》， liǎng hàn yòng yǐ zhì shì， dāng shí zhū chén jiē néng dào qí shuō， gù qí shū zuì xiǎn”。 vii héng héng zhè shì wǒ men cǐ kè zuì zhí dé guān zhù de huà， rú guǒ sūn shuō shǔ shí， nà me zhè bù《 wén zǐ》 jiù shì tǐ xiàn hàn cháo huáng lǎo zhī xué de dài biǎo zuò pǐn， dāng shí de zhèng zhì yǔ xué shù dà kě yǐ cóng《 wén zǐ》 zhī zhōng mì dé duān ní。 　　 yòu gè gǔ wǔ rén xīn de xiāo xī shì： 1970 nián dài de hàn mù kǎo gǔ fā xiàn liǎo《 wén zǐ》 de cán jiǎn， hé jīn běn duì zhào yī kàn， jū rán chā bié bù dà， ér qiě kě yǐ què dìng zhōu píng wáng què xì chǔ píng wáng zhī wù， hái yòu yī chù zhí dé guān zhù de dì fāng shì： jīn běn《 wén zǐ》 lǐ de“ lǎo zǐ yuē” zài jiǎn běn lǐ jū rán dōushì“ wén zǐ yuē”？！ 　　 wén zǐ dào dǐ shì shuí， kǒng pà duō shù réndōu bù qīng chǔ， rú guǒ shuō tā shì lǎo zǐ de dì zǐ， kě cóng méi tīng shuō lǎo zǐ hái yòu dì zǐ yā， bù shì chuán shuō tā qí qīng niú xī chū hán gǔ guān， bèi guān yǐn chán zhù xiě liǎo wǔ qiān yán， rán hòu jiù bù zhī suǒ zhōng liǎo má？ 　　 héng héng zhèng rú lǎo zǐ de zhè xiē chuán shuō dōushì jí bù kě xìn de yī yàng， wén zǐ shì lǎo zǐ de dì zǐ yī shuō wǒ men yě bù bì guò yú dàngzhēn。 yǐ qián hěn duō rén rèn wéi wén zǐ jiù shì jì rán， jì rán hǎo xiàng yě bù shì gè tài yòu míng de rén， dàn tā yòu gè xué shēng què jìn rén jiē zhī， tā jiù shì yuè wáng gòu jiàn de móu chén、 hòu lái hé xī shī fàn zhōu wǔ hú 'ér qù de nà wèi fànlǐ。 zhè gè shuō fǎ de chū chù shì《 shǐ jì · huò zhí lièzhuàn》 lǐ de“ fànlǐ shī jì rán”， kě shì， kǒng qiū bèi zūn chēng wéi kǒng zǐ， mèng kē bèi zūn chēng wéi mèng zǐ， qí tā rén yě shì yī yàng， wèishénme wéi dú zhè wèi jì rán bù jiào jì zǐ què jiào wén zǐ ní？ céng yòu quán wēi zhù shì shuō： jì rán bù xìng jì， xìng xīn， zì wén zǐ， zǔ shàng shì jìn guó guì zú。 hòu lái yòu yòu zhuān jiā shuō： jì rán xìng xīn， jiā zhù kuí qiū pú shàng， háojiào jì rán， tā shì lǎo zǐ de xué shēng， shì fànlǐ de lǎo shī。 viii 　　 dú gǔ shū yòu yī gè fàng zhī sì hǎi 'ér jiē zhǔn de jīng yàn： yuè shì shuō dé yòu bí zǐ yòu yǎn de， jiù yuè shì kě yí。 duì wén zǐ de zhēn shēn， qián mù yòu guò fēi cháng xiáng xì de kǎo biàn， shuō jì rán dāng shì shū míng 'ér fēi rén míng héng héng wèile jiǎn lüè qǐ jiàn， wǒ zhè lǐ zhǐ shì gài kuò tí yī xià tā lǎo rén jiā kǎo biàn de jié lùn， duì guò chéng jiù bù xiáng shù liǎo， dàn qián lǎo shī yòu yī chù lùn zhèng wǒ hái shì jué dé yòu bì yào tè bié ná chū lái shuō shuō， yīn wéi tā duì wǒ men hòu wén jìn rù“《 chūn qiū》 sān chuán” èr bǎi sì shí 'èr nián de shì jiè shì hěn yòu bāng zhù de。 héng héng qián lǎo shī shuō： gǔ rén qǔ zì， yào me jiù shì dān zì， bǐ rú kǒng mén gāo zú yán huí， tā de zì shì“ yuān”， suǒ yǐ wǒ men yě jiào tā yán yuān； yào me jiù shì zài zì shàng biāozhì chū xiōng dì de páiháng（ bó zhòng shū jì）， bǐ rú hái shì kǒng mén lǐ de rǎn gēng， zì bó niú，“ bó” zì shuō míng tā zài xiōng dì lǐ páiháng lǎo dà； yào me jiù shì jiā gè“ zǐ” zì zuò wéi měi chēng， bǐ rú hái shì kǒng mén lǐ de mǐn sǔn， zì zǐ qiān； yǐ shàng sān zhǒng dōushì gǔ rén qǐ zì de guīju， kě cóng lái méi yòu yǐ“ mǒu zǐ” wéi zì de。 suǒ yǐ shuō， rú guǒ jì rán xiān shēng xìng xīn， zì wén zǐ， zhè bù fú hé gǔ rén qǐ míng zì de guīju。 zài kàn kàn gǔ rén chēng“ zǐ” dōuyòu jǐ zhǒng qíng kuàng： yào me shì gēn zhe xìng zǒu， bǐ rú fànlǐ de tóng liáo wén zhǒng， kě yǐ chēng wéi“ wén zǐ”， rú guǒ 'àn zhè gè guīju， jì rán jiù yīnggāi xìng wén； yào me shì gēn zhe míng zǒu， bǐ rú tián wén yě bèi chēng wéi“ wén zǐ”， rú guǒ 'àn zhè gè guīju， jì rán yīnggāi míng wén； yào me shì zuò wéi sǐ hòu de shì hào， bǐ rú jì wén zǐ、 gōng shū wén zǐ、 fàn wén zǐ， zhè yàng de huà， rú guǒ jì rán jì bù xìng wén、 yě bù míng wén， dǎo hái yòu jī huì zài sǐ hòu bèi shì wéi wén， dàn shì， jì rán zhǐ shì gè píng tóu bǎi xìng， bù kě néng huò dé shì hào。 ix kàn， zhè sān tiáo lù quándōu duàn liǎo。 　　 wǒ men jiè cǐ liǎo jiě yī xiē chūn qiū shí dài zài chēng wèi shàng de guīju， zhì yú wén zǐ dào dǐ shì shuí， bìng bù shí fēn yǐng xiǎng wǒ men duì yǎn xià wèn tí de tǎo lùn héng héng duì wǒ men lái shuō， sūn xīng yǎn nà fān huà cái shì zhì guān zhòng yào de。 　　 wǒ men jiù yào jìn rù《 wén zǐ》 de piàn duàn wén běn liǎo， wǒ tiǎo xuǎn liǎo yī xiē《 wén zǐ》 dāng zhōng duì《 lǎo zǐ》 de chǎn fā xìng yì lùn， kàn kàn《 wén zǐ》 shí dài（ zhàn guó huò qín hàn） de rén duì《 lǎo zǐ》 de lǐ jiě， zài wǒ men yǎn lǐ xuán 'ér yòu xuán de“ dào” yǔ“ dé”、 hái yòu“ wú wéi wú bùwèi” děng děng， yuán běn huò xǔ dōuyòu zhe fēi cháng qièshí de yì yì。 　　“ dào kě dào， fēi cháng dào； míng kě míng， fēi cháng míng”， lǎo zǐ zhè duàn huà shuō dé tài xuán， suǒ yǐ hòu rén yòu liǎo wú shù duō de jiě shì， ér qiě， zhèng yīn wéi bù róng yì kàn dǒng， rén men cái yuè fā jué dé gāo shēn mò cè。 wén zǐ chǎn shì zhè duàn huà， shuō： 　　【 lǎo zǐ（ wén zǐ） yuē： fū shì shēng zhě， yìng biàn 'ér dòng。 biàn shēng yú shí， zhī shí zhě， wú cháng zhī xíng。 gù“ dào kě dào， fēi cháng dào； míng kě míng， fēi cháng míng。” shū zhě yán zhī suǒ shēng yě， yán chū yú zhì， zhì zhě bù zhī， fēi cháng dào yě； míng kě míng， fēi cáng shū zhě yě。（《 wén zǐ · dào yuán》）】 　　《 wén zǐ》 shì shuō： shì wù shì zài bù duàn de biàn huà zhōng de， shì suí zhe shí jiān de liú dòng 'ér liú dòng de， suǒ yǐ， dào rú guǒ néng bèi zhǔn què dì shuō chū lái， nà jiù bù shì dào liǎo， míng rú guǒ néng bèi zhǔn què dì jiǎng qīng chǔ， yě jiù bù shì míng liǎo， zhè dào lǐ jiù hé hè lā kè lǐ tè“ rén bù néng liǎng cì tà jìn tóng yī tiáo hé liú” yī yàng。 　　《 wén zǐ》 zhèng miàn jiǎng wán zài fǎn miàn jiǎng， ná rú jiā dāng bà zǐ： rú jiā《 shī jīng》、《 shàng shū》 děng děng diǎn jí jìzǎi dedōu shì shèng xián zhī yán， àn shuō shèng xián shuō de huà dōushì hǎo huà， kě tā men nà xiē huà dōushì zhēn duì yī shí yī shì 'ér fā， bìng bù shì yǒng héng de zhēn lǐ。 rú guǒ shì dào biàn liǎo， wǒ men shǒu zhe zhè xiē diǎn jí 'ér bù zhī dào biàn tōng， zhè kě jiù tài shǎ liǎo。 　　 héng héng kàn lái《 wén zǐ》 de lǐ jiě xiāng dāng pǔ sù 'ā。《 lǎo zǐ》 zhè duàn wén zì bǎ lì dài de duō shǎo cōng míng réndōu gǎo hú tú guò， xiǎng jìn bàn fǎ lái jiě shì， yú shì hū shuō shí me dedōu yòu， yuè shuō yuè xuán。 　　 wǒ mendōu zhī dào《 lǎo zǐ》 yòu míng《 dào dé jīng》， zhè gè dào yǔ dé dào dǐ shì zěn me huí shì， kàn shàng qù fǎng fó chū zì tiān rán、 bù yán 'ér yù， shēn jiū yī xià de huà hái zhēn bù róng yì shuō dé qīng chǔ héng héng yóu qí nán zài： dào hé dé bìng fēi lǎo zǐ de zhuān yòu gài niàn， rú jiā yě jiǎng dào， yě jiǎng dé， dǒng zhòng shū bù jiù shì má？ jiù lián hòu shì de lǐ xué jiā yě yòu zì jǐ de yī tào“ dào dé guān”， zhè jiù gèng bǎ gài niàn gěi gǎo hùn liǎo， bǐ rú sòng dài zhū xī de gāo tú chén chún， zài《 běi xī zì yì》 lǐ gěi“ dào” zì lì liǎo yī zhāng， jiē zhe jiù shì gěi“ lǐ” zì hé“ dé” zì gè liè yī zhāng， qí hòu yòu lùn zhōng yōng， yòu lùn tài jí， duō shì lǐ xué jiǎo dù de gè rén gǎn wù。 ér《 běi xī zì yì》 jǐn shì yī lì 'ér yǐ， gè jiā gè pài de jiě shì lín láng mǎn mù、 pū tiān gài dì， suǒ yǐ shuō， zài nǐ yào hé bié rén tǎo lùn“ dào” huò“ dé” děng děng gài niàn zhī qián， xiān dé wèn qīng chǔ dà jiā duì zhè xiē gài niàn de lǐ jiě shì fǒu dōushì yī yàng de。 wǒ men xiàn zài kàn de zhè gè《 wén zǐ》， duì“ dào” hé“ dé” de lǐ jiě biàn zì chéng yī jiā héng héng《 wén zǐ》 dǎ liǎo gè bǐ fāng： dào yǔ dé de guān xì jiù xiàng wéi hé gé de guān xì。 　　 suǒ wèi wéi， jiù shì jīng jiā gōng zhī hòu de dòng wù pí， wǒ men chuān de pí jiā kè、 pí xié， rú guǒ shuō shì“ zhēn pí zhì pǐn” de huà， yòng gǔ rén de huà shuō jiù shì ná wéi zuò de。 suǒ wèi gé， shì jīng guò cū jiā gōng zhī hòu de dòng wù pí， bìng bù shì wǒ men xiàn zài de rén zào gé， rú guǒ yī wèi gǔ rén bǎ yī shuāng gé zuò de xié zǐ dàngchéng zhēn pí zhì pǐn mài gěi nǐ de huà， tā kě bù shì piàn nǐ， nà xié zǐ què shí shì zhēn pí de。 wéi hé gé dōushì zhēn pí， zhǐ shì zài jiā gōng gōng yì shàng yòu suǒ qū bié， dào yǔ dé yě shì tóng yàng， běn zhì shí jì shàng shì yī zhǒng dōng xī。《 wén zǐ》 xià wén lǐ xiáng xì lái tán： 　　【 lǎo zǐ（ wén zǐ） yuē： xī huáng dì zhī zhì tiān xià， diào rì yuè zhī xíng， zhì yīn yáng zhī qì， jié sì shí zhī dù， zhèng lǜ lì zhī shù， bié nán nǚ， míng shàng xià， shǐ qiáng bù yǎn ruò， zhòng bù bào guǎ， mín bǎo mìng 'ér bù yāo， suì shí shú 'ér bù xiōng， bǎi guān zhèng 'ér wú sī， shàng xià diào 'ér wú yóu， fǎ lìng míng 'ér bù 'àn， fǔ zuǒ gōng 'ér bùē， tián zhě ràng pàn， dào bù shí yí， shì bù yù jiǎ， gù yú cǐ shí， rì yuè xīng chén bù shī qí xíng， fēng yǔ shí jié， wǔ gǔ fēng chāng， fèng huáng xiáng yú tíng， qí lín yóu yú jiāo。 　　 lǜ xī shì zhī wáng tiān xià yě， zhěn shí qǐn shéng， shā qiū yuē dōng， fù fāng zhōu， bào yuán tiān。 yīn yáng suǒ yōng、 shěn zhì bù tōng zhě， qióng lǐ zhī； nì qì lì wù、 shāng mín hòu jī zhě， jué zhǐ zhī。 qí mín tóng méng bù zhī dōng xī， shì míng míng， xíng diān diān， dòng rán zì dé， mò zhī qí suǒ yóu， fú yóu fàn rán， bù zhī suǒ běn， zì yǎng bù zhī suǒ rú wǎng； dāng cǐ zhī shí， qín shòu chóng shé wú bù huái qí zhǎo yá， cáng qí shì dú， gōng kuí tiān dì。 zhì huáng dì yào miù hū tài zǔ zhī xià， rán 'ér bù zhāng qí gōng， bù yáng qí míng， yǐn zhēn rén zhī dào， yǐ cóng tiān dì zhī gù rán， hé jí？ dào dé shàng tōng， ér zhì gù xiāo miè yě。 　　 lǎo zǐ（ wén zǐ） yuē： tiān bù dìng， rì yuè wú suǒ zài； dì bù dìng， cǎo mù wú suǒ lì； shēn bù níng， shì fēi wú suǒ xíng。 shì gù， yòu zhēn rén 'ér hòu yòu zhēn zhì， qí suǒ chí zhě bù míng， hé zhī wú suǒ wèi zhī zhī fēi bù zhī yǔ？ jī huì zhòng huò， shǐ wàn mín xīn xīn， rén lè qí shēng zhě， rén yě； jǔ dà gōng， xiǎn lìng míng， tǐ jūn chén， zhèng shàng xià， míng qīn shū， cún wēi guó， jì jué shì， lì wú hòu zhě， yì yě； bì jiǔ qiào， cáng zhì yì， qì cōng míng， fǎn wú shí， máng rán fǎng yáng hū chén gòu zhī wài， xiāo yáo hū wú shì zhī jì， hán yīn tù yáng 'ér yǔ wàn wù tóng hé zhě， dé yě； shì gù， dào sàn 'ér wéi dé， dé yì 'ér wéi rén yì， rén yì lì 'ér dào dé fèi yǐ。（《 wén zǐ · jīng chéng》）】 　　 wén zǐ kuā zàn huáng dì zhī zhì， shuō： xiǎng dāng nián， huáng dì tiáohé rì yuè de yùn xíng， lǐ shùn yīn yáng zhī qì， shùn yìng sì jì biàn huà， xiū zhèng yuèlǜ hé lì fǎ， què dìng nán nǚ zūn bēi de zhì xù hé jūn chén shàng xià de lǐ fǎ， shǐ qiáng zhě bù qī fù ruò zhě， duō shù bù yā pò shǎo shù， lǎo bǎi xìng dōunéng huó dào zì rán shòu mìng， liáng shí zǒng yòu hǎo de shōu chéng， bǎi guān gōng zhèng wú sī， jūn chén róng qià wú jiān， fǎ lìng qīng chǔ gōng kāi， lù bù shí yí， yè bù bì hù， dà jiā hù xiāng qiān ràng， zuò mǎi mài chéng shí shǒu xìn。 suǒ yǐ zài nà gè shí hòu， rì yuè xīng chén yùn xíng zhèng cháng， fēngtiáo yǔ shùn， wǔ gǔ fēng dēng， fèng huáng mǎn tiān fēi， qí lín biàn dì zǒu， tiān xià yī piàn chāng míng qì xiàng。 　　 wén zǐ zhè fān huà shì bù shì gǎn jué yǎn shú？ rú guǒ bù gào sù nǐ zhè shì dào jiā shǒu bǐ， shuō shì dǒng zhòng shū xiě de， yīnggāi bù huì yòu shénme huái yí bā？ chūn qiū dà yì de shàng fǎ tiān dào、 zūn bēi yòu xù、 yǐ lǐ zhì guó、 hǎo rén zhèng fǔ、 xiáng ruì chòu jiē， zhè bù fēn míng jiù shì dǒng pài rú jiā me！ wǒ men zài zhè lǐ xiān liú gè xīn yǎn 'ér， wǎng xià zài kàn kàn…… 　　 wén zǐ jiē zhe shuō： qián biān jiǎng de shì huáng dì shí dài de hǎo shí guāng， kě huáng dì yǐ qián shì shénme yàng ní？ wǒ zài gěi nǐ men jiǎng jiǎng bā： zài hěn jiǔ hěn jiǔ yǐ qián， yòu gè bái hú zǐ lǎo tóu 'ér， tā de míng zì jiào fú xī， tā guǎn lǐ zhe tiān xià sì fāng。 dāng wǒ men zàn měi wěi rén de shí hòu， wéi qiú xīn yì， kě yǐ cóng tā de yī liǎng gè shēng huó xiǎo cè miàn rù shǒu， bǐ rú wǒ men kě yǐ shuō shuō wěi rén de yī jiàn yī fú chuān liǎo hěn duō nián lā， děng děng děng děng， suǒ yǐ， guān yú wěi dà de fú xī wǒ men jiù kě yǐ zhè yàng lái jiǎng： tā shuì jué de shí hòu， zhěn de shì shí tóu， pū de shì gān cǎo héng héng zhè hěn niú bā， tā chóng shàng jiǎn pǔ hé yuán shǐ， yòng zhè gè jīng shén lái zhì lǐ tiān xià： dāng yīn yáng bù diào de shí hòu jiù gěi shū tōng shū tōng， dāng bù hǎo de“ qì” shāng hài qún zhòng de shí hòu jiù zhì lǐ zhì lǐ。 fú xī zhì xià de rén mín qún zhòng dōushì xiē méng mèi wú zhī de jiā huǒ héng héng zhù yì 'ò， zhè kě bù shì biǎn yì héng héng tā men mù guāng dāi zhì， zǒu qǐ lù lái màn màn yōu yōu， hé dōng jīng dì tiě lǐ de rén liú xíng chéng xiān míng de fǎn chā， tā men tiān zhēn chún pǔ， wú yōu wú lǜ， jì bù zhī dào zì jǐ shì cóng nǎ 'ér lái de， yě bù zhī dào zì jǐ yào wǎng nǎ 'ér qù， yōu zāi yóu zāi dì màn yóu zhe， bìng bù dān xīn zài mǒu xiē zhòng yào de rì zǐ lǐ huì yòu yī xiē quán xīn quán yì wèirénmín fú wù de zhí fǎ duì wǔ bǎ tā men nòng dào quán xīn quán yì wèirénmín fú wù de rén de shì yě zhī wài qù shāi shā zǐ、 bǎng shuà zǐ， tā men yě bù huì ràng zhū rú“ shēng mìng hé shì jiè de běn yuán” zhī lèi de wèn tí lái fán nǎo zì jǐ héng héng zhè xiē wèn tí jiù lián fó tuó dū gǎo bù qīng chǔ， zhǐ yī jù“ wú jì” liǎo zhī héng héng tā men zì shēng zì yǎng， zì dé qí lè。 zhè jiù shì wěi dà de fú xī shí dài yā， bù dàn rén lèi rú cǐ， jiù lián dú shé měng shòu dū xiāo mǐ liǎo xiōng xìng， shōu qǐ liǎo zhǎo yá。 　　 wén zǐ ná fú xī shí dài hé huáng dì shí dài xiāng bǐ， gào sù dà jiā： nǐ men yǐ wéi huáng dì shí dài jiù gòu huáng jīn shí dài liǎo má， hē hē， nà shì nǐ men jiàn shí qiǎn bó， fú xī shí dài cái shì zhēn zhèng de huáng jīn shí dài ní。 gāo míng de zhì guó zhī dào shì zhè yàng de： bù zhāng xiǎn shénme fēng gōng wěi jì， yě méi yòu gē gōng sòng dé， yǐ zhēn rén zhī dào shùn yìng tiān dì de běn xìng。 zhè yě bù nán， zhǐ yào lǐng dǎo rén de dào dé shàng dá yú tiān， xiōng zhōng liǎo wú jī xīn 'ér yǐ。 　　 héng héng zhè jiù shì zài shuō wú wéi zhī zhì， zuì hòu liǎng jù huà bǐ jiào fèi jiě， wǒ fān yì dé bù yī dìng duì， bù guò xiǎng lái dà yì shì bù huì cuò de。 wén zǐ zhè lǐ gěi liǎo wǒ men yī gè qǐ shì： xiàng láidōu shuō rú jiā shì fù gǔ de， kǒng zǐ suǒ wèi“ kè jǐ fù lǐ”、 zhuī huái yáo shùn yǔ tānɡ wén wǔ zhī lèi， suī rán qí zhōng yě yòu yǔ shí jù jìn de sī xiǎng， dàn dào dǐ shì yǐ fù gǔ wéi zhù， kě xiàn zài kàn lái， dào jiā de fù gǔ jīng shén sì hū bǐ rú jiā bù zài yǐ xià， rú jiā de“ gǔ” zhì duō zhǐ zhuī sù dào yáo shùn yǔ， gèng xiàn shí dì shuō shì zhuī sù dào wén wǔ zhōu gōng， ér dào jiā miáo huì de huáng jīn shì jiè què yī zhí zhuī sù dào liǎo fú xī shí dài héng héng zhè wèi fú xī jù shuō shì rén lèi shì shǐ zǔ， wǒ men suǒ yòu réndōu shì tā lǎo rén jiā hé nǚ wā de hòu dài。 zhè， zhè yě shí zài tài gǔ lǎo liǎo！ 　　 bù dàn gǔ lǎo， ér qiě xuán hū。 wén yī duō xiě guò yī piān《 fú xī kǎo》， shuō fú xī qí rén jiàn yú jìzǎi yào wǎn dào zhàn guó shí dài cái yòu。 zhè wèn tí wǒ men xiān bù qù guǎn， dān shuō shàng gǔ shí dài de méng mèi shēng huó， rú guǒ dàngzhēn rú cǐ de huà， wǒ men xiàn dài rén hái zhēn hěn nán shuō dào dǐ shì jìn huà liǎo hái shì tuì huà liǎo， zài zhě， rú guǒ cǐ shuō wéi zhēn， nà dà yǔ jiù fàn bù shàng xīn kǔ zhì shuǐ， shén nóng yě méi bì yào qīn cháng bǎi cǎo liǎo。 huáng dì de chuán shuō yě shì jù sòng fēn yún， jù shuō nà shí hòu yě yòu bù qīng de xíng fá， yóu“ lǐ guān” x zhuān mén fù zé， gē bí zǐ、 kǎn jiǎo de“ wǔ xíng” yě shì nà shí hòu chuàng lì de。 zhì yú zhēn xiāng rú hé， shuí yě shuō bù qīng chǔ， huò xǔ dào jiā tuō gǔ gǎi zhì de jīng shén bù yà yú rú jiā ní， huò zhě， zhè zhǒng jīng shén jiù shì gǔ rén de xué fēng， bù lùn shénme xué pài quán wán zhè yī tào？ 　　 fú xī shí dài， huò zhě shuō“ rén lèi de méng mèi shí dài”， shì yī gè zhí dé shēn rù sī kǎo de huà tí， yīn wéi zhè gè wén zǐ hé lǎo zǐ yǎn zhōng de huáng jīn shí dài kàn shàng qù sì hū zhèng shì rén lèi de“ zì rán zhuàng tài”， ér“ zì rán zhuàng tài” yòu shì rú cǐ de nán yú rèn shí， yǐ zhì yú lú suō gǎn tàn zhe：“ yán jiū guò shè huì jī chǔ de zhé xué jiā men， dū rèn wéi yòu zhuī sù dào zì rán zhuàng tài de bì yào， dàn shì méi yòu yī gè rén céng jīng zhuī sù dào zhè zhǒng zhuàng tài。” 　　 lú suō zhè huà zhà kàn shàng qù hǎo xiàng méi yòu duō dà de yì yì， dàn wǒ men bì xū zhī dào， rèn wéi rén lèi yuán běn shēng huó zài yī zhǒng zhǐ shì yǐ cóng běn xìng 'ér shēng huó de“ zì rán zhuàng tài” céng jīng shì shí bā shì jì xī fāng shè huì lǐ de shí máo guān diǎn， wǒ men zhǐ yào xiǎng xiǎng nà gè shí qī lǐ yī xiē zhù míng de huì huà zuò pǐn jiù néng yòu gè dà gài de liǎo jiě héng héng hǎo xiàng rén yuè wén míng jiù yuè huái jiù shìde， wǒ men xiàn zài de zhè xiē xīzàng yóu、 gǔ zhèn yóu、 cáng chuán fó jiào rè děng děng， yě shì yìqǔ tóng gōng， nà me， jìn yī bù wèn yī xià： zài wén míng xiāng duì fā zhǎn de chūn qiū zhàn guó shí dài huì bù huì yě yòu zhè zhǒng huái jiù zhī qíng ní？ rú guǒ zhè shì kě néng de huà， nà zhè gè bèi huái de jiù， àn wǒ men xiàn zài de jīng yàn lái tuī lùn gǔ rén， jiū jìng shì zhēn de jiù hái shì bèi zào chū lái de jiù ní？ huò zhě shuō， zhè gè suǒ wèi de“ zì rán zhuàng tài” zài duō dà chéng dù shàng shì gè xū qiú dǎo xiàng xíng de dōng xī ní？ 　　 duì zhè gè“ zì rán zhuàng tài”（ huò zhě shuō shì yuán shǐ de huáng jīn shí dài） zuì yōu yǎ de miáo shù huò xǔ yào shǔ mó lāi lǐ de zhè jù huà：“ shì jiè shì yī zhāng fàn zhuō， tā zú yǐ chén liè suǒ yòu gòng cān zhě suǒ xū yào de yī qiē。 zhuō shàng de cài yáo huò zhě shǔ yú yī qiē rén， yīn wéi dà jiādōu jī 'è； huò zhě zhǐ shǔ yú mǒu jǐ gè rén， yīn wéi qí yú de rén yǐ jīng chī bǎo liǎo。 suǒ yǐ， rèn hé réndōu bù shì shì jiè de jué duì de zhù rén， rèn hé rén yě méi yòu quán lì yào qiú zhè yī diǎn。” xi 　　 'ér lú suō zhè shí hòu què biǎo xiàn liǎo tā quē fá làng màn de yī miàn， tā de zhè shēng gǎn kǎi shì fā zài《 lùn rén lèi bù píng děng de qǐ yuán hé jī chǔ》 zhè yī míng piān zhī zhōng de， tā jiē xià lái de huà jiù shì：“ yòu xiē rén háo bù yóu yù dì shè xiǎng， zài zì rán zhuàng tài zhōng de rén， yǐ yòu zhèng yì hé fēi zhèng yì de guān niàn， dàn tā men què méi yòu zhǐ chū zài zì rán zhuàng tài zhōng de rén hé yǐ huì yòu zhè zhǒng guān niàn， shèn zhì yě méi yòu shuō míng zhè zhǒng guān niàn duì tā yòu shénme yòng chù。 lìng wài yòu yī xiē rén tán dào zì rán quán lì， jí měi gè rén suǒ jù yòu de bǎo cún shǔ yú zì jǐ de dōng xī de quán lì， dàn què méi yòu chǎn míng tā men duì yú‘ shǔ yú’ yī cí de lǐ jiě。 zài yòu yī xiē rén shǒu xiān fù yú qiáng zhě yǐ tǒng zhì ruò zhě de quán lì， yīn 'ér jiù rèn wéi zhèng fǔ shì yóu cǐ chǎn shēng de， dàn tā men gēn běn méi yòu xiǎng dào zài rén lèi nǎo jīn lǐ néng gòu cún zài quán lì hé zhèng fǔ děng míng cí de yì yì yǐ qián， xū yào jīng guò duō me cháng de yī duàn shí jiān。 zǒng zhī， suǒ yòu zhè xiē rén bù duàn dì zài qǐng rén lèi de xū yào、 tān lán、 yā pò、 yù wàng hé jiāo 'ào de shí hòu， qí shí shì bǎ cóng shè huì lǐ dé lái de yī xiē guān niàn， bān dào zì rán zhuàng tài shàng qù liǎo； tā men lùn shù de shì yě mán rén， ér miáo huì de què shì wén míng rén。 shèn zhì zài xiàn dài duō shù xué zhě de tóu nǎo zhōng， duì zì rán zhuàng tài de cún zài cóng wèi fā shēng guò yí wèn， kě shì yī dú《 shèng jīng》， biàn míng liǎo dì yī gè rén yǐ jīng zhí jiē cóng shàng dì nà lǐ jiē shòu liǎo zhì huì hé xùn jiè， tā běn shēn jiù bù céng chǔyú zì rán zhuàng tài； ér qiě rú guǒ wǒ men xiàng měi gè xìn fèng jī dū jiào de zhé xué jiā nà yàng xiāng xìn mó xī zhù shù de huà， biàn bì xū chéng rèn， rén men jí zài hóng shuǐ zhī qián， yě bù céng chǔyú chún cuì de zì rán zhuàng tài， chú fēi tā men yīn mǒu zhǒng fēi cháng shì gù chóngxīn duò rù qí zhōng zé yòu dāng bié lùn。” xii 　　 gǎo qīng chǔ rén lèi de“ zì rán zhuàng tài” shì rú cǐ zhòng yào， zhì shǎo kě yǐ shǐ nà wèi gǔ chuī“ rén lèi tiān shēng shì dà dǎn de， zhǐ xiǎng zhe jìn xíng gōng jī hé zhàn dǒu” de huò bù sī xiān shēng héng héng tā bù xìng dì zuò liǎo lú suō de bà zǐ héng héng wú dì zì róng dì bì shàng zuǐ bā。 dàn wǒ men xiān bù duì biàn lùn de shuāng fāng zuò chū rèn hé píng pàn， zhǐ shì bǎ tā men de fā yán bān chū lái， zuò wéi fú xī shí dài de lìng yī zhǒng jié rán bù tóng de xiě zhào lái gěi dà jiā cān kǎo：“ huò bù sī shuō： è rén shì yī gè qiáng zhuàng de yòu 'ér。 wǒ men hái xū jìn yī bù liǎo jiě， yě mán rén shì bù shì yī gè qiáng zhuàng de yòu 'ér。 rú guǒ wǒ men chéng rèn yě mán rén shì yī gè qiáng zhuàng de yòu 'ér， jiù huì dé chū shénme jié lùn ní？ jiǎ rú zhè gè rén， dāng tā shì qiáng zhuàng de shí hòu， yě xiàng tā ruǎn ruò de shí hòu nà yàng， xū yào yǐ lài yú rén， nà me jiù méi yòu yī jiàn mánhèng de shì qíng tā zuò bù chū lái de： tā huì yīn mǔ qīn wèi jí shí bǔ rǔ 'ér dǎ tā， huì yīn dì dì tǎo yàn 'ér nüè dài tā， huì yīn bié rén pèng zhuàng liǎo tā huò jiǎo rǎo liǎo tā 'ér yǎo bié rén de tuǐ。” héng héng zhèng yīn wéi rú qián suǒ shù， rén lèi de“ zì rán zhuàng tài” shì yī gè yì yì zhòng dà de wèn tí， shì wǒ men suǒ yào lùn shù de hěn duō wèn tí de jī chǔ， suǒ yǐ děng dào hòu wén hái huì yòu xiáng xì de tǎo lùn。 wǒ men xiàn zài xiān lái guān xīn yī xià yǎn xià de lǎo zǐ yǔ wén zǐ tā men“ yú mín” hé“ qì jué zhì huì” de zhù zhāng， ǹg， rú guǒ wǒ men yǐ yī zhǒng jī jí xīn tài lái guān zhào zhè liǎng gè miàn mù kě zēng de gài niàn de huà， nà me，“ wǒ men kě yǐ shuō， yě mán rén zhī suǒ yǐ bù shì 'è de， zhèng yīn wèitā men bù zhī dào shénme shì shàn。 yīn wéi zǔ zhǐ tā men zuò 'è de， bù shì zhì huì de fā zhǎn， yě bù shì fǎ lǜ de yuē shù， ér shì qíng gǎn de píng jìng hé duì xié 'è de wú zhī” héng héng zhè hái shì lú suō de huà， wǒ jué dé tā zhè jù huà bù jǐn shì duì“ yú mín” hé“ qì jué zhì huì” de tōng sú zhù jiǎo， hái hěn tuǒ tiē dì jiě shì liǎo lǎo zǐ de lìng yī jù míng yán：“ tiān xià jiē zhī měi zhī wéi měi， sī 'è yǐ； jiē zhī shàn zhī wéi shàn， sī bù shàn yǐ。” zhè jù huà jīng cháng bèi rén dāng zuò luó ji shàng de biàn zhèng guān niàn lái tán， jiě shì chéng“ tiān xià de réndōu zhī dào měi zhī suǒ yǐ wéi měi， zhè jiù yòu chǒu de guān niàn tóng shí cún zài liǎo： dōuzhī dào shàn zhī suǒ yǐ wéi shàn， è de guān niàn yě jiù tóng shí chǎn shēng liǎo”， ér《 lǎo zǐ》 de běn zhǐ yě xǔ shì zài jiǎng zhèng zhì ní。 　　 duì yú“ fú xī shí dài” wǒ men hái yòu yī diǎn zhí dé zhù yì， nà jiù shì： wú lùn shì lú suō hái shì huò bù sī， wú lùn shì wén zǐ hái shì lǎo zǐ， dū quē fá shè huì xué hé rén lèi xué sù yǎng， suǒ yǐ， jí biàn shì wàn fēn shěn shèn de lú suō， zài zhè gè wèn tí shàng suǒ zuò de yě zhǐ bù guò shì fú shǒu yǐ shàng de zhé xué chén sī（ zhǔn què dì shuō， lú suō de chén sī bù shì zài fú shǒu yǐ shàng 'ér shì zài shèng rì 'ěr màn sēn lín lǐ fā shēng de， tā zài《 chàn huǐ lù》 lǐ tán dào guò xiě zuò《 lùn rén lèi bù píng děng de qǐ yuán hé jī chǔ》 de líng gǎn shì zài nà shí“ líng hún bèi chāo zhuó de xuán xiǎng suǒ jī fā， shàng dá tōng shén zhī jìng”）， fú 'ěr tài zé mào sì tí chū liǎo yī gè zhēn zhī zhuó jiàn：“ shì shàng bù huì yòu shénme guó jiā bù xiān shì 'àn zhào gòng hé zhì dù zhì lǐ de， zhè yuán běn shì rén lèi tiān rán qū xiàng”， dàn shì， kǎo lǜ dào tā duì gǔ dài shè huì suǒ zuò de guò yú shēn kè de yán jiū héng héng jiù wǒ men pǔ tōng rén kě yǐ píng lùn de nèi róng lái shuō， tā zài hóng wěi de《 fēng sú lùn》 lǐ yǐ hóng wěi de piān fú bǎ zhōng guó miáo xiě chéng liǎo yī zuò rén jiān tiān táng héng héng hē hē， kàn lái wǒ men hái shì hěn yòu bì yào zài cì qǐng chū 'ài dé huá · tài lè， cān kǎo yī xià tā duì méng mèi de gé líng lán bù zú de yī duàn pǔ sù de jìzǎi：“ dāng tā men jié duì chū qù shòu liè shí， tuī xuǎn mǒu wèi yòu jīng yàn de xiàng dǎo zuò wéi bù duì de lǐng dǎo zhě。 zài méng mèi bù zú zhōng cháng cháng jiàn dào zhè lèi lǐng dǎo zhě huò lǐng xiù， tā men yóu xuǎn chū lái de nà xiē dì wèi zuì zhòng yào huò zuì líng mǐn de rén lái dān rèn。 dàn shì， zhè lèi rén duì yú jiā tíng hěn shǎo yòu shèn zhì wán quán méi yòu quán lì， shì tōng guò shuō fú hé jiè zhù yú lùn lái dá dào zì jǐ de mù de de。 dāng rán， zhè lèi lǐng dǎo zhě de jiā tíng tóng yàng yě jù yòu zuò yòng， huò zhě， rú guǒ hái méi yòu， nà me， tā jiù yào nǔ lì shǐ tā jù yòu zhè zhǒng zuò yòng， yīn cǐ， zài tā de zhí wèi shàng jiù biǎo xiàn chū liǎo yī zhǒng biàn chéng shì xí de yì xiàng。…… zài cún zài gēn wǒ men fēi cháng jiē jìn de 'àn fù xì jì chéng de xí sú qíng kuàng xià， jiā tíng de fā zhǎn běn shēn jiù dǎo zhì zōng fǎ tǒng zhì de jiàn lì。” héng héng yóu cǐ（ gèng duō de lì zǐ wǒ jiù bù jǔ liǎo） wǒ men kě yǐ dé chū de gǎn jué shì： méng mèi shí dài zhǐ néng shì lǎo zǐ bǐ xià“ xiǎo guó guǎ mín” de yàng zǐ， fú xī zhè yàng de tǒng zhì zhě kàn lái bù dà kě néng tǒng xiá yī piàn fú yuán liáo kuò de jiāng yù， tā de“ tiān xià” hěn kě néng zhǐ shì yī gè xiǎo xiǎo de bù luò， bù huì bǐ wǒ men xiàn zài de yī gè cūn zǐ gèng dà， zuì kuā zhāng de xiǎng xiàng kǒng pà yě zhǐ néng bǎ tā xiǎng xiàng chéng yī wèi hé 'ǎi kě qīn、 què méi yòu duō dà quán lì de zhèn cháng， yě jiù shì shuō， tā jí biàn xiǎng yào“ yòu wéi”， yě méi yòu nà gè quán lì。 ér dāng zhè wèi fú xī de quán lì yī dàn shāo yòu zēng dà de shí hòu， huò xǔ jiù zhāo shì zhe quán lì shì xí shí dài de dào lái liǎo， zhè tóng shí yě biāo zhì zhe suǒ wèi huáng jīn shí dài de jié shù。 héng héng yào zhī dào，“ jiā tíng de fā zhǎn běn shēn jiù dǎo zhì zōng fǎ tǒng zhì de jiàn lì”， ér zōng fǎ tǒng zhì de gāo fēng zhèng shì zhōu wén wáng、 zhōu wǔ wáng suǒ kāi chuàng de zhōu dài， zhè hé chuán shuō zhōng de fú xī shí dài kě xiāng gé tài guò yáo yuǎn liǎo。 　　 rú guǒ xiàng zhe lìng yī gè fāng xiàng tuī lùn de huà， jí biàn xiān bù qù kǎo lǜ yuán shǐ de gòng hé guó de xìng zhì， wǒ men kàn dào， zhè wèi wěi dà de fú xī zuì duō yě zhǐ shì yī wèi xiǎo xiǎo de“ cūn cháng” huò zhě“ zhèn cháng”， ér shè huì de fā zhǎn qū shì shì bù luò hé bù luò de bù duàn lián hé， zhè zhǒng lián hé xū yào tā men tōng guò shà xuè zhī lèi de yí shì bǎ qí tā bù zú de rén rèn tóng wéi zì jǐ de jiā rén（ zhè shì yī gè fù zá de huà tí， hòu wén huì xiáng xì lái jiǎng）， ér hòu， mó fǎng yī xià 'ài dé huá · tài lè de shuō fǎ： tā men jié hé chéng yī gè“ mín zú”， yòu liǎo yī gè gòng tóng de mín zú míng chēng， bǐ rú huá xià， zhè shí hòu jiù yòu bì yào xū gòu chū yī gè gòng tóng de zǔ xiān。 xiii 　　 zhè gè shén shèng de zǔ xiān shì jù yòu tú téng yì yì de， tú téng zhè dōng xī zǒng shì bèi yì shù jiā men gǎo dé hěn shén mì de yàng zǐ， xǐ huān ná tā men zuò wéi yuán shǐ yě xìng wén huà lái cì jī xiàn dài wén míng rén de shěn měi qù wèi， qí shí tú téng yīnggāi shì yòu zhe fēi cháng shí jì de gōng néng de： shǐ qún tǐ lǐ de gè rén tōng guò duì tú téng de chóng bài lái zēng qiáng duì zhè gè qún tǐ de guī shǔ gǎn， yóu qí shì， tú téng chóng bài de guò chéng shì xiāng dāng yí shì huà de， ér“ yí shì huà” zhèng shì qíng xù de cuī huà jì。 kù lǎng rì dāng nián lùn zhèng 'ào lín pǐ yà de shén zhī chóng bài yí shì yǔ qí shuō shì zōng jiào xìn yǎng， bù rú shuō shì zhèng zhì yùn dòng héng héng zhè gè guān diǎn zài xiàn zài kàn lái yī diǎn 'ér bù jīng shì hài sú， wèishénme zhèng fǔ huì chì zhòng jīn qù gǎo jīng yīng tǐ yù 'ér bù shì dà zhòng tǐ yù， zhèng yīn wéi jīng yīng tǐ yù jù yòu tú téng yì yì， ér wǒ men jìn xiàn dài de jì sì huáng dì hé jì kǒng dà diǎn、 nǎi zhì shēng guó qí de yí shì， zhào yàng kě yǐ zhè bān zhuī sù dào tú téng chóng bài de yì yì shàng qù héng héng huò xǔ zhèng shì zài zhè gè yì yì shàng， fú xī cái biàn chéng liǎo“ tiān xià” zhī zhù， biàn chéng liǎo wǒ men měi gè rén de zēngzǔ yé yé。 xiv 　　 ǹg， zhè tào dōng xī rú guǒ ná dào xiàn dài shè huì bù zhī huì shì shénme yàng zǐ， xiǎng xiǎng kàn， rú guǒ huáng jūn lǐ xiǎng zhōng de dà dōng yà gòng róng juàn dàngzhēn shí xiàn de huà， zhè gè jù dà de lián hé tǐ shì bù shì yě huì“ jié hé chéng yī gè mín zú， yòu liǎo yī gè gòng tóng de mín zú míng chēng， bǐ rú dà hé”， rán hòu zài xū gòu chū yī gè gòng tóng de zǔ xiān， bǐ rú“ wǒ mendōu shì xú fú de hòu rén” zhī lèi， děng duō shǎo nián guò qù， yě xǔ rén men dū huì xìn yǐ wéi zhēn ní。 dào nà shí hòu， rú guǒ yòu rén wā chū gù zhǐ duī lǐ de fú xī hé yán huáng， wàng tú hái yuán“ lì shǐ zhēn xiāng” de huà， kěn dìng yòu rén huì zhàn chū lái yán lì zhǐ zé：“ nǐ men gǎo zhè xiē wú liáo de yán jiū， duì guó jiā mín zú yòu hài wú yì， hái shì qù zuò yī diǎn 'ér yòu yì yì de shì bā！” héng héng hē hē， gòu lè zhè gè tú jǐng zhǐ xū yào yī diǎn diǎn pín fá de xiǎng xiàng lì jiù gòu liǎo。 　　 jiē zhe lái kàn wén zǐ de huà： rú guǒ tiān bù 'ān dìng， rì yuè biàn méi fǎ zhèng cháng yùn xíng； rú guǒ dì bù 'ān dìng， cǎo mù biàn méi yòu yǐ tuō de suǒ zài； rú guǒ shēn bù 'ān níng， shì yǔ fēi biàn wú fǎ míng què。 suǒ yǐ， yòu liǎo zhēn rén zhī hòu cái yòu zhēn zhì， rú guǒ shì fēi biāo zhǔn bù míng què， zěn me zhī dào wǒ suǒ wèi de“ zhī” bìng bù shì“ bù zhī” ní？ 　　 héng héng“ yòu liǎo zhēn rén zhī hòu cái yòu zhēn zhì”， zhè jù huà wǒ kě xiǎng bù tōng shì shénme yì sī， bù guò， zhòng yào de shì， wén zǐ zài zhè lǐ sì hū biǎo dá liǎo duì rén lèi lǐ xìng de bù xìn rèn： shì yā， nǐ yě xǔ rèn wéi zuò rén tǐ zhà dàn gǎo kǒng bù huó dòng shì jiàn zhèng yì de shì， wǒ de kàn fǎ què wán quán xiāng fǎn， wǒ men liǎng gè shuí cái zhèng què ní？ wǒ mendōu rèn wéi zì jǐ shì duì de， dàn yī duì máo dùn de yì jiàn tōng cháng bù kě néng tóng shí zhèng què， nà me， yòu méi yòu yī gè pàn duàn biāo zhǔn kě yǐ ràng wǒ men liǎng gè tóng shí lái cān zhào ní？ wǒ men duì yī xiē sì hū tiān jīng dì yì de dào lǐ shì fǒu jué duì bù gāi yòu nǎ pà shāo xǔ de zhì yí ní？ héng héng zhè xiē wèn tí rú guǒ xiǎng dào jí zhì， jiù huì páo dào zhuāng zǐ de《 qí wù lùn》 qù liǎo， hú shì céng bǎ《 qí wù lùn》 kàn zuò dǎo zhì zhōng guó zhé xué zhōng jié de zuì kuí huò shǒu， yīn wéi tā tài qiáng diào“ xiāng duì” liǎo， yī qiē shì wù dū xiǎn dé méi yòu què dìng de biāo zhǔn liǎo。 xv kě zhè xiē wèn tí rú guǒ wǒ men néng gòu xiǎng dé qièshí yī xiē de huà， què kě yǐ tuī dǎo dào qián wén jiǎng guò de yòu xiàn lǐ xìng， tuī dǎo dào hā yé kè duì“ wú zhī” de zhòng shì。 　　 rú guǒ wǒ men bǎ dào jiā（ wǒ men zàn shí xiān bù qù què qiē dìng yì“ dào jiā” zhè gè gài niàn） de suǒ wèi“ yú mín” lǐ lùn bù nà me xiāo jí dì lái zuò lǐ jiě de huà， huò xǔ kě yǐ cóng zhōng kàn chū“ wú zhī” shì rú hé bǐ“ yòu zhī” gèng jiā jiàn kāng dì cù jìn shè huì de fā zhǎn。 guò dù xiāng xìn“ yòu zhī”， huò zhě shuō， xiāng xìn wǒ men yōng yòu zú gòu de lǐ xìng， hěn róng yì ràng wǒ men xiāng xìn shì rén lèi de lǐ xìng chuàng zào liǎo shè huì héng héng rú guǒ zhēn shì zhè yàng de huà， zhè jiù yì wèi zhe wǒ men de lǐ xìng kě yǐ shǐ wǒ men shè jì chū yī fù měi lì xīn shì jiè de jué miào lán tú， bìng wéi cǐ fù chū shí zú de nǔ lì。 zhè yàng de shì qíng bù shì méi yòu fā shēng guò， wǒ men zhōng de bù shǎo rén yě céng yòu xìng qīn yǎn mù dǔ guò lǐ xìng de lán tú rú hé dǎo zhì liǎo kě pà de fēi lǐ xìng de qún zhòng kuáng rè。 　　“ chéng rèn wǒ men de wú zhī nǎi shì kāi qǐ zhì huì zhī mǔ，” hā yé kè zài《 zì yóu zhì xù yuán lǐ》 dāng zhōng yǐn yòng sū gé lā dǐ de zhè jù míng yán， shuō，“ lǎo sū de zhè jù míng yán duì yú wǒ men rèn shí shè huì yòu zhe shēn kè de yì yì， shèn zhì kě yǐ shuō tā shì wǒ men rèn shí shè huì de shǒu yào qián tí。 wǒ men jiàn jiàn rèn shí dào， rén duì yú zhū duō yòu zhù yú tā shí xiàn shēng huó mù biāo de lì liàng wǎng wǎng chǔyú bì rán wú zhī de zhuàng tài。 shè huì shēng huó zhī suǒ yǐ néng gòu gěi rén dài lái dān dú shēng huó suǒ wú fǎ tí gōng de hǎo chù， yuán yīn jiù zài yú： gè rén néng gòu cóng qí tā rén de zhī shí dāng zhōng shòu yì， suī rán tā wèi bì jiù néng rèn shí dào zhè gè shì shí。 shè huì yuè shì fā dá， zhè zhǒng qíng kuàng yě jiù yuè shì míng xiǎn。” xiàn zài wǒ men zài lái huí gù yī xià qián wén lǐ de yī duàn nèi róng：…… zhè lǐ suǒ wèi de“ lǐ”， zhèng shì shè huì xí sú， yīn wéi yǐ jīng zhā gēn zài měi yī gè shè huì chéng yuán de xīn zhōng， suǒ yǐ dà jiā de xíng wéi suī rán dōushì zài lǐ de kuàng jià zhī nèi， què duì cǐ háo wú chá jué。 hǎo bǐ yī gè xiōng nú nán rén， gē gē sǐ liǎo， tā jiù zì rán 'ér rán、 bù jiā sī suǒ dì bǎ sǎo zǐ qǔ liǎo guò lái。 héng héng huái tè hǎi shuō guò： zhè zhǒng zì rán 'ér rán、 bù jiā sī suǒ de xíng wéi yuè duō， jiù shuō míng gāi shè huì de wén huà shuǐ píng yuè gāo。 hā yé kè yě biǎo dá guò tóng yàng de yì jiàn。 　　 zhè shí hòu wǒ men zài lái huí wèi wén zǐ de“ yòu liǎo zhēn rén zhī hòu cái yòu zhēn zhì”， yòu sì hū tā duì rén lèi lǐ xìng de huái yí jǐn jǐn jú xiàn zài yú mèi de dà duō shù rén shēn shàng， ér zhǐ yòu nà“ zhēn rén” cái yōng yòu liǎo zhēn zhèng de dà zhì huì， suǒ yǐ， jiē xià lái shùn lǐ chéng zhāng de shì， yú mèi de dà zhòng xū yào shǎo shù de zhēn rén lái tǒng zhì zì jǐ， ǹg， fú xī hé huáng dì kàn lái jiù shì zhè yàng de zhēn rén。 ér zhè yàng de shè huì zǔ zhì xíng tài kàn shàng qù zhèng shì hé rén lèi de běn xìng xiāng shì yìng de， yīn 'ér yě shì wěn dìng de。 　　 hòu dài de bù shǎo chí dào jiā lèi sì zhù zhāng de rén wǎng wǎng hū lüè liǎo zhè gè qián tí： dào jiā miáo huì de huáng jīn shí dài suī rán měi hǎo， què zhǐ cún zài yú xiǎo guó guǎ mín dāng zhōng， yī dàn dì pán dà guò yī gè guī mó zhī hòu， jiù suàn fú xī fù shēng yě wú jì kě shī liǎo。 zhè dào lǐ hěn jiǎn dān， xiǎng xiàng yī xià wǒ men xiàn zài shì chǎng jīng jì lǐ de xiǎo gōng sī hé dà gōng sī， yī gè xiǎo gōng sī yùn yíng chū sè， fēi sù fā zhǎn， kě yuán běn de nà tào guǎn lǐ fāng shì zài gōng sī guī mó kuò dà dào yī dìng xiàn dù zhī hòu jiù bù zài shì yòng liǎo， gè zhǒng máo bìng yědōu fēng yōng 'ér zhì liǎo。 rú guǒ dà dào yī gè guó jiā， gèng shì zhè gè dào lǐ héng héng měi guó shè huì xué jiā bǐ dé · bù láo zǎi xì yán jiū guò zhè gè wèn tí， fā xiàn wéi xì xiǎo guó guǎ mín suǒ yǐ lài de shì xiǎo qún tǐ de yī zhì xìng： bǐ rú shuō fú xī zhì xià de yī gè zhèn zǐ bā， dà jiā quándōu zhān qīn dài gù de， fēng sú xí guàn yědōu yī yàng， gè rén jì yòu chéng dān shè huì yì wù de zì jué xìng， yú lùn yě yòu zhe qiáng dà de wēi shè lì liàng， shuí yào shì gān liǎo shè huì bù guāng cǎi de shì， dà jiā de tuò mò xīng zǐ jiù kě yǐ yān sǐ tā， suǒ yǐ shè huì jié gòu shì fēi cháng wěn dìng de， ǹg， wǒ men xiàn zài yě yòu bù shǎo dì fāng hái shì zhè gè yàng zǐ yā； kě dà de tuán tǐ jiù yòu běn zhì shàng de qū bié liǎo， nǐ néng xiǎng xiàng yī gè“ wèi mǎ pǐchái， zhōu yóu shì jiè” de liú cuàn shā rén fàn huì bèi tuò mò xīng zǐ yān sǐ má？ 　　 dāng rán liǎo， bù láo rú guǒ zhǐ shì bǎ shì qíng shuō dào zhè gè dì bù， hǎo xiàng yě kàn bù chū bǐ lǎo zǔ mǔ shì de zhì huì gèng qiáng de dì fāng， bù láo zhuózhòng lùn shù de shì： rén yǔ rén zhī jiān zǒng shì yào zuò yī xiē hù xiāng jiāo huàn de， bǐ rú shuō， yòu yī tiān nǐ lái zhǎo wǒ， shuō gài fáng zǐ xū yào gè bāng shǒu， wǒ ní， shǎ hē hē dì xiào zhe jiù gēn nǐ qù liǎo， hǎohǎo mài liǎo yī bǎ shǎ lì qì， yòu guò liǎo xiē tiān， wǒ zháojí chū mén， kě tū rán fā xiàn cǎo xié huài liǎo， yú shì jiù zhǎo nǐ tǎo shuāng cǎo xié chuān…… chún pǔ de rì zǐ jiù shì zhè yàng yán xù de， zhèng shì zhè zhǒng kàn sì màn bù jīng xīn de shè huì jiāo huàn xíng wéi jiàn jiàn gòu chéng liǎo shè huì jié gòu hé shè huì zhì dù， rén men zhèng shì yīn wéi shè huì jiāo huàn de xū yào cái xíng chéng liǎo xiǎo xiǎo de qún tǐ， bǐ rú shuō， jiù shì fú xī de nà gè xiǎo zhèn zǐ。 　　 wǒ men de fú xī zhèn zhēn shì yī zuò tiān táng yā， dàn shì， yě bù zhī dào yīnggāi gāo xīng hái shì yīnggāi yōu shāng de shì， wǒ men měi gè rén de néng lì dōushì bù tóng de， yòu rén qiáng zhuàng xiē， yòu rén shòu ruò xiē， yòu rén jīng tōng dú gū jiǔ jiàn， yòu rén xǐ huān yín fēng shǎng yuè， yòu rén tiān shēng jiù jù yòu lǐng xiù mèi lì， yòu rén què yī diǎn 'ér méi yòu zhù xīn gǔ， yú shì， měi gè rén duì fú xī zhèn de gòng xiàn zì rán yě jiù shì bù yī yàng de。 dà jiā xū yào jīng cháng zǔ zhì qǐ lái qù sēn lín dǎ liè， zhè jiù xū yào yī gè dài tóu dà gē， xú zhì mó zì rán duì zhè gè gǎng wèi háo wú xīng qù， lǐ 'áo yě zhǐ xǐ huān bào zhè wèi dài tóu dà gē de lǎo dǐ 'ér wú lùn zhè wèi dài tóu dà gē dào dǐ shì shuí， bì jiā suǒ yī mén xīn sī zhuō mō zhe zěn me huà hǎo dòng xué yán huà， ér mò zhā tè zé jiǎo jìn nǎo zhī kàn rú hé zài zhè gè méi yòu gāng qín de shì jiè lǐ zhǎn shì zì jǐ de yīnyuè tiān cái…… zuì hòu hái shì yuè bù qún“ miǎn wéi qí nán” dì shùn yìng liǎo dà jiā de shèng qíng， zhè yàng， dǎ liè duì wǔ jiù chéng wèile yī gè zǔ zhì huà liǎo de zhěng tǐ。 　　“ zhěng tǐ”， huò zhě“ qún tǐ”， zhè liǎng gè cí duì wǒ men pǔ tōng rén lái shuō zài píng cháng bù guò， kě zài bù láo nà lǐ què shì yī gè zhòng yào gài niàn。 wǒ men de fú xī zhèn yuè lái yuè xiàng yī gè zhěng tǐ liǎo， zhè gè“ zhěng tǐ” qián yí mò huà dì duì qí zhōng de měi yī gè rén fā huī zhe qí miào de zuò yòng， yuán xiān wǒ men rén yǔ rén zhī jiān zhǐ shì zì yóu jiāo huàn de guān xì， rú guǒ wǒ bù yuàn bāng nǐ gài fáng zǐ， nǐ chú liǎo shēng shēng mèn qì zhī wài yě bù néng zěn yàng， yào me jiù zhù dòng tí chū bǎ rú huā sì yù de nǚ 'ér jià gěi wǒ， kě xiàn zài， shì dào biàn liǎo， quán lì de xíng chéng shǐ dé jiāo huàn bù zài shì yuán xiān nà yàng de píng děng hé zì yóu， zhè huí nǐ kě yǐ duì wǒ shuō：“ wǒ yuè bù qún ràng nǐ xiǎo zǐ bāng wǒ gài fáng zǐ qù。” wǒ xiàng sì xià yī kàn： hǎo jiā huǒ， yuè líng shān hé lín píng zhī shǒu 'àn bǎo jiàn nù mù 'ér shì， hòu biān hái gēn zhe yī qún jiàn zōng dì zǐ， āi， chú liǎo wú tiáo jiàn dì qù láo dòng， wǒ hái yòu shénme bàn fǎ kě xiǎng ní？ kě xī liǎo yuè líng shān zhè gè MM， rú guǒ zài shè huì fēn céng kāi shǐ zhī qián， tā yòu kě néng jiù shì wǒ de lǎo pó yā！ 　　 zhè gè shí hòu， bié de shì qíng jiù bù guǎn liǎo， duì yú wǒ lái jiǎng， dāng wù zhī jí de jiù shì cǎo xié wèn tí： wǒ bù kě néng zài xiàng yǐ qián yī yàng suí biàn zhǎo lǎo yuè tǎo cǎo xié chuān liǎo， ér wǒ men zhèn shàng yòu zhǐ yòu yuè bù qún huì zuò cǎo xié， gèng wéi kě hèn de shì， wǒ zhè shuāng zūn guì de jiǎo tiān shēng jiù duì ní tǔ guò mǐn， āi， zhè kě zěn me bàn ní？ 　　 bù láo gěi wǒ chū liǎo sì zhāo。 dì yī zhāo shì： rú guǒ wǒ yòu yī mén dú mén jué jì de huà， jiù kě yǐ yòng tā lái xiàng yǐ yuè bù qún wéi shǒu de zhèn zǐ hé xīn lái zuò jiāo huàn； dì 'èr zhāo shì： sōng shān zhèn de cǎo xié yě néng mǎn zú wǒ de xū yào， wǒ kě yǐ qù zhǎo zuǒ lěng chán； dì sān zhāo shì： wǒ liàn chéng dú gū jiǔ jiàn， qiǎngpò yuè bù qún gěi wǒ cǎo xié； dì sì zhāo shì： wǒ qù zhǎo zhǎo cǎo xié de tì dài pǐn， rú guǒ kě yǐ gǎo lái nài kè yùn dòng xié de huà， hē hē， duì wǒ zhè gè yuán shǐ rén lái shuō yě shì kě yǐ jiāng jiù de。 　　 āi， zhè sì zhāo suī rán dōushì hǎo bàn fǎ， kě dì yī， wǒ méi yòu rèn hé dú mén jué jì； dì 'èr， suī rán dào sōng shān zhèn kě yǐ gǎo dào cǎo xié， dàn zǒu dào sōng shān zhèn xū yào mó sǔn diào shí shuāng cǎo xié； dì sān， wǒ suī rán xiǎng liàn dú gū jiǔ jiàn， kě fēng lǎo qián bèi yī xiàng lái qù wú zōng； dì sì， wǒ shēn chù shǐ qián shí dài， shì wú lùn rú hé yě děng bù dào nài kè gōng sī chéng lì de。 héng héng wèi， bù láo xiōng dì， nǐ hái yòu méi yòu shí jì yī diǎn 'ér de bàn fǎ yā？ 　　 bù láo zì xìn dì shuō：“ dāng rán yòu liǎo！ rú guǒ zhè sì zhāo dū xíng bù tōng de huà， wǒ hái yòu zuì hòu yī gè jué zhāo， nà jiù shì： duì yuè bù qún biǎo shì fú cóng， gān yuàn zuò tā de zhōng shí zǒu gǒu。 nǐ jì rán háo wú xuǎn zé quán liǎo， kě xíng de yě jiù zhǐ yòu zhè yī zhāo liǎo。” 　　 bù láo shì gè jū xīn pǒ cè de jiā huǒ， tā bǎ gào sù wǒ de zhè jǐ zhāo yě duì yuè bù qún jiǎng liǎo。 yuè bù qún tīng guò zhī hòu mǎn liǎn yīn yún， zuò wéi yī gè lǐ xìng de rén， tā zhī dào， rú guǒ xiǎng yào wéi chí xiàn yòu de quán lì， jiù bì xū xiǎng chū pò jiě“ bù láo sì shì” de xīn zhāo。 yuè bù qún 'àn zì náo tóu：“ dú gū jiǔ jiàn de pò fǎ wǒdōu yǐ jīng zhuō mō chū lái liǎo， kě zhè“ bù láo sì shì” gāi zěn me qù pò ní？” 　　 zhè gè xiǎo wèn tí shì gēn běn nán bù dǎo yuè bù qún de， tā fā jué zuì guān jiàn de shǒu duàn jiù shì zǔ zhǐ zhù cǎo xié de qí tā tí gōng zhě， bǐ rú， miè diào sōng shān zhèn， jiǎn chú zuǒ lěng chán， hái yào jìn liàng yán huǎn nài kè gōng sī chū xiàn de shí jiān。 yī jù huà： quán lì wéi hù zì jǐ de lǒng duàn dì wèi。 cóng cǐ， qiáng zhì xìng shǒu duàn yuè lái yuè duō， xíng fá yě dà guī mó dì chū xiàn liǎo， bìng qiě bèi yìng yòng dé yuè lái yuè zhòng、 yuè lái yuè guǎng， shè huì fēn céng kāi shǐ xíng chéng…… 　　 héng héng zhè lǐ xū yào tè bié tí shì yī xià， shè huì fēn céng shì gè hěn fù zá de shì qíng， kě qiān wàn bié bǎ tā xí guàn xìng dì xiǎng xiàng chéng jiǎn dān de jiē jí duì lì， ǹg， bǐ rú wǒ men yī xiē shè huì xué quán wēi jiào kē shū lǐ zǒng huì tí dào yī gè shè huì chōng tū lùn yī pài de dé guó xué zhě dá lún dào fū， shuō tā dà liàng jiè yòng mǎ kè sī de shù yǔ 'ér shí zhì què gēn běn hé mǎ kè sī wú guān。 qí shí ní， zhè xiē shū lǐ bì 'ér bù tán de shì， zhèng shì zhè wèi dá lún dào fū cōng míng dì zhì yí liǎo mǎ kè sī de jiē jí duì lì yī shuō： zài mǎ kè sī de shí dài， gōng sī huò gōng chǎng de suǒ yòu zhě tóng shí yě shì guǎn lǐ zhě， dàn hòu lái shì qíng de yǎn biàn shì， suǒ yòu zhě hé guǎn lǐ zhě fā shēng liǎo fēn lí héng héng wǒ men xiàn dài rén duì zhè diǎn dōuhěn róng yì lǐ jiě： yī gè xiǎo lǎo bǎi xìng shǒu chí yī jiā dà gōng sī de shǎo liàng gǔ piào， tā bù yě jiù shì zhè jiā dà gōng sī de yī wèi gǔ dōng má， ér gāi gōng sī de zǒng jīng lǐ què kě néng shì yī wèi háo wú gǔ fèn de zhí yè jīng lǐ rén， shì“ bèi gù yōng zhě”， gèng yòu shèn zhě de shì， gāi gōng sī běn gāi shǔ yú bèi bō xuē jiē jí de dǐ céng gōng rén yě yòu kě néng chí yòu shǎo liàng de gǔ fèn， zhè yàng de huà， tā jiū jìng shì gǔ dōng hái shì gù yuán ní， huò zhě shuō， tā dào dǐ shǔ yú bō xuē jiē jí hái shì bèi bō xuē jiē jí ní？ 　　 yǐ shàng shuō de shì zī běn de fēn huà， ér láo dòng tóng shí yě zài fēn huà héng héng nán dào gōng rén quán shì dà lǎo cū má， bù yě yòu jīn lǐng hé bái lǐng má， bù yě yòu gāo jí jì shù gōng rén hé jiǎn dān tǐ lì gōng rén zhī fēn má， tā men zhī jiān de shōu rù chā jù bù yě shì jù dà de má？ rú guǒ wǒ men yǐ rán shǐ yòng“ jiē jí” zhè gè gài niàn de huà， zài zhè shí guò jìng qiān zhī hòu dào dǐ cún zài zhe duō shǎo jiē jí ní， zhè xiē jiē jí zhī jiān yòu shì zěn yàng hù xiāng zuò yòng de ní， dào dǐ shì nǎ gè jiē jí zài bō xuē zhe nǎ gè jiē jí ní？ 　　 zhǐ yào kào zhe wǒ men xiàn dài shēng huó de cháng shí jiù hěn róng yì lǐ jiě dá lún dào fū de yì jiàn， ér lán sī jī gèng wéi wǒ men zhǐ chū liǎo： shè huì yuè shì fā dá， jiē jí jiù yuè nán yǐ jiǎn dān jiè dìng， yīn wéi yī gè rén kě yǐ fēn bié shǔ yú hǎo jǐ gè bù tóng de jiē jí。 suǒ yǐ， qiān wàn bù yào yǐ wéi shè huì fēn céng zhǐ shì jiǎn dān de 'èr yuán duì lì， tā xiàn zài shì fù zá de， yǐ qián yě shì fù zá de， cóng láidōu shì fù zá de， fù zá dào chāo guò suǒ yòu rén de xiǎng xiàng。 mǎ kè sī · wéi bó jīng diǎn dì gǎn tàn yú shè huì fēn céng shì rú cǐ dì ràng rén yǎn huā liáo luàn， yú shì tā bù dé bù chuàng zào liǎo yī gè“ lǐ xiǎng xíng” gài niàn lái yán jiū tā men héng héng rú guǒ bù zhè yàng chōu xiàng hé jiǎn huà de huà， gēn běn jiù méi yòu bàn fǎ rù shǒu fēn xī。 　　 yòu liǎo zhè gè tí shì zhī hòu， zài lái xiǎng xiǎng wǒ men de fú xī xiǎo zhèn， duì liǎo， zhè shí hòu yǐ jīng biàn chéng yuè bù qún xiǎo zhèn liǎo， dāng zhè gè xiǎo zhèn yuè lái yuè dà de shí hòu， shè huì fēn céng yě jiù yuè lái yuè shì fù zá， shè huì zhì xù de wéi chí yuè lái yuè lí bù kāi zhèng shì de guī zé hé qiáng zhì xìng de quán lì héng héng rú guǒ wǒ men shuō dào jiā yě yòu zhe yuán jiào zhǐ zhù yì yī pài de huà， nà me tā men de zhù zhāng zì rán zhǐ shì kè zhōu qiú jiàn shì de。 　　 wén zǐ bù zhī dào shì bù shì yī gè yuán jiào zhǐ zhù yì zhě， bù guò， dāng wǒ men jiē chù guò bù láo de lǐ lùn zhī hòu， jiù kě yǐ hún shēn yī qīng dì lái kàn wén zǐ de zhè duàn xià wén liǎo： duì qún zhòng shī jiā zú gòu de 'ēn huì， tā men zì rán huì huó dé měi zī zī de， zhè jiù shì“ rén”； duì zì jǐ de fēng gōng wěi jì yào bù yàn qí fán dì xuān chuán， bǎ zì jǐ shù lì wéi lǎo bǎi xìng xīn zhōng de dào dé diǎn fàn， jūn chén zhī jiān yòu“ lǐ” lái jié zhì， gāo dī guì jiàn yī qīng 'èr chǔ， qīn shū guān xì míng què yòu bié， wēi wáng zhī guó dé yǐ yán zuò， jué shì zhī jiā dé yán xiāng huǒ， zhè jiù shì“ yì”； shá yě bù tīng bù kàn， shá yě bù wèn bù xiǎng， yǐ wú zhī wú shí zhī xīn yōu yóu yú hóng chén zhī wài， hán yīn tù yáng yǔ wàn wù hé wéi yī tǐ， zhè jiù shì“ dé”； suǒ yǐ shuō，“ dào” chǎn shēng chū liǎo“ dé”，“ dé” chǎn shēng chū liǎo“ rén” hé“ yì”， dào、 dé、 rén、 yì zhè jǐ gè dōng xī xiāng hù yǐ cún， yòu shēng yòu lí， dāng rén hé yì tuō lí liǎo dào hé dé 'ér bèi dān dú què lì xià lái de shí hòu， dào de shì jiè yě jiù lí wǒ men yuǎn qù liǎo。 　　 héng héng wén zǐ zhè duàn huà hěn yòu xiē fèi jiě de dì fāng， xì xīn tǐ huì， tā zuì hòu yào shuō de yì sī sì hū shì： shàng gǔ shì jiè shì dào de shì jiè， dà gài jiù shì fú xī xiǎo zhèn nà yàng de bā， ér hòu dào de shì jiè tuì huà wéi dé de shì jiè， zhè dà gài jiù shì zhǐ huáng dì de shí hòu， zài 'ér hòu zé dào、 dé jù fèi， rén、 yì dēng shàng liǎo wǔ tái。 zhè huò xǔ zhèng shì《 lǎo zǐ》 tōng xíng běn dì sān shí bā zhāng de yì sī： 　　【 shàng dé bù dé shì yǐ yòu dé； xià dé bù shī dé， shì yǐ wú dé。 　　 shàng dé wú wéi 'ér wú yǐ wéi， xià dé wéi zhī 'ér yòu yǐ wéi。 　　 shàng rén wéi zhī 'ér wú yǐ wéi， shàng yì wéi zhī 'ér yòu yǐ wéi。 　　 shàng lǐ lì zhī 'ér mò zhī yìng， zé rǎng bì 'ér rēng zhī。 　　 gù shī dào 'ér hòu dé， shī dé 'ér hòu rén， shī rén 'ér hòu yì， shī yì 'ér hòu lǐ。……】 　　 zhè lǐ yòng bǐ jiào liú xíng de chén gǔ yìng de fān yì： 　　【 shàng“ dé” de rén bù zì shì yòu dé， suǒ yǐ shí shì yòu“ dé”； xià“ dé” de rén zì yǐ wéi bù lí shī dé， suǒ yǐ méi yòu dá dào“ dé”。 　　 shàng“ dé” de rén shùn rèn zì rán 'ér wú xīn zuò wéi； xià“ dé” de rén shùn rèn zì rán 'ér yòu xīn zuò wéi。 　　 shàng rén de rén yòu suǒ zuò wéi què chū yú wú yì； shàng yì de rén yòu suǒ zuò wéi qiě chū yú yòu yì。 　　 shàng lǐ de rén yòu suǒ zuò wéi 'ér dé bù dào huí yìng， yú shì jiù yáng zhe gēbo shǐ rén qiáng cóng。 　　 suǒ yǐ shī qù liǎo“ dào” ér hòu cái yòu“ dé”， shī qù liǎo“ dé” ér hòu cái yòu rén， shī qù liǎo rén 'ér hòu cái yòu yì， shī qù liǎo yì 'ér hòu cái yòu lǐ。…… xvi】 　　 zhè liǎng zhě zěn me kàn zěn me dū xiàng yòu yī xiē yuān yuán， yě xǔ《 wén zǐ》 yě hé《 lǎo zǐ》 yī yàng shì zài jiǎng yī gè shè huì de tuì huà guò chéng bā， bù guò， jiù wǒ men suǒ kàn dào de lái shuō， wén zǐ yǎn zhōng de rén yì shì jiè sì hū bìng bù suàn gè tài huài de shì jiè， wú fēi shì lǐng dǎo rén xǐ huān gěi zì jǐ gē gōng sòng dé bà liǎo， cái gěi lǎo bǎi xìng zuò liǎo liǎng sān jiàn shí shì jiù gǎn jǐn wǎng zì jǐ liǎn shàng tiē 'èr shí liǎng huáng jīn， wèi wèn qióng kǔ rén mín de shí hòu cóng láidōu shì dài zhe yī dà pī wǔ zhuāng dào yá chǐ de méi tǐ jì zhě de。（ rú guǒ shì zài hòu lái de zhuān zhì shè huì， lǎo bǎi xìng men zài zhè zhǒng qíng kuàng xià huì chōng fēn biǎo xiàn chū sī dé gē 'ěr mó zōng hé zhèng de zhèng zhuàng， yǎn lèi chà bù zhù zhá liǎo， xī gài de gǔ tóu yě chè dǐ ruǎn huà liǎo。） zhì yú nà gè“ lǐ”， yě wú fēi jiù shì biāo zhì zhe rén yòu gāo dī guì jiàn de guān běn wèi bà liǎo， zhì shǎo bǐ jūn guó zhù yì yào gèng yòu xiān jìn xìng bā？ 　　 dàn wén zǐ zuì hòu zhè liǎng jù huà huò xǔ shì lìng wài de yì sī： dào chǎn shēng liǎo dé， dé yòu chǎn shēng liǎo rén hé yì， suǒ yǐ zhuī gēn sù yuán de huà， rén yì yǔ dào dé qí shí dōushì yī jiā zǐ。 zài zhè yī jiā zǐ zhī zhōng， dào wú yí shì wèi dà jiāzhǎng， tā lǎo rén jiā zhǐ yào yī dòng， dé yě hǎo， rén yì yě hǎo， quán dé gēn zhe yī qǐ dòng cái xíng， ér rú guǒ shì qíng shì zhè yàng fā zhǎn de huà， nà me， rén hé yì yě jiù bìng bù wéi bèi zhè gè dào liǎo， fǎn 'ér shì dào de pài shēng zhī wù。 yú shì， rén hé yì zhǐ yòu zài wán quán tuō lí liǎo dào dé de qíng kuàng xià cái shì yīnggāi bèi pī píng de。 　　 rú guǒ shàng biān zhè gè jiě shì chéng lì de huà， kàn lái wén zǐ duì rén yì yě bù shì wán quán bù jiē shòu de。 wǒ men bù fáng 'àn zhào duì wén zǐ de zhè gè lǐ jiě dǎ gè bǐ fāng： rú guǒ wǒ men bǎ dào、 dé、 rén、 yì zhè sì gè jiā huǒ bǐ zuò yī zhǐ lǎo hǔ de huà， dào jiù shì lǎo hǔ de nǎo dài， dé jiù shì lǎo hǔ de qūgàn， rén hé yì jiù shì lǎo hǔ de pì gǔ hé wěi bā， nà me， hé hū qíng lǐ de dòng zuò shì： nǎo dài wǎng nǎ biān zhuǎn， shēn zǐ hé pì gǔ yě yìng gāi suí zhe wǎng nǎ biān zhuǎn， rú guǒ pì gǔ hé wěi bā dú lì yú nǎo dài 'ér zì xíng qí shì de huà， nà jiù bù yīnggāi liǎo。 nà me， suí zhī 'ér lái de wèn tí jiù shì： pì gǔ gāi rú hé gēn zhe nǎo dài ní？ rú guǒ pì gǔ xià dìng jué xīn gēn nǎo dài tuō lí guān xì de huà， nà yòu rú hé ní？ zài zěn yàng de qíng kuàng xià， lǎo hǔ de pì gǔ jiù biàn dé mō bù dé liǎo ní？ yòu cóng hé shí hé dì kāi shǐ， pì gǔ yě kě yǐ jué dìng nǎo dài liǎo ní？ 　　 zhè xiē wèn tí xiān bù qù guǎn， dàn wǒ men kě yǐ cóng zhōng kàn dào， wén zǐ duì dào hé dé de jiě shì suī rán yě yòu yī xiē xuán xū zhī chù， dàn bǐ qǐ wǒ men yī bān rén guàn yòu de gài niàn què yào jiǎo tà shí dì duō liǎo。 zuì hòu， zài guī nà yī xià《 wén zǐ》 de zhōng xīn sī xiǎng：“《 wén zǐ》 zhè bù zhù zuò shì zhōng guó gǔ dài wěi dà de sī xiǎng jiā、 gé mìng jiā、 jiào yù jiā wén zǐ de dài biǎo zuò， tā tōng guò duì shàng gǔ huáng jīn shí dài de měi hǎo miáo huì， shēn kè jiē lù liǎo jiù shè huì rú jiā lǐ jiào de xū wěi hé zuì 'è de běn zhì， shēn qíng biǎo dá liǎo duì guǎng dà láo dòng rén mín de tóng qíng， hóng yáng liǎo……” 　　 ò， hē hē， bù hǎo yì sī 'āi， shàng xué de shí hòu zhōng xīn sī xiǎng xiě xí guàn liǎo， zhè me duō nián yě méi gǎi guò lái， kàn lái jí biàn shì“ shàoxiǎo lí jiā lǎo dà huí”， zuì zhōng yě nán miǎn“ xiāng yīn wú gǎi bìn máo shuāi” ā。 chóngxīn guī nà yī xià bā， jiǎn dān yī diǎn， zhōng xīn sī xiǎng jiù sì gè zì： yīn xún， quán biàn。 　　 héng héng zài《 wén zǐ》 zhè lǐ，“ fēi cháng dào” yě hǎo， wú wéi zhī zhì yě hǎo， shuō bái liǎo qí shí jiù shì zhè sì gè zì。 　　 ò， wǒ men zhí dé xiǎng yī xiǎng qián wén lǐ tí dào guò de zhè gè《 lùn yǔ》 lǐ de gù shì： lǔ guó fān xiū jīn kù， kǒng zǐ de xué shēng mǐn zǐ qiān shuō：“ zhào lǎo yàng zǐ lái jiù xíng liǎo， hé bì gǎi tóu huàn miàn zài jiā gōng ní？” kǒng zǐ píng lùn dào：“ mǐn zǐ qiān zhè xiǎo zǐ píng shí bù dà shuō huà， kě yī shuō huà jiù shuō dào diǎn zǐ shàng。” 　　 zhè bù shì yě shì yīn xún zhī dào má？ 　　 zhù shì： 　　i[ rì ] chē tián zhèng měi：《 shèng dǒu shì xīng shǐ》（ wú míng shì / yì， dà lù mǒu jiān shāng fēi fǎ chū bǎn， bǎn cì bù xiáng héng héng yīn wéi méi yòu bǎn quán yè） héng héng wǒ zhè cái jiào yán jǐn de xué fēng。 ^_^ 　　ii[ měi ] sī tè lún：《 rén yǔ shén héng héng zōng jiào shēng huó de lǐ jiě》（ jīn zé、 hé qí mǐn / yì， shàng hǎi rén mín chū bǎn shè， 1991 nián dì 1 bǎn） 　　iii《 tài yī shēng shuǐ》 zhè duàn huà wǒ zhǐ shì jiǎn dān yī shuō， jiù bù jiào zhēn liǎo。 duì zhè xiē wén zì zhuān jiā men zhēng yì jí duō， yòu xīng qù de kě yǐ zhǎo jǐ qī《 dào jiā wén huà yán jiū》、《 zhōng guó zhé xué》 hé《 gǔ wén zì yán jiū》 kàn kàn。 　　iv xiáng jiàn yǐn zhèn huán：《 chǔ jiǎn lǎo zǐ biàn xī héng héng chǔ jiǎn yǔ bó shū 〈 lǎo zǐ 〉 de bǐ jiào yán jiū》（ zhōng huá shū jú 2001 nián dì 1 bǎn） 　　v cān kàn niè zhōng qìng：《 guō diàn chǔ jiǎn〈 lǎo zǐ〉 yán jiū》（ zhōng huá shū jú 2004 nián dì 1 bǎn， dì 218 － 219 yè）：“ wáng yì dà” jù fù yì běn、 fàn yìng yuán běn jūn zuò“ rén yì dà”。 fàn yìng yuán yún：“‘ rén’ zì fù yì tóng gǔ běn。 hé shàng gōng běn zuò‘ wáng’， guān hé shàng gōng zhī yì， yǐ wéi wáng zhě rén zhōng zhī zūn， gù yòu zūn jūn zhī yì。 rán 'àn hòu wén‘ rén fǎ dì’， zé gǔ běn wén yì xiāng guàn。 kuàng rén wéi wàn wù zhī líng， yǔ tiān dì bìng liè wéi sān cái， shēn rèn sī dào， zé rén shí yì dà yǐ。” xī dòng yún：“ liǎng‘ rén’ zì gè běn jūn zuò‘ wáng’，《 huái nán zǐ · dào yìng xùn》 yǐn yì zuò wáng， gài gǔ zhī zūn jūn zhě wàng gǎi zhī， fēi lǎo zǐ běn yì yě。” yàn zhī jiǎn běn jí bó shū jiá、 yǐ běn jūn zuò“ wáng yì dà”， zé“ wáng yì dà” yìng wéi lǎo zǐ yuán wén。 　　vi《 hàn shū · yì wén zhì》：《 wén zǐ》 jiǔ piān。 lǎo zǐ dì zǐ， yǔ kǒng zǐ bìng shí， ér chēng zhōu píng wáng wèn， sì yǐ tuō zhě yě。 　　vii[ qīng ] sūn xīng yǎn《 wèn zì táng jí · wén zǐ xù》 　　viii《 sì kù quán shū zǒng mù tí yào》 juàn yī bǎi sì shí liù · zǐ bù wǔ shí liù · dào jiā lèi ·《 wén zǐ》 tiáo：…… yīn《 shǐ jì · huò zhí chuán》 yòu“ fànlǐ shī jì rán” yǔ， yòu yīn péi yīn《 jí jiě》 yòu“ jì rán xìng xīn， zì wén zǐ， qí xiān jìn guó gōng zǐ” yǔ， běi wèi lǐ xiān zuò《 wén zǐ》 zhù， suì yǐ jì rán、 wén zǐ hé wéi yī rén。 wén zǐ nǎi yòu xìng、 yòu míng， wèi zhī xīn xíng（ àn： xiān zhù jīn yǐ bù chuán， cǐ jù《 dú shū zhì》 suǒ yǐn）。…… 　　ix xiáng jiàn qián mù：《 xiān qín zhū zǐ xì nián》（ hé běi jiào yù chū bǎn shè 2002 nián dì 1 bǎn， dì 134－ 135 yè， dì 252－ 253 yè） 　　x《 guǎn zǐ · fǎ fǎ》： shùn zhī yòu tiān xià yě， yǔ wéi sī kōng， qì wéi sī tú， gāo táo wéi lǐ， hòu jì wéi tián…… 　　xi[ fǎ ] mó lāi lǐ：《 zì rán fǎ diǎn》（ huáng jiàn huá、 jiāng yà zhōu / yì， shāng wù yìn shū guǎn 1985 nián dì 1 bǎn） 　　xii[ fǎ ] lú suō：《 lùn rén lèi bù píng děng de qǐ yuán hé jī chǔ》（ lǐ cháng shān / yì， shāng wù yìn shū guǎn 1962 nián dì 1 bǎn）， xià tóng。 　　xiii[ yīng ] ài dé huá · tài lè：《 rén lèi xué》（ lián shù shēng / yì， shàng hǎi wén yì chū bǎn shè 1993 nián dì 1 bǎn）， dì 16 zhāng：“ zhè jiù cóng jiā tíng chuán bō dào jiào wéi guǎng kuò de fàn wéi。 bù zú de zì rán xíng chéng dào lù， jiù shì yóu jiā tíng huò qún tǐ xíng chéng bù zú， zhè zhǒng qún tǐ suí zhe shí jiān de liú shì 'ér kuò dà bìng fēn chéng xǔ duō jīng jì dān wèi， ér zhè xǔ duō jīng jì dān wèi bǐ cǐ réng rán chéng rèn shì qīn shǔ。 zhè zhǒng qīn zú guān xì zuò wéi zhěng gè bù zú de guān xì， bèi suǒ yòu de réndōu rú cǐ shēn kè dì chéng rèn， shèn zhì dāng gè bù tóng de bù zú fā shēng hùn hé de shí hòu， zhǐ yào yī xiǎng wéi suǒ yòu qún tǐ jiàn lì yī zhǒng xiǎng xiàng de guān xì， nà me rén men jiù cháng cháng xū gòu yī wèi gòng tóng de zǔ xiān。 yīn cǐ， kindred（ qīn shǔ guān xì） hé kindness（ ài hù） shì xié shǒu qián jìn de héng héng zhè liǎng gè tóng yuán de pài shēng cí， zuì qiàdàng dì biǎo xiàn liǎo shè huì shēng huó zhōng zhù yào de jī běn yuán zé zhī yī。” 　　xiv tú téng yǔ qí zhì de yuān yuán kě cān kǎo yī lì yà tè · shǐ mì sī《 rén lèi shǐ》 hé tú 'ěr gān《 zōng jiào shēng huó de jī běn xíng shì》。 　　xv xiáng jiàn hú shì：《 zhōng guó zhé xué shǐ dà gāng》 　　xvi chén gǔ yìng： lǎo zǐ zhù yì jí píng jiè》（ zhōng huá shū jú 984 nián dì 1 bǎn， dì 216 yè） 请欣赏:  请给我换一个看看！  拜托，快把噪音停掉！我读累了，想听点音乐或者请来支歌曲！      << qiányīzhānghuí   hòuyīzhānghuí >>

tí jì zì xù yǐn zǐ zhī yī： xīn wèn tí cháng shì lǎo wèn tí （ yī）“ dǐ yuè fēi 'ér tuī chóng qínhuì yě” （ èr） wǔ shí nián qián hā yé kè （ sān） wǒ men jīn rì hái bù pèi dú jīng （ sì） jì kǒng . wén tiān xiáng （ wǔ） yì hé tuán . shuí hái jì dé chén tiān huá （ liù） mǎ kè sī lùn tài píng tiān guó （ qī） ēn gé sī lùn“ 911” yǐn zǐ zhī 'èr： shì shí wèn tí hái shì luó ji wèn tí yǐn zǐ zhī sān： zài shī gē de biāo qiān zhī wài dì yī zhāng shā rén wú zuì， bào chóu yòu lǐ（ yī） xú yuán qìng móu shā 'àn （ èr） liáng yuè móu shā 'àn： hán yù de fǎ lǜ nán tí （ sān） yǐ dé bào yuàn， yǐ zhí bào yuàn， yǐ guòfèn bào yuàn （ sì）“ hàn shí yǐ jīng yì duàn shì” dì 'èr zhāng yī jīng sān chuán： zhé xué、 lì shǐ、 hái shì zhèng zhì？（ yī）“ sān chuán” xiǎo shǐ （ èr） zuò wéi guān fāng zhèng zhì xué de“ chūn qiū dà yì” （ sān） yuán xīn dìng zuì： tóng zuì bù tóng fá （ sì） guān yuán sī dǒu （ wǔ） chá 'àn bù nán， pàn 'àn cái nán （ liù） zhào jiā cūn de 'ài guó zhù yì （ qī） jiāng shān kě yǐ sòng rén má？ （ bā） sān gāng shí xì mìng

dì   [I]   II   [III]   yè

pínglún (0)