|
散文集 》 quán sān guó wén 》
juàn sì shí 'èr · wèi sì shí 'èr
yán kě jūn Yan Kejun
◎ dù shù( èr)
◇ tǐ lùn
jǐn 'àn:《 suí zhì · rú jiā》: dù shì《 tǐ lùn》 sì juàn, wèi yōu zhōu cì shǐ dù shù zhuàn jiù、 xīn《 táng zhì》 tóng。 shù zì wù bó, jìn zhēng nán dàjiàng jūn dù yù zhī fù yě。 guān yù shǐ zhōng chéng, chū cì yōu zhōu, yǐ zhǎn xiān bēi xiǎo zǐ yī rén wéi chéng xǐ suǒ hé, miǎn wéi shù rén, xǐ zhāng wǔ。 ruǎn wǔ wèi shù yuē: 「 jīn xiàng xián xiá, kě qián sī chéng yī jiā yán。 」 suì zhù《 tǐ lùn》 bā piān, yòu zhù《 xīng xìng lùn》 yī piān。 jiā píng sì nián zú yú xǐ suǒ,《 wèi zhì》 yòu chuán。 bā piān zhě, yī yuē《 jūn》, èr《 chén》, sān《 yán》, sì《 xíng》, wǔ《 zhèng》, liù《 fǎ》, qī《 tīng chá》, bā《 yòng bīng》; sì juàn zhě, juàn fán 'èr piān, qí shū gài wáng yú táng mò,《 qún shū zhì yào》 zài yòu liù qiān yú yán, bù zhù piān míng, shěn guān zhī shì《 jūn》、《 chén》、《 xíng》、《 zhèng》、《 fǎ》、《 tīng chá》 liù piān, qí yú《 yán》 piān、《 yòng bīng》 piān lüè jiàn《 yù lǎn · liù tiē》, ér《 yì lín》 yǐ《 zì xù》 zhōng yān。 jīn lù chū xiào dìng wéi yī juàn。 shù yòu yòu《 dǔ lùn》, bié zài yú hòu。 jiā qìng 'èr shí nián suì cì yǐ hài 'èr yuè jì wàng。
◇ jūn dì yī
rén zhù zhī dà huàn, mò dà hū hǎo míng; rén zhù hǎo míng, zé qún chén zhī suǒ yào yǐ。 fū míng, suǒ yǐ míng shàn zhě yě。 shàn xiū 'ér míng zì suí zhī, fēi hǎo zhī zhī suǒ néng dé yě。 gǒu hǎo zhī shèn, zé bì wěi xíng yào míng, ér jiān chén yǐ wěi shì yìng zhī; yī rén 'ér shòu qí qìng, zé jǔ tiān xià yìng zhī yǐ。 jūn yǐ wěi huà tiān xià, yù zhēn xìn dūn pǔ, chéng nán yǐ。 suī yòu zhì cōng、 zhì dá zhī zhù, yóu wú yuán jiàn qí fēi 'ér zhī qí wěi, kuàng yōng zhù hū! rén zhù zhī gāo 'ér chù yáng 'ào, pì yóu yóu yún mèng 'ér mí huò, dāng jiè zuǒ yòu yǐ zhèng dōng xī zhě yě。 zuǒ yuē gōng wēi wēi yǐ, yòu yuē míng hè hè hū。 jīn rì wén sī lùn, míng rì wén sī lùn, gǒu bù xiào zhī yǐ shì lèi, zé rén zhù 'áo rán zì yǐ wéi míng qí hū yáo shùn, ér huà qià hū tài píng yě。 qún chén suǒ suǒ, jiē bù zú rèn yě; yáo shùn zhī jūn, yí dú duàn zhě yě; bù zú rèn zhī chén, dāng shòu chéng zhě yě。 yǐ dú duàn zhī jūn, yǔ shòu chéng zhī chén, shuài 'é wěi zhī sú, ér tiān xià zhì zhě, wèi zhī yòu yě。
fū shèng rén zhī xiū qí shēn, suǒ yǐ yù qún chén yě, suǒ yǐ huà wàn mín yě, qí fǎ qīng 'ér yì shǒu, qí lǐ jiǎn 'ér yì chí, qí qiú zhū jǐ yě chéng, qí huà zhū rén yě shēn。 xún fēi qí rén, dào bù xū xíng, gǒu fēi qí dào, zhì bù xū yìng。 shì yǐ gǔ zhī shèng jūn zhī yú qí chén yě。 jí zé shì zhī wú shù, sǐ zé lín qí dà liǎn xiǎo liǎn, wéi chè shàn bù jǔ róng, qǐ tú sè qǔ rén 'ér shí wéi zhī zhě zāi? nǎi cǎn dá zhī xīn, chū yú zì rán, xíng yú yán sè。 shì wèi yòu bù zì rán zé néng dé rén zì rán zhě yě。 sè qǔ rén 'ér shí wéi zhī zhě, wèi zhī xū; bù yǐ chéng dài qí chén, ér wàng qí chén yǐ chéng shì jǐ, wèi zhī yú。 xū yú zhī jūn, wèi yòu néng dé rén zhī sǐ lì zhě yě。 gù jiù chēng jūn wéi yuán shǒu, chén wéi gǔ gōng, qī qí yī tǐ xiāng xū 'ér chéng yě。
ér xiǎn( jiù zuò「 jiǎn」, yǐ yì gǎi。) wěi qiǎn bó zhī shì, yòu shāng yàng、 hán fēi、 shēn bù hài zhě, zhuān shì qiǎo biàn xié wěi zhī shù, yǐ yíng huò zhū hóu, zhù fǎ shù zhī shū, qí yán yún「 zūn jūn 'ér bēi chén」, shàng yǐ zūn jūn qǔ róng yú rén zhù, xià yǐ bēi chén dé shòu qí jiān shuō, cǐ tīng shòu zhī duān, cān yán zhī yào, bù kě bù shèn yě。 yuán shǒu yǐ zūn yǐ, ér fù yún zūn zhī, shì yǐ jūn guò hū tóu yě; gǔ gōng yǐ bēi yǐ, ér fù yuē bēi zhī, shì shǐ qí chén bù jí hū shǒu zú yě。 jūn guò hū tóu 'ér chén bù jí hū shǒu zú, shì lí qí tǐ yě; jūn chén tǐ lí 'ér wàng zhì huà zhī qià, wèi zhī qián wén yě。 qiě fū shù jiā shuō yòu yún「 míng zhù zhī dào, dāng wài yù qún chén, nèi yí qī zǐ」, qí zhǐ zhèng lián lèi, fēi bù biàn qiě yuè yě。 rán bù miǎn yú lì kǒu zhī fù guó jiā yě。 hé yǐ yán zhī? fū shàn jìn, bù shàn wú yóu rù; bù shàn jìn, shàn yì wú yóu rù。 gù tānɡ jǔ yī yǐn 'ér bù rén zhě yuǎn, hé wèi hū huān dōu? hé qiān hū yòu miáo? fū jiān chén zéi zǐ, xià yú bù yí zhī rén, zì gǔ jí jīn, wèi cháng bù yòu yě。 bǎi suì yī rén, shì wèi jì zhǒng; qiān lǐ yī rén, shì wéi bǐ jiān。 ér jǔ yǐ wéi jiè, shì yóu yī shā 'ér jìn rén( běn tuō「 rén」 zì, yǐ《 cháng duǎn jīng · shì fēi》 yǐn jiā。) shí yě。 shā zhě suī shǎo, è zhě bì duō, wèi zhī jiān chén zéi zǐ chǔzhī yún hé。 qiě lìng rén zhù kuí rán dú lì, shì wú chén zǐ yě。 yòu shuí wéi jūn fù hū, shì yóu kūn qí zhī 'ér yù gēn zhī yìn, yǎn qí mù 'ér yù shì zhī míng, xí dú lì zhī jì 'ér yuàn qí fú shū yě。
fū xùn míng hǎo shù zhī zhù, yòu yòu huò yān。 jiē yuē wéi jūn zhī dào, fán shì dāng mì, rén zhù gǒu mì, zé qún chén wú suǒ róng qí qiǎo, ér bù gǎn dài yú zhí, cǐ jí zhào gāo zhī jiào 'èr shì bù dāng tīng cháo zhī lèi yě, shì hǎo chéng gāo lǚ wēi 'ér xiào xiān jiāng zhě yě。《 yì》 yuē:「 jī shì bù mì zé hài chéng。」 yì chēng jī shì, bù wèi fán shì yě。 bù wèi yí gòng 'ér dú zhī yě。 bù wèi shì gōng 'ér xíng sī yě。 rén zhù yù yǐ zhī nì bìng shì fēi, ér rén chén fǎn yǐ zhī qiè chǒng shàn quán, yí sì zhī jiān, kě bù chá yú?
fū shè guān fēn zhí, jūn zhī tǐ yě; wěi rèn zé chéng, jūn zhī tǐ yě; hǎo móu wú juàn, jūn zhī tǐ yě; kuān yǐ dé zhòng, jūn zhī tǐ yě; hán gòu cáng jí, jūn zhī tǐ yě; bù dòng rú shān, jūn zhī tǐ yě; nán zhī rú yuān。(《 yì lín》 zuò yīn, bì táng huì, yīn gǎi jiù sūn zǐ yě。) jūn zhī tǐ yě。 jūn yòu jūn rén zhī tǐ, qí chén wèi 'ér 'ài zhī, cǐ wén wáng suǒ yǐ jiè bǎi bì yě。 fū hé fǎ shù zhī yòu zāi? gù shàn wéi zhèng zhě, wù zài yú zé rén 'ér yǐ, jí qí qiú rén yě。 zǒng qí dà lüè, bù jù qí xiǎo shàn, zé bù shī xián yǐ。 gù yuē jì rén zhī gōng, wàng rén zhī guò, yí wéi jūn zhě yě。 rén yòu hòu dé, wú wèn qí xiǎo jié; rén yòu dà yù, wú zǐ qí xiǎo gù。 zì gǔ jí jīn, wèi yòu néng quán qí xíng zhě yě。 hé shì zhī bì, bù néng wú xiá; suí hóu zhī zhū, bù néng wú yíng。 rán tiān xià bǎo zhī zhě, bù yǐ xiǎo gù fáng dà měi yě。 bù yǐ xiǎo gù fáng dà měi, gù néng chéng dà gōng; fū chéng dà gōng, zài jǐ 'ér yǐ, hé jù zhī yú rén yě? jīn zhī cóng zhèng zhě, chēng xián shèng zé xiān hū shāng、 hán, yán zhì dào zé shī hū fǎ shù。 fǎ shù zhī yù shì, yòu sì tiě pèi zhī yù guān, fēi bì néng zhì mǎ yě, shì suǒ yǐ gù qí shǒu yě。 rén jūn zhī shù zhì shǎo, ér rén chén zhī shù zhì zhòng, yǐ zhì shǎo yù zhòng, qí shì bù shèng yě; rén zhù rèn shù, ér yù yù qí chén wú shù, qí shì bù jìn yě; jù rèn shù, zé zhì shǎo zhě bù biàn yě。 gù jūn shǐ chén yǐ lǐ, zé chén shì jūn yǐ zhōng。 yàn píng zhòng duì qí jǐng gōng:「 jūn ruò qì lǐ, zé qí guó wǔ chǐ zhī tóng, jiē néng shèng yīng, yòu néng shèng jūn。 suǒ yǐ fú zhě, yǐ yòu lǐ yě。」 jīn mò shì qì lǐ, rèn shù zhī jūn zhī yú qí shēn yě, dé wú suǒ bù néng shèng wǔ chǐ zhī tóng zǐ hū? sān dài zhī wáng, fēi qí fǎ wáng yě, yù fǎ zhě fēi qí rén yě。 gǒu dé qí rén, wáng liáng、 zào fù, néng yǐ fǔ suǒ yù bēn sì; yī yǐn tài gōng, néng yǐ bài fǎ yù hàn mín。 gǒu fēi qí rén, bù yóu qí dào, suǒ suī jiān, mǎ bì bài; fǎ suī míng, mín bì pàn。 nài hé hū wàn chéng zhī zhù shì rén 'ér rèn fǎ zāi!
qiě shì wèi cháng wú xián yě。 qiú xián zhī wù fēi qí dào, gù cháng bù yù zhī yě。 chú qù( àn:「 chú qù」 yóu yán「 qiě wú lùn」。) tānɡ wǔ shèng rén zhī jūn, rèn xián zhī gōng, jìn guān qí huán, zhōng cái zhī zhù 'ěr, yóu zhī láo yú suǒ rén, yì yú rèn zhī, bù yí zǐ jiū zhī qīn, bù wàng shè gōu zhī yuàn, dàng rán 'ér wěi zhèng yān, bù yǐ míng hū? jiǔ hé zhū hóu, yī kuāng tiān xià, bù yǐ róng hū? yī yuē zhòng fù, èr yuē zhòng fù, bù yǐ yōu hū? shú yǔ qín 'èr shì xuán shí chéng shū, yù mì yù luàn, wéi zhī yù qín, ér tiān xià yù pàn, zhì yú shì sǐ? yǐ sī 'èr zhě guān zhī, yōu liè zhī xiāng xuán, cún wáng zhī xiāng bèi, bù yì zhāo zhāo hū? fū rén zhù mò bù yù 'ān cún 'ér 'è wēi wáng, mò bù yù róng lè 'ér 'è láo rǔ yě。 zhōng héng bù dé qí suǒ yù, ér bù miǎn hū suǒ 'è zhě hé? chéng shī dào yě。 yù gōng shì zhī chóng lì yě。 bì xiàn zhòng shǎng 'ér qiú liáng jiàng, nèi bù yǐ 'ā qīn qī, wài bù yǐ yí shū yuǎn, bì dé qí rén rán hòu shòu zhī, gù gōng shì chóng lì, ér chǔzhī yì lè。 zhì yú qiú qí fǔ zuǒ, dú bù ruò shì zhī gōng yě? wéi biàn bì qīn jìn zhě zhī yòng, gù tú guó bù rú tú shè, shì rén zhù zhī dà huàn yě。 shǐ xián zhě wéi zhī, yǔ bù xiào zhě yì zhī; shǐ zhì zhě lǜ zhī, yǔ yú zhě duàn zhī; shǐ xiū shì lǚ zhī, yǔ xié rén yí zhī; cǐ yòu rén zhù zhī suǒ huàn yě。 fū shǎng xián shǐ néng, zé mín zhī qí fāng; shǎng fá míng bì, zé mín bù tōu; jiān cōng qí míng, zé tiān xià guī zhī。 rán hòu míng fēn zhí, xù shì yè, gōng dào kāi 'ér sī mén sài yǐ。 rú cǐ, zé zhōng gōng zhě jìn, ér nìng yuè zhě zhǐ; xū wěi zhě tuì, ér zhēn shí zhě qǐ。 zì qún chén yǐ xià, zhì hū shù rén, mò bù xiū jǐ 'ér hòu gǎn 'ān qí zhí yè, biàn xīn yì lǜ, fǎn qí duān què, cǐ zhī wèi zhèng huà zhī jí。 shěn sī lùn zhě, míng jūn zhī tǐ bì yǐ。(《 qún shū zhì yào》)
◇ chén dì 'èr
fán rén chén zhī yú qí jūn yě。 yóu sì zhī zhī dài yuán shǒu, ěr mù zhī wéi xīn shǐ yě, jiē xiāng xū 'ér chéng wéi tǐ, xiāng dé 'ér hòu wéi zhì zhě yě。 gù《 yú shū》 yuē:「 chén zuò gǔ gōng 'ěr mù。」 ér tú kuǎi yì yún:「 rǔ wéi jūn mù, jiāng sī míng yě; rǔ wéi jūn 'ěr, jiāng sī cōng yě。」 rán zé jūn rén zhě, ān kě yǐ sī xū wú chén? chén rén zhě, ān kě yǐ sī xū wú jūn? sī xū wú jūn, sī xū wú chén, shì sī xū wú shēn yě。 gù chén zhī shì jūn, yóu zǐ zhī shì fù, ér jiā jìng yān。 fù zǐ zhì qīn yǐ, rán qí xiāng xū, shàng bù jí hū shēn zhī yǔ shǒu zú yě。 shēn zhī yú shǒu zú, kě wèi wú jiān yǐ。 rán 'ér shèng rén yóu fù dū 'ér zhì zhī, gù qí huà yì chún, qí 'ēn yì mì, zì rán bù jué jiào huà zhī yí yě。 jiān rén lí 'ér jiān zhī, gù shǐ qí chén zì yí yú xià, ér lìng qí jūn gū lì hū shàng, jūn chén xiāng yí, shàng xià lí xīn, nǎi jiān rén zhī suǒ yǐ wéi jié shā zhī zī yě。 rán fū zhōng cái zhī zhù, míng bù jí hū zhì huà zhī yuán, ér gǎn yú wěi shù sì shì zhī shuō, gù bèi zhī yù mì, ér jiān rén yù shèn, pì yóu dēng gāo zhě, yù jù yù wēi, yù wēi yù zhuì, shú rú zǎo qù xié jìng, ér jiù fū dà dào hū?
fán shì zhī jiéfà shù xiū, lì zhì yú jiā mén, yù yǐ shì jūn yě。 zōng zú chēng xiào yān, xiāng dǎng chēng tì yān, jí zhì hū xué, zì tuō yú shī yǒu, shī guì qí yì, ér yǒu 'ān qí xìn, xiào tì yǐ dǔ, xìn yì yòu zhù, yǐ cǐ lì shēn, yǐ cǐ shì jūn, hé dài hū fǎ rán hòu wéi 'ān? jí qí wéi rén chén yě。 chēng cái jū wèi, chēng néng shòu lù, bù miàn yù yǐ qiú qīn, bù tōu yuè yǐ gǒu hé, gōng jiā zhī lì, zhī wú bùwèi yě。 shàng zú yǐ zūn zhù 'ān guó, xià zú yǐ fēng cái fù mín; móu shì bù wàng qí jūn, tú shēn bù wàng qí guó; nèi kuāng qí guò, wài yáng qí yì, bù xià bǐ yǐ 'àn shàng, bù shàng tóng yǐ bìng xià; jiàn shàn xíng zhī rú bù jí, jiàn xián jǔ zhī rú bù róng; nèi jǔ bù bì qīn qī, wài jǔ bù bì chóu chóu; chéng gōng jī shì, ér bù wàng qí bào; jìn xián dá néng, ér bù qiú qí shǎng; dào tú bù zhēng xiǎn yì zhī lì, jiàn nán 'ér wú gǒu miǎn zhī xīn; qí shēn kě shā, ér qí shǒu bù kě duó。 cǐ zhí dào zhī chén, suǒ yǐ zuǒ xián míng zhī zhù, zhì zhì píng zhī gōng zhě yě。
ruò fū zhù míng 'ér chén 'àn, zhù 'àn 'ér chén wěi, yòu jìn zhōng bù jiàn xìn, yòu jiàn xìn 'ér bù jìn zhōng, hǔn xiáo yú chén zhù zhī fēn, chū rù yú zhì luàn zhī jiān, huò bèi hè huái yù yǐ dài shí, huò qiǎo yán lìng sè yǐ róng shēn, yòu kě shèng jìn zāi? shì yǐ gǔ zhī quán qí dào zhě, jìn zé zhèng, tuì zé qū, zhèng zé yǔ shì lè qí yè, qū zé quán shēn guī yú dào, bù 'ào shì yǐ huá zhòng, bù lì gāo yǐ wéi míng, bùwèi gǒu dé yǐ tōu 'ān, bùwèi gǒu miǎn 'ér wú chǐ。 fū xiū zhī yú xiāng gé, huài zhī yú cháo tíng, kě xī yě; xiū zhī yú yǐ lì, huài zhī yú hé guān, kě xī yě。 jūn zǐ xī cí 'èr zhě, shì yǐ yòu shā shēn yǐ chéng rén, wú qiú shēng yǐ hài rén, kuàng hài rén yǐ qiú chǒng hū? gù kǒng zǐ yuē:「 bù yì 'ér fù qiě guì, yú wǒ rú fú yún。」 ruò fū zhì lǜ zú yǐ tú guó, zhōng zhēn zú yǐ wù zhù, gōng píng zú yǐ huái zhòng, wēn róu zú yǐ fú rén; bù fěi huǐ yǐ qǔ jìn, bù kè rén yǐ zì rù; bù gǒu róng yǐ yǐn zhōng, bù dān lù yǐ shāng gāo。 tōng zé shǐ shàng xù qí xià, qióng zé jiào xià shùn qí shàng。 gù yòng yú shàng zé mín 'ān, xíng yú xià zé jūn zūn, kě wèi jìn bù shī zhōng, tuì bù shī xíng。 cǐ zhèng shì zhī yì, wéi chén zhī tǐ yě。
fán qù shè zhī huàn, zài yú jiàn kě yù 'ér bù lǜ qí bài, jiàn kě lì 'ér bù lǜ qí hài, gù dòng jìn yú wēi rǔ。 xī sūn shū 'áo sānxiàng chǔ guó 'ér qí xīn yù bēi, měi yì lù 'ér qí shī yù bó, wèi zī gāo 'ér qí lǐ yù gōng; zhèng kǎo fù yǔ lǚ 'ér zǒu; yàn píng zhòng cí qí cì yì: cǐ jiē shǒu mǎn yǐ chōng, wéi chén zhī tǐ yě。 fū bù yōu zhù zhī bù zūn yú tiān xià, ér wéi yōu jǐ zhī bù fù guì, cǐ gǔ zhī suǒ wèi yōng rén, ér jīn zhī suǒ wèi xiǎn shì; xiǎo rén zhī suǒ róng mù, ér jūn zǐ zhī suǒ yǐ wéi chǐ yě。
fán rén chén zhī lùn, suǒ yǐ shì jūn zhě yòu sì: yòu xián zhù zhī chén, yòu míng zhù zhī chén, yòu zhōng zhù zhī chén。 yòu yōng zhù zhī chén。 shàng néng zūn zhù, xià néng yī mín, wù zhì néng yìng, shì qǐ néng biàn, jiào huà liú yú xià, rú yǐng xiǎng zhī yìng xíng shēng, cǐ xián zhù zhī chén yě; nèi zú yǐ yī mín, wài zú yǐ jù nán, mín qīn 'ér shì xìn zhī, shēn zhī suǒ cháng, bù yǐ fèi jūn, shēn zhī suǒ duǎn, bù( dāng yòu「 yǐ」 zì。) qǔ gōng, cǐ míng zhù zhī chén yě, jūn yòu guò shì néng yī xīn tóng lì, xiāng yǔ jiàn 'ér zhèng zhī, yǐ jiě guó zhī dà huàn, chéng jūn zhī dà róng, cǐ zhōng zhù zhī chén yě; duān què 'ér shǒu fǎ, yī xīn yǐ shì jūn, jūn yòu guò shì, suī bù néng zhèng jiàn, qí yōu jiàn yú yán sè, cǐ yōng zhù zhī chén yě。 yǐ yōng zhù zhī chén shì xián zhù zé cóng, yǐ xián zhù zhī chén shì yōng zhù zé xiōng, gù zhī suǒ yǐ chéng qí míng zhě, jiē dù zhù 'ér xíng zhě yě。 xiū zhī zài jǐ, ér zāo yù yòu shí, shì yǐ gǔ rén bào lín 'ér qì yě。 fū míng bù kě yǐ xū wěi qǔ yě。 bù kě yǐ bǐ zhōu zhēng yě。 gù jūn zǐ wù xiū zhū nèi 'ér ràng zhī yú wài, wù jī yú shēn 'ér chǔzhī yǐ bù zú, fū wéi rén chén, qí yóu tǔ hū?(《 yì lín》 zuò「 yóu rú tǔ yě」。) wàn wù zài yān 'ér bù cí qí zhòng, shuǐ dòu wū yān 'ér bù cí qí xià, cǎo mù zhí《 yì lín》 zuò「 zhí」。 yān 'ér bù yòu qí gōng, cǐ chéng gōng 'ér bù chù, wéi chén zhī tǐ yě。 ruò fū chù dà wèi, rèn dà shì, hé zhòng quán yú wàn chéng zhī guó, bì wú hòu huàn zhě, qí shàng mò rú tuī xián ràng néng, ér 'ān suí qí hòu, bùwèi guǎn zhòng, jí wéi bào shū 'ěr。 qí cì mò rú guǎng shù 'ér bìng jìn zhī, bùwèi wèi chéng zǐ, jí wéi dí huáng 'ěr, ān yòu yōng jūn bì zhù zhuān quán zhī hài zāi? cǐ shì jūn zhī dào, wéi chén zhī tǐ yě。(《 qún shū zhì yào》)
◇ yán dì sān
shù xiū zhī yè, qí shàng zài yú bù yán, qí cì mò rú guǎ cí。 yàn yuē:「 shǐ kǒu rú bí, zhì lǎo bù shī。」(《 bái kǒng liù tiē》 sān shí。《 yù lǎn》 sān bǎi liù shí qī yǐn dù shù lùn, dāng zài《 yán》 piān)
◇ hángdì sì
fū xíng yě zhě, jǔ zhǐ suǒ yóu zhī jìng lù yě。 dōng xī nán běi zhī qù shè yě。 jūn zǐ xiǎo rén zhī fēn jiè yě。 jí xiōng róng rǔ zhī zào bái yě。 yóu nán zé shī běi yě。 yóu dōng zé shī xī yǐ, yóu hū lì zé shī wéi jūn zǐ, yóu hū yì zé shī wéi xiǎo rén。 jí xiōng róng rǔ zhī suǒ yóu shēng, yì lì wéi zhī běn mǔ yě。 shì yǐ jūn zǐ shèn qù shè yān。(《 qún shū zhì yào》)
jūn zǐ jū bì xuǎn xiāng, yóu bì zé shì。(《 yì lín》)
fū jūn zǐ zhí dào yǐ 'ǒu shì, xiǎo rén wǎng xíng yǐ qǔ róng; jūn zǐ yǎn rén zhī guò yǐ cháng shàn, xiǎo rén huǐ rén zhī shàn yǐ wéi gōng; jūn zǐ kuān xián róng zhòng yǐ wéi dào, xiǎo rén jiào jié huái zhà yǐ wéi zhì; jūn zǐ xià xué 'ér wú cháng shī, xiǎo rén chǐ xué 'ér xiū bù néng: cǐ yòu jūn zǐ xiǎo rén zhī fēn jiè yě。 jūn zǐ xīn yòu suǒ dìng, jì yòu suǒ shǒu; zhì bù wù duō, wù xíng qí suǒ zhī; xíng bù wù duō, wù shěn qí suǒ yóu; ān zhī ruò xìng, xíng zhī rú bù jí。 xiǎo rén zé bù rán。 xīn bù zài hū dào yì zhī jīng, kǒu bù tù hū xùn gào zhī yán; bù zé xián yǐ tuō shēn, bù lì xíng yǐ zì dìng; suí zhuǎn rú liú, bù zhī suǒ zhí: cǐ yòu jūn zǐ xiǎo rén zhī fēn jiè yě。 jūn zǐ zhī yǎng qí xīn, mò shàn yú chéng。 fū chéng, jūn zǐ suǒ yǐ huái wàn wù yě。 tiān bù yán 'ér rén tuī gāo yān, dì bù yán zé rén tuī hòu yān, sì shí bù yán 'ér rén qī yān, cǐ yǐ zhì chéng zhě yě。 chéng zhě, tiān dì zhī dà dìng, ér jūn zǐ zhī suǒ shǒu yě。 tiān dì yòu jì yǐ, bù chéng zé bù néng huà yù; jūn chén yòu yì yǐ, bù chéng zé bù néng xiāng lín; fù zǐ yòu lǐ yǐ, bù chéng zé shū; fū fù yòu 'ēn yǐ, bù chéng zé lí; jiāo jiē yòu fēn yǐ, bù chéng zé jué。 yǐ yì yīngdāng, qū dé qí qíng, qí wéi chéng hū!(《 qún shū zhì yào》)
kě yǐ shǐ guǐ zhě, qián yě。 kě yǐ shǐ shén zhě, chéng yě。(《 yù lǎn》 bā bǎi sān shí liù)
◇ zhèng dì wǔ
kǒng zǐ yuē:「 wéi zhèng yǐ dé。」 yòu yuē:「 dǎo zhī yǐ dé, qí zhī yǐ lǐ, yòu chǐ qiě gé。」 rán zé dé zhī wéi zhèng dà yǐ, ér lǐ cì zhī yě。 fū dé lǐ yě zhě, qí dǎo mín zhī jù yú? dà shàng yǎng huà, shǐ mín rì qiān shàn, ér bù zhī qí suǒ yǐ rán, cǐ zhì zhī shàng yě; qí cì shǐ mín jiāo ràng, chù láo 'ér bù yuàn, cǐ zhì zhī cì yě; qí xià zhèng fǎ, shǐ mín lì shǎng 'ér quàn shàn, wèi xíng 'ér bù gǎn wéi fēi, cǐ zhì zhī xià yě。
fū shàn yù mín zhě, qí yóu yù mǎ hū。 zhèng qí xián lè, qí qí pèi cè, jūn mǎ lì, hé mǎ xīn, gù néng bù láo 'ér jí qiān lǐ。 shàn yù mín zhě, yī qí dé lǐ, zhèng qí bǎi guān, qí mín lì, hé mín xīn, shì gù lìng bù zài 'ér mín cóng, xíng bù yòng 'ér tiān xià huà zhì。 suǒ guì shèng rén zhě, fēi guì qí suí zuì 'ér zuò xíng yě, guì qí fáng luàn zhī suǒ shēng yě。 shì yǐ zhì rén zhī wéi zhì yě。 chù guó yú bù qīng zhī dì, jī zhèng yú wàn quán zhī xiāng, zài dé yú bù zhǐ zhī yú, xíng lìng yú wú jié zhī cāng, shǐ mín bù zhēng zhī tú, kāi fǎ yú bì dé zhī fāng。(「 chù guó」 xià sì shí 'èr zì yǐ《 yì lín》 jiā。) mín yòu xiǎo zuì, bì qiú qí shàn, yǐ shè qí guò; mín yòu dà zuì, bì yuán qí gù, yǐ rén fǔ huà。 zé gù shàng xià qīn 'ér bù lí, dào huà liú 'ér bù yùn。 fū jūn zǐ yù zhèng zhī sù xíng, mò rú yǐ dào yù zhī yě。 gāo yáo ér wéi dà lǐ, yòu bù guì hū yán yě; shī kuàng máng 'ér wéi dà zǎi, yòu bù guì hū jiàn yě。 wéi shén huà zhī wéi guì。 shì gù shèng wáng miǎn 'ér qián liú, suǒ yǐ bì míng; ︻ kuàng chōng 'ěr, suǒ yǐ yǎn cōng yě。 guān fū bì sú tōu bó zhī zhèng,( dāng yòu「 guǎng」 zì。) ěr mù yǐ xiào cōng míng, shè yǐ fú yǐ tàn mín qíng, shì wéi yǐ jūn zhèng lǔ qí mín yě。 ér wàng mín zhī xìn xiàng zhī, kě wèi bù shí hū fēn zhě yǐ!
nán zāi wéi jūn yě! fū jūn, zūn yán 'ér wēi, gāo yuǎn 'ér wēi, mín zhě, bēi jiàn 'ér gōng, yú ruò 'ér shén; è zhī zé guó wáng, ài zhī zé guó cún。( dāng yòu「 gù yuē」 èr zì。) shù mín shuǐ yě, jūn zǐ zhōu yě。 shuǐ suǒ yǐ zài zhōu, yì suǒ yǐ fù zhōu,(「 shù mín」 xià shí bā zì yǐ《 yì lín》 jiā。) yù mín zhě bì míng cǐ yào, gù nán miàn 'ér lín guān, bù gǎn yǐ qí fù guì jiāo rén, yòu zhū zhōng 'ér néng tú wài, qǔ zhū shēn 'ér néng chàng yuǎn, guān yī wù 'ér guàn hū wàn zhě, yǐ shēn wéi běn yě。 fū yù zhī tiān zhī zhōng shǐ yě。 jīn rì shì yě; yù zhī qiān wàn zhī qíng, yī rén qíng shì yě。 gù wéi zhèng zhě, bù kě yǐ bù zhī mín zhī qíng, zhī mín( dāng yòu「 zhī qíng」 èr zì。) rán hòu mín nǎi cóng lìng。 jǐ suǒ bù yù, bù shī zhī yú rén, lìng 'ān dé bù cóng hū? gù shàn zhèng zhě jiǎn 'ér yì xíng, zé mín bù biàn; fǎ cún shēn 'ér mín xiàng zhī, zé mín bù yuàn。 jìn chén piánbì, bǎi guān yīn zhī 'ér hòu dá, zé qún chén zì wū yě。 shì yǐ wéi zhèng zhě, bì shèn zé qí zuǒ yòu, zuǒ yòu zhèng zé rén zhù zhèng yǐ, rén zhù zhèng 'ér fū hào lìng 'ān dé qū xié? tiān xià dà 'è yòu wǔ, ér dào qiè bù yù yān: yī yuē xīn dá 'ér xìng xiǎn, èr yuē xíng pì 'ér zhì jiān, sān yuē yán wěi 'ér cí biàn, sì yuē jì chǒu 'ér yù bó, wǔ yuē xún fēi 'ér yán zé。 cǐ wǔ zhě yòu yī yú rén, zé bù kě yǐ bù zhū; kuàng jiān 'ér yòu zhī, zhì zhī zuǒ yòu, fǎng zhī yǐ shì, ér rén zhù néng lì qí shēn zhě, wèi zhī yòu yě。(《 qún shū zhì yào》。)
◇ fǎ dì liù
fū yín yì dào qiè, bǎi xìng zhī suǒ 'è yě。 wǒ cóng 'ér xíng zhī、 cán zhī、 kè bō zhī, suī guò hū dāng, bǎi xìng bù yǐ wéi bào zhě, gōng yě。 yuàn kuàng jī hán, yì bǎi xìng zhī suǒ 'è yě。 dùn 'ér xiàn yú fǎ, wǒ cóng 'ér kuān yòu zhī, suī jí yú xíng, bì jiā yǐn cè yān, bǎi xìng bù yǐ wǒ wéi piān zhě, gōng yě。 wǒ zhī chù zhòng, bǎi xìng zhī suǒ zēng yě。 wǒ zhī suǒ qīng, bǎi xìng zhī suǒ lián yě。 shì gù shǎng yuē 'ér quàn shàn, xíng shěng 'ér jìn jiān。 yóu cǐ yán zhī, gōng zhī yú fǎ, wú bù kě yě; guò qīng yì kě, guò zhòng yì kě, sī zhī yú fǎ wú kě yě。 guò qīng zé zòng jiān, guò zhòng zé shāng shàn。 jīn zhī wéi fǎ zhě, bù píng gōng sī zhī fēn, ér biàn qīng zhòng zhī wén; bù běn bǎi xìng zhī xīn, ér jǐn zòu dāng zhī shū: shì zhì huà zài shēn 'ér zǒu qiú zhī yě。 shèng rén zhī yú fǎ yě, yǐ gōng yǐ, rán yóu shēn jù qí wèi yě, gù yuē「 yǔ qí hài shàn, níng qí lì yín」。 zhī xíng dāng zhī nán bì yě, cóng 'ér jiù zhī yǐ huà, cǐ shàng gǔ zhī suǒ wù yě。 hòu zhī zhì yù zhě zé bù rán。 wèi xùn zuì rén, zé qū 'ér zhì zhī yì, wèi zhī néng; xià bù tàn yù zhī suǒ yóu shēng wéi zhī fēn, ér shàng qiú rén zhù zhī wēi zhǐ yǐ wéi zhì, wèi zhī zhōng。 qí dāng guān yě néng, qí shì shàng yě zhōng。 zé míng lì suí 'ér yǔ zhī; qū shì 'ér xiàn cǐ, yǐ wàng huà dào zhī lóng, yì bù jǐ yǐ!
fán tīng sòng jué yù, bì yuán fù zǐ zhī qīn, lì jūn chén zhī yì, quán qīng zhòng zhī xù, cè qiǎn shēn zhī liàng, xī qí cōng míng, zhì qí zhōng 'ài, rán hòu chá zhī。 yí zé yǔ zhòng gòng zhī, zhòng yí zé cóng qīng zhě。 suǒ yǐ zhòng zhī yě, fēi wéi fǎ bù jù yě, yǐ wéi fǎ bù dú lì, dāng xū xián míng gòng tīng duàn zhī yě。 gù shùn mìng gāo yáo yuē:「 rǔ zuò shì, wéi xíng zhī xù, yòu fù jiā zhī yǐ sān suì。」(「 suì」 yǔ「 xùn」 tōng。) zhòng suǒ wèi shàn, rán hòu duàn zhī, shì yǐ wéi fǎ cān zhī rén qíng yě。 gù《 chūnqiūzhuàn》 yuē:「 xiǎo dà zhī yù, suī bù néng chá, bì yǐ qíng。」 ér shì sú jū yú kē kè zhī lì, yǐ wéi qíng yě zhě, qǔ huò lù zhě yě, lì 'ài zēng zhě yě, qīn qī zhě yě, xiàn yuàn chóu zhě yě。 hé shì sú xiǎo lì zhī qíng, yǔ fū gǔ rén zhī xuán yuǎn hū? wú nǎi fēng huà shǐ zhī rán xié? yòu sī yǐ cǐ qíng yí zhī qún lì, rén zhù yǐ cǐ qíng yí zhī yòu sī, shì jūn chén shàng xià bù tōng xiāng yí yě。 bù tōng xiāng yí, yù qí jìn zhōng lì jié, yì nán yǐ。 gǒu fēi zhōng jié, miǎn 'ér wú chǐ。 miǎn 'ér wú chǐ, zé mín 'ān suǒ cuò qí shǒu zú hū?
chūn qiū zhī shí, wáng dào jìn huài, jiào huà bù xíng, zǐ chǎn xiāng zhèng 'ér zhù xíng shū, tōu bó zhī zhèng, zì cǐ shǐ yǐ。 dài zhì zhàn guó, hán rèn shēn zǐ, qín yòng shāng yàng, lián xiāng zuò zhī fǎ, zào cān yí zhī zhū。 zhì yú shǐ huáng, jiān tūn liù guó, suì miè lǐ yì zhī guān, shì rèn xíng fá, ér jiān xié bìng shēng, tiān xià pàn zhī。 gāo zǔ yuē fǎ sān zhāng, ér tiān xià dà yuè。 jí xiào wén jí wèi, gōng xiū xuán mò, lùn yì wù zài kuān hòu, tiān xià huà zhī, yòu xíng cuò zhī fēng。 zhì yú xiào wǔ, zhēng fā fán shù, bǎi xìng xū hào, qióng mín fàn fǎ, kù lì jī duàn, jiān guǐ bù shèng。 yú shì zhāng tānɡ zhào yǔ zhī shǔ, tiáo dìng fǎ lìng, zhuǎn xiāng bǐ kuàng, jìn gù( jiù xiào yún,「 gù」 yí「 wǎng」。) jī mì, wén shū yíng yú jī gé, diǎn zhě bù néng biàn dǔ, jiān lì yīn yuán wéi shì, yì zhě xián yuàn shāng zhī。
fán zhì yù zhī qíng, bì běn suǒ fàn zhī shì yǐ wéi zhī zhù, bù fàng xùn, bù bàng qiú, bù guì duō duān, yǐ jiàn cōng míng yě。 gù lǜ zhèng qí jǔ xiào( jiù xiào yún,「 xiào」 yí「 hé」。) zhī fǎ, cān wǔ qí cí, yǐ qiú shí yě。 fēi suǒ yǐ shì shí yě。 dàn dāng cān wǔ cōng míng zhī 'ěr mù, bù shǐ yù lì duàn liàn jié zhì, chéng cí yú shǒu yě。 kǒng zǐ yuē:「 gǔ zhī tīng yù, qiú suǒ yǐ shēng zhī yě, jīn zhī tīng yù, qiú suǒ yǐ shā zhī yě。」 gù chì yán yǐ pò lǜ, dǐ 'àn yǐ chéng fǎ, zhí zuǒ dào yǐ féng zhèng, jiē wáng zhū zhī suǒ bì jiā yě。(《 qún shū zhì yào》)
◇ tīng chá dì qī
fū tīng chá zhě, nǎi cún wáng zhī mén hù, ān wēi zhī jī yào yě。 ruò rén zhù tīng chá bù bó, piān shòu suǒ xìn, zé móu yòu suǒ lòu, bù jìn liáng cè。 ruò bó qí guān tīng, nà shòu wú fāng, kǎo chá bù jīng, zé shù yòu suǒ luàn yǐ。 rén zhù yǐ dú tīng zhī cōng, kǎo chá chéng bài zhī shù, lì hài zhī shuō zá 'ér bìng zhì, yǐ gān kuī tīng。 rú cǐ, chéng zhì jīng zhī nán, zài yú rén zhù 'ěr, bù zài jié chéng nà móu, jìn jǐ zhī cè zhě yě。 ruò rén zhù tīng chá bùchà, nà shòu bù miù, zé jì jì shì quán, lì bèi gōng dà, zhì lóng 'ér guó fù, mín qiáng 'ér dí miè yǐ。 ruò guò tīng bù jīng, nà shòu bù shěn, zé jì kùn shì bài, lì sàng gōng kuī, guó pín 'ér bīng ruò, zhì luàn 'ér shì wēi yǐ, tīng chá zhī suǒ kǎo, bù kě bù jīng, bù kě bù shěn zhě, rú cǐ jí yě。
fán yòu guó zhī zhù, bù kě wèi jǔ guó wú shēn móu zhī chén, hé cháo wú zhì cè zhī shì yě; zài tīng chá suǒ kǎo, jīng yǔ bù jīng, shěn yǔ bù shěn 'ěr。 hé yǐ yàn qí rán hū? zài xī hàn zǔ zhě, cōng tīng zhī zhù yě。 nà chén huī zhī móu, zé xià nán yáng; bù yòng lóu jìng zhī jì, zé kùn píng chéng。 guǎng wǔ jūn zhě, cè móu zhī shì yě。 hán xìn nà qí jì, zé yàn qí jǔ; chén yú bù yòng qí móu, zé shuǐ dī shuǐ bài。 yóu cǐ guān zhī, hàn zǔ zhī tīng, wèi bì yī 'àn yī cōng yě。 zài yú jīng yǔ bù jīng 'ěr。 guǎng wǔ zhī móu, fēi wéi yī zhuō yī gōng yě。 zài yòng yǔ bù yòng 'ěr。 bù kě wèi shì jì zhě yòu jì cè zhī shì, fù bài zhě wú shēn móu zhī chén yě。 wú wáng fūchāi jù zǐ xū zhī móu, nà zǎi zhī shuō, guó miè shēn wáng zhě, bù kě wèi wú shēn móu zhī chén yě; chǔ huái wáng jù qū yuán zhī jì, nà jìn shàng zhī cè, méi qín 'ér bù fǎn zhě, bù kě wèi wú jì huà zhī shì yě。 yú gōng bù yòng gōng qí zhī móu, miè yú jìn; chóu yóu bù tīng chì zhāng zhī yán, wáng yú zhì shì; jiǎn shū zhī kū, bù néng jì xiáo miǎn zhī fù; zhào kuò zhī mǔ, bù néng jiù cháng píng zhī bài。 cǐ jiē rén zhù zhī tīng, bù jīng bù shěn 'ěr。 yóu cǐ guān zhī, tiān xià zhī guó, mò bù jiē yòu zhōng chén móu shì yě。 huò sàng shī bài jūn, wēi shēn wáng guó zhě, chéng zài rén zhù zhī tīng, bù jīng bù shěn。 qǔ zhōng chén, móu bó shì, jiāng hé guó wú zhī hū?(《 qún shū zhì yào》)
chén yǐ wéi zhōng liáng lǜ zhì yì guó zhī chén, bì jié chéng nà móu, kěn cè 'ér bù yǐn zhě, yù yǐ jiū jìn zhì luàn zhī shù, shū zhǎn 'ān wēi zhī cè 'ěr。 gù zhǔn shèng zhù míng jūn, mò bù jiē yòu xiàn kě tuì fǒu nà zhōng zhī chén yě。 xī zhě dì shùn, dà shèng zhī jūn yě。 yóu yòu jiù yáo xiàn mó, xià yǔ nà jiè; jì zhì yīn zhī chéng tānɡ, zhōu zhī wén wǔ, jiē yì zhì shèng zhī jūn yě, rán bì sì yī yǐn wéi fǔ, lǚ shàng wéi shī, rán hòu nǎi néng xīng gōng jì yè, hùn yī tiān xià zhě, chéng shì tīng zhī cōng chá, xū zhōng liáng wéi 'ěr mù yě。 yóu cǐ guān zhī, zhōng liáng lǜ zhì yì guó zhī chén zhě, dé bù shī zōng wǎng gǔ, xí jì qián shèng, tóu mìng zì jìn, yǐ fǔ zuǒ shì tīng hū?
fū rén jūn zhě, yǐ zhì zūn zhī cōng tīng, zǒng wàn jī 'ér xián( jiù xiào yún:「 xián」 dāng zuò「 jiān」。) zhī, yǐ zhì guì zhī míng chá, liào zhì luàn 'ér kǎo yān, jiāng dāng néng jiē qióng jiū qí kǒng yào, liào jìn qí mén hù hū? qí shù bì yòng yòu suǒ yí lòu, bù yòu zhōng chén liáng móu fǔ zuǒ shì tīng zhě, zé fán bǎi jī wēi yòu suǒ bù wén yǐ。 hé yǐ lùn qí rán hū? fū rén jūn suǒ yǐ zūn yì yú rén zhě, shùn zhì yǎng zhēn yě。 huān kāng zhī yú, zé yán lè yíng 'ěr, wán hǎo zú mù, měi sè chōng yù, lì fú shì tǐ。 yuǎn tiào huí wàng zé dēng yún biǎo zhī chóng tái, xiāo yáo róng yù zé lì fēi gé zhī gāo guān。 xī hū lǜ shuǐ zhī qīng chí, yóu hū guì lín zhī fāng yuán。 yì fú yǔ yàn, cóng qín zhú shòu。 xíng yǔ máo qiáng jù, rù yǔ xī shī chù, jiāng dāng hé cóng tǐ jué qióng chóu zhī qī cuì, shí guān dú zhī nán kān hū? shí zé shàn dǐng jǐ zǔ, shù xiū jiān pǐn, suān gān yíng bèi, zhēn zhuàn chōng tíng, zòuyuè 'ér jìn, míng zhōng 'ér chè, jiān kuì dài zhì, kǒu bù jué wèi, jiāng dāng hé cóng( jù qián hòu wén dāng yòu「 tǐ」 zì。) jué jī něi zhī 'è jiān, shí kùn 'è zhī nán kān hū? shǔ zé bèi wù gǔ, xí xiān yuè, chù huá wū zhī dà shà, jū zhòng yìn zhī xuán táng, qiān luó wéi yǐ lái qīng fēng, liè( dāng zuò「 liè」。) níng bīng yǐ 'è wēi shǔ, shì zhě yù fěn shàn, diǎn yī yì qīng cháng, piāo piāo yān yòu qiū rì zhī liáng, jiāng dāng hé cóng tǐ jué yán xià zhī yù hè, shí dú rè zhī nán kān hū? hán zé fú mián páo, xí qīng qiú。 mián( jiù xiào yún:「 mián」 yí「 jǐn」。) qīn diāo rù, dié yīn lěi xí, jū yáng 'ào mì zhī shēn shì, chù fù shǔ zhī zhòng wò, chì měng tàn yú shì yú yǐ qǐ wēn, yù yù zhī zhī zhǐ jiǔ yǐ yù hán, yán yán yān yòu xià rì zhī rè, jiāng dāng hé cóng tǐ jué lóng dōng zhī cǎn liè, shí dú hán zhī nán kān hū? cǐ shù zhě chéng wú cóng dé 'ér zhī zhī zhě yě。 fán bǎi jī wēi rú cǐ bǐ lèi zhě, bì yòng yí lòu yòu suǒ wèi xiáng yě。 rú cǐ zé zhì zhōng zhī chén zhě, dé bù fǔ zuǒ shì tīng yǐ qǐ wù yí wàng hū?(《 qún shū zhì yào》)
◇ yòng bīng dì bā
tiān shēng wǔ cái, mín bìng yòng zhī, fèi yī bù kě, shuí néng qù bīng? gù bīng zhī lái yě jiǔ yǐ, suǒ yǐ wēi bù guǐ 'ér zhāo wén dé, suǒ yǐ tǎo qiáng bào 'ér chú cán zéi yě。 shèng rén yǐ xīng, luàn rén yǐ fèi, fèi xīng cún wáng, jiē bīng zhī yóu yě。 xī wǔ dì bù néng yǎn, kuàng shuāi shì hū?
làn shā wú gū zhī mín, yǐ yǎng bù yì zhī jūn, fēi bīng zhī tǐ yě; dān tiān xià zhī cái, yǐ shàn yī rén zhī qiú, fēi bīng zhī tǐ yě; hù qí shuài zú zhī qiáng, jīn qí biàn zhà zhī móu, yù yǐ dìng wēi qǔ míng, fēi bīng zhī tǐ yě; lǔ qí jūn, lì qí chén, qiān qí shè, yì qí mín, fēi bīng zhī tǐ yě。 gù fū bà, wáng zhī yòng bīng yě, shǐ zhī yǐ yì, zhōng zhī yǐ rén。 jiāng yǐ cún wáng, fēi yǐ wēi cún yě; jiāng yǐ jìn bào, fēi yǐ wéi bào yě。
bīng zhī lái yě, yǐ chú bù yì 'ér yuán dé。 kè qí guó 'ér bù shāng qí mín, fèi qí jūn 'ér bù yì qí zhèng; zūn qí jùn xiù, xiǎn qí xián liáng; zhèn qí gū guǎ, xù qí qióng kùn; bǎi xìng wén zhī xīn rán, dān shí hú jiāng, yǐ yíng qí jūn, xī zhī chí yě。 tānɡ wǔ zhī shī, yòng bīng zhī shàng yě。 shuí yǔ jiāo fēng 'ér jiē rèn zāi?
suǒ wèi shàn yòng bīng zhě, xiān ruò dí 'ér hòu zhàn zhě yě。 ruò nǎi zhēng zhī yǐ yì, yǐ zé qí guò; zhèn zhī yǐ wǔ, yǐ wēi qí yín; huái zhī yǐ dé, yǐ shì qí mín; zhì zhī yǐ rén, yǐ jiù qí wēi; cǐ sì zhě, yòng bīng zhī tǐ, suǒ wèi yīn mín zhī yù, chéng mín zhī lì yě。
zhì jiā guó, lǐ jìng nèi, shī rén yì, bù dé huì, míng quàn shǎng, chù yōu mèi; gōng chén fù qīn, shì zú hé ji, shàng xià yī xīn, jūn chén tóng dé, zhǐ huī 'ér xiǎng yìng, cǐ shàng bīng zhī tǐ yě; dì guǎng mín zhòng, zhù xián jiāng néng, guó fù shǎng fá xìn, wèi zhì jiāo bīng 'ér dí rén wáng dùn, cǐ cì bīng zhī tǐ yě; zhī dì zhī xíng, yīn xiǎn 'è zhī lì, míng qí zhèng zhī biàn, shěn jìn tuì zhī yí, yuán χ ér gǔ zhī, huáng chén sì qǐ, nǎi yǐ jué shèng, cǐ yòng bīng zhī xià, fēi bīng zhī tǐ yě。
fū dé yì zú yǐ huái tiān xià zhī mín, shì yè zú yǐ dāng tiān xià zhī dài, xuǎn jǔ zú yǐ dé xián cái zhī yòng, zé bīng zhī suǒ jiā, ruò jìngfēng zhèn gǎo, cǐ bīng zhī tǐ yě。( yǐ shàng liù tiáo, bìng《 yù lǎn》 èr bǎi qī shí yī)
shù xìng shū duò, dàn bǎo shí 'ér yǐ。 jiā yòu shū chuán, pō cháng shè lì。 fù yōu xíng sàng, zài lǐ duō qiān, xiào shēng bù wén。 hòu chú zhōng láng, yòu zuò huáng mén láng, tóng cháo yǒu rén wèn yú zhì, yú dá yuē:「 jiàn dà chén lùn yì, huò dǎng jiá kǔ yǐ suǒ qīn。 huò dǎng yǐ bàng jiá suǒ qīn, yú chù jiá yǐ zhī jiān, xìng wú huǐ yù 'ěr。」(《 yì lín》)
yǐ wéi rén lún zhī dà gāng, mò zhòng yú jūn chén; lì shēn zhī jī běn, mò dà yú yán xíng; ān shàng lǐ mín, mò jīng yú zhèng fǎ; shèng cán qù shā, mò shàn yú yòng bīng。 fū lǐ yě zhě, wàn wù zhī tǐ yě。 wàn wù jiē dé qí tǐ, wú yòu bù shàn, gù wèi zhī《 tǐ lùn》。(《 sān guó zhì》 běn chuán yǐn《 dù shì xīn shū》, gài yòng《 tǐ lùn · zì xù piān》。)
◇ dǔ lùn
jǐn 'àn:《 suí zhì · zá jiā》, liáng yòu《 dǔ lùn》 sì juàn, dù shù zhuàn, wáng; jiù、 xīn《 táng zhì》 zhù yú lù, zhì sòng fù wáng。《 wèi zhì》 běn chuán chēng shù suǒ zhù yòu《 tǐ lùn》《 xīng xìng lùn》, wú《 dǔ lùn》。 jù《 yì lín》 yǐn《 dǔ lùn》,「 shuǐ xìng shèng huǒ, rén xìng shèng zhì」, kǎo shí xìng xíng 'èr shì, zhèng zhī《 xīng xìng》 jí《 dǔ lùn》 zhī shǒu piān; jù《 yì lín》 jí《 yù lǎn》, zhèng zhī péi sòng zhī suǒ yǐn《 dù shì xīn shū》, jí《 dǔ lùn》 zhī mò piān。 qí shū qián shù piān chū shù shǒu, hòu shù xù jiā shì lì guān, yǐn jí《 wèi shū》, bìng yǐn jí wáng yǐn《 jìn shū》, zhèng zhī dōng jìn shí biān fù, gù chēng《 xīn shū》, yóu jīn zhī quán shū, ér《 dǔ lùn》 qí zǒng míng yě。 gù liáng《 qī lù》、《 táng zhì》 yòu《 dǔ lùn》 wú《 xīn shū》。 yú jì xiào ji《 tǐ lùn》, yīn bìng cǎi lù《 dǔ lùn》, yǐ《 yì lín》 cì dì biān dìng zhī。 běn chuán sān shū, jiē dāng zài《 dǔ lùn》 zhōng, jì rù wén jí, bù fù zài yě。 jiā qìng 'èr shí nián suì cì yǐ hài, èr yuè shí jiǔ rì。
shuǐ xìng shèng huǒ, fēn zhī yǐ fǔ zèng, zé huǒ qiáng 'ér shuǐ ruò; rén xìng shèng zhì, fēn zhī yǐ lì yù, zé zhì qiáng 'ér xìng ruò。(《 yì lín》)
kǎo shí xìng xíng, mò guò yú xiāng lǘ; xiào cái xuǎn néng, mò shàn yú duì cè。(《 yì lín》, àn: cǐ 'èr tiáo dāng shì《 xīng xìng lùn》)
hàn fá xiōng nú, qǔ hú má、 pú táo、 dà mài、 mù xu, shì guǎng dì。(《 yì wén lèi jù》 bā shí qī, yǐn dù shù《 dǔ biān lùn》。 àn: cǐ tiáo《 dǔ lùn》 zhī yán biān shì zhě,「 biān」 shì piān míng。)
shèng rén zhī zhì xíng yě, fēi yǐ hài mín yě, jiāng yǐ lì mín yě gù cóng mín 'ér 'ān zhī; fēi yǐ xiàn mín yě。 jiāng yǐ dǎo mín yě。 gù mín cóng 'ér huà zhī。 duàn yī rén zhī yù, ér tiān xià yì zhī, shì 'ān zhī yě; duàn yī rén zhī yù, ér tiān xià fú zhī, shì huà zhī yě。 dāng yú mín xīn, hé yú dào lǐ, suǒ duàn yú mín zhě, bù xíng yú shēn, gōng zhī yě。(《 yù lǎn》 liù bǎi sān shí liù)
rì gěi zhī huá, yǔ nài xiāng sì yě。 nài jiēshí 'ér rì gěi líng luò。 xū wěi zhī tài, yǔ zhēn shí xiāng sì yě。 xū wěi bài 'ér zhēn shí chéng。(《 yù làn》 jiǔ bǎi jiǔ shí)
fū píng zhī fú, yǔ líng zhī fú, xiāng sì yě。 líng zhí gēn, píng suí bō。 shì yǐ yáo shùn tàn「 qiǎo yán zhī luàn dé」, zhòng ní「 è zǐ zhī duó zhū」。(《 yù lǎn》 jiǔ bǎi qī shí wǔ, yòu yī qiān)
dù shì shǐ chū dì yáo, zài zhōu wéi táng dù shì, hàn shì yòu dù zhōu、 dù qīn、 dù dǔ。(《 yì lín》。 àn: cǐ《 xù chuán》 piān) jī zì bó hóu。 wèi shū yòu chuán(《 yì lín》。 àn:《 wèi shū》 wáng shěn zhuàn。 shěn zú yú jìn tài shǐ 'èr nián, shù zú yú jiā píng sì nián,《 wèi shū》 zhī chéng, wèi bì zài jiā píng qián, zé《 xù chuán》 jìn rén biān fù。)
jī wéi hé dōng tài shǒu, píng lǔ jiāng jūn liú xūn wéi tài zǔ suǒ qīn, guì zhèn cháo tíng。 dàng cóng jī qiú dà zǎo, jī jù yǐ tā gù。 hòu xūn fú fǎ, tài zǔ dé qí shū, tàn yuē:「 dù jī kě wèi 『 bù mèi yú zào 』 zhě yě。」 chēng jī gōng měi, yǐ xià zhōu jùn, yuē:「 xī zhòng ní zhī yú yán zǐ, měi yán bù néng bù huān, jì qíng 'ài fā zhōng, yòu yí shuài mǎ yǐ jì。 jīn wú yì jì zhòng rén yǎng gāo shān mù jǐng xíng yě。」(《 wèi zhì · dù jī chuán》,《 yù lǎn》 jiǔ bǎi liù shí wǔ bìng yǐn《 dù shì xīn shū》。)
jī zhǎngzǐ shù, zì wù bó; shù dì lǐ, zì wù zhòng。 shǎo 'ér jī chá jīng yào, jī qí zhī, gù míng zhī yuē lǐ。 nián 'èr shí yī 'ér zú。 shàozǐ kuān, zì wù shū。 qīng xū xuán jìng, mǐn 'ér hàogǔ。 yǐ míng chén mén hù, shàozhǎng jīng shī, ér dǔ zhì bó xué, jué yú shì wù, qí yì yù tàn zé suǒ yǐn, yóu cǐ xiǎn míng, dāng tú zhī shì duō jiāo yān。 jǔ xiào lián, chú láng zhōng。 nián sì shí 'èr 'ér zú。 jīngzhuàn zhī yì, duō suǒ lùn bó, jiē cǎo chuàng wèi jiù, wéi shān jí《 lǐ jì》 jí《 chūn qiū zuǒshìzhuàn》 jiě, jīn cún yú shì。(《 wèi zhì》 běn chuán zhù yǐn《 dù shì xīn shū》,《 yì lín》 yǐn《 dǔ lùn》。 àn:《 yì lín》 zuò「 jī zhǎngzǐ lǐ, zì wù zhòng, shǎo 'ér jī chá, gù míng yuē lǐ。 shàozǐ shù, zì wù bó」。《 yì lín》 zhuǎn xiě bù wú dǎo wù, yìng yǐ bó zhòng shū wéi cì。 jīn yǐ běn chuán》 zhù wéi zhèng。)
shù shǎo yǔ féng yì、 lǐ fēng jù wéi fù rèn, zǒng jiǎo xiāng shàn。 jí gè chéng rén, fēng dǐ lì míng xíng yǐ yào shì yù, ér shù dàn jié zhí yì, yǔ fēng shū qù。 fēng jìng chí míng yī shí, jīng shī zhī shì duō wéi zhī yóushuì。 ér dāng lù zhě huò yǐ fēng míng guò qí shí, ér shù bèi hè huái yù yě。 yóu shì wéi fēng suǒ bù shàn, shù yì rèn qí zì rán, bù lì xíng yǐ hé shí。 fēng yǐ xiǎn shì cháo tíng, shù yóu jiā jū zì ruò。 míng dì yǐ shù dà chén zǐ, zhuó bài sàn qí shì láng, shù yuè, zhuǎn bǔ huáng mén shì láng。(《 wèi zhì · běn chuán》 zhù yǐn《 dù shì xīn shū》)
shí lǐ fēng wéi cháng shì, huáng mén láng yuán kǎn jiàn zhuǎn wéi lì bù láng, xún yǔ chū wéi dōng jùn tài shǒu, èr rén jiē shù zhī tóng bān yǒu shàn。(《 wèi zhì》 běn chuán zhù yǐn dù shì xīn shū)
bì xià wèi yǐ jīn shì wú liáng cái, cháo tíng fá xián zuǒ, qǐ kě zhuī wàng qián shì zhī jì、 qì, zuò shì hòu lái zhī jùn , kě néng zhì hū?(《 yì lín》 yǐn《 dǔ lùn》。 àn: cǐ shū《 wèi zhì》 běn chuán yòu quán wén, yí běn chuán suǒ zài sān shū, jiē dāng zài《 dǔ lùn》 zhōng。 jīn jì rù wén jí, bù fù jù zài。)
shù suì qù jīng shī, yíng yí yáng yī quán wù, yīn qí lěi qiàn zhī gù, xiǎo dà jiā yān。 míng dì bēng, shí rén duō wéi shù yán zhě。(《 wèi zhì》 běn chuán zhù yǐn《 dù shì xīn shū》)
shù zài hé dōng, zuò wò héng bì fù zhù chù。(《 yì lín》)
chéng, xǐ yù shù zhé jié xiè jǐ, fěng sī mǎ sòng quán(《 yù lǎn》 zuò 。) shì zhī yǐ wēi yì。 shù dá quán shū yuē:「 kuàng shì wěi qū。 fū fǎ tiān xià shì, yǐ shàn yán xiāng dài, wú bù zhì kuài yě; yǐ bù shàn yì xiāng dài, wú bù zhì xián xì yě。 ér yì zhě yán, fán rén tiān xìng jiē bù shàn, bù dāng dài yǐ shàn yì, gèng duò qí diào zhōng。 pú dé cǐ bèi, biàn yù guī dǎo dōng hǎi chéng fú 'ěr, bù néng zì xié zài qí jiān yě。 rán yǐ nián wǔ shí 'èr bù jiàn fèi qì zhě,(「 zhě」 zì yǐ《 yù lǎn》 jiā。) pō yì zāo míng dá jūn zǐ liàng qí běn xīn; ruò bù jiàn liàng, shǐ rén kū xīn zhù dì, zhèng yǔ shù jīn ròu xiāng sì 'ěr,(「 ěr」 zì yǐ《 yù lǎn》 jiā,) hé zú yòu suǒ míng xié?(「 xié」 zì yǐ《 yù lǎn》 jiā,) gù zhōng bù zì jiě shuō。 chéng zhēng běi gōng míng sù zhù, zài pú qián shèn duō, yòu rén chū zhēng běi hū! ruò lìng xià guān shì wú dà xiǎo, zī 'ér hòu xíng, zé fēi shàng sī dàn shéng zhī yì; ruò zī 'ér bù cóng, yòu fēi shàng xià xiāng shùn zhī yí。 gù tuī yī xīn shùn yī yì, zhí 'ér xíng zhī 'ěr。 shā hú zhī shì, tiān xià wèi zhī shì xié, shì pú xié yě; hū wéi fēi xié, yí zì shòu zhī, wú suǒ yuàn jiù。 chéng zhēng běi míng zhī yì shàn, bù míng zhī yì shàn, zhū jūn zǐ zì gòng wéi qí xīn 'ěr, bù zài pú yán yě。」 xǐ yú shì suì shēn wén hé shù。(《 wèi zhì》 běn chuán zhù yǐn《 dù shì xīn shū》,《 yù lǎn》 sān bǎi qī shí liù yǐn《 dǔ lùn》)
ruǎn wǔ zì wén yè, kuò dá bó tōng, yuān yǎ zhī shì。 wèi zhǐ qīng hé tài shǒu。 wǔ dì bǐng, zì shū wén, hé nán yǐn。 jīng yì yī shù, zhuàn yào fāng yī bù。 bǐng zǐ tǎn, zì hóng shū, jìn tài zǐ shǎo chuán, píng dōng jiāng jūn tǎn dì kē, zì shì dù。(《 wèi zhì》 běn chuán zhù yǐn《 dù shì xīn shū》)
请欣赏:
请给我换一个看看! 拜托,快把噪音停掉!我读累了,想听点音乐或者请来支歌曲!
<< qiányīzhānghuí hòuyīzhānghuí >>
【选集】quán shàng gǔ sān dài qín hàn sān guó liù cháo wén |
|
|
juàn yī · wèi yī | juàn 'èr · wèi 'èr | juàn sān · wèi sān | juàn sì · wèi sì | juàn wǔ · wèi wǔ | juàn liù · wèi liù | juàn qī · wèi qī | juàn bā · wèi bā | juàn jiǔ · wèi jiǔ | juàn shí · wèi shí | juàn shí yī · wèi shí yī | juàn shí 'èr · wèi shí | juàn shí sān · wèi shí sān | juàn shí sì · wèi shí sì | juàn shí wǔ · wèi shí wǔ | juàn shí liù · wèi shí liù | juàn shí qī · wèi shí qī | juàn shí bā · wèi shí bā | juàn shí jiǔ · wèi shí jiǔ | juàn 'èr shí · wèi 'èr shí | juàn 'èr shí yī · wèi 'èr shí yī | juàn 'èr shí 'èr · wèi 'èr shí 'èr | juàn 'èr shí sān · wèi 'èr shí sān | juàn 'èr shí sì · wèi 'èr shí sì | |
| dì I [II] [III] [IV] yè
|
|