通史 》 zhōng guó gǔ dài shè huì   》 èr、 zhàn guó qín hàn de nóng yè（ yī） niú gēng hé tiě nóng jù de tuī guǎng      hé cí quán He Ciquan 　　chūn qiū zhàn guó niú gēng hé tiě nóng jù de shǐ yòng， dà yuē yǐ lǔ、 qí、 sān jìn dì qū wéi zǎo。 kǒng zǐ lǔ rén， tā de dì zǐ yě duō lái zì lǔ guó hé huán rào lǔ guó de gè guó。 qǔ zì zǐ niú de sī mǎ gēng shì sòng rén， qǔ zì bó niú de rǎn gēng shì lǔ rén。 zhōng xíng fàn shì zài jìn guó shī bài， tā men de zǐ sūn liú luò qí guó zuò nóng mín， jìn dà fū dòu chōu shuō tā men shì “ zōng miào zhī xī， wéi quǎn mǔ zhī qín。 ” shuō huà de shì jìn guó rén， niú gēng de dì fāng shì qí guó。 zhè xiē shì wù fā shēng de dì fāng， dōuzài dà hé zhōng xià yóu sān jìn、 qí、 lǔ jìng nèi。 　　 cóng jìzǎi shàng kàn， liǎng hàn shí qī niú gēng、 tiě gēng， cóng nán dào běi cóng xī dào dōng dū yòu tuī guǎng。 wǔ dì shí， sōu sù dū wèi zhào guò yú cháng 'ān fù jìn hé sān fǔ dì qū， jiào mín“ yòng 'ǒu lí， èr niú sān rén”（《 hàn shū · shí huò zhì shàng》）。 hàn xuān dì shí， gōng suì zuò bó hǎi tài shǒu，“ jiàn qí sú shē chǐ， hǎo mò jì， bù tián zuò， nǎi gōng shuài yǐ jiǎn yuē， quàn mín wù nóng sāng。 …… mín yòu dài chí dāo jiàn zhě， shǐ mài jiàn mǎi niú， mài dāo mǎi dú。…… jùn zhōng jiē yòu xùjī， lì mín jiē fù shí。”（《 hàn shū · xún lì chuán · gōng suì chuán》）。 píng dì yuán shǐ 'èr nián，“ bà 'ān dìng hū chí yuàn yǐ wéi 'ān mín xiàn， qǐ guān sì shì lǐ， mù xǐ pín mín， xiàn cì gěi shí， zhì xǐ suǒ cì tián zhái shí qì， jiǎ yǔ lí niú zhǒng shí”（《 hàn shū · píng dì jì》）。 dōng hàn míng nián yǒng píng yǐ qián， lú jiāng（ jīn 'ān huī zhōng bù） yī dài“ bǎi xìng bù zhī niú gēng”。 yǒng píng shí sān nián， wáng jǐng rèn lú jiāng tài shǒu，“ jiào mín lí gēng。 yóu shì kěn bì bèi duō， jìng nèi fēng gěi”（《 hòu hàn shū · wáng jǐng chuán》）。 dōng hàn yǐ qián， jiǔ zhēn dì qū（ jīn yuè nán zhōng bù） hái shì“ sú shāo cǎo zhòngtián”（《 hòu【 154】 hàn shū · rèn yán chuán》 lǐ xián zhù yǐn《 dōng guān hàn jì》）。 guāng wǔ dì jiàn wǔ chū， yǐ rèn yán wéi jiǔ zhēn tài shǒu。“ jiǔ zhēn sú yǐ shè liè wéi yè， bù zhī niú gēng。…… yán nǎi lìng zhù zuò tián qì， jiào zhī kěn bì tián chóu。 suì suì kāi guǎng， bǎi xìng chōngjǐ。”（《 hòu hàn shū · rèn yán chuán》）。 zhè shì cháng jiāng liú yù hé lǐng nán dì qū yòng niú lí gēng tián。 hé dì chū， lǔ gōng shàng shū shuō：“ sān fǔ、 bìng、 liáng shǎo yǔ， mài gēn kū jiāo， niú sǐ rì shèn”（《 hòu hàn shū · lǔ gōng chuán》）。 zhè shì xī běi guān lǒng děng dì qū yòng niú gēng。 dōng hàn zhōng yè de cuī shí shuō：“ jīn liáo dōng gēng lí， jì yòng liǎng niú， liǎng rén qiān zhī， yī rén jiāng gēng， yī rén xià zhǒng， èr rén wǎn lóu， fán yòng 'èr niú liù rén”（《 quán hòu hàn wén · zhèng lùn》）。 zhè shì liáo dōng dì qū yòng niú lí gēng dì。 hé dì yǒng yuán shí liù nián， yǎn yù xú jì sì zhōu bǐ nián yǔ duō。“ qiǎn sān fǔ yuàn fēn xíng sì zhōu， pín mín wú yǐ gēng zhě， wéi gù lí niú zhí。”（《 hòu hàn shū · hé dì jì》）。 yǎn yù xú jì kě kàn zuò guǎng yì de zhōng yuán dì qū。 zhè yī dì qū， xī hàn yǐ lái xiǎng yǐ shì niú gēng dì qū。 　　 niú gēng hé tiě nóng jù de shǐ yòng， duì nóng yè zēng chǎn guān xì zhì dà。 shàng miàn yǐn yòng de jǐ tiáo cái liào yě kě yǐ kàn chū， fán yǐn jìn niú gēng hé lí gēng de dì qū， dōushì tián chóu kěn bì， bǎi xìng fēng zú。 fǎn zhī， zài wén xiàn jìzǎi zhōng yě kě yǐ kàn dào， yī dàn fā shēng niú yì， jiù chū xiàn kěn dì jiǎn shǎo， gǔ guì rén liú。 míng dì shí， liú bān shàng yán：“ jùn guó yǐ niú yì shuǐ hàn， kěn tián duō jiǎn”（《 hòu hàn shū · liú bān chuán》）。 zhāng dì jiàn chū yuán nián zhào shū：“ bǐ nián niú duō jí yì， kěn tián jiǎn shǎo， gǔ jià pō guì， rén yǐ liú wáng”（《 hòu hàn shū · zhāng dì jì》）。 hòu hàn zhèng fǔ， duì yú niú yì dōushì fēi cháng zhòng shì de。 niú yì yī lái， guān xì dào nóng yè shēng chǎn， guān xì dào shè huì 'ān dìng， yě jiù guān xì dào zhèng quán 'ān wēi。 zhè yě fǎn guò lái zhèng míng， niú gēng shì xiāng dāng pǔ biàn de。 　　 hàn dài hái yòng mǎ gēng dì。 zhāo dì shí， yù shǐ dà fū sāng hóng yáng yǔ xián liáng wén xué zhī shì zhēng lùn bà yán tiě， wén xué shuō：“ wǎng zhě wèi fá hú yuè zhī shí， yáo yì shěng 'ér mín fù zú， wēn yī bǎo shí， cáng xīn shí chén， bù bó chōng yòng， niú mǎ chéng qún， nóng fū yǐ mǎ gēng zài， ér mín mò bù chéng qí”（《 yán tiě lùn · wèi tōng piān》）。 wén xué suǒ shuō de“ nóng fū yǐ mǎ gēng zài” de shí jiān shì“ wǎng zhě wèi fá hú yuè zhī shí”， dāng shì zhǐ de wǔ dì qián qī hé yǐ qián。 xián liáng de fā yán zhōng， yě yòu yī duàn shè jí mǎ gēng， xián liáng shuō：“ gǔ zhě， zhū hóu bù mò mǎ， tiān yú yòu mìng， yǐ chē jiù mù， shù rén zhī chéng zhě mǎ zú yǐ dài qí láo 'ér yǐ。【 155】 gù xíng zé fú zhī， zhǐ zé jiù lí”（《 yán tiě lùn · sàn bù zú piān》）。 zhè lǐ yòng de shì gǔ zhě， jì yǐ wèi zhī gǔ jiù bù huì zhǐ hàn dài， kě néng shì zhǐ de zhàn guó。 kě néng zhàn guó yǐ yòng mǎ gēng， dàn sì bù jiàn yú xiān qín wén xiàn。 　　 luó lǘ sì shì hàn dài cái cóng xiōng nú chuán rù nèi dì。 wǔ dì shí yǔ xiōng nú mào yì，“ luó（ tóng luó） lǘ tuō tuó， xián wěi rù sài”（《 yán tiě lùn · lì gēng piān》）。 dàn luó lǘ shì fǒu yòng yú tián mǔ gēng zuò， sì wèi jiàn zhī jìzǎi。 　　 hàn dài niú gēng， yī bān shì 'èr niú qiān yī lí。 xī hàn zhào guò xíng dài tián fǎ， shì“ yòng 'ǒu lí， èr niú sān rén”（《 hàn shū · shí huò zhì shàng》）。 dōng hàn cuī shí suǒ tí dào de liáo dōng niú gēng yě shì“ yòng liǎng niú， liǎng rén qiān zhī， yī rén jiāng gēng”（《 cuī shí · zhèng lùn》， jiàn《 quán hòu hàn wén》）。 chū tǔ de hàn mù bì huà hé huà xiàng shí lǐ de niú gēng tú， duō shì 'èr niú qiān yī lí。 rú shān dōng píng lù zǎo yuán cūn wáng mǎng shí qī mù de bì huà niú gēng tú（ cān kàn《 kǎo gǔ》 1959 nián dì 9 qī《 shān xī píng lù zǎo yuán cūn bì huà hàn mù》）， jiāng sū huī níng shuāng gōu huà xiàng shí niú gēng tú（《 jiāng sū xú zhōu hàn huà xiàng shí》 shí《 huī níng xiàn shuāng gōu dì qū de huà xiàng shí》）， shǎn xī mǐ zhī dōng hàn huà xiàng shí niú gēng tú（《 wén wù》 1972 nián dì 3 qī《 mǐ zhī dōng hàn huà xiàng shí mù fā jué jiǎn bào》）， nèimēng gǔ hé lín gé 'ěr dōng hàn mù bì huà niú gēng tú（《 wén wù》 1974 nián dì 1 qī《 hé lín gé 'ěr fā xiàn yī zuò zhòng yào de dōng hàn bì huà mù》）， shān dōng téng xiàn huáng jiā lǐng dōng hàn niú gēng huà xiàng shí wéi yī niú yī mǎ（《 nóng yè kǎo gǔ》 1981 nián dì 2 qī《 lüè lùn shān dōng hàn huà xiàng shí de nóng gēng tú xiàng》）。 yī niú yī mǎ， děng yú 'èr niú。 yī niú qiān yī lí， wèi jiàn zhī jìzǎi， chū tǔ wén wù yě zhǐ yòu shān dōng téng xiàn téng dào yuàn dōng hàn huà xiàng shí de niú gēng tú shì yī niú qiān yī lí（《 hàn dài huà xiàng shí quán jí chū biān》）。 　　 xiǎo nóng yī jiā yī hù shì yǎng bù qǐ liǎng gè niú de。 néng yòng liǎng niú gēng tián de zhì shǎo shì xiǎo dì zhù huò fù yù nóng mín。 liǎng niú lā de lí yī bān kě yǐ dà xiē， lì yú shēn gēng， zēng jiā shēng chǎn liàng。 niú gēng、 tiě nóng jù de fā zhǎn， yòu lì yú dà tǔ dì suǒ yòu zhě， bù lì yú xiǎo nóng。 chū tǔ de lí huá， dà 'ér zhòng de， duō shǔ yú dōng hàn shí qī。 zhè yī fāng miàn fǎn yìng niú gēng hé tiě nóng jù zài dōng hàn shí qī de fā zhǎn， yī fāng miàn yě fǎn yìng tǔ dì jí zhōng de xiàn xiàng， dōng hàn bǐ xī hàn fā zhǎn。 xiǎo nóng néng yòng de， zhǐ yòu yī niú gēng lí， shèn zhì yī niú yě méi yòu， yǐ kào zhèng fǔ wéi gù lí niú。 rú píng dì yuán shǐ 'èr nián， bà 'ān dìng hū chí yuàn yǐ wéi 'ān mín xiàn，【 156】 xǐ pín mín yú xīn xiàn， bìng cì tián zhái shí qì， jiǎ yǔ lí niú zhǒng shí。 hé dì yǒng yuán shí liù nián， qiǎn sān fǔ yuàn fēn xíng yǎn、 yù、 xú、 jì sì zhōu， pín mín wú yǐ gēng zhě， wéi gù lí niú zhí。 wǔ dì shí qī， zhào guò jiào mín dài tián， ér yòu de dì qū méi yòu gēng niú， zhào guò yòu jiào mín yǐ rén wǎn lí。《 hàn shū · shí huò zhì shàng》 shuō：“ mín huò kǔ niú shǎo， wáng yǐ qū zé。 gù píng dū lìng guāng jiào guò yǐ rén wǎn lí。 guò zòu guāng yǐ wéi chéng， jiào mín xiāng yǔ yōng wǎn lí。 shuài duō rén zhě， tián rì sān shí mǔ， shǎo zhě shí sān mǔ。 yǐ gù tián duō kěn bì。” rén wǎn lí， lí bù huì tài zhòng。 wǔ shí nián dài， wǒ hái kàn dào shān dōng jiāo dōng yī dài yòu rén lā lí gēng tián de。 　　 hàn dài tiě nóng jù de shǐ yòng， bǐ zhàn guó shí qī yòu tuī guǎng。 hàn dài rén yòu zhè yàng de huà：“ tiě qì zhě， nóng fū zhī sǐ shēng yě”（《 yán tiě lùn · jìn gēng piān》）。 yòng sǐ shēng lái xíng róng tiě qì hé nóng mín de guān xì， kě yǐ xiǎng jiàn tiě jù zài nóng yè shēng chǎn shàng de zhòng yào xìng， yě zhǐ yòu zài tiě nóng jù xiāng dāng pǔ biàn de qíng kuàng xià， cái néng chǎn shēng zhè yàng de guān niàn。 　　 wǔ dì wèile dǎ jī háo qiáng jiān bìng， kāi shǐ yóu zhèng fǔ zhuān guǎn yán tiě， zài gè dì shè tiě guān； bù chǎn tiě de jùn， yě shè xiǎo tiě guān， yòng fèi tiě zhù zào tiě qì。 yǐ《 hàn shū · dì lǐ zhì》， shè yòu tiě guān de jùn xiàn yòu sì shí sì chù， fēn bù quán guó gè dì。 tiě guān fù zé zhì zào nóng jù， sī zào tiě nóng jù shòu dào jìn zhǐ。 　　 hàn dì guó fú yuán guǎng dà， gè dì qū jīng jì fā zhǎn bù píng héng 。 yòu de dì qū yǐ bǐ jiào pǔ biàn shǐ yòng niú gēng tiě gēng， yòu de dì qū hái bǐ jiào luò hòu réng yòng lěi sì gēngzhòng。《 huái nán zǐ · zhù shù xùn》：“ fū mín zhī wéi shēng yě， yī rén zhí lěi 'ér gēng， bù guò shí mǔ。”《 huái nán zǐ · miù chēng xùn》：“ fū zhì zhě rì yǐ jìn， gēng zhě rì yǐ què。 shì xiāng fǎn， chéng gōng yī yě。” yòng lěi sì fā tǔ， shì yī bù yī bù de wǎng hòu tuì， hé wǒ men jīn tiān yòng tiě qiāo jué tǔ yī yàng。《 huái nán zǐ》 de huà， bìng bù gū lì，《 yán tiě lùn》 lǐ yě cháng cháng tí dào yòng lěi sì gēng dì。 rú《 mò tōng piān》 shuō：“ nèi jùn rén zhòng，…… dì shì wēn wēn， bù yí niú mǎ。 mín zhí lěi 'ér gēng， fù yán 'ér xíng， láo bà 'ér guǎ gōng。”《 guó bìng piān》：“ bǐng lěi bào chā， gōng gēng shēn zhì zhě guǎ。”《 sàn bù zú piān》：“ yàn qí zhī shì， qì chú lěi zhēng yán shén xiān。”《 qǔ xià piān》：“ cóng róng fáng wéi zhī jiān， chuí gǒng chí 'àn shí zhě， bù zhī zhí lěi gōng gēng zhě zhī qín yě。” fán cǐ tán dào nóng mín gēng tián de， dōushuō nóng mín shǐ yòng lěi sì。 shǐ yòng lěi gēng de láo dòng qiáng dù， bǐ niú gēng yào zhòng， yán zhě huò yù qiáng diào nóng fū zhī kǔ， gù yòng qīn gēng lái biǎo dá nóng mín shēng huó。 dà gài hàn dài niú gēng tiě gēng suī yǐ xiāng dāng【 157】 pǔ biàn， dàn hái méi yòu néng wán quán bǎ lěi sì jǐ chū lì shǐ wǔ tái。 yī xiē dì qū lěi sì hái hěn shèng yòng。《 sàn bù zú piān》 tí dào yàn qí，《 wèi tōng piān》 tí dào nèi jùn。《 huái nán zǐ》 shì huái nán wáng liú 'ān zhāo jí yóu shì bīn kè zài huái hé liú yù xiě de shū， tā suǒ fǎn yìng de qíng kuàng kě néng shì huái nán dì qū de qíng kuàng。 jiàn wǔ chū nián， jiǔ zhēn dì qū，“ bù zhī niú gēng”。 yǒng píng zhōng， lú jiāng yī dài“ bǎi xìng bù zhī niú gēng”， wáng jǐng rèn tài shǒu， shǐ“ jiào mín lí gēng”。 zhè xiē cái liào dōunéng shuō míng lěi sì zài yī xiē dì qū hái shì hěn shèng yòng de。 　　 yán tiě guān yíng hòu， tiě qì zhì zuò cū lüè。《 yán tiě lùn》 zhōng xián liáng wén xué yī zài zhǐ zé“ xiàn guān zuò tiě qì， duō kǔ 'è”（ cān kàn《 shuǐ hàn piān》）。 guān liáo zhù yì jīng yíng fāng shì， yě cóng bù kǎo lǜ yīn dì zhì yí de zhì zuò nóng jù， jiēguǒ zhì zào chū lái de nóng jù duō bù hé nóng mín shǐ yòng。 rú《 yán tiě lùn · jìn gēng piān》 shuō：“ qín chǔ yàn qí， tǔ lì bù tóng， gāng róu yì shì， jù xiǎo zhī yòng， jū jú zhī yí， dǎng shū sú yì， gè yòu suǒ biàn。 xiàn guān lóng 'ér yī zhī， zé tiě qì shī qí yí， ér nóng mín shī qí biàn。 qì yòng bù biàn， zé nóng fū bà yú yě 'ér cǎo lāi bù bì。 cǎo lāi bù bì， zé mín kùn fá。”《 shuǐ hàn piān》 shuō：“ xiàn guān gǔ zhù tiě qì， dà dǐ duō wéi dà qì， wù yìng yuán chéng， bù gěi mín yòng。 mín yòng dùn bì， gē cǎo bù tòng。 shì yǐ nóng fū zuò jù， dé huò zhě shǎo， bǎi xìng kǔ zhī yǐ。” 　　 guān zhì zuò de nóng jù， cū liè， jià qián yòu bù piányí。 guān jiā zuò shēng yì， yòu bù zhù yì gěi nóng mín fāng biàn， nóng mín nìngyuàn mù gēng shǒu nòu 'ér bù mǎi guān zào nóng jù。《 yán tiě lùn · shuǐ hàn piān》 shuō：“ jīn xiàn guān zuò tiě qì， duō kǔ 'è， yòng fèi bù shèng…… jiā rén xiāng yī， fù zǐ lù lì， gè wù wéi shàn qì， qì bù shàn zhě bù jí。 nóng shì jí， wǎn yùn yǎn zhī qiān mò zhī jiān， mín xiāng yǔ shì mǎi， dé yǐ cái huò wǔ gǔ xīn bì yì huò， huò shí shì。 mín bù qì zuò yè， zhì tián qì， gè dé suǒ yù。…… xiàn guān…… jīn zǒng qí yuán， yī qí jiǎ， qì duō jiān kēng， shàn 'è wú suǒ zé。 lì shǔbù zài， qì nán dé。 jiā rén bù néng duō chǔ， duō chǔ zé zhèn shēng； qì gāo yú zhī rì， yuǎn shì tián qì， zé hòu liáng shí。 yán tiě jiǎ guì， bǎi xìng bù biàn， pín mín huò mù gēng shǒu rù nòu， tǔ yōu dàn shí。 tiě guān mài qì bù shòu， huò pō fù yǔ mín。” huò pō fù yǔ mín， jiù shì guān jiā qiǎngpò nóng mín gòu mǎi jià qián guì zhì dì cū liè de guān zào nóng jù。 　　 zhè shì niú gēng、 tiě nóng jù zài hàn dài tuī guǎng shǐ yòng zhōng chū xiàn de yī xiē wèn tí。 hàn dì guó fú yuán guǎng dà， shǐ yòng niú gēng、 tiě gēng de tóng shí， bù shǎo dì qū hái zài shǐ yòng lěi sì， niú gēng hái wèi néng bǎ lěi sì pái jǐ chū lì shǐ wǔ tái， yán tiě zhuān mài hòu， guān zhì de tiě nóng jù【 158】 zhì liàng cū liè， jià qián yòu guì， shǐ dé nóng mín nìngyuàn yòng mù lěi sì gēng zuò， zhè yě yī dìng yǐng xiǎng dào niú gēng hé tiě nóng jù shǐ yòng de tuī guǎng。 dàn zǒng de shuō lái， qín hàn shí qī niú gēng hé tiě nóng jù de shǐ yòng dì qū， bǐ qǐ zhàn guó lái zài zhú jiàn kuò dà shì méi yòu wèn tí de。 请欣赏:  请给我换一个看看！  拜托，快把噪音停掉！我读累了，想听点音乐或者请来支歌曲！      << qiányīzhānghuí   hòuyīzhānghuí >>

xù yán yī yóu bù luò dào guó jiā yī、 zǎo qī guó jiā de chū xiàn（ yī） yīn shāng shè huì hé jīng jì （ èr） zhōu rén de zǎo qī shēng huó （ sān） miè shāng hòu shāng zhōu liǎng zú de guān xì èr、 jiē jí fēn huà hé yǎn biàn（ yī） guì zú （ èr） guó rén （ sān） zhòng、 shù、 mín （ sì） sī tú shǔ （ wǔ） lì chén qiè （ liù）《 shī jīng》 zhōng suǒ jiàn gè jiē jí de shēng huó sān、 jǐng tián hé tǔ dì zhì dù（ yī） tǔ dì gōng yòu zhì de shǐ yǐng （ èr） zhōu wáng、 zhū hóu、 guì zú tǔ dì suǒ yòu zhì （ sān） gōng tián hé sī tián （ sì） guó yǔ yě de bù tóng tián zhì （ wǔ） nóng yè shēng chǎn gōng jù hé jì shù sì、 zǎo qī guó jiā xíng shì（ yī） wáng tíng hé qún liáo （ èr） chéng bāng guó jiā （ sān） guó（ dì yuán） yǔ jiā（ xuè yuán） liǎng xì de hé yī （ sì） lǐ、 xíng、 bīng、 shuì、 yì èr gǔ dài shè huì yī、 chūn qiū zhàn guó zhī jì de jīng jì shè huì biàn huà yǐn yán （ yī） nóng yè shēng chǎn lì de fēi yuè fā zhǎn （ èr） chéng shì jiāo huàn jīng jì de xīng qǐ 1 ． jiāo huàn hé shāng rén de huó yuè （ èr） chéng shì jiāo huàn jīng jì de xīng qǐ 2． huò bì hé chéng shì xīng qǐ （ èr） chéng shì jiāo huàn jīng jì de xīng qǐ 3． jiāo huàn zài jīng jì shēng huó zhōng de dì wèi

dì   I   [II]   [III]   [IV]   yè

pínglún (0)