通史 》 zhōng guó gǔ dài shè huì   》 （ sān） tǔ dì suǒ yòu zhì de biàn huà      hé cí quán He Ciquan 　　xī zhōu chūn qiū shí qī， tǔ dì suǒ yòu zhì de zhù yào xíng shì shì shì xí guì zú tǔ dì suǒ yòu zhì héng héng bāo kuò wáng yòu hé zhū hóu yòu。 zhè shì shì zú tǔ dì gōng yòu zhì pò huài hòu， tǔ dì suǒ yòu zhì de dì yī cì dà biàn huà。 chūn qiū zhàn guó zhī jì， tǔ dì suǒ yòu zhì xíng shì yòu chū xiàn yī cì xīn biàn huà， guì zú tǔ dì suǒ yòu zhì kuò dà dào xīn xīng jūn gōng guì zú suǒ yòu， huò bì chí yòu【 139】 rén suǒ yòu hé nóng mín suǒ yòu。 tǔ dì suǒ yòu rén yòu jiù guì zú、 xīn guì zú、 shāng rén hé nóng mín。 　　 chūn qiū zhàn guó zhī jì kāi shǐ de tǔ dì suǒ yòu quán de biàn huà， yòu qián hòu liǎng gè duàn luò。 tóu yī duàn luò shì： jǐng tián zhì pò huài， nóng mín duì zì gēng fēn dì de zhàn yòu guān xì jiā qiáng， chū xiàn zì gēng nóng mín xiǎo tǔ dì suǒ yòu zhì； shì zú guì zú jiē jí fēn huà， yī bù fēn guì zú yě xià jiàng wéi zì gēng nóng。 zhè yī duàn de shí jiān shì chūn qiū shí qī dào zhàn guó chū。 hòu yī duàn luò shì jūn gōng guì zú tōng guò cì yú hé mǎi mài qǔ dé tǔ dì； yǔ cǐ tóng shí， shāng rén、 huò bì chí yòu rén yě tōng guò mǎi mài qǔ dé tǔ dì， tā men hé jūn gōng guì zú yī qǐ gòu chéng xīn xīng dà tǔ dì suǒ yòu rén。 zhè yī duàn de shí jiān shì zhàn guó shí qī。 　　 chūn qiū shí qī， jǐng tián zhì yǐ shòu dào pò huài。《 guó yǔ · qí yǔ》 zài guǎn zhòng duì qí huán gōng shuō： “ xiāng dì 'ér shuāi zhēng， zé mín bù yí， …… jǐng tián chóu jūn， zé mín bù hàn。 ” yǐ wéi zhāo de zhù shì， xiāng dì 'ér shuāi zhēng shì“ shì tǔ dì zhī měi 'è jí suǒ shēng chū yǐ chā zhēng fù zhī qīng zhòng”。 zhè yǐ bù shì jǐng tián de shuì fǎ。 yí， wéi zhāo jiě zuò“ xǐ yě”， jí táo wáng de yì sī。 xiāng dì 'ér shuāi zhēng zé mín bù yí， zhèng shuō míng rén mín yǐ yòu táo wáng。 jǐng tián chóu jūn zé mín bù hàn， zhèng shuō míng jǐng tián yǐ jīng bù jūn， mín yǐ jīng hàn。 tí chū“ xiāng dì 'ér shuāi zhēng”、“ jǐng tián chóu jūn” fǎn yìng gǔ lǎo de jǐng tián zhì zài qí guó yǐ jīng pò huài liǎo。 　　 lǔ xuān gōng shí wǔ nián（ gōng yuán qián 594 nián）， lǔ guó chū shuì mǔ。 zhè shì tǔ dì zhì dù biàn huà guò chéng zhōng de dà shì。 　　 duì yú《 chūn qiū》 jīng wén zhōng suǒ jì“ chū shuì mǔ” de yì yì， sān jiādōu yòu jiě shì。《 zuǒzhuàn》 de jiě shì shì：“ chū shuì mǔ， fēi lǐ yě。 gǔ chū bù guò jiè， yǐ fēng cái yě。”《 gōngyángzhuàn》 de jiě shì shì“ chū zhě hé？ shǐ yě。 shuì mǔ zhě hé？ lǚ mǔ 'ér shuì yě。…… gǔ zhě shí yī 'ér jiè，…… duō hū shí yī， dà jié xiǎo jié； guǎ hū shí yī， dà háo xiǎo háo。 shí yī zhě， tiān xià zhī zhōng zhèng yě。”《 gǔliángzhuàn》 de jiě shì shì：“ chū zhě， shǐ yě。 gǔ zhě shí yī， jiè 'ér bù shuì。 chū shuì mǔ， fēi zhèng yě。…… chū shuì mǔ zhě， fēi gōng zhī qù gōng tián 'ér lǚ mǔ shí qǔ yī yě， yǐ gōng zhī yǔ mín wéi yǐ xī yǐ。” sān jiā de gòng tóng chù shì： dū gōng jī shuì mǔ， shuō shuì mǔ“ fēi zhèng”。 cǐ wài《 gōng yáng》 rèn wéi chū shuì mǔ shì“ lǚ mǔ 'ér shuì”。《 gǔ liáng》 yòu duō liǎo yī céng yì sī， shuō“ chū shuì mǔ zhě， fēi gōng zhī qù gōng tián 'ér lǚ mǔ shí qǔ yī yě， yǐ gōng zhī yǔ mín wéi yǐ xī yǐ。”【 140】 yáng shì xūn yǐn xú miǎo jiě shì zhè jù huà wéi“ chú qù gōng tián zhī wài， yòu shuì sī tián zhī shí yī yě。” hòu shì jiě shì chū shuì mǔ， dà dū gēn jù《 gōng yáng》“ lǚ mǔ 'ér shuì” de jiě shì， rèn wéi“ chū shuì mǔ” shì 'àn mǔ zhēng shuì de kāi shǐ。 　　 cóng zì miàn kàn lái， jiě shì“ chū shuì mǔ” wéi“ lǚ mǔ 'ér shuì”， shì jiǎng dé guò de。 jìn nián chū tǔ de yún mèng shuì hǔ dì qín mù zhú jiǎn tián lǜ zhōng yòu：“ rù qǐng chú gǎo， yǐ qí shòu tián zhī shù， wú kěn（ kěn） bù kěn， qǐng rù chú sān shí、 gǎo 'èr shí。”（《 shuì hǔ dì qín mù zhú jiǎn · qín lǜ shí bā zhǒng · tián lǜ》 1978 nián wén wù chū bǎn shè chū bǎn dì 27 héng 28 zhēn）。 cóng“ qǐng rù” chú、 gǎo， kě yǐ lǐ jiě tā shì yóu lǚ mǔ 'ér shuì yán xí xià lái de。 dàn yǐ lǚ mǔ 'ér shuì jiě shì chū shuì mǔ， zhè shì biǎo miàn de jiě shì， tā hái wèi néng xiǎn shì chū shuì mǔ de lì shǐ yì yì。 chū shuì mǔ de lì shǐ yì yì shì： tā shì zhōng guó shuì zhì shǐ shàng tián zū hé tián shuì fēn lí de kāi shǐ。 chū shuì mǔ shì guó jūn zài guì zú suǒ yòu de tián dì shàng zhēng shuì， jí《 gǔliángzhuàn》 suǒ wèi“ gōng zhī qù gōng tián 'ér lǚ mǔ shí qǔ yī yě”。 cóng cǐ guì zú suǒ yòu de tián dì yě yào yǐ qǐng mǔ xiàng guó jūn jiāo shuì。 guì zú shí zū， guó jūn shí shuì。 　　 lǐ jiàn nóng jiào shòu duì chū shuì mǔ de jiě shì， wǒ rèn wéi shì kě gōng cān kǎo de。 tā shuō：“ jì yán shuì mǔ， zé bù wèn gēng zuò cǐ tián zhě wèihé rén， fán bǎo yòu cǐ tián zhī shōu yì quán zhě jiē shuì zhī； huàn yán zhī， jí zhí jiē fù dān cǐ mǔ shuì zhě， wèiyòu dì zhù zī gé zhī dà xiǎo chén pú。 qián cǐ zhī gòng nà， shēng yú chén pú zhī shēnfèn guān xì， jīn zhī mǔ shuì， zé shēng yú bǎo yòu tǔ dì shōu yì zhī guān xì， jí wéi hòu shì dì zhù duì yú guó jiā nà tián fù zhī shǐ。”（ jiàn lǐ jiàn nóng zhù《 xiān qín liǎng hàn jīng jì shǐ gǎo》 1957 nián sān lián shū diàn bǎn dì 97 yè）。 lǐ zhù suǒ shuō“ dà xiǎo chén pú”， zhǐ de shì zhōu wáng hé gè guó zhū hóu xià miàn de dà xiǎo guì zú。 zhuàn xiě cǐ shū shí， lǐ shì rèn wéi xī zhōu chūn qiū wéi fēng jiàn shè huì， gù yòng“ chén pú”、“ shēnfèn guān xì” děng cí。 zhè qiě bù lùn。 lǐ shì rèn wéi mǔ shuì nǎi“ bǎo yòu cǐ tián zhī shōu yì quán zhě” jí dà xiǎo guì zú duì zhōu wáng、 zhū hóu suǒ nà de tián shuì， shì“ hòu shì dì zhù duì guó jiā nà tián fù zhī shǐ”， shì yòu jiàn dì de。 zhè zhèng shì《 gǔliángzhuàn》 hé xú miǎo suǒ shuō chū shuì mǔ shì gōng tián zhī wài， yòu shuì sī tián zhī shí yī yě。 yáng shì xūn yě tóng yì xú miǎo de yì jiàn， shuō“ xú yán shì yě”。 　　《 shǐ jì · zhào shē lièzhuàn》 de yī duàn huà， jiā qiáng liǎo wǒ men zhè yàng jiě shì chū shuì mǔ de xìn xīn。“ zhào shē zhě， zhào zhī tián bù lì yě。 shōu zū shuì， ér píng yuán jūn jiā bù kěn chū。【 141】 zhào shē yǐ fǎ zhì zhī， shā píng yuán jūn yòng shì zhě jiǔ rén。 píng yuán jūn nù， jiāng shā shē。 shē yīn shuō yuē： jūn yú zhào wéi guì gōng zǐ， jīn zòng jūn jiā 'ér bù fèng gōng zé fǎ xuē， fǎ xuē zé guó ruò， guó ruò zé zhū hóu jiā bīng， zhū hóu jiā bīng shì wú zhào yě， jūn 'ān dé yòu cǐ fù hū？ yǐ jūn zhī guì， fèng gōng rú fǎ zé shàng xià píng， shàng xià píng zé guó qiáng， guó qiáng zé zhào gù， ér jūn wéi guì qī， qǐ qīng yú tiān xià yě？” jù《 shǐ jì》 zhè duàn huà， guì zú tǔ dì duì guó jiā shì yòu shuì de。 zhàn guó shí qī zhè yǐ shì zhì dù， shì fǎ de guī dìng。 zūn cóng， jiù shì fèng gōng rú fǎ； bù zūn cóng， zé fǎ xuē。 　　 guì zú tǔ dì yào nà tián shuì， tián zū yǔ tián shuì fēn lí。 zhè shì xiān qín shuì zhì de yī dà gǎi gé， zhè gǎi gé kě néng jiù shì yǐ lǔ guó de chū shuì mǔ kāi shǐ de。 chū shuì shāng de jiě shì sì yìng rú cǐ， ér bù jǐn jǐn shì lǚ mǔ 'ér shuì。 nà yàng jiě shì， zhǐ shì cóng biǎo miàn shàng kàn de， hái yuǎn méi yòu jiē lù chū“ chū shuì mǔ” de shí zhì， yīngshì cóng cǐ guó jūn bù jǐn zài gōng tián shàng shōu shuì， hái kě yǐ zài guì zú de tǔ dì shàng zhēng shuì。 　　 zū hé shuì suī rán fēn kāi， qín hàn shí qī“ zū”、“ shuì” liǎng gè zì hái shì hùn yòng de。 zuì xiān míng de lì zǐ， shì dǒng zhòng shū de yī duàn huà， tā shuō qín shí“ tián zū、 kǒu fù、 yán tiě zhī lì， èr shí bèi yú gǔ”， zhè lǐ tián zū shì gōng jiā shōu de shuì； tā jiē xià qù shuō，“ huò gēng háo mén zhī tián， jiàn shuì shí wǔ”。 zhè lǐ tián shuì， yòu shì zhǐ dì zhù shōu de tián zū。 　　“ chū shuì mǔ”， lǚ mǔ 'ér shuì yě。 lǚ mǔ 'ér shuì de jiēguǒ， shǐ guì zú tǔ dì de sī yòu quán gèng jiā què lì， gèng wéi xiān míng。 guó jūn chéng wéi tǔ dì de lǐng yòu rén。 tóng shí， lǚ mǔ 'ér shuì jì rán shǐ guó jūn chéng wéi tǔ dì de lǐng yòu rén， tā yě jiù bì rán huì yǐng xiǎng dào nóng mín de fèn dì shàng， qí jiēguǒ shì shì zú gōng yòu yí zhì duì nóng mín de shù fù jìn yī bù sōng jiě， nóng mín duì yú zì gēng de xiǎo tǔ dì de suǒ yòu quán yě jiù zhú jiàn chéng lì。 　　 guì zú jiē jí de fēn huà， yě kuò dà liǎo xiǎo tǔ dì suǒ yòu zhě de duì wǔ。 zài guì zú zhēng quán duó lì de dǒu zhēng zhōng， yī bù fēn guì zú zài dǒu zhēng zhōng shī bài， xià jiàng wéi zì gēng nóng mín。《 zuǒzhuàn》 xī gōng sān shí sān nián，“ jiù jì shǐ， guò jì， jiàn jì quē nòu， qí qī yè zhī。” zhāo gōng shí 'èr nián，“（ wǔ） yuán rú wú，…… ér gēng yú bǐ。”《 guó yǔ · jìn yǔ》：“ zhōng xíng fàn shì bù xù shù nán 'ér yù shàn jìn guó。 jīn qí zǐ sūn jiāng gēng yú qí， zōng miào zhī xī wéi quǎn mǔ zhī qín。” jì quē、 wǔyún、 zhōng xíng、 fàn shì jǐ jiā guì zú【 142】 dōushì zhèng zhì dǒu zhēng zhōng de shī bài zhě， xiàn zài dū dào tián lǐ qù gēng dì liǎo。 zhè xiē guì zú zhōng de yī bù fēn， huì shì jīn tiān shī bài liǎo míng tiān yòu pá qǐ lái， dàn dà bù fēn shì pá bù qǐ lái liǎo。 jìn shū xiàng céng duì yàn yīng shuō：“ luán、 xì、 xū、 yuán、 hú、 xù、 qìng、 bó， jiàng zài zào lì。…… xī zhī zōng shí yī zú， wéi yáng shé shì zài 'ér yǐ。”（《 zuǒzhuàn》 zhāo gōng sān nián）。 kě jiàn yī bù fēn shì pá bù qǐ lái de。 chú qù zhèng zhì dǒu zhēng shī bài zhě wài， guì zú de yú zǐ yě shì xiǎo tǔ dì suǒ yòu zhě duì wǔ de yī gè bǔ chōng lái yuán。 guì zú jué yì shì zhǎngzǐ shì xí jì chéng， dàn yú zǐ yě bì huì qǔ dé yī bù fēn cái chǎn， rú yì huò tǔ dì。 yī dài yī dài de xià qù， chéng wéi shì huò guó rén yī jiē céng。 chūn qiū shí qī díshì， dà bù fēn shì xiǎo tǔ dì suǒ yòu zhě。 　　 chūn qiū zhàn guó shí qī shì zhōng guó shè huì lì shǐ zhòng dà biàn huà de shí qī， biàn huà de zhù yào tè diǎn shì guì hé jiàn de duì lì zhú jiàn xiàng fù hé pín de duì lì guān xì shàng yí zhuǎn； zú hé zú de jiè xiàn， tōng guò róng hé tóng huà 'ér zhú jiàn xiāo shī。 zhè yī qiē biàn huà dāng rán dū hé tǔ dì suǒ yòu zhì de biàn huà lián xì zài yī qǐ de。 　　 jīng guò chūn qiū yī shí qī màn màn fā zhǎn biàn huà， zhàn guó chū qī tǔ dì suǒ yòu zhì de xīn miàn mào jiù bǐ jiào míng lǎng liǎo。 　　 zhàn guó chū nián， wèi shì dì yī gè qiáng guó， jīng jì shàng yě shì dì yī gè xiān jìn guó jiā。 wèi wén hóu rèn yòng lǐ kuī jìn dì lì zhī jiào， yī fāng miàn fā zhǎn nóng yè shēng chǎn， yī fāng miàn gǎi gé tǔ dì zhì dù。 nóng mín jìn yī bù bǎi tuō liǎo jǐng tián zhì de shù fù。 yǐ jiā wéi dān wèi，“ yī jiā xié wǔ kǒu， zhì tián bǎi mǔ” de nóng mín xiǎo tǔ dì suǒ yòu zhì chéng wéi shè huì jīng jì zhōng de xiǎn zhù tè zhēng。 　　 chūn qiū mò nián， shì yǐ kě yǐ yǐ kào jūn gōng 'ér bù shì yǐ kào shēnfèn qǔ dé tǔ dì。《 zuǒzhuàn》 āi gōng 'èr nián， jìn guó zhào tǒng zǐ fá xǔ， zài shì shī shí shuō：“ kè dí zhě， shàng dà fū shòu xiàn， xià dà fū shòu jùn， shì tián shí wàn。” dàn xiān míng dì biāo zhì zhe guì zú tǔ dì suǒ yòu zhì xiàng jūn gōng guì zú、 shāng rén、 huò bì chí yòu rén tǔ dì suǒ yòu zhì kuò dà de， shì shāng yàng biàn fǎ。 　　 xiàng lái dū bǎ fèi jǐng tián tuī zài shāng yàng biàn fǎ shēn shàng。 rú dǒng zhòng shū shuō：“（ qín） yòng shāng yàng zhī fǎ， gǎi dì wáng zhī zhì， chú jǐng tián， mín dé mài mǎi。”（《 hàn shū · shí huò zhì shàng》）。 bān gù yě shuō：“ qín xiào gōng yòng shāng jūn， huài jǐng tián， kāi qiān bǎi， jí【 143】 gēng zhàn zhī shǎng。”（ tóng shàng） 　　 jǐng tián de pò huài， bù shì yī shí de， suǒ yóu lái jiàn yǐ。 hé shāng yàng tóng shí de mèng zǐ， tí chàng jǐng tián zuì lì， dàn tā yǐ kàn bù jiàn jǐng tián yǐng zǐ。 rú jiā bǎ pò huài jǐng tián de zuì míng jiā dào shāng yàng shēn shàng shì bù gōng zhèng de。 rú jiā zuò cǐ qiǎn zé， shì cóng shàn 'è lì chǎng chū fā， ér bù shì cóng lì shǐ qiú shí lì chǎng chū fā。 dàn zài tǔ dì zhì dù fāng miàn， shāng yàng yě què shí zuò liǎo yī xiē gǎi gé。《 shǐ jì · shāng jūn lièzhuàn》 shuō：“ yòu jūn gōng zhě， gè yǐ shuài shòu shàng jué。…… zōng shì fēi yòu jūn gōng lùn， bù dé wéi shǔ jí。 míng zūn bēi jué zhì děng jí， gè yǐ chā cì míng tián zhái、 chén qiè。 yī fú yǐ jiā cì， yòu gōng zhě xiǎn róng， wú gōng zhě suī fù wú suǒ fēn huá。” shāng yàng zài tǔ dì zhì dù fāng miàn de gǎi gé shì： yòu jūn gōng cái néng zhàn yòu tǔ dì， yǐ jūn gōng de dà xiǎo zhàn yòu tǔ dì hé chén qiè。 jí shǐ shì guó jūn de zōng shì， méi yòu jūn gōng jiù bù néng zuò guì zú， zhè jiù dǎ jī liǎo shì zú shì xí guì zú。 jūn gōng guì zú tǔ dì suǒ yòu zhì dài tì liǎo shì zú shì xí guì zú tǔ dì suǒ yòu zhì。 　　 tǔ dì mǎi mài de chū xiàn， dǎ pò liǎo shì xí guì zú tǔ dì suǒ yòu zhì shí qī“ tián lǐ bù yù”（《 lǐ jì ． wáng zhì》） de lǎo lì。 nóng mín jiě tuō liǎo shì zú tǔ dì suǒ yòu zhì de cán cún yǐng xiǎng， chéng wéi dú lì de xiǎo tǔ dì suǒ yòu zhě。 tā de tǔ dì suǒ yòu quán gǒng gù liǎo， yě jiù wéi jūn gōng guì zú、 shāng rén hé huò bì chí yòu zhě tōng guò mǎi mài qǔ dé tǔ dì sǎo qīng dào lù。 yòu jūn gōng cái néng qǔ dé jué wèi， ér tǔ dì、 nú lì（ chén qiè） yòu bì xū yǐ jué zhì děng jí lái zhàn yòu， zhè jiù dǎ jī liǎo yǐ xuè yuán shēnfèn qǔ dé dì wèi de shì zú guì zú， wéi jūn gōng guì zú zài zhèng zhì、 jīng jì、 shè huì gè fāng miàn kāi lù。 　　 chūn qiū shí qī de gè qiáng guó zhōng， qín bǐ dōng fāng gè guó， rú sān jìn、 qí、 lǔ dōuyào luò hòu。 shāng yàng， wèi rén， xiān shì yú wèi。 tā zài qín de biàn fǎ， zhǐ bù guò shì bǎ dōng fāng gè guó zhōng zǎo yǐ chū xiàn de wèn tí， yòng zhèng zhì lì liàng zài qín guó jìn xíng gǎi gé。 yīn wéi tā shì yǐ biàn fǎ de xíng shì chū xiàn de， shì jí zhōng de， bǐ jiào chè dǐ de， suǒ yǐ miàn mào shì zuì xiān míng de。 tā chéng wéi zhàn guó shí qī tǔ dì sī yòu zhì jìn yī bù kuò dà， yóu guì zú yǐ shì xí shēnfèn 'ér zhàn yòu tǔ dì de suǒ yòu zhì zhuǎn biàn wéi tōng guò mǎi mài zhàn yòu tǔ dì de jūn gōng guì zú、 shāng rén、 huò bì chí yòu rén de tǔ dì suǒ yòu zhì de biāo zhì。 yīn cǐ， shuō shāng yàng biàn fǎ shì gǎi dì wáng zhī zhì， chú jǐng tián， mín dé mǎi mài， yě shì hé hū lì shǐ yì yì de。 　　 zhàn guó shí qī， nóng mín xiǎo tǔ dì suǒ yòu zhì shì shèng xíng de， chéng wéi shè huì jīng jì zhōng de【 144】 xiǎn zhù xiàn xiàng。 dàn zài shāng pǐn huò bì guān xì fā zhǎn， fù yì fù dān fán zhòng， jūn gōng guì zú、 shāng rén de jiān bìng xià， tā de dì wèi shì bù wěn dìng de。 nóng mín pín kùn、 shī diào tǔ dì de xiàn xiàng， yě jiù gēn zhe chū xiàn liǎo。《 guǎn zǐ · wèn》 zhōng yòu zhè yàng yī xiē wèn：“ wèn sǐ shì zhī gū qí wèi yòu tián zhái zhě yòu hū？…… wèn xiāng zhī liáng jiā qí suǒ mù yǎng zhě jǐ hé rén yǐ？ wèn yì zhī pín rén zhài 'ér shí zhě jǐ hé jiā？ wèn lǐ yuán pǔ 'ér shí zhě jǐ hé jiā？ rén zhī kāi yīn 'ér gēng zhě jǐ hé jiā？ shì zhī shēn gēng zhě jǐ hé jiā？ wèn xiāng zhī pín rén hé zú zhī bié yě？ wèn zōng zǐ zhī shōu kūn dì zhě、 yǐ pín cóng kūn dì zhě jǐ hé jiā？…… shì zhī yòu tián 'ér bù shǐ zhě jǐ hé rén？ lì 'è hé shì？ shì zhī yòu tián 'ér bù gēng zhě jǐ hé rén？ shēn hé shì？”《 wèn》 suǒ fǎn yìng de wèn tí， dà yuē shì chūn qiū hòu qī huò zhàn guó qián qī qí guó de qíng kuàng。 zhè shì yī fú yī bù fēn nóng mín xiǎo tǔ dì suǒ yòu zhě pín kùn pò chǎn de tú jǐng。 tā men zhī zhōng， yòu de méi yòu tǔ dì， yòu de jǔ zhài dù rì， yòu de bèi bié rén shōu yǎng， yòu de yòu tián 'ér bù dé gēng。 　　 zhàn guó chū nián， lǐ kuī jìn dì lì zhī jiào shí， sān jìn dì qū yī fū xié wǔ kǒu zhì tián bǎi mǔ de xiǎo zì gēng nóng shì bǐ jiào pǔ biàn de。 dàn shāng yàng biàn fǎ shí， sān jìn nóng mín yǐ shì“ shàng wú tōng míng， xià wú tián zhái， ér shì jiān wù mò zuò yǐ chù” liǎo（《 shāng jūn shū · lái mín piān》）。 　　 mèng zǐ shì zōu rén， tā dào guò qí、 wèi děng dì。《 mèng zǐ》 shū zhōng suǒ fǎn yìng de shè huì qíng kuàng， zhù yào de yě bù chū zhè gè dì qū。 mèng zǐ suǒ zuì lǐ xiǎng de shè huì， jiù shì bǎi mǔ zhī tián shù kǒu zhī jiā de xiǎo nóng shè huì。“ bǎi mǔ zhī tián wù duó qí shí， shù kǒu zhī jiā kě yǐ wú jī yǐ”， shì mèng zǐ shí shí guà zài kǒu shàng de huà。 zhè shuō míng mèng zǐ shí hòu， dōng fāng wèi、 qí yī dài de xiǎo nóng jīng jì yǐ jīng chū liǎo wèn tí。 nóng mín xiǎo tǔ dì suǒ yòu de wēi xié lái zì liǎng fāng miàn， lái zì bào jūn wū lì， lái zì shāng rén。 shāng rén shì zhù yào de。 yīn wéi yòu liǎo jiāo huàn jīng jì de fā zhǎn， cái chū xiàn bào jūn wū lì。 bào jūn wū lì shì xīn shè huì de chǎn wù。 mèng zǐ duì zhè liǎng zhǒng réndōu fǎn duì。 tā tè bié tǎo yàn shāng rén， chēng zhī wéi jiàn zhàng fū， zhù zhāng cóng 'ér zhēng zhī。 　　 chūn qiū zhàn guó shí qī， shāng rén de huó yuè zhù yào zài shāng yè、 gāo lì dài、 shǒu gōng yè děng fāng miàn。 tā men suǒ zhuī qiú de shì jī lěi huò bì cái fù。 shāng rén bǎ zī jīn tóu dào tǔ dì shàng zhí jiē gòu mǎi tǔ dì de lì zǐ， hái bù duō jiàn。 yuán yīn dà gài shì： zhè shí qī shāng pǐn huò bì guān xì zhèng zài xīng qǐ， shāng yè、 shǒu gōng yè、 gāo lì dài yè děng fāng miàn zhèng yòu guǎng kuò de tiān dì gōng tā【 145】 men qù huó dòng， hái méi yòu bì yào zuò tǔ dì tóu zī。 zài tǔ dì tóu zī fāng miàn huó yuè de shì chí yòu huò bì de guì zú hé guān lì。 zuì cháng yǐn zhèng de lì zǐ shì zhào guó zhào kuò de mǎi tián zhái。《 shǐ jì · lián pō、 lìn xiāng rú lièzhuàn》 zài：“（ zhào） kuò yī dàn wéi jiāng，…… wáng suǒ cì jīn bó guī cáng yú jiā， ér rì shì biàn lì tián zhái kě mǎi zhě mǎi zhī。” 　　 chūn qiū zhàn guó shí qī， shì jūn gōng guì zú、 shāng rén、 huò bì chí yòu rén tōng guò mǎi mài qǔ dé tǔ dì de tǔ dì suǒ yòu zhì dài tì shì zú guì zú tǔ dì suǒ yòu zhì de shí qī， zhè shí qī nóng mín sàng shī tǔ dì pín kùn liú wáng de xiàn xiàng suī yǐ chū xiàn， dàn yī bān shuō lái zhàn guó dào xī hàn shí qī shì zhōng guó lì shǐ shàng xiǎo nóng jīng jì bǐ jiào fán róng de shí qī， xiǎo nóng hé xiǎo nóng jīng jì zhèng zài xīng qǐ， nóng mín sàng shī tǔ dì 'ér liú wáng de xiàn xiàng suī rán yǐ jīng chū xiàn， tā bìng bù shuō míng xiǎo nóng jīng jì yào shuāi luò liǎo。 请欣赏:  请给我换一个看看！  拜托，快把噪音停掉！我读累了，想听点音乐或者请来支歌曲！      << qiányīzhānghuí   hòuyīzhānghuí >>

xù yán yī yóu bù luò dào guó jiā yī、 zǎo qī guó jiā de chū xiàn（ yī） yīn shāng shè huì hé jīng jì （ èr） zhōu rén de zǎo qī shēng huó （ sān） miè shāng hòu shāng zhōu liǎng zú de guān xì èr、 jiē jí fēn huà hé yǎn biàn（ yī） guì zú （ èr） guó rén （ sān） zhòng、 shù、 mín （ sì） sī tú shǔ （ wǔ） lì chén qiè （ liù）《 shī jīng》 zhōng suǒ jiàn gè jiē jí de shēng huó sān、 jǐng tián hé tǔ dì zhì dù（ yī） tǔ dì gōng yòu zhì de shǐ yǐng （ èr） zhōu wáng、 zhū hóu、 guì zú tǔ dì suǒ yòu zhì （ sān） gōng tián hé sī tián （ sì） guó yǔ yě de bù tóng tián zhì （ wǔ） nóng yè shēng chǎn gōng jù hé jì shù sì、 zǎo qī guó jiā xíng shì（ yī） wáng tíng hé qún liáo （ èr） chéng bāng guó jiā （ sān） guó（ dì yuán） yǔ jiā（ xuè yuán） liǎng xì de hé yī （ sì） lǐ、 xíng、 bīng、 shuì、 yì èr gǔ dài shè huì yī、 chūn qiū zhàn guó zhī jì de jīng jì shè huì biàn huà yǐn yán （ yī） nóng yè shēng chǎn lì de fēi yuè fā zhǎn （ èr） chéng shì jiāo huàn jīng jì de xīng qǐ 1． jiāo huàn hé shāng rén de huó yuè （ èr） chéng shì jiāo huàn jīng jì de xīng qǐ 2． huò bì hé chéng shì xīng qǐ （ èr） chéng shì jiāo huàn jīng jì de xīng qǐ 3． jiāo huàn zài jīng jì shēng huó zhōng de dì wèi

dì   I   [II]   [III]   [IV]   yè

pínglún (0)