|
诗歌鉴赏 》 táng míng jiā shī dǎo dú 》
liú yǔ xī
zhāng hǎi 'ōu Zhang Haiou
liú yǔ xī( 772 héng 842) zì mèng dé, zǔ xiān wéi xiōng nú zú, qī shì zǔ suí wèi xiào wén dì qiān luò yáng, gǎi hàn xìng。 fù liú xù shí bì 'ān shǐ zhī luàn, yù jū jiā xīng, liú yǔ xī shēng yú jiā xīng( jīn zhè jiāng jiā xīng shì), bìng zài nà lǐ dù guò liǎo qīng shàonián shí qī。 tā zì yòu xí rú xué shī, dé zōng zhēn yuán liù nián( 790) shí jiǔ suì qián hòu yóu xué cháng 'ān, zài shì lín zhōng huò dé hěn gāo shēng yù。 zhēn yuán jiǔ nián( 793), yǔ liǔ zōng yuán tóng bǎng jìn shì jí dì。 tóng nián yòu dēng bó xué hóng cí kē。 liǎng nián hòu zài dēng lì bù qǔ shì kē, shì hè wéi tài zǐ jiàoshū, bù jiǔ dīng yōu jū jiā。 zhēn yuán shí bā nián, diào rèn jīng zhào fǔ wèi nán xiàn zhù bù, bù jiǔ qiān jiān chá yù shǐ。 dāng shí, hán yù、 liǔ zōng yuán jūn zài yù shǐ tái rèn zhí, sān rén jié wéi hǎo yǒu, guò cóng shèn mì。
yǒng zhēn yuán nián( 805), táng shùn zōng “ yǒng zhēn gé xīn ” shī bài, cānyù gǎi gé de liú yǔ xī、 liǔ zōng yuán děng bā rén fēn bié bèi biǎn wéi yuǎn zhōu sī mǎ。 liú yǔ xī bèi biǎn wéi lián zhōu( jīn guǎng dōng lián xiàn) cì shǐ, fù biǎn suǒ tú zhōng, cháo tíng yòu gǎi mìng wéi lǎng zhōu( jīn hú nán cháng dé shì) sī mǎ。 zài lǎng jìn shí nián, qí jiān chuàng zuò liǎo dà liàng yù yán shī, biǎo dá liǎo duì dāng cháo quán guì de jí dà bù mǎn, yòu xiě liǎo xǔ duō fù lái biǎo dá zì jǐ bù gān chén lún de xióng xīn。 yóu yú jiē chù dāng dì mín jiān gē yáo, cóng zhōng xī qǔ liǎo yíng yǎng, tā de shī gē chuàng zuò biǎo xiàn chū yī xiē xīn de tè diǎn。 zài cǐ qī jiān, tā hái xiě liǎo duō piān zhé xué lùn wén, zuì zhòng yào de biàn shì yǔ liǔ zōng yuán《 tiān shuō》 xiāng hū yìng de《 tiān lùn》 sān piān。 zhí dào yuán hé jiǔ nián( 814) shí yuè, tā cái yǔ liǔ zōng yuán děng rén fèng zhào hái jīng。 yuán hé shí nián 'èr yuè, tā men huí dào jīng dū。 dàn bù jiǔ yòu bèi yuǎn zhé, tā bèi biǎn zhé dào gèng piān yuǎn de lián zhōu dāng cì shǐ。 cháng qìng yuán nián( 821) dōng, liú yǔ xī bèi rèn wéi kuí zhōu( jīn sì chuān fèng jié xiàn) cì shǐ。 cháng qìng sì nián( 824) xià, tiáohé zhōu( jīn 'ān huī hé xiàn) cì shǐ。 jìng zōng bǎo lì 'èr nián( 826) fèng diào huí luò yáng, rèn zhí yú dōng dū shàng shū shěng。 cóng chū cì bèi biǎn dào zhè shí, qián hòu gòng lì 'èr shí sān nián。“ bā shān chǔ shuǐ qī liáng dì, èr shí sān nián qì zhì shēn” jí zhǐ cǐ。
cǐ hòu, tā lì rèn jí xián diàn xué shì、 lǐ bù láng zhōng、 sū zhōu cì shǐ、 rǔ zhōu cì shǐ、 tóng zhōu cì shǐ, zuì hòu yǐ tài zǐ bīn kè fēn sī dōng dū, yú huì chāng 'èr nián( 842) bìng shì yú luò yáng, xiǎng nián qī shí yī suì。
liú yǔ xī shēng qián céng zì biān wén jí liǎng zhǒng, yī zhǒng shì sì shí juàn de zhèng jí, lìng yī zhǒng shì shí juàn de zì shān《 jí lüè》(《 zhí zhāi shū lù jiě tí》、《 jùn zhāi dú shū zhì》)。 cǐ wài hái yòu tā hé lìng hú chǔ、 lǐ dé yù、 bái jū yì děng rén chànghè shī de hé jí《 péng yáng chàng hé jí》、《 wú shǔ jí》、《 rǔ luò jí》 děng。 dàn dào sòng dài, zhū jí jūn yǐ líng luò bù quán, gè zhǒng mù lù shū zhǐ jìzǎi liú yǔ xī yòu zhèng jí sān shí juàn hé sòng mǐn qiú shuāi ji de wài jí shí juàn。 zhè gè sì shí juàn běn suī rán yǐ fēi yuán mào, dàn què shì mù qián liú chuán de liú jí zuì zǎo bǎn běn, qí zhōng shōu shī qī bǎi duō shǒu, wén 'èr bǎi sì shí piān。 jīn rén biàn xiào xuān jiàodìng《 liú yǔ xī jí》( zhōng huá shū jú 1990 nián bǎn) shōu qí shī bā bǎi yú shǒu。
liú yǔ xī de gǎn yù shū qíng shī、 huái gǔ yǒng shǐ shī、 mín gē tǐ shī gè yòu tè sè, dōubù fá jiā zuò。
shǔ xiān zhù miào ①
tiān xià yīng xióng qì ②, qiān qiū shàng lǐn rán。 shì zú sān fēn dǐng ③, yè fù wǔ zhū qián ④。
dé xiāng néng kāi guó ⑤, shēng 'ér bù xiàng xián ⑥。 qī liáng shǔ gù jì, lái wǔ wèi gōng qián ⑦。
zhù shì
① shǔ xiān zhù miào zài kuí zhōu( jīn chóngqìng fèng jié xiàn) bái dì shān shàng, zuò zhě céng rèn kuí zhōu cì shǐ( 821 héng 824), cǐ shī dāng zuò yú cǐ shí。②《 shǔ zhì · xiān zhù chuán》: cáo cāo céng duì liú bèi shuō:“ tiān xià yīng xióng, wéi shǐ jūn yǔ cāo 'ěr”。③ zhǐ liú bèi chuàng lì shǔ hàn, yǔ wèi、 wú sān fēn tiān xià。④ wǔ zhū qián: hàn wǔ dì shí de huò bì。 cǐ dài zhǐ liú hàn dì yè。⑤ xiāng: cǐ zhǐ zhū gé liàng。⑥ bù xiàng xián: cǐ yán liú bèi zhī zǐ liú chán bù xiào, bù néng shǒu yè。⑦ gōng yuán 264 nián, liú chán jiàng wèi, dōng qiān luò yáng, bèi mìng wéi 'ān lè xiàn gōng。 wèi tài wèi sī mǎ yì zài yàn huì zhōng shǐ shǔ guó de nǚ lè biǎo yǎn gē wǔ, bàng rén jiàn liǎo dū wéi liú chán gǎn kǎi, dú liú chán“ xǐ xiào zì ruò”, lè bù sī shǔ(《 sān guó zhì · shǔ zhì · hòu zhù chuán》 péi zhù yǐn《 hàn jìn chūn qiū》)。
dǎo dú
zhè shǒu yǒng shǐ zhī zuò lì yì zài zàn yù yīng xióng, bǐ bó yōng lù。《 hòu cūn shī huà》 chēng cǐ shī“ xióng hún lǎo cāng, chén zhe tòng kuài, xiǎo jiā shǔbù néng jí yě”。《 yíng kuí lǜ suǐ huì píng》 yǐn jì yún yǔ:“ jù jù jīng bá。 qǐ 'èr jù què shì xiān zhù miào, miào sì bù yòng shì zhě。 hòu sì jù chén zhe zhī zhì, bù bìng qí zhí。”
xī sài shān huái gǔ①
wáng jùn lóu chuán xià yì zhōu②, jīn líng wáng qì 'àn rán shōu③。 qiān xún tiě suǒ chén jiāng dǐ④, yī piàn jiàng fān chū shí tóu⑤。
rén shì jǐ huí shāng wǎng shì, shān xíng yǐ jiù zhěn hán liú。 jīn féng sìhǎiwéijiā rì。 gù lěi xiāo xiāo lú dí qiū⑥。
zhù shì
① xī sài shān: jīn hú běi dà yě xiàn dōng, yī míng dào shì fú jī。 táng mù zōng cháng qìng sì nián( 824), liú yǔ xī zì kuí zhōu diào wǎng hé zhōu( jīn 'ān huī hé xiàn) rèn cì shǐ。 tā zài fù rèn tú zhōng, jīng guò xī sài shān shí xiě liǎo zhè shǒu shī。② wáng jùn, jìn yì zhōu cì shǐ。 yì zhōu: jìn shí jùn zhì zài jīn chéng dū。 jìn wǔ dì móu fá wú, pài wáng jùn zào dà chuán, chū bā shǔ, chuán shàng yǐ mù wéi chéng, qǐ lóu, měi chuán kě róng 'èr qiān yú rén。③ jīn líng( jīn nán jīng) dāng shí shì wú guó dedōu chéng。 wáng qì: dì wáng zhī qì。④ dōng wú mò dì sūn hào mìng rén zài jiāng zhōng xuān tiě zhuī, yòu yòng dà tiě suǒ héng yú jiāng miàn, lán jié jìn chuán, zhōng shī bài。 xún: cháng dù dān wèi。⑤ wáng jùn shuài chuán duì cóng wǔ chāng shùn liú 'ér xià, zhí dào jīn líng, gōng pò shí tóu chéng, wú zhù sūn hào dào yíng mén tóu jiàng。⑥ sìhǎiwéijiā liǎng jù: rú jīn guó jiā tǒng yī, jiù shí de bì lěi zǎo yǐ huāng wú。
dǎo dú
cǐ shī biǎo miàn kàn shì xiě lì shǐ biàn qiān, shì shì wú cháng, xīng shuāi nán liào zhī gǎn, dàn ruò lián xì dāng shí fān zhèn gē jù de jú miàn hé liú yǔ xī mìqiè guān zhù guó shì de xīn tài lái kàn, zé kě zhī huái gǔ zhī yì shí yīn shāng jīn, zuò zhě shì zài yǐ gǔ wéi jiàn, jǐng shì jīn rén: sān guó liù cháo de fēn liè jú miàn yǐ chéng lì shǐ, táng wáng cháo rú jīn hái suàn shì gè tǒng yī de dà guó, dàn gè fān zhèn yōng bīng zì zhòng yǐ jīng duō nián,“ sìhǎiwéijiā” de tài píng jǐng xiàng zhī xià, shì fǒu yě yòu shēn zhòng de yǐn yōu ní?《 jiǎn zhāi shī tán》 yún:“ tài píng jì jiǔ, xiàng zhī bà yè xióng xīn xiāo mó yǐ jìng。 cǐ fāng shì huái gǔ shèng chǎng。”
cǐ shī pō shòu lì dài píng jiā hǎo píng,《 táng shī gǔ chuī jiān zhù》 chēng shǒu lián yī xióng zhuàng yī cǎn dàn, hòu sì jù yú shuāi sà zhōng jiàn qí gāo yǎ zì rán, yú gǎn kǎi zhōng jiàn zhuàng lì, shì“ táng rén huái gǔ zhī jué chàng”。《 yī piáo shī huà》 yún:“ sì yì fēi yì, yòu lùn wú lùn, bǐ zhe zhǐ shàng, shén lái tiān jì, qì bó fǎ lǜ, wú bù jīng dào, xún shì cǐ lǎo yī shēng jié zuò, zì rán yā dǎo yuán、 bái。”
jīn líng wǔ tí bìng xù( xuǎn sān shǒu)
yú shǎo wéi jiāng nán kè, ér wèi yóu mò líng, cháng yòu yí hèn。 hòu wéi lì yáng shǒu, qí 'ér wàng zhī。 shì yòu kè yǐ jīn líng wǔ tí xiāng shì, yōu 'ěr shēng sī, chuā rán yòu dé。 tā rì yǒu rén bái lè tiān diào tóu kǔ yín, tàn shǎng liáng jiǔ, qiě yuē《 shí tóu》 shī yún“ cháo shī dǎ kōng chéng jì mò huí”, wú zhī hòu zhī shī rén, bù fù cuò cí yǐ。 yú sì yǒng suī bù jí cǐ, yì bù gū lè tiān zhī yán 'ěr。
shí tóu chéng
shān wéi gù guó zhōu zāo zài, cháo dǎ kōng chéng jì mò huí。 huái shuǐ dōng biān jiù shí yuè, yè shēn hái guò nǚ qiáng lái。
zhù shì
① shí tóu chéng: gù zhǐ zài nán jīng shì qīng liáng shān yī dài, zhàn guó shí chǔ guó wéi jīn líng chéng, dōng hàn jiàn 'ān shí qī nián( 212) wú sūn quán zhòng zhù bìng gǎi míng wéi shí tóu chéng。 chéng yǐ shān lín jiāng, nán jiē qín huái hé kǒu, dì shì xiǎn yào, yòu“ zhōng fù lóng pán, shí tóu hǔ jù” zhī chēng。 gù guó: yīn jīn líng nǎi liù cháo gù dū, suǒ yǐ táng rén cháng yǐ“ gù guó” chēng zhī。② huái shuǐ: zhǐ qín huái hé, liù cháo shí dài shì jīng dū fán huá zhī chù。③ nǚ qiáng: chéng qiáng shàng miàn de chéng duǒ。
dǎo dú
cǐ shī yòng yì zài yán wài zhī fǎ。《 táng shī pǐn huì》 yún: shān shuǐ yuè sè jiē wú yì yú dōng jìn, ér“ dōng jìn zhī zōng miào、 gōng shì、 yīng xióng háo jié, jù bù kě jiàn yǐ。 yì zài yán wài, jì yòu yú wú”。《 zēng dìng táng shī zhāi chāo》 yún:“ yù yán liáng zhī qíng zài jǐng zhōng”。《 táng shī bié cái》 yún:“ zhǐ xiě shān shuǐ míng yuè, ér liù dài fán huá, jù guī wū yòu, lìng rén yú yán wài sī zhī。”
wū yī xiàng①
zhū què qiáo biān yě cǎo huā②, wū yī xiàng kǒu xī yáng xié; jiù shí wáng xiè táng qián yàn, fēi rén xún cháng bǎi xìng jiā。
zhù shì
① wū yī xiàng: jīn líng chéng zhōng de yī tiáo jiē dào, wèi yú qín huái hé nán 'àn, yǔ zhū què qiáo xiāng jìn。 sān guó shí wú guó céng zài cǐ shè jūn yíng, jūn shì jiē zhe hēi yī, gù míng wū yī xiàng。 dōng jìn shí dài wáng、 xiè děng háo mén shì zú duō jū yú cǐ。② zhū què qiáo: liù cháo shí jīn líng zhèng nán zhū què mén wài héng kuà qín huái hé de dà qiáo, lín jìn wū yī xiàng。 gù zhǐ zài jīn nán jīng jù bǎo mén de zhèn huái qiáo。
dǎo dú
cǐ shī yòng jiàn wēi zhī zhù fǎ。《 táng shī jiě》 yún:“ bù yán wáng、 xiè táng wéi bǎi xìng jiā, ér jiè yán yú yàn, zhèng shī rén tuō xīng xuán miào chù。”《 lì dài shī fā》 yún:“ zǒng jiàn shì yì shí shū, rén gèng wù huàn, ér zào yǔ miào。”《 táng shī xuǎn mài huì tōng píng lín》 yǐn zhōu jìng yuē:“ yuán wù yù yì, diào gǔ gāo shǒu。” táng rǔ xún yuē:“ bǐ yì zì shì gāo huá”。
tái chéng①
tái chéng liù dài jìng háo huá, jié qǐ lín chūn shì zuì shē②。 wàn hù qiān mén chéng yě cǎo③, zhǐ yuán yī qū《 hòu tíng huā》④。
zhù shì
① tái chéng: liù cháo huáng gōng, gù zhǐ zài jīn nán jīng shì jī míng shān běi。② jié qǐ、 lín chūn: gé míng。 nán cháo chén hòu zhù zhì dé 'èr nián( 584) céng xiū jiàn jié qǐ、 lín chūn、 wàng xiān sān gé, mén chuāng quán yòng jí zhēn guì de tán mù hé chén xiāng mù zuò chéng, yòu yòng jīn yù zhuāng shì, jí qí shē huá。③ wàn hù qiān mén: zhǐ huáng gōng。④《 hòu tíng huā》: jù《 suí shū · lè zhì》 zài:“ chén hòu zhù yú qīng lè zhōng zào《 huáng lí liú》 jí《 yù shù hòu tíng huā》、《 jīn chāi liǎng bìn chuí》 děng qū, yǔ xìng chén děng zhì qí gē cí, qǐ yàn xiāng gāo, jí yú qīng dàng。 nán nǚ chànghè, qí yīn shèn 'āi。” yòu《 nán shǐ》 zài:“ hòu zhù zhāng guì fēi míng lì huá, yǔ …… děng bìng yòu chǒng, yòu yǐ gōng rén yuán dà shě děng wéi nǚ xué shì。 měi yǐn bīn kè yóu yàn, zé shǐ zhū guì rén nǚ xué shì yǔ xiá kè gòng fù xīn shī, cǎi qí yóu yàn lì zhě, yǐ wéi qǔdiào, bèi yǐ xīn shēng, xuǎn gōng nǚ qiān shù gē zhī。 qí qū yòu《 yù shù hòu tíng huā》、《 lín chūn lè》 děng。” chén hòu zhù zuò《 yù shù hòu tíng huā》 qū bìng cí, qí cí yún:“ lì yǔ fāng lín duì gāo gé, xīn zhuāng yàn zhì běn qīng chéng。 yìng hù níng jiāo zhà bù jìn, chū wéi hán tài xiào xiāng yíng。 yāo jī liǎn sì huā hán lù, yù shù liú guāng zhào hòu tíng。” yòu《 lǐ jì · yuèjì》 yòu“ wáng guó zhī yīn 'āi yǐ sī” de shuō fǎ, táng rén suì yǐ《 yù shù hòu tíng huā》 wéi wáng guó zhī yīn de dài chēng。
dǎo dú
cǐ shī yòng xié qǔ tè lì zhī fǎ。 yán liù dài xīng wáng jiāo tì,“ zhǐ yuán yī qū《 hòu tíng huā》”。 lì shǐ gù rán bìng fēi rú cǐ jiǎn dān, dàn jiàn yī yè 'ér zhī qiū。《 cái diào jí》 yún:“ chén wáng, zé jiāng nán wáng qì jìn yǐ。 shǒu jù zì liù dài shuō qǐ, bù zhǐ shāng chén shū bǎo yě。 liù cháo jìn yú chén wáng, mò jù kě tàn kě hèn”。
yǐ shàng shì《 jīn líng wǔ tí》 zhōng de sān shǒu。《 táng rén jué jù jīng huá》 yún:“ cǐ suǒ lù sān shǒu, jiē yòu chéng qián bì hòu zhī yì。 shī rén jiàn shèng shuāi wú cháng, ér dāng qí shèng shí, zì qíng yì lè zhī dì wáng jí háo mén guì zú, céng bù zhī jǐng jiè, dà kě mǐn shāng, gù jiè wǎng shì zài sān chàng tàn, jì jīn rén zhī suǒ wèi dá 'ér shāo jiā liǎn yì yě。”
liú yǔ xī de yǒng shǐ huái gǔ shī bǐ jiào yòu míng。 cǐ lèi zuò pǐn zài liú shī zhōng shù liàng suī bù suàn duō, què shì sī xiǎng zuì shēn kè、 yì shù zuì jīng zhàn de bù fēn。 tā men dà duō cǎi yòng wǔ qī yán lǜ jué de xíng shì, jǐn jǐn zhuā zhù yǔ qián cháo shǐ shì yòu guān de fēng jǐng yí jì, tū chū dì shū fā jiā guó xīng wáng zhī gǎn, wǎng wǎng yú qí zhōng qián hán zhe jīng bì de yì lùn, yǐn rén shēn sī hé wán wèi。
yuán hé shí nián zì lǎng zhōu zhào zhì jīng xì zèng kàn huā zhū jūn zǐ
zǐ mò hóng chén fú miàn lái, wú rén bù dào kàn huā huí。 xuán dū guān lǐ táo qiān shù, jìn shì liú láng qù hòu zāi。
dǎo dú
jù《 jiù táng shū · liú yǔ xī chuán》 zài: yǔ xī yú yǒng zhēn yuán nián( 805) biǎn wéi lǎng zhōu( jīn hú nán cháng dé) sī mǎ。 yuán hé shí nián( 815) fèng zhào hái jīng, qí jiān yǐ lì shí yúzǎi。“ kàn huā zhū jūn zǐ” jí“ táo qiān shù”, jūn zhǐ cháo zhōng quán guì。 xì zèng: tiáoxiào zhī yì。 cǐ shī dà yì shì fěng cì cháo tíng xīn guì jìn wéi“ liú láng qù hòu” zhī bèi, hán qīng miè zhī yì, yīn“ yǔ shè jī cì, zhí zhèng bù yuè”, liú yòu bèi biǎn wéi lián zhōu( jīn guǎng dōng lián xiàn) cì shǐ。
zài yóu xuán dū guān bìng yǐn
yú zhēn yuán 'èr shí yī nián wéi tún tián yuán wài láng shí, cǐ guān wèi yòu huā。 shì suì chū mù lián zhōu, xún gǎi lǎng zhōu sī mǎ, jū shí nián zhào zhì jīng shī。 rén rén jiē yán yòu dào shì shǒu zhí xiān táo mǎn guān, rú hóng xiá, suì yòu qián piān, yǐ zhì yī shí zhī shì。 xuán yòu chū mù, jīn shí yòu sì nián, fù wéi zhù kè láng zhōng, zhòng yóu xuán dū guān, dàng rán wú fù yī shù, wéi tù kuí yàn mài dòng yáo yú chūn fēng 'ěr。 yīn zài tí 'èr shí bā zì, yǐ sì hòu yóu。 shí dà hé 'èr nián sān yuè。
bǎi mǔ tíng zhōng bàn shì tái, táo huā jìng jìn cài huā kāi。 zhǒng táo dào shì guī hé chù? qián dù liú láng jīn yòu lái。
dǎo dú
dà hé 'èr nián( 828) sān yuè, liú yǔ xī huí cháo rèn zhù kè láng zhōng。 yǐn zhōng suǒ yán zhēn yuán 'èr shí yī nián( 805), jí yǒng zhēn yuán nián。“ chū mù lián zhōu, xún gǎi lǎng zhōu sī mǎ”, shì zhǐ dāng shí chū biǎn wéi lián zhōu cì shǐ, zài fù biǎn suǒ tú zhōng yòu gǎi wéi lǎng zhōu sī mǎ。“ qián piān” jí qián xuǎn《 xì zèng……》 shī。“ jīn shí yòu sì nián”: 815 héng 828。
liú yǔ xī xìng gé gāng yì 'ér kuàng dá, yì zhì jiān qiáng, fù yú dǒu zhēng xìng 'ér bù kěn suí bō zhú liú, yīn cǐ zài cháng qī biǎn zhé shēng huó zhōng shǐ zhōng bù qū bù náo, shí shí yǐ lè guān jìn qǔ de jīng shén miǎn lì zì jǐ。 zài tā de shī gē zhōng cháng liú lù chū jī 'áng fèn fā de yì qì 'ér jiào shǎo shuāi sà tuí táng de yǔ diào。 zhè yī diǎn zài tā de tóng shí dài rén zhōng xiǎn dé bǐ jiào tū chū。 bái jū yì cháng wèi“ péng chéng liú mèng dé, shī háo zhě yě。 qí fēng sēn rán, shǎo gǎn dāng zhě”(《 liú bái chànghè jí jiě》)。
qiū cí 'èr shǒu
zì gǔ féng qiū bēi jì liáo, wǒ yán qiū rì shèng chūn cháo。 qíng kōng yī hè pái yún shàng, biàn yǐn shī qíng dào bì xiāo。
shān míng shuǐ jìng yè lái shuāng, shù shù shēn hóng chū qiǎn huáng。 shì shàng gāo lóu qīng rù gǔ, qǐ zhī chūn sè sǒu rén kuáng。
dǎo dú
shāng chūn bēi qiū, gǎn kǎi shí xù, shì gǔ dài wén xué zhōng zuì cháng jiàn de huà tí。 rán 'ér liú yǔ xī què yī fǎn gǎn shāng qíng diào, jí xiě qiū gāo qì shuǎng zhī yì, zhǎn shì zì jǐ suī shēn zāo biǎn zhé, yuǎn chù mán huāng, què bìng bù bēi qī de lè guān、 kuàng dá qíng huái hé míng jìng gāo yuǎn de jīng shén jìng jiè。
chóu lè tiān yáng zhōu chū féng xí shàng yòu zèng①
bā shān chǔ shuǐ qī liáng dì, èr shí sān nián qì zhì shēn②。 huái jiù kōng yín wén dí fù③, dào xiāng fān sì làn kē rén④。
chén zhōu cè pàn qiān fān guò, bìng shù qián tóu wàn mù chūn⑤。 jīn rì tīng jūn gē yī qū, zàn píng bēi jiǔ cháng jīng shén⑥。
zhù shì
① táng jìng zōng bǎo lì 'èr nián( 826) dōng, liú yǔ xī bà hé zhōu cì shǐ, bèi zhēng hái jīng, hé bái jū yì( lè tiān) zài yáng zhōu xiāng yù。 bái zuò qī lǜ《 zuì zèng liú 'èr shí bā shǐ jūn》 shī yún:“ wèiwǒ yǐn bēi tiān jiǔ yǐn, yǔ jūn bǎ zhù jī pán gē。 shī chēng guó shǒu tú wéi 'ěr, mìng yā rén tóu bù nài hé。 jǔ yǎn fēng guāng cháng jì mò, mǎn cháo guān zhí dú cuō tuó。 yì zhī hé bèi cái míng zhé, èr shí sān nián zhé tài duō。” běn piān shì dābái shī zhī zuò。② èr shí sān nián: liú yǔ xī cóng táng xiàn zōng yǒng zhēn yuán nián( 805) biǎn lián zhōu cì shǐ chū jīng hòu, dào bǎo lì 'èr nián dōng, gòng lì 'èr shí 'èr gè nián tóu。 yù jì huí dào jīng chéng shí, yǐ shì dì 'èr shí sān gè nián tóu。 zhōng jiān qiān xǐ duō cì, céng zài lǎng zhōu( jīn hú nán cháng dé) zhù liǎo jiǔ nián duō, zài kuí zhōu zhù liǎo 'èr nián duō。 lǎng zhōu zài zhàn guó shí shǔ chǔ dì, kuí zhōu zài qín hàn shí shǔ bā jùn。“ bā shān chǔ shuǐ” fàn zhǐ tā zhé jū guò de zhè xiē dì fāng。③ wén dí fù: jìn rén xiàng xiù jīng guò wáng yǒu jī kāng、 lǚ 'ān de jiù jū, tīng jiàn lín rén chuī dí, gǎn qí yīn 'ér bēi tàn, yīn 'ér xiě liǎo yī piān《 sī jiù fù》( jiàn《 sī jiù fù xù》)。 zhè jù gǎn tàn péng yǒu zhōng yòu rén yǐ sǐ qù。④ làn kē rén: zhǐ wáng zhì。 xiāng chuán jìn rén wáng zhì jìn shān dǎ chái, kàn jiàn liǎng gè tóng zǐ xià qí。 tā kàn qí kàn dào zhōng jú, shǒu lǐ de fǔ tóu bǐng( kē) yǐ xiǔ làn liǎo。 xià shān huí dào cūn lǐ。 cái zhī dào guò qù liǎo yī bǎi nián, tóng shí de réndōu yǐ sǐ jìn( jiàn《 shù yì jì》)。 zuò zhě yǐ wáng zhì zì bǐ, shuō míng bèi biǎn lí jīng zhī jiǔ。 huí lái hòu kě néng hé jiù réndōu bù xiāng shí liǎo。⑤ bái jū yì shī yòu“ jǔ yǎn fēng guāng cháng jì mò, mǎn cháo guān zhí dú cuō tuó” zhī yǔ。 zuò zhě yòng zhè liǎng jù dá tā, suī zì bǐ wéi“ chén zhōu”、“ bìng shù”, dàn zhǐ chū gè rén de chén zhì suàn bù liǎo shénme, lì shǐ hái shì yào xiàng qián fā zhǎn, xīn chén dài xiè zǒng shì yào jì xù xià qù de。 jiāng bái shī huái cái bù yù zhī tàn huà wéi tōng dá zhī yǔ。⑥ zhè liǎng jù dābái shī shǒu lián“ wèiwǒ yǐn bēi tiān jiǔ yǐn, yǔ jūn bǎ zhù jī pán gē。”
dǎo dú
cǐ shī qián sì jù gǎn kǎi shēn shì, yán bàn shēng huái cái bù yù, suì yuè cuō tuó, shì huàn“ chí sù róng cuì” zhī gǎn; hòu sì jù huà chén yù wéi tōng dá, biàn bēi yuàn wéi lè guān, pō jiàn zuò zhě xìng qíng zhī běn sè。 jǐng lián shì míng jù, lì lái wéi rén chēng dào。 qí zhōng suǒ hán xīn chén dài xiè jiē wéi guī lǜ、 yǔ zhòu rén shēng yǐ biàn wéi cháng de fā zhǎn guān, shēn dé zhé rén sān mèi。《 tán lóng lù》 chēng cǐ wéi“ yòu dào zhī yán yě。”《 táng shī bié cái》:“ ‘ chén zhōu ’ èr yǔ, jiàn rén shì bù qí, zào huà yì wú rú zhī hé! wù dé cǐ zhǐ, zhōng shēn wú bù píng zhī xīn yǐ”。《 shī jìng qiǎn shuō》:“ mèng dé cǐ shī, suī qiū shì duō bēi, ér wù chè wǎn kū。 néng zhī cǐ zhǐ, zhōng shēn wú bù píng zhī míng yǐ”。
xiāo xiāng shén 'èr shǒu①
yī
xiāng shuǐ liú, xiāng shuǐ liú, jiǔ yí yún wù zhì jīn chóu②。 jūn wèn 'èr fēi hé chù suǒ? líng líng xiāng cǎo lù zhōng qiū③。
èr
bān zhú zhī, bān zhú zhī, lèi hén diǎn diǎn jì xiāng sī④。 chǔ kè yù tīng yáo sè yuàn, xiāo xiāng shēn yè yuè míng shí。
zhù shì
① cǐ 'èr shǒu dāng zuò yú lǎng zhōu( jīn hú nán shěng cháng dé shì) shí qī, shī zhōng suǒ jí shān shuǐ hé gù shì jiē zài xiāng yuán jiān。 xiāo xiāng: hú nán xī nán bù xiāo shuǐ、 xiāng shuǐ。② jiǔ yí: jí jiǔ yí shān, yòu míng cāng wú shān, zài hú nán níng yuǎn xiàn nán, xiāng chuán shùn zàng yú cǐ。《 shuǐ jīng · xiāng shuǐ zhù》:“ jiǔ yí shān pán jī cāng wú zhī yě, fēng xiù shù jùn zhī jiān, luó yán jiǔ jǔ, gè dǎo yī xī, xiù hè fù zǔ, yì lǐng tóng shì, yóu zhě yí yān, gù yuē jiǔ yí shān”。 yí yī zuò yí。③ líng líng: gǔ dì míng, zài jīn hú nán shěng níng yuǎn xiàn dōng nán。《 shǐ jì · wǔ dì běn jì》: shùn“ nán xún shòu, bēng yú cāng wú zhī yě, zàng yú jiāng nán jiǔ yí, shì wéi líng líng”。④《 shù yì jì》 zài:“ shùn nán xún, zàng yú cāng wú。 yáo 'èr nǚ 'é huáng、 nǚ yīng lèi xià zhān zhú, wén xī wéi zhī bān”。
dǎo dú
zhè shì liú yǔ xī nǐ mín gē tǐ zhī zuò。 shī zhōng xù xiě shùn dì yǔ 'é huáng、 nǚ yīng 'èr fēi de gù shì。 zhè gè shēng lí sǐ bié de gù shì běn shēn jiù jù yòu nóng hòu de bēi jù sè cǎi, yīn 'ér shī rén yě zhuóyì xuàn rǎn qí yōu sī shāng gǎn、 āi yuàn qī liáng de qíng diào。 shī rén chōng fēn lì yòng xiāo xiāng dì lǐ fēng wù, wǎn zhuǎn fù tà, shēn dé mín gē yī chàng sān tàn zhī miào。
tà gē cí sì shǒu①
yī
chūn jiāng yuè chū dà dī píng, dī shàng nǚ láng lián mèi xíng。 chàng jìn xīn cí huān bù jiàn②, hóng xiá yìng shù zhè gū míng。
èr
táo xī liǔ mò hǎo jīng guò, dēng xià zhuāng chéng yuè xià gē。 wèishì xiāng wáng gù gōng dì③, zhì jīn yóu zì xì yāo duō④。
sān
xīn cí wǎn zhuǎn dì xiāng chuán, zhèn xiù qīng huán fēng lù qián。 yuè luò wū tí yún yǔ sàn, yóu tóng mò shàng shí huā diàn⑤。
sì
rì mù jiāng tóu wén zhú zhī, nán rén xíng lè běi rén bēi。 zì cóng xuě lǐ chàng xīn qū, zhí dào sān chūn huā jìn shí。
zhù shì
① tà gē: gǔ dài cháng jiāng liú yù mín jiān de yī zhǒng gē diào, biān zǒu biān chàng, yǐ jiǎo bù tà dì wéi jié pāi。② huān: xīn 'ài de rén。 gǔ lè fǔ《 cháng lín huān》 jiě tí yún:“ jiāng nán rén wèi qíng rén wéi huān”。③ xiāng wáng gù gōng: běn zài jīn hé nán xìn yáng xī běi, suí táng shí gù chéng jiǔ yǐ huāng fèi。 zhè lǐ dāng shì yòng sòng yù《 shén nǚ fù》 zhī yì, yǐ kuí zhōu yī dài fàn chēng chǔ xiāng wáng suǒ lì zhī gù dì。④ xì yāo: zhǐ miáo tiáo xì yāo de měi nǚ。《 hán fēi zǐ · èr bǐng》:“ chǔ líng wáng hǎo xì yāo, ér guó zhōng duō 'è rén”。⑤ huā diàn: nǚ xìng de yī zhǒng shǒu shì。
dǎo dú
jù“ xiāng wáng gù gōng dì”, zhè zǔ gē cí dà yuē zuò yú kuí zhōu rèn shàng, suǒ xiě nǎi chuān jiāng yī dài mín sú fēng qíng。 shī rén mó nǐ dāng dì mín jiān qíng gē, yǐ nǚ xìng kǒu wěn yǒng chàng duì 'ài qíng de qī dài hé zhuī qiú。 zhēn shí de shēng huó dāng rán méi yòu rú cǐ nóng yù yōu měi de shī qíng huà yì, dàn shī zhōng suǒ biǎo dá de duì yú měi hǎo 'ài qíng de qǐ pàn、 kùn huò hé gǎn shāng, què zhēn qiē dì fǎn yìng liǎo rén lèi gòng tóng yōng yòu de、 yǒng nán mǐn miè de 'ài měi zhī xīn。《 shī jìng qiǎn shuō xù biān》 yún:“ tà gē cí, měi duō měi rén xiāng cǎo zhī sī”。
zhú zhī cí jiǔ shǒu bìng yǐn
sì fāng zhī gē, yì yīn 'ér tóng lè。 suì zhèng yuè①, yú lái jiàn píng②, lǐ zhōng 'ér lián gē《 zhú zhī》, chuī duǎn dí, jī gǔ yǐ fù jié。 gē zhě yáng mèi huī wǔ③, yǐ qū duō wéi xián。 líng qí yīn, zhōng huáng zhōng zhī yǔ, qí zú zhāng jī jié rú wú shēng④, suī cāng níng bù kě fēn⑤, ér hán sī wǎn zhuǎn, yòu qí、 pú zhī yàn⑥。 xī qū yuán jū xiāng、 yuán jiān, qí mín yíng shén, cí duō bǐ lòu, nǎi wéi zuò《 jiǔ gē》, dào yú jīn jīng chǔ gǔ wǔ zhī。 gù yú yì zuò《 zhú zhī cí》 jiǔ piān, bǐ shàn gē zhě yáng zhī, fù yú mò, hòu zhī líng bā yú, zhī biàn fēng zhī zì yān⑦。
yī
bái dì chéng tóu chūn cǎo shēng ⑧, bái yán shān xià shǔ jiāng qīng。 nán rén shàng lái gē yī qū, běi rén mò shàng dòng xiāng qíng。
èr
shān táo hóng huā mǎn shàng tóu, shǔ jiāng chūn shuǐ pāi shān liú。 huā hóng yì shuāi sì láng yì, shuǐ liú wú xiàn sì nóng chóu。
sān
jiāng shàng zhū lóu xīn yǔ qíng, ráng xī chūn shuǐ hú wén shēng ⑨。 qiáo dōng qiáo xī hǎo yáng liǔ, rén lái rén qù chàng gē xíng。
sì
rì chū sān gān chūn wù xiāo, jiāng tóu shǔ kè zhù lán ráo ⑩。 píng jì kuáng fū shū yī zhǐ, xìn zài chéng dū wàn lǐ qiáo。
wǔ
liǎng 'àn shān huā sì xuě kāi, jiā jiā chūn jiǔ mǎn yín bēi。 zhāo jūn fāng zhōng duō nǚ bàn, yǒng 'ān gōng wài tà qīng lái ⑾。
liù
chéng xī mén qián yàn yù duī ⑿, nián nián bō làng bù néng cuī。 ào nǎo rén xīn bù rú shí, shàoshí dōng qù fù xī lái。
qī
qú táng cáo cáo shí 'èr tān, cǐ zhōng dào lù gǔ lái nán。 cháng hèn rén xīn bù rú shuǐ, děng xián píng dì qǐ bō lán。
bā
wū xiá cāng cāng yān yǔ shí, qīng yuán tí zài zuì gāo zhī。 gè lǐ chóu rén cháng zì duàn, yóu lái bù shì cǐ shēng bēi。
jiǔ
shān shàng céng céng táo lǐ huā, yún jiān yān huǒ shì rén jiā。 yín chuàn jīn chāi lái fù shuǐ, cháng dāo duǎn lì qù shāo shē ⒀。
① suì zhèng yuè: táng mù zōng cháng qìng 'èr nián( 822) zhēngyuè。 cháng qìng yuán nián( 821) dōng, liú yǔ xī bèi rèn wéi kuí zhōu( jīn chóngqìng shì fèng jié xiàn) cì shǐ, dà yuē dào rèn shí yǐ shì cì nián zhēngyuè。② jiàn píng: jùn míng, sān guó wú zhì, suí gǎi wéi wū shān xiàn( cān《 suí shū · dì lǐ zhì》 shàng bā dōng jùn), jīn shǔ chóngqìng shì。 cǐ dāng zhǐ kuí zhōu。③ huī: yǎng shì。④ jī jié: jī yuè qīng cuì。 wú shēng: wú dì de yuègē。⑤ cāng níng bù kě fēn: tīng bù tài dǒng。⑥ qí、 pú: zhōu dài wèi guó( jīn hé nán shěng nèi) de liǎng tiáo shuǐ míng。《 shī jīng》 duō chù yǒng jí。《 hàn shū · dì lǐ zhì》 xià:“ wèi dì…… yòu sāng jiān pú shàng zhī zǔ, nán nǚ yì jí jù huì, shēng sè shēng yān, gù sú chēng zhèng wèi zhī yīn”。 cǐ yǐ qí pú zhī yàn dài zhǐ qíng gē, yì wèi bā yú mín gē yì duō shè nán nǚ 'ài qíng。⑦ bǐ: shǐ。 bā yú: bā jí bā jùn, yuē dāng xiàn zài chóngqìng yī dài。 yú jí mín gē。 biàn fēng:《 máo shī xù》:“ zhì yú wáng dào shuāi, lǐ yì fèi, zhèng jiào shī, guó yì zhèng, jiā shū sú, ér biàn fēng biàn yǎ zuò yǐ”。 hòu rén duì biàn fēng biàn yǎ de jiě shuō hěn duō, dà yì shì shuō tài píng shèng shì chǎn shēng de fēng、 yǎ zhī shī shì zhèng fēng zhèng yǎ; ér luàn shì chǎn shēng de shī gē zé shī qù liǎo yǎ zhèng píng hèzhī qì, gù chēng biàn fēng、 biàn yǎ。 liú yǔ xī cǐ chù shǐ yòng biàn fēng yī cí, sì hū bìng fēi qiáng diào shì shì zhī zhì luàn, ér shì cè zhòng yú tǐ chá mín sú fēng qíng zhī yì。⑧ bái dì chéng: zài jīn chóngqìng shì fèng jié xiàn dōng bái dì shān shàng, xià lín qú táng xiá kǒu zhī kuí mén。 dōng hàn chū gōng sūn shù zhù chéng。 shù zì hào bái dì, yīn míng。 sān guó shí liú bèi wéi wú jiāng lù xùn suǒ bài, tuì jū yú cǐ, zú yú chéng zhōng yǒng 'ān gōng。⑨ ráng xī: jīn chóngqìng fèng jié ráng shuǐ xī 'àn。 lù yóu《 rù shǔ jì》:“ tǔ rén wèi shān jiān zhī liú tōng jiāng zhě yuē ráng。” hú wén: shuǐ bō wén。⑩ lán ráo: lán mù jiǎng。 lán zhǐ mù lán shù, yòu míng dù lán、 lín lán。 dàn gǔ shī、 wén zhōng cháng shuō lán zhōu、 lán jiǎng、 lán ráo děng, zhǐ shì yī zhǒng měi chēng, bù yī dìng dōushì lán mù suǒ zuò。 rú qū yuán《 jiǔ gē · xiāng jūn》:“ guì zhào xī lán yì, zhuó bīng xī jī xuě”。 sū shì《 qián chì bì fù》“ guì zhào xī lán jiǎng, jī kōng míng xī sù liú guāng” yì běn zì qū yuán。⑾ yǒng 'ān gōng: gù zhǐ zài jīn chóngqìng fèng jié xiàn chéng nèi。 gōng yuán 222 nián, shǔ xiān zhù liú bèi zì xiāo tíng zhàn bài hòu, zhù jūn bái dì chéng, jiàn cǐ gōng, cì nián zú yú cǐ。⑿ chéng xī mén: cǐ dāng zhǐ fèng jié chéng xī mén。 yàn yù duī: yuán shì qú táng xiá kǒu jiāng zhōng de dà shí( jīn yǐ zhà qù), yì zuò“ yín yù duī”、“ yóu yù duī”、“ yīng wǔ shí”、“ yàn wō shí” děng。⒀ yín chuàn 'èr jù: miáo xiě dài zhe yín chuàn jīn chāi de fù nǚ men dào jiāng biān jí shuǐ; chí cháng dāo pī duǎn lì de nán zǐ dào shān shàng kāi huāng zhòngtián。
zhú zhī cí 'èr shǒu
yī
yáng liǔ qīng qīng jiāng shuǐ píng, wén láng jiāng shàng chàng gē shēng。 dōng biān rì chū xī biān yǔ, dào shì wú qíng què yòu qíng①。
èr
chǔ shuǐ bā shān jiāng yǔ duō, bā rén néng chàng běn xiāng gē。 jīnzhāo běi kè sī guī qù②, huí rù gē nà pī lǜ luó③。
zhù shì
① qíng: yǔ“ qíng” xié yīn。《 shī jìng qiǎn shuō》 yún:“ cǐ shǒu qǐ 'èr jù, zé yǐ fēng yùn yáo yè jiàn cháng。 hòu 'èr jù…… yǐ qíng zì jiè zuò qíng zì,…… shuāng guān qiǎo yǔ, miào shǒu 'ǒu dé zhī”。② běi kè: dāng shì zuò zhě zì zhǐ。③ huí rù jù: cǐ jù fèi jiě。“ huí rù gē nà” sì zì bù zhī hé wèi? jiù jiě“ gē nà” shì“ tà qū de hé shēng”( jiàn《 cí yuán》)。 gū cún yí。 liú yǔ xī yòu《 gē nà qū》 yún:“ yáng liǔ yù qīng qīng, zhú zhī wú xiàn qíng。 zhōu láng yī huí gù, tīng chàng gē nà shēng”。“ tà qū xīng wú qióng, diào tóng cí bù tóng。 yuàn láng qiān wàn shòu, cháng zuò zhù rén wēng”。
dǎo dú
《 zhú zhī cí》 shì bā yú zhī dì( jīn chóngqìng shì suǒ xiá sān xiá liú yù) mín gē zhōng de yī zhǒng。 jù liú《 yǐn》 kě zhī, dāng dì mín jiān chàng《 zhú zhī》 gē shí, cháng bàn yǐ wǔ dǎo, chuī duǎn dí bàn zòu, jié zòu xiān míng huān kuài, gē shēng jī yuè qīng cuì。 liú yǔ xī yú mù zōng cháng qìng 'èr nián( 822) zhēngyuè zhì cháng qìng sì nián( 824) xià zài kuí zhōu rèn cì shǐ。《 zhú zhī cí》 liǎng zǔ gòng 11 shǒu, shì zài kuí zhōu suǒ zuò。 gē cí nèi róng fēng fù, biǎo xiàn pǔ tōng bǎi xìng shēng huó zhōng de xǐ nù 'āi lè, yòu yóu zǐ sī xiāng zhī qíng, rú jiǔ shǒu zhī yī、 sì、 èr shǒu zhī 'èr; yòu 'ài qíng de huān lè yǔ yōu chóu, rú jiǔ shǒu zhī 'èr、 èr shǒu zhī yī; yòu duì shì tài yán liáng、 rén qíng lěng nuǎn de gǎn kǎi, rú jiǔ shǒu zhī liù、 qī; yòu mín sú fēng qíng de xiě zhào, rú jiǔ shǒu zhī sān、 wǔ; yòu láo dòng shēng huó de chǎng jǐng, rú jiǔ shǒu zhī jiǔ。 gē cí de fēng gé míng kuài huó pō, yòu nóng yù de shēng huó qì xī hé xiān míng de mín sú tè sè。 rú tóng qū yuán zuò《 jiǔ gē》 yī yàng, liú yǔ xī cóng dāng dì mín gē zhōng jí qǔ sù cái, biàn mín sú fēng qíng wéi wén rén fēng yǎ, chuàng zuò chū yòu bié yú wén rén wén xué de mín gē tǐ shī gē, xiǎn shì liǎo wén xué chuàng zuò zhōng yǎ sú hù bǔ de zhòng yào yì yì。《 shān gǔ tí bá》 yún:“ liú mèng dé《 zhú zhī》 jiǔ zhāng, cí yì gāo miào, yuán hé jiān chéng kě dú bù。 dào fēng sú 'ér bù lǐ, zhuī gǔ xī 'ér bù kuì, bǐ zhī zǐ měi《 kuí zhōu gē》, suǒ wèi tóng gōng yìqǔ yě。 xī dōng pō wén yú yǒng dì yī piān, tàn yuē:‘ cǐ bēn yì jué chén, bù kě zhuī yě’”。《 shī biàn dǐ》 yún:“ liú mèng dé《 zhú zhī》, suǒ xiě jiē 'ér nǚ zǐ kǒu zhōng yǔ, rán pō yòu yǎ wèi”。《 táng rén wàn shǒu jué jù xuǎn píng》:“《 zhú zhī cí》 běn shǐ zì liú láng, yīn bā yú zhī jiù diào 'ér yì yǐ xīn cí, zì chéng jué diào”。
làng táo shā jiǔ shǒu:
yī
jiǔ qū huáng hé wàn lǐ shā, làng táo fēng bǒ zì tiān yá。 rú jīn zhí shàng yín hé qù, tóng dào qiān niú zhì nǚ jiā①。
èr
luò shuǐ qiáo biān chūn rì xié②, bì liú qīng qiǎn jiàn qióng shā③。 wú duān 'àn shàng kuáng fēng jí④, jīng qǐ yuān yāng chū làng huā。
sān
biàn shuǐ dōng liú hǔ yǎn wén⑤, qīng huái xiǎo sè yā tóu chūn⑥。 jūn kàn dù kǒu táo shā chù, dù què rén jiān duō shǎo rén。
sì
yīng wǔ zhōu tóu làng zhǎn shā⑦, qīng lóu chūn wàng rì jiāng xié⑧。 xián ní yàn zǐ zhēng guī shè, dú zì kuáng fū bù yì jiā⑨。
wǔ
zhuó jǐn jiāng biān liǎng 'àn huā⑩, chūn fēng chuī làng zhèng táo shā。 nǚ láng jiǎn xià yuān yāng jǐn⑾, jiāng xiàng zhōng liú pǐ wǎn xiá⑿。
liù
rì zhào chéng zhōu jiāng wù kāi⒀, táo jīn nǚ bàn mǎn jiāng wēi ⒁。 měi rén shǒu shì hóu wáng yìn, jìn shì shā zhōng làng dǐ lái。
qī
bā yuè tāo shēng hǒu dì lái ⒂, tóu gāo shù zhàng chù shān huí。 xū yú què rù hǎi mén qù, juǎnqǐ shā duī sì xuě duī。
bā
mò dào chán yán rú làng shēn, mò yán zhú kè sì shā chén ⒃。 qiān táo wàn lù suī xīn kǔ ⒄, chuī jìn kuáng shā shǐ dào jīn。
jiǔ
liú shuǐ táo shā bù zàn tíng, qián bō wèi miè hòu bō shēng。 lìng rén hū yì xiāo xiāng zhǔ ⒅, huí chàng yíng shén sān liǎng shēng ⒆。
zhù shì
① zhí shàng yín hé: gǔ dài chuán shuō huáng hé yǔ tiān shàng de yín hé xiāng tōng。 jù《 jīng chǔ suì shí jì》 zài: hàn wǔ dì pài zhāng qiān chū shǐ dà xià, xún zhǎo huáng hé yuán tóu。 zhāng qiān zǒu liǎo yī gè duō yuè, jiàn dào liǎo zhì nǚ。 zhì nǚ bǎ zhī jī shí sòng gěi zhāng qiān。 qiān hái。 tóng shū yòu zài: zhì nǚ shì tiān dì de sūn nǚ, cháng nián zhì zào yún jǐn。 zì cóng jià liǎo niú láng, jiù zhōng duàn liǎo zhì jǐn。 tiān dì dà nù, zé lìng tā yǔ niú láng fēn jū yín hé liǎng 'àn, gé hé xiāng wàng, měi nián qī yuè chū qī zhī yè xiāng huì yī cì。② luò shuǐ: huáng hé zhī liú, zài jīn hé nán shěng xī bù。 táng jìng zōng bǎo lì 'èr nián( 826), liú yǔ xī fèng diào dào luò yáng, rèn zhí yú dōng dū shàng shū shěng, yuē liǎng nián。 wǎn nián yòu yǐ tài zǐ bīn kè shēn fèn fēn sī dōng dū luò yáng, qī shí yī suì bìng shì yú luò yáng。 cǐ shǒu yán jí luò shuǐ qiáo, yīngshì zài luò zhī zuò。③ qióng shā: měi yù bān de shā lì。④ wú duān: wú yuán wú gù, tū rán jiān。⑤ biàn shuǐ: qǐ yú jīn hé nán shěng xíng yáng xiàn, dōng liú jīng 'ān huī, zhì jiāng sū rù huái hé。 hǔ yǎn wén: wén tōng wén。 xíng róng shuǐ bō wén hěn xì。⑥ yā tóu chūn: táng shí chēng yī zhǒng yán sè wéi yā tóu lǜ, zhè lǐ xíng róng chūn shuǐ zhī sè。 cǐ shī yán jí biàn shuǐ、 qīng huái, liú yǔ xī céng yú cháng qìng nián jiān rèn hé zhōu cì shǐ, hé zhōu běi lín huái hé liú yù。⑦ yīng wǔ zhōu: yuán zài wǔ chāng yī dài cháng jiāng zhōng。 táng shī rén cuī hào《 huáng hè lóu》 shī yòu“ fāng cǎo qī qī yīng wǔ zhōu” zhī jù。⑧ qīng lóu: jiù chēng gē nǚ、 jì nǚ suǒ jū zhī chù wéi qīng lóu。⑨ kuáng fū: bù hé shí sú、 fàng làng xíng hái zhī rén。⑩ zhuó jǐn jiāng: yòu míng huàn huā xī, zài jīn sì chuān shěng chéng dū shì xī, gǔ dài yīn xǐ dí jǐn duàn 'ér dé míng。⑾ yuān yāng jǐn: xiù yòu yuān yāng tú 'àn de jǐn duàn。⑿ pǐ wǎn xiá: yǔ wǎn xiá bǐ měi。 pǐ: pǐ dí。 jiù xiě zuò“ pǐ”, gù yī xiē bǎn běn wù zuò“ dìng”。⒀ chéng zhōu: jiāng zhōng qīng xīn xiù lì de xiǎo zhōu。⒁ jiāng wēi: jiāng wān。⒂ bā yuè tāo: zhè jiāng shěng qián táng jiāng cháo, měi nián nóng lì bā yuè shí bā cháo shuǐ zuì dà, cháo tóu bì lì, xiōng yǒng péng pài, yóu rú wàn mǎ bēn téng, wèi wéi zhuàng guān。⒃ qiān kè: zāo shòu biǎn zhé kè jū tā xiāng de rén。⒄ lù: guò lǜ。⒅ xiāo xiāng: xiāo shuǐ hé xiāng shuǐ zài jīn hú nán shěng líng líng xiàn běi huì hé。 cǐ jiè xiāo xiāng fàn zhǐ hú nán dài。 liú yǔ xī céng zhé jū lǎng zhōu shí nián, cǐ yún“ hū yì”, kě zhī cǐ shī zuò yú qí hòu。⒆ yíng shén: yíng shénqǔ, hú nán yī dài mín jiān sì shén gēqǔ。
dǎo dú
《 làng táo shā》 yuán wéi táng dài jiào fāng qū míng, hòu lái liú yǔ xī、 bái jū yì děng gǎi chuàng wéi shī tí、 cí pái。 cǐ zǔ shī dāng wéi zuò zhě hòu qī zhī zuò, qiě fēi yī shí yī dì。 jù shī zhōng suǒ shè huáng hé、 luò shuǐ、 biàn shuǐ、 qīng huái、 yīng wǔ zhōu、 zhuó jǐn jiāng děng, huò wéi niǎn zhuǎn yú kuí zhōu、 hé zhōu、 luò yáng děng dì zhī zuò, hòu biān wéi yī zǔ。 yǔ《 zhú zhī cí》 xiāng bǐ, cǐ zǔ shī zhōng mín gē qíng wèi jiǎn shǎo, wén rén qì xī zēng duō。 dì yī shǒu yǎn yì shén huà chuán shuō; dì 'èr shǒu yòng xiàng zhēng shǒu fǎ biǎo xiàn 'ài qíng jīng shòu mó nán; dì sān、 jiǔ liǎng shǒu xiě shì shì liú biàn zhī lǐ; dì sì shǒu xiě yóu zǐ qíng huái; dì wǔ shǒu miáo huì jǐn jiāng fēng qíng; dì liù shǒu jiē shì láo zuò yǔ xiǎng shòu de bù píng; dì qī shǒu miáo huì qián táng jiāng cháo; dì bā shǒu xiě qiān kè qíng huái。
yáng liǔ zhī cí jiǔ shǒu
yī
sài běi《 méi huā》 qiāng dí chuī①, huái nán guì shù xiǎo shān cí②。 qǐng jūn mò zòu qián cháo qū, tīng chàng xīn fān《 yáng liǔ zhī》③。
èr
nán mò dōng chéng chūn zǎo shí, xiāng féng hé chù bù yǐ yǐ? táo hóng lǐ bái jiē kuā hǎo, xū dé chuí yáng xiāng fā huī。
sān
fèng jué qīng zhē fěi cuì wéi, lóng chí yáo wàng qū chén sī④。 yù gōu chūn shuǐxiàng huī yìng, kuáng shā cháng 'ān shàonián 'ér⑤。
sì
jīn gǔ yuán zhōng yīng luàn fēi⑥, tóng tuó mò shàng hǎo fēng chuī⑦。 chéng dōng táo lǐ xū yú jìn, zhēng sì chuí yáng wú xiàn shí?
wǔ
huā 'ě lóu qián chū zhǒng shí⑧, měi rén lóu shàng dǒu yāo zhī。 rú jīn pāo zhì cháng jiē lǐ, lù yè rú tí yù hèn shuí?
liù
yáng dì xíng gōng biàn shuǐ bīn⑨, shù zhū cán liǔ bù shèng chūn。 wǎn lái fēng qǐ huā rú xuě, fēi rù gōng qiáng bù jiàn rén。
qī
yù mò qīng mén fú dì chuí⑩, qiān tiáo jīn lǚ wàn tiáo sī。 rú jīn wǎn zuò tóng xīn jié, jiāng zèng xíng rén zhī bù zhī?
bā
chéng wài chūn fēng chuī jiǔ qí, xíng rén huī mèi rì xī shí。 cháng 'ān mò shàng wú qióng shù, wéi yòu chuí yáng guǎn bié lí。
jiǔ
qīng yíng niǎonuó zhàn nián huá, wǔ xiè zhuāng lóu chù chù zhē。 chūn jìn xù fēi liú bù dé, suí fēng hǎo qù luò shuí jiā?
zhù shì
①《 méi huā》: hàn lè fǔ héng chuī qū zhōng yòu《 méi huā luò》, qǐ yuán yú sài běi, shì yòng qiāng dí chuī zòu de。② huái nán:《 chǔ cí》 zhōng yòu《 zhāo yǐn shì》 yī piān, xiāng chuán xī hàn shí huái nán wáng liú 'ān de mén kè xiǎo shān děng zuò《 zhāo yǐn shì》 yǐ 'āi dào qū yuán, shǒu jù yún:“ guì shù cóng shēng xī shān zhī yōu”。 qí tí zhǐ shì“ wáng sūn xī guī lái , shān zhōng xī bù kě yǐ jiǔ liú”。③ cǐ 'èr jù bìng fēi fǒu dìng qián cháo gēqǔ, ér shì chàng yán wén xué yīngdāng dài yòu chuàng xīn。④ qū chén sī: huáng gōng zhōng rén chuān de dàn huáng sè de sī zhì yī fú。 qū chén shì zhì jiǔ chǎn shēng de jūn chén, sè wēi huáng, gǔ rén yīn yǐ zhī dài chēng dàn huáng sè。《 zhōu lǐ · tiān guān · nèi sī fú》 zài: nèi sī fú zhǎng wáng hòu zhī liù fú, zhōng yòu qū yī。 zhèng xuán zhù:“ qū yī, huáng sāng fú yě, sè rú qū chén, xiàng sāng yè shǐ shēng”。 yáng jù yuán《 zhé yáng liǔ》 shī:“ shuǐ biān yáng liǔ qū chén sī”。 niú jiào《 yáng liǔ zhī》 shī:“ wǔ qún xīn rǎn qū chén luó”。⑤ fèng jué、 lóng chí、 yù gōu děng, jiē dāng shí cháng 'ān huáng gōng jiàn zhù。⑥ jīn gǔ:《 shuǐ jīng · gǔ shuǐ zhù》:“ jīn gǔ shuǐ chū tài bái yuán, dōng nán liú, lì jīn gǔ, wèi zhī jīn gǔ shuǐ。” jīn gǔ, gǔ dì míng, zài luò yáng dōng běi。 xī jìn shí chóng zhù yuán yú cǐ, cháng jí bīn kè yàn yóu qí zhōng, shì chēng jīn gǔ yuán。⑦ tóng tuó mò:《 tài píng yù lǎn》 juàn 158 yǐn lù jī《 luò yáng jì》:“ luò yáng yòu tóng tuó jiē。 hàn zhù tóng tuó 'èr méi, zài gōng nán sì huì dào xiāng duì。 sú yǔ yuē:‘ jīn mǎ mén wài jí zhòng xián, tóng tuó mò shàng jí shàonián。”⑧ huā 'ě lóu: táng xuán zōng kāi yuán 'èr nián( 714) yǐ jiù dǐ wéi xīng qìng gōng, hòu yú gōng zhī xī nán jiàn lóu, qí xī tí wéi“ huā 'ě xiāng huī zhī lóu”, nán yuē“ qín zhèng wù běn zhī lóu”。 dēng lóu kě wàng zhū wáng xiōng dì dǐ dì。 huā 'ě zhī míng qǔ zì《 shī jīng · xiǎo yǎ · cháng dì》, yán xiōng dì qīn 'ài zhī yì。⑨ yáng dì: suí dài dì 'èr gè( yě shì zuì hòu yī gè) huáng dì yáng guǎng。 xíng gōng: yáng guǎng shì fù duó wèi hòu, cì nián( 605, dà yè yuán nián) jí zài luò yáng xīng jiàn dōng dū xíng gōng。 biàn shuǐ: suí yáng dì dà yè yuán nián kāi záo dōng xī dà yùn hé, míng tōng jì qú, fēn dōng xī liǎng duàn。 xī duàn qǐ zì luò yáng, yǐn gǔ shuǐ、 luò shuǐ rù huáng hé; dōng duàn yǐn huáng hé rù biàn shuǐ zhì kāi fēng。 táng sòng rén yīn cǐ chēng tōng jì qú dōng duàn wéi biàn shuǐ。⑩ yù mò: huáng jiā jiāo yóu tà qīng zhī chù。 qīng mén: hàn dài cháng 'ān chéng dōng nán mén, běn míng bà chéng mén, sú yīn mén sè qīng 'ér chēng wéi qīng mén。 hòu fàn zhǐ jīng dū chéng mén。
dǎo dú
cǐ zǔ《 yáng liǔ zhī cí》 gòng jiǔ shǒu, dāng wéi liú yǔ xī wǎn nián suǒ zuò。 jiù shuō shì liú yǔ xī zài táng wén zōng dà hé liù zhì bā nián( 832~834) zài sū zhōu shí suǒ zuò。 rán jù shī yì, jiē yán cháng 'ān、 luò yáng fēng wù, kǒng fēi sū zhōu zhī zuò。 zhè zǔ shī de fēng gé yǐ bù sì zài xiāng yuán、 bā yú shí qī suǒ zuò《 tà gē cí》、《 zhú zhī cí》 nà yàng jù yòu nóng yù de mín gē fēng wèi liǎo。 suī réng biāo mín gē tí mù, dàn qí zhōng yǐ yòu jiào duō wén rén shī de wèi dào。 zhè shuō míng mín gē dào wén rén shǒu zhōng hòu, zhú jiàn“ yǎ huà” de pǔ biàn guī lǜ。 qīng rén wáng shì zhēn zài《 shī yǒu shī chuán lù》 zhōng céng zhǐ chū《 zhú zhī cí》 yǔ《 yáng liǔ zhī cí》 de qū bié:“《 zhú zhī》 fàn yǒng fēng tǔ,《 liǔ zhī》 zhuān yǒng yáng liǔ, cǐ qí yì yě”。 díquè,《 zhú zhī cí》 zǔ shī měi shǒu suí yì qǔ cái, ér《 yáng liǔ zhī cí》 jiǔ shǒu zé jiē yǒng yáng liǔ, tí cái tǒng yī; yòu jiē yǐ yáng liǔ nǐ rén huò xiàng zhēng, yǒng wù shū qíng、 yán lǐ, shǒu fǎ yì yī zhì。 yáng liǔ nǎi běi fāng fēng wù, shī zhōng míng yán cháng 'ān jí luò yáng jīn gǔ yuán、 tóng tuó mò、 yáng dì xíng gōng děng, kě tuī zhī shì wǎn nián zài dōng xī 'èr jīng shí qī suǒ zuò。 dì yī shǒu biǎo míng liú yǔ xī yī guàn chí yòu de fā zhǎn chuàng xīn guān niàn。 dì 'èr shǒu yán dà qiān shì jiè wàn xiàng fēn yún, gè jù qí lǐ yòu xiāng hù yǐ cún。 dì sān shǒu xiě cháng 'ān shàonián chūn yóu, yáng liǔ wéi zhī zēng sè zhù xīng。 dì sì shǒu xiě luò yáng míng shì yǎ jí, yáng liǔ cháng zhù fēng qíng。 dì wǔ shǒu yǐ yáng liǔ yǐ rén 'ér yì shuāi, yù rén zhī yǐ fù fù guì, bù qiú zì lì, zhōng nán cháng jiǔ。 dì liù shǒu yǐ yáng liǔ jiàn zhèng suí zhī xīng wáng, yán shì shì wú cháng zhī yì。 dì qī shǒu yǐ yáng liǔ jiàn zhèng hàn zhī xīng wáng。 dì bā shǒu yán yáng liǔ zuì zhī rén jiān bié lí zhī shì。 dì jiǔ shǒu jiè yáng huā liǔ xù yù piào bó zhī gǎn。
yóu yú cháng qī de biǎn zhé shēng huó, liú yǔ xī yòu jī huì jiē chù dào xiāng yuán bā shǔ de mín gē mín yáo。《 jiù táng shū》 běn chuán yún:“ yǔ xī zài lǎng zhōu shí nián, wéi yǐ wén zhāng yín yǒng, táo yě xìng qíng。 mán sú hǎo wū, měi yín cí gǔ wǔ, bì gē lǐ cí。 yǔ xī huò cóng shì yú qí jiān, nǎi yǐ sāo rén zhī zuò, wéi xīn cí yǐ jiào wū zhù。 gù wǔ líng xī dòng jiān yí gē, shuài duō yǔ xī zhī cí yě。” zài táng dài, rú cǐ rèn zhēn dì xué xí mín gē bìng qǔ dé zhuó yuè chéng jì de, liú yǔ xī shǒu qū yī zhǐ。
liú yǔ xī zhí jiē yùn yòng mín gēqǔ diào chuàng zuò de xīn shī, jī běn bǎo chí liǎo chún zhèng de mín gē fēng wèi, yòu tí gāo liǎo mín gē de yì shù shuǐ píng, jì yòu jiào fēng fù de sī xiǎng nèi hán, yòu xié yīn hé lǜ biàn yú chuán chàng, shǐ yǎ sú hù bǔ, xiāng dé yì zhāng。 zhè zhèng shì liú yǔ xī zài《 zhú zhī cí》 xiǎo yǐn zhòngbiāo shù guò de xiào fǎ qū yuán de chuàng zuò mù biāo。
请欣赏:
请给我换一个看看! 拜托,快把噪音停掉!我读累了,想听点音乐或者请来支歌曲!
<< qiányīzhānghuí hòuyīzhānghuí >>
|
|
|
lú zhào lín | luò bīn wáng | wáng bó | yáng jiǒng | liú xī yí | chén zǐ 'áng | hè zhī zhāng | zhāng ruò xū | zhāng jiǔ líng | wáng zhī huàn | mèng hào rán | wáng chāng líng | wáng wéi | cuī hào | wáng hàn | gāo shì | cénshēn | lǐ bái | dù fǔ | zhāng jì | hán yù | yuán zhěn | bái jū yì | liú yǔ xī | |
| dì I [II] yè
|
|